m i
A
MKiONICON XUREMBP^RGENSE, auctore Schedcl Royal -' ii
y with mnvarJs of '2 250 spiriteri and cuinous \v^d-cutr>, by olgciiiutt vlhe iias
ter of A)l<ert Durer) and PleydeinvurD-. mVarkably fine copy, iarg" pa^
originnl bindiug, witli brass kiioljs, plates, and clasj'rj. Nuvcinborg, K >u
“Tiin Okk.ixal Emnos, onc of the^^.jstpxtraordiiiaryand curioiK;p^nc
tions ef tUe liiteentli century, wliieh can uever Tril to bc bi"’ y niterestii^'^ th
of' ancient cngi'aving and printing. Tlic fine %rood-ct" - ^ esent the first .«uc-
o&s*’:-'. imitati mof tlio cros.s-liatchings of a peu drawhig. K Koboi-er hii'l pr
WLs ('iironicle, lic woiild Jjave done enough to placo his naine ainina tlio inof
* f Imf hi- has other and nearlv
, ivvov.,.w. |. -;'d nly
. t^is riironicle hc woiild have done enough to placo his naino aining tho most diaunguLshca ol
1 yrlSstypoCTaphicaibrethren; <>«1 ho has other and nearly cqual claLs to a very inaikedcu^ .
* / &c lAe fjMhCAeen <?/ wA/cA no thun -IM page «fa dcto<^d lo i .. accoum, <. it,
itfcommnied Ixjfao-aiiiiiUsofuome of ihe rcry singuhr ‘^od-ents. ^ .
201 £hroniccin fJuvnnbtrgntSe (Auctore
mntinn SchedeH first tomoN, abottt 2000^«« a«d*pjr«<cd
byWMgtmM iAllirt
iMok M». i“
™iZ“' 'Sr,Sm sSim" .""jsiju mSsfiS
tljM, of Pope,J<»n i™ 52‘ «lu U U olteu me
TTl-e. f.
lucc-y /ff/
^ nu. ^ K^rTv.. ^5* c , U
' ' ■ - - /^Aryyc^.
iue.^ tXg- Uttf-
f~ t yt J t. i
,W00Cb^
ru ztfg.
5f-,v7/?A s,
///r/ /Ar r/' A> /Ar.
y/Ai- ^ /Ay ^ ■
- A/frfrAY' •
.Mmrr,/ ^'r/,/rr . /AYi/ '■ h ''fZ/J-J
a/A/^ — r
e A,.V .A
t/l f,J.^ A:,
A
-1
labula operis bm^oetem
poubus muijduvt bifl:o:iai? reracg cctcum ac
vrbiii in fc fparfim vartccB pfcnpta^.igji-optati
ftngtila facilia muenw fiijt mjta fenem Slpba^
bcti nomta rerum ffit ozdinata. iS bircctocK c\xH
tiis rei nominis nuerus apparens cbarm rolib
rum indicat.
Qron vir fuit eloquens et
fuminuspotifei: XXIX
Saron quatuoi babult fill
os.follo XXIX
flbbas fulden^ perpotes
fuit folio CtXXXIX
Sbbas ficultts claniit illis
. tpibtis folio CCXtll
SbacHc jpbeta ^betault contra tlabncbodo
nofoita&abiloneni L.V
flbderas rci: £rete.pnnio mellis vfum collige
dllnuenlt _ XXXim
Sbdlas qre meruit fpm ^ble XUX
Sbdo p:opbeta^bctaittt contra vitulos ati^
reos XliVm
tbdonludci:fiiitlnirrabcl Xt^XLI
bdon 't fennen fubregull romanl CXX
abel fcdidus filius ade t pilmus martyr IX
jabcflanludecfulttnifrP Xt-rXti
Sblmclecb quintus ludeirbcbieou filius natu
ralla illegitimus tn gedeonts XXX VH
Sblalon ludejc fuit In ifrabel Xt t XU
Sblatbar facerdos fuit tn veteri td^ame^to vl#
£E folio xty
Sblaqrtus fuit ludeou rei: XEIX
abluti? genuit £lyacbim 1:;XIIII
abiabam fuit filius Cbarc XXI
ab Jabam occidit reges aflirlou X2^
abiabe vcoies -r qut eje bis fuere ftltj' XXt
abiabe peeptt ceus ymolare filiU fuu XXii
acbab ree lirabel multa mala fecit fnafu veons
fuelefabel XtIX
acbas ree luda ydolatra fuit pefltmus I.V
acbacl^t foclj fui martyrio ff coionatl CXII
acbala regio quo cefcribatiir CC tXX VI
acceflum altaris Celefttnus papa fiatult facer#
dotibus CXXXVI
acbltob facerdos filius pblnees Xtl
acblmelecb facerdos fuit In veteri terto Xtl
acblmasflliUsfadocbponttfci: XtVIII
acblsfilulus ree ytalie flue latino? . XtlX
acbltob fuit ponctfee i veteri teftameto tlll
accurflus legum cocto? clarUTimus CCXI
©apilmafultveoilamccb. X
adalbert^ £^8 Tbragefts CIXXXH
adam foimat^ e be lymo tefre.qu3do et vbt fit
It fotmatus vide folio , VI
adam et £ua quot annis vicerunt et quot ge^
nucrant filios , IX
adauctus iRomauus^^atrlclusvir cbnftla-
nus folio CXXIH
ade piecepta que fuere et que eius pnia IX
adeodatus papa patria iRomamts Ctm
adeobaldu 8 £pifcopufvir magne fanctltatls
folio cixxxn
adeulpbus attSlo^lRcit: vir cbilrtianlflimus.
^vldcfollo CtXX
adbaldusagelupblreglsflliUs CtH
adolpbtis impatot i pilo fultocclfus CXIX
adotari cepciunt ptlncipes gentium tempoie
iReuvellRagcu, XVI
adotabatur pilmo a getibus 2&elu8 XVII
adoiabatur illiS tempotibus Sol beus gen--
tills XXV
ado:abatur&yanap:ima&ea XXV
adotabatur Ceres Oea fi ugum XXV
adoiabat populus In Cgypto boue XXIX
adotarl rtatuam auream rtatult ilTabucbodo '
nofo? vide folio tV
adiianus cognometo bellus fmpato? CXEC
adrlanus papa pmus prla iRoman’ CtXV
adrianus papa fcds prla iRoman^ CtXX
adriaimspapatcrci^pha roman^ CtXXI
adrianus qrtus papa naede angliC^ CCII
aorianus qntus papa pria genucnP CCXV
rtra virgo ce matre bllarla CXXV
affrica tcrcla pars terre vnde babeat no^
men Vide folio XIIII
gamenon frater regis menclay et Oue ce-
cercltus greco? XXX VH
agatbon abbas vir fanctus CXXXIII
agapltus papa patria Somanus CXUIU
agapttus lUurtriS adolertentulus et niartlr
vide folio CXVIH
agatba Sicula virgo genere nobilis CXX
agatbo ptlmus papa natoc Stoil^ CtVI
asapitus fecundus papa natione iRomamis
vide folio CIXXVI
agareni venint ab agar In Sarraccnl XXI
aggens ^beta In numero intuomm Ouodccl
miis EXini
agnes Vgo feta et vita clarlfrima CXXim
aguusOcl ter Olcllnmtfla rtatult papa Ser-
gius vide folio CtVII
agriculturam et fluctu molis terere ceres Oo-
ailtvide XXV
agriculturam yfls Oocult Cglptios XXIX
agnppa SlluluS iRce albano? flue ytalo? re
gnaultport patrem fuu UCt
agnpplna fuit comime germani XCVII
/ir irtulpb^ ree lagobardo? fuit CtXini
i^aymonangliCus oidtmsmluozurn vir
Ooctus • CCXIIII
laneus iRce iSotbo? magna cdmtfit p?c
lia cum •Romanis ' CXXXV
aiamisOocto? celeberrimus CCXXI
aibanla regio que fuit vide folio XtVI
et folio CCtXXVI
aiba Siimus iRee y tallc fuit XMX
aibertu8:©ercngartj quarti ftliiislRee ytalle
vide folio CtXXVH
aibert^ beluaccnrt miles gloilofus Cdlil
aibcrtus magnus Sucuus.Cpus TRadtfpo-
nenlis vide CCXIIII
aibcrtus OeCarpano vir fanctus CCxn
aibcrt^p:tmus^mano?imEato: CCXX
aibert^patauln^^otdis bcrcmlta? CCXXVI
aibcrtus brletaneurt vir fetus CCXXVHT,
aibcrt^auftrleOue ifi^obemievngartc® iRee
»’fflgautt annis buobus CCSUII
Slbinns lingato: vo?ato: niaj:im^ CXVIl
SlbinuscpusSndcsfluenfe €l-XilH
aib0ia«’rc]c logabardov vndcam^^CXI.VII
aicbim^ malle tntrauit pantificia IXXVU
Slcbuinus p:cceptoi mit Caroli CIXVX
aidcstfinsbefideri) ftUus regis langobardo^
mm CtXVII
fl Ueji-andri regna quo fuerunt poft mottem ei^
OiBifa tXXV IXXVl
auejrander magnus vtcefimus qrtus iRejcma
ccdonn pauco populo quafi vmuerfam viWt
oibem liXXV
SUevander qn fuit natus plura apparuernt.p#
digia rxxvi
SUcpndna cinitas fuit condita ab allct:3rtdro
magno tXXVH
aUcj:ander filius Sntbiocbt Sine et afie ref:
feniper fuit mdeis gratiofus JiXXXIII
Sllcrander ariftoboU fi'ater. apud ludeos pon
tifteatu et regnum f afcepit IIXXXIH
' ailcwndrav^ot ailej:andri regis uideoture^
snauitanniSnouem tXXXVIII
SUerand potifeic fuit iudeo? tXXXVin
SUcciits cofeflb: tugniirimus natione iRomal
nits vide folio CXXXV
SUe;cander medicus pjedarus CXXXVI
fillecandipapa ptim^ patria iRoman^ CXI
Mejcander imparato? vir magne ptiidentie fu
it»Videfolio CXVH
ailecanb miles ec legione tbebeoi?CXXln:
jaUerander fecundus papa patria mediolancn
fis.vtdc exCI
SUeeano tercius papa patria fenenP CCIX
ailecander papa qrt^natoe campan^ CCXI
iailerander be ales Docto: irrefragabilis, vide
folio ccxixri
aUccander be villa bei’. ptofeflb? facre feriptu^
re.folio CCXIIH
Sllcrab papa (jnt^natoe cretenf CCXXXP
ailerandcr papa fc;«us natione Ifeiyfpanusc
vide folio CCtVH
aifonfus rec fuit et an oganie regis filius vi-
ojfouo ecxi-vm
aipbarabius magnus fuit pKus CLXXXX
.qipiadis mtV fancta claruit tpib^ iftl . CV
aipbonfus impato: a quibufdam electus non
fuit tn confirmatus CCXUIX
aiiacia germanici iurtS ptounicia cft. vide fo-'
ho CCI.XXXVII
altare bolocauftoiu quomodo fuit figuratum
qiiere folio XXXIli
icTT mafias rer iuda bonu babiiit iniaig fed
SlJLmalu finem MU
amariasfiiitpontifeciudeo!? MU
amalafiuntba regina a gotbis fuit plurmu ve
jcata folio _ €XMII
amandus epustraiectenP. GStVIII
amatbeus nlius cbanaan a quo fuere amatbi
tefolio _ ,
anibzofius epus mediolanen.CXXXnu
anibiofinsgreciisbyaconus CXVH
ambzofius flozentinus abbas virboctus.vi'
tsfoliO y, CCXLV
/ / //—
amdiiis etainicusbttogeininifittiiics ftte.*
1'unt folio CIiXTlII
amyntbas rex aflif io? fuit XXXIUI
amyticasfuitrejcctiaaflirio? XXV
amicbus fiiit rer buodeamus anirioium. vi^
CE folio
antinadab poft d^oyfen pzimus ingrelnts eft
mare rubi? cetenStrepidantib^ XXX
amozeits filius cbanaan. a qiio fuere amozei.
vide folio Xlira
anionite veniunt ab amon XXI
amos fuit tercius ce buodecl ^pbd * . MU
amon I)iC malu fecit co:l et percufluS eft a fer
uis fuiS folio tX
amrivrSnibzirecfiiitifrabel XMX
amutus rec italie fratre fuu ce regno ciecit -r fi
liti illius occidit
a iftanym filius meflaraym aquoanant)
etA3obini£uban| XHII
anaui pjopbeta increpanit afa lUdeozu regem
folio XIilX
anatbarfiS pBus (cita genere claruit IX
anacimander pbust nicdtc*’pcl3r^IXVIII
anacimenes pbilo.T medicus IXVm
ana)ra<co:as pbilofopljus reliquit bimeias vi
XX folio IXXI
anacimenes ojato? et allc;canbri magdler vi^
CE folio ixxvin
anna tres virof babuit fuccefliHe ec qb^ genu
it filios 'z filtas.folio XCim.et XCV
anna babuit fo?o:e ec qua nata fuit £lifabctb
mater iobannts baptifte XCIIXI
annas potifec fuit iudeoE XCVI
anaclctus papa natione grecus Cvm
anaftafius papa iiatoe rontan^ CXXXIIX
anaftafius papa fecundus patria ronianus vi
CEfoliO CXI
anaftafiiis impato: fcus e beretic** CXM
anaftafia filia nobililfima CXXm
anaftafius ecclefie romanebibliotbccarius vi
cEfouo cixxn
ana ftafiUs tcraus papa patria romanus que
re folio CtXXV
anaftafius qrtus papa pFia romanus tC
anebifes ex CEa venere genuit £neam q regna
uitinitalia XXXVI et XMH
anebus ilfearaus quartus romanos ree fecit
fugtyberim ponte IVI
andreas Symonis petri frater t in cruce foa>/
aiis folio CVI
anglla regio que fit vide folio XIVI
angelus igabztel falutauit virgine? ilE>ariam
^ folio xcnii
anglie reges fuerfit adeulpbus ^£admund^
^fo>fo , CIXX
anglie regio que fit. qui fue rant illius pzinci-
pes vide folio CCIXXXIX
anniusfuit.pcurato?iudee XCV
anicetus papa nacione Syrus r^rrrr
anfenS clagoze ejccitat^ e manili’ r.XTX
anfbelmus epus beluacenfi. GCrm
«"Ipdnius epus vir fanctus CXCVH
antbiftei^s pSus atbenienP ixxtit
antbiocbibfrebafo^regesfyric IXXV
antbiocb^tbcosi-cjrfyrtcfuit rwTrrr
Sntbiocb^ijalmc^afie t fyrtc rcjc tXXVn
Sntbiocbus magnus rex lyrie r-vxry
Sntbiocbus cpipbancs rex <Vrte copuht luae'/
osydoUsfamftcarc r.vxvT
jglntlMocbus filius cpipbams ri;i:fuit fyrtc^Vi^
te folio nXXXI
antbiocbus fedetes adbuc puer reje fyrte vidc
folio ixxxin
antbiocbus pius rcr fync tXXXVn
antbiocb*’rp6dms rex fync txxxvn
bucft qtuo: fiUos t filia vnica ISXXIX
Sntbomus abbas cgipti^plura fcripfit ad £o
ftantinu t ad cccRas egiptias CXXXI
SntboniUs pi^.>:vbromanou impatoz CXH
Sutberuspapauattoncgrccus CXVI
Sutboni^ce padua vir magne fcitatis CCX
Sntbomus ce butrto lUrtfdoctoz CCXtn
SntboniUs cermifan^medicine monarcba, vi^
ce folio eextv
Sntl?oniUs ©uaynenUs celebjatus medicus»
vide ^ CCXtVX
SntbonUTs arcbiepus flojenrtnus CCU
SntbohiUs rofellus natione etrufeus lUrildo--
Ctoj.folio CCtVI
Snticbnftl aduentus qn erft. t que illius pfecu
tioinfanctaecclefia CCtXIH
Snnulu poitart in quarto bigito fuafit ptome-
tbeiis.-reiusvluipeinuenit XXVUI
^•011^ claudius coful roman^ 1.XXXI
SppollinarisraucnnatHsepns Cv
Sppollinarl laodicie fyrie eps CXXXim
Sppollinaris bieropolitahus epus CXIH
Sppellcs bereticus fuit in grecia CXUII
Sppollonius fenatoi roman^vir boet** CXV
ifippollonia virgo fancta -r martyr CXX
Spoftolijimt in terra biuifi Cn
Spparito micbaelis arcbangeli CEXXIU
Sui Squileya vtbs a quo fupfit pneipiu t
Squaru inundatio Emai:ima fuit CXOX
Squilaiude^fcdsmofaicelegl iterps CXIH
/tt iRandi artem cu animalibus llloe bicitur
•j_ inuenilic.vide XIIII
Sradi^filius cbanaan a q fuere aradtf XHH
Srabia fuit a faba filio cbus XIIH
Sram quartus filius Sem babuit quatuoz fi #
lios -r ab eo fuere 0y ri XP
Sran fuit fejetus filius naebo: XX
^Iram tercius filius cbare babuit vnu filium z
filias buasmde XXI
Srarecn bobus ©magirus ptimobocuit. vi
de folio XXViH
aracus aftrolog^-j poeta fuit reputat^ 1.XX
arato: facte romane ecefie cardinaf CXOH
arcba llloe quo fuerit edificata XI
arcus pluuialis quo apparuit XI
arcbeus filius cbanaan condidit opidum ar^
cbasvide Xim
arcba moyfiqcotinebat ili fe vide XXXI
arcbipbilasmitpbs optimus, LXXIX
ambelaus .peurato: fuit galilee XCv
arcbafius imperato: Cbeodofij' magni filius.
vide folio CXXXHH
arius qui z aralius bicimr quintus reje fuit nQ
firto:um XXV
arigiuotu regnu qn incepit z quis fuerit in eo
rei:p:imus*vidc XX VH et XXIX
argiuo:u regnum accepit nomen ab argo rege
quarto.vide XXIX
argus fuit rejr quartus argiuo:u fiue grcco:a»
vide folio XXIX
aremulus filuius ret: italie pofuit pfidin alba^
noiuvbinucromaeft Em
ariftides pbus vir valde ptudens EXXI
arcbitatbarentinuspbus EXXm
ariftotiles oniniu pbop pneeps EXX vm
ariftobolus filius iobannisbircani fummus
pontifei: EXXXm et EXXXVIH
argentina ciuitas vnde fumpferit nomen vide
folio CXXXIX
ariftidesatbenienrisepus CXII
armenia venit ab ifeul nlio aram XV
armanitres feptimus et octauus rex afliriom.
vide folio XXVm
armeniaci qn venerut in imperiu.pfertim vfcg
alfaciam.vide CCXEV
arnobius aflricanuspbilofopbus pteclarus.
vide folio CXXVHI
arnolpb^feptim^gallou ipato: CEXXm
arnulpbus vir fanctus erept epifeopatu IkqH
dunenfem.vide CXCH
arnaldusix villa noua pbus CCXXim
arpbai:at tercius filius Sem a quo fuere cbal
dei.vtdc XV
aiTiana facta dl gotbo:u gens feductione im-
perato:isvalcnft CXXXIH
arfan^^oebi regis filius tredecimus reje perfau
vide folio EXXH
arfenius monaebus vir fcifltm*’CXXXm
ars imptimendi lib:08 bis tempo:ibus i ger^
mania fuit enata CCEH
aites omnes vfui bumano teferuientes fut iW
uenteaftltisiamecb X
artem ferrea tubalcbaym inuenit X
artus fuit renquintus affiriotu XXVI
artabanus fuit rex pfard feptimus EXX
atrius bereticus quid fenferit erro:is. -r quo-
modo fit rnoimus CXXX
arturusrci;b:ttanno:ucb:ifti3ntfrfmu8.vidc
folio exEm
artbartSre)clangobatdo:u CE
Cia piouincia qi^ fit.-: vnde babeat no-
fflen.vtde XIII
aftanes filius gomer a quo farmacia XVI
aftadesrejcfuitafliriotu XXXrai
aHamus filius enee fecundus reje lattno:u fuit
etbiciturrctalbanottt XEIH
afabel ret fyrie pwmptus fuit vt affligeret fili
osifrabel E
afarias pontifei; p:o selo legis coftanter refti-
ntojicregiiudc E
affaradon rep affirio:n fuit filius Sennaebe-
ribvide EV
affirio^rejcdntus fuit arius XXV
Sflinbju rc«n3 quando fnofpicbat Ceficef4.^i:#
dcfoho Ksn €t tv
SftronomHsmajCMUue fuit ^omcbns quartuf
ftUu6noc.vidc XXini
Sllrolofius magnus fuit^bwmctbcus. qucre
foho XXWH
Sftronomus Cales fint ccritus a vetula* vide
folio OX
aftrologus gmapmus fuit aracus LXX
^ftrologus recomcndatus fuit "(btolomeus vt
K folio cxrai
^Ifti-onomns optimus ftjit£ampanus* quere
folio CtXXXIX
2lftrologus ftoctus fuit i^utdo bonatus, vide
folio ccxiin
Mefanus o jdlnis minotus boctot ptcapuus.
vide folio ccxxvm
aifuv fecundus ftllus.Sem a quo venit impe-
nuaflirtojtt XP
Sfluerus vndeclmus re;t: perfarum tXXlI
folio fnit' qn^re
afliimptlo virginis dg>an'e CII
acias gigas aftrologus fepte genuit fill^
as ni('mpbas XXViil
atballa filla acbab fumpuft regnum et occldtt
omne femen regni Ii
^Itbanaflus eplfcopus SUetandriUus graues
fulilnuitefecutiOnesab arrlanls CXXXI
Stbaupbusrejrfulti^otbotu CXXXV
Stb ene vel mlnerua a quo fiicrlt condita. vidc
folio XXVn et XJillll
^Itbenlenfes affecernt mulieres ff tplici fuppli-
cio.vlde XXVII
Stbila bunotum rejr multas circiiibat tebella"
do regiones, etfefc cclflagellu appellabat,
vide CXXXVn et XXXIX
Stbila ret bunoi? quo fuerit niottuus CXt
atletbes fuit pm^Cotlntblo? rejc Xt
fl^entlHus filulus rejr italle fuit UII
Sugufta clultas.a quo fit ptimo condita,
vide folio XCI
Sugufti blcebantur reges romanl ab illo Su-
gufto.vlde XCm
aui*uftinus beati' Smbnjfu blfcipulus. quere
folio CXXXVI
iSuguftinus te ancbona vlrplitrlmum boctus
vide CCXXVI
Sulusgelllus romanusotatot grammaticus
Infignis Cxmx
Aurelianus romanotu inmato: CXXI
Aurcllana duitas a quo fuerit condita . quere
foliO CXXH
Aurea viVgo fancta t blfclputa cllgij Ctiin
Aulcenna medicus pclarus fuit CCI
Aucrrols medicus comentatot CCI
Auenfoar medicus cantuaricnfls CCII
Auftria piomncla cefcriblf CCI.XXVIII
Auftrle marcblonatu frlderlais ptttnus con^
uertltlnbucatu CCIII
Auftrlebuces quid comptomiferut baioatijs
in adlpifendo impiu vide CCXXV
ajarlas filius obetb ^beta pdlpt captlul
tatcmludeotu XI-IX
tAsarlas filius bclcblcponnfei 1-V
Aso bo«oj lUrtfctuilis fuit
ccvi
Aafa terdus re)tin ifrabdSvi'
«folio XtVllI
3@>abilom'a feubabionvtbsi
^ ouo p2into fucTitcofidit^
4e XXIIH«t txv
inouacddimr IXIX
®abllonic pmits rep fmt me
Tedacb. vide folio liXiI
-j&acbus ptimo inuemt vfnutn ingrc^^^CTc
foliO XXVI II
3&aleu8 tedm^at ret amriOl? 5KVI1I
:©ala3mpiopbcta filius 0eot ocddittir. vidc
folio
3&3lfamum quakslj^eat arboje&.et aliquan
docreultinbiertcbo t
:g>altbaf3rrei:cratbabilome
3g>afilius magnus multotu mOnatbotu inratu
tot t pater CXXXIII
3g>ala£bta regiO quefttetquegcns illius, vide
folto CCIXX
©alacbl blcunf flacd vide CCtXXII
3&3ldus peruflnus ptccellentiflimus legirperi?
tus.vidc CCXXXVI
:e>3mbefga duitas ynde bupt nomen* quere
folto CLxxiin
T&aptifare omni ble t^te natiUltatis Ileo pa#
pafecimdusftatuit CtVI
:©aptifmaft8 tempoje bui rtcboldus pede re^
tratlt.vlde ClXll
l^aflianus Seiierl filius cognomento eureli^.
antbonlus caracalla lUipatot CXVII
:g»afilea duitas magna vndebuilt nomen, vl^
ccfolio ccxon
:;&a<illd38 fuit qulda beretlcus C XI
]@>3Tnaba8 vnus cffeptuaginta buobusbifci^
pulls cbtiftl Cv
:g>artbolomeu8apoftolu8 vnus cjcfenatotib^
cell.vldc CV
J&arnabecotpus cum eius euangelio Inucntu
eft.vlde CXtl
]g>arbara virgo otta ejr nlcomedla CXXIII
:g>artbolomeu8 btljnanus vir bodlflimus.vl//
ce folio CCI
3g>artbolomeu8pifanu8 otdlnls ptcdlcatotus
ptofeflot CCXXVIH
:g)artbolus legimiboctot plurlmn recomenda
tus ccxxx
:g>artbolomeus ceSallceto lunfconfultus.vl
te folio CCXXXVI
:^artbolom£USte vrblno otdlnls beremltaru
boctot CCXXXVII
l®»3rbar3 colunjr flgifmundl poft motte impa^
totis cu cadauere captlua buclf CCX JJI
©artbolomeus te d^ontagnano medicus, vl#
«folio CCXJiV
:g>alnaldus'arcblepus colonlenris CCvn
l©aldulnu8 fcds rev blerofollme CXCVI
ifeauarl flue baioarfj qui flnt XCVII
j&auarorn regis flUa rejclongobardoiu bujcit
inviotem
i^auarotu ptlndpes t pc rupem' blcebanf bu-
cestvide rr.rr
^atoMrioin ftucbattsjroju metropolfe e
burga.vidc , , Ctll
3&3uart fiuebaioarti' qn reccperatfidem catbo
Ucam.vuJc CUH
^auarosqHOCOCsitcarolttsmasnua C.
:©4wanebuyfuttc3flrilcv C
jg>3uaro;a pnnctpcsl&tcebafjf reges ilUs tem^
poJtbus Ctvinettxix 7 txxn
:g>auarom bu^: Cantilo bu;eit fe pipino regi fra
cie comendam CI.XV
igiauana venit m regna franeie per caroluy ma
gnnm*vtde CI.XVH
:©auarom;re>: frater carolt reciindi ilUs tempo-
ribus motmnseft CI.XXII
j&auarie buj: beinncus vngaros fugauit^-r ce^
inde venit m Italia CtXXVII
:g>auaro:u5 but fuit eo tempoje imperatoji re^
bellis*vtdc CtXXXI
:fi>auaru8bicvnus fuit in papa electus, quere
ctxxxvra 7 txxxix t xci
jgiauaroju aujcilio fuit ^ufttniauus in imperia
reftitutus Cl.wn:
:©3uaroiu buces vnde traferut ab boc tempo-
re ouginem CCXXV
iiiauaria fupionsgermanie.puincia oefcribif
7 vn bauari a pneipio trairerut ojigine. vide
folio CCtXXXVI
:g)atbuel tercius filius naebo? genuit rebeccas
filia et laban filia XX
€da anglicus pjefbiter et bictus venera-
^bilisvide CLVIII
:©elu8 pm^^rejc aflirion puo buit regna XVII
jgicla octauus fuit filius naebo? XX
igiellotus erat ref alfiriom XXXHII
jg>ellatoj egregi^fuit pic^faturni fili^ XXXV
2g>ellu grccoju contra troyanos 7 ixftrucHo te//
fcribiturtroye XXXVI
igiella noyanou qre fuerat etona XXXVII
:g>clocus reje amno?. fub illo .pmifit tsus 3^'
cob teira pmiflionis XXVIII
:tN:lla punica ca banibali fenio:e illis teib^eft
ineboatum tXXXI
Igiellu Scipionis in quo mira gcfta funt et cete
rotacolulumromano!? tXXXV
:g>ellu ciutle cefaris 7 pompey erat erecrandus
videfolio nXXXIX
3g»ellu apb aiigufta 7 4 in eo fint occifi XOI
Tg»ellu5 grauiflima comifit gracianus impato?
apudargentina' ■ _ CXXXIIII
majctiiju gcflcrut in tonianos radsafjuiT
alaricusgotbotu reges CXXXV
:g»cllu magna eft comifTum tpe valentiUiani im
peratojts CXXXVH
:g)clifariu8 patricius vir inarnns.ftrennuus vi
ix folio
I^llamatima comifit belifarius CXtV
i^ellandi motes 4 fint genti fcytbice XVIII
3g>clla gelfit in francia otientale arnolpbus mi
perato:. vide , CLXXUI
:g>ellu fuit atrociflimu inter rege francie 7 rege
angite comiflum CCXXWI
:©iellu fuit e;uo:ta inter fratres beate mai^ t^
tbunicoutregepolonic _ - u i
:gtenadab reje Syrie bellantt cotra rege acbab.
videfolio
:!&encbictu8 abbas italicus monaebotu pater.
videfolio . extUU
indictus pppmusptiaromanus CXI.VI
j&enedicere fal ^laqua alletanter papa ptimus
inftituit CXI
benedictus papa fecundus fiuciunio: patria
romanus CtVI
bndicti abbatis cotpus eft eo tpe tranflatum.
videfolio CtVIH
igtitcruefttranflatn CI.XIIII
benedtct*’terait8 papa pna roman** CIXX
bndict^ppqrt^patna romanus CtXXin
benedictus papa quintus pama romanus vi
K folio ctxxvrn
benedirtus fejrtus papa patria romanus vide
folio CIXXVIH
benedictus feptim^ papa pan ia romanus vt-
tx folio CtXXX
benedictus octauus papa patria Cufculanus
videfolio CtXXXV
benedictus nonus papa patria Cufculanus.
videfolio CtXXXV
bndtetus cecim^pp natoe campan^ CXCI
bndtcC::s papa.et.natoe tanufin^
benedictus buodecimus papa patria xolofa/
nus.vide CCXXIUI
benedict^^.eiij.papa adulterin^ CI^XXlI
berillus epus vir coctiffimus CXVIII
bernardus ree italie Caroli magni nepos. vi-
ce folio CtXVlII
berno abbas vir magne factitat] CI.XXIII
berengarius piim^inato: italie CLXXVI
beregarius fcos impato: italie .CtXXVI
berengari^terci/’tmEato: italie CtXXVI
berengarius qrtus igato: italie CtXX VII
berenganus errauit circa facrarnenm euebari-
ftie.vide CXC
bernardus abbas clareuallenP CXCVIII
bernardus copoftellanus bocto: iuris. quere
folio , eexm
bernardinus Senenfis o:dintS fancti Yracuci
ptofeffus CCXtyiH
bentjeflaus caroli filius ipato: poftea fuit «xf
pofit^.tqfrieritcaufavide CCXXXm
belTarion cardinalis grecus vir celeberrimus
videfolio CCtU
beftualia puiciadfcribif CCtXXXHH
beftiolc cadebat ce celo tft] tmbf CCXXIX
^as afianus ptimenf pbilofopbus 4ur
A^ixieptefaptentibus HX
bibertiis lotaringie princeps CtXXVI
bigamus p:imus fuit iamecb foliq_ X
bigama ordinari cocilia apud fanem ‘petrum
rome vetuit ,
bilibaldus epifeopus nanis eft ee fancto iRi-
cbardo.vidc
btlbelmus imperator non tamen fuit cohrma#
tus.folio CCXII
bifanciam ciuitatem quis condident.qucre lo
lio , .
tafius epifeopus vir fanems etom vi-
43ccfolio CXXVI
biondus.itaBius vfrbocttffimus CCXtvi
l
-Y^©briHoju rcijnp qn babmt iititiitj.vidc
folio xxiin
©obccius vir cbjiftiamflirtiiis CX tl
2&obcnu ilf&icb^ receperat fi4e catholica, t 4
fuerat Paces illi^sentts CI.XXVII
:©obemo8 beiiiricus terrtus fecit imperio ro^
mano tributarios CI.XXXIX
2&obemieoucemfridericiis pnmas creauitin
resem.vide CCIII
D©obemi.i at fitu fuo dfcribifCCl.XXXIII
2&ebecia pha vbi fit fita vide CCtXXP
3!^iobemo:n berefim Sigifiaimd^impatoz fta^
taite>;llirpari CCXXXIX
Bononia ciuitas a quo ^mo codita I-Xn
J&onifact^pp pm^uatoeroan^ CXXXIII
:©onifacius fecundus papa natione ronianus
vide folio Cl^xrai
25o»ifacius tercius papa patria romanus. vi#
tt folio CXtWII
3S)onifaci*’qrt^pp natde marfus CXl-vm
2&onifacius papa quintus natione campanus
vide Ct
2&onifaciusarcbiepus maguntineffi CI-XI
2&onifacius fei:tus papa nationeC ufeus. vide
folio GIXXII
:©ontf3cius feptimus papa male inttauit. vide
folio CtXXX
3g>olffganguscpifcopus iRatifponMis fucu*’
vir fuit lanctus CtXXXII
:©on3uentur3 cardinalis natione tufeus. vide
folio CCXIIII
:©otiifaciii8 0ct3uus papa natione bcrnicus.
vide folio CCXIX
3g>onifaciu8 papa nonus Ipatria neapolitanus
vide CCXXXn
®oo5 filius fuit ©almon XI.
2g>08 e^iuit in i^gypto ce flumine in fefto fera^
pbis ”2 a ppl’o.p Ceo colebatur XXIX
;§»08 quide loqbaf "c quid vide XCII
:©o:ftu8 marcbio eftenfis vir fuit magni 'inge#
inj.vide CCM
"(Randanus abbas vir fciflim^CXtlll
'4!]>.^iandeburgenfi8 marcbia vbi fit fita vi
de folio CCtXXXII
:g>tatinaui3 ciuitas a quibus fuerit edificata vi
de folio OCXXXIII
3&?cnu6 galloju bun venit in italia.multaru vt
biu fundamenta fecit I.XXII
i^ntannia maiot q fit.r que mino: XtVI
:®>:itt3nno;um ree plurima eft recomendatus.
vide folio extii
]@»iigida Cirgo calla t fanctilfima CXtlll
:g>:itanno:u fiue anglotu ree fuit lucius vir fan
ctus.vide CXV
:g>:igida.ali3S3&irgittaCBUOtifrimamulicrvi#
vidcfiilio CCXXXn
:g>:ieia ciuitas quando et quare venit ad vene^
naium manus CCXtV
:g»:utu8coful fuit romanus txix
;©:uno peimuscartbufienfis ^it ce Colonia
otiundus.vide CXCim
;©:uno epus colonien. vir fanet** CtXXXI
^da v:bs vngarie clariflima a quo cepit
^ nomen.vide CXXXVIH
3©ulgari ceperunt fide illis tcmponbus.qucre
folio CIXX et CtXXI
Igmrgundiavenitabodamyn .
3g»urgundt in magna copia rbent fiume f nfede//
rut-tpoflea facti futepiani CXXXIII
^urckbardus epifeopus berbipolenus vir fai
ctus.vide CtXHH
:C>urgundionu ree fuit rudolpb^ CtXXm
j&urgundie bue Tnufliam obfedit. qua frideri
cus tercius liberauit
3&U8 fecundus filius naebo: babuit biios fili-
Osj^oj-efiialaam XX
Syn pmogenit*’Sde ctCuc
crat.vide IX
Caynanfuitfili^Cnos IX
Cayo furias cofuleratroma
nus.vlde tXXXIH
CayusealTiusldginus pfiil
roman** I.XXXV
Cayus iulius cefar luctj filius XCm
Caypbas potifee iudeoju erat XCVI
Cayus caligula impato: quartus Cm
Caietanus theologus et pbilofopbus.querc
folio CCXUIU
Calie ixbet efle argenteus vel aureus llatiiit pa
payepberinus CXIIH
Calietus papa nationeromanus CXHH
Calief 118 fecundus papa natione burgundus.
vide folio CXCVIH
Calietus teicius papa natiOnebyfpanus vide
folio CCXLVI
Cbamfcds fuit filius noe XIHI
Camuel fuit quartus filius naebo: XX
Cambifeseratreeperfaru XXIX
Cbanaan p:imus filius cbam^a quo fuere cba
nanei.vide Xarrrr
Candelabti figura que fuerit in veten teftame#
to.vide XXXH
Cantum cum otgano sxcantari otdinauttpapa
^italianus XlII
Canon papa tracia otiundus CXVH
Capadocia venita mofocb filio lapbet XVI
Capis filiiius ree fuititalie xn
Captiuf bucti fitnt cu rege ioaebim in babflont
am banfel cu fuis.eyccbiel t mardoebeus vf
dc foUo
Capta ell tota iudea cu eyecbia rege XX
Capnuitas iudeotu quado incepit et quare ce.'
us permifit popula capi XXim
Capillranusclaruittempotibus illis, videfo.-
COSLI.IX
Carmeiitis filia Cuandrq inuenit litteras lati'^
nas.fcilicet.a.b.c.-ec. . xyynnrT
*^^bagj vtbs a cartba opido fimipfit nomen
vfdefoho”^ '■<’'«am fiiitcondructa -r a
Carpemus filuius ree italie fuit xil
Carmeydes erat magnus pbus XXX Vm
ftbos fuos
ad gubernacula impcrt) traduett.quere infra
Carolus magnus quo f degit bauar^"^^^
£arolua marcdl^ipiiti' femons filt^ rejc fiaae
7 t»a^ c nusrt^cjc seft] magnis CLXIII
(Carolomannns caroU marcelU fme magni ftli^
erat.foUo CLXmi
Carolns cu papa Sdrtano g fup«05 facramtti'
ftrcgpetuaobllnn|:dtamicicia CtXV
Carolns m3gti’'re]c fuit francoi? CtXPH
Carolus magnus vbi fuit natus CtX vrt
Caroli magni mrvngara fuit CtXVH
Carolus magnus vnctiis eft in imperatote ro^
manotuilUStgibus CtXvn
Carolus magnus quas gftcs vincebat pUo ob
cbttftiano!? Ubertate vide fo. CISVIH
Carolus magnus quomo fuertt in cojge &tfpo
fitus/olio CtXVXiI
CaroUfedes fuit in aquifgivno Cl.XVriX
Carolus magnus cebellaiut !S3toniara. vide
folio CLXXIX
Carolus fcds cognomento caluus imeatoj fu-
ttromanoutm €tXXII
Carolus terrius cognomento groflus impera -
tot.folio CtXXTI
CaroU magni' .pgemes poflederut imperiu ad
annos cenra t ccce.Ct ilUS tgtbus babuit U
nem. vide fbUo Cl.xxmt
Carolus magnus fuit germanus natione. vide
foUo ctxxvni cctxxxv
Carolus rcj: ficilic fuit x potens CCX V
Carolus fcdsretftciUc CCXVIITl
CaroUis fecudus ret illeapolitantis babutt fiU'
osfct»'tquinc6fiUa8 CCXX
Carolus quartus impcratot regis bobemtefl#
Uus fint.vide CCXXIX
CaroUnas leges condidit caroUts quartus. vi<'
cefoUO CCXXIX
Canna ptouincia ni quibus terre locis fit vide
foUO CCtXXVII
CaroU qrti follicitatoe.capit3 apollolou Tbetri
et 'jbauU f iint inuenta CCXXXI
Carolus quartus et mifertcotdia ei cedit pecu
mas qin fibi nece parauerat.vnde illu reuo-
cafaitamalo.vidc CCXXXI
Carol^ poeta vir ei uditifli^erat CCXtUII
Carolus burgundionu out e fwecenfes mot -
teefttrucatus
CafetbfuitqntusTiUugnacbo: XX
Caflianus monaebus lObanniS crifoltinU oya
conus.vide CXXXV
Cafus furnarios CccrctaUu raymundus pfecit.
vide folio _
Cafpar Sclalick tn'u cefamm cancellarius fuit.
vide folio CCXt
Caftra quare fint.et a quibus ptfmo in mont^
buswnftructa’
, Catbalogus regu afltriO:? d® 'd vtde^XVJUL
Catbo pbus plura Oocutt niotaUa, tXXX V
Catbo pb^pm^ roman^t lurifta tXXXV
Catbo pofteriotvtienP pbus I.XXXIX
Catilina conful romanus vir fuit valde bol^
fits .folio ^ tXXXIX
Catbena fancti petnfuit bata epo metenU.^
cc foUO ctxxix
QCcus fuit bidimus vir magm ingemj. vi/
cv folio CXXXA
Celditnus papa natoe campan** CXXXVl
Cclefttnus feos papa natoe tufe^ CxCVm
CeciUa virgo romana caftitate fplendida fuit.
vide folio _ CXVI
Celetiinus papa fett^natoe romanus CCV
Celcftm^papa qrt^ptia mediolanen CCym
Ccleftinus papa quintus pama Cfennenfis.
vide folio ccxvm
Cecrops reliquit regnu argiuom.t '^tim^ re-
gnauitStbenienfibus XXVn
Cereuifeam facere germanos bocuit pjimo ba
cbus.vidc xxvm
Cerdo qda bcretic’’ a 5 eerdonlanl CXIH
Ceream pafcale benedici ftatnit papa tbeodo •
rus. vide Ctin
Cerestea frugu adotabaf a getib** XX'y
Cefarlusetali) pUires martires biSpaiTifunt
temponbus.vide Cxxn
Cefarea regina pfa? mfr fancta CCV
Cefares tneebanf romanl pjlnapes a tempotc
jiuiij.vide xem
aiialdel fuere ab arpbatat fllip fern XV
\JvCbilo terci^fuit ce iepte (apietib^ tlX
Cbus quartus ftut filius cbam. a quo veniunt
etljlopes.vlde XIHI
05lia veit a tbarfiS fillo lanan XVI
Clneus fuit filius cbanaan Xim
Cinus erat bocto: lurtfctinlls noinlnatllflmus
vide folio CCXXVII
Ciptia venit a tbalfa fillo 3anan XVI
Ciptuseftquedd infula XXXVIII
Clptianus bocto? eccRe erudltlffim’ CXX t
Ctrcufclfloqnfuitlnftltuta XXI x XXU
Circes potu quoda mutauit bomtnes in befti-
as+videlblio _
Cirus p?lmii6 ret fuit perfaru tXVIlI
Cirlacus vir fanctiflimus CXXIUI
ClriUus vir fcus mfta ^etauit CCXII
Cltbara appollo reperit.et artem medicine ptl
mo Inucnit.vide XI^IH
Citbcrlnu bobcci** ^m^eteogltauit CXtI
Ciuitatcs fut fce qda vdle fweme CCXVII
Cluitates loci oJlrtaliS fut per Soldanu pluri
mumoppteffe CCXIX
Oiaudlus Cay caligule patruus impera-
to? quintus _ Cm
Claudius poeta natoe blfpan^ CXXXnil
Claudius fecundus x laulnulus frater Inii?
peratojes erant . CXXI
Claudi%icoftrat?5lmpbo?tan%r.CXXm
ClareiiaUcn.abbasfuitbemard^CXCyrH
Clara Vgo admirabilis t fancta C^
Clara Vgo fancta cudis bcremitair CCXXI
Cleobolus pbilofopbus llndlus.fettus ce
ptemfjpientibus
Cleopatra eglptl regina tXXX^
Oetus pp potlflcar mun^inittt^acceplt CV
Clemens papa patria romanus ce regione celi
montls.vlde _ CVUI
Clerlcu in publico bibere aut vlnu vendere.50-
5tmus papa vetuit CXXXEra
Clemens p:cfbiterale)caudrinu8 CXV
Clericos pofle reclge fiindos ■^dia oblata pa
pa^rpanusftatuit.fedincomuui CXVI
£lm'co?u cjrccre babcri' apud cptfcopoe flatu
ttpapafiisenftia CIUX
£lenien3 fecundus papa epus iSambergcnrts
querefoho CtXXXVXra
Clcines tei ctus papa patria vsman^ CC V
Clcniene papa quartus natione marboncnfis
vidc folio CCXIII
Clcines papa qnt^natoc vafeon^ CGXXI
(Clcmentiiias libcr copofitus eft tBCclcmc ntis
quinti foho _ CCXXI
Clcmetma? libcrlaic pfirmat^ e CCXXVI
Cientens papa fc;etuspatrta2.enionicen.vide
foho CCXXVIIJ
Clemens papa fcptimus fedit annis ciuindccis
qnere folio Cv^XH
Clodouciisretfrantotu ptimusfraneoni ebjt
IllamisfoUo CXtUI
0©dnis fuit vltimus rej: Stbenicnfiu vi>
CE folio XX VH et XtlH
Colebaf iMud nempbym ©fyrts XX
CoUofiis folis fuit iRbodis*ljtji:.cubtto:Hm al^
tiiudinis XXVI
Collofus Ingens folis fimulacru cotruit ex tex)
remotu folio tXXXH
Colonia cluitas vnde babult tnlclu XC
Coliiban^abbas vir fetitate plenus CXI.VI
Compomu6.pcuratotiudee XCV
Comedit multa Slblnusvna cena flcutl ceteri
multl.follo CXVn
Cometa apparuit Illis tempotlbus clade mafl
mam flgniflcans Ctvn
Comete biio apparuert ilftBibus CtXII
Cometa mire magnitudinis apparuit in Italia,
querc folio CtXXIX
Comites CE iippa oUm blcebantur ce fcbvoaJ
Icnbojcb folio CLXXX
Compofuit plura cantica eccleflaftlca f iilbert^
fltV^^Robertnsrei: CtXXXVIU
Compofuit Salue regina feermannus c5tra^
ctus folio CtXXXIX
Cometa iflgnls magnltudis apEUlt CCXIH
Comites quindecim e;: fiicmd coegit iniBatot
iRudolpbus CGXvn
Cometa apparuit flgniflcans cbtlftlanom af"
fllctlonem folio CGXX
Cometes apparuit ccfignans motte regis fran
cte.foUo CCXXII
Cometa T Illis apparuit tplbus CCXXV
Cometa llluclt motte pape bftgnsCCXXIX
Comotiones clultatu Itallc quedam fuere vide
fof eexe xcn xem te.
Cometa vlPefl plura pdlces mala CCtllU
Conlurarl in publico tnfbtuitlicurgtns pio-
pter occulta luEuria OI
Confulesromani qn Inceperunt t quare, vide
foliO tXlX
Cofules romani dfuenit. vide I,XXIX
ConfpirattOnes fecit CbatiUua cofulromau'*.
vide foho tXXXlX
Conftantmus magn^ filius Coftanci) aiigufli
iubiitaniaccreat^impatoi CXXIX
Couftantiiis Coftantln^ -c Conflans filu fuere
Couftantini magni impatoiis CXXIX
Conflautiuopolis ctuitas imperialis vudecc--
pit nomen fuuni , , -
Conllantinus fecit equo fuo freuu ee dauo bni
vide folio
Conllantinus magnus ptobibuit amplius fte
n crucis fupplicio CXXX
Coflattnus pfes cdificautt catias GXXX
Conciltii mceuum qiiarej qn fuit cel^:atiim.
qHiditcintUobimmtu CXXX
Conciliu vmuerfalefccimdu fuit conflantmo-
politauu . CXXXV
Concilm vuiucrfale tcrciu fuit Cpbefimim.vi-
CE foho CXXXVI
Cbeiliu qrtu Calccdonenfc CXXXvni
Concilia aureUanenfe iuflu tlodouci indicitur.
vidcfolib _ CXtlH
Coctliu dntu apd coflantinopolim. CXtV
ConciUuapudfcmpetrnromc CXtlX
Conradus impatot male fuit vite CX V
Conditu rome.ljc.cpoiu. CX VIII
Cocoidia mfr fancta t ypoliti uutnj: CXXI
Conditum in Sinueifa duitate £am panic. vi^
CE foho CXXVI
Conflantinus t Galerius imperatoies fneiut
vide folio CXX VII
CotlatiMS terdus impatoz romanoi? COHI
Cbflas c61lantmopohtan*’imgato? Ctllll
Condhn rome tpe martint pape Ctllll
Conflantinus quartus imperatot Conflanctf
aiigufli filius CtVII
ConctliH vntuerfalefeictu apud couflantinopo
lim vide foho CtVII
Cociliu glqutlegienfe vuiucrfelc Cl-VIII
Conflantinus papa natoe Syrus CI,X
Concthu rome pjopter ymagines adoianbum
vide folio CEXn
Cofl3tin^4*it’tmp3toj fih’*’lcom8 CtXIin
Coflattn^fei.t^lcoms fili^imgatoj C1.XIIII
Collatinus papa febsnatbefoman^ CEXV
Concilium feptimu Ifetrcna mater Conftantini
rollegit vide foho CtXVI
Corad^pm^tmpatotromano9 CtXXim
Conradus epifeopus couftancienfis vir fanct^
vide foho CIXXX
Cdrad^fcdsimpaojroman^ CtXXXVI
Concihum vcrcellenfe tlhstcmpojibus babt#
tum eft.folio CCX
Conradus ctus nofs terdus tmgatoi CCI
Concihum laKraucnfe agebatur illis tempoii^
bus.foUo CCVI
Coucojdanttas bibhccofedtbugo cardinalis
Vidc folio CCXIII
Concilium lugdnnenfc btc babuit intdnm vi
tEfolto CCXV
Conradimjs nepos imperatonsffiderici fiic^
m.folio CCXVI
Coradus impatoj fridertd filius CCXH
Concihum ^icnnenfc babitumfuit illis tem#
pojtbus.folio CCXXI
Concthu ptfanu fuper vnione ccclcfic fuit colle
ctum.fohS CCXXXVI
Concthu coftandcnfc burauit noucm et trigtn^
ta annis CCXt et xm
Coifftancia v?b9 gcrmafiie cmoinodio fit
ta^vnbabeatnomefnu rexi:
' fel
tun
£on(
Oll
(Ofi
tW
dc
£bo:
na
£bo;
£a:li
110
m
c
£o:ii
£oJC
nii
£otl
qi!
£or(
iX
£bo
£0!1
fit
£ol^
111
Cofi
n
£of
ci
£rai
P
£rc,
di
Crei
d
£n1
d
£rii
f(
Cri!
n
Cri
Cri
Cn
Cri
f(
Cn
Cr
Cr
Ci
Ci
I
Conatia :E>3fili'crtfc fuit cotigtcgatu illis tem
pcnbus^t quo fuit diflipam CCXtUt
iToucrtUmi (ioicutiuum bic imtium cepit vice
: foUo. CCXLIX
£onftantiuopolfe ctpuguatio qfi ftt facta pe:
turcbop ppfm CCXI.IXttXIXIIIl
ConftantiuopoUtaua vtbs et tepeftate inaii^
&ita plunmu fuit conturbata CCtvn
Corabu celtis gatnanu poeta frideiic’ terci^
imperatoi in nuimberg laurea tecotauit vi#
de folio CCtVI
£bo:c filius -fuar contendebat pro facerdo^
tiociimaaron XXV
iCboifntb^vrbsaqfitpftructa XXXHU
£oifica infula in quibus terreiociS ftt vide fo
uo xxxvrn
£o?poj3le altans bonifaclus papa inftitmt,
exueS Statuit t fittus CXI
Cojuelius papa natione roraan^ CXvm
£ojcifante8 quidam per annum integrum pu
mebanf celomlflione CtXXXVn
Cotpons wifolcnnitate cu octaua vibaniis
quartus inftiluit CCXIH
£oreifante8 phircs perlerunt in ponte vno vl
ce folio CCxvn
£bo:ttbia piucla vbl fit flta CCtXXVH
Coiintbloi: motes tn electione ptlncipiS qui
fintvidc CCtXXVH
£ofdra3 ret perfarum occupault romanas
nUiclas-rvemtvfcBtbfrm CXOX
£ofm38 -r bamlanus tplanliflml vlri et medi
cl fuerunt CXXim
CofmasJmedlcus flotentlnus potentllflmus
cluis CCXtV
CratbcsStbcnlenfiS accademiciis philoso--
pbus tXXXH,
£reatio mundi f m bluerfos bluerlimode cre^;
ditiir folio I
Creta infula In quibus mundi partibus ftt 'vt
de folio XXX VUI
Crlfpus liolcus pbllo5opu8 natione elliis vt#
defolio tXXXI
£rifp 18 quatiiot babutt filios -r vnicam filia?
felio tXXXIX
Crifma finguliS annis Innoitarl ftatutt fabla^
nus papa CXvm
Crtfpin^ t cftfplnlan^ martlres CXXm
«Triitofa-us martlrlracomeablliS magnltudl
nisfutt CXXmt
Cnftlna virgo celeberrima CXXVH
Criftoferus papa culus patria Ignoratur vide
folio ctxxin
£rlftlani (latuerunt expugnare iberofollmain
videfollo CXCim
Crifolotasconllannnopolltanus vir nobilis
fint CCXXXVt
Cndiernus ree dacle vit eplanKfinius romam'
pctqt cctim
Crocaule ciuitatiS cefcriptlo CX.XXXII
Cruciferotu?otdo3quobabult Initium vide
folio cxxxn
Crur Domlnl Inueuta e(l fub eufeblo papa vl^
defolio CXX’W
Cruces apparuerunt In veftbus bominuw v»'
defolio CEXXtS
Crucifijrus fint vnus pueraludeiS CC
Scia regio que fife vb
vidcfo* ccr-xxxr
©adanfilt^ regma a qui
veniat etbiOpcs XHt
©agobertus ree franco!
. videfollo Ctl
©amafetts ell In fyrla reg
one X'^
©artiafccnl vemluntab bits hlloaram X\
SiamafciisqijTaquofultpIlructa XXIE
©amafeus blllat ab Iberufalem Itinere Olerim
fet XXIE
©amafcumtrcsrcges cbriftlanl impugnaue
rimt XXIE
©amafns papa natioc blfpan^ CXXXl
©almaclc regnu egtu fe ettedebat CIXXD
©amafus fcos papa natione bauarns vide fo
liO CtXXXVED
Samiata vtbs In egvpto quo fuit a eplanls ej
pugnata CCX'eX]
Salmacta .ptiicla vbi fit flta CGtXXVEl
Saniei apbcta bnetus ell in J&abllonlam vld(
folio EX]
Sdies poeta t vates tofplcu^ CCXXIE
Sautd fcdS ree In ifrabel XEVl
Saulb .ppbcta fuit filius Ifal bc mbu luda vl
defolio XEV]
Sauld fttlt V Irlrobuftus et ruffits XEVi
Sautd cepitlberufalemt et;pullt cbanancos =5
lefubcos XEVl
Sauid fecit nuiuerarlpopulu t blfpliciut bcc
folto . XEVE
Sauid babuit filios quos in iberufalem ‘geiK
rauitquopnoiavlbc XEVH
Sanus retpcrfarumrcmiflt ifrabelln ludca.
videfollo EXlX
Sanus biftapfiS re;; perfarum fuit pro ludels
videfollo EXS
Sari^knotb^.e.pfai^rce EXXE
Sanus arfanl regis filius, vltlmus pcrfanin
ree EXXE
Oeclm3nim'nonfoluti0ne tburlngl armli
obtinuerunt vide fo. CEVl
Secius Imperato? bo peflim^ fint CXXI S
Secretuds pnmo copofuit.CXClEI -r CC
£t rcdlgebanf llliS tempozlbus CCX"
Selboja propbctKfa ludtcaiut ifrabel vide fo
lio IX-rXXXVE
Scmocnttts pbllo?opbu8flbtipl eripuit ocii
losTln paupertate vtrit EX5
Semas pbus atbenlciiftS EXXV:
Semoftcncspilnccpsojatop EXXVEB
Scmetrl^ pbalen^ cognometopbus.IXXS
Semetnus fotber ree firie t aflc multos lude
osocddlt EXXX]
Semetri^ fili^ temetru ree fytle EXXXm
Semetri*’ macero ree flJtc EXXXVB
Scmctrla virgo fancta CXXXB
Scmonla cepulltf oztunat^ cps CXEVU]
Sepofltus fuit Imperato: wcnt?eftaa8 i qua^
re t quis fuit In loaim furrogatus vldefo
itb ccxxxnitKxxixu
jS>co8 (fentiliu bcmtcs effe boim‘nc8 moj
■ tuos ixxun
©cocftfittsviraioEfcctcbou^ IXXIIH
©ifponfande coufcnfus inoleuit requirendus
confeufu rcbecce XX
2»m«Jcri^vltim^rcj:logob3rdo!? CtXVI
^euCdedit papapatnaronianus Ct
Oyana ruit pnma bea vitc foto XXV
©laconiTepte qui fuerut Cm
Biafcojtdes medicus grecus CVII
3tadumeu8 impatoivtrpulcber CXVII
©labolo fefe obtulit papa filuefter fecud us tgc
monachatus fui CtXXXI
©igmtates eccladicc vendebantur tpe filueftri
tercq CtXXXVHX
2>tluutumqnfttit Xt
©iluuiu particulare gmajamum fuit i'n acbaia
tempoteiacob XXVI
©lluuiubeucalidis factu in tbeflalia XXIX
S'idim*’ale;can&rtn^cccu8 _ CXXXV
i&iogcnes magnus fmt pbus J.XXIIII
^lon nobilis pbus firacufan^ IXXVIH
^loniftus anopagita pbilosopbus clanlTim^
vibefoto ClX
Sionifius abbas confecit compomm pafcalej
\iide CXtirt
Sionifiusconntbcoyepus CXV
©lontfiusalcicandnncccciecps CXVm.
iSionirius papa e;c monaebo pontifc^ creatus
vide CXX
Jtoclecian^ -r mapmtan’ igatotes CXXni
^•itms turis vtriufcB peritiflimus boctoz vide
folio CXX
iif medte^flozentin'’ CCXXlirt
ton pbtlojopbus ej: [perufie ciuitatc.ojt*’ vi#
de foto _ , ext
iftinctio ozbiutamcelcftiumcB elcmentoriis
vide folio Yf
Ii. Enftictto celeftiu tcrarcbiati VI 't CCI.XIII
©ifeoibia majcla inter venetos -r gesuenfes vT
de foto CCXHH-tXVlI
2>odamtn filius ianan a quo venit burgundia
vide XVI
©ocuit multa moralia ^ppocraces fuos bifei#
pulos J.XXIII
©ocuit seno multa audire pauca loqui vide fo
lip txxui
Bociiit t focrates plura mozalia IXXIII
Socuit firrcopluramojalta ^ppocrates -vide
folio _ piXIH
DucuerimtCB multat alii pbtlosopbi vt patet
foto txxnn ixxvmtnxxxi
S»oleu babuit p bomo biogenes IXXIIII
giocuittcatbo gpulcbza bocumenta cus alijs
feQuenttbuslibzoprcfenti confcnptis vide
foto LXXXV
Etomicilla virgo fanctilfima CVIH
©omictan^ titi frater .jrfi.ro.fmgatoz OX
S>omtnicus calderinus tbctoz luculennmmus
vide Cetn
fonimi , CXXXH
S>'omttfacerdoti8babcri apud ccclcfialtatuit
papaeugeuius , * CLIU
dominicus btfpanusvtr fauctitatc t boctrma
ixcozatus , CttXXX
jgionusfccund^papapriaroman CIXXX
goniis papa pzim^pFidroman^ CtVI
^ormiuit annt8.lj:)c.cpimemdes pbilosoplj^
vide J*X
©ozotbea virgo feta t glotioTa CXX V
©lices populi tfrabel q uando inceperunt vide
folio I,XXI1U
©lictus quando fit ibefus in ttfertum XCV
©ncatus vencto!? incepit illis bieb^ CLXI
©uces bobemie qui fuerunt a tempoze fidet vi
de folio
©ulccnomcn bninoftriibefucriftitc.cuF fit
virtutis bccotatio CXV
©unftanus arcbieptfeopus cantbuarienfis vt
de folio CtXXXn
©>uo pari poteftate prcfueriint ciuitatlbus tem
poze iobannis pape quarti, vnus arrianus,
alter catholicus Ct
©uj: bauartcbcinrtcusfuBattitbungaros Ce.-
inde venit in ytaliam CtXXVn
©u]c burgundie nufliam obfedit. qua frideric^
tcrci^ cu ci:crctmltberauit CCtlUI
©ivburgiindionn carolus per fwetcnfes mor
te cft in bello truncatus CCtV
Sdmundus anglo? reje vir
fa netus CtXX
i£dtmundus arcbiepns vir
fetus ccxn
£duardus reje anglozu mar^
wr CEXXXI
ebrietate ftigere bocuit ana#
tbarfis tX
^n/cclcfia conftantinopolitana acceptauit ee
15\caput ct fedes oim cccian CXX VIII
£cclefia gaudere libertate ftatuit (etXXIX
bonifacius vt nemo ad illam confugiens ct:
trahatur CX
£cccfiam pofle babere tempoZalia vrban^ pa^
paftatuit CXVI
£clipfts folis t lunc fuit.inde fequebaf pclli-^
Icrttia permatima CXVH
£cclefte romanc giit ptinapes fccezunt aflifte^
tiam tempoze Stcpbani pape quitt vide fo#
lio CXXXI
£cclcfia romana caput cft omnium ccclefiarum
vide CXXVni
ecclcfia romana in maximo ftettt periculo, d®
pontifices a petri veftigus bifccfcerant vide
folio CXXXIII
£cclipfis folisvalde terribilis fuit illis tgtbus
folio CXXXIX.^tem alia CCIX
£cellinus tirannuu valde paduam opprcflitvi
defolio CCXIII
jfg/ SYptif vocabanf olim merfei xnn
^Cn.£gyptus quando bifcefcefftt a regno per
farum XXXH
^efippus vir fanetns t boct^ CXI
egtldrudis regina angite virgo CXHH
£gidtusromanu80?dim8 beremitarum pri-
ot CCXVIH
icgidi^ abbas natioc grecus CXXI
I,
^iiosopb»
CXSv
sxn;
m XCV
Ctxi
XXVB
:c.cuinit
CXV
nenfevi
xxxn
tibustm
iJiTiaiiijs,
a
caros 5i/
•XX\?ij
afndenc>
:CLIID
cnfcsitiot
CCP
'?renir
ctxx
iepiis vir
ccxn
lorumar^
LXXXI
ociiitanal
LX
rpuuitK
D-vra
ctXUX
agtcsarv
Ct
rban^ps'
CXTI
jaf pdli''
avn
tividefoJ
ctxxi
rlcfiarum
StVUl
nculo.d/
ratttvi^
.xxni
(gtgibus
cos
ppvffliwi
CXI
gQT 5ula ftli^ £bU8 a quc> a'ulci Xnn
tu\£yftct qucmda&iccbaf aurea CXCI
gTj/ iLcbias D(0nHfer futtiudoott tv
^J^.£lca5ar^fuirtU^ erdt potlfca; tXXWI
iSlcutberius papa natione gtecus CxiUI
£leutberiu8 qda clanflimus miles CXXV
£lect05 pape qua ftatuit £dftatin^ CtVl
£lectio impatOMS iomanl g quos fleri Pebeaf
vide CI.XXXIin*ctvblCLXXX'\a»
£leittberi*’nonu8ei:arcb<’ natoegrec^ CtH
£li5apb3t fttm us fuit potlfei; tx V
£llacbym fuit tc linea cbnftl r.xv
£1151118 nouinlenfls epus Ctn
£lyud filius fuit acbym tXXVU
£li5abetb mr Jlobanls euanseltlie nataeftej:
yfmena fo jo:c marle 'f>stms XCim
£ll5abetb montaf faronle mfr fatteta CCHH
£li5abetb filia rcslsvnsariemfiTca CCXI
jQ/ d&pedoclC8 boeuit tria elle In tota rerum
^U\vcritate.vtde CtXXl
£nniu8 poeta ciimlcos tXXXnn
£mertta lucij resls anslle filia virso faneta vl
de folio CXV
£merlcusbun5aroni'ei; 'CtXXX\Xni
gn/ ineas endalfe erat filius XLIII
^U\£nca8flluiu8rei:latino!? XOX
£nilmei-odacb frater nabuebodonofo? tXV
£pbefu8 in quo terre loco fit vide XHH
£pimenidc8 pbllosopbus cretcnfis boimlult
annis.laTv vide folio i,x
£ptcuriis acbenlenfis pbus I.XXVin;
£pitamiitberett)d bdabuerlt IXXXV
£pipb3niu8 paplenfls epus CXtI
£patu lusdunefey erejclt arnulpb’ CXCH
iRa quid fit vide folio ix
VA £reavaf3 fundenda eonntbl babebat pji
cipatum xmi
£ra fcnpfert sreel ^tervlctona troye. XtXt
£racliu8 imperato: partis ojlentalls Ctl
£rafmu3campan^ep8 rxyTTTT
£rtfo:dia masna vrbs vnde babult nomen vl
de folio CtV
£ricbtonlu8atbenlenfiump:tncep8 pilmiis i
srecla cosltault quadrlsam XXXTTtt
iSdras vir fanctus reparault llbtos quof
inVcbaldelcombuflerunt IXIX
£fopu8 fabulato: clariflimus
£irel qui flnt et quomodo viuunt XCVI
aCates mundi fimt fex vide folio pi
£tate8 bomis que flnt folio VI. £t qua
re ante diluulus fuit p:olii:to: etas bomlnis
CBmodo X
£t38 mundi fecunda babet inltmm vide fo-
lio XI
£t38 mundi tercla capit principium vide fo-
lio XXII
£t38 mundi quarta Incepit txi
£tasmun&l quinta blc cepit Initlnm vide fo!
Ilo txrai
£t38 mundi fetta Incepit XCV
£tbiope8veninutacbu8 quarto filio £bam.
vide xnn
£tl>eu8 filius £bana3n a qno etbei vide fo-
lio xnn
Ctbsarusansloureii: . CtXXXlI
£ta8 mundi feptlma In fine erit mundi vlccfo
lio cctxnTtxni
£ta8(nundlvltlma quando fit _ CCtXV
<2/ ®boya infulam qua fit mudl patre vice
^u\foiio xxxvni
£ucu8 filius cbanaana quo fuere euelid esa'/
baonite Xini
re IX
£nocbcbaln fuit filius X
£nocb filius JIaretb quando fuit natus vite fo
lio X
£uat arabum rej: InflsniS pbllojopbus. vide
folio cvni
£uarlllus papa natione srecuS C Vin
£ufrOfia virso rellslofa CXXXin
£ufroflna in babltu vlrill monaeba vide fo -
lio £XXXVI
Cusenla virso faneta monaeba CXVI
£usenius p:imus papa natione romartiis vi-
de folio ctm
£ucberius lusdunenfls eplfcopus vir fanctus
Vide CtXV
£uSemuS papa fecundus patria romanus vl'/
de folio cr.xvin
£uscnlu8 terclus papa plfls o:fund^ CC
£usenlus quartus papa patria venetus vide
folio CCXtll
£urlfteus fuit p:lmus ret lacedeinonlomm vi
de folio Xt
£unomin8 bereticus a quo eunomlanl bereti^
ci cxxxn
£u3nsellum flando blcendum anaflaflus pa-
pa inflitult " CXXXin
£uflacbluscosnomento placidus CX
£ufcblu8 Tbotentlanus virl romanl vide fo-
lio CXVI
£ufeblu8 papa natione srecus CXXVI
£ufcblu8 eplfcopus cefareepalefllne vide fo-
lio cxxvm
£urop3 £nee cu fuls capltluf CCtXVHI
£utblccs bereflarcba conflantlnopolltan*’ ab^
bas eXE
£uticl3nus papa natione tbufe’ CXXn
£upbemla virso nobllllfima CXXV
£aropa fecunda efl pars terre, -z vnde babeat
nomen vide _ Xin
£i:arcb^ Italle p:lm^ fuit losinus CXtVil.
fluis vero ecarcbatus CEXV
^^Zecblel propbeta buctus efl In bablbni
£5ecbiel Interfectus efliHls blebus.vide fo-
lio txv
Sblanuspapanatloe roma
nus cxvm
facies faturnl quomodo oli
ixpinsebatur XXXV
facies 5antf quo beptseba^
turaromanls XXXV
familiaris pape leonis qui
tl fufpenfo bomlno fedem a-
pofloUcamoccupanlt CtXXnl
falcones pnsnaucrunt cum co:ui8 .vide fo-
I
iji
i. I
(-■ •■
U'
Ito CCXCII
f ames majHiita fuit rome tempore :©ciietot
pnmi CXtVI
^ames lugens per totam ytaltam CCXXV
fauftussjpud gallos epus ^ CXH
yaumis fecundus rej: fuit laurentu XXXX?
E£dus babuit tmperatoj cum farracems»
vtiingitlis annis Paret ctfca milta aureo»
rum etXVI
f eni>: tn tbiro -t fydone regnaiiit. vrumcB Ifa?
condidit xxxim
f eni>: aiits eft vmiain mundo Cnil
^enerawt fuilmcmi^uspbus^rctpni fufpe
dit tXXX
f elij: fecundus papa natione romanits vice fo
Ito CXXXI
felit: teictits papa natione romainis CXX
feli): papa quartus natione famiits CXJ-II
f dlcitas rona femina cu fepte filtjo CXini
■fcli):papa natione romanus CXX
feli): pfbiter fSufebtus monad^us t martires
vide CXXH
feli): T adauctus martires CXXy
feli): quintus papa fePit annis nouem vio: fo
lio CCSltU
ferraria infigmS vtbs 3 quo fiient otnatal vi-
de folio CtlX
ferdinandus alpljonfi regis e): concubina fili
us re)- neapoUtanus CCLT
K^cus libenter comedit jeno pbilojopbuf
vide tXXIIT
fidem )ptan3m acceperunt tlhS temponbus
armem -t biberi CXXXI -t XtVX
fidem fufceptt briitannia fcu angUaitpe tucij
regis CXV
fides -t captaftus martires CXXV
fidem )pi quando acceptauerut baioarij fiue
bauart -rg quem vide CI.III
fidem catholicam fufcepit re) perfarum. vide
folio CtV
fidem receperunt biilgariCtXX-r tXXl
fidem receperim fcblaui CtXXI
ftdcj recepit anoldus re) Pano)z,cin imgato:
Pedit ffifiam CtXXI
fidem recepit rc)normano)t CtXXn
fidem receperunt catlxilicambobcml vide fo
' iio ctxxvn
fidem receperunt vngaiT CtXXXH
ftlt) macbabei mantrto funt cotonati vide fo-
lio tXXIX
ElacciPicimfwalacbi CCtXXII
f lanPrta cepit e)ordiu tge carolt caliu fo-
lio CtXXII
flagellantium fecta bic babuit oitiim vide fo-
lio CCXV 1 XXXV
flotenciaciuitasa quo babuit onginc.vtde
folio tXXXVI
^lo2t3itu8 frater t^ctti itiipcrstozvt
de tv illo cxxm
Bi@rtunatus epifcopiis tudertinusvtr fan
.ctus CXLVIII
f otfetis biberme regis filius vir fanctus vide
' folio Ctllll
f otebem in oppido iodouicns terciits re) cre
attirromanotum ^ CtXXmt
£t eodem oppido eligebat re) rudolpp^’ >jide
folio ^ ^ exen
fotmofus papa poli fteftanum ponttfe) creaf
' folio CtXXII
fotmice quomodo pugnauerimt fn vno agro
bonomenfi circa pirum CCXClI
Erano» qinda e) bectote filtus '(briami ne/
pos a quo francojum nomen e(i tractum,
vide XXXVH
f rancia occidentaf -r oncntalis qiie ft t vnaqce
vide XXXIX
f ranconim re) )pianits ptimus fuit clodoite^
vide CxtlW
francifcus ferapbtcus natione italus vide fci-
' hO CVIH
f ratrtcellarum bercfiS que.-t quando fuent c)
tincta CCXXI
francifcus maronusotdiniS minorum tbeolo
gus ccxxvn
francifcus penarcba vir ingemOfus vide fo-
' iio ccxxvn
francifcus albergotbus pclarus medicusvip:
folio cern
franconta germanie fupertons pfoiucta PcfcrC
bitur.-tvndefranei ceperunt ojiginem viVtc
fo. CCtXXXV.Simlltf fo.XXXIX
fi-ancie regni pnncipes qui fuerant -r que co-
■ milfafintptelia CCtXXXVni
fi-anctfcuscarrarienfium Pontinus virfplei-.di
■ dus ccxxxmi
francifcus martiniotdiniS carmelitarum vir
Poctus CCXXXVI
francifcus fabarella romane ecclefic cardina-
' ItS CCXtlt
francifcus barbatus vir laudatilftm^ vidc fo-
lio CCXtIIII
f ranae regiOm m.ilafuccedebanttempo:a ab
illtSPiebus CCXtV
francifcus Sfottia quartus mcdiOlanenfium
PII) CCXtVIIt
francifcus pbilelpbus poeta laureat^ vicc fo-
lio eextix
frater qutda nomine nlcolaus In beremo per
annos multos vljnt fine cibo cojpo:ali. viPc
folio CCtVI
'ps iRlges emerfcriint ab tljcgotma filio Qo
JJ.mer vide folio XVI Jndefrlgi.ibccre
glo Picta.
f ridcrlcus pumus cognometo barbarofla Itit
peratojromanotum CCm
frlderlcus fecundus romanorum imperato?.
, , ccix
fridcricum fefeappcllault Imperatorem qul-
dafcductotqutolimfuKTet abfeonfus vide
. 'olid CCXX
f riderlciis Pu) auftrle Imperatot a qulbufda»
cleetus pjellttm comiflt pjo Imperio t fuccu
CCXXV
yiiderlcus terclus erneftl PuciS auftrle ftllus
imperato: CCXtVII t tll 'z tVI
f ridencus terclus plures latrones cc nigra le-
gione Piiierfis generlb*’ motttS prccepit pe-
cetvm
xxxraj
mcdiciisffi!
COD
Joiilciicriff;
iiSinemvii
o.XSSIX
mtiquctO'
SXXVffl
usvirfplci
;xxxiiE
r)cliuramw
XXXXVl
Icfic cardini'
ccxnn
iTim^vidcfC'
ccxoin
«tcitipoiaati
CCXP
•diolanciifii»
ccxtvni
urcat’ 'oiw
CCXtfi
fi hereniopff
jjjpoiali.?®
CC0
:o2tiia filii’®'’
icfrigiata"
barbJwg
miiiflPgJ
a-atoremil»
btconf»^
«3
”^os»
«•ffS
•• V ’l
^nictus cqpivuttt babcrs grcci' ilhs tenipojit)^
■ allattsaUumJefentintbus XXIX
<uruis cartiiUus OicMtoJ roitian* tXXVI
fulgcnHuenatioDe iipbcj CXtI
abpdiitte fuerunt ab euea
folio cbanaan XHII
t@aiu8()uellU8 confulro"
maniis tXXXl
fDaius caUguta inipPiii-'
tpj quartus Cm
(041U8 papa natione Oab
tnateus CXXIt
pbct XVt
0alba reptiinus romano9’inipatot CVl
iSall'’ abba8 btfcipfe bti coliTbani Ctlt
^alienus medicus boctiffiinus natione grec^
folio CXIH
©alius boftitiahud etipolufianud cius impera
totes ^ CXXI
©aleacius murta mcdiolartefis bui bcciditur
folio CCtV
©angolpb^ vir fcms et jjclar^ CI.XIIII
cbennarum ciuttatem aurelianus conbi^
M3dtdit CXXII
©cdeon quartus bcbrcoru iiidet; tudtcauit ait
rtis quadraginta XXXVII
©darius papa natione apber CXt
©eyflla regina bungatic CI.XXXVH
©elafius fecundus papa antea lobannes vo^
catus . CXCVI
©«cs.lOT.funt .pcrcate et: trib^ filiis lioe vt
de folio xim et XV
©etes multe .pdtcrut cp fatbts XVIII
©cnuavtbsaquofitpditavite tVELt
©enuadiusepsvicboctiflim’ CXtt
©entes feptem funt mftitute per feptem filios
tapbet . XVI
©emini admodum fimites fucrtint ameliiis et
amicus Ctxrai
©ftes.Vti.fecerutvfui.filii beber _ XVI
©enealogia impatojis betnrtci et coiugis fuC
kunegiidlsCtXXXVI et IJSXXVH
©enuenfcs funt a ccrafe primlegiati vt mone^
tas tonPerent CCI
©erttilis medicus plurimum rccommedatus*
vide CCXXIIII
©enue ctuitatis italtc tmmutatoes CCXCI
©ermania ab italia alpcs Oirimut XtHH
©erman^^cpsparifienfis CXLVIII
©ermania q fit et plura bc illa Vide fo. Xm
et CCl^XVII
©admdis fancta abbatifla CtHH
©crfcus filius cbanaan a quo gcrfei' Xliil
©erbardus gi oet claruit vite fanctttate vice fo
10 ■ CCXXXVI
©erbardus otdinis beremita^ m tbcologta g
poctus CCXXX
©eotgiustrapejuntius claruit tllts temporia
bus CCXEVI
©eo jgius pogtebracius ret bobemie ct vnga
ne CCM
©crmante tabula et quibus imgetur flumini7
bus cft bepiCta.iCt quare iRomant appelM
bantiliPsgermanbS
©efta ctuitatum ttalie genuefcilicet et medio j
lane ct ceterarum memozatu bigrta vibc fo-
lio CCXCXCixCir-tc.
©eruafms ct prptbaftus gernlani nattbne mC
diolancnfcs CXXlirl
©coigiiis Capadot: tribunus 4VeruStpimi>
les cxxmc
©etbuli fuerunt ab eiiila filio cbiis xnil
©etbel tercius fili^ aram a quo getbei vitt M
liP XV
^bert^antipapaingermania CXCHI
©igas fuit itemrotb t pjimiis tyraniins
Vide xiin
©igates erant illis tcmponbtis X
©igantis corpus eo ternpote muentume mi^
re magnitudinis CXC
2,0213 pamtfilid tnfmepfaimb!? bama
v3fu8papailatuit&icendum CXXXI
©lotia in cxcdke tco fimacb’’ papa ftatuit ca?
fuit CIXIX
©lofatbt legum fuit acCilrfi^.^jccreti vero bai'
tbolOmcus .. CCXI
©lofa wt tccrCtalium fuit bcinbardus ViCe fo ?
10 CCXIlt
j^i@3r vir fancte vitc claruit mulnsvirtim^
•Obus tl
©Ptdian^iccpimacbiis CXXXH
©otdianusbic imperator fuit CXIX
©otgoni’’ miles reman^ CXXim
©orner ptimus filius lapbet a, quo fuerut go
merite qui polfea galli bteebantur vide fo-
lio p
©otbotumrciiperfequebaturirpunos iii fua
gente ... Cxxxiii
©otbi rdniaobfedelnt p logatpa CXtV
©otbi ab biinis orpulfi fiigicrut dd banubiiij
tempote valms impCratotis poftea per tra >
das fefe infudere CXXXITJ
©otbotum gens facta ell arrlana feducttde va
lentis Imperatotis CXXXili
©osbotnm gens a fcbitis babmt ottiim. vide
fol0 . , CXXXIII
©otbotu gens fponte bedit fe impcrto roma-
rto tempote tbeodofli imperatotis Vide fo-
l0 _ . cxxxiiii
©otbotum rde radagafus totam italtam ferro
et flamma vallabat t tandem captils vice fo
l0 _ CXXXV
iRando ma]cinia fuit i‘rt iCdltantmopOltvt
dcfoUo cxxxm
©racianus imperatot filius feniotis valcntim:
ani CXXXIIII
(grando pcrmadma fuit 1: illiS temporibus Vt
de folio CEXX
©racianus ViV magne boctrtne CCI
iRecOru ftilc argiuotum regnum quando
iCfdobabUitOttiimtqut fuerant regm re-
ges xxix
©rcci illis tempotibus Ccpmintbaberc fioct^
celatis aliunde feminibus XXIX
©rcsotiwstburonenfisepHS CXtvm
fgrcgorhig niafftitis bdctoj nomiliotusvilEfo
Ito CXLVUI
(gregonus papa pnmus nartoiie romanue fo
lio CXtVlII
Igrcgojitts fcdo papa patria romanuo vide fo
lio CtX
(6»fe0on^ teret’ papa fiattOiic fyr’ CtX
tgregortito quartus papa patria ronianus fo>-
ito ctxvm
fgregojUis papa quintus natione fatrovtde fo
llO CLXXXI
lgrego:i\j&papa fejttns eius patna ignota fo>-
ho ci-xxxvm:
Igtegolius feptifflus papa natione etrufeus fo
ho . cxcni
iSicgon’ nafanyenns eps fn tuuinis pceptor
iberonimt CXXXIH
iSrcGoziuspapaoetauus patrta beueuentan’
folio ccmi
^regoiius nonus natione bemieus. vide fo^
ho cevm
tSicgon’ ntcim’ papa natione ital’ CCX V
l^zesoims vndeanius papa patria temotneen
fiS CCXXXI
jgtegonuspapaOuodecittius nattOiic vetiet’
folio CXXXV
|g:ea conuicti funt vt crederent cum roniana ec
clefta ijjtritufanctu a patre t fUtO procedere.
taUapUira CCXOrH
^regortBSttpbernasrbctoi CCXLVI
.^^wafpannus betsomeft'8 grammaticus
O clarus CCXLH
^Toanmis veronenfis grammticus t oiator.
foho CCXLVX
«gtuelffi-rgcbclUniquifint CCI. Ctquan
do -r vh babueritnt oztu CCXn t Xim
gwido inufieus pha ctlarufc’ CtXXXIX
^wllbclmus placeutinusmedic’ CCXTTC
tg toilbclmus 0 lirandi fpcculatoi CCX VI
iguntberus comes ce fcbwartjcnburg fcrlpfit
fe imperatorem contra Carolum. vide fo#
Uo CCXXIX
igtoldo bonatus aftronomus magnus vice fo
hO CCXIUI
Snlbalbainitcarl cartba#
glnefiubuclsflll’ Impal
tor ejrcrcltus cartbaglncn
flum txxxn
ll^artmanuuscpiis bnjrt
ncnfis vir fc-tH8<xniII
ll^afta vtebantur grecl,p
Oyademate
feaflia .puicia vbi frt flta CCIXXXIUX
l^attoarcbicpus magutlnus dl mlfcrablllter
'moituus ^
TFi £brcl blcunf ludel ab beber ftlio falc vi#
§ adcfokO XVI
fecetor ifte fuit pumogcnltus ptlaml 7 Incom
pablllsfoitltudlnis XXXVII
luelam fuit pm’ fili’ fcin a q bclamlte XV
itecla f^ult quartus rej: in Ifrabcl XLVUI
iiclifram fili’ lanan a quo fuere belljel XVI
ifeclcna ifta fuit vjco: menelal regis 7 a pande
rapta XXXVH
Ibeltiftefultracerdos-rfubei; Xti
fedias jpbcta obtinuit a beo ^tnbus annis
cubimtdiononpluerct_ SlLlx
fechnaudus epus vir fenis CXCiX
Ifeieiias .fpJJa afliimpt’ eft in cuto igneo E
|feicli5cus pplaeta clatnault poft bella pater ml
pater ml , . , ^
^dlyeus ppbcta pallio belle Iordanem blup
fit ’ tm
S3dias pernnaj: Imperato: octauus romano^
rum , CXV
ipielena mater conftantinleruccm bominl quefl
ult CXXX
.feelinandits monacb’ blftojtograu’ CCVI
feellls grecla in quibus mundi partibns fit fu
I!)CEXXV
Ifeielnriais burptimusfaronie itupcrato: \ii.
de folio CEXXim
feetnrlais feeunbus btsjc bawsrlc imgato: el^
glf .colui: ci’ kunegudls CtXXXV
8l*etnricl fcblimpcratous genealogia vide fo^
Ilo CIXXVX
:#einrtcu8tercius Impcjato: romanorum fof
ho CEXXXIX
feclnricus quartus romanorum imperato: fol
ho cxai
feelnrlcus quintus romanotum Impcratoijfo'/
ho cxcvn
Jl<cinricu8 fcitus imperato: romanorum vide
folio CCVI
fecinrlcus fcptlmus romanomm Imperatoifo
ho ccxn
feelnricus octauus imperato: romano:nm fof
lio ccxxn
feelnricus ce baflia clarmt rtlls tcmpotibus vl
de folio CCXXXVI
'feermes cgipn’ platols bileipfe IXXim
ecrmesclulsromanus CX
eraclltuspbilojopbus^ obfcuros fcrtpflt ll ^
b:o8 £XX
B^crodotus grecusljlftonc’ plurimos edidit
iibzos txxn
ifeerobes filiits antlpatrls fufceplt a romanls
regnum iudeo:um -tmiilta fecit malavice fo
lio XC
^icrodes annpasocadittobannem baptiftay
folio XCVI
#erb39 inites noult biafcotldes CVII
Ifeierefis catbapbtlgarum blc incepit, vide fo#
ito CXIIII
feercmita piimus fuit paulus CXXXI
B^crdts p:cdeftinato:um viguit illis tempori#
^bus CXXXVt
1©ercfi8accepbalo:ujpefritnafult illis tempo
ribus exti
lfeerciillan’ep8fctitateplcn’ CXtVI
germlgildls rcr vlflgotboi? CXEIX
feerachon imperato: CEUII
tecrbipohsiiiutas in francla ollentah vide fo
bO CLIX
E>CTm annus contractus plura compofult eccle
fiaftica cannea CtXXXIX
Eierefls waldenfiUm viguit tcmpotlbus iftls
folio cem
It}
. -*
Jit»
rS
‘ocini(iK,t
.d
•perato:
Ctsxi
'ctmpato!
ciaxi
loijiaijii'
cm
inutior»;
CLXXSI
afli
I
cxoi'
iianoniini
eat
amaDOimi:
rttipoailwi
ccsxxt
smm
0
roslinpfitl-
LS
nrinioaciii
asi
pitawaw
ctttitalJV»
CXXX5
dilltat
" ■jur'*'
I^ercmftarum fratres vrbes inhabitare cepe^
runt CCXI
Ifecrcfts fratricelli per quem t quado fuerit er-
tincta CCXXI
Igtercfis bulcint qt qn fttertincta CCXXI
K^crculcs bur ferrarie vir ftrenu^ CCtUU
li^etbtsts bucifla polomcvidua feta CCXVI
B^bernfa pjomncia q fit CCtXXXIX
ifeildrunta SpuUe ctmtasacburco boc
anno cft erpugnata CCtVi
Ifeildcsardis virgo admirabilis fpiritus babu
itpiopbetie CCI
i^ierufalem condidit M&elcbifedecb XV
lfe>ifpania venit a tbubal filio ?apbct vide fo^
lio XVI
IM>yfpaniarum regnum quando babuit oatum
folio xxini
Ifeifpania multos babuit viros clariflTimos fof/
lio xxim
III>icricboquomomo fit villa* I.
Ife>ieu filius ^ofapbat regis iuda fuit becimus
reritt ifrabel tn
Ifeircanus filius alerandri tercius pontifer iu-
deoium tXXXVIIX
Ifeiginuspapanatonegfccus CXI
Ifeircn^epslugdunenfis CXVI
Ifetlari^epus pictaui^ optim^ rpian^ multas
erpugnauitberefes CXXXI
Ifeilarion abbas vir fanctus ! CxXXHt
Ifeilari^ papa natone fardus CXXX VI
feilbertus Cenomanotum gallie epifeop^ M
lio CtXV
feiftria jjuincia vbi fit fita CCtXXVII
Ifeifpania cefcribttur et qui fuerunt terre illius
piiucipes CCtXXXIX
Ifeifpaniabiiudebaf mottebeinrici CCtV
D^miifio etas quare ante biluuiu fuit x>'
Itriotcgmodo X
Ifevoiesbiuerfaiiifotma^vbifint XltXH
l^olofernes interficif a iuditb I.XIX
li»ojaciu8 flacc^poeta laudatiflimus XOn
Ifeomines notabiles qui floiucrunt tge Craya
ni vide CXI
feonoji^ ipatot frater arcbadq CXXXHII
Ifeotmifta papa natone Campanus CXLH
ibotas canonicas clericis pelagius papa infti
tuit CXtVI
IM»onotius fecundus papa boftienfis epifeop^
fuit cxcvm
Ifeonotius tCrcius papa patria romanus vide
folio cevm
Bbofttenfis cardinalis vir peritiflimus vite fo/;
uo ccxnn
Ifeonojius quartus papa patria romanusvice
folio ccxvn
l^olanbia germanie pzouinciatdcribiturvi-
te folio cctxxxin
l^omo quidanicolausnoieviritin bczemo g
anos multos fine cibo cotpali CGtVI
Ifeominis quaplurime anjtictates ab infantia
vfcBinmoztem CCtXUI
fecudus filius aram a quo armenivi^'
de folio XV
Ifeugo arclatcnto comes imperatot italie vide
folio CI-XXVI
Bi» ugo ille fuit rcr franefe CLXXXn
feugoepsgrafianopolitanus CXCmi
l^ugo abbas cluinacenfis CXCIX
llimgo te fancto victote bocto: pzeclarus vide
folio CC
B^ugo te folicto fcripfit libtum bc clauftro ani
me CC
B^ugo cardinalis fancte fabinc vir boctus vi-
te folio CCXIH
Ifeugo fenefis vulgat^ medie’ CCXtU
Ifeugo fenefis vulgattfftm’medic’ CCXtU
B^uspjimus filius aram a quo bamafeeni vi-
te lolio XV
Ifems regio braconitidis er q fuit iob XV
Hs^uno^rejtbefcendit a Scitis XVIII
Ifeus fuit pzimus filius naebo? XX
Bi»imierpulcruntgotbo8afui8loci8 vide fo-
lio cxxxin
B^uni funt fcitbe ficut -z gotbi CXXXIH
l^unozumrejcatbila multa commifit in biucrf
fis mundi partibus prelia CXXXvn
Bl»uno8 carolus magnus matime opptcfTit fof
lio CI-XVII
B^uni qui bicanf x qua ferocitate in alias genf
tesfaerunt CJ^XXUI
B^ugo abbas cliiniacenfis CIXXXIX
limiTitarumberefis incepit tempoze weceflai
folio CCXXXIH X XXXVUI
Sbel filius lamecb medi-
cans coiugiu carnale t pa
fcua ventris X
Jacob-tefauctyfaac pzc
et rebecca matre nati funt.
folio XXVI
5acob babuit qtuoz Vi:o-
res e quibus plures genu
it filios vide folio XXV x XXVI
5acob c)t lya natu maio: fcic fufeepit filios fo-
lio XXV
3acob filius iofepb fuitalijstempozibus fo-
lio txxxvni
5acob’ maioj apfsab berode occif’ e Cnn
«acob. minot apfe x frater bni appellatus fo
lio cmi
facob’ te arena furis confultus CCXX
acobus te viterbio otdinis beremitarum fof
iio ccxxn
3acobinus carrartenfis interfecit marfilium fo
lio CCXXX
Jacob’ fozliuiefis medicie boctoz CCXtn
jiadus potifet iudeis pace tmpetrauit ab aletf
andro magno tXXV
^airte tribu manaflefeptimus iudet fiiit in iff
rabcl XXXVH
5anuarc’,mefis bz a rege italie iano XXXV
Japbetterciusfiliusnoefepte? filios babuit
p quos fepte funt gentes inftitute XVI
faretb fili’ malaleelqnfif natus X
afon male intrauit pontificia IIXX vn
Jauan qrt’ fili’ iapbet a quo fuere greci XVI
Xdolatrapnm’fiiit,ninu8 XVH
^dolatras fecit moifes ocadi XXXI
^ebufe’ fili’ cbanaan a quo iebufei Xini
^^econias fuit filius ione-:; conflitutus ell
rejcapbaraonc IX
-
' i
' 9,
. L
j\ ;
i '
5«ctan filius beber babuit. j;ii).fiU'os qui' ses
fecerunt generanones pjincipalcs X'yi
5ciumu p»mo fetus petrus inftitiut CH
Jetuuiu qiia&ragefimale fepteebdomadarum
telefpbotus papa (latuit CXI
'Seiimare tSnta feria z oomiuico bie vetuit mei
Clades papa CXXVI
jepte lUcgittimus ptlnceps latrocinaimu fo^
lio XI*
5eremia8 ^beta fanctlifimus Ift vtero matris
fauctlficatus adbue puer .ppbetault tV
^lercmlas lapidatus ell tXV
acrommusPoctottelcberrlmus vir fanctus;
folio CXXXV
5bcrommu8beretlcu8 Igue confumptus e(l.
folio eexti
5croboam reje ifrabclpcflimus ydolatra vltu^
lo6 aureos fecit XLVIII
Jeroboam re)C ifrabelbclllcofus fuit I.II
aerofollmeptlmus fc;cfuit ©otfrcdus .vidc
folio .CXCVI
Jcrofollme vtbls vitia c^tlultas CCV
fleruial^ condidit melcbUedccb SiV
iemfale fale ^mo edlftcault XVI z XVII
Berufall qn z qties fuit ceftructa tXIH
icrufalem venit in ptatemcgyptlouim. vide
folio CtXXXIX
^efabclvicotacbab regis ifrabcl multa mala
fecit XLIX
5cfle babult fepte filios -t buas filias quorus
nomina vide XLII
acrofollma cepeftv^lanl crbojtatioe vtbanl
pape n CXCUn XCV XCVItCCi
^ufale qulnta vlce fuit ceftructa CCIX
«•gnaausepusanttocble CX
Bgnem ce filice ptlmus educit prometbe^
foUs xxvni
agne facro acccnfl plures pclb^ bte mane vir#
glnlsfuntUbcratl CXeviH
agnis magnus cefcendft ce celo CLI
'3’ljefus fuit fumm^ potifectfrf EXHH
^abefus tps qn nafclf vide XCV
abefiis cu pnilb^ fuls afcedlt in t^lu XCV
abefus cu cffct.)C)t)t>anno? baptlfatus eft.lciU
nault,t)uctuslncefeitum XCV
abefus cbnftuspafTuseft XCVI
abefus filius flracb natoc bebreus compofult
Ubnim qui tuclf ecclcflaftlcus I.XXII
Xicn quid fit vide folio H
aillrlcus populus flgnlflcat fclauonlcutn
populum CXH
aUirla que regio fit z vbi flta CCI.XX'VI
“|[»mago germanle cft In tabula c^lcta. vide
«Asfollo _ CCXCIX
amperiu quo z qn fit tranQatu ad germanos
-rquobultotturotlmpin CIXX'VIII
ambres majelml fuere (Uls bleb^ Ct^VI
amocrator fuit banlbal cartbaglnenfiuin eccr
^ citus tXXXII
amplu tplanoi? z facerdotlu incepit a natiulta
te 0 omini
amperatotes qui fuere XCVI Cm -cc
cjiutuoj fuemnt tpc coft^ntitti
gnl CXXIX
ampCTU fedemorvJberoma coftantln^ftatult
tn conftantlncpollm tralTerrl CXXIX
5mpcriuoccldrtale fuit ptnuifujabotietlal
tncmarclanl CXXXVH
amperatores conftantlnopolltanl ceflere In bl
fpania illis tcmpotibns CI.
amperatotes confirmabat clerico? electiones
tempore feucrlnlpapc Ct
ampato? prlm^ e)c greca .psente nnt leo. vide
folio _
amperiu conftantlnopolltanu oitebaf . qt imC
peratotes Ibidem refidebant CtyiH
ampenu qn fit a grecls in francos tranflatum
perque^qitare ctxin
amperiu conftantlnopolltanu arfeclt illis tem
potibus ,
ampatotes pontlfitlbus ro.fccerunt aui:iliu,B
jccvif.annos ClXIX
ampaatorls auctotltas non tvbere requiri In
electioepapc ftatult adrtan^ tercr CIXXI
amBatotcsltallc qui fuere CIiXXVI
ampatote fe bitit gimtberus comes tx fwarts
enbtirgicontra carolum CCXXIX
amperatdt wenceflaus fuit bcpofltus vice fb
Ilo ccxxxni z xxxmi
ampatot fuit electus a quibufda electonb^ lo#
docus marcino motaule CXXXIII
ampenu iterutraflatum cft ad longobardos.
folio ctxxnn
ampenj cc poftefrioe magna fuit cocertatlo in
ter Italos germanos z francos IXX VI
amperii iftltutiO ab almanos z fup qb’ fit Im
perinfudatuCtXXXIII tXXXrui
et tXXXV
ampenu no babult adallquot tps'lmperatote
folio ccvii XII z xon
amplu paleologo? blc cepit iltlu CCXIIH
ampenu vacauit anno vno poft motte bclnrl^
cloetaul CCXXH
Xnacb^fultpnmusretarglno? XXIX
andla que eft In afla et q fruct^ ei’ XHI
^itdouptasqfltTqsplat^ CXCVH
flndla venit a fale filio lapbet X'VI
Pnfernl otc fec fc abfotbert marc^curci'’ LXX
Pnltiu bonu frequenter babent potentes i ma
Ium fine flcutamaflas tm
annoceti^^m^pap natoc alban’ CXXXIII
anoceti^fcbspapaprlaroman^ CXCVOI
annoceti^ terei^ papa natloe capan^ CC VI
annocentlus quartus papa patna gcnuenfis*
folio CCXI
annocentlus quintus papa natione burgund*’
folio CCXV
annocentlus fettus papa patria lemonlccnfis
folio ccxxvm
annocentlus feptimuspapa patria fulmonen
^ fts CCXXXV
annocentlus octauus papa natione genuefis.
folio _ cctirt
Jnfulc vn blcanf z nonuna Infularum XIX
Pnfule plures tn galllavldc XXX'VIII
Pnfulc mediterranee mati qflnt XXX'Vin:
Pnuwarenomcn bnl cnos incepit IX
Pnueftlture lUs ptelatotu eccie Delnrlcus quin
tus rcftltult CXCvn
^oaebas re? ifrabcl cum gente ftia valde cft
«Asattrltus
aoatbas mala fecit cora bno Ideo tradidit cus
bftsin manus pb^monis lk
5oa£bi'mfurtfiU^taomc fccitmalo co?a bno
idco^rtatim amotus eft a regno tx
5oacbi facerdos ftli'’ ibefu potiftaf LXmi
jioacbim babuit annd v;eo?ee)r qwa gcnmtvtr
gtuem xcrrn
^oasreriirr wuflttfiros tribus vicib^ tll
Joas CB cffet (%ite annotu a totada potlflce rc>:
ludacftconftitutus MU
Joaeblm abbas vir pjeclart' IngemJ CCimt
JobftiltftllBsbus XX
5ob vir patiens eje jaretb patre 7 matre bofra
nafeif XXIX
lodocttsbercmltavirrctBS CMin
lobelfcds^pbetacebnodecitKluda MI
lobanes filius lude fumm** potifejt tX V
lobancsblrean^fum^potlrejt: tXXXlH
lobanes baptitla qn fttit nat' 7 becollatus fo
Ilo XCIIII
gobanesapfeteuagellfta CIX
fobannes 7 paulus fres 7 romanl pteclarifli
ntl CXXXII
^obannes crlfoftomus conftantlnopolitanus
epifcopus CXXXV
gobannes bamafeenus monaebus vir boctuf
folio CXXXVJH
^obannes primus papanattone tbufcus fo-
lio CXMI
5obannes fecud' papa patria romanus. vide
folio cxMm
^obannes papa terclus natione romanus fo-
1,0 CXtlTI
^obannes ellmofinanus epas etvlr fanet' fol
lio CX1.VII
lobannes quart' papa natioe Palmata Ct
lobanes monaclas.geradlnenfls eps CtiX
lobanes dnt' papa natioe flr' CIVI
lobanes papa fet:t' natioe grec' CIVII
lobanes papaTeptim' natioe grec' € J.VII
lobannes p apaiieptlmus angllcus mulier] fti
itlnbabltuvirtll CtXlX
lobanes papa octau' pf la roman' CtXXI
lobanes papanon'natioero. CIXXIII
lobanes papa ceclm' pFla roman' €£XXV
lobannes papa vndeclni' natioe romanus fo
UO CIXXVI
lobannes papa Puodeamus 7 eius tempore
tranflammeftimpeiliim CIXXVIII
lobanes papa.jclUtprlaro 4^ CIXXVUI
lobanes papa.iaiu. natioe ro. CIXXX
lobanespapa.jtv.prlar^manits CIXXX
lobanes papa.jcvl.natloero. CLXXXI
lobannes papa.)cvii .eplfcopuf pl^ln' vlt»
foUo CtXXXI
Jobanes papa.i^vlij. btcul tempore Itetit fo-
OIiXXXX
lobanes papa.icii:.pf la ronian'CIXXXV
lobanes pap3.ri;.nati6e ro* CLXXX v
lobanes gualbert'monacl?' C^
lobanes medie', pgnomto feraplon CXCII
lobanncscctemporlbusarmlger caroll ma#
gnl CXCVIII
lobanes mefite medie' pclarus CCIII
lobannes earnotcnfis eplfeopus vir cloques
folio CCni
3!obdnc6 papa.jcel.natlochfpan' CCXVI
3obdnesrei: bobemiefiUus benrl. imperato
rls CCXXIH
Jobannes-iijrtSftpapa lacobus antea voeatns.
folio ccxxmx
lobanes andree lurlfcofult' CCXXVIt
jobanesealdrlnl luris Poeto? CCXXVIt
Jobanes ce motevllla Poeto? nomlnatuslvlce
folio CCXXVII
lobanes ree franeou CCXXXI
Jobanes boebatlus pbilosopbus t aftrono
mus CCXXXH
lobanes ce mpeeilTa te ordfe minot? infigma
tbeolog'fpm bnlt flabetlea CCXXXIUI
lobanes galeaa'pm' Pue medieilanenfium.
folio ■ CCXXXV
lobanes rattenitat'grlmatte' CCXXXVI
lobanes bleleplfbBirita CCXXXVUI
lobanes papa.eeiu^patrla neapolit3n'r'? no-
bilis folio CCXXXVUI
lobannes gerfoneaneellarlHSpariflenfiS flo-
ruit bis tempoabas CCXI
lobanes busberefiareba CCXM
lobanefroebesana beretie'Panat' CCXM
lobanes Pe imola egrcgi'iurts Poetorvlde fo
Ilo ^ CCXM!
lobanes totteli' ro.po.lBdlacon' CCXIV
lobanes eaplllran' claruit illis teporibus fo-
lio CCXMX
lobannes ce monte regio alemanus magnus
aftronomus CCIV
loiada pontifee amoult atballam ne regnaret
fugindl I.
lonas ^pbeta mlttif innlnluen XMX
lonas.ppbctalPe.eu.mlttlf adnlnluen d au-
dierunt eum Mit
lonadab fili' recbab a quovenlt ftlrps religio
fa ^ ^ MI
lonatbasludeo?PUeTpohfee IXXXI
lonicb'qrt' ftll'noe maei'aftronora'Xllll
Ionia greco? regio venit a lauan filio lapbet.
folio XVI
lora ree Ifrabelmalu fecit XMX
lo?areepeflrim'luda occidit fres fuo87 am-
bulaiiltlnvfls regis ifrabel MI
lofapbat ceuneit effeminatos ce terraluda.
ydolaceleult Ml
lofepb babuit veote noie alfenetb faplente et
fuperbam que antea Idola colebat XXVI
loiepb a fratrlb' In egiptue vedlt' XXVII
lofedecb pontlfee fili' ajarle Puetus e in capti
ultatebabilonlca IV
lofepb'luce' vir bon'« magnai' IXX Vll
lofepb' lude' Plet' fiam' CX
loflas ree lude accepit regnu cum octo elfet an
nou”? optime reeit tX
lofuepolimottemoyflfultaPco ludee coftl
nttusfUEppfm Ifrabel XXX
loufnlan'inftgms co?pe Impatot CXXXtI
«l*poeraies medicus fultjpitagore Plfclpulus
atfoUo IXXII
Ipolltusepus vir Poeto? CXVIII
Ipolltus roman'patncluS'emartlr CXXI
Xramaleeandrlanaeimenes mltogauit fo-
lio txxvin
?ratb filius enoeb X
rls quare Puos babet colores X i
■i
*. ■
i>
I '
, L
i
grtscBMiajtlaapparuftitPtgib^ Ctl
jncsularcffl ftawrt papa tobatmcs octauus
bomfaaa - CI.XXI
Xfaac fntt fiUus abrabc XXVI £t qn
itatus [XXV
5raacmc(Jicu8pclar«8 CXpH
5fafa8 flabcta nobilt8 v»U8 te quatuoz^be^
tt8p«napalio:tbH8 I.H
3li4or^ cpu8 btlfpaknfis viV btas CM
Jfeynacbi ftUa kgc8tauenit'rUttera8 bocu
it XXIX
Jfmabd qn ftirt scnfwa XXV
frocratc8ozato?pclara6ftn't ixxm
fuard^ monacb^ vir bocttflim^ CI.XVI
^ talia cn:p3r8europc xmi
IlaJitaUababetnontcna rcgc italo.vnJefo--
iio xxxini t xnv
Jtal^ rcje tit):ta tibcnnt codidit cimtate vbi po9
ftca condita fuit roma XXXIUI
^talia valix oppflit frtdcric’ pmu8 imperato?
folio cem
5ubiku qn t: quare (latuit pap bonlfaci’ octa
UU8 CCXIX ■?: XX T xxvm
3ubtko aisw multe perterunt tiirbc ei: pteffu^
raiin ponte fanctl ansell CCXLVm
5ubtku8 ann%it tpe fijttl quarti CCtiIlI
5uda8'?vrc':ciu8fuetre8D3buit ftlio8 ber*'
onam^fela XX VH
3uda8q'ttbadc^apo(lolu8 CVII
5itda8 ei: tbamar nuru x cocublna pegit pba^
rc8'?5ar3m XXVI
5uda8 vel lolade fultTumm’ faccrdo8 IXV
5uda8macbabeu8vtrfo?tifrtmu8 et bellico^
fU8 IXXXI
5udel qn romanl8 peHltu8 fuerunt fubtectl fo
iio is:xxvii X txxxvin
Publcesppfllfrabelqulfiicrut XXX
pudlciu falomonls vide XtVII
Puda qn icepltflert tributaria tXXXVm
pudeotumregnutfacerdotlumqn fit «xflru^
ctuni XCX
5udee.pcurato:e8 qulfitere XCV
5udco?u5 regnu erat in quatuo? tctrarcba8 0l
uifum XCVI
gudeoufcctetrea erant XCVI
Judei fuerunt e]c fiancla pulfl CCVII
Judtvenerabtk facfm ioppldo beckedozff ir?c
uerfter admodu tractauerunt CCXXX
5udel per tota sermanlam cobuUl funt qt fon
te8 rpianoi? intorlearut CCXXX
5udet fuerut g ptagefes occlfl x fpollatl. vide
folio CCXXXV
3udelerematlfuntiu(lualbertl auflrle buciO*
folio CCXtIIII
^udeilnti identlna clultate pueru nomine fy#
monem necarunt CCtHII
Judel llli8 tempojib^ facrm eucbariUle gfora^
runtadfangulntOefFufione CCtVII
5ubel In nurmberg salij8locl8 finltlmio fue^
runttgnl traditi CCXX
5udeu8 tranffodlt ymagine rpl vfcK ad fagui-'
mOeffUflonem CtXVUI
3udeti8 baptisatus ad ludalfmu reuerfii8 ba^
natus efl ad Ignem CCXUin
Juditb mulier fancta.-r vidua i l^X
Jfudeustranllilrifyniagincm crucifiri' vfcBad
fangulnlsemiflonem CXMX
3udicium eitrcmum erit In fine mundi vite fo
Uo CCtXII X txv
3uli3UU8bldlU8imperato: CCXV
Julianus vir ipianilfimus CXXVII
Julianus galli cefarls germanus Impetato? x
apportata CXXXH
Julianus quid mali contra jrpm fecerit vide fo
Ilo CXXXH
Sullanus fidei cbjirtlanc magnus amato? fo)
Ilo ccxnvni
BullanavlrgOpteclarnTlma CXXVt
Pullana virgo romana CXXXH
Pullus fenato:]tpianu8 factae CXVT
|t)li^frontlflU8vlrfclentiflim^ CXVK
Puiuis apbjicanus vtr multarum boctrinarus
folio cxvin
pullus papa natione romanus CXXVIH
jurtinus pbilosopbus be neapoll vrbe» vide
folio CXIH
5uno Taturnl topis filla ac louls foto? vitcfo
Ilo XXXV
^uplter bedit atblcls ptlmo legem, vide fo^
lio xxnn X xxvm
5urtl.i^luni0? vel mino? imgato: CXI.VII
julllnlanus fecund^ flue lunlo? imperato? co)
rtantinl quarti filius CtVIH
Jurtln^ fenlo: igato? x fitcl amato? CXian
jurtlnlanus romanoium ptlnclpu maiam^ im
perato? CXtV
Juo canona bocto? fuit CXCIH
juuencusblfpanus poeta CXXXI
^uuenalls poeta fatiricus CX
juris clullis bocto? fuit ajo CCVI
Sroll magni fedes fuit In aquifgra^
no XCI £t plura beipo require fti
pra littera £.
karolus magnus coegit ratifponam
folio (XCVUI
katberlnavkgopclarlflima CXXVrn
killanus epus in francla otlentall CMX
Katberia d fenls-^go fctniima CCXXXim
labia enea quo
r fuitfotmata xxviit
3Lac te celo x fanguls d ter
ramanault iixxxir
Jlacedemonla a quo fue^
ratedlflcata XXVIH
iacedemoes flue fpartanl
vnbabuertottu tHU
Xactantlus amobu bifcipulus i CXXVIII
iadijlausbungarotarei: CXXVIH
iadirtaus apulle x bungarle rej: CCXXXV
iadiflaus bungarlet bobemle retae aurtrle
CCt
jLamccjj pzim^ bigam’ Sx cayn Interfecit X
iamecb filt’_matufale qn fit nat’ x
Eamen aureo eft inuentum illis tgibus In quo
in quo fcrlpto erat iBs nafcef xc^ CtX VI
Eampades in ecckfla ardere ftatult fablnlanuf
^ _ . cxtvm
Eamgtus eps tralectenfls eccie CtVIlI
Eana cecidit te nublbus bis temporibus vide
^«0 ' CXXXTTT
Jlaflcea facra-r daiius &m' qfl fumit tranilati»
t quomodo CtXXIIII
jiaitcca domtm' ot ilUs t^mpozilms mucnta fo
Uo CKCV r CCXH
5lar»fr3iia»6t»octo:c):imiu8 CtXXXlX
iamftcm mtneroa pwmo inucnrt XXVHX
Jaomcdon rep troye occidif vndc fdt sraiulfi^
ma bella fccuta XXX VX
lapides vciaceeidcnmttennbtb^ IX V
lapidem ponauitin oie agaibait abbas e an
DOS tres CXXXm
lapis magnus ceadit Pe celo CtXXlX
lapis grandis cecidit in monaftertii fanen ©a
biielis qui Tflgna fecit CCXII
lapis ingens cecidit PefiiperilUstempoiibiif
folio CetVIX
largus PictatoiconfiilVomanus I.Xi:S
latirtusfuitrecytalic XX.IH
latinolumnomtnaolim bofles foiimdabant
.pptervtrescoium CCX
laudo papa natione romanuS CtXXV
laiirentius btfpanus martir-r fi)cti pontificis
pifcipulus CXXX
laurentius vailenfis pbitojopbiis -r tbeolo^
gus CCXtVX
lasanis martbe t mane magdalene german^
vide folio CVlX
DiEander tolletanus epifcopus vit fanctiis
folio cxnvix
legem PcPit^upitervirpiudensattbicis fo
iio xxmx
leges Pedit piimo grecis pbozone^ fili^ yna^
cbi XXIX
leges Ecditegyptqspiimoyfis XXIX
leges -riura Pedit bcurgus lacedemoniijs vf-'
de folio nx
legem Pedit atbemenfibus folon pbilojopb^
folio tlX
lege inditiiit saleucus qua ipfe feruaiiit LX
legum piimus glofator fuit accurfius vtde| fo
lio CCXX
leomdes pater oiigents magni' CXVX
leo pnm^ papa natione tufe^ CXXXXn
leoimBatoipiimuscy greca piOgente. vide
folio exxxvix
leo papa fecundus natione ficulusvir PoctilTi:
mus CLXTX
leo papa tercius vir Pocttflim^ CIXVII
leo papa quartus natione romanus vide fo^
lio CIXIX
leo papa quintus aiius patna eft incognita.
folio CEXXHl
leo papa fcjmis patna roman^ CtXXV
leo papa feptimtis natione romanus vide fof
ho CIXXPI
leo papa octauus ciuis latronenfis .vide fof
Uo CI.XXVIIX
leo papa nonus natione alemanus. vide fo^
Uo Gtxxxvrn:
leo quartus qumti conftantini filius vide fo^
Uo cixint
leonbard^ vir fctilfim^ natoe gall^ CXIiVX
leonbard^ aretin^ pbs "Z oiatoi ma;cimus fo^
Uo CCXl^
leonbardus vi'rma(jni iijgertq CCXtllll
leonbardus tcvtino oidinis piedicatoiu pio
felfoi CCXI-iX
Icodegarius epus fanctus Gtlin
leodtum gallia? euiitas eft illis tempoiibus
euerfa CCtTlX
leonauspatnciusimBato: CtVllX
leo tercUis tmpatoi CI.XX
Iconem pepent mulier quedam vffu mirabi>
lem CCXVIX
leonellus regnamt in ferraria anms noues fbf
„ Uo CCXtHII
letanias minoics mamertus iftitiut it quare.
folio eXE
letanias maioies grcgoiius piimiis' inftitutt
folio CXtVIIX
leui filUts tdcob fuit pn'm^ potifejc XXV
E5bertatem facerdotalemObtiniut £im'
pbat txV
liberi^ papa natione romanus CXXVIIX
libellum contra paupertate editu alei^ander fe
Itus celeri inandauit CCXX
librt multi ilfteib^ funt cremati: XCIX
licintus iiuBatoi vir pcflimus CXXVlX
liconpbas vir eloquens r-xxxTi
licurgus gentilis Oedit lura laccdcmonijs ef
ommtcmpozeeecmpliimOcdit tll
lydin fili^ meffaraim a quo fuere lidi XIHX
lydusppfevenitalydm XIIII
Itgua? cofufio fuit tge pbale filq beber XVX
ligua^i numerus fuit f m numerum generatio
niim uis auctus fit numero gentiu X VI
linea ept X XV XVI XXI XXII-rc
linea*fummoinm pontificum ifrabel. vide fo^
^UO XXV t XXXX tc
linea regum afliiinorum XVH XXV
xxvni tiiu Evtd
linea regu ficbimo? XXVt
litiea regii cgyptiba XX VIX
Ifnea. regum grecorum XXlX
linea mdicu Ifrabel XXX XXXVIX
linea reguitalie XXXV Xtim tvi
linea regii ifrabel X tVXn: fints EV
linea regu fine Etc finis EXXXVlX
linea regii romanos EVIte EXV
linea confuluromono? EXIX
linea ccfanim XCVl CHI-tc
linea regii biingaric CEXXXVIXX
lin^gapafcdsfucceflbi.S.pctri CV
liptsefis vmuerfitas cepit inicUim a pragenfi
^ folio ccxxxvnX
lyra fcpttcoide mercurtus repent XXVCtX
lineos verfusbocuilfapbopoetifla vidc fo-
^Uo EXX t EXXI
If apvfiis reje fenix i tyro tradiOit xxxmrr
litteras lannasif.a b c.c3rmeti8 ftlia euandrtf
tnuemi XXXilXi
Irtuauia regiO r piincipcs eius cdditto fcefen*
biturapopnUmOieS CCeXxx
liuonia .piiinaa vbifit fttd CCEXXX
Eoculte babftes fet alas t buos Octcs- ap
parucrutilUstcmpoiib*’ CIXX
locuftc permulte fnictus terre x arboies deua
ftubaut CCXXX
Xociiftc boc jtjno D it Jlia vagate mattiania tW
tii Ierunt maeimu Samnii CCLV
logica pjimu inncnit parmentdes tXXIX
longimis giecim piiimis itahc ccarcbus vitv
foho cxnvix
longobardi vnde babucnmt ongine’T qn ab
ftulernnt regnum itahcum ce conftantinopo
litano lugo CXtyil
longobardoru rcxvndenmiis fiutalboinua.
qui 'tvtaliam cum cicertitiuntraiut vide fo-
lio ^ cxtxn
longobardipoftmottealboini fiierutfub bu
cibus eXtIX
loiigobardos ej-pulit maunci^ imperato? ab
Italia exUX
longobardi' poft buces fuos regem fibi ftatiic
runtflauiu CXtlX
logobardo? vlti^ ree fuit «xrideri'^ CXXVI
lotb filius aram babult buo s filios fcllics mo
abeamon XXI
lotb tncbjiat^ pgnouit filias fuas XXI
lotbria regio que fit vide XtVI
lotbarius ludouicf Imperatotls fiUus impera
toj CLXX
lotbarius fecundus ree italle bugonis filius
vide CIXXVH
lotb3nusbuefaei>nieimperatof romonotus
folio CXCIX
lotbanngia babet nome ab imperatoie lotba
rlo CIXX
lotborigia biinritlodouic^igato? CtXXI
lotboziglc ^inccpffuit fcus blgt^ CLXXVI
Oiibeck duitatis ac terre itlius befcriptio.
folio CtXXXlI
Jliicas cuagclifta epi bifcipuliis CVUI
lucan^ fcnecc nepos o:ato: -^oeta CV
lucius papln*^ bellato: clarimm^ IXXIX
lucius fciplO pful romaii^ IXXXI
luctus metellus confulroman^ tXXXin
lucius aurelius commodus imperato:, vide
folio exn
lucius antbonius commodus imperato: fo-
lio cxy
luctus ree3nglo:um vir epianiflimus vide fo
lio CXV
lucius papanatione romanus CXX
lucia virgo cco bcuota natione ficula vide fot
lio CXXV
lucianus iberofolomitanus prefbiter jvide fo
liO CXXXVI
luct^ fcds papa pfia bononiefis CC
lucius terci^ papa natione tufeus CCHH
lues magna fuit que ceuaftauit multas p:oui
Cias poft ecclefie pfecuttOnem CXUI
lucrecia mo:nia eft p:optcr abfentiam aman-
tis fui eextv
lues permaeima fuit illis temporibus vicc fo
Ilo CXXI
lucrecia claruit bis temopribus tXV
ludum fcoco:um inuenit xceies pbilojopbus
folio tXTI
lugdunum duitas vnde babeat o:tum vice fo
iio ixxxvni
ludouicu8p?imBSimpcr3to:poft carola ma
gnum
CtXIX
Xudouicus fecundus fmperatof Ctx^
iudoiiicus tercius imperato: ri^s aniolpbi*
ludouicusreefranco!? CIXXXI
ludo uicus epus tbolofanus o:dinis minoruj
vir (anctus
ludouicus ree francie vir fanctus ♦ w^fo-
ludouicus ree francotum vir catholicus, vide
folio CCXXIU
ludouicus quartus bauarus imperato: preli
um geflit cum friderico pro imperio r fupe-
rault CCXXV
iudoincus xcj: francie caioli regio nUuo. vide
fblio , , .
ludolpbus alemanus cartbufienfis vir faner
folio CCXXVin
luitp:andus longobardo? ree CtXH
iune tres apparuerunt bis tempotibus. vide
foho cera
acedoniusbereticus cps
conftantinopolitanus fo-
lio cxxxn
tlf>acedonfa vbi fit ftta fo^
lio C€l.\rra
d&acbarti' buo in fyria bti
antboni) bifcipfiTbercml
te CXXXIH
dfeiacbomet^ bo pniciofiflimus ccos gentiliuj
adotauit CLI
d^agutia metropolitana v:bs germanie a ma#
gotino traiano babuit initiu ^ XXXIX
dfeaccburga citas vnb&t nome CtXXIX
d&gutinos cebellaiut amolpb^ imperator fo-
ho ctxxra
d&agutiUus epus quare babeat rotam proj ar-
mis ctxxxvn
dfeagnefie t oetbcflalie regioib^ CCtXX V
dhagn^p:tmu8fuit5o:oaftcs XXII
t^alatcftau familia regia fuit CtXXXlX
t^alefica qneda fuit per biabolum in mo:tc ar
repta CLXXXIX
d&alacbias epus vir fanctus CC
dfealalcclfinl filius yratb X
d&alalecl fiU^ caynan qu fit nat^ St
d&alacbia8.p53 3ngcl^bidf EXHH
dbalcditit ds f penti 'c pmts pnttb’ V II
fl&alu fepe no remanet etia in doc feculo inulta
vide in rege amuUO ECII
dfeamertusvienenfiscpus CXt
dfeafrcdnsrejcficilie CCXUI
dfwnes qda berctii? grte perfa CXXH
d&anulasrepaffirio^fnit XXV
d&anabenrcttfrabclmalufcccotabffo tUl
d^mli^totquat^cofulroman^ tXlX
d&apbeus vegiiis vir bodiflimus. vide fo-
T.TTTT
dfearebincrfababet nomina iuita varietatem
regionum VIU
d&arcus-tiSnaismanliusconfnles vide fo-
lio tXIX
^ari? tuli’ ciccro cofnl romau’ tXXXIX
tl&arcu8d3curato:3fude XCV
4lfe3rai8 euageUfta gcncrc Icurttcuat facerdos
foUo crrn
tl^arcus antbomus verus imperatoi vtde fo#
lic* CXH
il&arcus t maredUan’ germ ani’ t ciues ro ma-
ni cxxriii
dfe>3rcus eurdius antbomus iispcrato: bomo
perpcflimus CXVU
d&arcus papa natione romanus CXXVH
d&arci coip^ quomodo fit advenetos trajlstus
-sei^caiapUmcta Xtun t tXIX
tlbarcellinuspaparomanus CXXVI
tJ&arciaUsinbirpartiapatnababet CX
ilbarcton bercticus eins Oifcipulus ftoicus vi//
de folio CXin
ilbarcianus in ojientali imperato? . vtde fo -
lio CXXXVII
d&arcdlus papa natione romanus CXXVI
jil^dciades papa natione apber CXXVI
ii&arcbiam bjandebursenfem imperator Si-
gtrmundusfrtdcrico burgramO nurmber-
genfi oono Oedit CCXXXIX
d&arcbiones cftcnfes fuerunt in vrbe ferraria*
Vide CtlX CCXXin -r XXVI
iibarcbioalbcrtuseromafurt ctpulfus xmde
fe bungaris iuntit in vindictam. vide;fo-
ho ctxxvn
dbarcbia brandeburgenfis vbi fit fita vide fof
uo cctxxxn
ilbarcbio eftenfis fuit boifius t but ferrarien-
fe CCM
il^arcbio albertus btandeburgenus bella gef
fitcumnunnbergeuftbus.Evinde cum buce
bauarie CCLI
ilDarcbtonatus fuit quondam bucatus vtdefb
ho CCHI
id&ardocbcus vir fanctusin regno perfarum
babittis tXIX
d^argaretba virgo puleberrima CXXVI
ii&ariilius be fancta Sophia medicus vice fo
Uo CCXXXVI
iJbarinus pbilclpbus poeta laureatus vite fo
Uo CCtll
nfearfilius carrarienfium princeps . vide fo-
Uo ccxxim
il&anannes regina bebreomm mulier puleber
rima XCV
dbartirpnmusfuitabel IX
dbaria fo:oi moyfi ptopbetifla fuit t leprofa.
folio XXV
dbaria et pati e ^oaebim "t matre anna nafei-
tur , xenii
ilbaria egyptiaca pnmo fuit nferetrit cein fan
cta vocata CXXXIH
df^ariamagdalenainfisniirima cbriftt appo-
Idola , , cvra
tlbartiriumfufttnuertmt plures boimnes ftib
bomiciano CXI
dl^irtina virgo romana et fetiflima CXVITI
iibarttrttm plnrimojum nota qui palfi fimt ilf
pcidecutionibus CXIX
ilbartinus epus tburonenfis CXXXmi
iibartinus prim^ pap pfia tuderttn^ CLIII
d&artinus iecundus papa natione gallus vice
folio CtXXl
<l&artin^.iii'.papap:ta roman^ Cixxvrt
tl^artiniis quartus papa natiOnc galltcus vi-
de folio CCXVII
dfeartinus quintus papa natione romanus vi
defoUo CCXXXVUI
dfcartinus fteinus florentinusvitetcelleimfri
mitngenu CCJ.VI
d&artirtlogiu quis cofcrtpftt Vide CI.XVI
dbartin^ feotus ciflerctenfis frater CCXIIII
d^afilia ciuitas a ^ fuerit cdftructa tXI
d&aflageta gens que fit vide CCtXXX
d^tban filius eleajari I.XXXI
dfeatbe^ filuanc^ medic^ doct^ CCXXHII
d&atbeus apfeatbcloniovocat^ CVII
tlbatbeol^ perufinus medicus recommendat^.
folio CCtU
d&atbeus palmerius natione floreminus pbi
lojobus CCXLVI
d&atbiasbitngarieretjpugnato? contra tur/
cbos acerrimus _ CCtll z till
dfeatbiasapfsnatioebetblamites CVlI
df^irimonia ptrabae bocuit iupiter atticos. vi ^ ,
cefoiio xxnn
d&atbitdis comitifla femiailliifiris CXIX^
dbatijufale fuit ftli^ enocb -r qn fit natus X7 "
d&aiirtci^ et tbebea pitmiccrtUs CXXmi
ilfeaurtci^ impato? tibert) gener CXOX
abmricf imperato? cogitauit etpellere ab ita^
lia longobardos CXOX
d&auif monaeb^bti bnbicti' bifcipfe CXLVI
d^aumems turcbo;? but vnde butit origines .
et quo fitmoittjus CLVI
i!f>ati«ultan^ eps t martir CXXVI
d&attmilian. auftrie but fridcrict]imBatoi1 ter^
ci) filiuslelect^ e romanouret CCJ-VIII
d^atim^ “C claudi^ viri clariflimi CXXim
d^atiniin^ impato? vir magn^ CXIX
d&at&i^ ipato? pfecuto? tpiano!? CXXVn
£t fuit magus matimus
^TXedicina pmo inuenit appollo XX VHI
I Udbedict fuere Suatimander t anatime-
ues LXVIH
d&cdicina loge pdita yppocrates reuocauit vi
de folio I.XXIH
d&cdic*’ optim^ fuit erafifttat’ tXXXH
dbedic^ pmatim^ fuit Vgtlt^ maro XCII
i^dic^ fuit adrianus impato? CXII
d&cdicusboctiflimusfuit galienus r qiidco
meditvide CXIH
d&edtc^ mati^ fuit aletad litbos CXXXVI
d&edic^rafis-tyiWc CXCH t XCIII
d^diciis pmatimus fuittbadeus flo?en tinus
vide CXVUI
dfeediolane ciuttatis italie immutationes vide
de folio CCXCI
d&ediolanenfium ptimus but fuit iobanes ga
leadus CCXXXV
d&ediolanenfiumdut quartus fuit francifeus
Sfoitia CCXtVIU
dMou regnu qn ccfec IXUI r txvm
dfeediolanu ciuitatl a q fuerit pdita ISiXII
d&edicusfuitbiafco?tdcs CVII
d^lcba filia ara fuit vtst naebo? XXI
i- I
i !l
■ ■iii
i'1
' »
: t,
\:
' '■ j
i-i‘y
■} 'I
-Wf
dbclcbifcdecb condidit poft biliuiiu ii rm .XV
d&clcbifedecb rc>:faktii obtulit abrabe pane?
TViinim XXI
duellis X»fi)} colligendi inuciiitabdcras rejc cre
te XXXIIII
d&elifliiP pbus parmenidis auditot IXXII
d^licofardenfiscpus _ _ CXIII
d&cnclaus male intraint potiftciu IXX VII
d&enandcrpoctacomicu8 tXXX
d&cnna miles cgipciits CXXVII
d&emacus etbrufcus viV celeberrimus vide to
ho CXX
d&crariifuitpontifei:
d&enfamoyfi quo fuit figurata XXXI
d&erCurius vir multarum arciuj Ko imerpres
elaruit XXVIH
tlf>erlimt8 anglicus vates infignis. vide fo-
lio cxxxvni
dfkflaraym tercius fili^ cba a quo fuere egyp?
tif.t babuitdnq? filios XHHt XV
d&efram tercius filius cbam.ptulitc)L-fc natio
- ' lies ieptem XIIH
. ? •: ' *’V ■ ' ‘ i ilfeefraym quartus filius aram a quo mco^s
, vide S:VI
“ '-d&ctisvrbsvndcbuptongine CX
d^bodius cplfcopus et martyr CXXIIII
ffi^cbaclt8 arcbangeli reuelatiO CXtl
d&tcbaelts arcbatigeli apparitio vide fo
iio ctxxm
d&tcbacl conftantinopolttanus imperatojvite
folio CIXVI
d&icbaclccccfcna Otdinis minohim mimlter
0/C-X5lVH
/l&icbcas pjopI?eta arguit acbab. XtlX
d&icbeas fertus ^bcca Oe Ouodecim propbc
tis tlll
tl&iliaria quot funt a terra vfc^ ad lunam -r a lu
ua ulVg ad mereurnim tc. vide folio VI
dfeilitcs templarios ftatuit ejctinguere pbiltp^/
pusrev CCXVIII
d^inerua multer famofifuma creditur a grecis
ejc iouis cerebzo genita XXVIII
il&tnucius felir rome caufidiciis CXVII
d&iracula plura facta fimt illis tcmponbus vi
de folio CtXX
d^iracula claruerunt illis biebus CtXXUI
d&irabilta facta funt annis ilf CCVIH rc IX
dbiiraciila plura illui:enint pluribus tempori-
bus cctvn
tl^ifTamvnam biccre tn bie ftatuit papa aleran
der pzimus CXI
<lt>»ifla8 tres in natali biii bicendum ftatuit pa-
pa tbelcfpbouis CXI
d^iffam pzimo inftituit iacobus frater bonitni
vide CII
d&itridates rev viginti buabus tmpcraiiit lin-
guis tXXXVII
J0abite veniunt a nioab XXI
d^yfes fuit natus tlliS tempozibus vicv
folio xxvni
dl^ioyfesfummusfl-ibctan cui bns in igne ap
paruit claruit tftts tempozib^ XXIX
jj&oyfes frater aaronbu)ritftlio8ifrabel p ma
rcbtum-joedit illis legem xxx
a
tl&onftruofi bomtnes quando fint facti vide fo
lio , . ^1^
tl&anafles filius c^ecbie rc)c futt inda t m^
g tn penttutt tllX
Hbontma ciiiitas a quo fu^tit wndia ^dc|j^
ho litXXXIXXX
dbontan^ fitit mattimtts bcretiaus CXIMI
d&onacba fint eugenta in babitu VtrtU^w^e
ipapulcbta
ftfeonaebos compulit militare aUrtS unpera
jQj cxxxn
dfeonicafiiit mater beati Sn^uftitib vide fo-
ho CXXXVI
tl&onacba fuit eufrofina in babituvtrilt v^fo
CXXXvl
d&onacb*’ fuit adeodat^ an potificatu CIIH
d^naebi factifuntquidnmreges bulgariect
balmacie CLXXI
il&onafterium gigniaciim a cUiniacum vide to
,ito ctxxm
tlb>onftru apparuit in vafeonia CtXXXII
d^inafteriitm foimsfalutis quis primo inftif
tuent vide
df!>onftrum fuit ent):um in fweuia tpibus iftis
vide ccxvn
d&onftrus fuitettojtiimetrconfobzina martini
pape CCVII
dbontes ceciderunt illis tempozibus in multif
locis et plures oppreflerunt bomines .vide
folio . CCXH
tlbonacuvzbfbauarieqn cepit litiu CCXXV
ft&onafteria plura funt refozmata tempozibus
iftiS CGXXXIX
d&onftrum fatis bozrenduynafcebatur bac te
peftate ?CI.V
dwzti fc tradidit codriis reje vt popula fuu li -
bcraret Xtmi
tl^ztuus eft p gaudio fbpljoiles txxn
dbozauia prouincia aferibif' CCLXXIX
tI(5>0Z8 e ccrtifltma ejc multi caiifif CCtXUI
d&ofodcb fejetus filius iapbct.a quo capado-
ces XVI
dPJorij iudet populi ifrabclvtracg manu vte
batiir ,p bcitra XXX
/pvulicrcs regnabant in regno amajomim.
ll.Jvidc xvin
d&ulicres attici babebant comunes t non co-
lebant matrimonia xxmr
d&ulicres fpartanc magis labozant paleftnS
CB fertilitate filio^r XXVIH
tlNlieres fcitice ferocifltme funt -t bira geflere
bella XXVIII
dbulierum capillis aquileycnfcs funes fcccrut
ad fagittandum contra maiciminos LI
dbtiilier atbalia filia acbab occidit orne femen
regium tn
d&ulieres bucere fine botebocuit licurgius et
quare vide uj
ftfeulieribus quare vin' faciunt bonozes. vide
folio
tl&ulicres romanc multosveneno peremerunt
^ LXXVI
ft&tilieres fefe t res fuas igni tradiderunt vibt
fi’”® LXXXV
.vii
xn
'X\
iibus
m
»act£
:w
anli'
nD
xn
SH
jnil
)3dC' !
XVI:
jW'
:xx
imiffl.
pin
crncO'
IIII
IcflnB
PDl!
jcffcrt'
m
rccfol
tli
fcmcit
0
0
I,#
iflijn'
SVl
ItVlK
iSV
<l&iiUCTeaptts«3nmjnt contra romattos.vidc
f'^***^ txxxv
DibvMcr vt tnsrederef velata tcmplu ftanut pa
palinus
d&uliebH babmt fuit irtdiitBs fardaiiapalliia z
totus lubjiciis ,
/lB>uUer fuitpapa iobanncs anglicus vide fb-
Up CI.XIX
dbuUer queda pcpcrtt leonem vifu mirabilem
_ CCXVU
dbundi ereatio cofideraf fcdm biuerfos biiier-'
ftiiiode folio I
tlbiindusell quadruple^ j
tlbundus^non eli;gpctiiii8 fed tranfibit vite fd
bb CCtXH
tKmrcs ttuotaiieriint cpifcdpum masuntinus
- fblto cctxxxrt
tl&uficam inuentt Cubal fitius lamecb vitK fd
bb iX
d&uficus optimus fuit Ibitasojas, vide fo--
bb tXI
tBPitficusfuttTswidolaiidebigntts vide fo-
bb CLXXXIX
^afon tn qua mundi etatc
ipe claruit xw
Tqaafim re;c firie vaftauit
iudam E
inaaman ptinceps militic
regis fyrielepjofus mitti
tiir ad regem -rc EUI
irtatdtbifrabelites ^ter
vineam qua babiiit acbab .pcuramt illi mba
tem jC
TDabucbbdonofo: re;c fuit ©abiionie vide fo^
lio EXH
Tnabucbbdonosotftli’ fuit nabucbdddnojdr
magni EXIli
iDationes gentium et: filiis noe funt ejrorte fd^
lio xnii
Tllacbot cc melcba octd genuit filios, vide fb^
lio XX
Ttlacboj fuit filius farutb XXI
Tfladab ret; ifrabel fecit malu ficut t pater eiits
icioboam XEVItl
THarciflus iberofolimotum patriarcha vide fd
lio CXVI
Tllarfesenucbusiuftiniani CXEV
lllafcitur bus nofter ibefus itpsvidc quo ainnd
Trc-folto XCV
Illatus quomodo fit beinricus tercius impera
toi CEXXXIX
lllaum fcptimus ell p jopbeta cc buodccim .p#
pbetis EIU
nCapolis vtbs a quo fuerit condita, vide
folio XEn
TllecmiaSfuitpincernareipsperfarutn vite fo
lio EXIX
Tllemrotb filius cbus ^'gas t ptimus tiranh?
folio Xllil
lHemrotb’ptimd fegnauitinbabilonia vicc fd
lio XVn r XVIII
Tllempbis nunc cbaifim dicta a quo fuerit con
dita XXII
Tberq ptiuignt|§ fd» inieato? CHI
Tflcrc^Scbillcusmartires CVH
ltlerua.>:it).rdm3no?ttmgatot CIX
Tllcftoj berdidfclja eps coftatinopolitanus fo^
bd CXXXVI
Tlleuius poeta comicus fuit EXXXIIII
Y^5Cb labarum berefis vnde veniebat vide
,A «folid CHI
Itliconiedis 't rdmanus ptelbiter palTi funt fo#
,^bo , , CVHI
THicolaus epus Cluis patere vtbis licie vide fo
. /bd. CXXXII
Klicepborus patricius imperator CEXVI
Tbicolaus papa ptimus patria rOmaniis. vide
folio CEXX
Tllicolaus papa fecundus natione allobrogus
.folio , , CXCI
illitcna v:bs quomodo fit dtnata » vide fo ^
. dtd cxcini
Tllicdlaud tercius papa patria rdmanitsvicefo
, bd C C XVI
Tllicolaus quartus papa natione piccniis vide
.folio CCXVIH
Tllicolaus bc ncapoli iurifconfultus .vide fo--
bd .CCXX
tlicolaus bc lira ojdinis mindtum tbcdloguf
reputatus CCXXI
Tllicolaus flotentinus medicus recommenda-
tus CCXXXVI
Tllicolaus euboicusfagundinuS epusvir pnl
detis CCXEV
Tllicolaus be tdllcto oidiUis beremitau feti au#
guttini pater CCXEVI
natus folio . CCXEVI
'tlicolaus bc cufa romanc ccclefie cardialis fo#
. bd CCETI
'Tllicolaus peronis rbeto: pioclamatiis vide fd
bd . CCEII
lio CCEV
'Tlligra legio iuiruimperatoiis ■frideriet terctf
biuerfis mottis generibus fuit tradita vide
fdlid CCEVin
tliniuc ciuitatem cdificauit alfur _ XV
Tlliiius fuit fecundus rej; afririorum. vide fd/
bd XVII
tlinus anipliaiiit ciuitatem niniue»vidc fo^^
lid . Xvn t XX
TlliniafiiitquartusrevalTindtum XXV
THyflc duitatis 'terre ac populi illius btferiptid
fohd . CEXXXH
D)@bilitas quibus temponb^ fuerit infti •
ta-r quare iXX
Tllobtles.tmperatojeSkfcgcs t ptincipes qua
refuntinueim CEXXVHI
tloemafilia lamecb artem teidure inuenit.vi|
dcfolid X
tloe filius lamecb inucnit gratiani cdtani boi
mitid , XI
tldc bicif inuettilTe agriculturam cimi' anima#
libuS . Xllli
tlocmifttitvrojclimclecb
tldminabominummonllruofdJuni ijue fnid
folio T XXI
Tilortiina pjomncuinini partis Sfe .vide fo//
lio xm
inoitiiua pjotuncie partis curopc xnn
'illonicnpapcincipicbatur ininititari tetnpojc
fergij pape fecundi CIXIX
iHorici qui Picantur vel qutSiPicatur populus
nojicuo vide folio XCVII C Ctll
et CCtXXXFI
inojicafupcnotnuncauftriacft
itlotnianni acceperunt fident illis
CtXXXi.
nriozmannia vnde accepit nomen CtXXlI
inoruegia regio txfaibitur CCI.XXXII
OW>c6 benfifTime apparuerunt inter flore
tiam tfenam que bomines t iumcnta ra
puerunt , ^ CCXCIII
muniito: re)c italic fuit a fratre fuo be regno eic
ctus UII
itfuptias cbziftianounn publice fieri bozmifta
papainftituit
ntlurmbcrga vzbs vnde bucit origincntvide fo
'itlurmbergam vtbcmerpugnautt beinric’ dn'/
tua CXCVil
3g»etb fuit cc tribu tuda fo
lio XLII
i@cbofiasrei; ifrabcl mi-
fit ab j&eebebub bcum ac
caron ad confulenduntfo-
lio XtIX
©cbofias filius rcgiS io-
ram octaiuis regum tuda
malum fecit coram bomino ua.
©ccifi ftint vna bic ce itida ccntu viginti milia
et bucenta milia puerorum LV
0ccifii6 cft 3 fiUjs fuiS ret: fennacberib vide fo
lio tV
j©culojunt pziiiationem .pptcr adulterium ja?
Icticittsftatuit tX
j©cttlo8 ftbiipi eripuit cemocritus vt liberius
vacaret pbilosopbie IXX
Recidit fetpfum cmpedoclcs quia animam cre
didit immortalem tXXI
<©cbu8 buodecimus ret: perfarum erat vice fo
lio tXXII
©ctauianus augudus patre octauiano fenato
re genitus XCIU
©ccidtt feipfam fopbonia propter feruandain
caftitatem CXXVIII
^^©oacer-r tbeodricus reges magna babu
V^eruntprelia in Italia CXtl
i@do fuit primus pater cluniacenfium vide fo
lio CnXXV
^dilo abbas cluniacenfis SCtXXXX
i@do epifeopus cantbuarienfis CtXXXn
j©defrcdu3 boctor celeberrimus . vide in fo -
lio CCXI r XIIII
i@dcncu8 vir fanctiisbe ordine minorum fo-
lio CCXXVIII
OTLci vfum d^inerua primo inucnitvicc fo
lio XXVIII
©limpias prima quando fuerit inftttuta.eta
qiiilnis.T quid (igntficet I.I111
€>lda propbetifTa propbetauft cm^ione tbe^
rulalcm -r captiuitatem populi . vide fo -
lio
rumpias fuit mater alc)randri -r ocafav^o
Uo J-aXVX
i©ldradu8 bocto: legum optinms^^c
^magirus primo boues ad aratru^W
iio XXVH.1
^--fcinyas filius; jladi pontifci fuit, vide fo}
llO tXXV
^nyas filius fymonis fummus
folio txxvn
nias fuit fummus pontifec
lanias pius fummus pontifei: fuit, vide foi
Ito txxix
^^T^cra bierum creationis H HI Hn
©piUtismacrinus imperator 'CXVII
i©ptdaqucdamtnfucuiafuperiori meta funt
ciuitates ,
OiRbtS ver circulus tetre quts ut vide fo-
to XH T xni
l^ratio ejecbietyfaiequid effecerit, vide fo-
lio
©rigenis magni pater fuit Uconidesvide fo
to CXVI
©rigenes prcfbiter ecclefie alecandrine omni
um tbeologorum fui.temporis princeps fo-
lio
i^rdines per interualla conferendos t quibiif
conferri poffint vide CXXXI
<©rdo cructferorum a quo incepit, vide fo-
lio cxxxn
j^rdocrucifa orum bic fuit rcflitutus. vide fo
lio ccvn
©rdinari non bcbiatt in clerum aliquo caretes
membro ftatuit papa Snaffafius. vide fo-
uo cxxxm
©rofiusfuit bifcipulus Sugufiini. vide fo-
lio cxxxvm
i©rdo beati :©encdicti bic babutt ortum vide
folio cxtiin
0rdo vallis vmbrofe quando -c per quem fu-
erit inilttutus CXC
©fio grandimotenfis biebabuitiniftum fo-
lio CXCII
©xho canonicorum regularium bic floruit vi^
de folio exeni
©rdo cartbufienfium a brunonc fumpfit initi#
um CXClin
i^rdo ciftcrtienfis bic babuit principium vidc
folio CXCV
©rdo templariorum militum babuit bic initi-
um cxcvn
©rdoberemitarumfancti auguftini bic ince-
pit ccin
©rdo bumiliatoruni bic fumpfit initium vidc
folio cev
^rdo prcdicatorum-r minorum illis tempori
businflituitur CCIX
©rdo cluniacenfium quando incepit. vidc W
UO
0rdo fratrum tbcwtonicorum illis temporio^.
l\
%[(!
Xvn
•ftdtft
SXVi
5X1
•vidi
uXX
uil
CXT
fwift
CXVI
tvii;
:
t.Vidii:
C
«wdt
Inntouid
inapsfc'
cxvr
cxxs;
.vide fi I
18. vide:
ccvi
)U0 caret
8. videt
XXXI:
IU vide I:
xxvi
oitumvd
cxoffi
criiiiciiit
0
imniin'*
cxol
jcftoa^
cxot
s
,W'^
bibintojturtt CCX
0i3tio fitb bi8 \>crbi»8.©i)lcc nomctt bbnuni:
noilri cbnfti -rc-cuius fit virtuto Ki'
dc CCXV
0ido djnttcUtaritin bic initiitnt babuitvtce fo
Ito CCVH
(©iidrttalta loca funt per foldanw oppzdTa fo^
lio • CCXIX
0rdlo cclcflitiojunt bic futnput initium vitK fo
UO CCXIX
#rdoferuojunifuntpfit bicp:inciptunt. vide
folio CCXIX
i0rdo templariOauni cft fllis tcmpoaibus ejctit»
ctu8 ccxxi t xxn
©edinisrbodiOaum militum principium vicc
folio ccxxni
0rdo militum ibefu cbnfti bic indepit Vide fO
lio CCXXVI
<0rdo 5 niefuatojum bic babuit initium fo^
lio CCXXXI
l©rdo nouu8 canonicojum rcsulartum flotuit
ilU8 tempoiibus CCXXXI
0rdo fancte brigide bic lumpfit initium, vide
folio CCXXXU
©rdo monaebojum albojum montis oltucti
bic cepit inicium CCXXXVH
i©rdo nonus mendicantium fub tttulo beati
«augiiftiiu bic inceptus eft CCXXXVII
0rdo nouu8 canomcoaum.regularium x con^
gregatio fancte iuliane cepit initium vice fo
Uo CCXXXIX
OSy facerdos fuit ce femine Saron. vide
folio XXXVII
j^lfa ^ofepb etegypto in iudeam per bebre^
osutnttranflata XXVII
0fec peopbetapjimusbe buodeam mittitur
contra cecem tribus tH
©fias filius amafie regis fuit buodicimus re
gum iuda iV
08 inferni abfotbuit marcum tburcium. vide
folio iXX
0ifa bclijci funt tranflata in alepndriam vice
folio exti
0fwaldu8 rcjC notmannojum erat, vide fo^
ho CMUi
OCbonieUudet populi ifrabel redarguit
populum fuper mala fiia XXX
0tto octauus romanoaum imperatot. vide fo
Uo ^ ^ CVI
0ttilic pater quis fuerit CXXXIX
0tbmaru8 abbas vir fanctus CI.XII
0rto burlatonum rccufabat imperium, vide
folio CI.XXIIII
0tto pzimus ret romanorum CtXX VII
ixxvm X txxix
0tto fecundus primi ottomS filt^ imperator.
folio CI.XXXI
0tto tercius fecundi ottomS filius imperator
folio CtXXXI
0tto eplfcopus bambergenfiS fuit x fueuus.
foUo CXCVIH
0tto quartus imperatot bujt; fatonie^ran ^
0ttbomaunu8 pnneeps fuit turcboaum. vide
folio ccxxvm
05ee fuit vltimuSre;e ifrabel. t tranflatus cft
ifrabel in airirios wn
iScem bari populo leo (di
eundus papa ftatuit vide
foliO CtVI
, TbaCiftcatifuntlodouicuf»
imgatoa x andalifiuf bue
beneucutanus CtXXI
Ibaduam vabem eccllin*’
valde oppaeflit. vide foS'
lio CCXIII
Tbaleftinivndefintetoati XlUI
'(balleum ab ecclefia arcbiepifeopum non redi^
mefe ftatuit papa leo fectinbus CtVI
•(balatmi paiUcipcs vndetrateruntab illotent
po:c Originem vide folio CCXXV
Iballa Ubellum confecit ^obannes papa quin
tus vide folio CtVI
ibampbilus paelbiterfuit grecus. videinfo^ (T'
lio CXXVI a,
■foanes facere x fruges molere bocuit ddres fof
liO XXV
■(banes facere i femina terre comittere bocuit
X yfis egyptios XXIX
IbanectUs pbilojopb^ claruit illis tcmpoiib^*
folio iXXXII
TbantbaltOn vir fuit illuftriS CCXXV
Pannonia quepars terreolimbicebatur.vitx
folio cxxxi^iii:
ibapblagoniavenita ripbat filio (@omcrfO>
uo XVI
ibapiadiuitasvndetrapt oaiginem. vide fo^
Uo Lxxim
Ibapias tberopOlitanus jepifeopus. vide fo^
UO CXH
*ibapbuncius abbas fuit CXXXm
-Sape electionem quomodo ftatuerit conftanti
nus Ctvi
*|bape fiue pontifices romani illis tempoeibuf
a veftigijs fanen petri matime bifceflerant.
folio ctxxrn
Tbapamomtus venerabatur ab ymagintbuS
templi CI.XXIII
•jbape electio multa mala intulit tome biS tem
potibus pzopterea fuit tranflata ad impera^/
totes ctxxvin
Ibapa ^obannes quindeomus cepit elargiri
amicis fuis bona ecclefie fic -t modo faCiunt
pape CtXXX
Ibapa fuit creatus clemens epifeopus bamber
gWis vide folio CtXXXvm
% txxXiX
ibapa eligebatur epifeopus cyftetenfis. vide
folio CXCI
•(bapa eteommunicauit beinricum quartu im>
peratozem CXCII
'jbapa gibertuS creatur per imperatorem bem
ricum quartum in germania CXCII
et XCIH
-(bapatum curauit ertiere feli): quintus alias z!
medeus vocitatus CCXturt
Tbaradtfus quatuoz babet flumina Vll
' ^aradifus in quo loco fit x quis ilUus breOr»
vWe Folio Pni rr XHI
Tbaris vcl 6ictu8 akjrattder frater fuit bcctoas
foto XXXVII
•Jbariftu8 regia t tnclita vrbe poft Croyainim
cictdium babuit initiuni XXXIX
•feafcali8papapJtmu8patna romamis. vide
folio CtXPII
Ibafcalis feciifidu8 papa natiPnc ytalus. vide
folio CXCVI
Ibatauiua vtbs a quo fuerit condita vide tn fo
to xinii
"j^atnnumvnuni foluni babcrc In baptifino lia
tuitpapabigmue CXI
'jbatriciu8 epifcopusinfiilant bibcmie ad fide
conueitit CXtV
TbatauiavJbs quomodo fuerit bccotata vide
folio CXCIX igtqui8cdificaucrttea5
folio CCtXXXV
ibataulum ciuitas magne potcntic venit ima^
nu8venctotunt CCXXXVII
Tbauper fiiit ariftide8 pbilojopbim vt fiimpt»
fuo adfepulmram ncquiutt efferri, vide fo^
uo txxi
Ibaupertatem commendauit anaiagotas vice
'■^foto tXXI
IbaiiU apoftoU' vita -r conuerfio que fumi vice
folio , CIII
Ibauli cecapitato quando fumi facta vide fo^
lio
Ibaulus pat3UiltU8 vil permultum &octu8 fo^
«i® cxvpc
'feaulu8 famofatertus cpiTcopuu. vide in fo^
ho CXXII
'feaulu8 pji'mu8 beremila apud Inferiote.? tbc
baidam CXXXI
Ibaula matrona romana 7 iberommi bifcipu^
la CXXXV
1baHlu8 ptimuspapa nattonc romanus. vide
folio etxni
*jb3ulu8 longobardus biaconus CI.XVI
'feaulu8 venctu8 tbeologoium r pbtloyopbo
rump:incep8 CCXXXViT
1baulu8fecundu8papa patna venctu8.vide
foUo ,
D£cum'a8 erogauit alus imperato? Sigif
mundu8 CCXI.
Ibediciill vermes co:roferuntco:p^ amolpbl
impcratous CCLXXm
‘feelagiusmonacbusi pefflmus berefiarcba
vide folio CXXXV
Ibelagius p?imu8 papa nanone romanus fo-
lio cxtvi
ibelagius fecundus papa patria romanus fo^
ho CXtVI
Tberufia vrbs a quibus fuerit condita vide fo-
lio XtVIII
'Periander cojintbus pbilojopbus feptimus
cefcptemfapientibus MX
•feerfarum regnum quando cepit initium vide
folio txvm
'jberfajum regio vbi fit -r vnde babeat nomen
vide folio I.XWII
Iberfis fecundus fuit octauus rep perfarum fo
lio txxn
ibermcnides fitg;t bominum confoitia vicefo
lio I.XXU
'tberfecutiO pixma cb?iftiano?um quando ince
pit cim
'jberfius flaccus aalus CV
■&ei fccuttO fecunda ebriftianoium fuit, vide fo
liO cvm
■l^ertecutiO tcrcia cbjifttfidcliumbabuitimtius
folio CX
•feerfecutiO quarta ccclefie fuiltempote marci.
folio exu
-^erfecutio cb?iftiano?um quita iuflu feum im
peratoJis CXVI
•(beipetua 7 felicitas virgines fancte CXVI
perfecutto ccclefie fcita poft.nerone moiiit im'i
perato? maiiminus CXIS
Ibmecutio ecdefiefepttma poft neronem futt.
folio CXX
"fecrfecutio jepianotum octaua fuittuffu valerq
vide CXXI
Iberfccutio cbriftiano?um nona iuflu aurcliaiit
vide CXXn
Iberfccutio in cbriftianos becima CXXm
Iberegrinatio valde mirabilis o?ta eft illis tem
potibus CCXIIH
l^cregriuatiO rbomiinim concurfus fuit iUis
temporibus in niclaSbaufen CCLV
•^eftis pmapmafiut iliis temporibus vide fo
lio CXXI
l^eftilentia magna agebat ■z illis temporibus
vide . Ctj
'fertis permaiima illis biebusfuit per iotant
■ytaliam CCXXVUI
■jbmis fuit 7 alfls temporibus CCXXX
'pellis ingens orta fuit temporibus iflis vide
folio ccxtvm
•^eliis alia fuit folis edipfi iudicata vide fo?
lio CCLP
Ibetnis primus papa apoftolorum princeps.
vide CII
•jbetrus apoftolus quando fuerit crucifiius fo
lio cim
■^etronella virgo filia petri apolloli Cvn
•^etrus bamianus bocto? CXCn
peffus alpbonfus vir fanctus autea fuit iude’
vide folio CXCVin
"^etrus lombardus pariefienfis epifcopus fo-
lio ca
Tbetrus comedor floruit boc tempore vide fo^
lio ca
qbetrus nomis martir orbinis predicatoruj fo
lio ccxra
Ibetrus be bellapartita boctor iuns vide in fo-
lio CCXX
ibetrusccalbano confilianus. medicus, vide
folio ccxxrai
ibetrus vergerius orator eruditiffimus vide in
folio ccxtini
Cl^aleg filius beber cius tempore orta fu
tteonfufio linguarum vide X Vl
Tbbarao amenopbis reje egipti iuflil pticroffo
mergi vide folio XXVH
pbaraobocborisrciegypti contradtitt moy
fi podea fmt m mari fnbmcrfnStVide tn fo-'
K
Cfl
'abuti
■IFuftlKj,
“? Q
HfMoiu
Q
«■oitoi
A
ttuffufi
. (X
Jffuartl
CCXII
rfusiati
(Q
abiis #'
(S,
toiipwik
(
ut pate
CXXVl
cm
mwi
laiauiii!
cai
mptiiwpi
lio xxtTu
-(i^baccya rcgeifrabel pcrcuirit pbacee t regiia
mt poli eum Uti
Tbbaccc regem tfrabel percuflil ojcet regtiauit
pro eo UH
•^baleris agrigcntiimg tyramaus^oratoaflo
ruit illis tempoaibus I.VI
T^banfeoaum lecta quando babuit initium vif
de folio tXXXVUI £t folio
XCVI lEtquibicebanturpbarifei
ibidem
•j^barao mepbacs rer egypti ejraltawt ^ofepb
paopterfommoaum interpaetationem. vide
folio xxvn
ibbeldas fuit fepttmus filius nsscboa vide fO'-
lio JtX
'^bencnna fuit vitoa bclcbancpatns famuelis
vide Xtl
Ibbcrccides pbtlojopbus fcnpfit b e natura et
bijs tXI
•(bbiltllei vnde fint ejeoati vibe XHII
Tbbilillt) m (itere 3 tufim fiUo meflaraym . vide
folio XIIIX
Ibbinecs facerdos filftts cleajari percufltt vno
et filtjs ifrabel foanicantem ad moatem vide
folio XXXVII
'feijificus matimus fuit merairttis vide in fo^
Iio XXVUI
•febinees facerdos populi ifrabel» vide in fo -
•^1,0 ^ XM
'Jbbilo iudeus in grcca bUgua boctimmus fO"
lio IXXXV
•^bilo iudeus vir quidem bifertiflimus -t a pe
tro ad fidem conuerfus X<y H
Ibbilip pus apollolus bomini cruci ell affitus
folio
T(bbilippus imperatoa cum filio luo pbilippo
imperauit
•^bilippus bardanus imperatoa erat vide to^
lio . , , , CI^I
•jlbbilippus ret francoaom iberufalej impugna
lUt ... ccmi
"Ibb lippus imperatoa frater, beinrici iuip^^
ris
'Jbbilippus ret lodouiei regis filius vide in fo
*^lio C6XV
'^bilippusrctfrancoaumiftcftiit.vide in fo^
liQ cx^xvm
^bilippus reje francie commifit bellum atrocif
fimum cum rege unglie €CXX vn
•^boca imperator iCouftantinopolitwHS viK
folio , ,
'jbboaoneuspaimtfSin grecia teges ‘Ulntui^
folio XXIX
•febaifia regio oaferibitur CCtXXXIII
Tbbutb fecundus filius cbam a quo fuCTe pbn
tetifeo Xlin
•j^bulfuitretalTirioaum matinie conturbaim
terram ,
\ 5cus fjturni filius paimus ret laurei»
Jt/fiiitTbcllatoa egregius XXXV
'^ictoa fuit seufis beracleotes
ficturam paimo ftuduit l^l^to.vwe lU
1(0 1.XXUJ-
Ifeipinus aulbic vd aullerie but. vide m fo--
lio ctvni
qbipinus iunio: earoii marcelli filius ret fran^
cie-tbiirgundic CtXV
Tbipimis biios babuit filios carolum t carolo
mannum CI-XT^I
•feipinus caroli magni filius t italie ret. vibe
lio ci-xvin
Ibifa vrbs vnde cepit oaiginem . vide in fo -
lio Xl-V
l^iftorifermUttplauto tXXXHII
ibifeis quidem captus fuft effigiem leoms ba'/
bens CCXVH
^ifamis bartbolomats iuris boctoa. Vide fol
lio ccxxvin
ri^ifeciuitas venit in manus f loaentinoaum vi
de folio CCXXXVn
"fettacus fuit quartus ce feptem faptenttbusvi
oe folio 1-IX
-feitagoaas pbilojopbus fuit i muficus. vide
folio tXI
-^ius papa natione ytalus . CXI
'^ius papa fecundus natione italus vide in fo
lio
CJlaro pl?iloyopb^ clarilfim*’ floruit iltiS
temporibus tXXIII
•felatina bifloaicus abhreuiatoa apoftoUcus .
Vide CCLIl
•(bLiatus poeta c omteus I.XXX trtl
'^linius fecundus nouoconteiifis pbilojopb'^
oaatoatbiftoaicus , CXI
"felottaus pbilojopbus platonis bifcipulus.
Vide txxnii
•^Imbarcbus pbus et bifloaicus eloqucntilfi
mus CXI
''foluuiararobabetur in £gypto»vide in fo^
Ito XVHI
C^gius f loacutimis oaatoa facimdiffim^
claruit CCXtU
'flioitearpusiobannis apofloU' bifcipulus fo-
lio cxiin
•feolonia Sarmatica befcribitur»vide in fo-
lio CCI-XXIX
Ibompeyus majcimus romanoaum imperatoa
vide tXXXVI
•feoimTet primus fuit leut filius iacob vide fo^
Uo XXV
'feontifet fuit merari.©cindc igcrfon. jnde
Caatb-cc. XXV
•feoutifer fuit Saron -t aiis filius clcajar vide
folio _ XXIX
-feonttfices tn tfrabel fuerunt taneg reges vide
folio LXim
-^ounus pilatus paocuratoa tudee vircaUtdaf
vide X^
'feontifices ^ndeoaum qui fuere, vide tu fo-
lio XCVI
•^onaamis papa natione rom anus, vide in fo
lio CXVI
-flioncion martir in vtcro matris ceo fuit eket^
vibe CXIX
•^lopiliavifgoveflalts tXlX
-feoacella quedam euVjca cft caput boininis ba/
bens Gxcvni
il
r^i
1 .1
i' '
■ t
^«tmaplu^aappdnjcFuHfiJWrts itlfs. vi3c
foUo ccvm
^cctusaUaregto qut fit t qi» pJincfpcs ilUiii
viPc CCXC
T&ojpbirm&stbeni^fis pbtloyopbne vide iit
foUo cxvni
IKMlmnue conful fm't rqmanus. vide m fo-'
Ue» tXIX
'feofltdemiBS pbilct50pbi!s ftoiciis vide m fo?
iio ixxxn
DKaiCcdis virgo fanctiflima . vide itt fo
Ito, exnn
T^raga airitas in bobcmia quando babuft int'
rtum CCXXIX
•feraga oluit erat Tubiecta cpifcopo niagutino
vide CCXXIX
•(^recepta fimttiiplicta motalla fcilitct. liidicia
IiaTcenmemialia XXX
■^refidearyne qui fuerunt IXXXVII
•^edta t fiindoa recepit ecclefia ex conceflione
vjbanipapeptimi CXVI
•Jbrelatus apiit tndos comniumtcr bicitur pre-
fbitenobannes CXCiriI
•ferelia plura ftiefunt teuipojibua illis vide ti»
folio cxcvin
'ferinnis t fcBcianus romani' vin religiofi viK
folio CXXVI
'fortrcianua grammattdis eruditiffimus vide i
folio cxtm
Ibrineipes quando polfiutfaciliua faluan vi^
de folio CCXtmi
'(brouincle In affrica que fint XIUI
'^rpinnae europc que flnt XIIII
'^roulncleafic queunt XIII
'^roulncle gentlimi babentfuavocabula cjfC
lijsnoc XIIII -? XV
iSrontctbcrus vir accutlfTlinl ingcinj' fotinault
flutulacbta bomlnuui oe terra quafl vtua vl
de folio XXVIII
•^ropbetauerunt ©atb inaiban i afapb temf
poieOauld Xtvn
^ropbcta fcmcias pJopbctauit tllls tenipotl#
bua XLVIH
•(btopbeta abdo ptopbctaultcontravitulos an
reo8 XLVIH
Tbropbetauenmt IfH tres Hitieu £ltcycr z )@5i
el cum Sfarla regibus 3Iuda. vide in fo^
lio XLIX
qbropbeta ananl increpault afa regem ludcorii
vide XLIX
Ijrocbasfiluius filius aucntinl ree fuit ytallc
folio _ OH
•[Prodigia multa facta funt antccg flci cnt roma
notum graula bella LXXXV
•(brodigta tncbrtftl natlultatc multa funt vifa*
^ ^ , XCHI
Tbrocuratores Judce qui fuerant XCV
'proccffus T martlnlamtsromant milites vlcc
folio CVH
probus romanojum Imperato? vit confplcti^
vide CXVTTT
Tbroba mulier adclpblconfulls romani veor.
vide CXXXVI
prodigia multa appanientnt illis temponb^
fuftmj mala figmftcantia vide info. CLt
et , CLXXIX
3tcm t alta prodigia tempotib^^fesvri^
■prodigia flmillter claruerunt Idlsbiebus vise
folio CCHI
•^roplaettyantcsfepe funt cccepti. vide in fo#
Ito CCXXXIHI
^jodigla llluecrunt iftls tempoilbus mala fu
tura indicabant CCL
Ibrudentius poeta vir cbriftlannStVldc in fo/
Ito CXXXHH
•^nifria per que media venit ad fi atres tbeuto
nieomin GCIX
•Jbrultia pwulncla cefcnbttur CCLXXXI
-tf S iialmos alternis vicibus becantandos pa
Jb^pabamafusllatult CXXXI
Ctolomeus lagl fiut fillus *? poft aleradra
magnum pjlmus re;: in egypto vide in fo
lio LXXVl
l^tolomef bicebantur omnes reges cgyptl. vl
de folio EXXVI
Tbtolomcus pbiiodelpbtcus fei: egyptl fuit, vl
de folio LXXVl
Ibtolomeus pbllopato? quartus ree egyptl vl
de folio LXXVm
Tbtolomeus cplpbancs ree egypti. vide in fo?
tto LXXX
'^tolomeuspbllometo? rejc cgyptl vide in fo ■
lio LXXX
l^tolomcuseucrgctes^^blfton flue iSotber.
Slceanderrcges cgyptl LXXXII
■jbtolomcus blonlflus filius arlftoboll vide In
folio LXXXIX
tbtolomeus pbllojopbusT inflgnls aftrolo#
gus vide In folio CXHH
^gna ell commlfla in ecclefia maguntlna
vide In folio CLXXXIX
■^ululnarla pttmo Inuenlt fardanapallus ree
alfirtojum lV
•pullus gallic quadrupes natus ell vide in fo-
lio cxcvin
pueri mittebantur cum fuis paeibus per ro#
manos ad confiliUmfcnatus LXXVl
^adrtgam Inuenlt ptlm’
tngrecla erlctboniUsatbe
nicnf ium punceps vide in
folio xxxini
i^uadratus atbenienfiuy
^ifcopus CXII
@uatuo? coronati vide in
„ folio CXXV
©ueltioncy a nautis factam bomerus non po#
tuiteeponere XLIH
Sintus turdus claruit ilUs temporibus,
folio LXXVl
MUintusonciUaclnsblctato? romanus. vide
.. LXXVl
eamntusfablusconful romanus* vide in fo#
ho tXXXI
Quintilianus rbetor x pblloyopbus celcberrl
mus vide CVI
Quirinus epifcopus vir fanctus CXH
^uiricus romanus patricius t martlr vide lU
VlJt
.'oidtS
iSXli
Meati
Cixx
^^^I35(i0(
GSX
oftjkii
'Mvii,
iXSi
^8%
IXJ
STPnliii
LJffi
rnespl
LSXvii
ii.niiiii|
m
mi
iucSot;
LXXS
jboliwii
LXXXI
pii8 4't
cxni
im^piwl
LXXXI!
tjpiose
1'
(Iwikfflt
cxcvn
buspffi:
IXXV;
lufliitpai'
SEXra
itboii®®
CXI
jniBviii*'*
exs
TUfilH#
■‘Sj:
,U8CClg
CXH
folio cxpin
iBinrirtiis romaniis tnbimits CXXU
iSuintus gallus miles CXXVI
iQinriacuscpifcopitslberofoUmrtan*’ vir fait
«ws cxxxn
Sbanus monachus nano
ne germanus CtXIX
iRacbelfccuda ftlia laban
vjo? lacob Olli fteniis tan
dem genuit buos filios fo
lid XX
iRaeberius epifeopus ve^
ronenfts CtXXXII
iRadegundis regina francie fuit CXLvrn
lR3gur3rrei:babilonic liXV
iRapbabel fulsofius iurifconfultus ei:cenennf
fimus CCXEH
iRaymundus generalis magifter pjedicatoiuj
vide CCXI
iRaynerius pifanus ojdinis pjedicatonim vir
fanctus CCXXI
iRafis fuit medicus recommendatus. vide fo^
lio CXCin
iRatifpona ciiutas vnde cepit initium vide fo--
lio xcvn:
iRauenna ciiutas a quo fit aucta . vide in fo^
lio CXtH
'C>£beccafuitvi;c't3fo8c XX
iRecbab te ^ttro cognato moyfi Oefcen'/
dittfuitconUeffusad iudatfmimuvtdc irt
folio XXXIin
uRcfouuata funt plura monafteria illis tempo^/
ribus Cexxxix
iRegioneseuropequefint XEtl
iRcgumafliitoJumcatbalogus babetur. viOc
folio XVII
iRegiii initium nemrotb fuit ©abilon. vide iit
folio XVII
iRcgna plura erigebantur iftis tempojibus.rc
gniimfcilicetfcitbarmit.mafitagetarum. fi>
cbtmo:um*egiptiojum XVH
iRegna inter cetera clariotd funt afliriotuj t ro
manotuiii XVH
TRegnumfebitarum in regione feptentfionali
fiimpfit initium XVIII
iRegnum aflirio^ qn fumpfit initiunuvide fo-
lio XVIII
iRegnabant in regno amajonum muUcresvice
folio XVIII T XIX
iRegine amajonum que fuerunt XIX
■jRcgnumegiptiotum quando babuit initium
etptimusrejcfuitSotos XVUI
iRegnum ficiomotum quando babuit initiimt
etpnniusrejcfuitegilaeus XVIH
iRegnumvcnitadromanosa regno ficiomo^/
rum XVIH
cjvtiJttdo iiiccpit vidc fo
lio XXIIH
iRegnum bobemomm quattdo babuit inttiu5.
vide XXIIH
iRegina afliriorum fuit Siemiramis* que fub
fpecievirtrejcit XXV
KReges italie quando inceperunt regere, vice in
folio XXXV
iRtgia tribus Ccfcendita luda filio ^acob vicc
folio XXV
iReges ficbimojum qui fuere XXVI
iRegnum Srgiuonim fiue grecomm quindo
babuit inittum -r quis in eo fuit ptimus rei
vide XXVH T XXIX
iRegnum lacedemonioju illis tempoubus ori
. tur Xt
iRcgnu cbonntbio;;: bic cepit initiu x t
iRegnum fiebimotum ceflauit tempote beli fa
cerdotis XI.II
iRegnum atbenienfium bic finitur XUII
iRegnum latinojuj t italomm que fint XLV
iRegtoangliequefit XLVI
iRegina fabba propbetifla venit aubire fapien
tiam falomonis XLVI
iRegnum argiuorum accepit nome ab argo ei^
rege quarto XXIX
iRegesifrabelvideplures XLVHl
iRegnum iuda quando babuit initium, vide iii
^ folio XtlX
iReges italie poli filuium omnes bicebatur fiV/
«n xux
iReges firie turbauerunt illis biebus reges if-
rabel t
iRegnum albanomm -r italotum vnum eft vin:
^ folio XLVI T III
iRegnum ifrabel valde fuit contritum fed p
roboam reliitutum . m
iRegnum ifrabel fuit iflis tempojibus fine re-
ge vide IIH
iRegnum ifrabel poft osee regem tranflatume
in regrtum alfirioJUM IIH
iRegnum macedonum incepiftemponb^ ifiis.
et quis fuerit pjimus rei:.qntt tempojis Ou//
raliitvidefolus IHI -r IHII
iRegnum medojum a quo babueritpjincipius
et ad que regna fit tranflatum IHII
iRegnum lidomm a quo babuit initium, qnti
tempons Ourauerit vide t illius reges in fo
lio IIIH
iRegnum ifrabel celfauit illis tempoubus. vi-
de foliO IV
iRegnum iuda fuit illo tempote fine rege, vide
folio IV t IX
iRegnum latinomm fiue albanojuj bic perdit
nomen 'tbiciturromanomm regnum, vide
foltO ivi
iRegnualfiriommbicbefecit IXH
iRegnum medojum quando Oefecit IXIH
et IXVHI
iRegnuy perfarum quando incepit IXVIH
£t quis fuit ree piimus perfarum ibidem.
iReges firie qui fuerunt quando t babuit initi
umvide IXXV
iRegna aleeandri quomodo poft mottem fuani
fuerunt Oiuifa IXXV t IXXVI
iReges egipti omnes Oicebantur ptolomei. vi^
de folio IXXVI
iRegnum fine ceflauit illis tempojibus fimili-
ter-tafie IXXXVH
iRegnutn egiprtonim quando fit euerfiim vicc
folio IXXXIX
iRegnuni-rfaccrdotiumiudeoium quattdo fit
bcftructum X€
iRcgijuiti tudconim erat i'n qiiatuot tetrarcbaf
biinfum XCVI
iRcGmim rtalicmii a conftaimitopoUtano tuso
per lonsobardos cft ablatum CXtVII
£t tu eodem conftttutt fuut masiftratus bt^
ctt crarcbatus tbtdem
■jRcsts bauarorum ftltam ret: lousobardorum
t»ut:ttvroJem
iReses lonsobardojum qut fuerat CL v
iReses tlaunnste qut fuerant CtV
ti^estsbauarte ftltam iiufttntanus tmperator
Ourtt vxotem ctvin
iRcsuum tlaeutontcojum btcebatur francta ojt
cntalts CtXXin
iReses ytalte qut fuerant CI.XXVI
iRfcScs quare iint tnuentt Cl.XXVIII
iResnum tartbaronim btcccptt tntttum vtde i
folto CCVII
iResntCanartenftumpnnctptum. vtdctn fo^
hq CCXXIIH
iResnt@on5a6o:unt pnnctptum, vtde tn fo •-
Uo CCXXVH
iResntottomannonim turcbonsm pjtnciptum
vtde CCXXVin
iReltstofafttrpscepttmtttum tftts tenipoub^
arecbab XXXIIII
iReltsto tealbatojum btc tneeprt quojuni’ ma-
)ctmu8 fiitt numerus tn ttalta CCXXX V
iRcmusTlRomulus fuerunt ftltj rbee.vtdetit
folto , tm
iRenms t iRomulus quomodo fuerunt natt et
enutntt tVI
iRemtstus eptfcopus ramenfts CXt
iRemtstus eptfcopus anttftodojenfts. vtde tn
folto ctxxm
iRbenenfessemtantefupertons popiilt funt.
vtde CCtXXXVH
ifi^euocatto actuum pttojuj ponttftcum per fuc
ceflbtes tnceptt tempoje Steffant feictt. vtne
folto CtXXIX
iReu vel iRagau ftltus Tkibales. cinus tem^
pote multa fuerunt ccftructa templa . vtee tn
folio XVI
iRer Sflirtojum pttmus futt 3&elus. vtde tn fo
Ito XVH
iRer aiftrtojum fecundus futt illtnus. vtde tn
folto XVH
iRer pumus fcttbarum futt tbanaus vtde tn fo
Ito XVIH
iRcr aiftrtojum quartus futt tltnta.t quintus
futt anus XXV
iRcv pttmus JItalte futt tanus XXXV
iRerbectmullepnmus t vlttmus Stbemcnft-'
um fuit Codrus XXVH t XtlHI
iRcr ptimus lacedemomotum futt CuriHeus*
vtde Xt
iRej: primus tudeonim futt Saul XM
iRexalbanojumfuttSftamus xun
iRer tn rfrabel fecundus futt bautd. vtde tn fo^
Ito XtVI
iRevpJtmus lll>eb:eotumfutt ©autd. vtee tn
Ito XtVI X XtVII
iRey fecundus B^ebteorum futt falomon. «>tde
folto . Xtpi
iReyytaltc aremutus pofuit preudium albano
rumvbtnuncroma cft 1,111
iRcr romanonim fecundus futt inumapompt?
ims.vtdcTrescs ceteros tVI
iRejc pjtmus babilonte futt merodacb, vttx tn
foiio
iRei perfarum vlttmus futt Partus ftlius Sna
ni' tXXII et IXXV
iRer tl&acedonum,):)Ciq,1bbtltppu8 multa fd
ctt prelta CI.XX HH
iReianslorum ftue brittannotum futt luctus
vtr (anctus
lRc);!@otbotum radasafus ttaliam ferro t fia
ma vallabat x tandem captus futt vide tn fo
J(0 CXXXV
itfler ^andalotum futt ^enfcrtcus.vide tn fof
iio cxxxvn
TReibi-motumattila multas ceuaftautt resto--
nes.Oiccbatcn fe cct fiasellum. vtde tu fo-
Uo CXXXVII
iRer vlttmus ofh-osotbotum futt Cottila x ta
dem tn resem (©otbotum conllttutus. vtde
tn folto extv
iRej: vtftsotbojum bermtstldts futt occtfus ,p
pter ftdem catboUcaffltVide folto CXtlX
et E
lRet;lon5obardojum multas ttalte obttnutt ct
uttates^resem ^ranconim et:pultt. vtde foJ
Ito CE
iRejr cretenfts ftnt faturnss pater ^outs. vtde
folto XXXV
iReivltimus lonsobardorum ©eftdcrtus futt
folto CEXVI
iRer ©ursundtonum futt iRudolphus. vtbe t
folto CLXXm
iReif rancorum futt ludoutc^ ej: senere £a?
roft masnt CEXXXI
iRei francte nonus futt lljmso. vtde tn fo-
lto' CEXXXII
iRei bunsarte Steffanus futt vtr fanctus . vt-
de tn folto CEXXXVHI
iReipjtmus tberofoltme futt (Sotfredus. Ct
qui poft eum vtde tn folto CXCVI
XCVHI XCIX CCIII 'TC,
iRei futt estptt faladtnusvtr inasue pnidencte
vtOetu folto cev
iRer ftciltc fuit tlfeamfretus CCXIH
jitemtCarolus CCXV x XVHI
iRen f rancte futt ludoutcus vtr fanctus. vtde
in folto CCXH
lRet:bobemtcquando pttmo nomen rests ac-
ceperit CCXXIX
iRicboldus bur frtfonum erat CEXU
iRicbardus ce fancto vtetoje vtr fanctus vtde i
folto CG
iRtebardus imperato? a qutbufdaj electus nd
tamen confirmatus CCXIIH
iRicbardus puer a tudets marttrifatus. vtde tn
folto cevH
iRtebardus te media villa bocto?. vtde tn fo -
^liO CCXXII
iRipbat altas rtpbaa ftltus (torner a quo fuel
rcpapblasoiKS XVI
iRifit jowaftcs pbilojopljus bic ruc nattmta^
ti3 _ XXH
iRoboam babuft \);cct:cs.):vi'ij.coatbi'na8.)C)i:)c
filios.jcjvUi*'^ falia8.]t:l.fo. XUX
iRobcrtusrcjufraticfe CXXXXVIH
iRobei'tu8 abbas vir fanctus CXCV
iRobcrtusrcjcficitecrat CCXXIII
iftobcruis re)c apuUc andrcam nepotem fuum
in regnum mftitiut CCX3^
iRobertusrcUctooidtms minomm profeifo:
vide CCtXI
iRoebus natione narbonenita cbrifti' confeflor
vide CCXXVH
iRoditunvtbcmturcbnscume^iacitu uio pc^
riit fed virioma miraculo eft repulfus viJx in
foho CCJ.V1
iRodts venit a bodamyn ftUo lanan vide in \ot
Uo _ XVI
iRolandus palatinus comes nepos CaroU. vi
(jc ctxvn
iRomacfl condita certo in loco vbi quondam
y talus rc)c ciultate condiderit XXXIXII
iRoma a quibus fit condita tVl et I.VH
iRomanl regni pnnciplum quando fuerit, vitc
in folio
iRomanlconfules quando inceperunt t quare
fiieret que lUoium nomina tXIX
iRomanl nouam inftituerunt bignitatemi blcta
toj appellatam tXIX £t nomina
ipfotum bictatoJiim tXXVt
iRomaiil poft confiiles elegerunt becem viros
qui totam regerent cluitatem tXX
iRomanl fecerunt fibl leges.ti). tabularum Wi
de f-^x fecerunt ”5 fibltrlbunosT edi'
les Ibidem
iRomanl pnncipcs biccbantur cefares a ^ulio
Oelndeauguftiabaugnfto XCIII
iRomanus miles -t martyr CXXI
iRomana res regebatui tribus imperatonbus
tSoreniagnlconftanttul CXXIX
i&eindc regebatur fub vno augufto % tribus
cefarlbus Ibidem , ^ ^ . r
iRomanum imperium quando f
befubmarclano cxxxvii
iRomanumtmperium multts puuabatur ^o^
ulncijslftistempotlbus
iRomanus papa patria romanus. vide in fo-
iRomam valde oppreflit otto pnnuts vt modi
um (furfuris ffigiuta aureis
Yidc CI#XXV11JL
iRomanl babuerunt quatuoj grad^ maioto^
fuouim.ret.blctatoa.imperatot-rc.vfocf^
lio , „ ™ e y
* iRomam buctus eft in afino cum ma^o fta^
dalo^urdinusantipapa CXcvlI
iRomaniim imperium non babiut imperatoje
ad aliquot tempus et electotum bifcojduvi
de folio CCXII et XIIH
iRotbarisretlongobardojuni _
iRiidolpbus ret ytalie but
rutu rcjc ^
iRubolpbus but fatonic eligitur ret in fo?cbs
vide CXCII
iRudolpbus romanojum imperatot electus vi
de folio CCXVI
IRudolpbus imperatot plures bedit Ubertati.,
vide ccxvir
iRuffiis miles clariflimus CXX'yi
iRuffinus aquikgienfis prefbiter. vide in fo^
Uo CXXXVI
iRupertusepifcopusctregia ftirpe francorfi
ottus etn
iRupertus bauarie but imperato: electus vice
in folio CCXXXVI
iRufliapzouinciateius conditio befcnbitur,
vide CCLXXX
iRutb fuit genere moabitides XI,
Sbatba filius cbus a quo
fabatbeni XHTX
Sabaa fiU^ regma a quo
arabes XIIII
Saba filius Cbus a quo
fabei XHH
Saba regina venitaudire
fapientiam Salomonisvi
de in folio XtVI.
Sabaudia regio vbi fit r quis gentistUliis p
rausbut CCtXXXVII
Sanaudicptincipes bicebantur comites, feb
cefar Sigifutundits fecit illos buces vide in
folio CCXtll
SabadavdacttS ret erat ©3bllonte.vidc tn fo
Uo txv
Sabina illuftriflima mulier CXH
SabelUus laereticus a quo fabelliani. vide In
folio CXXI
Sabbato ieiunare (latuit papa innocentius vi
de in folio CXXXIH
Sabinlanus papa cuius patria ignotaturvicc
m folio cxtvm
Sacerdos aaron quomodo fuerit veftitus. vij'
dem folio XXXIH
Sacerdotalis tribus befcendit a leui;vide in fo
Uo XXV
Sacerdotium quando fuerit tranflatum a ftluf
eleajar Ifeelt primus be filtjs ^tbamar arri//
piilt XI^ et Xl^I
Sacerdotium fibi vi vfurpauit ©fias t abole
re voluit incenfum IV
Saccum babuit ad panes J&yogenes. vibe iti
foUo ixxim
Sacramento cukariftie quidaj non fecerunt re
uerentiam ideo perierunt in ponte, vide fo^
Uo ccxvn
Sabocbcc linea tpi erat nXV
Saduceiquibicebanf XCVI
Saffeus becimufnonus rep amriomm vide In
folio XXVIH
Sanguis cbiifti efflujcite)C quadas cbrlfti yma
glne CtXVIH
Santtuis pluit per tres bies illis temporibus
foUo CtXXI T txxxn
San giilnis fons efflui:it iSenue futuras figni
flcans calamitatem CtXXVI
Saguis pluit e celo illis tpibus CXCVIII
Sali ^ e caynan filius arpbaj:3t X VJ
‘i
i».'"
i'
* I
. 1
'r '
't
Salomon ftUiie naafon bu;i; in tribu ^uda. vt‘
nefolio xxxrni
Salomon fiut ftUiis &ain<J regis e;c :©crfabe3
vide XtVI
Salomon quando edificauit templum .vide in
folio XtVI
Salmanafar re;c afliriotum traftulit ifrabel in
aflinos tV
Salon pbilojopbits fecundus ce feptem fapi-
entibus cedit legem atbemenfibus tlX
Salatbiel fmtfiltiis iccome txilil
Salultms romanus biftoncus -z pbilojopbuf
vide SCII
Saluato? cum futs bifcipuUs flojuft vide in fo
lio , ^ CI
Sateburga ctintas qiiando ut condita vide in
folio Ctil
Saltsbarga quondam bitebatur ^unaina id c
bcllTeuburg XCVIX
Salue regina bermamnis contractus compo-
fiutvide CtXXXIX
Saladmusfuitretegipti CCV
Samarites filius cbanaan a quo fuere firic. vf
defoUo Xlin
Sampfon fuit vUimus rep in ifrabel Xtl
£t qutd mali pbtlifteis fecerit vide ibidem .
Sacerdos facerdos t propbeta bominl. uidei;
fuper ifrabel filius bclcbane XLI
Samaritani vnde bicantiir tXXV
Sampfon epifcop^ bolenfis claruit fanctitate
vide CXtVllI
Sanctus.fanctus quis bicerc ftatuitin miifa*^
vide , exti
Sagar ludec populi ifrabel plures occidit pbl
llfteos vomere XXX
Sapbo poetllfa inuenlt plectrum txi
et HXXI
Sarmatia venit ab aftanes filio gomer vide fo
lio XVI
Sarutbfultfillltsragdu XXI
Saray filia aram fuit vtotabrabe vide in fo-
lio XXI
Sarracenl veniunt ab Slgar lude, vide in fO-
lio XXI
Sardinia infula que fit XXXVIH
Sardanapallus ret alTirlonim totus fuit lubn'
cus babltu femineo indut^ tV
Sarracenos Conftantmus ejuartus fecit Impe
rlo tributarios vide in folio CtVII
et tVlII
Sarracenl tempotlbus Iftls valiarunt Italiam.
vide CtXXI
Sarracenl genuam obfidlone preffam ceperut
vide CLXXVI
Saturnus pater 5ouls rcc£retcufi8 tempote
yfaacregnault XXXV
Saturninus ptelblter et martyr, vide In fo -
Ilo cxxvn
Saul fuit pjlmus rep ludeonim.t quare fuerit
Infertus bauld XU
Sacoma magna ptouincla germanlebefcribi#
cur CCtXXXH
Saconescontracf tunt amlclciam cum pipino
regefrancle CLXV
©aconfeu belluy illls tempotibus eft comnnf
~ furn.a: carolus magnus vtot i tUos ad ndej
biiclt CtXVII
Saconum ptincipes bicebantur eo tempote re
Ct^S^lVII
Sacones plurlmuni ecaltault Ife^elnricus pri-
mus CtXXlIII
Scauracluslmperatotfult _ CI.XVI
Scallgero? bomimj principiu CCXXm
Sclfma ptlmu romanc ecclefle fait CXVm
efcifma fecundum babult oitum ab arrianls t
fultgraulflima ^ CXXXI
Sclfma aliud fuit tempote bonlfact) pape pri-
mi £XXXITI
Scifina qulntu fuit tempore flmacbl CXOI
Sclfma beclmum 'z vndeclmum furtullt ©tto
pjlmus CtXXlX
Sclfma vlgcfimumptimu fint fuper pauperta
leeccleflc CCXXVI
Sclfma vlgefimumfecundum -r omnium peffl
mumfult CCXXXII
Sclfma Illud burault ad.)CCln • annos .an fcllicj
papa efletfupja concilium CCXLII
Scipio affriCanus alterius fciplonls filius vi?
defollO tXXXIIII
Scipio lUmO j affrlcan^vlr pclarus apud roma
nos IXXXV
Sdauonlcl quondam bicebantur illlrtctvioj in
folio CXII
Sclaul fumpferunt oiigine ec bobemls r ger#
manis CtXXI
Scblefla pjouinciabefcribitur CCtXXlX
ScblaiH receperunt fidem lUls tempoJibus fo
llO CtXXl
Sceptra regum grecibiceruntbartas. vlde foi
Ilo tVI
Scolaftlca germana fanctl^Senedlctl. vldein
folio cxtiin
Scotus vir magni ingentf claruit CEXXH
Scotusboctoj fubnlts ojdinls mlnojum fo-
lio CCXXI
Seolas arcium liberalium in pjaga crecit £3^
Tolus quartus CCXXIX
Scotia pjouincta q fit vide CCtXXXIX
Scotia infula que ut . XLVI
Sebaldus conferto: blgnlflimus, vide in fo-
lio ctxn
Secundus atbenlenfis pbil050pbus. vldeln
folio exui
ScdUctoj quidam blclt fe Imperatojem frldc-
rlcum qui quondam fuit perditus, vide fo-
lio CCXX
Seductus eji rec 5snas blandlcns magnato-
rum tin
Sedecblas fuit terclus filius Jof le -r vltlmus
regum luda t iberufalem tX
Sella fuit fecunda veot JLamecb. vide in fo-
lio X
Sellum ree fuit ifrabel r ftat; m occifus vitc in
folio un
Sellum pontlfec quidam fuit UH
Seleucus Iners rec Syrie erat . vide in fo -
lio IXXIX
Selandla proulncia infcnoris germanie. vieb
m
t»tae ccESxxm
ISdcucusccraftttcarcjcurte txxix
©empjtmu0fiUUdnocc|m'ttcg pjotuUt fiUe»8
c qiubua qutucB prodiere gentes »vide tn fo
Ito XV
©emtratnro regina aflirtojum fnft. vide in fo^
UO ^ XXV
©cnnacberib rej; amrtOjum a filtja fiife eft oc^
cifiisvide tV
SenatozesromHlustnftitutt tvx
^enavtba a quo fuerit condita tXXX
0eneca ftoicus pbiToyopbue neronts impera
totis pzeceploj Vide CV
£>eptem rapientes qui Tint -t quid boaicrant »
vide LIX t tX
SSeptuaginta intei-ptetes quomoOo legem in?
, terptetabantur I.XXVH
Sqacliebatur viua minucia virgo propter incc
Itum.Similiter rCaptonia X.XXX
Septem Ootmientes floruerunt tllis tempori
bus CXIX etappariicruntife
. rumvidc CXXXVUI
Sepulcbtum bominifedatum fuit a rolTomS.
vide CCXII
Scquenriam fanctirpiritus aflit nobis gratia
•rc.lRobcrt^ ret: ppofuit CLXS;Xvra
Serapis fuit tercius rcirargiuotum fiue greco
rumvidc XXIX
Seruius tulius romanortim renvide 1-X'V^
Serpens mire magnitudinis fuit ocafus vide
folio IXXXt
Serapion patria alcirandrinus vtV fanctus. vi
de in folio CXX
Serapbia antbiocena vfrgo fancta. vide in fo -
lio CXII
Sergius t l^acbus viri nobiliffimi vide in fo
lio CXXV
Sergius p apa natione fyrus CtVII
Sergius fecundus papa patria romartuS vi?
de in folio CtXIX
Sergius teretSs papa natione romanus. vide
folio ctxxm
Sergius quartus papa patria romanus. vide
folio OHXXXV
Setb tercius filius Sde *? i£ue. vide in fo^
Uo IX
ScHcrusromanoJum imperator, vide in fo^
ho cxy
Scucius 7 majeimianus imperatotes vide in
folio CXXV
Seucrusepifeopus Croucrenfis. vidc in fod-
ito CXUII
Seuerinus ptimus papa patrta romanusvice
in folio , Ct
Sci:tilia virgo cc inccftu conuicta t eit viua fe
; pulta IXXVIII
Sei:tU8 bominicus caluinus conful romanus
Vide txxxy
Sertum Ubtum cecrctaUus bonifacius octau**
fieri ftatuit CCXIX
Sibillcomnesfcminevatcsa veteribus ap^
pcUabantur.vidc-rnominafibillanim infb
fio XXXV
^ibilla erittea flotutt tempottbus.iftis religio
fis veltibus induta tt?!
Sibtlla belefpontina claruit iltis tempotibus
vide txnil
Sibillacnmanailluritiftis&iebHS.vidc in fo
lio .tXIX
Sibilla timica velle celellina induta vide lii fo
lio tXXVlII
Sibilla tbiburtina ftot uit boc tempote. que et
cbriHinatiuttatemptedirit XCHI
Sicilia infula quo mundi fpacio fit. vide m fo '
lio XXXVIII
Sicbimorum reges qui fuerant . Vide in fo-
lio XXVt
Sicilic rer fuit dfyanifretus CCIH
Sydonij fuere a fydon filio cbanaan vide in fc»
lio xiin
Signa magna bis tempotibus vifa funt. vide
in folio CXI.VI r Xtt
Signa apparuerunt in celo temporibus iflis
folio CtVII
Sigifmundiiscaroli quarti filius imperator.;
vide CCXXXIX
Sigifmundus omnem pecuniam fibi oblatam
fiuS in nOcteconti ibuit militibus Vt tiiaus
boimiret CCXE
Signa ante iubicium ertremum que eueniant.
Vibe CCiXUI 7 IXV
Siluius poflbumus ence filius re^ italic m fil
ua fuit nutritus XUX
Silpbon megarcnfiS pbilojopbus vide in fo
Uo I^XXXII
Silla patricius conful romanus vir facundus
et plurimum allimis tXXXVI
Siluerus papa itatiOnc campanus.vidc m fo?
Uo CXI.IIII
Silueilcr papa natione romanus. vide in fo-
lio cxxvin
Silueilcr fecundus papa natione gallicus. vi
de folio CtXXXI
Silucfler tercius papa patna roman’. vibe in
folio CtXXXVUI
Simulacbta quafi viua fotmauit bc terra pro?
metbeus vtr acuti ingemi XXViii
Simonides poeta claruit illis tempotibus vi
de in folio IX
SymonfiUusonyefummiisfuit pontifer fo?
UO txxvii:
SymOn fiimmus erat pontifer tXXlX
Svmon matbatbie filius tercius iudeotu bur
ctpontifcr , tXXXVI
Symon ce calfiaqubs confecit libros vide in
folio ccxxxnil
Symbolum fidei apoflolilcbrifli confecerprt
Symonapolloluscleopbe filius, vide in fo?
UO cvil
Symbolum in mifla cecatari (latuit papa ntaf
cus Cxxviidt
Simplicius papa patria tiburtus. vidcift fo-
lio CXE.
Stmaebus patricius et fcnator.vide m fo-,
UO CXtl
Simaebus papa natione Sardus . ^ide m fo
lio / , ; CXIJI
Syineon t'n coUtmpna.te quo mtVa referuntur
foUo vide . CXI-VI
Syrie regnum qn babmt Untiu I.XXV
Siritiua papa natione romanus. vide tn fo^
Ito CXXXI
Siri veniunt ab Sram filio Seni, vide in fo^
lio XV
Sifebiitusrejrvilegotbontm’ CI.
Sifymno vel fofinius papa natione fyrus vicc
folio CtVlT
Sirtiispapa natione iRomanus. videin fo-
lio cxi
Sirtus papa fecundus natione grecus vide fo
lio CXX
Sirtus tcrcius papa natione romanuBvtde fo
liO CXXX V I
Sijttus papa natione ligurus fuit vide in fo-
lio ccuou
Smerdis rcr -foerfarnm terciiis. vide in fo-
lio tXIX
Socrates pbilojopbus oblletrias pbanaretc
filius txxm
Sodoma 't (gomotra fiint fuccenfe vide in fo#
ItO XXI
Sol bcus gentilis adotabatur a gentibus vi-
de foUo XXV
Solem -r ignem coluerunt Iberfe. vide in fo-
lio ' I.XVIII
golestres apparuerunt, quib fignificabant.
vide XCIX
ciolinus biftoticus.'! otato: grauiflimus vide
folio XCIH
Soles tres iterum apparuerunt, vide in fo -
lio cera
SoldanusvalOeopprelTit partes orientales.
vide CexiX
Solisfacta cft ccfectiO.igiclla t biifidia funt fc
cuta ICCXtn
Solceficiebat malafuuirafigniftcans videfo
iio ccxLvra
Sophocles atbenienfis poeta tragicus, vide
folio tXXII
Sopbonias nonus ptopbcta btiodecim p:o-
pbetarum. beiinictionem iberufalem p
dirit I.V
Sopbia matrona nobilis -r fancta.vide in fo-
lio exu
Sopbonia occidit feipfam ptopter fenrandam
cartttatem CXXVIII
Soiobabelreedificauit templum, vide in fo-
lio txxra
Sotber papa natione campanus. videin fo -
lio exira
Sparetus fuit ree aflinojum XXV
Sparta alio nomiue Oicitur iacedemonia vi#
de folio XXVIIX
Spartano wm gots vndebabuit ottum. vide
folio tira
Speufippus atbenienfis pbilofopbus* vide l
folio txxra
Spirituflancti miflfio i bifcipulos cbnfti. vide
folio CH
Statua erceitnabucbodonoyot adotada tv
Statius neapolitanus CX
jStamPaus epifeopus vir fafictus. videto ^
ccxn
0traco pbilofopbus vir eloquenttftos Vi#
de folio , IXXXH
Strabo btftoJicus-r pbiloyopbus maeimus.
vide XCHAX
Strabus m onaebus auditor iRabani vide fo)
ctxix
Stellas numeraffc fe iactabat ^racus. vide fo
lio liXX
Steffaniprotbomartyristpnmi byacmii laf
pidatto ern
Steffanus papa pjimns nattonc romanus vi
de folio CXX'
Steffanus fecundus papa natione romanus.
vide , CIXIII
StefFamis tercins papa natione ficulusvitt fo
lio CHXV
Steffanus quartus papa patna romanus. vif
de folio CtXViX
Steffanus papa quintus p atria romanus vi#
defolio CIiXXX
Steflfamis papa feetns patria romanus. vide
folio CIXXXX
Steffanus feptitnuspapa patna romanus vi
de folio CXXXV
StcffanusoctaUus papa natione germanus.
vide ctxxyi
Steffanus reje bungarie vir fanetns. vide i l.fo#
ifo ci.xxxvm
Steffanus nonus papa natione lotbartngus.
Vide , exCX
Steffanus vir valde religiofus . vide in fo #
ItO CXCIX
Steffanus abbas cifteicienfis CXCV
Stirta pjoutoaa quibus loas cittgaturviixfo
lio CCtXXVIX
Studio infiftcre valde rccommendabat plm^
fecundus CXi
Suetonius tranquillus biftoricHS v caufidic^
vide CXX
Sufanua virgo natione balmatica. videin fo#
lio CXXVIX
Succeflbtes non bebet ftbi eligere flatus eccle
(iaflicus ita ftatuit bilarius papa, vide iu fo
lio CXXXVX
Summam be cafibus confecit albertus virfan
ctus ccxxvra
Sueciaaim populi fui conditione befcnbitur
vide CCtXXXIX
Switcufes populi funt feroces germante vide
folio CCtxxxvrx
Sumcafrianus fcUolTimus perfaram x arme#
nierey; CCXI.IX
Superbia fpirttualin multos trajrtt a ftdeebri#
Hiand tempojibus pauli cptfcopi CXXil
. i3bernacubiybomim'quo
modo fitmt foimatiim vi#
de folio xxxra
iCacuit femper ^cunduf
pbiloyopb^.v quare idfe
ccritvideinfoj CXIX
■Eacitus romanomm im#
peratotcrat CXXIXX
©Mdeijsflbienttowsmedid» CCXVnS
u.
i(j
Jtitri
“«ncrotj
ci!
iir
Ct
'^romjiui
Os
■Mratijj
(fi
ifonans,-
Cui
itruroBj
QJ
oncgmi
Cia
nctns.tii:
LXXXn
icloibinic
d
la.wkii!
ac
ac
angjii
CCl.
icndjbtii
jffefijWR
jipim
cxxf
llbfllMU-
ccxxn:
oncOdoiit
CCXXXS
,cm^
:LXXXf
fjniiiit’’
■3pi:m
iopiC^
U500n“®'
0
£w'?!r'
%ma\3nc8 magnus tbartarojum rc^virfeue
rus CCXXXVtC
■jbariisfiUusiauanqmcondidit tbarfos vtlf
dc folio XVX
■g^baifa ftlius lauan aquo cipua vemt» vtdc fo
lio XVX
^jarefuitftUusnacbo? -r babmttres filios.
Sb Jabam fcilicet nacboj t aram vidc i'n fof
lio , XXX
■Jbantanes rci:'erat Sfliriotum/vidc in fo-
lio xtxx
•j^aaruifium v:bsa qmbiis condita fueritvidc
folio IX
^barquinus prifcus quintus romanotumroc
9U)Cit regnum I.VX
®59urum et: ere fecit pbalens tirannus ad tor
mentandum bomines tVX
Cales pbilojopbus -r vntis be feptem fapien#
tibus magnus aftrolog’ claruit tcmportb*'
iftis tis:
Carquinusromanotumret: tXV
Carquiniis conful romanus £XXXX
Cangere facra vafa laici non ccbent. ita liatuit
fijctiispapa CXX
CaurtftiOicebanturolimtncolc nonciin alpi^/
biis Ctix
CartlJaripoloniam.vngariam-r alias regio-
nes perlullrabant iflis tempoubus vide fo-
UO CCXX
Cartbari qui fint -z quando eojum regnum ba
buit initium CCVXX
Cavis rejcbungarotumfuit CtXXVn
ecla virgo Oifcipula pauli' apoftoli viCc fo
Ouo ^ cva
Cbedaldus comes canuu) regienfus opidi vit
de folio CtXXXX
Ceogotma filius gomcr a quo friges emerferc
Vide XVX
Ccgladpbalajar rev afliriom neptalym t gali'
lileamtranftulitinSflirios tv
Cclefpbonis papa natione grecus. vide in fo-
lio ^ CXX
Ccmpla multa fuerunt conftructa tpe reu vel ra
gau XVX
Cemplum qu ando falomon edificauerit. vide
folio xtvx "t xtvn;
(gt in quo loco XtVXX
igt que fuerit illius ftructura XLVIXX
Cemp^la reparantur be pecunia collecta tempo
refotas regis iuda HX
Cemplum falomonis quando perficiebatur vi
dcWo tXV
Cemplum fuit figuratum vibe tX VX
et I-XVIX
Ccmiftoclespbilojopbus naturalis belli cla-
riffimus
Cemplum purgatut; a iuda ptius propbanatu
folio IXXXX
Ccmpeftas botrida -t inaudita in vtbe confiat
tinopolitana edificia "V bomines abforbuit.
folio CCtVXX
Ceopbraftus ebrofius pbilojopbus. vide fot
lio IXXX
Ceopbilus antbiocenfis ccclefie epifcoptis 'fo
lio cxxn
Ceodocion denere afianus vir boctiflimus fot
lio ■ CXV
Cbeodota virgo bermetis martiris foro? vicc
folio CXX
Cbeodofius fenioiimperatoj genere bifpaii^
folio CXXXXXXX
Cbeodofius iuniO: arcbadij filius imperato?
folio CXXXVXX
Cbeodoius papa natione grecus. vide in fo-
lio CtXXX
Cbeodo?ttS anglcwum arcbieptfcopusvide in
folio ctvnx
Cbeodofius tercius imperoto? romanotum.
folio CtXX
Cbeodotus ticinenfis epifeop*’ bomo fanctifr
fimus CtXV
Cbeodolpbus aurelianenfis epifeopus. vide
folio CtXXX
Cbeodo?U8 fecunduspapa patria romanus.
folio CUSXXX
Cbeodric^ d&etenfis epifeopus. vidc in fo -
lio CJtXXXXX
Cbeobaldus nobilis francus vir beuotus fo-
lio ctxxxxx
Cbcodo?us tbelfaloniccnfis virbuabus Un-
guis boctus ect
Cerre circulus vel rota que fit vibe fo. XIX
et XHX
Cber cntius publius vir fotmofus t magni in
genti ^ I.XXXV
Certulianus afiiican^virprcclarus. vide in fo
liO CXV
Cerremotus mavimus per quatuo? menfes at
putconfiantinopolimfuit CXtX
Cerremotus magnus factus eft ifiis tempozi-
biis CtXX
5tcm et alius mavimus fuit vide fo, CCXX
et n.
5tem alius terremotus qui t regna biruit vite
folio CCXCVXXX
Cbeffalion qui ntus rev fiebimojumvide m fo
lio ^ . XXVX
Cbcflaloniccnfisvir buabus Unguis boctus
folio CCX.
Cbcutbunici ccuaftarunt auitatem tiburtinaj
folio CXXXI
Cbeutbunico?um regnum bicebaturfranaa
oiientalis CI.XXXII
Cbcucri et turcbi bifferunt CtXXX
Cbibcrtas vd tbiberiadis a 4 fuerit inftaura-
tavidefolio XXXXHX
Cbiberius filuitis rev y talic in tbiberim c fub
merfus MX
ebiberis quondam bicebatur albula vide fo-
lio txx
Cibcniis romanomm imperato? vnde buvit
fuam parentelam XCVX •z O
Ciburcius z Valerianus fratres viri fancti vi
dc folio CXVX
Ctberius fecundus imperato? vir bonus vite
folio CXtVXX
o
■I
I. ( '■
r I
f" ' i
il
il .'l
i ' li i
1 ! ;'■
'C. ■
i\
£ibcn‘us tercuis imperatoz Ctvni
Xibcns valbc cremt hio Siebiis t vrbem mo#
Icrtiiint CLXXI
ITiburttnaiti cuntatcm qui8 rcedtficaucnt fo^
Uo CXIU
i:binciisfui't viccfUiiuroctaims i-ejcairmctru,
fblio XLII
Ci»iii<?tb£it8 pauli apoftoU &irapulti8)>t<ic fo
lio CIX
Ctrannus p:imu8 fuit mcnirotb. vide i« fo-
Uo XI in
Cbitis ftUu8Tcptimu8 iapbct appeUauit fuof
tbircnfcs XW
2:i?irain3cl?U8fej:tu@ rei; ficbimotum vide
Uo XXVI
■fljiiolcntogcrtuanic funt populi, vide fo^
l o CCtXXXVII
Citus UuiU8tra5cdiarumfcnpto?.vidt:in fo^
UO txxx
Citus liuiusmagn^ biftoneoruj ptiucepsfo//
ho XCUI
Citus pzitiiUs vdpafiaui ftlius.jci.romauonij
iutpcratoz CIX
CitH8 pauli apolioli bifcipulus CIX
Cbobias pzopbeta propbetauit bdlructioncs
iberufalem-r templi quafi idui ellet faaum.
folio ^ MU
Cbobias iudeiis prOpbeta fauctiffiuius ex tri
buueptalimoziuudus 5^
CboUa qui iudicauit ifrabel .xxii). annis vide
foUo XXXVH
folio cen
Cbomas tc aquino ozdinis pzedicatozum Oo
ctoz CCXV
Cijomasbeargentina vifcligiofus vide fo-
Uo CCXXVII
Cbomas flozentinus medicus CCXXX
Comia rex fuit gotbozum CXtV
OiRaaa venit 3 tiras filio iapbet vide M
UO XVI
Ctayanus impci atoz genere bifpanus vide fo
lio CIX
Crabes ignea apparuit illis tempozibus [vide
foUO CtXXXIX
Ctaeia que fit prOiiinciaT que gens illius fo-
Uo CCI-XXI
Cres funt in linea itifiozum celeftibus cecozati
folio IX Similiter tres in linea peccai'
tozum becoratt terrefti ibus ibidem
Creueiis tempoze abzabe futt conftructa. vide
folio XXV
Cribimi t ediles funt rome creati LXX
Cripbon rex fytie fuit IXXIH
Cributaria quando ftiitiudea facta vide in fo
lio tXXXVIII
Cripbo auditoz origenis CXVII
Croyavenitabardama XVI
Croysinbardama regnauitttroia? condidit
ciuitatem XXXVX
Crogttspompeius bifpanus biftozicus, vide
folio _ - exin
Crufianusmedic^plufcB commetato? videfo
uo ccxxn
Cubal filius lamecb muficam inuenit Vide fo?
Uo X
Cubalcaim artes buinanas in buabuscalum?
nisftulpfit , X
Cubalcaim filius lamecb pjimus artem ferrea
inuenit X
Cultus boftiliustercius romanoznm rex ictu
fulminis conflagratus eft tVI
Cbucidides biftojtcusclaniit IXXirt
Cbunica cbrifti inconfuttlis fiiit inuenta. vide
folio extix
Ctirrfm cdiftcauerunt illi tres poft biliuiu p?in
cipesJectamnemrotbSiupbcna XVH
(6t quo nemrotb pciftiafit edifteari X VHI
Curcbus filius trollifilt} regis pjiamiaquo
quidam Oicuntturcbos benominari videfo
Ito xxxvn
Cburo ciuitasaquo fuit condita, vide in fo-
Uo IXXI
Cburingia elegit fibi boc tempore regem vicc
folio CLV
Curcbomm origo que fuit CtXXXV
Ciircbi ex otbomanno creuerunt t multas ftbi
fubieceruntnationes CCXXVm
Curcboznm regio, que fit t que gentis illius
.pprietas CCtXXn
Ciircbotum bux maumetus vnde buxtt o?igi?
nem.quomodo fitmojtuus.quidue in cbnl
ftianos effecerit CCtVI
CuzcboJumbuxbuosbabuit filios, qui poft
patris moztem fuper regno fuere bifcojdes.
folio CCtVI
Cbiifim quartus filius meflaraym a quo fuere
pbiliftiim . xmi
fllcrius Publicola videfo
lio IXIX
Galerius conful romanuf
vir prudens . vide in fo-
lio ISIX
Galerius cominus roma
nus adolefcens. vide in fo
lio tXXlX
Galerius anaximus romanus pbiloyopbus
et orato? luculentifftmus XCnl
Galerius p?ocurato? iudee primus apud iude
ospontiftcamm vendere cepit, vide tn fo-
lio XCV -x XCVI
Valentinianus bereUcus platonicus. vide fo?
lio CXIU
Valerianus tgaltenus eius filius imperato-
res CXXI
Valentinus romanus prelbiter -x martir. vide
folio CXXH
Valentinianus imperato? vir animo grauis.
folio cxxxn
Valens imperato? rebaptilat^ boftis fuit ebri
^ ftianorum feuiflimus CXXXir
Valentinian’ occidentalis imperq imperator
Vide folio CXXXVn
J
I
makntimepupa patrta romanits. vidc fo'
uo ctxvru:
^aUcbia que fit regio -t que gene iltiue vide
folio ccnxx
^andalotum rej: fuit genfericus qui contriuit
jfetifpanoe (gallos t iRomanos. vide fo#
Uo CXXXVH
^arro vir plurimum eruditus XCII
^bertinus babuit Oomiuium padue. vide fo#
Uo CCXXVII
^dalricus cpifcopus auguftefis comes ot bil#
lingcn folio CtXXX
^Ido arcbiepifcopus madeburgenfis vide fo#
Uo CLXXxvin
Senecta vrbs a quo babuit nomen, vide fo#
lio XtUI r CCl-XXXV
Heneti funtCroianivt Catbo btcit.^vide fo#
Uo xun
Veneta vtbs quando accepit augmentum fo#
Uo
^enetoium bucatus incepit illis temponbus
folio
Heneti funt a cefare friberico ptimo in plurib^
pjiuilegiati CCm
Veneta ctuitas illis temponbus fenfit pericu#
Ujin
Heneti illis temponbus percuflerunt fei^ cu j
mabumeto turcbotum imperatote, vide fo^
lio
Centuria romana mulier "T ptudens.vide fo^
Uo txx
^ent5efla»8 bobemotunt bu#: erat, vide fo #
ctxxvn
^ent5c(lau8 teraus bobemicrei: CC^
^ent5cilaii8 bobemic re#: fertus CCX VlII
® eneno interfectus cft beinrtcus octauus im^
peratorpermonaebum quendam. vide fo^
^eronica mulier tberofolimitana fanctitate in
fignita SIC V II
Verona ciuitas a quo fit condita ^XV IIX
Verona ciuitas venit in poteftatem venetotuj
ks temporibus CCXXXVII
pellis facerdotalis in veteri teftameto quo fu
eritfomiata
^eftem vnam omnibus licurgius |mftitui»o-
Wcftem buplicatam primo babuit byogenc».
folio txxmi
^golmus epifeopus -r boctor cstcsms^c
foUo ccxvm
mcio boliomus ordinis pjcdicat^um boaor,
toUo CCXvlIX
^lictorinus enuterne vrbis epifeopus vide fw
lio vix
■fictor papa natione apber
pictoria virgo inclita
fictor cillis mcdiolanenfis
jnictorinus natione aquitanits cxj-i
ritetor fecundus papa natione alemanus ept^
fcopus eyftetcnfis -z in papam electim vide
folio exux
Bictor tercius papa antea befiderius vocatt»
vide folio . , , .
Wlienm vrbs auftne vnde cepit mmum. vide
folio XvViAA
^(giUiis papa nationeroman** CXtrax
©tigtUus epifeopus Sntifiodorenfis. vt^fo
Uo cxiin
■filias magnas galli vocabant ciuitates wm
folio CXC
■^inum quomodo primo a noe fiut plantamm
folio .
hirtum in grecia primo inuenit baebus. vide
folio XXVIXX
^tniim bonum eft -t malum bicit pitacus vibe
folio
^indicaiiit artbacrfes mortem patris T fratrif
fui tXX
^incentius ordinis predicatorum beclamator
folio CCXXXVX
'Sincentiusleuitanationebifpanus.videfo^
Uo CXXXHX
©incentius gallus ordinis predicatorum fra-
tgj- CCXXXXX
:^irgo iRiaca vcftalis quomodo peperit btios
filios iRemum-tlRomulum tVX
^irgiUUs maro magnus fuit medicus vide fo
lio ,
®lirgo fuit poft tres etiam viros egiltrudis fo
Uo ctiiix
litationis marie feftnm inftituit vrbanns fe
rtiisperoctaiias celebrandum, vide in fO'
Uo CCXXXXXXI
^ituUi adorabat popuF inegyptomore^
ptiorum XXXX
^litellus nonus romanortim imperator.^e
folio
■^itus 'puerulus natione Siculus, vide fo^
lio ,
IglitigiS rcr gotbortim italiam pettjt. vide to^
tib
Iglitalianiispapa patria Signinus, vide
lio _ CtllX
^ita bominis in boc qjmultis
culis folio , CCUvii*.
^Ujces errauit in mari venit ad circes que foa
08 fuosmutauitinbeftias ^ ^
®lma fueuie infignisvrbs nti cribitur, vi^fo
Uo CXV
^ngari italiam ingrcfli papiam sbfrfmin^
jjQ IiXXAAAA
fugari obfeberuntauguftam tafflirerantfo
llO XVXI
■fugari funt a fueuis t baioarns
defolio CtXXXXXX tXXV
txxvxx
mngarilbapiam obfidebant ^*-^'*^*
Ingaribepopulabant italiam, beinde vene#
runtin germaniam tempore primi otwni^
folio CtXXVIX -r tXXlX
^ngari fidem receperunt ptcdic^c adatocr#
Sagaria que fit regio.be gelliS in ea vide to^
Ito CCiXViIX etinfequentibtts
folns
^nsiton rejc nwtbiadvaldc ijppjcflit turdjof
foUo CCLII -r tUI
Voluptatem &ut:itp:o maiotirnalo arebita fo
uo xxxin
Vtbauus papa pttinus natsoitc tomanus fo^
Ito CXVI
VrlulsJ virgo glotiofa natione aitglica videfo
iio cxxxvrn
Vrbanits fecundus papn antea fuit ttionacb*'
folio CXCIH
Vrbanus papa tetaus patria mcdiolancnfis.
folio ecnii
Vrbanus quartus papa natione gallus, vide
foUo ccxm
Vrbanuspapa quintus patria Icmonicenfis.
folio CCXXXI
Vrbanus papa fettus natione neapolitanus.
vidcfoho ccxxxn
Vriaspropbctaoccifuscftarege leconia fo^
lio
Vulpimanus iimfconfultus vir pjeftantiflim^
folio CX\7II
Vrotib^ fmsfparnamfiue lacedcmontj ceoert
licentiam vt alios buccrent viros» vide fo^
Uo Em
Veotestriu pnncipu malcfuerut cjt quibus
buscaufisvide CCXXnX
V)co?fisifmundiimpcrato:i'8 lugubtej Oujcil
vitam CCXEn
(gnopbon pbus Out ct:cr
cit^^atbemefiu exxttt
icnocrates calcedonenfis
pbus EXXWLt
aienopbtlus pttbagoncuf
pbus EXXPIIX
Xcnmbue pbus claruit
iftistpibus EXXTX
Xcrfes KX aflyriotum antiquus qui t balane^
vocatur XXVi
^erfcs pbilojopbus inucnit ludum fcutomm
foUo EXU
Efcrfcs' ree perfarum maeime fuit .p ludeis vi-
de folio EXX
Si'r be trebu manafle fuit
fepttmus ludee in ifrabcl.
folio XXXVII
yepteillcgittfmus pricepf
latrocinantiufacus etbue
eeercitusagallaitidis fo-
l‘b XE
yclfcvelabyfatbabuit fe>
ptern filios. 7 filias buas. quotum nomina
babes folio ,
ydolatras fecit moyfes occidi XXXl
ydolatra ptimus fuit ninus XVH
ylcn vel yle q uid fit vide folio n
yoiadapontifceamouit atbauam ne renaret
fupiudam vide folio t
ypocratcs medicus fuit pitagote bucipulusvi'
folio EXXm
ypolitus romanus patriaus t martir.vidc fot
Uo »
ypolitus cpusvir boctus CXVm
yratberatmiusenocb X
yfis ynacbi ftUa in cgipto inuenit leges t littef
teras bocuit XXV
yfaias jpbeta nobilis vnus fuit ce quatuotna
biUotibus^bctis EU
yfocratcsotatojpteclausfuit EXXm
yfidorus cpifcopus bifpalcnfis'vir beatus fo-
Uo Oh
yfaac medicus pteclarus flotmt CXCH
y talia eft pars curope.eiU} .i£t vnde babeat no
menvide XEV
ytaUam valde opptcffit fndencus ptfmus’ im>
peratot CCm
yuo canonum boctoi CXGm £tvi'rma
gnefanctitatiS CCXXvn
jambn' ree iftabel teleuit bomu
baafa XEIX
Zacbarias filius lOiade lapida
tus eft luifu regis Joab vide fo
Uo E
Zacbariasree ifrabel fecft fi-
cut fui' anteceftbtes malum EUI
Zacbanas quando obntfolio EXV
Zacbanas bebteus ppbeta bomfnfelijabetb
babuit veotem ee qua gemntiobannem ba
ptiftam XOlin
Zacbarias’papa natione grecus CEXnx
^janam pontificem interfecit itlabucbodo-
nofotfoUo EV
^eno’pbitosopbnsnapbel filius EXXm
Zeno erat romanotum imperato: CXEI
Zepbcrinus papa nat lone romanus vide fo-
lio cxim
Zeufes beracleotes bon us fuft pfctot vide fol
Uo EXXX
Zosimus papa natione grecus CXXXm
finit regiftrum.
fpitomaoperurerDiemDemiiclifabrica^^olosu^ FoWu i
Wm apud oomflimos et prefranrifllmos pj/
ro8 d vera natura? et biftozia? tradiderat Oe nutdi fabnea: ac pztma bo
mtnu generatione: Oiiplej: opinio ferf :a pzifcis enini illib tgib
tnitiotfcribem^ bzcuimme qntu in taranotie atidtate) reb lice/
bit. )©uida niudn insenitii5:et inai:ruptibik5:et genus bitnianum ab
cterno ejrtifle necg babuifle oztns principiu fcnfei c . Quidam genitum
cotruptibilcnitj; arbitratuT boniines t)i):crut gcneratonis inicuini
pote efle fomtos. €t grect vin clariflimi qui biftonas collegerat: aftir/;
marut.Slna ante iniciu oniniii celi -r terre cuctis fimul pfufis fo:ma tu//
iflVtnofti^a niflcDarattstbiuiftfcR molibus ccpifle mundu bunc otdine?
rio:a loca ppter leuitaieaiut app«iuiiit,!S3iw «
multitudine volutdne totius circfifa-n:lbartcni aute nirbidam^aiw ter//
rcftremvnacum bumidis ad infima loca ob graiiitate? bcKcndifleque
cum mii-ta cllent.ej: bumidis quide mare effectd.ilri: burioiibus vero temmlutofam cuafiflctjt omnino
mollem. becpnmum cumfolis ardote ccnfiot ciiafiflct: in quibus putredines tenui cotccte pellicula fint
emtate.iErupiiie tandem ab illa coUimie varias animanttii fo:mas quotum ea quo n^Otem calote? iot
tita funt in fuperiote regionem volatilia abierut: ficciota 'z grauiota: feipeuHa ac terrcfti ia euarerunt ani
mantia. Illaturam aquofam nacta in fiii generis elementum celata funt.^erra mn^ps tum folis ardotc
tum ventis arcfactatmutua pntii:tione fejcuu gfecttota genaanf . Itioc turipides x^ragteus aiwcagote
pbvfici bifcipulus ita fe babtufle teftatur.£odent modo bqmines a ptincipio genitos tucunt. 3gr*8
paltunt qucrentes.filueftri -r incondita vita vilctfle qnibus b^bc i arbotii fructus vtoo victmn ptebue#
ntnt.5u biitus cenicg enarratone cum per multos elabotalfe latinosgrecofcg videmus, pteta ea aaalde
di hbzicra cckbzatie lilis operibus \cx bicruiu piuitraDimus-i^uiouy luuut» n^iui c i^ci •
Illam moyfes .ppbeta ac biftoticotum pater ceo plenustac cclcfti bfr tante fptrim totius magift o va ita
tistetcepit bcc oia. i^ucm cum noftrotunntum fuqtumtram gentium aniq;
ne fapientieicoctrinarumcg omnium et litterarum cofultiflinnim ptodidentnt.Spud bebttos ~ ^lomo^
nis liber:cui fapta tttulus:in quo vir nature reru? interptes fe lUiufmodi biiciplina ce mqfaycc ^is pe/
netralibus accepifle fatef .^tint apud noftros iucas 't pbilon autotes graiiimmi: ilUi in vntuerfa egy^
odo2ic^*i9ppolunurius*j‘i;?yciiruus*Ki?c!i3c*iuy*L^i nv.»ivv
les:frondetegtfiluas:lapidofosfurgeremonte8:que^omu^
dimeliOtisstigotquivocaf aus:raiusjnapmqm^^^^^^^^^^ parente? gei
mini ad perfectam pmdumam.fi ^ g niundos figurat antiquitas: fupjemum omniu?
naisbumani:-rreriimn,irabammfab^^
vitra mundanum:quem tbcoloyi osscucum.psiioiopoi ^ n-mii muiidus- ille aut lucis:ce
luni ej: luce 'renebas tentpcraf.£ft et p^tatra^
quefuntmreliquistbicipfeeftbomo.^mminiausvCT
quo mirnm er elanratis raanis:^ ca^^pus^-r ^
angelica metis. 4. bei imatto mundi erpzcfla fit:qiicmadmodum legimus etia?
opifer bifpofumvt vere ferratura bcc^ofeosim^
ei pteceptum tn monte: vbi bec bidiciKvt oia racaa pm i
mofaica littera be celebratis operibus fer bicru edocct.cu
l^oUuni II
«T* 0 pnnripio creamt oeue celimr et term . terra autem erat ina
•i* m8t vacuat 'ztcnebje erat fug faacinabiffuctfpusontfercbaf fugaqs.d&oyfcsbunnus fflba
R-*^atcBj?tfto:ic^. 4 trotanu bcllu fepting&s fere ants anteccflit edocct:qud ce^ macbinatoj couftitu#
tojcB rc?.cu boc op^ adojireturt fecit pmu oim celutct i fblime fufpedittqb cet fedea Ipft^ tvl pditoJtetix^
inde tend fuudauittac celo fl3didtt.Ceuebja8 aut cdftituit i terra, ittibil em gfe ptiuet lunii8:nifi accipiat
a celo. Jn ^ pofuit luce pennett fuperos -r vita gpetua.ft p in tena tenebjasi-r inferost^ motte. d&oy//
fc8 to cu ceu crcaflfe pmemotat trc8 errotes '^latoino.f.Srcftottlfe t epicurt elidit, "^lato ein ab eteruo
teuydea8 ylen.€t tnbncipio te yle niudii fuilTe factu tcibf .ylen greci ^>ma materia rcu no fotuiatam ap^'
‘^ellm.iBua vifibilia Dcc'i^mm fojmata rut)t.qigdapcojdia pueinut. Siutcgcetcrl a materia t fojma:
aut ce atbomi8 facti8 fuiiTetce^ tfi mudu f ine piaceti t pgata materta crcauittat ptudenflim^ clfet ad ecco
gitadut-r ad faci^it foleittflim^ ante$ ojdiref boc op^ mudi.qmplenl t pfummati boni fons i ipo eratt
vt ab eo bono tacBi iu^ onref .Sngelos i pncipio oim creatura? pmojdiales fecit. 'r eje eoq6 fi «q? g cter
nttate fott] &g fojtitudtne ptat] imcfeiq fine ac md carctific vita facuins. i©uid ergo miru ft facturus mu
ddt^us materia ce q faceret pgauittec eo qb no erat, intelleverut fotte t faiTacem dicentes. Eductos
agelos a cco cctenebtts ad lucetadipletofcg cterna Icticia.^n dbufda tn indolis biiiie ftlrpls nd gmafit.
SuctoJe bui^ rei ejr bono g fe malil effectu grecl Oiabolu appellant: nos crimiatote vocam^.Cerra er.ttia
nlsCvt traftulit biu^ Ignero.vfvt fcpttnGeta)inuifibil’'c icopoflta:^u^p fiupftlftde abylTum vocat: qua
■r greci cbaos blcut.Sbyfliim vocat tcrra.i.matertd trino blmefu i altlmmas pjofunditates ectenfaim ce
boc etia ©ludt^ meminit. Snte mare -r ten as -r qb tegit oia cclu.^n^at toto nature vult^ tn ojbe.iSue
btjrere cbaos mdis indigeftacg molcs.iriec cjcc^ nlfl pddus incrsjpgeftacg eobe.Hfd bene lucMru bifco:#
dia femina reru.Tfltillus adbuc mudo pbebat lumina titan.ift fpiis OnitoJganuj bluinc ams ferebar fitg
aquastvt volutas arcbltectl cu cuncta ad facicndu blfponit. Cu perfecta fint oga cei. Creatio re? fenario
numao ecpltcatur. Culus partes. vnu:buo:tri3 funt. que tn trigonii furgat. Jn pnmo creanone. Ju fei'
eundo -z tercio blfpofltione. 5« reliquis ojtiatum dfeoyfes per opera fec ble? oftcndlt.
i^c opere pnnie mei.
D3xitc^ ttu8 fut Uip.e facta e luic.£t vidit tcite luce ^ efCct bona^et Wmlit
peUaiutci; luce tucm. £t teucbzas nocte.f actucg e vdpct c -r mane l.*
ficiu biiuna u6 buana intuiftria toti^nature fccretts apte cqueuies lU fuo
cmna -r cloqntia t inijcnm fugat-^fiofus em e vera
bnca a luce rectiflime incboaiut.ikue trib^ bteb^ VKB ad qrta(in ^lutana
naturale Bcgit.ieirtatcBncibiliiTimu cotpcc^tfpuali aeature fininmu at^ u
coicans.Cu piict^ ininim^ toti^ imidi fpaciu replea£.5deo luqfola e.q mud wt bon t putocp tmuu
daq; fine cojruptone trafi&.ft merito luce vimt qm bona.Cu nibil aliud fit ptin bom ima^o tetwie z
vmbtatilis fititudo.Statim tractate fpii aqs illas z giiadente fbiectu uilTu Dtl artiftas etrotta c luj: oecus
z fpleiidot: vt nubes lucida fupiotes mudi gtes fiia claritate illuminas, vttn Olluculo fien fmet, p modu
folis aijitataifupi^ emtiperiilc-r viciflim inferi illuminas. iSt poftea Oluiritivt tenroicT luqbtuerfa ani|#
fperla vendicaret.^ppcllault luce Ole a darltate d purgat tcncbiasttencbtas a nocedo nocte, n^uli vi»
ptnrbate lUl pueq; meti ancrlbif .qp lume abrcod3t.qo tenebtas ip inaucat.K:t qo ooies raciai ocaaeier
Interire pctis.llia fic lui: ojtetis e.Jn luce aut vltejatio tfaf .jk occidetis tenebte fimt. ^n tenebzls aute
mo28 z interit^ ptinef. ©eide alteras ptes cade roe Olmefus ejmerldle acfcpKtrlonet q ptes illis Oiiab^
foclctate lungur .!£a ei q e fof caloie flagratioj ,p)cia eiz coberet oiif tl. St illa q frigotlbus jr ppetuo gelu
toipet.elufde e cueeitrem^octafus.iria fic prie fiint lumini tcncbicjlta frlg^calozl.^t Igtt calot lumini e
.pjimusific meridies o:leti:vt frlg^tenebns.lta plaga fepterlonls occaful.lfeec omnia opus quarte Olei
vbcriusmanlfeftablt.
i^eopcrefeajndicoid. FoUu m
B£cuntJo ftte ^ ijrit oeus.fiat ftunamcntum i'n medio aquaratct Wuidat aquas ab aquis: vocauttcg
firmamentum cclum.'(bjopbetam oe celcftibus miftcrjjs loquentem audiamus.f ccit em Oeus fir
mamentum rotundum mobile cetera fatfibilia continens. £t ej: aquis congelatis in modu aiftaji
li^oUdauittet in eo ii%a fidcra.Spera aut celi cufidcribus in ea fiyis Ouob^ ajris voluif .f^uoi? alter fepte
monalis boteastSlter auftralis notbus Pictus voluif ab oziote in occidente tata celeritate: vt nifi plane#
te contra cujfum eam tardarent mundi ruina? faceret.ft artifer mundi: celi uaniram aquis temperauitine
conflagratone ignis fupeno:is:element3 infenoja fuccenderet.Sup:a nouem celonis ozbes id eft feptem
planetasiT fperam octauam quam vocant inerrantem nonumeg o:bem qui rattone non fenfu ixpbcnfu3
eft:p:imurcB eft inter cojpoza que mouenmr:acditum eft ceamum celum fiyum manens 'z quietumiquod
mom nullo participet.tlecB boc tantum creditum a noftrisimatame iuniojibus Strabo -r 3&eda: i a plu
ribus etiam bebteojtim: ptetereaega pbilofopbis x matbematicis qiiibufdam: £ quibus fatis buos fit
flttultfle:Sb:aam bifpanum aftrologum matamu x yfaac pbilofopbmquo? vtereg boc atteftamr: quin x
bic yfaac ixcimu otbem ab ifsecbiele cefignatum intelligit per jaj^irn in fimilitudine tbroni: vt colo: ja#
pbtri lucis nito:cm:tbroni fimilimdo immobihtatem fignifteet. Sed redeamus ad dboyfem Piuidentem
aqua ab aquis medio firmameto.Cnplejc em particio cotpo^ fublunariu,Slta fup mediam regionem ae#
ris funt:fup:ema.f.par8 eiufdem elementi x puriffimus ignis quod totum etberis nomine Pefignatur ibi
pura immiyta x legitima elem&a.Slia infra ipam aeris meditullia: que apud nos funt vbi elemenrnj pu#
rumnullum(necB em purum elementum fenfibtle)fed mijta omnia eje feculenta crafliozecB parte mundani
cozpozis conftat. Jlntercedens regio aeris que etiam Piamr firmametum. vnde x aues fub firmamento ce
li ao eo volantes introducunturtea eft regio in qua fublimes illeimpzefliones apparent:pluuie:niue8:ful
gur3:fulmina:tonitrua:comete x cetera id genus.iRecte igitur no folum fltmfcd x namre ^iet^ boc fir
mamenmm fuperioza elementa ab tnferio:ibu8:quafi aquas ab aquis Piferiminat x Piftin^it.Sup eum
pura funt elementatinfra eam perfecta miitioncab elementali fimplicitate Pifcedunt.^ocauitcB ftrmame#
tum cclunucum tegatomnia fenftbilia x inuifibilia quod a koylon quod eft concauu otducut.
opere terde Diei
0£rat3'&te beiis aquasjub firmaincnto in locum vnum co5t'cs3Uit T apparpt an<Ja^ocaiut(5aii
dam taTam-iCongi cgatoiics vero aquarum maria appcUauit. (Sid^s q» bonum effct; ait gcrmi
net terra berbam virentcnn-c femen facientemt-t litjnum pomiferum facientem fnicwm iutia igen®
fuum. Ibofl firmamentum de clernentojum intcgritatet-r pofiturait otdincinos wcuiKt admonet per coi
lectionem aquarum ad locum vnumi-r ptefcriptas mari leges ne terram obruat. Si i^tur que ifiutfibilis
olim fuerat ta raifuturum cft vt fub confpectum venjacneceflc eft aquas que fub celo umt id elt fub media
aeris regione congi egart ad locum vnum id cft ad comunent mijenonis coUuuient connuentesiratts legi//
bus tamcntquafilittojibus ptcfcnptam in vnum locumitancg in matricem coalefccre.lttecg enim illud ita
cft verumtvt nufqua biftinctis tnfclufifcB in locis aque inueniantur. Cum indicum mare ab bircanoi bir-
canum ab adriaticotadriacicum ab Cuj/ino. Jnnumera pjcterca fluuiotumifontium lacuumcB flueta Ion#
giflima loconim inuicem intercapedine Oifpefcantur.Sed iceo ad locum vnum congregate aque bicutur.
i^uiapamculares be ateg Oiuife aquarum collectiones vel marine vel fluuiatilest omnes vt inquit Salo
mon ad ptimarium mare tcndentcsiin vnum occeani locum vniutur -r coeunt.C erra autem cum maris vit
dis obruitunnec vtilis nobistncc vifibilis item eftt fed tunc t animalium r noftris vfibus idoneatniy ab
eo fecedens mari magis magiiq; fub afpectum venititac fertilist tunc fecunda, bic a ftfeoyfe apertiffi#
me ccmonftratur.Cum eam fimul ateg apparett-c berbarum t fruticum et arbotum parentem facit. iRccte
poft illam aquarum congregationem terram inducit ftatim viridem -r flotefeentem . 5u medio autem muii
di tanep centrum pofuittvenismetallotum videlicet auro:argtto:ere;cupto:ftanno:plumbo;ferro(quo(I
omnia comat)totauit:cuncti6 quocB berbarum generibus fumma oblectatione in viridi maturitate illico
v^iuit.!fecrbeq5 feminaiarbotes fructus fuauimmos p:odu)cerunt.f erut quoeg eodem bieparadifuj ab
eo facmm id eft ojtum fecimdiifimum t amenilfimuiomni genere ligni arbotumeg. )©ucm omni amentta
te fontiumtT terre virenttumilignonimcg fructum vbcmmu producentium conferutl.
Be opere quarte Diei. iiii
aSIatto bic bivit tciia.ftatluminana in fiVniamctc* cefc-r biinaant bicin t nccte.£t fint m figna x
tgatt bies X anos: vt luceat in firmanieto ccli x tUuimnet terra. £t factu e ita.f ccitcg ikus buo ln C
nunaria ntagnatluminare maiustvt p^et Oiein luminare nnn^: vt pelTet noch -rftellaatvt biui^c
rent luce x tctiebtas.il&oyfes fmio celelhu memimt q poftut tc^ in ftnnaimo vt luceret m a*lo:t tetra tlltt
minaret fole videlicet luna x ftellast qiiib^ ipa fupibz mundi ps oju-tf :vti terra otnaf bia q in ea fiunt me
talliat pLatiataiantib**. £u em ce natura firmamett biccratncftabat vt ce optb^ fidem: cecg eoi? officio bi#
fcreretiteclaras tn que vfum fundataiT cui munert telegata a ceo fuaint.£clcffiii em cojpoi? biic i vmuer^
fum manifefte ogatones mot^ x illuianotmot^ buplejc ftatiiif .Slter mildi toti^q celu x etber.z .^.bojiaig
toffi fpaciu vniuerfi pfecto ambini araniolimtur.alter fidei? ^niua multiple?: x varius, ^nter qs pncipa
lis monis foliSid fpacio.?:ij.menfiu jodiaci figna omia arcuit.illle bie facittvnde x biiirnus bi: bic aiitey
annu.lReliqut fideru motus varijs tempoi? intemallis paguntur. iRecte igitur x bzeuiter nos olm admo/
nuit d&oyfes ca bt?at pofita fidera in firmanieto in bies annos x tempa.5ndicauit pterea eipieflc reliqua
opatione fidei?, ©ue e lUuminatiotcti bi?it ftatitta ilLi vt luceri in celoit terra illuminarft. ^n bec igitur
mtnilkria x lune x folis x ftcllai? fiint coiba biffiibuta.Sol em d ozitur in bteilicet fit vniis(vn fole eile ap
pellam iCicero vult vidert)q» obfcuratis fiderib^foliis appareat. ^ame veru x pfecte plenitudinis liime e?
X caloic potiffimo: x fulgoic clanflimo illufccfat oia. fiEuis em ftellc innumerabiles micare ac radiare
deanf :tame q? non funt plena ac folida liimiatnec caloiis pfernt dccginec tenebias nuiltimdine fua vincut
©uo igif ^ncipalia inuemiitur. que biuerfam -^na fibi bnt potcftates calo: x bumo::quc mirabiliter cc^
ad fuftentada x gignenda oia c?:cogitauit.5lltin ime bic ptractade eflent qffionesi-c q fibi fingule iuftu vo//
lume eepofeerent; quo pacto bec fidera fint tn finnamentotan vtiptes eius nobiliotestan vt aialia in fuis
fperiSiin aq ptfces.iumm in terristcongreffiim bic ite locus cu (©enetbltacis fibi e?:pofceret biutnadt per
artrait pnolcedi futuros euemsifciam bine pfirmatib^qi d&oyfes fidera i ftgna pofita a ceo bi?:eritc.i@uc
l etidu bic ena ce namra fideraice moniice pncipam:tK lune macuUsicecB orni fiderali fcietta.^^eru qnacB
fint pulcra x bigna cognitii.^ludicmus fottaflls Ifeiozacianii illud fed nunc non erat bic locus.
l^eopercQumteoiei.
O^intc»t)t‘cbij.ittK«8:pj0(Jucijnt aqiic reptileaniiiic vitietjtisn volatile fup^ teira fiib firmamen^
to ceh. OramtcB ce^ «te grandiaiT oninein animam viitcnwii atqs motabilem quae W0(lu):crat
aqiic m fpeace uiaen oittcJvolatilc fcsJm 5cnu8fiiiim.^ide8 quod^ct bonum bCTcdiWt eie
ccns.Cfcrcitc t nuiltipltcaimni t replete aquae manetauefcgmuUlplicentur fuper terram.^znauit igitur
eo bie ccit8 aerem i aquamt volatilia bane acrij natatilia aquistq reptUia biciinturjcuni impetu quodant
fe rapiunt. Cete enim ^andia i belluaeimaiozacg terrcftribue animalibus ei: b wun^tia du^zist mo
llrifica in mari repenitntur.iCt quicqutd in vUa parte nature nafcituri-r in mari efle vulgi opinio tcrt.^a^
uenturtquam^ "t in plantis ftupidum faifum adfcribant pitagoiici. feec aut animantia que citra omnem
controuetfiam motu fenlucg participanKT bic a dfeoyfe:'! in Cimeo in volattUalT in ^mo cegroatT ter^
reftrta biftinguutur.® eniamus igitur ad dfeoyfem qui pofteg tv cdeftibim bi)at terriOTium animaliu me#
minit oidine cogruentij que vel aquae vel terram vel aerem inbabitant. Si tamen inhabitare aerem volu
cree bici poflunt.iRelinquamu8 bic birputanonemtquo pacto cozpojaanimakum ep elementetaut quid
iint indite a ceo naturis reru feminarie rattqneei fit ne item vita bmtoid cc finu educta matmeran biuino
tiotiue pnneipio omie vita pjoitcniattvt coftantiflime aderit Tblotinuetcui fententie fottane videbif boc
oco mbeta fuffragari.iCu poftcp biiattptoducant aque reptile anime viuCTtisjadieeit poftea creauit ccue
omne jnima viuente: vbi no id butayat guirpia obligaret q> -r aq .pducat Jxo tubentetr oeinte et^ oaie
f ducativc!? t illub qd vbi tv cci oge agif fcriptu efltcreauit ceus anima viuente. vbi aut ne aqetno aiam.
reptile aie viuentie qfi aquie vcbiculu. Jinter aialia terre tria memoeat d&oyfee q in feqnti bie infinuat.
Iblunma aut t ma>ama in indico mari aiaha.f quibus balene quatemu iUgeiz.iSt in mari bellue drcafoW
liicia ma):ime vifunt .Cuc illic ruut mrbineeituc imbecsituc baecte motiu iugis .pcclle ab imo vertnt ma
ria.pulfatafcB eje .pfimdo belluae cum fluctibus voluut.auiu qitocg gradiflime t pene beftiarum generis
ftrucio cameli affria vel etbiopia altitudinem equitis infidentis equo crceduncceleritatem vincunt, d&ul
to mirabilius be naturis auium t pifaum rano ciperiendi quotidie in variiSlociS batur.
Bccperercrteoid.
l^oliS y
bic bivrt tK’.,p4itcat tcm aiam viiittc.iiitiieta. t rcpttUa.^ bcfttas tcirc iu;eta fpes (me.£t
I vidit vx? qd eet bonutait.f actain^ botcm ad imasine -r filitiidine nfain.£t pfitpifcib^mar] .t vo
' latilib^ celi.'r bcftijs vniuerfe tcne.iSt crcaiiit botcni ad tmasine'! filVtiidUie fm.0zmtt8 fiw
piojib^ nuidi gtlb^tade rewa bic terra gencrib^ aialiu otnautt.5nter aialia terre tiia meittqtat moyfes.iu
nieta.rcptilia.-r beftias. 5« ^b*’tre8 bhas bnito? irronabiUu iii ede nob infinuat.Snt em beftic q pfccta
fitnt pbatafiamiediujtei' inottalia locu rotHtcienidiri m ab boie aut mariiefeere nefaut. Siit repnlia q k
pfecta bnt pbdtafiatqfi media iter btiita t piatas. Sut lumeta q t ft caret rde; bifcipUnc tn buane g^mo
capaces di fiimrdis aliqd pticiparc vtdef micdia qfi foKita pdttdem iter btiitat boies.Sialia aute varq
generi Piflilib^ fojnus.-r ma^ -r miota vt fieret ipaxttt.(£t facta fimt bina.i.tniicrfi (cf fingfa.iEj: fctt-
biistt acrr-r terran maria coplcta fiint.23editij; bis oib^ gcncrattm alimeta cc tcrnitvt vfiii ee boib^
polfcnt.^lia niimpad ctbos.alia ad vclltmem.iBiie at magru funt vtrint vt i ci:coleda terra luuarcnt.
vn tHcta funt iumcta.llbactcn^ ce tnb^mudistriigcelcftiicclefim Ibluart. 'iTluc agedu Ce boie vt Ce quarto
mudo.^ta rcb^ oib^ mirabiU tefcptionc cdpofitltrcgnii fibi eternu pare cdftituit. €.t Innnerabilcs aias ,p
crcare.qb^ imottalitate Oarct.Cu fecit ipc fimulacB fenfibfc at; itclUses.i.ad imasims fuc fomta.q mbit
pt ce gfectt^iboiem figurauit ej; limo terreivn bo nucupat^e.q» fit fact^ cj: bumo.©c^rcra oim macbinal'
toj fecit boiemCqd Ocero $ut8 ci-pcrs cclcftm Ifa^tvidit tn)4 lib:o ce legib^ pmo 15 ide tradidit qd
£ui^ verba fbiecim*’. ll?ocaial .puiduifagaj::ml’tiplcejacittumiemo::plenu rofe x pfilq que vocam*’ bo-
mineipclara qda pbitdc generatu eea fummo ceo folit. em ce tot aianou gcncnb^ ai? naturi : gticcps
rdis X cogitatdisicu cetera fint oia eegtia.£ftat plcracg pfurtudo a regtb^v(urp'ata x ^nciptb^tcrrcivt fi
fojte magnifica x nobile citate pdiderit.ia vrbe abfolitta imagine fitai medio illi^ vifenda oib^ fpectada//
(g pftitu3t.lfeaut aliter pneipe oim ceu fecilTc vide^.d to mdi maebia pftructaipoftr^n oim boiem in me
dio illi^ ftatuit ad imagine fua t fifttudic; fojmatu. vt libeat cedamare illd mcrcurij.il^gnu o afetoi mi
laclin e bd.lfeioc peipuo noic gFiari buana pditio pt;^ et fctmivt fiuirc illiinulla acata fba cedignetibuic
terra x eleintatbuic Iniita funt pflon famiilaf .buicmtlrtat celu.buic falutepcurat agclicc nietes. Tfla mi
rii alicui videri tebet: amari illn ab omibus. 5« qut> omia fuu aliqdi^mmo fe tota x fua omia agnofent.
m
l^e fanctitotionc kptimc Diei
x^ayAtnanuuin fuarijtpoftcg cfictummunduiT omnia que W eo funt creaff^.no q^^^^ oppando lafliis:
fednouam creaturam facere ceflautt: ciuuo materia vel fimiUtiido non ptecefeit. )@pu8 enitn pwpagaj
tionis oDcrart non ixfinit.({ft cominus eidem Piet benedmitn fanctlficauit lUu: vocauitcB
quod nomem bebtaica lingua requtan fisnificat.£q q» tn tpfo ceflauerat ab omi opere q£patrarat.(an
-r ?udei eo Oie a labozibus pzopzqs vacare Oignofcutur.^uem t ante lege5 certe gentes celebzcm obfer
narunt. 3amcR ad calcem ventum eft operum Oiuinozum. ^llimi ergo nmcamustamemusttveneretnur.
3n quo funt ^ma fiue vifibilia fiue inuiftbilia.£t a commo cdit^mino bonoi? omniii. £ui Oata ornis
potdlas incelo % tnierra.iEt pzefentia bonatquatenus bona ftnt.£t veram eterne vite felicitatem quera#
mus.
m
II
^uedadrcarpemplanetameto^bulDedamdia. Folm vi
_ Bifrincto o;biutani celcllin
^clciiientartum.
G0zpozali8 mundi macbma tota «mfi?
te m Ouobus.fciUcct m natura cclcftit
et in natura clcmentari.iCcldlis autem
birtiuijuttur tn trea ccloa ptindpalea.fcily em)
pyreum.criftalUnum t firmameimt. ^ntra Wt
mamennim vero quod eft celum ftellatum coti'
nenf feptemotbesfeptem planetarusquifunt
£>aturnu8.Jiupiter.illbar8.Sol.^en^d&er#
curiua.iuna. ■flomtne aut® celt crtftallim' fiuc
aquei intellisif pnma pars materie ptime que
fm pbilofopbu fotmata eft i Jmos otbestquo#
rum fuEioj eft pnmu mobile.^ftoi? otbium na
tura eft q> omnes moiicnf:et:cepto empyteo ce
lojqd quietu eft.Ttt3tur3 vao elemetaris m qt^
tuoj fperas ptincipales biftinsHif.fcilies igmf
aens. terre 'z aque. Spera ignis tria babet ini
terftitia videltcetifupjemu qd vocaf igna^t ac
mediu -z infimu quod vocaf olimpium.Ser ft/^
militer babet ma interftinairciUcetj fiiptemum
quod vocaf etberaimn medium ac iiiftmu qd
bicif aereum. £t tn fuptemo eft caloz -r Uit: p:o
pter folis ,ppiitq“tet0.Similitei' eft -r in mh)
moifed .ppter radio? regcuflioncm a terra. 5n
medio aut interftttto adqiiodnogtin^ere po)
teft regcuflio radio? e frigiditas et obs curitast
in quo dicuntur babitare bemoncs qiu betruft
ftint in bunc acrem caliginofum. Jlbi ettaj fiut
tcmpcftatestfciUcet tonitruatgrandotniucsj a
fiXm.£z bts collige buoivcim otbes mundi ter
ram "t aquam ambientestqui omnes celi pof#
funt vocari.Jftos aute cjxcllit celum trinitatis
^fc beus ciui eft in omnibus -r fiiper omia.iSi'
ftanua pteaictotum otbutm et planetarum bec
eft. 51 terra vfcg ad lunam funt miUarta. j;v. bc.
??v.miUari3.bec funt ftadia.c??vi.S lunavfcg
ad dfecrcurium funt miliana.vtj.bca.t:n. ct fc^
miflc.S mercimo vfcB ad venerem tantu. ^ ve
nere vfcg ad folcm.?rij.cccc. ?i:?vi. S folc vte
ad marte funt miliaria. ?v.dc.?t;v.S marte vR
CBadiouem.vtj.bccc.i:ij.5l loitevfcBad fatur;
num tantum. « faturno vfig ad firmamentuj.
??iij. cccc.?)c?vt. £x iftiS fedtitr ly a terra vfcg
ad aditm ftellatu funt centum t noucm miliat ct
ccc.l>:?v.mtliana. ■
•BifHncrio ccleiKumbierar/
cbiarum.
D£ celcftt vero natura triplicem quidam
pofucre &iftinct6nem.lcilicct fugnatif/
ralenuid eft fuRceleftcm.celeftemt fub
ccleftem.SuRceleftis m in tribus gfonis vt q;
dam biberunt t malc.quia ftn ©yonifium bie
raebia bicit otdinet t: ille abfolute no eft in txi)
bus gfonisjfed tm ojdo naturc.£elefti8 in oi)
dinibits angelicis.Siibccleftis in bominibus
fanetts. T^ojro bicrarcbia celeftis biuidif ite
penbtemtmedia -t infcriozcm.Siipcrioj conti
net tres ojdines f<3 ferapbint cbcriibin -r tbro
no8.i@uo?p2imipftder3ntbei bonitate. Se)
eundi vtmite.^Cerci) equitate, ^temin ptimis
beus amat vt cbaritas. 5» fcdis nofeit vt veri^
tas.Ji» tereqs fedet vt equitas.ft&edia edtmet
cominatdnes pnncipatiis poteftatcs.iSuontj
ptim i oftiaa regitt angclotum. Sequentes ca?
pitibus pfunt populo?, vltimi poteltatem aacr
cent benionu. Jtem in pzimis biis tominaf vt
maicftasnn fcqiientibiis regit vt ptincipat^nn
vlttinis tenef vt falus. inferio: biaarcbia fifi
ter pttnct tres otdincs.fcj vtrtutcs.arcbangc;
los.angclos.ad quo? ptiozes gtinct miraculo
nimogatio.ad fecudos magnotu ncgocibtum
bcnunciatto.ad tercios bumane cuftodtc folici
tudo. 5tem in ptimis beus ogatiir vt virt^. jn
fcdis raiclat vt Iu?. Jn tercifs numt vt infpiraf
teecbicta funt f m ©tegotiu. Sed fm byonifi
iim virtutes funt medius otdo bicrarcbie fteu
detpzincipatus ptimusotdo tercie bicrarcbie
Ifeoc attende q» tn qualibet mu btcrarcbiarum
ptemiflarum notatur tnnitas gfonarus biuina
ruimvt pmet in celcftt biei arcbia tam fuperiojt
iB media cginferion.
H^etentporefiue emtibus.
yT^^ndi ctates acciptunf flmilitudinanc
i*r ctates bomistruntaiit fe?ctatc6
•aJLs: mudi.©u3? pjima incipit a mudi ere?
atone -r burat vfiB ad biluuiatt babutt f m be;
btaicam veritate annos.idy d. Sedm feptua^i
ta interptcsCfiCut ^fidoms egaonit) -r alios ^
plurimos quos bic feqmiir buit annos, aa 4Z
-z ftc btfferat in anis.ySd. quos bebtei minus
biit in bac etatcict iu?t3 banc coputum matufa
Ic mojtuus eft ante biluutujeodej tn anno quo
btluiiiusfutt. Seda etas incipit a biluuiotet
burat vfcB ad natiuitatem abtaben babiiit f m
bebjcos annos.apa. fmfeptuagmta. j>4a.ct
ficbiffcmtinannis.dyo.quos iteru bebzeimi)
nus bBt.©uc aut fit rano tante biucrfttatis in
uentre no potui. Cercia etas incipit a nanui?
tate abzabcta burauit vfcg ad inictu regni ©a /
utd biis fm bcbzeos annos.p4i.fmfeptuagi'/
ta.p40. iSuarta etas incipit a ptincipio re/
gnt baiiid a burat vfcg ad tranfmigratocs babi
lonisn babet annos. 484.fm bcbteos.f m fc
ptuaglnta. 48y. i©utnta etas incipit a n anf
migratone babilonts.fctb qn bicrufale bcftrii?
cta futtia tcmplii in ea incenfum: et burauit vf/
ad benedicta natiuitatem ?pi babens annos
fm bunc modu ptctactum quem bic feqtiimur
ypo.€t ficiit pdictum eft grandis eft altercatio
te fupputatonc anno? bui^atis biucifi bina-
ftmode coputat. Scita etas incipit a ?pt m)
tiuitate a burat vfcg ad ftnem mundi cuf^ termi
num follis beus nouit a bec bicif fcncctust fiue
bota noiiifliina. Ilins aut etatibus pot adiui
gt feptima etas q eft quicfcentiuj. et cuirtt cum
(citatet octaua etas q eft refurgentium ."ibotro
f m bebteos in pjtma etate mundi funt genera?/
tionc8.?.5nfcda.?.5ntg'ci3. itii}. ^In quarta
irvij.quas tante d&afbcus gratia miftatj.itin.
ponit.^n qinnta.?iit).£tatcs aut bominis f5t
iftc.^^jima e infantia bomis a nattuitate bois
vfcB ad anos.T. Seda etas eft pumcia vfcB ad
anos.iiitj.Ca cia etas e adolcfcma a.ty.anno
vf^ in.58.©uarta e tuutt^ vfcg ad.49.(0uirt
ta e fenecf a.yo.anovfcBad.rp.Scita e becre
pita etas ab ano. 8o, vfcg bum vita finif .
|bnmaem0nmndi
f r^ima eta0 niuncJi ab (Ja
vfcB ad tiiliuim babct Pm feebzcos dnos
16:^6. im fcpmagima mterptes
t phircs alios quozuy minimis in etatibns con^
fcqtieter ponimr babiut annosa24Z.
B^lmma bonitas volens commeare fun5
bonu -r alifs fedt crcatnraj rationalem q
(iimmu bomi intelliserettitelUsedo ama
rettamado poflideret: poflidedo beata eet. fecit
bebant pJimu boiej fotmado cozp^a^p mimrteri:
«m angelo^ bc limo terre i agro bamafeeno t in'!
fpiraiut i faae fpiraailum viteiboce aiam ere
ainttqnaj cojpoti Facto vnimt.f act^ mti bomo
ad ynugine? bei in natiiralib^ x ad fiFitndincj in
grattutis.igccc bns mirabili pfiidit gra.£u ergo
mare ab fititiidine Aid pnmiij findAetttu etid fe//
minaj pfigiiramt adipAus bois effigiem vt buo
inter fe pmi)ti fc;:^ .ppagare fobolem poAcnt i t
omne terrd multttndlne opplere.
Ei©jmati'8 aiantib^ terre x volattlib^ adducti
ab Sdd vt videret eaicu add nd mentrefad!
lutoj Alis Abi. imnuAt bns fopoie in Qdd x tiilit
vnd be coftis ei^treples carne .p ean ediAcamt in
muliere. iSud add vides bipitib nuc os be offib’
meis b vocabit 5 Ad qb larie mlV interptaf ;qj tc
viro lAptac. factu igif add bc^in gadifum trdAu//
litit ibi ne cofta baemiei] €m .pdupiK Abice Focid
foemaiiin IM»dcn fecit ce c^itene viro bnareftnd
be pede vin ne pteneref :b be latere vt amor] viW
culu,pbaref:ettd vtnd loa generi nobilitatetivir
tute vnufdAiB Abi edparet gfam.5d e^tra padifuj
vir fact^ e: mulier vero itra paradtfiJ.£reaf bentf
CB eptra padifu B eA t infmbei loco vir fact^elioe
inucnif .p £na q iu padiA? facta Aiit Sdd igif pf/
tboplaira peimu boiem Aimm^ oimrei’ fabicatoj
Ceus fejtto bie feclb dnta t viccfinia marcij beAiIs
terre creatis cucnfcB rcpttltb^-r volucrib^ beiinio
terre nibeo i agro bamafeeno tdeg aeatura? oml i
mu Ane x po AeAbee finett.
t*ta0pnmamuncli
l^oUum VII
jggercntc Otabolo lit fojma iat
I pcntfe jjtboparftes mandanij cet traO
Igrefli fuificnKtiialedffit cts mJ8i et att
ferpcnrt. «l&aledict^ ens inter omnia ammatia
T beftias terret fuper pectus tuum gradtertst et
terram comedes cunctis biebus vite tue.dfeuh^
crt quoiB bi)cit.dfcftiphc3bo erunas tuasn coi
Sus tuosnn colote partes filios t fla vin po
te ensjT ipe tomiabitur tibi. 3de "^o bitat
Maledicta terra tn opere tuo i labottbus come
des cj; eatfpinas -r tribulos germinabit tibitin
fiidotevultus tui vefcerts pane tuottoncc reuei'
tarts in terram be qua fumptus es.iEt cu feciflj
cis oeus tunicas pelliceas ciecit cos ce paradte
fo collocans ante illum cberubin cum flammeo
gladiotvt viam ligni vite cuftodiat. ,
®am ptimusbomofotmatusb: limo
terre mginta annotu apparens impofte
to nomine i£ua veoti me. £u; ce fructu
ligni vetiti oblato ab vyotc fua comediiffettete"
cti funt ce paradifo voluptati: in terram maledi'
ctionis vt iujta imptccationc comini cei.^da
in ftidotc vulms fui operaretur terramtet pane
fuovcfcerctur.ifua quoc^ in erunis viucret filiC
08 quoi^i pareret in colote, quam imcomgabili
ifalendote oecotauit.ea felicitatis fuc inuid^ bo
(tis tecepificu laiitate feminea finctuS arbotis
temerano aufu ceguftauit: x viru fuu in fentett;
am ftiarn trajat.Sicindc pmsomatibus foliotu
fufeptis ec celittaa otto in agro cbton vna cu5
viro pulfa ejail venit. Candem cuj partus colo
res fepius ccpta fiuflet cu? labotibus tn fenu x
taink in mottej fibi a comino ptedicta ceucnit.
Ctaepnma mundi
Bcpamdifo ‘?quamo?flu
ininibusems.
<5-/^ Snaifut» terrenum fat celtciarum fub
I linea eqmnoctiali verf as o:ieii8 fituaC
tvim a ptincipio aimiinie mis planta'/
iierat. (©ui latinc bonus fiucpomariuOicimr
Bnebtaicc beden quod bclicie ronattquafi t)cU7
Ciarum bojtnmomniu arboi? Gcnacconfitum
® bi t lignum vite pofltum erat, ifeuclocu mu
ro Igneo a terra vf ig ad celum perfecte vallatus
alunnlblc etiam cbcrubin aflerut flamlnco gla
dio antcftarc piobibcntem volentes adire. Jn
quo Sdam n £ua fuerunt pjoduauccmu pec-
cato gulc c;rpulfl.5n cocg pofltl £nocb volu-
ptuantur i bclyas motlnirl rnambus anttypii
blc autej locus In otlente longojnarts tractu a
noftro babltablll fcitregatus oml amcnltate co
fptcuusfcnbltHr.t@.ulbab5falubntatcmame/
mtatematCBiocundltatejccculusmedlo fons
egreditur qui totum irrigat. iQmq? in quatiwz
nafccntla Oluldltur flumina vt cirpofltoics (©c
nefeospiofltentur.
©anseequi^Tpbiron
V^*\iRimu8 fluui^ pblfon d n cages appel
^ J Uf flnulus indle pergradls ateg farno/
«A^^fusiqul vnlucrfam Circuit Indiam, ^s
in onentem tendens a.iai:.ma)rtmt6 atq; naul-
gablUbus fluminibus augetur. £t vltimo plu
nbus oftifs occeanum ingreditur. iSuotcimq;
autem cnmdet alucls in mare: adeo grddls eft
vt vbl minus oaupet lantudlnts.vii).dfe.paf/
fuum pateattvbi plurimus cenmm altitudinis
nulCB minus.>:i:.paflibu8 repcntnr.aducrfus
quem Cyrus perfarum rei: cqnafl ccptl oblims
bellum inaiidlmm fumpflfle fertur, illa cu vnu
en rcgrjs cqnls candoie ate® foima piccitouum
quem fiducia tractus trafuadarc pafiiaferatia
vojtlginibtisvndarus circumagi atep abfoibl
vna cum infidente ccmcrct aiut iratus mrafle fe
illiun adeo entenuamrum: vt qui equu ateg ed-
tem optlmii abfozbllTeKmulimbus vln genua
tingaibus vadofum faceret. Ulcc verbis opus
ocfult. itlam tons In boc enpofins copijs. 5«
cccc.li:. alucos flumen Oen-anit. Snno Integro
operi Oato no obflftente cpniU raoie augeri 01/
cat ccito anni tpc et adiacetes fecTidare agros.
(Sion qui
’ 5on qui -r nilus fecundus appcllaf flu
tuiiis tonus o:bl8 pmanim^flHulus ar-
wv*>«bltratur. Ifetulc fm quofdain latlnc no-
mine melo. aiii Olcimt bunc efle quem theolo-
gi Cieomnuciipant: t en paradlfo Oellciaru flu
erenncoleiniUim vocant jptcrllmu quem ma-
bitit eo eglptla ama fecundat. 5s c nigro flu-
mine quem accole nlll patrem Oiaint rapi^ ve
nicrts curfu dffricdiit ofuiicnt .ib f tl^iopij Icpc
ratjt plurimas infulas faciens venit ad ea cla/
rlflima dbcrocm a bentris eius nominat’ allit-
fapes qd Ide fonat quod latens. Cmtin after
partimc^ naulgla Orferes In amplllumu cfFmni
ditur lacmmOelnde varfls Incicanis irritamen/
tls monniim coartatur ruptbustadcum locum
Oeuenlcns ctblopum qui Cattaduppavocatur
tam violrtcr inter obulos fcopulos fuo impel-
linir impcni: vt vallo aquarum fc frangenmim
rumoac incolarum aures In furditatem vfcg Ic-
datiOelndc lenis violentia pofita placid’ ac na
iiigabills eflicinir.Ct ptlmo circa cercafoiu op
pldum incipit efle trlplcn. Culus pars vna ad
ocltam t mellam Oecllnas iterum feperatur. et
fle oiulfus atqg vagusialtjs cnam aluels vane
leperans In feptem pollrento tonis Olulflspar
noits omne eglptum Irrigat annuo Incimeto.
ccinuin cgiptlo mari p fqatem Ingentia mi-
fcctur bollia.ScripfCTunt veteres bunc efle fil/
narum altoiem pennai:tmumet beluarum Im-
rnaniu ptoductotem -r crocodnlloi? -t blppota
mojus tc.lbtetcrca calamlatcg paplnit agro/
rum fccundatonim Inclitum fuls annuis Incrc-
menns. Clue fleri amtingit vt plurltmi folc te-
nente leonis fincmi-t ad medium vfcg virginis
augeri Oemum Occllnarcietinrlpas reuocare
aquas Incipere: conec fol virginis In flnaii vel
libze pmciplum vcnerlti-r tunc totum infra ve-
terem alneum eontlnert aflenmt flumlmS hui’
aquas talis efle vimitls vt fecundas factat mu
Heres.
nigris,
/Cercius qiil fcdm^ofepbum 01
^ lat quod fonat acunim: co q> vcloafli-
•vaAuius ftt flrmcnle malons fluulus toto
ojbcaignttus.Ham a noftnsvnus ex quatuot
gadtft Oelf nai? eeeunnb’ afffmattir.^s qnom
medonnn fines atngit rebftlnus factusingrls
nomai aflitmpfltificcm (agtttam volucrem me
dl vocantinec tuu t comperto aritlfla lacu air-
fucB feruato violentus t intega' ateg tnfcolo: g
Illum efFatur.Oclnde tauro monte obulo antro
montis iramergtf.Ct p latebeas merfum In ad
uerfam partem vluas et purgameta plurima fc
eum irabcns apud lacum cuti ioiada appella-
tur omnia bemerfa fercnsifactul® Iterum flmil
us In cuniculos mcrgif Ita ato.i^ pofti^.]ci:v.
mtl.paflim occulms cecurrltitercio rcddtmr ter
rts tn regione fopben arca nympbcum adeo,p
plnquus Srfeme fluuiO In regione Srtbenlivt
quom quacilcB ce caufa intumuerltiferuans fl-
bt qutf^ vndts fuls confluant vnatcuius rcl te
ftimontum Icmo: Srfcnlc curfus eft. iSul nwe
Oiulfus In Cupbratcm Iter Olrlglt relicto ngri.
10UI fufccpns cx armenta claris fliimtnib’ par
tbemos -t altos Olfiuglt. Ct vtaflcrunt alld itli
nlue tn partes Oluldit et dfeclbpotbamtam faci
ens luftratis radicibus montium Cojidno:um
circa ® pamiatn Seleutia atcB babiloma. eev.
mil.palfuuj in alueos Oiulfus Ouos fiindltur.
sQuoeum vnus quem mendlenfem vocantSe
laiclam -r dbeflenem allult.Sltcraute tn fepte/
triones verfus campos caucafl Irngat: 'z vbl in
vnum rediere alucum tigris Olctus eft. ^crinn
tWpnntamudi
JFoUu VIII
£tmt bo8.lji;.mtl. paflibus antpUamt vallo cfFu
fiis alneo ticjrtra camtcte oppidi peifiaim i ma
rc ccfeminncc vno tame boftio fed pliirib^ mt^
fccnireidem.Sllt) bicimt buncntbzo infntv
dimari.
Euphrates.'
''^brates quamie flmiiits qui frugiv
fer fotiat Inter ceteros flunios nianota
».tn plnrifflo celebJiS eft. tam veteri litte-
ris CB ernndationibns fnis. Ifeuc qnida; volnt
er paradift fonte mottalibns qnidem incogni-
to ixrmari.aln bicut in armenia matoa in mote
cni paracoatra nome band longe a fonte tigris
onri.Jis aliqnibns fnfceptts fliimimbiis vali-
diot factus in tanrit motem vires eracrif fnas.
£ni cnm no refiftat tanrns ptogreditnr victozt
fed farofns ateg violentus ad Oerteram £oma
genamtad lenam autem relinquit arabia.^eru
funt qui velint eum tn alneos Onos Oiiitdtt qtu
alium in tigrim effiindt tncuttreliquu 'po p mea
tismedo? gojdianonimcBterriS md&elopota
mia ferrl.i^t babiloniam qnondaj Caldeo^ xdl
ginam in ptes biias anfu medio feperare. 3n-
de bic idem pofteg alu^diu effliijtit qni nauigaf
bilis t ingens ante fuerat in paludibus t)tfper
fus ampliflitmsjenms efficit riuus -t incogni//
tu8(vtaiut)nurq5 aperto eritu effluit. £fto fint
q tueant eu in mare rubtu fundi, ^oluntin fuq
buc mli mote t fere eode tempe d&efopotamia
irrigarciati^ fedidam facere et fefe m alueu lla-
tiito tempote reuocare. j^uaobtem euj nomen
£apbrati8 fottitu volut. iCu bebtaice £upbra
tas fertilitas appellef t tucunt t alfj aquas eius
effe vitales, igt ob id a ptiffis aureneum fuifle
vocatum. , , „ . -
G^m omnia in quibus binonavetiatur
complecti reru (criptozes Occeat: pauca
jK biuerfitate maris ac eiusnomimbus
lujcta varietatem regionu adiugere libuit.
Umerus terra omne qua Icolimns ab-
li lui occeano .pdidit.illecB aliettu eft infu
JU^lameameflc. Illa? quomcBa^deivad
ertrema terre moztalibus pmiflitm eft mare uic
nttur.0uod occeaniJ appellamusnbuc noftiv
babttabilis terminum quaeg verfum eriftnuat
©cceanus autem quem greci fic nominat &e ce
lerttatetab occafufolis irrumpes 19^««
ropaniradit.affiicamcB&ctne.fciflifcRcalpcct
abina montibus, quos bicut colunas
inter mauros fiinditur t bifpaniaj.at fi eto ifto
quodas oftio aperit Ume inta^i eciuotis mirt^
mediterraneis finibus quoufq; ad f .p-
pelUt.ll^Ju qui bifpanias peifudit.bibericu8
fertur, t balearteus qui in narbonef^poiucii
amtgallicus mor Ugufticus ab eo ad S^tUam
tuftus.quem greci jiomu vel tyrrbenu |talun
ferum vocitant, a ficllia vfcB cretam ficulus.m-
de aeticus qui in pampbiliam t egtotum pten
dit. ^ue aquarum moles toztoin leptemtno-
ne DJius latere amfracttbus magnis m^a weci
as vUiricum t bellefpontum in anguftias.ftrin#
gitur .{pontidiS. iSue ^■'UtiS afiam iSuropa#
CB &ifcriminat.£aufam nominw no vnifoanis
bedit ratio afi.ittCum et pboeniciu a ptoirtnctjs
bictumtab infulis carpatbium egeum^careus
cypnum.a gentibus aufonium Oalmattcum li-
gufticum.ab oppidis badriatteum argolicum.
"Tc.i^ptin pelagus afie &atur.gallicum«£nro
pe. affricamini libyc.lfecc in gremijs terrarum.
0Z33 autem etiremas vt bictum occeanus am
plectitur.^ui a littojibus fuis aiabicus perfi#
cus ^ndicusteoustferiaisibyrcantis: cafpius
fcitbtcus germanicus gallicus atlanticus.Ubi-
cus.egyptitts bidmr.Cuius acceflus increme^
ta circa littota indic vebementiflime ptoiuuntr
mapmofcB ibieptus faciunt.fiuc quod ftifpe-
fius altius toUanir vi calons. fiue q> in ea par-
te otbis -z fontium t fluminu copia fit cffiiflo:.
£ircunauigari an bec infula queatibubitatu eft
Strabo ©lofitts auftrale pelagus ^ter intob
lerabilem eftum.bojealc quonia frigojc concre
tum eflettminime natugari pofle putauitt^ult#
Hs Solinus ittbe telf imonium adducit qui vni
uerfe partis terre meridiane quas plurimi ^Ttcr
folis ardojem peruia negaiicrunt facta vP genu
vel infularum c6memo:atione ad confirmande
fidei argumentum: ome mare qd ab india vft®
tn byfpanid retro affiicam cingitutauigabilc af
ftrmauit.lbliuius veronenfis fcribitin^arabico
finit res ger^ £cfare augufti flliotftgna naui-
iim ex bifpaniefibus nauff agtjs fuifle recogni#
tat'rannonefloJete£artbagini8 potentta cir-
ciiuentum a ©adtbus ad finem arabic. eam na
iiigationem feripto pjodidtflc.£omeliU5 quof
CB nepotem auctotem facit qui £udo]nU quen-
dam fua etate aim latbiru reges fugeret arabi)
co fimi egrcfliim ©ades vfcB ptofecnim conie-
motat.£cliucB antipatrem a fe vftustqui c^ bi-
fpania comeret] gratia vfcB inittbiopiamna-
mgarit.iSc feptemtrionalt occeano matot
tentio eft quem tamen magna ei: parte biui m
gufti aufpici]s:circa gcmianiam nauigatom co
ftat vfcB ad Ombtcuumpjomontotiu. £a^ta
Vo littota dbacedonum armis Sclaico t Sn-
tbioebo regnatibus ita ejplotata et pernauiga
ta funt: vt puo bteuius cb totus bine ati®
feptcmnto ftt remigatus. Iblinius nepoti tefti-
monio vtitur qui metallo celeri ©alUe ptocon-
fuli conams a rege fucuozus indos afti uiU qui
er india comerci) caufa nauigantes tcmpmati-
bus Client in germaniam atrepti.Spudi^tto-
nembtftoticulegiturfub impcratonbus tben-
tonicis indicam nautum t negoctatojes indos
in germanteo littotc fuifle apbenfos: quos ve
tisagitatos ingratis: ab oaetaliplat^ veniffe
coftabat qd acadere minime potuiflct ft(vi ple/
rifos vifum e) feptetrtonalepelagus tnnautga-
bilc cdcrctumcK efl*et.S colunis berculcis mau
ritanic atCB bilpanie et galliarum ctrcuinis.to-
tufcB foniie occidens bodic nauigamr. ©nen-
tem nobis incognimm; cus religionum atq? im
penonim biuerfttas.tu barbaries immefa red/
dtditjvcteres tamen nauigamm ptodunt.
Dcpamdifo bccfequenmr^in oocto^es ommcrcrtpmre
ailt Ulc locus Pm ©.iinafcc .c;t:ulta
tioiHSvnuicifc,|iiiiphiartu ^ tciTCCX'ccl
Ino; pofitus cft.t tpato ac piinflimo ac
re reml0ct: planus rcmpfioztdis comatus eft:
bono odote plcn^ nullu inonabiliu mbabttat.
(fftcttaPm yfido-omigcncrc Ugni-r pomifcm
arbo? coufitustno cftus fcd temptes aens per/
petita. £ CUIUS medio fonS pciirrcus totum ne
mus iiri5at.£t Pm mgfm i Btftojifs fup tSeii,
Tbaradif use m pjtncipio miidi paitiS onenta^
lis locus, tam altus g; aque biluuii vnuicilalts
ipmno attiGcriitiq: nn £)ti-abu -riSeda pertin
git par.idifus v%ad globii limarem qd tamen
4dam impugn.atvt|{?cnricusce£ritojili3. £t
alij qiUda.T ert locus amcniflinuts logo tractu
terre t mansn fi bomo non peccaflet tcus qut
totum tmtndu fccttn paradiuim ampltaflet. fte
® otnes bomtnes cocliififlct.Srbotcs parada
u a>ma nim$ perdunt.^bicB £nocb -r H2»elias
vfcB bodie incotrupti perfeiterant: vt bictt mgf
m biftottf s. £t paradifus tante eft altttiidinis.
eft inacccflibilis Pm :£)cdam. et tam altus (j>
ctbeream regionem contingat, -r qi aque cadere
tes Oeco nn faaut llrepitum bominibiis in vi>
cimo comojantibii8:vtpcrd.mt fenfum aitdit^.
vt Otcit i^afiltus m efameron -t fanct^ Smbto//
fius.^ftc aque fitnt que pjocedunt cc vno fore^
te paradifi.t generant qu.ituot rtitos.fpbifore
4 T ganges Otcif'. igeore qui et lllllus. ■Eigriin
•r £ufrate. quo tpft vao quatuot nUi fluant ba
betur (SeneU.q.itt eft paradifus flm Slbertutn
magnuilocus tcmperatiflim^Ubte-raricu pe-
ne fuppofitus.quia tn oticnte lutta tomdaj 50
nam. Jdeo biS in anno fol pcrtranfitccntm pa
radifi.-r eft ibi aer fubtiliflimus -r tneotruptust
t femper eqinreoctium: t vterep polus ibi vide
turtab It^clya Tilenocb tnbabitatur; et arbotes
bis ibi in qlibet anno fructificant, quia Ouplce
eft ibt eftas.-r Oupler byems in annot et vtrucB
noftntm folftictum e eis ptofundiflima bicins:
t: vtrucE; equinoctiu piofUndtlfima eftas.^dco
Otcit tl&.irctanus q> in ^udta finguliS anis Oiic
furet eftatcs t fruges bis metutur.'|batet igitur
qi eft locus alnfltmus terre.Siccretiflimus.Ce
pcratiffimHS.Smcntflimus.quia eft ibi loci vt
ridttas:flo:um vcnuftastflagiantia aromautm
5mgitufonnum.^mbJofitas arboni5. ®bei-
tas fructuiuCantus auiu. i^uinto locus otdt-
natiflimu8.0ceto fcrtiliflimus.tdeo beneott^
omntU|Ocliciarum Oicitur.
S£cit quocB tuus ad ornatum et tucojes
paradifi trtplej; genus lignoi;i fm yfid.
t ^lugufti.ccciuitatc m.^nu ad fufte
tationem vite per nutrimentum: o: quo oedit p
ceptumaffirmatiuuOicens.igere.u.ceomnili-
gnoparadtftcomede.Sliudfiiitai,pbatocnc5
obedientte.f.lignumfcietieboni-rmaltttEquc»
Kdit pjcceptum negattuu Otcens.cc ligno aute
ftiette boni et mali ne comedas, qiiod tame no
feimarnnt noftn parentes ptimi. Jldeo guftato
pomo aperti funt oculi eozum.f.ad concupifce/
dum fcinuicem.ad quod ante non patebant f m
Sugitfti.tbidem ire glofa.non qi ante ccct erant
fteutquidd falfcimaginattfunt.ilct cognito ptu
ritit arnts t libidinis in fc.-t fe efle gratia fpo,
liatos confucmtpcri50mata id eftfuccintouaft
uc btacas cc folijs ficus vt fic fe cooperiret t tt
fenderent. Ilion t.imen eft intelligendum q> pa
catum Sde -r £ue fuit er parte fructua illius lu
gni vel efus eiufdem vt Oiett ^lugufti.ce ctutta/
te tct.fed ratione affectus ino:dinati pjeponen
tis (e Oiuinciufliont: quia aliudepzobtbttumt
quiapctmt malii ficiit bomiciditt furtu rmen/
daciu. Sliud 'po eft pettn eje eotquia e .pbibttu
fic fuit bic.£omcfto: Oicit q: lignu fcienne bo-
ni 'Z mali Oictu eft er eo. qi er eius comcftdne fe
cutii eft: q: fenfaut ftatim poft comcftonanma
Ium egritudinis 1 imbecillitatis ac rebellionis
carnis coum rationem, et fic cepei nt cognofccre
bonu fanltatis firmitatis obcdientic ac malum
infirmitatis cgi itudiniS imbecillitati uc inobe-
dientic.fiaitmcdtcu8 melius noutt motbosdi
non folum infirmos vifitat fed cum ipe infirma
tur.lllam quod piius nouit per fcientiaipoftca
tufeit per erpiaittam.illaj bulcia non meminit
qui niiq; guftauit amara t econuafo. 'lercium
fitit lignum tn paradifo nobilius alijs.f.lignus
vite -r boc mpltctter.Tbiimo ^pter effectum, qa
babat fe comedenti cauf am immoitalitatts r.p
bibebat aufay infirmitatis -r imbcciUitatiSuid
tame viitute naturali pure: Ii magis gratuite .p
pto’ virtute anime obedicntis tco:quc erat tinf
moztalitatiS caufa pjincipal is ipfius cojpoas
ftn Cbo.ire feripto fealdi fenten. quia quoties
bomo fuilfct infirmatus cc tfto ligno fumpfilf>
‘z fanitatt batus fuiflett-t boc fic counnaflet vf-
CBbum nummis clectojum completus futflet.
tunc omnes fimul in cclum rapti fuiflcnt.Scdo
^ta- fitum:quia fittim erat i medio paradifi q- .
upjectofius et bignius oim. ficut coj animalis
tn medio cozpojisponititrtetquod totum co2-
pus viuificat figurans crucem cbrifti viuificanf
tis to uf mttndu et ti-abentis ad fe omnia. 5o5.
jci). Cercio jater faaamciioi f m Sugu. vbt fup
vbt bicit q> per lignu fetentie boni t mali fignU
ficatur libep volutatis arbimu.per lignu 'po vi
terps figntficaf .iSjecb.rrri. ©mclignup-ii’
fi n e afluatu illi.q: Oti.ufj.fmtflioes tue pa
difus malo” punteo!? cupomou fructibus.
^ius ailt loa poftpctm bois adit*’ iter
•j| fcclufuseftifcptusemvndicBrupbea fla
eJLfti^mca id eft muro igneo acanct** ita vt ei*’
di ceto pene iugaf incendlu.iCbmibtn Jjj.i. an
gelo:? bftdiu arcendis (ptrttib*’ malis fup rumi’
pbce flagrarta ozdinam e: vt boies flantc:ange
gelos 'bb malos angeli boni Ibmoueant ne cui
carni vt’ fpui u afgreflidis aditus padifi pateat.
Ite»ecillc.
_ Cmplet: ftiit ca immojtalitaf] bois i ftatii ino
cette.f.intrinfcca q erat vis ptettua ipfi*’ aime r
bec 3 cco.^lia ejctrifeca.f.efus ligni. ?ftud ena
lignu vita longcua ccdiflct bomi poft pctiii f m
iSug.i lt.ee qftdtb^ no.t: ve.teft.l boiguft^ ci^
pbtbit^futtpoftpctm.id b: gcn.ifj.^pisagei
gelis videte ne fojte Sdam fumat ce ligno vite
•z viuat ietemn.t.valde biu.Concot.s.Cbo.i.
p3rte.q.rcvii|.am.iu). £t 3llet:.t}.ptc fumme.
q.taitj.ar.?;p.
■■
aw
Cmspnniainimdi
rW>m virfctiis cuctl t)icb^vttefuc4pf5ic
•rpu claniiKpniaj tiiagnajac Piuturnafe^
Lcit fiUfs fmf pcepta lumcic ddiKpcipses
vt a pfojtio cayn ac filtoju oino abllinercitt.
ncc cu ci8 mmiionia lugcret-lfetc 6ni^ nf pares
vno peto 3 padifo nos cjpnlit; g icta puei-fatdc
fiia ac pnia fiia cph nobis tcdit ad regni celcftj
gaudia rancadltci at 15 n fccjf cc Ijao liiflc coqrt
no potent. £omeftojOtc.Sdageutfle.5o.ft
llos t tonde filias pter cayn x abel. ada fuit pr
•rfocer cayn qt cayn pjrtt inflmoniu di calmana
fotote fua.Suguf.Sda 'po mottu^ e biis anos
nogttos t. i;j:i:.vt 5j t ytnagte mudl.poll(|i ge
nult.i;i;j:.fillo8 -te. j fepult^e i loco caliiarle cir^
ca blerliiuvbl pofteg; allcgdlu redeult.naflatu e
co:p‘’ ei^ i cbto i terra cc q fuinpt^ c:cul fnlc concoj
dat Stbanafi^ t cocto, bcbtel.qt pucnlt vt ibi coj//
pus fuu5 icpus caponcret inotti: vbl caput generis
biimanl fuit cotruptuj-r vbl fcmlnata cft cojruptlo
iblCB Incon upto oclctunquaten^ fle medicina mo?
bo cojrfidcret. Jlobes tii in prui fonat vt patet.
“■’^^®lgiilltnu8.aii).K duitate tvl. bumanii gc
mus ineo cj vno laomine teus inllltult vt co
Lmed.iretq;etgiata fitin plunbiis vnltas.
que conflderatlo multuj electis ptoddl tfanctls an
gelis In eterna pace fociadlstvcni tata lininanltate
peccadl ccfccert boies vtjuti^ at5 pacan^ Iter fe be-
lllevlucret. 'lIlci^.n.vncBintcrlbleoncsaut iterfe
btacoes qlla boies bella gelfcriit. vinculu cocotdle
billgltocus.
®am itacB x £ua ^mu olm paretes.aaa^fup^nogentos vipere anos, x pter iCayn Sbel x Sctb cn
irozonbus fuls qs fcriptura cdmenio:3t.aaa.allo6 genuerat, ftltos.Sicinu ijs Inflrmltateaijreptus
^ JLSetb filio atj altjs Intcrdlplt ne ei^ flli) cu fiUjs cayn pmifcer^. Jlllu.p oleo inle Ipetrado aO para/
Plfum vt aluntttranfmlfit tande Peficies in iCbton fepelltur.Sut ni q Oicut eu i caliiarle loco fcpulm fulfle
r :©el fccudus filuisadc nam cfl
^n!to.50.S4ecu fojojc.ticlboza*
^ cccliain
mcboautt cjz t gra t tufticia gmaflt.Si ct
ab addicboatafinirctnofojtf cotjnua.
Il?uc at uiftu-r fctin pmeotat cuagclu
jQiu ab incatc ctatc iitfticta colcrc -z Ocu
ttnierc Oidictt.Ciu^ puctfatiojjaftotaUs
crattt tE oib^ pniicias Ceo ofrcrcbat. £t
^•>tercacc*’adatt8facrtfiaa rdpidei.T
ci^oblatoc? gtant bfct gamao pnK.q »i
ib viilt^ ca^tt P pfufioe pcidit ct iuidte fti
mulo rauci^cayn i cti pfurrcdt ac tt^cc.
iSuicclcftecitate pm^pdidit. £t ipl^ ct-
iicm fc pmit pftitiiit iCcntcuario t co ara
plms Sbcl mottuo.Sda poftccnteftmu
arain ^ctb gemui filiiim
toeaCrifri
rnudi
gnn^ b pucrfat^. q? gra pdcftifiat^citoa
f ^iifus aat.oratcg vtcitasjxi fuc aduerfa
necoqpatoe clardcat.aUq facta rcptobo
rura comcmoiari neceflc fmt,
Cflyn pjiogcmt^ade -r cuc cu fojojc
fua calinana nat^ e ano ade.iv.i iH
gio Pamafcno. Il?ic ptim^ a groju culto?
fuiflc Ebtbef cupidilTim^ qdc t aliene fe
licitatis ipatietiflim^ ac fcclcrat^ colens
mucra ftia rcp:obata a ceo ctmuera ffia
fut accepta niot^ iuidia ffetn fua buctu; i
a^ iteifecit.^ucr qd a ceo puit^ fiiitut
oib^ bicb^ vite fitc cet vag^ -r .pfug^fug
tc!Ta.£«cg cayn pfect^cd fcmo t iter^
tecta aliqii fcdercta.pncpotefiio lamccb
4 fcnectutl vicio ca? fact^ bu vcnatoiifil
ftct pueri bucto?! fuafucrcd& caynfcra$
iagittaoccifiisfitlt.
il^lRas primas bffo^? regu getiiij aut
^U\opm magmfeoti taiit^fona!? fublt
miubtcldcdnotaul: qb^ vtu? aftrononu
ifetb 0 f/dbo^a]
£ijos
r lIlno.ciiE.bm btb. ^cdm Iccdtcr
SOI ptes.ccicE. Sdas genuit fctb 4 fml
tcrci^ fili^adei nat^ e ano piis fut .cccji*
incboate Pra bc. ve.b e ano mdl.l so.co^'
pleto vliit at amS. <jl2,. Jlfte fetb nat^ eft
aso.ano ad. qE.c.moyfcs ptaraiflt qb^
liicil filiu fuu abcl i valle plojatdnlsme
cbto.tpc ec.p oleo mic ipetrado padlltij
adijt. jn bis buob^ptlmiSTtiqs Sde.f.
(Cayn z abel ojttl bildt buc clultatcs f m
S«g.l4.ll.d cl.CEl. fcccft Itaq; bito amo
res biias ctitltatco.tencnara.f. amo: fiil
vfcs ad ptepra bci.Celeftes 'oo amo: bct
vfq; ad ptep^to fitl bcnicg illa i fcipatb In
bno griaf . Jlla qrit ab bomibiisgriam.
bmc attE^ pfcie tcfll maria e gria. ad illa
ptmct cayn 4 ^imo nat^ e i citate pdidlt.
Sd ifta ptin, abel.q fcdo nat** e ”1 tai^ pe
CaiP^nan
i fuiS calailatolb^ab adavf ad alpbon
fitm.£t no qi era e tps famofuj alicuius
graS vel fccte Incipies ab aliq effectu 4 e
ndbiliS bonltat] velmallcte-rvulgarttcr
pt blcl batunnrta qd publice pfmptdes
flut.tE» z fcttis leo bui^ nois fmr ffcqn
ter 15 termino era vtif In (CpiftoliS fitls.
^j^tios ftlius iSctlo nat^ e dnoiSetb
^lil^cv .anno'PO nmdt.45y.fm.lrr"fi«
beb.i5y.anl vite dus.jjoy.^fte enos lit
cepit Inuocare nome bnl fo:te per aliqin
cxpi:ccato:ta verba qiiclnncmt.
Syna filius £nos natus e ano pal
VJtrlsful.rc.li>iidl'po fm.lrr-
frabeb.ca.rrv.anlviteei^ertitcrut9ta.
XHl Unca iuftoni5 tres notaf celcftim
beauatl. '(b:io enos d ptlrao nqntcn
tcl inuocault. Secundo (cnocb d co beo
ambulauim traflatus e in padifo. €cf
CIO iTloc 4 pfectus fuit in generawnlbus
fuis biimanu gcnusfaluauitab aqs bt^
liiuij. 5« liUea '^0 pctoE tres CEcotantur
tcrrcftribus.1b:lmo5alicl qui fuit pater
babltantiUm in tentozijs atq; paftomni.
Secundo Jubal qut futt pater canentlu
In Cltbara z o:gano.Ccrcio Cubalcbai
yn qui fuit malleato: in alcta opera cns*
€ta0p;niivannmcJi
#olw X
d&Atudilan
^2/ quMtits fit i’n ntinicro
fuA,filio9 £ayn ccmim no eft. 5ftc £nocb ca
yn duitate pdiilit appcUao ea nolc ci^ £110/
cbia qua t fua.plc repleta vtdit.tndt em 3o
fepb^.i^d cbayn rapinis 'tvioIentqS opes
cogregas filios fuos aO lati-o:inia icitabat.
CiineTcB cos ^s ledebat filios fuos in citate
recollegit. Slbfurdii tii no e f ni augnf.i:v. tK
ciut.tKi.ip cayn edificaitit citate ai? vie qni^
ot vitos fcriptura bicat tuc ftiiffe. q: no oee(
nuerauit q tuc ee poterantig illos tift noiare
ncccputauttqsuifccptiopisropoftulaiiit. ^ _
^da per cayn fcelcratum vndcnario numero finif q pctm fignt/
flcaf 't ipe numer*’ fania claudif a ^ fci;u factu; e intciuni peti
m^ltufalern
£nocbfili^
cetcfimo ei toctii
agefimofeptio an
no nat^ lamccb K'!
liitbuitqnatobu
08 1 octoginta fu
ptafeptigetosfu'/
peiindtanos. £t
ficilf$>atufale biu-^
tl^ vidife feriit oij , „
b^ ^sfcripturaco^*
mcipojat.
/ T\ Slaleel cen-
lJLItii5fei;agita//
dneg biis ctatis anos genuit filiu ia
retb quo nato poftea feptingetos et
triginta annis fupuidt.
^£>te llamecb pjiinus biganiia;
rKinti-odudt babens buasvirotes
p illd qd bictu fuit ab Sda fpu jjpbc
ticoicriit buo i carnevna.q viru.i.ca
yn iter frutecta tacete fagitta iterfecit
aiJolcfcete(j; eu buef te arcu peufium:
occidit. '^uit’ e igfpjter occiftonem'
cai feptuagies fepties q: feptuagita
■r.vij.aic 0 eo egrelfe i biluuio pieft.
XSte ?3bcl fili^iamecl; e;; vjro^
re Sda icepit pdc tetosia pafto^
ralia poztatilia ad mutadu pafcua .p
gi-egtb*’ nutriedis ntl ntfi piugiu car \|
nale meditas t pafcuavetii .b fin cd
meftote gi^eges otdtauit -r caractert;
b^biftinjnt fepauitq; fni genera grec
ges oulu a gregib^ cdop x f ni qltta^l
te x»nicolo:es a gi'ege fpfi vellerisit'
f in etate aniclbs a niaturiojib^ x co
mtffuras cert] tjjib^faciedas itellept
D0ta Cf omnes artes vel fcientie fcculares
liberales fiuemecbantee vfpbifice bunia
^ necuriofitatiixfuietesafi
li)'s laniecb legiif' inuete x
flcfiltl adulterini pniil fbti
liojes alffs fiierilt: x qt tic
bant futim ptdin bilimu-r
ignis ^dtubalcainieafde
artes i buab^ colunis fculf
pfit.^na latericia t alia
niarmoica coliina lapidea
adbuc manet i terra fyriat
vt.f.fipftnictalatenb^ab inibti
b^ertemiiaref' lapidea pntanes
pbcret boib^ fepta' cognofcerc.
>'ratb filius £nocb
ada
ianiccb
^eiia\\ Compiaoculo^a^
E “Site tubalcayn filius la^
miecb et felle fecunde vuo
I riS fue arte ferrarea p:im^ ini'
' ueitires bellicas camuit fcul
pturas i metallis in libidini?
oculopfabJtcauit fumensej:
etrempluni a natura ej opere
fruticum ficut frater futis Cu
bal ad voluptatem auriu con
fonanttas e;rcogitauit.
Compia auriunT i i^Concupia carnie
0©cm3 filia lamecb ej:
01 ■ ^ ■
j 0te Cubal fiU*’3Lamecbj
scx VKOZc ada l;ic bf pa
ter cancntaii i cytbara -r oiga
no qz iniifica inuentlfe bJ no
tn infh'a miificalta adinuentt
fim pmefioie q poftea loge VI
uetarcfcnif fipfonatiasitie//
r I ntt vt labo: pafto:al’ que fi'3^
1 1 ter fu^ iabel pamauit i celitf/
fias^Pteref -r intcltcijs ecerce|
'refipofteammfti adiueneft
pfonattas melodta? x biuer ]
fa mftra muficalid fiC motfesi
tefonittiaciub: armontasp
pedifTc.Bitt tn d bicat q» art/|
claadcs popft p caLmtos b:c *
ues X logos dmi eccogttatie
rimt cannimilacrciusvero id
repertu bicit tempote pitba?
goicpbilofopbt.^
' 0ella (b:o:£ubalcayn
» artem varie btueifecEitecturc
) inuenitilanam et linit; in fila
'trartt-rpannii tecuit^-fterlc
. uitatem. illa; antea pellibus
1 beftiarimi vtebantur.
Cufealcai^^oenta
I.
i
» '
i
I
i
^ms^pnma mundi
t, ^llalccl filius caynnn ^ pbutatio tei lutcrpjctatttr i» fvi ^attis eft
- Wamio patris fiit. 7y.amo i>o mudi ftnfecb». 470.ptn.lj:;:. 70o.obt)t
. «habnifl annos octingcnto8.p>.S'iat flus.tj.ix ciut.ixi.t}’ glur^ atc
tuliniifl nongentos annos attigerunt nano tanien ad mtUc peruOTtt;q,jply3tas
etatis fuit per miraculu Puiinu ad inultiplieandu genus bumanu t ad feietiara
pjinapia inuenienda.Cuni ctia fedni naniranu qt bomines erant meltiwtS cof
plejoonis t inaioiojis vigotofitatis. illd babebat tun^niulta matbja offa qui?
dem bomines cg nune. ©Inde allegans •^linium biat.qnto magis ptmt |^li
curfusttato minota cojpa fett naniraine etiaj magnitudo giganto? videar ali^
au mcredibiUs teftatur Taaa biftotta Oicens fe vidiffe molarem twemtte q ce/
tum battes fcdm modulum noftre fiert potuiflent. ©iritcB Suguft.ti.q’ nullo
modo audiendi funt tlli qiu bicitt tante fuiffe bteurtatis illos annos: q» tKce5 «x
tllis faaunt vuom ie noftriStati^ nongentos tantu.po.TlTam bictt '^limus ad
buc funt gentes q.cc.anrits viuiit.
tSretb ftliiis dbalaleel qiu intapjetatur cefcendens fiue rqbojans vffa
potans natus e anno patris fui.lrv.fupta a*nteftmu5 t^cn.v. mudi f>o
K...^t)cc.lj:.fcdm be. ve.§ fcdm.lrj;.intet|)jete8.p7d.virit autem nongentos
•z feraginta buos.Sitat Sugufti.q/ multi funt geniti anteOilinuu nt fetb z etia
cayn quos tamen fcrtptura feftine trafcumttvt veniat ad noe vbi ambarum ge^’
nealogiaru z auitatu tvi z biaboli bifaetio concrenocg numeraref z ad Sbta//
bam aii faaa eft reptomiflio ce cbrifto nafaturo qm e alpba -r otSppocalip.i.
^er quod fcnpnira faaa quofdam pmemotat.nec omnes ifti pnmogenitt ^s
ia ipttira nominat vt cayn cognouit vrotem fuam z genuit lEnocb. no eft confc
ques qi Cnocb fiitt aus ptimogenitus.^ flete alqs.lfeuius '&o tempe fllq fetb
virl opnml in pcmtis pams cum fimpllcltate cotdls pafaierantes a filqs £a^
ym pefflmls quidem in omne lujeum ptolapfls multa mala paffi funt.
tlocb filius 5aretb natus eft anno patris ful.c.lrv.<Sen.v.m3divero
iozz.fc6mbe.ve.S5fm.lj.T.ttii.^nnlvitea%ere.5(^.5fteenocb
.feptimus ab Sdam teo pladilt z tranflatus eft In paradlluj: z feptlma
requies pdlcatur ad quas trdffertur omnis qui taneg fejta ble etate fecull cbnftl
aduentu fotmatur. viult aut In paradlfo in cotpoas -t fpus tranquillitate eu be
lya vfcg ad tempus antiml epitun ad fidei cefenfionem.lboftremo martyno co
ronandl.buc ludas apoftolus in epiftola fua nonnulla falpflffe refert; q ab a
tlqultate fufeepte fida a patnbus refutata funt.
^Stufalem filius lEnocb natus eft anoo patris fui.lrvff. mundi vero Pm
•lrj:.iz87.5lnnl quibus vlritfuae.p5p.5fteil&atufalcm antiquiiTlm^
_ ifultomniu quos fcnptura pmemotat.Be annis aute eius bluerfc funt
qpinlones.Pm lrj:.interptU5 computationem vi)nffrt.l4.3nnispoft blluulum.
!ocd non legitur fiuffc in areba noe. Ifeilao.i&o affcnttqp eode ano blluuij mo;#
tuus fit. Septem® blcbus ante biluulum fcpultus. Cuidam '&o cum cum pa«’
tre fuo £nocb traflatum ftilffc volunc z btluuiu ptenffcputabant coufante boc
blucrfltatccodlainoftrost bebico^iftnSuguft.tlRab.-r yfi. quiomncs bl//
eunt eum abfcg omni ambiguo non vijaffc.i4. annis poft biluulum cum ibi ta)
m.vit). anime falue fiebant.
*T^»Smccb filius dbamfalem natus eft ano ptis fm' Pm tertum noftru (6n.
«I 1 v.clrrrvtj.auno vero mundi Pm lj:r.i4^4*viat autes anniS.777. 5ftc
tAiMilamccb cum effet annoaim.l7i.genult tloc quem cum gcnullfa bljnt.
^fte.f.inoeconfolablnirnosalabojibus manuunoftranimin terra cui male#
dlnt comtnus.£t genuit pteter tloc filios z filias. £t cnj virlffa fcptingetos
z fcptuagintafeptcm annos tradidit pzlnclpatum tloc ftllo fuo z motmus eft.
£0 quidem tempotc gigantcs erant fupa terram: vlrl vticg fgmoli rlnaedibi#
lis potcutle faentes bellum.
toeaCbrifri
0i3alaleel
£«
tc
:6ecunc}aeta0mucli i^oUu xi
t^crfaamm
^fltcmaiw
noma
(gcimda ctas niudi pzincipm a Tlloc baburt poft OiliimuJqd fiiit viniieifale p totu Suno fcj:ce
tdimo vitcltloc a ^ncipio aut uumdi f m be. dbiUcfimofennscnttfimoquiiUiuagefimorctto.
«cd f m.lyj:. intetptcs quos ®eda et yfido.apptobat mille ouceim r. Mtj .-r butat vfcB
ad abtabam Pm bc.zpj .anms. Sed bm .b:)t:.84J •amus. finte btluuiu 'po p.i oo. annos
©ominus apparuit iCloc Id e qulUbenteflmo anno vite illoe
0e bluinl bonons et tuftlcic amato? ft-
illiisJlamecb.lnscmo mitis r Integer In
.iuentt gfam cozam bno. £u wgitatio bo
mlnu .pna aat ad malu.i^ml tge ornes in viam
rerta cedticere fat3sebat.£ucB inftaret finis vnf
iierie carnis pjcceplt cl bns vt faceret arcam tx ll
gnls leulgatls bituminata intus et eitra. que fit
rreceton ciibltoi? gcometroi? lonsltudinis.©?o
flus t poft eu augufti.-t Ifeugo. £ubitu gcomc
trlcu fet cubitos vfuales facere blcutt qua ptlcaj
noiant. Sit itacg treceto? ptlca:? logltudisidm^
qglnta latitudinis t tnginta altiaidinls.l. a nin
to vfq; ad tabulam Ib tignis. £t i cubito cofum
mab llla.SIn q maftuculas cenaclb fencftrat oftl
um i lata e ixozfiinrfaacs.llloe Iglf poft cmn 'z
XJC.anos ad arca fabjicata. q .p folatlo vite erant
nccrla copojtault.OictoJuqjaialitt ad f uadu ge
nus co? mafclbs fif t feminas pltcr introdutlt.
5pc cenlcB 'z filfi vto? t vto?es flUoj? p?imo
Ole me^ ap?if ingrcflus e.f acto biluuiq cuy bns
oemcameoclcult. llloecufuisfaluat^ e.Stctit//
CB arca fup altlflimos motes armcnlc. ^ul loc^
cgrcflbi: vocaf’.£grefli txo gfas egcrut.£t alta
re factoicco fticrlficabant.
0c flgnu fcdcriS qd co Inter me etvos t ab
omneantma.#n.ir.
riRj#is pluulaliS fiiiejrls licet bicatur bre fex
wi jvel qiiamo? cplozes.tn buos colozes j3na{Sa
Uter babft. d buo ludlcia repntant. aqiis biluuiiij
pterltu figurat ne ampli^ nmeaf .Igneus futum lu
dictu ftgnat per Ignem vt ccrtltudlnalltcr ctpcctef
jlloOiluui) Snno pnmafecullctas termiatae
ab Sdas vfcB ad biluuitiinclHfiue.£ta8 fcda ince--
plt q T ad abjabc natlultate vfcB perdurat.
D0e vna cu ftltfs t vfSJc ac ftlioju vrojtb*’et
arcba cgrciroipfefttm altare edlflcatotc cuctj
pccoab^ volatilibufcB mudts bolocaiifta bno ob//
tullt.£tci^ odojefuaultatl otojat^ eft bns. ibio^
pter qd eidem bns bcnedt;cH ac filijs fiiiS blcens.
£5emndacta5iiumdi
CrcCcitc -r multipliatiunt. ad pjo
pnd tt.itiira rciicrUi ccpmt viv agiicolc ce.
■2 cpcrccrc tcn-jm; ct dicta animantia ad pafcna
cmtrit.£uc8(vt aiiiObircu capta:? in cotidi ctli#
cic montctn emiMctubidcin lanibnifcae coinc
denaiincbtiatiig e: t reliqua aniinatia cotnib^
petere ccpit.lfemc noc copcrtoilambtiirceviitu^
tcni agnoiiit. cofcftimq; ipfam langviinc Iconia
pota agiiicg et ‘Syinic addito tnfeniit; at lam^
bturca in bona vmca inrcrta:lriictu fecit pfccms
t vindcmtaint eu. £t ad vfns noe vino tcductc»
faaificas fecit couiiuft niagnii. ^nebnatus aut
cp lUo ftattin tancB agnus tn fopote refoltitus e
nudatus inboncfte lacebat; vidcnfcB £bam ci^
ftliitsCvidebipj cbanaan) ptis verenda nudata
e vcftigio imdendu fribus nuciauit -r oflcndit.
St 1 5apbct audientes: ftliall pietate in
ptem comoti palliuj impofuerut bumeris fuis
retrotfuni incedetes : patris verenda operuere.
£otn quippe facies vcife eratine.f.phs vinlia
vidcrent.^dPii nbcfaififlct alijs quid© fili)S
fclicit3teoptaiut.£bam'po^ptercognttioncni
fui no quidem malcdipitig eius .pU.-Slocpo cu
vipilfet poli tnluulu trccctis t qnquaginta aiP
mstqd quide tepus feliciter egitteum copleffet
annos nongetos qnqiiaginta mottuus e. 'Ibtc
ter aut Sem cbam t J .ipbct at ioniaiiti fiUos:
aliofm'poft biluuiu genuit filios 'z filias, vidit^
ep nlije filio?:': cp filio? filijs ad multas vf-
agcnaationes.
yr^OnftmofoJUj qiiocB multa boim gene
3 «I* |.ra poli lingua!! varietate a cco facta va
3> X ^njs tn locis jadiicta fuifle comemotan#
tur.Sais em ipe di fdret qua? pnu finuliHidi/
ne vel biuerfitatc pteperet pulcntudtue vniuerf
fit etiajmonllruofos boies inmundu.pduccrc
voluit. £ dbits qdam bicanf repiri d in media
fronte vnti tanmj bfit ocula: qui monoculi ap-
pellatur. Slios (latura ce cubitales: qs pigme
08 greci vocattqui p annii octauu viucndo non
cpccdut. B?t) ppti plinio.vi). naturaUs biftojie
teftatc tenetes motana mdietvtdna tfi oaeano
falubd celo fempcB vernate bfit fingiilare bellu
Ptra grucsttellc ifeomerotbo? mulieres Solt<'
nus anno dnto parere bicittt oaauo fenefeere:
fama e infidttes arieta captaru cojfiS armatos
fagttris veris tpc vmtterfo agmine ad mare ta)
fcendere oua pullof* earii alitum cofumerc.
Cafas eo? luto pcmitlcg t ouo? putationibus
collriit.Srelloteles i cauemis viuere pigmeos
tradit.5tem getes alie funt in dbim finguli fin
gula crura in pedibus maptmis bnt no flectent
tes poplitemtet tn mirabilis cclOTtatis qs fem
pedas vocattt* Ifetj etia5 pliuio vbi fupza tdta^
fc p dliuu tempus in terra fuptni iacetes peduj
fe vmbta ptcgimt: vn ct indtnim nome bab«.
fg»08 idem iblinius in refertis indte ptibus ba
bttarc bicit.>auofdam alios fine ccruice babef
tes oculos in bumertS.iQuofdam alios cyno-
cepbalos ciitom canina capita, ct alia Piucrfa
genera monllruofo? qucltnfequenb^^parebut.
£um multi repertutur bominii fetus abvfitato
curfunamrelcpoJbitantes: qui tamen non ob^
mittendi in laiftoJtjsOiicuturmapinie longius
a mari trgentes in dbtis .pdigiofa aliqua t
credibilia multis vifumiribaud biibttamiia.
i©uis em etbiopes an^ccmcret crederetr^ut
aii no miraclb e cu pmii in noticia venite ©uj
multa fiei'i no polfeCpus cg facta fint)tudtcatur
Illature 'po rcz vis ari maidlas i oibiis mome
tis ftde caretifi qs md ptes ci^ aeno tota cdplc
ctaf aio.^deo ad aiictotcs fid© relegabimus;
d&6 ne fit falltdtO grecos atifcultari qui maio-
re Oiligetia -z vctullio:e aira ce bijs fcripferimt
^erut etia fcitbara genera ad fcptetriOne baiid
.pail ab ipo aqionis ep ojtu fpccuq? eius tneto
que locugdglitbronappell3t:,pdut arimaipi
qs vt in folio feqntt patcbitvno oculo in fronte
medtainfignes. iQutbusalfidue bellu ee circa
metalla cu gripbis fera? volucri genere. tnTtig
mapte tlluftrcs bcrodot^ -r arifteas .peroneftus
fenbttifup alios aat aittropopbagos fcitbasi
^aj pualle m.ig tiriiaiii motis regio e q vocaf
abarimon.^n q ftliicftres viuut boies aucriis
poft crura platiS epimieveloettans palTtm c«m
feris vagates bos in alio no fptrarc celo.JIceo
CB ad finitimos reges nd ptraDi.nllciB adalepi
dru magnu priactos beton itine? ci^ rtiefo; .p-
didit. Ibzecipue tn ibdia ctbtOpucg traa** mira
culis featet. dfcapia i india gignittur aialia indi
Cio funt canes gradid:cs cetcii . Srbotes qdcin
tante .pccritat] tradutitr: vt lagtttis fupari neq-
unt.llbec facitvbcrtas foli teperies cclitaquari
babiidatia. arudics'f’o t3tc.pceritafl:vt(ingl!j
internodia aluco namgabilt ternos mterdu bo
mies ferat, ^n mdte cui nome e d&ilo boies ce
auerfts piant] octonos bigitos i ftngnf pcdib’
bntes aiiaoj edfeegafcbenes.^n mft] autmol
ttbus gen^ boim capittb^caninis fera? pclltb^
vclarig) voce latiatu cd©e vnguib^armatu vef
nam -r aucupio vefct.£rcfi3s icribit tn qda gen
te indie femias fef in vita parere gcnitolcB cofel
ftim cancfcric. d&cgafcbcncs gete inter nomal
das indos nariii loai foiamia tatu bnte.ad epl
tremos indic fines ab oiietc circa fonte gangtS
Sftomo? gete fine oic:coipe toto btrtamivelli
rt frondiil lamigtneibalttii tantd viucnte t pco
rc que narib^riabut.'tflullucB illis abu nuUucB
pota, ianta radicu ftojucg vanos odoics fil-
itellnn malo? d fecum poitant longtoic iunere
ne dfit olfact^.©rauioic paulo odoic batid bif
ftculta cpaniman. i©nelicritH8 quibus i locis
indic vmbic nd fint coiB.i boim cubito? dnu-r
bino? palmo? cpiftae t vittae anos.cppp. nec
fcncfccrc.gvt medio cuo moit.£refias get© ep
1)8 q appellaf pando« in puallibiis fitam.an-
nos Oucetos viuae i iumeta cadido capillo 4 i
(enectute nigrcfcat. firtcmidoiitsi tapiobana
infula longifltmafjiita fine vllo coigis lanpo
rctradiia.Soitfas ab mdis aral^flnui^Omer-
minat.^i niilln altu abu nouerc cg pifrin quos
vngmbus biflectos folctoircant.atcBita pane
cptfsfaauttvt refert Oitarcbtts.inaflhcefbli^
tiidimbus bominu fpeaes obuiefubintt fint:
mometocB euancfcut.l^c ateg talia cp boim ge
nere Itidtbiia fibi nobis miracbla:ingentofa fci
rit namra ad cetcgendaotis potentia fequetes
gentes inter piodigia ponere Uburt-
o
fecunda m0mun4i xii
0'
£ Ijomib’ t»iiicifa2? fcijina:^ biat Ibh.h'. vi).
ca.^.igtau5.U.;cvi.cca.m.c3.vuf.£t5fi
ajzus £tbi.U.>:i.c3.ui, oia q fcquutur tn in
d»3. Cetiqcepbali bomines fimt canina capita babe
tc8 cu latratu loquutiir ancupio vluut. vt Olat "(bli,
qut omnes vcfautHr pclUbns animaliu.
Cicoplcs in 5ndia vnu oculum bnt in fiontc fiip na
fum bt) folas fcraru camcs comeditt.^deo aijnofa^
gitc vocamr fupta nafomonas confinefcB lUotu bo^
mines eflcivlniifcB nature inter fe vicibus coaites.
£allipbanes tradit Srcftotiks adiklt tcttram ma-
niam ijs vlnlern laiam mullebiem clTe quo bermo-
froditas appellamus.
ferunt ceiti ab oiidlsjfe Intima efle bomines fine
naribusifacie plana eqll totius coipis planicie. Sll
os fuploie labio oibas.allos fine linguis t alijs c6
aeta bia ciTe modico foiamine calamis auena? po-
tu baurietes.
?5tem bomines babentes labiu Infcrius.lta magnu
vt totam faciem contegant labio coimlentes.
3tem ait) fine Unguis nutu loqntes flue motu vt mo
uacbl.
‘l^annotbl In fcltbla aures tam magnas biit. vtcon
, tegant totum coipus.
vTSrtabittetn etbiopia ,pnl ambulat vt pecoia. t ali-
qui vluut p annos.fl.que uullus fupgreditur.
SatlrlbomitctOncs funt aduncis naribus oainuai
frontibus bnt -t capia? pedibus flmiles quale in fo
lltudine fanctus Sntonius abbas vidit.
.^^n etbiopia occidentali funt vmpcdes vno pede la?
iifflmo tam veloces vt beftlas Infequantiir.
^^n Scitlala ^popedes funt bumanafoimaje^nos
pedes babentes.
511 affiica familias quafda efFafclnatiu Jlflgonus t
d^cmpbodoius tradut quau laudatone Intereat .p ^
bata.arefcat arboies: emonatur infantes, cffceiuf-
dem genens lumbalis et lUtrljs adlfcit Jlfogon^q
vtfu qiiocB effaftlncnt iratis pclpue oculis: quod eo
ru malu facilius fenttre puberes notabili^ efle q> pu
pillas binas In oculis fingultS laabcant.
Item botcs.v.cublfou ittiiB lUfirnil vfti? ad mo:tey
wcc oia fcribut 'jbll.flug.Jfl.lbjeterca legit t geft]
Slctadrl (p i ludia funt alld boies fcjc man^ bfues.
5te boies nudi t pilofl in flumine moiates.
%e boies manlb^tpedib^fcjc Mgitos babentes.
yte apotbanu i acis mo:antes medu boies -r medtj
caballi.
JItem mulieres cu barbis vfq3 ad pect^ g capite pia?
no fine crinibus.
Jn etbiopia occldetall fut etlaiOpcf.liu.octbs bntes
un £npia funt boies foimofl t collo grittuo ai ro-
ib is aiallum boimq; effigies mdftnfcras circa «are
mitates gigni mime nuru, flruflcladfojmandacoj
poja cffigicfcB celandas mobilitate Ignea,
flntipodcs at cc.l.boies 3 priapte terrevbl fol otlf
qn occidit nobaduerfa pedlb^nfiS calcare vefttgia
nulla roe crededu e vt ait ^lug.lO.ce a.tel.c.p. Ju-
ges tn 13 pug Ifau jotraq; vulgi opIoe5 circufiindltei
re iaoies vndlCB couerfiUpiter f^edib^ ftare et cuai
fifem ee ccll <>tiie. 5c fifl md ep qcucB pje media cab
cari. iCur at ii tvadatimiref' t llU nos n cecidere: na
em repugnatei-r quo C3d.at negatevt poflint cadere,
na fle i^iS fedes no e nlfi i ignib^:aqm nlfl i a^s.
mu tn fbu. Jta ten e arcentibus cfictls nlfl tn ft
noneff.
m
■fecunda etas mimdi
^'i^«?Sura rpcnta t rottinda. a
V tfiTC vt’ ozbiftcrra
a4occtdcnra»p.nSr^^^^
Bcamoaetasmuoi J^olm xm
continetviJampartemnoftrcbabitabiUs.f.iucdictatctiijaUcj&ORtcs.f.aflTicajri^vopa altam itiedietatcy
rtmtfbzntc.^titcrbasautcmpavtcsab occeatio marcmasuup?og?editur.carcju'ntcrfecati quagjopter li
tn bitas partes ojicntis t oaidenrts otbetti biuidas in vtw erit afia tn alia fo artneat europa.toic autm
Cmiferimtpoft bilimiiifiU) Illo cuiitcrqiiosSem tum poftcntatcfuaaftam.japbctciiri^amtcbamann
cam poticcKrum.vt btcit glo.fttpcr (©cti.jt.-t fuper Ubto ibaralippo.ptimo.Jdem biot Cnfoftomus 511
WJtnsT Tulimus.
:0cajnoa mundi
D£ pjoittnaa Sfie-Sfia c]t nomte ctauf-
dani mnhcns cft appellata f ni ^inc . q
apud antiquos impemmi tenuu ojlen-
tts.li?>aba ifta pars p:oiunaas multas t regto
nes. ib^aradifus teneftris locus eii in otten^
tls paitibtis antis vocabulum et: greeo in latt^
mim vertitur onus.llJicbiatee eden Pleit qd la^
tine cellclc tntcrptctatur.quod fimul iilcnim re^
fultat ottus ccliclaru5.£ft cniin omni genere It^
gnltarbotum pomiferarum confitum: babes
ettam llgniij vite in medio, itlon ibl frigus nec
cftustfcd perpetua aens temperies, ccclus mc
dio fons pjojumpcns irrigat nemus tonij. 23i
inditur aut in quatuot flununavt patet ©en. tj.
bui^loapoftpcmicfladltuslntcrclufus. Jn
dia q in afla e.ab indo flumine Picta eft q cp gtc
occidentali claudit .(l?ec a meridiano mari potf
recta vfcB ad ojtus follsit a fcptttrlonc vfcg ad
montes caucafum pcrucnlt.lt?abct gentes muli^
tas t oppida, infulam quocp tbcplaana genv
mis-r elcpljannsrcfertam.Crlfcnt arglncau?
ro et argento fecundas. Citem quocB arbotem
ibli)s nuncB Carentem, babet t fluulos gangert
■z indu t bypanes illuftrantcs Indos. Cena in^
dic fauomj Iplritu falubcmma. In anno bis mc
tit fruges; vice bycmiS ecbcflas patlf . ©ignit
autem tlnctt ailo;ls bomlnes.clepljahtes inge
tes.monoccron bclllam Id cft vulcotnlu. pflta_;
ciaum auan.cbcnunt quoeg lignum clnamomii
piper -r calamu.d&tttit quoeg cbur lapldefcK iv
aoros.bcnUos.crifopaflbs.adamante.carbiV
ciilos.ligurcs.margarttas "z vnloncs.dbus no
billu femina:? ardet ambiclo.^bl enas liint mo
tes aurei quos adire ^pter Pracones -z grtpbos
"t ImmefoK bomlnu mdftia eft lmpofltbllc.0o
Imus Piclt.Plu aedita e efle tada parsterraru.
^ndid Uber p : ingrcflus e vqjotc q indis fbacti
ptlm^ oim triupbauit. £iut -r alie .pincle mft
tclnaflatetregvidclsTbartbla.Sflirla.d&edia
'^cifla.llberopofamia :©abilo nome e in q c
vrbs babllon a ^nucupata e vrbs tam nobtUS
vt caldca t alflrla 'z mcfopotamla in ci^ nomen
allqn traflcmt. flrabta .pulncia fle e appellat'
ta.l.facra.flc interpjctata eo cp thuriferos beat
odojcs. d&lrra t iClnamu ibi babef. £t ibl
nafcif fenij.'.5pa ctid Pt 0abba. £;irla bs In
fe plurcs .pinndas.f. £bmagena pbcnlclam t
paleftlnam.ciiC^ rs e ^udca.abfc® rairacails t
nabucbcis.^n pbenicla eft tblr^ ad quayfaias
loqtur. 5adca ej: noic lude appellata.l . eo ^
reges cp illa mbu buit.q ibl rcgnanci-ut. B^cc e
palcftia regio q ptius cbanaa Piaa e a filio cba
flue et cbananeo? getlbus qbus etpulfis Iticci'
ea Pno pcedete poifcdcrut. jn medio aut ludce
ctmtas blerofolima.Cerra e varlaru opu Plues
frugibus fertilis a^s lUuftriS. balfani^ opima»
ipamaria regio epalcftinelnqaultas ptlnf
clpaliS etia Pj Samaria vbt COltcr tenuerut fe-
dc$ regni reges ifif.ficut in bierRn reges lucce.
It>cc e media inter .putncia liidce -r .puinrta ga-
lllectfimllls c ten-a tudee lit bonitate ©aUlca
.pulncia cnam palcftinc.£t e Puplct.f.fuRloj-r
inferio:, ibcntbapolis regto c In cdftnio ara;'
ble-tpalcftlnetquincs cluitatumSodomctc.
celeftt Igne amfumptarum . iTiabatbea a filio
yfmabel nominata tacet inter ludcam 'z arabias
i£gyptus que p:tus Plcltur eflea: ab egypto
Panay tran c poftea ibl regnante nomen accepit
regio ccll ymbJlbus infucta: -z pluularum igna
ra. tlilus folus eam cli alflums imgatt-r linim
datione fua fcaindat adeo aiplofevt impleat ne
ceflartis mercibus b:bem terre Scltbia ftciit
■z gotf Jla magotb a filio ?apbet faf cognomi-
nata. feircana Picta cft afitiia bircaniarq fcl-
tble fubtacet. Slbanla a calo:c populi fic no-
minata eo q» albo alne nafeanf bomies.
menla vocata eft ab armeno lafoms tbefalall eo
mlte.iiul arincntam ecplt. liiiybcrla regio eft
aiye ptope pontum armcnlc.i bac berbe tinctui
re valls nafcutur. Capadoaasvrbs iptla no
mlnault bcc eft in capite Syrie fita. afla mi-
no: ab o:tentc capadocla clngltunab alt)S par-
tibus mari clraidatur. £t babet .pulnelas iftas
bltbyniam.fn;gia.galatia.libia,cbartas. pam-
pbiliam.yfauria. licia atq? cillclam ©Irismla
aut in ponti epoidlo a bltyniO rege nucupata e.
ipa -r malo: frlgia. 'inicomedla vrbs eft in ea
vbl banibal fuglensvcnenl bauftu anima fptra
ult. ©alatla a ptilciS gallo:um gentibus a q
bus ectint ocaipata^ yrlgla Picta eft a frlgia
curopls filia, b r Pardanla a Pardano loiils fi-
lio Piaa cft.bulus regio troya eft qua ep flio no
mine appcUault nos troyano:ii rcj:. Pue autem
funt fngte malo: 'rntlno:. dlbato: frtgla fimma
babct.d&tno: 'po yllum t licbaoniam. Ibam
pbilla ctUcle foclanir.) fauna cpfltu loa Piatur
cognominata.quta viidlcg aperta aurarum fla-
tibus pateat.metropollm vrbem fcleuclam ba/
bct. £tltcia a filice quodam nomen n apit ma
ti an vrblum babet taifum. ilcla autes fic no
minatur eo q: ab oiientc fit tuaa cillac. jbieft
mos Ille mirabilis cbymera q nocturnis clbb’
Igne epalat fleut In Sicilia ctbnan In alcmanla
jvnckau.
0£aliaterciaRtemudlq Plaf £uropa.
£uropa qppeab agenor] regi libleW
lia nome accepit; qua tupttcr ab afirlca
raptam actam aduecittct pte taaa o:biS ab ea
nenomlnanit* incipit a numine tbannalice-
fcendes ad occatum r fcptetriOnale occcanu vf-
cg ad fines blfpanlctpars o:icntalis et mendla
na a ponto confurgensitota mari coniilglnirct
In Infulas cades ftnif'. Tbtima europe regio eft
Scbltbla infmO:.q a mcotbidls paludib^lnel
ples inta Panubiu -r occcanu fepteaionale vf'
q; germania po:rigif . q tcira p barbaras gen-
tes a qb^lnbitanir generaliter barbaria Pia/.
Ifeui^ ps pma alama e;poft banc Pacta vbl t
gotblaicetnde germania vbl plurima pte Sue
ul tncolucrut. ©amanla poft :^tbia Infen
o:e a PanubiO Inta rbenu fluuiu -r occeanu con
clttfa angi/ . terra Plues vlrtu acppfls numao
fis "T Immanibus. ^n -r .fljta fecudltate gigne
»9Populo9§mttania Piaa e. mlml gemmas
tnftaUum 'z Sucqnum.Puef o flint gamanic
fupeno: inpta reptanonalcm oceeanu. infeno:
circa rbenu. Tb:outoc aut qs Panubi^ a barba
rteo ad medltcrraneu mare le eludit funt.ptlma
Beamdaemsiimndi xiiii
mcffia a mcfliil.piienw vocatat^ter aburjatia.
•jboft meflia pannoma poftqg retlaic^frugib^
fci‘aj: (5 c;t:ciptt galUa bclgicatCeindc tiacia: tra^
cic ttrias iapbct fiU^ nome adifle pbibef . Sltf
jcuicia incola?traoa appellata bperfit Ifemit
fltj otiete pftaniiopofoppofita e:ab occafu ma
ccdonia illi fbiacet.cinuo regione olim bluerfa
ru gamu ppfl mefitgetbe: farmate feltbe -t alie
natoes incolueft. _ (grecla a greco rege blcta e
4 cucta Illa regione Incoluit. £»ut aut.pinclc
greae pluresi-r qiz ptia e ab occldete balmada
tnnde epir^ inde elladaeilnde tbefalla. ide ina
cedonlatlnde acbayai-r tme t mari creta t dcla?
deo. 5lbrtc^ aiit generafr ^ ois grecia t Oal-
macia a ntllni mairia illl^ .piiicle citate Oleta cft.
£plr^a pino acbiUls filio 0: cui^ ps cbaona
S:q ari mollola e Olctaia mollofo ftllojum que
te andromaca bitit. iSUades Oleta e a rege ell
lena tcucballonls t ptrrbl ftllota pn^grea el
lenea nucupan funt.^lpa c x atblca ipa cft vera
grccla. vbi fuit atbatas duitas mf Ifap -r pl^o?
mitrip 5 mbil bult grccla clartus ateg nobilius.
£lladcs aut Oue funt .puidc.f.:©oetta fic Ol-
eta a bouctibl tbebe pftimete funtan q ollm clui
lla bella nttonaueftvbl nati funt apollo •: lamit
Icsimalo: ille tbeban^ pcloponet^.fcOa ps clla#
dis a pclope rege attblce vota e. Cefalla a tbc
falo rege Oleta e.mfta funt i tbefalla fluta t op-
pldaiitcr q pclpua e tbcfaloica tbl e t mos pna
fus qndii appolltnl pfect^.^n tbefalla q et p:la
fiilt acblllls pmii foltdl aurei facti funt:cuni.ia3
ni q> cSiz vfus ptlmit iuet^ e. tl&accdoia a ma
cedo d taiUcucbaliols nepos mfn^ nome acce^
ptt. ■0oftcB ibl accqatt ptidpatti q p:t^ cmatbla
Oiccbaftqpflnlse aleptetrtdecmatblc patria
fllctandrt magni regio venis aurds x argdcis
optia. li&os oltmp'^ t ea e Ita alt^vt i cacuie d^
nccveti nec nubes icntiaf Scbalaab aebeore
gc Tvrbs -r^puicla appellata e.lfe»cc pene ifula e
Bui^ aput e coiitbus givtte cec^ arcbadla ftn^e
ocbalc ipa e x fic.ionta a fltionc rge a fi t rcgnii
flciomo? e 0cm.b5 abefton lapide d fcraccefus
iitii^ eitisinf^* T^anonta ab alpib^ appenlnis
Otda e: db^ ab ytalla fcccrnif' regio fo:t] et folo
leta. Ifeiyftna iayftcr fluui^voult d terra illa tflii
tt.^pc e oanubtustbj at a feptetrioc panonia.
Jtalla ollm a gree] ppfts occupata mag grccla
niicitpata e.teidc a regi noie fatunila moi: i: la-
tiit Oidaieo (p faturn^ a louc fcdib^ fuls pulfiis
ibt Litucrlt.poftrcmo ab ytalo ficiilo^: rege ibl
regnate niicupata e. terra oib^ reb** pulcerria x
fcrtiftpabiiltvbtatcgtiffimaibylac^vcnatu.alu
nu ad luccmu.fluulos crldanqittbcrlm x tepe
tes fottb^ balas.^lgnlt goiias fericuir cozalf
lu.-e llgunn boam qs flpete. ytalia aut x btfpa#
nla iccirco bcfpcnc Oide funt. eo qi gicci bcfpo
ftclla naulg&t lii y talLi et i blfpania q bac roc
0tfcemt¥.4lut befpia fola Olcl x figniftcas yta^
liaiaut addis vltlma x flgnas btfpama q i oed
dentis e fine. Cufclapseytalle ^ImbelaPo
ps tiifde. vmbtla i>o Oea vt biftotlc narrantteo
cp tpc a^fe cladis ymbtib^ fupfucrtt. 6ft ei i iti-
gis appenlnis fita moti tnpte'ytalic luitamerl
Ole. t trurla ps e ytallc Oea eo <p ci^ fines tecc
bat vfcB ad npa ttbcr].iRomc oim fines vni^tm
tibdis npa tenebaf . E^ict tttfda Cufcla aut a
frcqntla lacrlflcij x tburl Oea e.illic x aurufplda
Olcut ce Inum Spulla evbl btuduftu qua tbo
It fcaiti Oyomeddn Ouce pdldert. ilTapanla.p-
ulncla ytallc bj tenas byeme oi eftatccB^&natcs
£t fol ibt mttisi^a tepenes: aer pui-^ x bUid^.
(gallla Oea e a cadote pplltgala ei grccc latlnc
lac Oi.dbotcs em x rtgoz cclt ob ea pte fofardo
re cpcludutiq fit vt cado: ppft fi coleret, bac ab
o:tm alpiu luga tuet tab occafu occeanus icliw
Olt a meridie prupta plrenelia (eptmioc rbcnl
flueta atj gcrmanlaicui^ inittu bclglca fints ad
tanta cft. Wgio cft gleba vbcrl ac pabulofa ad
vfum aiantiu aptatf lumib^ qj x fotib^ irrigua
pfufa Otiob^ magnis rbeno x rbodano fluibus
l^clgiS at citas e gallte a q bclgica .puicla Oea
e.iClfalplna q: citra alpes tr.afalplna q: vlti'3 al
pes.iRetia q: luxta rbcnu.^ldtanta at ab obit-
ds ads ligeris flumis eft appellata. tt?lfpania
pus ab ybero amne btberla nucupata e: poftea
ab blfpao btfpalavota.JIpa e x befperla ab be
fpci-o ftclla occtdetall Oea. Sita e at iter gallia x
aftricata feptetnoe plrenciS mottb^ claiifa: a re
lids ptib^ vndti^ mari pclufa. Salubtltatc cclt'
eqlts oim frugu gcnerlb^ fecuda gemat: metal-
loiui^ Olttfrtmaiitcrfluut caj flttmia mag betb^
innc^:ybciittag^;b>.pitictasfci,-:Carraconeit
fcintCartbaglnefej.iufltania.i&alicia.i^etbi
cam X trafFfcta i regtoc aflTlcc tingitan.a. ©uc
funt aut birpanieiantcrlo: x eitciao:.
OiS aflrlca alia pte terda mudl affiycaj fle
noiata:dda5 cttlnuit qfl aflilcaco q: fit
apta celo vffoll x fine botrotc frigozis.
ailj aflrlca Otcunt appellari ab vno ex pofterts
abtabe o: cctbura nato d bi«^ e afler. incipit at
a ftnib^ egtptt pges lupta meridie p ctbloplam
viip ad atblante mote: a fcptetrlonall pte mari
mciterraneo claudlf :piucta b5,putncras Itbta
cirenefo.T^etbapolim. 3&tfantiu. cartbaglne.
1[lunitdta,d&aurttania.tingitana5. iEt circa fof
ardo:c etblopia. iibla drenefl i pte aArtcc p:f
ma e a drene v:bc mctropoll.q e i ei^ flnlb^ nu *
aipata. ^mpofOcaea.v.citatib^lblcentlb^
magnts.iter qs funt ptlaolomalda x bcrnlce fic
cenaiate a fgib%is. ^etlaula ps aflilcc rnedl
taranec. dibauritaniaOiamaufo qd nome eft
gi-cai:latic fonas nlg?. Win a nigredic ppfl lai-
tantl Oea eft. Clngitana a ttngl mctropolltana
llli^ .piundc citate Oea e.ltOcc fglo gignit faris.
fymias.Oracocs.ftmtoes.-tolljclcpbatcsniic
fola indla bos pturlt. i^arramdtts ob oppido
Oea garranta ibt epi tl. fbl e fos d friget calo:e
Olci.t calet frlgo:c nocd . £tblopia Oea e a caff
lote ppfo? qsTof vicinitas to:rct.£ft tbl inges
cft^^.^lfia dedd ibt e ft3 meridiano cardic eipliiriV/
mas bj getes Orfo vultu.-r moftruofa fpe boat
biles feracg^flpcntuniftltudie referta. Jbliv
noccratabcftiatcameleopard^.bafillfc^oraco-
nes igms e;: qi? ccrcbto gaiic ejcdabut laciet^
X crlfopaflbs tbl iucniuf .£t ciamomu coUiglf
©uc fimt ctblople.vna circa o:tu fofaltera cit
caoccafuy i maurltaia. £ttra tres ptes o:b: qr
ta e ps trafocccanu iterlote i mendte q fof arco^
nb’ nob Incognita « i dii^ flnlb^ antipodes fa
bulofe babltarc Otcuntur,
Citiea CbrilK anno fcj;centcfinio|.jimo boc
SnueSfltfoli^mncsali^Jgjlfea^
^LDll;):n .ficfcs pcreatc funt. vt p5 0on .):. ^iu aute ^nttu vo^bula gnnt
nuirerut.ita vt bodiecE; appareat. Onte fuerint ixriuatatftcutcp afliir affyajtT
er beber bebtettpartim tepis vetuftate imitata funttrta vt wboies roctiflinu
anttdfTiitiaogfcrutates bntouasi. iCba.z.fiii noe iCatbafluavt^ciaei
nec oim § aUcta cjr iftis otigine 5e>
tm repire potuerm.^t fi oiapfidc?'
raif pPa mutata CB manentia nola
apparent.
^'!5te Jonicbus fiitt qitus mU
^U8 Ttloenatus eftteraoanno
poft tnluuiu o: quoilboyfestacet. I
Siapiens p:imo aftronomiatnue?|
nit-T qdam ftitura pzeindifrmajn
metE o:tu qtuot regnoju T eonim
occafu. CucB p: cediflct ei munera'
luit in teira ictban x babitauit ibi
gente pftituea.tt^ec em lEUopolta. i.fofis terra
c ad qud nonulli filio:;: ?apbet viri clanflimi ac
cecentes Puitatem ipli 5omcbo catrua'a'e.feic
ferf cofillil adifle lleinrotb quo regnare pofls
fuit aute vir ingenio cmiiientiflimus x arti onom^ pcrmajcimiis. qui otm
fide^i curfus -r ftellaK babitudincs cdtemplatus fint.^iia^dcm birapli//
na vt Oictu eft o:tu piter x occafum qtuo: regno? p:inapaiiii piiidit t
cutt.lEmtc aut mojtuo cofdron ci^ filius fuccefltt.
^^bus fili^ cba a S:vt Jofepbo in p:uiio antistatu libto placcKiEtbt,!
VJvopcs fuere. fe»i) pmii a fcmctipis x ab afianis cbufei vocabanf .Jn
dcftbiopes.-radbusctbioptarcgiabcc.pumciaind&auritanu ' *
e.^n q v.aftc funt lolitudines oticntpt vernis.
Cbanaan pzimus ftlius cbaiti a q cbananci x buit.)ct. fiUos cj
Soflederiit terra cbanancom q niic tcira b: .pimflioms q nue 5 u
ea nucupaf x ab eo cbananca. Sydon a q fydontf. £tbc^
a q etbet.igt ^lebufeiis a ^ icbufa q? Ouo? fuit bieifm. Smo
re^aqamojei. ^erfc^a quo gerfci. fiicusaqcuci.f.gaba-
onitc. Srcbe** qiu arebas oppidu pdidit p mpoUm t radieib**
libamfitu. £ine^ Sradiiisaqaradtjdaradiumifiilapoife
dcrutangufto freto a pbemeis Uttojc feEatiim. Samarites a 4
ftrie nobilis clultaftB voeanir acolis. Smatbeus a q amatitc.
ibiautb.x.filius cbama^llbiaaffriecrcglo-rllbiel ppfrdicl^
pit ab atblantc maurltanie mo te.tab eo fglo pbutef ^pellata e
dbefiaraym.j. ftli^ a q ifgypttj c)ro:ti funt.-: bj. v.filios: egi'/
ptt) em ab bcbjcls merfci vocabatur a merfa tfto qs ptlnceps fu?
it cgyptu. jLydin a quo lydi ppfl t a cjuibus lydia pjotiicla no
men accepit .piiinaa In mlnoji Sfia.5n q £pbefus Jobis apo?
ftoliTcdcs. ^nanlm a ^ anani) .t laoblm a ^ aibartj t alios q?
natoes Ignote babef tq;: bello etbioplco fubuerfcvfcB ab bbllut-
onem ptmto? noiinnu puaicrut. tffi>afra fili^ cba.s.cf fefepte .ptulif natoes q:u fcjta p ccfloim natto
fc5palefttno?:q nio paleftiinbicuf ppfr. etpal^iapiuaalHfyriaeftarabicptermina bietaapblliflea
v:^ pbilifta. Cuflni a q pbiliftiim. Ccllu Sab.itba 3 q fabatbeni 4 nominantur a gi ccis aftabart.
lRc0ina bab? t>uo8 fiUos T fabatba atmq gofttiTodu vocabula gdidci'c.ab biis etbiopicc ctbi
opialnoecidetaliplagaafccndipputaf. Sabaaaqarabes. ©adanaqi^tbiopcs.ieiula fecud^
filio? cbasfilucb3fiiit.aei£iiilei.4nuc(!5etiiliap"‘’i'^"<=’‘'“P- ^ K
pfueuert. Saba a " ' • *
rafnablftlarabia
Co:BCVir.Cueaitcruiu.ouwy;^ «''•'‘-an^iai-nnm^apoDabllonioSDmanMfvtt-dti.a^nm^rrr.WccpiU
fili^cb^filtj cbaj ^igas 4de '
6«5t(fns
iFrlmiciS
ifmmau
'3moatn5
£>Amar!«5
Jaiais
Tlfarf^tS
itpUCUS
'SrAtJuis
Ilnmnm
ii^tSktaym
iCfiUiiti
sallit Jt
■^mmcfacrae rsionDi
XV
f;
l'
i'
I
^ecnoaetasnumoi
>'£tit ftli^ ««-■•£ nat^ e anno pjis fm.l. fo 44‘Jt^ Afwi-,
h^46y8.3e an j:pi natuutate.zp^y.anin vttc «Afuere. <Joo. 5uc icni oiemo J
port Olluniu genutt arpbapjt t ferf^ finffc mekbtfedocb 4 ptn*’ poft tnliuimm piJiait
lalevrbeipaebieifm-rab cotcfcedcmigeneratdea.JT. •^zotuUtautfcm.p. riUoa
gcni.i.ft.noc Bflavyo?.et^
l»ri?
wsai
I j iLUr pino^cnit'^ Eiwni a q iLiarnut
fiijig pnncipea.Sem aut anno crteu^
' mo vitc genuit ^arpbajcaK-t alioa fili#
oaTftUaaimoJWuseft.
^StcaiTnr.z.fili^fem a cj aflirtoml
^piiUiilaint imciu.q: nolcbatrcbd
-,y lare p ceu in edificatoe turr] babcl.cuy
rfaffiie nebrotb: lo fugit cnerra fennaar. ad
^ alia regione longinc^us no bitatant
:a^noievocac alnrt
k q et ci^noie vocat aiuria.tedificaiut
y\ aintate q poftea vocata eil nintiie. que
metropolis totius regni alfyriOu.
' ^^''M^fteppfsfgcrudelitat] infamia buit.
^TT H^pbatat.5.flli^ fem nat^e anno
^3, mudi ftit bebj.i' dpj. fm intap.
Itc.zz7p.'®ltitautams. 5j8.t mot^
tu^ e.Sb ifto fiipbatat emeifere cbal
da a qbus zCaldea regio appellata Cp
feee in afie ptibus e.Srable cotcrnna|
longe plana t fontlu Indigua In q ba-^
^ bllon fuit magna.
/J"d^mqiTusfili^fem.ba-
?j.biut.iiu. filios T ab eo .p
geniti fut firi 4tu memopof oa^
mafe^ in bebteo fyria b: aram.
Ibnnt^fl.arafuit bus traconi
tldis rcgiolsiq e iter paleftlna
7 ceidirtc.i ea e bus terre iitdec
pf mia et q lob ^pBa oitu buit
"" '■■■' — '7^'
k©ccuplantafletvt'neablbefcB te vino Inebriat^ niidap lacultm tabernaculo, videfq; cbam vereda
B_/pnS annticiault buobus fribus fuis: 4 impoflto p.Vilto bumeris opa-ueft phS vcrcdaiauafifcBoai
liS virilia ei^ n vldcft.inoe igif' voles maledicere cba que cs^ bnditit malcdltit cbanaan filiO cb.i .p cerlfi
onc cb.a piiS cliisia biS in fuperioiibus fit maitio.
^eamdactasmimdi JFolmin xvi
<* ¥ ^Spbct tcrcius filius noe bab5 fcptcui filios ^ et europam fomtus cft. iapbct a pkbndicms e
^cr iuijertua nobilitatem OilatationecB « impeabar . 'z ab eo ixfcendemt 5ena atones.t:v.£'cptc
tf jLsadt gdes per iapbct filios inftitiite fucrut (giomer piiiogcmt^ iapbet in curopamvenies goinc^
ritas iiiftituittd pollea a grccis galatbc nuaipati fitnc-r a dbus galatia regio. Iil*ec quippe bifpanie t lufi
tanic coterminia qua a meridie bs.Sb occidrtc fio z fcptftrioc occcanii.iSt ab onete flume fequaue z ger
manie .piiicias. iSomer g pninus fi. iapbct a q galatbij z bs.j.ftlios. Tbzint^ artanes a ^ farmaci3.bi)
fcitbaii boies fimt t paludis meotbidis pfundo bitates q eialisrcgio e infclicib*’arbotib^ referta. Seds
iRipbatb afrapbaa a q papblagones.-r papblagonia nome acccpit.B eminotis aficregio. 'Kerci^ Cbe
gomia a q friges emerfere.T a db^ frigia mions afic .puicia costata fiiittq pollea Pardauia.ixiniK troia
co^ittata^e. Seds fi.iapbet magog a d fcitbc -r a qbus febia z gotbia nomen bucre. C crci^ d&c^r fiuc
made^ a q medi a db^ media regio nome fottita e q e alTyric -r^fie vicina, «©uart^ fi. iapbet iauan a q gre
ct.bic.iiij.genuttftlio8 ^apbet fundavjroa fuumiltb^abytaliaotllareba. Scdstbaifdi
illcpdtditioncsgrccof %v miojtaftatarrospdtditdatidt^ctltccs&iccbaf
ctadb^mareionitino- M inde.puicta cilicia pauli apfipha. Ccrci^tbal'
meacccpit.ionia.eigrc yfaafcctbimaqcypaiftilacctbina&caftutceq
ai? regio fiiit.ltcr cana circa ifulasjxfocioei^pts. ©rt^todaminaq
z coUa q nunc C urcbia i burgudi.b i infula rbodis ventes rbodlos ap^
0:. Tbnm^beltCmaq pcllari voluit, i^uit^fi.tijubal a qjaifpani ad
belifey. d pollea colt| a b’ bifpata europe f-gio pma^ia. Sctt^fi.mo^
gree] nuaipati fiint. a a q £apaCDcc8 z regio Capadocia maioji
btis eolia ifula in flClllo'^^^^^^^^^^S'''^^^afic victa ^ptPfi.tbiras fuos tbirefes appel
marivtgitiigducKPaf' pPRJlaiilt.aq tracta .puicia. qifcitbicBttb^enoiaf.
icda»
oiUfita
WVtt
ajmam
^mmdactas mundi
f 5lc qut-r caynan &f tace. itif.faHe t'ntcl
JlUgendo vt infra vbi tbare fili^Srpbajcat
, nat» ed anno pn'8 fm.trrpp.copleto ^n.
I ]rt.tlfi«di f oajTp.btcciurtawn falctn pjmo cdi
‘ ficaint imponens ci nomen fuu. que poilea bieni
falem eft appellata, vijtit aiitej annts. 455. ab ifto
Sarmate qui x tndi ptodiere qut p2tmu5 indiam
incoluere. ^ ^ ,
r®sufttnn8.p?i.ce ciut.cei bicit. T^oft be
Lncdlctionc ftltoju tloe vfcB ad Sbzabam
_d.nulla ftt m«io aliquo)!? litfto^.nec eos ta'/
me ccfmflc crediderim. 6 u omnes comemo:aren
I tunninnS longii fieret x eflet bec magis byfton
ca Ciiligcntia cp^betica jjuldentia. ^
> -rfL-^eber filius fale nat» eft anno pjiS fm.50.
«1 t^en.x:i.mundtto.250p. tneb» dbus vi
Ju^pt.4d7.annl fuere.flbtfto beber bebtei
ludd nominati funt. nam in tomo et familia tlli»
in biuifione linguanim fola bebzea lingua rcma-
fifle &2 que etiam ante Otulfionem llnguaruj
non bicebatur bebjea; § bumana flmpliciter
\ quia omnes bomlnes a mundi pzlnclplovte
bantur.addlt tamen auguftinus q> Pm opfr
ntonein quozudam bebzel tncutur ab flbza
bamcuiu8 opintomS eft burgenfis. dfeatb
jcd-vbl vult qp bebJd tuatnnir ab beber oe
nomlnatlone^pjn nomtnls.ft ab Sbiaba ex
eo quia abtabam veniens Pe ilfoefopotantia
venit per flume ideo picebatur bcbtcus id e
i-ineaCbffir
^ulc
>efj|bcr
-aiiimad.
aSnda
tranfrtuulalls ideo omnes eius poftei t.ac fequen
tes fidem eius tucebantur bebtatflcut llU qui ve
nliint ce vltramontanls vltiamontanl Plalt .*|^a
tet Igitur vtramcg aflcrtonem bene valere. «v l.
'^'•^‘Ste 5ectan filius bebeibabult.iritj'. flU!
08 ciiil omnes fecerunt generationes ^n-
j, jjCipales.Sed populi Pm ^leronlmu non
P funt nobis noti vel^pter longinquitatem terrai?.
3 vel^tcr mutationes populonim x nominus. vel
conmtlguerlsaltjTuecaitfls. £tlfto2ubabitatto
) mafla pergentibus vfcg iSepbar montem ojlen
talem.
0te pbaleg nat» eft anno mUndi.2 545.
vifit anni8.25p. fele fuit ftlliis beber fle
Pictus . qiua in Plebus eius facta friit coi
ftiflo linguarum, quafl ipe Pluifus fit ab alijs. qj
1 in como fua manfit lingua pjiftina.qula In ca co!
)jfpirationcn6fult.t^ndefimSuguftinuminboc - —
lii culpa.£t nota Um didennqj numerus lingua-
rum fuit fim numemm generationii5.f.72.Quct»
autem eft numerus gmumimulto amplius qi lln
V guarununam in vna lingua plurimas gentes no
iulmus.
l £n vel iRagau filius pbaleg natus e an
ino mudt.2775.annt Vite eius fucrc.502.
£
B:
(Culus tempe templa multa pjlmu coftru
cta fittflc rcfcnitur.iCt quidam getifi pnclpes aco
rari ccpenjt.Scitba:? quoeg regnii Pl ct:omim.
i F
cJILA^ti
.i5ecunoaemsmuoi
JFoIm XVII
^«‘orolima «omcvrbi:^ tit paldlma mc
•tropolis tHdeo!?;pji^ ^eb^poftca fale.
stercio bicrofolima. vitio bdta Pi£t3.C«
tus vrbis ptirn^ pdttot fmt(vt ^ofepb^ teftaf )
£anaan cj lulP appellat*’ eiat ref. £t b mei
cbtfcdccb facerdos na altiflimi £ucebatur.i©m'
cu ibide pbanu edificaflj illud Solima appella
■Hnt.folimi fucrutppfi lujta lieta tjs bomet^ pu^'
Snatilfimost-r a bclleropbdte ccmctos Oicit. et
tn motib^bitaflc.ft comeli^ tacit^eu te ludeo?
on^ne opione narrat att.5lli) clara liideop tm#
tia follmos carmib^ celebtata bomeri gete pdi
tam vtbe biaofolimd noie fuo fecifle. vfi Juue
nalls mterpjcs Icgu folima!:. q ciintas cananec
gctts vfq; ad tpa bauld regi bitatio fuit.incc io
fuc indeojn pticeps cos eananeos feu icbufeos
ci.peUercpotiut.ie>auid icburcis etpulfis cu ci#
iiitatem rccdificaflet ea bterofolima.i.miiniufli
ma mlcupaiut.lfe>ui^ vtb finis ^ munitio petro
fa erat.-! niplici muro cingcbatur.q vt Strabo
aitintcri*’ a^s abundans eeteri*’^ o oino ficcatn
foflam bebat t lapide cecifam.i:l.pcdu pfundi#
tatcdatituto ’^o.cc.l.£ lapide aut cjrcilo cduaa
erant cclebarimi tepli maiia. bicrofolima
logeclarilTima vrbium ortrtis llip biios colles
erat pdita iteruallo bifcretos i qua com Vcbcr^
nme cefincbat. Colliu altei- q fugio? citas eeccU
fio: -r iplieitate birectio: caftellu bamd bicebal
tur. Sltcr 4 ifmo:e fuftinet citates vndiq; tecli'
«is e valfi medio ad fyloa ptinj ita fote 4 biilci
evocabat. ftrmilfimcatbdfalomois aliotucgi
terra regu oga ojnata fuit.agnppa cc gte? citafl
addiderat x cini:crat. £i;uber3S em mPtitudine
paulati ct:tra menia fpebat.Hloiata e gs addi>
ta noua citas. 0mc at citat] i giro fpaciu.trjcjc.-t
trib^ ftadijs finiebaf .£t fi i toto admirabif.tcr
cius mur^ admirabilioiob ejrccllenas turr] q ad
feptetnone occidetecB furgebat i agulo.cc q fo#
leo:to arabia.pfpicipoteratt m.arevfcBad fi-
nes beb:eo?.£t iuetaea tuni yppicoit tuic qs
berodes i atiq muro edificaucrat. ifeirabif fuit
poaa fhsiqlim;
HI^ROSOLIM
i feptrtrioali gte aula fgia pftaftiflima piilgcba
nir.iffiiuro alto cmaa acvarietatc fajcotn otnata
tlfePte ctniq; pome^ g circfm flete ojlunec^ i fin
gulistq iter eas fb bino patebat Ijaacia vbi erat
Viridaria cu aftcmisaicis.qb^aq eflimdebaf »
Tbiidct bicere b rj^a qf fuerat cu flama ab itelli-
nis ifidiatotib^ oia pfumpfit.©c etcidio tn b^
regie v:b iferi^ patebic v:be aut faffas reddidit
mo:8 tpi- "^fa^ fac i eo loco videre poffumns
Smne.f.^lft^e^s.C^lufeii t^liruinasiq
tocuit. Iqcuvbi cu fuma builitate paffiis e co:gc
vt nos ai palfionib^ ltBaret.fepulc9 vbi facnm
mu iU6 co:p^ (bftitit.iEt vn afcedit in celu. q ad
tudicui f uerfur*’ credif . vbi volt fluctib^igauit
vbi oticg elegit idoctos atj iopes pifcato:es.q^
ru bamis z rbenb^pifcaref igatotes 1 fges ge
tiU5.vbicecos illlutauit. to:ofos mudatiit.pal’
raUtttos eictit. mo:tuos f iifcitauit.tlfeultam t
alia q loge gfc4 tedtofii ca.ai et aiage.no fint
jvima^n,
:6eamoa ctvis tnundi
is0rttrc8pniiape65cctan.f.itTctit// ^cctanfra Hiasoth Supbe
• bjotbt0i)pb£itaciim/ui8j3opu^' ta pbalcg pJtnceps ^3^3®
c^j^^eUsfojmtdantes&tUimuttcnipoflc cieCbam pbet
inundare conenerut in campu fennaar^ bi^
centes adinuiccm. i^dificcmui; tumn^ciu
altitudo gtingat vfcg ad cclu5 tc. men.xL
E)cu8 aute videns (j» non ceflarent a ftulto
fuo confilio confudit co2 linguasit ita fa^ /
ctuin eft vt per totum niudunt birperscren
s^w^inirtuiii regni illembtotb fuit babi i
«l« Ion c|in poft confufionem linguam
j».A-5!ofas3di)t.i'egno relicto filio fuo be ■
lo . Suitufhnus vo bicit eunt inte ftigatujt Otbatog^lf
t ip filTi afliir regnum illud obtiniienmt vfcB ad
annos.ivo?» ^ .
!»'W^S'te©elu8biciturrcgnaficin obfcBro qj
^ paruu wmimii b3buit.aEt pjim^ fuit que
S5_^i^crro: populi ccuj putauit/0 n biuerfc ge^
tes biuerfimode eum appellant.f.bell baal. haa--
limbeelpbegoi beebebub.
fi
_^c omitur plura regna, pnino fcitanl qb
. licet fit veturtiflimii. tamen interptincipa
^ lia regna non coputatur.^nde ^ter iWH
118 ruditatem regio illa barbarica e appellata ma
gna valde.quia meotidiS paludibus incipies m
tcrbanubiiim-rocceanumreptemonalemvfcgad
gei-mamaniapojrigitur.igt eft pjim^ars curo-
pe gotbi vngari -t bani funtn: bqs.Secudum re
gnii mafritagcta2?.Xcrciu fiebiomo? ce quo var//
ro vellit antiquo tempe ejtozfns peruenit ad atbe
nienfesiteinde ad latinos. ©uartum egtptio:u5
ce quibus in fcqnenti folio.
‘ ' ■^Cbm Sugu.^nter cetera regna biiofunt
febrio ja anirioin i romanomm tempib^
y "i locis ojdinata i biftincta. 5llud pzius
rt oiicnte aliud in occidente furrecit. ate^ i
me illius initia buius ftiit.Secudus igif
ree aflirionij et pjimus monarcba fuit 'Illi
nus qui Ubidme cominadi vicinis fuis bel
b innilil.quo8 jrterbelbndi 'mperittam
cito fiibegit.CotamcBaftam facile obnitu//
it.i£t fic betus eft ptimus oiientalium mo
narcba.feic ciuitate magna Uliniuen. qua
afllir cdificauerat ampli3Uit.i6t ep nomine
fuo appelbuit THimuen. bic pnm^ fuit in-
ticntoi ydobtric ce eo cp pii fuo belo moj//
tuo ymaginem in leuimcntus balozis fui fe
cit. concedens omnibus reis qui ad eay co
fugerent fcairit3te.'r fic ado tari cepit-Cu'/
ius ceemplo t ah) buiufmodi ymagies fe//
ccrunt mojtuis.quascemoncs intrantes
bantes rcfponfa. biuinos obtinuerunt bo
notes, buius tandem ydolum ©aniel pto
cumin babiloniam eaptiutts addu-
ctus fuiflet cum eius templo fubuertit.
Be Curri »el l^abilonie.
O£mbJ0tb gigas niami fojtiflimus.Tncc pmo fuo vtta fiincto libidine bffandi fnceefus apud ba>
bilotnos impcriiim vfiirpaiiit.Cm'ij8 re^i ^nciptus in campo Sennaar incepiMn quo cducntio
nem babiut vir aiidaaflimus '{'/doqncntiffim^ vt bomtnes a ca timoze reuocaret eis pfuaftt vt la
tCTes facerent -r t^ii' coquerent -z turrim edincarent e^xclfam-Cui^ cacumen vfcg ad celum pcrtirttjerct tan^'
CB afcenfurt per eam in celum.^uam cum ediftarft magna eo? fuperbia fe cotra tcum erigentes, fdiftca
tium temeritatem bns bac fola antmaduerfionepculfit.vt gentes tmet fcptuaginta q tbicouaterantt t tc
fccndcrant et: tribus ftlijs Tiloe cuiibus vna erat lingua totidem linguanij conftifione fueinducta. vt altei;
alterius vocctn non mtelligeret. jlla confpiratio fic biifoluta efitvt fuper omnein terre faciem fpargerenf
Jn quo loco aut bec turrts j&abcl ftctit paucis notum cft.f erunt in otientc effe ciiutatem (gmpotiu nobi^
Ic cbaldcoju ^pe iCufi-ate 2&aldacb vocitatam. 5lbt incole aiut non longe ab vrbe videri magna cogenem
r .
lapidum t CEuaftationan.igt ^ptcr.rupcs t animalia venenofa no patere acccflitm.eam ibi mtiTe opinan-
tur. £t ab bac fingula ad conim ciuitatem e babilonia traducta.Curris autem altitudo dfe.clmin.p^'^""
a :©cda feitiir babiufTc.paulatun altiotibus in angufttis coartata teferibitur etvocatu e nomen ©abyUi.
confufio.£um ibi fuit labiu vniuerfe terre.£t bns fuper faciem cucta^ regionu cos bifperfit, ,
£gnum Scitbap in regione feptemonalijnitiu fumpfit.^bipnniu regn.iuit ffljanaus.a quo «
1 'i\tbanais flintiustingenti cognitus fama nomen accepit.^ui in paludem befluit d&eotidem.quc-
Ultualcm appellauit ^irgllius in quarto (@eojg.lf|>ec itai^ regio ab ipo tbanais biuiditurflu-
iiio.t vna pars remanet in europa.Sltera in afia ptoteditur.^ue aut eft in europa ad Craciam termina-
'Xt pauca gignit animaliatT a flumine remanet tllefa.i©He fo in afia ad ojientem vergenst biuerfas co
tur:
tinct gentes :cc qua? monbus bipit iulhnus in pjimo £pttbo.£omuniter ailt omnes ^citbice getes cqn
««.■glcfotm egiptio? regem cum omni epercitu -r belli apparatu repulit at^ fugauit.Sfiam ter bello fube
gittt per annos multos ftbi vccHgalem fecit. £? fcitbis autem multi eneruti qui res magnas geflerunt £
quibus amafones pjimo clariflime.rnulieiest que i bellis clara geflere facinota.J&ictnani t partbi ab eis
t»cendcrunt.iamU etiam magnus -r alij fui qui pannoniam fubegitiT aquileyam euertit: ac in germania
multas edidit vaftitates ab illis CEfccndit.Zclio2bcs bunotu re? qui contra Juftintauum imperatote in-
furrejett c? fettbia otiginem bu?tt.^ngari£3tbelani (©otbtcBvntucifi e? fatois emerfere.Sani quo® ac
Curcie? fcitbt.i.pdicrunt.£a quippe natio e? mago tloc nepoteottu babuit.j&arbara em gens m.®ue
nec iuftum aliquid tenet nec rectumifeipcntes t ydola coUgmultis inuolntis libidinibus.
...^^fgnumSflirio? in otientis plaga 5lnno vite ©arucb.?jev(£ufcbiofcfcrcntc)initi'5runipfit.©i5
1 '^quidem regnum pte cetenS ommbus infignius fuit.£um per annos. i 502 . a ptimo rege belo ille
^btotbidevf® ad iSardanapallu.vltimuifub regibus triginta feptem potrectum/uerit.SflVria adt
afie regio fuit:que ab o-tiente fliiuio £upbrate ab occidente noftro mari x egipto temiinaf . S feptetnonc
1 0 babet Snuanam x £apadoaam a mendie autem S^inu /Srabicum babet,£t bec eft Syria.
^ecundacms madi
£ianim -tlmarcmum fcnutiamm tenipo:e 1R354H inter Scitbas t ^llbaiios fumpfiffc ottu femt.
B ^ ifcikcerK fcmtiie Scitbicefiierunt lum flinniim Cbaimyin pninum inbabitantes.ecinclc ad Io#
l'ca iuitatcrniodc>ntafluinummi£nmint.i@.uiiclco ab aluiuibuaSniojonuis vocatus eft. Jiidc
vltcnus pjoccdcutcs maitnam Sile partem fubegcrimt.f ua unt autem bis pameregine belUgerc dbar-
tbefia t lampeboiia.qiie fe a maite genitas perbibebant. «Que cj; ciiropa ptocedentestmagnam afle par
tem fubegerat. vbt £pbcfum t Smirnam atci; alias plerafqjciiutatcs condida iit. iPcc eis cum viris res
erattmfi veris tempote cum quibus vulgo tvlcctari confiieuerant quoufq; grauidas fe pfentirft. ^ quib^
fi mares nafei 'itimTcrcitnenecabantur. !5in feminas apiitatis inuftifq; tvrtcriojibus mdniis bellica crer
ccbant officia.felnde -r amafones Picte funt.ab a quod cft finet-t mamatqiiart fine manta, bas ejpugna-
itit bcrcules 1 bcUotopbon filius 2&lauci rer £o:intl?i. K biS vide ^uftinu in ptiino £pitbo.lib;o .-r Pio
donim Siculum.
£gnum £gipti'onim tempote iRagaii fintiu fumpfille eonllat.^n quo telle £ufebi'o Djirtm regna
I 'S\iiit etotos.quod quidem crelniS 1 PiucrfiS altercationis feu tumultibus mutatum fuifle legim^.
^ce quo etiam pertoe in facris codicibus babetur mcntio.C'urauitmvrcB ad auguftiim^ea quippe
£gf ptus a df^efran filto £bam babitan pamii cepta cft.iRegio fiqiiidcj anricana .qnec^ vt nonullis pia
cet ab egypto ©enay fratre id nomen poftea adepta cft.£t vt *|blinius in quinto naturalis biftone fcribit
flbotieterubJomarlSfririecjicoiungitur.Slb occafu£yrenen'relpl?ricercfiduub3bet.£umaidicvf<f
(^.in £tbiopia pjotaiditur.S feptetrione <>0 £giptiu mare babet.igt cum in ea raro aut nueg pluat, 'illili
inundatione fecundatur vt in pefcriptionc nili fuperius pofitum cll.
£ginim S^iciomomm in Sclaala feptuagefimo qitaito vite lllacboj initiu rumpfiflc £ufcbins re'
J '^fert.vbl pjtntus regnattit £g(bcus:a quo £gtlae3 vocitata cll.iQue poftea conaativtnPeScbata
«A, ^Picta fuit.£utu8 maelmeclarum oppidum cozlntbus futt.lbojro regio becvt teftatur*(blinius in
quarto naturalis biftoJie refertiflima cft oUuetts. s©uc etiam licbaonia vocata fuit.Se biuufmodi regno
iauguftinus.ievti) .Pt ciuitate cci Picit.£>yciomo2um regnum admodum parim erat, tc qiio etiam ©ano
vellit antiquo tempote erotfustmulta locutus cft. Tberuenit autem aliquando ad Stbenienfes. tcintc ad
lattnos.poftmodu ad iRomanos ccnlq; ad £urcos.boc quippe regnum Purautt vfcg ad O^eli facadotiS
qj 'rviginu.Sc Duobus x fe;cagmta fupta octingentos annos.poft quos facef
:8ecund4efa0mudi JFolm xix
l^emfuUe mgeneraU.Capi.
s^l^iUfulc oictc funt:co q? m falc».i.m3n fttc
•I» ftmt.ie;c bts ijottflimc z ma^imc pone^
isJLsixfunt. :g>ntani3occcam infula inter--
fufa mari toto otbe Piffiifa.vocabulo fnc getia
cognominata cft. Ill»cc adueifa gaUia? parte a4
jiipcctum bifpame flta eft.Circmtiia qdra^
gicfoctica feptiiaginta ^ncfe milia partUu. mfta
•z tnag fliimia in caifontes calKJm metallo? co
pia larga t vana.gagatea lapiatet tlfeargartte
plurime ibifunt.l^ec etiam btof comunla an'
glia. £banatbo8 infula occeani freto gallico
a b Jitama cft vano termino fepata. Ciloe vl/
tima infula occeant.Ciloa indic infula e Pm fo^
linu.lll>ec fert palmas olcii x vineaa.bec otnea
ta raa boc folo miraculo vincit quecuncB ar-
bo: In ea e nuncg caret folioj ibi mona caucafua
qui manmd otbia partem perpetina iiigia pe--
netratiarbotea piperia ibl ad fimilitudlnem lu
nipcrl. ©tebadea infule occcani.intra bnta-
ntampofttenumcro.ytitj.quaru.tr.icfcrtefimt
-t. yii) .coluntur. Scotia eadem t biberma.p#
pima btltanic infula fpacio terrarum anguftiot
fed fitu fecimdtot.lfeec ab affrica in boteaj pot-
ngitunillic nulla anguia.nulla apia.auis rara
igadia infula in fine bctbiceptouincic fita.q
binmit £uropam ab affrica in qua berculla coi
luuefunt. fottunate infulcboc vocabulo fi-
gnlficant omma ferre bonaiquafi felicea -r bea#
te fructuu vbertate vnde t gentiliu erro: et fecu
lariimi carmina poetanim ptopter folia fecun-
ditatan eam paradifum putaucrunt. H^anim
p:ima bicitur memb:onia:fccuda ^nniona: ter
tia Captaria.quarta Cbcodctalia viuaria. bcc
fitefunt in occeano contra leuam mauritante.
(gozgondea infule funt occeani.
dii5 infule crife t argirc. Captobana bcc oea
mfulcocceani. Sunt-r alte infule que abbc'
lefponto vfcgad gadea m mari magno funteo^
ftttute. £c p:tmo cvp:ua infula a cyp:o que e
in ea nome accepitnpa eft.-t papbon veneri co/
fecrata famofa quondam Oiuitija manme ena.
5biemm ptimainuaitlo bulua metalli fiut et
vfua. £reta infula grccic para e ingena cotra
pcloponcnfcmubl abfcoditua cft lupita t cnu
iritita. fuit autan quondam centum vrblb^
nobilia: vnde et ccntopolia b icta eft. "(btima
rcmia x fagitt] claruit, '^zlma littena lura fijnt
cqueftrca turmaa pttma cocuit. fttidtum mufi-
cum fpondeia t bactiUs in ea ceptu eft.£ap:ia
copiofatcenna egct.lupo8 vulpca x alta feraru
nona nufcg gignit ferp^ nullua: nulla noctua
X fi inuentatur ftanm motitunlarga cft vitibua
X arbottbustbiptamua berba ibi nafcif . pba^
langoa venenatoa gignit, flbidoa infula eft
europe fuper bcllcfpotum pofita. £booa in/
fula eft adiacea pzouincie atbice in qua ypocra
tea medictia natua eft.£t vt varro tmia ebma
arte lanificij' i otnametu femia? claruit. £tcla
dea Infule grcci qiiidas autumant bictaa: co q>
X fi fpactfa longio:ibu8 a telo p:oiecte in o:b^
tamen circa telonfitefunt. mamotbem ciclon
grect t)lcunt.i©uidam vero non Cf in o:bem bf
gcfte;fed ptopter fcopulofoa qm circa eaa funt
bictaa cicladca putat. S?>ect'n bellelponto inter
egeumt malcum mare conlbtute.Circudantur
ctiay pelago mirtbeo. Sunt aut ornea nuero
quinquaginta treatmetropolta earum rbodua
©eloa cft infula i medio cicladus flta: t blcta
ttloa fcrtur:quta poft bilumum ogigi temgib^
notatur cumotbem multta mcnfibua noe con^
nnua tnumb:affet ante omnea teiraa radifa fo/
lia illumlnatailbtttta® e? ea nome q: p:tma vi'
fibua manlfeftata fuiffet. tlam cvlon grcci ma--
nlfcftum bitunt. 5pa cft x otttgla vbl p:tmu vl
fe funt cottimicea attea quas grecl otngias vO'
eant. Jn bac infula latona emea cft appolllne x
byana.iS>cloa autem x cluitaa blcitur x infula.
iRbodua ptlma clcladum cft. iCarpatboa
cft vna alia ce clcladibua. £itbcrca alta cft cy
clcladtbua vbl eft oztavenua. ycbana e alia.
£byon infula Sira lingua appellatur: co ^
ibl maftie gignitur. Samo infula eft in mari
egeo: vbl nata cftjuno ee qua fuit fibtllafamla
X pttagotaa famm^ a quo pbtlofopblc nomen
Inuentu e.^n bac Infula pmo vafa fictilia repta
blcuf . Sicilia a flcbano rege flcbama blcta cft
cctnbe a flctilo ytallfraue ficilla bicta.T^:i^at trl
nacria blcta jpter tria acra.i.p:omontana pck»
ru^atblnu et lylibeu?: b ab ytalla cqguo freto
bilcrcta eft:affhcu mare pjolpectanaitcrria fru
ctiferaivdiatfulpburc plena, ©n x tbletbnc
monna ejttant incedlailn culua freto fcilla x caf
ribdla qulbua naulgla aut abfotbentttr aut co!
lidunttir.fult autem patria quondaj clclopum
X poftea nutrle tyranno?: ptlnclpem vrbiimi fl
racufam babecin ea Infula p:imu inuenta e co^
mcdta:mare eltta co:allum gignit x acbatem la
pldcm flumen acbate batiomnla ambltua elua
clauditur ftadloium miim mtliu. £olie infu-
IcftctlidappcUatcfimtab colo ypoteftllo: quey
pocte fineeruntrcgcm fulffc ventotum.Scd vt
^arro biCtt.recto: fuit tftarum Infula? et qirt e?
earum nebulla x fitmo futuroa ptcdlcebat flat^
vento? ab imperitia vlfita cft ventos fua potc^
ftate rcttnuiffe.£cdcm Infule x vulebane vocan
tur ® X tpe flait ctbnaa ardeat.Sunt aut® no/
Item Dabentea ^la nomtna.qtiaru5 pzlma llp
panaialtcra trafia. Sardus beratlia filt^ cti
magna mulnmdlnc a lybla ptofcctua fardlnlas
occupamt -r e? fuo vocabulo infule nome cedit.
B^c in affrico man in longitudine milia centus
in lantudie.el.pafruu.5n ea nccg ferpea gigni/
tur necB lup^ifontea babet fardinia calidos In^
firmis meddam p:cbentc8.furibus cecitate; fi'
faaamento bato aquas elua tcngcrlnt. £o:/
fice infule c?o:dta incole llgurcs ccccrut appcl^
lantca eam eje nomine bucis. ® luiditur aut® a
fardlnla.rr.mllm freto cincta ad ptofpcctu yta/
Ile. fboftta infula cft byfpanlc. j&alearea
infule byfpanlc buc funt.Sfrofladca x
fidca: In bii a p:imu Inuentua eft vfus fundara
qbua lapidea emlttutur. multet alie funt Infii/
Ic quia mbabltate blc non numerantur.,
I II I I I . _ . ,
:Becmdactmnmndi
-•rl^aronfa e regiO.pttm i'n afisJ.Brtm i eu
•lopa q albaniee vtciM.iSt ab amajoiwl
_ ^ 'JLbiiBevocata.fiicmtautamajoncsgoi'
to'4 qtn c^acrot ixirtfen«i fcitbia]ciiropc vt tJif
CIE 5fiCG.U.i>:.q mantis fius in colo imcrfcctis
viro];z ftio? arma arnpietcs boftcsvinlt antmo
aggrcfTc.cs manto? luo? nccc fumpfernt cebi-'
ta vltione. iM oot mafculti a fenc ad pim^
In t o:e gladtj pimerut.-r fanias rcf nates tbol
lliu rpolta ccrtpietcs.tanccps pitcr fmc mafcu
lo? pfomovmcrc cccrciicrut q onas rcgtnas.f.
dfeartbefia t lampedond manto? c?eplo (ciis
Jg buo folcbat eflTe i£gc8)fnp Ic ftatncmt: qrnm
vn3.p cedes cu cceratu p Ijoftes tmmcabat.al#
tera mtcnm repnblicas gubernabat effecte fune
aut tam fottes oteui tempote bellatrices ^ ma
gnam parte? afie fere.C.anms coimnio fuo (b//
lecerunt. inter tpfas^po nullum penitus mafcul'
ium viuere vel moiari ratone aliqua pimferut.
c^fimtimts gftib^ maritos fobolis ^-atiaele-
gcruntiad quos ftatutis tempibus accedentes
piolem conceperunt. £>cd tge completo ad pcc
ptiomsofftctum inftttiitoimantos a fe recedere
etaJtas manfiones qiierere.coegenit.marciilos
aute filios vel emaciabant vel ceblto tempe pa'
bus tranfmittcbantt filias 'po fibl refcniantes
C38 ad faglttandum t vaiandum infotmabatt
et ne in fagittarum ictibus mamillarum groffi-'
cie impediretur eis In.vif.vt bi anno mamillas
tectras eciirebat.-r icco amafones funt blctc. l.
finemamavt Oiclt^fiixnuslibto.i?. bas vniC
inamas antiquitus multi voc.iucrat. iQuarum
feritatem comuit vt blclttir b mo bcrcules; ceiny
te acbiUes.fiied boc potiiis fuit per amicitiam
per viresiricut in geftls grecotum t Smafo^
nitm contlnetur.Siclt autem ^ficoa^cp pei' ale?
jrandrum magnum amafones vfcg ad internlti?
enem penitus funt celete. Sed biftojla alecan//
dn’ bec non bidt.ilitmo biWtur amafonum reg£
Ita alecandro pofttilanti tributa per minctos rei
fcrtpfiffc.be tua pnidentta cft mirandum q> ais
feminis confligere ftatuifh.quare ft fauente nol
bts fonuna fuccubcre te cotingatimcrlto es cof
fufus cum a mulieribus fis ceulctus.i^ fl iratis
nobis bqs nos teulccrls parum tlbl poterit ce^
derc ad bonotem. quia te multcrailts triupba-
llt.llipei- culus refponfo ad ammlratoem bua»
re? gencroius. blcltitecens foee no per gladius
t ftiroicm mulieres vlnccreifcd potius p amo^
rcm.pjoptei' qb Ubertatem cis concefflt x Ipfas
non violentia fcd poti^ amtclcla fuo Imperio fb
lugauit.©e eonnn regno fcrtptum cft in folio p
cedenti.
Hmafones
fecunda eta0 nmnoi
IFolm XX
Oj©biUta8drabcc tcttiEaferf introdu
cta.igt nota cv plunbus be cante nobi'
Uta8 iftinita riut. Tbjtma fuit ncceflitatj
iCrdcentc em bumano genere; cnj bomines ad
malu p;onlcflent.opojttnt .pbibere infuit** p;a
Bo;? aduerfus bonos.-r Ideo ellgebaf ali^s vir
bonus luftloi cctens atcg piudentloi. 4 coltatl
pflderetittuofos .pnioucret. mediocres cefen^
deret -r malos coerceret. Ife»lnc blctus e nobilis
quafi j? alljs InV^mtlbus notabllls.^n felero.
inibll aliud video in nobilitate appetendu.nlfl
^ nobiles qdant necclfltate coftrlngatunne ab
anacjju piobltate ccgeneret.Secuda caufa fuit
blfcoha plebiutq rectu ludlcluj ignoiabat. litet
tu inter fe pacate vtuerent.iliam adeo ebetes fu
eruKQ» nibll magmpedere valuaw.nlfl qd vul
gari opinione cclebiabaf. ^iteipedlebat pio
ipaj? pace coferuandatvt e;: natalibus nobilius
pilnclpes bjiberent. Cercia caufa.f ceflit et foi^
tltudlne aliq flngulan.lDonucB em cdmultates
granate ob incurfus boftiles tale edictu fanteft
vt deueg patria a talibus libcraret.^us nobili^
tatis .p fe t bcredlbus fuls ppetuo obtineret. 5
mo plures nobilitati legutur. ©uarta^aufa et
abundantia oiultia? fnmimr.jailqn em popu
lares nfmla penuria victualia attenuati tradide
rutfetfua alicui Olulttivtboc pacto malu Ino# ^
ple temperarettet eu tcinceps velut nobilem et ^
bnm recognofcertt.^nueniuturctia qdam no^
blbtatesp blulnu oaacululnfbmte litet pauce.,
qrum aliq pmanferut; vt inbauldtaliq cito cefe
cerut vt faul.t leioboamt-t quotuda allop. plu
rlme quo^ legatur nobilltatespviolentia et ty
rannlde Introductetqru flmiliter aliq ftatlm cc^
ftructet penitus celete fiierut. aliq flabiles per
ni3nfci;ut.£t nota qp Pm veteres blflonas raro
autndi^lnpaganilmo nobilluftirpes ppetua^
te fuerunt jpter fuBblam t tyrannldem. dfeulte
ctla apud tplanostflxer eandem caufam celete
funt.m Illud £cci.t.!^ede8 biicu fiiperboi? ce
Arufit bns.t jedere fecit mites p eis. ^tem no
ta <¥ nemo vneg nobilitate odio babulttqt e bo
nu per fe appetiblle.flcut virtus aut rcllglo.fed
mula fanen ea fugerut ob grace plailu qd In ea
latett^er bifficultatc maqmalpfl aneta.feoc
fatts i (ancto ^il3a bauld apparuit, que ipemct
Ceus tam pcaillariter elegit. iRelindturg.qivli:
pauclffinu ad tatam fbllmitate ydonel fuerunt.
mo?
m S.ctam.vetCTe^ quafi aultu gennu moie noua imp^ cupiditate mutault inferens bella (inltlnte -r
rudis adbuc ad rrflflendu populos fupaulK-r ad Ubie fine vfcg puematUnus i^tmr ma^irndlne quefite
bnattonls cotlnua poffelflone flrmault.Somltts Igimr .pqnus accelTlonc vinn mJteJ m alios traniiretr
•r ptima queqj vlctoila Inflrumenra feqntls dTetitottus otlenas populos fubeglt.'p>o(aemo tlli n^uueu
sdzoalte rege :©3caiano!? fuit. 4 pnmus artes magitas luuenllfe 1 udci? monis blUgetimim (pectalicypt
plenius ce eo pateblt)q occlfo t ipe cecclfltrcllcto Impubcre llUno "tveote femlramlde.eld banc nii^naa
intatem niKfus fuit ^onas mba.que bebtel vlru fanctunomlnat.^s cu vldera petotes aultatis itilniuc
jxi mlferlcozdia fuambena cofecutotes.ne vlderef falfo pdlcare ad «xnuclandu eluf^ dultatiS intentum
ire omnino recufabatideoapfpectucelfefugcrepo(feputault.ff>terqdtmarecemerfusacetotcglunt e.
■qpiStolatne fcelus ececrandu qd fuit ois mali pnnaplu bis tmpib^ iniWu furapflt.Cnbus maqmc
^M»ce caufls. vtet vete? monumftls colUgtre poffumus bomies ad ydolo)p cultum alleca aftecnoe.f»
emote adulatione x amfitd Oillgenaa circafculpturas
n
Oacbojvo octo»iiidcbagcnmtmto8c4ba8batucltercm8fint4 scnuttrebcccamfiUaj ctlabaiT
nuo. 3fie nacbaoz fou8 filius tbarc. vjioi cius mclcba. Ifeus piitn^ mt^nacbo^. 5ob filiabus.
JgHis fcos ftU^acboj babuttcB buos filios y iddicct beoj pjim^balaaj frfus. "^atiid tcrci^
niius nacboi nlm babiiit vnu laban ^ viia filia rcbccca.f.iiban filius batud buas babuit filias qs poft
ra^itiu.H.ano^i lacob filio rebcfce fojojis fiicin Vi:oje8 tradidit, tya ptia filia laban DtiniacRvro: iaf
cob lippaoctilis genuit fc): filios j vna filia. £>^a filia laban raebd vi:o? iacob. bilt fterilis tande gciw
tf buos mojtiia in parm^e^Klitur ^ betbke. iffiebecca vi;oj yfaac.3ft3 rcbcccd butat yfaaefi^
Iius abz^aba in v^otcmquabdirfer femus abtalaant abdujatee aram mdbpotaniic in terra cbanaan. qua
annuente inolcint vt afponfanda pduo requiratur tt cofeniii.iCamtiel quartus fili^ naebot. Cafdb
tusfilms. Sian fc^isfiUus* "^bddasfcpttiijusfiiiqg, j&claoctaqiis filius» •
j6ecunda cta$ mundi
i^oliu XXI
alRam cu gcmiiffct iotb
ftUuvmcu-rfaratt mcl
cba ftUas inter cbaldcoa mo?
cu^ et citate caldeo^zqbrbur
igi^aut filias fres fiii buircrnt
vxoje8.nacbo:.Cnidcbam r
abtaba far3y.potrotbaret)a
tena caldco^i odio buiflj
ydola q apd eos i pao bebaff
Igne adotabat^et ^fpta lu'
ctdSra filqTutmtguitcnfius
incbaramaopotamic citate;
vbi T tenm mottu^etcnvipP
fa aitl8,cCtV-i3 em bois vita
cecrefeere ipcipicb3t,£t pau^
lattmbtes eius fiebat btaiio
res vfiB ad generatos nioyfi.
_ ^0(Jc c)5 tDC vciti^tib^ iero ouoo’^ Sigeus vius iociottjii*ioir> EDiian attg uuu/
sn^fedls inVorib™crtiitat1adtnutt3dupauBe6.db^vifi80ixurrit rogas coges eosvttedinaretlntom
fuas Cii fero efict.^ul ingrefli coma ei^ois ppfus fodomozu ciraidecmit tonm lotb bicttcs vt .pduaTct
as illos Imieneslntedftes abuti etS.lotb aat obaiUteiS ouas filias fuas "Agines vtendu eis ne illis ut
itcnib^ bofpiuo rccepus tale Iniurta faccr&.i©uf noletes audire.^ Sfi iimetes oftiu.p angeli itwodu^nit
Infh mmti -r «rtiiWif oftiu inucmre no poflent.pdtrerutcK angeli Ibucriione lodq
bge
e fili
SeloippceptuT citati cura bfc videret viatuitiitaroa wu». ^
ces igne -r fulpbur ceinde Ibucife llint t: '{'fa c regioj laoi falfum t q b; *
rnotc T ibi itt^nctitc lotb^iticbzisu^'*”*' (uu*^ nidio? co co ic wjiiore cottitlccd ^ccpit co ^pe^ic
iioob filiu.d&ino: ide facies peepi
gaes ig valle Syrte babitawerut.
V
il'if
■ il
r
it
il
I
' ?
Rtildl
i84.^ir pJiides t rc: Piiun-i? buanjiucg cniditifliin^ pnmus tEO ctictarimeatoje jjitucians.^ei^ qd
valda i cu I m-getcs c aldca iiugrare cocgcnit. 0Mi abzaba cduct^ a pje
araiii.ibiCB babttati pccpit ci Mls tuces^^^gredci-e be tOTa ma -r a cognatoc tua
iw in terra qua ni6llraucre> ttln. . SbJaba rcdtffct o^ccirionc dncg re^u afliriop d c^^at Zotb.
oaurrtt ci mclcbifedecb rcj: falc d ‘-'rat faccrdoe tti fuitittn offeiea patie t vinu.cui abzab^dit acimas
piinrpoUtebndirrtabjabcdfBdideratmmmtos.^
Jinogcmti} t vipilfe vfti; ad tga alnabc.tuc apparuitj
ascdi.
aggjigsw-^-yy - -
xcrdaem0fnM
l^oliu xxir
iLmeaCbnfh
■;®jabanj /uffoato in bur «Idcoszara fiatfc fuo t'n t0iK*<iiu:a iV^ne cote
Ignea tw Iibaatus e. a<Jo'ptamt au
- — ^te lotb fiuuframs fui ara tn fiUil.fiUa quoc?; eiulUe fi atris fut nok laray
accq?ttv;r«c. mndera tbarepjcfijo nacbojcBfrancnu? -r fainilij aras Bcgiina
tus c K cbataca Ut ara mcfopotanuc.ccmn mottuo ple fiio cbarc.cu c^t.v^.ait
U02^.cH lotb 'Z faray t omm' faititUa i rubftatia fua ptecepto biti pcgrinatuso tii
terra cbanaa.^t babitamt i» ficbeii vbi ei Ons appariut bices. tuo babo
tara banc.€t tnniJc ventt pcntbapoUin vbt «uc e mare rnomiu.^nde venieits
babitauit m bamafeo. facta aut fame recedes venit in egiptii a quoTcdiens b t-
bttamt m couaUeimarnbjcuitta.bebtou.cm cemo m fomno bns appares bipit.
q? femeftra pegrUtaeffet in tara egipti anm8.450.fgt q? quaita gaiaatde redi
re beberet ut terra cbanaan.cn aute efrct.p4.anno¥ facta fmt et ce terra cbanaan
reptomiflio.Ct q? reges egrcfluri cflent ce ai fufeepto arcnciiloms cuam psece
pto orcncidit fet yfmabele ftUn ruu.omnecficomit fua 'z familias. Snno mundi
>184. llfccmpbisvclCbayruni
an yfaac.t. icitabat ai ad
ydolatruii t ad «4em y m.i
ginfi ^ fariebat ce luto,
qd vides fara bicebat eq
ce acilLi t filiil ei^. £u na
tusect yfmalael que pJ in
.ano circilddi voluit it
lurarata^^aiifiltd bt
ligcbaR0yuacfibi nato
ab CT^amojc tvcllnauit.
^ualitc® abtabcvt i alia
regione trafimttef . 4 cus
ad ctate Bueifls.iuf ci vp#
ote cgipttd coiupit. igp ^
filios .pci-eauit. q oes ter
ra ab cilfi-atead mare m-
bili pofit.! vfcB tenuertit.
«a^rata.Smbit’ ftadioiicentiietcinqiiagtntavvbcj oimcgtpti pjcclarimma
oppottiinioti totius cius ote loai vbi niliis fclSTiis tn plurcs gtes OTicit fotmas
befte.^io fit vt tam^ in w U clauftro pofita aditum ptebeat ptobibcatc^ ad fu?
perioja loca namgatibns.6t ad cobibend.! aquarum inundationem vafus no
tum aggaes ingentes oppofuit. ngt a partibus ceteris vndicgdfcfusdt lacus
inctens ac pjofundus qm vrbem efficit mimittffimas.Ondc t poftm reges fere
omnes relicns tbebis t rectiam babitationem in ea edlficaruiit. gt babtloniant
esiptl atcR cbaynim vocaiierut.Spud ii&crapbim olim colebaf 0firls qui cus
DDrenes auo in argiuop r^to fuccederet Ipfe maions glotic cupidine captus
^ egiptio» tranfffetauit.^aos cum fuo (iibHitfifTct impcito jutvin mati imo#
tuo iibi copulautt ^s cum rudes cius loci bomines multas res x bomini quam
marime conueriientes edocei'ct.biuiuo3 ab vlUs eft adeptus bonotes.^ eum vt
mmt adotare caicrfit.-r cdmutato nomine apim illamvocaueiiit boc cit bcws.
Sic ciH bos co¥ Ungwa 3pis vocatur. 'ilTam tcfte Solino in collectaneis -r pli^.
1
^ i" \
7rti
!:J!:
!
^ ^ I
^ermemsnmndi
m'o. ‘oi bos j'nfistti'f et tmpJomTo ilus apparet cum certo tcmpotc sxnm -r aootam-c^vt nunimi reiw;
per auuit illum jwtncrc confuciicrat.Slt) per occeumum bijrere. ttimx rcfermbus ptcfatts auctojtbus fta
tuto Die lacerdotcs iiium m lacro lonit iwumei «iw-i 1»-^ ■»»-
nec Illum iniicncrint inftar yfidis merent. Sed non Diu queritur. quem coperm ptu antift^ mcmpbim
cum pucronim grcgibiis populocB.-! omni muficoj? genere pwfequutur. qui ad motum tftattoncm apts
cmptii cclubta quibus fuceedit aut tnaibat.Dant omnia mamfeftatia ne futuns. pjope flBempptm D^r
rrt tulus fluuius egipti etrmaionbus tonus othis.i© immenfa aquarum mole fingulis annis foleeplfe#
,Pt'S3ir^‘P aif fentp bircumt in oza.vfeu colotatls ant
te in cancro totam egipnim epmdat. £t ® irgif.3it.®iu^a mens tote Ditomt in «a. vto coloMtfe am
ms teucrus ab indte id eft mgris etbiopibus.^&cmpbts nuc vrbs raracenotum ptdtannffima eft pqpu-
ftl8 cCUCru» aP inau? la eii nigriy vi I«I k**'**-»^”**'*:;^ r T.r'”
lofnrimacB bonis plunb^rcfcrnflima.et in caftro fpaciofo potennlfimus Soldanus rtfidet. ©luifa em
in Duas partcs.^uarum vna babilonia’noua,3lia cbayrum Dtcittir .^n qua olim "(bbarao r^ e^tt ba^
bitabat.£t ad eay glonofa virgo mana ra puero ^efit t ^ofeptto^i^u^irt^P^toue ad ojnim balfami 4 in
biS finibus celebnS babctur.Sd eam ettaj Doctt vi'n' acceflerut "pitbagotas t ^lato 'f^vt mcmpbittcos
audiret vates.lbiramtdes quocg ingentes bcc regio babet x vana memotabiUa que Dtrrufc apud plcrofi®
fcribuntuiv
irt irtonagerimqnono ctanS abtabe ano apbaruftei' Deus t .pmifit q> fitos De fara vpee natoef que
.enet annop voles Deus abtabc obedicnna ptobareupm filio
yfaac vocari luflit.CucByfaacdncBT.jcjr. . ,
fibi imolarl pjecepit. ©ul rmentc Det lufla adimplere ftuduit.i0:;cd ad cedem ftlijjjariter x ad altare accef/
fi(let.ceu8 cognita bois obedtrtia clamauit.abeiuaane ejctedas manu tn puerd.nuc cognout q> nmeas coi
minu.£t cotoim ariete et: toeouifo vepnb^ inberete ad facnficiujjfulit-iCu abtaba obediflet Dno in ymo
lattone filq fut yfaac.facta eft ad eu Dulcis illa repeomlffio oe cbnlto Dicente fibl ceo. 5n lemlne tuo benedi
centur omnes gentes, gula obediftl voci mee.
Zoioaftes
liniis in ll.ne memoeabitib^ mndt.narcentlu vot: peima vagitus eft.ictlcle einfen
IUS Dttth-tttrin.ltn.Dlem.^facg vnu nouintuseodej Dicnflflc qua erat natus.f.
5^'^*''’alt^.|^icp2imu6magoeumeitt'tt'ttequoSreftonle8alt. cp vloes centum
mtlia verfuu ab tpo condttalndietjs volumlno etusDeclarantur.feanc autem ma^
multa fecula temomtus amplla»lt.[£lar»lt ant joeoalles tempe
r ^
Cercia emsuiuili
l^oiiu XXIII
^lRcuei‘ig Sdlic bclgite caput. Cuutas
fantiqmtrimaantcicpi adueutuj.i 947,
WciHpibus abtabc 3 trcbcta intni afllrt^
ojuiu regis germano a Semtrannde regina ev
afliria pulfo in germame cofintbus conftrtn ce-
pta fuit.'|}lino quippe magno mojtuo Impube
re filio cerellcto ‘Semiramis vrote ptluignl tre
bete fufpiclonc biicta adem Infldlas parare cc"
plt.quaob caufamtrebetaCetianon laceflltits)
c regno cu magno aflirlouagmlne receffii.^itl
poft multos erroJcstmiiltofcB viam amfractus
in belgiam galliaru ptomnciatandej periiemt.
£t baud longe a ‘tf^beno flumine loco feracliT^
ino coftdens ibide etia loco natura munito vi '
bis bulus fundanirta leclt. £t a fe tieuenm no
mlnault.ceindc lullus cefar cu vnlueifam .pitin
cid(traicflo rbeno fluminc)f!5iccit.£i vlcecdfu^
lem t qftote Ccdit.^ui vfcg ad Impu inclinato
Item ibidc5pfh:tcrut.£a quippe treucr^isclui^
tas femp opulttlflima fuit. £t luter qnq? belge
pzoulncle cluitates pnnapatu bignltatts t au?
tidtatis obtinutt.£tu8 ard^iepus c fepte electo
rlbus ImpatonS btgnioj babitus e.Pec floje>
tlflima duitas cg opibus twucB cofcrtifflma fu
«.eius rulne clare oftedunt. d^onftraf' iblpal-
latlum min oper] qd ad ludar babllomci muri
excocto latere factumttate firmltaus bodie ma^
net.vt non folu,bodem non metuat, va-u nulla
opep arte frangi queat.B^mus quoeg vrbls cl-
ues nue moabus 'z otnatii lcgibu% ob mei-ca-
l
tonnnco aducntantiu frequentia et famillv ita
tan admodii ailti -r bumani referunir. i0ut ob
germame vlcinltatej germamca vtutur lingua.
£t .ib eifdcm cultu t exercitu t quada tn bellis
ferocitate no multu Oiffcrut. lHain inter gallos
flngularis virtutisbntun-r equitatu t pedita-
tu plurlmu valere extdtmatur.fbojta quoq; tbl
odendltur q ex Indedlblll lapidu magnitudine
ferro lunctotu cdpacta in fuiiflcle fua.cotpa be-
ati Slmeonls ac venerabilis pfulls ibopionis
inecclefla ab eodeepo facta fouere cernitur.£a
fane duitas a Caleno epo beati pctrl Oifclpulo
pjlino xpi euangellii fufceptt.inde a beato pau
lino elufdeepo viro fetiflimo illufliatafuit. qiil
"X a codantiO Impatoie ob catbollca fide; exilio
relegatus -r vfq? ad mone, etla extra xplanii no
mcnmutado exilio fatigatus.Sd vUinmapud
pi)rifia ccfunctus beate paflioms cotona a co-
mlno pcepit.Jbl etla; floniit maximus epus a
quo atbanaflus antides pfecutlone codantij 1-
peratons fugies bononfice fufccptus e.II?abu
tt quoq; bec clultas tllcenu epum totius fanctl
tatis vim t alios multos.£xtant tn ea aliq an-
tiquitatis lnfignia.£ qbus nrls tpibiis infcul-
ptu lapide boc cplgrama reptu cd. illini femlra
mls q tanto coluge felix, 'plurima poflcdit fed
plura pjtotlbus addil.ll1o cotenta fiils nec to-
tis flnib^ ojbts.£xpulilepatrio pnutgnu tre-
beta regno. Inflgncm .pliigus nodram qui con
didit vrbem.
!lif
'I.
•I i.
j ! ’■ !i'
ii 1'
f
li. i:
k amafciis afltrte vrbs pnmana. £t vt
S&icut metropolis otm ferme vjbito auc
- v^y vctuftiflittwce vidcf. 0Mmabc(er
«os fiindalfc facre tradut Ifc. £ftcB campcftns
agru bns «antra foli ftcrile ac aridmntfi quatd
nu8 i3q imgcnt fugne ftftiilis cuniculiu^ fubau
ctc. !0iia9 bitmot terra reddit oim fertilen cq^
fitonibus pftannflima puufcB amms i« reGtoe
vniciis .pjamts menibus tclabats pania ab A!
lis Ptrimitiir terre Ungula cofitoibus oim in o?
bc pcioriflimis contecta . Ife»cc inftgnis ctuitas
bamafccnoi? inncre feji: biei? ab bierfm Piftat tn
q fanenis paulus baptifmu fufceptt. £t jpe eu
locus cjiatvbtcucirnifuiritluic acelocu voce
te celo audiuit. Saule dd me pfeqrl . ©tu poft
baptifmu in finagogis pdicabat jcpm.ob tfidi-
as iudeo?t e Pamafeo noctu in fpotta p muru ix
nnflus fiunvbt t romus ananie a q baptifmus
accepit bodie vifinir.lfeec vrbs plures calami-
tates ppeffa.poftremo cu Conradus romano?
re); Pueende tn afiam eqjeditionis mun^ aflum
pUujtacB. buaurt tn Pamafeum tres tpiani xc't
ges cardinale quocg legatu.T ftmitl pnarcbam
bicroiblimitanu: multos quocB epos cjcpedtto
ni intcreflc curauerat. 5« qua cum noftnjjjtnct
pes pjudenti pfilib caitra rirmafrent.£t u vtbs
menibus alnflimis cenfiflimift^ munita virib^
capinequeuiflemn poteftate bteuiveniraerat.
q> aquanone fluminis ptobibin bamafeent. tu
menta inws equitantiucg d pjeftdto inerat ale-
re no potuiflent fonnbus q in vrbe erantiinge#
ti populo Pifficilime fufFecturts. Cu tamen fibi
ttmendu ciues fciret.nc fuccifis cuniculo? mea# >
tibustqd baud quaqua operofumnimis fo:e i
telligeb3t.Ct ipi fontes in vrbe arefcertt.Sub
npuit f 0 cie tanta vrbe vtetotia aflinj bqmints
colustcu :©aldutno regi ad ea Piem ridu a quo
puetus fuerat Pamafeeni pecunia cotruperunt.
Jfqg regibus fuafiK vt caftrts ad aliam vrbis p
tem mutatistmenia vires fuas fruftranaioppu
gnant.Pamafcent irruprtone facta fluuio potiti
munitonibus addins in fuam poteftate firma-
to .noftros aquanone .pbibuerut. qdeg par fuit
ejeeo facto incomodutab annona in caftris btc
ui labotatu e.q nift ab amnis ripa poterat tpo;
tari.Soluta obfidione cu tantus exercitus re t-
fectaad^opem rediflet Conradus luduicufcg
reges comunttos male babitofeg ejeerat*' fuos
in europam reducentes ad ^ia funt reuerft.cu
erat annus falutts fecudus quinquagefimus
fupta Pecies centenum.
Bamafcug
Zcrmcu&^mndi
l^olul XXIIII
i fgnum bifpaniantm poftttmpa a Cubal JIapbct fiho ojtu babmt.^s cgrcflus
kpjitniis btipamap rcstia0rito.tefte lib.t)c.i£tby .)obtimiit. vbi 'Efedcm fibi;£oftitiiit.pnu8 bibc
» ^ sina Oicta. rcsio qmppc ciiropc a motibus pirrbcneis inciptens.ct g colunas bcralfe circuiesvl^
CR inboJcale occcanu iptenattur.ita vt omia in eo circuitu ad bifpania focctarc Oicantur.Cuius maGultiv
co(vt Spianus bi(io:iai8 ait)multa t incredibilis in vna regione eft.©e^ na^ milibus ftadiiscius la#
titudo comenfuratur longitudo '&o ptotiiis eadem efle videf .^UamcB pqftca Oiucrfc gentes "t vartjs nO'-
mimb^ cognominate inbabttarut. ©innet fluuiospluresnauigabilcscotiiict. Critici vinioleicminiucg
mctallort ac animatin q bomimbus fiint vfui feractmma.Sbudat pcipuc velocifflmo? ^cerrtmotu® e^tt
fctura.Crcccntostotos apud bifpanos otcertatu eft annos 0cipionc (gracco albmo Catbone
pompnO ^are alijfcg tniclbus recepta fuit tande per eafdcm Ouces.iEt cantabti poltremo ab augulto
oellati. •feoftcK aut romanisfalhbus Ubere paruit; tantovfui tantocK otnamento lllis fuit; vt imlum vneg
memotialc bellu fine bifpano milite gcircrunt.'^ompei tropbea tnbtrrbeno;,i ‘“50 fita funt.0ctptontim
monumcnca no longe a Caraconc fpcctanf .5» boftetania tauri funt et lapide Ourtmino matinu terga^
bis litteris adbuc notan.:©ellum cefaris -r patrie. Curres 5uln.iluU|carcercs iulio bngafacre lulia xc,
Cefaris opcra;ccfar Sugufta.Cmenta ^ugufta.inojba augufta -re. Sugufta nnincrccondite. tmponc
valcntie.Crcmona pbcftic.multecB alie in Byfpania a iRqmanis colonic ceducteji^ut.a quo regno no
folum accepimus ©uintilianu.Senecant.Cucanu.lluciu flcs.1bantponiu mella. 0tliti ^alicu.maraa^
icm ©zofiu. veruetiam vtiliiTimos rectotes reipublice.clariflimofcg impatotcsvt lUcrua Craianiim
driand ac Cbcoco(ios.0ed boc cc gentiliii tgibus. Rideamus quid g bifpania tPiane religioni accclle^
rit. ©mniu clanfliinos genuit Caurcntiu x ^iuccntiu ^.ilcrij Oyacones. eodem fere
X innumerabiles martyrestbop veftigia imitati ferdinadits re;: x feelifabetb regina anno faUms dloiU^
fl'ltt-0 r"** * -*****'■ •• .•««« M« ^ itidjTti d I*!?!
cultum X obfequtH reduyerut.
k piofecti funt. 5n qua £5ecbius aoatinus baud obfcurtS parcntibjs oztus gentem bobemica cof
<r^ c<»didit.'f ititem oliin inculta ncmojibusatcgf0ittbu8 afperafmsq; bomimbus apnoticiusautej
frater lecbes erilu comesicu vidiflet germanu agnS Oitarn bobufig potente ad onente .pfect^tn mag ca
von Dlanicic fedej collocatiit. ibolonidcB nome cx loco tvdit. tla planicies fclauonica lingua pole noiat .
in beredes cu inuerofaj mftitudine btcui coalucrut .magna terra adiueeit ei mo:te £rocto
»:legut.©ut arce apud ftenna codidittmoziens aut tres filias reUdt. Cibuffavt natu mino? poft obitu pa
tns puincia gubernauit x arce viflegradenfem comniuit.flltcra filia bicla Oicta berban x mediane pci tt a
Srti^Seberba Oicta fomlega.^emu indignu bobemt Oicetes tantu imperiti vni^ fanine ^rbi
reftS fub t» anjs regibus ac imgatonbus notuit.
Cercia em0 mundi
I abiloiua fct) ]@>jbiloft vibe pjcclam irt
kcbaldca furt.t rn^clus itTeniluoadirs I
_ 'babilonia rcgitaiut annis plunbus.cu/
ins rcgnu paruo ambitu clandcbatunbanc ta^
men vrbcj omnes greci -r lattni bilbiici pariter
t poete ab ipa Semiramiix regina coditam re/
ferut aut ampltatam.Bc qua ©uidius. alta eo
ctilibiis mu.ils cinrifle ‘Semiramis vrbeni mu
ru vrbis cocto latere circudedft barenatpice bt>
tumine interftrato que matena in illis locis paf
fim e terra e;reftu3t. ^orepbus biligentiflimus
btftoria!? fcnpto: libto ad appionem aleradn-
nu giamattcuj bos redargitiKinducens 3©eio/
fi cbaldci auctojitatem antiquilfimi t veriflimi’
fcriptons. quimamfcftiflimeoftcndttvjbe am
pliatam t erojnatam ac muro cincta fuifle a na
bucbodonofo? rege longe ante Semiramidem
Ifeec tamen vt valertus rcfertioimi bie quadam
circa cultu fui cotpons occupata dfetiet nuncia
retur iTU 3&abiloncm ccfeciffe.foluta adbuc alte
ra parte criniu pjotinus ad eam erpugnandam
cucumt.nccfKiuscccozem captllotum redegit
in oidinem teg tantam vrbem in fuam potellj/
te refttturt.Bi>ec vrbs adeo nobiliS fuitivt cbal/
deam totam et d&efopotamia a fe j&abtloniam
bt):cr3t.jxquai.ucanu8.£ucgrugbafo:et ba^
bilon fpolianda tropbeiS.feme muri(tefte pbi’
loftrato)in x»ita appollonij tbianei trecentotu t
octuaginta rtadioju circuitu ixttncbant.'^llni^
fo libzo biftone naturalis ferto.d&uroru birit
amplitudinem fuifle feraginta qtuo? milta paf-
fHum.£rafl'itudinemquinquamntacubitoru5.
flltitudtnem 'po quater tanrn. JtacBfutt mcm>
bus ac oztis penfllibus teplocg et arce martme
admirabtlis/inec bijs pteta sSemiranuS.etbi/
opiam quoeg fuo adiecit Imperio. 5ndiS quo^
CB bellu intulit.quo pter illamn alerandru ma/
gnu5 nemo intraHit.£ucrflo tandem binus ba/
bilomcefactaa
jluprter
feftinabitur.
TrQpiter pm*’ctbe
jfcris-tCvtaiuO&ici'
filius CUI m:iu nome
lifamaTiutbifde tepo
nbusapudarcbadya
magno inpciobabit*’
eft.£ui^ob t tutes id
pclariffimuiouiS no'/
men aditus e. ^sly/
fanta er beber fiUjsvn
delicetierari o?tginc5|
burit.5bidecBcuefl5 , , „ .
ingenti majetmt vir. videretcg atticos rudes, be
ftlalicB ferme ritu viuentesiantc omnia cifde co
pofitis legib^ illos publico inftituto viueret»^
cuit.£uncB eos ad bumanos motes redegiffet
monuit cos Ceos colerc.-t arasitemplat facerco
tefeg inftituit.£t qui feminas antehabebat cO"
munes pnmus eos matrimonia celebtarc tocu
it.t multa alia oftendlt eiS vtilla. i©ue cu attlcl
filucftres mlrarftur atcB comendarcnti eu crlftl
mantes teum 5s«em vocauerc.regcmi® fuum
confeftim fccerc.3d autem louls nome eide Im
pofulfle tncunt ad fimilltudlnem cofotmin ope
rationum louiS planctc.qucm aftrologl blcunt
efle na calidu t bnldu tpatocgi modeftu -t patie
obfluatotet ac In giculiS poft patiam audaceiet
alia plura ce eo fcrlbut.Slc bui^bois podera^
motibf-tt^tutibfcuioucpuenlrebircrt.queno
terjcnuiceldliH vlruarbitrabanf. ©d qdeno
me pofteg ab att^n plancte r lyfanle Iftl pceflin
e ctiamftl alqs cocefluj fult.f.loul fcdo ccll filio
nccn^Tioultcrclocrcteflregifatumlfillo.mul/
tos em lout filios r filias veteres afatbe pfuc^
ucrau^uoif, pma mtncrua.Scds apis.xerci^
fol.©u3rtaOi3na.0utt^mercuri^'r.vf).allO8
, Tiaigiiiai-
TermcmmM
<&titVatm's ‘Slini magm' aflirtos regis vfo: anno a nartiutate abjabc btiode^
-^LJcimo.CucmsmarinismojtefBlamsfiiiflct.regttafiifapiesregnauitanins
4i.£a tlin^ tEccflifls f hcto ipuberc adbiic ftlioiPttita et v^^ojc faimramide.ct cu5
luuencula eflet. -z ciii8 vnic^ filius ininia piicr.nd cllimaus tutii ee impcriu ta gra
de filio tenello comittere. Jpa vt erat.antmo ingeti qiioda aftii mulieba excogita-
ta fallacia.bec em immaturo puero.nec aufa u adcrc tmpiiimcc ipfa iiuptii palam
tractarcttot ac tantis gentibus vix parentibusvm virotitc Pum femine parituris;
fimulat fc .p vxotc Tfiima flliu 4? femia piiep.illa xilatitra vtrlcE; mediocris et vox
pantcr gracilis z fo:ma llniamento;u cqualitas.matrt ac filio (itts. bjacbia
z crura velamentts.ttara caput tegit z virop mo;c incedei e cepit. £cfde5 o;nam et
ppfum vcfbrl lubct.ne nouo babltu ali^d occultare videref . que mote vcftis exin
tegens vniuafa tcnet.S;ic pjlmis inttnS fexti metita puer credita e.£t femia pu^
citi flmulas maleftate regia adepta fuil.tlfeagnas onncc res gelfit-quap amplltu
dlnc vbl inuldla fugatam putatiq fit fatemnqueuc flmitlaflct.nec metuit omlbits
aperire qd eflet femlna.nec boc llU Olgnltate regni ademlttfi admlratonem auxit,
qp mulier no feminas mo '&tutc.fi etia viros anteirct.fecc babllonlam codldlt vel
ampllault.miirncB vrbiS cocto latere clrcudedlttbarena pice bltiimlne interftrato
vt ptebabita ondttnt.fl&ulta alia pclara bui^ reginc ftieie.Sd pollremu cu concii
bltu filfj petiflct ab eode interfecta e cu Ouos -r .xl.annos poft tllnu regno potita.
D^nla d a dbufda jameis z itllnlas fcrlblf ; flfeagnl minl ex femiramlde fili^
quartus aflirlop rex.Snuo dnqgcftmotcrciO natlultatis abtabe. poftfeml"
ramide mfem.qua ipfeobtrncauaat SflVtns regnare ceplt.t rcgnault aimiS.58.
58 cotcntus elabotato a parmbusimgio belli fiudla JxKaftat.-x velutl fcxu cum
mfc mutaflct.raro a vlriS vlfus In femiap turba cofenutt.£o temge apud Oetam
regnault Oes pnm^ indigena z ab eo crete creta Oleta e:que aiut vnuOiretanim
fulfle.a db^ luplter abfcddit^ e z nutrlt^.bl ©nofon cluitate in a eta? codlderut z
Obeli matri templu.
/^iRlus d z Srali^ 0; dnt^ afliriOp rex poft ininlam anno a natiultate yfaacvf/
fj-geflmoptlmo regnare cepit. -r regult anniS.50. Orca ifta tpa alnabam ex
«nalla agar generat bifinaeLa ^ btfmabelltap gcn^.blfmabcle aut filiii abzabam
anno ctatiS uie octuagcflmofexto ex agar egiptia fare ancilla genuit, byfmalaellte
poftea agarentiT poftrcmo farracenl Oleti fimttfara em Sb:abc vxo;(vt fcriptura
Sol gmtiu ce^ facra ait)cu nd bfc$iberos Olxit ad aluaba marltii fuu. Jln
ra taneg jpnu filiu Oillgcbat-r pncipat^ lacrede.Sj yfaac fi
bl nato ab ei^ amoje ccclinatut.3!deo fuafu ei^ cii mre ci^ In
alta regione mlflus.d cu ad aatcj piicmflct agar mr eius et
eglptia cotunxlt.ex q.xif. filios rcgc8.pcrcault.d oem teira
ab eiipbratead marerubzu tenucriit.
DOfteit reges aflirtop.cxepla pccdettu feciiti; rnfa gen
tlb^ E Intcrnuclos Oabat.inipiit autadyri) d poftea fy
rtj Oleti funt anos.fl&.ccc. tenuere. 'iboftremls apud eos rct
gnault fardana palus vir muliere cotruptlot vt In fequcnti
bus patebit.
Olem pmu lOuts filiu z mincrue germanum fiotulflc
Culli^ Olcivlru vticg infigne ac fpledldu boiem z in-
gentis regijcg animi pclap.qiie ob Ingetcs 'p tutes cu ebro
BOietvclarartit. putabat cin veteres a nebtotb glgatefedii-
cti pnma rep cani igneee.O ^ptcrca tlll nobilius nome foy'
le Oare nd poterat.feu q? cu cclefte putaret botem . feu OiitH
c celovcnlfTc rdne pioftinditatis tngenn.
O^nna ptia bui^ foffoio;; z toiiiS pml filia.-x ipa bac
tepeftatc t pciO fiilttix q niUi^vbl 0 na ocou fcriblt mf
ta cdmeotat -r tOinS afcpticia fiilfle ait. Iloacm ea n ee Olcut
qua pocte tfigne 'pgtnttate ppetua volucre. cu5 legar bac ex
mercurio Uberi z .pferplne filio pinnam pcaatfle aipldlne.
a Oes d? apud Siculos i peto fult.cii Ucano flciilop re
gllpiuglo copubta.tato ingcnto valuit, vt agro:? cul-
tu cxcogitaflet;p:ia apd flculos boues comultt-r aratro ter?'
ra fulcis pfcidittz femia tradidit, q cu In fegete excrailflcnt
collectts rplciS flabellis fcpaarc.t molis tererc.ac pane cd
ficcre oacutt.cu atea boies gladib*’-; pomis filucftrtbus fu
ftetaref . 0b qd meritu cii mojtaf fcia eetiea cea frugu arbl
trati fwnt.O eam tuuinis bononbus extulere.
XXV
linea reguflflirlop
SemiratniS.
$ Ii ininla
anus j I
Sparews
amytttas
Zercistos mundi
tocapontifica ,,, .
ieiufiUusiacob 'ilcptalimcttatnbumfaat ^gialaancttlalyccocubi
natacobscitmtbuosftUoa illota Oaiititbum facti 4
bcquaSampronnatu6dl4.
TtlcptaUin J&ala i0an
D£ui pater omnium leiutanim.a quo 7 tnbus fa
cerdotalis befcendit .
Qbojc fili^ yfiiar ptcndit be lacerdoUo cu Sarou
co ipc ftierat bc pniogcmto f fitar.ct into cu»
z jo vtrts tgnc biUio pertjt tc.fiut aut coguat^ moy
fi ex leuitarum tnbu natus; ^tr quidej facultatibus
plcuiis et ab bicendum ;facundii1imus ♦
/T\Sna fotot moyfi .ppbettfla ftnuCarmen quod
liJLI1Uc1p1tCante1nu8bom1U05fofeccan1t.v1ii.bte
3U8 leptofa fuit .ppter murmur contra moyfc»
ritur aut lucadcs beferti fiU et ibi fepcUtur
^Scob eplyanatu matotefejcfufccpitfiUos^uda
saquoresiatnbusbefccndat-tbciUceps bus nr
rfusjrpStKubenqpdiditpmosemtatSimeon et
leui' a ^i Icuitaru senus ^ficbar Zabulou et ©ynam
aStcbcnftupJatam.
0(R$t
j? A5VrteltJC.3nno gctinnos vineUcctJfcob H icfait ej;
lRcbf«^ wojf ftlii* ba^eiis gciuiit filios, «^cfiii^ctits m
ifa.ic vif omi 'ptute plenit^ icfi viplTet centfi pctogiiita qut
^aitnis.qiiefiUiin fbJpitfcpchcic,' ' ’ ‘ ’
l^^faiibifaidiisvt^JtOJ veditispiittioijeiuqa fft fiip
VjfVjIacob .p cibp ^eticitlcj-r d Icticula fu|wa 014? |2cc>|ii
piictl vwJib? cbattatiets rinccofcpfit parcnin fiippUtat^
a fratic fiio in benedimdc prna-ipni lacpb oanabat ‘occi<
dcrc.llaabttauit uitidcdoiii qbictacftydumeacfpofea
in jnontc Sejr.ct cum lacpb rediret ce m^opoibamia oc
cumtetpacincu8cum.40o.vi>id* ' ’ ' '
^acob nat* cllSfi.m^i.55 44, Vicit an.147.etbabu1t.11t}. veotes jLyam iRa--
cbelZelpbametj&aiamvRinfiGura, ’
3g)cmami fcdp ftli* lacob jofepb Eleates tl^malTes i^ffraim
0ad Zrfpba ancilla ll^cbel Ge.fj.fiUqs Sfer
'Sjne^JesufBi
chimozam
£gialeus
Scbel fuit
_ . 'veo? iacobi
piujlcrif.tandt^
Geniiit&upsftlt^
p8.etmoJtu§ lif
ptu '. fcpcjiturcB
ype3©ctblee(0c
inuitaut iacob eje
iRacbel lofepb T
^^Tiiaiiiyn . '&
bala ©an. d&a^
hafleSlfa-rGad
V^lcob patrtarclja vir fetiflim* ejr ^faac natus. lEt ipe p* annu vite fue nona^
augefimu lofepb cfiRacbcl vjrojc genuit ftUu.quq nato ruBuicitams qutqu^
jinta fec.pt tande in pgipto iitpttuus cft.
iltVcgno ^ycbymo.nis reguatut ilrgialeus pm* rec vt§ patuit.a ^ aegialea
^nucupata eft.et nunc peloponefus vocaf . ©einde (fuVopes fcbiis rec.et tef
aus eius ^elcbyn apud Siycbtmpsregnauitannisvtgintx, - * ■'
/Or Ibis qnart? rec Sicbymo^ Selcbinpte pefuctolgi a ffi ? j
s^re^arc cepit anp.ylv.abzabpjq ell iScmiramipS'?*^'’ 'rj
rcev reguircg anis.ccviab ijlo tora illa apia fic picta;0 IIT ftUS
dl q p:i* £gialea nuc^o pclciponefus appellatur»
iRtus ille fiiit quitus rec aflitiotum fub quo nat*
S!3 ^yfaac fcdmSug*.
jgfS^te CbefaliPn £>icbimp?z quftns rec fint 4110 re^
gnaiite adeo inicia -r leta tpa fuere et eu pcfunctum
vellit peu colueft facrificadp et ludos celebiado qiids
cip:tmit* feccrut,feutcfuccdTit Ciraniacb* circa cui*
r-niiicbruetiafacriftcarefolebant • -
£rfe8 rcc,Sffyrto2u antiqu*,quict balane* voca
Sv lub quo nat* eft 5 atob regnate tue apud 0i
Iciaymcstbaunaco quequidetbaurtmacufcribunt.
anuoniundi.? 4?c>.©tluuiu5partic,ulare perma
Ctmu5 in Stbata tpe Jacpp et ^gi^s regis .
P
i
Zerd^eta^mmdi
ftli’ ^udecu adbttc^flctpartml^.no ceditai tu
-Odae tbaiitar q fuerawsoz bci-r onaimfcd rcmtfit ea
vidiia tu Coum patne fiii.Cu aut Scia creuiffcttimuit eu5
Pare neocodacf :fic fratres tbamar niereu-iee fc
caute fimuUsTfedes t» biuic' coceptt K luda -rpt^tt pba
ree et jaram. vf5 tSen.j?.
«?nceti^ Ut fpcculo byftoJi'aIf.U'.2 .ca.i' i8. I^onit Wc
byiloaapulcbra ce SlTenccbjqiio aat pi
. .. J erat pulcbemtua
ct laqneftiflima fed elata et fupha cdtcmufe omein virat-r
que pn^ uoluit poftea fume JeftdcratuKfo babcre tof^b
ut viru vifa pulcbriatdine t fapta t modcftta fuatfed ipfe
uoluit aflcuttrcmifi pu^ bUtutteret ydola q colebat ct cou
niftata fup boctaugelo mftruentc effecta cft ftddts.
-jT-^ liemdoe vrbe a qua infula litic iRbod^nome accepit
-viante nattuitate epi*7 40. tpe lofepb a XclcbUtis^ ct
a carutib*’a pbaroiico ^Irgiuo? rege ta> bttt teuicue codt
ta e!l .et pijma cycladii vciuftib^ ab ott&c tn qua vt pom^'
poiitue refert rofe capulil bii vrbie fundamfta foderi Ut
ueuttt.a q ciintas t infula cognomiataptitaf.llla rbocos
grecelatinerora&icif.hecinfulanongeto)? Itadiou ambi
ta cdtiuet .Tbjetcr cetera in admifatioc fttit.Solie collof'
rbodf que fecerat lynd^ lifippi bifcipul^.iSut.lcc. aibito
niin altitudis fuit.©.tn p^^qitiquagefimufejctu annu terre
motu .pftiat^.iacee qtiot^ miradb.Sq; te fepte mirabili-
bus vnu fuitibec infula in ourtali^pmotono flta i0uc ct
poetub’ T ^qs ct menib^ olim fic z nuc ceterae afievrbce
iiipauit .ilbulta btaiiitae bella t a tureis ppeffa fiilt Oamf .
na.tlccB vUo pacto tureis reflitillet.mfi militesibto ioba^
ni bicancurd ifulerccepiffet ^ti no folu infula tutati fut
fedt iCypjis alijs ftnittmif epianis aitjcilio effe cepeit 3u
notstr.!lbccc»viij.5npt3temcpiano9Buemt£urcivero ^ ^
V!Cib‘^qtuoj bicta qppugnaum vrbc.Tnoiufflmeanno.ijb cccciixc^il&Jcbometus ottomanus Curcojus
imgatb’ biictts in rbodios.c.mtlfb^armato^t.-r fcjcdecl ingetib^macbinis.bac vedicare t rbodio? milita
reltgionejixlere^aofutt, Candeypoftcruentiflimaplia.auediomgrtpetribanbufonnatiouegalli :Eura'
cum itcnbiiiinia funt repulfi ♦ iRlaodis
SSS/jrfm
m
Zcvmctmnmdi
S^oUu XXVII
asISSssEssssJSig"'
reges tue vtebanftfic 't apud nos iniperatojes «Slugu
fti appellaf .lfe»abebatg vnufdfcRpbarao ^:iu nome
XSte pbarao «pltantt ^ol^b^cr foninioa inter
pmattonetbas ei anulu in manu et ftola ^bimnam
et tojqueetrca coUu.faaes eu etreutre p cgiptu: gteco-
nc ante cu clamate. vt oines genuflccterft ante eu. po
cautteg nome eius falnatoje mdi.©cditcg ilU vxoze af
fcnecb filiaputifari8lacerdon8eUopokos^e;cqHa ba
Dbmt bnos filios fciltcct manaflen ct enrayn.
Ifeiares anno mudi.s 4 4:^« . ,
X©te pbarao ignotabat lofepb . ct luflit fubmergt
pwerostfub quo ftlij fuerunt in magna trt
«p- bubttoncctOuraferuitute.
X0te eft pbaro ebenaes qui' contradicit p moyfen
OcotatcB mart mb:o obtutus eft.
•(blaarao amenopbis que?
quibcm menopem putant
X0tc pbarao nonus rec ^efre nolint audire voces
boniini vt bimideret filios ifrael. quare Decem pia
gi's attnt^ tiboftea Ibmerfus fuit cu fuiS^ mart rubto.
’®fepb cefidcrtoavir r patriarcha calliflim^ in
(6gipto ec Slflcndj putifaris facerdotis vfotc
)&uo8 genuit filios manaflen fe et cflraim.feic
ab adolcfcentta cufotma pulcberrim^ baberemr ateg
3nimi’&tutt et fapia ftis pccllerct.pf efi pte cetens anv
pUiis Diligebat. 5dco alio:? cdflauit inuidias.quaj ob
ante quitodeamo ctatis fuc Snno a framb*’ in egipto
oendit^ eft. 3nde£B vite fuc tnginta anmS ccactiS. co '1
ram pljaraonc ftetit.^)cot aut regis in eu libidine Du
cta ait Dotmlmccntqrcfpondltoia tradidit mlbl Dias
- ^j32etcrtc.5llaautfimulatacgntudlnevtecotarct
feob aDDtebefo p-iUio eius 5llc relicto pallio In manu eius egreflus fotas que martto Dicit tngi elfus e ad
me feru^ ^jebte^ vt llluoerct mlbl.et palliu ondtt.£rcdul^ lof<»b i carccre n-adldlt.^s belna fomnta regis
. ftiMn-rto i»f Onfp «mlefi.iRet cm e carcerib^ liberault. lEmPto
rcpottauerunt.fic enim eos adluraucrat Jofepb quando moti Debuerat .
"ibbaraomephres jofepb lomnloiii interptes filius lacob ^cotputirar
£ermeta5iimnDi
^!(0romSnnomuii(Ju54p5* Sram vero anno 5 44*
“fSL 5c 02if rcignu ar^Uioju vbi occani 't tcrrcCvt atuOnlius \cxzqC'
pita^d vero regnii Ouraiiic annis.j 44.£ecrop8 aut egipti^ cjjto'! nonagefi
Itio mdaice finnit] ano regno argiuot? relicto pnt^ atbemefib^rcgutt anis.^o
Vticirhnes i^^lEljeneciiiitas fuil jjclanfliinainattica regtoe.
0[(Cni^paiicaveftigtac|ueclamanet.8s>acp:inio
ab alabaOo codttaj bipt Cicero Ubto tercio cv natu
raaK):2.1blato vero in Cinteo Oipt.Snialim regem
egiptu ei^ vtbis coditote fnlflc.CSt^ vocabulo cgi^
ptio cognomiafle. qb ligua greca atbena fonat. Slij
Cecropem ilLa pdidifle Oicut.Ct ea fubita apparitio
ne arbo:i8 oliue mineraii cognoiaffe. qua ea arbot b
rtgnat.tligua greca atbenabf.'^c”aln ab eo nb co
dita (5 ifta«r.tta putat, ^pe Stbena apb 1II08 ,p tva ►
colcbaf .iBc ei^ nomic Btn^ auguftin‘^n: ciuitate cci
lib:o tccimooctauo varia fcribttaucte varronis. Cecrope atbenap vrbe inftau-
rante fubito aqvno m loco crupttiCt alio repta olea arboj.fuper dbtis .pdigijs
fcifcitat^ apollo cclpbictts (^d intclligeduj.qdue f.tciedu5 fotet relpbdme fertur
^b olea minerud.Squa 'i>o ueptunii fignificare ambo cbrobjini . ^Imbo bt) et
cotempotanei.CfletcK in eou ciuiu arbimo.vt ej: alteri^ buoi? sxo:? nomie ciui-
tas vocaref .Cbitregatts oibus vtriufcB fej^viri adbeferut nepiuno.d&ulieres
vero ilfeinerue. i^ue r obtiniicrut vt e;c minerue nomie ciuitas appellaref . Sc
fte atbena grecc v?be cognomuueit ^ latlne d&ineriia Oicim^.Co q» mulieruj
voces vna viroi? numei? fuperartnt. iSuaobtem irat^ neptim^ Hhmnis eftuati
bu8 vndis atbentenfiii terras populat^ eft.i©ueciuc8 placare voletes tripUci fupplicio mulieres affecere.'
Tbrimo vt becetao nullis publicis mtereffent cofultatibib^. S^c^t vt mill^ narcetiimi cognome maternuy
acctoerct.^Cercio ne qs filias fuas atbenas vocarer, l^oete va’o bictit neptimu t minerua atbenas cbdidifi
fe.Sed cu ce nomis impofitibe inter eos fieret bilfenfio.Bijs reUqs putibus fit inter eos ebuentio • vt q g
ctjifa teiTa laudabiliote .pducerct effectu vrbi nome imponeret. 'ineptun^ aut u idete fuo pculfa terra.Cqtm
.pducit belli omen. St mincrua Inarta .piecta oliiui .pducit pacis arbore. sQue qmvtilior eoj? iudicb vifa fu
«t .ei-fiio nomie atbenas birit.lba mincrua atbene grcce bicif.ee ^ lucan^ libro feia:o ait.'(^:im^ ab cqi ca p
cufTiis cufpice facis.Cbeflalic^ fonipes bellis feralib^ omen Cj:tlit.£t virgili^ gcorgiaip pmo.Cuq; 0 cui
pruna fremente fudit equu tell^ peuiTa tridete ucptunc. Spud atbeniefes prio reguit Cecrops egipti^ Sn-
no quarto t nonagefimo iudaite f uitutl.Becimuffeptim^T vltim^eo? ree fuit Cbdr^ tpe f.imuclis.Tboftca
I
gniuidine.tu bifficultate oppugnatiois.lf^ac floretin^ quida il&abometo tradiditreu impio
auciltis nulli^ opem iuencrit. iRura ei ob ea rem u-adidit; in quis euum ignobile bncat.
Stbenevclil&inerua
ratis latinorus
•‘gsgg
i
£erda£ta0muDi
JFoUil XXVIII
neruacananfiimantuUcrannoctjt'! Jl^iac. 58 .1
ISpud mtontde lacii apguit.jSrs-curtioniie poltca
xritonta appellata eft.&icebaf ^ pallas a pallate tracte
. iitfula vbi nutrita fmt.fiue a pallante gigate que interfe
ci^fecc^ppe lomsjjnini ptiogemta (iul.q apud rujxs
affros cu mfta ati no cognita repiflet no folu affri fed et
greci eaj abfcp matre cx loiiis cerebto genita cicditerc .
cua^ongo nun*’innottitt.5pacmpntno lanificiuomi
ybus antea tcognttti adinuemt/Utaj olWo q otdine piir
gata lanat-r centib^ ferreis pectinata ats colofilata. ena
> tettrinu ct^cogitamt ofRctm^in -r lantftces fulones. ttn
"i^tometbeits
Imea regii alliri
o^uin
aimanitres
Srias (Sigas
SppcUc»
Jupiter
vfcg mottalib^coguitii becipa iniientt at5 cociitt. 5pa
eadeCvt ctcero ait) lapic cca t arttn iniietrtr 5:. Cande;
cu ce fama t mimis reuci etia late biffiifla ftjit.in ce bo
noje t^la c6ftritt:erut.pap«c rome iiitta t^pUi; Joiiis
^£>te armamtres fepttm^.f m Sug^.eft octaieref af
^firtotnifiib q ajppitit yfaac .pmittes ei q .pmife -
ri^fi cetrcgnate apo ucbimos Icocippo e£. vti). rege.
-jfS itfVimetbe’’ bis tgibits in arcbadia clarint.^irvtt
acutifliini itjgeni) % fpcctatc peritte.d boies in/
copofitos ac nites ad politiotes motes copofiiit. Sifa
cra qnocg botmjjjine ce tena fotmaitit . -r arte qiiada;
vcluti 03m babetia motteri fecit, ^ntc cii i alttllimo caii
cafi mot] reficei'et aftiologia bidiCiffet ea ptim^alTyrios
bocuit. Jlnfup etia igne efilice pnin^ ediirit: vt plme te
(latus eu. Wu pteterea anult(fcd ferrei) ptim^ iniienit;
^ue quarto bigito in bonote cotdiaf vane pottare liia('
fit.Cpe cemdc .pcedetc apud romanos fututu anana^
^uit.et liberti ciuefcg aureo vtercnf; libeiti in argenteo :
et ferui ferreo tantum.
jC^^b tflo 3&eloco nono rcgcaflVrioi^i locue cftco
mite ab iacobireptomittes ei q patitb^ fuis .pmi
feratiq funt bec buo *^oflcfrione terre jamiiTionis id cll
cbanaan.-r bndicttone oim gemiii in fcmiece quod ell
cbrillus bominusetrcgnauitannis.jd.
/jClast ipearcbadic^bac cj; t&cllatc.'^tr mtk co
fj_tcmplati6tsclar^ftttt.»©uialtro9 cmfum puigili
lludio ppbendit.-r ptine te atlrologia iter grccos bifle
ruitj^^er qd ftnreriit cu cclii pottarc. iSuauis ide mos
ef nqie nucupef .Cue altitudine celi pottatione in ope
nione vulgi venifle viteaf . ifetic fcpte genuit filias nym
Slctts ifte fuit tecim^ ren affy pbas nucupatas.
•A^rioi? fub q motaecfl ifaac.jJrt rcgnaiiit f m (£ufcbi
anis.yi.lRegnatctHeapdftcbtmosd&eflapo.ir.rcge.
ppollo atbara repit.iHkdicine arte inuenit quam
r!X Frater fie fgfculape ampliauit q ^ fulmine imerif!
3iflc app^oUo celpbic^ clar^ babef.-r p^ motte te^ b.ibii
tus cft.Js em a poetis pbitonis x fapic cc^ appellatus
cft.i^ut medicine arti reptot x viriii berbae ptim*’ cog
nitotvt0uide|; '* '
3&eioc!i8
:©aleu8
tus ell.
az vt 0uide pzimo iKtctbamopb.fcribit. d&edicina meum ett opifeteg p ozbc
» bicozict bcrbanim fubiccta potentic nobis.
^Stcfiiit.vij.rcj: aiTynou fia q moztu*’ e Jofepb rcgiutc ficbimojyaluneo. pi.
»e>tc 5npiter cc^ fidicaf cKg bone offerat, pzine etbcrisnCvt aiat)btci filius
,cui .jpzin nome iyfania fuit.bis tpibiis apub arcbadia magno in pdo babu
ib pclariflimu iouis nome adepe dl.iaui d» effet nobilis gaiere et arcbadia at
tbenas fuiffe bia^ . jbidefB c» effet ingenij tnawinivir. videreti^ atticos ruces. befliali^ ferme ntu viiie
tes.ante oia eifde copofitis legib^.illos publico inllituto viucre bocHiUOq; eos ad buanos mozes le^
dcgiffet.monuit eos teos colere.^ aras. templa. facerdotefeg ilittuit x multa alia eis ofledit vtilia.i@uc
eu attici filueflres mirarenf ateg comendard eu ctKlimatcs teut ^ou^ocauere regag fim pfdlitn fecere
Ste liiit tEcimufnonus rep al^riozum fwb quo natns ell il&oyfes m egipto regnante (iclaimpzu.fij.
S o?tbopoje,(& argiuozwni.y.£rt3fo .
1
£ermctas5 mundi
Oiiiclaccixmonqslcsetiilit.&equoplutarc’
^acedemonu
ISte mercurius multoj? artiu peritus fuit. quas boibus trades qtus credebatur .
Tbjimii aut cco!? nunciu feu iiitctpjcte fuiflc ornes poete tKfcribat.©ittufcB e
facudte.mercato!? palellra.ftiru nucius.g Uttetpzes ceoj^.^pe etid lyras fepbcojbem
compa tt.feic tn omt axtrlne genere et cg maiae pbifice cdoct^ fuit, vt bicaf eum fua
virga et berbls nn momios fufcttalTe.'Su -r poft mone inter ccos relat^ x ftelllftcat^
eft.ift ab eo ftella iJbcrcHri) nomen acceplt.ea pjeefle facundle^ eloquentie vt pUtn'
imim conftieuifle bititur .
XSte :g>acb^ pnm^ i grecia vinu iuenlt et .p tEO cult^ ell. 4 bia^ eft liber pr et ar-'
gos codidit,3lpc eft byonlflusbacb^ filius Semele inde In mdogagras flmili
modo bomefticis regidibus vlnti pbuit.potucBttbtdeo germanos confitere CPtutt
^aitufcp eft eiim Silenus Ullus nutnto?. ^majones
«]r Ste ©magirus pnm^ ad ara.
^trumbouesiuntit. '
D(6e fut mfleres Scytbice lut
ta fliiulu Cbanaym babltan
tes ferocifflme. q aflirmnes arma
pcentii anos feuKfima bella pfece
rimtta in Sfia i iguropa.mftas <
vrbes teldc» n magna aiic pte fbc '
gerut. Ifeiac getate Smasones ats
i afla regbat ^n pmls marfepia et^
Hampecbqepbeius ©ciir fmyma
et all-is ciiutates pdlderut jftlnce
intljiopa.n ypollte p^bac otetbla
.poft illas p3ntl5afllea.lfe»3e occidit
ptiTUS ftli^acbiUis apud troyas.
■raaSi
i
Tcmactmrmt>i
l^oUu xixx
p
•^boJonctis
0c tcmpe re^a 3rsi‘iic»^ ruic grccos ejrpjtu cftj Tub ynacbo pjimo rege, et 'a int^ci (JKr c*
j Roinauug.puj.neges vfcBadtgaiudiOTifrfbaracb-tixlboje.Ciuipare^at ^8*^ 'OrC
«HLa^ICO nO^rpOtC itltC\itCCtO tini^ rchiit iV(Ttin fn nurem.^a f O^UHT
^ _ ynacbu0
dicc caitfaSagi tnftituit . £t ^ereaturts ciBiIte pcnn Oialtcuiocu(qtie fbzu bici--
intis 'Cj mm r£44u»f )ab eo fozu bcnomiari So:oj ipt^ yfe ut egiptuj naiu'
gaiiit. quafda apices lfa:a eis cedit ce agi tculttira etia multa eos tDcuit.^n cnj
yoOiccfcf yfisabcooictacftqdin lingua eo^fonat tena-igtobSp^^motteinnu^
mero oeoB in cgipto recepta e.f ili*' etia pbojonei d apts bict^ e cobe tpc i egiptu .
naiugamt que tiliu phoroneivip yfidtis mtfle tradut.r fiftter ab cgtpt^s ccmcat^c.
Xuvicbus a natiiiitatc ifaac ano fccageftmo apud argos i tbeflalia ptim*’ regnare
cepit erreijnauit annis .^0. poli Tc reliquit yfident cgipti r^nam -r pboto--
ocuin ems fucccirojeni .
XfiS pttmo bfcta fiut yo ftlta ynacbit fed i'n cgtptu naui'
gas ibicp litteras inucnit -r leges cdoant £t yfis ap^
pellata eft.4pter qd egipnoi? fancttflima et venerabile nu
mefuitob multarfi virtutuptellannar^taioue coptefla
fintiq ob patns metuj impuira.accepns qHibufda anndl
fius^naue cofcendit £t .plperovcnto ep Scbaia in egipm
tr4nftTetauit.3lbH5 cu regiflet rudes ppfostillos terra co
iere cocuittcultamcEitfemina pmittcre.-t tande fruges coi
lectas in pane pfiCeiv. 3<Jco ea e celo lapfaj CTcdiderunt .
efeoioneus pnnr m grccia leges inflitaft. fe«C ba
_ biut frem qiu inenfes t annos bocebat obfentare.r
^ facellaetarasinllituitadcolendosbcos.^crqda rudi
populo inter ceos contimerat^^elli-t ci' botics ymolabat bicnifcB ^begeus ,
b^caKois factu i tbeflaha.i fetotis fabulap in
cedtu:^ vocaf lo baicaliots. qt in regno maciefmt.
B08 1 egipto ecit d fluinie i fdlo 0erapiST eleuaf i aere
et rarfu? itrat.'? no coparct.-r ,p ceo colif a llulta plebe
^ Gt €r4pis teraus reje argiiio^ fmc greco" cu in egiptii na
j ingio vcniflct.t ibi mottn^.fact^ a ceca gete oim ina
Cimus cgiptio!? ce^.Cuc ettam mitabiUs fuglhtio incepit be
bone bifcoloretque apim VQcab3t.co viuus wleret .et illo
1 IV vitulu ftmile tbtde^airabant.ad ocapien
K K 'I U b rude ppfin.JnCEvenit q> ftlq ifrr fimiUter celirabant in
oteb vtj. ©iiid em bac IlulttCia nuferabili^ in bote ranonalt.
nRgus illc quart^reje argiuon fuit.ejc cui‘^nomic illud regna nome accepit. ^ic
Lpoll obitum deus baberi ccpit.templis et facriftctis bonotatus.feoc etias tge
^greaa f(^ete8 babere cepit edans aliuce iWinibX
‘ ?i@b vir failTimus paticntie infigne rpcctmet
5n ^dumeer arabic ftntb^tecjaretb ijie ma
Lietret^ bofra nafcif. I^ic erat lull^.rccr.moce
J llus.ptudes. grauis.tgibus p?ud«er vtestjcd
CB contines^ac mirulmmodujpati^ . veote fec
i filios t femias n es fufcepit.©iue8 dPpe Inter omH
t nes fui tgls otlctalestSTut^ polfcflio lepte mdiaonl
um fuit.trumilla camelb9.i©»iqH3gita luga bouj
qulngftccg afine ac familia nuilta nimis . Cui^ ani-
mi fomtudlne vt bns certo argumeto coprobarct t
gmlfit vt a blabolo tentaref . )@ul acemta poteftatc
odn cius fiibftantld.filibfcB omnes t Mas gdldit t
evif^ gram vulne vlcerault.quib^ in omntb^ Job la
bt|s luis fi peccauil blc&.bns cedit bns abraillttc
Sd cum cenlCB couerfus bomlnusj 0mnla qcuncg
cl a pttaplo fuerat bupltCla addidit, iSugulcit cciu
5bb p** nagclla quadragita -r crtuj anno8,(£t vidit
fiUos fuostac fitloci fuo]^ filios v% ad quarta gene
ranpiiennacricreffq;7pknn$bie?tnomMi«(ltf
Serapis
argus
<*"W"SSte Saron moyfi frater vtr fanctus. t infigni eloqiierta ojnat^ Digne fummu facerdottu fibt afliwn
•i» pftt t teftamcnm eterna fibi -z filiia fiua ftatmt.filturi::B ei^ fleasarus in poncificam fuccedit.an pjt
j»jL«nm8 ftolaj facerdctij tradit . >^bi)t aut anno vite fue» 1 25. pontifieatiis vero fiu re;tto et trigelimp
5n arabia monte oteb.
Sgiri trea fcUicct ythantar inadab'^lb yii cum flcajarotfuernnt filii' aaron qnomm bito itladab -e abyij
pei cnlTi fiint a bo» p^o eo q; igne alienu obtiilcnint in tabernaculo et fnbtto concremati ftint ,
iJbm
Cerdaem^mundi
©tfea veruatet omntu ptopbctarn runim^bifiojiograpbbtt pnnccpst vir fi«ic tndfnmfltmnai
n *i* I fuB omesgentea ppRn bei becgipciaca feruitHteliberauit,qiiadraginta anfiigymin bg:e»q re.
* ttt. ?pe cni bile^is beo'e bomtbns ciuuq memotia in bcnedictioc ettittt.iCiii bns in mote fynay
glonam fitam oftenderc voliiit,©um vidit ignem ardentem 't non cobnrente (Cun^enmt moyfes pafccret
oiies tetro ibceri ftii in ceferto apparuit et ceu8 tn rubo ardentid m no coburebaf j pcipios £i vt m egyptu
befcenderct.ad libcrandu ppRn iW: jPfte eft ^oyfes be emno laude refonant celutn % wa.beumvidttfa-
cicad factem dare qiiod tie nuUo aUo p?eterc^ Dc paulo apoftplo fcriptura teflar in bac fra^U arne^Uc
m ciYcucifionct in ppucio teftimoniu Pe Piuma efleutia Pocentesytium verum Peum colcuaum elfe»
V
iSrei*ae'et'a0tirmidi
‘ 'JFoliuiii
XXX
I.mea cbnlh
maarpi» \ (
-^3 Slaam pjopbeta ftii^ 6coj:qm habitabat fug flume terre filtom antoitvir
AIJ pteclar^.aP hunc ®alacb rer madianitaum legatos ftde&igmflimos mi^
fittrogates vt veniret et malcdlcact tfrabclitas.JUe ailt cofiilens Pnm pjoblbi
tuseft.Oennomittes.quieotn volutatiobtemgarc volesflernens afimm am
legatis ad regem ibat.dt biim pergeret angelus bomini eide occurrit . et euagt'
nato gladio ftantanq» nec ad ccjiranecadftniftramtemari poterat in anguftif
ftino loco.concidit afina fub pedibus fedentis.et ciim vebcmentuis latera eius
cedcrenfj©onunu8apa-uit 08afine.i6tconfeftiinbalaamvidit angelum t»6--
mim qui cotripuit pjopbetam.qui luflu angeli pgens ptopbctauit t»ices»0JiJ!,
etur fklla e^: iacob.€t cdfiirget virga ce ifrabeU-c gcuact buces moab .
^empote lito balaam llrioliis jjpbetautt ee occidituiv 3&3laam
Oaafon anno mdl.s 6 88. ^ofiie p^motte moyfi
3 beo ludec pftitut^ fmt fnp ifrr vt ppfo terra bi
Midct. dfeiflufcB ad e;i|)lo:3du lef icbot ticplotatojes
aut recepit raab meretri); et occultauit in bomo fua. ^
a t borniii 'z familie fue .pniifcrt immunitate ft fignu
poneret coccineu in feneftra.i£t ocefte bimifit eos ab
ire tpfiCB via patefacta^ lotdane miraclbre ti-afientnt
antecedentib^leuitis cu arcba.^Jfte lofue filius Tllauc
populii bomi viginti fepte annis retat, bic folus cum
iCalepb eje fecccntis miiib^ viris, qin er cgipto egrefi
fi/uerat terra jamiflidis cdfccutus eft.d&omi^ tande
cetefimo t cecio vite fue Snno i mote effraun fepelif
O£boniel frater calepb minoj liberauit pp&n bc
opptefioe regi mcfopotbamic.qtte etia gcuffit.
B^icbabef qiangel^bfii appares ar^esfilios ifrr
betrafgreflionelegiisimpjoperas bnfiaaeis abno
collata ad fletil eos Indunt, qt plurib^ viab^recefTeft
a beo..pj?ter qd traditi funt in raitute plmiu tyranoi?
et pemtetes liberari funt g biuerfos lUdices.'? poft li^
berationem fepe recidiU-iuerunt in mala.
Xfte ^liotb gcufTit eglon rege moabitaru et libault
ifrael. fuit em vir foms et vtraiB manu vtebatur
p:o bejtera. _
r^angar fili^ finatb ocadit kpxtoe cc pbiMdm
vomere volentes intrare territorium eoi? .'^oft
bec malu facientes traditi funt in manus labln regis
cbanaan.culus panceps etvratus erat ©ytare . £(i
autem cgretfuslnbello cumbaraebadboe fuadente
et aflbaante belboia pjopbctilTa.Cwi bcmot celatus
vt Indicaret Ifrael.
il? ’■
et36 nmnoi
frater aaron t fili'] ifif cii fiuffcnt tu egipto. cccc. jel.ams. !0i!c copuratiolacaptf a pma pjo
^niflioefacta abtabei mefoporamia.Sicut a ceo acccpit lege tcdit filijs ifrr.iSiu polt.):.pla5as4
^ — jfcu8 cc^ cgiptii attnuit.pccnmit p ccf tti 'i>fu8 niarc rubp.-r pbaraoite penittuffct ppBn binuMe:
angelo eos pcecl& i &ie i colilna nubis "z noete.f coltlna tgnis. vit x pbarao pgregat] e;i-erattb*’ fiuS et cur^
tes libae fili) ifi-f. pbarao p tnctas vias cu iins ef crcitib^ mfcqbaf, § egrefl is oib^ tv ppfo bcl^eop mo^c
cetendetejpga fiip mare.reiicifc funt aq vt pus fbniafis pbaraonc al fms i mediis fluctibus . Cecincrutg
moyfes cu pptb.-r mana roKwcci’ cu mulierib^ timpamflns canneu iftud bno. Cantem^bno glotiofetc.
Oig iRapbidtn poftea vencrut ad mote Synat t ad radices ci^.JbiiB madauit bns as p moyfcn vt ft
lii ifriTcfctificaret-r lauara vcftimcta/ua Ouob^ bicb^:-r toaa bicafccndcretfup mPt^nitllufcBacce
derct nec ctia tanga a ipm mote nec uimetu.aliodn mota ef . 0mo faao Ole tercta mons cepit fiamigaret-r
toniqua audinn fonir biiccinc t fulgura videnta nubes, tenfifflma opa uit monte in q intrauit ^oyfea
bntur W^ca.dbojalia qda alta fparflm i Oifls loc] petbataici petpue i Ceutronomto.g reduent ad V
calogu.-r l> fp obligaucft -r obligabut ad obfluattd cop.ee oes natPes.ft ptia mia fculpta i vna tabfa lapi
dc4 itos but ozdittjrc :3d ccu*i3Ui3.vt).acl .ppnt.^udicului suut ozdut^ erdt ad pf uandu pacificucdtuccutu
ppK adtrtutce t bona-auiUtoe, tott ftjtutg ciiutatu>obltg3ba£ fotu? lUu ppKii v% ad pjiTtonem jcpi^rc.
O"' 5ft>lum wnflatflcm^frttj tfrad
Joi fcceiTiKCu em ^oyfee cu bno in mote ntojam faterct.^pol** ad aaron bijttt.vt faceret em te
08 qa coler«. t ptecederet e08::^mb%ur rcftitittfputie ab ei8(\)t tradit Juffocilt^.^aron timed
9rt.‘^oUilc maures aureas vtotQ ^ hbei'o;z.iSBa8 cu acccpifferjfojniaiut c)c eis vitiilu coflatiie opcie fiilb
*^^*^*^ pplH8:lt?tj mitt &i| tuUfraeUq^iit te cdiiterdt te terra ctjiptijfccitcg aaron altare. t ib craftinu irt
bfnt folennitate.d&ane furgctes ob tulemt bolllastleditcg ppfus niadticare t biberet fiirreeerut ludere id
cft adojare.’i uc ait ons ad inoyfen .tefcede.peccaiut ppfus tii^ ydolatrando: bimitte me vt telea coS.iCm
nioyfc8.50iic(b bfie quiefcat ira tua :ne Otcat egiptij callide educit eos.impotes ei8 bare terra qua jaltiife?
rat.'^lacato biio tefcedit moyfes fcrfo fecu tabulas lapiteas fcrqjtas bigito teitCui occumt lOfiie biCes ?
Ululatus pugne cft In catosiiCiti rncyfestimo vojc cft cantantia, sjt appjopinquasvidit vitulu t cbotod
etirat^ .piecit tabulasiet cofracte fimt.€t poft rcpbenflone aaron te fabticatide vituU.t ei^eccitfationcmt
vitulu cobiifllt.t maflaj in puliiere redegit.que fparfit m aqua bans filije ifraCl. qui in barbis ydolatraru
flpparebatip?cctpicn8lcuitt8vtfecumaccperentsladios.toninc8rc08risnat08 puluereocciterent.Ce
cidcriint eo bte inulta milia viroaim .
'Cerdact'aia“jn0di
tuudo.iEt tota intus t fotis coogta auro mudiflimo.ac fupta cotona aurca:£t jpiaatotiu aitieu fiue t^u-'
lain aurea anfde latitudinis -r logltudlnls cui^ eftar^a. vt arcbi
emines arcbcflcutcoopaculu.qd tnccbaf otaculut vtriiiB tois jogitiidis ^at bw
lianu Dcncmtce^^t p cosvcctcs ce Ugnis fctbim ce aurati mittebanf .^iitb^arcba farcbar .ucc vueg
bebanf t^vtraeg vero gte otacull.fcs In buob^ angulis antcrlot^^pofitl funt buo cbeniSin aura^ vn al^
temni refplclebat. vcrfis tame vultlb^ In pto^ciatonmbuabus nofto^ftiCTunt
labant otaculu-alas e;coppofito e;ttedcbant.et bec lyabebanf in feta fetotunu^n arcba
vrna aurea mana bnsiwga Saromet bue tabnlc cccalogl.£u ea in plano no adeo gfecte ngurari poteru
^”’‘'|i\mraX*^be?^iam!w ftidira glrcbefcdmtoctotescatboUcos.
Jtniili modo ait Oiis tBoyfl.facles niffani ix lignis fetb^ aureis lamibus cooptay. bns quattuoJ
5ta qi medietas fug melam emlnebat.ne luppol Ita caderet. Altera medietas Infen^ ad ixeote pedebat.
ponebant fug eay Ouodeclm panes aylinl: Seni altrmfecu8.*£t fingulls fugponcbaf patena aurea di tbu
re. ^ofcpous VCTO fcribtt pbialas aureas fugpofltas plenas tburet^n blluculo fabatbl rccetes -r calidi Im
ponebant isaiu immoti manebat In fabatbu fcques.Sublatos vei o foll faceiTotes comctxbat: ?dco faccr
dotales Olccbanf .vt facerdot^ fotmara coqueret ponera In mefa -r toUeret.llcet nd obfcruarat;j0lccbaii
tur qiiofg panes ^oritiots.£»tiia pofltl erat cotam bno m memotta fempltema. ni.tnbun fillog Ifrael.
Cercia etasnnmdi JFoliu xxxii
; •fi^ccpit qiwcB bns fim Cantdabju ejeauro purtflimo t)uctile:£ui'«8 baftilc bafi infixu erat ferreu
•1 Ifug vcftttu calamis aureis geniculatis ad niodu cannc,'g|bt aut calamo? capita inter ie iiingebanf'
tancB buo ctgbi erant in moduj nuets . £tcp fiindo cipbi .pcedebat flotes recuriti.qiiari liUa_. £t iii
ipo fundo tnter ctpbu 'Z lilia erat fperula volubtlis.£t rta cu in baftili effent qiiicg calami' in bne modu copu
lan.t^uattuot ibi iuctnre erac.^uarn queeg babebsa qficipbos Oiios luctos t fpcrulas fift Ulla; iStipes
vero cadelabti q ptocecebat birecte in altu infenus bns tres pedes.iSt furfuj bftiat feje calamos egi edietes
Oe bafttlt.trcs eje vrto latere.t tres e? alio.tedrtcs fiirfuj obiiq.iOuoiifiB Btingcret ad altitudine baftlfi^n
baftili <10 quattuot apbi inftar nucis.^uos aUq pomellos &icut.5ta q» Ouo apbi pofiu vn^cotra altu fa?
ciebat pomellu vniniKabi falomo fcribitiftos rtpbos fiiifle oblogos. tt fic bifpofitos vt calam^ p mediuj
cjpbi trafirettSfperulccB fif "t Ulia.et vt bebtei bitut pomeir n: flos in candelabto ad becote pofita fuerunt,
i^at aut vt bicit ^ofepbus cx.lict:.Etibus copofitu.in vna bafe erectu. iQuocucg vero modo factu fuei it in
fumo. vfl. bebat capita eqiiatfug que ponebatur fepte» luceme auree: ?ta q vltlm^ cipb^ q erat in fiimitatc
cuiufltbet calami.crat fedes luceme. Jlnfnfotia ena fqatc eje auro erat.©uib^ oleii tfimdcbaf lucemis.£rat
q fotpices bien emuctotia.^ui e? auro erat ad emungeda vel exttngueda liciniattcu qiiib^ amouebatur.
illud qd erat cdbiiftuj ce licinio.et refiduu lianit ad incendendus aptabaf .^afa qs plena aqua eracemucta
ne facerrt fiimu: ©me aut pond^ ei^ cu vafis fmS babuit talentu anri.ifecb?et 'po bicut centenariu auri: Ile
fcif gfcctepond^quaqniagnuaunpond^reqmrebaf' adtantnopuspficiendu.lbofituautcratad auftrus
cotra mefam.no recte qiitde fed obliq:'fe>:out tame in plano figurari poffunt.teinceps vicert poteft .
i;
ritarc qitocB bolocauftom fiue facrtfiao? lulfrt &tJ8 ftm' Jx Ugnta fctbfBt.i6rat aot altare quadratuy
'•^n longitudine t latitudine, v. cubito?, 6t i'n altitudine trin.fratcB concaud inftar arcbe linc operi
_ _ Lmcntof^anctcs lignct fed operti erat CTe intus t eytrajfiue lamis eneisi vt vrt no poflent; Srea rf'
fiue arula erea erat taneg fundus arcbe-fiip que fiebat ignisi^ui p feneftra que erat in latere otietali impo?
.. i -r. ^ .. ;ji,3ttuo? catbene
is befeeeebat
nebatur. 3n qtiattuo: angulis fugiotibus erat eptra quattuo: remnia cornua. 3» 4biis quatti
anulis iniCTebanf’ .cc qutb^ cepatdes aattcula crea in modii rctbis facta. vfcB ad rnediu altartS
fup qua cremada in odojcm bno ponebanf .Orca vero angulos inferioies.quattuo: erant anuli ereii ind^
biis vectes imponebanf txUgnts fetbim opti ere ad ponandu altare .T^ofitum antem erat altare ante taW
aculumfub bino.
h <r
S^erdaetasmuoi #oIm xxxiii
fcdin tatinoa Sltarcboliiraftifc^nibcbjeos
H
ini
Ons^>o)'U oices Qx laccrctociu lain jilaron f ti mo oarc ceberecriJzduwuoijecKCE vcinm
^«»08 laarbotalib^ftedis piiiitt^:i©.uamio: eratvcftes contimcs oibus facerdotib^etia minoab^: fc
W _X mtn^e ImcumuitcaiE bilTo biipla p totu.j&altcus lat^ qft bigttl quamioj. cu pulchra varietate . £t
tbyara Oc btffo.qua geftarat liti capite.tende8 fiipuis in 3cutu5. Siip bec quattuot mus veltib^ induebar
luiu facerdostlbtia erat tunica lacictina.sQue ftiacta erat vt tuntcella.^n cui^ejctremitate infertou' erat ttn^
tinabula -r malogranata tnterta.Bcdm omanjrtiij fuplaumerale fine manicis.cefcedes vfcR ad renca.aceo
finas: frat aut fertu lamina aurea ad modu bimidie Ume taaa; Jn qua tbetragramato mfcnpturfaaa ccm
deadmoduco;one.i0ue.ptendebaf abaureadaargpa'fron':cm.
Jf i@cut‘^ eft iteru Ona ad moyfen.f acies -r labiu eneiij
ad cu bafi fua.vas fo lauatonu.qd alibi labjUT luter(vt
iRabt falbmo ponit)vocitaf .^d erat inter tahcrnactiluj t
altare bolocaufto!?:5n q miffa aq.lauabat facei dotes ma '
inis fuas T pedes, vertes fanctas accepturi, vt ficrificaret r
©imilita' mgrelTurt tabernaciilii.T egrelTurt: vt aaroT filq
ei^ fecerut.jaoJtate8 ce fanguine bortie imolate .p petis po
puli.igt qii accedcbat ad altare vt in eo offerret tbtmiama:
i©d br factu te fpeailts muliei? epcubantiu ad ingreffu tab
naculitj^el poti^in circutlu labi) fupzemi circuDofita Ipecit
la fueruti^n quib*’ facerdotes vicci epoffenttu facie vel ve
fte maculam abluendam haberent.
^iRccepit quoq; bns d&oyfiivt faceret tabemaailu d'» modu.'£,abernaculu eSt bbiir Ko'ou:ata
Ji^uadrata-roblogaitribusclaufaparietib^tiBqutlfiiart.meridiano.occidetaltt itberpatebititrq
itus ab ojietet vt fole ojieteradqs et^ illi.rti‘aref tmodo introit^ ecciap fit vt plurimu in occidete.lo
gitudo cr3t.i:)CiC.cubito?t;iatttudo.i:.^ltitiico.i:.5n latere iticridiano.eriit tabule te lignis fctbi.rr.ftates
^uaiz vnaqueq; t logitudine habebat aibit08.i:.5n fpillitudte bi^itos qttuojt^n latitudie cubitn-r femif
femt^ungebanf aut fibi tnimio: £t erat inaurate cp vtraeg parte. Suppofite vero fingfe biiab^ baftb^ ar-
geiiteis pfoiattS.^ode fcemate erat facttjs paries aqmlonar].*^d occidente vero erat, vt. tab ulep omia fi'
Zcrdaemmmdi
iCotti'ni3 "z 0asi8 Itbcr moyft epoi^ mantfeftat.
figura pjo tabulis et ba&b»8iWT< •
CPatAmititAi*^ O^ft ict^tuttuuttoe if**!!
<?-
figura vui^ lateris tabernaculi quam 34 [tabil
las et bafes quibus infiguntur.
WfTfTfWW
fT\^ks pjinto anno tabernacula Pno coftrti ■.
IXlit.itt feptej mefibus op^pficies.mae ^mo
anni fecudt ptima Pte ere?a:t,5w®et' quo® B
fen lege ftf cu IfiS bre ceperut.3tera Pns a4 moy#.
fen att.£a ftltos ilVael numerab: babit qfcg paus
V ata fuamc fu ieis plaga &imi4i5 ficli.iutJa mc
fura fanctuaru.Sicl® yigiti obolos bsti& bec pe#
Clinia ad vfus tabernaculi rqjonebaf .£6plcttfcB
f monib^ cebit moyfi buas tabulas lapiceas bigi
to oti fciptas.^pebiuto no bnano infoiptas Oe
qd mtracfo aflcribcbat . £etcri fculpta iterati IhS
que boiem ad bm o:dinat.5n fcda fcpte q ad p:o
>amu btdtnanf fcnpta ponut.lRabi tn Salomon
€t bebtei qutcg in vna t dti<K i alia pcepta biftiO'
guunt.‘(boftea to vt i ft^ra vituli videf .cefcen^
dens dwy fes x vidre vitula x cbotos irat^pto#
jccit tabul^.£t confracte funt .
tmUi
oeim
<w»a
imn-
® 1
<§)
®
1 ^
Tjair
lini
hjnf
J^tnrtlfs
fu?l^l)^S
Dcosatunoa
r-limallimteft
iiomctt beitut
amiiamon
aij5«etnmn
^onoatCM
tlo'(i«v4f{u
;«
'^jaxtmtuA
j}^9(up^a(
i , ,
tio I
1 bwtiwraU*-^
ictltu-mVMm
/Vtan» uCbie
1 HibbaUlofue®
;t3on«aif>|^
; tuu ettnmn
plenotolie^
|W?in«ba '/
; bm» ^ ^
J plolutal&n i
iytzhqns^ \
ifftM n.wS ^
! ttsSnigd^ (
Wnn iiiiThmmm
^teavberiusdarercantpofiDdi
figura buaruro .tabjjliWUipA
Cinea regualfiri
02um
Jerc^memudi l^oliu xxxiin
iptbero!5 (fmctonP J^enijc Cadmus
tberos iRcy cretbc pjimo mellis colltgcncli vfum imu:»tt.biu^ filia cp
:cflu concepit ce qua mirablUa itarraf .£t poli ibide fili^ regnauitt: Pt!
_ ctu8 fiutauidielegefcB fecit et pjim*’boiie8 aratro luntil. Crictonius
®tbcnienfiu pticep^tim^ in grecia quadriga e;ccogitaint. f enip, ille lii tyro
et fydone rcgnauit vIucb Utterarn tradidit .z colo;e8 fenigeosj]
rentinuenit.
a; B a x>
tiocapitaliafie-
Slpba vita i6ama ©elta .
Oi©jtntb’ vrbs ftiit ^Icbaie olim infignis qui ptimu a Syfipbo latrone
Scoli fitg ^febmo t mePio marfe iPnt)l'r egei coftructa fuit. i@ctuagefi
mo ctatl moyfi ano.T^timo Ccrtbyra Pein aucta Cpbyravocata.^lftT
apud virgiliu ifpbyrcacB era.Tlla Cozirttbfi' in ere fnndeco pticipatnobtinebat
co q> tbi pulcberria t amficiofa aufmodi ens fiebat vafa. S5 p^ b euerfa t ab
iCotintbq#:e(li8 filio illaurata Conntb*’ cognoiata fuit.'®lt{o a romantS ao
cenfa nueg coaluit vt ondit flot^ -r iullin^.fniti^ tellc Spulegio libto ce magici
regioms caput, flpiid cojintbio8 0mn imperiu afliimpfit t reguit fltletc8 gre?
cn8 luctatot victotiofiflim^.'j^gnatucB e in Conntbo Ib regib^Puoccci. anniS
52 5.'^ollea refpublica p annuos magtllrat^^gubernan cepta dl .T^oloponefus
.puteia qua Ijodie latini ifeotea vocat ton^grecie quonda arc Picta regio e pene
■■ 5^fered3.|nterPuomaria£geu^
:edtt ^febmos appellat . in ea llri
:.mediointeruallo colli applicata.:
angulltas(vt plini^ rctulit)gfotere nauigabili alueo tentauere S>emetri^ rec Cc
(at Pictato? cay^ pnnceps.Pomia^ nero infaufto (vt oi etitu patittt)inccpto &re
ci pneipes port^ Cni co» potftia curopa penetrauit e» mari ad marc_,pducto g
angtifes muro pelopouCTUs a reliq greda Pifiuterat iUburu ejeamiliuyocauere
Cojintbcos ab idolo» cultura ad vera cci religione "^aul^ apfus ratidib^ t Po
ctrina at? miraclis Etra»it.inuc ea regio tpta imEio Curco» adiecta cll ,
£o2intbu6 i
Xcrciacu^ inimdi
aTf^rtii "TTSu Cannetis fuit filta cuaniJnj.q et Utteras latinas i'n
X.uemt.abct.ef6bikltnnspqrftvt:. ^ ,
XSife Saltnon ftliiis iHaafon.nareft anno moifcom.to*
inteiptctc8.5 7 2^.tooccfl:antenatiiiltateiCgi.i474.|fei£
fuit £)Uf m tnbii 5udla vt in niiiiiens Icgif .et oi Jofiic terra?
pjciiniflionis intiauit fcc5m glofam Outat in matrrnioniu iRaf
ab meretrice vel vt jLyra vult Ijofpitalaria. Jlofue.z.capitro.
3*Calu8 ret; lujrta ^llbulam fluuiii td di t^fberim ciuitatcm
kondidit in qiia regnauit. vbi poftea condita iRoma fiut ,
j quo tota ytalia nuncupata.
OC ifto iRecbab Oefcedit ftirps valde rcUgiofa d ifto tpe
fuiffc creditur ;ll?icccyctro cognato d&oyfi &crcendit.*r
- - ' iRecbab
toeacbriiri
.■6alnion
conuafus fuit ad ^udaifmum
^Ccciuitas antiqnit^Ze
sncretb alias Cynarotb
^vocata ad littota maris
fita Cyberiadts Oicn inter otte/
temet aiiftrumadOuas leucas
a babulia monte Oiftas vbt ^u
ditb bolofcrncm occidil.iDcin//
deab bcroct Cctrarcba galltlcc
, _ mftaurata; tn bonote? Cybcii)'
CefarisS^biberiadisappellata.nticCybcriaseftvocata
tn ea xps dbattbcu in apoftolatu afliimpfit.<©Iim babuit cpifcopiim cut mare galileefiibicc^erat. I^jope
hanc ciuitate balnea naturaliter calida clfe pbib^ .£t tn ea terminat regio occapoleos a bece? ciuitatibus
pnncipalib^ bicta.5n ea regione no longe a £y beriade eft laais afpbalrtdes q mter magnitudine t aqne
immobilitate monuu mare Oicit .illa? necE; venrts mouct refiftentc turbinib^ bitiimietquo aqua ftagnatur
tlccE luuigatidib^ partes eft.i0uonia oia vita caretia m pjofundu mergunf . tice matena vlla fuftinet mti'
que alumine illuftraf . Sllpbaltides nibil p:eter bittime gignit, t nome.Tnullu cotpus aialtum recipit
Claauri cameltq; fluitant, jnde fama nibil in eo magitlongitudie cpcedit centu milia pafluuy.Jlatitudine
matinia vigintiquiq? implct.minima fet .
Cvbenas alia ITybcnadts
Zevmmo nmnoi
J^OllUL XXXV
Saturnus
G^rca illud tp3 inceperat ytalie regnare reges, multoftefcBUomta vanlv^gj rrtrn "Vta
runt.quo2?oimpJimii8t)iaf fiufle gantis. qinpaUactujertrai.itqo^"'"
mcMlunt tucif ."^oftea .p magno cco babit^ elh^iguraf aut cu Puab^fa^ [ UC ^ai! U0
ciebus.atCB »t pttnapio anni ei*’feftu5 cclebzaf .i©b boc q> elTct finis pteriti pjin
cipiucK fiituri.et inde m^iS ianuata^ eft pict^ 5dco bifrons Picif .
[ Sturnus pater iouis rej: cretenf* tpe ylaac regnare cepicfili^ Srt) fili) tli^
I nie filu nini fili] beli nanbzotidis.poftea erpulfus a regno Cretenfe p fi-
jliumfiiujloue.^idesigif ^an^faturnd velle ciuiliterviuercetvineas
colere ac poccrefufccpit eu benigne."! eu eo regnu partii*’ eft x genuit ibi faturn^
picu.d poft cii regnauit Slijvocat eu fterce af.ftcrcutiu.qi ab eo tanep a pinflimo
agricola inurtu? eft vt in ftmo aialiit agri fecundarenf . Jdeo cum pcu agri fcccFt
«t totius .pfperitatis poft mone ei^. S^atumi ymago talis a romanis cepingc
batur.erat em vultu triftis fenepr capite can*’.falccm in finiftra tenes.ceptra vero
fiamiuomn Pracone.trifhS qj regno crete pulftis, vel qi onus ftelle fatumi fignif
fleat tnftta vcntura.fencp q: fidus iftud frigidiflimu in effectu . ideo capncomiis
et aquari^Cdbus peft fatura^) funt figna frigida.can*’ q: pniinas x niues .pereat
in poiens fignis.falee geflit qj agricultura inuenit. vel qt fcdm Sterinu ininucus
eft bumane nature.q? frigidimm^.tdco fcdm cu5 in finiftro btaebio .:ptios filios
tenuit quos falce peinit x ad os gretat.que etia natos fuos votare Oiperutteu oia
tpc cofumcrenf.vel etia bracone in cejtra ponauit qt finis eft annitpr iouis Oiei
tur.qt eo fiipiot fcdm mftos babef .blanco cooptus fuit amictu, qt ftella ei*’ fri-
gide X aqfc eft namrc .Saturnus Ubeter accepit ymmolatione bois liiuenis flue
puerilistSielectaf em biabolus in effufione languinis bumani.tum ptoptei" cre
dulitatem ymmolantis.tum ptopter odium bumani genaiS.
5uno ^ wto Saturni x opis filia ac iouis fotot at? piunr ea
jlctate fuit.ll^ec errote getiUu? ceop regina Oicta fuit et
mtcrea regnop ea x Otuitiaruj fecerut tvam fic et cdiiigi}
lEt ideo parturieub^ ij5am pefle voluerat.^lli mfup infi;
gne curru x arma atmbuut:.|llt q5 tam^ regine epcelletif
iime.rtuj.nympbas pedifleqs alicripferut vt tn ciii*’ pfo^
na virgiU^ bipit, Sut mibi bis fepte pftatm cotpe nym -
pbet 5« cui^eua mteUi pauone aue Pipcre.Cui*’ cauix bic
©ludi^ ea argipaftotis fui 3 mercurio occifi oculos ap-
^ pofuifle.Cv ioue vulcanu cocepit x poft mottem infer be
’ as relata. Samij nobiliflimu templu eide ceftriircifit.
k icus faturni filius ptimus rec laurentuj fiiit.qui bellato* egregius x augur
! fuit.ct inter ncos conumeratus eft .
Sunus fcdusrcplaurentumfuittqui etiam bcusftiitaatiim qui fievoluert
,velputaucrunt.
3bylle omnes femine vates a vctcrib^ nucupate. vel ab vni'*’telft di8 m!
mine; vel a confiltjs beop «xnuaandistiCeteru Siby llas.r.mimcro fuif
fc-Tbiima fuifle ts perfis.Cui^metione fecit nllicano: q res geftas Slcra
dri fcnpftt.Sccund3 libica.Cui^ memit igiinpcdes.-Ecrcia ntlpbica.cc q Crifip
pus loqitif in libto ce biuinatidc. Quarta cumca in ytalia cr neui^ in libiis belli
puniaf^tfo in annalib^ noi3t.i©uinta crytbrea:^ Sppolodot*’aflirmat fua fu^
tlfe ciue. grais iliuj petetib^ vaftcinatd pmtura elfc troya.Sem famid; ce
qua fci ipfit Cratofenes in anttqs annalib^ famio? reptiTe fe fcripiii. Septia Cu-
manam ffoieSlmatbea.que ab alns SKimopbyle noiaf . Camq; noue libtos at-
tulifle ad rege Carquiniu ptifcdttt.p cis trecetos pbllippeos poftiilalle.rcgeqj
afpcrnatu ptecif magnitudinrr mfienS infanta. 5lla tu cofpcctu regis n es com-
buflifTe. at ,p rcltqs ide pteclti poftulaflc.Carquintii. multo magis muliere infi-
ntre put3flc.i@uc cenuo trib^lfis ejcuftis.cu in code ptccio pfenerarettmotu ede
regetac reflduos trecetts aureis emiflc.i©uo9 poftea niimer fic act*’:capitolto re
^fccto.qd c)c oibus ctuitanb^ x ytalicts x grccis.-t pteapue etjtbreis coacti allati
Cgfuut romanitcuiufcura Sibylle noie fuerdt. ©ctaua bellefpontica in agro troi
vano nata vico marmeflo tpibus cyri.ltlona pbngiam que vatianata fit ancjfrc.
feeeima tiburte nomie Slbunea que tiburi colif vt cea.ifearu oim Sibyllaru car
mina ferunf.^mncs aut bee Sioylle vnu ceu ptedicat.ma;;itne tn Ci^tbrea.q
celebtio? inter ceteras ac nobtltOt babetur'.
\
*5it)#.T ®Gn'pp4
Sibylla iibta
Tcrmememmdi
0e alne iibf lUs.
5bylla agnppa vclhta rolea velk aim clamtdlc
l^rorcamb miiltu uuicnis.inanH taies tn graino
qft aiimiraei-rfiinftra manu tenes sftedenCD ce
cufum btcue (biptum.Oicit fie. ^nmfibtlc wrbuni pab
pabtf nSemtiabit vt radic-Sitcabif vt foliu.ltlo appa
rcbit vcnuftas ei^iOreodabic alu^ matern^ tji notebrt
ce^ lenciafcnipiterna.-r ab boibuscoculcabit . THafccf
cj; matre vt ce^tt eoueifabif vt pcto::fe>omo qmda Qd
tilis vidit banc glojiam . .
S^lbylla Itbicaoznata ferte viridi.t flom tn capite.
veftita palleo bonefto t no multii Uuienis blcit fic
£cce ventet &ie8Tillutn3bltan8tcttfatenebza§t(bliie
, turnej:’fyna6ose.tcefm« labia boim.-tyidebut rege
JiblttftKipllW^ ^mcntiii a tenebit illu in gremio virgo bna genttu. a recfcf.i|iA ca,
gnabit tJt mlfcdia.a vter^matne ei^ertt ftatera aincto?."'
C£ec (ibylla S»clpbica q ante troyana bellanata ,p
plaetaiitt. vefttta vefle nigra a capillis arculigatia
capiti in manu tenes cotnii umcnis bicit fic.Tllarcef p:o
pbeta abfq; matris coitu ej: virgine eius.
05byUa fngia induta vefte rubea. midis btacbifs
antiqua facie faturnina.cnnib^ fparfls . p Ootfum
Olgito indicas biat ric.£jc olimpo ejrcelfus veniet a flr//
mablt confiliu in celo a annuclabitur virgo tn vallibus
Oerettorum*
e^^bylla Samia a farno infula luuents.bnsfotmo
awia. fum pect*» fubtili velo capite coopto.manu ad pc^^ j,,»*
ctus tenes OiCit ftc.£cce veniet Oiues a nafcef ce paup-^"’”*’^
ctila.i8t bdhe terra:;: adosabut aim Clamabunt a bicet
iandate eum in atnjs celojum .
JbillaCuropacecojaiuuaiis.facierimlas.velo
^^juibnltffimo capite ligata.indutavefte aurea Iwue
in manu tenes biat fic.^aiiet illea 0'anftbit colles a la
tices olimpi.regnabit in pauptate . a bnabif in fllentio
ct egredietur te vtero virmnis.
^bylla Tberfica vcrata aurea vefte cu velo albo in
-<_3 capite bicit ftc.Ccce beftia coculcabens.a gignet
biis in o:be terra:2.a gremiU virginis erit falus gcntiu
ct peces et^ i valitiidie boim.5nutfibilc 'ubu palpabif.
Xltlucni ctia alta btcta aiiufda fibylle c^ nome n inuei/^tftma.&fttuaftbg
ni bcepoteftificattsvideltR.Ceurgct mulier ce fttr " ‘
pe beb:eo?: nomie ilfearia.bns fponfus nomte ^ofepb
et 4?aeabit ex ea finecomiptideviri ce fpufcto filius cvt
nomie ^efus.Ctipa erit virgo ante partu a virgo poft
partuj. ©.ui vero ex ea nafcct erit veif be^ a vei^ bomo
ct adimplebit lege 3ticeo?::afu3 adluget .ipJia.a pma^
nebit rcgnu ei^ i fccca fcclb9.®emetcB fup eu vot bic^ .
IlS*ic cft fili^ me^bilect^ ipm audite.Jlfi»o:tuo?: refurrectol
critiet claudoB curfus velociflim^.Ct furdi audiet.a ce; f
ci vidcbut.loquenf no loquftes . Ct ce quieg panibus'
et buobus ptfcibusmultabominuy milia faturabunf. ^ ^
lentos compcfcct verbo.marccB furies fedabit.pedibus mare calcans.Smbulans fuper vndas. infirmi
tatem bomimbus foluens.repellcns multos bolores .
2*'£cm alta Sibylla que bicttur futfle beritbrea ait^n vltima etatc bumiliabif be** bumanabif ples bt
.,iitna.^ungebatur Ijumanitatt cettas.^accbit tu feno agnus.et puellari officio educabitur beus et bo'
moiitUgetcg fibi ex pifcatojtbus et eiectis numerum buobenartum.
JllcCroyfi i’tt bardama vd
agnauit et troya condidit’.
I^ncbifes
Cercia em0mudi
^ncbifee'
Wolui XXXVI
i.aoniedon
ejc t>ca
venc mcrro
rcsgetlUdsc
nuttCncas.d
mytaliarcg'-
uitvt patuit,
ESontcdo
rcjc tioyc
loccldtf r 5^10
naftliaeiuacat
pift&uafigte
aamf q bella
guimma fecii^
ta funtet mala
botrendifltma
iRoya rc^o mlno:l8 afie tn q^Honmtt ciiutas caiitatiflima. tlonunqg vero .p ipa vrbe troya po 1
Lnrtiir.ct pinbomein oim que mb fole ac ftcUifero celo funt vrbtd qulde infignifilma eft troya.inuc
- ^ i.aut;insen8 Croya toti^ afie colume Ita ejtincta eft.vt vli: veiligiu aUqd appareat, qd ©ludi’^ tndt.
5am (eges m vb^roya fult.Stfter vlrgiltu8.'£amp^ vbi troya fult.O ea etaifta lapideo -r quccuncp alta
inde ablata funt.xaUs nnlsbumana’: rei^.Cros aut fncbtont) regis filius Snno quadragmmoHUdicla
alotb lam veteran^ bardama vernes Croya cddldlt.vir armo? gltimm^.ampllato regno ei; fuo noie regio
nem q palis bardanla blc^af Croya appellault.SJardan^ em fuit ei; ^oue t electra filia StbLitis genita,
js ad pbrig^ bcuenlt qua bardanla nomiautt.£i; quo naf' £ricbtom^ cj: eo tros qui lufticuTr pietate lait
dabilts mltJjfcBvt memoaa fiil nols faceret Croya appellari lufflt.d buos babitlt nllos.^llonSfara.cim
q; fKlitr matot natu regnas troya tc fuo noie ^lia noiaHlt.^lio laomedo fnlt filius ex quo paamus natiif
etl. Js troya p^ fua pama blruptlone refotmault r eyotnault.ac vrbe magnat aplibtamenia ac j^jaignacii
la ej: lapldib^ marmqtels cu muro altiflimqejtruitt t munlnflima reddidit. multltudlnecB mllitu ee rcc. ne
p Ignotana oppmer^ fpe laomeddtts oppfla fmt.iRegia qj edlflcauit 't louls ftatuatT ara pfecra'-
itlt.^llo fe^ poaas fedt.qru 15 (ac noia.Sntbcnoida8.5lia.Scca.xbymbaa.25ardantce8.Ctoyana "^er
mediii ciultatts fluui^ 3ant^ cvairrcbat.Simois flmu^cic ^da troyano mote fcatunes lujcta troyd eccur
rens.d cu mari apptoplnqf itanto comlfccf .i£t in palude coact^luiia flgeiim pmontotiu in mare cefcendlt
Ibaam^at ex bcccubavitote bos bult libos.lfeectoje ptio natu.Slei:ad:u:S>cipbebit.lbclciiu.Croylu:Sn
drom3cba.iCalTandrai^olii:ena.1bHgname ccin cu doyanls g grecos ams.ir.t m^ib^ fei;.'^iio £fcbon
ludie] ano.c^caufaj bicut.£n alef-ader d ibarls bict** e In Jda lilua cu venatu abtjfls i fotunis d&ercunu adi
Crofa
3rerdacra0inimdi
&imflc.5iitioneveiicrrtitii'iimia5Vtintcrea3
Celfpecic uKiicaret.i& tut fib* vciicfC5 pollicitas
efleifi fua fpem mdioeebams fpect^ iiidicaircu
6atur3fceivt:ojequeigrcaa IpcaofioJ fotma
videret .^n cu ita audilfet opttma faac veiicre
Picif iiidicafre. '^oftcabelenasrcgis d^eiielai
vtroze raptiictd e;ctremu cjcadtus ootants fnit»
bocbellutcccnale Oifertifrime gfci ibut?3are8
fhgi^ -i Ptjctes cretdis. qut ttt eladc Croysno?
ptclintcs.locoB noiact geftoju lucidifliinc oia
flozut.£tadrmlCroy3Boju cogiriaone mbtl
bjetii^.ml clari^t tcrfms regtrtpoterit.f lut an
capta Cercio anno labdon ludicis tfracl aii tew
bemconditam.Siino.4 so.
S>c bello gieeoE contra Croianos.
etbeftruaionetioye.
DiRofuig Oicit Snno ante vtiie conditas
cccc.tTt*/’ loptu belcne ftiilTc facta co^
lurauone gi'eco?n cocurfus mille nam'
inn cjtinfrett mnde obftdione occenem ."^o:^
ro frigi^Oarcs.d fcnpfitbane byftoaa OiCit.qi
tnices giccoi? ptra ti oya fuerat, tlvtj.d addu;ce
nintnaiies miUe bncCTao buas . "(oaamo to
regi troye vena^ut in aiiriliimt bnce8.t:t:jati' •
^ilma aut belli troyaniet: byftotui baret]. qua
tranfhiltt cotncli^ ilia cft. Caftot et pollu)c au
dicntcs belenas pulcherrima vrote menelai fra
msagamenonis rapta fuilfe ab alcrandro feu
pandenaue afcendetcs.fecuti funt ea. t cum lU
lefbtO littote naue foliierrt.marima tcmpeftatc
O2ta.nncRcopanicrat.0uo8 lefbtf vfcR ad no
yam queficrut t no imenietee crediderunt. Im
mo2tale8beo8faao8. Cduenefttof apdatbe
nas grecoi? Ouces.tlvtf.cus nauib^mille Oucetj
buab**.®!#»® funt pmo legati ©yomedes et
vlI;ce83d|b2laimi.vtfanfTierctIniune:lnfccto#
(R negotio pugnatus cft inter cos. £t in ^imo
bello feccto2 pttami flli^ ptotefilaum interfcat
Jin fcdo bello patroclus t mlnonc t aiace tbe
lamomum occidifTeKnlfl eu Oc fanguie ftio reco
gnoiuffet aat em natus Dc fflonafotote ^aml
•Jbttmclnduclc^OatcXuntOTayspetetibus p
biennium, ^n tcrclo pilo ^ctoz boecbeSr/
cbitocu t ptotbenote pucefi! occidit. 5*1 dnat
to pUo Slepanderntenelay femur fa^tta tranf'
firit. 3n quinto bello bcct02.vi).fo2til!imos
buces 0ccidtt.£nea8 buos. Scbilles quatnio:
©yomedes buos. Jln fepto bello continuis
blebiis . Iptr . pugnatum eft. @ray feamdas
petunt Inductas Intrlcnnlnm.quo completo Ite
rum pugnatur.feectoz In ptima aac interfecit .
Iin.buces foitiflimos.Scbtllcs qut erat eje par#
te greco2um occidit buos.beparte troyanoium
IbugnaturblebHS.OT. T^tlamusteraas petit
Inductas. vi.mdribus. ^ttrumagamenon tj
er parte erat grccotum 'petit quartas tnduaas
bterum.rrr. 5n nono bdlovolult andronica
vpoz bcctozts Ipm Iscctote retincre.qt i fomnts
viderat el non crpedire vt pzodiret in bellus qd-
cum facere non poflet:antianace::filtt!m funs ad
pedes cius polult; fcd nec fte eum retinuit .
Bjtccto: Igitur tn bellum piodies tres biices foj
tiflimosocadlt.buosvulnerauiRtterciu acbit
Icm a quo tandem occiditur.^ray quluMS pC' '
ttinrtndudas buojum rneflum. "(bofl: bellum
tccimum gray feptas petunt inductasp annum
^n bcllo.ri.^alamtccs qulrer p comondes
faaus fuerat occldlf. Jn bdlo.rif.troyl^nir#
tos occidit!; 3n.rii].pliO pugnatur cdtinuis
Riebus.vij.Sgamenon fcpnmaspettt induam
os.rrr.bieram. 3n bello.jwiij.Croyl^ acbtl
Icm faudat^ pugnaf cdnnuis bibus vtf* 5«
bcllo.rir. troylus eje equo cades ab acbilleocct
dltur. 5n.ri!* bello cadit i®>enott bujt perfa?
Tbrlamus beamas petit inductas blep.rrr.
5n bcUo.rri.Slerandcr occidit ^tlle i pba
no appollinistvbl eum ad colloquiuvocauei at
concotdtd fimulan8.(5rccl igif petut vndecias
inducias. rrn-bdlo alcpanier alaces faii
dattt flyas fauclatus alepandru Interfecit T;te
vulnaeftati motif . Jn bello.jcnil.ct. rrut).
pantbaflilea reglnc amasonu viriliter neoptbo
lemum ScbllUs filiu fauciOtta quo tandem ipa
occidif.ilntbcnot.polidamasct igneas bteut
ptlamo vt factat pacet^ nolete patria .pdunt.
^^Spta Igitur troyatSgamenon pieda om
V-Anetn equalttcr biuifit. 5t3 Cp pugnatus cft
ad troyam annls.r.menftb^vliii.bieb'’. d'j . £t
vt refert bares frlglustcojracrut ep argutis octi
genta 'z fcptuaginta mtlia.fr troyants aut fer#
centa feptuaglnta fex milia bominu vfiR ad op#
pldn pzodttu.igo aut .pdtto occtfa funt er troya
ms buceta fcptuaginta fer milia, igneas naitl^
bus p2ofectu8 eft cu qutb^ alerandcr grecid ini'
erat numero.rt;f| -que fecutus eft nunier^ trium
m litum quadringentos bominum er tfoyartist
Stbenoie fecuti funt buo milia quingcu. £tbe
Icaus cu caflandra "z andzonlca-r becuba vrote
ptlaml cum mille fgsttngenstmnuflum petntt
d&endautet belena vrote au8(bicit bomeras)
ad tbecurem regem egipti^ue poltplam vocat
poft capta troyam blucttifle .
O^m videa Innumeros feriptozes be £ro
yanos clace maniflc.t eo locotu noininu
et geftop cus Icctojes tvuenerlnt^ptcr . blftotie
igno2atod:cefpitarc.fepecttacacere.0U3ob2c
ad biftotias Croyane cladis quas bares pbti^
giiis. -z blctes cietenfts vlrl bifcrtl gfcripferant
ainctos remitto. £um ptimus p Id tps vitat et
milltautt.Slter Idomeneum cretenfium bucem
fccutus Interfuit -z quantu ad troyanatum reru
cognitione amnet nibilbteuius. nibil vultus .
nibiletla clarius ttcrfius licet rcEire.0ut res
geftas tanta btligenna.t3nta(Rcura.at(R ita bl#
uifas tcmpo2ibu8.nomibu8. locis t ftc bemus
accurate omnia biftcruit. vt res no narrati. § ge
' n.noncefcribl.fcdrarfu8tractanstpi bello iW
terefle legentibus videatur.
'"luit
'•Ulli,
«Ilia
••dH
J.
Ifrij;
‘Pbi
lUcrj
ceu,
Rfji'
‘ttt
BUl'. '
'p*0
uijl
Puu
IJIt,
iolt
lijdi
'•e
•Odi
tfcc
1(1^
royi
iiit
n*
Itis:
3bc
cox
tiji;
to)
MI
Ili
imi
sa
bx
33'
IllJ
;tfl
tw
cii
15.
'£S
Oli
lUJ
it
ui
£ermcm0muoi
l^oliu xxxvn
quotge
•1 ^ fcquefC8 clamertt.Croya em qiid ^Itcm ti'06 regts troyano!? films amplifliind inlliaiiaiut millc-s
Jv^iAqmnqentis paflibus amari rcm»ta erativbloim rerum vbcitas erat: ^pfa quippe que Pecfflalem
grecozumobridlonempafliafultictabastaniJeOelrta. » « ar i
Hercules
BigrculcsiUeai^^'/
fonetroyavaftauit
que ftatlm a pamo fuit re
edlflcata. loercules
agone ollmplacuj coftl'
tult et bella multa cdfeat
queloiciit&uodeam infi
gnes et inbumanos pfc
clflelabojcs.
JStcbcctozfultpmo
genitus paml er be^^
cuba vrojelncoBabills fo?^-
fttudinls et ftr&mtatts. 3o
obmarlmo et** milttle fulgo
rem apub troyanos mario i
ptecio babltus cft. 'Illa ob In
Helena
P>an0
'credibile ei^jpmdetla atj for
jfolu
tttudlne no folu paretesifed
et patria nobilitate ateg gfia
fpledlda feclt.blc er findro?
maeba pluge pfres genuit fl
lios.f qb^frac^vn^ftilt S q
(vtaltvinceti^ byftonafbur
lgud^)ffaclo:lgine babuere
BiBetta ftiit vrnt
nelairegls-r apan'
'defillo pjiamlrapltur.'?
adtroya Educitur.,ppter
qd troyanu bcllil erojtuj
jPpfamtnpofttroye ercl .
dium igrecl menelao red
dlixrut.q gaudeo nauim
cu illa cofcendlt patilam
petitur^ :fed tepeftatib^
acti in egiptu ad polibus
rege? beuenere.3inaccE,£>i^
fcedentes octo amS arates
(y t teftis cft eurebi‘^)tandes
m patriam redierunt .
DSrls qui et Sleradcr
t)lct‘'’etulii ' "
' blcr'’ cft elufde becto-
ns fratcr:er pamo -r l?ecu^
ba nat^: fb fperte legatiois
^ cu.rr.iiamb‘'’ln grccia imt-
titur £t a menelao bofplco
fiifcipit . £ui^ cu afperiflet
yro2C5 illas.abfcnte marito
tandecuoibusregtjs tbe^
%3url8 abftullt et Croyam pdurit.£r q»a rapina bellum oecmalc grccou aducr-
_ — fi,s troyanos fufcepm cft.lt^lc cu tioy anis vrbem obfldcntib^ multa ftrenue geP
^gamenon fllfet:Sj?lrrbo acblllts fillo occlfus fuit .
/Trd^amcnon fuit frater regis H&enclal bur toti^ crercltus grccou. cotra troya
rl- " - - .K
, . -hellautt. q tandem tradltonc et tur
omni crcrcltH imperato? oeflgnatus.ad '
^ - fultcB Strcl regis fili^ . ab
icllu pergens CUfcmcftramconlugejcr
£uraj0
eiT* l^uetuni VWrlUUIVV
Croya capta et Ptnita cum indenti p:cda ctcalTaudra pnaitii filia m pamani rcdt‘
turus naues confomdit '^crum a ipfe tempcftatc actus.e annii ferme errault .
5fti buo be Croya fugientes buo regna conftltwutilon^tamc poft.
B-^nco qulde er becto:c ftli^ paml nepos a quo 3*r^nC0
,ff3nco9nomctractiieft.atroy3fugarpofteatof "
ta iiria puagata in banubtj npls tande Euenit.^bi^
aUqidiu cofcdtflet.bclnde locum queres a comunl bo
mlnnfocletate felunautadtbanal fluentia -r paludes
meotidap fecdflt.vbl 0lcamb?ia condidit vrbem .
J ©reus ftU^ S^roitl fiWf re^s laml.S ^ ppfm ab eo bcfcendente.quldert»
l tureos ernoian bicut.auj eo?n otigine er Scytbia referunt .
Zcrmctm mundi
UneiTpoinHhcu
^bffuc
^000 x?elbuu5
jitod&fisniSdaiutftir^cdi , . , .
CKcrdos Dci pcuttes vnuc^: ftUfs ifr^cj feittcsitic awti
nndunita ad mojte? placaiut train Ofif. Cectdeiuntcg
mtcrbocinalu.w'iit)<n>tliae;cifi'a£l.
V^flboja fint m'3lfra "Z iudicanrt irrad.fnb qua p
A^aiflus c(l ^labiiT rcjccbanaau-r wtc^s cfeicttus
0yfarc.i5yfara ah ce cairu ecibes rugies I boniu cu)
luida imtliens fe abfcondit.^ui fiti fatigat^.laa] po'
runi ab ipa recepit. i m nimin bibiflet obdotniiuit. Jl
la wro Dcuiniert clauu ferrcu p tps infitit.T malleo eu
rerra cofitit poftea baracb Jabin rege interfeat. f edt
ena canticu m giaciaruactioe .p vietona pplV fiti.
£dcon quarnis bebteo^z5u<icf ludicaiutirracl
annis.tl-pcnfliiqaattuoaregesmadtamtaurcj.
i©reb.5eb.Zebee.t falmaua.T humiliatae madiau in
quo? mau^ ffadin fuerut filif ifrael. vj'.annts ini
qtates ptiftmas qs feccrut.angel^em appares geixo
tu purgan tnncu pnuciauit liberatdoe fteuda p eu. qm
angel’ virga pamesicarnes Ius Pcfug fufum t ajima
poflta a gedeone fup petrailgne accedit cofumens illa
poftbecpetqtln flguu future victotle gedeou vell^ in
area pofml ro:e complere : arca flcca remande, poftea
itcni ecoueifo.qd fotu factu eft vt5 Jwdl.vl.mottu^ ^
tandem gedeon fcnct t fcpultus eit In fffraim regtdc
fn iepulcbro patris fui.
^Tii&imdecb quitus ^udeo? ludet: filius nalis 'ille
wt gittlm^ m gcdeonis.fuafit vlns ficben vt occide
rcnt. It:e.ffe6 fuos legittios filios gededlsvt ipc folus
Pnarcf .)@d z fccerutfup lapide vnn necapitatcs: illos
cfcepto mimo Picto ^oatban d abfcddlt^fuit.j^ceo eu
Pns mala motte glre fecit, i^ul fycblomfl biictt gabola
ce llgms.d luerat ad vite z ficu z oliua z ternus ad ra
mnusl Id dt fcnte vt facerd fibl illos rege . Sblmdecb
aut &iiTenflone fummes poftea eu fycbtonltl Igne fiip-
poftnt turri fyclaeet: q mille mo:tullHt.igtcemulpeob
ridens tbebes en ce muro pcufliis fulfls Pu .pjrlmc va
inflet ad mura.d&uller queda fragmentu mole fumes
caput Ipi^ rcpdc pcuflit.ift cades In terra fauci^ armi-
gerit a^rogauit vt eu occtceret ne a muliere interfectus
efle vldercf .£t ille qulde pteceptu adlmpleuit.
Oiy»ola te mbu > faebar 4 ludlamt 5fracl.tt:tq .a
nistbns.wc.fillos iflddcsaflms pnapes.trpi:-
ctultatu tedlt vrotcs.poft ^s Ifrabdltc [peccantes
Pno afflimfunt mf^llotcr ab amonltlst madianlns
d&otlens tande In Sanlr fepellf ♦
OSy facerdos fiiit d femic Saron g linea Semn
4 mojtuo nutu cel tranfift ponttftcat^ ad Unca Pe
ytbamar anls.l zo.ln qua bdl pilm^ fumm^ facerdos
fuitab ytbamar vltlmus .
Stc yair et tribu mauafle fepnm^^udet ifrad ba
bult.tti:.fili03bonosds^nclpes.ttt.ciuitamco
ftltuit.T quia tpa bona m filetto zipm n-anflcrut. '^a
tetqitnPieb*’lfto!?piio9liidicu i05yt yair fcsufrael
Piio adbefit.-r Ideo cucta .pfpcrc aduenerut.£t eu Puo
bus z vlgin antS Id Plgnltat] mun^ tenulflet fenet Pe-
|fiinctii8 cft.T^oft cm^ motte bebteotz res ad Inbonefta
'vitam •rimiiria Pci atc^legitm Pdata eft . i^uaobtem
paleftini coi? .pulncia cu magno etercitu ceuaftaaerut.
(©ecjeon
^b)^melecb
tboU
Cercia etao mundi
fecfamoris infulis mediterranei mariS.
'^■^'^Srdinia ilifula a Sai^do bcrcuf filtc» ap
wcflatatenii cus tnnummbih mlVitudie
'e libia biKeflit.£t m tyrrcnd man ifiila
Sardime oeciipas qiie iciis a grceisvocabafn:
fiio nomtc fardmia nueupauit,!{|»abct am lantu
dtniS nonaijintaoao miUana. Jloijinidirtis ve
ro.ccfi; . Sli) ci^ ambitu qiiattudj nulla ftadia
cffe refcrut.feabct em bec infula multa partem
afpcra mmiecB tranqiuM.iReliqua va'o rebus
oibus felice ptecipuemtico et pccojib^atcB pa
faus.^bittull^ lup^GignlfinuU^ferpes rcgif
dltamebectnfitlaclriiiotge motbofain locis
mapmc fecudis.CdtinetcR multas ciultates in
tei-quas pcipua £alans eftivbi£otallo$i ma-
gna reperif pifcatio. 0uc t longo tpe bcatifli';
mi pattis SitguftiW reliquus illulfcata fuit.£a
infula antiquitus naforbant arietes q p:o lana
piluj capnnuj pzoaeabant.quos d&ufimones
vocabati cjjiou pellib*’ 0ardi tboiaciS modo le
fe muntebat.«ntea em Sardi lolenfes bicebaf
^ndecg Iolen berculiS Smafiam ferunt fardum
tgm.ct plerofcB berciilis filios eo addiitrilfe i et
cu accolis babitafle. S qulb^ poftea fardlniefef
blcn funt. Jllli^ poftmodu imperij Oi^ltate pe)
nl ex affiica celati fomti funtu^iil cu aduerliis
germanos bellu gereret ab eifde penitus beletl
limt.£Hi^ Infule Oomlniu romanl p multa tem-
poia potttl f imt.mftas qiiocg poftmodu elates
et blrcptioes a barbaris plfanis ac genueflbus
Bpefla. tande in Srrogonenfiu man^e cediicta.
^^)@rfica a £ynno elufde (ardi ffaue t ber-
VJl culis filio. )0iil vt iRabano placet ci: Ubia
venies infulas qua bodle £ozfica blam^ ab eo
pilmu Inhabitata cyrinu a fiio noie nucupault .
feelnce cu queda mulier note £o2ftca in llgitrla
tauru bepalarct iSm anial tranfnatado mare In
mfula perHemt.il&ulier aut .p tanto (blllclta na
Hlgio ftanm tnfctjs paretlb^tllo celata cft.£om
pertoeg In pafails vberrtmls tbauro . celectata
infulepulcbritiidtncibidebabitarepftitttit.£t
a fe eam £ozfica notauit.£ui^ infule longitudo
cly . miliaria cft.iantitdo vcro.let:. Smblt*’ at
iplus tria milia x bima ftadla.lfeec quippe in)
fula In lyguftlco mari cft.fed a feptetrione tbu-
fco pjopiOt.Jnter banc x Sardinia ifiilaj Inter
tacent. )qc.mlliarta.Scdm aut plintu in terciO ll
b:o tantumodo nouc.£3 quippe infula tempo
re Strabols vt ipe fcriblt maligne colebaf. £t
mulus In lociS inaccelfibiliS adeo erat : vt q ci^
montes inhabitabat vita Litroclntjs begentes
beluas Immanitate fuperabimt. ^n manib^ p^
modum romanoi? beciitcta cit fcracUfimas miilt]
in loas rcplffentimultas In ea a cjta e ctuitatcs
5nea nunc fec non ignobiles ejetant ciultates
blu poft varios cafus £o2fl acti, et a mauriS q;
majcime oppielfl. Sdemar^ quidam gcnuenfls
but: eam liberault. £t tpe £aroll magni In ma-
nus gcnucnfiu baienlt.Sed poftmodu flozen-
te pliano!? repub. g aliquod tps elfdem paruit
5nterduq5 ealeflc romaneitande fuperatiS pl-
fanis in manus genucnfiu Itetti peruenit et nue
vfcg burat. Ifecc ipa(vt aiut)lnful3:pjcta' opti-
mum vlnn aUos rfuct^ fitaulffimos gignit. Il^a
bundatqj bobwsicapns et oiub^ ac alljs aniali
l^oliu XXXVIII
bus.£t Inter cetera canes fcroaftimos pduclt*
GiReta infula in qvia£rcs fiuc £>216 cerno
g02goniS(vtqulbufda placet)filiu8. Tbii’
miis £rete infule rerregnaiutvt £ufebiu8fm
blt.-r a fe creta nonnault.l^jimo a ccli tempejie
Serea blccbatipoftmodu dfeacoionefon ideft
beata Infula.Sli) aut a ci eta befperidls filia be)
nominatione accepKfc eam blcut. Sut q a tena
cl terra q aeta appellat .quia ibl incltoj reperi?
blcta. £a infula nunc venetis fubdita eft.£t ad
pjinclpatu grecie pjeclara fita.cucto namej; im-
minet inarl.feec vt yfidozus ponit quondil cert
tum ifignlbus vrbib%fignata fiilt.£t curetes
©nofiim clultate et £ybell8 beo? matns tem-
plum In ea condtdmmt.5pf3(gp2ima remis t
fagltttS valult.StudiU quoeg muficiim in ca ce
ptum fult.£3p2ts coplofa eft ceruofeg agitat lu
pos et vulpes.fillacg ferau noria nufig gignit
Serpens ibi nullusinulla noctua ibl inuenltur
£t;flinucni3f ftanm emo2if . Sbeft aut modi-
cum a pdoponefo queeftarcbadla. In medio el
mundi efle blcltur. illam illl a feptcntrione ege)
um mare eft. ab occiduo ^oniu (eu d&lrtlieus g
eiirope funt mana. ^Sb ojlcnte aiit eft illl tcarcu
mare ateg eglpnim que Sfiattca maria funt. £c
a mendie benKg-r occiduo affro abluif ponto.
Scilla a ficulo ttoninl filioiqul in e.i in-
-5^ Ullam venies polt flcanu fi atrem ibide re
gnare cepit, i&a fe infulam flciliam benomtan'
voluit. Tbzlmo tpaCrinacria bicebaf. bcinde a
flcanlo Slcama bec Italle olimpars fiuufed ter
remont fiiRuenicntcCvtpllntusalt) ab Italia bi'
ulfa eft quibufda vndiS interuenietlbus et fine
reqiile fluctuantib^ 0Me et uiangularis eft et i
angulis trla.pmotozla habere blcif . £rquib^
vnus ad meridie vergit, qiil et paebynus blcif
Slter ad feptenulone fpeaat et pelotus vocaf .
Ulec plus btftat ab Italia cg mille quigetis paffi’
bus.Sllus aiitan In Ubiam x occafum tcdit 3t$
In Ipfam cartbaglnem magme fpectare vldef ♦
Ulec ab affrico littoze plufcg antii vigmti milia
palfuu biftare conftat.^locaturcg lylibeus . £c
bl tres motes tria infule latera cbftimetes. viiu
qulde ad affricas erponunt. iRellqua vero buo
latera veifus Italiam coartames.Snfulas in pe)
lo2um!teducut.banc antiqui rome bojreii voca
Mcrc.0ue oibus In rebus fupio: aliis italie gn'
bus habita eft . vtt5ote frumeto.£roco.li&eUe.
aliiftggmultts.i&nonfriicnbus modofed et
peconbus.pelUbus.lana etcafeo.
Oypjus infula a £etbin qui fuit terclus fill
us Sanant nepos Sapbet£etblna blcta
cum pjlmu eam babiut.l&ec luter ceteras infu-
las celcberrtma.reru ein omniu babundans: et
vetmim blintiis ojnata.£t ^tteiea lurui pluri
mumceditatob quodveneniacrat3fuit.£yp2^
autcadentib^reb^romamS btufub imperio gre
C02iim fuit. !©ul poft £onftannnu apud l&isa-
cium regnaiiere.iRlcardus anglie rer grecos ex
Infula beiecit cu bierofolima £laffe petesieo te
peftatc cclauis pozm p:obtbcref : Sndignatus
etn arma que Infaracenos paraueratln grecos
vertit.eifig infuLa abftitllt. Spoliatamq; firmo
fuojum pjcfldlo comumta reliquit, lllec blu po
ftea Sindoni lufignano genere galllcoti^m w
Zerdam^nMi
i ip
'/II
■ I!
bicrofoUtititano rcgtto contcnttbaKMj
0m lUc ab angUco accepta ftbi t poltcnS uua
vfcK m vana tcnipota obnnmt.lboft vattos fuc
ccmoncs regnu ad Ptios fratres Buenit.©uo?:
alter nomte pernis Claflc mftructacum £atelaf
IUS et gallicis alexandria egiptioiu inuartt.
grcflulcB vrbe mediaj Ompuittet quaius occur
rentibiis majamte egiptis)? copijstfugc fc com
tnircrtt. Jliigentem tame ptcda et tutimina fpol'
Ita repojtauttmcc Ptu poftea a fratre tnterfectuf
cft.tlHlla ein fanctarepiturresiu foaetas. Cn»
entus fraterno fangutne rex conftttiuf .fed necg
et longo qiues fuit.l^oft bec peipeffa cft bec wt
filia magnas calamitates.minc antes fnb Oomi'
movcnetonim babetiir.
^Iboya infula nonunatiflima qua noftro
^u\feculo 'ilUcropontein Picinius tn qua aut#
tas (Cbalcis qua quidcj Cecrope, fllij (vt £iCc
ro ixrojum natura Ubto.5.)ab alabanco condif
tam 0iait.'(blato vero in tbimco Smafim rege
Cgtptum eiufotm vrbis conditotem &tjat.lll»ec
cum eiuldcin infule metropolitana -r celebtls at
£B pugnatiflima elfet a d&abtimao ©ttomano
^urcoju pjincipc venetis ablata fint.5u 4p
pe Cecrops rexptimus Sppollinem Petim ap#
' pclIaiUt.Simtilacra reperijt^Ct aras ibidem in
Ihtuit ati^ victimas imolauit. 3lbi etiam pteter
tres flUasct quarta genuit nomine '^'bngiam
que inde tratjciens '^brigiam afebabitataPe
nominauit.Cam autem calcide cepit ll&abumc
tus tureos imperato: quartotw:imo.lul’.5umj
Snno falutts.i 4 7i.p:odittonecuiufdatBomc
libtirnl aim magno xpianotum t maxime venc
totum Oamno.©bi ptobdolo: omnes puberef
Italicos ibl inucntos acutiS palis tranfigt fecit,
et grecana gente fub bafta vendere pcepit.
^Jfule funt Swecades ab o:a liguru ad maf
filias vfcBOifperfe.ifiialearesin biipama cotra
tarraconenfia htto:a fitc no longe inter fe Piftat
vfiBadeucrfioncm frugum cuniailis anialib**
quondacopiofe.Ctcxfpacio fiu cognomlmb^
acceptis m3fo:es minotefqj perbibenf: Caftel
la funt tn mino:ibas S>amo -t dbagqtjln mato
ribus parinarpolentia colonie. atlantico
quocc mari vfcB occafum goigadum funt infule
Ifeas tncolueritnt go:goncs moftra. Ct fane ad
buc monllruofa gens babttat.piftanta contine
ti bidut n3mgatioc.Tb:odtdtttcm'(g -fonopbo
lampfacenus l^armenopem regem in eas pme
auifie.reptafcB ibi feminas aliti pernicitate taft
cx omnib^ que apparuerunt Ouas captas . tam
btrto atq; aipero co:po:e. vt ad argumentu fpe
ctande rei Puanim cutes miraculi gracia tnf Oo
naria lunonis fulpenderint t que buraucre vfiB
m tempo:a excidij cartbaginaifis. ® Itra go:
gadas bcfpcridiimlnfulcCftcutSebofus amr^
mat) Picrum.xl.n3Uigatione in intimos manS
finus recelfcnint. f oztunatas contra ieuam
ntauritanie tradunt tacere, ^uas tuba fub mc'
ridte quidem fitastfed ptoximasoccafiu btctt .
W>c baritm nominibus etjjcctart magnum mia-
rum reo::fed tnfia famam vocabult res ell . 5»
p:tm3 earum cut nomen eft cmbttona : edtftaa
«ccfunt»ecfucrunt.5ugamoflaiisllagitt8 mu
defcunttferiile ibt furgunt ad arbonS magnitn#
dtnemtearum que nigre funt t cxpjcffe liquoies
roJdunt amarimmus: ^ue andide aquas euo
munt etiam potut accomodatastSlteram tnfu^
lam Junonias appellari ferunt. Jn qua pauxtl
ie ed^ Ignobiliter ad culmen fafbgiata. xeraa
buicptoxima eodenomienuda omniat^uar^
10 lowcapiarta appellatur eno:mtbu8 lacerna
plulisrclma.Scquttur ntuanaaerc nebulofo
ettoactotacp:optcre3fempntU3tis:©cinte ca
narta repleta ell canibus fotma emtnentifftmts
Jn ca ^ftaotum Ourant velligta.Sufnm maf
gnacoptatnemotapomtferatpalmcta cartotas
fCTenttatmulta nux pinea; larga mellaceai Sm^
nes fyluns ptfabus abundates.l^erbtbtt etta
exput i ea vndoft man belluastbein cus moftra
illa cum putredine tabefacta (unttomnta tlltc t»
fto tetro colote. Jceoi» non pentt^ad nucupatf
onem fut congruere tnnilarum qualttatem .
CaflitendcstnfulcfpcaantaduMus celtibenc
latusjfic btete a grects(vt pltntus babet) a ferti
litate plumbt tn captte vero betbtcevbt extrem^
^ noti otbiS termtnus tnfula a connncntf fepft
gennspalfibus f<peratur.i©ua tyrq entbreasi
pent Ungua fua gadtr nomtnauenHJCBe alqs i
fults tn gcneralt befcnpttonc babttum dl tn fiS
penoiibus .
Y^©ftifulai?famofai?mafI mcditcrranct ac
J^altaiitbcfcrtptione Ibaucabelatttudteter
refubtungem^.
Efltttudtnem terre quatenus babttatas ex#
iftimantnt matotes noftrttn fqjtem clt^
mata btutfernt. l©uo:n pttnm ab tnfula ftfee
roc vfcB ad Sienem p milta painid quadnngef
ta ct quadraginta .ptendif . S cui^ ftne Sc'
cundu tnctptes tn alexandrta egtpti ftntf . qua-'
dnngftisbaffuumtlib^ amplus. TLeramita
rbodo bcuntt.feut^ latitudo tercftts et quiqua
gtntamiltb^pafluu extenta eft. i0uarmrbol
dtenfe appeUanttet* treceta mtltapaftuulatltu
dtmSattnbudt. ^tnturomauii bucentotd
etquiquagtntamiliu. Sextus ad £>o:tftaiai
vfcBamncmjjducut.bucetisetbuodeam miW
libus patens. Sgjtimu ad 'Rtpbajs motes
e millia pafluu centu t ocmagtntaqui® .
CB Ita oim elimatu lantuco fup vides centena ce
tumquadragintabuomtba paifuu complecti
t^ueadmodum bts vtfum qut be terre cltmatt#
bus fatptttarut. iongitudo cliniatum ab oj
tu tn occafum ptotrabtf . ^antueg alterus db af
ttro fuperatur.0uanta ab equinocttab ctri^o
ptoculabcft. ^aud tame bts cltmatibusom
nis babttabilts conttnetur. Stqutde longe vl^
traftfeeroem begerebomtnes etptolomeus et
niultt alff ptodidernt. £t vitra feptimum clima
quod 'Ripbeis monttb^terminaturtmagna ps
germante fita eft.Ct tota tlotuegiattpfacg b:ft
tanuK mfula ateg bibemte. Jn qutbus maxtmt
biCspaud mitf qua bitas bc vtgintt botas af-
fumut. ^uas tn leptimo climate terminan' qui
deamu-adtdcruttan vero fiib equlnocub babi
tado fttt Jndtfcuifum nunc rebnqnimns,bifto^
namtempolu ptofequentes.
V
f'
i
ii I
■I
Snftus regta et indita SalUara$ '6»rbd
in Senonenfi ptomncia poli Croyana
cfeidifi babuit inicium . iRam pandes
cum £nea c troya fecedcnsivnacB cum francde
bectojls ftlio m(@allta5 pfiafcene lupta fequa
ncfluiitumconfedit et ibi populum conftftues
a fe parifios rtominauit.franci qmdc ab ortgi#
ne Crotain fuefc^m celeto ^lio buce ptiamo
mapi ^ami ep fotote nepote p ponid eutand t
dbeotbidas paluces i fcytbia Bucnere.|lbtq5 ci
uitatem qua ^icambaamvocaiiere edincatunt
igiio in gentem magna coalueran^anfenmt->
£B romanis vectigales vt alq fcytbe vfcg ad tem
pota valmniam iCefaris. @iio imperante fila
ni verare tmperiu ceperunt. £o tpe Ubertate trt
becenium imperatot .pmtfil vt alanojum feroci'
tatem copcfcerct.ailecn eo ptemio ficambtl art
ma fumpfcnint,ct alanos victos bello oclencre
jidco Ubertati bonan mutato nomiefttmci ap/
pellatl t quod attica lingua, flue feroces, fiuc no
bilcs fonat.^taU fracos liberos voc3t.©cattO
becennio i cum romani foUta mbuta repeterft :
franct obeam Ubertatem effrenes facti parere
recufarunt.lfe»oc ergo francotum genus cum er
fcytbia ingermaniam veniflett ^biCB biu con^
fedlfletgermanlcnm effectam eft.^^enim cu cre
fceret tmpenu Ita et franaa aucta ell adeo vt to^
ta galUa ferme et magna gertnapie pars a mon
trt)USpirrenei8V% ad panonte terminos fran
cia biccretur.iRas quicquid franas fuberat fra^
cla vocabaf .£t in buas partes bintra fuit . iRa
quob dl gaUie.occidentaUS francia bicebaitirt
quod germanieotientaUs.feec gens fub Caro
lo magno romanum tmpenum meruit .'0ut af
flictam lambamco bello fecem apolloUcam coi
folatus eft»Siunt muln qui francos eosfolum^
modo effevolunt.)©ut circysaririus babitant».
ji& ilUs bamm impenum efle volunt quos recti
HS francigenas quis appell3Uent.0ue vrbs p
tempota a regibus babitata in marimam^r po
lentiffimam euafit duitatem . £ui poilmodum
Carolus cognom«o magnus ob loci cdmodi>
tatem impenall btacwnate fulcepto romanonij
vnlnerfale Igynnaflum condidit. £t a byonifio
^opamta epifcopo ab apris eo vna cum iRiw
(heo etiEleutcno byacono pjedlcationis gratia
birectoffacrum rpi euangeUiim furcepit. £tibi
cotona martirq fuftinult.i^tnafbec ciuitas da
rlffima rcllqut|S batbildls regine: et Suree vli
glnls aUojucg plurimomm martyrunu
Cermeta0 mundi
yTvasunaa d&ctretpotoiw ijrbs i^crni*
3 •(• fanic:£am3ma6Uflti!oquoiJa Croyano
sJL® imcium rtflomeo taiipozc troyanc dH'
dis babmfle Cartnus iw aonicis traiJit.!fecc lU
ter belgae (germaie auttas dl.ct rbeni nppas
atttitgtt.f ama ei^ dare aiitic ©rufus ucto ger^
manicuslaim bellum aduerfus germano? traf
rbenum auitates gcfltt:£t ejc fractura equo fu^
per crus eius collapfo.TO» btc qua id accicerat
mottuus eihCotpus ei^ a Hierone fratre d uu«
CIO \;alitudim8 cuocat^ raptim accurrerflt.Hlo>
mam oaiectumtct in C.^ultj' tumulo recodituj
Pe mole Prufi arca rbenum taatus et alq mentt'
onem faaunt.B?oc mamfcftant d^gntte brufr
lattitm et alte antiquitates .^idam a paulino
pompeyoiRomanotum legiouusin germania
Pucefub Ttleronc imperatote perfectam bicunt
Bimius auttatis arcbiepifcopus ad 5 mperato
rem romanum eligendu ptefrat fuffragta : fea--
bet bec vrbs virum fancnirimu Slbanum mar#
tyrem. '^tope banc auitatem franckfotdia
nobile empotium dlttfr quo fupefi cum infcns
germani coueniuttt bis fi«gult'S aunis. ^bieg
imperato: elegitur e? veteri confuetudine . £35
autem piabitur, baud ignobilis amnis quem
moganum vocant.'^tbolomcus bunc fluuium
obngma appellat. Mui fuperiotesjgermanoa
ab inferiotibus eundem Piuidere afnrmat. tle
«g alius fiuuius cft qui eam Piuifionem aperti^
«s cg moganus efficere poffit . £t bodiC quide
mfenotes gerrnam vfigad il&aguntiam ptoce#
dunt.Sbindc fuperioies vocantur. dBoga ^
nus vero eje montibus bobernievicimS o:m8
Pe regione dfimguntie in rbenuj etoncraf . 0b
qua rem non Peruerunt qui dfeoguntiam a mo^
gano fluuio Pia credcrent.£de8 autem amplif
ume mo:e romanotu d&oguntieict bafilice 0:^
natiflime cum arce epifcopali.etpluramemoiie
Pigna in ea vifimtnr.£t aliqua pjopter bella Cc
uaffata.
333asimm
tcrmm^miwi IFoUu
XL
S 'tf^^SWuitt^Laccdcmemojuojiturvbi' pnmum rcsijamti^Hnllcuscticcna
^000 ^ - . .
(!:unfreu0
1^000 j i
3^000
Y3 008 fi'
■t^Uus fal^
mon nafcif a»
no patris fiit.
48>muncli^m
lfK-S77y
i^is,
onim onf vbt
Stlctbcs pJi-
mum rejjnamt
^rcc** luctator
vuctotioftffi
mus.cufeplu
rtfflum poflTci
coninbovfdcf
ret.et populum quo vellet aut vi aut per
luarionc pduccrctimpcna fibt aflumpfit
©ta bic fit faltus per cuangeU' -
l_r ftasiquo ad boost obetb.qiua ad
mmus luter eos flujrernnt .ztz. ^nni
quod tempus ad vniim bomincm refer f
n non poteft.iift ideo bic quinquiespo
niturj^os magis ad beuotaudum tem i
pHs (g rem geftam.ipicolaus tame Pe ly
ra bicit iuita ventate byftorie fuenmt '
cr® boos fibi viciflim fuccedrtes j fed 5
):o folido aftrui non poteft quia non ba
bet ej: canonica byftona.iSed boc eil cer
5 p zy.wm qi inter ptincipiu indicatus Jofue . -itt
Salmon accepit iRi^ique peperit boosi vfcg act namutate t auii flu
stfi tres ab aiageliftts generatoes pouut »
ilBoabitbides genere fuit.f0ue vira ndmie d&aalon genere tudeum
^9ex 3©ctbleem ciuitate nam accepit maritii. sCui^ vin patei' fltmelecb fuit .
d&attr nocmi. qui fame terre fue ferre non valentes in terra ^oabitaru cu Puo
bim filijs fuis migrauere. Jbi* piim .peeteret ftliiS fuis Hboa
bitidas bedere vfotes. vnt fc5 tbelion i^pbanm il&aalon iftutb.Cranfactrf
bantt.i T^annis flimelecb -r buo ftttj' af mottm funniTtleomi aut amare feres
mtottimm fim in tOTa fua iuda regredi jpofuit.Seb ei^ nm^ beferi fc ab ea no
tqllerabaKnoapa fine eis .pftafa no poterat.Cande vna remanwe.iRutb ipfa
j p yj, ™ bunt in ^utva. lOicg in betblc
j uiwnHiti Hsuua vn??e ruiiic cognaa mi cerunctiiT ipe
im v^:e effeilc^ le^e ^yft bufit . ©uo facto poli annus pqaerit ei filium
^le TComi locr^ fiimes mo cofiliovocauit eus ©betb.eo in aus fencetnte
natnretut.Jnde et ipe obetb genuit ^efle ejpquo natus ell txawtd .
ti&eyraiotb
fcrdaera^mundi
^1E~=' ‘TP<^u' ciuaetiioj inlinca pc»«tiftaHii:«o fiicrat fumnu' fscerJlotesSci Badocb
Cinea pontinai X&eag&dcctidiKqueialorooconftiniit funimumponttftcatiiitKracctopn’
2arava abyatbarOefacerdotioqmftrttJotofnusPcUncaytbatnar.
(^ptc tUcgtttim^pJijrjcOTs latroanatttj.f3a^ cft buj: cjccrar a galaaytidisvt
e-^pugnarct contra aroomtas.-r mifliS pn^jjactis _^cpK rege amonjratto
ne oftedena tinulteeos vfurpare velle terraeeia abno coceflas.cu nollet etij au
dire facto voto de offerendo qdei pJlmo occurreret tt twnio reuerteti cn vtetona
acceflit cotra anionitaeet &ebcllaniteo8.£ut reuertentf occurres fiua virgo cuj
tYmp3no;vtvotuleruaretymo^amlea^ftnlt»lnvcHIed_o.lmpl^mtmpledo.3^
dicamt ant jlepte 1fr3el.v1.anw tudey fcpttm^.poft que ludicauit. vii).€lbeflan
be betbleeni annt8.vij Jaab^.jRcjc.filtoa -r tottde flUae.lboft que iudiamt.u:.
abyalon jabulonitcs annis Oece. Judicautt poft illiim flbwn.viq. annis bns
rUilios^udct: beamus. _ ^ , , , - ^
GSrtbago vrbs fiiit edebemma i aflnea a Cartba oppito (tene ^niiojno
mcnaflHinplit.i&aput.grcco8. K-OcftXH^tuM .fcnbif .£oftniaa
pnmu 3 bidone beli regis tyrwin ftliatanms tomagita trib^ iPf*
cdftrueref vt biat ^uftin^ libjo.ppi'tf.i0ucpjr a boutSjWJio i^rfa bteta fuit,
qj .p illa edificada tanm loa bido emerat a rege btarba-egtum co:to tbanii tegi'
pofet.bicd:c virgflto ItbJo £cneiJ5.pzimo.d&rcatiCB folu facti ce noic byrfanu
'£batirtno.CBtumpoflctarcnd3retergo.£oziuemtlliidintenuifl'tmo8ftl08 fel
cari feat.quo locomultn arcudedit vocites tllu locu lingua pbenioa byifam.i.
coiiuique poftea mutato vorabulo £artbago bicta eft. £icero quocg bc nanira
beojutalibto fecudo.^^softcg tresbcreules beclarauit. ^uart^ indt ftli^ Jloitis
et aftenes fotoiis latone qiu Cartbagtneftliigenuita qua ©yrfa quibidoco
!dtdit £artbago vocata cft.lfeieceadcj: tefte Ibliniolibio. pa. naturalis byfto:ie
'centuy viginti annis romamsemula fuit, •pluries em befttucta; Tblunes inftau
rata.f uit aut bec inclita ciuitas vetuftateoziginis magnitudine t clarttate ante
omnesaflhcc-rbyfpanieputncianimvrbesmemojada . Ibjtmo autejeixidio
£>cipio iunio? magni Scipionis nepos in tercio bello punico coful fact^ fet co<
nnmsOteb^ ac noctib^ illa oppugnauit et vitra befpcratione tande ciues in be^
ditione trapt. petetes vt qs belli dades reliquos fecerat ff uire falte liceret. £0 i
bello mulieru viginti dm® milia; virop vero minta trucidata ftiifle referuf tfeaf
drubal aut eoi? re;: vitro trahffugies ei^ vp)?e.(e fuofcg filios in mediu iecit incc
dium, quod feirdecim cotinuis bieb^'arfit.£t mifcru(vt iiui^ ait) etia victoiib^
pbuitfpectaculu. -r tuc£artb3go fejcc^imooctauo ab ci^ coditioe anno omni
murali lapide beleta fiut.®eru polipeeuerfa fuit vigefimofcdo anno lelio ceci ^
lio motdlo.-r C.iS.flamtneoeofulib^rcgari iufla en.qua repata immani ciiief
eo mfti bedum funt.Sed vtide liui^ in^t intra bjeue tps £tbn3 vitra folitu fla)
meos ignes euom^ calidis ancrib^epifta eft. tecta beftrupt. £ui^ fiibleuande
calamitati caufa Senat^ iRo.bece anms et veatgalia remiftt.iIMta8 eua p tpa
f^ctboiu calamitates ptulit.^Cande in ilfeauro:? rnan^micnies regu fedes.t re
gia nuc v% babita eft. ^ue et vemacfa lingua C uniciu appellata eft .
£artbago
fiAmarias
Zerdact^mMi
JFoHu Xti
‘Sul p:timi8 ludeoju rej:.£id bc tnbu bent3mli»v-,imiia rtrrtf^
|ftU’OHodca»no iWrdott} Samticlis anno a i' ’ ‘ | “
mino m rege elca^ TRegnaurt ens ipo Samuclelr^Cl ^B^WU
annto.i 5.feit a pnnapio virbon^.oandcjmddata Pet
cotemn^ eje rege tyran^ct oppzeffo; fuo? mbdrto?: ena
fit-tandepoft multas baiud regi pfecimoes illatas en
cotra palemnos tn mote ^elboe Syrfe jjutae pugna-
ret ab eifdc ftifus -t rupat** fuis olbus pene .^Uratis, po
flremo t tpc giauiter vulnerat^tn enaginatu gladiu irru
ens mottp’ m^oc vides ei^ armiger feipm intcrfeat.
■rf^Slndfejjtefentdtc fauU ^onatbas fili^ibijifens
^^marima amiaaa cn Paiud cotrajnt ita vt bmibus
vefhmtti'8 fiiis faceret eu indui, afcetxnttb^aitte Saule
et Pamd cu ppfo in biifm cu victoaa -r cbo jisjjudlanis
cu mufiCijscantatib^ in obuia eo:p.0aul peumt mille.et
bauid bece mili3.contrriiat^cft q: inuidta; timens ne re-
gnum beuemret ad eu.T qiiada b(e pfallente cotas eo in
cytbarat Saul lancea qfimt cu traffigerc "(boftea aut feci
eum tnbunufug gentes armoi?.'^:omifitcBfaul bauid
barcfibtvj»:e filia fuatl&icboUfici afferret cenra ppu '
cta pbilifhnoiafcs cos occtdoJo.intcccns ej: boc motte
bauid inferenda a pbiUfteis.d alfcnnes attulit buceta p i
puctaiocad^ illos in bello fufiotq: inimiaerat populi j
tfrael. 5ob*t*538a5t valce biliges bauidtbis fuis re |
pciliamt cu pii fuo faulUquc qrcbat oaidere.£t cu i bel
io babito p pbilifleostSiJaiub feaflet plagas magnas in
pbiliftco8:»aul iteiz qfluit bafta fiia cofigere bauid sy [
tbansantecota eotSs bd oeclinauit ictut^igfentei® ad |
bomu cn fatil mififfs fatelbtes ad capiedu en-e occidedui
dfetcbolvtro: fua nuciauit citT emiftt eu p feneftr3.Cuq5|
nuciatu fuifls fauU qp eflet f aiotb cu Samuclcmifitapf
pantotes vt caperft i&antd plVcs -evarios trtb^v^ab^ i
d cu veniebat inucm&cs ^antes (u famuele 't bautd. J
et ipi cu eiS ^pbabant laudates bcn.bemu ipe faul accef-
fittqut etiam flmiil cum illts ptopbetauit nudus fc erpolians .
lll ludicatu illou trui fes flbeffon Sbyalomet abdonttga deta/uerut t tnco
,_,ml notabile actu eft tuc tit ffracl.Ss nota cp i1luflby3lo._lw:.no bnt nccetil
am tps fine ludlce fupeapofitu . fi tfta tpa affignat ^fuc d no bs tjjs fpalttcr bf
Ibincm.rcdm bcbjafcam verltatcm.-r ita concotda/uppotationes apnotum m
■^^quelibetalloquin errabis . „
j l_ f arrat aug^.ct igioen^ in bc pbitosopbtco cofolatu fi.tin.d&etro. it) . (£5
Glires redies n: bello trovano cecoiio errauil m man.'aia cu tti ewrcmo jtaUc
aliu in leone.aliu in ceniur
glijito cccerat merciin^
Cd inH arcbadic ce^btof )
vnu flotes cui^ virt^ fultcd
tra tales incatatoes rcfiftc
rc.^ntcmbilp3flu8. ma
gam infeqmf et eam ad re
paratione focios cuagina?
to gladio coegit. Ifemc vlt^:
bonam tn biftania So -
Unus codidlfle fcnbtl . &
ab ipo vlibKvUrbonas iio
men accepifle.©cetu8 er-
rotibus penolope<5 vjto-
ns cafib^ bomcrus.mnif.
libtos biiitnos camne ferf
pfit.i0uo8odyflec volu-
men appellauit.
Ccrdacmeiimndii
fincaponfiami llggiirSSSSS
I tepidus fmt.idco rcpjobijtus fmia ftoiinno. Sttdita-
j cg fti agf filiojtt et iircbam capta a pbtltftets te Telia ea
detjs.fraaiScaiiicib^Cfpirauitpteixilote&HmoctoT: ^
nonaginta viriiTet annos. ^3^nTl0n
r Smfon ouodetimirs etvltiinus tudteu iTrael Ju^
_7dicaiJit annis.20. lt?iicbcbJcojufomfltmu8fuit
. patri fiioxlft»aniie nafcitunispangdufult annadatus
iHayare^. vrojc tniaa in tbi»nnata;Babola telepnc con,
ulnis jjpoftta.CT per Polinn multeris foUita. di Tegetes
boftiu incendtlTa.-r tmile viros mandibula astiti aqua
^^binees?
siemroD
libfatbar
^■|cbiiiiilccb
Oanie trucldalTct. Candes bolo bali^c raTtS ctinibiis a
plHllftctscaptys.tRcnatis crinib^ conaifla bomo pluj
rcs.ftrauitmojtimsi^ Vilius. tCocuiTisem colummts
tota bomiis Tiip ptinclpcs vntuerTos cecidit et tria mt^j
lia boininu eerinnr.tntei' quos t ipc vna di ets tcTimf
ctus dl.tSlaiteicTcB fratres ei^ TuftulCTUt cotpus-r Tepe
lierunt in Tepulcro patris Tui.
CX £ bitob filitis •0'btnees filij bcli fttttp3ta'Scbi-
melccb que pciilTit £iaul cum omni tomo Tua ,p//
ptei; baindvt patet Tup .
©ftTamfonemiudlcauitfedi.qtttct Tacerdos et
Jbi a bignloii Tacerdos elt nominat^ no iudejc.CraT?
lato ergo Tacerdotto a filijs flcasar . bitpttmus beft/
li)s ytbamar amputt,fo?Tttan tpemet factus ludej: Ia-
ca dottu ad Te t ranftiiltt.iCepit aiit litdicarc anno ab cp,
itu be cgiptq.ccc Ivt .ctatts aiit tercle Id cft ab Sbtaba
b ccc Id . mundi vero bis milldiino.b ccc Ijc. i£t titdl
cauit .tnntS.d*bui^ tpe pngtt byltotlanitb tc q Tup.
Simid Tanctiflimue pjqpbaa bomt bebteotum
Taca dos « ludej; poft bdy lacerdotem bei popu
lumrcjntanmS.40.feicl^dcbanc-r5nncvj:o?iS a?
filius fuit.iCiis bclcana baburt biias vj:o:cs:Tcj Snna
ct ■^benenna. Sima aut fta ihs erat.fird tame magis a
viro Oiligcbatur.Tbbcnena vero fedida pzoptcr.quod
e)rp:ob?aui;tannebcTu3ftenlitate:(up quo coutnflata
valde acce® ad templum otans et votum faciens pto
filto obtmaiCD.i£t cum reptebeiideret ab l>dy facere»
te;q5 vt cbjla otara; illa bunulira' ejraiTanit Tc Indicas
i uam affliaionem.fftaudliut aiit bsminus ozationcm
anne et bccltc a filiiim malculum Tc> Samudem ^be-
tam que ablactatum obtulit cimtbomino.ad taberna"
culum bct.d tbl miTit eum ad fa ulcudam in eo. i^ula
Ma ida vlcg ad Ternum btgne bomino tco mtnlftranlt
(©uijandcm cum ludicafra iTrad atmls quadraginta.
irectidoantcobiiuinSauliSjanno biem liium obi)t.'
que Tingull e>: pptb iTrad tancB fleuere parentem
itfiis aut cotpuoimRam.itbafcpultu fuit. j
*wi6ipoU8 vrbs vcnifta atcg pclara £aiiipanic:olim partbenopc Picta.s
Kiio rt-fci t tn cmiiais bis verbis. -^alcpoliS fitlt baud ^pciil.vbi itiic H|capolis e &iiab’v:bib^ itvin
i.£ui^oziGinc 'Zit^ liui^ foeta
ff»iioreieitiiiciiiiia»t» uio vn um. jpaii+>uiit> nm V’. JieapoliS e&iiab^vtbib^itciii
a %ppru8laabitabatciittiiSCT3tonii(Ji.palcpolim(Bqii3tenart6rccii)icitinfra Uiisapublto pbii^
tio cofiTlc capta finlfc.t infra 3la5 publi^ ititcrpalepolim ncapoliiitcB loco oppottune capto tnvcmeim bo^
liibits focietatc aiirclij mutui, ©iiiiia tn fcnbut ea regia ciiiitate a byoinede rege tn littonb^ nians coditay
futile ©ue poftcBVomaniS fe fbiectticifde altjfcB ptincipib^ t biiiS fide femp femauit.itiir q5 tuctt ilTea/
Dolini aurtUo nolano:? romanis ntdita fuifle.'g|ft vero fut fcinpjaoftca mcapolitani a-ga romanos-r alios
bnos coftatiiTtma ftix.'0tinui romana rcpublica ancnft clatc cofternata cu ad bierione tam byeme itnpcn
dente coftfteret bellu neapolitani legati roniaveneiut ab laiS cjdraginta patlacre auree magni poderis in at
- irnt-Yshifiihi! nlVmrtliTiifn^
naiTcdatc^^s quide fenat^ cotra moje fiiu accepit. -r ncapolitanis gr^ egit. iCuq; bambal iDeapoli frim-
mope potiri qfterittineapolitant in romanou pttb^ gfritcrut.flonnt aut femp poftinodu iieapoltraiw vrbs
romana re fub cbfultb^.-r pariter fub pncipib*'' integra adeo vt apud ea graues viri amme^ a euris Imme
tiim qucreret.£t bifcoli lafcuitc tuuerfonu.eJiictoni^ tc nci one rciierfus e grecta neapoltm.^ in a p;imu
flitc mtifica otulerat. albis equis insoijt bifiecta pte nuiri.£ied t viros vidcnr Iris celcbtatos. ©irgiliiis
blu ■£im liiiin altqfi.^ botaciu llleapoll motatos fuilfc.£t 0aui^ aflerit virgilui fcriprifle (©eojgica nca
Dolt oiia panbenope appellauiti^anctfc^ q? petrarcba pteftanti vir ingenio.a 'tf^oberto rege neapolitono
/T,inie‘iiiio2tudo riiTemero(;at^ineaDoUmbisrec6tultt.0cd3treceti8anni8citraregiabtgnitatetnfigni
toea regii alliri
0?. Zb^tmc^
^erdaetasnmnoi
^biftofoctueejradiutroyefoJKixiiiie-tno fcdc.
pJincipaUs gjccoB^ bac victoaa troyc^ert
ll^byftoaas.-r aUa faaa rcnpfcmt ano pJtovd fcbotc
■(boli capta troya ipc cft tcra^ an»‘^ ^«Jon ludlc] ifrael.
Snnonum(Ji'.4C*i5. , , ^
iHo bella troyana faaa bcfcnbnnf regnate apb
atbentefes d&ncftco apud frebomos poMde .
XSte £bineu8.z8.lRee alTynoju fub quo main c^a
mt regnti fycbomozii tpe bcU facerdotts cu nongetis
nigintanoucnt annio regnaflent.poft quos fecerdotes
camiconftrtutifunt.
Snnointii.'40 7y.
j£fle vcl yfay habuit fepteni ftlids et buas ftlias quol^
»rum nomina patent btc .
toeaCbriHi
Sbygail babet vnmn ftUuni
Smafa
Cbincus
£crmeta0muoi
l^oUu
XLiii
omeru0
i©mmi8 poeta afianus otiimu grecotu clanlfi-
J fe nujs Sx CUIUS tpe aeviM inccrtc funt fentcntie. tu
ell>« ^ gfccta claruit tpc Saul regi tftael. btc xt au bcly
uandus U . iij.ab atbemcfib^ p:o lufauo babit^ eft . eo
q> bcos inter fe belligerafle biccret. Il?ic ena; vt bicif tu
poUcrato li.i.lcuc queftioue a nautis fibt ^oflta no po
tuit ejrplicare.a gulb^ Oum impuann^ t ptocaci^.bcri
beref : vir veiecudt ingenij cjitari toxicato coftifioniS la-
; culo Bfofliisadmottejpintuexaluit.tQuellio aut nau^
tarum bec fuit.^bat em bomeif fpaciatu in littote mari
\ afptcies celil vtpote cofideratioe eleuat^ j que viccntes
1 pifcatotes fedttes in littote adiniiice coUoquetes bcrife
’■ nmt.qui eu eos ndetes afptceret interrogauit ^d babe-
— '“rent.dtnxerut.quotqtccpim^ndbabem^.-tqqnocepi
mus retinem^.^ermes em in veflib^ icriitabanf .B^omerus vero biriges cogii
tattim ad pifces cogitabat qualiter boc efle pontiflet vt vtbeliCet no bum captos
baberrt pifcestct captos pifces no baberenSyut vero qmda eu; ex boc ^tart^
catum adeo vt in infama verfus fcipm fufpedcrit.^ixtt ajit annis.c vtn. ©e bo
mero bylloztograpbt referut qp ipe virtute gitei' t etateno folu poetat? fcd x pbi
lojopbot? ptinceps vocan Biterx babert apd grecos ture meruit.lHajx ante om
nes fuit quot? memona nota eft.x oibus veri^ x lucidi^ quicdd biccre voluit ex^
plic3iHt.lfe>ic bc troye capnuitate luxta nurne?: grecou litteraru.xxiu) .jibtos be-
roicis verfib^ edidit, qd opus ^Itades nomiauit.Slteru quocg bifde verfib^ cq
bidit ad earunde mtmeru litteraru quod vocauit ©dylfeam in qua vlixts errote
fcripfit.'^ixit aut annos centum et octo femper^t plunmum cec^.
CodW0
^^mcbifes Capis troia
fjnifili^ a bibilia pb:i
VI- *
^^ncb^^e0 IBen^oea
gia pmonit^ ciuttate troya
nam fote peritura, in nemo
rafeceflitetfolitudines co^
lult.x armftotz ateg gregip
cura rufcepit.Circa qvt plu
rimusbiuitic antiquor ftte
re.fSuib^ cu apub Syme^
ix: TC "j" - antevacaret fluutu a venere
bllcct^.et ei^ amictcia at; cocubim vfus fx bea ve'/
nere generauit Cneam d regnauit tn ytalta.^cc ficti-
C13 tJCCCpfOJCS fudiu ppfo^ COtlftn^Cl ut ClUlb fU4 uU
ptaetaduUmapalliarunt. ^
^mcasancbifemi^annofextoptincipatuslab
VaPou in Utiuvctut btc certe omni fOittiaT elegantia inclit cu patret
flfpmo filio ac Cayeta nutnee mftfs troyants ccfociat^ poft belcta iroya a ^e
CIS relegatus venit in y talia cuvigmti nauib .x plurima bella cortituit.feicfer
nir tn coiutsC babutflc filia pjiamut babit tuit ei_iweviu0i*
©dt^ ille dfeelanti regis fiU^ vlnm^ tex Stbeniefiu fuiMeptimo x vigeft
fJimo pnncipat^ Samuelis facerdotts anno p^ patre aibenienfib^ regnare
ceptt.x regnau; t annts.x i.*!^ oft i ui^ mojt e atb eiuefiu reges txfeccrc. bic no re
galt feb befpccto babitu quo ignoi^ eflet feipm volutarie motti uades. vt mot
tefua ppfmfuu ab boftit»^ Itberaret.bignu exemp.u pamis aut nui ts inunim^
dum ptlnciplb^ reltdt.’^n ob bac mira fidelitate a fetis boctotib allegau mlet
ciuafl queda figura xpl m eo .pcefliflct.Tria; cu fciebat qi peloponefes refpofuj
babuSent a bijs q ille exercit^ baberet vtctoilaj.cui rex occideret ib bello, vt
vlctotia baberet exerai^ fu^ accedes ab extrenm boftm cotendens cu vno oai/
fus eft.duo agnito peloponefes bellu e veftiglo foluut x atbemefes Uberatur
tlbalult blc certe fic moilvt fui vinceret q luis fugatis glotio^sviucie.Codto
I linea fiegum
ftalic
^mnm
fnea0
Ifcain^
ibidictbiqregnautt.^ntebict^etlrexalbano^.lbofterfe^fulbicrtfuntSlbaniixfuitpJim ctxal^
banotum.^llam autem ex otaculo fiils albe qu.a in albano monte aim triginta pullis innenerat.Ct ab ff
tu p otrecte in botfo vrbls longam albam appellanit.
Cercia etasmimcji
0£ii£ci3 cturtijs itofli‘o euo cantatiflinia {cmpoJin nobile ytalic. tetr^mafi® potenttfltii)3,i©ua qin'
Dam ab £neto feu veneto Crcyano intau babwifle Pient. Croya em eiterfa antbeno? cu in iniimus
finiim aariattci maris clafle vect** adiiemt. ifrat c5 eo multittit» enetutqm feditioeCvt ©tits Uun
118 memo:a t)et: paflagoma piilfi. in qua babitaret querebat fedem qm veneti appellati. T^joiiicia bine Ve-
netia appellata, tongittido biu^ byrtrtam.Sc Peinot qufcqtud eft agri in padnm fliime. tatitudo vero btc
paditm nnme.inde alpesCqiu ytalia a gennanta Ptrimut)amplet:a eft.iRegioni nomePtu vt veneda appeb
laretiir annos fupta mille quigentos maftt.:i)ello ipfam t qiit erat vieint Cifalpint galli, i qui vencruntin ■ i
y talia germani fepenumero infeftarnt ac populati funt.^im vero femfline Stbila ren bimo];: fuit. 3I8 aim 1
magno enercitu venies oppida enpugnauit multa vi capta fHccendit.queda funditus Piruit* Cum ifto rege 1
-^adua capta 'Z fuccenfa^aqutlegia r altiiui eiierfetlbiimatcs nomis veneti vt peftem bane fugeret fefe ac 1
quos haberet liberos.coiuges.fotmnas in ptonimas infulas contulerut. £t veneciara ciiiitate .p regione 1
appellarut.Squilegienfes igif gradu Cdcotdienfes codidere ciapulas. Altinates fteut vrbe fua in fen po; t
tas Piuifam babebadSeje in ftagnop infulas opida codidernt.Corcellu.maiotbum biirianii.amoiiacd i
£onftaciacu et aimanu patauinoni pars ‘tf^iuu altu.et poftea Poifus Puru.iKionte filicenfes adeufta metba (
maiicu.aibiolam palcnnola.£t folfas i6lodiam.^eneto8 quocR troyana ftirpe ottos elfe aucto: eft £ato. t
'Jbjimi ei^ vrbis magiftrat^ tribuni fiierut. veru duitas libero Utre et ad imperandn nata-cotinuo rci mariti , d
me findio pollere cepit, bteiticg ei^ opes intantu vt mari terracR finitimis terro Ji elTent.'^:ocetente tpe eo? ' d
imperium ad o:tu .jpagari' cepm.multacB in Palmatico finu. £ptro et vmiiei fa grecia quas ptoutdas pene v
omnes b:eui tempo:e fiie Pitionis fecere.£t in o:a pontid maris non pauca geflcre.mopcB ad Canaym vf a
(g veneta arma ptomota funt.rurfus et in Syria per fe no pauca.multa qiiocgfodali bello ab bis gefta refe d
runtur»Tnota fimt fnderici imperatotis tempota que nauali ptelio ad apoftolice fediS obfequiu retrat:erc . ' ei
£reitit autem ab ipfo conditiois inido veneta ciuitas cum ^otentiotibus PittonbufcB olim regionis ve - (i
nete.fuit a pticipio babitata.Tbotro Pucalis fedes p:imu i (graclea.tvinde in metbamauco. Tboftremo in ri ri
tioaltum confcnfu omnium tranftata eft.q? tutus efle locus boftili a manu.-r condendam ad duitatem mari tt
mam omnium comodiffimus videretur. t©ue autem mediterranea ptouincia fiierat.£a ciuitatibiis aierfis
£crmm0timn4i
jFolm KLiiii
mutaitft nomeit.TtteetJcindc veiKcutScd para nomen lombardic acccpft^^^ars ftiaiybi^ tanii^fana. I^ara
ib:i illiti patria.para byftrta appellata eft. JnfuUa vero quod regionia fuerat anttquu nomen m3nut.ct cus
plurea eflent feneae appellate funt.i^t nucjctuttatia vniua nomen fottite funt.i6a igitur in intimo adnatt
ei maria iinu fita.fid annum falutia quiquagcfimnrciaum fupta quadringentenum condita fmtt ^o anno
i^ttila rejr bunotum aquilcgiam Oiruit ilTarf^ iuftiniani imperatona Pim aduerfna ©otpoa ecclefiaa (an#
cti Cbeodoii et ^cmtniant m venectia cdificauit.PeinOe patauifcda tranfinigrationc in tognum vmeaa'
rum confugtente8.'rt<iuum altum implerunt.iSt oliuolenfe caftrum vbi nunc caftellanum en epifcopitij con
didere .et mncti martini et fancti ^obanta inbragula ecclefiaa conftrimerunt.^iariafcgbafilicaa celebeiri^
maa.Ouea poftea editorunt ad oetingentefimum et vigefimumfepnmiim falutia annum jumntani ou.'
Cia venetojum anno fcdo beati iJ&ara cojpua ejr afia eft Pelatum.Snno fequenn cum natin aua ^obanea
in Plicatu fuffectiia eflct.£cclefia fancti ilfearci edificata in celebtioji vrbia loco, vbi picaofimma et pene in
ertimabilia recondita funt Pona. Sugebantur enim indica venetoium opee nurabili inci emento . illam ao
altuum ciuartum tuiodccics ceuteno vcucti fraucis bcUo fociati' vrbis CouftanttnopolitaiK bomiuip I uc
potitt.^feoftca pona riuoalti fubliceua eft conftructiia.Ht autem pauca emulHa narremua.Sfitiijvrbia po
tiiia mirari cg Pigne laudare poflumu8.'^fbcm e medtia vndia uirgcntem adeo bumanarum rgiim Ci:un^
dantem mari contiguam vt omnea omniu generum mercea ci:cipit.iC»m interea illuc opoituna niirnia aece
dant, quibiia frugea et alia vite necciTaria e mediterraneia locia afponanf . B^inc illud fim pictu mirabile
vt in qua vroe rei me nuaii gigmtur m ea omum iwpis* tjmuii n. - — - - — - — r
cclfaa .facratiflimanim cdium otnamcnta.£t e mcdija vndia tecta furgcntia viv ipffe qui non vwerat cre^
denda.iQue poetarum quifpiam non abliiitv Pi)rent.manibti8 fab:icataciclopum.©uid naualia adducas
et in naualibiia immenfam innumeroiamcE; claffemt quid confcnptotum patrum numerum otdinem motus
fanaimonianneum cotum optimatea iam ferme anno millefimo imperent. ac benignoa omnibua a iibc-
roa ftniia aperiant. Ideo cocludere Ubet Pe tali felici ciuitate optimia aufpicqa nata.Snte igitur falloa nui
ctua fbtmica marinoa iCbibctt et totu teftudo circuet otbemtCS venetum ruet imperia fanctuu^ icnar.
Tcrmctaemmt>i
Ibadiia
H Srainnavrbs y taltccveniftiffima ccleb
|rtmaiB . qua antbcnojej ^roya^pfufjn
, codtdiflcvirsili^tcftaf':bictainct1levr
bcm pataiil fedefc® locamt.^t trt^ hiiuis ttais
parautnonis idcm fcnofenanat. ^ntbeno: ctn
P medios acbiuos tUiricos paicnmiit rc
^3 Ubumo^tad tntimu a&rtattd pelagi accef-
iit.£xpulfi8 cut>anci8 d ta toca tenueft vrbe co
didit '^ataiiiu. Occto ailt iii pbtUppicl pataui'
nos romaius ftuflc amieilfimos bicit.qiu icm !
publica oifiictliims tgibus armis t pccuma tu
iicntt.f uit aut poftea "^adua gfelictfltma iMte
iR.p.tpa romano^zcolotiia iid cb moco ceducta
quo cetere orducebdf teductl notus ppCis tn co
!oHta:fc£> Oatueftpaduantffiuslact) tn ceftgna
bts romcma^iftrattb^fcredtruffrasi) tus babe
rentnrtulla autedtftctOE pulclaiitudine pfcittm
publtcou tn ytalta ftbt fifem ce tencm^.iout ctn
nqiia qcucg tn ea nucettat vel publtca vf ^tiata
qm Stnla rex' buno? feirq iVjaitq? imumtaj rclf
qttjnftaurata a 'lllaifcte etimiclro t rauenattb^
logobar&t tetn tncclaj truallarut.Jiuaatb ell
nurabilt tnciemeto g lurolt magm^filto;: nepo
ntmeg tmgt) ^a. quoufcB frteertet pjtmt tgibtis
iScdintis ttranoE otm crudcltflim^ ea fibi Tubc^
gtt:t tnnumeras ccas ac.pfcitpndes ctmu gc^
gtt.iCbarranerestvmfubcapttancat^titulo rc
rum tnpatauto potinftmtquteavrbepaulopl^
mtn^ centu g vanas fucccflioncs pofleflaj opu#
lenttotc otnattotecB redditerut.ma genus no-'
btUs £barrartc oga matott et: gte ejccttata otna
taeg fuerut mema.dbus triphct etreuttu 'i muro
patautu comuntf .tt Itcet g eam Ctmau^ fuerit
cclapfus.mrtts tame varijfcB fodis magno? tn
gentt oge manufactis attue etreu vrbe ? g biuer
Ia agrt loca otnameto vrot comodoesab etfdd
Cbarrarteftb^fut gduac .et art: tn vtbe mimtttf
ftma ? pallactu facile i ytalta pmartuj. £t varta
eo? oga,ll?»anrtc^ qn^ tmgatoj gamaiuc^ Cst'
tbcdrale patainj ecciam q cttat edtftcautt. lb:e^
tojtucB q ntillii tn otbcpulcbri^. qd poftea cafn
crematutfpectofi^ venett pftrut:erut.£t offa £t
tt Itun tn cofptcuo loco collocarut . £ft tn ea tnft
gnts cut tn ytalta rartffime fut fifes bti Sntontj
baftltca. £11 ? tn ea ^nftine 'pgints templuj qo
ffuat.g5,luce euagcltfte? .pfdoctmt ?c.cotga cn
btue ^uftinc reltiptjs qd totus tepUn futue af-
fertf .nuc mdftertu aplimmu ojdtnt Otut benedt
ctt dtcatu.^n ipa qt gymnaftti bf oim ttalte cele
berrimii. vbt fut etes apltflime ftudettu db^ fut
opes tanitojcs Jxputate.^iros qj pter Xttu It
tuits genuit becvrbs &octrtnaclartflimos.'^au
lu5iurt8pfultH.'|betrudSponocdctltatoje fu^
mii X matbematicu ? pbtftcu. Cui^ pclartffima
fcrtpta ad cdimme boim vttlitate mafio i. bono
re fut bita. Slbertii otdis beremtta!? theologus
etjxclamatojecclebttmu.Stella.flacmtvolU''
ftu ? eopfrtmos i oi arte etcclletes.^! mart fur^
fus bs nautgatids fluuto btinta d fec^ ca flutt.a
luaa fuftna fetto mtltarto foffa man» facta pa^
«nam compendio nautgatijr.
fercmeta9 mundi JFoUum xLv
l^e regno larinomm etfmlie
‘Y^.attnoni regum prouinai ilkm fuifle Oicim^ qua nue Ompania appellamus. £t bcc vua c;c becej
•1 et octo regiomb^ babua cft. que certe pUuia babebsu loca a cetens regiomb^ freqii^m . vt lun^ et
e JLissi^iryilius cotertan funt.red cnmplus tacture m ea c® ceteraru fit facm.cHcmtvt nue aliqua regionfi
ea fit iiKuIttot.aut mfrequdiot babcaf ,feec ideo latiua appellata cft. quia Satum^ cretcnftiim reje ^oins
filt) arma fugiens m etfde locts latmt.qw^ \nrgiie in.8.Di8 verfibiis pofuit Oices.^^tim^ ab €tbaec ve
nit Sfaturn^ blympo.Srma lonis ftigt^ et regnis cjail adempt^.^s uidoale ac Oifpcrfum motibus
altis. £ompofiiit Icgefcg Pedit laaikB vocan dfealuit.biS qm latuiflet mnis in ot] . £iits tame magnituro
a ptincipio angufttmma fnit.Sente aut Piat iannos dptic appellatos futflc cos 4 intererat vifcenb^ al
bani montis. Tiiies vero bue regionis lattne nuc campanic nneupate a mantana parte ab boftijs 2^iberi/
ms incipiat,ct m iCayeta vrbe terminanf .vbi funt ciuitatcs ettances "z Pirute viC5.i0ftia Sitnucfla.Srtsa
^erracina -r £arcta.£t infulc ponaa -r padana ateg mos £irce’. 5u mediterraneis aut velitre Sntia oUm
Duttas anagnia.ptcnelhna.tyburtin3.Cbiifculu et alba olim ciultas fl qua albam reges. 5« bac igit re^
giOne fiiei e ppR qiii abotigines rHnili.^olfci.fe»emta.£4t^>li et d&arfi Pteebanf . tffi'agnu5 em bcc regio
babet cirautu. ^anus aut pater -t Peop Pe^ cognomiat? vtr vtttB pbuman^ bonufq; atj fumm^ bofpitalita
tiS culto: ex oaentalib^ vernes regionibus pnmus oim in ytalia regnare cepit, ^s inter cetera vHtuttS fue
opera Satumu nb modo benigne fufcepit veru ena cum eo regnum partit^ e$.
( £uropc regi'0 eft oim totius ojbts celeberrima, que a bobus nomen babuiffe etifti ^
cna Illato in tbimeo ^urosvocaiul ttalos.fl quoi? multinidine pulcbntudineq;^
ifctu itaii cmi timf .iPft aiit bec remo tn fomta cruns inter adriaticn fl tbulcu mare.fiue fupcni et infer
^erdaetao niancfi
5rjn:irt£tbntn'c inftgnia a'tu'ta8 bis
tcniponbti8(ut Strabo refcrt)a greciS
ejc pifa Srcbadic cuutatc 'pcmcntibfin-
icuim fimipfit.Tllam fci-mus fic iiiqmt.0ui4aj
e)ceact^dccHutatibii3venmmt. etpifas tn
ytalia condiderunt, quas fic ej: paftina cuutatc
voc3iiere.£am enim vrbem vetuftam ct gcfta?
rerum glozia claram ab Slpbeia ottsinem ba^
buifle^irgili^ bicit quom ail. Ifeios parae lu-
bent aipbee ab otistne ptre. iprbs etbmfca fo^
lo.£t plinius.pifas inter autenm et arnum am
nes a pdope et taTitams greca geme ottas afle
nt.^uftinua vero Pieit.pifas tn liguribus gre-
cos auaojcs baberc.ft lucatms m pjimo . bic
tyrrbena vado frangentes equoza pHfc.fece igt
mr ciiutas cguis infdib nuncfit babita vqao^
te queflotenrtno populo grauifllims fubtaceat
ptcfluriS .olirn tamen potcntlflima fint. flojcn^
tibtis autem romanotum rebus nullum babutf
fepotentattim inuenimus.iboft^ vero mariti^
me vrbes etbrufce.binc luna tnde populama cc
lete fuerunt, quiefcenttbus pci' 'KaroU magni-r
filiojumtempotaytalie rebus eamqud poftea
babuit potennam aflumerc cepit. iQuibus tem
potibus ct bcitteeps multos ptdlanlfimos ba
biut mantimo bello viros t quotum virtute ct
pteftantia miruimmoduj atiaa futt.i0iio factu
di vt inter etbrufcas vrbes.ct belli glotia biuil
ttjsatqjpoteimapjincipatumobtinerc ptome
ruent.£t multas infulas atej; ipfam quafi bie.-
rufalem fuo bomiUio ftibega it . Sed ab annis
feptuaginta pollqj ea ciiutas flotaitinis fubie-
ctafuit infrequens populo opibufq; ennani^
ta penitus cftreddtta.ibtfetcraoeugemo pou?
tifife romano otnate fuerunt. £a enim nunc fu-
pa biffimis cdiftci)S et pontibus fuper Smum
Hiiuium pofins etotnata plurimum dl.feabct
inter cetera becciuitas Cemplum biuevit^ni
Picatum.ctcLiuftrum toto o:be celeberrima qd
campus fanctus nuncupatur. Steg '£umm ca-
ponariam miro otdinc confectam, ^ue omnia
videri ct miran incredibile videtur.^enuit bcc
ciiutas intei' ceteros iRaynaium et :i&artbolo-
meum Cbeologosct ^utifpontifiaj boctiifi-
inosotdinisptedicatotum.StCBlf^uguttiones
gramaticum.etalios multos .
M
ftt
Si
«i
c5,
bc
1111
nii
%
Ilie
ctj
itia
Wi
«1
%
tiil
S^erdaemsimmoi JFolm xLvi
'ATyrTfTP Dmvmrrs
infula qua veteres Slbion a qbufdia albis motib^ q ad ea nauigatib*’ pn^ apparrt vscauerc
«SMlttutn ;©nttania a biuto Silutj poftumi latiuoi’ regi filto albiona infula qua gtgates incolebat fiipata
» _X.3b ipo bnttanla appellauit .ifct b battania ntaioj ad iniotis bnttanic OifFcretlas galllas ptingais
Piccbaf .Illuc a ^idaj anglo potetiffimo rege anglia in bodiemu Ple appellata eft. Il3»cc ei mangfaris c inter
feptetvione t occidi fita.q ab oi ptinetc babef Ptuifa.-inaj a germanla q 113 feptetrioe eft tncipit.€t lum
gallid 1 byfpania verfus occldae .ptcndit .igt lo folln^ bi)at.f inis erat otbis ota gallici Uttons.ntfi bata^
ma infula nome pene ojbis alteri^ merercf ,'^n virgili^.€t pcnit^ toto Oiutfos otbe bnttanos , :g>:uF aut
euan battania fcu anglia mafione flbl tvlegilfet c veftigio fcc^iRameflts fluuij ripas Cnnidatcm pdiditvr-
bcm munitifltm3.£t qtej otbus copfts fcraciffima ad veter] Croye meinona recefenda.lSvutu buc n es ge
miiflc filios ferut.f. tocrinii Slbancm t iCambje.^ui pzio infula inter fe Oiuidetcs. tog ino natu maiozi:
media Uifula ps obuenit.iglue ab ipo locbria poftea fiiit cognotata.£t i ea adbuclundlnuauitas citare bf
Brbs mercatbab^ t negociatojlb^ maric cclebtata. Jln 5 adbuc anglie reges ptidpefcg ac fenat^ ppft cuin
mcrcatoab^ cduenire vt pfrimit tradat. Slbancto <»0 ei^ tilio qrta infula ps obucnit.cj ab eo albania fint bt
cta.<£t 1$ fcocia nue nucupaf .igft ei ei^ infula in q eft anglia feocia fupnia ps in aqioncj veila fiiimib^ baud
magnis t mote ^daj ab anglia bifcreta.Cambti vero tcrcio filio cambata q nue €byle ba infula inter fepte-
trionaleplagdt occldrtale.q vltima fuerat etrcognit] a romanis.tn q eftiuo folfticio fole tv cancri fiixre faci
ente traittu noynuUa.baunialt folfticio!.pindc bics null^.Himi^ infule maiia ps frumfera e. Sbudat pecoac
auro "t argfto fcrrocB.€ffmiturcK c% ea pelles -r macipia.£t caues ad venadu aptilfimi.alfeuk! infulis nec
ignobilib^ circudaf .qi? bibernia et pi:imat magnltiidreaparuo abalttanis bifiiicta freto, ft ifule pue ©z-
cbates appellate.©rcgoai^ btiflim^ poafet b^ nois febs eo miflis auguftlno mileto i lobane ntocbis cuj
alps .pbattffimc vite vins.lbaimd anglia ad fide pucrtlt. ft in ea tvin mfti reges claruac miraclte. £tra!t
tu baittania patere triginta octo mtlia pafliis feptuagita quieg millas pyibiast yfidoaus tr adut. in q Ibaco
magna -r multa flunitna.pacterea mctalloi? larga variaigcopia.eoaum byftortas :©cda optime cefcriblt.
Quarta Ltas-muncli
tnbiTliKij 4pud bebzcos iinms.^vq.iit iSbjoit fiipcr mbiim ludJt ct otiI). fu-
per totum ifracl. j^iuboattirautcm qi«irta£tas in oauicl.iton qt pjtmua regtimj
fed qz pjimus regum Pe tribu Uida.qm a fmt facta exptefTa .pmtmo Pe ^:po nafci
turo pe tribu luda.iSefta aut eiiis patent per tonim fccim Itbtu regum tc. ®n Pa^
utd audita mone faults lueit eu futs ct leiunamt. tnftituitcg carme lugubte. qj rc;i:
ifrael pnmus ante cum et pominus eius.
Oiauid pjopbetarum omnium pnneeps ^fai dc tribu luda filUis. ptimus
bebtconun rec anno a nattuitatc abjaiac nongetefimo quadragcfimopn
mo bcbteis regnare cepit.£t rcgnauit (omibus coputatis in bienifale x
in £bJon )aBnis.40.®tr quidej ab infancia pukberrimus ruffufcB ac Pecota [h
cic.ingcnti fonitudine fed ammo maioti.^in pteter pbilillcugigantem viru fo?
tiflimum quem ante regni fufccptione funda interemerat t etiam in certaminibus
(fufeepto impcrto ) que .p fubiectis regni f iifcipicbat.pnnuis ad pericula feqjper
p?operabat.iipfe regno adepto ptimu bia ofolima obfidens tande5 cepic ecpiil
fis inde cbananas ct icbiifeis JInde omnes paleftinos ct boftes omni ce parte eb
truut.Candcm cum ptcdictum tempus rcgnalTet plenus Ptcriim bonojumc^ ope
rum obdopniiiit in Pomino cum vietlfet.TO.annis. sScpcltuiti® cum Salomon
filius CIUS in bicrufalcm Pccentcr .
fili) Paiud in £bJon quattuo:
%ineq CbrifHI
g»3iud fccudus ree 5frf
Snnombi.4C»8j. 1
^SlomoCauno mdi .4 idj)23auidrcgl ee:£>erfabeafili^. fcds beblcoms
f^ree.adbuc viuetepanebebjeis regnare cepit.ct rcgnauit annis. 40. buc
natum pater confeftim-ilTatban iJubeteviroPoctiffirnoatcB fancttfltmo
educandum nutriendumcB Pedit.factus adolefccns fuas ob virtutes Pomino iu-
bente reliquis fuis fratrib^ abiectis Pauid in regnus pfecit. 5s bollcs Pcbellans
paca n vndicB obtinuit.Pcindc templum illud toto oibe celebcrrimn cetruett. -Zi
dem cum quattuoi et nonaginta annis vieiflet valde longeuus mottuus eft,£un
ctis regibus felicitate cecedens.£t fcpultiis cll in bicrufalcm.
£gina Saba audita fama falomonist venit a finibus terre audire fapien
tiam eius.ct Pe omnibus que inten ogauit ei fatifTccit: fidens ojdincm
Xi:
_ I Pomus ct familieict audiens fa#
picntias cius multu laudauit eum. ©c-
derunteg alter alteri magna muncra.fe
citcB Salomon tbronum eburneum ad
qucmfeegiadibus afccndebamr qua-
re ct omnes vndicg terrarum Pefidera-
bantvidcrceius facie5.£t quia ptopbe
tiffa fuit Sibylla Picebatur.quia ^pbc/
tauit Pe ligno fancte crucis.ct cecrcidio
iucconim.f uit eiti cultri); vni^ veri tei.
Saba
I
xLvii
Ifrf
Quarta ctaemuoi
OSuid c): cofitio boirtim' afccndit cii fiu’8 tit £bJonubtt^ in
adolcfcetia fua in rege electus vnctufqj per Samucle lolii
fug mbu iud9.i0: byfbofetb fili^faiiUs ogante abner auil
culo ei'^:fact^ eft rej: fug alias. mb^ ifracl:^ rcguauit buob^ ml
ms.Cogregans aut crercim bautd fnb 5oab pjineipe cjrercit*’ ei^
et abner pancipcorerctt^ byfbofetb e;ccdmBm aflcnfu.>:ij .e)i: vna
pte.et.>a'j.cj: alta luctauernt adtmuceta alter alte? occidit vno ictu
^gietibtifcB bis 4 erat cu abner.afacl gernun^ pcrfcqufo
abner nolefcB ad pces omittere gfccuuone: ©anu fuit geuffus
afael ab abner in inguine aucifa bafta.ct mottu*’ eft. longa igi?
tur cocertatioe facta inter boinii Saul t Oomn bauid.iSauid ,pfi'/
ciens t femg fcipo robuftioj.S>oin^ ailt Saulis peerdees quotti?
die. Illati fut aut baiiid in £bJon ^mogenit^ amoin fecius cbcltab
■:^ciu8 abfalon.i^uart^ adomas.a alij bc plurib^ vfonb^. Sb
ner aut 4 regebat comii byfbofetb redargut^ab co.q? cognoua at
edeubina fauLindignat^ cdtra eu accefltt ad bautd t .pmtfit ei po-
polii totu ifrf reducere ad fubiectione ei^.^uob cu tractare btfponeret reducta veotc bauid.f.micbol ab eu
JJoab .pditozic occidit ipm abner in vluone fi atris fui ayabebquod bauid bifplicuitt-r fecit cu bonoaabili
ter fcpelirt aflbetas cadaucr cu fuis.lugcs z iciunas .p mojte illi*’._ ^Sti tres prophetabant nae bauid
Dic bautd quafiftiipojquida in buano genae relucet inq nneg 3uillatban vero foit filius frabisba
bec fimf cduenerut.tanta fubltmitas t builitas tanta, tata ftre uid,et adoptiuus yiby.
nuttas ac tanta mitttasitain grandis feculariiicura.lCampurattv# illatban Sfepb
uota fpintualiuj cotcniplatio.tot bomies gtmere.totq5 laat - —
maselTundcre. Jntantacadercpcta.cttaleagcrc pemtetiay
'tfl.ttiCB funt et fih) in bierufalcm.Salma Sabab tlatba Sa
loinon ce :g>crfabcaveore vne.et alff noucm abfcBftli]S cocu
btnarum.ll?»tc benicBrcgno in paccadepto contra lege d&oy
fi(qua prcctptf no binumerandti elTc popnln)prccepit 5oab
Si militic fuc vt binumeraret vniueifuin populum ♦ £t
abito.inucnit nulkmilia ct cattus mtlia virorum edu'/
cennuin gladium. ct bc tribu iuda folum quadringenta et fep
tuaginta milia bcUatorum.Sifplicuit autem beo quod popu
Ium cecefinflet , et paaiflit ifracl peftilcntic plaga.ce qna ad aaftlotitfiit-
feptuagtnta milia bc omni ifracl cccidilfe referuntur*
1r)dia«b
.€>uarta etas5 mundi
> aioinon .ifcciidit in^ab jon vt tmitioUrct in ejccelfo vbi erat Moemjcimitn eraitai ccncu aijoyivt
^obtulit mille bollus in boloQiiftum.ft appannt ei boimnus tn nocte per lomiuum oicens vt pe-
y ceret quod vellet ab co.JIo poftulauit fapientiain adresendum populum fuum.1>^lacuit fermo co-
ram Oomino et ait.Cuy non pencras tmutias 0lojiam et mottem immicotum fcu lousamvitam eraudltiia
es.©edi tibi cot fapies cp nullus antcftimlis tiu fuerit '(bjimucgiudicium in quo olienfaelt tapicutia «
ftiit De tuiabus mcTctricibus habentibus filios. iQiiotum vno a matre noaeoppteuo contendebat bc fug
ftitc culus clTet.iirt bata fcntcntla per Salomonem q? blulderetur In buas partestrosauiqmater vera q to
tus viuus barctiir potius alteri mulicTl. i!:t er boc ludicault Saloino effe illa vera matre fibiCB b.m mflit.
judicium .-Salomonis
luit flUum Immolarc.dt ^acob vidit In fomnls fcalam be celo ad terram.5d autem templum er lapldcalbo
totum conftruaum fult.£ulu8 fabtlca multa arte confecta cft videlicet bc lapidibus politis mira arte cont'
pofltls.igius longinido cubltoium fcr30Uita futt.3latttudo vt0tnti.!!£t altitudto centum \>i0intt'.£t cujbac
birpofltione q» a paulmeto lurta terram vfcg adpnmumtabulamm erat altitudo.rrr.aibito’? . £t a pnmo
quolibet folarlo et in tecto erat ab ertra In arcultu beambulatonum. 5ftud blcitur In cuanseflo pina
eultimifuper quod tps a byabolo tentatua futt.£t erat ibi cancelli antcnclndccaderentamfaulantcs.© »1
uidebamr in buas partes fo tn fancta ad que locum pjlmo erat tn0rcflit8 tn templum ex parte oJtenttS. d >
cubitonim. £t fanctafanctojum.rr.0‘atCB tn medio inter faneta et fanctafanctoju panes factus tabulis cc’i
drinis.ilct pollca lamis aureis cooptus altiis.rt.cubltiS.Sntc quem velum appenfum tenue pulcbeiTlitic
intcrtum. quod fctfliim cft a fummo vfc^ bcotfum tcmpojc pafrtont8.5ntra fancta ranaotum aat arcba co
mlnt facta a moyfe. Jn arcba erant tabule bcc3lo0l.Solum fcmcl inti-abatrummtts faceitos in anno tin fan
ctafanctotum tnfefto pjopttiatibniS cum ma0na folennitate.5n fancta autem arca velum Intrabant fepe fo
ll facerdotes tn cert] facnfictis ad accendedas lucernas.ft tbl ep gtc mmdlonali erat cantelabjap auren
fecerat d&oyfcs cum feptem lucernls.ft ep gtc aqutlonarl niefa molitionis, ^n medio auterat altareaure
iim facni a d&07fc.fed addtdiiSalomd.r.3lia cancelabta eliifdelccmatiS Icd malotiS qiiatltatiS.quiCBad
t>cxtY^**z ddfitjiftrd.ct uitiiUtcr.^;.niel48 ciurcds ni4iO2C0»j£t njedio dlt^rc tbinu4iiutl3 *
^u^rtaetaentudi
S^oliii xLviii
Linea pontificu
04dccb fiUws acbitol?
^(djtas 4p!>eta
flSwSSipto&li-esaifeei
fctrcgciir^fuB.j:.tnb^irrf.| ^
adocb l Htnns lacer-
^Jdos tn pjificipio rc
Sot Salofitoms federe cc
pit.l{?ic ftrit Ut uutTO pon
nficiimoctaiins.
Scbiniaas filius fadocb
^■^jaacapies-riU egipm!
vugies.moztuo !c>.ilomoe
n CKce mbub^elect*’ t rc5e5|
titulos aiircos coilaiiTes;
^^|(•'l^&antncptiJUpoflntyco'
[latra peiiint’' efTectuS.pcccarc fecit ifif ppnn ad ydo?
Tatria iduceo» . 'Elfi tote ppft ifrfCeftnictio feciita e .
i^ineias ^ba couipefciut iRoboa nc pugnaret
, 2^ cotra lii-ieroboa.-t feriprtt eop regu gefta. Jllc
£tia5 .ipbaiut qn £>efac rej: egipti Oiuerfa mala fecit i
cara luda anno fcj quinto roboam.
‘^emcias adab bietoboa regis
" Lffiiefaisifrabclua”
rci; incepit regnare fePo an
no S>a regis ^utc et fecit
malu f ic pater ee.f£t peuf
fit eu j baalTa -r reguit .p eo
fcdm mbetia Sebie ^pbe.
ej&do^babic ^pba
uiteotra vitulos au
reos t mate bieroboa arti
it.&nrettcrterctt bierofoli tna i via a leonetterfece e.
ab» pjoobcta :g>aafa» tribu jSfi
JLcbartcrce ifrabelitau
ree fecit nialu cota bfio am
bitlado in oibus petis biej
roboa nec audiuit feicit .p!
acbimaasnotefum
musbebjeomfaccr
dos clarus fuit»tma,rima
tn veiteranoe apud iude
osbabituscft.
■ V «» ^1«' ■ VV‘'V {>
Bf- baafereglj
qre regii ifrnillutn
terfeat ee fertius ^rmbti
cn omni oomo pfis fui vfCBmiUgcntcm ad parietem
febm peopbcte Dictum
mimcU
jtcmfia
^ •X Cnifta vetuftifliina ac nobilia £tbriinc
•I iauttas oUm pnmarta.red nucteidainf
etbrufcaa amtatca nonuata:qita ^uftt/
nu8 ab acbcia condita fiufl[e bidt. et ante roma
conditaj tmciuj fumpfit t CBuia ait) Croyammt
qucnda pjinctpe nole pmifiu ei^ cdditote affir
ttianttct ex Tuo noie pcrufiu fiuc pcrufia noraia/
Htt.£llaiubec fola inter orna itate vrbea felid
tatem nacta peniti inaudita . tQz eande penefta
tua et re? condictione qua ante condita? vrbeni
iRomatet portmodu? roma fub regib^ cofulib^
et imBatonb^t tyraina babuit nuc retinet, •^«f
fa cft tn varuia fed tolcradaa agitatioea. i©ua j
romani poit nioae aletrandri maGnt.i. poftbu
mtj confulis vutute in bebindcj acceperut . 3t
liinus fcribit libto tccimo. Ulcc in £tbruria pa?
erat.iliaj i penifinis auctonb^ poIt tcductu? a
confule exercitum rebellatum fiierat: f abina cjt
tuoz milia quingcDtoa perufmoi» occidit. £t u
vero perinfauftiflinu tnuuiratua tempoja . lL
Sntoiuudfc. Sntonij fratie ©ctaiuan^cefarf
'(bcrufta obfedit.famemcB aliaa limill au^
ditam Sntontj erereftua in ea claafua. x pa-iifi.
nu8 ptMulus fufttnua'e.£t capta vrbs biruta-
i® cft.£am tamen b:cin inftauratam faa^ tlbo--
narcba memb ^ poztifcB nunc e^tantib^ comuni
iu't Jdem octamanus ausufta8,sQ.n3 a fuo eO'
Snomine perufiam augulta? (fteut Itttere cubita
lea poms tnafe oftendut) voluit appellari. £i^
Pirupnonia caufam ponit liuiua libto. c ttv.
£ftttaq? pentfia omntetipartemontuofa.iCu-
lu8 loci conditio ea eft; vt nec qmci^ munitius t
nec certe ameni^ inueniri polTit.Tfia pterupt] vn
diqsntptbua auctat Ita ineupugnabiliaelfc vt
nullis quafi egeat befcnfionibu8,£t Ucet pluri-
me apud perimnos olim eftiterint intdliUe fc^
ditiOnestet tyranni allqn eoa oppteflertnt.uuc
tamen libera eft.£t opttmla eruditiflimlfcB vl^
ria et legibus inftltitta. ^n ea funt templa pma
gniftca otnatiflima.rellglofo? mofteriatetcclfa
Cium pallaaa. SmpUflima pauperil bofpitaliU
gynnafio celebemmu.fotu cu infignl fonte am#
plnm.£t pottic^ i viridaria optime arbotibus
corita.£ln8 ager olei vinl.croci:etruauifrimoB
omifarlam fructuti feraciflim^.J&ald*’ tn ea cla^
ruit, qui cum :£>artolo fciflb ferratenfl ^unu d'
utlia et ponnfict) obtimutt ptinapatum. Simi
litCT angelus et petiiis gennanl.0ed et Cyniif
confultiflirnua ante eoa pemfui^ ettint.ft ubi
ftra tenmeftated&atbeolus pentflnus medicus
famofimmua e '^crufiO otlgincm butit •
padue in gymnafiO inptlmis bocendo et bteen
do flotult .
foliil xLix
linea Cbrifti
f^eges mde
iRoboam 4. ^o j.
a
_ . vfcg ad fardanapallum vltitiw monarcbaj alTyrioJ^.be altis mtcmicotja
jUqiu nullam facUmtmcnttonctn. r 3 ~
X&tc iRoboaj fiie Salomonis tcra^ beb:eo9 rcy pn fuo in regno: led no tn
fapicntta fuccefrit.fpJcto nacn fenio^ cdfilio .p adolcfcditn temeritate conir^
bans ppfmtbuas trib^ rctinmt.ict bictu eft regnu iftiid mda.d petis fute epge^
abya im .4Ziz.
re8.18.etc0cubina8.50.f1U0s.28.et filiast40.cuius anno pjimo fo3m comefto
rem biuifa eft monarcbia bauid regni iudeozum et nuq; rcadunata .
foyeu
£liC5er 05iel
linea regum im
lie
Siluiuspoflbumus
I j afa .4^2.^.
Byeu ille filius anani pjopbe mittif coti a b3a5a
et martiriuj conftati anio vfcB admojte ptiUit.
‘HPSti tres fo byeu clic5cr z 05iel cu5 a5aria .ipbc^
.Xtaiicrut regib^ 5uda fo Sffaz ^ofapbaK: ^oja
/Tb ifto Siluio enec filio eje lauinia tercio latino//
iri riim rege reges fcqurtes bicti funt filuij . 4 -t fu
it in filua nutrit^^ venartoe .l^ic nat^ eft poft mojte
pams: vn poftbum^ bicif £nce. qj poft bumatio,
ipius nat^ iuita illud virgiltj.Cu poftbum^ plebis.'
T[»et regnauit annis. 2p,
dtSteiSneasfiiepdictifilinipoftbumiregnauit
anis^jCtjCi. 5^ latino poft fc berets rcUcto c^piraiut
S*tc abya ejuarr ludcoi,: re;c roboani e^: ma
X claa Vi:o:c filia Sbfalonis mb^nnfe regnauit. j
fccitcR maliicoza bfio ambuUtdo in petis pris/ui. rt
icco paucis anis rcgnauit.ilfeouit aut cotra eu bellUj
bieroboa' reje ifif bns in eirercitu fuo.lOT.mtlia beW
lat022 z: aby3s.i;l.milia.^ue ad fc venieK cu tali in|
genti ci:ercitu facile cdpcfcuit ac fiiB3uit.£r cu/ qui
dcy ej;crcitu ad quiq^ita bomi milia vno pUo Itcrfec ,
a^Stc Snani pzopbcta incrcpaiut aja ideo incar^-
•caatiir. mmi
DStinus filue ille regnat
uitannt8.l.tpebautd
Stc alba filite fuit £ncc
rj..,filutj fiie cdificauitq? Slb
baj ciuitate a q reges albano/
riim bicti funt.f o:te pji^ ftiit'-
data.etbicinftaurata.
^j£bi8 ille regnauit t^e
i^lRoboa annts.^:j:un.C9'/
pt filio bcrclicto. ,
^XSa illcinpjincipio regni fui ac beincepsv/
cp ad annu tricefimnfertu fecit bonu co:a5 bno
ambulado in vtjs piis fui bauib abftulit ydqla.T: g/
ciifltt etbiopes cotra fe venietes . Siemu intjt fediis
cii5 rege Syrie benedab qb beo bifplicuit . vn mifit
ad eu ipbam Snani que incarcerauitjpterqb bolo
re pedu pcuflits obiit. iRcgnas aut Sja -t regiius
femn lege biti copcfciiit cgremis eft contra eiis Zara^
ctbiopic reje cu etiercint ac multitudine innumerabili
afa cum etercim fuo obuias bnm iniioc3uit:qui cp,
£ncas fllnlus
ia tinus filuius
Siba filuius
ScbiSmums
faiaCUnitJtuUUllUU ,1 , ^ ■
ta riiit etbiopes.et verfi funt in fugam (©ceurrente libi asaria pzopbeta confonantem aim . p:opbctani.
^ inter cetera pjedijcit bicnifalem a caldeis fojc capiendam .
.^uarmctaeiimnoi
^jjrt45 p:opbct3 /DT Zartje filtijs obctb ^!5a clarus babetur qm’ 't! ^ iti£*a
O tKcaptiuitatcpjeaJicit.ll^tccGreflusinoccHrfus ^
feclyapjopbcta
Sbdias
iieicbcas
Jouas
^D:c3ptiuitatcpjeiJj;cit._. - , „
353 regis iiida.'! cofojtatus cft tu verbis ^De.et cu5
pjoiiiptioje Pe det cultu reddidit aitlniajiiitu et abitu
lit ydola Pe omin terra ^uda et beniamt .
^iiirirepifraelPelaiit Pomum baafaet ftatim
J&. pcrcufiit eum Smrt et rcguaiiit pto eo .
(flia 4pt5aojationeobtmuttip tribus aitms et
i. f Pimidto no plueret fiip terra. Ifetic paft^ eft a coj
uo in tojreute caritb. vbt cotli^Peferebat et pau« car
nes mane et fcro.igpiitdc vidua fareptaua Pe pugillo
farineno Peficietecui^ ftUu monuu matri viim relli-
tutteumpaiut. ^pcctiacotappfo ifrfcoiigregato in
mote carmelt Igne Pefcederc fecit Pe celo fup facrifito
ifrael
a^amri
fimriafambji
vbiq; pfccut^ elr.gre;cit in PeTcml fub tumpero oazmi
enti angelus apgutt eiratans ais ad efu5 panis fubci/
nerici) ubt allati et cpottasvt comederet incui^fojti^
tiidine cibt.pl. Pteb^ ambulauit vfcB ad mote oteb . in
de tn Pamafeum ventens.Pande a Pomtno per turbt
ucm m celtim vectus eft.
vn^ te.ptf.^bts ponif' in fi^ra.Ptcif
9j.fiiiirc Pifp^itoz Pom^ acbab regis ilrlf. ^ut cu
^cjabel regina vpo? Sclaab interficeret .ppbbas Po?
mtm.abfcoditee cisquiquagcnoset quiquagenos
tu fpelucts pauitcg eps.t lo meruit a Pno fpm ^13te
etCbab fept^ rep ifrffug oms q erant ante eu iniq
egit mapime Ittafu pffltme^esabel vjrotis fue.
10.111 poftrcmo in bello gailTus fagitta obqt . fuit'
aut 3e5abd filia regis fydonto? toti^ malicie p:6diJ
gtum . que oaidtt tlabotb et ^bas Piit.JIpavero inl
terfecta eft pei' bteu et a canibus comefta.
m^cbeas .ppba Pe tribu epbrcmon^tn motaftt!
qm peccante acbab fcpius argucbat.t ipm ptd
dtpil mottum fub 5ota> filio cius . pteclpltlo valdi '
potrccto lactatus occubuit.
OCboflas reje Ifrf feptlm^ mlflt aP bccbebtib Pe
iim accaron confulendu fl polfet f anarl ptopter
quod q bfft injcta verbum beliet£cpit aut regnare an
uo.pvif.rcgls iiide 5ofapbat.£pttna^ eft aiit fine
lio.ciit fucceflit in regno frater cius Jlotam .
^!0na8ptopbeta filius ^matbl clarus babef a
eM»multa pjcdlpitquenon funtfcripta blc. poftbec
imlttltur aP ninltten. vt patet in cius libto Plcif antes
cp ipfus belyas fufcltauerlt a motte adbuc ptieru. jis
a ceto ixglutit^.pafriOne tpi naufragio pfigurauit.
XStum?o?amoaauu regem Ifrael obfcdit bene-
dab lii famarla.ct meritts belifel Uba^at** jjpc
autem regnare cepit anno, jcviu'. regis lOfapbatloco
fratris fui i@cbofie.Sed q? fecutus fuit peccatus jle/
robqas InterfectusOft a bleu cum omni Pomo patris
UiucBuls per aliquot annos obfcruatiOnc pteceptou
Pel et moderatione in fuos vfits fulflet. £t belifal p ?
)pbctam tn veneratione et pjccto babulflct. ft^abita
nini regem fudit t eius ctultatcs fubuertlt.£t omnia
inimtcotum fpolia coufccutiis eft .
Sebab Jefabel
©cboftas
Bojam
Quarta etas mundi folium L
Ili
^ 3loi’cbo oU'm regalis ciuitas et faiiiofa.nuc in pania villaj redaaa.^n locs piilcbemmo ateg i'n val
. Ic tPtdants fita. octo babes boitios.ct oia mommcnta facro^ locotuj in ea fcrmc pemttis funt
^ beleta.lesitiir oomtnu multa fecifle Ut bt. icbo.Ciim eiiis murus miraailofe beftrujnt Jlofue reedi'
ficautt maleduttOlte ccdit.S'ebac bicncbo fintlRaab mcretrtjc.!Pt m ea m Oomo 2acbci t:ps bofpitio fiut
recepnis.igj: bac ciuitate feeliseu ^^pba; teludetes ab vrfis beuotati.Ct ,ppe eam birs ceca illuminaint te,
■fuit autpjope bac ciuitateolim opobalfami ottus «xcui^ amemtate fcribtt ^ufhn^ abbjciuatoj trogi pom
pey.£fl: iiac® vallisque connuis motlb^ velut nturo quoda a& inftar botco^t claudit .fpaciu loci buceta im'
Ita lugera itomine biencbo bicif ea ftlua efl et vbatatet amemtate tnfisms.Siqiude palmento t opo
balibmo billinsuif.iEt aubotes opobalfami fojmam ftmilem piceis arbotibus babeiw mfi qt fimt bumikf
magis.et Ut vinearum mote ejreollunf .tBuippecu toto otbe regionis eius ardentiflimus fol fit ibi tepida
aerisnaturaliS quedam ac perpetua opacitas tncft.
g)iericbo
V ^Im Ifeelias iter faceret cum bifcipulo fuo iJcUreofglcmentes ad joMams nuuin percutiis aquis
1 palliS bclyc facta via per rnediii tranfierunt.i@,uo tranfacto bi):tt feielias bcUfeo. vt peteret qo velis
A antccR tolleretur ab eo.qui poftolauit bupUcaii fpiritmn etus.id eft in faciendo mirabilia et .ppbc-
____
aut fiif apparuit cnrr^ ignc^ cu eqiits igneis t
que bellas afceccns aflumpt^eltincelulde
tn paradifus terreftre.^bl vtu^ pmanet cum
£nocb vf® ad tga anurpUptra qiietvfcedet
ad ptedlcabH.fecltsco aiit videte -r clamante
pater ml pater mt curr^ tfrr-r aurtga ei^tc.ac
ccpltcB palltu belle .qd et cecteerat . et retter^
tens ab Jotdane tangedo ijao pallio feda vt^
ce aquas bluife funt.®cnies ailtad babltan
dum In bierlcbo.^bi® ab pces babttatonis
loclfanault aquas peflfimas tUi^ loci milTo iii
cis vafc nouo flctiU cum fale in eo; et exinde
cu aiceceret betbeliEvrldwib^ en pums et bt
ccmib^SfcenCE calue maledtnt cos poH qd
biio vrft cc falto cgrelfl laceraucrut. rltj.er il^
Its puerts.lfe>ic autan bellas tbcfbltes mari'
mus .pplactai; fui tempoiis p boc tps ab bo
mlnila^ eft ablat^. iCui'^ fiJie nemo cognoutt .
blc mfus mtracfiS quo adulrit claruit. fi:
ciit Igms ardes tot^ erat, ^ta et verba et^ qfi
facula arcebanCande a bno(vt blctu eft be^
Itfeo vidente) pei' turbinem in ccUtm vect^eft
iRcUcto in cius loco bellfco pjopbeta.
Suaria etae muncti
!r^0tc2&ciic(jab filtiis^abjeniinoftlri ©syoii
•|i> rc0is Syne loijt fcdus cus baafa rcgc tfraclt q
it^a^rupto pcuiTit fedus cu Ssa rcgc tuda.et c^unc
turbaucft reges 0ync regnu tfrrvty. 2&eiiadab rex
fy ne collecto exercitu fuo.et.xxw* resib** eimt adijiua
tibus. vemt ptra Sebab rege tfrael t» pteltu. ^0118 2
Dabam pjedixit vittoxiatquod “X factu cft illfe fiigatl :
Jterum infra anna reilaurato exercituvenit rex Syrte
cotra ififbellu nwues i'n vallib^.bicetibus moH
tium erat bij ifrEtided vica pjius fucrat.S>ed tebella^
tus eft exaat^ Syrte occtfe centit milib^ cie ets .-x te-
cein X fepte milta qiti rcm3ferat.fugifte6 tn ciuitatcm
murus ciuitatte rues oppxdTit eos. i^enadab aute
rex fyrte occultas fe miut nucios indutos ctltcto -x cinc
re arperfis capmb^^petes mifcricojdia t quod Sebab
fecit oimittes libera.igttod^bcta quidaj redarguit!
m babitu fimulato x fub parabola bart alicui in cufto!?
Oid fub pena mojtls fic coclufit. qt q xOlmiferat bena-
Oab biguum moxte.a populus fuus ifrael eflet pxo eo
fcilicetpertturus.»
/rSael rex Syrfc cxigentib’ tementts occulto tei
iiidicio pxomot^ fiut in reges Syrte vt affligeret
filios ifrf.Jlftc ell fup quo fleuit beliycus .ppbans cuj
futura rege fyrte.-x multa mala facturu tfrael. s©uf eti
am .ppter peccata bieu miffus eft a Diio ut omne tata
galaa&.g3b.rubcn.ctm3naflc.Tfecitplaga5 magnas
cunctis bteb*’ ^'-''atbas.fed ^oas ftli^ ei^ bfio teo fibi
faucnte tulit vrbes ce mana Jgtenadab filq Ssael poft
moxtanasael.
^Ste benadab filius fuf
dLttSfaelts.lboiro ioas
filius ^oaebas rex ifrael tu
Itt vrbes te manu benadab
quas afael pater fu^ tulerat
te manu joaebas ture pte^/
Itj.nam tribus vtcib^pcuf-
fit cum ioas. ctccbet Icribt
p b iu fine vt volitt bebiei
XStc JIoiada incltt^ fu-
it et amouit Stiaaliam,
ne regnaret fug iudam.con
Cinea regufyne
3gtenadab
afael
aebamsi
J&cnadab
ittabotb ;3efrabclita
ftituitCB^i^-is ftliu 5‘-’’am
pjo ca.B^ic folus poft il&oyfcn legif vtxiflc.c xxt. an
nis.fetcetiasbiuinoselobuctus btfpofiiitvt atbalia
oaideretur in bomo regis.
^ aafmi ille rex Syrie vaftauit iudamtgc acbsxs
-Ifjpioptcr quob obfcdit eum Ceglatpbalasar in ba ,
mafco.-x cepit ctuitate ipmcB interfefr-x traftulit ppfm. v
^ Sebarias filius |otace lapidatus cft iuflu rcgisl
^ 5oab inter altarc-x templum. eo q? ^'•■'as liicrepa
'iitt qt cercliquiffet viam bomtni .
^gte afarias .p selo legi coftater reftitit osic regi' tute voleti facrificare vts*
Oabotb icfrabelitestcu baberet vincam pxope bomum regis acbab.^^ft
ipfe acbab -x requifiuit Ttlabotb vt venteret vincam p:o oxto faciendo . Mw
cum nolmfletacquiefcere ci.anttriftatum fuper boc vxoj tpfius adaab ^csabel boc audiens confolatus dt
cum.'X piocurauit per falfos teftes ipfum ilabotb accufari te blafpb cmta tet.quo facto.ille innocenter lapi
batus eft.(£t cum adaab iutftet ab capiendum vineam nabotb.bomtnus mtfit ab cum belyam qui pjdnuv
ciaret et exterminium aiis.et bomus lue pxopter tale fcelus .
Quarta ctas inM
r^mlcta vrbtu qiion<Ja ytaUc trarpada^
^!jc pjtmana potcntiflintacE; atcg ma pul
^ _U-cbaTitiia a ntan aliquatifpcr fcniotat no
(Iro etiii feculo pene cerelietate bec tga (Carmo
biftozico tefte)3 qubda troyanq nomie Cqinlo
c Crova cii aUjs ptiWb codlctioisi fue pnnapiu
liiinplit.et 3 fe Sqmleia noiamt.®cl vt ingr m
biftojifs att.Sqmtei3 quafi ada Ugata cogno^
menm accepit.inae aut pjeter facerdotea cano-
#oIm
U
toapter paftojea pifcatozef® rahlftmoa . nnlli
DUC incolnt pp&.vt vm caltelUilo tata dltm yrbf
nqc pofllt appellari. Siitcg "riccialtigi^ tncta T
pfiarcbale atrid t nmri oppidulo circudncti Ct
iitdftenuvirginib^cepntatit Ibcponia phardae
operu relide, flojere aut cepit ^tgepjimum rp
mania fubigedia barbaria ab ttanubiu incole^/
ttbiia manu apponeix ceperat.® n octauianua
Cefai' auguft^.Ctfimaiote bello:? gtemjp lega
toa aOmirtrauit vtillia ^inqinot dTct.jJnbia
ytalie ptib^ frequfter obbuar 0(1.1113 Suetoni
ua ait reliq bella p legatoa abmlitraint .vt tam
dbufdapanontciaatc^gernianlcl aut interuenl
retiSutnd longe abeifet. iRatienaj velmedlo-
lanu vel adleia vfcB ab vrbe .pgieffua eft. Ct Iu
lla eu comitata abozfu facto puera amlflt.^lo-
rloftiflme <x adleia fcrlblt ^uli^^capltolln^.lbic
tereundu ne illud qulde elf.q» tanta ftev adlete-
Squlleya
fea ptra m3(;i'mtnoa .p fenatu liicrt.vtfunc8'tE
caplllla niulle^ faceivt quom tvficerft nerm ab
faglttaa emittedaa as ob Idipm In bonote ma#
trona?: fenatiivenerl caluc tanplu tEdtc3(rc.S«
jnt aut mirabili incremtto t Immefe b itault ad^
lelam ozittallu occidetaltucg mercimonio?: mu^
tua pponatto Ibidc iftttuta.q: null** ftate adleia
loc^ alter arca adrlaticu marc fuit.in cui^ po:ni
et biucrfono ocadetalcs otlttalefi® .p cornuta-
bt8 mercadfe coem^lfc^t vedcdls inuite reb^
c6ucniret.feec cd mfto tge flojuerit. '^oflremo
ab ^Imlarege omnio biiitta fult.Cui^icole ve#
neclas puolates re veneta miralmmodu auircft
b.1c aut celebie duitate aiagellfta dfearc? buj a
btd petro apB??: jpl pnope i Slejadria mittere
turnaulgamr^nauegtUtceicmoteopiref.Squl
leiefea ad j.f l fide couertlt. Sanctui® eiiagelid
fuitj.Cui^ coteic manu eparat^ fua venetijs nue
veneratKfime feruaf .feermacozafc® -t ipefctiis
ab marci pdlcauos puerfus a bto petro adlelcT
ois venecle ,ptbop:eful injllnit*’ omenl ea regt//
bne teq nfo lucrat^ eft.]0uc illero Impaton fif
fo:tun.ttu Ibdyaconc fecurlpculflt. fuit -r aqut
lelefe Cbromati^ ab quej gfofus bleronlmus
multa fcrtpflt.Ct raffin^ pfblter latlnls grea%
Ifis aceo erudit^ vt ei^ q ectant tu oga . ui trafla
dones nullis culufpla eccie coctozis ogtb^fecuf
das eloquentia omatucfebucamus.
SittafmM0muhcJi
^armfium
Sruiftu tpfiU8 tJhardyic Carmfane citii'
jt48 1 ct ipfa per bcc tcmpoja (vt ©icar-
£renion^i ^ifcopo pla(3)a qmbuf
troyams fundata fuit.Sblmtur autej imo
potiits Oiiuditur ©tlo fluuio qui cx tpfius p:o
piuquiotibus monttb^ctajt. altjfcBvberrimis
aquis in ea quafi fcaturtentibus im^atur.ac fi^
Ius in mediterraneis Caruifium vrbem biuidit
Cuius nomen ptio: inter vctuftos babet plini#
iis-lberteirmota vero ©ftrogotbomm bigni^
tate incboaffe vtdef qud nuc babet. £o 02
tile pj rej: ibide fede regni fibi coftituit.^n to--
longobardoi? regni iniao quom alboiir rej: er-'
gens pjim^ ytalia cflet ingrelTus.SiSleiamcBq
lis tunc erat et ceteras regionis vrbes p tsdino
nem ccpiflet.lEaruifiu qz ci^ incole tcditidj tar#
diufculc obtuliflcnt.fpoliarc ac Diruere coftitue
ratnififelijc ipfi^vrbiSepu8(vt^regon^ fm>
bit)^ir nmojat^ rau^a ojiund^ regis barba-'
rie fua pjud^a t p:cai initantia celiniflet. ^
natac^fuir^ea ciuitas altero pzeftatcepo bermo
lao barbaro .iQui ficuttscetepmppro magi ,p
Cefleadnitcbaf mpjccirc» ^dautab bacvibc
vniucrfa regio 'Caruifana marcbia txnomictur
factu creco a miozi nomis abfurditate vt becap
pellatto marcbic Caruifane in ipa maferittoim
ea in regione fint amplifltmc ciuitatcs Verona
atcg •^atauiu.0uc (mip -r bignitate atcg pote
tatu ncaiojt opuletta Xaruifio anteicnnt:lon
gobardi em in ea y talic parte mafimc qua obn'
nebant regiones babticrunt quattuoj a buctb^
adminillratas. in quibus nullum fucceflioms
tus filijs-t ncponbus compctcbat.beneurtana
fpolctanamttaunncnfem x fojoiulicnfcmtbuaf
CB opulcnnat amplitudine fupcriojibus pares
Snconitanam at(B taruifanam efle voluerunt'.
Ca affectas legis condtnone.vt qui regum aut
genns longobardotum conah) pmilTionc-r Kf
creto fnipetraflct.eas filns atcg agnatis fucceffi
oneponidendas relinquendi tus facultatcmcg
baberct.it1omen(B bunc figntftcans perpetuus
magiflratum tn longobarda.barbartc marcbio
natus dl appcllatum.fecc enam vrbs eeclini-r
Slbcm a? germani tv rumanoCftait patamtis)
tyrannteenon canut.Sqmbus tnnwmcras ptu
litealamitates.
niunoi
^olm Lii
linea
5ofapbiit
jS»I10I1i5i.4 2 4<'.
lo:3m
\@cbofi36
StbaUa ftlu acbab
Jotiadab
J^riul ^ofapbat fecit botmcojam&no.ncckijtf
«iL^^ceconiasnaicptcbffioiteOisim. nificidim-
ptj8 rcgtbus iftf qiic}; pllitit auxilium, omnes cfFcmt
natos e terra UuJa extmxit.Jioola quocg txlenit patrii
i® txcrcta obferuauit. bis effi virtutib^ beniuoletiam
oim cofiniu pnncipu fibi copamt. £t palellini ci tri
buta rebixre ceperut.cuj vixitlet annis fexaginta cui^
cotp^ tngrti pompa in biciofolimis fcpnltii fiut .
VSte (Capis fiiiie ediftcaiiit (Capua in campania.
^Kct regnavui anniS.xxviii.reUnquens £arpefo fi-
lio regnum.
X0i3m pcIfim^CSnno mudi.4 1 91. )occi4it fres
fiios.-r ambulaiiit in vtjs rcsu5 im: 5^0 infelix
fiut in oibns t miferabiliter mottu’. I^ic n: religiofo
pfc genit^ cecUnaiiit ab pfidia.lt foznicari fecit filios
iiida imitat^ fbmicatios $,cbab cui^ filia nomie atba
liam babuitmatrimonio.£t p atb.ilia vxozc nibil p*
tcrinifit q nun^ ali^b quotidie none impietatis effice
ret.-r q6 ab vaftationepaterne traditiois atteexret .
Cfiipentus poft regem capis regnauit annis tri
ginta tempojc Jofapbat.
Otbofias Jojam regis fili^(finno mbi 4 i 9P
octaie regn iiida fecit malu cord biio ficut pf ef
et ftati occifiis eft ab bicu.ifeiic rege t biios fequetes
fe 5sas t Smafta ptamittit matbciis.q: voluit tan
tu5 pona e tres qteretnas. vel q: febm feia onimus •;
Sug^.^ota accepit vxo:e filia impijirime ^cfabeliS
iceo filij ce vfcB ab quarta generatio? bnl cc genealo
' ma cxcludilf .anibulault em ocbofias inviis ^Icbab
|aui fui materni vri t quarto regii.ix.ca.ilJiuc bicu pri
•ceps militic io:a regis Samarie vna cu oi bomo acb
ab obtruncare fccit.£iie co:p^ exciUitatc dfeagcdon
pojtaffi fiiit in ciUitatc blcrofolrmon iblqi fcpnltiim .
XSttcCybereregnaiiitaniS.v-ctqt In tyberiin
mcrfuscfttcj^uc antea bteta fuit albula icxo ab eo
nomeaccepit.-x rccit en iRomue tvn.qz credidit ea in
ter ccos trandatu?» t cfle numen ilie liumi.cije vfus
/fronte fuit valde ncccfrarius*
fUCbaliaiftalnulicr ciTcrataaudicsmojnm filiu
fuu ©cbofia fumpuit rcgnu.3ntctfeciti^ oine feme
rcgiu •^teter ^oas que vxoJ joiace potiriciS filia 10
ram l^te annis abfconfnm nutrlult poftea a jjolada
Ignom tofe intersta eft cu fepte annos regnaflet.
XStc Sgrlppa ftlite rex albanoa fiuc ytalontm re
gnautt poft tiberium patrem fuum fubmerfum In
Slbula.regnauitc^ annis quadraginta .
V (©nadab fiie iRccbab clar^ babef » a quo ftlrps
valce rcligiofa if^babita? ccfaMlt. ^rte eft d .P
pbetauit bleu qn voluit occidere ^betas baal. qt fu
it selatcw biulnt cuie-r inaxic abftinme -r rellgiois cu
ftlffs fnlStHlota ctia qi filq #ccbab ex peepto pziS q
ii' pegnnl et bofpttes fup terra feojfus habitabant ab
bomib^ in tabcmacfts bomu no edlflcabat fementus
non ferebant nec vinum bibebant.
tCmpote 5ot35 rcgiS Inda templi nunc et tem
Uvpll vtcnfilla et faitatecta que vetuftate vel ncgli
g«ia «tballc plcrant.be pcamla colleaa reparanf luf
ut regiS.quta bucufcBfaccrdotcs neglexerunt biiluf-
modi repcrarc.pccuntam tn a populo recipiebat quo
lUfiB ponebatur gasopbtlatium
linea fiegiini
ftalie
Capi^lilnm^
Carpems fiUu^
Cibenusfilm^
Mgnppa filuiu0
(J. L^
inarta eta0niudi
Vairgus fcdm igiifebul tnfi^ts eft babitus^^ et (ur^hKedcnmtjs com
poilut-ctl ' ' '' ' ‘ *'■*“
linea fle^nnnf
rael l^ien
, I1 1« ixdit.mcc qiHc4dccnfiut.c^ ho ipec^:emplit pa^ &arct.^liinarg«i}
CB vfii5 et oim fcclcrttitiatcna no fuftuUt. fundos oim cqualtfer inter oes tnuifit
vtcqnata pammonia nemine potetiote altci-o rcddcret.coiiiu3npiiblicciuflit.
nealiciietiiiutie vel lumine in occulto eircnt.5tiuentb^nd^3^iequa vnavefte
vti toto annotnec 3lii| aiUe cb alm jagrcdi voluit, nec opBleti?_cpulari.emi fin
cruland peainia feO cogatioe nterciu tufiit. -pueros puberes no in fotum fcd in
asru ceduci tuflit. vt pnmos anos no in lujcuriat g tn oi ope ac labotc ag^etint
btl eos fomnu caufa iitbflemei-e.-r vita fine pulmrto ccgerc.nec ptinnyrbercdl
re ® vin facti eflent . Conftititit virgines fine cote nubere: vt vjcotcs no pcaime
caufa eligerenf.feuenufcB matrimonia fua viri coerceret cu httllis cotiS frenis te
nercnf .llfeacimd bonote no Oiiuta -z potetuj g fenii efle cefiiit. Ifeec -t alia ftnaq
follitis antea mottb^ bura vitxbanf auctote eo? appolline celpbtcd fincit t in-
tc fe ea ixtulifle.®cince vt etermtate fuis legib^ baret lurelurado eos aftrinnt .
ne qiiid ce tam bluis legib^ mutaret bonec reiierteref in patria, 'i fimitlas fe ite|
rum cofulcre appolline. vt dd addendu 4cc® biminuednm bis legtb^ vibtretur .
-^tofect^ e aut Cretavbivoltitanu e^ilid ppewo ctut.fedt mones ofla fua in lo
culoplnbeo-ciniariabilciiuflit.nefiadpatnacefern ™ - -
ptigcrct.lacecemoes fe a luramto follitos ce putaret.
-fS: 5eu ftliiis Jofapbat regis luda cccim^je ifrac!
I w vnct^^a puero bclijel pcuflit 5ota cu omni corne
acbab.-r teftriicit bomu baaL-c ei^ jp^as occidit. Ss
bcu vitulos aureos in betbel t ban no cerelidt-5otf
aiacl ree fyne ntifliis a bno mftos occidit In ifif vbi
monturpoftcBregnault.zS.annts.
-«bjn Sayas ^pbanoblltsimagl atageliftaa bto btc
J/ ronlmobiclf CB.tpl5a.vn^aqttuot ^ndpalioti
bus circa btpaclar^babef ^eraildetid^lc fite.
^Ste ^okbas valte -atttit^ eft cu tota gfte ab aja
^belc rege ©yric.et ideo ceptccabaf bomlnumct
paiieillum relcuatus eft.
O0ce fisBa ptimus te.en^tnittif contra Ceceni tri
bus . t?iC fiiit fili^2&ccn CBUls .ppBla bcen no
babcaf apub nos. .ppBaitit aut ©fee tempe icroboa
regis ifracl filtj' ^oas qui loas fimul rcgnault ais ofia
rege iuda.t4.annis.'t in luda fuerunt quatuoj reges
fub quibus ©fceptopBaultvtblclf ofec.l.fi5ofias.
^oatbas.^lcbastesccblas .
0tc ?oas pcuflit fyros trlbusvicibus liieta ver//
bum ocllscl.-c tulit vrbes tc manii Ssaclis -r be^
nadab filq Sfaclis.reftituitcB regno fuo»5prc ^ af-
Idleit amaflam non voles feb compulfus.fupbiam ei^
bumiliault Incipies rcgnarc.57.anno loas regi ^utv.
a' !©bel fcdits ptopbeta te.eij.o: tuda.et fiitura ei^
!, mbulatlonem piopbctlsat.
^froboam fatis bellicofus et vlctotlofus fuit, con
Jatrluitcg regem fync et reftinilt rcgniimifrael fiCut
ptliis infupcr et bamafeum luetaverbum ^one ,ppbc
tc.|ittcncc CB fit inftabllis ftatus regnontm ifracl.co '
tntus vfqs ab noulflimum biimlllatus eft valCe.Sy
rt eleuatl lam ad Infirmis mirabiliter ccpnmunf . fle
qui fuit fupta fiet tnfra.ct ccontra.qiil fiiit Infra afeen^
.dit fupia vt poft tcfccndat infra. Ifecc eft rota volubi
lis biiius tempons. ctidco non eft mirum q» paii
ci electi ab boc afliimuntur a bomino et q> viri faifati
buitifmodi inftabilltatts ncgociu totisviribus ftigcrc
comedunt. ^idc augufttnum be ciuitate cel In multis
locis 01 boni regnat mfn8i>funt. ecotra.fl mali tc .
Quarta etasmudi
#olw Lm
bonti cilctis bteb^ jotade. ibcft vei'o mo:te celim|iiC
tits bUndictjs tiwgncito^jCoe cf ccpauam cft in in
tcrttu fuu.^rtc 1038 lapidari iiiflit jacbaria filiu ioia
be fiimmi potificlJintcr tanplu 7 altare qb aat t atrio'
Sntio rcyiri fui penultimo.
aTRciitulua ille regttauit aimia.fiy^empe
regis iuix.qui pofuit ptcfidiii albanotum mter
montes vbi nunc cft roma.£;cco lulitis etaii^n^ft
Iflfuperftitcsfunt.
mafias tllc(Snno mbi. 45 4^0 p^ bona inicia
- malit babuit frtiej: qb pmae fatis vfqt bodic in
potcftatib^ appct.il&ultos naqj ofFiciii Ocrtrtvit ctia
notabiliter .pbatos.ciniis ejrempla bie f»nt plurima,
feic etiam beos %r adotanit .
I£*tc auentinus filuius.OTVi) . annis regnauit et
ab bocmonsauenttnusqiii nunceft parsvrbis
vbi fcpultus eft accepit nomen.
DlRocbasfih^aiirtiniregnanitanis.mii. ciiitis
laudes virgtU^ boc verfu ejtollit .Tbtopim^ tlle'
pjocbas troyane gfia gcnb.B3>tc bnos p^ fe reli^t fili
08 vicelicj.fflmuliii i ihunutotem patrem iRbce ro
muli et rbemi matris.
Sremulus filutus
annoi? rei^t ifrVct iuda.quia Smafias cepit ano febo
50.18 regis ifrC.et ofias rili^ amafie cepit ^Inno .2 r.
5croboa regis ififqb tps ejetedit fe ad. 4i. annos, a
qbus fubtialie annos amafiettfic remanet.i5. cniib^
!@fias paruul^eratincc adbuc ab regnu apt^.boc ailt
li:i:.ct mfte alie liyftotie no babrt. fed alibi g fupplet
ct febm laoc oponet concotdare eas.alioquin errabis
quo adfupputationcm annonnn.
Ramali ptinceps nnlitic regi fact^ lepto
L. * fusiaccelfit cu Iris recomendatotijs ab rege ifrt
~ ot curarcf a lepta.CiiaUt adueniffet ab bomu bckfci
5unit eum vt lauaret le (epties in 5otdane 7 miidaref . ©b 2: fiptif indignds
no acqcicercRbemu ab fuafione feruon pgens ab iotdanett lauas feimndatus
cft a Icpta.d reuertfe ab belifciltcu mulu ei obniliflettnibil voluit accipe. 0cb
(@ic5t blfcipul^ bclifei occulte acceflit ab naama pofteg rcceflcrat.t p«i}t ck pte
bclifci qued.^ ab eojpojtas ea a^ Domu fud.i^uocl fcer cetevit beure^;^ .ppter
boclcptapcufluseft^ien-tfemeciusvftBinfempitcrnum. ,
^Stc amuli^ fratre futi tlumitoje tv regno ciecit.T latifu; nltu ei** interfcc
dLct rbeam aiifde filia ab fubtrabenda fpem .piis fub fpecic bonojis vcfte p^
pettia virginitate bicauit.fcb cu fepte regnaflet annis iRbea gemlos peperit fi^
lios.f. iRenm 7 romulu.-t poftea amul/a iRomulo 7 remo cu adoleuilfent ocet
fus cft .tillumitot rcftitttt^ fuit in regnum quia fuit anus coaiim.
B5c eft lte*elifc^ qpbeta d pallio be
lic iotdane biuifit.cit falc aquam
biilattauit.jcli). pueris fibi illiidetibus
maledijeit qs vrfi ixuotaucrut. uib^ re
gtb^ aquaDcdrtfufficieteei-eratui toti
©Icu vidue mftiplicauit.filiii funami'/
tis refufeitauit.coUodntidas emedauit
■jbanes ojccaceos ^Ib augmentauit .
lllaama mndauit.iDusi cu .pgenie fua
Icptofu*: fecit-eian-citu lyric cccauit . fa-
maria a fame 7 obfidioe Uberari .ppbci.
tauit.Sfabcl regem fyrict bieu regemSiipcr ifrael conftituituegi
Oioas tres victotias Cc Syris .pmifit.mojtuu® fufeitauit .
^mito: ifte reftitut^ in rcgnu.ftati p^occifus fuit a romulo.
Suetinusftluius
Smulius
llTuniito?
^^imrtaetas mundi
Tv 3crcijnu5rraclfiutfincregcanm8-55. vtbabc
CinC3 pontificii JLIturejcccaiaaoncrcgmnujda
slcbitob
Smama
U8tX&U0»?
ctm.ppbcaf
ptra gentes
ml’a8.ppbe
tcit-rfpcctal!
terp.t;.tnb^
^^bclu8
^Jfotqr//
m8Ce.j:ij..p
pbetis pjo--
pbeMteotra
fCDm.isan
nc8 in fepuf
cb:o Jjelije!
fepiilnis»
ifrotpefpar?
taiufcu Ijce/
ermonq per
.»nno8.l.bel
Lindo vagd^
fes fcnpfeft
vuwtb^fius
vtaliosma'
nto8 biice
rentne saf
periret*
'^onas p
llpbeta d
n)..ppbct!8
■mmt ad tu'
jiintas d au
dierunt cuj,
ffllciJea6
ifte cil'
fertus ix.rd
pjoplieoa* '
•¥‘fte 'iflau
‘HdlfcptL/
mi!s&c.ri|.
pjopbet].
liinc teriC
byftonatbo
btecrempla
instota,
ffit©^ltllr aiitc tbobijs annou. i' 20
vir fanctus plenus opibus bonss
ct ptopbie rpiritu claru8..p'pbetai!ie na
cj!; ct albaicttonebierulalcm -t templi q
fi iani factum edet aim tamen adbuc fit
turum effet pjopter certitudinem ppbc
tie . i?tatim poli eius mottem vroz ei^
mottiia eft.ct cgrclfo tobia luinote cu>
filijs fuis llinuie ctftiucta ftiit.
Smos
:t5eUum
4ibdtas
?Ci!U'8
Ifraicrseas
'uiaurn
CiJoblas
riasrertr/
raelcepttregrc
anno, rr^vit).
1051C regis iiL/
ccfccitcB malu
ficutpdecelfo
resfui.abic c
quart^P^bicn
et peufiit cum
^eilu-r regna
utt.p co.q fta
tim pculTusS
manaben: reg
ct vita cariiit .
vt54-regu.t>.
tM^^tcmana
mbe CQJitre
gnare ano. 5<? '
ofic regis lude
fccitiBinaluco
rasbiio. ijfteu
tradidit tc^ in
man^ regis af/
fyrlo^iqtiilndi
ritci talmaii^
genti mille +
Cfi^aceya
etiaj fecit
malucoaabno
ciimiB peufiit
pbaceeet reg
ultpjoeo.
^ftu pbacee
Ou^nterfcclt
osee-tregnault
pjoeotfecltcB
pactu cum raa /
linrcgc Syrte
ctvaltaiut ^u
dann^jxotbe
glatbpbalafar
icraflyriojum
oppteffit ai ct
trailulit quaft
tics tribus in
^iTyrios .
Ojeefuttvl
tlin*’ rcjc
IfraeL^ captus
efiafalamana'
far rege Sflyn
oiuin et ifrael
traflatus cll tn
3lfyno8« j
l^inerese.reges
Ifrael
ZacbaWas
SeUuai
tlfeanflbcn
'^baceya
'(bbacce
©jce
5*r3d tranfFertiir tn afryrl08+
^riliw.Tl.©fequieft annus mdlolyi.ietatls vcroqr_tc.ee Irt.tepltregnad&acedonum^pjuu^regna
carjj't pel carnaus duis. z 8* t cucurrit illud regnu vfc^ 4d alc^rudru ma^uu induiluc
q qde5 cepit ano mol.sp jo.et reguttp anos.U d.m^cs q mottuo apd babtloije imptoab nittoe traiiert ♦
Quarta emsmuoi
l^oliu
Liiii
£doji)m rcgm' pjt'iici'pi'um fcot Srbaccs natione mcdns.giariJanapaUi otim regfs pjefccttis.an#
no fcj;to ^jic rcgis.SardanapalUis ei vlttnuie aflVnojuin rc)c cu rcgnalTct annos. jct:.tic qno Oio
vir oitn muliere cotrnptio? repertus eft ab Arbace ptcfecto fuo inter fcojtojuj greges purpuram colo tra>-
bens l\tb mulieri babitu eius ftla partiens.^nde indignatus ai baces in eum milites in coiuratione era-
tauiKct pugna comifla vincitur re t: qui regiam fiiam ingrefliis pyra qua ipfcmet fecerat incendtt.et feipm
cum innumerabilibus Oiuitiisconcremauit.5iifliti^vtCulltU8 libto quinto tufculanaB queftionu refert
bec verba bullo fuo infcribi.lgiec babui que edi que® et: fattiraita libido baufft.Sha tacent multa et pzecla
ra relicta.^ fic illud marimum omnium regnozum nnem fuc tante tnummitatis accipiens ad medos traf
latum ell poli anno8(vt Otuus pater Sugufttnus libjo.ig. Oe aiii. Oei ca. 2 a.fcribtt) ® ille necentofqui®
vt etiam beli quipiimus rer fuit tempota computentur.Spud medos aut regnatum dl annis.i 2 g.jlpam
em ojientis monarcbiamCvt ^uHiniis fcribit)fpe no re quidej ad medos ftios tranllulit. quod pollea t>a-
niis perfecit. ^eruntft poft Sardanapallum etiam affyriojtim fuere regcsrfcd non monarcbe vllg ati yllt/
mite ciuitatis fubuerfionem.ilbcdia autem regio in afia minoji ell alfyrie et perfie ac man byrcano conter#
mina.^n qua quattuo: regiones memotanrnr efre.®|bi medus ipfei^edee filius in bonojem matris mc
deam vrbem condidit, vbi et regnu en fuo nomine medoium aniltituit.Sub cuius poteflatepcr bec tem-^
poza ojientis impa ium fuit.^ld auteni pollea fub allyage in magno culmine fuit.ficut patet Juditb ea. i.
^ei uni £yr^ perfarum reu imperium illud ertiapt . et aO perfas Oetulit. Tboll perfas medi etiam macedo
Ilibus patuerunt. Deinde partbis.il&edia aut vulgati nois terra a feptentrione btreano mari tei minaf . ab
occafu maioji armenic et alfyrie partes, fi meridie perfux.ab occtdcte byrcania ac pardaia q montib^ctrclu
ditur.Strabo quo» Oicit medua multu 1 olim potente regione in medio Cauroifttam elfe ea in Duas ptes
tiiuiferut.Sltcr3 maiore vocauere.Sltera atropacia.iJBatOJis metiopolis £batana fuit magna ciuitas et
imperti niedie caput.quaTpartbi pollea vfifunt.Tn3 reges ibi ellatemagebatcu fit fiagida.byemevero fc
qi,e fecus tWim ell ppe babilone.Stropacia ab an ogate Duce noiata ell qui obllitit ne ea maceto#
nibus mbiga ettir dfeedie pars is pollea rejr teclararf regione bac a media fequellrauit curf fiiccclfotes rc^
gnfi c6tirtu.itc8 cu armenio!? regib^ affinitate cotraaere teinte cd fyrts et polti emo cu partbis .
flcedonum regni ptinapium Carnaus quidam macedo fccit.'^ir ingenio et manu pjompttlfim
ilboll innumera plelia ciim finitimis regibus llreniiue gclla dbacedonia ozt^ fui pioutnciam ft^
ftXSbt fubncien8.in ea® regni fedem ptimus conllituit.St® Duodecimo regni 0iie regnare uicipief
iudifllrta fwbactis finitini is ita ampliata.® eam plinius in quarto £entu quinquaginta populos aliqua-
do tenuifle fcribat.Be qua Solinus qui edonij oliUi populi que® migdpnia erat terra, aut ema^iu tbeP
falicum® erat folum . nunc ome vnifotmi vocabulo macedonica res ell factum cotgu8 vnum.iRcm>u ita#
® macedonicum lUullre potenf® fuit.£t ® niarfme Sleeandri magni kSs c5tS
fcotum tempotibus Ddlructum fuit .^n quo quidem regno memotabtle quoMa
® cum illinc^ tbraces coadunati finitimos bos maccconcs atterere conati elfoit . codci enf ® maatones
^ilfa pugna fugere .tulerut in cunis infante cefiincti regis filitnquo iueta acie pofito.aaaus repetiet ecer
ame.qLfi ideo victi effent.® beUatib^ crfuerttaufpicia regis fui vtcto2iSfiimru £and^^^^^
■ere fumut.oftendetcs boftib*’ pziote pugna rege.no virtute macedonib^ ccfiiine cui quide rc^s nome
ignotaf d&accdoina aut terrai? imperio quodaj potita que inter Duo maria .ptetidtf £gcit t Sdnaticum
CeiWdtSeTbeSSmagtiefietergaot^^
SSi?eSesinmacedon^oflteaiurac6celferut.macedonicaddite.£pyrusq^^
JlUwca tetT3.alt£ra mendig. altera l%>tentrione ejccipiens in adriatico littote .
nmcJi
rcgmpjinciipitjm fecit ardifins ftue ardi'8 qmdam grccup virsenercet4«Hm'mag«i'tud(
J fnc infisni8.©ctauot quadragcfimo regBi 0iie anno lydns pztnm8rcgnarecepit.£t regnamt te
, AiUllfte £uiOTio anma.i 5.3lydia vero minojts afic regio quam in parte nunc mojcam appellare bict-
miis.ft vtplinio placet libto quinw naturalis byftoae.paH8 dbeonia Pieebaturtfcdpolka a lyto Stbts
regis fitio fratreCB Cyireno lydia bicta fuit . 0tui buo fratres ptoptcr regni bauitatem k ftmul ferre non
poflenttCyrrentis fotte bifcedens in ytaliain venit.iganuB partem que ad mare inferum verfa efttqua eti^
am Cyrrenam a le nomiauit.iydus vero illuc remanens meontam a fe lydiam voc3Uit.3n qua fuerut vr^
bes iepbefus.£olopbon.£la5omcncetpboce3.5& tnregnumbaud multum infigncfmtj qiwdpoftcaa
perfisfub £refi0 rege(qui cbaldeis contrafperfas auralium tultt)fubuerfum fuit.feoc re^uim Ducentis et
triginta annis fub nouem regibus fteterat.©uojum nomiaet tempota bic apponimus ♦
Srdiiiiis i an.jS £andaule8 4 anaV. Sadyates 7 an.iy,
aiiaces i an.t4. igigius y an»?*^. flliactes 8 3n.4p.
dfeeles 5 an.ia. «3rdis 6 an.57. £refu8 p an.iy.
Olympias pnma apud grecos quinquagcfimo regni i©5ie'anno ex agone gymnico inflituta ^3
captiuitate troye vfcg ad olimpiadem ptimam anni . 4 oS.flcfcbyli atbenienfium iudias fecudo
anno.pnma Olympias acta quod erat agon gymniais in qua £bojebu8 belycnfis ettirtt victo:.
Uyely agunt quinquenale certamen quattuo: annis in medio ejplens.Jln quibus ptincipes annui cqnfti-
tuuntur quattuo: qua ©lympiade ipbttus filius '^tatonidiS nue bemonis pjimus cdmmit.0mcB a^
fcribant q: bcrcules octauo ^air iudids ifrael anno i0lympi3 cum agone apud grecos ad bonotem iouis
in )@lympo mote p:im^ pftituit qd oe qnquenio i qnqueniu quattuo: in medio anis ctpletis fien voluit.
quo vfcB in pzefens tempus fuppotantur anni. 40 y.igircci aut quiquenale^ame celebtare afliietieti#
am quattuo: annuos p:tncipe8 in ludo et certamine illo conftituentes tempus illud quattuo: anno^olym
piadem appellauerunt.©uadrienio fcj in vna Olympiade fupputatoibec nac® fcftiuitates et ludi in qnin^
quenio femel fiebant.inc fi vlterius pwtraberenmr obliuioni barenmr.Sut fi citra fierent etpenfarum nif
mietas grauaret.©lympia8 tgimr quattuo: plenos continebant annos.igt qmdem fub centefima nona^
gefima tercia Olympiade bominus nofter iefus ips nafci voluit ab boc tempo:e greca be.tempo:ib^ byflof
na vera creditur.tiam ante boc vt cuiCB vifum eft biuerfas fententias p:otulcrunt .
Spartanorum ongo
^rlbartanotumgenus.ctipfumtcmpeftatebac.Slcumenelacedeniotumrcgcmottuo.coiumCBregno
confumpto.ijoc modo p:inctpium babuifle pullinus in tercib £pitomatum fuo:u refernlacedemo
nios cotra dbclfenos Decennale bellum fumpfere.i©ui poli aliquot annos querelis Vi:o:um et poft ta Ion
gam viduitate rcuocarentur . veriti ne bac pfeuerantia belli fpem ptolis amitterent.©ecreio ftatuenmtvt
virgines eo:um cum iuuembus Domi relictis ptomifcue concuberent.maturio:em futuram conceptionem
rati.fi eam fingule per plures viros Cjiperirentur .£x bis nati ob notam materni pudotis fpartani enocaa'
funt. cum ad annum trigefimum peruenilTent metu inopic(nulli em pater enftcbat cuius in pammo-
nium fuccelfio fperaretur)E>ucem pbalantum afllimunt filium Sraci. ^taeg nec falutatiS matribus quarn
adukerio infamiam coUcgilfe videbantur.adfedes requirendas p:oftcifcuntur.Diucgper vanos cafus ia^
ctati. tpdem in italianiDeferuntur .£t oppugnata arce tbarentinotum.cjrpugnatiS vetertbus incolis . fe^
dem fibi conftituunt :!©uo:u5 poftmodum amiciaam egipttl reges ac iudei fummope quefierunt. vt ltb:t
tlbacbabco:um teftantur .Sed poft annos plurimos Duj: eo:um "(bbalantus per feditionem in enUum 2'
turbatus b:unduftum fc contulit, quo cirpulfi veteres tarentini conceflerani .
i^uartaemstiiudi
Lv
tocacbrifrilu
cla fine rege
_
Hoa' itbanT
icbas
(Sr^ei .Icbias
, 2ia8(Snno nis5t.4 5 SSOSmafie regis Hi
lius:t)uoDicitn%gu uidaimilre itiafuetiidi
£i.ir(ljiwp.iUu8
S^mearegualff/
f nt8 1 0tgiiitatl .^Tr ifte fec qd bonu erat eo riOJUlIT
ra5bno:et:ceptoqifiln facerdotiuvtvfiirpaint fub
asaria potificc.^ln eo qi wliut adolei-e incefum ftip
altare tbimianiatis. j.pter qtilcpja pciiffiis eftn ter
re niot^ fact^.iCt: ^ media ps motis fciffa efhr ottos
regales oppflii.boftes tfi g circuitii.pfhaiut-r bicrii
fale ej:o:iTauit t muros i]6 loas ccftnijrcrat reftitiiit
lejboP fact^ jacbarias Pm lege moyfi et;tra ci tutate
eii evpiiUti-t ^oatba fili%^ p eo retat. '^eru cu obi'
iflet traftuleit eu i bterRn t fepelicit i fepulcbrl regii
“"iotc Sardanapali oini muliere cotruptioj fuit
pjim^pulutnarta iiteniKbini femieo liidui Uif
Ibbull
fe no poge cuade feipm cu biultqs pcremauit: cefla
uittg illa magmorcbia ag^ri02?:q ftetitvltra.i 505.
annos.iSt furgiit tpa botreda pme ab api natiiiita-
te tn db^ fanguis buan^ in toto mdo qfiaq effui e .
Cfeull rea Sflyrtoi? t Tequetes voletes reeuga-
re monarclaia no modicu turbaueiut terra,
^oatban anno mundi. 4 4 40 .
XStc Cbeglatbpbalajar cepit terray neptalim et
gallilea.£t eos q traliotdane erat traftulit tn af
fyrios.poftea ob petitione ^claas obfedit bamafeu
et iRaanm regem bamafet interfecit.
SSllmanafar obfedit famanaa ffaftulit ifrftn laf
fnaos.-r ccffatiit regnu ifrPqd ftetit ams. i 8^.
XStc ScbasQnno mdi.4 4 dd.)regnauit m lu
da poft motte patris fui ^oatba: tbic pellimus
fiiitydolatnc cediitcotra que vcniOs in ptelid pba
cee rea occidit In vna blc be luda centii vuglntl milia
bellato^iT buceta milia puero^ia pucllap.ct mulle
ritm buaerutcaptluatqs tamerefectos rcmlfcriitcd
fulcntc^ilaa.iCui tgecondlta cftroma.
^e^^ecljlas Snno mdl.4 4 Ta.fillus Sebab qn
sCntuftEclm^ regu In luda.optlmus fuit t reduces
populu ab cultii beltbui tpe regnu iW.f.bece tribu
um cafeclturaflatus a rege (lilmanaflar adynotz: bu
tus igyecblctgcfennacbeiib rege SfTyrioE veniente
cotra eyecbt.a t regnu eita obftdete blerufale otato
nib^ ei a yfaye a bumiltattoib^ln vna nocte angei
bni Interfecit ccntii octogintaquiCB milia eaercirfen
nacberlbtricq; liberai eft: ^pe aut f yecbias flue ,p
pter elatione itue ^ter ingratitudine ab mottevfcg
tnfirmaie. Sed penltes fanaiflgno flbl bato cc re
nerfioe follsp Cace lineas q ojatozib^babllonle onU
dlt oes tbefauros. Cui yfayas pdiatt oia a babllo ^
mis afpoztadaipbafc aut foldilfrime a pplb cclebza
rt fecit, ©ozmliilt bcnlcg Cyccbias cujjatrib^ fuis.
^Stc Saiacberib afcedlt tn luda cotra Cyecblay
jVlru fctm.a gcuflit biis eaercltfi cf vt fup.^lpfe
aut turpiter fugies guenlt In nmiuea affll;ctt tucaos
cttbobta.tandeafui8filii8occlfu8 eft.
ffiSnafle8(Sn^o mi5i:.4 yo i.)fili Cjecblcpoft
eu regnauit in luda quiquagitaquicg anlsibic
peflini fultiydolatrlc cadli a aimrtjs.^as occl
densapclpucyfaya ferra lignea tecarlfaci&. <0ul
tii captliibuciln babllone penlt^a valta buillai
in:tll3 captlultate venta obtinult.Ct ab regnu fuum
reduci OT.CUI fucceflit fili ci amon patre imttaiin
Xvicifs H no in pnia.q a a fuls occlfus eft.
Stc Sftaradon fuit filius Scnnacberlb.
Salmanafar
Sennaebenb
Sflaradan
I^inca pontificu
(Elcbiaa
Samyas fiUus ajjfic
Ssanas fiUiis clcbic
3ofcdccb
cea0 mu4i
Sopbonws . ^<©pboniae,}pB3fW mnas
JiZDms buodecim^bc
tarumCbufinobilimmii"
ter bebzetfis vin fiU^: ^bc
tautt adtructtone bierufa-
Icmetrccdiftcartone. ,
I&emnasjaptaaocci
fuscftaregetecoma.
"(icopbate minozes
£^S»acuck ;ff^ainnn'
fljLmcro PuocEdm ;jpbc
tanjtn otcitn^ ^pbic fpmm
plcnustapudiudea inp?e
CIO fuiKjpbauitcotra llTa^
bucbodoitofoj t babilone
bitetia&anieU pzandiu at
tulit bum in lacu leomis eQ
fctapudbabilonem.
Y^Srutb biercuuc pJopbetc notarius ptopbctiaim libtuni edidttjin qiio co
'VJli^l^tibncm be rcitu a captiiutatc pjcniinciat.
^gte biCTemias ai?ba fctiP ©Ida^bctilTa
jLrtmus -t ab ipo matris vtc ^
ro fetificat^ cf facerdotib^ nat^
inccpit^ibarc adbuc pvter.nif
anno? tge regis ^ouc contra
btenirale-rteplu^ijauit au
te anmS.t:l.ptetcr bos qb^ .P<'
pbauit in cgipto . ^bidc poft
mPtas tniurias fibi illatas apd
Capbnas ab codej ppfo lapiJ'B
dibtisobrut^occiibuit.fo^r
loco fepult^.t qt ferpetes ftigaucrat poft niotte eum venerati funt .
^Stiim Sarayam intafecit itlabucbodonofo: in reblata cum alijs confilist'
afeatonbtis fedecbie.
Olda .ppBifla fuit vATOt Sdlu fiimmiTacerdotl claruft ac,ppl53Ui't ^ofic rei
gi et ptefcrtim bierofolimo;: eiierfione ac populi ipUis captiuitatem.
Dmnes iftt cu ^oacbim rege adbuc pueri in babilone bucti funt captft
ui.TtTabucbodonofot ftatua 3ure3.lA^.cubitO!? altitudine in campo Ibtti
il T couoauit oes pjincipcs rcgionu ab bcdtcatione ftatuc.-r p:cco clal
mabat.Sdotate ftatua q no' adotaueriteade bota mittef in fotnace ignis artvn
tis.(£t adotauerut o& pzeter fodos baniclisiv accufati funt ab rege 't fucienfa
cft fomat: fep tuplun milTi funt vincti at vefttb^ in mediu fotnads. ^Sos autt
Illos q mifCTat eos interfecit flama igniS.Sngel^ aut indudt quafl ventu roris
flante refrigerante eos.Xuc illi tres vno ojc b^enedicebant bcum.
^leremlas
'^0\c<kcb poimtet: tili^ Sjarle egreflus eft quado tranftullt bomlnus ludam ctbierufalem per manus
a&Hlabucbodonofoj.ft buctus eft cum alqs captiups in bsbllopeiblcuntsUqul Iftum f»lflci0ar3fen>
bam ct facerdotem aut fotfan ipfiM0 fratrem «
Lvi
f^cgnu!
u 1^0
fraU0
t5UgO X^C s^BKeAqueei
romao
nmlus
I ^pcftatc adbiic virgucularpatre cms vi rcgiw p:iiiato:ab amulto patruo
3 vcftalibiis virsinibua addita ab gpctuaui virginitate copiura eft. ^ue
cum in plcmoterti Jxucniflct etate ftumilfe acta vcnereis in amplerus incogniti
viru£t vt alij referunt in rnartis contiinctione Jxuenit.iet ptegnann effecta.iRo
mulum t iRemum code partu cnira eft.i^uos bum peperiflct lufTii regis Smu
li) viua cdbfla cft. ^ua mottna etiam geminos in ttberim ottici luflil. ^eru ne;
quamtibus mirtiftris ab ripam fluminis pjopter aquarum multituine Ceuem'
reullos m ripa poftlere.iStftc Smiili) impeno abiectus in pzofluente ^omuluf
cum iRemo fratre non potuit ertingui.i£t tiberiniim amnem repteflit t -r relictis
catulis lupa vagiturti fecutaivbera admoiutinfantibus.matr^ fefe gelTit.©ic
repeitos apub arbotem fanflulus regis paftoj tulit tn cafam ateg educauit fufte
tatofeg fere inter greges pecotum agrefla vita niimuit. dfearctos pueros fiitflct
fiitc ^ in luco martts emri funt.frite a liipo qiic in nitela marns eft nutritt.Sf
dultl inter paflotes tc viitute quottidiana certamina et vires 7 pernttitate aure
rc.£um autcm adbleuiflent non pania paftonim t latronu mann collecta ^mu
lium patruum rege intetfeccrimt.et nnmitote anum in regnum reflituerunt .
tamen fequeti anno ertinctns.Stc lannonim feu filbanotU5 regum ccfecere no
mina.vbi fub vnb -r viginti regibus fcrcftisT viglntt tribits annis regnatu eft.
liamus iRbec vcftalis virginis et incognito patre fillust tRomuIl frater
1 lllumitoje In regno lannozum re
(^ftltuto.celnix Inteifectb vrbe vbl nunciRoma eftcoftituerlint ac conditv
runt.£t CU5 gemini erant: vter aurplcaretur t rcgerenadbibucre placula.lRcm*’
montem ^ucntlninmiRomulus palatinum occupauit.T^not ille fei; vultures t
blcpoftea fed buoccclm vidit rtcvictot.augurio vrbem epritat plenus fpei bella
mtem fo:e.ita rtlialTuete fanguini t ptede aucs polllcebatmir ab tutelam noue
vrbls fiiflicerevallu vintbaf .c^^bu irritet anguftias iRem^tldcg icrepanfaltu bu
biu an luflu fris occlfus eft. T^nma certe viettma futt.munitlonevrDls noue fan
guiriefuo confecrauit.ferimt eum 3 fabio 'fl^mull biice ailtro paftotall occlfum
l^ontanomnt regni p^indpmm
©mulus pnmus iRomanozum reje vlgeflrtioquarto fspta treceteftmu?
J '*^regnt bauid annotetatlfcB fiie ptlmo -r vlceflmo numitote peremptotre^
^guocglatinoi^inconfufoporitopaftozumnon pania mamicoUecta vna
cum fratre iRemo iam blcto Itatlm vrbem paruam m folo nequacg munito con.'
dttam X 3 fr iRomam nominatam ptlmiim regnare Incepit tefte fufeblo regna^
ultannis.sS.lRomulus autem Itcet fub bublo pariti nanistelus tamen indolis
(vt plutarais alOneqnac^; fcrullls eratifed quandaj regiam magninidlne ac .p^
bitat^ pte^fe ferebat. £mincbat in eo natura facilis Tab conflllum clullem pto^
bltatem apttflimum ingenium: cjuaptopter ciienltab magnum blgmtatls cul>
mcn/lboftromamautemcondltamptimumeosqiubusctatis vlgot lUCTat m
jCenmmtelnde Senatotes creans eos patres blnfrac^eis genitos patricios
•(btlus enim incole teeranttet cum lnpjotiino erat luciistbunc afilm fecltet fta
tuD fitnea arcoaces qui uio cuaimi »■> mi udC : Ita populum romanum
Ipfe fccit.d&3trlmonl3 vero a frnitimlspetita quia non impetrabantur manu ca
pta funt,ftmulatis quippe ludis equeftnbus : virgines que ab fpectaculum ve>
'nCTantbt^fticrc.£tbecftatimcaurabellotum.Suctistamebteulvinbusbuc
ret fapt^tiflinius ftatum reipublice Impofult : vti Inuenta bliilfa per tribus 1«
equis et IH armis ab fubdtta bella etaibaret cpflllum reipublice penes fetf elfet
bis Ita ozdinans cum contionem haberet ante vrbem apub £aptec paludem e
wnfpectu ablatus eft.
mundi
^uma pompiUI
£u!lu9boitiUu0
Uncb'^^^4rcf
iiarquinf pjifc^
makm
^mapontpiWfcde lRoi»uno?s fcj:.f£pttmo 'r.jer.rcgw' £5ecbic ano p>
ilRonwlutti regnare cepit.ftrcfjtiatul annis. 41. ©iietncurnbns fabt-
j (5;nis agentem vitro pctiucrc ob inclitam vin rellgtonem. jUe facrar cere
monlife omnemeg crdtnro beotum immottaltum boaiit. ?llc pimttft^.
res ceterofeg g faccrdotta.Snnu quoeg Ut buodecim menfest raitos oles nepba^
rcnt.fo nmii^ ferocem populum redegit vt qd vl "z iniurla occupaucrM imglus
religione ateg luftto gubernaret.^biit oeni^ octogenarius leni motbo .
:'^llu8 boftillus terclus TRomanonim rejcttngeflmo nono regni manal)
fe anno poft numam pompiilnm rege a -S^omanis rct: fuftccnw. wgna
..tiit annis. 5i.Cul in bonotem virtutis regnum vitro batum . Ifetuius cu-
rtabulaCvt<6ufroplU8lmbtt)tugurlum3greftecepit.Tpofteaadqlefcetialnpa;
fcendls pecojibus occupata fiHt.^altdlot telndc factus iRomanu reint popiilu
ift ptlmus quidam iRomanonim regum fartibus -r purpura vti ceplt.^ vrb^
adiecto celio monte ampllauii. '(boft longam DtnlCB pacem In albanos beUa tu Ut
ccuictos In vrbem admlfltit cotum vrbem pteter templa eueml . Candem cum
magna glotla bclU regnaflet aiin tota bomo Ictu fulminis conflagratus ert .
■^Icbus maraus tlume regis cjerttia iTepos.quart^lRomanotuj rei:.qr
Ito 5ofie regni anno port CulUimbortlllum regnum acapies.lRegnaml
^ annis, z^.felc nulli fupenotum regum beUl partfe® artibus ac glotla vm
cg Inferlot fuit.£t menta muro ampleiais eft.flumnum lanlculumcB montes vr
bl addidit "t pontem ptlmiis Ciberl adleclttbortiam^ in iplb maris flumlnlfcB
confinio iColonlam pofuit.ptcfagiens animo futurum; vt totius mundi opes et
comeatus illo veluti maritimo vibiS bofpltiO reciperentur, tandem motbo coz^i
reptus vitam cum motte mutault.
^^^flrquinlub ptifcus quintus iRomanotum rep anno vfgefimofepti'mo re
y ^gni 5oricportancbumi!fearciu5rcj:Klectu8.regnaHltanni8.5r.5straf
^vfi^^martnc otlglnls regnum vitro petens acaplt ob Indurtriam t ele^ntia
quippe qui otlundus iCotlntbo grecum Ingenium Italicis artibus inrtitult .Ifelc
et fenatus malertatcm numao ampllaulK-r centurfis tnbus aupt necg pace tar^
quinus bello ptomptiOt.rtj.namcB tufcie populos frequentibus armis ftibel
CTt. ?nde aureo curru quattuot equis trlumpbault. 0ul poft multa fti enuue ge
fta 30 anclai filtjs interfectus ert.
CCrea adbuctempotaregcsfeaftaspto byadematebabebaMquas grecl
fteptra bijccrc.inam et ao otlginc rerum p bqs immottalibus veteres ba-
rtas coluere.ob culus religionis memotia adbuc cco^ flmfacrls barte addutur .
Ofealens flgngentlnus t^annus -t otatot bac tempertate flotultatl qnl
dampmllus eras ingeniOftisartifeit-reiamtClflimuscjc atbeniS agit^
gentttm adeus vcnlttcognlta bomlnls feulcia vt eide placeret eje ere tauf
nim artiflclofum fabtic3ult.£t in aus latere lanua pofult vt reus in eo incbtfus
fublectiS Ignibus totquef ,vt fonus vocis bomlnls bouls mugit** vlderef tqtlo
accepto dium Includi iuflit.£t ptlm^ artiflcij fui ptebult erplmentum vt i©mdt^
blcit.lflcc enim le;: equiot vlla efttcg neas artifices arte penre fuabec ipe pbaW
ris Stbemefibus be fe pto illo conqueftiS refcrlpflt. tfj^ant ero bolus pbalerls
adbuc cclebtes Tgraues eplftole .
£rltbrea omnium allarus dartot Ujbabl
-Jcj Ionia ona tempotedlo vljat; monadjall verte tb
butatvelo nigro in capltetmanu gertans gladium ou/
rtum non multum antiqua. mediOcnter facie turbata .
babens fub pedibus circulum aureum otnatum ftellii
ab finnlitudincm celi blclt fic.3n vlttma etatebumdia
bltiir bcustburoanablturptoles blulna vnieturtbMf
nit3ttbiuinit38.i3cebitinfeno3gnus«:tpuelWrioflj>
CIO educabitur.
^ua:taem0muc>i J^oUu Lvii
0ma vrbs toto ojbe cclebiadatrcru to
mtna in lattoab amne tybeii fita.S ro-
miilo ei** pditoze noiata.vndedmo £50
cbic regi luda anoiScdocB oaaiic olympiadts
31)0 ab ipo condita fuiflc affimiat.Smbttu cmf
vrbts TbUniiisejc tradttionib^SMgufti fcribit
nnlta pafTus vigiti laiii^ vopift^ fcribit Sure
Uuy tmpatoje ambitavrbis a& trigita nnlta paf
fuum ampliafTe.inoftra aut ratio niettedi a p«^
fco:n ratioe mulrn variat : fi ad nfc ctatxs con-'
fuctudine nicnn volcm^ vtj; paflim miUa qua^
tuo:decint 018 roniet tamcHlcfiuc trallibcrtne
regionis rr vattcani ambit*’ implebit . Cybaia
fimii^ a fcptetrtdevrbe intrati-r et latere mendi
ano verfiis bortia etit.ita vt et latere qmda cet
tro vaticanucdperiatT ^amculmqtnio regios
tratlibcrina compl^.S rimftro vero fit romane
vtbts ambit*’ fepte ppleetes colles.lbottas vr
bi8 triginta aptas.-tfepteclaufas fuiflc fcribit
plim^iinoia que apuo pnfeos vfttata fueft clu
cidare liba.iria cu tniierfis tpib^ aucta fiicnti-r
q intra vltimii muroi? ambitu remanebat potte
fojrtia amitterct.fiiitq5 «xliide roma biriita iivo
inucftigari oms relinqm^.f lumftana ^ma po?
ta appellata;^ tyberim eas influtifle affirmat ,
nouimme po«a ppft OietaSeda plciana a colla
tia oppico ^ roma £ollatia.Ccrcia q nuc fala
ria fuiflc quirinale poftea collina qp ea in collem
quirinale itiir. iSuarta viminalis nuc fete agne
tiS aut numetana.qj ad viminale colle Oiicebat
iQuita etcjuilina q: in etquiliis ittir. nuc fancti
iaureci}.»etta nenia q maior tucif. Septima
Sfinarianiicfctuobanis. apnfciS celimotana
a cclio mote, ©ctaua q in abdito angulo claufa
ceiiiit t metrodoti pojta Oicit :(@abiufam fiiif#
fe a maiotib^ appellata. jHatina Oeindc potta U
mutatu retinctvocabulu qd ea in Litinam biicef
bat.'|bozta appia ollm iCapena. 'Ultima tnge^
mina intra tyberim aliqft ooftienfist: feti pauli
appellata reifat.cu ad et^ baftlica ducat -r bofti?
am vcifu8.£ft -r alia intra tyberim romane vr-
bis carmetaliS * Iboftrcmo poita triiipbaf oim
cclcbenima q etate noftra eptat p qu.a triumpbi
agebanf .£ui^ fundametoju moles in ettrema
tibcris ripacofpici pofliint.-t pons limilita ad
illacdduces vfcBadbofpitale fctifpus et via q
ab eo pote vfq; ad ineromS circum in quo £ay
calliciileobelirc*’afpicif .4 nuccojrupte iulia nu
cupaf .T ad finfftmlat^ bafilice bti ijbetri adla-
cet triumpbale territojium nuncupatur, verum
tmimpbale tcrritojtum t adbcretia loca vatica
ni nome a vaticano colle afliimpfcre.et cdftat ia
vaticanu colle ciicflc quiecciebti ^etrt adiaes
p cuctis eiti reb*’cclcbiioj -z religiofio: cofpicit
vatican*’ rcliqutjs bti petri.t ei*’ etcelfa bafilica
ct roniani potiftcis pallatio qd inicol3*’papa fe
cund^ fundauit t grade viriclariit muris cintit.
^aniciil^ regios ipam tota traftiberina eteepto
vaticano indicat. vaticanu vero pjimit^ leo pa-
Ea quartus miiro muniuit 'tde uio noie ciuitatl
onina vocauit, £a fet: ponas nuc flates babs
pjima in ^aniculii dimittes ab cccia cui fiibia-
cet fanctilpus nome accepit. Slia efl edita in coi
le ptufa.bec t pfotata vocaf . Cercia poflcrule
nome accepit,i©uarta viridario potificisfub^
iacet vindariavocat .sBuita iu^ta mole badria
ni quod nuc cafle fancti angclivocaf . po:ta fan
cti angeli dicit. Secta fb adriani meta ad vrbe
g ponte cdducit ab cneis fotib*’ £ncavocitatur
£olles fepte rome ab auctojib^ dcfcribiinf' di-
cete virgilio libto (©cqtgicoz:. x .feiltcet.£t re?
facta epulcberrima roma.Septecp vna fibimii
ro clrcudedit arces.i^uojus noia lunt Capitoli
mis.Su«oni^.palatin*’.£cli^.;£cdlin^.vimi-
nalis-r quirinalis.£t abfcg ianiciilo-r vaticano
fcpticollis ipa vrbs dicebaf .Capltolin^ mons
dictus cu ineo fundameta edis lOuiS foderetur
caput bumanu inuetus cft t ante Carpa^ a tojf
peyavirgine veflali diccbaf .t mos fatumi a q
faturnia telP.fuit in bac arce capitoU) celebem?
mumiouis optimi maciinitemplust iunonis
moncte.t in eo clangoje anferu -t alarii flrepitu
d&.manli^ gallos in peipteiu dedit.bul^totlus
arcis omameta cuctis miraculis egiptiom erat
antcponeda.qiiare aurea capltolia cognomina
tur t bomiclliii dco2z.£irca cu locii duo fo:a iu
gebant boariu t piflariu . illuc aut pteter lace-
ratam domu a bomfacio nono ruinis fug edifif
cat-im jater are celi fratiii bti francifei eccias in fe
retnj iouis templi fundamti8ettruct.i.nibilbs
is mos capitolin^. tantis olim edificijs ctozna
tus cu delubza edes facella et tepla vitra fetagi
ta babuent .Sumn^ collis ab aduetu boim vf
a rege anetino albano ibi fcpulto dia^ fuit.in^
, mote ara berculi ab euandro poftta.£t litnoHif
tcmplu t tepla diane 1 mineruc -r lucineifuit fu
per eode mote lauretufilua lotn faaata: -r edes
liba tatis, babs vero nuc iS mos mofterifi fan-
cte Sabinc^aliud feti bontfacii. reliciii^ons
aut ruinis aut vineis pter fancti aiejcii cenobiii
quod nubi veuifliflinmcdfpicif’ contectus cfl,
palatin^ mos cii palatini abotiginesce agro
rearino cum euadro venerut boc nome accepit .
Siig boc mote vt ce cojnelio tacito accepim^ b
mo vrbs roma cdificata fuit.£t in eo reges def
inde cdfules poflea imgatojes maioji ee gte fe^
dem babuerut.lidabuit-r edes vani ducis.lLiui
iis quoeg inquit matre magnd deus a grccia ad
nectam in edem victojie q efl in palano gtulere
fmn in palano tefle pllnio pbanu fcbji dicatu
£t tcmplu diiii Sugufli deinde incedio cofumf
ptum cXalicula fug templus boc ponte tranO
mtflbpalacincapttoliucBcotuneil.£ut*’'i;reh4
as quarda adbuc cofpiccre libet, ^de ccfar $*u
giifl^ tcmplu ajapollims in ea gte cecitauit.
didit pottic^ cu bibliistbcca latina grccaq;.quo
in loco iam fenio: fepe fenarii babutt. Jld cdiflf
Cium admiradis ogib^ceomatu crat.copluracE;
a multis eemictanint. illuc pter fanen lllicolat
ccciam a calleto papa cdificata q ctia male inte-
gra ccrnitttr.nullu is cclebcmm^ mons bs edi-
nctu. qualis aut et quat*’ olim fuerit ea edificiol'
rum moles indicat ruinc inter ceteras vrbis co//
fpitiende. £u itacB tres illos motes d pjtmi ct
foli in ^ma vrbe a iRomulo conplacnfi fuerat fe
cliifis ruinis videri poterit ea nuditas qua iRo//
m 3 nodum cddita babumt.f uit aut in ea par-
te pallactj qua feptetrione verfus m triupbales
Conflantini imperatonS arcum vci gcntem vi
demus.loc^ palladi) cui^ infignes eetant nnne
/f;.'
’|l '
i^uartactiisimldi
biitasbabetcs ejt mamtojcponasfo in murorum ambitu ccdia fancti' Sndtcc K pallara woduditur.£d
teras partes alto arcundatas muro vinea implet. iCelius mons a celio iiib^io £»uce(qui iRbmulo aujcilio
venit contra latiniim)nomc afrumpfil.t: fuit vrbt additus quo tpc ‘Culliis bolillins alba5 cucrtit.T poftea
ibl babltaiutiT cund fecit queboraka appellata tt''5tc i^cfpafian^tcmpld buit claudij cdiftcauit
fiierut incopbauni veneris t citpidiniS.allojucB ixottim edes Sre i templa.£t maccelld ma<5nH.Sntn)j
ctclopts lupanana.cobcutcsqnineB vigituicaftra pegrina 't armentariU.tl&cdio in ei^Cutfo bine aquedu-
ctus fuB^flmuogis cofptaunf.Hlucecciis tpianis mos eftomat^ in ea parte aopalatinii monte verges
monaftertu cftbtt i^regotu tn paternis cdib^ ab eo cdificatu. 5ndc fanctoi? ^obanis -r pauli cccia . fftcB
tn eobofpiMcfaluatojisiTeccia fancte dfcarte lU bnica.Slteracg eccia feti Stclfani rotunda cc ipo mote ce
ko cognome bnstiSa infauni ede p:t^ fundata fuit.©implici^pap3 eam etomautt.iCcmtf nuc integra ab
ei^ motis fintftra feto;? quattuo: cotonato? cccia.^rticg crafmi mdftcna.Tbtotimn noiit opis in mote ce'/
ko eft jrenodocbiniateranefe. ?n cjrtremo ciufde motis ta eft bafiltca lateranffiS fic cognomfatat qt in late
ran^mnobiliflime g«is cdib^cptructa fuit.|fe»ec venerabilis cccta capita Spoltolou fcniat cctcracg fetimo
«iajcdtucBfupbiflima ftructura toto otbc celcbaTima a Conftatino Oata bto ^ilucrtro cdftatiniana bafiti
ca appellata.i^a fic iRomano? pdtilicu ptimaria ell fents.fic ab ets plurtmu olim babitata fuit, illuc vero
paUaaa quib^ arcudata ftitt bafilica maioti ejr pte comicrat.^tftf quoqj in celio mote potta niaioe nema
Jjicta^ ampbitcatru femidirutdtqb ftatili) tlaauri maiotcs nfi appcllauerc.£t alta bafilica fete mtciS i bie-
nifale ab Pelena cdlMtint matre cdftmcta.£o loco vbi templa erat vcneriS-t cupidims coiunctucB eft md//
ftcriu qd Cartufiefib^ nuc incolif .£tquilini mons otm matim^ vaiTO longa pofiiit eipofitione ab ejrcu -
bds regis Cullii' btct^.£i:qutlie em motes bno babin.£elcbtioj pars a foto Crayani t nirnb'’ quas co-
mim.-t milinc appellat incipies p monte cui caballo nuc nome eft: t ad termas vfcB b loclenanas .ptcndtf
i£t inpotta ejcdlinam q tam feti iauretn noiaf befinit.aitcra ps collis via inteifecaf que patricij vic^ bici'
tur. ttfup bac pte cccia eft celeberrima fete dbarie maiotiS birimtf' a celio mote p via qiiepotta Itleiua vf-
<B3b arapbttcatiu qd collofleii vocam^reduaf .f uerut tn e^quilus cdificla cgplurima -r admirada .£tpti
immi Sf
1WS|
Quarta cmsntudi folin Lviir
m£ l^hrtu^ «^iwuf nuiie taman Conftatintt-tVttge.ca fcmimio:; fena mimoice fla»
S »«9 ObalU marmojct ing^es di viris fcniimidts loja tcnmb^ ml'
ro arnficiocopactt 01102 vn^ODUSDJaatdiR.^SIrn-nbiiilii^lanftiftlFictiMr^fihivf ♦..v.
t•^l•>tlI -T 7-5.'^ V/”i ’ — n dlarc^ triupbalis galietii. mtilrecp caic in eo cjtant t alia innunic ^
•« fSj^r"rr ^ ^ vimineo ctii^ibi are funt.etfi phira t eo fiicrut edificiainil tn cerm repirar
SaTrSS ^ putat. euinnaUs c^lis a quirini pbano e(Je5 fonunc pniogcntc babuit .
prnitate collcat no mores appellat. It^os duos coiles fcnbit lim^Scrutu rege addidiflc c«
f.3h3 ^^‘“‘ftf^imbtcBvt loco dignitas fieret babitafrc.aggens foflat muro circucedif
— i '' 'i'""" "f ^tfcribif' altuioaggcrtarquino^d iwcrvrbettybenfuitcampumar
mm of.m Pf “ fiuirct .ft virginea aq p dimalis colli cauemas eam
^ ’ 'j ^“'1 illabif . bcc fbla aqua ef ctiteris ia roma ingredif .Il5^uit camp^
n*i wnrrfamr f‘^'”U‘’‘J^9uo^ piiiile luine adbuc rem.B: adbuc eccia cdrpicif q fete d&arie in cen
««fTffr templus ^fidtsicofpictt adbuc oaluna rerum gcllarit clabotata.^uita banc qticB Co
n!«'^T duodecim termei-r aquedtia^ mirabilcs.fei funt arc*’ alnflimi fblcuan.fir;
a!i«, 1 f ptiimoa -t Icmin*^ t cofpicim^ quofda tame dirut08.quofd.i ruinis cooptos.qf
cdmetoUs ab afpcctu boim femotos.Ccrnuf cg diuerfom cdifido? fpectande infignef^ ruinc
cum btsiRomcdefcnptioncm relinquimus.
©blectat me roma tuas fpectarc ruinas . iSx cuius lapfu glVa pnfca patet. Sted tit^ bic ppllis mun'8 dc
Snm£ mdfeSnohmSSr''''"^^ ^Impiatercennmi fi fie gens egeiit annos.
jxm
.€Jim:m£ta0munot
hi-ttnim ftomioa t resina, quay
S Ketum Janiiam Sicinuisytalte vrbs cd!
<(l<ay®lebzi8danflimacBin liSiiftia maris lit
toze a qiiod.im iScniio fatiimi re^S filio condi'
tam t cosnominatam Oiaint. SUj vt patiliis pe
niftnits byftoJiats a genuino pbetoims focio
ob rtaiifeam maris inlittoje relicto cu parte na^
miim ciiftoK qut iitnctiis accolis loci liludlrib^
bommtbits oppidum condidicet genua ec ftio
nomine mmcupaint.5lli) quoega Jano ytaloiz
rege CE poft troyanam cladan ampliata vbt Ja
tu bifrontis ydolum pzimo coltcepttim elicui^
fiSiHiinfcriptioficb3bcrtbiaf.(@nlfu8vtba8
angittfic bos lanua frangit. Quidam tame an#
te btili pumet tempota nullam cfiis vrbts men#
tionej babcri tncimt.iiuius aitte cius increme
tiim babuiffe bicit ittcietio ptorogatum impe
riiim vt genuam oppidum ajnagonc peno be ^
fiructum cfcdifiaret.TboltcBtcmpoja ligurib^
gcntienfibufi^; amtciCiozibusvfi ftierimt. quib*'
q tui5 magne copie vanaeg bello vfu t futura mit
terentur mapmeopoztuna fuiflcvidctur genua
loci natura tunc etiam pottttofa.fam *Rarolu8
m.rgnu8 impcratot pipinnfcB ftluio rec ytalie-r
fuccetToJcs franci reges per atmos arciter cetus
fumma aim lufticia t bitmanitatc fiatti et cete^
ras ytaltc vrbes gubernarut Oucibus tllt aOmi'//
mftiandcquiainutcs appelLircnturptefectis .
Il?ec plane ciiutas toti*’liguftid fln^cmpojiucft
3 qdrt'ngcnti'8 anni'6 citraCcum ante baub-
magnum oppidum fueriOmadmum babiiit tti
cremennts.^ndc et ingentes nacta vires t poj
tu edibufcB fuperbiflfmisac reliquis m omige
nere omamentisnuncvfcB Porter venettas ccte
ras ytalie maritimas vrbes fuperat ♦ i^uecfe et
naualis belli peritia adeo etrcelluit; vt anos mK
tosmartS imperio potiretur t piratarum abto
Ierit latrocinia, l^oll karolum vero magnum et
filios plurimam ciuiiim fuftinuit tyr.mnidcm .
•(btopter quod et peregrinos bominos fibi ftig
inducere aliquando necefle babiiit que ciUllib^
agitata bifeoidijs memotia noftra impenU ma
ris amtftl eius atim creberrimas mutauones x
ojiens ftmul et occidens admiratur que fteauti
liO etconfiliO bellituta impcnum eius longe W
tecp blfFiUTum pencejibauftum ertelberasenim
vrbem iConftantinopoli opporitam.mmlenam
infulam.f amaguftam vrbem totius £ipjic tm
fulecoluincn. Cbiuminrulamialiafi^ grecam-
cafeg vrbes plurimas a tburcls: ali)fcB gentib^
ablatas beperdidit vftnbutarias fcat. iCapba
cttani eius colonia in tbaurico Cberoncfo non
pjocul a bofpbojo cymaia> amifit.igitnaf' aiS
tem bcc ciiutas tSenua mariinc cineribus pair
fotis bomini.£t catbino quodam Smaragdi^
no imptcciabili quem tradunt illum fiuflein q
tominus iefus rpus agnum pafcbalem in cena
bommi cum apoftolis fuis comedit.
^uaitaetas mundi
J^olium
Lix
#^.ft>A«rapi’ente8 vocati funt.fitit autem confcriptus ciuis mtlettjideo tbalcs mt
Icfius appeUatBS cft.Scnpfit aute Pe comierfionc^r equmoctio ; -r pnmus mter
pbilojopbos Picttur Oc flftrologia tractaflc.ticc «on t folares eclipfe^
Ites ptedijnt ab egiprffs geometria bidtat. poUttcis vero optime eft cotiuUa
tus.Slunt em comuge eum canufleiet interrogatus eur non bticeret t)i'iat,ob U'
liotum amotemibtcpjinaptum omnium aoua pofmt. mundueg aniatumbii-itt
bemonibtis plenum.Cempoja quo® anni fertur inuemflc.t in.ac Ijrv.blco bl-
\ mfifle.Scnpftt aute be flltronomia multa que tn buccntts carminibus wpben
’ ) dit.Cabularn auream flue mflam a pifcatonb^ cafu inuentam alteratm fubona
CUIUS eflet appollinem belpbicum adierut vt indicaret au banda ^et. appoUo
rerpondiltlUeflc bandamiquirapittia ceteros pemtneretibis audmstaleti pBo
bata ^.5lle eam be*t bianti. jgnas pitacbo . &t> vltlmum ab folonem puemt»
quletttmlumampltmmepmdentte^t etiam ptemiuipfamfcsniaaniauream ab appollln^manMicbic
wles pauB erat: vacans pbttosopble Ihidiisiacquifitioni pecunie intendere non valebat.Jtem TOctum T
^ ^ rvMMi' Qn titiitt lYOccc ouccTctiir cx^y^
ab clfdem acceperunt.mnltacgbenefi£t'a efs cotuUUT multo tge eos fua
Dzudentla a feruitute r tvranide liberauit. i tand^ fottuna mutata ptorugus in
egiptum fe tranftuUcbic bum feney eflet pififtrato tyrano atbmas oaupare vo#
l^tiitotoconamrcftiritmiilrtseicciuihusconfenttenttb^^ptfiftraw.^nterrop-
tus autem qua fpe fretusvt tam audacter reftftercKart fencctute,lfetic,etiam folon
?bint*boui'z VHtiJofivirt^ipudtyrisiittioBccjutpflr^itc c^lcuUs rsjtioitmti
vnufquif(»pluraqnCRpauciO:a fignat.acficin pfpeettmrannl qneg magni bj
citnf x clantqncu aute 'z bonoje carentes, ^ntetrogat^ ena a avfo rege Udotu
quis et feltjc efle vidcref altCnbalanus atbenlcfts x cleobls x bteo »mtoti x bo
mines quonitn fama latctXrcfiis mtvex ozn&nsk n
in folloitnterrogault ed flquld ntlrl melloJls vldiflet |■efpondlt^©allo8 pbaiia'-
m^'Dlo:o‘auo barnnu meum irremediabile vldeaj.Jntcrrogatus an vellet q» 1-. ~ .
oif^lirtc mums eonattb^ labotaul: vt in motte mea bolote et lamentis non caream anneotum. Sit cM
atn’ nemo fitcere tebercfe ceteris qulbufcdcB intollerabiltotes amaritudines fufttnere . 5nter crtwas autes
lSSsa1!I§«uSStMg^^nonaUtinglo«oruseft.ftlueonimqulm^
r>«hiif.’tiii(natifiirta(Kcantur. 5teftatulttutotem cumo:pbanom5matrenonbaoiiare.ncctHtott8 of
^aiim c”ctotcI» 0^” fitbftatma oueniecnec fculDton anuli licere tenere fignu
lojtif tn opto octogena^.
lee tela q: fl In eam ceclbetit quid cebik retinef tgraueaut gtranfit tela refcifla.
uee tela qt fl In eam ceclnei
rlus tge Sedecble regis .
Cbilon
Sre.noneflemalediLndnmmottno.^niabono:^^^^
' ItSdSeXfbomS:^^^^
pote Sedecbie regis, vijrtt autem quinqwagintafe;:. annis .
•Clcobolus
i^uarmeta^ mundi ,
5t.icu8 afiaiiwe mitticnus illuftns pBii8 giiart** o:. vif . fafiStibus grj
cic.no boctrinafoTu rcOcnI In rC mtUtariflreniuis cn bellu ntcr atbente
fcg^£Hbiti[eno8inftarct.q:ipcmitileftfic;ccrcitu8 Onctojo -^ugnare
Ibtmt cum firmone ^Itbem^tfi bucC in fingulan ccrtamie x rbctc ba fub fai
to fiurtim circuuolmt Firmon&t bcciacs aim faiuaiul terram . dfcittli mte rt
ptinapatum obtulerunt que ipc tccemo tcnntttt ad optimum o?aint nutate
rcductattKporiHtpJiijcip.iituactiaeahnfealiisfupuicit.T mm paine Tc po^
tuiflcttipjcuit tuuiitas.Bitepitacus vides multum vinu in infula mit i crefee
rct voles cbtictati bominUj peiuere lege publica ftatumvt peccas elniiis tmpii:
citCT pumref .Oicebat aute vtnii tnalum et bortum efletmalum quide ce aapula :
bonueen3tura.3lntcrrosat^qutdoptimn,aita& pjercnsbnfacerctddfitclettcr
ra: q lud infiixlctmarc. ^lelt aut annis, lee.ift claruit tpejoacblm regis iiide .
tate.SUoqttpeoumiHUarpnncepspnntefiucinitateoDiia ,
fes fame omcerctbias taji arte befeCtu intraneu-rvictiialium palliauiKbiias etn
mulas fero iinpiguatas be ciuitatc binufit vt quafi fojtuirti ab bofttb^capcref.
quas cum aliat^ cerneret putauit illos vicnialibus ceipiofisvbundarc.®ifit(6
ao biante vt egredavtur ab cum te oincotdia tfactaturus.lRerpondit btas fiejc
irem fojfitan ptimciucepas eterent;® nte w magis irttiomittc legatum, timuit
coittt ne ab boftibus captusiflcfc faceret pamefes.CuncB legan aUati inlretE-
rentur vrbcmi^&ias acernum arene fpargens t bifFundens tefiip triticum ofte J
dit legato.quod audiens 3liatus;rca>ttciliatonc factaf ecefliti t uc fuit ciuitas p
biantis ptudeimam libcrata.SliQ vero temp6:e(vt valcrius narrat) cum terras
CEieres rugit. 5n
t omnw bona mea mtcd
pojto .pcf tojc cmin illa geftabat non vifenda bculiSt feb animo cttimanda: que
' (a ~
s luclula erant. ^nteiTogattisrquib lil in bac vita optii
rectitudinis confcia. Jntatogatuflftquib fit.bulcc bot
int tcmpojeSe4<?£biete^»etfcnpfitvttlia multa . Cc
tintnnnait
omini ait..
Comonuo
bomicilio mentis inclula erant,
d&ens Itbl bene rectitudinis eo
pzopjium.lnannttcmpojeSetlecbiete^Setfcnpl
pnmefcseltcmplumbicarunt. ■ -it
ateobolus pbiis lindlus fettus tc. vd.fapletibnsgrceiedarmt tempo
re Zedccbic regis lude-tuius ftto Cteobukt inncntritcijtgmatlim fiut
pullis enigma fniKvnus patcrtftlti bpodeamiJoanm cuilibet nati funt
tnglnta btffoimcst nam qmdam boatim alblvifutemidam vcrbnigri: Immo:-'
mcnfinm pater 'tc.Celcbksfcntetie CIUS fmwbcc .fltjiKdbcnefacvtamiaaoi
fiat.5mnucum va o amicum facere (lude.dfoagf8cnimimneoajm inmdiam ®
immieojum mfidias caucre bebcmus.:5llud crttm apertimi eft. bocaute ceUtuj
itialununocendicB fraus qiie non fperatur potcntiba cftCi^antbpfats licet tam-
to minus libeat: vtozem ce paribus bucerc.nam fi cnraatbabus bneens bomi’
nos babebis cognatosinon Irrideas cepiobiatos nanritesodtbfus bis. Ubio.!
1©^ vdo completis anms vite fue.Iei:. ‘ fi
enander Conntbius pBiis e feptem raplcrmbus pSlst^tuns bac tc
peftate flotulttfcrlpfit bogmata Wlta tn bwobus mitibus verfunm.^
_ tcntiteinsbccfunteelebtiotes.vblentestccurc tyrannos flcn . bpoitet
bcniiiblcntla fttlcirl non armis.amicis felicibus •? infelicibus id^ fis.t^uodcfi
q; pwmittfe obfema. Oaruit autem pcnandcr tempwcSicdecble regis inde,,
dbotmus cft ferme setogenanUSi
iQuartaetas mundi
jFolmm tx
irwtbarfis pf5u8 fcita gcncre.feiclicct niasjnwst audaj; tn rebus bcUicts
iftretinii^cflcK vt tn Ooemna grccoa mojibufcp .pfteciet lutt atbenas.-s ad
Solonis fapicntiflinu ponm peofcctusjnucian (bloni feat ij? vemflet ad
eum ianatbarfis fata cupiens cum videre t eius aniiOis fien fi effici poflit.So^
Ionis aiit rcfppnfum fuiKiji in .ppii^s patniS conaliantur amici . iCui mandaint
/SnarbarriS Oiccnsmunc ipe m patria fumtideocEi licet mibi amicos conciliare .
Solon veio in eius pjomptitndine ftiipcns introdiirit eumtet amitu raaiamum
fibt fecit et grandis pbilojqpbus cft effectus per Solonem . Ifemius fententie
bcc funt.^nterrogatus quo quis fteripoflet no amato? vinltalt.flpjc oailiS ba
beat incbalannum fe tiirpitudincsmdcB erit amato? vinl.® Icebat etiam naulga#
stes Olftarc a mo?tc aP fpiffltiidlnem quattuo? Plgitotinn tantusicfula fclebat fplf
|fltudinem tantam clfc nauiS.^itterrogatHS que naulum finttutio?esi ait qiieln
^terra quiete lacent^ntcrrogatus quideff: In bomlbn» bonum et maliimtalt lln^
gua.Jntcrrogatus quid cft curiatalt Petermiatus locus aP ceclplendu t fupcraf
Pumfaniutan.Slt ctla5 turpe qulP atifurus te fine tcftc time. Sit etiam melimeli
vnum 3'mieum babere multis Pignum:® multos nullius Plgnos. iboft bcc abf
ens in Scytblam lura mo?efcB atbenlenilum in fatas Introducere conabatur vo
lens patrie p?ofectu affei rcob qua caufa; Inuldus frater eius invcnatlone fagiW
eu fielttletalcvulnus pbo infligcnstqul mo?ies ait, qbcr fapimam in gre
^ Wa faluat** fumifcP p?optcr Inuidia in pama pereo.
/^>1— *t'^/*‘''‘*gSIV''0«nenides pbus crctcnfisiblc Puj luueailus cfletmlffus a patre aP cit
IvM ftodlamouiunuPccltnansinquoddamanmimobdotmiUltannis.ltev
X^lAfurgens autem poftea qiierebat oues putans fe parum obdoamtfic: Puj
autem non lUuenircKiUlt aP agrum et tranfmutata omnia vldensia penes alius
pofleflb?cni.iUlt aP caftrum bcfltanstilllc autem p?op?iam Pomum intras occiir
rit fcifcltantibus Indicans quifnam cffetjPoncc mino?em fratrem Inucnlcns lain
fenem factunutotamcB ab eo Pldlclt rei gefteverltateimnotus autem a greas oro
amatifiimus eflcfufceptuseft bono?ificc.Stbcni^ibus aut peftcDttcntiS ymo^
liando pcftem fugaulttpleit etlam-pecunla atiaro fuppllau cft liberali Pcc^ipar^
' rlcldiUm p?odito?i. Qi)ni autem annis. 1 77. et ferUaut ce genlfl et o?tu PiUlno li>
b?08 In qulncg milibus vcrfuunitnccnort ce PliierliS natunS renis llbtos.lc. ml
. Uum ac quingento?um carminumifundault autem apuP atbenas templum venc
^olnionidcs rando?um Pco?um.(et folonls faplcnttfliml tge claruit .
'5ntontde8 poeta per mare naulgans aP littus appUeulCT ibl mottuum
cotpusbumanumlnbtimatum rcpenensfepeliUltietcum ipm fcpelirct
w..*«ab eo admonitus cft ne Ple p?ocinia naulgaret-qul acqulefcens monitis
intcrim remanflt Ipfa autem Ple p?occlliS -r flurtlbus alq qiu naulgarunt obrurt
funt.lfe>uiU6 laec feruntur fulflc laitcntle.^^uuus cft tacere cjj loquUncmln^ em
taccndounultos autem loquendo clrcumuentos agnoulmus.TRemedium m^alo?
rum futura fpes dblnnocentcm non ccbilltat confciwa In aducrfls.Solanu em
eft bomlnl non mcnilfle quod patit .fortuna ceferlt uinoccnt^ fepeibona fpes
nunoR.feic oaogeflmum annum babens compofult t Pociilt carmina t gloria ^
batur fcin eorum certamina ccfccndiffe ctate pdlcta. Claruit autem SlmonlCes
^tempore manaffes regis lUtE.
(©blas lUCcus propbeta fanctiflimus cc tnbu t atiltatc neptalim orltin
PusinuUfliml ingenn t omnis gratiefplrltualiS p?eftans.©iu a falma#
#vjt^nafar Sflrriorum rege In aptiUltatem PuetUs boc tempore pietate -r rcll
clone inflgnis babltus cft.plccum apuP nlniUen conftitutus preceptorum pa-^
mim fuorum non Immemoriegros vifitarct -r indigentibus clemofinas prebe-
' refcefperatos confolaretur.Cecitans plaga tentatus eftrpro qua etiam omnem
cius croerdldlt fubftantiam acomniUm pauperrimus euaflt. Culus patientiam
aim Prinus cognoulflet ftatlm iRapbaelem angelum aP eum mlflt. ^iil eitcs
«ifiim reftltult fubftantiamcB omnem In ceaiplum multiplicault.Ct cum Piios z
cmtuni Viwflet annosipredlccns intentum nlnlueT inftauratloncm bierufaleac
templi Poniinl (piritum Pomino rcdidlt.Ct p filium tobtarn et nepotes.lpnini
ijenfepelitur.
^aamcm^nmndi .
trcruofcpcUmint.
0fia9 rcj: mce(Sntio mdi. 4 5 j8)aaeptf rfe^iim cum octo cflct anno
nim optunc regcnOiVclolatras pcrfcquenSiSaccrdotcs aO inliauran^
idum templum induccns.populum ao obfciuatioucm legis "t £>ei timo
rem reducens . St» ajimojuin feftiiutatcm que pafeba oicttur eos addujnt et
pbafe folenmter celebtart faciens, feic Oeiiium quia ct^tat ab pugnandum co
tra regem egipti contra voluntatem boimni vulneratus ^auiter in bterufales
tiuetus imgrauit ab bonnnum fiipcr anus mo:te Ifenere. Limentationes fecit.
Cum in omnibus rebus ita glonofus eetitit t vt cum co iudeotum gloiia fere
ojta flmul ctcisincta fuerit.^ftc iofias adbiic in piicrieia qiiefiuit Oominum.
"Ibcrfcucraiiitcp vfcg in finem adeo rcligiofe conuerfatus eli in lege bomini ijr
^itur non babuiffe fimilem in regibus iiida.
^0atbas(aimo mdi.4 ^ 8v.)maliimfecitcojam bominoudeo tradidit
I» cum bominus in manus '[bbaraonis nccbao regis qui eum captiuum
bujrit in egiptum.Ct cius feniort fratri et eodem patre ptogenito noie
CUacbiin tradidit regnum mutans ei nomen ^oaebim.
s^^aieiicus Vir iuftiflimtis leges codidtt.etUi
" ter cetera D:trcuit,vt qui adtiltcrucrimecdtf'
/feg? mttterctivtroqjoculopnUaretur. qiiodcuj
filius aus coiinfiffetiiufTit ipm etociilan . ©erum
tota ciuitas aliqjdiu ei reluctabatur tandem victus
inftantia popiili-nc Ice a fc condita violaretur : fuo
ptiusibeiUde filii' uculo eruto vtrife® vfum viden-
di rcliquit.SiccB mirabili equitatis temgamento :
fe inter mifcricoidcm patrem et iuftum Icgiflatotej
partitus cft.fDifceoepianequatabiligettatebeas
1^'cta bci tui pjcclpta cu'ftodire;fi fic maluit paganus puniri p iufta lege fua
CB eam inultam relinquci-e .
sCconias cognometo 0iacbl etia fuit fili^JIufie T cofti^t^ e ree a pba
» raonc vt baret miilaa cetu taleta argett.Ct qj fecit malu cota bno afee
_«;dit contra eum 'illabucbodonofoi etfaaus meiiferuus annis tribus .
qbodea cum rebellaret iterum contra eum afccndit interfccit<B cum in biei ufa-
a*0acbim cegnome- IciU et pjoijci fecit cojpus cius cetra muriinu
s to ^econias fuit fili^ icconicifccitCB malu co:a bnotio flatiin cft amot^ ne
regnaret t vinct^ cft traftat^ in babilone. d^afit aut ioaebi ifte in carcerc apd
cbaldeos.;7.anniS'r fili^cu a vicurpoft mojte pris lllabucbOdonofot foluit.
jCdecbias anno mdi. 4 doo.fuit tercius filius ^ofie et vltimus reguj
1 5uda et bicrufalcm et malus.non audiuit bieremiam pjopbeta ideo
^«^periit et omnis iuda cum co buctus in babilone.CruticB funt oculiei^
et occifi filti cius bec quippe bicremias et ejecbiel pibetaticrant vina*’ bu-
ceretur ab babilonicum rcgem.Capto igif regcvniiicrfuj populum caldei tru
adaucriit.i!rt qui gladium euaferant ab feruiendum caldeis abdiicu funt. .
■g^ Slesmtlefitisvn^ce
t^vii . fapietib^ clarus
babetur: q poft tbeologof
ct^ctas fopbi bicti funt
id cft fapistcsiiftc tales p-
miis potuit ptediccre tzfd/
ctu folis t liine vtbicit ^u
guftin^.tcbis folia pjcce-
dentia gcftaacbiaaeonu
.mamfeftant.
I^ales
Siolon
Cbilon
T^eriandcr
Clcobolus
©ias
3IC SmbnCSnno mdi. 4 y 5i.)feCit malum co:am bominb t fjcrcufltis ^ inC3.
•j fecftafcruisfuisobijtcBinbomofuaptopnaperemptuseumcBCUj pa ^mon
JLt^trcfuofcpclienint. „
feptem
fapi&es
^omina feptenum fapicntiim greria cantat,
partibus acnotos brucrfis oibis bonotat.
Tbitaois
3>sfiasl||
5oal Icbim
Quarta em0 itmnoi
0SairiUa
JFoUu Lxi
4 Ascictatn cum romants iuimt.imac m vinitios game imu» namuu» ttw « ‘t»"
res t feras gentes gallojum c6di4erut:magnafcB res(fiue Dum annis fe aduafus galUca feritate tiienr :li-
ue Dum vitro laceflimt a qiub^ fuerant ante laccflin)geflerunt. lllac^ pbocenfes er ignaintate ac macie tci re
coacti ftudtofius mare cg terras ercrcuerunt cptfcando.mercado.pleriim^ etiam latrocinio mai is( gue illis
temDozlb^ glona babebat)vltam toUerabat^^tacB in vltlma occani oca .pa-dere aufiiin finu gallicu boftio
iRbodanl aWs Deuenerc.Cul^ loci amcnltate capti rcuerf^omu referentes q viderat, plures foltcitauca e
Duces claflis unus et l^icranus fuerc.Condlta igitur d^aflilla cft m boftia rbodanl amnis in
nu velutl In angulo marlsibec ollm clarlflima clultas In loco petrofo flta : magmnjdims erimio trtitit.feii
icpoit^ fublacapulcberrlm^ qui arcepugnatimrna loco edito babetim qua quidcdim appolmis DtM
cl Llcbcrrlmu tcmplu ftructu erat.Sed llgurcs incremenns vrbls inuidetes eos aflidue bdlis fatigabant
j^ul pericula ipuUando Intantu enltuerut: vt victis boftib^ multas colonias coftltucrut. Sb bis lyif gaUi
?vftiKtccXb:is:Dcpofit3rm.¥uefactabarbana:etagrpricur-rvrb^^
et Icglb^ no armis vluerc.tuc-r vlt^utareituc ollua rcrcrecofueuerut. Sdeoq; rcb j bomib impofit clf
nltonvt nd grecla In gallla emlgrailetfed gallla in grecia viderer .Sd quaplane vrbe nobi/
llonbus romanls p acqulredls Doctrinis tranfmlttebanfcnam eo? victus frugalis 'rinodtftus funp ftie-
rat £ucr varios («tita fuiflet vel Duos vel tyranosipto vt fc tpa ofFcrcbat.nucg; tame aut lege aut ab alie-
nigenis fufpedla pertullt.ptetcrcBa catbelanls. ife>uiC lajarus que Dns a mottuls fufciuiut pztm ab apo
ftoUs tclflnat^ fuit eplfcopus.Cui^ qulde rcllqulc nucufq; magno in bonojc apud eam babitc fiint.f ei tui
miocR et beate tl^arlc magdalcnc ipflus lasarl foaons coipus tbldcm qulcfccrc. Spud banc dai uTtmi fio-
?i^^?vfn Salinanus -r d&ufe^ pacilaiteti in oiulnls no niedlocrlter in^ual atCB.l5ennadui8 fimtli^
KS-SS Ungita erudltiflimus. qiu De viris lUuftribus iiioic Dlul blerommi Ubm edidit; i coi -
ulnus o;atoj;victo;inu8 rbeto; et alij complurimi.
'Jbytagojaspoiia
i^iiartaem0mun(}i
•(bbercciaes pBus ^^'^H^crcdcesSyriisiwttoncpbilojopbnscssresjt^pittacipWojopbiau
JditoztempeftatciftatnsfniormgiiLiiipjeclitusiisnofcttur. ©lUpnni^
Jpdgrccosttiiatuiat Dc&ifefcnpftt.pznmifcgrcItcOccroeUbjo.f.tu
faiLinojum qucllioiiuin animos fcmpiternos cfle afFirmaiut. 0jn ct terte tacr
CIO multa pjedijrit que mtrabilia vidcbatur.Ifenc etia Illimo terte libto.a.*^joj
fam otanonem ptiinus condidiKfmtt^ ptetciea ibytbatjotc pbilojopbi ptece-
ptoM£t £alm pbilojopbo Iras plunmas fcrfpfit.£t ab eode mrtas fufccpit .
CVtagotas pjeclanflimus pbilowpbus natoiicfamt^.iEttpctepcrtatebac
toto ojbc terranmt clanflimus fiut.|[?ic a pnmcuo ejrimie ptilcbritudinis
ac vcijuftilfimc fojme infiGnis fmt. i^ui cum muficc plunm ti coctus ftuflet ciit>
pjincipia apub grccos ptimus ab artem gducit.iSt scometriam omne gfeciKat
cg pondera ct inenftfras inucmens etid greets pjimu contulit.^n pnmis nameg
circa Sritbmeticam vocauittct medianam non ncglcrit-Smmas vero bominu
ce «itge in cotpus tranfirc opinatus eft. licet autem ctas tlla nullum fibi pepe-
riflet ccjuale fe tamen fapientej appellari erubuittrcb fc pbm id cft amatote fapt#
jentic bipit. ^talis legem cedittcti apub iCottIaonam etbnmc vrbem ex grecia ve
,ntt.£iu8 inrtitutu fuit ne fcolas cius intrans be pbilojopbicis ante quiquenni'
um bifputaret.£tus libtl ab ^Itbcnicnribus feruntur concremati, ^ane eius fe
runtur fententic per lacrciumtvnaj bic appontm^. fugienda inquit modis oiti
nib us ct abfcindcnda funt bec omnia fcilicct languot a cotpc. imperitia ab ania
lucuna a ventre.a ciuitate feditio.a bomo bifcotdia.ct a cuctis reb^t^cratia.
Ck ® Ocjtea biuini ingenij' poctric per bec tempa claruit ct plcctnim pti’
-CLJ ma inucnit.lfeecvtro bitiflimolnupftt.if c quo by ban filium nifcqait babu
itcp bifcupulas Snagotam dbtlcfiam Congillam £olopboniam tc. quas etiay
lyncosjquofdam bocuit verfus.0cripfit aute bec modulos lyricos fpygrama
tatclegianniambos 'tmonadestfuit quocB vates nobiliflima.
gapbopoetifla
£ui tamen rec idem non crcdtdit,:irriccfimo bcindc ctaiis annoj ct captiintatis
fue quinto libttim ^betie componere ccpittlaunc rcliqiuc uibeotu S>an t iSad
quibus ptidiccrat cos in bicrufalem non regrefiiiros apub babilomain inteifc
ctus crt. €t in feptilcbro £>em filij noc fepultus.
OSntel bcfidcriotum viv et.ppbct3 cclebcmmus ex regum ludeotum fami'^
lia natus.S nabuebodonofot cbaldcotum rege in babilone cu5 ^oacbim
rege captiiius buctustt ab eodem enutritus anno nono 0edecbic regis biau#
falcm poftcg paruulus infontem Sufannam ajUiottc liberaflcttbiuino fpintu il
lufeatusjptimam rcgi caldcotum vifione foluit.^ldeo curatotem regni conftitii
ittquo mottuo fllto eius baltbafar cu litteras in pancte ecpofliulTct tcrminu ei^
pjonunciauit.S0ertructo autem babilomotn rege a bario Sftyagis filio in dbc
diam pductus.^buidia autem pteualente in laaim leonum miflustcctnix falua
tus m ptecelfiote bonote babitus.0cnpfit autem libtum .ppbetie m becem vt
fiones biuifuj quas fevldifle refert, lEres fub Tllabucbodonofot.CrefcBfb balf
tbafar eius filio.Septtmam -t octauam fub bariotet bwas vlttmas fub iCyro ta
bem tn iCbatbcms ifeedte ciuitate fepultus.
>
fiuarmemsmundi Spoliam L^n
> •©Itonia vrbsvetuftaTRomanojus iCo
iloma pzimuin ab ctrafcio fclfina Ocindc
bois galldmiii populis scnnUlcrmo#
ne boioma nunaipata.ittrufcoium enim pnus
vltra’appminum piimarta et pollea boiOiuj ca
pat fmt. Ocinde i^nonia tncta. igam limus bi'
clt £oloniain a romams beductam: agrui® eus
fuifle captum be bois sallistqui ager pnus fu#
crateirurcorum.i^xpuirisctrurcis romam mu
miUum virojum in eam bedupn-e.quoium au^
;nlio aucta et amplificata fmt ita vt per [tempo »
ira ^ugufti et aliquot imperato: um trium opu^
lentiflimarum ctuitatum ytalie fupcro man ab^
lacentium vna ftut.©uetoniu8 autej bicit octa
manum bonomenfibus ^ in antbonloium clie
tela antiquitus fuerant gratiam fecifle coniUra#
dlcurn tota ytallap:o partibus fuls.^decB
ronem imperatotem oiafle latine p:o bononiC;;
fibus fcriblt ab confulem et ab fenatu. Sb anna
laliitls quadrageflmum SUpta ocungcntefimus
©ergu ponnflas romanl os pojcl pnus appiel
latt;tempo:tbusquum lotbarlus tunc Impera^
tojluduicum filium romam cujcopijs mitteret
bononlenfes illum mulus incomodls bamnlf'
cp 3ffeccrunr.©uam ob rem ille eouerfo qui las
ptcterierat cjccrcltu vltloms modu; cjccemt. Qi
vicos villafcBrepcrtts cedem. obfeflam vrbeiU
captamc® reddidit immunitam . ©elnde anno
bominl. db.cclxxt. tam potens ftiltvtllbcraiU
marladriattco aduerfus venetOS nanlgattbn^
p:0bibcrettrtbUfcB3nnisbcllo contendent'. 4
fedato inter bortonlertfcs o:ta biflcnflo.que cl'-
ultatem plurimum 3ttrimt.‘vt ab manus roma>
ne ecclefle bcuenlre opus fuit*© per ma^ftra^
tum cccleficromancctrcundataj muto que nue
babet ac biu pollea bptbus amplificatas coftat
Iboftea bononia craifa et pinguls(cum frumert
tum xnna et alia quecB ab Vuctum neceflarla ba#
bundanter p:oducat)oiaa eft.£)ccellcntiirimu5
omnium blfclpllnarum ^mnaflum a tempo:#
bus tbedofu vfcB ad noitra tempota fumma Ca
glo:i3 In ea et pmaflt ac flo:uit. £ll enim mater
mufarum appellata, tp ibl canonum cluillum ll
bcralium atttum facrarumc^ lltterau blfcipline
tradartf .£1: ca vlrl fanctltate boctrlnacg coplu#
nmlcnicrfere.iSeb limarie ptdlitltbiuus pe>
ttbnius vrbis eplfcopus qui vitas pamim co^
pofutt.©cnult bcc vrbs ©uldone arcbldlaco^
num.3iobanneandrec. ettobannem caldennS
celeberrimos lute confultos q monumenta laU
de bigija poli fc reliquenint »
iSononia
H'J
>;i‘
^^egesBabiio
nk
Mcrodacb
I/
'S^tcd&crodacb faftpjinms rcjcbabilonicqiti!
a i^Barcbia afTynozimi rccedcHa.iwii ^t*di
jatt SflaradoiT fiitulttcr nec rej: mcdom. & ob
boc resBiim ^Wfynojtirntsfcat regefuB ;©abtloj^ cc
pcrunt cflepotcBjCS.^ftecna mtfjt munoa csecbie.
'"f'^^au8 fcacojti repentur ab 2:erfe pbiUjopbo
pzo cotrcctonefuilmcrodacb tyr3tHtt.qm (a
et magiUiOS fuos occidere cqnfueue^
ratjquo folattoretrac^fuita tyramceab emcdatidj .
Oabucbodonofot tfterejt babtloBievictotififli
nju8foit.eo q? eflet vtrga furoiis Pnitvt pu^
otrctpctdppai^t.obtinurt regna alTyrioi? qb
bertructo erat a . £t fact^ eft tnonarcba q po
S-eifeapbus
ftmtimas bella c6feat:et mape cn egtptqs.ab epremu tubea mi(ctt.£f fyrt^
ain btinflimo fibi Ibtugaurt lugo.^oacbtm intexfeciut fucceflbtc eu vafie bfti: J
babilone traftnUt.T Scoxbia pamm fuu locofuo rufFecit.1bo?ro bavipAetait
nis miadraginta ccfanctus eft in babilone.reUcto ctus ftlto lllabucbodonofo?
regntfucceflbte»
Jrx ajanttu vrb8 tracte marttima a gred fi'c noiata.fiaceceitionij coditereca
«V^pitio*qb^ appolUne pfulettb^vbi na feces qreret madaife otaermmemo
net.pditu eft vt cotra cecos babitatione locaret.£eco8 aiit megarefes appella^
mt talcedom'8 c6ditote8.(©m cu pti^ tn tracta naiugaflentt ftmcBvbt poftea bi
jantifi edtftcatn eft pfpcpflcnt.©nnfla tl locupleta rtpa tenuiote regione i afta
elegiflentt vt Strabo refert. ®[t aut ^nUinH eufebi^ponunt bec cimtas ^nno
an aduetfi ]cpi. 66f.^n grecia c^: oppofito calceconeP agri loco quide optimo z
mumtiflimo a paufama fpartano^t rege pti^ pdttidis fue tnitiu babutt. £t cu
ua admodu ect t •poftea a CofUttno magno tmpatote q ea abaupt z epjtnainl
iConftatinopolts bicta.ce qua laafltme orca fua tpa cefcrtbenf laude bigna .
£>irantium
iDabucbodonolb:
^ua:taem0muoi
foliu
Lkiii
l-
G©nftititittlabucbodonofoJ rc^cm bierufalcm patruum ^oacbim niatbatuam : x»t fcrmm etfub
tributo mtcrpofito reUgtonc lunruiraditet mutato nonnnevocamteum Sedccbiam.^icdiiuuptf
mum etatis armum agebat ^dccbtas cum regnare cepiflet.ft. ta. annis reguauit tn bierufal^ t
5^ecit£g malum co:am Oomino.frat em fliperbus cogitansvt adbereret regi egiptio:um:ncc tufiuradn rd
gi babilonie feruaint.S>ecipiebant eum platdoptopbete Picentes t tn ptotamo babilonios vincendos ab
cgiptijs.lfeicremias vero et fuafit vt l^em in Peo et non m boie poneret^Cum aut nono fut regni' anno fub
otdinantibus egipttis tributum caldeis ptomiflum benegaretet tn Ubertatem fe vendtcare tentauit.£t luf
lurandum tranl^elfus . sQuam obtem iPabucbodonofo? tra pa ctms cum ingentt ejcerntu ad cum venii
et Pm obfedit et tandem fame coactum cum aP Pedittonem compultflct. i£t aperta eft ctuitas circa mediant
noctemtfugit autem S^edecbias cum omni Pomo fua nocte aP vram Pefertt: pcifecuti funt eum ptinctpeS
Piluculojctcomp:cbendcrunt.£t vinctum traj:crunteum'aP regem i^abilonietn reblata. Jis Picens eum
ingratum fuiflc percepti ab eo impermct Pctcraflc in Peum.©atlo8 eius effodit et catbcms vittiat cum vt
adducerent in bablloncm.£t cum eo ^ofedccbi et aus vmucrfam famtliain trucid3i!i mandatut . mnumc ^
ros quoip ciultatls bierofoUmc trawt fn leruos aP babiloniamt ac totam vrbem vna cum templo aicrtt et
Incendi p?ecepit.SeP et adyrloamt regnu a medis ceftructum obnnulti 5deo babllonlotum regnn factuj
eft oim monarcbadfertc fuit ejcitus regni bcbteonmi et calceojum regni piinclplumXattiea autem Sfiere^
glo arablc cdtcrmlnla longe plana fep fonttd ^ majcimc indigua. Jn qua :©abilon matima ctuitas regni
caput crat-d^edotum quo» regnum cefecitXum vltlmo aftyages octauus t vltimiis re^: mcdoiu.yd.am
Ilis regnaflet tempoiibus ^edecble.
coutr^ f- - *
follmam rurfus mittit. jioicgcecciuLiwiKuun. nuuyut. ........... . .. ..w, ...........
«iderunt.)©ul reae Interfecto muros r turres euerterat.templa inccndcrut.eiufcB vafa fuftulci ut. tt pd|,%
annos tempit foUmdo gmanflt.a cyro a-gc perfani larata eft captiuitas.Jrrtructum eft templum fub &a/
no rcixc % iitc4o2iint.^crfo 3b Sfobeo c^ipttojuni . ^uc cin eft tudtis 4 ititdiB
maccdonibufcRnon cnttmero.Cercio ab antblocbo cpipbane cruceltirtmo otm tyranno facta eft eiici fto .
Ibwc blerofolimam duitate fanctd nienclao ptodente vi cepit.ct fanem locum fpollaiut mifttcr. bomines im
mos ciiil coniDcllercnt tudeos carnes potetnas comederc.ct a patrijs legibus fc tranfleat : et non tcmplu!!
&omtni*fcP lotus oltnipl cognominare t ydolum venerari. 0uaitoa pompeyo is tudeam vtcit omne cu?
Sfolrnanmb^
n oS mddabftinercnt tmpletafofTa T admotis fca lis . lumtq? menta onmia conuelli. 'ibeft bos q
©dblntH^caur^tfarusvrblbusiudec-rpjccIpucbicrofolImeinfultauaeitbcrodcsmagnusjfofitis
mDtamTDDidumfcruauere.e?c|to aP extremum fundims cueitltur ano fcM tmpcrif velpaliant Pte octa-
iSenftsKcmbhSia Cito eius ftllo vrbs capta et templum fubuerfum.aua cu ccpi^
SI 'foftas cttalmplerllufnt.mibcaut illaqua vlciftcvlcto:^ gentimti romant mmclamm opus^
Sit* vt Citus* timcc;ccrcitus i poft Impenj gubematoi tn ipfo tngreflu mema vrbis admirans ; t^m^nt
■'i
V iSuirrmetasnuTdi
vic^oiiam nott biitnanc virtutis fet) Wuinc gratie fateretur. Jln ca valtatiouc fuit ea bominti ftrages ea fti-
egit.ir
confofliis vulnerib^ uiterfecerut. i^cfpafibu^ templu pacis ediftcautt vbiiudeoi^^ptctiofiota tnftrumeta v(
dclicet tabuUs legis penetralia vela.-t alia multa i epofuit t (Saabt vrbs vfcg ao adriam pnnopis tga la^
tronu ficarioiu^ facta eft rcceptaculB4£t g quiquagita annsst mnde cimtatis mafere reliqiue . ^ua po^
Ilea fldnanusimgatoj n ientb^ t cdificijs inllauras jv fuo npie belyam appellauit ; et biu^ i^ieromm^ ab
paulinu faibtt abladnam tgibus vf(B ab imgiuin Conflaam g amtps ctrciter.c to* Jn loco refurrectiois
fimulacru louis in crucis rupe ftatua cx marmote veneris a gpntilib^ pofita colchaf. tllimattb^ gfecutoiS
auaoab^ q> tollcrrt nobis nde refurrectiois x crucistfi loca fancta g ydola polluiflent.tl&aiStes bein no
v^dicaiutbemde gditam reeugamt iSotbclTidus. Sb qua retinenda etias Conradus celartjtudouicn%
— *.u9... '^'^“'"-i.Stcanri pjincipcs pofteacefidicfeft teterat
nnilto fudote pjimp vrbe illas
lartj
n^bierofolinm nec Sntiocbia in pot^ate nfa remafee ; i»eu piidotibeu bolo: fons -r oiigo nfe faluas
befrat.Cempln illub £»alomoms fama clarutm i^uo bomin^ toaes fidicamna^tblee in qua B3t^ell.C3l
Bar'-*m tn ciua crucifijc’ ^pfmsjcrucls potfidet Uiimici . S<epulcru5 bni glonofum in quo ^er nos obeo:
miuitmbncnfaraceni in ptate b3b&.£t mfi velint jcpiamtnuifcre no poirunt.£n ipam bei vturtiS ctmta#
tem offianafcB nre redepttoistqua ce^ nr mtracRs lUullramt x .ppzio fangnietetrtmuitt^n q ^mc refurre^
ctfonis notes appanierttd&acbometi' fatellites pcnlcat.i£t ca vros nue (cclcrategentj tmgio paret .
J^olm Lxiin
iniTcJi
?at) cbnftt icfu bomini nom natturtatcm per annoe. ypo. egms in bac fupputationc aliqm aliter
Srctmant.®ndc qm recte eaprtuitatts annos nimierarc voluerint ab vndeamo £5c<Jecbic regni an
Ito vt igiifebius ponit, tunc feptuaginta pptiuitatis annoein fecudu S»artif annus terminabunt . Jofepb^
ct Piuus Ifeieronimus a.i5.^ofic regfs vfe ab tcrcimti Cyrt >-0018 annus, iflonnulli ab vltimo regis ^fai
cbim anno computant vfc^ ab vltimum £yrt annum. St fanefentiendq feptuagi^^nta illi anni qui in terao
^ 4-^ — «iii Yieroqunnfcdo i&arii
ifcriptureera bar
bef .q.f.facta eft anno ab ejcotdio mdi.4 6 to.S bilumo aat.2 s ^p.S natiuitate abrabc.t 4'27.Sc vigeft
mooaauo regni Carquini romanomm regiS.iRegnantibus etiam apub dfecdos aftyage, apub decedo
Ites i£uropc.Spud(B lydos alyactetet apub egiptios vapbretet apo iCaWcss nabuebodonofo: pmus .
pemeniret.
r?:':
; ii''
potiftcu?
bcfm
^mtaeta&mmoi
0(1 reditum popuU ifrael&e babtlonc ifb'
it»tto ptefitcrunt Micet ibfcus funimus pon
nfcrtancBrcgfe.ctZotobabcUancBOW d
modus vfcj; a& Ifeierodcm fcruatus eft. videlicet
fummi facadotes tenerent pnmatum. Pueesvero ei
fent liibftitnrt. Semper tamen bucea erant be tnbii
luda iiijtta ipbtam lacob. monaulferetur fceptriini
be tuda et buv ce femote etus.l^i' cu5 innumera miti
tudine ludeojiim venerunt in bierufalem ab repone
dum templum congregantes vniiierfam ptoiunciaj
conftrujcerunt altare in loco quo piius edificatufue?
raRctbics tabemaculoium celebrarunt ; cepit atitej
renouare templum feb paulo poft befunems eft .
XSteSalatiel(anno mi5t.4 d J4.) fuit filius le^
cbonie regis tute quem genuit poft tranfmigra
rfonem babiloms, vt euangeltfta tlfcattbeus btcit.
Ste ^cacbim facerdos ftut filius 5efu ponttfi
ctsmagnt.quifcdm Jlorcpbumnomtnatus eft
^ofedecb. Sub quofoiobabelpiopbetanttbus et
adiuuatibus Sggeo et Zacbaria templus et ciUita-
tem repofuit.r6dificato autem templo pafca cn tnnii
merabtltbtts bolocauftis celebiato ab e;roinandam
vrbemeamadiecit,
Xftc SoiobabelCanno mdi'. 4 d 5p.) lUjtta impc
num bomint fundauit templum, fed longe poft
apub lutcos matimo in piecio babitus eft . a Cyro
rege piinceps populi befignatuSf piimum et caltea
ludeos ab piopita .puinciam reducere cepit, -r tem-
plumreedificareconcecente Cyro Incepit .
0£ Illo SbiUb(anno mdl.^ ro p.) et fequenti^
btts vfCB ab ^ofqjb nibil babetur in fcrlpui -
ns.nlfi quob a d&attbeo nameranturtet ideo nec te
pus eoium bdJltc fcln poteft.Ttlifl quob SbtUb gef
nuit 0tacbtm:qul asoitqul fadocb tc. vt ll&attbe’
In pilnciplo enangebj teftatus m.
(Sgeus piopbeta In numero buodeam .ppbe
wsisnsr snLtantmvndeclmus bis tempoilbus libium fue
piopbette fcrlpflt.Jin quo reuerflonem popullT te-
a&alao^s piopDeta pii:ed,ftcatic»nemconfcribit.acrcnouatlonem clitlta
tlsjnccnon et facerdotalem obferuartonem compie-
bendlt.iCompleto benlc^; templo ftatlm obtft. £t lU
tta facerdotumfepulcbra fepultus eft.
/T\fllacbtas piopbeta boc tempoie elarus babe^
IXItur fle bittus ib eft angelus piopter opnmavl//
tam.Slunt qj oic eodem quo piopbetaueratangeP
bomlnl apparens eadem iterabat .
DSlefpontina In agro troyano nata vetula t an
nquavefte rurali induta ligata velo anttquo ca
pltc fub gula clrcunuoluto vfcg ab fcapulas quafl ce
fpecto babltu ita blcit.Beetcelfo celoittm babltacu
lo piofpetitbumilcsfuos.etnafccturln blebus no-
ulflimiS be virgine bebiea cum cunabulis terre.
§jnc^ CbniTt
Salatlel
flggeus piopbeta
So| Irobabel
IFoliil Lxv
S.inearegu5^a
bilonie
TfJabucbcxJonofo?
£iulnKi'0ij4cb
iftagiifar
Sabadardiacua
jgtaltbafar
■^Stc tlabucbodonofoJ filtits Hlabucbodono |[.inC^rC6U5 i^O
* foz magni fuit tercius cal(Ject:«m rej:.»8.capu’ "
mutatis anno patrt tn rcgnii; fiiccedcns regna nTitnu+lfl (>
.. — 1 — ^Scriuus Cullius
iiit annis.io.^ir quidem pjdlantiflimi amml et im-
gentis potcntic qui patcints regalibus miilta .fiiper
addidit multacg magnalia peregit .
XSte fuilmerodacb frater illabucbodonofot p-
cedentis quaitus caldeoium reje magni iHabu ^
cbodonofot regis ftli^.anno.ag.captimtatis iudai-
ce fratre pjedicto fine liberis befuncto regnum fufei-
piens regnauit annis.iS.Soluit ^oacbiin be carec^
r« magnificauiteiim.genuit autem rees filids .
£mtus militis fetms romanomm ret nono iu
I daice captiuitattS anno regnum fufcipicns.’re^
^aint annis. J4.^iii8 matreferna crcamm.nceob-
ieuritas inbibiut qui» gubcrnacEavrbis inuaftt.llla
ettmiam indolem vxoz Carquinij Canaquil libera-
(ifcr educarat et cius induftria regnum adcpms.pji-
mus ceuriun in vrbe inftituit.£t tres collcs.f. quiri-
nalcmixurninal^ e^rquiliasvrbi adiccit eanu® au ge
re foflifqj ac muro circumdedit: tandej a Carquint o
fuperbo genero fuo frlie fuc impulfu occtfus di .
Srquinus p:tfd Carqiiinfi regis filius -r £ul-
fJlUj fcnii) gener . Cui fuperbo facto cognome in
diderunt.Snno quarto -r quadragefimo iudaice ca-
ptiuitatis mojmo focero fuo rege romanotuj rejt fa-
ems regnauit anniS.jj.feic regnum auitu qd a Ser
uio tenebatur rapere maluit cg etpectarejqui fufccp-
to regno mot ^motes ciuitat] quos rebus focen fer-
utj fainfle putabat vna cum Carquinio fototis fuc fi _____________
lio interfici iuflit.et pleracg per tyrannidem geflitttamdiu fuperbiam regis po-
pulus romanus peipeflits di bonec aberat Ubidoibanc er libens eius impotti»
nitatem tolerare non pomit . Quotum cum altei' omatiflimc femine lucrecie (tu#
pzum intnlilfettmatrona ccdecus ferro cj^uit. Jinperium tame regibus abio
gantm .tandem em regno ejcpulfus a potfenna interfectus cfi._
Sltbalbr en ilmerodacb regis ftlf* caldeo^: rer poft patre regnare ccptt.ict
A3rcgnauitannis.t7. Cui^ regni anno pmo^aniel.ppbeta quarta-vinOne
vidit.56 bcmfi capt^efr:”? ciuitas a Cyro perfara rege aduerfus fojtiflimc bimi
cante nadita cft t rondtt^ euerfan adeo vt nullu tante vrbis remaferit veliigiH5
0cb eam que modo liat Cambyfes cyrifilius alio in loco condidit .
Sbilon illa magna capif t aufferf ei^ptas.lfeiec pma-r maria ciui^totr
A!)o2bi8 dtt-r q? ea buano ope ertrui vel buanis virib^ cdlrui potuiflepene i
credibile vicebaf .iSue tdlnictio facta e p ©anus t Cyru pmos reges motebie
perfartim. :£abilon
cta0 mundi
JotaiJcwdJudaa
5obanc8 ftltus
cct vcrtUpxdes&dictidcruntbcttiibtbDa». l^CmplUni
Bjcinciptunt cbdomodcSanicliafcbm 3©c> |oinOni0
daj te 4b^ inter coctojce dl sraOta altercato,
frtiplo Oomini iii modn caftrt fejto regno Oa
vJl rij anno perfecto ^oadaimjiontifee cum faccr
dotibus cum tubis % oinatit folmi laudaueft bed .
Cempln^Balomoni0 perficitur
anno . Du.oaniregioperfarum.
S>te £li5apbat bebteozu Itinimus pottfee fuc- j
^ceflit^oacbtmpatriinpontifiCatu.vtOiat lEu
(cbius.rcdit annts.sz .^ir tanto bonoje Oignus §
fna pjudentu ab Sitarcife perfarum regeabfoUito
nem 3 vectigalibus et tributis pjo mimftris tempU
obtinuit.potcftatem quoeg amouendi ludices .
£li3cbim anno mundi. 4 7 jp .
J^das quartus fummus facerdos tpedfeardO'-
cbei.Cui ex SiifiS perfarum vrbe mifit eptftq^
las Oc obfei uatione bteru pburym. Conflat em buc
multe boemne t fanctitatts fuifte viruj multis tame
fcdtttombus agitatum.
S* (©banes iitde pontificis ftltus quitus bebteO'^
Lnimpontifee.oabiiit fratrem quibtcebaf tefus
qiu afpirabat ab pontificatu confides tc familiarita
te vagofi pjefecti trans fliime.Cu aute fup boc altri
caretur cu tefu in templo adeo tnatauil fratrevt eum
occitercf.ilCKO vagofus omma otnameta templi fu
fliiUt. S50tSBnomdi’.48op.
(!:liacbim
Oc tflo £!3docb(Snno mdi.4 8 jp.)eti3 mbil
babet nili q? ponlf d&attbei pjimo cd cetenS
in generatione cbrira.
3jStc Ifencremias vltimo ;jpbctauit i egipto. Cd
,CB peccata p^oli inci epafTet lapidat^ cfl ab eis
^ apub upbnas.Ct eo loco lapidtbus fuft obrut^ fe!
pultus vbi' olini pbarao re;t babitauerat.
, \
^2/Zccbtcl ptopbctabicpofl mfta gloJtofa gella cuj
^LAquofdam redargueret eracerban ipm equis biflra
jcerunt per crmidines fafotum ati^ efccrebrauadt . Ct
in fepitlcbro Sem fllij llloe t arpba;c3t ei^ filio fepult^.
ScbartasetSggeusanuo Zacbarlas
iS^fcdo Siarq inaepauerunt
populum pzopter negUgentiam
eotumcteaificandum bomd bo
nuni,et folicitabant Soiobabel
vtloquaretur fuperbocregi. et;
annuitrc)c:etaccaifu5dlcojpo-j
piili vt edificarcnt temold.Can^^^jiiji^ _ ^
dej poli multa bona opera coplcto templo . Ct ipc oblj' t
Ct iu;ct3 aggaim pjopbetam fepultus fuit.
D dierecta matrona romana omntum romanard mu ^
lienim pudiciflima fotmacBt elegantia clanflima ’
comunjc coUatim a fcjeto CarquiniO tarquiut) fiiperbi fi'
lio per vim llnptata femetlpam intcrfeat.Car4mo igif
ejcpnllb romani reges bCTeccrc.Cum ibidem regnatum
fuiflet fub regibus feptem anuls.z 40 .
Syo:
^a!i Idocb
^inntaemsinuoi
IDeedificatione tcnipU
Xxvi
rtbHi. “labucbodonofo: iit cx:ozdio anni cecirna Oic.Cu inatj^ btii facto cft fuD cimraddiurtufi .-ft %
rfilvlili fl moitte crcclfum.® bi oftedit ei cdificattonc cuiitatia t tcmpli.^t cu bcc vifio obicu
ncioiaucetj:poacecclcftaintdUgant:^icto2tanien:matertaUcdtficationciiiartifcftauit:qiioovctcrcsb<t
btct pccbidun vifione tmaginaria oftenfum fiufTc aitit.iet in um ptdcripta rcedificattoepoftrcditum &c
« ^ Zojobabclct tlecimaj fuifle implctum.iic5 cctm adueifa ponaKmodcrniozcs tant^ bebtci:
T^jima ftswra ediftcif tcntplt oftda ejecbieli fue motem Sccuda figura ab facilius cap icndu
!2a(u» bi^ -m ^IfMoo ^
ovautic
«xKa^Tl^^xmojB&ui
Ii
it
Ombena
'^^»c6j»;<caii/trolM
H
'T^pClfeojS.CTW S
oncne
^equentee Due figurc o^natfi po?te rcp^fenmt
j^uintactasmunc^
I'
,1-
, I
II
‘'ili'
■'•} '
I/'!-
:<i!:.
\M- ■
i
if-
. , <»(*!
:ir
•«m
ijXKj^Y
I
ems nmnoi
JFoUu Lxvii
fZcchid buiinus ^fpbeta.Cum tranfmigrano babilom&a ^ct-icbim rege lucc vt pjemiflii; cft incc
__ , . pittipc cu mardodxo trafmigraint.lbortea fecccbias anni8.)n.rcgnaint:in ejuo anno Rftrticta e
xL^ciurtas ct tcmplu.^ndc ccctmoqnaito anno poli cenaftattono feccbicl bac vifione ^pbctid vidit
Cemplu aut vt in figurie cernt potefttmttas mafiones babcbat:ficuti ctiutasimuri ci^ erat .ppugnadb ao
itiodu ciiutati8*d&on8 in quo erat teniplu aUquantiilu teniifluo cratt^n parte auftrali niagio cg aqiulona
rt.Sngel^ aitillano in pozta muri epterio:i8 locut^ eft ac mefiirabat ccrti8 m^urts qiie maiojcs eidt quam
in ccccn8 reb^ pmiinib*’.'£om igif temph cdificm m fpacio quadrato fiui erat.£uiSna lat^ bircctc ab ott
entem pofitutoppiritu ab occidcntetSlia btio ab aquilone ct meridie. i!n quo fpacio triplce mur^: £etcri
oj .medi^.interio:;£>paciu ptento inta' mediu ct intcriote biccbaf atriu cttcri^.iReliqim fpaciu inter mu^
rum mcdiu et eetenotedod* vulgt appellabaf .^cntile8 eiu ab otandit ob bcuotione tcmplu acccIfcft.lEo
tum vero quadratu gtim in fumnutate mdti8 in plano crattEtim in mdti8 pendulo, qiic gibbofitao fpacij
cti in plano figurari no ponitt imaginattoe fiippleri bebct.^b boi? Intelligdia pofita eft pztma figura .
*yiit ojicntali ccinneparte muriejctcnoiio in medio eiU8 qucdameratapertura.)r.cubitO¥ lantudinto in
Sbqua erat potta.0imilf mocoln fecudo muro et terctO birecte fc rcfpicietes.^n latere ccniCB muro!? ad^
lonarletauftraUbuepotteconrfmtle8crantivtfecnndaftguraoftcndit. . „ '
Sbebat aut beepotta ojietalto graduo ob cecUuitate motio: vt a loco vulgi afe^us p.vt). gradus
I I- V V>. t-yiuv IIIMI i ti v^vvi k ** •**
ab fumnutate buf* potti(?cubirt quiquaglnta funt. £t lud^a poftes bofttj fimt buc turresiquau altltuoa
Ip.cubito?: ficutl In pottls caftroi^tfi ontes blctc ab becoze poue.Sc in fummltatlb^ turriu pomclli: et ra-
nu^almai? cclatltctia lupta turres fep tbalaml ,p poztarfjs appcnditla blcta. Sb laotum intcUlgentia pofi?
te nint buc ftgurc(poft pjlnia t fcdam)feqiiete8:i©ua9 ptlma fltu poite pome^ t vcfttbull/rontiu t tbala
moju fcdm lineas fundametales repzcfentat.Sltera figura altitudine po:tc pojttc^t frontiu a pte ojlentali
oftentat. iboitlc^ aut cdiflciu fup potta In atrio buas babet mafloncs fuptOie t InfaiOie ct feneflras ob
liquas.'® Itra aut pojta fcdl muri inter mcdiu t tcrciu paulmcntu ftratu fub bluo fcillcct platea pauimfta//
ta erat. Crlgita quoeg gajopbllatla In circuitu paulmetl.ab lat^ auftrale bece:qucoccupat.c.cubito8.ct
quatuot ex vna gte atrlj octcriOtiS et quattuot cp alia parte elufde po:te que cunripa occupant.c.cubttos .
Smo vero rcfldua gajopbllatia ponuf lupta tbalamos pone onetaliS atrq intcrionS vnu in gte vna:rdi^
quum In altcra.quc cu IpiS 'z cur tbalamiS occupat.c.cublt08 p modii Inferius flguratum.iCt ab maiO:e;
biftinctlone a tbalatmS gasopbtlatta rubei colonS lunt.'|bone aut aquilonariS t auftraliS flnulcs fut pot
te oncntali:0lmlll8 ferme cefcrlptiO pona? t veftubulou medij' r intcriOnS muri eptat . 0fttu vero In
frontib^ pottau bluerfai? eratict ibl bolocauftu lauabat. f. carnes cremadas In altari bolocauftos ac mefe
que Immolationi ceftrulcbat .p peccato -r tellcto . ©uc item glctes ctlftetcs ex vtraq; gtc oftij et ante illas
in ponlcu erat buecoluneialtera blnctalla intv vt tn templo Salomonis fuit, iongitutova o panctu tem
pll.c.cubtto:ueitat.Sltltudo*cpt:.et latitudo intra muros .i:p.cubtt08connet.©uoglctcs.pj.cubito:u5
pminftia pilario? vitra parietes blnc-nntc.p.cublto^ilatitucoappedinOK.viti.cubitou.parics claudes
mjpcndltla blnc t Intv.p.aiblto? et lantudo loci otattoiS flmlllter .i:.cubito?.©.iu numeri fimiil lucti fa^
ciunt.ljcp.lupta csecblelc.^ntrlnfec^ tclndc fanctu fetd? ponebaf qd inta l^ templu(vt In tabernaculo mol
fl Intcn^ tabernaculu)biccbaf ilbanes vero no multu alnis nec f amnes allub pond’ blulixbat fanctum ct
fctmfctouXui^ longitudo erat.i:t:.cubitoju. abluncra fuerut latera flue appcnditla latcrib^ temph ettertj
us adbcrftla In latere occidetall. vl.ln latere aqullonarl qd eft multo longi^.^pp.ft flmlllter In auftr^U qd
incttrcmitdtcvDius in m€cito.ec,pimncoat*v.cuDiti»;etucc,^^nuuuHii4|.Jii4uv;^u>uiuuo u-vio
vno fup allu a,tCR In bis fotamlnlb^ trabes flgunf ab ponandu tria tabulatauta bifpoflta vt pmuj biftat a
terrap fet cubltosiet Ita reliqua ab lllo.SlccB afcendut lupta muru templl.pviif .cubltos.JnfcrtO: aut ma
flo tenipll vfcR ab dmu tabulam feti cenaculu poneda eft.xpp.cubito? vt tn templo falomoniS. vt gtes tem
plt ab reclptcndu lume g feneftras flneobftaculo g.p.cubit08 maneat. Circa buo vero latera templi fcj
adullonare t auftrale buo edlflcla ponunf a muris templi g.^jc. cubitos biftannaJet qdlibct.c.cubito? Io
gltudlnls ct.l.latltudi8. Sb ea intcUigeda poflte funt ues figurc folt) pcedet] . ibnma rcpfcntat fcdm ll?
neas fundametales ton^ cdlfitii' poftertoje gtem.Scda altimdlne templi oftcndltt appedino? cirra tprti.
Cercia altimdine edlflcfi aqullonartsiet ftmillter auftralis que flmllia funt . Sltarc aut botocauftiKU ex
pttbus dampoftm fult.-feama gs liuta terra blcebaf ftnus flue fundametutet eleuaf fug terra cubitu vnu
^a crepido mlnot ct rcftrlngtf edlflciu g cubitu vnin ct afcendtt g bnos cubttos.Ccrcia crapldo matoe
Ifcrti reftrtnglC-t eleuaf furfuj p quattito:.0uarta arieb vocaf fimlll md g.lit|.3fcedit:vt altitudo altaris
^ '***'***^ *** Crti Xft Ifl
rtcmblTuafibar^to^ lat^ bettnt.ct ince ad pojttcu tepll -r poftea ab amu Intcri^ab occ^e
te in oalente.Sliqul bas aquas ante egreflus cc anlo intenOtl biuifcrut tn quattuo: rluulos: vt p^ egreflU
Ce potta ojietalt eptcrlotls muri in vnu cducnlat cetett ib refutant. Ct fle wplcta fimt ab cdlfiratione; et
bilpofltone templi gttncnna.figura laudabilis nuc fequlmr flmul totu edlfltlum rcpfentans qd g gtes fu
penus eft figuratum ct fcdm Uncas fundametales cuncta oftentat .
^urnm etae mudi
<&8rtfet»i8i
mundi JFolmm Lxviii
O£ronjnipulcbram et p:ccl3ram vcnetie vrbcm aUpibusftnitiittam. (©ua atbcfia fluuius biuidit
•aurtcj? dt cj: W0O pompeyo iuliin^.(©allo6 qui vrbcni roina operat t pariter d^diolauu:b?!xi
ani et bju^gqmii edificafle.itcet ali) ficard^CretitoiicnriS cpi (eiitetitic itiba^etitesi poli 'Croye eixt
Pium oatiftructa alierutit.Tncc tamen min^ citii^it eg tuuidit veroua Stbefis vt cuftodie fimul otnametocgT
Iubuel7edi8 rcucbendifcB mercib^ et fragib^ masno fit vfui wonefibusiqtiandoquide fup:a infracB^: ctr
cum ager cit ptecipuc bonitatis niulta gignes in vrbe conuebcndatolci vim mapmaim fritmeta ineolis i«
mercatura fupabundantiatvinoju varietate atcg pllanttam:pomo?z omnis genei iS copiam.igt lanam cete
ras ytalie uibttlitafc fupantem be qua fubtiliflimi elfiaiinf panni. iane pllantiam greges -r armenta a pa
raoms ^detate acciptuiit.i@ua mata campicg .prpectii quoeg amenilfimi naturaliter pilant, ^un tamen
mons altimin^ otbi fiipemin^ ©albus nomie:et eande berbis fitis ingenitam et multo maiote virtutem
pjcllct.cp bei bilogi vndieg confluentes multa berbarn radicucg genera animantius falitti opitulantia inde
legantioinerfc etiam p agru verottenfem fcaturiut aque non minus ojnamento a natura cg vfui attribute .
Ii?>ec ciuitas ita romantS pjincipib*’ grata ettitittvt tn ea ampbiteatru romatto mo:e tio nullacg alta collrii
cta fint edificia.^bicg ccinde a ©ottis longobardifcg regib^tnec no et ab alqs ptincipib^ bomus ctxelie t
alta palana.pulcbcmniatempla.inetpiignabilcs arces et callellafuerutconlli ucta.^inoypjcllantiavno
ctsoUitur argumeto. :2:beodatus olliogotbo? rej: tera^iquu fdret in verondi agro efle vinu ficut £alfio^
do:us appellat accinatiodotis fapotifcg fu3uiirimt.tllub roma nautb^ Sti?eft in fupe? mare belapfis com
pojtari curauit.^rbis bui^ gella fiib vano fuerut eucntu.Qttila em ©ottou ree cam eueitit -r incedit.SV'
boinus pmiis longobardotum ree ibidem iS^ofimunde veotiS infidtis occifus fuit, ^bi •^udolpbus im ^
peratoj berengartu tmgatojem fugauit -r occidit. inobiltlfima fcaligeoju familia -e ipa veronenus tyranni'
dem occupauit.et g.yo.annos cu maeimo fplendotc verone bominata ell . Cande5 ea vrbs tn venetotum
manus beuenitifeb tamfolidiota verone ficut-e ceteris vrbib^o?nameta viros ornis etatis pilantes atttiv
gamus.Zcnocg ficut religione epianam t fuam ipius bees fanctitate p:im^ erit qui verone pjeful mfta Icri
pfit cetantia facras vtiiufcg teftamfti litteras tcclarantta.fmiliu mardi veronenfem poeta.£ufebi^in alia
obijife aiferitipaulo poli. Catullus poeta.fubinde vtercg '0Un(i)S.gen«it ^©uantwmotatoiem omatilTt
mum et alios.
13eronu
mm
■Ir f: ,
fj
- >'
'i 'Vi
if
^mnractasmuncJi
fVsnii^erfaruni p^incipiuni
Gynt8 pjinius rcp Tberfanim potcntifltmus Ijoc aiiiioiqut cft m'0cfniiu8 captiuiwrts tudaice ann*^
t£t quiiuiuagcfima qiuiita olyinptas.-pcifts regnum etinipcriuininftttucns.rcgnaurt annis. ;o ,
III»icSftyagismedojumrcgiScj: d&amJanafiUaneposfuit.iSmvt bcrodotusct luftinus tra-
duntSftyagcm Scuiat.£t regnum eius tn perfas tranfhtlit. Oonutifq; multis ciUitatibus rebellantibus
adueifus iSaltlaararealdeozumetbabilonionimregembellum intulit ateg eum ceuiciKquo bemeto eius
reiuam babilomam fuperbtflimam vrbem ftaom fubueiTit.'^oftmodii abuerfus crefum lydotum regem ;
qiU babilonus auxtlutm tulerat ptofcct^ eft.s©uem fine vllo negoclo fudit et cepitt ablatifcg ei oinnib^ fiit
regni rebus vitam miferam bucere coegit.CuncB £yru8 afyam totum pene otiente in fuam redegUfet po^
teitatnmScytlaias etiam bello adotms efttqinbus cum Camiris regina pteerattac pjimo quidem ptclio
cum
in montib^ infidif s cum omni epercim ccletus ell . illam CamlriS cum audiflet fuotum cedent et filu vmci
, _ rimy
mottemmon femineo mote fc bedit in lacrimas: feb cum reflduo epcrcitu in montibus flmulata bimd&a
ptopter acceptum vulnus cum infldijs rcfttgltSc Cyrum ab monrtum cacumina anguftlas Edupitiibld^
cp eum cum bucenns milibus obtruncari fecltt^ta vt ne vn^ quldey tante cladi fuefucrit . bulbus gellis
Camlns ftatlm Inter cadauera cotp^ £yrl epqulrl mad3utt.£ul comperto aufFerrl caput et in vtre fangnl#
ne fuotimi plenum Immitti pceplKvt quafl fuperbo regi blgnu epbibuUTet tumuluj bljrlt. £?ume cyrc faiU
guinem quem femp finftlielus tamen truncum In pafargadas vrbem tclatum in bottis fepellerut. jn ciii’
tumulo tale epigramma fmur futfle Infcrlptu.© bomo ego Cyrus fum afle reje. qut perfis Impiu pftitul .
«L/^^^Crfla aut afle maiotiS reglp e:que a perflo Scnft) argiUotus regfe nepote nomen accepit .Jln qua
^ Iperflpolim iplus regionis caput condidit, ^ua poftea grea regtjs conacmausvaftaucrut bcc Ita
CR regio CaramaniS bactnaniS ac mediS contermina eft:£t In multos biUlditur flnus. <©U3
CurciUs Ubto quarto be geftls Slciandri magni optime befcrlbit . quippe montuofa pmainme dl .
£t iptcr cftum ac ventos fructuum inops efle gblbetunln ipa tamen celeberrime vrbes efle referuntur, p
^ •XT ^ ^ ^ .t. 'i- fi t r/ j» . M .W . jfw
:fu
fertim Ipfa IberfipoliS et 'pafargadas ac plurime alie que funt in i^bijs fupenojibus partibus aUfdcm-
leglonis .Jnter paflam autem et Sufam que ab Srpbaiat medo tu rege magnis ftructuris edlficata fue/
rat.^uedam montana pterupta intmacebanttqua poftea Camblfes regis filius fuo adlecil Imperio : ei’
autem impenUm et fl aliquando pmapnnu fuerit : poftea tamen a ft&acedonlbus partblfcB blminutum et
bilaceiatum fult.T^erfe autem a tlembtotb gygante pjlmum edocn p:o beo Solem et Ignej coluerunt: et
iLune mincruecB facrificauerunt.feb nunc relictis ydoliS llll dPabumeteam lege fcquunf . Tberitca aut po-
ma vt 'PllsuUs lib:o.i:v.3b bac auceta ferunt .Jlluftraf adbucpcrfipoltS regio feu duitas beatifltmltDc-
otgij martyris triumpbo •
Snadmander
jYitladmander pbiloyopbus et medicus celeberrimus ptlmo mllefut Sa
Aletis audito? ac In eius fcola fuaeflb? IJiS tempojibus ( vt Culeblo pla-
J cet)floJuit.i@Hl cum p?imus ccleftla boculfletietiaj pJlmus bojoftopla
fabtlcauit ac mans et terre circuitum pjlmus cefcripflt.netnon et matcrlalej fpe
ram conftropit.Ct .pptaea TbllniUs libjo febo cum pcntiflimum aftrologuj bU
i:it.©bfit benlcg fepageflmpquarto vite fue anno.^ltt altus Snajtimdcer mi'
........... )bi’ ■ ■ ' •
mtleflus btftojtcus non ignobilis bc quo laerdus fcrtblt.
8
trem
fpisi
Wi)
€>umram0mu&i
Lxix
'S&raswrrancmsijtce&octtfltmus vdutal
ter{Xbo'ifestnpp^cvenerai^babit^dtMic^^^’^^*
pjimu cebabilotjccficetmsvcnitifc&rtau gUlTl pCu^rUnT
Barms
paterna foliatud me mot^ redtj t vt pfrea lucrifaceret :
et fecum adduceret.^ aut tfto legem ceterofc® libtof
fanctos regaurt.quo8 combnlferant caldeitfeim tefta
menta otbi relinquens.nouos et faoUotes aptces m
uemttquemfpirttufcto feliciter peracta.vemt Iterum
biemfalecumultttudie magna rcgalib^^utlegqstvt
boceret ppRn. ©bijt in fenectute veneranda fepultus
ibidem.
vSte ©artus fuit cofob:m*’5%agts tj ivdit ei' re
JuKsnum.ambo aut vtcti funt a Cyro qui fuit re;c ^
mus perfarujet trallulit monarchiam ab perfas. D&a
bilone vicit, jg^tbafarmterfectt. ©amelem magmfi
camt.^rael remifil tn ludeaj vt templu rcedificaret .
victus tamen benigne £yr^ .piudit . flftyagi regnu5
bircamotum et bario mcdoatm concelfit .
OCemias fuifpincerna Srtartrcrfis regis perfa-
rummiflus ab eo vtinllanraret muru bierufale
cdiftcamt ea tn anguftia tpiS.i^ic fuit vtr benignifli"
miis ac oeuotone prtpu^^jqut cum opus bni etpleflet
miraculofe igne fctm repierunt et mura cedtcauerunt
\ iRedtfe ab rege iteru reueifus eft bierufale et mo:m^
^ dft.tbiCB fepult^ujcta muru que edtficauit.
OSmbtfesftli^ Cyrtfcousperfaruret fctagcfi>
mo captiHitatiS anno regnum acapiens regna//
j " u annts.S.qui ab Cfdra artartertcstvel afliier^ no^^
3jti3rCfOCDCU0 mtnatur tn Itbto tudttbtillabacbodonofo? a patrevo
catur.H^tc tnterdtrtt ne bterfm -r templa reeMcaref
58 ein impertu5 fufciptes mtlttart glotta atcp tufttaa
cu quada crutxUtate mttta tn fuos befemens (jatrem
fuperautt.Ctbtopc8 fubegitjT multas .putnoas fuo
abtectt impertojplera^ tn bella p bolofeme geflit po
Ilea tn egtptum accedes cm^ cuctos vaftautt nnes. et
. tbtdem ifitabtlone condtdtt alt3.©c Cambtfe valeri^
’ infettotderttq^tudiaSmalemdtcantts pellem ot;
V trabt fectflet felle tudtctarte vbt ftltu fuum tudtcem cd
pituerat apponi ptecepit.
* Ste afeardbcbeus vtr fanet? clarus baber tn to^
0-1 to regno perfarumuempotefueejcaltationiS (utt
i py.annotum febm computationem latinotum.
/~>-irtberdtSterctu8Derfaromre)coctauoetfetageftmoi'udatcecapti'uttatisanno:Cambii^lf^3mo?//'
-O tuo ftne Itbertst regnum regnautt menftbus feptemjpattyetes que Cambtfes rebus fuis pfecaat fra^
trem fuum nomine et facie ftmiltmum regem beclarautt.-t prtotem occiderat, jpter qua fraudes ban^ btlla
fpiS filius confefttm conturationefactataltcrum Smcrdtm et eius fratrem '^atijett? trucidautt. Ct tpe p’
triduum perfarum rey conftilutwn ell ^lofcrnes prtnceps mtlttie irtabueb. Camb tfiS multas ter^
•I fc ras bomtno fuo fubtugamt, et tandem venit ab betbultam :
elL*^ctibf a^udttbmultere mterfiatur tn cubiculo papilionis fut
et omnis eius eteratus fugatur^, fuitautcm^udttb vidua mult
er pllatiflimt antmt et incredibilis afpectus et pofttB bolofernem pn
ctpem obtruncalfet. tanto tn ptecio babita dl apub tudeos vt cucus
btebus vtte fue omnibus ludeis pjcferrcrefj et triupbalt laude ppe
tuifcR ptecontjs celebtaretur . Ct cum centum et quincg annos com^
plefl« monens apub virum tnbetulto cum ingenu lumi et pompa
noua cocJif a Cibife i egipto .
linea Cofuluni fio
maonmni
©attiie Caranus colbttinie
i^alm^publicolii 'feoltum'
iarsFUs&ictatoj
SJcccmrnbiwi
®arc«8 linens mauliHS
^ikrius
Sibylla cnmaua
muncJi
*ifi»o,cc ;e)ci'ii|. ab v>rbe conditacjcactie regibus rotnaulluco eo»;
eonfules inllituerunt qm annua e)ccrcCTentinipena.nctracw t^o
rls erigerentur tn rupcrbiatn. iQiiojum ptccipui bic annotanf ej
quibus pjimt tnio babiienmt bellum cum potfemia rege ctruftomj.:©ju
ms vero Oiios fiUos babmt qm reiiocare volebant regem quos virglacc
fosfccuripcrcttfritXollatinofublataeft&ignttas.quianenome^arqqi
nlinvrbceflct.
CJ: ^bylla Oimana que fmt tempe xarquint
pafci vefhta aurea veftc,libJum apertust
altum in manu geftans et libnim in finiftra ba-
bens fuper genii capite bifcoopto biatfic.il5a-
gnus ap integro fcculo^nafcif ojbo tam reddit^
et virgo redeut ratumia regna. 5am noua .pge#
mes celo btmitnf alto. Cu modo nafcfti puero
quo ferrea ptimfi.©erinet ac toto furget ges au
rea inudo .Calla fauc lucina tu^ la regt appollo. |
i^Sti buo vicerunt fabinos et be eis triupba .
^atumdl.et^aleriusfatalitermojtu^pauB . i
/3" Tlino vrbts condtte;i;i:v.romani bello fa^
aj binonim cbllernatf creant pictatote.cuius
auctojitas et potentia confules pteiret.et eft no#
men offici) bignions.
^tc.%.d^antlt^ ieli) mantlt) ftlius.belluj
cum gallis incboault. pcuflbcK gallo qui eu
ab fingularcccrtameptouocatnt.tojqaem aure
am ce collo eius tulit ftiocg tmpofnit.'0n btCtnf
di tojquatus t totquati cognome fiits polleris
obtinuit.
aili Senones gens natura feror motib^
vJ incondita, ob boc ipa cotpoju mole ac ar-- ,
mis ingentibus adeo omni genere terribilis fu^
itevt plane nata ab bominu interitu vrbium lira
gem videretur.tande totam vrbe igne ferro ma
nibus erequat fermefibus barbari: et d^anili^
nocte fubamtes clangote anferis ercitat^ a fum
marupebetedt.
Di0pili3 virgo vdlalis ob crimen Ilupn' vi
ua befolTa dl.
Cmpotc illotum buotnm fuit bellum ve
gentinum in quo tot ceciderunt be victoti#
busromanis quot beviais.
'Blcmnire olgnlmtls InlKmto
©no poll'eraaos reges anno( vt Cufebius babet)iRomc nona
M , fcbignitas falicet bictattira creata dl.et equitum magiller. qui Oi'
JL, Sictatotiinomib^obfequeref etlarguafelerctubictatotepanmr
Sp.cafTiu magillru eqmtu fcnbit.^nllitut^ ell itacB bittatot vt auctoiita
te et potftia cotra bolles cofules ptecedcrct,Co madme qt potfemia clu#
fij rerCea duitas tbulla erat)armis Carquinin iupbum reducere conat^cf
fet.qd ne fieret bictatot obffitil.^a u pace cbfccta in amidciam ppB "^ot
mani potfemia fumis recept** bonotib^.^uina*’ cincinat^ pteHantilfim*’
pollea bictatot cu agnculture opera baretta fenatu rogatui pulnere ac fu^
dote ablleifotbictature bigmtate iniiit^fufcepit. ^s nebn romanos obfcf
fos feb bolliu quocg crerdiu fiiperatu cu innumerabili pteba romam per
biirtt.Sic etpraitioc finita rediit ab bouesivictotiacg qfi fecura tenetis.
^Ib illo valerio confulcdueserules ferui^fiigitiuiinuaferunt a'
„ ' pitoUu t tncenderut.£t tam atror fuit bellutqi ipfeconful ftut occi^
fust^^ublicola quoeg roman^ pabict^ cui pub It^valert^ min nonie ante
,
'IbopiUa tgovdlaliS
na ptiin^ er cdrulib** in aimi iHuect^mupbamttque res piilcbemmii fpe
ctaculu plebi fine vlla inuidia pbuit.futt aut magne iuiliac x edtoas vfC •
jUltl I
iiitiii
CM»
^^luntaeta^mSdi
E^arcu0CurcP
/JlRocusaftrolo^tscf poeta clarifli
mii3 cuni eudojtovt ait flujjulftuus
vinucrfum le numerum ftcllarum compte
bedtlfc et fcripMe lactautt . quosC mqutt
au<f ) illa contemt auctotitas que bicit ab
abMbam.Srpicc ftellai» 'z mmiera eas II
(potes.gcncP.f v.^uoiliodo an Otinime
rari ponunt cum non omnes polTunt vtix
Irt. iCii aUrologic no iGitar^ elfet. ©c aftro
logia libtufcripfttelcgantiflimnOiceteiCi’ _
ceroneli.p?inio Ocotatotc. Coftat inter doctos bomtncs ignarum
laltiologie ojnattflimis atcp optimis verfibus. Piraeum be celo ftel^
lifqj biyifte et confcripfifle.
Os inferni' in medio vrbisvaftb byatu bombiliter apparmtr vt
jii bomis fepultura intcrptetantib^ aururpicib^et:petcb3t.iRo
- ~ IllCCiifv, aua yi IW>^I4 ipe
cu vmo colUpfitm in immenfam fc lapcruit altitudine^qua voza^iite nnllo videbaf pofle opplen tnatenav
Cum d&arcus ciircius eques roman** bello egregius eo audito .templa ccotu quefoto illi imniinebatintu
ens.ilrquo ma;ctme ornato inftdes jclo patrie armatus fe in byatu mifit. q mottuo ftati bya^obturat^
£lbpu8 g»opus adclpbus poeta fabulato: clarifltmus.claruil tpe iCyri regis pfa^
tu\rum .fuit aute grccus Oe cimtate ^Itticat vir ingcntofusT ptudens.q m c5
fineit fabulas elegantes emas romuF poftmodu ce OTeco traftulit in latinu. -t ft
lio fuo Cibertino 0irecit.5n quibus bocet quib obi^uare bebet bomtes. £t vt
vitam bomtnuoftendat-rmotestinducitaues.arbotes. beftiafcg loquentes o
.pbanda vita cutuflibct fabula. quas qui biligeter infpecern mueniet loca . loca
' bm<
appofita que et rifu mifcenf -r ingenium acuant.lbic pmo anno £yrt regis pfa^
rum fertur fiilfle pemptus . tlouiflime eas fabulas omnes vna cii ipiijs £fopi
' vita iRlnuti^ quldas erudit*’ vinab Sntonin tituli fanctl Cnfogoni cardinalem
latinas accuratlirime fecit .
Secem xJiro^um rome electio
Opodeclmo ^Irtaecrfis regni ano.ccc.-r altero ab vrbe c6dtta.C.mcneHlo ^.'(b.fejcttllo capltolinoco
uiltbus.iRomanls placuit qb confiilarc impium ceflaretiet eius loco becem vlrl bcllgcrcnf': p quos
finc.puocatione omnis regeref ciuitas.leta eius mgratus tpa(vt Jlme ail)nimlum Inunrlare inclpies.ci^
CIOS aUs res lapfa eft.iQuia ppft annn eeactl fimt ob facinota Sppij claudi).
ILeges ouodedm mbularu
©mani cum bucufcB legem non baberent magnaeg inta' tribunos et confulcs bc ieglflatbre oJta cft
J^btfeptatio.terclodecimo regni Srtaccrfls anno legatos atbenas mtferunt.©ut non folu ab atbail
atflbus Solonis leges obtinerent, veruetlam ee all)s grecle clultatibus mo:cs inftttutaue romanl perfer
rent.5c fle ab cifdcm legibus traditis fcillcet becem tabularHm.iRomanl poftea buas adiderunt. vmx et
poltmodum Illa becem tabularum famofllTtma emanamt kx vt babef .fF.be o:i.lu.l.i'/.et blf.vu.c.n. ©:-
dlnatacB etat in. la). tabulis tota lufticla.
^ribunietedileo f^ome creati
Quartam fedltlonem bono:um cupido eudtauit.vt pleba quocgmagillratus crearenf . f abiUs am>
buftus buarum patert^lteram fulpltlo patrlcu.fangulnls bederat.alteram plebelo . Cribunl tgitijf
ptols feetodeclmo regni Srtauerfls anno rome acati funt.©oob quidem tribunatus ofiiciUm et fl ma^
giftratus bigmtatem non babcret.ma);iml tamen momenti in republlca fuit.
Veturia romana "g vigturia £o:iolanl pamet) romanl mater p boc tempus lam fenee laudabili
V^opere annos fuos in viriditatem trajcit ppetuanuqula filium fuu qui infcn
fllFlme vrbem obfldebatiquem legatoJum maleftas r pontificum reuerentta ndt
quiUcrant Ipa ab Ira retraeerat burlflimai t aus ^fltum vatit in bonu. illam
relinquens obfldlonem clultate liberam bimifit.i©b cm^ mulieris bcneflcln: ne
ouitas ingratitudine arguaef tx Senatufconfulto ab ppeniam rei memo:ia eo
in loco quo bec veturla ftlij Iram moliUlt templu -r ara fojtune conftruaa funt im/
fup cum null^ vfi® in Id tps vel modie*’ a viris mullalb^ pftaref bono: fanccltu
eft vtmullmbus bomtes femp aflurgerent tln via as cedaet qb nunculig apb
mobiles fauatur. £t q: eis llcaet vtl auro -t purpurea vefte aurelfcB fibulis t ar
^miills nec immertto cum fuls piecibus ftetertt romana libertas.
i^umtacu0inundi
1? hi(?anfi« fanim.£init8 equ^’ fequenti t>ic tn oztii foUs bynintu ante rectam pjtns emit
teret illepeifarus rej: babef.i^anits )@ebari8 llabularii fui folercia effecit: vt
ante onies bynnitu equ^ei^ p:tnio baretiquo facto:euefti(>io rc>: creat^eft.iRe
[ gnofufeepto Stofam cambyfi8 flltam Oujrit v^:ojeni. qua ptajcerfem etta
3lio8 genuit filio8.©cdtt poteftatem joiobabel vt iuo:o8 m btcrufalem redu
ccre poffet et vafa reddi lumtiT .p ediftcartone templi viginti argenti taleta p
‘ fingulo8 anno8 iudei8 &arent,5deo templum edificarut. ^eru antec^ e vita
btfcederet egiptus ab eo befecit»
£rfe8 bartj eje Stofa filius quintus perfaru re)c:Centefimoquarto tu^
daicecaptimtatis annotpfts regnare cepit.i£t regnauit annls.ao.Js
voluntatis prne colendi oeum ifraeUberes apparuit, ^ludcis liberali-
ter vten8,£fdre facerdott amiciffim^ crudelitati t feuicie paterne fucceffoj.iRe
cepta egipto que a patre cefccerat cu vniuerfe afie potirer tinniimerabili crerci'
tu grecie bellu intulit. Stbenas incendittet infinitas ftrages Oedit. '£ande leo
mde Spartano:: bucis folercia buob^ acceptis vulnerlb^ fugies: qui p«^ ma
re naulb^ ftraueraqln plfcatona fcapba vir trepld*’ aufugit. £t no multa poli
ab Srtabano ei^ p:efecto fpe regni potiiindl interfectus eft .
iRtabanus fertus perfarum reje pfls regnare inclpienstregnault men-
' rfct
$frtaban^
^crre0
slrtaxcrfes
Democritus pbilo5opb^
fibiis fcptcm.(Qut .p anno compiitantitr:btc jcerfe regetrucldato: cum
effent ci buo fllij nomie Darius z Srtarerfes: 5iinio:e In malojls ne-
cem follcltaulttSffirmans llld mzlum obnamcaffe patre, ^agabiifus aut bu-
lus fcelcrts confci^: Srtarerfe filio rem pollea .pdldlt omne.ps couocans om
nes armatostnumeru mllitu recenfurus: vblSrtaban^ Inter eos allitiffettSrl'
tarerfes fe bzeuloJe flmulat babere lojlcam cg cccerettlubens fecu5 comutare .
©uo nudato euefllglo cu feptej; filus eu tranffodl lufflttatcg Ita Sitareifcs e-
grejgi^ luucnls cede patris:necemcB frams r felpm ab infidus vlndlcault.
riRtarerfesfcptimu8Bfarumrerrcgn3uitannis.q.o. Ifetlcomniuboml
•miim piilcberrlm^ fultifeb tanta et ei at b:acbiom longitudo vt genua
Lcontingeret:et paterea longinianus blct^ eft.iSul mbuta perfis pmus
inllttutt.eo q: marima impenfas aun ateg argenti In edlficus conmtutffet :vbl
tributa et que erigebat recomxre poffet ab bene rei admlnillrate monlmennis
£t cum pacis aucto: "z confeniato: babei ef i^dclrco ab omnib^ amari p:omc
rult.iEfdras quocfe facerdos et tvl p.ibeta clanfflmus elegantis memotleelus
Imperium inflgne reddldlt.itlcemtas quoqj eius -r Danj pincerna ftilt.
O£mocritu8 abccrlces pbllojopbus p boc tps flotulKls p:lmo quof-
dam magos calceos audiestadbuc puer tbeologlam ac aftrologlam
optime bldlciticcinde vt iSeometrlam pclperet In perfidem-r ab mare
prerit:pollcK enam ab cognofeendas res bluinas In iCalCeam atbenafeg fe tri
(fullt: vbl a nullo cognlms ipe Socrate cognoult.Cande bocttfflmus In patri
am reuerfustpatrlos agros -r Innumerabiles opes reipubllce fue cocefflt. Sa
tlus blcens eum pauptate ftudloium libertate letarltcB opum fcrulll cura ve -■
rari. Illam In boitulofuoliirtavrbts muros ab contemplandas rerum natu
ras fe contrarit:vbi -r nature fecreta fubtilt^ rimari poffet(ftcut Cicero In quin
to tufciif. qiieftlonu refert) ©culos fibupfl effodit vt vegetlojes cogltattonea
baberet.Slut ne videret bene effc ciUtbus maliSivlrit annos. c,et.p . Cr eiUa
fententtjs banc opttma babemus.ConuenlentiUs eft vt parcitatem In tuo fer#
lies I® lurum In allenoiparcltas em neceffltatiS remedium eft ,
lliieraclims
^jb^Craclituspbitosopbus aflanus cognomento Scotinus boctempelnpJc^
CIO fult.Cui^ ltb:l adeo obfcurl fuere vt a pbtlojopbiSvlr intelllgCTftur. vn
de et .ppter eo:um obfcurltatem ba aclltus blctus fuit teneb:ofu8.©ul cuj
In vltlnio vite a blfclpultS quereref : vt notabile qulb in medium .pferret.intbtl re#
fpondit:fcb blgitum volues fignlflcabat omnia infenota In cotinuo motu cffe.l^lc
Cvtft&acrobiuareferObiritammameffcfcintillamftellanSeffeutic.
niucJi
Lxxi
^beitiiflocks
Srirtides
an4Wso?4S
18 pDustt natia its dcui ciann tmu» ac i apicnHiii/
mns t»u>: bi8 ffiibus: tam fcietia qua ra miUtarta glo:ia tndit^ ct clar^
ibabit^ dl.£nr cortfiUo parta dlvictotia in maritimo pteliOiAipato jcer
fc ab atbemefib^ ;Cu adhucpu^** cfletmamra pjudensictimia fcmg cogita^/
batXu a bifapttmbgcipidiote amnmiajcarcliCebaKno ludi8 aut incrcicfcO co
poncnbtd o?atioib’icfctcdit.i5lc8i«B cupiditate inccnfus cupidis fibi vrbis
ptincipatum veudicare-Cumeumquidam confulerctOefiliatancam barct pau
peri feb otuatotaut locupleti ptobato virotem. d&alo inquit virum pecunia i
pecuniam viro indigentem.
/TT iRiftidem pl5um atbenicnfem virum vtitg btremflimum per bec tga flotu^
ajLtlTe iCicero in tcrcio ix offictjs tradit. £rat autem tum omnis virtutis tum
iurticie in bis que ab edem referunf vtilitatem: et; quibus lufti nome aflecutus
cfbbuic piato tantu tribuit vt p ceteris clariflimis qui atbenis claruerunt eu (b^
lumlaude bignum cenfuerit.ferunt bunc ita inopem mojtuum ftiifle; vt fuo fup
tu effen i ab tumulum nequiuerit.
fl^t^a)cago^a8 pbus ettam bac etate in Oajomeno afie oppido inclitus fuit.
i©ui cum biues abmodum eflet Ihibedi cefiderio buctus: pammontu om//
ne fiuS concdfitn in longinquas partes feceflil.lboft multa vero tempa rener -
fus cumfiias pofTefliones ctfertas vidifkt ait.lrton eflem ego falu^ niu ille peri
iflent.£uida bieeti.iqdne ubi patne curavUa ellrrefpondit.mibi patrie cura cllt
et fumma quide ateg ita bicensibigitu celum verfus ci.tendit.5nteiT0gat^3b dd
facnis fuilfet^Sb conteplandum inquit folem -z lunam -r celu. I^ic audita mone
filif illi qui nneiauerat aiumbil nouinucias.fgo em ex me natus fciebaefle mot
talem, tuneg annis.rz.vitiflct ab atbeniefibus in carcere pofimste potovenc-^
adeo caueudi pe
“ ricia edoctus erat.({^ cum bofpote cius iuuenis qiiida funbund^ inuade^
Empedocles
rct co q> pati cm ci^ accufanonc bamnaflettita bulciter canendi modum infletifle
bicitunvt iuuenis iracundid tempcrant.lfenii^aute bec fuit fenteua .Cria funt(trt
quit)in tota rerum varietate fe affluentie mobilis contempt^ifuturc felicitati ap
petitusiT menttS illullratio.i^uoi? ptimo ntbil boneftiitsifcdo nibil efficacius
Cercio nibil be ambotum adeptione compendiofa cfficacius.i&efcripfitcg bcus
©cus ell fpera cuius centrum cIl vbicB t circufercntia nufcg . Arbitratus benieg
animas immottalcs fc incendijs bedit ,
^'Apbolefbiaej: d&itilenavrbeotiunda altera poetri);.bacctia tempdlatc
T^ inclita fuitibonelliS x claris parentibus otta: Adeo generofe fuit metis vt
etate flojens t fojmatno» contenta folum litteras iungere plurimas feb amplio//
Sapbo poetifla riferuoteanimiingcnqcBfuala viuaatate confcenfo ftudio vigili g abrtipta par//
naIV vertice celfo fe felia aufu mufis non nennuentibus immifcuit:quib multa eo
Illi Ao beucnit vt vfcg in bodiernum clarilfimum fuum carmem telhnionio vete/
rum lucens fit. modulos l^pncos eiptomcre non bubitauit. £t ^tcrca illi erecta
fuitllania enea^fiio bicata nomtni.Et ipfa inter poetas celcbtes numcrata.Ei^
tamen opera maiotum ncgligcntia amifla funt .
'"Eufis bcracleotes maqmus picto: t ipe etate bac ( vt Eufebius babet )
inclitus fdit.^ii plinio telle lib.s^.naturalis billoncj peniculu ab ma-
^ _ ^gnamglojiamperduvit.^pefCB tantas acquifiuitvtinllitucretbonarc
Ecufisberacleotes ct "(barrafius opera fuateo nullo p:eao fatis bigno gmutari pofle biccrct.lbin
pictojcs dt autem vt idem iblintus ait.puerum vuas ferente ab quasaduof
laret auesipjoceifit iratus opennbi)Cit.vua8 melius pinia cg puei?
UTam ct fi bunc coniumalfes aues ipfc timuilfent. ^dem etiam fcdm
iQuintilianum vmb:arum inuento: perbibemr. ibarrafius quo>^
cg bac etate fummus picto: cum p:edicto Zeufide in cctfamen tvfce
^t.Et cum seufis betulilfet vuas tanto bcco:c pictas vt aues aduoi'
larcnt.ipc lintbeum auibus pictum txtulilfc traditur.Jta veritatem
rcp:clcntanttS vt scufiS alitum iudiciiim efflagitaret. Seb tande re
motolintbcoctollcnfapiauraatcgcrrotc intellecto palmam inge-
nuo pudo:c concelfcnt parrafojquontam ipe aues ferelliflct .
iN
I :.i
i
d
^mnmewmundf '
jDlofa pjoiniicic tgalhctranfalpine \jrtJ8. a.qao<3aiit Colofo ^oyano lacta runtcujsf^niJam^ta
iQiiattt cim romamcepiiTent tlUic colonias bcdwerc » i^ampbrte3tro|3tHtoU^aU|l^cdific^^^^^ e
T
»qtubu8 oiiqua aObiic lytant oznatam reddiderunt
tefimttnia elhet in aquitaniabauO longe a Sonciatibus popinis in qua pauius oucipuius s^anctipaull
miraculisqiHcfcitinpacc.d^ctropolisciuitaseJl.ciCKtobanncs.OT.pontire^Srcbicpifcopattmipjuijij
c6cefrit.attB c;i: euis caftcUis in cmitatc fet crei:it.'£t eide Srcbicpifcppatiu fiibiecrtivtbaberet ffolofan»
arCbieptfcopusiqnibns cumb^nitatcpiccifet.^ancoiunTregi fitbdita i qui in ea bonam Irtteranij gynt'
naiium etiam conrtitiut.^nea coipus fancti Saturnini^z aliquoium apoftoloium rcliquie fummovencra
tur bonoie.jis eiufdcin vrbis pnmus epifcopus apa^inis tentus att^ c fumitta capttolij arce g ornes gi»
duspiecipitatusxapitecoJlifocj x.i.. ...r
'^ro quocR gallic pioiunae metropolis ciuitas a biuto biittanonim rege condita cft . ©ua a tiir^
f no CIUS nepote ibidem a ^ualfredo aquitanonim buce tn pielio interfecto Curone nomibauit 'ca
Lftqufdcm celcbiis nunc ciuitas efttligerienim fluiiio abluitur. 0ui :©itungcs ab bedius biuiditt
ct ab occeano furfitm naiiigationem babet. a qua non paruam comoditate ciuitas ipfa pcrcipittbic qiiip 't
pe cum Stcbiepifcopalis fedes cpftat: vndccim fufffaganeos continet, (©ui-r pio maioii parte in Ccteica
funttet epmaibiiparte in ©littanic citenbiis bucatii nomen retinetis 5« francoium regno fita eft . 5pfa
cum multarum ra umopulentiflima fit babitatetiam non ignobifes fontinet edes.llbabitftbccipa ciuitas
plurimos cdcbics virosomni virtute et fanctitate infignitos . 5nter qitos binus d&amntts ciurdem epi
jEolofa
meiinldi
ifiSecliolanuni
ipoUu I.XXII
> fatCl AUH' pjumur t pungit) i>ji
M U Jnt afredcrat popuUcfe loca tucolftes iit quib^ cft caific ata 3»tubjcs appcUabaf imgantc amic '
ro perfaiB rcgc a galUs fenoneUb*’ no codita vt multi albueicjfctt aucta -r mllaurata furt. €a tn |loruc bc
bjCTU tudicis tgc alid pmo condita fiiiflc Picut.£t tpibijs tibyano? clanffima fuifrc.Cu Sicambn^ernia
nie pplVa ficambjia paim fo:ojc Picti tpc Sampfcnis occupati ^crmanie .putncijs d&ediol^ii venus bo
fttU amo acie? PiriisCtcs ^uliii infiibm rege obiutj babuaait.Cu quo pacc cofeaa fcccra peunerf vt vir po
Dui^ 1 vnn efficeret resnutfiut tame vfq? ab &enhii blicc baiib ciintas inag. aduentu miruimmodu?
Wta 1 inftaurata.O antea Subnat dl^cropta tc.bicta fuerit, tlfeediolanu qo mftou animii circudati ap
pcllata e.Smbit tiui^ epercitii romanii tuc ptiiit bltrapadu? finffc bucm: -r gallos ««mues aliquotplns
longobardic fiunt iJgm vuuicrui? in oi oomurcrn^cimnui oava. uuun^
itaiut:mimTfc6mabiccrttvrbecin]pUaiut.(£tcxTuonoiclxrculcd.ippcll.nut:tn bc.. — „
llruvittqc» nne biuo lauretio ettat ccdicatH."|boft ta biuturna felicitate pjiinas babuit molcftias beato 4jn
Solio ?dbucfuBfttteaITtanl8lrtlm1nttb^1baulopoftattllaTtallaln^^^^
ratacR pani quieiutra lOngobardis ea vros matis moldlus agitata eft.5lliP a kai ^ f 6 ’
nos fetagitat trecetos flozuittquouiii; fridenc^barbaruUo iinpato: ea folo cquit.Sema dbtdu lantfls
a parmefib^ i placctmis adiututanto patria rcedificaueritt anipu ^rdojcivt
frcquetiojq5folito facta viccref. Jnde mirabile babuit incremetu? dfccdiolanu em pbifico nali fttu ^ -b
incediiscaumatutfngosrigojtb^eqltter abefie Slet-ider qnt^noiefumm pontifetfcribitT^ptciuk^
cSKbisimpai
a
afeoKard^uVrcgii pcrfarnl
Sfcrles I
Sogdianus
©artus notus
flfliterus
j^bus
Si lanus vel argns
■?[j^£rre8ci^nomisfcgu8:©ct3u’Erarumrcjtrc§ ^dus filius firad»
tiuob^ tm menrib^^ip^que gsogdian^nonuf
rcainauit rtlSlb^T.a: qiub^ ob tEisbteuitatt ml mc
I' moncbtgnunibabcm*'. - „
lu idiis fiU^fyracb nattoc bebJ£?:Iib:u q cccfia
ftic’ bicif edtdit.que bebra panarrtbos wcat a pait
qd eft totuvTTctbon qd eft virt^: quafitot^ vtituofus
^n quo ts 01 virtute tant theologica (©politica pul^
cberrliue tractat, i^uej loeo ecclefialbai notault; £o
q? tc monb^toti^ccdeflaftlce blfciPliUcrehglofecBco
uerfatiols magna cura babere viuis fuerit .
Difrodot*’ grec^ byftoac^omtb*’ grecte pfcrend^
ea tepeftate byftotiaiz Ilbtos edldit.qs cu atbc
nls in coclllo legUfet plhma bonotat^^cft qui vt 0.m
tiliaif ait. ©ulcls -t cadid^.lbllni^ luU+nalls byfto
Orle blclt eu fcrlpflfle byfiojta.
Srlus cognomtto not^ Jxclm^ pfara re^rcgna
ult anls.ap.lfelc intto tmpib pifra Stbentefes graulf
funa moutt bella, ^ixi^iierfl tn ftiga nec ntlnceps p
fis occurrere funt aufltei^ regUl aiino beclnio eglpr
©pbocl^ atbenlSis poe// ab eo blfcemt.
ta tragici <0«e acero ob ibse|»i| magnitudine
biinou poeta 3ppellautt.58 vltimisijite fne piebus
iSopbocles
l^erodotus
•(barmcnides
tcUcirerat q» victo: c(rct.p gaudio ej^Jlrault.
/jli^taeerfcs ei^ nois fcdus cognomtto d&cmno
que bcb:a Sfliicru notant vndeclm^ gfara re;:
rcgnalut anis. 40. ©arp ftli^ potftilflm^ fup oms q
an eum fuerutXui^ regnu ab indla vfcB £tbiopta fu
per.c j:j:vi) ..piilnclas fult.Cerclo regni fui ano ^ao:
coiuUlu pparault x fublectos magnifice pault intab
naculo mirablll.lRegiUa vaftl cu venire reaifaflet eaj
ableclt.£t boiiotc bcfter pbultt-r in locuj ef’ .p regi
alRtairerfes tcrci^ qui x ocb^ Sfltie na babutt,
rl c% l^efter flU^ buoccclm^ pfaruj ret: regnault
annls.id.vlrcertcfeinisatyimanlsvtfulsfaclnotl//
biis etenia fibl apd pfas coparct memona.lfeuc illec//
tanabo egtptl rege i etblojjla pulfo ab fuu reuocault,
regnu.feic fiioja coluraaoevent^icognato?: ceceiptii
clpucB ftrageitota Impleult regtaytniillo fanguis aut
fcj:u8 ctatifue bablto rcfpectu. verutame btUlna non
eualit vltionSi^ula a fiils obtruncat^ ftut .
/JlRfan^ ocbl regis frti^.l5.pfaru rex: regnault an
Sinis. 4. (Senuit aut filios multos cc qulb^ bero
dot^ memlKbe eo aut nilmemotle blgnu babef .Ja-
dus veio feia^ludeou pontifcj: boc ipo ano in cc mo:
tui lobanls pdtiflcl pf is potificatu fuccedes.fcdlt an
nls.yo. vir certe bonus.t pacis amato: .
CSrmenldes pbus atbenlefls cofo:n'a boim fu^
glens tn rupe caucafi montts confcdlt . £t logicas
p:tmu8 inuenlt.feilc senonls peepto: eititit .
'^Srt^ Srfanl pdlctl regiS fili^ vlttm^ pfarum rep x
i^ljae p:tmo anno regni Slejcandrl pfaru regnu acci
plens regnault aniS.d.Plccupotetiflim^^efls: ncregie
(maicftatis bonoaixcflctibellucuSlcyandro magno va
ria fo:tuna gclftt.'Z!and<3 ab eo vlct*' x fuperat^t x a co/"
gnatis turpiteroccifus.vltaDarltercuplaurcijflnlult.
/T\£liflii8 pbus ei: 2*4810 infula o:lgine buce8,'P?armenidiS aitdltoiiques
l-LlSrtftotcles pfcpe nomlat: magna vimittS fue boeumenta edidit.
Y^lRenus SenonSiu galloiu bup.d&onucbrl anglo^: regis ftllns.ls.airue'
AUrl pfaru regis annocucirercitun-ecSoumtltu iSallo:us relicto ^lo folo
ytallam venlt.igterpulfiS vcteilb^ tufcis;eo:ucB vrbib^ occupatis multarn vr
biu (pollcratc ac luftlno telbb^)fundamtta lectt.vt moy blcctiir .
dMlflus
feCppocratesmcdu:^
eta0 nmnoi
l^olw Lxxiii
5ppoci'3tC8 filius £racli4i3 vt Salientis pnrao reips acutojiisC Ucet qur
I dam fcnbat afclepi})fili^Jct pitagojc t)ifapul^:oim medicoju pneeps: i u H
iinfula £bc>ct genitus p boc tps clanfliinus babitiis cft.lfeic medicina Ion
go tempoje pditam rcuocaitit in luccm.quc quingetis annis poli cfculaptj mo:te
lanicrat.58 voluptates omnes admodum tvteftabaninbileipulos fiiosvt tnii^
ll^tcrontmusfcribitiuramentoaflrinicttvtfilcntiumferuaretivtmanfuetiidinein
babitu motiburcg o(lcntxrrt:fuit(vt ferunt)cojge paruns piilcber fotmat grandi
capitis. tardicg motus multe cogitationis.tanx locntionisn modici cibi . ©icit
aute annis non3gint3quincB.£ui^ bec fuit pulcbcrrima fcntetia . ©.ui vult liber
efletnon cupiat quob babere non potefl. ©ut vult babere qb cupit: citpiat qb ba
Jbcre potcll.©iu vult in bac vita pacifice vlucrciflmllls flat llll qui ab conuliutmi
'tntutatur.©ut CEoml appoflto gratias agltiet ce ccfcctu rerum nb murmurat.
i£nopbil05opbu8actlenflsei:cyp:ogrec3 cinltate fenlctbus frequenter
accolls.fultt^ napfaCfiue vt altj blcitnt ccmeOfillus.Sppolonliis autem
iCii®CTrut8 bljclt eum gracili coipe ritlffcillam pjoccro -r atra cute, ^ncc illu
£bryfippus palmite eglptium vocab3t.£rura babult turgidat Imbecilla ateg; In
flrmatob quoo tefte pfeo multas cenas cecltnault.^crcebamr libeter flciib^ rece
tibus -r ab folc palTisiaudltot fuit cratis . Stllplone etiam -r renoerate ceccnmo
audlultifult^ vna aim £ytbco pbilo>opbo ftoyce fecte auctotiquotu fentetia fu
«.^d fumnui bonum qb bonefhim eft.tnbil cecft ab recte vluendu et in qiio vir#
tus eil. Canto In bonote apub atbeniefes babltus eft: vt apiib eum claues vrbls
teponerctur.©:naruntCB ipm aurea conana t Imagine erealboclpm-r fui clues fe
cere.lbabult audltotes erlmlosilnter quos anttgonus cum ibat atbenas civerat
3Uditot:cul 1 aliquando eplftolam fcnpfit.feic adolefcetulo cuidam Inepta mul^
Ita loquetl 3it.5deo buas babemus auresios aute vnum: vt fctlicet multa audla//
musiT pauca loquamur.TPonageflmb etatls fue anno cecelflt incolumis integer
acflneraotbo.
©crates atbenlefls pbllosopb^clanflim^ er pago alopeceft fili'’ fopbjo
ntfcl marmotari}:-? pbanerete obftetrlos ftlius.fultcB vt quidam ferunt
Snaragote pnmum audltottpoftea flrcbelal cui in fcola fucceflit magtf#
ttTcg Iblatoms 7 (>ttW8 ethice inucntot blstemgibus flotulKpbilojiopbiam em
vt £ttero fcrlblt euocault e celo 7 in viblb** coUocauln ceinofi^ introdurit.n coc
git CE vita 7 motibus rebufeg bonis 7 malis qrerc. ©ua obte vt fcribit 0olin^
non folum confenfu bomlnum vernettam appolllnls otaculo fuit faptetnfimus
ludlcatus.^ttCBOtatot .pmptus 7 acenet pmus terte fauotlno cum £fcbino bl
ctute vltlmas terre regiones plurtraHltT licet fapletlrtimus efletifc tame ntbil fcl
' re rcputault.^nce fepe lllttb blcebat vt bleronlm*’ ab paullnu ait. Ifeoc vnn feto
^ qb naciO.^^it tnfup focrates mirabilis caftltatc.luftictaialijfcE; vlttutibitsnn ai
Jfbcrates otato: gree’ ms qmdem ftgillo(vt blcitur)flc fcnptum crat.3lmic^ bomlnts cll fapietta etuf
inimicus vero bomis eft ftulticla eiustbuiUs quippe multe fuere fentetle. qua
rum bec pcloflflima cefetur.Sgc fle alienum vt tuum non oblluifcarls negottus
et qualis vis vlcm' talis efto:®cmum accufants qt CErlceret quercum: canes 7
byrcos erte beostquos atbeniefes colebant. Cande veneni poculo cefunct** eft
'^oftmotteetus atbeniefes penltetia buctitlmaglnem auream pto eius memo
irla in templo collocarunt.
j^®W®Socratcs natione grecus otatot clarfflim^t ^otgle audltot multo? pbo? p
JUceptor erimi^vt dbacrobi’ atteftaf . Ifelc tefte qulntlllano in btuerfq blcedl
aenerc ntWftnt 7 compt^i-t paleftre magis ^ pugne accomodat^.oes blcedl vene
res lectat^ilnuetione facillS 7 boneftt ftudlofus . Bc In copofltlone acco biliges vt
cura ei^ reptebedaf .Ifeui^ otatioes et oga ertant ac aUqua traducta funttque majna
«oluDtate legunr.£dldlt quoeg libcllu crbottatotln In quo bec ponlf femettq. Ca
hs ftas parctib^iquales erga te natos fleri poptas.Serua magis verbotum cg re -
3^*1^ utydlS^S b^tlcus t qulde graulfltm^boc etiam me t^e £ufcblo
1 Xafirtofcif.ietteftequintllianoieftbenrus-tbteulsacfemBfibiinftanstquem
^cydidcm laurentius vallenfls poftea et berodowm latlne loqui bocuft.quoiu5
opera nue ift pteob babentur .
® ucydldes
byftotlctts
'i
. W:'.
I?',
'm
‘ ;
'4r-
i'
‘ir
,3Eenopbon’pBi)8
SrciJtta tarcntiims
'£itcipbi)n pl5ita« &iij: e;i:erd'tu8 Bihcnimfiim citbeW
enfis fiUu8:bonjc» vereciiiidiisT fpectofus vltracg Ptci pofrit.mo? jtufig
.pzobiis et omnibus gratus.finl focratis bifcipulus t platoms emuluf
i©m3 jcenopbon inclito illi open platoms quob be optimo ftatii retpublice ciiii
tatifiB admimftrande faiprerat. lectis et: eo Oiiobiis Ubnsiqui ptlmt ab luce vc?
nerant fe oppofint.et cotra multa fcnplit, i©uo audito valde permotu fuiife pb
tonem feinnt.jfeiic pnmus ef bis que a focrate btcebatur notis ejrcepit et in pub?
licum edidit comentani fci ibeiis.ift pnmus ominum pbo:? fcripfit byftonam i
fuit etias but: ftreimii^.et qui et: vltimis babilome finibus exercitii redutlt afpe
fis et blffialiims itineribus g infeftifrimas gentes ac barbaras incolume lupa^
trlam condunt. 'Qltlt autem annis.89 .
litato pbiis
flntirtenes
gfpeiiftppus
incDica tarcntiuus niit uianeiago;ei,iiiic vt iMrirrot:enus an; icitei nii' pm
n lo^opbiis pytagoztcus bis tempotibiis nobiliflimus. et In omni virtutis
genere m.inme admirationi babitus.U^lc platonem pbm cum a ©yonifio neca//
dus dfct per epiftolaj crlpult.tl&ultacg compqfult et: quibus banc pteclpua fen
tennam babeinus.tluUa pedis capltallot efl: q; voluptas cozpoaS.£utus aut-
de libidines temere et effi enate ab potiendum incltantur.lfelnc patrie ptodltlo-
ncs.blnc rcrumpubllcirum aierfloiies.inuUu benicB fcelustnuUUin faanus eft
ad quob fufclpiendu nonlibido voluptatis impellat.
i 4 Jlato philosophus nominattflinms g boc tempus £ufcbto referne omni
' um pbou cbnfliinus fult.Srlftone patret et matre perictonia fiue(vt alif bl
cunt)petona.StbeniS fimill ble natus quo apub belon appolloivt retulit appol
lodotus.dbater a Solone catiflimus bunt gen^i Similiter artflo illi^ pater ab
£odru melantbt ftliu refertur. Ilaabult fratres piato Sdlmantem t iljlaiiconein
£t fototempetonam be qua Speufippus pUus onn bunl.ittteras bldlclt apd
byonifiu gramatteutfeb in paleftra apub anftone et:ercttatus.'(btimu nameg pt-
'cnife ftudulttpoeinata edidit^ tragedia8.£t piato p:o egregio cotpons babltii
cognominat^ cum pn^ Snftocles ex aul paterni nomine biteretur. ^iceniS au-
dlult Soaatem illo mottuo andlult £ratbyla t bermogcne.Snno9.i9. mega
ram ab euclldcm fe contulit. Bainc £yrene ptofect*’ tbeodoju audlultt "^oftea In
cglptu ,pfca^ ^betas facerdotefcB andlult vbl comite babult curlpUxm tragt-
aim.iRegreffus atbenas In acbademla motabatur. Cercp in ficillam naulgault
vbl aim mojtis perlculu euafiflet venditus cft.5nterrogat^ allquado in qiio fa-
plentlam quis adlplfcl poffet.iRefpondlt In non ejpeaado que euenlre no pof-
funttnec be pterltis recotdarl.^bijt benlcg piato in comuulo blfcumbens anno
etatlsfue.3u
«11111511^108 atbenlenftS pBus . Ifent in inltlo ©ojgiam andlult otatotem t
belnde Socrati fefe addix:lt.£t cum habitaret in pyreotquottidle quadrat
ginta ftadiis cmenfus audiebat focratem.S quo tollcrantiamaddlfces tranqutl
■ litatlfiB illiBS imitatot effecni8.£ynicam pjlot fcctas IncboaultjpttnccpfcR in ea
Tmt.Tblatoncm inflmulabat fallu turgidum.£t cum audiflet aliquando platone
flbl malediccrc.iRegium eft Inquit male audire cn bcnefccms.lLibtos multos-z
blucrfarum rcru fcripflt.Se eo Itmcrommus cotra loulmanil fcrtbit.qi cu rbeto//
neam glotlofc boccret audies focratem blfclpuliS blnt.Sblte z magiftrn voblf
, qumtctqula ego mibl rcperl . £uiu8 fententia pulebra fuit nn fcleima eft multa
blfccretet qo fcltiS eft nefclre.
Ibaiflppus atbcnlcnfiS pbus £urlmcdontiS ftliu8*platomS ex fotote ne
-^posi octo annos fcolc platonlcc magiftcr fiilt.^rafcebaf' facllcn volupta-
ti bederat manus. £ptcurec enim fcctc manus Jxdlt .^nde blogcnes pBus cum
bure redarguitebandc cum paralyfl folucref totault renocratem vt flbl itt boce-
do fucccdcrct.^torcus fcnpflt illum pediculis cfferucfcetlb^ interufle.fult cct9
pote graali tcfte ^blmotbco.iRellqult plura comentarta t byalogos. £iu8 ll-
btos arlftotelcs mbus talentis emit tcfte fauotino.Sd bunc flmonldes fcnpflt
byftotias.paim tnucnit quo pacto eje graciliotib^ lignis ficra vafa capacia .
^Uitacms mundi
J^olmm Lxxiiii
£ifalpi‘nc galUc vrbs Ciani' nomitie vmtftioj . ©iia plinl^ velle vi^cttir fmfle ccmditna po
Ipuli8 letins et manas qm fuerat tranfalpim.Cefte vero paulo longobardo byffonco ^llueri per
L farum regis temgibus a gallis Senonenfib^^ fimdameta laaa ftmt.^lcru5 longe ante tnfubtes
galli vicatim locu inbabitanere. Pee in margintb^ Cicint fiumis ex verbano lacu que nunc maiotc bicunt
effluennst qin lapiceo ponte pulcbemmo ti abicif . £t a Cicino flumie Ciatm appellaf vbi mfignis fcipt#
onis ce bannibale victona epbtit.igam vrbe fitit -caens falubritate ameniflima reges tBftrogotbo? x po
Ilea longobardo? libenter tneolucrut.^nccapub ipam multa ftierntjateclaregella . £t ^terea cn meia-
lano magnitudine faae.antidtate.ac Oignitate Cuu contedit.^eru nue mediolann plurimn ercclltt:5!mbc
tame x nue x olim clare illnllrefcfefitere. £am ctintate atbila rep bimo? tnreptam vallauiKct cii paulo poft
inftaurata elfet ©doacer ifrnlo? rep ©relle patriciu Suguftuli nug genitote in eo obfefliim vicg capra iit
terfcat.CicinucB vrbs mtccliter ab eo & irepta a teg vallata cll: vbi tunc ceces mapima ftul ciutu romanont
quam nuqna alibi poft romanl Impenj inclinatione comifla ftierat.iRudolfo aut burgundo ytalle regnum
occupante: B fcptiml Stepbanl pontlflas tempa vngan falado Ouce ytalta Ingrefli papia obfeflam capta
ferro Ignt^ vadarun^nterea Sgaplt^ pontife? roman^ ytallecB.pccrcs -r populi bacngartjT albertifi
In tyrannide ejrofl.^ttone ptlmu ex germanla in ytalia vocaucrantumcg ytalla a malis que Oiu fuerat p-
pefla refplrare ceplt^Tbertbarlt longobardo? re? monafteriu fancte Sgatbc et tbeadollnda regitia ecclefe
fancte d&arle ao gticas In ea clultate coftroi:erut,!£t 1 Intbptand^ Idgobardo? re? offa beati Sugiiftiniet
£Jardini3 p^ia vbi veneratlflime feriiaf ceferrl curault. et fepulcb? ex tadldlirimo marmote mira celeri
tate llrticra efttafpeau pulcberrlma.^demc5 re? monafteriu beati "(bctrl eellula aurea appellatuiet apd bo
lonam vbt cunam fepe reges tenuerat monafteriu fanctl Snaftafij maityri8edificantt:©ondiberta reglui
cccleflam fancti ^obanio bapnfte.£t petras epus Untbptandl regis cofangulne^ ecetaj fanctl Saulnl pa
plcconftnicerut.fi^ poftea epotnante vrbiS p ceteris ^obanes galeatlus mana vleecomcs ptlm^ ll&ediO
lanenflum bup multam adbibult billgentia^ ina poft multa ibide accurattflime fabtefacta caftellu magmft
centiflimu regio apparatu ai ampllfltma blbliOteca ftnirit.i£t lurta caftellu Ingcntan litai muris clnnnm
quo ferarum vluaria et pulcbemlnas venatioes coftltult. ?n cui^ medio fupblirimu monaftenum otdlnls
cartbuflenfiu cu eius fepulcbro Ingenti Impefa fabtefeclt.Xucl ipius amblt^ eftcenra x vlginu cubltotuni-
B93bet:nuc Ibapta In gymnafiis multos lurlum clutlls x pontifici) ac pble et medicine faentla claros .|g>c^
mnt aut multos pteclaros viros feO qui fanctitate et bifclpllmS pclpue epccUuerut £5yr^ ei^ vrbls eps bo^
etnna x faitatelaudattflim^.^nodi^ poeta eloquftlfflm^.lfeiabutt etSntontuigHayneriu medlcu fua eta>
te celeberrlmu d itt cunS medianaltb^ multa cdpofi»t.€t cattone faccraSllanu nlgru et alios.
■
r
f^crmee
puletus
©iogencs
^mmetasmundi
Cmics egiptiustjtit' aiioftrfe bicif d&crctinos pPiJSij
^ ^^fcipulusBoctcmpoicdwTJsbabctur.iQuietfiboTiiofuft anHquiflim’
tlU <stamen et mftnwifnfnusinoitmi genere boemne t adcoxitei multarum
rerum et artium faentfa tnme^oiboc eft terittapmo cognomen imponCTem .
ScripfiK^Ubtoa multos ab cognitionem btuinantm remj pertinenteat qutau
buc apub grecos ejetant. iQuunter cetera a verbo perfecto libtum edidit et bi-
jai vtp3tet,^.tEanit3te bei.^eoa gentilium ftuflebominea mottuoa»
[-•(buletus apber madaurenfis platonia etiam bifopulus bifdem tempo^
tribus claruit. l£t ibidem lib»s multos edidittin eo enim fumme erudi^
Ltiom ptecipua Ungue copia t gratia coninncta fuit.Scnpfitenim Ubtos
be Sfino aureo d^amotpbofin quam grecanicam fabulam appellant . libel-
los quamoa flojidonim tyco focratis.libtn bemudo «.Cuius becfmlfcnte
tia.lllibil efl CEO fimilius (BVir animo perfecte bonus,
lotinus pbus pia tonis qnotg bifcipulus t pojpbinj peeptot p boc kJc
tempus notutt.!©ui ab omnia virmtis oanamenta compofitust ommu
, ertam biuinarum bifpofiuonum ftudio firmatus ftttciuftusjfoatsj tem
petams -r ptudfe ecnut. ^ui pmdentie rauone fe fuperare poflTe crederet foitu
ne impetus. locum quietis fedis elegit vt ab omni couerfattonis bumane
ftrepitu feperatus fe fottune inuidia liberaret, titilla quoeg illum befideria cepe
runt. Ct ^erea Ubtum te virtHttbus pulcbemmum edidic bi)cit(® ammam ra-
tionalemtqua in celeftibusbabttare fedibus non bubitabattnon babere fupjja
turam nifi ceumtqui ficurSol luna? illuminat ita t ceus ammam illuftrat.
_ ---..-^..-^..Ti-alliumpmusbupletb^
buit ^ter frigus et peram in cma cibos ferebat. Cum rcnpfiflct cuiddvt fibi cel#
lam pararetjfaciente ib itlo tardUistboliUm .p bomo babuit-Cempote fhgoas
os boltj' ab meridiem vertebacCftate ab fqa tentnoneim eftate m tauida arena
fe volutabatilfeiemc cooptas niUe ftatuas amplectabaf .^demcumvidifletbue
rum concaua manu bibentemtabiecit vile vas qtiobl^abdjaroftensipucr inevi'
litate fuperauit.©icebat omnia efle beommjet fapientcs ceottim amfcos ♦ bme
UbfolemfeCEnttcumbiceretaieEander.-^etequidvistaitnolimtbivmbtafa-
, ceretCt fama fuit aletandrum biclflc fe velle efre^iogenem nifi eflet SletantEt
ferunt quidem btalogos illum feaffe et tragedtas f^tem r alta pauca t cui^fe»
tentta cttifit.Si quis bonum cum amoee bederit ubt confilm t ptefta iIU' cu amo
re obcdientiam.©bt}t betnde tempotibus ptolomet pbiladelpbi+
Ifeilippus pdice regis ftUus vigefimufterciUs dbacedonum ret. regnauit
^anniS.ZT.mu-vti^bellatotqulfua virtute armentebitbtmle Craciem
ac Ib^aUe regna ftmul obttniilt.f uit autej bland^ alloqmot malens amari S
timeri febt monbus graulstvlnl nimis cupid^^ifeb ebtletate bigella In fuis am
bus moderatus.CumcBp impern fui finibus tuendis pjocul eruffet tlectana^
bo ollm cglptl ree In matbemanca periUflimus qui ab eum ttmote regis perfa^
rum confugerat: videns ollmptadem pbtlippi coiUgej pulebemmatea atte maf
k gica beludens compteflit qua noae eum mater ohitiniaR «.r, «
andrum pepit ftlip.i0uc •(bbilippus recdlcet mater eius ollmpias cofka vH
ro luo Tobilippo fuerat alepandrum non et eo feb eje feipente ingentis magnUu
1i»bllipp? ret maceconn ^ nilum educauit cbanflimum.tlato autem alera-
®’^^notill fcripfit.S.filiU mibl genitum fato quo bifs gfas ago non tamp
inde gnatus ut tgp cq qp nafcl contigit tempibusvite tueiSperovt abs te em
ditus btgnus flat: Mue poftea areftotiles bitclpUnadum aflumpfit et p quique
nium fub eo pbo cremttqui^olka Jg>ucq)bala equum Indomitum manfuetu fel
cit-r intrepidus cquttauiu©ue cum Ibbtlippus conibetiflet blnt fe et beo? re
fponfis cognofeere q? poft eum regnanirus clfet.^nae z currum reguim zeSs
cum fumma auri a tEdlttqul contra reges -^eloponenfia caftra moult: cequo vl
ctojie cojonam cum gaudio patris rqjojtauit . flcc^to beincc Impio regem fe
terrarum ommu ac mundi appellari luflit.
JFoUu Lxxv
r 4c);aii3cr magnus m»rtu8 1 vigefini^
fcmaccdontimiejc vWflio Srfani pcifara
_^rcgi's anno maccdonibus regnare cepit
£tregnauitanni8.a.etmenfib^.^. vtgintitip
pe erat annontm cum regnare cepiflet.'^bihp^
po Igitur rege vita functo Slci:andermO)c ilUrt
amCquam nuc Sclauoma Oiclmu8)ar(icnti ant
ruo fubcgit.£t romartotuj infulas obtinuitifta
timcB cum tu Spbricam tranffi etaflet eam totd
fupcramt.Bcinde Myrtas rebellante ingrefTuS
ca cepopulata i!0amafcum erpugnauicSydo^
nem fubegit. ^nde bicrafalem verius ,ppera8
tbttudcozum pontificem veneratus vrbem eft
ingrclTustiudeiS immunitates conceflit: inter
bus rebus erectus tacito gi adu tn greciam conj
tendit. 5ncboatu ccinde a patre perficum bella
co ad ^eifas Oefecifle . 0ulbu8 motibus oc^
ferant vicere fe vlp crecerent.£t atbemenfes L
cutl pml cefecenint: ita pjlml penlterc arperunt
Iblcfi; ab anatlmene pbo placatus Immumtates
pariter 'z pacem elfde ^Itbenl^lbus ccdlt.Cbc
bas rebellantes mop Incendit . lacecemonlos
fubiugauit.£giptum quo® intrault in quo ml
rlflcam condidit ciultatemquaepfiio nomievt
infra patebit Slepandrlam appellaiut. ©elnne
cum In pafla-m .pcdflflet et barlus fuam pi^
clam vilipeteret. Subita legatione matris ©W
pladls que graulter infirmabatur d&acetonlas
repetiit lit quo reditu bum ep afya tn mlnote afl
flUJ p fecllefpontum tratjixret pbrlgiaj fimault
itjacedoniamBUcnlens matrem conualefcentq
Inuenlt .Slepanter Igitur relntegratq eperotti .
£um omnes regiones circa eupbrate fuo adle^
clflet imperio ponte facto eupbrate tranfluit. et
Iba fipoltm apptoplnquault.^n qua barlus p
faruj repmorabatur.^n epercltu eius fuerre pe
ditum triginta buo mlllat equitum quatito? ml
lla qulngetlinaites centum.lpppti._bac tam par
ua manu vnluerfum terrarum otbevnnm fit ad
tnlrabillusvicerlt.Sn egredi aufus fuerit incer
tum cl^.£um ab tam plculofus bellum epercitus
legerit non luuenes robuftosi nec pmo no?e eta
tls feb veteranos plcrof® etiam emente mllitic
qui cum patre patrulf® mllltaiierant elegit x vt
non tam milites ® mgfos mitltle electos ptii^
re8.<@2dlnes quo® nemo niu fcpagenari biv
rittvt bnclpla caftrojum quafl fenat rrtpubllw
ce vloeretur.^ta® nemo in pUo fugaj feb victo
riam cogltault.Contra rep pfaruui barlus iidu
aa vlriu nil artrlngere affirmas fuls oc^tta co»
flllavlctojle frirtlue couenlre.Jti aefe pfaru lep.-
i:etanriliamtIitufucrc.0ucnonmin arte alep
andrl ® virtute macedonu fuperata terga verte
runt.1boft victojlam malo? gars afye ab eu b?-
feclt.S>elnne nudatur ©arlu cu ingenti eperci^
tu aduentare Ita® times anguftlas
rltate tbauru tranfcedlttet ab Carfum
«enlt vbl infirmitate grauat** qmeuit. jnterrea
©anus cum trlcenti’8 milibus peditu t centus
milibus equltus in aciem .pcedlt. Slcpanotr co
ualefces epercltum In boftem bupittpou bec pll
um Ingentibus animis commlttlf* eo vter|
®repvulneraf tamdlii certamen anceps fuit q
ad fugeret ©arf.ifpincc cedes pfarum fedita
eft.£efa funt peditum fcpaglnta vnum miUatej'
quitum tecem miliatcapta quadraginta milia .
j£p macedonlbus ceclccie pedeftres.c ppp.equl
tes.cUtncaftris pfarum mulmm auri ceteram^
® opiim inuentum. 5nter captiuos calbvir ma
ter t vpo? eacem® fo?o? ”? fille bue ©arij fuere
“0011 bec opes barfj blulclaru® apparawm cp
templatustadmlranone tantanim rcnim caplf
etttinc berianej captluamblllgeie^ter fo?me
piilcbrltudlnem cepit. S qua poftea fufeeptum
puerum berctilem vocauit.©3rlus cum babllo
niam .pfrigiffet p?o redimendis aptiuis alepa#
bro magnam pecuniam polllcef tqul non wcu//
nlam feb regnu petit. Cum fpe pacis amifla bel
Ium ©anus reparat quadrlngetiS milibus pe#
ditum et centum milibus equitum obulam va-^
dttalepandro.pc«lbecp?eUumcommrtttf d&a
cedones in ferrum cum contemptu toties a fe vl
cti boftis ruebantiecontra perfe mo?f ® vinci p
optabant.iRaro enim vllo pilo tantum fangui^
niS fufum cft.©arlus cu; vinci fuos vlbtret vo
luit mo?l T ipetfeb a .ppimis fugere compulfus
eft.feoc pilo afye Implu rapulKcutus tanta fuit
fellcltasvt poft bec nemo rebellare etiam aufus
fuit. £ppugnat et Bfipollm caput perfici regni
©anus a cognatfs fuiS captus in grana; vi'
cto?l8 aureis compedibus vincitur: mnoe mul
tls vulneribus confoffusinten]t.£tficpfarum
re^um finem accepltcum regnatum fuit !b.l4
regibus annls.a bircamam martof®
fubegit : ibl concurrit el ama;onum regina cum
ccc.mtltbus mulieribus . Tboft bec India; pent
vbl po?rH8 rep capinir et regno Indotunuiati-
tus eft. Candem cu In babylonlam reduffet mf
ns blebus ocio bedltus: accepto poculo media
pottone repente velun telo conflpus Ingemuit:
E £affandrum antipatns filium batifr venena
Culus tanta viS fuit vt non ere non ferro: no te
ffa contlneref nec aliter ferri nlfl invngula eqiii
. poaierit.iBuarto ble indubitatam fenttes mo?
tem agnofcere fe fatum matO?um fuo?a ait. Sd
poftremum co?pu8 fuum In bamonttS templo
condi lubet. £um queterft quem imperii face>'
retberedem refpondlt bigniffimum.fcptobie
pclufa voceepemptum blgito annulum perdu^
ce tradidit.lReCcfrii alepanorimenfevno.anos
tres et.prp.natu8.vlr fup bumaoampotentlai
animi magnitudine p?edims.
linea ponti
^a<ju8
jQnmtaetasttiUnM'
Stc 5(3du8 fc^t'’i«ceo? pontifc^; pojlm67
tcm ^ohanis potificis potificatu fiiaedef
fedit anms.jojvtr certe bon^ t pacis ama
toj.ocaimt alejrandro irato liitcis qn wlebat va
liare bieriifale mditt^ pontlficalib^ que vides pia
cat^ Ibito befcedit ce eqiio.m nome adotabat po
tificccB venerat^ ell.iBemH cu intraflct cimtate ob
lata fuit fibi ^ta bamelis q be ipo erat, -r aij co
ram eo lectaf iiiflct valde gauifus eft . SumpfitiB
maiote inde fiducia pugnadi cotra bann.iSt cotv
ccflit tiideis Ubertate fuis legib^ vtedt.et q> fcpti-"
mus ann^ elTet abfcg tributo ^ter fabata terre.
Otlias ladt potiftcis ftlrlcptim^ laebieoi? po
tifet: fcdo anno re0m ptolomci patit t» port#
fitatu fucccdes fedit anms.iV. Cuius bignitate le
ges apub iiideos cullodiebanf optimc.Ct auttaf
bicruralcinommpace babitabar qua^teretias
gcntiu reges ipam ciuitate et templu fiimmo cum
bonote babucrut.et maj-is umnerib*’qtnaHeft .
linea Cbriirr
Scbym
regni pmdpmm acbvm mnss rawcb vtpt;
3i-ivi ah iJllaatbei ptinto
gimomdi.4'900.
013onarcbia
Jria Sfte regio ab otictc Cufrate fluino. ab Ji
„ _)occidentemanntedi(crr3ncoTegiptotermt|,
natur a fcptentrtoue firmemam etCapqdotiam babet. Ct a mert
dieSrabiciim finum.
^Ste Seleucus vn^ ex aletrandn' pancipib** in fyrta poli eu re
3bgnum obtinutl.Seb antigon*’ ipm‘ct:puUt.©ueptolomeua
poli obitu Sntigont beutcto bemetno et^ftlto rellituit.58 pollea
regiiaiut annis. yz.Cotinuis aut labotlb^vfcKab octogenanos
annos femg bellu gcflit . ^n q oepugnas tande ettina^ ell.
^Jtlngon^lbbilippi regis fili^'talet:andn frater poli atjY»
iCi afia regnare cepit. ct rcgnauit annis. i8. Ifenc inter alefandrt
pnctpes vn^ babebaf .^ir certe fupbilfim^ . ideo multa bella gef
fit. Jn qmb^ tande occubuit, ©emetri^ei^ ftli^ fuga fibt falutem
penjt.
' Srabclla pfect^ fuplhaofum templu ediftcauit in mote gari'
' yym vbi pofuit tlfeanalfcn fratre ladi pontifice.d erat gener
^leyander magmis
l^egeo Bfrie
Seleucus
fu^ . Ct b ic mcipit Sflfma t udeog. q?
mfnadbefeftcid ^bipntveletrcomu
flntigonus meati bi' ^
t» cttfutSa
maritam,
qd fcifma
vfcBabbc
lli'ucnone
teplipro^
manosbu
rauit.
titiocbus Sotber feleua regis filius Iccudus Syrie rtxregnamt annis
c/_».ip.ab illo reliqui Syrie reges annoebi cognominati funt.
aierandro magno in ipo ctatisT victonaru flote ettincto. trifte apub om
nes totacBbabtloniam filcncium fuit^t vltimam fua voluntate in buocc
ctm quos ab adolefcttia comites babuci at ampllflimi regni lui fuccelfotes cof
— Ilituilfet.Ct illi buodeam qnib^ regnum biuilerat cocotdare non poflent.^nf
finita fere bella ejrozta funt.lbollremo cum buiufmodi teftamcntaria particio effectum Ibnin nequiuit cott
ti itts alijs .ll?>ij quattuot viridi linea annotatt iutta .ppbettam baniclis obtinuenint regna, ita vt Selsi
ens ret: elfet in fyria.-^tolome^ lagi rcy egipti.-^bilipjs^ reje m3ced0num.antig0n^ to in alfyria regret .
ternas pfaiis
©uftus atrcius
l^olmm Lxxvi
£ma8 pbildjopbue atbetitoifia ak#
l;caiidn. temge damitMic t>uin aleja-
der obtinere vdlct t pbfiterct flibe ^
naa reftinttBfnadens atbenkft . vt non traow
rent et amtatem.Cande aIe)candro ctuitateob
^ tenta bemas et adbeTtt ale;can&ro et:bibe8fc
^^famtliare.^erB atbcntefibb8 alejeandro facri
fteare vol&biiatbiijtt. videte ne bitm celo co-
ftoditis terram amittatfeibuius bcmatt8 biv
ctum fuit.Smito mutua me erogante pecunt'
amtipm et pecuniam perdam.
abintus CttTdtte plStta increpauit ale'-
jrandrum eo q? fibi optabat adbiberi
biuinoe bonoteo.b. St beti8 C8 lar^
gtre nobis beneficta immojtalitatis -t no auf
f^as.St bofflo femp tb cogita 3lt)8 poftpofit].
biebos quibus ^Hcjcander natus elfcbirtS ptodig^ romatti terrin' fuert.
tlam fol vifus eft pti^afle cum luna.Sajca fanguine fiidaueruntnn bie plit
.c, Jtes lune apparuerunt Vn celo . Ttloic vfi® ab plimmam bieipartem tendi vifa
eft tunc et faica a nubibus ccadcre.ct p feptem bies grando lapideis immtms -r te
illarum fragmentis terram laofiime verberauit .
OUimpias dfeater alcjcandri occiditurjquc mojtcm fine omni paiiote mulicbji
imperterrita furcepil.
•(bbitippus _ ©linipias lllectabanus magus v^©nfil,pfecutio&cillo Ibbilippoet regno
rcjcmaccdonu mfale;candn pater alejcandri l_"fuoinfacrafcrtptura.bcrcgtbitsvero£git
biles fuert reges ipi^
qbideo cucnit.quia
reges illi pene femp
pugnabant cuscgip'^
rijstfraclattteinnie^
dio cotum iugiterafr
'iitgebatur oiiocuncB
fc verteret. iCTptolo^
mais grauitcr cos afflii-it ideo btrpft funtin nationtb^.
XStc '^tolomctis lagi filius pttmns poli alcjrandrum magnum egtpuo^
ret: regnauit anms.40.|fe>icciuufd3m gregari) militis nomine lagi filtuf
fuit. egtptum . affi icam ac magnam arabic partem tacp amplum fuccdfotibuf
fuis reliquit fplendote vt ab eo fubfequrtes cgipttj reges ptolomcl bicu ftnt.
<!^*X'£:olomeii8pbiladelpbusfcdu8egtptiret;regnaurtanni8.58.ll5icaij
Iptolomci lagi minimus filius effet pater ante motteregno ccfrtt.quo^2
pietaus et:emplo amotem populi itiueni conciliamt . fete quippe cum
omnium feienttarum bocuflimus cflctiet llratoncm pl3m pteceptotem babuifr
fet bibliotecam toto otbe terrarum nominatilTimam conllrut:tt.^iic ab ptimu
alejeandrinum cum romanis bellum Edur3utt.feic famulantes in cgipto iudeos a ferintutis vinculo refol
Mit vf(® ab centus viginti iiulia. £t eos in bicrofolima remifittet vafa votiua Oeajaro pontifici .p biuinis
fcnpturis babedis quas in eadem :©ibliotcca coUoauit.feuic beromea mater t afinoa v^ot e^: qua fufcef
ptt euergetC5 1 bcronicam filiamt qua antioebo Seleuci filio vjtotem bedtt.
cta5 tfiudi
^Illius canui
Ciiilntiusana
lusblctatot
nanis bicratot
X
£
limus
i^iimnis
genuttus
/ermlltis
&
©ayusiulpl
d&arcus
tlHsblctatot
vakrtus
&
Manilius
Bccus
■otquatiis
&
m
e?tc £3imllit8 fi(rfH8 ejpugnauit
veicntos cjiH Q Dccctti sjsttjos valde
rcimanos attrtuerat.^tmB^.vcw fabo
fefioitcs galli ab vrbe vcnei nc t vlctof
romanoe vnteamo miUario a romatat
bicnijo rege fiio roniaveneruK^ fere ro
manum nome telcuerilt^rbe occupa-
ueriit: necBtxfendiqiuccB nfll capit oll
ponnt.0not> cu blii etla romanl fame
fabpiarrt a Camillo qnl invlcina clulta
^ablttsma-
]CimH8
Miuntus
bCClHS
fabJlclws
■jbttbllue co:
ncU^mfitn^
d&arcu8 Curt
«8 bentatiie
fimeqj victi fimNlboftca tit accepto au-
ro mtlle libtai u ne capltoliu obi iderent
receircrutifeb fccut^ cos cannll^jlta cecl
dlt vt T aurn qd biS bamj fuerat, t oia
militarta flgna rcuocarct.bonot cl poft
^nuilu fcdtis bclat^ cH .
Q^lnn^ clnclnat^ inuent^ In rure t
ab aratro .alfumpt^blctatot crcat^
eftiqnivrbeoppteflamab boflib^libc
rautt et pjcndtam accepit.
CmpctUoj^eofulugrauiflima pe
^ A ftllrtiavnlueifaj roma p blenmuj
affllpt .p qua ocpeliada potinces lucof
fccmco8 Infhtucrt: et fle .p ccpellada pe
fte cotpoi? acccfflt motb^ animant .
Cmpc illoii buos cofulti romane
matrone multos veneno pemeriit
et p analia quanda .pdlte coacte funtjl
bere venena q coreratiqulb^ bauftl co'/
fumpte funt ; fuerutcg.ccc l^c. bamnate
pfacfaclnotls .
«■tflno ab vrbccodlta. ccclrejtvli) .
3ftc gayus gallos iterum In bella
ruentes vicit.
gitemarc^cu. 6o. mllib^romanls
pugnaulteotra gallos quos Infli-
gam coucmt -r grauiter micidault .
Cr Mb iftis cbfultb^ "(bublio Cotne
^^llord&arco atrio finitu cllfam-
nlticu bellu5qi5p.i;lli:> annos burault
cu mfta clade romaitomincc vlFfult bo
ftls Intra ytalia qui romana vimite ma
gtsfatigaiient.
Xgiti cofules buo contra lartnos ptt
gnantffi.beclus murena coful oca^'
fus fuit et H&aniti^ totquatus tnupba^^
ult.Cui^ fill*’ cu cotra impium cofulum
contra boftes pugnaflet t quaitls vlcto:;tamc pater inobedienrtam vir -
gis ccfiS et capite punims fiilt
tina coniulum iRomattoram
Claudius
marcus
Galerius
flaetns
.pftrart.:
romam tenderm a Ceno cotnello ©olobella confulc beleti funt .
E^btiaus vir blgne mcraojlc nulla induftria fuafii pirrbl regis a romana vrbe bluclll pomlt . obbta
em fibl a rege imperii partem rcpudlault.5dco pin bus ait.lfe»tc blffiallus a virtute ^ fol a curfu nio
auertl po teft.igms ergo miretur bis motibus virnite militum vtetotem populuromanu ntlflc .
3'Stc ■^apimts cum adbuc puer aftutemam rcfpondlt vt celaret fccrcntm confulanisivrgentccm ma-
*trc vt rcuelaret arcbanum fenatus quob audlucrat aim patre admiflus.alt quob quefltum erat. Snee
pedlra magis vt vnus vir bitas baberet vestes. velvna buos vlros.Conflucntibus ble tcrcla matronas
cetu tmpudcnntpuer fcnattil rem narrattet laudams eft puer.Ct edictu cft vt bccetero nullus puer admitte
rewr in fenatus confilui nifi illc.Cum aut vir eiTet factus w virum beUiwfiffimum euafii
em0 nimiDi
Lxxvii
i.inea Cbnfi-i
£Uu& filtits Scbim
linea fresum
3fne
Sntiocbus ffljeos
Ste antiocbus ci^ note fcdtie cogtiotiiofo Hbc
08 Sntiocbi pnu fili^ttaxf fyrie rcx:rtTaut an#
nte.t^.pmo vvoje laodicca babmtiac graiiifliinum
bcllu babmt ca pbiladclpbo rcjje Cgtpti: tande aicc
prt filia regis cgipn noie bcroniccn ftog paean»
i6luio filius acbym anno nidi.4
aTllnocb*’ galcne^ ci^ note tcrei^j quart^ afyc et
fync iej.-:re6nauit annis, ao.erat fiii^’ aniiocbi
tbeosSe pma v;i'otc laodiccatque vii'u fimj veneno
ejLtmjattet beroniccn ia filijs ocadit. iiftuq; galen.-
cum filifi fuit .p pan e fecit regnare: jpiter qd euergC'
tes fyriia vaftaiHl.;Slei^ ptoloinc^ poUmodil illfi oc
cidit bitob*’fili)S Seleuco -r ^Intiocbo magtcrclict'
~^©repb^ lude^ vir bon#’ atej; inagnanine : i©ui
ppliii ludeoi: ab clarilTiinas rena caufas Ebuee
ratrpsftcB viginh t buob^ anuis fyric et pbcniciS t
Samarie tributa bifpenfauit. relicto bircano filio cc
fuiKtus eft.^s bircanus in tributoa bifpcnfanoe ptolomei fucccfltt vir ab tpfa
puericia inirabif virnifl atj ingenif.^iu cii terciildecimu ageret annu tentoftra
lut ani p:udena:pater ci^ voles cognofcae adolcrcens virtuteieu tu fohtudinc
buoK bieru inifit ab femtnandu cil trccetis lugls boujicclaus loaa quib'^ ligart
tur:0i!ob vides blrcan^quodda virile ntae fua ctate cecogltaulKbcceni lug:!
occidere fecit. t£t carnes bubulcis fitis biftrlbuit : pelles vero co;:? bimdes lota ...
nntiHfirnl boum fecit.p que boues llgarcnf teiT-icg fcimnaiut qua fiblpater comniifcrat.
^Inc4 launuilLU ab patria raicrfuspTurlmubllectuseft.
irymon tiluisii^nyc 'qpSteSymoncognoiiietoiuft^micpdtifiCiSfilius:
poetate bcbteoni fmmf pdttfee nioituo pre ponnfi
catu accipies feditams.is.blc^prcr piu ciiltii t iiiilu re
^/leajar^ ponnfee fy momS luftt frater niojtuio p:e MX >
v5^et i0nta ei^fratrls filio adiauc paruulo ipe faccrco
cqpjinctpatufufciplensfcdttanniS.iT.mifit ptoloinco ^
pbllattlpbo.toi). viros coctiirimos ad Interpietadu le ^albrt
gemicp aut blclmus.leevtisi vfus fcnpturc obtinuit cp
^^qncB parim nunicru cecrcfcentcm obticet. wjvM
Jleasar^ accepta cpl’a a ptoloinco piailadclpbo vt
tmtteietfeniojcst boctoseS lutcrptatiOj legis ccl vlue
tls faceret intc ab rege mittes qd poftnlabat ita fcrlpfit iffC
epvna qfltrlbuco LXX. 'IntCrp^CtCS
ctifltmos virose^ —
legi lege ferentes
qspoft legis tran
fcriptioneab nos
cauteremittaf.Cu
ergo vemfletfeni#
'oje8.lOT»cebie-
rofollmiS ab rege
inalcpadrlam: ab
eo bcignlflimefu'/
fcepti. ©ftcnfoq;
regi legis rotulo i
qlriS aureis pfcri . _ .
pte leges ptlncbiif et flnglbs In flngtis cellulis rccliifit
Mtti in.Ti .bicb^ lege cc beb:eo i greal triifttilert.Slc^^
cocojces in trartande(vt auguftln^ teltaOfinc aliq vcr^«
boii aut fenfus btflbnatla illa tradurcidt : qua a iudeistejg^f^
appjobata Bemen-i^ ab rege obtulit. €t vocas ab fe interptestgras egitr re
nmit eostbonas vnicinq; optimas n es ftolas et auri taleta buot-t calice vm^
Omias ci^ note fcds fymoniS lufti taletlt totu couluatojlum»
filius . ei" bebteo^: potlfee fcdit amS.p.puuP mftcipecuniis avar^^c^
lo legi vel poti^ auarlcle negamt tributa euergetl. jpter qd tota pene ludea pi^
clltatafuit’tiuccitui‘babaf.3lt'fepl5^'po tntcrfuos UobiltSpacercfojmaiiltT
faca dotali non tn ponendi funt in lincd
pontificali pjopter ydolan la et eoi? peflima opa et quia male mtraucriit.
i^mtacta0mimdii
‘SJ^Jletaitdria cgiprtMiagHa rfuitas antcjtpi' aducntu.ao.fup.ca.ab Slejtandro nj^gno ^ulltno ljib,:ci
^W&ri.attcftate condita furt.aie>:ader cin magn^ a& ^ouc animone Bscns cofnltur*’'r £c ciientu futuro
S 'llrum 't ce ojiginc fua.lRcuerfus ab ammonc aict:andna codidit.£t colonid niaccoanu caput cfle dl
giptt iubct.inon)e fuit triu vrbiu pftructa? ab ale^rddro magnot qiia? vna fuit in cgipto p tuiwcratc arcbt
tccmC^t fcnpftt ® itrUHt*’ if» pbcmio llbzt pmi ce arcbitectura)locu fonitai bauD longe ab boftio ntll vt bf/
clt ©olln^md plurimi Canopica &lcut.2lUa ftrujrit ide alecadcr In afya.Slla Irt fcltbla fiip tbanalm.Slcc
andila Igif alctandrl op^ Slccandrlnome fllccandrl buftu.at) qd ^iili^ ccfarpoft tbeflallcu blet morte
CR pompey cu vcnlflet alccadrla ambiguo turban vulgi murmure pmot^ p fpccle religionis Ccfcediflc legi
tur.if t augulF £efar poli victoria acttaca Sntomacg ceulcui -r coactu mori code venies alcpandrl corpus
j-cucretcr afpctit.CucB cx co quereref Sn ^ ptolomcu vellet afplcerel elcgatiflime regey ait fe vicere velle :
nd mortuos. €i^flt^(vt ftrabo fcnblOclamldls forma babultr culufcB latera qtic In longu tenbrb-at circumit
iabaf ftadijs fcrmc.jo.banc vnlucrfa? vtjs blftlncta ferftti qulb^ eq -z curr^ coducl polTuntifeb buab’ lattf
fimis que plus Integro etpadunf .£t fcfc medlas ab rectos angulos fec3t.ll&umf aut(vt ^ofepb^ luteus
tradidit) vndlcg aut icomeablll folluidlcr aut iportuofo mariiaiit flumtb^raut filuofls paludlb^lbulcberria
quippe ollm fuit . iPuc ^5 clultas optic munita clltcecorls mentb? flrmlfcg altis muris x turrlb*’. 5nt’ f>o
nd clultas feb pene aceru*’ lopldurplena ruinis r ccfolationlb^ vidcf .Celeberrima ydolop pbana oabuitt
«cc-nd -r cpianoir templa adbuc cetanua.d&ftas quoeg babiut regias edes que x multa vrbls parte occu'
pabat.lfla qulUoet regu illa ,p Ubltovolutatis aliquo ornameto cecorabat.Ct vbl aula Slcjrandrl ollm Ile
tit:l?odie coluna cx vnojapicc pclfa mire altitudinis capltcUu babes acuturquafl turris appares pofita e *
libabet qj ecetam ab fetm d&arcu bictatqua ^acobltc inbabttat. d&arc^ etn cuagellfta bule vrbl pmo tpm
pdlcault. Ct cu ibidem ab apfts epus fulflet ordinat^ eccias ordlnauit mftas q mortuo Sman^ el fixeemt
blnc In btinnls erudltlflimi multi emet fere viri.'(bbilo natione tuccustqul multavtilltcr faipflt. Clemens
pfbltcr.i@rlgenc8 pfbitcr oim cfcelletiflim^.Stbanafi^ vrblsVps.i&tdtm^.Cbeopbll^n altj Innumera-
bilcs.Cttra vrbe fiint bite marmoree colune locu cecollatlols blue *Ratbertne mar^rls olletatcs . Ubabet
veneti in ea vrbe buos fonucos x ^anuefes vndtvbi negotiatores x merces eop coferuanf.Catbclanl qs
in Clina regis ftcille.Ct bq facella pulebra babet In qb^ blulna pagunf .Curri q j Cartarl x alie getes fuas
ornatas babet bomostq In nocte p lairacenos clauduf.Cll aut bcc vrbs In vna pte mare magno clnctattn
alid amenlflimis x fatiliflimis ortis clrcufeptacu gleba fruglfcrar q nlll aq Irrlgaf ."(bort^ cuftodta farraee
nl nuc billgetlirimc obferudt.rl&otefcB buo ab boc In riuitate factit^aues aduemetes sfplcletib^ oftedut
^eruteg colubas edoctas beferetes Iras vt tunores ab incitrfu infldlanuu cfle poflint.Colubc cin atmqtus
vt plini^ refert intemucie In reb^ magnis fuere.Ct cpfas annejeas ea? pedlb** obfidide muttnenfl in caftr#
confulum bruto mittente.
Mkxmdm
^ummem0‘m5oi
l^olm
Lxxvin
©Cft10ftbc«C3
Dfmoftbcncs fuit oim gi'ccte ojatojuy pnnccps t et aucto jftatc bcrmippi:
r
SrtHotdcs
(Spicuiua
aienocratee
oftcndtf patr^ in ofricina gladiom fuiflc.® nde teftc ^inicnaUtpatcr «x
mollbcnm ardentis maflc fnUginc lippust a carbone x fotptcio’ gladt
ofcg parante tncudetr lutbeo vulcano ao rbetota nnrit. Ifenc a platone facundias
bauriens fumni^ otatot effect^ eft.Ciu^ eloqnmam !0cbinc8(qiu a limetute fiia
ftndtofus et Socrans amatot)cdniendanit.bc eo refert ^aleri^ ♦ £iim pbtlipp^
ntaccdonaret: atbenas obftderetjab eiS pofhilauinbeceni fibi barl ojatojes.^c
nioftbenes in concilio vemens banc fabulam reeitamt.iiipl fuaferut pallonbuf
vt fecu amictcia contraberftiquoO cu paftotlb^ placmlTeKpetierunt vt eis canes
(qui lurgu caufe eflent) traderettqmb** batis ,p libidine gregem lacerauerut. jta
ftiblatis otatotlb^ pbilipp^ Stbandtfib^ factur^ effet. i^uo audito atb^niefes
ei^ eoneillo acquleuerutn fle elultas a periculo liberataxft. inquirenti cuidam .
iQuomo poflet benedicercrait fl non bl)ccrit nifi qd bene faerls.
iRillotcles pBotum omnid pnncepstei: oppido flragyra.obfcuro quid^
pfe nlfl quob bm^ vlrl clantatc rcfiilfittpatrcm babult ifllcomacbum mc
dlclne artis .pfefTotem. ©ul apud Smyntba? maccdonle regem plilippi'
U4U cni magno loco poflt^ eft.tl&3ti-em babult ibbcftiada non obfciiri generis .
fele ptlma etate In d^aceconla enutritus eft. Seb cu adoleult anno (vt perblbd)
etatis fuc.rau.Stbenas fe contulit. Iblatoncm vlglnti annis audlult . tlullam
fclentlam reliqiilt.qua non perfecte attingcrct.tl&ortHO platone ab bermia Star
nei tyrannu ptofectus trlennio/ere apiib illum befedit.inde in macedoma a pbl
lippo euocatusibecem ferrne annos circa blfclpllnaj alejrandn finfle nadif.^eb
ale;candro In Sfyam cu cjrercini .pfecto ipe atbenas redi}t.£t trctcclm annis In li'
CIO flotentlflime bocult. in cui^ quidem figillo(vt btcltur)boc tnfcrlbl fccit.SJa^
pientloj efttqul quob noiilt abfcondlttcg qui ^alatquob nefclt.fuit autem Sri'
ftoteles facund^ eloquio(et vt U^eronlm*’ inquit)fine bubltatlone ptodlgiut gra
dee® mlraculu in tota natura fitlt . Cande edmunl illa pbotum inuldla accufatus
^ non recte be bt)s fentiret.il&etuens ne vt quondam focratliflc etiam fibl in M
dicio geundo fotetiteferta fitl befcnfloe cbalclde abqtjvbl be cetero vi^tt in optf
mo mentis vigoje.^i)rlt atite annis. 6x.et ibidem blem obqt .
"Ibicurus fulttefte d^nroboto patria atbenldis pbiis i feeraclites blclt
eum.fami) nutrltumtcum eam atbenlenfes fottltt effent.Sc cecem t octo
_ annos agentem atbenas redufle . ©iio temge 3ienocratcs in accaamia
Srlftoteles calcbide fcolam babebant.Sefimcto autem Sletrandro macedonlor
atbenlenlium fub perdlca afflictis rebustcolopbonem ab patrem lulfle* vbl con
gregatis blfcipulls atbenas redqt fub anacteratenbtCB cum aliquatatus cu cete)
rls pbrtosopbat^ eft.lboftea a fe blcta fectam inftituit.£pitect^ buc lacerat lafcl^
uetanCBUtmlu loquenteniTallacgplura . ^erumalu magnabui^ vlrl inornes
pbos gratltudinem fulfle ferunt, "patrla eu ftatuis ereis bonotault. ©locles ait
illu vUiflimls cibis vita bujeifle.Tliat^ eft annis fepte poft platonis obttij.i©btjt
atbenls annomm.lttU. calculo vrlne entum Impediente.
nsfloj»
blflcru#
, _ mojtallb^no
fua eripere bebest fl bomo Ib quob estfemg te efle cogitat jjpter quob Irat*’ SXeD
rander eu n ucldari madault.fct fic tefotme In fouea cu cane includi luffus eft.
'^r^fnocrates Calccdonenfls pBus ^Igatbenotls ftliustet a ptlmls fereian
nls platonis auditor.i6‘atteftc laerclo tardus ingenlotvt cum illum pia
J[j^to Sriftotell compararet. Alterum frenotaltcrum calcaribus Indigere bl
cebat «JlUoquln fenero femg ac ferio babltu t ote gdHrabat.in acbademla vltlt
vt Dlurrmum.Sl quando ab vrbem .pficlfccbaf turba omms impudicotum et^
trafltum obferuabat Inquietandi cius grattatpbilene nobile fconum Dedita ope#
ra a ciulbufdam Intra eius cellam mlfla eftt que ab eo otans lectuli partes accqjit
bemum cum multa ne quiccK otaflcttlmgfecto opere blfcedens bitit fe non a viro
feb a ftatua venlfle.'^otro licet multum frugi fuerat glotle tn etfaftus contemp^
tot cicttttl.£t cum fepe meditationi infcrulrettvnam in filenuo botam blftribuc^
barfucccffltce in Scbademla fpeufippo fcolam tenuit annis vigintlqinnCB.ft&o
nturi^ noctu cum in fartagincm fotte impcgilfct anno ctatil? ,
Ii!
tgipri
Tbcolomciis ci)ei'0ctc8
igi ifwcrsctes pbtUdelpbi filiits teratis cgipttoju rc^rejjna}
[•14,1! ^ Jint annis.z <s.bic in vlnoncm fototis baoniceSntiocbum galcnciim
quem uJem-r ctiis mater laodicea regno pauauerat Syriam tCtUctam
et i^lfic partem beiuftamt: tmmmera fpoUa inde eypoitans.
C^:olomcu8 ibbUopatoa quart^egiptio]? re;c regnamt anms.iV.bic jpter
cnme cum patre occident et fratre truadaucrit pbtiopatot Pictus eft. ift
ficut fcclcfi^ m occupando regnottta tn admiftrando Iegnt8jlu;cm ein k Sedit.
3!deo atmoebus magn^ ryric ree multas aus vrbes oppjelTtt.Seindc tn cdtf
ta recupauit tfpoUalTetCE; antiocbit regno ft virt^ fomme fuccefliflet. g»eniio m
lueurum muolut^:i©ccira euridice vepjctmerctncu tlleccbas captftqmb^ itil
uolutis fiUo qinngcnto relicto emojif tmeretrices in vltionem curicidc patibu
ll8 fuffigunf .Slceadrl ab romanos imfcrut vt puptlU tutela fufciperet^
O5on Syracufan^ nobiliS pbus poft^ vtracB SMon pRus
oyonifijtyramdccdplicatusbiufrutiapubfy:? ^
raciiranavrbetnterimif.inamfuEiotillcbyonifrus ^
ariftomaclae byoms fojote tn matrimonio bueit »ee i
qua bu08 filios Il?nppanum et 'inireum .pcreauitito ^
tidcmc^ filias quam pjima eius filio byonlfioculre
gnum reliquerat ab nubcndii bedltialta a tpl byoitl ,
patruoiqul pta nobile ^ptnquttate et generofaj ma |
totum faniaimulta etia alia bona a natura recepit vt »
_ pote IngcnlHbonit et boclleiet ab omnes artes yto- -
naim magnacg cotpotls blgnltatennmagnas Item blultlas a patre relictastqs
ipe ty ranl muneribus aueit et ideo tantum platoue amault: vt eidem fe traderet
nec minus eo piato belectabatur.
^Sta Sibylla cblmica in ytalla nata vellita celeftina veftc beaurata captito
illapcr fcapulas fparfls.-r luuemsialt.^n ptlma facte vlrgims afcendetipueUa
facte pulcbraicapiUls .pUeaifedens fup fede ftratam t puerum nutriens bansd
ab comedendum Ius .pptiumUac be celo miflitm .
/jillaiamenes ©tatot magnus blc fuit magifter alejrandn' tn otatotia arte ,
ffXd^iit byftotlam Sleeandrl fcnpfifle ferturjbe boc refert Galerius: ^ cum
Sleeantxr iratus ab bimendam latifamm clultatem pergerettfertur citm tmpetii
ptogreifunt ei-tia menta, babult oblitum anajnmcncm pteceptotem fuu5 1 Iclenf
q; aleeander ip anaeimenes Ire fue fevellet opponcrcilurauit fc non facturu qnic
qi ille petierit: peto Inquit vtlaufatumbtmasietifto modo falutemvrbiobtulit.
un ■
Sibylla cblimca
ciuob atbenis umilitcr accldiflc fertur .
Srmeides pbtlojopbus flotullTe blclturieo fp ab
V^Stbaiicnftbus cum byogeneab Senatum roma
num niilfns fucrit.Binc adeo ftudtOfus eetltltivt ats ad
menfam fedaet : cogitattonibi; s inberens manum ojt
apponere obltulfccremr. Sed melltfla qua veotls loco
babebat betteram fuam neccflarifs vfibus coaptabat .
Sntmo enim vita fruebatur: cotpote vero qnafl alieno
arcundatus videbatur tcenteflmo EenlcB vite lue anno
pbtlojopbado finem fecit. vt Galerius maeimiis libto
quaito ponit.
Cettlia virgo vcftalls be Inceftu conulcta ab po?#
■<S^tam Collatinam vliia befofla eft.
\fF £nopbtlus pitbagoncus pbus patria calciconai
fis boc etias tempe magno babetur tn pteclo qm'
omnis bumam incommodl(vt atut)ct:per8 fultcum ett'
am vixiflet annis, l o y. ©cinde fiimmo fplendotc bo^
ctrlne ac perfectione mottuus eft.
Carmeides pbus
JFolm
Lxxix
linea Confwlumro
mmnonmi
Cojquatus Accius
Animem inudii
«trrbiohil as imRcbipbitaspBus a qup inccPit fccta B'/
Sllcbatiemtcojum bic babuit amitu paugc?
et egrotum fed vtrancg p verecundia Piflimiila
tcmiquop cum Srcbipbilas compiffetnudica
urt fine confufione fecretiua fo?c fuccurrenduj:
et accepttim pecunie facailum clam illius pul -
uiitari fiibiccit illo penitus ignotantcvt bomo
inutiliter verecundus q^t) ceftderabatvd q
indicit tnueniref potr cb Pono acciget .
“^icti Puo confules cum alejtadro rege lEpy
.rtpugnauerunt.
™Stc £miliu8 cum romam’8 contra tarenti
1» nos bellum iurtilfimunt egit: auialium fe-
rente tarentiUis pirro rege gieconim bellatu eft vitra quatuo: annos, tan
dem victo pirro in pati-ia miferabililiter mottup tarentini atm cartbagi -
nenfibus fcdus inierunt et er boc punica bella ineboata fuerant.
Galerius Cotuinus /T\5rais Galerius cognomento Cottiin^
1 J Iroman^ adolefces pftantis quide animi
et fingulansvirtutts Camillo no indtgnioj fu
itiqut licet adolefces t ipe cotra gallii viru ma
gnitudine ^ armis infigne fingularem aflum -
pfit pugna qui Pum armatus in mcdiit .pcciTd
fetet nondum manu coferuiflcteui^galeerc-
prate conuis ales inIePit : qui ceitamine inito
e faleri) galea nunqjPifccmtimoetroliroet
vnguib^oculos galli vulnerare no ntftititqad
Calenus bofte tali .pdigto territu obtruncatiit. (Suo moztuo ftaum cot-
«us e cdfpectu cuanuit.Ct valerius oinceps Coiuini note appellat^ eft.
O^nfules illi Puo fctlicet Cmnlitis contra tarentinos bellum egit.et
Cunus cum piiro rege pugnauit et idem Curi^ terciu bellum geflit
contra epyrotas Jbirru ftigauit crfis.rnijf. milibus, ^it em nec acie vinci
necpeamiacoirupipolTuy.dfealo Piuittb’ imperare cg locuples fieri.
*r0n' Puo confules fibnnutcem f iiccePentes pjefuerunt.i@enitti'us vi-
ncit affros et tbarentinos 2>emp:onius aute viat piccntes.in qua ptt
gna terra tiemuit quafi botrefeeret tantu fanguine boim fufape qt pauci
romani qui vicerant euafere .
£.uctus 'Papirius
E^cius Tbapin^amci^iRoman^ bellai
toi clanmin^ a Senatu iRo. Pictato: eleJ'
ctus (©tiintu fabiu magiftru equitii ftbi cofti-
|tuit.^ui ftatim conua Sanites ep fenanis »
' creto erpeditone fufeipies in eos acies Pirigit
£5ed paulopoft cum Pictatote rome opus efll
iQuino fabio eqmra magiftro pcepit: ne fe ab
fente cu bofte pugnare pnimmcret.f abi^ aute
„ , , , ‘ adolefcesivt erat anio ftrdiu^ poft Pictateuis
piofectioncm aliquando p erplotatotes Pidiattomnia ^uP boftes folutaeSe qui anirao accenfustaicfti
gto tu famniUbus incredibili fertio» coflirit ateg vt aar pugnaret equis omnib^ frenos Petrarit atig ita
calcanb* concitatos in boftiu agmen Bmtfittvt nulla eos ViS fuftinere poflet. i^ua obre aP viginn bofttu
milia in ea Pieerfa fuifle iiut^ Imbit. "^arta itaeg victo:ia Pe re bene gefta UtterasCnon aP PictatozeylfeP
aP ftnatum mittere curamt.^ua obre irat^Ptetatoz fabiu adiudicamt capitali pena efle reum, cp fe abfen
te pugnaflet. i@ui cum aP mone Pueeretur ingenn militum et populi fauoze liberatus eft.Cantacg ea ob ?
MtV
Cmtlius
df?arcu6 ,
Curius
romanos apuP caudinas ftirculas anguftqs locozu conclufos ingfti Peditione vicerat.^era ieqiucnti an
Bo.iiibae fenatn romani P»ce paptrio famnites Pentcerut.)@wa victozta tnumpbum Pur:it.
S^iiint0em0 mundi
iinca regum Sync
£?cleuai8 (Cc!'aunes
<Qr.gleuc^ Ccraimug et^ noie fetis. ^uft^ fyrte a ineA ChHfH
^re^reguitams^a. Jscotraomtategqa^prc
Ccfccerat ingorte ciaf% togamt. €t oaa tepcftate
clafTcy cew amifit pternuda co?p’ -t paucos comi
tce.Ban poft naufr3giu'a pltolomeo «lergcte vi^/
ctus in annocbla fugit vbi a fre Sntlocbo autilla
poftulault annoibus aut c6 efl« 5noB.l4. fup eta
teregui cupid^ fub occafidc regni orfbdoidl fra-
^trl bule Seleuco rcgftu al^llt .
JUSti tmo fres Sntiocb** magtt^ t Sdeucusa
rauijqs ambo regnaucft volftes vcroviditare fan
guln^fis fure onye qs euergetes ret egiptt luter
fecit Jurande Pueut etreratu cotra pbilopatoie flll
creoa pdildlt. 'forfttmcg cdgregas eprecltu -r ptra
cplpbaneflhupbilopatoils ai^ucpuei;z qttuoi
auo^ bab^ cn mftis alijs fecu pblllppu rege maf
cedonu.obtinmtcg ptra Ihiccs ptolomel puerljfi^
bu8 ac^fiuit-roiaguamt. JsalmonflU^ i©nyc
£tqt armis cgiptu capere
no poterat colofe Pefpodit
bai
epiDanl fllla fuavt fle quafl
amlcf regnu itraretj no p>
ualint cum res innotuit .
/Ttlnocb^ cogijom^
dmagn^ ei'^ nois qrtus
Sett^ fyrle re]c:fyrf)s regre
I cepitreguft anif.yd.JJs pto
_ — llomcupbilometreceutCitre
at virib^ t Oiuitijs pfrtmu babildaret ita ei:erlltu iftru//
jrltvt gregarij milites auro caligas faca et bule annibal
pcij^ cartaginc trades metu rofnao^ ab eu fccefrtt.Tfto!?
mani annosi t anmbaf infolrtias fuftincre novales
Z.tqmellu pfule -r Sciplocs.f.naflcdr affricann lega
t^ coraluetes annibale fupcraft ftta annoebu Kutce
tef .coegeft eu pace a romals poftularc.£6cciravt ex eu
ropa allacg receteret fe itra tbau!? conuneietre . 2 o.obii
talftoE ^t anis Bfoluerct.£u tadey
tbefaurlaipldltate3facercottb*’fallaater,pmifiipflde
Inirafly in fano foztune ab ipis facert»tib*’gcmptre me
biaUm edetfus e templo .piecttis dl .
i0ma8
fit bcltodo^: ab fpoliandu eranu In t^lo q Imq lu^as
pangelu flagellat^ vlt ab vita redqt i@nla ,p eo otante
iDlc cum nullum filium fucceflbtem rellquiffet < ^ntlO'-
cbum illufotem fratrem fucceflbtem babult .
E^acbabei ^riEpte fllumadaa
-vL^belciim matre et
(Sleajaro cu mlbs alqs
martyrio cotonat'. qui
1 maityres ante Incama
none filijcci.p Icgeccl
vfcg ab motte guifllma
[ toleraucrctomim.
□"Tllno.tit.epipba
, _ — - ..lI nls fuit illa victo
rla ludeqjum be Sntlocbo magno bc quo. a. maebabe
otum.llu.bicitur bc magnis periculis adeo liberati ma
gmflcc gratias agimue iplvtpotcquladueifus talem
regem bimlcauimus.
Joymon
^nyaspius
iflcayar an.m.yoop.
Xilcfymo onyepo
tiflclsfiU^buoceci
mus bebtcojitlum^po
ttfet fedit anls.re .^ir
bon^imagna bns peo^
nla laudif. i£cclefla(ha'
l.qtempln rcfojmamt
In mcli^^re clultate pua
lultampllflcare.l^iCctt
rault gente fua-r Ubera
iiit ca a gdltioc.llbonf
ens tande orna flliu rc?
liquit fucccflbjcm.
Onlasmagn^^flmc»
nlsfili^potifica^
nij obtine 8 fedit anis,
zp.q^crtyranldean
tiocblailiicca fubegit
fugit cu miilt] tume In
eglptu. 5bi« et-triiqt
templu adlnftarteplli
blerufaleln^ graulter
peccaiiit agedo fuEftlcl
ofe.mo:icn8 reliquit fi
Ilum adbuc infante.
ajfteSymo fiutfiU^
,i@nyeqtcnmlpol
Hflcatupoft fiigajaatr]
ful.ptlnceps aut laccr^;
dotum tande mojlcns
tres poft fe reliqtfillos
©nyOdiiy^ Jloban
nem iSitlabtrespitcl
pat’’ Sacerdocij guene
runt.
Ornas piUsfintvit
faner grat^tco»
boibiistqtandeaban
droniCo ecci(^e.Sktrcx
bc liiftiiTiml vlit ncoc
turbat^.Sndtonlcu bo
micida capi fecit -r purf
pura ctutucoln loco q
omd pcniCTat tadiu led
icedlfecconccejqjlrarct
txyoc
> £»3 vrbitij etbrui*. vfrib^ optbufcg nunc fcda anictuffimo loco fto. & vt -feolicratcs lib» fetto
'^tiadtt 3 S3lU8 fetioneribiis tpibifs lucnnij antcj:pi3(Jucntu.ccc lnc^t|.dj m vtaka vcint condita p
_>fcntbM6^rui8 T amietartjs eam coftmteiutmd modo ftde8 byftojicfeP cekbtis traditio creo ouiJ
dem validiot.iQz fenefeo -t limametia memb:o9 1 veimftate faciet r colons gratiat mojib^ quocR mis a£»
gallog t b:ttone8 a qiub^ ongine traeemt videnf acccderedicet cos vetuftas tpistojbis plagatlitue rea'
oms.comct^ finitimo? qmb^ fansninc -r mojib^ bm Bmitti funt er magna pte mntaucnt. gko renera tn-
ter nonas numerari potcft : cu nullis in vctcni mommetis reeiaf tnullacB antiqtatiS veftigia in ea appard
3nt.&int q affirmat 'Rarolu cut maleo fuit cognornmi cay codidillc. 5n celcbn tame monafteno venetus
Icti t)C /rlVi^Htea *«««««««« ». ■* .. ..
pecuma)inuenif in libto littms fcripto Buettiftt8.3lobanne romanu pontifice nomis o?dine'&uo be vice-
fmm acceptis te perufina clufiefi.Sretina.fefulana.flojetina.t Volaterrana biocefib^.ferplcbatib^cimta
tem bac edificafletq ab ipo fer glebatuil numero 0cna ftient appellata.lfeiec quippe auitas nunc fup collc
ciUufda penntfulciacet vndfcg qfi ripas tugofas Ijabesi in fupiote tame vrbis gte folu altquatulii baoj o?
tis viridarqfcg omatu.Jn qua quide cclcbeiTima ejctant edineta.^idelicet gymnafiu ppulcru-t fo? ^por
ticus et regia pal3ti3.lfeofpitaIccB fiimptuofiflimu pietiflime gubernatum. Smpla qj et libera cftcu tuW
bus X ^nignaculis ac qptis inftitiita m0Jtb*’:ppl’o necB tudi nccB inurbanci.£t^ ager marim^t berbidus
femp bou bubalo? ouiucB multo? nutritot.fnimtti vini et ola fcrar.ac fructuu ois genens abudans .
Ill»ec a roma ftadus octiiigms btftat.£ui^ viri inter etrufeos religione roozib^ ac lingua pftare nofcuntur .
rcrit.^matacR fuit feugone medico x pt5o qm ceteris fui feculi poft functu vita Jacobu fozliuicfera bocti'
o? clanOtCR babtt^.£t frlda ico iuris cofultimmotqui ea in boctrina cofilia pfima reUqt. Sena qy Siluto
cnca pfis pmu laurcatpofti^tfcopali x papali mitra redimito. ^irifcR primis "rpotificib^ boctrtua eroil
tis otnatur.^mbtonb fenelis agn fluuiu inter x palude banaam ftite Huuiu palia que ea palus efertt mut
ta funt motana x campeftriaSpida.^iiteftcB cluftu vetuftiflima vrbe be qua pUni’ plura fervit; que olim
Carmou fuit nomiatatuHC vrbi feuenfi fubiecta ? ab eo aucta.,,
mmm
©mmeme mundi
iReges (Irgiptr
T^tolomcus epipbanes
•^jtolomais pDiloracto?
JBifiom
robo:i8 compos cflc tto potmtiannocb>' lyne re^ ao mum re
mmm afpira8:iUu& bclhca c;ccurli6e vc;i:are ccprt. Seb regni p:incipe8 o m
fante fitcUter tnnncates regna ome {)efenfarat.ilb ipnt quocK fou^du ©m
as iHtcoa pontifej: tefcediticum aut ab pubertaas tpa gneniffet Snuo Aiis ,
nobtlfe nia^i antiocbi ftli^ fo:o:e fna ei infidiofe bedit v>:oJe.i8^ilua bnos
fufccDrtfiUbsiqno audito Slnttocb^rub fpectevifendiipamlotoje Clcopa>
tram atj fiUos cgiptu ingrefliis ipm ptolonieurege inter epulas occidi lufliit
(Tucg vniuerfaj egiptu fibi fubiugare nitoief ab egiptiis
crtipoft bicnniu rinfus alejcandrta obfidesta romanis legatis be egipto rece
derecompulfuscrt.
i Colome^iftepbilometoj fej^^egiprto^rejjreg
jtt^ uit anis.jj.lfeic antiocbi foiotis fili^fegnts ab
mcdu vinbuicadolefcettantiocb/auucuFbeUnmin
tulitj^tcr qb legatos ab 0cnatnro.nufitab eo au^
)ciUa poftulas niouerc fenatu adolefcetis pcesipon^
piliuc^ Ic^dto 3t) 4Utiocbu mifcrc vt 3b c^ipto ^biti
neret: quo vifo et ofculu Ocditt.platoq? fenaPKct^c)
3 et eii cunctari viccret cdfultationecB ab amicos refer'/
- ri.Jlbi pomptU^ virga, qua manu tenebat amplqot j
culo inclufuj amicos cofulge iitbct:)icc p:F errat CBfei
tti3tuivrfpofu5bct3Ut p3CC3Utbcllnbdbitiir
Cap^oma
^titusliuius
d&enander
^eopbraftns
natui rapoiujucitiui
fteritas antmu regis fregit vt fe parttum feiwttii refpo
dertt Mic bemu filia Oeopatra alcrandro Syrie regi
vrote Dtdittab eo beinde ablata bememib pedit» quem
cu cotra fe veniente fugauit ac bie tcrcia in oblatioe ca
oitialeradri fibi p2lrabu rege facta 0 gaudio erpirauit
I ^^Spioma d&ontaliS virgo veftalis inceftt rea fu^
'vJllpcndib affecta cft» , u i »
Jitus liutus '£ragcdiarum fcriptoe clarus babef
CJltur.iQui ob ingenq meritum a linio Saliuatoec
culus libtos erudiebat libertate bonatus .
ffi5nucia virgo veftalis et be inccftu conutctavi-
ua obruta eft. „ ^ ,
Olljieopftraftus ebrefius pbus ettefte Sntbenoio
ro in Ub:o neambulationu fullonis fili^. 5u pto'/
peta pania audtuit pjimo leucippu ciues fuiitinD: cum
platone audiutffet le ab anftotele traftulit.ieocB in cab
eide pfccto lUi in fcole regimie fucceffitifuit vir fumme
pjudetie ftudncB ftngfaris atj elociuij admiradi.^tavt
cu antea illi tyranno nomen effet ob biuina eloquftiaj
ariftotcles illu -Zbeopbraftu vocitauermttacB arca tre
centa libeoeu volumta edidittpgebant ab cu audiendu
(tcfte pampbtlo)buo milia bifcipulo? Jinter qs nicbo
maclju Srifto telis ftliu babuit bifcipuln: et d&enadru
comtcutbabebatcB boc femp in ozc.Sumpt^ peiofifli//
mus tempus cft.©bijt anno^ omiagintaqutCB .
ffi£nadcr poeta comte^ Cbeopl?rafti btfcipuF quil
vt (©utntiltan^ ait.meo iudicio biligenter Icausj
,sD cucta que peeeipim^ efficienda fuffiett. Jta omne vi
*£e ymagtne crpffitttanta in eo tnucniedi copia eloqife;
di facultas, jta eft in omnib^ reb^ pfonis affccnb^ ac^
comodamstob que putauerat lUu ©uidi^ ppetuo bu^/
ratunij.l^ue -t pauP apfus fe Icgiffc indicatteu ab £o
rtntbios att.Cojmmpunt bonos motes colloquia ma
la.i*CoJiotb:os.rv .
[Sn^spbu^yn.c’ genere piJcntrcondictiocfcru^^tciH^ bnsfutt bada^
I juida ponttc^.f uitcgCvt retulit berinipp^)biurn^ feneratotttande infidias
kpaffus ola que babePat amifit.^r qua re fe fulpendit . A
(irmcni^ pljalcri^cognometo pbus Cbepbrafti bifapfustbifputatot fubtiiflbiiHB&AAa.iww'. »
Iis T otatojtparu vebemes futt(vt ticero att)t»ulcis tntbtc cu apd atbeniefes obefimias cl^0tutes.t‘o.aw
1108 pfuiffet trccef-r feragita creis ftatms bonot3t^fuit.co qp auttate redditib** -r cdtfictjs prnmus
iHbfais poftea ab inuidis imagines btrute.qd ai comptu babuit ait. Virtute no eueiterutcm^gfatllas
rerant.S>iccbat^ bic tantu.tn republia valere eloquetia quantum in bello ferrum.
Siemctrius
dSeiiippus
' l
f itlKO vibi8 condite, cccc aim lam cljnim vrbts romc no^
kmen elfct.Snna tamen ejtra ytaliam mota non fuerant vt itjitur
_ Lcognofccretur qiie copie romanotnj eflcnt cenfus eft habitus: tii
muenta fimt capita .cc lOTXtj-unlia.ccc rmit|.*©»aie a codtta vrbe nu
cp bella ceffaflenti-r contra affios belluj fufccptus efttptimu appio claii
dio: illito fabio confulibus in ficilia contra cos putatu eft . appi^
claudius Oe SfTtis r rege ficilte bieronc mupbauit .
' iftis confulibus inchoatum eft bellum pumcutrt cum banniba
/lefcniote.
LXXXI
tf>l
©neus (Sayiis Oit
cojnelius ellius
iiicius
fcipio
£ fiojus
aotiilio
iXb, atillius
regulus
iiicius malit-
iis oulfo
’ illco et fSayo confulibus romani in mari bimicaucrunt paratis na
— >utbusroftratis:quas liburnas vocant Cornelius fraude Occept^
cft.©uellut8 rommiflb pjclio caitagineftum Oucem vicrt. ot. t vnaj na
ucsccpit.pin.merfit. vi) . milia boftiiim cepit ♦ triacBmtUa occidit:necB
vllavictojia romats gratioj fuittqd inuicti f ra la ctiamari pVimu poflet.
Crifpuspbtlqjopb^ ^^Cifpus ftotcus pbus natione Clius p boc
tempus flozuit.!0ni anno vite fue octogefi-
mo Ubzum atvo fiibtiliter conmofult: vt at» ea que
ibi confcripfit penitus cognolceda longa vita op^
eflcKflcittteftanirvalcrlusllbjo.g.Cj: culus nota
)btlto:tbu8 fententijs becvna celeberrima fuit.0a
1 plens nulla re egct:ct tame mulns rebus illl op^.
®Ccontra ftulto nulla re opus eft: nulla enim re fclt
vtiifet» omnibus eget. Zenon ctia fuo tcmpc pBus ait. ©cpiiltus aput»
te fit fermo quem tu folus audlerlsibi) Ouo ftolce fecte autotcs fuerunt .
XStl Ouo confitles cum bannone cartaginciiflum Impatotc pugnaue
rilnt.Cojficam x fardlnam vaftaritnt:et fclpiO multa milia inde cap
tliiotum addu;cit triumphum egit.
-^olcmon plaus «©Icmon StbcnlcnfiS pBus bis tcmpibus
agnofcltur.iSullaerclo teftccimuucnls ef^
fct at» modum lubncus et impublcus fuit vt pe -
Clinias clrcuferrct quo eflet at» omnes impledas
voluptates paratlottcas Itidem In anglpottls et
Jwtjs occulebat.£!ed cum femel ebtlus et cotona^
Xfus in fcolani )cenocransirrumpcrct:tllc ptcrmlft
„ „/f3 o:attone:qua incrcpcrat t»c pudicitia Olcerc cdt
pit. tQito fccutum oicitnt vt ticcctero ftudiO et induftrla adeo feipm vln-
cei et vt jcenocratl In regenda fcola fuccederet.
\ Ub Iftis confulibus Oluerfc Ignium aquarumcg clades pene vr^
Ibemconfumpienmt :ct bellum inaftricamtranflatum eft contra
r^iSmtlcaremcartagtnenfiumtsHccmln mari pugnatu vlctnrcg eft
Confules vfi® at» cartaginem .pcelTernt multlfcB vaftatis oppldfe. dfcal
Ilus victo? roma rcdijt attlli^ rcgul^ in affrica rcmafii.^s ptra aflro8'acl
em inftrujcit contia tres cartb.rginenriu Ouces Sfdnibalcs Ouos et Sta^
llcarem Olmlcans victo? fHlt.t:vij.mtlia boftium cecidit et fcrpcntcm ml^'
re magnitudinis occldit.Culus co?iu centum vigintl pedum longitudl//
ftcm habuit romamcB Ociam cunctis miraculo fuit.Znnc victi Cartagi>
nenfcs pacem a romaniS petitrunt.iRcgulHS tamen pofteaviems In vb
tlma pernicie. -
/X^Srco Cmillo:paulo ferino confulibus ambo bn romani confules aO affricant p?ofccn funt tum trc-
iXIccntarum naulum claflc clipcam petunt et confeftim c.irtagincni vencrunt:p:inuim affros nauall cer^
tamine iupcrant.Cmillus conful centum et quattuo? naues boftium Ocmerftt:tnginta cumpugnato?ibuf
cepit.tv.mllla boftium aut occidit autceptt.Ct fiibacta affrica ttincfiuflet nlfl cp tanta fames erat vtoiun//
lis ctercinis etpectarc non poffct.Confulcs autem circa flaliam naufragium pafli.U^oc tcmpo?e argcntef
HS nummus p?imum in vrbe figuratus eli.
iLinea coniulum lRomano?um
Splus (©iiintus
claudius fablus
d&arco
CmiliO
■(baiilus
(eViilus
2Liiicjrc0um 0yne
Snnocbiisepipbanca ili
Uiftris
..
^ ^i/aaA.-j
antiocb^ fili^ cpfpbains
^Stc bc
iEmetriuf
fotbcr ccci-
miisfynct
Sri€:rcj:pM
iHgno inter
fecto rcgmt
aius.ii.fil!
118 0cleiic.
antiocbtnn
eupatote et
iyfti cicadit.iaicbimu potifice pftinut cn q bacbidcs
milTu8 bicrufale mftos luceo? occidit, nycbanotes a
Uida niacbabeo oalfiVaniifitit bacbide iiidd occidit:
tande ab aletradro vict^.tllu vita pitcr -r rcg puauit.
ludas d "c niacbabc^ vir fojtiflim^-r bcllitofuf
^iiiatbatble fili^ fuit ftreniuflim^ bcllatoj i tritaii
pbatot in ifrf.d ncc afi fc nec rifcm buit c^ ^lotiofa
opa patet i libns macbabcoB.Hluc poftrcnio in bello
ceciditt.p tenegib^ mone fiillincs cil mb^ dius ponf
fmplu purgafa lUda tificani admtftraffet.
et fiatrib*’ poftct(.p trib^ dnis fuerat ^pbanam.
onatbas luceo? tmtrpitert ponfe? ppfm iiuxo?
..p^tiidd re?itdni8.ip.no imparffifuo macbabeo
^Inftarcus t tute fuit. Cande a trlpbo
nebolofc capt^cuftli|8 in
taficif .£urco:p‘^ fymon
frater ci^ cii lumi fcpelunt.
elRiftarc^ eanatic^ cla?
ruittpcd&acbabeo?
-rf^ScubV bradufin%a
AD^gcdiaiu fcripto:: ne-
pof^iinii' poete cx filia cla
ruit ptio roiue lUte poHino
du5 tiaaretu reerefTiis e : et
nonaffenan^ iiionu^elL
B^fmomatbatbiefili^
terci^iua-oubiippa^
riterpotifeefeditdnts . 8.s
religiofus 1 ptudctnflmuf
fuit:ab adolelcetia fua optieptierfat'’ e:tande occifus
numdi
Stc antibcb^ nobilis fiue lUuftris resuit alittfa
ri.pelTtm*’ fiiitT fisura antirpi.ifeicaudita mot i
te patris fratrifc^ fin inercia cii romceflct obfes t cld
fugit t ventes in fyrid recept^eft a quibufdd ciUitati
busj monuocB Ifc .p eo regnauitur vendito fara do
ctopnma 5afoncgofteaailK>enelao:quo?fuafu lu
da fibi noia gentiu imponcbdtifacriftcia fiai .pbt//
biiit tn templo in btenifale.iScmuventes te egipto
mcnelay tuictione fpoliauit tanplu coegitcB tiiceos
ydolts facrtflcaren trafire ab rit^ gentiUjyaones in
templo ydolu ^buls olimpU.pbibuit eiratcifioneii
tcilicies ctrcucidetesifepte ffes cu> mre noletes co^
medere carnes pontnas varus totmetl occidit, qui
oes aio coftatt.p obrcrnatidclcgu marttrlu ptulcrc.
-(bbftremo volens li c pu i btcriifale cecidit ce curru
pfraetufti; t cemfi a vcrmib^ cdfumpt^. miferabilif
mojtutis cft in terra aliena.
'iiuiocb^ tfte £up.itoj reguit dnts.z.bic patre
_fBlato puuF relict^cftadbuc adolefces babuit ^
uitojem lyrid : t cu cdtra tUdeo6[c?ercitU5 bupflent nd loge p^ ambo a fuis ai?
d&atbatbias babuit quincU filios ctfi timoje bemetri)
contuges b) feleurteupatous.
ffliStbatbt'a8 facados filmf
Jiobdnts ftlij fymoms .bo
Cinna -r glojie fama apub lUdC'
os plurimum bonozat^cft. ^tr
fanauspercitflitinselo fuopec
catotestqui babuit quicg filios
eiUfdemjeli venijtprc non erat
pontifcr fed tresfilij' eius quo
mojtuo in £l&odin fepelitur.
nedter a gcna-e fuo.^fte fimoT lonatbas fies lUtvp^ei^^occifioj cotp^ab bofhb^redimetcs i modin patiu
fuo? fepulcbro rcpelierc.Tbtolome^ q5 cii cii ab cduiuiu imittairantide cu buob^filns interfccit.!ft ipi^ ly
monis v.voscm cum reliquis buob*’ in vincula coiccit.£t in bis finif ptim*’ Uber macbaheomin.
Quinta ct^tmioi
% fptiniu8CGipttOJumrc^:regnaiutatHii8.zp.^irqmdepdritn*^arcgf<^
uifrim^obciiiusfemtiam nataeiu8’tiClt'opjtr3 fozoz ftbi timentes
regitu et p lesat08 obtulertit.cum fratemu regnum ftne vllo certanttne recepit'
fet elatti8 factU8:fratrt6 ftltuni e compteptt niatrts cnecautn t omnes etus fatt
tp?c8 tructdattit.£t ficcttitb^ ftitS eruent^ eittttt: ^ta ciiibt^ rontantS qut tllic
venerat rtdtculo ftut.i©uta vt ^ufttn^rcrtbtt. Quitu a:ro:nus eratftatura bie
ut8 et fagtna ventrts belue gfttntlt8.^ua qtitcle leditate ntmta veftt8 fubtilt'
taa augebat. Ifeic qutppe ftftoa ep fojote et ep veojts fotoje fufceptt . Sc etta;
fowrts filtam per vim Utiprattit . Onus filittj mcmbjattm biutfum et tn afta
pofttvim tn bte natalis eius inter epulas mflit oftcrrt.
eColomeus pblfton qut et i?otber aiergetis filius octauus cglptioni;:
rei:.regn3uit annts.i7.bi8 tptbus Snttocbus tyrteenus Oemetri} fihus
O antiocbus grifft regis frater adinutcem btmtcantes fuccefline modo vnus
modo alter regnabant, jnter bas autem regni SSyrte parrlcidtales bifcozdlaf
mottuus eft ptolomeiis ille relicto regno veoil.
-|'^ Colomcu8 3leeandernon^£giptiont3:rc)c regnauit ei^pnlfo fratre atv
nls.to.Uinc ptolomcl fotber piedictl frater fuit.Oeopatra matci'. pofti®
cum malote filio cecem -r feptem annis regnalTet grautter ferens fillj focictate
populum m aim concltault t tn Cyptn eptilarc coegit.Sccerflto tfto alepidro
mtnojc filiO in locum fratris fecum regnare feClt.Seb tandem ab eodem occu
pata tnterftcinir»0 a populo ineptllu actus. *^tolonte^ fotber reuocat^ tn re-
gnum.^giif alejeander regni cyreneom quob el pater tellantdo reliquerat po
puloromano berecelnllttuto becdflt.
eColomcus £fotber paulo ante a matre pulfus . blc anno Slepandro ab
ilrgiptiis Interfecto regnum paternum itau5 recuperans regnauit anmS
octo.Oimenlm alepander matrem occldlfletipfumln vindictam manis repti
Ierant, vt tam fcnptum fuit .
■^l^Snmbal bamilcariS Cartbaginenftum bnciS filtHS.quindg et vlgintl
•I R etatis annos babens ^mpato: cartbaglnenflus exercitus creatus cll
«lL«% bic ceteris bitabuspjudentia.audatia.confiUoc^ ad pericula capefee
da anteibat. ^mpatot fact%icnntO omnes byfpame gentes bello fitbeglt.fra
trecg lito Sfdmbale ad byfpanle cuftodtam relicto, tpfe pyrrbenii faltu n anf-
ijt.£t poftcB ab alpes puenlt quefctlicct ytalia a gallis
Einea ScgiMii
€gipti
■(btolomalS cuergcfcs
■(btolomeus pi>uiou ftue
fotber
ualctungut. quas nemo
es comburendo et acetum Infundendo patefecit vt Oepbas oneratus Ire pof;
fet.cum antea vip vnus bomo quiret repetere.^n eo tame loco multi nimbus
objittl cum elephantis periere. Cradlf ab ytaltam.UTl-'.milia peditum et vt-
glntf milta equitum feptem et triginta elephantes adduttlTe . ©efccndlt itaq;
i»anntbal in Cbaurtnenfes agros.iEt puagata tota regione iClIalplna roma
nos tribus pjelijspzofugaulttac multas vrbes obtinuit. Jdcj p ligures fecit
'feoftea appenmnu tranfiliens apub etl^ruiia vbl nunc fiotentla graul oculos
motbo affectus eft.vt Oestrum amtfertt ocul«.ixtndc £.flantiUcu tntcifccittq
facto fabi^ masUn^ a feuatu cona Ipm mlffus per fumma monttu et abdita ne
monim caltraponfe eius feruotem celuflt.-rrcpta occafiOne aretmozu aiisilio
vtctt.igt ftc p icdeclm aimos totam ytaltam vaiijs cladib^ fattgauit . 5nce tn
apultam pgens majclma clade romanos -apub cannas aftecit.3in quo qiiide p
Ilo tot romaroru mllla cefa funttvt tres anuloi? aiireO? modios quos e romo
nontm milttu man^ eptraserat Carthagine mitteret . Cofiilares qiioq; Vln ac
fenatojescaptlaiitocciftfuerc.Ctbcrom3mS3ctHfiuffet fl (t^annibal ffatim
poft vlctotlamab vrbem 3ccefftirct.58 tamen coact^ ytalla5 relinquere r ope
patrie fue ferre que a publio fclpiOnc pmebat .£u cartbagUi^es cuj romams
pacem compofttere ab anttoebum regem confugit. beliitv ab bttbime rege ■£.
qiiint^ legat^ cotra eu presil.inc a romartls capercf cofeftlm gullato vcueiio
qd tn anulo mote regio gerebataiam e)fflulit.Ct fle eo genere mottis a roma-
notu vincUUs fe liberaiut.^eceffit aut leptuagefimo vite fuc anno *
Tbtolomeus fotber
k;
i
'tf-
Sluintaeta^mtmdi
ifWo ab vrbcconaita.cccclOT.Sangufsctcrractlacecdomaftarc vifum cft
, ni fpccic pli)uic.pcftiletia grauis m vrbc bienino furtrqua fibilUm liba
riint cdcftt iia tmpofitaaio inquciebaf’ numer^ coiu qut pailfent: fcP ipfonim qm
.Aiaiintrtipcrftiles.
(\ 0loffti8 iitgcns folle flmulamtro a dare lydo (latBario fabacatiim apab rbo
- ^^duni Infulam tcrremotu cojruif.0at qmppc(vt pllnlue rcfeit)ftat«a admmv
da altitudinis cubitojum.TO.tumbuecqiiippcrada.etcfcpremmiraculiemsjlnia
0 VX b ;nmum fiilife tdlantur.
wl; ‘Q"'^'ato laniDlacenus dI5hs Srcbdilalftllusvii* doqiiC
u 0 A 5®nttiTimu0.i&:inlpeculatt0ncpbiflcapJccetcri8Mliscn^
Itfmmc fpcculaniSt^ndE ct pblficus e apJ'
pdlatustfmt ptolomel plailaddpbl pjcco
Strato pt5us
ptoz a quo talentis octuaginta Oonatus e
Scrlput Oerc^noibe luftida r ce OijS.Si
unt cum ftUlfctam tenu(3 vt fine fcnfu mo
rcrettir.SUpbon quot^pbiisfuo rempo-
re omnibus bonis amilns foliis nudus d
^ uadcns ait.i©mma mea bona mecum pot
toipcctoie enim geftabat.
QlRatcsatbenldis academlc^pbi'
lo50pbus filius antigeniS^palC'
monis audito? illliifc^ fuccdfo? fcoleid
adeo fc yludcs amarut|; vt eadej fcmp
ftudta flnt cofccutl: ct mo?tul eodem fc
pulebro fcpiiltt: qs antagoias In banc
fcntentlam vcrfibus ci;o:naint.lE»oc tu
mulo Cratent ct polemons coditos fa^ ^
tere qiu tranfiS o bofpcs viros confen <
fuanimo?up?ecipuo8:quo!?&iiiinoei: , *
o:c boctrlna manault l^cra vitcce miindides fapidle adiimcta .
Tbanctlus
.Silpbon pbus
Suetius pbus claruit wc Sciplois rome det P'
Jti cepto? fuit. (©ui Holce lecte pbus ettitit: 0ue c(
cero in Ub?o officiotu imitatus cft.aiiits bec di fenten
cia.cSitambominumqulctatcmln medio reruj agut
ac fibi fui% vfibus efle volut ab caucnda picula ex im
.pmfo aflidua t ^le quotidianatopojtet anio elTe .pm
pfo fanoei- ct intento
Ium intenta in tlBegaram tranfilfc blcerctur £tcero vero libto bcfato biat illum
fiuflc laomlnem acutum majimccB tcmponbus app?obatH.i0iilcmn capta
aliquando ejlet eius patrlatet omnlb*’ ci^ bonis amiffis folus nudus cuades in
taTogarcr .Sn omnia pcdidlficteTRdpondtt: omnia mea bona mecn pojtotpe?
ctojdcnlmillatnonlnfcapuliSfescllarebicebat.
COlfidonlus pl3us Holcus panecii blfclpul^ da^ tlcon plaus
riut tempe fcipiOnis btc fuit aHrolog^ magnus
45|teHcauGuHino. «SI
V>^lRafiHrat!’q5atbeniefiSmcdic?fcbm £ufeblu5 '
bis tpib? flojuit btc cu eje arlHotells familia nat^eflet
etiam cjami^ medte*’ eitaftt.!©iu cu antiocbu rege eje
graulmmo motbo fanalfet aptolomco rege crftllo
centu talentis bonat** cH vt tefliS eH plini^ libzo vige
fimonono naturalis blflojtc.
nmnoi
jFoUu Lxxxiii
teeaConfulumro
niano^iini
t.dhacllus Cfiirtua
2..!£initin8
2;eireimW8
varro
DwnoccalioitictcUe
cido confuUbtis.illietdlus in ^ict
li4 affiojiim Ouceiti Srdnibalecu.cOT»
depbantls et niagttis cop^s vcntortcm
fupcraiut.SptJO patjojmu.rt^.miKa ba;
ftiiMii ocadiCTejrct vtsinuelcpbanks ce
pil ndu|ucts eirantes p niimtdas quo8 i
auictltum babebant collegit. £t roma be
dufit ingeitti pompa .
5el£Sn Confuluni i'o
manomni
tl&.£.marcdl^ d^^otnelrtis
£>apto
2liicii!8tl&al
lm8£6fojiij8
.dfeallib Cojquato Caio Stnlo co
fuUbiia be Sardis nmmpbam eft
£t paceomtb^ locts faaa. iRoiuam nnl
Iwnt bellum babuaunt. igluob biS poft
romam conditam fcmel tantuj numa pd •
pilio regnante contigerat . £t potta lam
claiifaeltvnoanno.
j(Gjf confule ingentes galloju co
^C\pfc alpcs tranfleruncfeb p:o roma
nis tota Italia confenftt,j;l.tn nulla boftl
um capta et inteifecta feptey mdla. £t trl
iimpbim cmilio becrctiis.^auotu fiqm
dej animi ferocestcotea pluftgbumana
eiant .feb eqjerimento beptebefus dl <¥
virtus eoaimficut pMtnolmpcm maio:
CB vironl eft. ^ta fequens mmo? ij, femi
nanim.Slpina cotpa birnienticdo edu^
cata babent qtiodddfimilc nimbus fms
Cummorcalotc pugne ftatim fudotem
emittutr leui motu qft calefaetete fole la#
pntur aliquot beindc annis euolutis p^
contra gallos intra ytaliam pugnatuy dl
fimtuqfe eft bellum ife.£l3udto marccllo
(!5n.£o?Bclio Scipione conrulib*’.lbo-
ftea idem ^^arcdlus cu collega fuo £ot//
nelio Ingentes copias ^alloius peremit
d&ediolanum ejcpugnauitt grandem pte
dant romam ptiilit ac trUimpbas ma
i Ius rpolta gaUotum iliptti impofita I
'meris fui8ve;cit.
dfe.d&aiims
! marccl
btt^
Uuciuscen
fotlmis
flfearcus
mauluts
^u\imi amilcans qui lam budum amllcan' patrt ablaras lurauerat cu adbuc nooem effet annotu fe vt pji;
mum poflet adHerfn8 romanos pugnaturum.
Q^tngentcftmoetquadragefimo anno a condita vrbe ^ucfosemiliiis imulus pubbns ^drentius
varrs contra banmbalem mittuntur ambo tamen vincuntur.
O‘flmracto piimco bello fecntum eft t^cedomcum contra pbittppum rcgem.l.et c
mo anno ab vrbe condita 1C.^utntlu8 flammini^ aducrms cum mittiiurtct p«»f|
flblata eft biS legibu8 ne greas aultatibus quos romam contra eum befenderant bellum inferret: vt cap^
tiuos et tranffugas rcdderet.0innqu3ginta folas naucn haberet reUquas romarns barct , £t per annos
beaes quaterna miba pondo argenti pteftareqet obridem baret filium ^emetnnm.
Rinea fveguiii
:6fne
Slcj.Miider fili^ ailtiocbt'
^Intsocbiis adolcicciis
Siedrtes
Cinea Butitttw/
ruin pontificum
Jobantjes bircanus
ieyandcrtllc filiue annocbi cpipbaflcs vn
.T'_« dccuniis e?:rne-r afyc re^: regnaiut fco^i £a
febtfl annis. p.fenig tudeis^raciofus fiiitijona.'
iban inadjabcu buce fibl coteixrainticttts adluto
no occidit 0cincmufotl7cr:etrcsn3iut.p co.tlco*
patrani ptolo nicl filiam regis cgiptl in vjroie Oii-
jnt.qiiaptolomciis auferens aletandro arnemo
fillc afiietrq foibcr vtoicj Eedit.tande ret arabtl
ad que alerandcr fugit timens ptolonicus aletan#
drum occidit caput auferes ptolomco tranfiiuflt.
J®i?tcS>cmctrlu8 rcgnauit annis inbus poft
1 alcpndrum.ft omni regno paterno recupe-
raro vietjs adolcfccntle in rcgntcicm lapfus polire
mo captus tn byrcantam noiicm annis fine regno
p:luatus virit.Candcm reguo rcllitiito pbllomo»
to: fillant £kopatram ab alcfandro fitblata vj:o-
rem Ocdlt.
/^1 littOcbus Sedetes adbuc puer firatente trt
plx>ne atlquio molitus cll pto regatione re-
gni fco parum pzofeatt qttla ftatlm ab eo occlfus
eil.ll?l enim Ouo adlnulccni Olmlcantes fitccefliue
modo vinis modo alter regnabat,
J*0tc 3'obannc8 btreanus ocelfo patre fuo fy-
LmoneetOuolnisfllijsfutS 3luda et dfeatba-
I bla a pfolomeo Duce in comilino tn Renebo ture
obtinuit facerdotlum.et admlmftrattS optime re-
bus vlgtntl tribus annis mojtiius efl: rellqultCB
Snllobolum filtiim fuum puuiogenttum et antbi
gonu5 cum alijs Duobus paruuliS.Cunq? nullus
cotum aD regendum populum elfet ydoncus vfo
rcmfiiamDiferilffimam pjefeclt-rftltjs.Sedltau
fcni annts.a d. vir facerdotio Diguus ateg OucatU
llrcnnii^. S ronianis lUs atnlclctc pollulans obrt
nere ptomcrtiitdtelc multas fcDtttones a pbanfe//
18 et cfleniS gtulltta quibus tandem libcratustfellater vf® tn femUm vijtit
iRiflobolus filiUs tObanmS btrcani in vincula matrem eum Duobus fra
tilbus imnotibus futs contccltiptlmufcB Dyadema regni fibt impofult.
£t viw anno tantiiinodo regnautt. f tiltcB rer et facerdostfratrcmcg fuura fug?
gdllonc vrotls fuc interfecit. £t Dcattfts. 475. annis a fedccbla vltimo rege
luda quando regnum lUda lUtcttiiptum ct finitum futt.mottuus cft rootbo 9-
ccrbtmmotvt fanginUctii laceratis vtfccnbus eiiorocrct.
^-^iRtpbon capto]
§^^beUimi inoiilt.if
lonatlaa ptodltotie contra 0ymoncy fratrem Jonatbe
t acceptio a fymone centum argenti talentis ct Duobus
fllijs ^onatbe contra .pmilTa ^onatbam cum Duobus ftlijs occiDlt.€tpofte9
Dominum fuum Sntlocbum adolcfcemcm imafeclt et pjo eo rcgnauit.
0tc Slerander anftoboll frater apud lUdeos pontificatum ct regnum ftif
j|;fctpten3 rcgnauit annis. 2 T.rellcta enim vpote SrtftoboU que creo ptolS
non fufccperat a vinculis cum Duobus fratribus eiim abfoUtlt -t tanmmatOie
regan tudee coiiftifttiK qm fratrem fuum fcco a fe genitum occidit. tcrciUm vero r^o ptluatum lecum vl#
iicrc aacgttiqitl adeo ucqiuiTtmus fuit q? mille feinoies Intra fer annos pcremit.i©ctingcntos quoeg vxol
ratos viros vna citmvroubus ac Uberis tn plateis panbitlis affiritiqul eius crimina ccteftabant . Cande
iT.anno regni fiu er quartana fcbic rnomius eftict reliquit Duos filios ifeurcanum ct Sriftobolum.veroy
vroicm fiiam alcrandram fecit regnare: quia babiiit gratiam populticiim adbuc viUentc marito bumaiii<
irjtate flbl allcrerat .
0.ir;raudci- tfte filius iSlnttOcbt rcgnauit poft ti lpbonem quem occdlt DyodaftJS Dup ,
I
IFolmm Lxxxiiii
^Sntiia gallic Ccnomanoa mcmojabiUe vrbs vt qmbunja {tlacct a il&anta ffhircfie vatis filta
* fcXbcbanozz interitu ab Slepndro tuc illa codita futt.£;nt tu qtu Meat ^bircfa tbcfci tplbiis fiuf
t tn ei^ fenutute txucnlflctque poft pnS intentu in ytalia cii mtiltis venttn cu focijs grecl aita"
tua? cddidit.SeO cu interim ex tbibcnno ebitfo rege oen^ nat^ clTctit ad tpm oppidii tbiifci et veneti eo--
fiiia'et.!@en*’ miins oppidu circudediRt in alta fotma rcdcgit.-r a itirc £lR>antua appcUaint Oicete ^rgi-
Ito.jr.li.iifncidos.^llc lam pfis agmen friet Oems ab ons.jFatidice mant^ i tbufcifili’^ amnis. i©iu mu
ros matnfcB Pedit ttbl d&antua nome.Coftat tameeam vrbe vetiiftiflima ab ilftntraS condita: a vna fuif
fc Puotrclm colomatt qtus2;.liul^ patauln*’ t»ccttra%enninu ab ea gente mtflas.pzcfertim cu poeta Infl
gniS virgili^ riuis fif lO ojbl factat nottfflmu.&tffufluKg ci^ vrbis narrat ozlgine. d&atua Miics cluiS feO
no genus oibus vnu.l{i>cc motib’ qui gallta -r germanid ab f talla bluldut vicina cft.lfeaud .pcul a bcnacq
lacu ee quo mlnct^ cffiiut qui ciaindas d&annia vfcp lablf iblc^i lacu facto vrbe Circuit. ^nde ena .pgrcdtef
btciil ciirfu padu influtt.'0afla eft fuglonb*’ tgibus dfeantua calamitates marimasipterlllas que ^irgi>
lianovcrfu fiint nonfltme.tl&antua ve mifcrc nimiu vicina iCremone.inam ab StbilatiD^itbis.liogobar
diS t batoarto^t rege allqir Mrutatqnq; fpolIata.qncB mcnibf aperta t Imnmnlta relicta.'glngarl allqn ad
folli vf(B ciiertere: vnce i loc** vbl tuc fuerat ad rd mcmotia nuc vngaria nucitpaf .tJ&atbildls iiobif comi^
ttfla eam Mu tauut.mlrlflcccE; amplIaiilt.S^iib qHlIcola^ fcds potifce roman^ cociltn celcbtauinbaiK per
multa tga poft ll&atbildim mfti poflidcrut.^n qua pctariflimc famlllc &e ripa "z paflerlno)!? allqn pzcfticrc
iE»cmu poft varios cafiis Inclite iSonjagoju famillemagnl canis aiiedlo pulftS paflerimStea vfcB L” pfeuf
cu madma laude ponti funt. qitop -r pteteritop Pnou ciira billgetlacB pulebemmis ponb^ fup lacu lacns
tum fupbtflimtS tcmplis:regi)8 pallarife:-: nobilib^ ctUiu edtb^ pliti iniu illuftrata cft.^lnde j nuc ampla
cltiltas bablta cfttet reru abudas que ab vfuj buanu neceflancfitnt._£lf^atuc g *RarolI magni tega fancqiis
xpt mlraculofus apguit.Sb que vifcndufcds ieopapa fecotuUt.£t intctn gcimanla ab karolnacanlt ,
Naroltifc^ caluus magni fllt^ d&antua veneno perijt. qd bebte^ medicus pcainla ouriiMus bccllt . 5n ea
^nfbelm^ lucenfis epus v Ir fanct^ et emdlttonc mo:ibnfcB inflgnis rcqulcfcit . £c beailmm^jolaencs bo
nus dfeantuc cIuiS miraculis clariflim^.i^enult et Slbcrtlnu qu^nactatu be co:gc j:pl edidit, et d&atbcus
incinits pocM comicus
Quinta erae nmndi
C\. iPuiiispcmitonncusaiJfio.a.rcgnil^tolometcpipbancs&ictitvt^i
K Icbms !cnbtt)®ttcciiioatur:pi!lfii8 roma factione nobilium t pjccipuc
llmetdli. ^6 inter atmicos terciuni locum babetOe quotum Dmumcraiio
ne et eomicotuj pteftantia Vulcatius in libao be poetisibec carmina ponit.ilbul
tos incertos certare banc rem vidimus. 'palmam poete comico ctn beferaiit-Cc-
cilio palmam mbuo oe comico, 'plautus fecundus facile eptiperat ceteros.Bcm
de nemus qui fcriiet pteclo in rercIo.Sil dd quarto betunPabitur ltctmo."|^oftm
feqiil hamum facio attihu.^n fejao confequltur bos terrecius. Curpilius fcptt.
mumtCrabea oaauum obtinet.^u nono loco efle tacllefaclo lucrcctum.?Secittiu
addo antiquitatis ennium .
■^iaiitus £omIcii8
lautus comicus Doeta llncuc latlne pater(vt Idem ifufebins tdlaf)cj: vm
JtJ: btle arplnas afe laiflnas ciultate rome motif .£1: c^f mone(vt vairo epitlo
£nntus poeta
Ionis fententia bipitWufc locute fotcntifl latine loqui voliiiflcnt.f lotult infccna
qiiintodcclmo fcrme anno poftiS bellum aduerfiis penos fcdm ftimptum cft. £t
quacB a pluribus greciS comicis fabulas fumptas In latinum couertcnt: ©taci)
tamen fententia plautus ab epemplum fiCiilI .pperare eplcbarml biclf .IPnc vtvar
ro t plcrlcg alij memojie .pdlderunttcum pecunia omni qua In opcnS artificufcc
mconij pepcrcratiln macatlonlb^ pdltatlnops romam rcdiulfl«. £t ob qiicrcn
dum victum ab clrcuagcndas molas que trufatiles appellantur opam plrtoti lo-
caflct.jlbi quotiens ab lyaeie vacaret fcrlbere fabulas acvencere follt^ erat.dbot
tuus eft circiter centcfima et quadrageflmaquintam oUmpiade . Jlulfitig tale fuo
fcpulcbro epigrama incldl vt varro ce poetis bIclt.'(boft(p eft mone captiis plau
tus comcdla lugetifcena eft cefcrta.S>eincc rifus locus ludufi^-r numcrltlnnumc
rl fimul omnes flmul collaaimarunt .
e limus quocg poeta comicus Carenti nafcittir qinJitlHS enmns btctiis.biS
tcmpotibus(£ufeblo referaite)flonnt. ©ul a catone iqueftbte iornas tranf
latus babltaultln monte aiientlno parco admodum fimipm content^et vmiis
ancille miniftcriotfcmg gfuacens anias efle tmmo:talcs.£t iceo In vite fue tcrmi
no bipit.Sfptate 0 clues fenis ennij imasinls fotmamiblc veftrumplntlt map^
ma faaa patrum: iflano me lacrimis cecozcttnec funera luctutfatil cifre volito vl
uus p oja vlrum.^cemcB poeta pudicitiam ptedlcansblcebaKflagttij inltiu cffc
Inter clues cotpa nudare. l©tc cu5Comcdia8 optimas elegantlflimaf^ edldiflet
fepniagenario malot articulan inotbo ollmplade.! >$.tnten'jt. SepiritufcBfiiiti
fcipionls monumento via appla.
£lpto SAricanus alterius fclpibms filius: vir oimromanoi? ferme pma
rius vlsefimuquartum agens anna biiobus faplonibus ab bafdnibalc
interfecas a fenaturomano abbyfpanlas mimf:fiilt quippe panecu
bitonet luter ceteros monales animi pteftanttoj. £u InteUeciflet fenatnm iptcr
metum bannibaliS ytallam velle rchnquere:ecnaao gladio Ib .pblbult amens
fc velle patrie befeniotem efle.£efarie .pmlfla vtebatur babitu cozponsvirilius
kvt£utropiU8aItfeptuagintaciUttates byfpanie recepit: quibus feliciter gcftis
jconful contra cartaginenfes oeftgnatur.focB ggens apbzojum bueem cum Sti>
> pbace numidle rege fibl fubeglt.illcc multo poft cu banmbale congrefliis ita ci^
equitatum fudit vt fup vlgintl penotum milia cefa : totidemi^ fere capta vna bii
referatur. et tpc bannibal cum paucis ,pftigerit:tcrra mariCB pace obtenta in flcillam traleclt. iRomam tan-
dem gucnlt triUmpbo clarifltmo muectusiSpbrtcanus vocari meruit.£iiccp fcdm bellum punlcum tcrnnl
natum efttquob p annos. ifl.gcftus fuit. £atonl vero contradicens nolebat cartamnes romano Impio cmii
lam ciicrnine romani fine bcUl metu lafciUIreHt J^uius pelare ftiercfent^tie blccoat emtnuniB fe minus ol
ciofum:cB cum oclofus cflettnec minus folumtcBcumfolus eflettbic tantus patrie pater ab emuliS accufa^
tusiab Ingrata patria pulfus apub littenwm cuftuluy ejculansttandem. Ji.etaa8 lue anno motbo inta tit.
g^wtaem0 nmdi
Lxxxv
llbbrto tu4ci)8
Ifeilonem lu^cunl ejc facerdotum gcncrc nattjm:ct SIcjtandnc educatum
per bcc tempota flotutfle conflat. fapientte Ubtum greca lingua ( in q
penlifftmu8fuit)elcg3nti(hlocontcripfit.i@uetdcofapientic libtuj no
minauiKqtWa in eo cbnfb tefUjbomini nollri lauces fpccialitcr narraiut: vel quia
mulrtpltcitcr m eo fapi^tfa comendatur.iScnpfit autem multat vt Oiuus biero
ntmus m Ub:o be vtrts illuflribus comemotat ,
Btbon pbus floicus natione egiptius panecif quondambifcipulus. mf
ta fcripta rcUqnit.£utH8 babetur plurima egregie Oicta.(£)c quibus bcc
pauca notabilia eucerpta fcrunf.Sefincs timere fi fperare ccucris.^uc
ris quid 4?fccerimt iRcfbotco amicus mibi efle ccpi.Si vis amaritama . Sb eo
altqudto qucfitus fuit*^ beneficium feni^ bno Oare pofTittiRefpodlt: quedam
funt bencnciatquedam vero officiaiT quedam mlniflena- J&cneficiu inquit efl t
quob allen^ batiailen^ aute efl qui potmt fine reptebeflone ceflare. ©mclus efl
rili) vtrojlfc® ac ceterarum perfonarum quas nccemnido fufcltat.-r opem ferre tu
bct. ifeintfKrium cflferul quem conditio fua eo loco pofiut ; vt ntbll eojitm que
pteflat Imputet fupcrlon 1
OStbo pnmus pbus romanus at$ limllatpJimo qiiitcm qucflot.celntc
bis confuUlttteraru tam grecaru cg lannari» apud romanos Occus.Ifetc
pttmu cum ^.fabtO maiamo mtlltautt.©etnce anno pofl quito qucfloj
Carrtumnuffus feltvbl lEnmu poetam Inuenies romam fccu addujrlt.^^oflmo
dum cu Scipione lUo viro optimo affriant trafucet^ rempub .no medtoenter lu
Hlt.©elnce ep cdllttatls offrao cenfo? facturae poflea ptetoj optime In omnibus
fc babult.igttam bis eonful 7 poflconfulatu que flrennuc in btfpanla gctTltitri^
bunus militum &tCtHseft.©cmum cu feror pene fenee latinas litteras Oldlciflct
etiam greas litteras edoceri appctiutt vnde boctus facms.blflottas r rem mtll
tarem tractauittatqg fcripfil.(£t bum flbt ep clemenna quandam comparaflet glo
rmj.^b egit vt turis clutlls pcntlfflm^ baberef. Senatu nameg r cetra Senatu
cotempotaneos omnes gramtatls r auctoJltatls eecelletta fuperault . Ccnfoji^
nus ant appellatus fnltt® cenfure officias ftbl fpeclallter fuerit comendam . £t^
quocB ornamenta fuernt fenat*' .maicftas.et pzopagata familia. £e qua quippe
rnaeimum becus romanojum. poflerlot catbo onus eft qui faCTatimmum illud
_ Catbonum nomen poftea tmmottale fecit.
Sciolo lunlot affricantis ?/*~^£iPio magni Saplonts nepos oifrl vlrmte aptib romanos pteclarus .
^ ^S^^onfulejnrafonesfacmsflpbrtafibl secreta eft. ^cntffcB cartbagtn^
^v^J^cum fee continuis blebHsnocnbufqsoppugnafretitandcmreccfpcrata
tCartbagincnfcs ab bedlttone traeit.pctttefcB vt quos belli clades reliquos fece
rat faltem ferulre liceret. StiB Ita pamu mulleru agmen fatis mtferabtlc: poft vt^
ro:um turba ccfccndlt.HlamCvt llui^ ait) fulffe mulierum. milia: vtroeus. 50*
mtlla captinotu memonc peodtm eft.feafdrubal vero Impatoevltro fe tranfliigc
scdlt.ft cius vpoi fc fuofcB quodam femliico ftirote In mcdiu fc lecit incendium
i^pfa aut duitas fttppoflto i^c fedcclm cotinuis bleb^ ardensimlferucB vlcto^
mb ^ pecbult fpcctaculu.S<tpio autem et Ipfc cognomen illud celcbec meruit: qd
jauus eius acceperat vt pjopter banc fonifflmam virtutem Sffrlcanus tunlo: ap
ipcllarctur.
Cubitus Cerrentliis affer Carthagine natus poeta comicus- ©ul a Sdpl
onc lunlozc pdlcto vt quton edftimat in ferolmre ep apbrla bitct^ .ppter
ingcntf magnimdlner fojmc pftantia Ubertate bonat^ eft.aiff fcribuntiq» rome
poeta comicus %ixeec? Incano fenatod fcruunt.3 q ob IngcniS r fomia no inftitut^ modo libe^
raUter feb rnamre manumlfliS.yplc cd mftis nobtlib^famtltantcrvldt.Seb ma
Seb vt affer fei: ppfo cdxdlt comcblasntcr blnc In afya fcctnnaui cu fcmel pfccn
dmvlfus e nuqua.Ceten moJtuu effe tn Sicbadla ftipball flnu leucadle tradflt.
(Sn.Co:.bolobella.ll&arco fiilnio nobtllojepfullb^rutffc blclf mcdlocn flatura
gracili co:po:c.colo:e fufco.lReUqultftllam que equiti iRo.nupfit.t6>uc affrani//
us omlbus comicis pfert.Sepulcbro ei^ tale epltapbiii infcrlpm fuit,
itfams In ctcelfls tectis artaglnls alte iRomaniS buclbus bellica p:eda fui
®>faipfl mojes bomlnu Imienum fenucB (©ualltcr r fcriil ceclplat bomlnos
0ulb mcretn)cc4d lenocwllspwsat auar^ l^ec defleg leget fic puto emferit.
nnmdi
ircftio
Tflauca
Calpbtinttus
bcma
Catus
d&artus
i0uinW8
Catulus
•Sallis tranfalpint8bclluintulerut3rcBcoj?rc5t vtturtomftiiita5s^ _ ^
kinulntudineiu^taibodaiJufiuuiutUtcrfccmlt.ScnK^at vrtuft^ ni9nO?Uni
paucitate romano? vij: at» efca canib^ quos tu agiiune babcbat fufFicere Caius Cafll^ £fc;mi8 bomi
polTc tactarctiet ipe.c l^jcjc-milla aruiato);: bfcttcofcrta piigua a rotnainS Conginus cius Caluinua
utpatus clt.Cf cui^ c;ccrcttu param itt bcllotparam rubmcrfi cuj ponte :
que fibi matS nauib^ fupta rbodanu cj:tru>:cr3t.cl.m.peitaitnt.'Jbjeda
e;ctojquib^ gallo? ingens fublata eftimagnac&glojtacofules ambo tn
iimpbarHt.d&.pomo Catone tiSuito marco cofiilib*’ illarbone in gal-
ba colonia beducta eft annoeg eode iicinlo mctclloT quito lucto Sceiio
la confiiltb^ cc balmacia tnumpbatum ell.
' ' Cmpoze botum cofulum lugurtbe lllumida? regi bellu illatum
f cft.^d Sderbale -t Bmcmpfalcm d&ictpfe filios fratres fnos re
_ ^gesi-r pptiromani amicos tntercmnret.t8biflitsaduerfu8 cu c6
fui Calpburni^ beftiaiqut cotnipt^ rcgis pecunia pace cu eo flagtciofam
fcciragt a fenatu impjobata cft.Tboltca cotra eude in fequeti anno Spu
rftis albin^ pofibttnu^ .pfectus cll.^s qiiocE; p fratre ignomimOfe cotra
mtmidas pugn3iiit.Ccrcio imfliis i^uitus cecilius tfeell^coful.^s e?
cratu tngm fcamtate t moderatione cozrecroicu nibtl Si quequa cozru
ptum faceret ab bifapUna romana reduwt.^usurta vafqspzeltfs viciti
Clepbates eius occidit wl cepit -t multas ciuitatcs t ct eu tam ftnebello
tmpofltur^ eirctifuccefliij eftet a Cato marto.^S lugurta t boebii mau-
ritontc regem qui auctliu lugurte ferre ceperat plter fupauit.)rt;.mtli3 ar#
matotuab intcininoneceadit.£andeantecurrH dfeari) lugurta cu buof
bu8fili)Sbitct^eftc4tbenat^.Ctmo?utfliicofuliSinca!ecre ftrangula-
tiiseft,
^Srtus poft victojiam lugurtina fccubo coful fact^ eft.a^llumcB
•ei contra Cymbtos t Teutones becretu cft, Cerao cwocb et -r
Jquarto oelatus eft cofulat^tqiua bellu Cymbjtcti .ptrabebatur.
£!ed in quito cofulatii collegam babuit tuitum lucanu catulu Cu pjio
res cofiiles a CymbtiS t ZBcutontb^ -r Smbjontb^ que erant Semia//
notum -r gallotu gentes victt funt turta flumem rbodanum-Cimot
me grandis ftiitiquatum vi? banmbalis tempe pitntciS bellistcuj: Cym
btias Ita® coflit:it.Ct ep buobus p?cltj8.cc.mtlta bofti5cccidit.t;?)c. mt
Ua ccptKinterca i^mbji -r Cbcutoncs qito? rapta adbuc iftmta erat ab
ytaba ti-3nftcrut.^ern a Cato martoT iQuito catulo cotra cos btmicatu pctautus
efttfcd a Catult parte feltct^. illam eo plfo qd ftmul ambo gcirerunt.c rl .
milta aut tn pugna aut fuga cefa funt.jl.mtlta capta.^tf^omani mtlttes ep
vtro^ crcrcttu.ccc.pcrterat.2:ri3 -r trtgita CymbttS ftgna fublata fimt:
eje btj s ererett** tlfeatq buo repottautt. Catult etrcrctt^.yw.Sed ab eotu
multcrib^ grauiote pene ® ab ipis pugnas romant c^ptt funtt Ifeec ctem
plauftns tn mobu caftro? bepofitts tpc befup ^pugnantes btu obftitcrc
romantS.Seb c5 ab as tpc nouo cedis genere terrermnabfrtftS ein di
cnnccerutctb^ tnboncfto farts vulnere turpes relinquebatur, f errus qd
in Iwlles lumpfcr^ in fc fuol® wrterut .liia mtfla ab manu legatione cti Ubertate ac facerijotifrnw impe
traflet nec fas eraKfuftocatis eltftf® pairtm tnfannb? futs aut mutuis coettere vulnertb^ aut vtncuUS e cri#
nt^ fuiSfacto ab arbottbus tugtfcBplauftro? pqaenderut*
inno vrbtsra^tte fc^centeftmo fcragefimo fecudotpttmu rome bellu autlc comotu ell. Code aito
etiam d&itbridattcustcaufam bello ctutlt Catus manus feptes coful £edtt.inam cu etUa coful con
madB»itbridateg^tru8bcUn(qHtaftamTacbataoccupauerat)mttteref.5f®ct!ferat6in£ampa-
niapaulifptenaatvtbeUifocialtsqdtntraytaliagcftufucratreltqtttetollerent.&usaffectautt^^^^^
ab bellum d&itbndattcu mmeref . ©uarc fiUa coniotus cu ct:eram'abvrbg venit. 3lltc cotra manti t Sui
pictHmbtmtcautt:pHln?vrbearmat*’tngrcffuseft0«lptctuinterfcat.tlfeartufug3Utt.a^tt3cofulib^or
dtnatis m fttturu annu ©neo octautOT Comelio Cinna ab aftam .pfea^ eft . 3n tpc tpo btra pdtgta vi>
fa funt.inam fub ojtu folis glob^ tgne? regtone feptetnonts cu majetmo celt fragotc emicuit. Spub areti-
iiofiiiicouitimmirt? (^n<3nin rtittt j intcrbolc^ viiicrcfbUf3cr3iit*rc^
©neus
Cotnebus
Cinna
becllgrauta pwdtgta bella ctuilta fccuta funt.
^ummetasmSoi jFoHS Lxxxvi
5Ua patricius roman^u plunma r inijurtbinobdlo cdidtflctfaa
usta, ^iiipatotts siotia a feuam reponaiut. qui ftattm cotra im- BLOTHmum TO
’b:iij3temimi8inacbaia'rafiavicit.lls»iccj;antiquaatL^ pdara IHS IlOJtllll ^
Tttpionufannha OJtusu-imvttaabadkMcfcenaqiuburcucBflasjiciie ind
nata vfcg ad qudlura Pufittqua fub mano cotra tugiirta adcpt^^cft.^u q
qutdebfficio vita pcnit*’comutautt.ina catbcnas lugurtbc maino^ tecitj
mitbJtPatefcopercmtirocialis bclU luct^ rcptcflincynuc Onattone fregit;
Tmanu.picriptu t curule cfle coegit. £rat aut If is grecis latiuifcB optic
mtditu8:facudii8;accr:allutus:glozic cuptdo8:multa? rci r tmajnme
pccume largitojtaio grandisuta Oiibitari potutKfojtiot au felicior fotet
Pictato: factuo.ita rempu.repjcflit vt nemO illo inuitotncc bona: nec pa
triamec Vita ipfam retinere poflet. Sub pnuatataube vitaputeolos fe
cotulit mojbo intcftinali mojte obtjt.iQuo mojtuo Ouo fuuelliirima bel
Ia ttalicu q6 foaale bicebaf : t ciuile fyllanu fine babuerut; que ambo jj
tracta funt p oece anno8 . iCofumpfcrut aut vitra centu quinqginta mtUa
bominu: viro8 confulare8.t;i:iij.Senatotc8 fere.ccc. SbfcB bi8 qui in to
ta Italia palfim bcleti funt.
O^m f illa rempublica copofuiflet fub bis cofulib^ bella notia etrar-
fenmvnu in bifpaniaiaUud in pampbilia t fialiaj: tcrciu t macebo
niatquartu in balmacia.iria fertotf* qui parttu marianara fuerat adbel-
Ium comoiut bifpantao.tlbiflri funt cona eu buces iSuint^iiCecili^: dbc
tellu8 fili%u8. tt in populi ro.bitione redacti funt. ^d macedonia mif>
fu8 eft Spptuu Claudi^ trinbe Cn.Scribom^ Curio, bardanos vt?
cit T vfcp ad banubiu penctrauitiita vno tge multi fimul mupbt fuemt.
-rf^tfllu ferutle ptimu inter inteia vtbis berobonio buce fabino in ipa
•43 vtbe tentam eft: fed btc mniultuu magis fuit cg bcllu . dbot: tmpio
pbiuerf3terraruoccup.ato.qut8 crederet ficilia multo cruenn^ferutli'q5
punico bello efte vaftataiterra fhigu ferat:: t quod.1modo fuburbana ,p f
utnaa late fundis duiu lattnou tenebaf. Canbe ppenna impatote ce rts
fupplicium fumptum efttfintcg ce feiuis ouauone contentus ne bigntta
tem triumpbi fcrutlf infcnptione violareti
^jaftno feccentefimo vrbis condite.ljcwc.i^Sergiuscanlina tpib^
fulbop confulu nobiliflimi genens vir fed ingenij ptauifltmi ad celen
da patria coiUrauit:al quibufda claris qmdeifed audaclb^ viris a cicero
ne vtbe ecpulfus eft,Soci) etUs cvmbefi in arcere ftragulatt funt. Sb au
tonio altero cofule catilina ipe vier plio eft t intafect^.Seinde anno fe--
qu«i Junio fillano f i.muren3 cofultb^ metellus ce aeta trtupbauit .
©mpetus matam*’ rornano? impato? niata'o in ptecio apud roma?
Jfcr/ nos Dabitus eft: qui ceuictismagna celeritate pyrraus iterato con
tra viginnduos reges otittiS impatot cefignatus eft:qul mitridate i ar-
menta mtnotenocmrno plio vicit. Cigrani ceinde regi bcllu tnmUccetn
de albanis -t rege eoj? bcrode ptudftcr t btberie regem vicit . dbot: itu-
reos T arabes.Jnde ad iudea trafgrefliis eft bierofolima caput getiS ob
fedit:non folu natura loci veru etia ingenti muro folfacg macte munitam
vtt tercio rnenfe ct:pugn3utt.db.iudco:a occifis ceteris in fide acceptis :
muros ciuitatiS euerti imperauiKbircanu facadono reftituiuartftobolu
apUuu roma butatibis geftis in afiam fe recepittreuerfus ccnicB romaj
cum ingenti glotia triumpbauit Junio fillano -r i.murena cofulibus.
OSius iuUus cefar qiu poftea impauit anno vtbis condtte.<Sp8.cu j
i. bibulo coful factus cecreta eft ei (pallia trafalpina t cifalpina -r
comata, flddibtt-c fenatus illiricu cu legionib^ cenis. £u quib^ p cece;
annos bellans grauiflimapliacofecit. ■^timo vicit beluetios •rvfi® ab
bceanu baitanicu ,pccflit.l©cinbc Srioiuftu rege ati autaliabaf Srudes
dbarcomones Cribeti Vangiones Sueui tc. fugere copulit. Tboft bec
gente belgaru t altos qui vno note germani vocant .©einde facto pon?
te rbenumn-anfgreflus.Somuit aut anntS.it:.fere odit galliaiquc inter alpestrtumcnrboda»u:rbcni!d
5 Oceanum eft:i circuitus patct:binc bcllu fuccclfit ciuile ececandu. Cefar ent e gallia rediens victo: ahii
confulam pcttjttcontradictu eft a marccllo:a btbulota pompeiota c3tone:iuflufcB vt biniiflis ecercitib*’ad
v:be redirettT pompei^cu impio mifllis eft japter qua iniuria potius cdmuUe -r plufcB bellu epattu eft.
.^m'ntact40ftianM*
wijLoJetjfu ttobiliflima r incito ac pjtoato wbiay etbnmc. £iiis oHso r^cft in fillaijo^ fnAftim
(quibus 18 ager a filla afligiiatus ftiit)a<Jucnta.£t quia pamas illi fedes ad armfiucnta ccpcrut
cAaJnuennam inbe pnmo bictam volunt. i£t quidem plinius apud quem ptimu> atts loci mentio h.
cta eft tiuennnos bicto,pnuentt amo appofitos.^euenint vero bi miUtes ad annuj condite vtbis tome
fCTCCCtttCfitHtlT iCDtittin Il]t323 j.
iw^tuHciiiiju 4. n.pwiiiu mp{^ le^ageiimo.vnae iniati Daoiuiic viaer nozcnm ante cmim Det noltrt adue^
tum annos ctrateroctogintatrcs.iCondita igif' fmt flojenttaejrfefulanis ad npas ami fiiiuij' t -z pafa bo
nunes nucntiavocaucre.isuc cu aufpicijs fundata fclicib^ vicinas g circuitu auitates erccUere : minfcK
modis imperiu .pj33sare cepilfet flotentia longe melius cg fluetta bicta cft.dfesltis ea ciutos g (gotb^
rum tcrapota incomodis agitata ell. Cottia enim eam immunita t tefolata fecerit. iQitakaroltis maan^
inftaumre fecittmatotctg ambitu membus circudcdil. Ct bignimmiS pjimlegds t magiftrattbus
raiiit. jtacBflojcnua ^cqjtis vi -r in fe populariter traductis fefulanis ad annu faluns qiiartu z vigefi-
mu fupta mill^mu plurinm opibus r gloto eft ancta . ^uo item anno ibanrtcus ptimiis imgatoj ec-
dcfiain fanen ^iniatts adwiros flotenue edificaiHt.£r eo fere tge g pjtojes arnu r verilliferos inflicte
1 icunmc nt gubernati cepit, pteterea in vtbe pter reliqua otnamenta increibilia bafilica infigniS t ftm
^ otnatarglotiofe^ virgini bicata. £t quarto abinde anno pallaciu item fugbifliniu
quod inbabtont ptiotes edificari cepit. iBuinto poftmodu anno fo.i o 7 i.pdiictu eft poma-iu : t mcui-
bus vtbs eft ampliatatt npis flummts vitra facros bitii iaurentq edes gpenio ambitu cvducta. Cums
vera mammtea inter ceteras otbis campanarias fpeaofa ad annu indeptimu-r tncefimu ejcctota. ?bi b
cunojis inder marmia in venanuone babet tob cuius bonote edes pclarifTima in celebtioti vtbiS loco
u -
rr:
J^oliu Lxxxvii
moine t aiuu VJbamtate» viros cmocsin omni naurevirnina nftaMfi>i»^a iv,h...r s3v..^i,..V-»
natafuit.i
tai' _
TRaiicnnc
curfiuiim
clanfliinu.)@jnatacB‘fiut coYiiio
oiropc cekbjcm reddut,
,eddidit t mcdicu Cadcfi onmiuin
it cofmo mcdicco que opum affluentia bumanitatct Ulicralitatc fiipantem ciUcs
runt ornamenta t^nafto filij fui t nepot^ qiM flotcntic vzbf plurima addidc;
nofoX-r afmoan.L’ ‘•orna#
aiS wbis ojiGine gcftafcBres abiiudc complc;t«8 eft iconardus
ai mn .^uns flojcntina fcfnla vtbs vetiifta -t multo?i fcriptis pfcrtiin Saliiftn -r Ziun celebtata mtenie
ctuf ^aiiS, POttttbus m ea quatuot maunfoots lun
tianum m^X nK paUiftre aiunt.£omendanda eft multis in rebus flotentino? pmdcnf
ei>n cancellanjs qiic otatona fp^acT q vocat biimamtatl ftitdia pitos accmtap vt
xeonardu ‘^MroliiarcttnosTbogsmnaneoswUuaaqfcnbedi btctadicBarte bifemifimc tradiderut.
^mmems mundi
^ntiocbna pius
® annscbus confojtatus Cnplxinepcrfccutus cft ct fijga? pem'
•»> ^ iCuntCnpboncratparaitmalejcandn pjtimis ~ '
. . ^svtdeusq? omms
i^AjDejrercinis unirmurabat contra S>cmetrumt tuit lu arabiam vt reduceret
inde SutiocbuiPeiudc cogitauit Cripbon occidere antiocbu t imponere ftbt
tuaamaifeo timuit ^onatbamllrcimuu tcfciifotemantidcbi . ©eincc etamt
antiocbiis in terram patrii fuotujn cbuencrut ab cum omnes crercttusftu vt
pauci circiit cum tripboflc.jScincc obredtt £)o:a -r conclufit tnpbone; tandem
inpartbia occiditur.
/rs iluioclaiis Sipondius fuit filius antioebi pt).©ut be regno fugit in par
yiR tbos .
^fA^trtdatcspbamarisrcgispartboiafili^-rpcm , tlfcitridatesret:
IJL Jti rcjc fuit. >gpud finopem natus cdiicaturcg cpii
cum puer paretib^ otbatus cft:niot vt adoleint finiti
mos populos ctScytbasinfuampotcflate redegit
€tcu romauls p quadraginta anuosvarijs cuentib*’
crueiitilfimu geflit bellu.j&ytbiniam ac capadociam
fimiUtcr adeptus .^Uiam.pbrtgiam papblagonia -rl
ilfbaccdoniam tniiafitimultactpjcclara agens ptelial
nec vna via romanos aggrclfits eft . f erut buc biios '
et vigiiiti lingiiasCtot em nationibus imperaiiit) no-'
tas babuilTeivt qua qui^fq; lingua eu poltulafrct: ea- -
dem fibi ius redderet . £t cd Iris grccis imbutus clTct ■» i nea meiin hui eisi v
mudee cria opera Oabat. Sobzictatisetimicilabojuy tiacaurus
patietiirini?.£u:tande£n.pompei^noaurnppltovi j ^
cit caftra btripint quadtaginta mille ei^ occidit. -^bar -
naces filius ef cu alios filios trucidaflet cjcercitu ad- ' ^
uerfus patre tnipt.d&itbtidatcs biu en altiflilno mu^
ro filiu fruftra pcatus. S^tatim bcfceudens ad vfotes i
pelices t filias fuas venenu oibiis &edit.!@d ctij tpfc |
uouiffimus oim baiififletiuec tn.pptcr reniedta qnlb^
fe pmunierat veneno infici polfet ©allu quenda vitt-
gis milite inuitauitjcicB tugulu ptebuit. "^cr^t autej
apud 3g>ofpbo£qui regnauit annis qdiaginta. ©uo
mojtiio apud Synopem confenfu pompcij regali fc^
piilcbjo conditus erti
Y^£cmctrtu8 ifte frater Sntbioebi ptecedetis fuit
A^quaii Slcfanderreniitdeoium occidit.
Cfeilippus vlttm^l5y*ric t Sfie ren.iiii. regni ale -J
tandn regnare cepit t regiiaiut annis, n . iSno
regnate Sntbiocbus ci^ pan-uus in pai tbos fugiens
pompeio fc tradtdiripoft que llatim pbilipp^bic a ga
bino confulc captus; rcgiul in romano^ Oitionem
cclfic.iicc tun; ipyric regnu fine accepit qd g ducentos viginti annos fub regibus
jcvij.duraiut.
C!©(1 vltimu regem fyric t a Tbompeio rontams tributaria effecta eft Syna;
•Ibompeiusbicrofolima vemens vtbemcepit; templa referamt -tadfancta
fanctOE vfcB acceffitibircaiio pjincipam facerdotif donauit. ^riftobolu ci^ fiatr^
abdu)Cit.£t:i«-iudctlibcttatepcmt^dcpofucruntTfubtcctiromamScflc ceperut
£t pompei^ fcauro pnnciptircgioms cura comifit relictis fecu duab^cobojtib^.
Sbimis infyria mimis eftivt fcauro fuaederet. ^s cdmedata cura tepli bir
canoigete iudeon in dncB cdurt^diuifit qfi petbarcbias ludec fragfo fupbia
^0|lRafru8 romanus conful pompei collega;mo;tuo gabino fyrie pzcfiicxin lo
meret,
cii fiui 3 fenatu furrogaf ;vt mapine partbos fyrie vicinos rebellantes repn
.■glir quideciipidilfim^ -r infatiabilis cupiditatiStqui audita bicrofolimita r
ni templi opulentia qua pompeitis intacta reliqueranvzbcm tngrefliisttemplum ^ ■
■■■"'* " ..I...*... .. -I--
puadit.opcs duo? miliu talentoE abftultttinde feiucrtais p mefbpotamia t partbtlgucij^Pipf^pS
ten tranfiutti-r cu me cara ventu edet partbi fubito ingruentes fagittiS oppfferc romanos; V raiT^o edta^
tu Ci-alfum pfecuti lunc-r cu circiiucutu turpiter interfcccrut;quida fcribut auru t os ct^ iijfufu eu internfte
^Stc £airiu8 pjcfcs Tyrie Oaflo fuccelfit.|8 taude momt etercttil contra Bcmima nongenta W
jLtttalentaatudeiSepojqnensidcinuapbilippisoccifMscft. ^ ^
^uimetasmudi l^olm Lxxxvin
^gdunuiij traiifalpincsalUc vrb8.^i(:nnefint'tt‘ma.0ttaiuam aBbUfh' tcnigibusj £iircbio tcllc
a mimaimo planco ctceronts pifapulo ojatoiis clartflimoun collc quodam v6t Srar vna rcdauuf
mifccnftir condita futl.0u3cg franafc^ petrarcba bc ca fcribat.iugdnni» nobilis ct romanojus
.Illa et vfulmagno fuit illts £n)poilu ac In p3i
gcntea att^; aurea eo in loco mflu augufti ronianl flgnabat Piices.Cemplu etia abvmuerfiS gallis comunt
iaeflgnatii imp^a.^t augufto cefarl Olcatutantebac vfbeedlflcatu eft vbl fluuloau cft cotjctO. Sdcft ct ara
ftlgnitatts ctamie gentlu.ltr-numero infcnptu bab^ tltuliyiui^arucB lingularu Hama vnaibanc vrbe gcit
tl ollm Scgoflanonl ptefiderccoftabat. 0uc In rbodanl et babudls fluuioa medio lacet.iRcUque Peblnc
gum mctropqllm.Cnb^ts fluutjs euentt vt Imtio in aiiullonfeOeblnc In occidente oeferanf .^acg in vnS
tande amne cofluens In auftru Iteiti cnruat*’et:cnrrlt.0uo3d crupatialqs acceptis flumibus.ct blnc rell"
quuni In mare cuifuj pftclt.Cemplu vero vna at tota regione ficut £>encca ad iucillu refert facili igne fuo
temge quo ab Sgnplna: videlicet temge 0enecc ejniftu cft.0u3 vrbe inter celtas afertbere qulbnlda pia#
cct.blnc plotlm)8(0ul pilm^ rome latina rbetoilca boailObutat ojlgine.a quo Cicero fc rome pueru cu$
0.fi aire latln^nmii bocturcmlit.blnc fanet** Sugendus vita et miraculis clar^.binc/anct^ ©eflderlus
epifcopus.Ct ».:fi>aldomeri^ cui^ mnacula crcbza cluttatc reddat illuftrc.blnc roman^ abbasiqulpalm^
cllta vrbs franco^ rcglb*^ Olii paruit. 0ul ibi folenes nundinas tnfHtuemt.®bl ct pilatus t fecrod^(vt
feitur}a romaniS pjtnclptb^ relegati vita infame flnlcrc.lLugdunii aat(vt allqulb^ placet)a lugda CefanS
legione fle appellata illis locis fi-equftl** blbernatc blcst eft. lugda em gallica lingua idcj quob fulgur ce
flgnat. Slcetla vt refert Caclt^lcgio queda romana apub bifpanos locata efticul nome fuit iRapa^: aO tci’#
rendos biS appellationibus populositlam nomia lunt ifta pene timenda fono
llon
Cinea Cbrilh
Jacob pater iiofcpb nani
raltsfedbeh pater eui0 Ic
salis fint.ft?ac dfeatbeus.
^mnm etas njiicJi
, temdrn vxoz flle^randri' regis tndeonim re; Mcfandra
[•gnauit annis nouem. iflara marit^ fuus
^ _JLen8 Ifetrcaim t artftsbolum liberos reliquit .
feb regnum bule flletandrcvton nadldinfo qi feir// <
canus rcrd gubematidan Ignotas vitam q^aofam de/
gcrat.i3rilwboF'&o efficatraudat erat.5jp3 ei a ppfo '
plunmum billgebaf .^ue fufccptq magiftrato blrca#
num ^ter etate panapc faccrdotu ftatim otdinault .
tgeotta in lucea berdls pbarifco? .(©ho!? cofilio
vtcbatur in omtbMs.nome aut regium ipa tantu fcrc^
baniffotucBcoftlio opnuiates ludeoju occidit aut cdl
llobamnaultcomrbasoia.bectamemftageflitabrc —
gnl pfeniattone callida circa regni ceteaone»flttame cum nec bona aiit lufta
aduerterctancB vita finiret ab fumma calamltatenegocla bomus fiie gduylt
lEt poft mottcj multis mlfertjs^rcgnu compleult.
(gente tartie fuam in pace CHfcdiuIt.©enn» cum
Inualltudlne feuIlTlmamlnadlflet, flnftobolus
collecta plunmonim manu poft matre fe regnatu
rum bccl3rauit.5llspaulo p^ anno ctatiS fue. 75.
vitaccceflit.
^rcanus Sletartdrl inasotum regis ex p;
dicta aletandra filius vigeflmufteici^ lu;
deo!? pottfet.ptinclpatu facerdottf fufclpl
ens. Sedit annis. 14. bic a matre potlfet pftltut^
poftmottem matris madmasqueftiones “tcon^
ccrtanones babuit.Srlftobolus collecto etcrcitu
illiilLucas comemotat. cotra fratrem moult anna.CncB egreflicflent fia^
tres In campas lerlcontblnls victus bircanus ftigit In b4cnualem . Cando In
concotdiam venaunt: vt arlftobolus rei^3rct.lfe>ircanu8vao fub eo quibufti
bet bonotibiis fungeretur.paulo poft bircanus pjomiflis non contentus, ad
^rctbam rcgem arabunt noctu confiigit; vnde collecto eterclm venit in iuceaj
et obfcdit bieruf3lan.Scanru8 tame but romanoju foluit obfidium. ratus te
piis effe vt befaclll lUdeam poneret fub mbuto.^cg in bunc modum conten^
dentes occaflone inuatKndi luttam romanis p:cbucrutji0uaobrcm pompei^
bicrofolima venies.Cu eam obfedlirctiojta eft biflenflo in vrbe.ittam fauto-'
res anftoboUs vrbem tucrt.birc3nl eam tratere romanis contendebant-iRecc
ptus tande in vrbe templu ei:pugn3bat.il&enfc tame tercto pbanum uruptus
eft.fauftus cotncllus Sllle filius ptlrnus Ingredi aufns eft.t romani templa
Jpb3nauerunt.nibil tame inde tultt.ife>lrcano vero Iterato pnnclpatum facer^
ocij bonault.!gt lutea fub n ibuto conftttuta eft.
i^lRiftobolus g pompetUm poft bcuaftattone vrbis capnuus ab romas p
f^jlbucnts eft.cum buob’ filijs alctandro -t antlgono totidem cg flltab^. itt
ettunc lutei Ubertate penitus cepofucrunt.t fublectt romanis effe cepeiut.St
rict lutee admlnlftratio Scauro eft pmllfa intc gablnlo.l^oft bee cafu elapf^
eft roma ariftobolus.qui magno ctcrcitu lutco^coflato.ab eu tebellandn mlf
fus eft a gablnio antonf* ariftobol*’ g gablnu capt^cft .Itera roniagbuct^ . ^n
bifadio pompcl t cefans in fyria cu buab^ cobotub^ mlfliis. veru fpes ccfarlf
fiuftrata.a ftudiofis pompey veneno perijt.cum ludeam in poteftatem cefaris
fubncercattcmptault .
/T Ictander potifet ftli^ arlftoboll.^s but ronm ctiy pre buccref ex irtnere
fugit, qui magna manu aallecta lutea populabaf . et bircano patruo In
fidlas ponebat.i©bancbat aut munitlflima loca aletandru blrcanu t il&acbe
runta. (©ccifus cclnte antlocble a f :lpionc fecun gcufliis lutta tenote littera!?
pompcy.pjius babita accufatlone in ludlelo fug biS qin romartos admlfcrat
fl^nttgonu8 Srlftoboll ludcoiu regis filiU8.Slctandcr t arlftobolus tni
cldatianttgono folo fugftitc aim buabus fotojibus fugies euaftt,Cefar
fyne ludcecB potitus anfipatru Idumen vlru ftrmnuu lutee pjocuratotem con
ftifiut.et Iterato bircano antlgonl patruo regna conceflit . uta tame vt no rejr
vocaretur. Sntigonus ab paebo!? partbo? rege cofugittet lol vfcB ab obitum
ccfanSlgmanfltttelntcvrbcm etbugnauit coptebenfuj blrcanu aures cius be
tlbus trucauIt.iSb qua caufas dfe.antbonlusiaftateoctauiano berode rege Iu
dee teclarauitjqul violenter vrbem Ingreflus anttgona comptebendit t ab an
tomum In anttocblani vinctum remlflt . i©uf fufeepto fecurl perciifliim Intere-
mit.fgt bic finiS genens afamoncop.lDam tefamlUa facerdotall fuerat.i& ref
gnumiudcbcfccit.
toea potificu^
l^lrcanus
Srlftobolua
fllctander
^Itmgonus
^mtaetasmundi
LXXXIX
BSlit cuule ccfans t pcrmpa c;rccratidtj anno pnmo regni cleopatre furrejat. quo ^ter calamitatca
que m plijs accidere pfueiierunt etta popuU ro.fojmna mutata eft. canfa tante calamitatte cadccg
oim nmua felicitas, tum enim «far galliaj inuadit Cralfus afiamtlbompeius bifpanta. ties ma
a'imo6ceercitus;etia fte ojbis mmertu foctetate mu pjincipu occupaf . tecem annos tra;nt ifta OnatiO.if i:
inix qm mutuo metu tenebanf .Crafll mojte apud partbosi-r mozte 5nlie cefaris filie que nupta popeio
gatcri focericB concotdia matrtmomi federe tenebat. ftattm emulatio erupit tam pompeio fufpecte ceiaris
opesn cefan pompetana btgnitas grauis. £u(B cefar europe quieto potiref imperio: tiaiecit in grectam
vbl pompali obfedit cu eo bimicans magna clade cu omni epercim fufiis eft 't fuguemais noctis benefi^
CIO illefus euafit.Cefar agmine citato g epiru tn tbcflalia giciatique pompelus cu mapimts copqs infeci»
tus vmncg acies lfrm:a'u,f. pugitatueft itai^ ingenti contentione tnibla fozte . Cande pompel rufus cll
cpcrcltus. pompa^ftatim alcirandrta petiit vt a ptbolomeo aujctlio acciperet veru is ingratimm^ fojtima
magis CR amicitia fecpicns cu ocabltiT caput eius cu anulo cdTarl tranfmlfit.ig)mb^ vlfls ftatlm lacbit^
mas effiidlt.mojtuo pompeio cefar a ptbolomeo parricida infldlas pmlit i alejcandilc vibis potlt^ cieo
patra ab epiliO reitocault el regnn conillt. ^nde biennio fyria guagatus pbamacem mltridatls filiu pon
to fugault.'^oftc3 cu roiiiii venit rteru blctato: Tconful creams in apbjlca tranft)t.CEtndc £k cofcctis beU
lis mumpbault.iRcgrcirus eft romam vbl fe tmgatotem vocari fecit . (£t fle reipubllce ftnis bit fulliquc
peranno8.454.0iirault.
-Tim .a BUlus cognomento il&arciis -r Cicero pbs mapimiis t ojatoi? pnneeps ac
£iE>arcu£_i^iiiui8 ^^romano}? conful.l^lc tv nilliOu familia que ep municipio arpinati qjlgmcm
tratit t pjinclpiu gen eris tn tulliu volfcoi? regem refa ebat: patrec^ titlliu 't olbid
matre babmt.qut vt pmu blfcedlcapaefuttungem) magnitudine eqles etceUult
Ibzlma eius comendatlo clrcapoetica eluatiln quo libellos quofda edi<.Ctcfce
tibus annto foluta o?atlone iiamrc fue magis confentanea adamauit : puerilibus
ftudns gaens pble x liirl cluill ^era cedit: poft bec fub fylla mllitault marflco bcj
‘ Io:e0ill8 lude factusiaandefiiffragqs po.ro.ptot creatus eft: poftea coful vna cu
C.antontO.dfe.antomii otatojlsfillotamglojiofclb cofulerc impaiu eperciiit vt
V pater pame appellams fualttblcpblam antea nris Ifis Incognita cppllcault : j eje
nngent) fiilMcltate cdplurlma fcrtpflt.Ct terenua vicoce tiiUlola x marclu fiUu ba
butt.©ema incllms otato: anno etatis fue. 04.ab antonio.per fuos fatellltcs/ub
fpe cocoidle cocedfte octaulano occldlf :ei^tn Inlmlcl tande Ignomlniofc glerut.
flttllna nobili genere natus magna antml Tcojpojls vi: fcd ingemo pia//
^LAuo:au ab adolefcentla bella int^naicedcmraplne: blfcoidle ctuiles gra/
tifflme fuae.5biCB tuuentute fiiam ecercere ftuditlt cu eflet aio audatifubdolus
vartus:^ culuflibet ret ftmulato:.©ut cum eflet flagiciofiflimus vir x omnium
facinoio{b9 Ou»qbo2? cateruas clrcu fe femg babere voluit: quibus frmis foclc
tatibusilpfe flaglctOfiis caullna ad oppnmenda rempu.connliu cepit: cu et ma//
»:tm3 fpes eflet confeqiiendl confulam:
co Cullto Cicerone confulc attentault.
ipeftifera conliiratione contra repu.ll&ar
. rcdcoluranone^ialata tetecttfcg conlu/
Catopofterlot
vricenfis
ratoi: noibus.lenmlus cc clarlflima comeliOp gente omis magiftratu pnmo a
fenatu abdicatus. 5nde cetbegus flatilius gabln^t cepart^ fenatozii oidlms vl
rl.cecreto fenams in carecre mlfli : ftattm vna cu ipfo lentulo laqueo ftranguUv
tur. 0UO& vbl catblllna cognoutt In tranfalpina fugere cogltauit. quo comper^
to antonl^ ai qulbufda Icglonib^ipm gfeques inter cofertlflimas legiones con
fodtt.atq5 Ita oceronls virtute refptt.a magnis turbatlonlb^feruata eft.
Cato poftertor catonts fugtOns .pneposicul .ppnu nomen, flfe.poitlus ca
to ftolais pbus:quem vtitenfem qulda appellantiq» fe apud vtteam inter
feat vir c»aifl'lm*’:qul tta wctrlne cupldilate flagrauit: vt ne in cuna qu^ bt»
fenatusageref a lectione temperazetiqiiomlnup^ecos lectitaret Ubios bac fe
induftna: vt oftederet aliis tempoia beefleiallos (iigefle temponb^. bfc cocebat
rempubllca magis virtutib^^ annis efle tuendam bicejis.ifloUte cpimmare ma
loies noifrbs armis rempii.e»; parua feafle magnam*!Si ita eflet: malpiem nos
- , baberemqs.iSitippcqutbuslocloiiciuiuptereacBarmo^atcgequoitnwtOino
bis conia eft’«illiS. IfeUc quocn quanto bumanam glonam fuglebatttantomagis illu gloila fequebatur .
^ulc^nter mafue virtutis operaiad bumane vite inftructtoncm etblcam moiafe cu fuls ratonibus m
llbin compofult.C»: quo(vt alunOpanius ille liber metrlcimtqut paruulls kglf e^cerpt eft, ^e eliis fe»
tentla banc mcmoita blgna ponlmustbumana vita piopile veluU ferrum ^.quod fi ccer^f contentur.
ter ferensieiiB fnbiici nolens»
mm
etas mfidi
r
iy>»V ■|lltipafcr ftlius Sfillc*bc»li t Oilpis W«^^ eius citiattiio? filtoa t viitoj
Jftfcfilum babumtnttqtie Jtmsoniia apud cefarc acciiubat.^s vdte p:c>-
^ JLtccta vulnera ccmonftransiverbts non opitf* cffe cieatnces fidelitatem
oftederet inde .pcnrato? iiidee ceclaratiis eft. '(boft iaec rafelu bierofollnus natu
matojcj fnb fc p2ociirafo2e ftatiut t berode jtaUilee pfecit.
OITolonieus bionyfi^.il.esyptio!? rcf.retjnamt annfs.yo.^d eunt pompctniccdTit vt aujciha ab eo
aeciBet.£ui flater tenera etate tiito? eius a fenatu Oat^ fuerat: veru vtr insratimin^ pompelu oeci-
dlt.df^ztuo iGif ponipeto cefaralerandria.pfectusa '^tlaolonieo pancida mfidlas jatulit.oiu
fibiantiuboftiu inopinata niultitudincclrcinientusfcapba edar confugit: qiiaiuoji; fubfequenttu ponbe
re merfa p bucentos pafliis ad nane vna manu qua cartbas tenebat eleuata natando euenit . e»ed paiilo
poft nauall pilo regia claiTein ccpit.^t vbl ^btbolomc^llber euafit cefarl tenuo bellii lntultt:qul eu oi eter
citu ccletuo eft.iRct fcaplaa creeptus fugiendi caufa multla infillentlbus tenieifus eft.iCiu^ co:p^ ad litt^
miolutu lojlcc aureate indltto cognitum fuit. Sc fi cefar alcfandrla potltuo Cleopatra Ipfius •(btboloinct'
fotote ab ejcilio euocauit elcg regnu connillttque poft regio comitatu vtbem mgrclfa eft.
^ -llcopatra egypti regina ©lonlfn auletfe ftlla que flater flagitia alerandnm clecerunt . Cam poft
al . ... . ..
mojte fratris cefar regina conftltult poft motte 'vd ccfarls -r res m pbillppls geft is ’%Tomim t»
a*"- ‘ ' -
_ viuam .pfectus cft,'r clcopami funus copteuadt bonorib^udco vt cu fibi vxozi accipct.€t fibos
ejeea .pcrearet.^mbo etia In attlco bello fuerunt: ambo fugerut-cemu ab Sugufto fupati funt . ii;.i amo-
mu auguftus in nicopoll vzbe captu coegit fibllpfi manu infcrrc.£leopatra ^o vt vtua in ptitem reduce/
i-et.quepauIopoft-rtpfotnviiTctiltstaUostnrepulcbtoantontjvirlfmclamadmotoafpliismojriiconci'
blt bec quippe nulla fere nlfl otis foimoritate t vere claritatis nota refulflt.Sed ecotrarlo auarlcla crude
litate atcB oi lurtma mudo confplcua fult-Sc fle lagidaru feu egypho^regum Impenu euerfum cft : quod
E annos.j od.fub regibus trcdeclm emanfitt^ auguftus furente egyptd compofiut
cira0 mimoi JFolm xc
THv fcroaea annpams idiimct fiUua a roniama uideo:? regnu lulcipieajrcgmt annis.57; »Snapaw.T an
■JLPtgeSabiniTyncpfcctiadiai viitiitib^clanutvtrcsiucoiugiumciumt. £tYcsis arabit nept] vi-wej
aacpertt.^ qua qtubj ftlios fufccpit fc5 pbarclutbcrndebuccogitometo afcalotittlubfippij -r fci daiiitt
vnica filia noie faloma.poftca veneno ei:tinmi8.£t pbafelus pntogentt%terfea^:berodc8 ad antonuiin
cofngt&.lnbe tiidcc rep coJonat^.Cbtradlditqjet ausull%acoinitde t iturea totaes ntantlma . £dtfica-
iilt aut in afcbalone cornu regia.£t Deinde agnoimatus eft afcbalonita. 'illatiooe em idume^ fuit e;c patre
araba vero ec matre. £t eptuc i:pi biti nf i ntttate vicina. iRegnu t facerdotiu iudee qD pti^ p fuccefionea
maio? tenebaf ceflructu eft.Sc fic moyfi ^betia copleta.lllb ceftciet pjinceps tt iudamec b uc ce femon'
bus ei^ bonec veniat cui repofitu eftnipfe erit eepectano gentiu. 5pfe f afeepto regno famaria a fmtdame
ti8 enges.Sugufta in bonoteaugulti ideft febaften appeUaiut.'|bofuttcB aquitd amea fup fpcciofam po?
ta t^li iudas egreferftlb^.f ecit quoeg berodion in q fepult‘’eft.'£cmplu magnificetiflimc cecojamt.Be
mu anno.2 d.bircanu ptincipe facerdotu -r ei^filiu quipatriln facerdotio ruccedere cebuerat interfecit. i5o
rotecp ei^vi-we fua co buob%lti8 ^Jtfs la adolefcetib? atcB veotis matre oes interemit . -(Djedictl quoq?
crudeUtanb^boc addiditny fojotiafui noiefalomevn n occidit, t ca caj alteri veote tediflet etta tpmm e
vita fuftulit:.2>cnb3s ptereaoep ac Diuine legis tntefptes finnli fcelere peniit. iDoftremo fnneftifliin^ vir
ro il5u )cpi ntitate magop, tnbttiD cogutffet.oespuulqs betblees gladiis interemit, i^uo facto repSe mota-
tio intercutiS pculTustt fcatetib^tPto cpJpe vcfmib^nufera etalauit aianiVquu^ fuprtitib‘^filii6 rchetis fe
arcbelaoiberobcantipatanttpatrotIyfaniaiTpbilippo .£p quib%uot fuere tetrarcbe vt ex euagelto bf ,
«^tippA cohtiiaq ai fintftri rbenu lat**fil
ta dl-loc^-r fitu t fluthlcclar^r pplb.qua
ahj fmbunt Ssripptna Piita q tmcColoma &i'
£it .£a tnfcrtois germamc vbio? v:b8 ab crtc
nojis rbcnt npas fita . Ccmpojib^ enec troia//
m a qda trotano colono noieCvt ficarb^ crmo'
nefi8.b5)imciij fupfit: § poftmobu ClandU im
gatons lulfu qm agrippinc martt^fmt. t vbiq
nt ppli8 a fuau8 fugati inllaurata cjttittt.tab
agrippina vyojc cx C022 .pgcma bucta appellat
ta.qua vtbe fic coditaj vbit ppft babitarc cepo
runt. denotes tn birtojici oe8 aflcrimt cp.m.
agrippa colonic ilU%ucto? fuit.i^in licet inulta
bomt inulta fojis pteclara c6ftni;cir.illani tn cj:
oib^bigna cefuit.ciu fuu nome im poncrct.£di
ftcatot ac bellatot egregi^bignufcB babit^.qiie
auguft^ftbi gencru cjt toto ozbc KUgercttno q-
lifcucjg ftlfctfcd btlectc i fcd vntee t fed augufte .
Js vtbe tn emulatfone Creueris opulentiflima
otdinaiucvt feditioncs gaUic coptimere poflet
0?ildcncu8 aut ret: fraco?: loge poftea eje agrtp'/
ptna fauto?c8 i^gidit roinani ctcciKfrancib im^
pofitts et: francotz incolatu Colonia appellauit
quacB ndnulli coloniam romanot: efle biyerut .
^ue ciuitasm wl attbJu focia efletj fatali igfte
pfumpta eftiin q capitolifi jedificia t rit^roma
nottinllar fuere t adbiK nonulla ctaanttbabet
em capitoltti ad effigie romani nifi cp .p fenatu
illic pacis t belli confllia agitantetbic famofi lu
«enes ac pueUe nocturnas laudes beo cocinunt
ctema cocotdia. jlbi rotant -r armo^ ftrepit^ac
geinit^^captiuotu.bic quies t gaudiu oc iocan-
tiu voces.cenicp tllicbellu illuc pacificus triui
pbatot ingredif . ^idef ibi tempUTvtbe mef
dia pulebenimu quauis inetpletu qd baud im
merito fumuvocat.dKiagO!? ibi regu cotpa ab
ottu vfcB ad occafum tribus faltibus tranfueeta
tguos ad etbereu quonda rege ad ptefepia va>
giente at nmnenb” veneratos legimus, bcc li-
bera ac infignis vtbs ntetropolis eft. Cuius ar
ebiepifeop^rontanu eligit impatote.^n ea mul
ti fcia X feritate claruere viri:quo!? tt numero fe
uei-in^ ipfius vtbis epus.Ct albertus magnus
cui^cotpus apud ptedicatotes obferiiaf . Jbi
jo.ectbebco!? legione curfuj fui agonis cople
uerut*t3rfula qj cu vndeci virginu mlUb^T: aln
ndnulli in ea niartmu .pmeruerut. d&iru aut dt
quata ibi ciuilitas que vtbis fpestque virotus
i^uintaetasmuoi i^oUu xci
srattfta8<l«cmaiJto'cm3trortar5.-]^cmtt«(las. 3t,pomeotn‘M5 .popont^btftoac’
1 i-...,- - JJtozato: atcllcna»
fcpto: EBt^^Cojfcbto
tefte)clar^f«it. tj geogra
pbte libdluc^tdit. in 4
vrbiu PiUatinas t loca
quccBmcnfurat.
EfoBc^gramaticuf
coctiflim^fgn. po
pci libcit^. 3I8 iqflii bm‘
fuipdpct pmetartaimc
dicina qpopci^.Ocincto
memdatc ifins fcnniis
|C6pcrerat;i nm trafhilrt
jfcmione.mctnijatcs cm
imedictnecunofus aboi
busfBiect] futs fingula
mcdicialiacic^res come
tationu boB t c):eplana
iarcbamsftus rcUqrat.
/jT gnppa geitcr octa
S^uiani edificato?
gregi^rome q multa co-
,ilruj:rti cdilitatc fua ad^/
^ “lecta ^gincaaq cetenfcg
contuat! atc^ emedatl lac^ft^tigetos fecit t idqj fmt q6 octauiauu auguftii ppfo romao vtnu pctdi fbitatti
mdifle fcribit fuetom^ tot aqa Itrodujrtt agrtppa gener vina qnt] colontei^ nome t bigmtate .bcdit.
ro T ingenti: mulicru agmine tegif 1 1 incrcdtbi
I18 fine offenftone cociirfiia ent j viciflimcB ala»-
crea para berbiaodotlferl intinctis reductifcg
poft cubitu manicta candidas in gurgite matr
T btacbia lau3nt.£t tradat om totius annica
lamitate eminente flituiali illius Piei abluaone
purgari.-e Oeinceps Ictiota fuccedere. ^tai^la
UrationeelTc annuam in ecbaufto femp ftudio
cultu colenduig. ©nimiu-felicearbenf accolet
quoB ille miferias purgat gamanic fnpenotia
nec bifter nec albis italicoB nec padua vncB va
luit purgare nec tybens pignota lat bec flumi#
na. TbtopecoloniiaaqudiavJba Squifgrani
Picta karoli magni fedea. t in teplo marmoteo
vcraidu barbaria genab^ilU^ pnneipia fepul^
cbtu.is ftatuit vt fucceflbjes fui ptima inde coi
rona.ft pma inde imperq aufpicia capefcerft t
qi bodiecg feruat jfcruabtt cidiu romani frena
imperii tbeutonica manus aget.
w
■
Illi
■
III
MI
H
JU
ni ■ " 1
JLt
mmm
mundi
vindcftco^inHiM T fupmons gcrmaitte VJbs vctiiftafCuVus
i*rima ollcndere cupfefltes ficuti cctcn moit3li&.&cntem fiteuo’^ a a:,rccndeijte: eant pamo
Ltnbabitafle.pmncfa rcnbHnt.3biCB eam condidiire vbt babundatuia aquara : faiubJis aer t alia
opotnma ce facili baberi poffcrtt.iHementc8 emm fueui ad retiam locu apfum confideratesjT ad tuenda
natura mimimobconciimtmtMio^rapidiflimopfluiiiioi^vindc-r hei. bancvjbempjimoedincaucrunt.
iCamcB Vindelica a vinda -clico oppellabartt.ifa emm regio pbftea vkb ad alpe^indclica bieebaf . Qut
, ucrfatig montana pars in oriente t auftru vergens a rbetis vindelici% tenet vt 0^abo ponit.igain aute
mote vetiifto vallo acfoiracinraUnf amajones poftcgeiiropam inuaferutfiieuos.rub niarfepta infuetia
armis t fecuribus paciitis e^ bac vtbe cedere vfcB ad alpes coegerunt t cefolata reliquerunt. O becante
clade troie pacta dnt . fam ciuitate ante troiam ftiifle opinanf .(£t tenipojib^ eeilus rilio:?z ifrabcl ce egy#
' . r .r. 'luaqmdeatroidmsojtambtcunt
pto ante roma quingentos f quinquaginta annos conditualTerunt.) , ,
fligentes aitt ubt ceam Zisamqua cerere fuifle opinanf . S qua bec vebs sijarla bicta. Culus templum
vfcg ad tpa romanoi? li
i@aatuanu8 Suguftus ^itu Cnniu ptote cum legione marclatac alps buabus In eos mifit.3ln qua
Suar bogudis regis Filius adolefcens In armis apud grecos i latlnos peritus . ft ^arro trtbun^ mi^
‘titudine romanou obfeflam varijs affecerunt Incommodis.
tum claruerut.li^l clultatem in finceflatls mtiltltud
3n ea oppugnatione Suar grecusoccldltur . ft in vico cnccbifaueronvbl fepultus fuit tale epigramma
repentur .IIsUs nomen terris bogudis bat regia p2oles.(@jecus auar pecudis ce fueuls moee llftams. "^e
ri)t t ptetot cum legione marcla vt pauci fupereflent In ea clabc quirem gcftam recitarent . lococg cedis
“ ' > (crib - ' ■
nomen oedit perdita legio In media nunc duitate pcrletcb bteta . 5dco (crlbltur . judicat blc collfe ro.’
ntanam nomiUe cladem, d&arda quo legio tota fimul perit, ^ano quem venem nominant amne
I
^itoetasmucJi JFolm xcn
iranfmiflb i'n paludibus fe occultans lactu vcmcnfce nomen «xdit.^s poltcaconfiil ficitie infeliciter obift.
i6t vt Suetonius refert tp ©ctauianus Suguftus omnes gi aues ignominias cladcfc^ &uas omnino nec
alibi CB in germania acceptt.lolianani atcB van ianam . varriana pene ceiciabile tribus legionibus cu Ou/
ce legatifcB t aui;ilt)s coinunibus cefts.Seinde augullus p ©beiiii 'iberone(iiCum iDrufus frater ei*’ re^
nales regiones aggrelTiis cft)poft varriana clade efflui-o triennio Vindelicos ccuicit ateg vtbem co^i ImxVi
nitam reddtt.£t vc verba ftrabonis Ubjo quarto affirmat.Cribus romano? milib’’ cefar auguftus miflis
VJbem Suguftam babitanda tradibit.quo in loco varro caftra tam babuerat.£laudius ©tufus tamen ea
poftea iiiftauraitit.d&uris ac turribus ampUauit.Cucg aufpicijs ^lugiiftt victa t aucta erat in laonote au
gufti 0ctauiani Sugullam appcUaucre.i&c lais bellis ©:atius Ut odis mentione facit, Elidere retbi bcl
la fub alpibits Otiifum gerente vindclici.i^uibus mos vnde buctus p omne tempus amajoma fccuri te-
irtras obarment tc.£um aut Sueut qui potentia t bominu frequentia reliquos atitecellut.banc vtbej .p
tutiflimo clegerut.E>einde in romano imperio ftabilis ac fidelis pmanfit magnu incrementum babuit ac
multa pjifce vetullatis monimenta in ea relicta funt.Snno aut faliitts cuiarto -r qulnquagefimo fup no-
gcntdimu t vitra vngari germanta t fiieuiam vadantes Suguftam obfiderut: variifcg cladibus nojicos
rbetosacfucuosaffiii:crunt.)©ttopttmustmpatoj aduerfus ais pluribus OicbusixccrtaHtt.fofqjtan^'
cem ad inteimittone ptope flugufta ccleuit.Cres quoeg in eo ptelio eo? regulos captos a milinb^ fuis ad
eii pductos cum ob cleiiientia ieritare conaref . Sueui(eo noleutc)fiifpendio necarunt. £ectdtt in eo bello
©lOpoldus comes frater fanett '^Idalrici x iRegmboldus fili^ fototis fue.iDeindc btuus 'gldatricus epi -
fcopus vtbem tllulbtOte fecit.t ecefiam fancte iJffre inftaurauit.i^uc olim ab Stttla -z nuc ab bimis Icfio
nem fenftt.£t ecefiam fanett ^obannts i fincti Stepbanicoftrui:it,i@jnaf qj bec imptalis cimtas publi '
cis t pjiuatis edtficijs pulcberrimi8.£t pfertun bafiUca ejaalt ampla beate d&aric virgini btcata. !irt ceno
bij (ancti ^dalrici otdinis biiti J&encdicti in quo cqtpus ciufdc fancti epi t Simperti ac beate i-Kfir mar
tyrts ac plurimo:? ranct02,:pcipuo bonote obferuant ;qui auguftc varijs ob totinetis martiriii .pmerucrut
S.iluftius
S^mnmetas mimcJi
iRcsfolespoftmoJte Julti fequfti ^lc
eyojti Tiint “Z cujpafucrut tn ojietc; qm paulatitn
^'11 vnucc>ep*’lolareredactiTimt tinemdeotbcs
£6ucncrat:fiGnific3tc8 cominio iucii antonij -r .il&.gn^
comi atCR augafti m vna monarcbia reducenda : wl po
ttua qj noticia mm -E vm^ m toti ojbt futura minebat.
:^6 quocB aranti in fuburbano ronie locut^eft^lcena
fruftra fe vEsert quta in btem magis homines tsfiniros
eflecR frumenta. . . _
^bliotbeca toto vibe tataru noiatimma .4o.mi-
A3ltu libio? m egypto eoburif .^bi accurata blligcn
tia m coUig^iS Ubiis p veteres laudaf . iTld ariftoteles
t bibliotheca -r fcola ^bpbiaflo reliquit . tt piimus
fuitCvt Strabo arbitraCqui Ubios cogrega^t t e^^
pti reges bibliotbece oidine rocuit. Beinde Cbeopbia
Itus neleo tradidtt.melcus fcepfim tvtuUt ad boies im-
pentosi Cliu Ubjos tucluibs ac ncgliGctcs copoutos tc-'
nebant. I^tbolome^quoa pbiladelpb^maiamn niimc
ru libio^ collegit.ilrt vt Seneca tradidit. nl. milia libit»
ru alcyandne aiferunt puleberrimu regie opulentie mo^
nimentutficutTlLiui^ qui clegantiecurccB regum esrd
giu id opus ait fuifle. Hlon fint elegantia illud aut airai
led ftudiofa lujairiatimo nec Ihibiofa quide qn no in Itu
diu fet) in fpectaculu coparaueranttficut plerifutt ignaris
etiam feruiUu Utteraru Ubii non lludioium inlfriimenta
fedccnationainllrumcntafunt.
Cjr Sluflius romanus bifloiicus ac pbitofopb^ iCieeronis entulus rome da
-<I!3 ruit.^s fuit nobilitate ventatis infignis bifloiicus quippe giti tv bello
catiUnariomecnd 'Z crbello iugurtbmo Ubios edidit celebiestac nonuUas ferti
piitepillolas.
ffi.^arro vico atice 'Z narbonenfi piouincia natus rome in piecio plimmuj
fuit eruditiflimus q^uldc t acutimmi mgenij viriatep in omni feculari eru
ditione perttusuiui annu agen8.5;y.grccas Iras cumfunmio fludm bidiatibic
vir boctiflim^ vndecncgqui tam multa fcripfittqua multa vir queep legere crC'
dam^; bic quoeg tefle Jfidero inhumerabiles edidit Ubios inter quos.4i5.an'-
tiqititatum piecipuiiquos in res Oimnas biimanafcg biuifit. £didtt infup t Ui
biu tv lingua latina: "T libiu moialetcc quo fniant ponimus banc.Smici tuuitii
palee Umt circa grana.^isCinquiOetpcrin amicutcalamitofus fias. Scnpfit r
libium ce ccoiiim cultu. viritannis.vo.
2f YjIrgiUusmaropoaaru pimceps natione mantuanus parentib^ modicis
V^lhut "Z pcibue patie marone.lTlatus ell iCn.pompeto magnot-t.dfc. licinio
craflb piimucdfiU.iduu octobuit bie m pago qui andfes bicif : qui eft a mantua
non procul.il&atci- cius maia fe eniram laureu ramii fommauit : baud bubiam
fpem piofperis geniturc.^lmttu etatis cremone egitifumpta virili toga mediOf
lanuiinde paiilopq^ neapolim tranftft: vbicum Iris t grecis t latinis vebeme
tilTiina operam ccdiflcRtande omni cura omniCB (ludio indulfit medicine t ma
tbematiciS.iSuibus rebus cum ante alios eniditioi peritioic® cflet: fe in vibe5
contulit: vbi ab auguflo acceptus fuiK-i tllus polUoni comedauit.Coipoie t fla
tura fuit grandrtaquilino coloic:facie rullicana:vaUcudinc varia . TTlacB plcrui^
ab (tomaebo -z faucibus ac oaloie capitis laboiabat. iQuecd® ab auguflo petiit
repulfam habuit nimcg. 'parentibus quot annis aurum ad abundantem alitum
mittebat:quo8 iam grandis annftt.ilPultgfaipfttpii3peiam culican moietum
temde buccoUcd poflea geoigica in bonoie mecenatis nouifTime enade . f@btjt
janiqsbiundufil anno etatis fuc.52.£uiu8 ofla in via piiteolana neapolim traff
lata intra lapidem fepulta funt: vbi inferiptu efl.il&antua me genuit: calabii ra^
puere:tenet nunc partbenope: cecini pafcua rura buces .
|Fv ©lacius poeta laudatiflimitstpatria vcniifinusipatrc libertino nat^: fuit
I flatura bicuistromc liberalibus litteris eruditus: teiiide atbenis coctifli^
mus aiaftrtfamtliaritatem.ilP.biuti qui celarem occidit adeptus : facms ab illo
tribunus militum contra.dP.antoniii -r auguftum cum victus ftiilTet btums er
clade aufugit.£ut poflea augufltts mecenatis gratiaj3cpcit.2,iberatu8 ad poen'
ca feconuerttt.Sciipfitc^iodaspoetria-rcpfas.ftcuoptimis fludns innumC'
rabiles biuicias aimulaflet. tandem rome mojtens anguftum inflituit beredemt
©bijt fed etatis Cue anno apud mecenatem fepultijs.
^mnmemsmudi
J^oUil
xciii
©aminm SugDftue
d&4icii8 Swtomiis
OSlitiS mltue edar lucij fiUus.^liiitu agens rejctutoimu patrent annfin
qncftoj liitta anuta wotecBeojndia tefunetas laudautte mo:c .p rolirl
cdrtis pter eomietu ae fojum baftUeafcBtctta capitoliH otifauit. x' pttt
ra ccinde fortir btlpaind eu btbnlo eoful creat^inito bono:e pJtni*’oniniu tiiftt'
tiut.vt ta>il'cnat^« populi butrna aeta eonfteerenf t publiearenf. Sub id tem
pus ealpburnia.]! .ptroms fiUa fueeeffun ftbi t pfulatu bupt vjtote fuaeg tuita
Came Julius ;
Cemr
que a faltit pyrrene alpibuftB t monte gebena fluminib^ rbeno % rbodano eo
nnef .fodeipis fpaeio matre pamo teindc filiatnee multopoft nepte amtiit .
eo.fcetts bellis qutndes triupbautt.pamu x epeellenfftntn egttgallied : fcquen
te alepandJtnu reinde pontieut.pjcimu afFrieanutnouiflimu bifpantenftm.edi^
dttfpeetaenia vart^f generis.futire tradif epeelfa llatitra eolote eandtdo teretib^
mdatis ote paulo plcmojetnigris vegcttbttfi^ ocults valitudtne .pfpera ; nifi'
q» tpe ejttremo repente aio Itnqni ate^ etia p fomnib epta rert folebatibabitauit
pamoinfuburromodtcis edib*’:poftpon«ftcatumaptmu tnfaaa vta botno
piib.^n obeundis eipeditiontb^ Oubiu eaueio? ne an audaeioj . Compofins
vbtcB eiuiltb^bcllis vtbis -r otbis nionarebia tenuit,£t olimptade.i 8 s.roma
Itis impare eepit.-!: impauit amns.4.menfib*’.7 . S quo ccinde romanot: pan
clpes eefares appellah funt. £u aut ebaa mote llbertatts bonotes c% fiia Uber
tate pftaret.eolpiratu ell tn eum a feraginta ampliat C.eoflio. dfe.CB t Cccimo
b:uto.£i tn ftitura ecdes cnidenftb^.pdisijs benUetata eft.Cuc;5 in eapitolium
appliciuflet pfpiratt fpecie offiei^ eiraifteterut.a qiiib%ib^ x vtginti vulnenb^
eofoffus eft.lgiunc vite ejrttu eefar babuit anno etatis rtic.y5.£ui^eo2p^in eam
po mareio ,p roftrls eombiiftu eft.peuffojum aut fere necB triennio quifqi anv
plms fitptu)nt.Heq5 fua moae befunettis cft.
|£tauianus aiisuftiis patre ©ctauio fenatote genit^at^ c(t.tXh.‘£xicc'l
"rone-r Sntonio pfultb^.te.kaf.oetobjl paulo antefolis ojtu. ^n quarto
anno paae amirit.&itodeeimu agens annu aula lulia oefuneta p eoneione laii '
dauit.quadadiio poft virili toga fumptatmilitarib^ bonis aiupbo cefaris af^
frieano bonat^ eft.J&ella eiullia quinqj geirit.miitinefejpbiltppefeiparufiniim
riculu:atttacu.£)c quib^aniu t nouiffimu adiicrfus mareu antonlu. Seeun-
da aduerfus btutu x eamim-Ceretu aduerfus antonlu triuinrl fratre, ©uartu
adiierfils feitit pompel flliu.JInteiu boi? x eatifa fuit ob neee auueull lulij. iSo
mult qj cotabaaiaquitanidipanoniaibalmacia eu llllrieo oi ^tem rbetid x vl»
delicos t falaflbs gentes alplnas coereitit.t bacop Incurflones trib^eop buclf
bus eu magna copia ceris.®crmanofqy vitra alblm fluutu fummoult.SUafqj
nationes male quietas ad obfequlum redegit. ibubltca opa plilrlma eetriieit,.
Spectaculo^: x affldultate x varietate x magnlflcdla oes antecelflt . Sponfa?
baoult adolefces.^^.ferulll filia. Sed recocillat^ antonlo pulgna tlaudlam
bupt vjrote. vle bii5 nubile ac fimultate eu fulula focru epotta intacta adbuc feri
j bonia In mflmonlu accepit cu qua bluottlu fecit. Sc ftatlm lima baifllla miinio
_ nlo tiberti neronls^ quidyignante abdunt. bllceltqj vnlce ac pfeucranter. ee
Imbonia lulla.ejt llula nibll libero? tulit.^iilia pnmu marcello otlnde vt Is obijt.d&.agrlppe nuptui cet
dit.iflepotes er agrlppa x lulia tres babuit x neptes buas.f otma fuit enmla x p oes etans gradus ve;
nuftlflima.oculos babuit claros x mtldos.captllu Icuiter limcjcu x fufflauu; fupcilla colunctatmedlocres
aiirestnarum x a fnmo emlnentlone x ab Imo bcdiictioje.£oloze Inter aqullu candlbuqji ftatura bteues
£loquetla ftudlaqy liberalia ab etate ptima niplde x labonofllTlme eeercuit . d&iilta varij genens pzofa
otattone copofuit.Wnlqy cu be oji«c vlctot reuerfus efret.tHcpnniu SiigulF co q? rempub.aueerat co-
faUttat^eft.£t enunc fumma reru ptatem qua grecl moiiarcbia vocat adeptus eft. S quo poftea Suguftl
romano? reges appellati funt.Sueit otnaultqs roma edlflctfs multlStlfto glonas blcto.® rbem latericia
repitmarmojea rellnquo.^mpauit anniS.yd. ^anu qulrlnn femel atqj; Itati a codita vtbe ante mmotia
fua claiifumiterra marlqy pace parta intercltifiti p que pacis tpa Saluatoj nf ibs eps nafcl volult.^s tan
dem nole fuccubuit oib^blmlflis In orculis llule x in bac voce ccfecit.3liuia nfl coliigij memot.vlue ac va-
le fojtltus entu facile t quale femp optaiierat Snno etatiS fue. 78.
(D:;
gallias-rltaiiatencrct.Sutonl^ariamporitutotlei _ , „ , , ^ j . . , ir . . _
uiaiti' dcopatrl rci^inatii CbTP’^ Ptijcit v)c ojciii*coitiouitq5 bellus i^iulc Puni cupiditate ruuUcbzi optaret
vzbc recvuarc* Victus eft ab ausuft*^ tiouali pugna apud acciu que locus in epiro eft. ev qua fugit tn cgyptii
•r cefpcras rcbiis c^m oes dd awgdftum trlflret ipfe fe interemit, ficqs cgypws per 0ctauiannm impe-
rio adlecta eft.
©innmetasinutli
83*LnU.itiburtin4 v.«c8p£ipu.i^ctn'.pp;iu tionie al
bunica foiKiij italia njulta pdant. Tpj ti-
'aurrc ciuitatt uipta ambis rmas vt fca colebaf : ib tibur
:ma bicta fiuct surgite ipfrflumls cui^ fimulacm tenes
i mami lilnu ImjemTutttbac augiilF ocfamai»^(£u rbant
:l Ptnios bonojcs ejbiba-eOpmlitit. f©iie tno Ptern
letunmrnditca q biii^aUbitftin^ refcitnudlcu fignu telP
fiidoiemaddcet. £cclo rcaradiicnlctp fecula futur^. £t
fiit.a 7. veritis ^ru vtom^eft.E>ecidec e celo 15111% t fui
pbtirls ammsiquo^ capltaliu Ire felte eode: btic fenf ara
rcddiiCtbs i:|3s Del filnaluatoj.iQuib^blctl ilIico(vtdbi'
te au5Ullo)cdu apertu eftt-r raim^Ibdoj imut f iiper eu
^iditCB in celo pulcbcmma vlrsinc Ibnte tti altari pue?
rulu baiulateiq vifa repete =t voce audltut Picetetbec ara
filli Pet efttatq? ita au5UlF in tbalarao fub epiftesi B aii)
dies t vides in terra .pctdit t ten adojaint.^itaobjcra
au5u^0cu fc appellari oino recufainttq i loco poftea ad
rei meona tcmplu fub titulo faefliarie f>5tms in ara cell
edificam fiutique locu ojdo bti fractfcl etcolendu nunc
poflidct.Slii befcribut ea nb fenem cti vefte rubeat-r pel
le bireina in bumenS cu capillis PlfpejfiS in manu 5 fert
ptutaicnte.lllafecf' ppstnbetblceiannuclabif injiaja#
rctbresnatetbaitro pacifico fundatote qmctis . © feltp
illa mater ciu^ vbera illu Lactabunt.
j iRodima in ntttateirpl vifaaalel fonsCvteutropi^-t
^ ; alil tcftanOlRome c taberna mcritotia tn traftibert
m resione ei: terra p totaerrtuptt oietoentincians cbtlftl gratia omnib^^sentib^ batamiquo etia Ple aure^
orcuUis circa Iole apparmtirorauli quocg ftatiiat teiiijplu pacis cojtuae.
j^indlusnafo poeta ^bl.ouidi%afo fulmonenS cLirllflm^pocta bac tepeftate i'omc darultt -r niul
ta cbfcripfln btC cp fulmoncbtucl090ppido ottu babult: vt tpfe reftaf ifulmo
inibl patria eft selidls vbciTlm^ vndisimlUaqj nomes Piftat ab vtbc ccce. Jis apb
atbenas pmo poetlcatPetnde pbllofopblca Pilcipllna optiCPidiCa :vrtie% roma?
apud ausuftn cefare t vita a carmine plunmu valuit. Sied miiltola poli Pieru cum#
cula’.mno etatiS fue dnqscfimo ab codeaiiguUo In pontu Infula apud farmatas rc^
lc5at*’ell: Pe boc in libto be ponto ait. illafo miii^pjudcs aite Pum tradit amidi. 0?
ctrme mllc pzcciu masillcr babet.Cm^ qml?pc motes ea erant facilitate qua a car#
mlna.sande anno.j.lmperlt £tberll cciarlstetatiS to liie; j4.obilt.
“ ;5t^ llin^patamn^ magn^ a blftottco!? tam grecoi? ^ ia# Um^ btftotii?.
tino’zpticcps.anno.iS.aiupiadueturomeclarint.£t
piatione fiil roma nb traperattym^bois fama pdufit. babult illa etas Inauditu Plb?
feculis eclcbcrrtmucB miraailu; vt vtbe tanta ingrelfitallud eaira vtbe qraent : bit
^Halaa^mafim^
jamlflm^.^ipit anmS.8o.a qrto Imperii tlbcrli cefariS anno patauil obiit: a ibldcji
fqmlt^.Cui^lepuIcbmadbuciPlueipgmiS ^uftmevelltbuloeitatbls titulis adot t
«atu.lEi.ltui^.l&.fl.qrtc leslbtSiSIils cbcotdialis pataul fibi a fuiS oEb^.fi^oIfa
cu poltea inueta ftnlTcnt venen qulptetotiu ipfi^^vtblscocrematu Inllm^crunt tn
cbfpicuo Ipfi^falllglo collocaucrtmt.
Uaieri^marim^roman^plaus a otatot luailenrtirmi^. Snno.l 5. aia tpi aduetu
romcclar^fuiKacausiiftoccfartcbariirtm^bablt^ad inter cetera llbtosnoucm
PmonelucutetiflimocbpofuilfontPiCt] factt%meotabilib^ vlrou* d aDpromaos
asrecosbabcba-f lUuftresiaddesetiaep.pptUsnbnulla
sadvirtutucbmedationejviclopiKjxtcftatlonepcrtinetta ^
ȣ1: db^bac meotabile epcerplm^ nnam.;tcnto cm gduad
hccbpenfat.
r ^inu qs blftotlcu "rotative graulfluim tcmpcftatc
„ _ JftJ^l^libtisipfiusflotutireconficim^ cua^ coi
icetano? libtum optimu cdidit.a ad augitftu ccfare rome obtulit. ?n quo ftnullf
ten a pinsit ac vtbiu Ptftantias a loca multa metjfurat , £u(Blibt» collectaneo td
cft CE mirabilibus mundi appellauit.
M^\ictb Virginia martc cofobnna tnipt vxote. Smbo qiube in^
liocma pietate r gra fanctiflimt. @ih ciim pn» llenles finflent: t lam \M
£li53bctb .pccirifTct i bics fnoat-t muUebaa ci ficri bert)fTcttt.&n8 eo
rum ojationib^^Bmot^tftliu tanbe noic ^ohanne bapnfta tvdtt. tlas
cu5acbari'a8inoj<JincfaceriJottoftmgcrcf f incenfiimaiioleret.So%
Ilia tempUtm bni ingrefliia vidit in beetera parte altans incenfi ange^ Piw
Ium.quoterritoaitangeUi8.Tlietimca8tvt:ottHafcquetiannopanct )\
tibi filifi T muto in ci^attiiitate gaudebat, -r erit tnagn^ cozatn hfio. wMM i . YV II
^miim T ftccram no bibet-Zacbanaa aittcgo lam lenet:fum -t
inca .pccflit in biebTiua.Sngclua lUcredulitatia figno binttqz miit^
crisqitour(g;becimplebunf .ZacbanaatcmpUfozcacgreflua cum
ncc loqui polfet iutellct:erunt cum vifione vidurc.abie8 tn bomn fuam r ftaum iClijabetb concepit . t pzc
verecundia qiiincg menfib^Tc occultauit.^n Tejeto Ocnii® mefc iBam virgo t Pni mater a fpmtilfancto im
pzegnata ad falli tanda eam gzcjnt.£ui^lalutatione fenfit£li5abetb.cuultauit infans p:e gaudio invfero
ei^. 'Repent benii^ filiu flijabetb r vlcini r cognati ei cogratulabanf . iCu bie octma circiicideref puer
innuerut patri que vellet vocan eHm.acclpief® calamu fmpfit.5obannc8 eft nome el^.^ cdfelllm aptiw
cftosa^-r.ppbetauttblcea.j&ndlct^&nsbcWTC.Candelnoifanctitatevt.ppbeta&cftinct^eft.
luntt yT~YSria beauirima ac glozlofiflima bel gemtrle t vlrgoig Bpetua et radice
¥\ 3 •ppteflcetozta.SnHo.ag.impcruSuguftllnnajaretbciUitatc Jlnpa patre
iftjlLSs^acblnnmanecg Snna nafclf -Ibuella flqinde elegatiflima oime® ocu
S ii8 admlrablli8.qna cu mater ablactafletj terclo ctatls fue anno lUjta vo tn tepli'
g fenilclo cu relidu vtrgimb%anciparnt.quo in loco pteretate flciit ceteras noblt
Utate t pulcbzttudlne pcellebatata t boemna t fancte viUedi rdne ab ipfis tene
rls annis t etemplo t lectione bidictt.adco vt bzcul -r religione t fanaitatetncc
no T bumllltate tuy In rcb’ biUlnls tujin biimanls relids ficrls vlrglmb*’ fieret
f k Incoperabillstquaobze be^ belegit eam In matre incamauonis filtj uu. £t di tre
|\ JfeV beclmu etaus fue ejrpleflet anna biUlno blfponete coflllo ,5ofepb be mbu fua co
^««Snublo cdluneta fult.^ua befpdfata cofefttm angel^i^abjiel tn najaretb ad eam
venit 7 magno lumine cozufcans virgimstb^amn venerabiliter tntrault.T eam
bi8 verbis falntauln^ne gfa plena bns tecn-Sdiecitcg; ^nuentlh gfaj apub bnm.!6ece cocipies -r paries
filiu 7 vocabis nome ei^lBm. «d bec marla.fcce ancilla biil flat mibl f m verbn mn.£t fubito verbu caro
factu cft.i©utb^gelli8 repfte ad (glifabctb vifitada Bzctittvbl p tres mefes Emaflt. JbKf; mlrtftcu cecinit
carme.ll&agnlficat ata mea biim.iEdlto Itacfe 5obanne baptifta.dbarla lam graulda bomu rcdtyt.qd vbl
3ofcpbvira^bidiciifctcamelfepzegnante:iecreuitipamoccultcbimi'ttcrc.Scdeobeccogitatc(vtilP>a^
o>c’3ii)SngePbnl p fomniu ipm monuit ^ natu in eo erat boc tx fpdfctd efle ptcftat^cft.i(^ltq ipo beatif
fime virginis mane gclla 7 oblciia 7 acws vite a^vfiB ad paflione filij ef .ejc euangelio colligi poflimt.
^(©banes bapttfta m ibi) pjccurfoj cjc fcttflimis paretib^ £acban'a
leibabctb nat^. vir ab ipfo matris fite vtero fctiftcar .t inter mu-
licrn nato8(0no tcft3tc)no furrcjat mato: ifto t tSppcopDa t plus cp .p
pbcta foit cu rpm rcdeptote bigito moftrauit Oiceo» cccc agitus Ki tc
jIs trafacttS tnfantic annts b tenellus t paretib^antuio vineus obamo
re cdeftiS patrie bcremn petijt.lboft bec eu trigefimu vite fue annu attt
Siflct ouoderimo impit Ciberff eefatl anno .poirate potio pilato inaea|
Ple natalis beiodts eouocauit euetos galUlee ptieipea -r nobiliOtcs ad
cbuiuiutcSbus cpulatib^berodiadiS ftlta voeib*’ geftiuit ac faltaiwK x Iu
me plaeutt rcgittS mrado pollicit^eft barc qdeu^ poftulafletta matre p-
monttatperiit caput ^obauniS tn bifeo. lRc]e eotrlftatus pater tufiuran
du miflb fpiculatoie ceeolart cum fcett.
ig>eeoll3ttO fancti ^obantsbapttftepteairfotiS bm'»
I
^ejctaeta0 mandi
#ouu xcv
pcrtj flucuftt cefarisj^mo -r tngdimo regni berodia alienigene , ac tcrcio anno centcflmc no
nagefime tcrcle ollmpladtS.fib v:bc cbdlta.T^p.S captliutate ludeo? .545* S baulb regno
1 0 Jp.S ntitate abiabc.io l j.S biluulo nocu^ j7.Sb adam.;r i pp. S coceptlone lobanls
antiypl:
iqnc nulla generattonu aiit tgo? fcrle cettaifed velim bcffeplta toti^mu^
CTIptn Cft f rii'.i'H^i>M'rtt*n-lli(4ra et Krswi-VfMtrt vnn' nnf/»!'
nelrcficlfioi
_ . :rccnti6.£t(
•z fntnmnm pontificia cum laude babuerunt.
dl niojtc erit finiedaibac ctate vt fcrtptd cft qnlda ab Incarnatioc jrpl incipioti qulda a baptlfino i:pl .ppter
vim regenct anna aouls batam lam elrcficlfionc terminata. Sli) ant a pamoneiqii la tam aperta cft paradlfl
ponatT inchoata cft fepttma mucrccntto.£t eje bacfcieta ctate otlginc ac fundametntcbjtftianu imperium
■ ude'
nCR Inulfe pulcbjltudfe clara fulti vt tw foUi eo t^
formoutateferaias anteire credercf pcelcftlarblwref
Imago. Cade a matre -r foiote bcrodl accufat cp emgte
fua ad octaulanu trafmtflflettvt i fui afiberln .ouocaret
4 w crederet berodesicapitali fnfa el ocadl lunlt.
D©n tefiitt pjiceps eje tudets vfcg ad buc
blemi quo pnimim acceperunt bunebei'
rodem allenlgena.Cempus ctulppc erat vt vc
mret ille cui repiomiflum erat: quob nouo p'
mtfliiy cft reftameto: vt tpfc eflet ci.'pcctatto ge
tro.£cflault g ac mento eoa vnctloiboc cft Im
penuiqtc^ibainelisfnia fanct^fcw? venerat.
^cxucta^mndi
»^cf«0 rpits tci fili^faUwtoJ r redeptoz noftcr. ^mpg^ Sosu
fh cefarte qui tuj ozbt inigitabat anno qdrasennioreaiao.On
^ j)uo tu5 pjeftdcjvnuieifo ozbc paeato i bableetninde nafcif que
dfearta virso angelo annuciate ep fpufancto cdccpit^ peprt ^ aboto
4a bumani' generis labe^ptcrpMnioi? inobcdiertacotract3.0uin3fce
doviuedoniojtedorefulotando 'rtnceluafcedcdo vtbeufcoftederet
multa Tinauoita miracula fecit . iQutoj ptimu cfl: qd tam mirabilif na
tus rit.£t angeli in celo cantauaunt ©lotia in ercelfiS be^ ac Pj«ist}
bnsgaudiumagnu angeli euangcUsauerut bicetesnanielie mudiml
iiatote.Sicinde octaua Oie celat^fuit in templii circuclfionte grat t ibe
fus appeUat**. 'Iboftca tredcclma Oie magi ad eu adotandu trlb^ mune
rib^ in fyrla pteterutjftclla ouce.lfemc tcindc puenilu Oie gdragefuiio
mater in teplu ottuUt.que (ymon vir tuftus in vinis fufcipies fanatote
tifttedo ait. tlunc OtmittiS feruu tun One in pace -rc. Jn(k poft quiete
?ofcpb ab angelo admomt^ vt eu cg matre m egypm trafferret cu futu
TU effet vt ilS>erodcs pueros occidcret.5tn' vfcB ad obitu berodis como
ratus.^nde in eiuitate najaretb babitarccepit j mter quod najarenus
appcllat^futt. Cetera er familiariflima euagelfi' biftotia patft.
alRcbela^ magni bcrodiS fili^pre fub
lato reguit anniS.p. 5pfu5 auguft^
ob pfiS amote cu? cetef) fratrib^ mario fg
bon0ic.pfecut^fuit.Cande3ccufat^ab au
gufto apuO Vienna allobtogu cUutate rele
gat^fuit.Tftnc8 et% .puicia redacti funt .
^tocuratotes ^udee
Srcbelaus
Componius
d^areua
nmu8
Calenus
Ibontius pilatus
QilJtiftuSibs 3g& Ouodecimu annu
cnparetib^adOiefcftu celebtadum
bicroroUma ot mote pettj t . ^bicg i teplo
Ou? inter facre legis coctotes nerus ambi
guos folueret nd ce*’: g admirade indolis
puer ab eis credtt^eft; paretes <>0 inde ab
euntes cu pucsfubfed no vtdei'et Ibliotin/
dine plent ad teplu redeuntt cui^ inter fa-
cre legis joctotes fcifcitate iuenenmt .a 4
bus bene monit^ in patria? cu? eifde rcuer
fus cfl, -f fubditus fint tUis.
C©mponi^ 4 citini collega fuit ab au
0flo;p^ arcbelau? numf jaairatot.
^ arcus coponio rOlnamrcuerfofuc-
ceflit. fub quo falomefotot berodis
otftmetafint.
/Ttlm^ruffus fucccflit marco. 113 ^ mo
Sllrif augufl^ Ono. i j.anniim agente .
O©min^il5scu5.?o. annotictati eflet
ad agienda? vite eterne lanua? . i lot
danis alneo fc 3 lobc bapn?an voluit ; fla
timcB vor c celo intonuti. IIs»ic cfl ftU^ mc^
-rtipni audite.-r fpirit^nct^ in modu co
lumbe fuB eu? manfit. teinde i tefertu? Ou
«^.40.0100^? noctib^unauitt T poflea
cfurnt.^nde 4? fupat] OiaboU tetandtb^.
Cum poflcain templum veniflet teco ve
dentes -r ementes eiecit Tc.
OSleri^roman^erilluftn' gracco? fa
milia nat^ano pmo imgt) Ciberq ce
farts ab co.pcuratot p^anmu ruff u l lucea
mittiftd mgratu fufeepto ^m*’3pd luixos
pdtificatti vederc otpit.a: pftnt anniS.p.
C^lat^natione gar erlugduno vtbe
nat^ vtr calliO^T faonotofus. ^inno
t ?.imEn Ciberq cc.valeno gnacco pdico»
abeogato.iudeejacuratot a edare ccftgna
tusipfuit anis.i o.Js fuo ingemo lutco?
vcfamafuppflitt-tpoftmoducoi? fugge-
ftionc ibm eruet aftirit. ceincc fibt timens
De wctrina motteqj admonere tibcrtuj
^ c^utt:fai3t5’vetutt m no ad fc pti^ ^ ad tibertu?
fcpumtinoe^ertutikoB acoifatides ab oflicto amot^tapo lugdunuott^fu^
ciuitate gpetuo erilio t c lotobtiu nefl fue relegatus fuit:^ malo ftne perot •
:0emetagnmdli
' ^bp't^d3iidi^ner0 tmi^wm^nou impcratoj lingaurt anms. 2 j. c alicjuot
Oicb J)ic hiuc juijiifti vfojis fili^: t tpii^ octauiani piciugtt^ t gener: nec
no j Perca fuit; Pe gente pari icia claudutintcr cognomina t neroma airumpfit .
Jnrujfia puenciaq? babmtlii^nriofas t c^rereitata. nouc nat^annostbcfuncnmi
patre ,p iwitna laiidaiut: virili toga juptatagripptna mareo agrippa genita butit
,vto:e:j iiblato et eci f i]to djufoiquaig bene coiicniet^rurfufcB gi‘aiiida Oimitterc
ac iiiUipugum filia eorcftlm eoact^ m tnicerctnd fine magno lang>:o:c at.
rnmnemingcrmantaamtftt.33at3fintfibi ptaa tribunicia indinqu^iu celcga
tua pacande germanic itaF.Cn aniadiicrteret varriana clade temeritate t ncgli>
getia &nct3a_cctdifTc:nibtl no bc edfilii fnia egit.S gcimania tn vtbe poft btoiiu
regrcjiua trifipbu que biltuIaytegit.Tbjincipam btu recnfautt.t3ndeqft coactat
querea mircr.i a oncaaram inngi Itbi fcrmtiite recepit tmperiu. 'iboltea eottipnit
cquilares efercitib'’ ppofltoa qi no bc rcb^geftia lenatiii rmbeiet.*fejcridtb^one
xcvi
Cinea BTOpe
rat02>
/liberius
maticoa.^n pmia mede pacta a latrociniia feditionucE; lic«ia cura babiitt43&tcn
uio^tinuopofcadcpmimpcriutpcdepojtandcjtiilitfeqiietitgcptetacp tnp:o _ ^
pmq oppida n^cg abfuitttcinix orb3t*’vtroeE; filio quoi? germanic^in fyriatbJtifua rome obterat : fccelfiis
eapante pettt.CeteK fecrett licentia nact^tt qft etuitatta oculis remot^tcucta ftmitl vieta male btu biflimu
lata tande .pfudit: tdeo tn caftrta .ppter ntmta vtnt aiudttate .p 'Ztberto btberi^.p Oaudto caldt^t.p nero^
ne mero vocabaf tpecimte parc^ac tenajctncq; opa vlla magnifica fecttincq? fpectacula oino cdtdtt: filto3
licqj namrale bttifum neqj adopttiul gcmianiat patria ebarttate btletit.iCojpoje futt amplo atqs robufto
ftatura q i|ifra cjif edawlat^ab bumerta t pectotc cctertfqj mebna vfqj traoa pedea eqlts t cogrues: co t
lote erat candtdotcapillo penes ocetptctu fumtiTtojetvt ceriitce etta obtegeret: qb getilc tn illo vtdebaf': fa
cte bonefta eu pJegradtb^ocHlisttncedebat cerutee rtgtdatpleruqj tacitus: valitudtnc .pfpcrrtma vfus eft .
artes liberales fcudioftflime coluit. iCdpof iitc t earine lyrtcutfcit t greca poemata. i£t cu annta vtgtntttn»'
bus varie tmpcraiTet:neq!5 tnter malos oinotneq; inter bonos numcrartpolfet : tandem tn vtlla lucullana
obuttoctaiio -r rcptu.igcftmo etarts anno.g^unt qut putant venenu et a Cato bamm lentum atq; tabtftcu
£t mo:te etiis letatus eft populus.
Jltnea pontificum
Snnas
"Ytlntvalennsromanus a tibcrtotmperatok, peuratoj tniiidcam mtifus
Jvfuit.Js fufeepto magiftratu ptimus apud tudeos pontificatu vendere ce
pit.i6t c^Hoad pjefint multos pottftces fuccclTtuc pofuit t amoutt.i6t pnmo qut
dem amartu a facerdotto aipbucnstbifmacliS tabt cutufda filiupontificem bcft?
gn.autt:fed t bunc no multo poft abijtcies.flcajard anne potirtcis ftlitl facerdo
Cio iiirrogautt.poft annu vero bunc ab officto remoues.lSitmom cmda? cemttbt
ftlto mtntftertu pontificatus mbutt.Sed no amplius -t tpfe qua vntus anm fpa
CIO eft pcrftinctus pontiftcatu.^no ammoto tandem Caypbam pontificem nu?
ttmu conftimit.'0[tium airogante -t aliene feltettatts tnuidu.lfeos aut buos po ?
ttficcs aiangeltfta comemotat iCaptus em tbefus tn ojm.Cotmuo per fatcllt es
adannamf - — ^ < -
£t'cp le parem cco adturams refponderat:blafpbematnt tnqmt caypbas.-r quo
«roctus cbjtfn btetum vtdcref :ftatim confetdtt vefnmcnta fua : -r vt cos ad tpt
aandenattone impelleret fubclamautt.iRcus eft monts . £111^ fuaftonc( vt fan a
cuagclit babet biftona)£bjtftHS bns nofter mont traditus eft.
■o » eft cbjiftusibs anno mudt.51; _
mfan ab bcbjciS.a nobts aptilis nucupat
^minde caoms t accufat^finttprcftdiS tuflu Klufustvirgis ceius at nagtiut: .-i iputit» .u .atit tr ttua
Sbm^ccSSSonafptneacotonaffputtsbcturpa^^^^ amaris
efi imStum ve fpote fua voce magna cl3ma'8 fpm emifiircK ti-cmuit ois tcrrmlbl obfcurat^ fuit
fvSwSumSs moJtut pectustat logtnus miles
aquSZsS Sieccfievntuerfalt8falutisfacramcntafumpfercpnnctpta.Tboftm^
Sf!ti^^SlmiSSt^-0oftbteteictavelutialtaubnastcventreccti:fieipfebevtmffcnnrc^%
mo K fuSt ” SSmdmatiS fepe apparmt-^tc medio eoucernentib^ipfis in celu afccdiumcc ab re
iSfbSsmoSStttcutsloc^facrtflctts
tovtbismbfubtectotvt^pptbiUittsetibuPcomuncfaqificmfmcotEisbaborer.,
mmmm
mundi
©erodes.
antipas
T ^ pulfojiudeoifrS
dlL«^sntt in qiiatuoj tctrarcbfas.i.Btce btuifom cil.iSt buic gallUea obncnit
pcpkbis interemptojcrat:
:_e;iiraneo;: boniict(ia:,ppjio;^ panciba
l^barlfei
vnruerfa nempe .fpbanauicqj facerdonu ludeo:? oino fuftulit. oem lege -r ozdt
ne cofudit.ina cu pbiltppi fratris fui vxotc cdtra lege tm^aflet.S biuo 5obanc
baptilia cumoncf illa Oimittere.i@Ha objem cu iHu ob ib occidere velletitimint
plebemCquia ficut eiiagelifta 3it)ab oib^veluti verus jjpbeta babebaf ; fcd illii
' compbcnOens pofuit tn carcere in caftello inacberuta. z pauloante mojtemjcpit
caput ei amputare fecit. Ifeiic etta ibefum a pilato fibi mifliim in irfm fufcipiesnl
lufunrtande ad eunde remifit.eo q? interrogat^Cvt iiicas fmbit) refpodereno^
liuflet.^nde a Caio cefare roina citatus.atcg a caio cu vyote berodiade hono-
rifice fufcepti ftuflent.fUEiienit nunciuS agrippe a quo intellejat magna copiam
_ armo}?elfeinfui8ciuitatib^'ra:multiscouictu8.apub3LugdunugaUiaruvjbe
relegatus milcrabiiiter vita fintuit. ^i:o:i aut fue qa fojoj erat agrippe que ©ai^ majame biligebat tedit
libertate redeundi vt baberet terra fit3.5pfu ^^o comitata viru in cfiliu ait fe non bimilfuru eu tn aduerfe
cui coicauerat in ,pfperis.€t poftea ©at^galilea berodt agrippe cedit,qiii ccindt
^l(lRantiniudeatie8fectciudeo!?acoireltquo:p Vita -t opinione biltantes.
Dlbarifeo? fecta fai religio que tpibtis ptolomei pbtladelpbi fitrretrerat z
bac tempeftate ob fanctitatis oftetatione in irfm maximo tn pcio(vt ej: aia
geh) btftojia elicere po(riim^)apud tudeos babita eft. ^ui ideo pbarifei biteba
tur quia a ceteris babitu cduerfationecB biuifi erat.iCultu eni aullertoje z victu
parcifTimo vtebanf .Statun% fiuS mofateas uaditiones cetcrmtnatcs: picta-
Cia cbartaru in ffonte.-r in finiftro bzaebio os catbalogo inferipta. que pbilate-
ria bicebanf in legis memozia gerebant, fimbnas quippe amplas fpintS alli-
gatas quib^ incededo pungerenf nsferebat. vt memoses mandato?: nsi fierent,
bij' vniuerfa ceo beputabant -r marmene idcftfato: ppofitts fuis z lnaioJib^na^'^
tu nucB cotrartu rndebat:iudictu ca futura bicentes : atam oem incojjupta efle®
z mojtito? refurreettene fperabatT pdtcab3t.bi nacB i-po bno noftro plurimuy'
aducribbanf tmoztts eius, confet) fuerant. _ - . ^
■^adllCOl aduceon alta fuperat fecta in iudca:fed no eitifoe religionis z peij cu pba
I ntarmenem negant.a;u infpectoje otm bic^es . arbitrio boim fil
tum efle.vt bonu maluue geiat.bi faducei co:po?: reftirrectione z angelosee ne
gabat.Sc aias cu cojponb^interire putabat. Solos quieg lituos moyft recipid
bant.£t q: feucri nimis erattnec ctia inter fe fociales . #b qud feuentate fabii-
ceos id eft itiftos fe nominabant.
^pjgfeoy quocB alta ibidem vigebat fecta atefe reli?
'IC^gto qui vere in omntb^ monaftica agebat vitamt
nuptias faftidientestno qiiia coiugia z botm fucceflio
ne perimeda cenferent.fed canenda intempantia femi-
i narutnulla earu fide vir^s feruare putantesl^feru inter
I fe mutuo amo:e iuctiflimi.^uin z biuiciaru cotepto-
‘ res z gmiitis facultatib^ veluti inter fi es vnu cfle pn//
_ moniuoimojdinarutvngetanocuratestfqualozebe#
deras putabat.bumodo i velle candida femg cflent. osftgnatos aut cdilim rerii
.peuratojes babebat. illulla eis certa ciuitas fed in fingulis tomictlia babebant
Trtcc veflitu fiue calceos mutanttnifi aut oino cofciflis pziotib^ aut logi tgis vfu
cofuptts. Tbjecipue arca ceu religiofi fut.3lntc foltS o:tu nibil .pfani loquentes
fole vt oaaf o:antes.poli v% ab qutta boza ogantes. iRurfus tn vnu cogregaf
lintbets pcincHtcojp^ablitutadsfrigidisticcnaculu veniat. necg guiibre queqs .
fas eft ntft pn^beo celebjef orotpoft ftne quoqj psadif vota repetut . fei dppe borpitalitate fumo ftttdio
cj:bibebat.£t apud eos ed/ndi z potadi mob^ faturitate tefintf .Cumult^ aut clamot tn eonim bofpicifn
nufe audiebaf .Sed liimu mettu feruabatt iuram«u babebatp piurio.Secte fue nemine adbtbftesmifi
fub^anni .pbanone recepm.copelleb qs iurare q» beo fide boib** t tiftician pnapib^ obedietia feruarft.
.. ^....a?:.Sdeo2:auttndtciuno
nuifCB cento pfonc ?uentebat.quo?:osaet3 poftea imobilia erat.Sabbatu adeo tlltbatu iduabat :vt nec
ctbu Illo bie p3rarct.ncc igncacceder«:nec aliqb vas tranfpottarettaut quafi aUulpurgarent .£eterl aut
biebuscumajlabjointerrafodientesbemiflaarcuquaqjveftcfccontegebanttquadoaluu purgabatne
r^iorolartiniuriafaccrcviderenftpurgatoqjaluoterraegeftamfugfoueamreducebaKboseirenosfeii
efleos berodes antipas bu vi>:it.bono?auit.necinboncft*’ fmo oe eis i fc^twrts babef «boc KpbtS niceo?»
1
muoi
l^oUu xcvii
Weronia
“S Y £romca mtiUer biicrofblinutana jepi bifcibula matrona qmde fctitatc t pa
^l^Adictcia inftgmmtbis tgib^a tibmo cefarc g volufiann neceflanu fuu virum
iTOiimebicrofolima cumfiKJariorpirornamaacrfif .©ctmcbaf quippe ides
c^3r:vt’qui:da fcnbuttmagno iwfirmitatia motboj q cu pnmu muliere fauctam
ruicepiflet r fpl imasmecotigiflet ab oi mfirmitatc curat? eft. 0bq6 mtratuluj
tpa verqmca ab ipfo ccfare magno in pcio tvinde babita eft . ^Ibidc; em vfqj ad
mojt^cu petro t gaulo apfts atcp demete potifice cccPias tvi pftittiee preucraint
t « m ^ A A «A A a A3 • a aaa a £ a ^a* ^ ^ ^ ^ ^ a a ^ a a aaa a aaa a ^a a a 1 ^
meti a'*’fimbti3 tangedo fanaitcrat.S quo etia paflioms ei^tgc eadem imagine
viiltiis fui in fignu amotis obnata fuit.^pra aut imago paniculo fic imptefm de
meti potifid t fuccefrotib^ ei^ ab eade ep tcftameto tvdarata . 'illuc vfq5 ibidcj in
.beati pctii teplo a epi fidelibus macia cu rcUmone iniurif.iSua t niulti g tga cc
'q lufitis cclcbtauere laudib^.inta- quas illa nngularis babef que iiicipit . Sal/
"" rcdeptotis.^n qua nitet rpccies biiiint (pledotis. Jmptefta
panmralo niuci candott8.^ataq5 veromee ob fignii amotis -rc. Senarcbus pbs
%a^ cnarcbiis pbs peripatbeticiis vir meotabilis. que Strabo adniodu unie
if^nis audiiterat.^ibcrij' tgibiis apud feleiicia cilicie vtbem bie obijt . Ifenmc
vero no biu boml mafilTc bicut : fed aut alecandrie aut atbems romccB boccndi
caufa elect^vfqB ad fcnectutetmagno i bonote fenig babitus fuit:|tcbinc auguftl
cefaris amicitia vfus eft; Sed paiiloante bcc tga afic^motte obiret vlfu amlfit.
"Ibbllo ludeits ludeiis natione alecadrln*’ vir qulde bifer-
tiflim^g bec tga i pclo inulto fultit multa elega/
ter graiitterc^cofcrtpftt. qui fua oactrlna doqiientiacB
applonisgraniatici temeritate pludcos ab alccaiidrl
nls mlfliis copefeutt. i^uaobtes mftl doquetia ci^admlrates blceiait.aut pbllo
platonefcqf aut piato pbilone.blcromaccmq; venies cu petro apropuerfatlo
ne babereomlt.a quo re fide optime edoct^imulta cc laiidlb^ cpianc religionis
ipoftearcripntiqCvt&luustcftaf' bieronym^)intcrecd’laftico8cdputanfcodiccs
1 1 qu amacic In qm® nioyfl llbtos pclaros edidit commrlosi funt t alia cliis co
plunmafcrlpta. Sgrlpplna ger/
fl^rlpplna marci agrlppe ec lulla octautanl a’l3ris filia genita fiilt . (©aif call- nianlcl coliinc
gulc Imgatotls matertq Inter mulieres pclaras computaf . boc tge a Ciberlo
multi iniuriis vecatatmotte flbllpri a cibo abftinedo Impctrauit. bec adbuc adnio <
du adolefcetiila germanlco fuc etatis inftgni,tuuent t plurlmu relpubllce opottiino f;
ac tlberij cefaris auguftl filio adoptluo nupta fulttratiS ob boc fulgida, bcc ec eo vl \
ro fiio cd tres emea fulflct marestej: qbiis vn^ Calus calllgula fuit: qui poftmoduj
romaniS pfuit.t totlde eque femcUastee qulb^ agrlppia neroniS mater ectltlt. £u
oge tibcrq ptiS vt ,p conigto babltu eft veneno fublatu vlru fuii egreferret. -r femi-
neo rlm plagore pliirlmo vlrlful necem cefleret. in tiberq odliij incidit, adeo vt ab
eode ea btacblo tenete -r oblurgationib^ plurimis infeftaref . Sed egregia mulier ^
Indignu rata qb i fe agebaf a cefaretmotte faftidla ftomacbl pnclpiS effugere bllpo
fult.q cu aliter fatis cbniode no barefifame gencrofo aio accerflre ftatult . 'z pfcfttm a quociic^ cibo abftl-
nere cepit, qb cu relatu eflet tlberlo ignarus quo Iclimiu tenderettne tam bteul fpaclo fefe finS fubtraberct
inluri)s:nll .pflcletib?mtms aut verbenb^vt cibn cagetteo vfcp bcductu eft vt cibii gutmrl elufdem vlole;
ter liiplngl faceret: vt boc ino allmeta nolentt pftaret.St agrippina quatoniagis ccaccrbebaf inlurijs: ta
to acrions ppofltl t Inceptijaerfcucranstfcclcftl pnnclpls infolenti.a mones fugault. qua qiilde mone x
flplurimuglo:lcfiblapud(uosqucfiucritagrlpplna:tibcrlotnlongcamplius ignonilnlc reliquit.
Sgrlppa magnus /Tr^rlppa magn^arlftoboll regi fili^pam i regiui fuccedes: regnault anis fe
w* pte ludcls.blc fuit na bon^-r duitate Irlbi ^pnjs fiimptib^plurlnm ccs:na
utt.fili^aut arlrtoboll que pater berodes inteafccerat ad tiberlu venlt.illo aut no
ftifcipiete accirfatiOneireftdes rome ad altqru potetlu notlclas amblebat.macl-
nus aut colebat officijs germamcl ftllu (@atu:cii adbuc eflet puat*’. iQulcu futu
ru cu allqn jadlciflet imgato:e:apud tiberlu accufatus fult.is ftatlm cocludl luf-
flt agnppa qui fub gnSbl a una vfcB ad mone tlberij In carccre g fec menfes tene
baf .Sed co «xfuncto galus cu a vinculis folulti-t tetrarcbla pbillppl el tradidit
lam e m tfte ccceffci at t regem appellauld-r .p catbena fenea qua gerebat in car/
cere aurea el condonaiilt.CucB c ronia gtcciflct IrUmncmplu vifltansiboftlas ce
Icbeaultl^IblcB catbena aurea qui el calus ivderat fiifpendlt. vt niacmtu cafum eius ec boc gpetuo indica/
rct.indc tbean-u romano mo:e pftrudt x ampblteatni: x alia plurima monlmeta . ©emu m cefarll bcfce
des cu fe ccu appellari gniiflflet ab angelo gcufliisi-r turaae co:ge:alt q nio Oicebar jx^ nuc nionl nedb*'
pftrlngon qbus blctiS anno ctatiSfue.jT.eeplrault.lRellnques agrippl flliuixcimufeptimu annu babe
tem berede x tres filias beronice:marll x bJufdll.lfetabmwiuoqs freni noie berode caiddls rcg^quipto/
pter tenera filtf ctatem in regno ptefwt.
Bcxtactas mundi
> StifbottJ iUfigiife t tiietnoac bigna
k VJba ac Ubera ad ripas Panubi) ftta ; a
PCibcrio incronecoditajaijtjo quo yps
ibcfuspzofalutcscneris buniani paflus eft.
2&aioraricoUm metropolis banc regione anti
quitus nojtci tenuere.£iu^ adbiic pomo tranf
Oamibiafita noticn appellant, llloncis autem
baioanos fiieceflifle. £t cum reperta vetuftifll//
mos codiccsbanc baioariam appellant t quaj
moderni bauaria tuciint . t a bois baioartcum
nomen ixfccndifle pfuafum eft. CutSJtrabo vi
res adbibet romani baios gallo? gentes e fint
bus ieccrtmt.5nde migrantes circuiacrtcs bi-
ftroloco CU5 tbauriftis babttarut. £onftatigif
cos in pannonia conrcdiflet -r inde facile in no'/
neu conttnua regione migrafle. 0uacB oliy ie
ferta vt 0trabo tradit nunc cultiflima A . ma^
gnasTambitiolasciuitates babes -r oppida
nobililfima. iRaalbona vero ornatu ataas e?
ccllit.ibotificalcs vtbes in ea quinc® funtt qua
ruj nunc metropolis eft Sateourga vocata c?
flumine au adiacct. veteres luuauia vocaucre.
iRanIbonefts aut cj^at^oU? clariflim**futt:au i
tota bobcmia Ibiecta erat.bec vtbs fepte noib^
infignita fuit.quib^ in fuis lurib^ r libertatib^
claruit. Tb timo a fui coditotc Ciberina vel ii'/
bunna bicchaf. Cibcnns cin liutc auguIJnvfo
ris filiustTipff^augufti ptcuignustquecu au'/
guftus in ftlm adoptaiTeamot: magno exercitu
copeiato cotra noticost: Vindelicos imfittqut
cos ipjclio fugauit T banc vtbe apud noncos -
edificamt.Secado vtbs quadtata logo tpe &i7
cta.cu adquadtatafigora -tquadiatl lapidib^
magnis muro circudata fuit vti in reliqnijs ve#
te? muro? retro fanctn paulucernt pot. 'jerciO
byatofpolis vel biafpof ob ruditate ppR agre-
rtistqui oiebiante vt rurales finitimi faciutver
ba byantia .pferebat. vel ab byantitt aqru ,ppe
cluitatccoflujcu.cu Oanubi^naba-rymberTc.
fluui} in latere aquilonan cofluat.i0uarto ger/
mein^eim a populo gerntanie qiu ea frequeta
refolebanttvdagcrmanico quiciuitatt pfiiit.
^iintoreginopolisobfrequftes couetiOnes
pjinapu -rreguvtbodicaree turres acejccelfa
cdifiaa magnato? ondut.Sexto imbnpolis a
fluutOtcu ymber fluut^ reptdrione verfiis i O-v
mibifi fluit. t vernacula ligna boc nome regent
fpurg adbuc feruat.cu in tali coflupu olim ciui7
tas incepta ftiit. 0eptio ratilbona bicif .cuj ra
tes ob merciinontirr tpe karoh magniad bella
ibi coflucbatft ta« firmiter ftta t cdificns ro-
botatajbodic ratifbona appellat ©anubi^aut
D.
U
d
ni
E
PH
COI
no
ra
rn
aci
bal
Hb
sca
boi
tec
ren
i
fluufes gcmjanic etnajrtmtjs.qm: t bidci- &ict’
vt iSoltiius babct scrtnantasmgts d«f :mort
u ef1iifi)8 qui rauracos galUe afpectat. 2*ci:asi
ta aujijcainfercdprt fermc ois namsabiles:
banc vJbein infivjne pjctcrfluit . £t firtmffimo
ponte lapideo plurinic»!? amu duitate di fubur
bio i:jjgit.g>c quo fcnbif. Ibons ficn cepit Ptii
btini annus incepit, dbille centenis ace femiCB
anis.'Raiolu8 nia^i^cbjiftianiflim^ impato?
cu armis baioana Tibi rubiecitt t tadlo baioa^
ric tmt: cefiPertl regis longobardo^t gcncrtque
Etiiis ceutcit (liniuUs vtodS condtat^bunis fi
tpfinibus follicitatis bella in karolu mouct.
Jis fiia celeritate pace cofecit obfidib^ ante rccc
pttS. vdae ranibond toc qdrata bicto aggrcfliis
coucrfiis in cos q ea ocaipablt a fide nf a alie-
no8.^t caj vicepit coegitc® vt tpi fide integre
reciptTct. bello magna cedes boimante
ratifbona edita. magna multitudo infidelia
ac bunoaablupta ce filis alitis amifittqui it»
bafilica Icti pem cdra muros vibis fepulti fut.
^Ib eo tfic bec inclita vrbs magna incrementuj
accepit.2S>afiltca ti? cccdtaf epucopalt fumodn
bonote tande feti petri fttcatatpn^ob fraternita
tecanonicoi^rattfDoncnfiuarremefiacccVta feti
remigtj appellat3.©pu8 pjcclanflima in VJbe
J^oUum
xcviii
nondu coplctu.£t cenobio feti fmmeranu ot--
dinis fctibndicti ampliflimotmbaftcnaq; ofta
ru plura bjtprecipue fuperi^ monafteriu virgi^
nis gfiofi. jinferius in q biuus igrbardus cps
quicfcit.lblurcs i ciuitate bomus cofecratas cc
elefias bntir .ppjias faccrdotcs.^rnolfus aut
impatoz q buc locu pte ceteris imperii locis fu?
mebtkjcit. mur] ampliauit x monafteriu fancti
emei-ami inclufit t plurima adomauit . S cede
em notonano? redies baioarid offa fancti bio?
nyfii artopagite inftne fite ctans cenobio tradi
dit cuiibto ciiagelio^ omattlTimo ac Ihs aurdf
pfcnptot-t cemu apud eos fcpult^. 0zm( x 15
ciuitas glotiofo martyre feto igmmeramo epot
-r fdo «volfgango aus loci vndccimo epo: q mi
ra apd eos gcmttmonafterincB f«i pauli pftru//
»:«. Slbcrms q5 magn^im coctrinaru paitiffi
mus apud cos epatu redt. ^deo ce bis patrO'-
mS per ratifbonefcs fcribifT
(gaude ratifbona fupci- etcellentia bona
(Concludis buo bis in te gratiflima nobis
£o:pota fancto^z facer cft bionyfius bo? ^
Jln numero ptimus cmcinmus laube nectimus
wolfgang^ erbardus neuter n^dicamie tard*^
(0uattto: tfto!?p:cdbu8nccno|alio9
Ifeiic cotento ? bucamur ad aftra polo?
&mcmmmdi
"Jcntia panontcnucaiiftrie vjbs pjcck
^nilitua ad oaitubiu fita-^s fluuilis ba
^nana:aiiftna: vngaria kcastv rafciam
attibulgana cfi fe;casinta nauigalibM eu>;ind
tcfcetiit. d&ultafcB -r manojabilcs alUiit vzbca
^nter quas nuUa t)iao:;nuUa popiilorionnuli'
la vetumoz cft cR^iaina auftraliiim ciuttatu rc
etonifcB capiit.ibcc oUm flamanfi(vt in vctuftl
Ciictt puilcgtis b4bcf)appcUata.S flamo pte^
fecto qui bule regioi picfiiit : ac vJbe incboauit
aut ab iinpcratojc flaulo ad Oaitubiu ,pfcc to vt
aras ob roinani iiuEq metas collocaret . £t ibi
cddita vjbs ci: aris vocabula fottlta fit^ £ucb
flaulanu tbcotonlcl flableu ,pnunclet:no cft ab
Ve tongo tpis tractuiptlina vocabuli ftllaba re^
niota(vt picriicn ficn copcrlin^)bica remanflflc
^ndci® blcta ^icnna.iQuac® alld a paruo ffu-
nunc qd luter fuburbla fluit noie vicnna blctus
lautat.^lcima aiit vtbs magnifica ambitu mu//
10? cigif biis? mlliu paflimt § babet fuburbta
tuajama V amblclofatfolla -r vallo cincta. vtbs
aut folTatu niagnu babettmdet^ aggere p:cal-
tumimenia teinde fptfla t fublimia frequ«ef(g
turrestT pugnacula ad belln ptompta . £dc8
elutum ample t otnatcjftructura folida'? ftrnia
alte comoit facies magnlflcecB vlfunf . '^nnii
tvdecotieft a tecta pleruCBllgna contegutpau
ca lateres . Cetera edlficla muro lapideo confi.-
ftuut.pictc comustT tnten^T ceterius fplenda
Jlngrefliisculufqj bomutnedes tepzicipts vc
ntfle putabis, mobilia pzelato^qs com^ libere
fimt.Sanctis celu tencntib*’ipftq5 maeimo teo
templa bicata -t ampla -r fplcndida fecto lapide
colmtcta Blticida:-? colunara ojdlmb^ admlra'/
da.SanctoH plurime t pjcttofe rcllqulc.Srge
to auro t gemis veftitc.tcmplott ingens orna)
tus.Ciuttas In epifcopatu pataulefl eftimalot
filia matre (^uatuototdlnes medicates Scoti
•z canonici regulares fanctl auguftini admodii;
binltes bablti.dfeomalefqj facrc-r fancte virgt
ncs.^bl qj monafteriu cft ad fanctimi blcrony
mununcupatuun quo meretrices couerfe repe
riimf :que bie ac nocte bymnos lingua tbeoto-
nica cccantanti quarn fl qua redire ad peccatum
I
I
I
I
1
r
t
f
t
I
.f^ejetaetastnudi
copjcbenfa fuerit iii battubin ptectoitaf . Sed
aguttt tbi pudica fauctacB vita5 . iRarus ix bia
Pmo «131** audif .Scola bice Ubcraliu arttu
ac tbcologtc T turis pdtifictf.itioua tn t ab vn)
bano f ttio papa pcefla;m30u^ ftudmu nuinr;
ms eo cdfluit et: wgarict alemanic parnb^ fu
penbnbus duitatis ppfe quinqsinta mtUu co
tnuhicattd credtf.Cofulatus octo t tcce virot:
eUgif tunt indet: qui iuri reddedo pteeft miide
magifterduiu qui cura ciuitat] geritt magiftra^/
tus ali) nulli funt nili qui vini edgunt vectigal
ad illos oiareferunf quo^tpotertas annua eft
Jlncredibile videri pot quot g pies fingulof in
ciuitate victualia ingeninf otio?: 'tcancrotum
tnftc quadrige adueniut. ibifhis panis carnes
pifces volatilia fine numero afFerunf ivbiad^
uefpcrafcit nibil venale et: bis iniienics. vinde
mia bis ad quadeaginta Pies .ptendif . iflullo
Ito Pie trecenti ciimisonufti vino bis terti in-
ferunf.Smcentos t nulle equos indies ad op^
vindenuarn ejercent. incredibile Pictu dl qua
ta vis inducaf vini quod vel bienne bibif vcl
^ XCIX
ad ettraneos per Panubifi contra curfum aque
magno labote mituf . £elle vinarie adeo .p tiin
de ac fpaciofe funt: vt fub terra no minus quas
fupta terra edificiop apud Viennam elfc feraf
l^latearu folutftratu lapide Puro vt neci plau '/
ftrojt rotts facile conteraf. in comibus multa
■z munda fuppellet: . Cquotuj tumento? t ois
generis capacia ftabula vbieg fotnices aiilc la-
te verum bis eftuaria funt loco trtdtnioJH que
ab bis ftubc vocanftnam byemis afpmtatem
boc Pomttant modo, f eneftre vndtci vitree p-
lucet : -r bolba pleruci ferrea . in bis plurime
aucs cantant: rare apud cos fam tlie vetufte: ad
uenc aut inqmlini fere omnes nouiflimis Pie-
busbecvtbs Vienna pjimartaimperatojis
^idencitercij Pum inimicitias marimas cum
d^tbia vngarojum rege gereret : multa eius
bella in fe concitauit : qui Pamna multa ® tene
fibus -r inedmoda imperatoti intulit : ^ tandes
ciuitatem et abftultl : quam poft monem d&a-
tbic f ridertciis tcrcius iam veteranus per filtii
d&arimiltanu regan in fuam potcftatem itera?
to redegit. ^
^6cmeta0 mundi
OHictnbcfsa VJbs tota gcrmamat-r apud ettcras gentes «ouiinatiflinta celebem'm3<^.£mpc'jiit
(verinanie ampltHimutuiagiHficis operibus publicis -r ptiuatis otuata.Srt: regia in colle vtbl fu
pcrcnuuct vetnftiflima.e): qua ititra vtbetn -r cptra ptofpectus cft . S qua ciuitatis nomen ojtum
fuifle quidam arbitranf.quam platcg a Ciberio ifleronc imperatotetpoft tibcrine conftmctione condita
ijlnt a &zufo nerone fratre fuo qin germanos beiucit pcnoniinata bicunt Tperober gam . 'Eibcriiis cni; ce
far aenus paternu a ®benO nerone trabit qui liuiam otufillam (vt Suetonius tranquillus fcribit) gra-
uidam 1 1 ante lam apud fc flltiim emeamipctcnti augufto conccIfit.lUec multo poft biej obijt otroeg lihc)
rotu fiipcrliitc CibenO btufoeg ncronibus.^utacognomina x llleroms aflumpfit t quod figniflcaf im^
gua fabina fonis x llrcnnuus.Cibcrius poft bcc comata galliam repit, -r barbaro?: incuifionibus x pnn
Cipum Oifcojdia inquieta. £p bme rbeticum? vindelicuct; bellum inde pannonicu mdecB germameu geftit
iRbettco ateg Vindelico gentes alpinas.pannonico bjennos x Palmatas fubegit. ©crmanico quadragin
ta mtlia bediticiO?: traiccit m gallia iiiptat® ripaj rbcni fcdibus aflignatis collocauit. ©uafobjcs x ouas
X cuiTU v:bcm ingreflus eft tnupbalibus ojnamcntis ornatus. £ui poftea glotie amplio: cumulus accef
fiKtoto lllirico quod lotra italiam regnuc^ noncum x tractam x macedoniam intercg Oanubiu flumen t x
flnum maris adriatici patet perdomito tan OitiOne redacto.^fte Claudius Ciberius inero(vt Cutropi^
tiadtt) p:udcfts in anHistfatifcB fojtunatus ante aflitmptnm impentj futt.igt cimtatcs fuo nomine appel
lart lumt.^etuftilTimi tamen blftotico!? codices litteris fcnpti peructuftis.cam arcem calb-itm nojicu ap
pcllant.lRomani enim vt boftes poft alpium faltus mcatufi® infidentestab incnrfibusjabiberent. ?n coi
llbus X tumulis noncc .ac plerifcg regiOnib us germame arces eptruperunt . Jg>c quo ft plura fine teftmo//
mO biperimusifidem nobis pania adbibitu iri bubitamus.Cura in no:icis(vt Strabo grauifllm^auto:
tradiOt tbanrifci babitet bo?: omniu impudentiflimas incurfatiOnes repzelftt Cibcri^? t cius frater ©ru
fus cftatc vnatper tota alpium ipfanl montana quidam terraru cptant tumuli t qui comode coli valeant .
vallefl^ bene conditc.S>e quo meminit ^irgilius tn fine tercij lib:t gcozgio»?: . Cum fetat aenas alpes x
noztca ft quis caftella tn tumults.Ca pjefidta pofuerunt que germanos a rebellione ac mottbus beterre-
rent.l^abet ttai® bcc vnteu verticem tn qiia vctuftifftnlu caftcUfi v:bts pjo cuftodia conftructu cft,^ioaO
fus quocB pontifcp fummus l^tus cius nominis ojdtnc fecundus fcribtt. g>c nuremberga bubtum fran^
conte an batoarte cedat? ^pfinn nomen indicat ad batoartas vJbem pertineret Tllojmbcrga enim noucuj
montem ftgntftcat. i©b qua rem patet noucoz? ciuttatan futflc.lftojicts aut batoartos fiicccfrifle . £a nuc
pojtto terre batoartet que inter banubtu x ifturcmbergam tacet nojtcum appellaf .Ctuitas tamen tn biO//
ccft ©abcnbcrgcnfttquc ad francones pemnettftta.^pfi illurcmbcrgenfcs nec bauart nec francones vt^
bert volunt.Sed tcrciu quoddam feperatu gcnus.'®rbs ea nobtlts amnepegntaO tntcrlabif . x tn ptes
buas btutdtf tac pontibus laptdets pulcbcrrtmts trabicif .|in agro fterllt x arenofo condtta.atcg ob eam
rem tnduftrlofo populo.omncs aut plebei opifices tngeniOulftmt aut plcrucg negoctatozes pzudenttfli^
mt.lRepcrtotes x magtfti t mtrandaru ac fubttlium opera x arctum que ad bccozcm ac vttlttate bomtnum
pliirtmnconducunt.0uam^bectnclttav:bsaqmbufdamtntcr nouasnumcrart ccnftraf.ami paucis
in vetem monumentis repertaf tnullaqj anttquitatts vefttgia tn ea appareant t pzeter arcem opus laude
X vetuftatc btgnutatcB perpaucas edes.Cum tgtf bc nomine accondttonbus qiit fuerunt x qmbus tmH
pottbus certatio ftt x fub tudtee Itstca rcltnquamustaim bc ahiis vzbibus ne bum ttaltc x germante t
rum -r bc roma matre vzbtum bubtum cptaMDam vzbcm terremartfcB bnani quam nunc romant incolunt
vero ante boc fucrtntt necg vt bab ttata ftt ab alijstnecB vt tvfcrta fuertttnemo qutci® babet certt q dbteat.
qua altqiu a congregatione bomtnutali) a troianistalij ab euandrotcetert a romulo condita fcrtbunt iRc^
liqua tgif pzofequamur.iConftat tluremberga tempojtbus *Karolt magnt tn flozc fiitflc . *R3rolus*entm
magnus rep fi anco?: qut talia taq; multa gerebat vt f imul ccclcftamtromanucjs tmperiu tnftaurarct.fapont
bus bomtnstbtttontbufcBtgalltcts fibt fedeiecontuncttstpacemcuj Calftlone batoano?: bucc. «ndrtano
pontifice romano fcqueftrc tmjt. Sed cu acccrfttus Caflilo nec accederet? nec obftdes ep federe pzomUfas
mttterct.:©ellum tllt 'Rarolus tndtptt?buccns tn batoartam coptas tripartito btftributt. ^pfe enim cu oar
te tercta coptaru iKurcmbergct-r tn locis ftntttmts fua firmabat caftra. £t auftraftos turtngos x fapones
ad banubtum caftrametart mftit.-^tptnus ftltus cum eperettu ttaltco ad Crtdentu Cefedit. £um tta^ Ka
quod poftea ico terctus fummus ponnfep? cum ad 'Rarolum pzoperaret qut apud padebjunam fatoniO
opptdu erat fumma accepuis reuereuatpjocercfqs adtt?qut bonefto tllu tcducerent comttam. iRcdife ro
ma tn bonoje btuc 'Ratbcrtnc martyris btcautt.f erut nonullt eam vzbem futlfe oUm fub tomtnto nobtltf
ftmt comttts franco?? aibcra?qut cu fraud^battonts ept magunnnefts a ludoutco tmpatozc obtrucatus
Ktnde tn tus tmperti c«. Tbofta vero cr tn btuone inma q ventt? Suma ftde?conftantta?poflicto ro- •
manu tmpertu colutt.lRcgibufq5 romants fide conftannfltma femp feruautt.^n btfcozdta tame cefaru ca
lahittatcs ac bamna grauta pertultt.lfectnnco eft quarto regnu occupante fthus cius rcuromanoz? o btut
nam vt videt vlttoHe?patre bello perfecutus fuerat.lRecefrtt ttaqs ftltus.tn murembergefes fide genitojt
feuatttestawlto fiiozum fretu^t THurcmbcfgl dbfeffain rcccpit;qiiod ©ttd ^ ifingcnfia t ^ottfnditd
^itert>icnri8bdi)aignobilc9bt'(toziciTciibu»t»^dfmifet6inricu8rej; bcrbipdimpctea.iCrtoii.gociiad
1 wbmiunpjcfeat.©eiijae Pimims lj;i'0!»ibii8 baioarfiajcaftrtjm nojicu obfidvoijt
pil5tt4t^1K4ti|Donaitojtct&uci3tijsmctiopoliiniRjijt:qu^paKreiidligicilljbfi:que8iobeitofusato:cr>
rcmtmt.Jnae .pictius ratifboucnfiu abjnUo fiUo vjbe fugawMU Alneum poimftce colbtutt ac
SLbcobalai marcbta B bobemos aritaftjuit.Ouradua fucune qiu ccftincto idtbano tq romano^i rcgcj
KdaraW8 craKac bucen: in afia Cjcpedmoma fuafwbuii jgicrnardi abbatia datciiaknfo nn»jii8 aflupfit
tam vjbcni inltauraurti-r infignc monaftertu t abbattatn ozdtnis biui bciiedicn ad fanctu cgidiu nuitcii^'
patntji» ctlcbtioa v:bi8 loco fiitidaint* lUurcnibcrsciifcs a Conrado rege Cetcrifcfe romama iniBaronb^
ancrcntCntu pliiritnu babuerinittncc arbitranda dl cam vabem illiiia pulcbjltitdinia t amplitiidiina a ^n
C01O inftaiirattoni8 fuiflc.^criiiti tempoabus karolt qiiarn impcr atbaa romano^ ac regia bobemojuj
inaiojc an.ibitu:menibu8 noma auaa mii.tlbnnita nilccrtattpoft alta nienia i anteniitralta : ingdrn clau
dif per cii ciiitu pjofiinda ac lata fo(la.lJi*abct qiiocg mignacula.mitriim crafliflimiinit t tuircs quinq; -t
fcraginta fiipta trcccntas.^ftcg tdibus ciind amplilfimia t firmiflibiis ejeotnata . t in medio ferme ga'^
manicfita.iLiuca eiitscum itidullriofi finKlcgibu8 impcnalibus inftnicti , Cenatu •r magiftratiis ojdi>
nero babent a plebe bi«inct)B.\)etuftibte8 ciiiearempubliaro adroinillrat. plebs tamen fina rebus ftsidet
t ce publicis minime ctmofa eft, •^liires in duttate bafilice ample t oznanlfiroe crtat*£t pteter paiTocbia
les eccldias celeberrimas fancto Sebaldo t Taneto Haurentio bicatas iSJnatiiot mcndicannii loca magni
ftci opena babetique dues biucrfis tempotibus ediftcaucre.dbonialefcB faae virgines ad biuaro *Ratbe
rinam tfanctam Claram buo nionalteria babcnt.Cruciferietdims tbeutomcoiafpactofa v:bi8 loca poO
frdent.Cjttat quocp in ea Cartbufienfe cenobiu cdtficn magnificentia ampliirimd Tpulcberrimu. ateg Tan
ctiflime virginis mane facellum regale in foto otnatimmd cum fonte pulcberrnno * illudet bec infignis
vtbs te filo regio patrono biuo Sebaldo.is fuit vita -t miraculis clarnstCt fignis impef lalibua. Tballib
enimt enfcstfccpmimipomatcotonacB karolt magni iTlurerabcrgenfes tn eo^t arcbiuis obfcniant. que In
cotonatione noui regis ob fanetttate t antiquitate aucto:itai^tcftant.^atur enb boc vetuftatt : vt plus
malefiatis babere videanf tpondere nona carent . i@tnaf cg ^anme tmptectabili ac biuiniflima lancea
que ibefu jrpi latus in cruce aperitit.Sc particula crucis famolifliraa . t altjs reliquiis toto otbecelebtan>
dis.^ue bie trededma pofi pafcegaudiatpopnli frequentia eji: vanjs ptouincitjs fumroa tenotionequot
annis vifunt.^deo in cius laudem adiungif.
j@ CCCU8 enmium notici tluremberga ferena
^rbs celebtanda nimis regia fi4crea
populofa virtsttu fotmofiirima rerum
©irtutumi^parensitu religionis amatnjc
5ufiictam faaamcg fidemtpacenicB ptopmqmS
iSintiquafiBPatrum leges anteomniafemas
eSerofancte mititantis ecclcfie fundamenta qmbuS tota bttitis cdifict) fablica Confidenter inniti#
funt fanen apoltoli.quos beus clegtl ptimitias in falutem gentiu omnio * fnnt bafes ecclefic
fuper fun^mentojpteter quod nemo aliud ponere potefi quod efi cbtifius ibefns fummo angii^
lart lapide folidantvt ventas que ante legis 'tptOpbetarum pteConto vebebafpcr apofiolicam tubam
m falutem vniucrfitatis epretifiCut feripm efi. Jn omnem terram enitit fontis eotum.Sb ipfis naip efi .p
pagdta ecclefiat-t vfcg ad mundi terminos verbo ptedicattortis ertciifa.banc cocmmstnttraculis : erem/
plistfanguiiis effttfione pbntauerimt. ^uaptopter bigne patrestfimdatotestedificatqteSiotdinatotes
pafiotes 7 pontifices vniuerf alis ecclefic vocant .littius aut muneris facramentu ita bns ad omniu apo
fiolou officium pertinere voluit; vt in bcatiffimo petro ommfi apoftbloi? fummo collocaret; vt ab ipfo qfi
quodam capite bono fuo velut in cotpus omne biffimderet vtejrtoticm fe mifici ij tnteUigeret efle biuiUi
qui aufiis fiulfet a petri ibUditate reccderetbunc enim in confottlQ indimdnc vnitans afliimpuim. ^d qd
bfis erat voluit nominati bicendo.Cu es petrus 7 fuper banc petram edifteabo eccleftam meam; vt eterni
templi cdificatiO mirabili munCre gra tvi tn petri folidttatcconfiftcrcKbanccceaam fua firmitate cottobo
ranstvt iHd nec bnmana temeritaspoflet appetere;nccpo;te infert contra iUpmcmu
Bcjrfacmettiuoi ^oliu cii
Btliitmus Kiis ac paies oini: vt noute culto
nlnisijoimlcgeoarctooctote lulticie unftt
c cclo.^o vt ptcmiflu cft cruci affixus citro
fpin poftut*eiccI qm ptcdiycrjt fc tcrcia bic ab utfc
ri8 refurrecturuy: metuctcs nc a bifcipuUs furrcpto
cotpbte vmucrfi rcfurrct:ilTc cu crcdcrettixtraacrunt
cu cruci : r coclufuni in moniiineto lirnitter militari
aiftodia ciraidcdcrut.^cnt tercio bie ante luce: ter
remotu factotrepeute patefactu ert fepulcbju.iftcu-'
ftodes attomti obftiipcfeccrat palioj. integer e fepul
cb:o ac viuusegreffiisingallilea.pfectus cft tnlci-
pulis pgrcgatis; fcripturc fancte Ifas td cft .pptaarii
arcbana patefecit: quC antecp pateref' pafpici nullo
modo poterat: q: ipfus paflioneq5 eius ammciabat.
©tdtato fo bifciptVs fuiS euagelio:ac nois fiu p:e^
dicatione circufudit fe rcpcntcnabcs: ciiq; in ceb mi
fi!ftalit qdragefimo poft paffione bie. qboft beata
cin 1 glojiofam rcfurrectione quo veru tei templum
fudaica impietate refolututOtuina in triduo potctia
fufcitauit.sQuadrasenanus fanctozz bieu numerus
crpletustmota cotpotalis pntie e^cdif : ut fides re
furrectioms cocumeiitiS neceflarijs mumret . slpti
itacgi rt Oifcipuli oes poft afceftone Oni( ficut lucas
i actibus ajil’o:2 meminit)a mote oliucti regrefli fta/
ttm venerut bicrofolyma:'* afaaiderut in ccnacultij
vbiniauebat tn o:one i bumamtate gfcucrates cum
mulieribus mana matre ibu i fribus eius inedita
tes in lege buiCacmadatou eius oie ac nocte: boncc
induerentur 'ptute cx alto.Jn biS aiit btebiis q inter
refurrcctiOne Oni t afeefiOne fluireifit niot^ bire mo:
tis aufert .£t nqfolii aie:fed etia carnis imojtalltas
tcclaraf .5111 bis per InfufflatiOne bnl infundlf aplVs oibus fpiilfancms : -r bto apt’o petro fupja ceteros
poft regni claues ouiliS Onlclctira mandat il^cr omne OeniCg boc tepus.puldetia cel curault: atep fuou t
oculis infimiauit t cojdibiisict bns ibs vei'c agiiofccret refufcltamsiqul vere ei'at natus 1 palTiis -r mo:
tuuSkSb illo aiit oie quo Ons fuper oem celo^z altitudlnd afcaidlt:Oeamus Oles occuiTCbat qiii ab eiiifde
reftiiTectlOiie qnquagefimusict iacra teftaf biftona. £u Oifclpull pariter cflent: accCpenint numera fpus
fanctl pmifla que pofcebailt.ift factus eft repente a celo fonusit replciut totam Oonium vbl fedebant -t
apparuerunt illis oifpartlte Ungue tacg ignisi-t repleti ftmt oes fpirittifancto: -r ceperunt loqui vanis lin
guls.Sicut au bcb:co quonda populo ab cgyptijs llbcrato:qm'qaagcflmo Ole poft imolatione agnllcc
Oata cft In monte fyna.^ta poft pallione qua verus Oel agnus occlfus cft : qnquagefimo a refurrcctiOins
eius Ole tn apfos plcbccp crcdentiu fpuftanctns elapfus cft: vt facile Olllgens rplanus agnOfeat imcla ve
tens teftamcntl cuagclicis mlniftraffc pjlncipijsia: ab codan fpii conditu fcdus a quo pjlmu fuerat uiftl
tutu.iliUs aut muneribus imbuti apti ola que tc epo p ^rbetas fcrlpta fuerat ptlnus intellcecriitiComil
lutB cccrcto ftmbolit cdcntesinfc ftda fundameta leccre.iiftpctrus qiilde apfou pziuccps liinta blcrcmie
.ppiactia 1 ifalc ateg pfalinifte Oinit.£rcdo tn vnu teum patre oipotente creatote ccll “t terrC. iSndrcas in
'abacude verbo ftibdidtt.£t in ibm ipm flliu eius vnlcii Otim nrm.Cul z ^obannes adtccit. ©.at concc?
priis cft Dc fpufancto natus cp mana 'bglnC. vt ifalas ptedteauc.iScce 'bgo pctplct t pariet filtiu^acobus ,
va-o -t ^fatc.ppbctia affirmas Oiiat.'|baftiis fub ponno pilato micifipus mottuus -r fepulnis.lbomas
beaidc^rcc .ppbctta coiltclMs alt.ejcfcendlt ad infelositcrcla Olc refiirrcnt a mqttuls . Ibofta ^acob^
matoz ptulltlSfcendit ad cclos fedet ad Dextera Del patnS oipotetis. '(bbilippus qj mOe adlclcns inquit
Jfndc vemunis cft ludiearc vtUos -r mottuos.2&artbolomc‘‘poftmodu ceciutt otccns.Ocdo in fpmun-
cm.iCul il&atbcus fubtectt pancta cccflajcathollca.^ynwn 'oo -r 3*iiftas ateg df^atblas omlcBrcUquu?
pfccaut Olcctcs.Sanctou coioncnCarniS refurrcatone.igt Vita cternain Smcn.^ymboloo; pfecto apl’l
multa pftltuerc cc oi cccfta: lude OtUiUo cultu intenti Jacobil frm Ont btcrorolymo!? potifice coftitueriit
viru a nrttatcfanctlflimiiiq mlfTa5 ftmpliciritu cekbtare cepit Olccdo pater nf •ac.i&ac dpperone xplana
rcfpublica vtron fc? z mullcni crcfccrc mului cepit. f^jopta- qo pctnis apfe bonis inftitutls eccfla? pfir
matunis fepte Olaconos tvlenlt vldelj Stepbami:pbillppit:.pco:u:ntcano:mtymottc:p3rmcrta t nico-
lau antbiOamii aducna.^lll q' ad veros xpl minlftros ptiuebac pagere cepant.Cotu poftrCmo ojbe r ,p
Htncias inter fe partiti funt. i£t tbomas quldc5 partbos:medo8:pcrfas:btrcan0s:bactriano8 z interna
geimu tndou fottit^cft.dfbatbe^^macedonia z etblopla.J&artbolome^llcaonta z ateriOte lUdia.Sndrcas
acbaia z fatbia. jlobancs poft motte virginis marte afta.1betro aut ponius gallacia bltbtma capadocia
Italia -t tande roma obugtt. jacob^nlaiOt btfpani.i: ^ludas mcfopotamia.Syrnon jClotes egyptililbbl
lippus galllas -re. acceptntv: qbuS aplVS mox narrablm^. S>ifctpull Itaq; p piuncus Olfpfl fundamenta
ecefte vblCB pofucrutifacietes -r Ipft i noie magtftri ccl magna z pene Incredibilia miracula:q ttfcendenP
inftruxcrat cos virtute ac pfate qua poflet neme annuciatiOnls ratio fundari z cofirmaru
mundf
’ ilojtoriflitiia fcm^dfeViVso Htartj tci’ gcniWp intenicMtj; pcjjl afliiin.pttV'' marte tx( gcnitricfe
Sjfccnftoiie &nt ibdiixoueifjttPHead bitmane vite cpiiiplu(hi p ,j
^vs^ia in actibus aptb^z tctlAc)5cncaUtcr cum apfis l?abiut;quft^
rcplctt fuciimt gra fpuflaiicti. •(boft milfioe 'po fpuflaucrt I^pl^ biie
fione vt biuus Uluaonym^refcrt.sSabJtelarcbagclus tacg celdtis pa
bitatio aut cf ad motte p?e innuo aniojc i loco illo liut pLn oia tn d
(vt btuus bieronyin^fcribtt)impatic8 amo? boc lUco' cetera pteapau?
b; vt que cefideratifemp luuemre fe credat. illec mirii fi cl?:ift^c(l ab ob
bus amidustmulto ardenti*’ ab ea cui^ et biis a fiU^erat, d&ultis cdde
afficiebaf tblonb^t amojis ardojtb*’eftuauerat po!tfil!| ad celos alcen
fumibuj feca tacite cuncta reuoluerattci audierat viderat -z cognouerat
Cade5 cu oi plena effet gfatoicB ftiitc illuftrata . Snno a ntitate fili) ei^
ibefu t:pi qdragefiinonono ctatis ❖o fue. dj. abdojmiiut in pace tvber
rimei^ claritatis etenic gfam poflidere meriuttqua ab eius filio cbjifto
ibeTu plentflime accgjit.Sd eais auteired^P vqletc (vt toctojes
fancti fcribiit)oes affuere apR.£t biis ipfe nf ibefus cbtiffiis dx totacc
lo^ airia;quatU5 fas cft crederet eidctot^ftiuus occuri-ittt: cu5 gaudio
ca in aia T cozge in celum affumprit.0cc«t^ i tbtono collocauit ; ^itat
autpoftmotte filif.t d.aaniStaij antea.47.etati8 baberct annos, itlul
li aut btibtum tn eius glotiofa affumpttPncT cojonatione oem illd eele
fkm iifm tunc etrulpffe ineffabili letictattunc locundata effe tneftttnabi'
licbaritatecuoi gratulatione lubilaffctnecmtruj q? !aono?mafem*’ei*
eft.qui eft natus cp ca qr.c> ots cclott o:do venerat t adotatt fnp fcete-
natucupkinfcdematcftatl oni.Sdtbtoniigif celfitudine intemerata
mater z 'ugopceffittatCB in regm folio rublimatdtp**t;pm gftofa rcfcdit.
k €tn!8 papaptimustapibti pjincepstnatione gallileus ejrbctb
Ifaidc vicotiobams filius andree apfi ffatcnpjimus fcdit annts
fepte poli afccnfione bni i cpifcopali fede apud antiocbia v:bc5
iiut aut pctrusiUc que biS verbis ppa aUocutus eft.:g'eacus es fymon
barionat qj caro z languiS no rellelautt tibitfed pata' meus qui cft icc/
ltS.£t tu espemis z fup banc petra edificdbo eccfiam mca.Sc tibt ba-
bo claucs regni adcIiiStptataiiCB ligadi z foluendi.^s 'po oim biligcn
tiffimus vbi afiaticas ccctids fatis confirmaffettcofutatts eop optniom
biis qiu ctrcucifioncj apptobabat poli ptedicattone bifperfionis ce cir
cucifioncinpontotgalaciatcappadbtiatafia: bitbmua, ab berodiScar
cere liberatustin Jftalid vemt T rome pttma catbedra tenere cepit fecun
do £l3udn annoXum ca v:b8 totius mundi caput cffcttetia potificali
fedi couenicnteeffecernebat.Sicdit aut in ea anms.ttv.t meiifibus k
ptem .1betrus ttai® romd tunc venit z qd iaanc fede pdtificali bigmtati
coueniente cernebat, t buc .pfectU5 intclletcrat fy mone magu famanta
num quendatqiH pjcftigns fmS eo errottS tas ccduterat populu roma
numtvtceus credercf .iRomeem lam titulum adeptus erat inter buos
pontes pofitu ac latinis Ifis fle fcnptu fymoni ceo fancto. \bic buin i fj
mana effet tambiu fecredere i cbtllm fimulaulttqiioad baptifmu a pbi?
lippo vno et fepte blacomb^ accipcrettqno Mej poliea tn mala partej
vtenstmultatibcrcfnm fundamenta icclt cu Selene impudica uiullere:
qua fccleris foeta babulttpuocarcpetru) miraculis motte pueri bomo
ncpbanus aiffus cfttque cius carmina pmo monere vlfa fiintt veru cuy
poftea mbilonunus puer lacercthn nomie ibcfu petro lubcntc fuircjat.
bac ob?c5 Indignatus fymon vidente populo fc volatura cp capitoUno
monte tn ancntinu polUccf .£«'11 lam volaret rogatu pctrl ad celu ma-
num tendentis ac rogantis ixumtne ttludl magicis artibus tantum po
pulu flneret fymon trcidit z crus infregit. Xilns bolojc no multo poft
ancie mojtuus cftifelnc fymonlaci bcrcttci ozlginebabcnKqut oanum
fpiiffanctl emere Tvcdcrcpfucuere te.^^zimns poftea ibctnis quadra
gcflmalc tclimlu tnftltult . ©uas q; cpfas q canonice nomianf fcrlpiit
<3cru q ma pluribus Intentus efie non pota'at: cum ojatlout z p:edlca
tioni v.icarct buos eplfcopos otdiuault ituum fc5T Clctum; qut faccr
dotale imnilknu populo romano z alijs c;:btbcrcnt.
fliud cognotncto cahgulojftti^tcuft angudi cetarie pztWgni t ttberi)
nepos qrws romanop nagatoj.tnojttio em tfbcno a caftrenfi loco Pu
Icto tmpiU5 occupat,caUsulc cognome pa^it ; q: mampularto babitu
inter miUtcseducabatiinfiue vtalq ferat cum eius inuentum eiutit tefercndi
caltgasjitargaritis tnfignitas.maMt i llutc augufte jiauie fuccotubermo qua
Otmnctaptetcftat^.p rqftrts laudauit.inde viOTimo etat] anno accitf capieas
a tlberio vnq atep eode Oie toga funmfit.ttatura tn feua atep .pbtofay inbibe
re potcr3t.cqfulat^qtuoj geflii. oga mb tibeno femtpfecta tepm augttfti tbea^
CIII
O:
\i3 T tEib^cocamsjfrqte lata -t toma.capillo raro ac circa verace nullo-iSub
ra vero natura bottidd ac tetrd etfa ex tnduftna efferebat. vaUtudo a nec^ cot
potis necB anum: pftittt.veftttu calaatui
iiilitac ne vlritl quide vfus cft. fepe tepu
ndTima facta augebat atroatate verbo!?.
em vel comi vel fp«'8 ftrenue gcfflt.fluartcia oia erpilault; tate Ubidinis fuit
vt etia fototib^ ftiiptu Intukritttante crudelitatts ut fepius eixlamaffe Olcaf
vtina p^l’u8 roman^ vna ceraice babcret.Ita aut virglltj' x liuq gfie Inuidittvt
paululii abfuerittqnai^rcrfpta Imagines croibus bibltotecis amoueret
fencca arenaflne calce Oicebat.^^teterca agrtpparege liidee faattberodd lug
dunu relegat.'0oftremo a fuls tdde;neaf tmed ano terao m^ecceio ra virif
fetanm6.i:ia):.iCad3ucr cla i ottos lamianos afportatu: p^ crematu -r fepnltu
Oiaudifcaq caligule pammstque nepos i ludlbJiu ref uaucratumpUij
accipies dnt^romanoi? Impatot ope x induftria agiitopc regis liideog
Impenu; vt lofepb’ refeitiacclpc meruit . 53 nat^ eu lugduni eo Ole q
pmu ara ibl aiigufto ccdicata eftiapuellatufcB tlbcrf’ claudi^ OJtifus OlfaplI-
nls liberallb^ab etate pma no mediocre ogam Oedit qnqgeflmo anno impe^
nu cepit. 5n cognofccdo -t cecernedo mira varietate animi ftiit.j&tltama qua
necg ait 5uIIh ccfare necp poft eum qiill® attingere aiffiis cft: in tcdltioney ac
ceplttotOTades Infulas romano adieclt Impio: ferto ci5.pfi:ct^ eratmefe roma
rediit: tnupbaultqjmario apparatu, ©pamagna poti^cg neceffana pfeclttp
tria palTuu milia param effoflo niotetpartim erafo canale abfoluit cgrc:i p^
vndecim annos triginta millb‘^bOim ibl fine intcrmlffioncelaboiatib^potcu
oftle ertrupIttOiicto CEptro leuacg biacbiO ad coberceiidos manS fluet’’: vpo^
re Oujclt elia petIna di qua Oluotnu fecit ep laub” offenfiS . Iboft meffallnam
meffale cofcotlnl fiil filia i mfimomu accepit qua oi copcrlffet fup cetera flagii
cla C.filtO ntipiufeifiippllcio affecitttande lUecebnS agnpplne bladlciis pte
allectus cu ea nuptias pfecit.autonta0 Olgmtafcp fo:nie no el Ocfuit.Tpa xp
bpo nec epill cotpc eratiT fpecle canlcieqg pulcbta:opimIs cerulcibns . cibl vl
mcB tpe -ploco appctmfflm^:biftona In adolefcma fcnbei'c aggi'cffu6 eftinec
minotecura grecaftudia fecutus cft.^i&oftrcmo ab agrtppinab oletis veneno
»llItiSnecaf.£pceffltaiit.in.idii80ctobns.lpiIi).etartsinipn.pllii.anno.fu>
neratufcB eft folenlpjlnopd pomp3.'^tefagin monis eius fuit eponus crini
te ftelle quam cometam voant.
lon^Jmpera
tomm
CaiusCalUgula
, J,nome comieius ftciit x ph. £11 claudi^ cefar ci ftUa octaula vpotem tt
difiet ea ncroiic appellaiHt.5iiter ceteras oifcipllnas pueride Imbapis tpe -r
mulica.cquo^i ftiidiO vel pclpuc ab ineunte etate flagraulcpctulatiatlibldlne
auarlaatcrudelltate fenflm quide ^mo x ocailte velut luuenill arote eperant
'^aulatly i>o Inualefcentib^vicns ad malota pala erupit, fptilas c medio Ole
ad media nocte ptralaebatifultqy anuculo calllguie oib^In reb’’ nequiot ? fcd
leracioj . iTla et magna parte fcn3t’’lntcifeclt.'£.inte pterea lapuricfuit vt frigi
islauaref vnguetis.retlbufqyaureispifcaref q attrabercfumb^purpureis
pfucuerat.^cc oia vicia ptinciplo Impt) fiil Ita occultault: vt bona fpeni oib^
p fe ferrct.ftatura ftilt pcneluptacotpe maculolb x fetldo.fumauo aptUo*vul
tu piUcbto magis cg venuftotocuUs cefus t ladaenotib^iccrulce obcKi: vetre
obtectorgracilllmls crurib^:valltudlne .pfpaa.Jncendiu aut rome fuo me a
clluo fcauri ad epdlias vffB ffp 0Ieb’vagatu.mft38 fottunas cluiu cii pfiipflf
^ ^ m ^ ^1 . >9^ ^ •*<
Claudms
l^ero
t:3c ofs culpa pnclpl afcnbcTcf . ?pfe:vt ait comeli^tacit^tabolendo rumotl Intentustfalfos tcftes fu W
omault d Id factu 3 pplanls caufarenf. vndc.t tot>:apn x Interfecti funt: vtjep eou cadauenb» g aliquot no
ctes lumine cotihuata OiCunf .Sut m d Olcunt illud tneendiu ab eo epcitatu fulffc vt trole ardens fifttudi-
^crtaetii^Jmanoi
>£cpb.in*’.ptboTiwitiV natioc bicrpfoUtttrtawiis:
,^e fcprc t)«acoinb*’pjimu8 ob fctitate t mo^bifa
plina tiiacon^^ab apfis clcctus : figna •r..pclt0i3 multa
vt tuas fcitbit m iiidco^ppfo ad co«obozatioiie fi-'
dci ;cptanc faca c ccprt. Contra que nonulli tudco? in!
fuiTC^-ere:fcdiKquacBfap!e Tfpmtiucius Otfputado
rcfiftcrc ncqiuucnmco igp intuetee vuUu eujs: vultus
angdi apparuit luter illos: quo:? crrojcs cii cofutaflet
iiidiyiuti uidei ipfuj ejtia ciuitdte ciicietcs lapidlbuf
pcrKiicitic: vt cepcditi^^lapldlbus impetere poflent ve
Ihmcta fua ccpofuei-ut lirata pedes adoLfccntts faull .
Eauniq; lapidaret genua pofuint fufpiclcns in celii "t
vides il3m jbnte.plapidatib^obnlfc otauit: ne uiotte
fua illls Ibtueret In riippliciu.^ls em viua iniago vir-
tutis cii fatott turbine quateref -r fa.rcus die nlmb^clr
cii tpa crepitaret a eofiantlainetls micB Pimotijs in fu
tura fpem tota intentione .pfufustinagnu pattetie Oo^
eumentu polleris allatui'^ (©jatlonctadecdpleta^mot:
obdoniilnlt t pace. iapidatufcE; fuit eode anno q tps
cruclfitus tn mefe aiiguIll.Cozpus cius venerabile In
ucntii fuit a bto Uuciano ptcPaltero tpibuS B?onotij
ano Pnl.cccc. vi). Jn culus icptione augulllnus refeit
(ce mottnos fufcitatos -t.lpp.boles a vari)8 cgrltudl-
nibiis liberatos, "(boflca traflatii coiill.itinopollm:tc:
Inde roina t Olgniotl loco condltii.
-if S !!?ilippus aut fcciidus blaconus ccfaria veniens
t/ pollcgfainaneptedicabat;^ multi flgnis-rttuti
jLapidatto fancti Stcpbani
a'j 4piit5c,i;ctt4!.ii nat 'i. inuuiirui autn; vui mji iii w tuiunaiu» i uiw . ii vp «ji i-wo yitiwimc* vu i/imt
rofolymls gfa fidcl t virtute vfesi ad tpa 'glefpaflani admlradus fuiflet tbl martiriHjp bno fufceplt. Cy
nion cjnfusblaco»^ pjtmu ad beroam rcfcit.tKlndc veibu biit btlTemin.i8 cotintbn pucnlt ; vbl a liidcis
■r grccl pmo fiaims lulcctus: g ntl lefustJximi ciucl afTijeus maityrn co:ona accepit . ^arnienas fertus
Diaconus ptcdicatld is officlu plena ude cdfunuutt t tande Craianl tplbus martyrn gilas adepnis elt ,
Dlicolaus i>o adnena feptimus Diaconus in fide nd pcrmafirtt nicolaitaru berefiS ab eo Inlclu fupfil.
e Huius ibu tpl Dlgnifflni^aprs electldnfs vas ej: Conueriid x vita Ibauli apfi
tnbn bcniamln fuit : cj; oppido ludcc cp gifcalis ^
npiat q cu a roinanls captus a puero fuliVct eu pareti
bus fais thaifu? cillclc v:beni (vbi a** pata"cluilltate
romana coiut^c!l)cdniigrault.dbo6 fiqulde ttic roma
noE fiil’ eu monarcbtii toclus Uuidt cdqiuiercttvt gen
tes ci cii pace t co:onis roniais occurrcuaKroiiiane af
uilitatis potirent coi:® fies Dlcereiif .£ti aut ronunl
cilicd cii etcrcifu petlllcut : pauli pata cii nobillozib^
ibarfciifib^romanis ai pace occutTcb-it. £.1 ob re pfu
lare velle .pmeruiKt inrerctucs roinanos aniumicra'/
tus fuit ^ver qd x paillus bic.lpt’s aliis roman^ babl
tus cll.Cii aiie ppi religio p vnlneila; ettrefeere ecplf/
fet ludeatadbue adolcfeemlus a pdtificib^ tepli eplbs
acapiesicos d tpin vcnielfc tcit.pfltcrcnf pfcd txerc
lutivii cit !5tcpbanl.ptbom.irtlris neci intcmuflet: -t
otm lapidatiii cii vcfliineta buaretitacig manibus oim
lapid.irct ijtepban^ inclinatus .p eo ojaiut x pauki c
terra eietttiqj paulopdll DuDam.irai pgeret (vt lilc.:s
tdlaf )fpii Diiuno tactus adfide tpl vcntrecdpulfus :
vas clccrionls vocari.pmmut.Ct id oe cnentt anno q
X eps pmTus dl. Stati® vocat^jifn citagcliti csde retic
latii di. ©b Dliuna® lludia blerofolt|na mifliis gama
lielt viro CDCtlffutio eruditionis c.i cdRicndaaus. 'tboll
aiit ciiis puerfatione vna ai barnaba anfo mfds v:bl7
bus pagratls bterorollma redijt ai paro lobanc x la^
cobo tpl cu-igdui cdtulittq audito gemiti apis ab clf
mundi
£>aticW8 maircus eMangcljJla
J^oUtt CHII
/^UrcusctiageliUa genere lewWc^TacCTdofcg eu petro magilirc»
IX Jfuojet: bapnfmo ftlt^ ate® intcrptea t ad .ppagando verbn bei
romaCej; 3ntiocbia)vcntu'i'B)«3 qd petrn referent^ audierattrogat^
rome a fratnb^ bzait fcriprtt etiageliS.^d ca petr^audiflct .pbaurt
tolefqs legcndmt fwa aHctontatc edidit.^iuiis aat petr^vtdes co
ftanttavinipfusalcxandnaCdlittaHtt aqmlegicfcs 'po fiia ptcdica
none ad fide pji^ouem t.T c5 crniagota aue aquilegtefes virn
eDcnflimacducmfletcneoadpetroregrcfrus itluadlcgtcnfes epm
creare fesatjindc alepandrta BJejciCt ptiin^ ibt jrpm annuciastcofti//
nnt eccRamttata ^ ojcmna r vtte cpttnfita vt oee fcctatojes ;ipi ad
exempla fiii cogeret.Cante fuit bumtlttatis pollice fibi amputa^
ucnttvtfacerdono reprobus baberef. IboftcBant biu ccclVam £0--
ccndofcribendocdftiniifletoctauo neromsanno apontifiab^tem
plop tn folmtate pafcali cu naflay celebraret apt^t fune in collo et^
rallfo iprum p auitate trabebattOonec fpm cmtrit. -r fepult^ efl alex:
andrte fuccedae fibi amano.flnno to bni. bccc.xxax:* fuit ^uftian^
patrictusveneciaxt &ux»anno ci^fccfido beananarci euageliftc corp^
vcucnas cll traflatu t eo 4 l^tiis eft anno codite vrbis venete pri#
mo fepniagefinio t ^ngttefimo eccfia que nue extat fancti marct
J Veneriis edifiQn cepta. jPnde ex fenariis cofulto vrbtspatron^con
fotuum.enis imagine in vexalUs Cctulerunt. Jpfius ^5 euangelij codteem ex aquilegia celatui ciini alqs
preciorifliiius bonarps tn eodem templo recondiderunt.
1'iS £nicem nobilem ante omnes aues vnum in toto orbe nec vifum magnope f enfx auts vnica
1 l Cornelius yalerianus ceuolafle m i^ptd tradit t0.plautio.S;ex.papinio * ~
comlibus.SUatdcgieffein vrbem claudifprinapisccnfiira. anno vrbis. bccc, r
tn comicio .ppofitumtquod acris tdlatus eft bec auis in arabta prius vifa narra
tur aquile ma^utudinetauri fulgorecirca collatcetera puipureustcentlcas roleis
caudam penms &iftmguentibu8tcrifti8factem:caput£gplumeOapicc boncftare m
Suctor mamillis fenator eft nemine cxtitiflc qui viderit vefeentem. viuei e annis ®
fexcentis fcxaginta . ^enefccnte caftia tunfe® furculis conftruere mdiim replere
odortbusn fuper emori. Cx ofltbus beinde ac medullis nafei primo ceu vermif
ailumiinde fta i pullum.I&uius alitis vita magni couerfionem anni fieri prodit (
idemmamlius.
^aeobus maior apoftolus
cu pri? altero ypeat** ad apratut -x p martyriu ad regnu
celox: fuit * que Ons vna cu eode iobancvocauerat bi^
ccns.^enitepoft me facia vos fictipifeatores boim ,
quicg relicns retibus feciiti fuerat eu.poft aduentu fpi
nnilfanai bifpama acceffit ad predicanduipoft^ vni^
uerfam pdicado pagranetbilpamai in qua noue tatux
coquifierat bifcipulostcu videret gente illa agi‘eftem i
iudea rciierfus.ab berodc agnppciregis fratre qui iu
irl’m fris vices gerebac obtrucationc capitis martyrii
palm.i adeptus eft,^t bicif bie qua r xps incarnatus
velpaftus eft anno vno tnt^o rcuoluto.CuSo buc^
iacobo fait.Ci^ant facrattfltmu corp^bilcipfi a
rapietes ce irfin ad bifpanias traftulcrut. t copoftclld
ciuitate galUcie inn ates i vltimis fimb^bifpamaru co
didc.3lbiCB celebeirima gentiu ilU^ t pegrinaru natio
nu veneratione cxcolif .fcjtupBa effecit qy conorio fi^
deliti infufamentib^ in vifitado limina ei^^ccclia firf
mauiriin co voto nullus preter apftca fede bijjaefarc li
ccat.-r qd minus.cetcris apfis tlli.i vita collatu fuit bo#
noris -r idorieijpter breuitate vite ci^t boc quafi biut-
na munuicaia poft morte fuppleuent.
it. ^sixptanospm^exerccrccc^
t iRima prccutio xpianoa teraootcuno impmi neroms luu. yo .
pit.mqptcrpefraTp3Uluapro3Vtillico patebit cttainfrafcrijjti fingiilar^virironxe yalib^^^^^
fo martyn'0 coronati funt.quox: tc nnero qdraginta fepte fiirie a bto petro ap|o baptijatitd cueodey apro
l cuftodia corinenf ttard^ fnb ceworiffinxa ftdei pfefTione ibide neroniano gladip.i.yd^marcn pfupn mt.
0ejeta€m0 mHkJi
Jacobus Atftue mi'tto?4poftoIu8
ad apfatu. i©ni(cj:f02o:C mane matris ei^) frater poft
afcefteneOnl ab apfts btcrofolomltaiiceccficpjimHa
eps o:dinat^ x £>t'dit annls.OT' vft® ad feptimu annS
lllcranls.^ir ccric ab Ipfo matris vtcro fanctusid vl<
nu T ficcra no blbltineccame mddncaiuti fcrru i caput
CIUS no afcedlKolco no cft vnct^: nec balneo vfiis eft:
vcftc linea fuElndut? folus fancta fancto? ingredtcbaf
-r Ita alfiduc .p falutc ppfl flc^ls gcmb^iabattvt eiua
genua camelop mojc occalluerint .p bac fuma Itiftiaat
iiilliis appcllai^.T vt Jgnaci^tradlt fecie pita t mo co
uerfatlonlsjcpo ibu fimUlm^ fiiltiac fl fres getnelltfiiif
fent.lfeuc itaCB annan^potifoc ludeomrcccdtte fefto ep
indca ipfi^putcle gubeniatoie copjcbedlt. igtypmne
garc atteptaint ibofucftcB fup ptnaculd iteplfrpgrcsa
ta multltudinearpm veru ced vetua ad ludlcadu vtuos
1 1 mGjttios.pclamautt.jrptanl gainfi.pbanfel pturbatl
afcedetes eii tc tepll pinna «xieccruticof^lm In terras
,-.•►11 niirrn nnrmf min?
coUapfitj lapldib^obatil pcmemti.put tn potuit man**
ad cclu tctedii t ,p pfecutonb^ oj3iitr.*^iio abbuc fpi/
bndlces -r ftagcus bipt . rl&l frater comede pane tuus
qt 3 mottiHS ftli^bois refuireplttcn votitemififretnon
^ gullatu!? pane nlfl eu pti^videt.eu tante fctitatis futfle
j Oic lofcpD^iy ob nece lertVma euefa fiiit creditu fft.
e£trus vir fanctlflim*’ cu tm fibl nois apud oes conjpaucrat vt plurlmil cokreh bac ob res Indlgnat’
Illero motte a^qrcre ccplK vn pctr^onetlb^amlcis ad ceclUiada ira ^incipis via appla ab vtbe blfl
cedes adpMmu lapide xpo fit obula.que adotas rogat One quo vcnlsituj apo-lRoma Iteru cniclflgl.et:^
tat faccllu eo loco vt '^ba blc funt bablta Ideo ad vrbe redijt demete cpm plecrat . no multo poft vna cum
paulo luflu ncronls necaf vltinio ci^ annot&luerfis tn cruclatib^. "(betr^ em cruci affigif capite In terra ver
foieleuatlfcB In fiibllmef>edib%a ei volult.gkpult^eft i vatteano no loge a via trlttpball: via aurella fec*’
ojtos ncronls.Scdlt aut annis vlglntiquii^. ^^aulus 'po code ble capite mulctat^tfunei afvla beto
fl anno poft mone i:pl tngcflmofeptlrao.Cu aut fcparcnf abinulce Indt paul^ paj: tedi fundamdu ecclia
' aafti - j.
:oj oim agno!? jrpi.^^ctius rndit.padcln pace ^dlcatoj bonqp: metotot t Oin (alutis luftoius
uleinsfre
dibarcdlus i Spulelus fres blfclpull codletcs aromatib*’fepcllenlt.8l'odlc capita apfon petn -r pauli au-
ro argento ac gemis geomata in ecefra latcranenf i fanctl lobanls rcpofita pplb oftendimf .
Crucifino 'Ibetrl apoftoll
^ecapltatlo ibaitlt
.pKrfrcq
'ncroins
mamno
coiuv
£5cxtaeta0 mundi
J^oliu
cv
£»aa qui t luctus anncus ftoicus pl5us natione coJdubcnfis
-O ncronis inigatojts pjeccptoj.iRonicin pjcclo fiut: t patruus
Uicant poete.Sc t\ Puius bicronym%icmintt oiccits (p fuerit vir co
0encca
efle apud fuostcui^ fit paufus inter cbjiftiaiio8.|f?ic Inter cetera gra
ru5 fuaa beneficia fibi a teo collatat tante fint incinoac: ut buo niilia
noint rccitatateo q Dicta otdineeranKniov recitabat, x Oucetos ver
fus a bucetis fcolafticls recitatos ab vltlmo Incipies ad p:lmu vfq?
intcscnlme recitaret. iQuc tandej ante blenntu cg petrus -r paulus
cotonarent a 'Hierone femflinio blfclpulo retributiois tjra
finflcleglm^. iflacufenetiadmodneflct feneca pifonianc
labe notatus.^el ut alij ferut cu nero 'pbera que flbl a
admemonaeo intuitu reduces lnfreinult(inio ob
virtutes odiu)a lllerone g centunone; fcnece lndictU5 fuit
ut fibltpft mojtes bellgcreticl cognita iingatozls volutate: pctijt ut in tepenti aqua poneret : x ibldcj om-
nes vene eidem aperirenf' conec fpm epalatetifuaue genus inoitls arbitratus nfoji inclflone venarum : x
Ita vita flnlult. ifelc mieg nactnfim us vir multa bluina»? x bumanai? fcrlpturai? edidit to cumenta.
E^anusanneusptedictifeneceneposiojatot tpoctabi(lojlcuscel(;bern iucainis
mus d patfuo lunlotiob ingeni) tii magnitudine par illi babit\*ft:blc nacB
fenece et: mela eius lunlote fratre nepos fult:d pmo rome fb cornuto ftuduit: vbt
optime edoctus codlfapulos flbl gi atiflimostgfluj x balfum ( qs mlruimoduj
bilejal ) babult: bic ob eius Ingcmu a 'Hierone In curta vocatus blu grattfllm^ et
fint. 5ndc orto: blctus etia auguratus facerdottu aflccutus eft. Cande5 cc colit-
rationc plfomane accufatus accepto motfl arbitrio ve
nas ptecldc fecitidbus eiialet] ftati e vita blfceflit pdle
kaf.niaij. culus aupus fcpultu fuit in laonis fuls.
Cjrtrflus flaccus aulusipatre flaccoimatre fuluia :
volaterana ctbnirle vtbeiut etifebius ipfe ccfcril
bit lune poti^nat^ eft:nicdlocrl aut ftatura Inflgnl
ma .pbatis monbusrtngenlo x aactrlna ptcllati fuit.
-^tlma adolefcentla pfe mojtuo.€lu.rcnlu palemonej
dlutt.d&ojc rbetortee IB virgineo flauo incubult.lnix fe
' familiariter feco ad interitu vfcg vlrtt. flnno fo etatls nono ac vigefimo floma-
d>l viclo regnate nerone tntcrnt t roine m ptedijs fuis fepultus elt: vnu fatyraiz
reliques llb;: in q veie laudis plurlmu merultilj Imgfectu. bis ^5 tglbus cotnir/
tus pl5s X poeta a na-one crudelilfimo fine labe aliq etrtlo banaf : qui pte ntmlo
apoitolus amoze perfif bifcipull blbliotcca coparaiut pjeciufojb?
— - rlbusCquas initltua-at btTedc8)tradldlt.
filfe»lllppu8 bni nti llau jipl et buodcnarlo collegio
apfus vocatusiut cu feqrcf . ^s addutit fiem fuu
natbanaele coctote leglstln q colus no erartad euyd ad
apratuj no fuit vocac^ine puciflo boim ad fide bunia-
ne perltieatfribueref .bic apfs cu g. tt-ahnos g vniuer
fam fcytbia gdlcaflet. 5llat^ pene tota ad tpi fidej puer
tilf^t.bleropolt afle vtbes veniens bebeonltas berefiin
d tpni fantaftica carnes fumpfilfe pjcdlcabat ettln j.it:ce
mu a paganis tentus ad imoladus ftatue mart] adduct^
fub bafe ftatue btaco egredlens filiu potiflc) d lirtie; i fa
cnflclo miftrabat x buos tribunos qa miftrt apfm betl-
ncb.at occldlti-r plurios laguidos reddidit: pjccibus ut
apfl blfparuit x iftos faiittati reftitiut.iQua obzes ifide
Ics eus tenentes anno etatl fue feptuageflmooctauo cru#
cl qiia pdlcabat ad tnftar mgh fui affitciunt: x martire»
cbtlftl fccei^ut. ^ftebuasftil.TStglnes poftfebeivlldt
q ambe cu? pie fepulte funt vna a tcttrtS alia a fimftrtS.
-j^Srnabas e feptuagitaduob^ bifclptilus fuit natde
Al^cyptusiblc batus fuit i fociu paulo ab apfe ad p-
dlcaduj gentib^. 50 1 Italia vemens et pcepto pctrl oi>
Idsobardia ptedlcado x bocendo clrcuiulKt g fc fuofcB
bifclplbs ciTalplna gallla ad tpl ftdej puertit. x apd me
dlolanu ^m^catbedralej locu tenuit relicto tbl epo clp:u
regrefliis cus aiageUq matbci pfes fanas apd falamlna
paulo an petrl martirtn x ipfe ibide maitlrto coionai^ e
J6emeta0mimdi
Sfi«<>miinai.5i7 5. annocbjtlh.lmiy. , . ,
LJInus ab vlttmo anno ncronto bto '^ctro fucccdes vuB w vefpauani
ftpapucnit.a cdfolam fatumini r fctpionis vf^ ad capitone "t rurriint
ijarrtfiiira.^iiiit (j buc locu clcnifti afcnbat t Itnu t clew pt^rmittant :
quos no folu biftojiaivcru ctiabiCTonynu autotitas xcpicbciit.^.mxy indt
poft petra romeepus demfe fmt.riquide Unus rccudus.£lctiis terer mnt ba
bm.Camctfi lartnoa plcncB poftpctru ftatim demente numerent . qu^ certe
coliatttante em modeuie fuittcoegifie Itnu ac cletum ante fc mumis potificar
obiretne pofterts bec ptlncipat^ambitio pnictoft ejeempU baberer . licet etdej
petras qii ep teftam^o fucceflioms Ibcu tradiderit . fuit ant Knus et: natione
tbufcus patre bercttlaneo vir certe nionb^t fanctitaje ptedarus.Js et: manda
to petn pftitiuKneq mulier nifi velato capite templu ingrederef . t cx faerts ot
dinibus bis tn vtbe babitts pjclbyteros txce t octo_. epifcopos vndeci creat
©cripfit tres gcltas pctrimtatac to et^cotentlone di fymone mago.qut cu ce
mones clfugarct:mo:tuofcB ad vita reduceret.afaturnlno cofiilecui^ rilia ace
monib^llberaitcrat capitali fiippltcto afficit . ac vndecimo RaF. octobns in va//
ticano tutta i^etri cotpTepcltf .di fcdiflet tn pdtiflcatu annos vndecim mefes
tres bies tmodedm .£utus cotpus aiunt gregottu epifcopu offienfem tn offia
traftulifletT m btul laurentn templo bonotifice collocafle.
^lnnomundl.y^84. annocbaffilOTttij.
G ictus papa natione roman^ce regione vicopatrtci) patre emtltano adboi
tante demete pottficatus mun^lnuttus fufceplt.licct Ooctrina motibus -r
bignitate plurtmu apud fuos valeret. vtr ^5 optim‘^atcB lanctiffim‘^qui nlbll p
termiftt.qd ad augenda cccftam cci ptmcret.!^U3 cu optUne .p tge coffitulflet.
marario cotonaf :ac fepeltf apud bti petri cotp^in vatlcano quinto kaf d&anj
lEt pjimus: vt atuntdfis apftcis falute 1 aplica benedtatone fcnpfit. fuit aut
tEib^vefpartani ■z titi a cofulatu vcfpaftam feptinto -r comtciani quinto vfcB ad
comtetanuT raffitm confules vt ©amafus fcnbit. Sedit annis.icj .menfe vno
btebu8.t:j.Scdc8 aut biu%otte biebu8.t:t:. vacat.
J&artbolomais apoflolus
-rf^Srtbolome^apfe vn^et fenatotlb^celi.is poft ad
A^aduentnfpuflancttpoftifetnlycaoma -r india xpi
cuageliupjedicaflct.ioalbana matons armcmevtbe
ventes cofeffimtcpluvbibeusafcarotb colebaf ingrc
dit .effecit ut cemon nullu cultonb*’fiii's rerpofus ptebe
rettpgentes ad vicina ciuitatetab ydolo rnfum babuc//
runt ob tngreffum bartbolomei C09 cctij catbenis Uga
ra vt lod no valeret.^ vt di onderet aiu capltU el^ mgn:
Tcrtfpi.caro cadida. oculi gradef.nares c$cs ^ bircctc
barba,pli)ca.bnfcB paucos canos captllos.ftatura cqlif
collobio albo clauato purpura vcfttf .^nduif pallio al
bo qd p fingfos angulos gdnas by purpureas cencies
flejets gentb^p Oie otatic.^bi euageliu ptedicas pole
nnii tpfi^vtbiS rege ac regina di buodeci ciuitattb*’ ad
tpmcouertit.Tcemonecefointeonditt^tcr qdpotift
ces tepli indignati. tpfu5 ab afttago fratre polemii fibi i
fenriffimo prno cedi.teinde efconari.-r capite obtrua--
n fecrre d ad celefte gaudiu trifipbupegit.cui^cojp^a ft
deltb^tbide dioi venerattde tumulatutpoftea ad lippa
rim cclatu.indfcBeneucntu t vt alid fentiut cemu ronta
traflatu; fmt atlt nobilifftmis SppoUinaris
ottus parentib^t qut.bterofo^
lynua vemens audita cpitbiui
nitateaccrcbtis cius miracu-
lis eidem adbdit.
/XT^polIinaris raudiattis
S-Xeps fctiffim^ vir ab aptb
T^ettoo:dinac^'yaudj33rniffu8.ffciU8verbe-flagcKp^^^^^
ab impiis bojted Watib^laniaf . ne aut fideles teftits w?2mib? reepidara
ftgna apfica pfecit . plidla mottiui fufcitauit.cects viftisreddtbit muM \f‘
Jjfos mudat. ateg pottetu.fimulacbtu vna cii te'plo i terea' Seat.' Cade afede
vjbe inter fucccdetia tojmeta gliofuy pfumauit martinu tccimo fcy S auguffi'
^en'aem0 mundi
siba vt‘f antiq ndbtlit3ng:cij .pgcnfes edant in neronctefc£i't( qS citi'
,9 fcdetimmoftgno apparuit. SiigtUbeiTi fccptrucniamb^ctcuflTHjdDitc
♦^s^roiti fuccemt nullo gradu ptingee cefam Poitm. btbena impatot a
mtUtib creatus vbi ncronts motte copenttroma pfcllim venit feptini^ roma-^
noif impatoj.^ut a pnncipio liberalib^&iftiplinis t turi ogaj nedit t vita pzi
uata infignis fuiKnnlitanb^ac bontcftids tn rcb’.0epc tn pful. fcpe .pconful
freqittter&ut:fiutgr3iuirinti8belli8.Stantraiuftafuit.capitecaluo. oaiUsce
ruleis.adunco nafo.nianib^pedibufcB amculan motbo Oiftottiflinuis vt necg
calceit ppeti.necB libellos euolucaut tenereoino valeret.et:creucrat tn betterio
re latere ei^gibb^. £tb t plurimi tpe etia biberno ait luce capere pfuaieranltbi-
dinis janus. vera cu oes auaricia ac fcgnicia offenderet. Jnftdijs ottoni» rome
ad lacu aircii cd pifone nobiliffimo adolclcetc que tit filiu per adoptione fufee//
perat iugulat^elt. "(beriiit aut terejo "z fepniageftmo etatts anno tmeii' mde fcptt
mo. qui marcu fabiti quintilianu infigne otatote eje blfpania roma butat.
Cbo octau^ romano? impatot patre equite matre bumtli i materno tn
qua paterno nobiliotta piuna adolefcetia .pdig^ac ,pcai;:per gfa; liuie
_ kaugufte tn cui^Oomo aeueratifenatoz fact^.qppe q neroms famtiians
fuerati-t otm cofilio?: partteepSiinter tumult^cedefcB inualit impenu.£u aut o
«ile bcllu cotra vitelUit in gennania imperatote creatu moltt^: trib*’lcuib*’ pte-
li)8 fuperiot finffet.vno ad alpes.alio apud placennd.tercioad caltoie. quarto
apud bebtiacu ftiperaf . vnde rep Oefperatione fibimet manu miecit. £u vno fe
ictu infra Iraa papilla traiecit. ^rrupennbufcB ad ptimu ^littt. modo celans
modo Detegens plagam eranintat^eft.T apud volaterana etbiime vtbem ftme
ratus vti pteceperat.rtT.t octauo etai) annb.t nonagefimo 'z qnto imperij Oie
fiiiffe aut tradit ffanire modice 'z male pedat^tcaluufcB: madiciaru 'oo penenui
liebtiuiquealtjptcdicat viru fotuffimu ae ra bellice vniraimperatote.
^oUtt CVI
Cinealmpe
raro?i
(galba
O
3f T-
^^roma venies.puericia ptimaeg adolefc^a captas egit inter tibenna fcot
ta.fequdt aate oib^ .pbtis cotaminatus.caio per augurandi : claudto per alee
ftudiuifedaltquatonaoniaccgjtiot.triuitaigpnnctpu indulgentia bonotib^
ampltffimiS auctus..pcbfulatu affrice.t cura operu publico^adminiftrauit. a
galba beinde m infertote gamania miffus eft.Caftra 'po ingreffus nibit cuicg
pofcen negauit ideo in veue bomefttca tmgatot eft pfalutatus. ac impeno po^^
titus in oem nequicia feuicia 'z ingluuie .plapfus ert*ibam tante votacitaq fiut
vt fept^ biecomederar-t vna cena fuo iuffu buo milia pifau : t feptem mitia
auiu ^pofita fint. ferant em eu fuiffe rubicudiffime farta t obdi vcntns veru
vbi copait vdpaftanu apud iudea paleftine ab etercitu imperatote creata cuj
legionib^aduetare.ptimu beponae tmpmu cdftitutttpoftea a quibufdl aiat^
fumptts armis fabinu vefpauanu frdn cu flauianis in capitoliit copulitt quo q
dent fuccenfo oes cocremati funt.Supueniete vdpafiano ecelb paUattf pa via
facra femi nudus ad fcabs ceducif vbi ercaraificatus in tybaim jaicif . •^mjt
cum fratre a filio anno vite, vij.quinquagdimo.
....^afianus flauius tcctmus ro.imgatot. cu rebellione ac cede triu ptinc
^l.pumincertu oc vagum impenu futt.tande gens flauia firmauit.^erparia
nus aut natus eft tn fannis vitra reatu vico modicotquinquento antequa augu
ftusc>:cedera.vj;oteburtt flauia bomicillaej: bac libaos tulit ttttis "z bomicia
nn -r bomtctlla. biC ante remandatu fibt impenu a claudio miffus tn gernianta
•z btittanta trictes cum bofte conflijnt.S^nde biennio ante naonis motte ad
capienda iudea ab iplb naone miffus. multa ibt ftrenue geffit certamtna:.p qui
biis audita ptincipis motte ab eraatu impaatot appellatus eft. qui bella nto
filio comendas roma pa alejcandtia .pfectus eft: vb t vtbdn refotme motibuS
•z legibus ac ftructuris otnauiKfuit enim virclcmdifftm^ ac mumftcatftffimns
qui ptin ctpatu fufeepto rempubltca ferme coUapfam optime rcftimit. 'Zem^la
pacis paicci't.ampbttbcatra(cutus pars adbuc in vtbe ertaOincboaurt . tota^
tura fiiit quadtata copacas firmtfcB membtts. vultu velutt nitentts.offcnfaruj
minime memot.colligendaru tn pecuniarii nimiuftudiofuStlica er aliaio non
rapact.eis renicB ad munifieenna vfusterpleuit enim cenfum fenatotiUtoanfu
lares inopes litftentauit.i0ui tandem pofte® multas teduriffet colonias ,p flu//
luo ventris vfcR ad refecttonemfolutoimpaatote aitftantem moti opottae.
©umcgconfUrgtt inter manus fableuantium eductus eft anUuirtScrens aa
tis.cfp.cwn impaaflet aniU6.]e
iji)rbo
ili)ireUiu0
ISefpufmnus
ailWrcas fyiiioms petn' frater t x m paflionc cni
«a foct^. js pntiio fiut Cifcipulua Jobaius ba
ptiftcrpolka fecur eft ibm qite lobancs ondit bicfe.
igccc a0it'’!xi.1boft adumtu rpoflancti ili acbaias gre
cie cmiKia.pfectuaeft.aiJbuc vefpafiano imperatet
cii Icitbis cuageltu pdicalfet x in aebata plurcs ad fi^
dent coucrtiffet.T pciptie raarumlLa egee .pcdfulis .p
miioe VKOze apud pati as acbaic ciuitate ab cgca com
pbeiusipoftlonga tufputatioiie ce jepo in carcere trut
dif.ccinde a vigintt fateUittb^ grau tfltine ccdif .\x ad
vlttnm lu cruce funib^appendit vt longtote cruciatus
IbfFcrrct.-t cu popuFfedttione ntouit cotra pfide obnt
re rcsgauiKijc iiupcdiret marttriu «^.Tlla magifter eo
riim ui fua paiTioue patietia ejrbtbiut . ^tdes enteem
ea falutauit.Salue cru)c fanctatq in corpe jepi tedteata
esiT er inditis ei^tacB margaritis otuata.Jn cruce
aut biduo vluens apparente bemti circa eu fclendotc
vltimo noti&tiS Ole martynu cbfum3int.afe3rimilla
>{»0 ipri^cgce vro? cbfefliin apfl cotp^ rapies optimo
loco cu aromatib^fcpellult.iCulus fane cotpus vige-
limo conllanti) cefartS anno cu oflib^ beati luce euage
ifte er cade duitate in cdftantinopollm tradatu clit?
qmba ferunt q? nuc requidclt In duitate malfttana ve
rudus caputpoftea papa J31US et^ nominis fecudus
e peloponeifo roma aueetu In beati l^etrl templo ma
rima cnm veneratione collocaliit.
Q^]tntilia0us rbetojacpbscclcberrim>'nationebifpanu8 blfdem tempotl
bus cnm in pdo magno ciTetta galba pdlcto cefare romam gductusj ibide
J cbobm tenens dariflimus babitns cft.^ir ccitc eruditllTimus at« grautstqul
Inter cetera K Infh tutione otatotia octo libtos compofuittatcg caiilara libtnm p
utilem edidit.^- quibus banccelcbtcm x mcmotla blgna babemus fcntcntlant
vtlna libcroB nrotum motes nb ipfl pdcremus^Jufantia cms ftatim belicijs fol?
tnmus.ii^illiS qmrac eduatlo ciua indulgentia vocant, neruos omnes tnetiS
X cotpotiS franglt.lipuius autcelebeiTlml vlri cc tnftitutloncotatotia libcrdim
annis ferme ferccntts ocpdifus ftettiret.'|bollea a poggio flotetlno viro erudltlf,
jimo circa annum bomini.l 4 1 4.in Conftantlcnu concilio in quodam monaft:
no integer repertus.Stcg ita dus ope tranfcrlptus -r emendatus In Italiatu be-
latus dt.
f0ulnttti'anu3,
Claomas-ipoftolus.
\ Spomas apfs qui bldlm^bidf vel ,gemtn’ : vn’
l er buodectm aptis fuit , "§0 bubltans Oc rc^rrei
X vtfimnfed cuaj p tactu.B^lc eu rpl aiangellu partbtS
mcdiS X pertis t bircanls ac btagmamS pdtcanet.ctia5
In India fuptotem -r Infcrlotemjaftdfcens multos couer
ttt.igtmigdonlacarltij cognati regis vrote baptifana
rpo confecrault. ^bldem quo® multas adbucjertdtes
ccckflas fimdault.^nde® vt trifoftomus ait ad regio
nem mago? qm ad rpm venerat adotandu beucmcnst
cos baptlsauid-r In adlutotiu fiddrplancfodosfufcd-
pit.Canddii ab Infidelibus In fotnacem ardente ptoic
ctusnllcfus tn In eo manflt.S>dndc buctus ad idolum
foliS vtadotarettaprus geinib^fieriS ait . Sdoto bnm
meu iBm rpmt pdplocg tibl qui Ibl latitas vt flmulacrfi
comtnuas: 0uo tacto indignati pontifices templi ab
ds lanceis pfot atus martyrii cotona jamerult . Culus
cotpus baud multo poli ad cdiflam duitate tranfiamm
cft.!©uod aut tbomas in tranfltu vlrginiS mane no af
fuerit X poftea vernes ix dus cotpoztS x aie afliimptlo
ne 5ubltaiierit.(dt ideo virgo glotlofa dapparensanf
gulum fiium bebent in tcftimomu buius; apocnpbum
cft.Hicct credibile fit dbgulu eibs.babsn iteiTts qw»
ptati populo oftendif»
is
w-
%itn^
:6emeta0mu(li i^oliu cix
^tiis pjitii^vcfpaftani' ftli^vn(Jm'm%manc>9 nitpatojtpatre Pefiicto im// isr";»,
tjlpcrare cepit: vtr ccrtc natura bcrnuoletiflim^virtute aut titi filtj vcrpafia# ?LinCa Jfniper ^
nus tanti fcme fecittvt tiinuiltuantib^quibufda ob cnpitntate imperadi Mrent r‘ltOZUnT
aut nemine aut ftUuuneioponturut-rmmtoqmde cuob viitutc -r integritate
aninn tieus amo: t altae bumam genens baberef .itlain t cloqtimilimus in
pace -t fomflim^^in bcUoi-r clcmentiflimnn alinquetes eft babitus.^ta comis
1 liberalis vt nulli q ulcq; negarmboc cu repbencteret anna: rfidiile faf nemi
ne Sjvultu pJinclpiS trlftem tnfcedc opojtct.addldlt -r illud:recojdat^: cp nibll
culcg muneri adiffetiamla tne pdldl. ©ul -r latine greceqj Ungue peritiirimus
fiilt.ildco afcamipedlanl vln CDcnfliinl familiaritate alectat^eft . !§ic capta lii-
dea euerfis blerolollmlsitcploiB folo equatoiad fen cen ta nnlia botm intafeaa
referunt .licet Jofepb^in eo bello captus vndecies centena milia ferro ac fame
eo bcUojacniflc fcribancaptac® ab centu miUa ac publice venundata, ©eiilctl m
deis triupbarut pater t ftlt^eodc curru vecn fubfequente bomlclano equo albo
infidete.£ui%lupbl monlmcta ronie adbiic eptant.^nfculpta qj candelebta t ;
tabulc veteris legis e templo ablate apparet.£j:cefrit tandem In eade qua pater :
villa p^ blenniu "T nienfes buos blefcB.pp.qua fuccefiieiat.Sltero t qdzageflmo
etatl amwialatufcB ad fepulcbni eft publico luctmac fi parete otbatl oeseftent.
Oi©miaanu8 tlti frater r vefpauani flli^Oiiodecim^romanon Impato:: inf
inlcla pjinclpatus quottidle fibl fecretu bozariu fume folebat nec do® am
pilus cg mufeas captare i pacuto ftilo coflgere: vnde qulde .pdlens inteiroga:^
cfle ne quifpia cii cerare.lRndlt p locum ne mufea quldc.ineroni aut galllcu'/
le rimiUo: qua patri vefpaflano aut fratri moderaclo: tii ptlnnS annis cit babil
tusimoi: In ingenna victa .pntpit:libidinis:bcfidic:ir3cudic:crudcUtatis: niul
tos cvnobillb^lntcrfcclKplerofi^ In epiUu mifit.^lurlma tn ampUflima opa in
cendlo abfumpta reftituinfed ota fub titulo tanm ftto ac fine vllo pjijnni amo-
ris nieo:ia.5us qj biligfter^ induftrle blplt: 'r blbltOtbecas incendio abfuin?
ptas Intp^iflime reparare curault mlflis ad alecandna qui afcnberent . bernu
crlmlnib^tantu odq In fe cocitault:vt pene patris t fratns nome aboleuerit : t
ad ea anietia venit vt fe bnm ac an vocari fcnblcolicBuiftertt.dde btiuna fu
puentete vltionc a finS interficit In ciibiCiilo:bui^vo cadaucr pvcfplltoncs a-
laro ignomlniOfe fepdtf ano etat] fiic.5 5.lmpl| dntodcclmo . Statura fiilt pcc
ra.vultitmodefto.rubo:lfcBPleno.gradib\xl’l8.ptcrcapiilcberma)ticiiiuicta.
0£nia trcdeclm^romanoulmpato: poft bomidanu Impato: cleci^: la fcnlo
pfectus. ?8 moderate vlteirom publice tuj pjluate pnnccps.eqiulflmu fe
a:qj vtile ret piiblta pftlttt. blc f .ifcepto impio cu ofa Ipff^tmpn fceptraici: pde/
cciforls wmului offendlflctifc eqiiUflmu ates vttle oib^pftarc conatus eft vnde
J^onuciarme
ru poS pzlinu ftn pnnclpaf^artim cu laiii fernOjameref -r mo:s tnftarcr.reipubU
ce caucus tralanu pjinclpe In filiu p adoptione acclpiesifecudo t fcproagcfimo
etatiS anno mOnf .Jmpcrlj vero liit anno pjimo t menfe quarto.cut^ coipus i
boms faluftianiS fepcltetcs luter beosCcp fcnat^acrcto)reculerunt.
iRalanus genere blfpan^cognom w vlpi^ ainirosiacim^quait^romano
C^ru impato:: Imperiu accipies poft neruaiiiulttafl glo:l4 vtbanttatc t mo^
dcratlone oes pnnclpcs fiipault. ifia fines impu longe t late blffudlt. (germa?
nta tranfrbenana in pilftmu ftaw rcduiat. inactam -r multas tranfdanubiU gen
tes impio romauo ftibegltiparibos recepit. albamS rege ^dtt.£upb:ate i tl-
j?uiud36 fccitivfc^ 3<J indic fines 't innrc riibju acccflit. ©enteg vb^ fcr
raru ita fe cquale oibus pbutt: vt vfcB ad lUftlant tpa in creatione pzfclpu fit ac?
clamaro fellctOi ftt augufto ac tralaiio mcUoJ.lbjeterea ’f’o tante comitatis "i bu
manltatiS fttlt in vlfendts egrotiSifalutadls amicis: vt et tanta benignitas vl-
aO baref :vnde bicro illiid impatote bignu.pdlf t.CalempnUatls Impatoje ene
opottere quales iibtpjiuatos optat babcrcibouoiesaatbiUlcias faailtatcs : ,,
pttiia bcite n!crcutib^c|uc biftrtDUit, ilubil iit vita atjenst w ad coniunc ytiU j
tate no ptlneret.bac tanta glo:ia bello tomlcg parta: apud fcleucta ifaurie am- -
tate pfluulo ventris pcrti't.anno Imperif eius oclmooctauo menre fcptoicutus ,
ofla roma poftea belata fiintiT in v:oe fcpulta v:na aurea in foto qo ipfeftnipit ^
fub coluna coclide que adbnc cernit icuius altitudo. c^-pedwm.
^i‘*iiotbeiis
mundi
^H^i>itiiotbc^pauliapri&irapul^epbefi€^fiU'«evt'd«cWch'8.p3trctngc«
tiU ab eo ojijfnat^poft multos .p cbnllo agones mamrio cotonaf .Sunt
tn QUI btcut eu fub nerone paflum.Cui &U5 totqrcf buo angelt apparuere biceti
^tes.f nge caput in celu t vide^cjui vi4it celos aptos tbefum cotona g^ata tc^
nente atcg bicente ftbi bac cc manu mea accipies . 104 ut cjuida noic appolllnar)
vidit fe baptisanfecu, qua^ter pjeTes ambos cecollan iitflit . Sd bunc paulus
elaodiciaouasfcripfitepras.
^ 5tits fimiliter paiilt apB bifcipulus cretcnrm eps poft^ ptedicatioms offii
ciu fidelilTlme ej:erciuflet.beam fine adept^ eft.cui IbauF nitopoll fc^fa
Cpl'45* n «•alifn
\toe
O^onyfuis anopagita pl5s clanfftm^in bac pf^it
tioecomiciana cneleutbenoptefbytero r rultico
biacoiKi in pariUo paffione meriut.d cum a clemftero.potiftcc g: pwepto beati
Tbetri ad gallias pjedicatioms gra birect^ fulflet. r opus bni cominity ardenter
egiflcc^a pjcfecfo pariftou vtbis note fcftennio. vna cu focf|s nonagenan^ptius
colapbilaFcdfputus ac bertfiis x fiip cratem ferrea pofttus flanus nudus e^en/
fus t alta tojincta partiis finflctitande genib^ fletas capite pcuflits ntararut co^-
pleuit-tvinde caput fuu inter btacbia pojtauit angelo buce ad locu vbt poftea re
quieutt.felc eft ille btonyfius qin atbents in palTione pni ibefu bitat.«ut ce na
ture patif aut tota mudi macblna beftruef ♦ t0ue poftca paulus apfs bapti5atu5
btlujctcr inftrutat.t atbent^fius epm ojdinault: vbt matanta regionis parK g>ia
©lonyftus
^obannes apliis t euangelifta’
cfiffim^baberef multa pzeclara reliquit fcrlpta.t cu ceteris apftsCvt i Itbtoce bi7y
mnis nominilFipfcmet tcftaf tojmiciomcet genitricis intemttOpoftca cum aU''
^icfountts difTetapfos "(betiB t paulu a nerone rome tetentos ab eos vifcndos vcittt* inde
aclcmentecpoojdinatusvtpjenUflumeft. , , ~ .
ufpcdif inloco vDlputetest fulpbureeaque emanabat» vbiOT p tnduuibmw
cyrii genus p noic tbefu clajifti coftantlfTimc ptuliflet . nonis feptebas glonole
cojonatus migrauit ad cbttllus .Sub nema q5 (mpawte euttces x marcus
funt.Surehanus eifi fpdfus bomiitUecu intelligeret ea plus btligere bos fetos
4ptei' fidem x virtute eos x nerctim x acbtleu lam maityiao cozonatos c% licentia
impetrata a nema quafi feaios p ftngula pzedia fua biuifit : w tenam quotttdie
foderent. Sed cum otbus gractoficlfcnttmtracula facerent. Sande ab aurelia^
10 biuerfis.penisoccifi funt.t:vij.kaf.Jum].
V ©banes apfs t euageltlla tacobi' mato
Ou ris ex jebedeo frater, t matre mana falo
me cbzifti ibujjzebtlecnflim^ . tn mlozi etate
ad btfctpulatu afciFeft.buc vini fanctiflimu
vfcg ad traiani tpa pucnifle ferut. qut cu afia
nas crejaflet ecenas x nouifltm^ otm fmpfit
euageliu.-r ea q a matbeo marco x luca cou'
fcHpta fiterut cofirmauiKfemt t ob ea rem a
lobanepoftiemo facra. quo ebiomtaru bo^
gma pfurges infringeret 4 aflerebat x impu
denter qinde t:pm ante mana no fuiffe.eiu6
em btuina natura Jbbanes ecplicat pil
cipto erat va bus xc. Scripftl x alia multa .
tu5 vero apocalypftm relegaFa bomiciano i
patbmon tnfulamtquo poftca interempto':
acti eFob nimiacrudditateafenaturefctflis
impante nema epbefu$ redqt . ibitg vfcB
tratanu pnnctpe pftlto x fcnptts eccftas fu^
ftentastfeniO cofectus fejcageftmdoctauop’
paflione xpi anno in buo qmcult.£n em no
nagtta eet annoi? bnica bie a^mo pullo;? ca
nt Intras eccftam:-: pplb |yic& cemu fouea
qdzata qua i eccfia fieri luflerat intras; luce t
mefa apparete vt viden no pofeq tecedete
ro.fcribitltot bs facra flt tbaidb^latetfme»
£uft.icht'ii8
cx
Efrfijcutio piatio? ter^.iCu aitgcb af mim finodit );piaita rcfpu. &aianu8 Ij fitjutilans lufticic x
Dumamtatis pticcps enet ceeimo inipt) fui amiou quosuda nialigno? tclatione .puocat*’. vcitt^ nc
^dtEtnmeitrtroitiauuinipcruiiiKjccaperct.tcrciapfeaitiouemjtrptanospcdfrtquaquiiicinnnilrt tuter
empti uJitt*©t '&o gltuiHS fccudus qui tum .puiucia (jubcruabat. mtrcrfcotdia ob multitudine intcrepto
ro mot adiraianii fcribit,5nnumera boim milia quottidic obtitican.in dbua itibil oino fcclcris Jxpte?
TOUdcref . vt aliquid qo romanas leges ofFendci'et;nifi boc folii qd ante Incanos bymnos ypo cuida> ca^
iiacnt beo. adulteria 'pq aut bultifmodl crimina apud eos illicita baberl.^tn^ gmotus n alanus refert^
btt cbtlftlanos ddem no clTereqitirendostoblatostn puniri opottere.
I llcnacius emfeoDUS antblocblc cccftc terci^poft iSetru eps . bti Jobanis euagdiftc
' AbtfapuPfi^ bac pfecutione cu mult] annis renflet eccftas c traiano i anrio^'
"" daia capr x bananis ad beftlas.bum roma a fatelllttb^ traberef quos cece la»
pardos vocat. i©e8 jplan^os in Itinere ozone vel ffis In fide pfirmabat. Sic in^
quies vt ibm xptn tnuenl3.tsni8:cnt;c:beftic:cofractio ofliutT toci^cojpts pten
tio X tojm«a blabolt t me ventat biimodo cbtlfto fruar.£u aut lam audiret leo--
nu ru^tii.fi um^ jcpl fu5 tndt.tcntib^befti3ra molar, vt panis rnud** inuenlarv
Ir»Ic cu fup monte quenda flaret audluic angelos anttpbonas cantates q pmot^
X tpfe In eccfia catari tnftin«t.£l&arta q;: in plunb^quas ab ei fcnpflt epfas cbn ?
ftireram falutat.il^tlf aut martyrio vndeclmo anno Xralanl elufcB reliquic an
tbtocbte tacuerunt ante pottam bapbnlcam.
rfp/ ^tocbf^wgnometo plaadustlpfi^ ^rafani ml
i^CMltu maglfter bac femflima tepellate vna cu v)L02c
Xbeofplta nec no filiis eo;: agapito x tbeofplto.la.
if.octobtis ,p t:po martyrio cojonati funt.quo^ mtn legunf aa^ce couaflone
eo^.iCu gJiiKcps mtlltle effet x venationi opam baret vidit ceniu pje cetai pul#
cbjtote eu infccur'r t loco fubllml certiTe fremafTet Inter cojnua imago cructfld
apparult.£ul cbjtnus allocutus, inde baptifmum accepit.
£rmc8 qj rqman^uls x illullriflim^^vzbis ptefect^ab Slejtandro papa cu
JLP vjtOJe X rtlns ac fojoje tbcodoya atiq; nulle bucetis dn^gtnta ei^Puts x eoa
vtottb^baptlyar.fub bacpfccuttdecopzebefuspmocarcerlmaclpaf. telnde ce
^e gl3diq.jJtaf.feptftji8 marttni gftay cd oib*’pdictl x alijs pfimiS eft adept^
^ofepbtis ^«©fcpb^dc^bict^flain^facerdosTmatbattcclus
JQgetiS facerdotts Wi^tftojlc^qdey cclcberrlm^mul
t3?cB re” Bitifltm^tbut: belli tudeo!? imgantib^pdlctts nerone x reiiqs a velpa '
flano X tito ei^illo ludea acqfita capif .t tn f^ultute bonella bcductt . vir fane bo
nus-regregt^q bejcpooptimefenftt.59i5if bello captus ac vita conatus qdi
mojte nerqnls.-r vapauand ImpatOte bjctil futui? pzedieerat. q6 -r factu cftt.p^
pter qd ide vefpaflan^eu ab oi femltute llberault.roma ccinde pbuct^tuj ctinta-
tctinflauiafamtliabonaniseft.^bicuafdeimpatojlb^pannosqtnndcclmfe
llcitCT viltttT^n qbus cu flngulariS eruditionis effef.beludalca capttuttate fepte libjos fcrlpflt. .p qbus x
(iatua(vt binus refert bicronym^)rome .pmcrutt.Scripflt aeinde altos viglnn beanuqtate liideou ab eje
o:dio mudi vfiB ad bellu ludaicu^ft alios buos aduerfus aplone gramatten: ati® alia poft fe reltqt fepta
©Hcota a ruffino aqiegieft In lanna lingua traflata poftea fuere. £t cu nat^ lofepbus btc ena qn pps cru
cl affixus fticnt. vixit vfcg ad tralanllmBatotls tBa.T rome glonofufimc bcfecit.
Staciua -g^.Statt^ncapolitanusfelliStneplreticooppibo
Jbi£ oitudus rome flojutt.lblde tx tbcbalco bello li7
b208.?q'.cdidit.'r libju ne aclalllls infanna. 5te filua#
ru llb? ,p qbus rure albano conat^. ^s admodu imie
nls Claudia apollnans ftlta biiAt vXote.aciaillis vero
etatem fcnbere ozfus mojte interaptus efl.
ffiSral8valcrl^nwrclall8 in bifpama bilbillm pa y
tria babet rome ob tngenii fui magnitudinem x
epigrdmata cofecta magno in pjeclo babitus.^s fub
traiano fctuocofectusftipama rediens obiit. ; *
quo® pataulnd poeta no Ignobilem cum
bis clarutflc terunt ./nc vtotem violentilla eius
lineraturc babuit qua vnlce blleqt.
“7^uenaliS poeta fatyrlcus nanoneaqulnasrome
adaruit Itbcmnl loctiplens incertu alunus an fili^:^
jberes tn . bit^cu tpa figurate notaflet . ftanm p bonotef
militle quac6octogenanu8V2bcfumotu8eft.mtffu8'^iCpiijpsS£-^S0i>'
IH cgyptum cum cobojte, id fuppiicii genus placuit vt leul ate® locularl cclicto par eflet . tilcru inn a bjc^
filfftmum tempus angote x tcdlo peiqt t vfqs ad ncrue tpa neuenit.
H&arcialls
^cxtactaeniiidi
vettilBinitt j cbnflimaqj GalUe bclsicecirntas incdiomatncu appellata.* a fitu vtbiii aralpo'
S KlVta? cifi niedia inarer miij auitatu.ab asione em trciierimta mmdic tiillumtab occidetc vinduim
ad ojtrtc ipfa omatiirime peifita eft.d&ediomanicea qj ppri inter belgas finitimi treucrl
tnlefibiis t triboeis bodie arGetitienriblis bos nietenfes clfe conftat.d&etis 'po nome a nietio foitita cft.
58 th eam non condidit fed vt mftaiiratoj a nomen bedlt vt fcriblf .Siiffccms aderat nomen ciu rnctius
vibuCn? ea infiGnls wbs cemeta ftiit tnim 5iilms cefar Galllas comiia^at.ljoftea curimmus ac nobijis
roinaniis metiiis ea ampllamtimaloteq; ambitu menibus circudedlt. illa w venies pmunobllttate oem ,
p viciiu oppidat pCB victna0 v?bc0 lu ctiiit jtc ipr*J5 fli*no gaudio rcdupt.(£icg nontcit u&ctis impofuit ,
hcc fcrlpta in lapide fub teira reperto oftedutCpe cjtip cefar fiia gallis intulit arma, 'tm mediomatrica
cciucit meti^vibKferunt t alicj oiiildiinu boc eft monte teoi;: blcta. S feptetripne eni i occidente emiticfe
cemlf .Ibofita cft bec vtbs i rtpls moretlc t falle pplb frcqiiesiT in potetiflima cuaflt clultate cpifcopale;
"T a clemfte cpifcqpb patruo Olui demetis pape la picfcripti i^iie pctriis oidinauerat: piedlcationls jgfa
Oircctoifacrujcpleuagclluj fiifccplt.^s demes nobilis patncuis rbman^ifrater fauftmianl: patris deme
tiS papci a beato petro baptijatusiciij gallla OiucrfiS eirotib^ vluerct eiij epm otdlnauttl ad bunc locum
cbtifto redtmedu5 cclcgif. £u celeftc ptelby tcroiifelice Oiacono.lll»l Deinde In loco tribus mllib^ ab vibc
femoto oeatonu in boUotc Olulpetrl pft uetcs.iCin gojjla nome lni_poritn.£t ptlnccps metris eos tii ve
natione replens in vjbcni adduiat.ll?»cc aut vebs ilidita roboee viriu fommniaibcllls 'z arhils femp alTuc
taireu opulentia oitilTtma. agiisivinettsinemonb^iaquifcBfloeetiflimajpeftlfcra til cotasiocpcneDdcr?
ta fiilticuj in loco ftatiito arenau vbl infignc edificiu in fotma tbcatn ab octaiilano cpftructuj: Inges Otaco
latitabatiqul fito flatu loca Inficiebat ut p poeta meridionale t oeicntale ingrefliis cuncto^.jjblbercf.bea
tus clemens fua f nite ac coctrina ppfm ad cultitj Otulnum.pducesip ftola fua boc afal t oe virus peftifcf
niin antoult iit nelnccps locus ifte ab imundls alallbus tutlo: replar tcelndc eccflam fanen pctri infra mli .
ros totiUs ponflca^onani coftltult.iUde p auotlone pplV optime oenata ftcpbano Picata catbedralls dil ’
dinata fuit. 5dcni In ampbltcatro bafillca pfcclt.orna muros oeatoilii feti lobannls baptlfte. 5n fenlo qj
cccfiam baud multiij ab vebe Otftante pfecitnit liberius pt^latlonl vacare pofTct: in q f cripta foiitecgla
liitiferiij fccit.£t an oftiuard In bonoec fulpecccptons Oliil pefrl apfilt cuj bunc I0CU5 a Ibedtbus mapt
nnS Ono acqulfUlet-t cafie mctenfl bono regimine pecfuiflet annis dneg fup vlgintl t mcnflbus quatiio:
nono kalendas necenibns fpin teo reddens vebem metenfem fua fanentate inflgne fecit.
d&ctis '
etas nmnoi
l^oliu
cxi
0UCtOIHU8
^j^WiCtonms tranquillus biftojiciis -r caufidicus ac cpEji? magtftcn natione
-CJ romanus c^' patricia gente natus bis tgibus apudronianos in pcio fuft-.
©einde fub adriano ptincipe carus t acceptus magne aiictotitatis euafit : eo q>
plinio nouoconienfi multa beniuolentia cdiunctus fuerit.lfeic cu eloquentiflim^
cflet vinpclarii opus b c.i z.cefarib^ ptedictts edidit, ^n quo t mfrasblrtojias
t annales veteru replicauit.Sed t be viriS illullrib^ elegati flilo lib tu fcriplit ,
que biuus bicronym^no nedignatuscfl: imitari, ^tej ludicra biftottaminccno -r
bc genere veftiu cdpofutttqd opus adbuc c;ctare biaf.^prum tit badiianus im-
peratoz tandes a m^wlftratu amouit.qi cu fabina eius vjrote t imperatrice ninna
cofuetudine ptrapflrtimurmur quippe erat qj ipfa abutereft puenttautvfCB ad
antoniniveriimpatotlstcmpoja. Iblinius
Ciini^fecudus nouacomefiS pbs -r otatot ateg bi'
_fto:icus celeberrimae bectBainpciobabef.qtu
licet .pcuratlones publicas t cdtinuas quottidie fuma integritate admfmftraret
tn libcralib^lhidi']S ita opam babativt no temere ds plura eo in octo cofmbc po
tuiflet.ifrrat em ci acre ingeniuuncredibile ftudiut fuma vigilana.£rat fanc fom
ni parciflimi.cfbte li quid otijuaccbat in foleilibcr legcbaF.annotabatt ejrccrpe
bat(^.inibtl em vueg legit qd no et:capcret.bicere etia folebat nullii effe libtu ta
mala v^no aliq pte .pdelfet.l^crireqyomne temp^ arbitrabaf qd ftudifs nd im
partiret .bac intentione tot volumina pegit .23e laculatione equeftrt vnu . bunc
cu ptefectus ale militaret pari ingemo curacg cdpofuit.i&e vita pomponij' fecu-
dt buo.a quo fingulariter amat^:2&elloi: germame.t:t;.quib^ oia que cu germaf
nis romant bella gelTere collegit.cu in germania miUtarct.tBubv) ftrmomS octo '
Illature btfto:iaru.t;t:)Cvt).opus bifFufum eruditujnec min^varfd q} ipfa natura, ^eri/t tande cu milfcneft
clafli peffet.t flagrante vefuuio ad ejrplojadas .pptus caufas lyburnicas ptendinctjnecB (aduerfantibus
ventis)rcmcare poffetjvt pulucriS ac fauille opptefliis eft quinquagefimo t fetto vitefue anno
•^toarcbus llutarcbus cberone^pbs ateg blftoticus eloquetiflim^ traianicg pcepto:
jk^ ac inftitutotjp boc temp^t ingenio -z auctotttate maiio in pcio babit^ cft
©e quo policrates in fuis btftojijs fic bj t plutarcbus pbsi bo tn fentetijs ftdc
lisiin verbis luculetusfrinfacrariornou tatusarbiterfuitivtfacilepJincipiS
poflet bignofct pceptot.bic itacp pjincipft bifcipulo fuo regnati t quatuot inf
geiere conabaf cet reuerentiaifin cultutofFicialiu bifciplinatac fubbito? affectu
r .ptectione. ©ut cu erudtttflim^ eet vtr multos edidit libtos tvideb te educa-
dts ltbens.ee politica coliimttonc:tepactetta;tebomcro poeta i te magiftra-
tuumoderationeiteftmpbontaciStapotbegmataqueplertcg nft bteta velbt-
ctena noiarut. Cu apud traianu cdtunctiflimc viueret munus pgratu tllt fua tn
duftrta collegit. '^ttafcB pietcrca multo;: tam greco? cBlattno!?vtro:p tlluftrtus
btifufe elegantercB collegtt.fcrtpftt t alta multa.
Ifet oes fub comtetano "
martyrio cotonatt funt.
^Cnodtus martyr ,
» pileas martyrtu pafliis apud maecdonta
L ^ultanusepscenomanenftS
^ ibauluseptfeopus
f ^ Saturninus epsColofanus
L Srtftarcus martyr d&aron martyr
^ tlbarcialtscps5anden.
Cutropitis eps Squttanen.
k
(gjegojtus bellatus eps Cuttees tc.
Ife>t fequetes fub Cratano flotucrunt
Ifeiereneus eps JLugduneu. „
5outn^plb: x mar^r.S.^isnyui oif.
Carannus carnotcn.martyr
iLuctanus beluacen.btfctpul^ beati petri
Cutroptus eps cantu. t Cufroftna
Cugeustboi. Sulpicius
Ibaurtnus eps eboiacen.
Cbeodota.S.Serutltanus
i*' Sagerteus eps cameracen . bifci* bionym
gL^t^efippa vtm quidcj
^^fciflimu5 atqj coctifli-
mu boc etia tpe flomtlfe eu -
febi^refert q tuter alta a paf
ftoe bnt nft tbti jepi :vfcg ad
baectatt oes eccRaflicoius
actim teeutt boftoitas ;vt q
ru fectabaf vitat bteendt qy
cjcpjtmeret caracterem.
O5on pbilofopbus ee
ptufte ciuttate ottus p
boc tempus claruit -r terc-
gno multaconfcripftt.
Sfiltdas qutda betett
•4!)cus vtr acuttflint^tepc
flate bac fine fecit vite vigi^
tt tria volumina i aiagelijs
a fc cdfccta pofl fe reliquit .
agnppa autes cognometo
paflot jrptanop fui tpis bo-
cttlftm^ bafilidis fidtctt be-
rettet volumfa i cuageltjs co
fcrtpta fua boctrtna mirifice
pfutauttatcgiertdes ad ter
rptemalto?.
.^emetas mundi
(6bclefpDojn8
I alincs pontificum
SttKotiuiinJi.^sij. SnnocbJifti.U‘4» | SlciCiJndci^jimus
Ha^nderpapapatriaromaituat pzcak|:aiicIro:ct:i;csioncc.ipi'tctbaim‘ .
,.-^natu8.©!rquicleiiuiem8etatc:motib*’fet)io?.cuarifto fiicccdesvfcB ad <y'^
b3dnanitE3pucnit.0ii3CKrciaatcgfanctitatcmasii3 fciiatop gtcm coiicitit
ad 0iiin.«SiH rci Oiuinc cura tuligentiflinic 0crcn8 noniilla coftitiut Pccrcta.-E .
pmo qmde Occreto cjrcoicat gjditmetes legatu apfictt impedire, tl&adauit ites ■
«e clericus an fectilare ludtce accufaref.Statuit qs vt vna tm mifla ab wo Pic ^
vno cclebtarcf x oblatione nd et: fermentato fed eje ajimo facerent, ^deptim*’
ob memotia palfiontS xpi in facriftcio addidit. !©in pndie pateret xc.
ftituitttein vtaqua qua lancta appellam^ faleadmijcta interpofitt8 facri8 0:3.-
tiombus X i teplis x l cubtculid ad fugados remoneo retineret . ©emu inter t
numera miracula int dlbalbina drlnt iribuni filia fanauit.t ipfu5 tribunu cu of
!)omo bapttfalfcnpollotdtnationes trestqo babuit mef£bcceb:t martyrio cq 1
ronaf cu £uentio x ^bcodojo btacoms.y.nonao maif.Sacpelif cg i via nome
tana vbi interfea^^tfeptimo ab v:be miliario. Sedit aimio cccem : menfib^
feptemibiebus Ouobus.^acauttautfcdcsOies.ay.
finno mundi.y 525. Snno cbjifti. i 2 4.
Jltttis papa natione roman^patre paftojeCvcl vt alij volunt)belutdio.i8
Omine rei(vt par crat)cura gerens coftttuittnc a quoq; nifi a miniftris fa#
aoi? myftenait vafa fancta tangcrcnf.matie <>0 3 feminis, neue qd facerdo-
tea cojgalc voc.at et alto q? et lineo panott qiude purtlfimo fieret . ^n celcbta
tionci^o madau it vt fanct^fanct^oeus fabaotb cantarcf . d&iflarn cni acta p?i//
mo nuda x ftmpliciter tractabanf .£u vero fiitti tgibus ^ter ffequetcs cedes
pauci reperirenf qui nomen tpi .pfitcn audercnt.ift galli cbjiftiani pjcfulcj fi
bi Oepofccrent eo Etsrinu romann ciiic mifitiqui cofimiatis in fide gallis ro-
mam rediens vltimo fupplicio afficit'. St fo ujtus vbi ojdinationes ter men
ic tecembit babuifretrmartyrio cojonat t-t in vaticano apud petru fcpelit.Sef
dit alit annis tecem:mcnfib%tbu8;0iebus.ttf. ^acattum fedes biduo tm.
Snno niunduy 555: Snno cbjifti.i 54.
lli>i3efpboju8 papa natione grecuotet patre anacbontatantoninipi) tgt
bus fuit, vir fingularis Ooetnne x virtutis, coftituit vt fepte bebdo^
madib^ante pafca iciuniu obfcruarct. vtqj i natali Oni tl5u tpi noau tres milfe
cclebzarcnt. Coftituit ide vtan facrificiu bymnus ille cantaret. ^fta i ctcelfis
Oco .St fo cu oidinationes quatuo: mefc nteebti babuiffet . acalfetce plbtos
qndecint.0iacono8 ocio.cjaos tredeci.martyriu fubeges apd bti petri cotp^ in
vaticanofepeltt.feditanni8vndectmimefib^tiib*’iOicbu8.tti}.Bacattumfef
desOtcsfeptem.
Snno niimdt.y 545. Snno cbnfti.i 44.
, Asinus papa natione greais patria atbemenfis: patre pbilofopbo. an^
• tonino pio impante tbelcfpbojo fticccflit^ils vtbis rome epifeop^ tu ma
time clera pnideKr inojdine rcdegittgradus Oiltnbuit.^nftituitcg nc templa
fine cclebjationcOcdicarentineue augerent OiminucrcnftB fine arbitratu me
tropolitani vrcpifcopt.^oluit ite vim falte patrtnu x vna matrina i baptifmo
vel pfirmanonc intcreflc.^tr certe Ooctiflim^ 4 cpfaj crudirtonis plena tv vni
tate ac trinitate Oeioib^ )cpifidelib*’lcgendafcrtpftt. ©cnicebene Oeecefia cci
mcrtnis cu ojdinanones ter OeccmbJi mcnfe babuiflct.mont x apud beati pe
tricojpus ivancano fcpclittercio idus Jianuarij.Scdit annis quatuotimen//
fes tresiOies quatuot . Sedes aut quatriduo tum vacat .
Snnomundi.yjyy. Snnocbjtfti.iy4.'
5us papa natione Italus patria aquileicnfis patre ruffino.illb. antonini
veri tpa attigit.lfeiabutt aut cofuetudine magna cum bermete qui Ubtiim
fcripfit tittilo paftojis infignitu. iln quo angcl^ paftons gfona induens ei ma
dat vt oibus pfuadcat pafca Oie onico celebtariiqd x feat. Conftituit item pi^
nc bcrencus qfpia et iudeo!? berefi bapnyaret . iRogatu piatedis fanctiffime
femine termas nouati in vico patricij in bonote fotojiS fue Oiue pudcnciane ce
dicauitimultacR Oona biiic templo obtuliti-r fipius code in loco facrificiu Oco
paeftitit: vb t -t fonte baptifmi coftituit. ^llis aut facerdotibus pena ftamit qui
negligentes in attractando tpi fanguine x cotpc aliquid pefire gmittcreiit . x
vbicuc}; ceciderit lambijajecepit.^cru poft ingentes virtutes vbi i ojdinatfo//
nibus finS que quincB mere menfe cecembiuptcfbyteros cece x noiie : Oiaco-'
nos noucm x vigintiicpos cecem creaflet tpi martyr obijt . x apud beati petri
cojpus tn vaticano fepelif qutto'ydu8 ^ulij. Sedit to annis vndccimtmcnjfi:
bus quatuojiOiebus tnbus.Uacauit tum fedes Oies tredecim.
feiginus.
Ibius
:Sfemcm0madi
Foliu
CXII
r ©jianuscogdometo beU colbb?t'iictrai'antftli^ciuMect'm^roiii3ito?U5
mmg3to^.c^^^8 o^tgo wmftioe apicentibwstpoftcrioj ab bifomicn^ili
Lbu8 manat.citt mater bomicia pauUna gadib^ ojta.natus aut fuit ro^
meae cectmoetatisaimo patre ojbatustraiauu Tceliue^t^ tutotes babuit.
JmbutufcB impefiVecis ftudflstiiigcnio ei^fic ad ea fic Oetlmate vt a uonub/
li8 greculus Picerer .dntodccimo amjo ad patrta itedijt ac milina inq t , Peinde
a traiauo abductu8 a patita ,p ftUo babit^*cciiide impertu 3ccipie8 inter opti^
ino8 pi»cipe8 merito annumcradu8.58 ^mo qitidem ;cpiam8 aduerfatiis eft :
poftea cognita eop religione t pietate i cos admodus beneficus fuit, ©e ppfo
romano bn menmstpatcr patrie ftatim appellaf .na libcralisjfpledidus: ma^
fnia lura cdpofmCr eiS bibliotheca infignem retulu: . iblutara cberonei fejcti
agotboclis pboj? boctrina ac familiaritate ixlectat^.fccit t rome (iit nois pon//
te ij adbuc ejxat.t fepulcbtu in ifaticano apud tybenm quo nuc artifices p ar
ce vtunf que feti angeli caftcllu nucupaf .H^lrificecB pUtra alia edlflcaultn po
tifiimu i ludea bfcrofolyma a tito eucrfamimcnlbus t edlficqs inftaurault ; t
adeo ampllault vt pafliPms ibu xpi locu Intra menla pcluferlt.-t eje fno nomic
bclya appcllault.pceplt ne cui liideo fed tirt i:piani8 introeundi facultas baref
©clnde ingrurte trimflima valltudie antonlnuCqul poftea pi^btct^)a&optautt
pofl bcc balas pctqt vbl blc fcito buu lullaru perljt moibo intcrcutaneoivlge
flmofcdo imgij fui anno.vlint annls.ljrCTi.ac f^clif putcolis i villa clccronia
na.Statiira fuit .pcer^.fotma coptusiflciro ad pectine capillopimlTa barba.
^Jlfitoni^plHS fedeclm^romanoj? Impatot: vna cu ftlijs aiirello luclot^ im^
9j.pcrf| pzinclpatu fufc^it.btcadrianl gener t p adoptione flli^ipatcmum
gen^c gallla oilglne babult-^mpault aut tanta modeflia ^ benignitate vt me
rlto pq cognomentu adeptTlt.ac pater patrie appellat**. iniilll em vneg tU5 p:l
uatlm tuj publice acertJ^lt.T boc verbii pfepc oi)ciflc fcruti malle fc vnu clue
feruare cb mille bolles ocaderc.Catc aut lulliae plus fuit: vt multi reges mul
tecB nationes pofltis ei^iflu armiS ad boiej cdtrouerflas fuas lltefqg ceferrft
ciufdecB fnic flatim parerrt.f ult aut (latura elcuata tecotus. fed cti eet longus
'z fenep incuruaref c^tillaticqs tabulis i pcctotc pofltis fafclebaf vt reet^ incd/
derctifult voce rauca -r fonoja.£u locudltatc a fenatu tnuus eft appellatus cuj
oes eius pietate clemctianngemaifanctlmonta laudarent: vt cu numa pompl
lio bono!? oim fnia compan pot-^s pterea cii tyberis Inundatione plurima ro
me vejeaiTet cdlflcla ms ptluata tum publita fua imp^a clues i rellimeda vjbc
libcralifTimc iuutt.'£anaconefe5 x calctann po:tu reflltult. i@b bcc mertta po
pullis romantis mozoio clrccnfes x templu coftitult . Tba-t}t anno feptuagefi//
mo ciim Imperaflct annis bitobus x vlglntlimefibus trlbustapud lotiu villa
Puodcdmo ab v:be mrilarlo blftante quafl connlret fplntu reddidit.
^^«118 antonln^qul x verus cognometo pbs nat^rome i mote ccllo cdu//
catus in eo loco in bomo aul fui veri luita edes lateranl : vfus gramaticl
gcco ale)randro.ozato:tb*’aut pzeapue frontono.cuilr flatua in fenatu pctqt. .
flclttts in impatona blgnltate ad bomu tn appolonq blfcedl ca venlt.Sudl
mt X fc>:tu plutarcl nepotem. Educatus ^5 In badrlanl gremio illuvcrlflimum
nominabat. «xlnde vna cu }l.aurelto comodo fratre annis dece x noucm impc
riu CQUQ lurv »ivni>n>nn y vwi ** •»«'»
ll virtute 'tlfcllcltatc geffenmce boftlbufcB triupbarut. Keriira no multo poft
apoplcnc mojbo c meblo fublato comodo fratrc.antonin^folu8 impcnu obtl
n«.fult aut a teneris annis elufde anlmliaufdecB vult^ in quauls foituna . x
hnrmtta tn mtabattnimto omnibus obilo^
Ito babcrct vn itipcciia muiwu' impiavi
lcctliaomcBOJnatnvi:oH8ifo:odaianlbaftefubicclt._^crucupoftcafupa;
to bofte i patria rcdqlTctiemptonb^^pcia rcftltiut.nemi m molcfF fiut: q redde
emota nolulflet. parta vittcma i oes cc re publica meritofliberalis fuit.Cribu
ta dbufda puicfjs rcmifit.lc5C8 feuerloics notiis pftltimonib^ tpault: bis re
bus «eftl (IcM e:vt ab oib%a amarcf :vt facnlegl nomejncurreret 4 ei^imagi
ne bomi no babulflct.-fboftrcmo i panonla ?ftmit*’irepetlno mone iteriit.©:
nkb einfilio ne i efi niojb^aflrctmoctcaiaj efflault.yvtq.impq ano vite.l;:j
i^inealmpe
r^tOTX
$I(Jnanu0
Hntonmspme
3Barm0lnto
nmu0»em0
Comodus
^^]cmem0nmn4i
0(^*jrtj3 pfcciltto tCt*»»*»' •'Ii»' »■»•»• ^«-W" r»»- ir»i r» »• — -* *'/• ,* “ • 1 • • 1 * '"^
tinme pfecunone (eam eft liica magnatquc multas late .puincias Deuauaiut ma^icCB ualia adeo aW
trtuiKvt paiiini ville t agrtTmc cultotc T babitatojc rananerent.ab armis &em<g nulla vnc]B quies erat t
fed per omne onentemtilliricutttaliatGallia bella fcruebant.Cerrcmotus quo^no une intentu mutatus
inundationes fiuminucrcbjefcebantnlocufte agros infeftabant. ^
' ^^©pbia matrona nobif eu trib^filtab^ftde.fpe* Scrapbia
"i cantate ad vtbe venit: -t exeplo reli^ois fuc
Tfobnetatis multas nobiles fmias puertit adrpni
qd eu adrtano impatojlnuciatu fuifletteas adduci luf
unq cu pulebemme eent t i Mutnts fefituns erudite
pofl: longa cocertationemartynovltannierc p varia
tojmeta.dfeate: oeinde cotpa filiaru in teamooctauo
miliano ab v:be fepelimt -z lacnmis tncera.filic mee
accipite me ad vostvelntl fopo:e tcplTa i pace deuit.
Quadratus
cbaaus
lErapbia antbioccna tgo g boc temp^rome p:o
rpo pafla: que mifla t obrcunlfimu locu Ou^ob^
lafciuis viris illudeda tradita:ca tllcfa pinanfitilapa'-
dibus inflamaniT iuflii pfidis fuftib^&urlfriine ccTa:
tcinde gladio necata eft.qua fabina p ea couerfa i fuo
fepnlcbjo poni fedt.quaito kaf.augufti.
Sbina tlluftriflinia mukcr : vro? qtiondas pcla^
riffimi valwni t berodis metallarn filia.qua fe
rapbia pdicta i fideppi ibu edoctatopib^ mifertcojdie
infilles bis tumulttb^ apud roma i auentino mote a p
fecto vibis rabidtfrimo noie bclpidio cu nollet facrin
care bqs gladiopcufla : martyrn palmam adepta eft :
quarto k3f.reptebjts.Smbar3 aut cojpa nuc rome in
ccclefia fanae fabtnc quiefeunt.
Q^adrat^ atbeniefis eps t apfo^ btfctpulus vir
vtimbocnflim^bact^eftatccccfias ^adi terro
re Olfpfam fide t induftna pgregas: etia libiu ,p ppia
nereligioisbefenfibecopofuitiplenumftdei t ronis
ateg apfica boemna bignu: quo edito ad vltimus pjo
tpfi^bcfenrione paffiis eft.fepnmo kaf. 3luni) .
Q^inn^pmo tribun^ poftea eps fact^ip id tepus
apd illiricu id eft fclaiionia t fcifcia v:be .q. nos
Jlimq martyr rrpiobqt. TllaCvtpJud^^ ait) ligato ad
manu cf’ molari faro t flumie peipitat^ eft. t cu aftatP
biis biu locitt^fiuflctinc a^terraenf' fupplicio: vip P'
cib^vt mageref obtinuit. Zeno q j patrici^^roman^
cuaccmiltb^^btictofribusrome ad gutta iugiter
manante fub boc tumultu ,p r j5o interfectus eft.
^|£bati^p:imiceri^oiba:e mtltb^imotc araratbi
i^Lab adriano impatojcf armenia martyno vita fir
niuitqiii pucrfipangeluvictoziapboftes obtinetes
cu adrian^-r antoninsis que adoptauerat cos rpianof
ee fcnfifTcnt lacrlmatcs cos ^mo flagellan ceinde mul
tudineclaii023cunflimo3?mgeno!:fpargt i terra per
' .ftadia iulferut vt fancti nudis pcdib^ nip eos ince^
"dcrent.angelus aut antecedes claiios colligebat ne le
derenf jtaiidcm ad inftar rpi martyriu pafli funtii aie
eon tranflate ad fuperos.
Sjaias bterofolimttan*’cp8 loBiS apfi audito: «i
i JEf no tm biftojie vctei? btfcipulop bniiquarii voce
AariftomS 'rfcntojisiobams adbucviuetiS bclcctat^ .
eft. vfi apparet ep ipfa noim binumeratfone cu oim fc|
ye aplbi? metione reciflet.almefle lobanc ^ inf apfosi
_.|locaf.aliufcnio:eiobaneqHepoftariftoHenumerat."
4 certe bocttflini^^babims queee etia multi fcom ob roctrina funt vt bcrcncus: appoliinans: tcrtulto?
_^tbifcipul^volumenribogmatl rone cottnescode
_ . . . . .bisautapolegetiaSlibJisfactucftvtadrian^imuftu fo^
rcenftimas rpianos indicta caufavbicBOccidt.ll&inMOO fundans afiejjcofulifcntofcritmcmine occide»
4um:nifi be accufatojc T crimine conflaret.
mandi
^^fcuncltis athcif icnftepl^s boct^e ih peto hniqUiicittpiilditiUlbrudPpy
tbagojica vita ftuiattcitiVie taciturnitat] cShec fuit . 00 cu matre pe
|iucitc> cociiliim t^taflajT iHaCincogiuto ftlio^affentiflet: vt cu coj^oiut^c fii'
^ccimdiispfis
rtquod cu badrtano qiu apud atbenas elTct minaatu finflei: tprum disco accd'
' gue Cu ficc falutatiouc nec cjrbojtauonc aut mims a taciturmtatts .ppd
abercpotmflettadimratus ipfius taciturnitate ateg conftantia Oipt. £n
uta ftlcntij le^ a te nuUo modo folin pottmatiu m tua .pplcumatibus iiidd rcfpo
dac Oisnerif.i0:interrob3ns Otiit.0iHd eft Odis. Jllc pfcittm rcrcnpftt.)Bcr.8
cu imojtalis mens incotcmplabdis cclfinidd fotiiia multifotniis multipki:cfe fpi
I rttustincogitabilis inqiuritiotomma continens luj: indeficiens t optimu bonus
I yticre 'talia multa badrianlptoplcuniata pbilofopbo piopofita.
^Jibuitina iatlrie regionis duitate que bodlc vetus tibur appcllaf p bbe tepuS badflanus impci a
to?(vt bellus fparclanus biftodcus tcftaf )miro fumptu cdiflcault. t et villa Opptduni fecit . fecc
V quippe ciuitas.l d. palTuu milibus a roma Oiftafc videf.t lutta anienem fliiutu in cllubfo loco co
ftii uta ell. quam tit ciUltat^longe ante romana 'btbdn a grecls otlgtnem t cddictibne babulfle i^mabo ^
mo fum inter volfeos crctlt.^iil Itacg tiburttna bec quonda nobilis ciintaS eiil ctia teftlmonla pbibd pt
Kuc adbUcejtantes Ipflus annque cluitatis ingentes t maginfice ediflcldu isinctquebignitatevjbis
ferunt.cd uqulde loco 'tiburtinuS lapis foinifilUusfodiftqiiiadcoftriiedamcbnfcruandactrDma-
ha 'iube mului adiumeto fuit.tti>anc em vjbsfiadeiicustognometobarbarofra impatoiiab alijs tbeotoi'
ntVlS ulplozlb^anmS Olriua recdlflcault.t deinde nniltlfuml potifices multlcE cardinales autere i iiilll
cdlflciis illuftrauacjr bac rtmpllci^roman^potifct t alu virl fcia x Olgnltate clariiriml ottu babuerc
Ciburtinaciuitas
|liirc£nuspl53
dfearcionbcrettciisi
^cjcmemsmudi .
medicus ^jvgtojus medicus boctiirini^vtrfmtwahbHesrccusJpuma libi: ggiifiiuct//
©altcnus mcdicus afiejftgtura masnusifpatulaa t bumeros latos 'Z grolTos bns; coi
, -lojc bjuitu8itJ£icct3tii6 1 ca^tu *z alkniti4*fti3tu6 patre Piiut^rr urgotlci&fti'
*■ cus t aftrologia arifiuetnca t ahjs btnoi.il&ajjiftnj babuit taliutad n^iatianj
Ituiunitus itjductus.ciicuies mudu ,p acqiureda feiaipsadraat pam: fcj tm ficu
bus "z pane ptetus cena erat ei' copiola.a paruulo beditus iiudio nicdicine.tiec<
ntonono crh etarts anno cu PticipuUs atbanci be medicina 5ifpirtauit,3b elsre
putatus hH5ioruf:q: logicus er3t.bi etn fibi obqcietes biccbat.bic dde nutrit*’
in bialetita multa inde rmlems cotagione . iClarurt aut tgib^&mt antontni pt).
Tlluq; in curis erubuit; nueg in .pnoftteo errauit.Sncrit aut coftantinus ai.£.T
iL.libJos edtdilTe.annos tande vftit.tovtj. £t vt ciinda ferunt iS marlmomi
us eft cd ad videda miracula oli jrpi acceda et t mundtnus biWt.tl&CTtto g medt
cotu ptinceps Oici bebettqui ea inarte oes pteter bippoaate rupaire credit .z
btppocratis Icripta miro etplanauit ingemo.
^®(hnu8 pbs e)c neapoli vnbe palcftinc bis tQiw «quila
^,,p ftde tpimuitu elabojauit; 4 1 antomno pio pn
cipi ac filijs cius libtu bedtt p gentes fcriptu; z bialo
gu p tripoonepticipe iiidco^; babuit. jnucetus eft z
i niarcione 4 cerdonis bogma fecutustalte? bona al^/
tem tiillu bnm afleriutttacg Ouo pjia ^nctpia creatio^
luSt bonitati. ^mpugnaiut 'rcrefccntecynicdvt gti
lofumicuius tn?idt)s ad citreinu circuucntus.p bigni
tatccbnftiani nois fangiiinem fudit.
fll0utlaq5u;deu8natl^e potiens cu ^fctllia vpo
re edicto claiidu btfccdes vfcg ad bec tgaf vt m9
nulli aiut) fupiujit. rccudusmofaicc legis interpjcs
poft illos feptuginta 4 pbiladclpbt tpibus fuere, z li
bios veteri tedameti et: lacbteo igrccuoptte traftulit
z ,pp!5e verba.tv tginc maria, piata ad iuuecula qua?
damafcripfit.
£rdo qda bcretic*’ a quo cerdoniani berctici nO|
V-Ame acceperuttp boctepus infaniedo vancinare'
fimulat.Sflerebatnacg buo ftitflebncipia pjta.
ffiSrclOlntan bcrcticus ei^ bifc^ulus ftoic*’pl5sE&
cd mgfo fiio txlirare cepitibices jipi' patre no fu^ft
j ilTc bed creatote; 4 p filtd mddd fecerat. t cd aliqd po//
® Itcarpo rome obuia factus ftnflet.interrogaretcg an fe
Jalentiiiian^ beretteus a^ceret.co^co(rdditpoltcarp^)pmogcnitd biaboli.
‘g Y^letintanu8ali*’baencu6pl3tontai8 pl>8 aci
fef. ^^valetiniana bercfiS noiara ellteode 4? tpe inua^'
luit.bi aut valetiniani cuiufda platonici fectatotes bt
ceMt t:pm be coipoze virgis ntl fumpfiflcifed per cajj
tai5 per fiftula quenda purum tranfifle.
ifeeopbtl** antbiocefiS ecefte eps z ipfe bis bib^
VJv busfloaiiiCT p marctone pdictd bereticd libtus
edidttimEantc.tllb.antonio.Saipfit-rlibupbermo
genis berefi, 4 mam nd nam introduces ; txo adt no
namre cade cdpauit;mam demeto? -e bed appellas.
Xm qj volumina cotra etbold copofuit z plura alia.
^*i3”i*8nationcfojdefi8 eps^
•X Jfrontonifcg oaatottS btfcipuUis multo in pteao Sppolinaris eps
bis tpibus fint;-e libtd bc boctrina cbttftiana.^. an
tonino tradidit, biiiusingcnid tertulianus (vtfcnbit
bicronymiis) mirdimmodd laudat; biateg 3 plerifcg,
noftro?p;opbet35babitdeire.co multa ppbctica'
fcripferit tefttmoniai-t alia multa.
jjrV-0polltnari8 afie bieropolitamts eps btiius tpe
sGSLinpjecioell: babit*’qiu'tnfigne volumen befide
ppi.d&.antonio fccddo tradtdtl, SJmpfit t incatba^
pbjigas qui tunc etia<ii* pjifat z matamilla infante,
bant vananantes.^ifapientc tamen montano, fed t |t|f]\1
alios aduerfus gentes quimglibtos fcripfit.£ttantr''
Talij buo K veritate, r . 1
Cerdo bercticas
_ ..
Cbopbiluseps
JFoIm
CXIIII
Tboltcarpite
©Itaraus lohamsapfi ftifcipultjs.fimiitcus eps ab eo creattjs.ac tortus
Jfci alie reugione Oc^oina rti5 facile pjincepstboc anno pto pteiulante roiiia
pfuafione Peceptos ad
rt^ I edum-Crt aut marcfort obuia babiuflet eu pnmogemtn Piaboli Pipit . ille
r oeucireaeatoj^qui p ftuu niundii fecerat.-^oftea to impe
I ante.aB>,antoinno T.l.aiireho comodo quarta poft nerone pfccimone fmimc
^dente a .pronfule ignt crematus ell.O quo etia-w-ejc pbiladdpbia vemftes
martyriu cofumauere.biccucflet boctifllmus ac fancrtflim^vna ad DbiUDDdes
putile fcnpfit epfam.pallns eft aut leptimo kaf.febjuarij.
iRajCcdis virgo fanctiflimat beatiflimi' pudentis 1^tat:edis
•'omanifiliat-tglojiofiflimepudetianevginrs fo
ro:. vtrgo riquide i biuina lege erutiflima p boc temp?
vicj; ad amcctu ftiit poft§ pammomn fuu vna cu foto
'(btbolomeus
aftionomus
augufif iiugrauit ad Pnin cotonaiulliciejacijeptura. £t via falana lUtta foVotm
cclcbt'^/ ' «miterio ptifciUc fepelit' . q etia Pie ei^ natale a cuais fidelibus
f tltciti^u fepte ftli}8 -ps £Ucita8 romana fcmia matrona riquidefctiflima
piboc temp^vna cu fepte filijs fuis fo lanuanotfeiS
|Ucetpbilippo:Jcylanotalerandro: vitale atcg marcialet ‘ , ^r^vvv^^nv*ww\’> ■
romc martyriu fulcepit.I^ec em pnflima mulier mete t cotpe felicitas^bos Icpte
filios Peu colere ®cuit:vtcotona martyrii acciperet» £t ptimo quide lanuarius
ptimogemr poft virgaru verberatplubatis occifus cft.feli):^ b t pbihpp^fulii//
bus mactati. ioyllan^pcipirto trucidat^ interemptus , Sfoander tente t vita-'
lis ate marciaiis capitah fnfa funt puniti' . 'iriouifiime aut 'tmater ipfa felicitas
pteter matrii cofuetudinett ipfa gladio necata ell. ^ qiub^ magnu fpectaculu iii
.dei nojtre ante oculos pofitu cft.£o?z Pies celebtaf . v) .ydns liilib
* "O ,^'^*'-'’”>^*’«artone afoandnn^ pbs ac infigmS afiro
I A^IogusiquipoIttEaadiTani imgatotis claruit boc tc
pf agnofcif .qui vir pftanrtlfrtnus plus a ftrouomie ad
didit I® id totam quod antefcriptuminuenit. Illam talmageltum opus Puunum
"T pci-fpecnu.a edidit, ©cludiciis etias quadripartitu opus .Tcentiloqijiu acabos
multos tofcnpfitlibtos, ^foteanniS.g?. £t:eiu8autjjuerbij8becPuo notada
tnfenmus. jnter ijoies qin no cimu in cuius manu fit mudus: bic mudo’ alttot eft
£t illud.i^ui p alios no cottigif :nec alij pa eum cottigenf' . Quanto magis finl
apptopinquaueris tanto bonu cum augm ento operare.
.rr..i *'^‘^^®lu6gelliusromanusot3tojt:infigniS quide?
igramaticus boc tpc clarus etiftes agnofcif . ©.wl
imer cetera fue virtutis’ opateum e romapbieme
in atticam ptoficifccref terra.comdanos celebtcs edidit
quos m lib:o8.)ti):.Piuidcn8 tenocticis atticis titulo p-
notauit.ideo tc eo fcribif . £>i que cecropia claru? latidcB
camemjffe luuattgclli fcripta .pbanda legat. Sttica not;
luci nucB ceflura Piumc.Sd varias artes ig bene moftrat
ttcr.
Caibapbrtgarum berefis ctotdiu
Catbapbrtgarubcrefim nonPefunt qiu' 'Picant boc
tempoteojtam auctoze montano, ^s ein motantis
berefiarcba peflimus natione pbtygius nomlnamt fepa
raclitum in pbtygia t multos fedutit t eande regton^u
vicinis regionibus ac multis errotibus tnfeat.jbte "t
prtfcam X majrimilla clanflimas mulieres adeo feduqtt
vt relictis vinsfuis fecum publice mcederentfrfeei^in^ , ,
fpirationepjopbetiflasPiccrent.btcapadbrtgle Ponum fpulfancrt nomnapo
ftolist fed in fe tantum traditum fuifle affirmabant,
igi Ibelles alius bereticus in grecia fuirt^s Picebat t:pm non Peum in venta//
Salte fcd boim/antafia bc^s apparuiffe. bunc tbeodocion vir eruditiffim**
bereticiflintu appellatt-r fuis feriptis percomode irridweconaf .Cacianus quoeg bereticus prtmo jtpWl
m$ noiatnsjpande fewcriani bcrctici ab eo ptoceiferut bi oent coit» fpnrc» putabant
Sulus gelUiis
d^ntanus
beretiens
Spelles bereticus
^otacm^mudi
Sotber
:)K_^
eicntbcrtus
Wacz
iSinnonwnii.fi6$, 3nnocbnfli.i<^4‘
/T-lUiccms papa mtionc fyrHS patre tobanc ce vico marco velCs>t ©artiafo
«n pljcet)ix bumifia vir motibus infigmsj cccUe romane pfitleits ne moti- p OntinClJril
bus petulantiu qiiotuda labcfactarcf .Jinthtuit nc clcnc us vUo modo comam Snicetus
ntimrct Pm apfi peeptu. TDcue eps confccrari poflet a panciotibus a tribuS
ciuld^ otdmis viris.-r plura alta otdtnaiut.St vbt ep otdinanonibus qmn^
Ss ccc^ti babmt pll5io8.pi)c.&tacono8 quatttoi.cpo8 noue crealfet.marttrto
cotonatus ac fiqaiilt*’ cft t caUjcn cimitcno via appia.py.kaf.man . gicdit anos
vndccimmiefcs qniott&tcs tres.&rdcs <»0 &ie8.;cvn» ^bs motte vacat,
flimomundi.jjrj. Snnocbtiftt.i74*
<©tbcr papa natione capanus cp fundano oppido pte concotdio tptbus
S^Il.comodtfint.JIs b mmiiltts ptcults pftitutustamma tn tn tatis malts
ad rc5 Oiuina coHei tc8.5rtlhtuit nc roonaeba vlla palla attrectaret, neue tbu8 i
acerra poneret Puj faertfteia fieret, igms crtabat epfa bac be re fcnpta ad epo8
italic. Inftmnt itcnc legtmma baberef veottmfi cm facerdos eje inftituto bc-
ncdt)nilet.t qua parentes folCTi popa mote ;cpiano manto collocaflentirctcies
multa mcula ce prcftigijs t magicis artibus tmptobo?: q i nouas nuptias ca
derefolet.St vbtp otdinattoncs dncp mefe becebtiS babltas pfbtos octo.epi
fcopos vndcciacaflctnnoiif acfcpcltf via appia i cimitcno calitti. fedit anos
nouetmeles trestotes vnu x viginti. vacat tu5 fedes btes tottde.
Snno mundi. >85. Snno cbtsftt.t 84.
elleutbentis papa nartone greais patria ntcopolitanus pte abundio. %.
antontno cdmodo impante fuit. Jis ftatuit nc qmS ob fupftitione cibt ge//
nus vUu rerpuerettquo bumana cofuctudo veTceret . Tlloluit ptaea quepia bc
gradu fuo teijctmtfi accufatus reus crumnis couinccref'. buliis ^5 pontificant
X ccclertfs pae bata cft x quicsm nome tpiann p oem tcird mirutmmodu auctu
rome potimmu vbi muln cj: nobilitate romana cu coiugibus x libens tn fides
recepti baptifmi cbaractcrc notati funt.^ lucio regcbnttano cplbm accqjit; vt
ic ac fues in rptano!? numeru fuftipet.Cande vbi ce mbus otdinattdibus me
fe bcccbti babitiS ptclBtos ac epos otdinaflet.d.^tif x apud bti petri cotpus
Tcpelif .vq.kal’. ^umj.Sedit aut annos.jcv.mefcs trestbies buos . ^acat tus
fedes biesquincB.
Snnomnndi.TSVJ. .Snnbcbtifti.i5>4.
U5ctot papa natione apbcr patre felice qui ret publiccjrpiane vt par erat cu
ra gerenstcoftituit vt pafca biiica bic a.jrttn'.lunap:tmi mefis vfcg; t.eei .
celebtarcf : cu ptius cii iudetS .i 4.luna cclcbtafcaf . Cuius txcrctu peftea i co j
cilio niceno cdftrmatu fuittne iudeos mutari vtdcrcmur.bic cu Coctimmus cft '
potifep queda bc rcgtonib*’copofuit voluminaiCeinde martyrio motif x apud
bcatii petru i vaucano fcpellf .cuius bie fcftti dmo kaf.augufti celcbtamits.fc-
dit aut anm8.e.mftibu8 mba8:btebus.;r.St fedes bre3.trn.tum vacat.
Snno mundi.y40 s. Sano cbtiRi.204.
Cpbcrinus papa itattonc rontantis ep patre abmidotfeucn' tpib’ fuit vir
fanctiiTimus rei biuinc magis qs bumaue intftus.^ndc x pftituit vt afta
tibus clericis x latcis fidelibus x leuita x facerdos ordinaref qb poftea i calcei
doiifti eociiio pftrmatu cft. Statuit vt cofccratio biuini fanguinis iu vineo va
fc nd aut in ligneo vt antea fieret. bec aut inftitutto poftea imutata ftun^glctitus
em cft nc in ligneo fieret .ppter raritate qna imbib if tnecg in vitro pp ter fragi#
litate, fed eu auro argentouc aut eje ftagwo vt iu tibtirenfi x remcuii cdcilto ien-
ptu apparet, ^des piet crea inftmiit vtoes upiani annos piibcrtans amngetes
fingults annis i foleni bie pafcc publice cdicarent.qd JInnocftius tercl^ poftea
ena ad cofeflione tdictOB nadujnt.^ande cum ex otdiuatiomb^ quatuot pjc-
foytcros x epos crcafrcttmojif fcuert tptbus.ac t via appia no longe a cimttc-
rto caliuttfcpclif' feptio kaf.fcptebnS.Scditautanos octo mefcs.vn.bies.jc.
Snno niuadi.y4 1 s . Snno cbtifti.2 1 4.
SltUtus papa nartone romanus partc bomicio ex regione vtbis Vaucnna
vAtum vir btuinus ac pmdetiftim^q in magna reru pnirbattonccS fcelcratis
inipatoztbus ncquacB ab tnftttmo fuo bifccdes t Cofttnut ietumu qter in anno
dbus ^tb‘^ ivinccps ratiofiicror: oidinu babita cfttcu antea beccbti mele fiert
pfucinnct.Ctmiteriu ^5 bc fuo iioic codtdit via appia: vbi multo!? martya coti
pota rcpofita fiier.at.^cni cu palmacbiu viru pfulare x fimplictu fenarote artg
felice nobile viru cu cou bomtb^bapttfafret.-r mftos pfbzos x epos otdtnaflct
fecudo idus octobnS ab alcuandro impatote martyrio cotohaf: teiude fcpul-
nis incimitcriocalopodn via aurelia tercio ab vibe miliario . Sedit annis feje
menfibus tecemtbtesccccm.^acat tum fedes bicsfcu.
Scpbcnnus
Caliutus
«emcta0muoi foItS
O0iiitiiodiis liw? antoitfti^&ictus cecim^odtau^romattoy imgatojt poft
d&.antomt)u veni patre fim Hng3iut.4 natus eft apud lanubitufaulKa
erniaterptegnas vifa T infonimS ferpftes parcretfcd cj; bis vnu fero
•aoteJpegit aut comodu r automuu cq mottuo. marcus pcept] optimoi? como^
da erudire conat^dl.babiHt littcratote grccu oneficrate;lattnu> capelld » otatoj
ctattei'us.bi' tn mgri ntbil ci .pfticrat. ^cru a pnma ftatim pucrtaa turpiS irnt
ptob^crudcUs Itbtdinorustaurpiou crudelitatis beditauno ctatis buodecimo
.pfect^peinde cu patre ad germamcu bellu ncc^ pudotitnecg fumptul pepercit.
CandecB ml coniune cu patre babutefed oib*’iucomod^t mfi qd t ipfe pn-a gei-
manos adiuuattb^^-pianis militib^felicitcr pugnauit. 5n eo bello cu exercit^co
modi penuria aque labotarettferunt pab^irpiano^ militus aqua biiiitus c celo
mifl35t pluracB ftilmina t germanos t farmatos cecidifle.iCcte? ad vtbe redies
In oia lujrune t obfcenitatis Jxdecoia .plabif .tSiladiatotijs qj armis i ludo ne
roneimitat^o^ugnauit. plurimos qs fenatotes interfeciR-r eos maiaeqs nobt
litate induftriacB cpodia-c aiaduertittquofda .prmpfil : vendidit etia .puincias
•z admiftrationes.fuit fotma quide cotpis tuftatvultu infubido vt ebtiofi folet
■z fermone incbdito capillo fp mcatoiadur^ coma -r barba timote tofotis. ITe
pqtib^ei^ flagiciore vite vtbs pena tulit . £apitoliu fulmine ictu cu egregia bi-
bliotbeca maiO? cura parata cocremaf jm^es bec^ate ad imitatione augufti co
modu appellari voluerlR^dcg poft moztc abiogatu fuit. -Cande monims bit^
mani generis boftis adludlcatus eft.Stragulams In bomo vefcaliu buodeci-
mo Imperi) fui anno t menfe fcpttmo c medio fublat^^eft . £otpus eiiis vt vnco
traberef ateg tn tiberlm mittercf fenat^T populus poftiiLiuit.Sed poftea luflii
pttnacls In moniimern adrlanl tranflatum cft.
D£lius gtlnax ccclm^octau^ro.Imgatot nat^in appemno i villa martl que
poftea marcus ptetote fecerat ptime legionis regedeiftattcB rbenas t no
rlcu ab boftlb^vindicauit.ceinde pjfeto vtbls cu mtnflirn%lt.c6modo pluri
mu placult.fact^leiragenarlo malo? Imgatot rogat^vt vtote augufta faceret x fi
Itu cefare appellaretild facere rccufauit: teftatus fufficere ij» Ipfe Imgaret imitt*’.
£t cu i Imgatote aiiarlcla ntbil mrpi^efttcu illiberalis -z foti^df baber^ qb^ biV
midiatas laaucas x cardos coululs apponeret; faflanu nuc^puato couluiO cb
medlt aut airciil mlflt.fult aut feneje venerabilis imlfta barba; reflejeo capillo ;
babltudlnccotgls plngulojciftatura impcrato;ta;eloquecIa mediOcn x magiS
bladus c^benlgn^-Zandenemie pdteete a tultano lurtfpcrlto m pallacio occt-
dtf.^mpenil fulmefe fcito.£n tauflus quicLa vn^e tungrjs in Ira x tlmqte imU
tesioquedo adduinflcRbafta in pect^tinacis obleclt.-Cuc ille pcat^iOuailto;e
toga caput operuit atep a ceteris pfoflus eft.df^tlues em eu x aulici odio !
rut.ppius mojte eius indlgnlfliuie tuliRib g fenatu in beqs relatus eft.
CXVi
teca SmperiV
mtoiuni
ludus antoni
nusConiodus
diuspernuar;
I2>idius 'luiia-
nus
pafle amt:4 ppetua ediem copofiutXctcrt iiiUano nepote ^ ^ ^
pfultl fiilfle laibut.cui^.pgcntto;es ce medlolano fuerut.f iiit aut bo pcflinniSj
miferrlme vlues ;vn odtofus ppfo cefertus ab oib^iqinqs feptlmo mef^ofta
CR tm gare ceperat apud ponte mtluiu vlctusia fenero clutll bello x intcifccFdt
^^£uerus ro.lmgato; lullano bldiO interfecto aflfi-Ica onudus Impenu obtl
2^nult cui duitas lepti pater geta malojcs equites romani mater fuhna i p
ma puenda cu IriS greds x latinis Imbuet qb^erudltlffim^ Inter pueros ludes
vt tudoc fedlt ctrcuftate pueroi? otdtne ac ludicaretiteindeftudiou ca roma 'od
mticelnde fifct.pcurato;;moi: mbun^milltariS g gradus alios vfe ad Imdiiiiit
guenlt;par(?admod6;natura feuustmultis bellis laccflit^;fq;tlmmc quide i e
publica l5 labodofiflime gubcmaulttpble tn admodu ftudlofus ftiit; fons par
tbos X adlabenos fugat.arabes aut mtenotes Ita bculctttvt regione eou.pui
da romand faceret.lfe*3'c obte tnupbas vt tn ei^arcu fub capItoliO pofito adbuc
apgetpartblc^arablcus adlabentc^cognoiat .£pfict)S P^ca pubuas wbeui
ccotnault.na x tbermas fenerlanas -z feptt5onin cdructt.£tbmut parcifum ;
ejaguiS veftib^^vfusllegumlniS panj' autdi^ivlin allqn
Qncterignar^jipfe t)eco2U8iipfe i'n^^ .pitiilTa barb^cano c^itc 'z crtjpo^ vul/
tu reueredustcanorus voce.l^aflm qutddd vf(® ad
tande varns x glculiS btftrabif .blnc aprfcCTiuo nigro
tus codtaueratiblnc a clodiO albino que tn in gdlta nq ! j cburacu nallle mo-’lf i
S.iurfijsrq;
0nent3f02oj£i'u8
E^aus angbj? rejc: coilUrcgt^sftiftiftlt^apjJ attgloa
fcu bnttlnos regna accfpicns a bno vocafj epram
cleutbertoponfia mapo mtfit.<in3 rogabaf w fc ac fn-
‘oslnjtpiano? numero recipet. qaarenigactfi t bamta^
^na viros opanios eo mifit.qui:rege ipfus acppRnSjaptii
5ara.£rant tum in b:ittania ponnficcs <[n<B vigintii
quos flamines voabat . 5nter bos auttres arcbimmw
nesbabebanf: quo» t loco tres arcbiept pftituti funt.4j}
/ 1 tboflamiBu fo loco i^mittua eccfta patriarchas inftttutt.
^eni luci^baptifmo fufceptotmo^: imobilia cuctapBdes
^igennliu templis collocata jcpi' ealefijs ampliata comto .
‘iRelicta patria regnotg gallia ingreflust ccindic rljcua pe
ti^'t g aus:iifti duitate ad cnvimfcm v?b^ pJofictfpcbaf *
bos populos bno fubiagauit virtute ac miraculis clarus ibi in pace quieiut.£meri'ta ant lotot eius in ca
IS 5>pellato Igne martyno cozona eterna meruit. £tus feftiuitas terrto nonas tscml
btis celebtis bab ef .XotacK bauana 'Z rbeaa inter alpes jcpo acqutfiuit. _ ©lonyfito cotin
tblOJjJCDuCOpUS
ftellolintamo trimis
itiscelebtisbabef._
lEroguspompeius
iRogu pompeio btfpano biftotico flotuifle coi
^Jlftatjeo cp toti'^ otbis biftotia a belo iflini regis
aflyrto:;: patre vfcg ad monarebid cefaris latino pfcn'
pfit fermone.t tn qtuo?;'? qiiadtaginta ea biftinpt W!
btos.quo? epitbomaideft abbjeuianone.iuftinMS
biftoncus fecit. , ^
O5onyfiacboa'ntbi'opepm fotberfs tpibnuifle
fufebi^fcnbit qut tate eloquftie t induftria furt,
vt nofolu fue ciuitatts "z .putncie populos . vera easj
aliarnv?biu5ac.puinciaraepos fuisepRs erudiret,
i^nliriictus em pauli apR cocmna facilime potuit fan.
(titcjtf X eruditione alios in olTtcio ponere. fuifcB eru'
diuit ep&s et: tjb^vna ad lacedemonios alia ad atbe^;
m^esuercia ad nicomediefes: quarta Po ad cretffes
acdntaadeccRaspoticastaretaa adromanos fcpfit
ptiflle. fuere -z alq coplurimi vin' cocoflirnt B tpc;.
feeodocion genere aflanus' patria epbefin^ ytr
Cjlcocoirim^aclratifciaiflint^iterci^&iuina^fcpt»
raru interptes cu fuperio jib^ flotuit j qui pteter tnter^
ptetaOone -t ti anflaoone etii alia multa zx reUgioms
•rpiane laudib^ reltdt rnouumm . bic taciani vin eru
dltiflimi pdico an^ i berefim incideret &tfapuFfiilt,
d&apmeto appellem berencufcriposfuts pcomo-
' detmdet. qd tvu que colei-et fgnotare fe biceret .
firmabat dn jpm nd Ceu in veritatetfed boiem in fan
taftaapparuiflc. ,
^rvicmcnte pfbnij aletadnnu viru egregiuy era^ ;
tAdiOlTimu cu bis floniiflc biu*’bicronym*' fcnbtt
qui multa cofcripfit e qulb^illa funt ftromatu tddt va
netaoi Itbn octo .l^ypotipofcon id eft tnfotmaOonus
libtl tonde, cotra getes vn*’. bui^aot bifcipulu otigc
nefuifleconft3t.emntTeiuseprc.
iT"fepolloni^ fenatot roman^r enidfoflim’' cum
yf p^ftcatu eleutbertj pajc eccRe bata fmttfol^ ap#
poloni^ otatot infignis martynu 015 pafliis eft i babf ^
ta pti^otone ce laudtb^cpianc fidei j tjd illis tetb^ ca^
pitale babebaf . infignc etia volume comodo obtulit
■qd quide piocudc i fenam le^ fecit.poftea a fiuo pdi '
' ^ cpian^cet.i 4*Rarmaf|' .p jrpi cofeflione capi
tetrucat^cft.d^ojtuoappoloniom&eberefesinualuere.il&arcionis ^ppe fecta _
varie Oiuifii eft. aUj em vnu ptinciptu fatebanf :alii buo.altf triai .ppbmsab^abat.
0£rtullianu aflricanu patna cartbaginenfem cenoirionts cuiufda pcofiUans filiu t vira w
CertulUauus
Unina
manevJ
ItJUe V2Di8 tuiciia adeo Otumciu» t uunjt# J4VH I Wii^* VV ii wiwin/vi vvwn u w
fit. auaobtem -r multa volumia p ottbodota a catbplica fide coponere^it.mipt vfc^ ad bwepiw
te. vidiego inquit bieronym? paulu quenda cocotdie qd oppidu italie efttqui fe beati cipaani notano. »
ipfeadmodnadolefces efletromCvfdiflcbiceretjrefcrrcttB ciptian» «0« apf£Btertullv3m.lec«bnevu3m
biemptetcrqllie.
•6e^aem0mucii
cxvi
C(0fccutto ^piano^z ^itta bi'8 annfs ira ac luffi» 0cucn' imgatojis inkinfapfittdi ^itws a «erone pre
cutionc i apianos moiiet^otinuo t« varijs pfailis t bellts ftirtrabif : btumacp vltto in ronianos non
ccfurt.qz moj: cimlta bella miriiimodu eos atmuW.
B^yrenenseps
«nuere. 5« <1U3 pfecutione bi pjcsapue palfi tnueniunf .
J^7r^eu8 Hugdunefis epifci^^jvirbocnflim^ts^Sianclcnns spiid cande
e tube .p cbjifti noic martyr efnctf .floiuerat em manmc fub eomodo p?i#
Ppbcaipt maityil (vt biuus fcnbft bieronym^) Oifcipulus foit. a quo cum
CTuditimm^ cuariflet.4nc5 Ubjos aduerfus bcreicos fcriput.T cotra getes altiid
b:cue wlumentt cc OircipUna altudtT aha plura, ©emu fo femente ijac pfecu^
tione a feuero pofttus in Ouos collestcn i vno auce:i alto ydolu pofuiflet vt rnoj
te p cruce vel vita p ydolu eligerencu populo tn ad crucem ventes: oes martyrio
Dco:onatifu«t.4.kar.5uli). S-conides pater ojisenis
iconide ena aleirandnnu majjm ongems patrem ,
viru qindej opttmu fub bac prccuttone palfus fit^
Ille cufebius cel^nenfts fcrtbft.£ui^qutde martyrium "
otigcnes Dtcimo feitai pttnacts anno paruulus fubfed
n ) ^e^uerattnifi OUuna btlbcnratione ad multo:? vttlita-
teferuatus p matenia folitudme impeditus fuilfet.
I. ^ Publicit .pdtrcT danite cofiteri !xcreuiflet:noctc
j 'iimpHit.T fte puera a tyranno?: cede referuauit. 5pfe
Wt
Ibapetua-rfelfcitas
tlippt tUuftrtflimi romani: qiu mifliis ftnt a como
... virgo pulcb:alibcraltb^artib%udtta.cu5ptbo«:
lacintbo eimiicbts reltais parettb^p belenu cpifcopu baptifata txinde vinli ba
biiit i monafterto oegebattp melancia femina ceoppzellione accufatatt ad p:e/
fcctu adducta parat! eculcis x flamistcu tunica qua induta erat fadtfict femta ap
paruit olfies fe ftlia ei^. facte eft gaudiu populi cu ttmote. d&clancla em cu to.>
ta OomoOtuino ignecolupta eft.iDemtojes baptijanf cutota familia . '^ollea
cu matrcT fratrib^tpnatbo x tacintbo roma reuerfi funt plures Cfemplo virtute
ad ftde.puocaruRptccipue bafilla ad caftitate ppetua animautt:quaob:e5 cu tna
ne facrtftcare nollet cu latro alligata in tybenm .pijcif .fatro rupto illela pnianfit.
Cande poft varia totmeta Oic natalis Oiil mlfTus eft fplciilatoj qut ea tn carcerc
ncuflit.cui^ coipus no longe ab vibc in ^no piedio fcpulte eft.
pullus ^ciifcbius
martyres
£rpctua qj « fellcltasmatrone 4dc ratKtlflime.
mJi X ipfe i maurltanla tlburbltano? eiultatc cii rato
cato fatitrmno x fcciidolo nonis marctj pafle funt. illa
cu fecudolus i carce denllTct ipfc fctilfimc mulieres cu5
rcllds bcftifs tradite x Oilacerate martyriu ptemauc .
Srcifiiis Irflmo?: pharcba fuit ctra tpa vlrtons
" pape « feum Impatonstcu lumiartb^ln blc fole
nl oleti ceelfeRaqua tnfildl lumianb^pcqnl x no aque
tn pinguedine va la fpledoie luminu reddidit clarloie
a tefttb^ falfls acciifat^ 4 Oluina pena moleftatt ceferteS^
lote pettjt.Cande cu f feniO pieefle no poflrt. aletran *
dacapadotlc cps ciicefideriOlocoafaaoztlrflmap'
rctrilTcRaudlta eft vof.SSiifclpltc epm qui vobis adeo,
Ocftlnat^cftiadmittac narcllfo bicrofollmttane eccflc
gubcrnacultl fufceplttcetnde martyrio coronat^ eft fub
Jxecio|ardcnte penecu tione
* * " ^ vlrl nobl
augufto.p
^ _ . i «1101118 aco'
rinie Olftietemndefufttb^crudellltlitie cefl . 0cd dt tn
cel laude adbuc pmaneret fldellfltmi vfcB' ad eimirio-^
ne fpils mactati fuercit.S.kaf.octobns.
^^llus fenatoz ad boni Ooctrlnacopunct^ crcdtdlt
i rpm cu bomo fua x baptirnm p ruffinu plby tenl
Iflarclfliis patrlarcba
(gufeblus poteaan’
Ccralaret. (gurebi“n:indc coip*’r3pte8 fcpeliuit.to vltcl
^ >1^ ludet: pceplt el lingua abfctdl q abfcifa Liudes cecl-/
nlt i6 antom^ credidit 4 1 via aitrelia cccollatus cft.oi/
fcbius Dande tabiu pUlbatts cefus quteutt tn Dno.
:6cmeta0 mundi
!
nadfi4etr.idii^:tt.intcrbo8autvJleruniiviVupftantifTttiiubCi3te cecilicfpo-
fumn tibinau ci^fran 4 poftea martyiiu pftati aio mlcre . bic multa coftituit
madauitci; ne ds «xcctero in epm eUgeref mfi pn^ aut facerdos aut piaconus
colccrat^fuifrct.£iufde cj? tumtutu fuit: vt cccfia pdia ac fundos a fidcUb_ ob
latosrccipcttpanteicu.puent^cleriasotb^irttuiijnibilcB cinufpta puatucet
fcd m coe bonu qd bodte abolcuit : tata ell: boim rapacitas t libido, at vbi c%
otdinandib^dnquics mefe PecebJi babtt] pfbtos noiieibiaconos dncgt epos
noue creaffct.tplc nono kaf.iiinij martyrio cotonat^ cil. x fcpulr incimitcriO
ptcptati Via tiburtina.fedit annos quatuojimefcs bcce; Dles.pi) . iredcs aut
Oies.OT. tum vacat. , ,
!0ntian^pap3 natione roman^patre calpbimiioitpib^ alepandrt impato
ris fiiit.anno ab vjbecddita.bcccclppiitj.anno ’i>o ;cpi.cc.t.i:lvuj'. ®ir 4
de optim^atc^ fctiflim^.inftigantib^ racrificiilis idoloK madato pjicipis ab v? '(bonnani
be roma in fardinia infula cu pbilippo pfbio cepottaf vbunftas calamitates
X graiiia totmeta .p fide t:pi in lardinia paflus tande motit .Cufcotp^ poftea
a fabiano potifice roma cti magna veneratione ac toti^ cleri fiipplianonib^ re
pottatu eftiac fepultu in via appia in calipticimiterio. vipit aut i pdttficatu an
Dis noue:meirib^4fi®ibteb^£iuob^. vacat tu? fcdes martyrio aiis bics’, bece .
O0ta cp in dbufda biftotijs babct cp cyriacus fucceflit pociano imediate
X papam bimifit vtcil virginib^ martyrio cotonarcf : p ro tpts boc no p
mitticvt p5 in legeda vndecim milm 'pginuibuc tn anno vno x trib^mefibus
fcdifTc fcribut.Jin catbalogo tn potificu pofit^nd eft cii p volutate patrii papa
tuiceflit. Snnomundi.y455. Snno cbttfti.a 5 4.^
fl1ntbcrus papa natioc grec^pte romulo potifei; creaf. vir optimi ftatuit
vt res gefte martyru biligeta- epdfite a notarijs fcobereiif . Cdfcriptas
recddi in erario ecclie madatiitme vna cu vita bene agentiu meotia aboleref .
£cnfiut ite epm oiniflb j5mo epatu ad alia neceflitatis ca x vtilitatis: non fui^
ipfi^fed creditaru oiuii pofle oafFeni.^nterpofita fumi potificis auctojitatci
qd bodie a plerifcp; p fit ad vtilttate .ppjia rcfpicietes tmo voluptate vt babc?
ant vnde eapilet ad vberiotc femp refptciut. nd quot oues x q rdne pafcende
fint qrentcsiqd eftolfictn boni paftojisig fcifcitates quam fingulis anis ince
cacerpi^poflit.ix cura aiaru pua fit nietio.te augedis.puetib^ magna quo mul
ta iunteta -rpluiys feruos ^ eos 4de ignauoft ftolidos comi alat. Sntberus
vq cit vno tnutto epo creatoimartiriil fubies i cimiterio caliicti via appia fepe//
lif.iij.nds ianuarij.fedit anis.ci .mefe vnojbieb^ i-ij. vacat tu fedes Oies.pii)
n^ 5burctus x valerian^ ciues romani pclariflimi Iri
%Jlfres quos eo tpe auctlio cecilie viban^papa ad M
fide traducit latitas inter fepulcbta marty^zipoft bec
almacl)i^pfect^v:bis audies eos cpianos t elemofy
nas biftribuetes cdp:ebendes:poft longa cocertatione ,p cpo martyriu coftatiti
aio palTi funttquos dmo fuftib^ccdi duriflime fecit: x tande5 gladio interfici pce
pit.d&acimf Vir illuftris 4 eos in carce cetinuit cpian^ eflect^ ta biuplubatl cefus
eft conec fpm ecalaret.Cui^cojp^cecilta cu valeriano x ttburcio iuflit fepeliri.i 8.
kalendas d&aif . iCecilia virgo
^^iScilia^go romana co:po:eo cecoje mojibus ac
VJfctitatet laudabili caftitatcfpledida: quaparetes
ei^vnica babucrut cu regif s dmicijs . valeriano ia bicto
|t aiobiliflinio pauieio iuueni miimomo copularut. quem
vnacu adcredendu incpm pdocuiflctc;^j!!®»4i«®
cos in tolerada paflione fua fuauifliiua boctrina x admonitione inducit ad
tia.!0.ua coditionectia virgo ipfa fubijt i bomo paterna, ia antea fuo rogam ab
vtbano beo bcdicata . Cii poft mojte amboi? almaebius ambop facultates in4rcM^^&^J®>-v
re cepit. Cccilti vt cdiuge aftare iuflitmiandas vtydolis facrificaret. Sed cuj adllj^MpW
Ixxa paretib^v:gct:bato pclaro rufo cp nollcttcu fc.pfitcref efle cpiana. ^uflitfea
ca almacl?i^ i a>mo fiu buUenti aq biit nocntCBCOcremari vbi illefa mafit: q
to iuflit c.i i balneo tecolariiqua fpiculato: mb^ictib^pcuties neq^ caput ampu^^^li^y^^B»'
tarc potuit.£t q: tverem erat ne quarta pcuflione tccolladus recipet: ca femiuiucnte reliquit, teindep m'
duu oia fua paupib‘^biftribucs x qs ad fidejauerterat vJbano papcc6med3Uit.bice8 triduanas a biio po
ftulaiii mdiicus vt bac cornu mea ccciiam cofecrarcs.bis biats (pifi emifiti tCuius cojpus vibanusinter
duos epos fcpeliuit.ib.afla eft aiit bcatiflima virgo circa annos bni,cc.cc.tpc Slecandri imperatons .C*
kalendas Cccembns.
!
, , .^cxtaetaemnoi J^oUu cxvii
pjcdtcti fcum mi^ciu aurehus antomnus aracalla iogttonicn ititca ^mpcratoa
A>fiHt;roiiwno¥imEato^reum)8emcficbo:aaad^^ .wntai.iip ^
hos&uogujcccflbzcsieliqmtbaflianu-tgetatfedbairiano nome antomni a
fenatu vomit iiTOom.^tac^ eft.dl^.aurdi^ntontn^ pncg fucceflit. nas
geta boftis publicus mdicat^lcft ac intcrfect^.cu ad vitajei^otbus .pbtts cdta^
niinatamtm vel macte qt papinianu lUris ciUiUs altera afilu fua mauit nccaue
rat.*lt baluau fumpto a fenatu antomm noie impcru potitus eft ac aracallc
©aflianusaiwomnus
Caracalla
ivcojebucit.^mibilei
^anatiptcrbabeofutdadftatuas minctffent
IIJUC poltrOTO bus bellu in partbos mouet! apud edeflam -r cotas ctrcuucntuf
•tinpu' fui ano mefcfecudotuircgreflusetat] qdrasefimutcrciuanu
ali) eu 3 macrio pfecto occifu futfle fcrtbut.cojp^ci^atoninou l^ulcbjo illatu e
Ol^ili^iacrimis intctfecto caracalla impius obti' Diadumenus
nuit.d pfcct^potjcrat.cd filio t albino facti iW'
patotes nibll meotabileec tpts bteuitatc geiTerut.na
impius cou bitoi? mcnfiu r vm^ anni fuitacditide mi'
litari DtiUdc occifi funt. d&acrtn^ em ab bcliogabolo
apd antbiocloia interfectus ert.i©tadnmen^aut a pk
antomnus bictusjad cu pue? ccercitn p conatione in
clinauit .p impio.fint aut puer oim fpeciofim^ftatura
logiufculajcrineflauomigrlocuhsmafo bcdiicto ad
oes bccoeermcto copofitoiojc ad ofcula pato bic vbf
^mu indimieta coccca ^ pmpurea t caftrefia imperi)
figna accepit quaftfyderc^cimcuitvtamaref ab oib^
Clodius qs albinus i gallta impato? biCtus be nobili
famllla.bl aiit cu para imparut tus vf macie qj nlbll meotla blgnu gclfcreiqul
da noia coi? ptamlttut.eiolus tu albinus ob edacitate nome allqb apud pa//
ftotes pfccutus cftivt ait cotneliUs.q centu perfica cdpana. tvee melones Do^
ftlcnfcs dng«as ficus paflarlasiqdragita oftrea vna cena comedebat,
ffiSrcus amellus antomnus q varius ctta blctus eft Imperiu fufcepltiblc
vt putabat caracalle filius ec fem lamlra cdcublna fotmoflflimaicrant q
bicerent eu vulgo cdceptti.romd eentes magna oim ccpcctatlone impius ade
ptus. ll^cliogabill nome fumpfit a folc culus facerdos craticdlto temploipbe
niCcs em bcllogabalu folem vocant, ^s matre fua In fenatum rogari luflit fo^
lufcg oim im patoi? fuit fub qmulier loco vlrl fenatu ingreffa eft t fecit t i colle
fenatulu Id eft mulleru fenam.Scd fymtamlrc fenatus pfulto fimt facta rldlcu
lo be legibus matronallbustq quo vcllitu Incederet t q cui cede aut aflurgere
Ceberet u .i. . ..u.i — ....ni ..-r, „.r, a-
d&acrlnus
oplllus
dlblnus
Hh. Surclius antomnus
Itiieliogabalus
>n'
tC 5"
inifittt .pbjofas mulieres femp boml babult
folare viru(ad que vulptan^fcripfit)c medio tolli luflit. ©Ignltates aut "t bo^
notes malis ac fiagiClofls comittcbat.ptimus romano? mSas tiapfas arge
teas babult. admonetibus amicis: caneret ne ad Inopia redigaef . iRndit qd
melius cg vt Ip fe rnlbl bcres f im r vcotl mec.s@pp:eflit i tricllntisverfatilib^
parafitos fuos violis r flotlbus vt aiam aliqui cfflauerlnt llbldlnu genera q
da inuenlttbac vero infanla adeo cotemnl ceptus eft vt tumultu militari eco?
totlpfe cu matre necaret . Slut cu a a faccrdotlb^ firls blctu cflet vl motituras
eu parafle fune feneo -r cocco Intottu quo vita laqiico flnlrettparauerat t gla^
dios aureos q bus fe occldcret.S^cd nlbll valuerat occlfus eft p fcuiTast-r per
plateas tractus fotdidllTimetp cloacas buctus -t In tlbcram fubmlflus eft qrto
impcrt) fui anno.biC finis antonlno:: nomini in repubhea fuit,
^^Jletander Interfecto vano bellogabalo accepit inmeriu.na aureli^ alcta
rjI der fcuerus vtbe arcena genitustcu antea cefar a lenatu ejfet appellatus
inde auguftl nome recepittcul mamea mater fuit tplana. fiut aut vmcu virtuti
ctempLiradcoponedarcmpu.vlao fuperloupticlpu labefactata anlmu adlecit. adiutotes adbanc rem
babult luliu fi ontinu vlru bocufliniu. vulplauu -r paultl viros i lUre ciUlll pteftatlflimost.pcul oipompa
r amblttone vljntterat tate ptudetle vt a nemine bcapt poflettpccunlasn: adulanones ptepflt: gemas re
fumou virou vndtos cotiutfitas In foto tiafitotlo locanti. tbermas q bodle antonlne vocanf
legio nes etauctotaucnt: q fcuentate factu eft vt mftjtarl tumultuapud magncia In gallta occideref • terclo
decimo Impert) anno inftigatlone majnmi . ptlnccps aletdder inclamabat' feplus cp a qulbufda tpla^'
nis audiUerat -t tenebattjdim p ptecone flgnlflcault cu allqiia emendaret, qd tibi fleri DOU vtS alteri ne fc
cens.quifniam adeo Pileeit vt m plateis t tn piiblifiSOBibiis perfcribi lubei et, .
^crtaetasinundi
fim impitsnaiirttqiu Tjtpin c^: lofipb x mana iiatu purum botcm Oiceban -r lege ludaico ntuferuandam
p:edicabat:boc tde x fymaebus icuttcbat.Supcr lectu preterea plumis ftratu nn® bojiinurt x a carnib’
ic oiuo abfhuuit.fgt in tm caflitatis amatoj fuit vt jelo ftdeiUtcet no fm fcjaj fe cafir3umt.&Kurilld q6
irt cuagelto btcit x fi puerile babef tqj funt eimucbi cjui feipfos caftrauertit .ppter regnu ai. ©b eius bq
ctnna x eloquentia x artam vita a mamea alepndrl InTperatqjls mater bc antlocbla accerfitus apud cani
in pclo babitii8tmulia'e tplana fide edocta relinques: in que ale;cander flli^vnic^ius niit. Canti aut itt
gent) ftiit oalgines X boctrine vt fepte notarij flbi iniilce fuccedetes bomlnl v v fufriceret • Ctbaarlos ba^
buit totidem x puellas appnme eruditas quos oes ingenij copia x vbertate effundendo «xfatlgabacbuc
quide X fl bofte ftbl poapbirltts CErumpfcrit i:pianl nois accrrlm^peifecinoj. JIta tn interdu laudat vt nuc
boctflii mii pl5m pzlnelpe vocet. €t blcat eu oia platonls fcci eta confeattu.Scrlpfiffc oalgene ad fe;: mllla
volumlna.libzo»: bleronym^ipfe refert.i?rrauittn(vt aiigiilHo -r bieronymiMalacet)in gtofcB:mai:ie to i
libzo be pnncipatu que perlarcbon appellauit Inde oalgeniana berefls ,pcemt:qul bleut i:pm qncg ep tua
;nm3 miferlcoadla nd folii botes If x apoltatas angelos fo:e redepturu. Jufta pfalmlfta nd In ppetuu Ira
fcet be^ecfi Ineternu cdmlnabif .^cru Ipfe oaigenes vt quida alunt In fcripto ad fablanit papa pniam bc
male .piatis agere vldef .£aufam fui errojis refiindiit certi in ambaortufim emulu quenda qui nd emen-
data In publica .p tulit.^deo a ndnullls vt ab eiifeb Io x nifflno t alqs egmaiate laudaf . £ccR3 qs ndnulla
ei^ fcnpta rectptt.©eni® anno falutis nre.a 5 d.£t etat] fue feeageflmo palmo beficies apud tyru fcpellf.
Julius ffonttnus ftutit ndnullaea in facultate cdpofuit q adbuc ejetare Ctipbo
vldenftquendnuUtallo tempoiefuifle fcnbtit tanta
eft brtierntas tempo?:.
3* ^llu giioc^ frdttnu pbm x in omni boctilna faen
s tlflimu cd fupertojibus floainlTc x aleeandro au»'
liofulffecdftat. iDatlpe multa copofmt-Ealejcandro
^ ipfl ad res cdponedas adlumeto fuit.
anallb^ q offerebanf i lege x be blulfldib^q cu eoluba
X turtiare ab abaabarn ponlf i genefl vir em eruditifli:
mus fuit.
Jnutius Item feli); Inflgnls tu5 rome caufidlcus
A aa blalogit ferlpfitiquo cbjlfhanu x etbnlai blfpu
' 1 1 i^y^fato X contra matbcmaticos quaeg ftllus fuperloal no
cduenlat cuius etia iactanclus meminit.
d&bzoflus grcc^biaconus p bqc tepus cdfeflrio//i
•Tinis glojia plurium inflgnls fuitibtc pntno mar
ctointes etlftens ab oalgene cojteptus biilce glone infigms.fuitibui^lnduftrla x fumptu etia ad buuc in-
finita ojqjene s bictault volumina. <5ed x Ipfe vir nobilis x no inelegantis ingenti obiit earaan nioJtes
otlgenls.lRepjebefus a plerlf® qp vir locuples amtclfui fenis x pauperis mones nd rcccudatus fit
Sgapitus
Ibojpbimisplis,
eras mundi J^oltu cxviii
©apinis illuftn'8 adolcfcetu Itia g boc tcmp^ apu<J pjcncftina labtnoju j
'VJbe quidcnis luflii alcjradrt inigatons martyrio cotonaf . 5pfc ci ctl dit
dccim eet anno? -r amo:c ppi martyrio flagrarcttab impatojc cdptcbcn)
dir .1 pzimo nciins crudis ccdiftamde vtbis ptcfidl vt facrificarc copellcrctur
tradit d cn&iiriflimotfqualidocarceriftatijrediifitvbipciniozbics cidecibu
oem iicgauittinde eide ptefidi cfibit^pnmas ardetcs cide fitp caput ei^ appom:
lufllt. t ai gfas beo ageret flagellis tterii cedif -r nudus capite ceojfuj verio fU'
fpedif biilienti aq cojp^ei^pfundit adbuc martyris tpl mattUas fiegiflent
ptefes et tribunali cottues mne emifit aiam.iQuo audito impatoj' ai leonibus
obi)d p jccepit . Sed fere mafuetefacte pedib^martyris fe inclinaueixit. videres
rceleris miftrl tulerut fanctu martyre t inter buas collinas gladio pcuflcruntfub
'bie.tv.kal’.fcptebjiS.£ojp*’^o eius a tjilanis nocte fublatut tblbe miliario ab
vtbe p;imo pofinim eft in farcbopbago nono nutu biinno intieto.
/TtSrtina romana virgo t qde fetiflima p boc tep^ ©uirintis martyr
IXIai ctlnnecbtiftianc veritatis viminfcBeiretmtt -
lier ab aletandro pjlnclpccopjebcnfa cntpm; nega^^
reoino recufaretblueifiS tojmetop generib^criiclaf
eu em piilcbaruiia erat i ei^amote etarftt.etbottaf cp
ad ailtiira ydoloi? vt ea focia imptj' babera . Spolio
autina^aduaitucomlnut^^eft: ao emfevouit mae
“tcotpe calla. ?itfla belndc cedi t i carcere pofita tn q
i menfo lute gnifa t manu biis'tabula fcrlpta . cjtia ma
gntftcata funt oga tua dne ota) lapta feciltl . lulflt po-^
|flca ea ettendl t mSita eefpatis inaditln oib’ tvum ^
>glojtficas. imlfliis leo ad ea in cunctis illefa ai t fide
i imobilis gmancra gladio tandccefamaityn) palma
pjlmo Ole Januari) pmmiit. .
Q^lncepteterea roman^patnci^ t ipfe vna cum
iiilita matre bact^eflatc apd romana ctuitatej
salijs tnuaabllib^ fecii luctis martyritiydlb^Julfj co
Ipleueriittbblftojlaeop 'Inter apocripbos reperlaf
£rlllus arabs boltfen^cps vir Oocnflim^ cu all
A!)quatotpeglojioferepflcteccriam ad ettremuj
lapfus i baeum q tpm ante incarnatione fuiflc negat
ojigenis tn ope ad veritate reduct^ varia poftmodus
fciipritopufculatm3)rie’&o epfas aliqt:db^ottgenl,p|
I fana Ooarlna gfas agit. £ttat aOlalogus otlgans*
r bmlll tn quo berillu5 ba efeos arguit .
fi!@^pbtrl^atbente^lS pbs -r qulde etcellrtlflim^
p bcc tga matis i pteclo fult.d t fl otlgemS pte
Ibytert ptecipu*’ amatot t laudato? finlfet t cbjiftlani
ttinoisacerrim^pfeaitojfuitftppterea multas ob-
trectanones t blactratlones p oztbodota fide igeflit
tqs Olu^augullin^refellittb trinitate pfecta ponattblc
'qj Inter cetera yfagogas.l. itroduaioes ad areftotef
catbegojlas.l.pdlcaraeta adlecit t pfcpflt alta mHa.
BJpoltt^ ciilufda ecclie eps: 4 rone pafce t tpo:?
canones fmpfltvfqt ad pjlmitannu aletandii
r Impatons.tvi .anno? ctrcuUi repant t eufcbto 4 fup
1 eodepafca.tit.3nnoparculiicopofultoccafione Oe^
Jdtt clar^babet.Scrtpfitctia nontillos tnfcrlpturas
gcomentarlospjcctpueetamcron ■rin.ppbell. .
X® Ilum qj aflneanti inter fcrlptozes fui tpls nobl|
liflimu biS tgibus fuiflc t flo?ulfle(Olu^ bla ony* _ _
nms rcfat)!£Iui'us quini® Oe tcmpojlbus cttant volumtnatt Oc trinitate pagradt volumen pafcrlpflt.t:
ad magnu ojlgcne epfam tn qua oftcndlt fufanne fabula apud bebzeos no babm contr^uej oocta cpfaj
fcnpfit ojlgenes.blc cu Ifantj culto? t amato? cprtaet -r multis Olmciis flo?act apud cefarca paldhne v?
bcm bibllotbcca infignem fuo noi codldlt.tcu bono?abills plunmfi babaef fub . m. aurelio antonlno
B^lpolltus cps
^cmcm mundi
E
abianuspJpa
m via ce futuro pouttftce PcUgedo p^ ntlflCUm
Siuba fuper caput eius afbtit r ficPiuinit^elcctustllatim p fepte Diaconos re
^pu es Dimfittciui anotarifs martyrii res geftas colligeret t ai cetao^ ejccni'
pluj: qiii ^:pt ftde.pfitcbanf .'Jlde q; cimltertu .p Dt^itate martyru edificamt
Stat «tt pteterea vt fingults dbufcg annis i cena Dm crifina renouarec t ac ve-
tus i cccua cbburercf .biii^tgc ejrotta eft nouaciana bercfisttande martyrio co
ronaf vbi cjcdni® otdinationib^ mcnfc txcebti babitis.ptefbtos Duos
iuaconos fepte.cpos vndccim crcaflet.S^ultus eft aut i cimitcrto calijti' vta
flppia.citq.kar.fcb:uarq. quo Die nataltcin eius: vna cu Diiio febaltano celc-
btaf. bacatam Dies fc^.Sdbucmagn*’ illeotigencs(mrt£8 fublatl bcrefib*';
ie ozdine fidci femado multa pfcnpfit.fcdit anms.^aiq.men.t:] .bico- fi -
£onctliH rome.do.cpircop2?
'£tfmap:imucu5
-<!!^nouati*’v2btsro
me 'ptelbyter bis tpib^
cccTias Det fctndcrc -r fif
turbare curauit. ifcfe ob
cupiditate epat^oia Dt
ulna atcgbiianamifcc
batt-t ne potificat^ i ma
nus comelij cj fabiano
fuccefrttccuemret.ab ec
clefia ei fegat’: femet ac
fuos tdell
mndos appellabat.lHe
gabat apoftatas etiam
pemtetcf reciptedosce
!fe)acobrc5 cociliiiret:a
ginta cpo!?;totidc plbi
leio^ cuDiacoms pluri
busbabitueft.quono#
uacti' opinio vtfairaim
.pbaf, qd faluatotis ex-
emplo nemint pemteti
l^abianue
Cornelius
tenegada ftt venia. -t fic ptimii romanc eccfic fcifma finitu fiut . Slic etia bere
fesbui^tpib^pullubre cepere . 0Jtgcne8 em bcrcflm quojitda fiiftultt: affir-
mantiu alos boim vna cu cojpozib^lntenrc . iRurfucg f anaftafi(qua uri refur^
rectione vocat) vna cu cotpotlb^fufcitari.Suftulit -r bercfim belcbefataiii qiu
paulu apfm otno refpuut qutcg afferunt ncgatcm in totmms cbnftu uibil cri-
minis babiturutmodo integri t recti ftt cojdis.
©meli^papa natione roman^atrc caftluot vir certe crudinfltm^ q mub
^.^tas fcripiit epfas. vna ad fabiu antbiocenil epm ce fynodo romano 7 ita
lica atcB apbncana. alia ccnouanano berctico. tacid De fynodt geftis .'St ipo
iiib eplfcopatu
tu eius qin apoftatas recipiendos cenfcbat pcmtcntcs pjcfmim noiiatiis noiiactanu cjtra cc
elefia otdinaurt 7 i apbtica nieoftratu . quaobtcm pfeflcwcs qui a comelto feceflerat: cil macio ptcfbytcro
ac moyic lentietes ao eccieiia reueni veri conrenojis nomen aaepii iimt.vcra poitea initanciuiis bcrctiOS
comcllus centuccUas In ectliU mtttif .ad quecyptianus cartbaglnenfls eps tn carcerem cdicctus Irasmit
ttt.quib'’intellenl'C amlct calamitate 7 ccilij fui cofirmatione. £ctant 7 die cyptlani ad cotncliu epfepW
ne religionis 7 fidel.'(bnufffi In cciltu mittlf tnftate lucina matrona fanctiflima cotppta peni 7 pauli c ca
tbcdibls vbl minus tuta cfle vldebanf nocni laiat. "(baulti lucina i ptcdlo fuo via boftlefl collocat vbl ui
terfcctus fint.cozncli^pctru vbl crucis martynii fubijt. In templo apollis ad radi Enonyfi^ alccadnccps
CCS aurei montls.lij. kaf. 5uln. iCu aut mcnfc Decembn faaoa Inlaadoi?' ptatej
'bis fcclt.iSecius iratus fanctiflimu vlru plubatis cedi ateg celnccps ad tcmplus
mat tis Duci lubenvt flmulactii cius adotarct.^lt vir fanctus Dum ad fuppllcluy
Ducif ;oia bona ftepbano arcbldiacono comlflt.poft bec tercio n6s matj obtru-
caf.bui^cojpus beata lucina cu qutbufda clericis noctu fepelluit In arenario p:c
di) fui.ScdttannlsDuob^Dlebus tribus. Sedes. cccv. vacat. IS
O5ony flus alceandnne calcflccpifcopus vir Doctiflim^oagenls magni au
dltot bis tempotibus cplfcopus ceflgnatus.fedlt annis .1 y.blc In cypna-
ni 7 affncanl fynodl cogma confcntiens ce bcretlas rebaptljadiS plimtnas mU
fit epfa sjfcd 7 ad fablanu papam cc pcnltcntia vnam falpflt cpfe ad varios >
flllosDecclltoiDcmonalltatctccfabatlaoiDcperfcaitionccecij.atcgDuoslibtos/
sditerfus nepote epm -c ad otlgene maglftru fuu ce martyrio 7 alia multa . “
91
?l
Pl
m
bi
uc
ni
vt
pc
aui
flK
(
POl
filii
fh'!
mti
dici
mo
£
POf
pof
con
PCI(
tiqi
Bemem0mudi
l^olw
CXIX
%imtiiii8 ^l1tcato^ anno wbe codita.&cccclOTvii'. poli alcpddra
^ ntibtampolleacg bdUi m gcrmania .pfpcre geflcrat finc vl
fcnatns aiictontate impatoj eclcct^ cll.btc ce vico tracie viano bar//
6ctntU8:qi)oiz alter c gotbiataltcr ex alanis
gCTimscIfcpbibrf. ^tittpnmaqmdepiiendafuit pallotnonuq? pzoccr cS
laffonib infidiarcf -r fuoa ab incnrfib*’ vfndicarct.milttarcaut lub laicro cC'
piMcrat em magnitudine cojpotis pfpicuus: virtute tntcr oes nuUtes clamf
ro:ma virili cecotiis /mis mojib^.fmt aut ingentis flature vtr adeo vtpedca
octo epcederet.ibcde babutt tate magnitudinis vt poflea In .puerbn locu cef-
ferattcu ie longis x ineptia boib^piceref .inaciminl caliga reqmnt . 'Cate v e
ro bibacltatis erat vt vlnl ampboza vna ama^biberet . ^crii cu fc^nis a nero
iie cpianos piequcret anno tercio pollcacg regnare cepat : a pupleno adlcgic
gua obfidebat vn a cu hilo macimino mteifecmo ell. tanta aut fide adlcgiefes
p maclminu .p fenatii fuerut vt funes ce capillis niulie^ faccret cu peelfent nci'
iil ad fagittas emlttaias. ?dco rome in bonqjc inati‘onan templu veneri cab
ue fcnatus blcauit.iDJccj ralptozcs macinm t balblnu inipatotes p maclinl
iiu factos.maclniH aut cu ecercltu niiflus x apud raucnna bcllu paraffe. aqic--
gla aut mfl vicw:e no vidiflcilatint fcriptoies no maciinu fcd puplenu p ina
^intlnupugnalTc apud adlegia x vtcllTe. fottclde pupienus d dl macitnus.
4r^©;dianus poli maciminu tyramij imperiu adeptus (l@ojdian*’flliHS
cu partbos la crupeics ingtti clade fugaflet; x nobb ^
ItlTlmus vtr .pcoful cu5 filio pfularl legato lingato: oictus
crataut idoctogcnart^-rplunmls cuicijs pfuit qucaffrb
canuappellauerunt.iSozdianligtf Ouo pater •rfiu^.ainbo
ex pfiilibus magno afiro? pfillo impatojcs fiint appellati
l&ojdianus 'PoadoldcesaugiifluscEdarat^fei: annis Im
pcriii tenuit, cuj maclmlnus pter fenatus auctem Impium-
vrurpalfet ad tEturbaduj cuj tres ceclarauit impatotcs c 4
bus piiplen^ x albln^ i palatio intcrfecu. foll gotdlano im
pcrlu referuatu fuit.(li>ulus pziclpls bcc fuit pjccipua laus'
ad fecagitaOiio milia llbjoi? i blblloteca babmllc oi. Pcnicg ouj ad trmpbu
rome rcdlretino loge a romanls finibus pblllppl frau^ occlfus ell . (@o:dia
no fepulcb? mlUtcs apd circeu call)? fecenmt titulus bmol ardetes x grecls x
latlnls X peiflcl x ludalcl IfisiPluo goidlano vlcton fgau: vlcton gotbou: vi
cto:i farmatba? cepulfon roano^ fcditionutvlcton germano? fed no victotl
pbillpponim.
C[l?*illppus anno ab vtbecoditanogfteflmo nonagcfimofeptio redtictts
imlltu copif s e fyria t Italtavna cuj filio pbilippo anos 4ni^ Impat. buc
aut pmu Imperatote cplanlbabueretd dde millena adire nuneg ell aufus mfl
pfemis.poll tcrcius 'i’o ImpOT) fiil annu millefimus ab vtbe pdita annus im
pictus dr.vfi X feculares ludi cclcbtatifunt.4 ccntefimo qs anno repetebanf'.
Inllitiitl a valcrlo piibllcolapollecactos reges a fcculo nome buc^s : qd ell
bumanevitcfpaciu.Smbo deinde fraude bccij ab cccrcitu Interfecti funt, Is 01
uerfis i locls.ilTa pbilippus pt vcroncifillus rome occldlf.annls dnep impa
runt.^nter biuos tu relati funt.cj: dbus luniot pbilippus adeo feuerl ai ftilt:
Cinea'
ratorum
H^afimlnus
©edus
fiios fablano potiflcl ptulcrunob id odlus macimu cvclus In cplanos pccplt.
0£cius romano? imperato: d cpanonla inferiotl bitdallc natus, intcrfc'''
ctls pbilippts impcrlus fumputiodlo in cptanos ecardes: jpter pbiUp
pos eiufde feac imltatotcs. j&dlus ctullc qd in gallia motus fua-at opptclflt:
filius fuus cefare feclttroindauacra edlflcauit.cum bienlo pollea cus filio cefa?
re imperalfct.ln barbarico bello opptmlf c dbus feniot gurgite paludis im
merfus cll.^ta vt nec cadauer eius nufcg repertus fil.©igno certe banatus Iu
dlciOtd feptlma poli ncrone perfccutlone In cplanos mouens . multos fctilft
mos viros interemit.telc Inter bllloticos varietas otit : cus eutroplus fcrlblt
cp Inter ceteros beattlflmu laurentiii Iculta x martyre igne c?codt d lub ficto
flojuit.^deo Impenutxcfi' nonulll,plogdt.i0ulda bunc ccctu fcnlote fub quo paffus fablainis-rcotneli^
ponunncelndececiu lunlotecefare.t Inter illos buos gallu volufianu x alios impatotes fullfe aiunt.f t
pollea valenanu cu galleno fiib quib^palfl ludus Ilepban^T fictus fumi portfices ac laurefitis arcbldia;
conus X bypoUt^.BIdeo galtcnf blnomlus oirerif blctus beclus galipus. ^e? alld becln ccfare a pbillp
po collltutum cum In vita laurrtij' legif tvciUs cefar -t no inipatot fub eo palfum fuilfe laurenttS, twj ait
tiquitus aliqui cefares x aliqui augullijpoltremo iinpcratotes fuerunt.
tSotdianus pater
Tbbilipp^
pater
•(bbilipp^
filius
)
efiiccuttcme fetta poftncrc>«e.m3)itntn^ toigatoJ moiut i'n apianos cjUiS p^mpue Wccb^ i'n cto
(08 X faccrdotcs.veriim cum cunctos ccdtbus pcrrcquercfttcrao anno a puptcno aqmlcste vna oi
fiUotntcifccnistperfecutiomfimHl-r.vitcfiBcmimpofurt. ■ ^
0ntta bcatiflimu martyrii pbihppos impatojcs ad fidepi pucrnflc tra l^ontton martyr
diint biftojia.5ft£ pontius ftiit ftli^ cutufdas fenatotis vtbi8.cHiu8 pater x v.
inarcti8;niatenuUa.queptC0iia8tcmplHiout8 iBtra8 tbquoracerdos facrifiw \
can8 velaitie t tufula fa'Bdeii8 voce terribili att.B^cc muuer iB v^cto geitat j qui
boc templu fiiuditus euertet.^deo tnfta cornu rediestv^e n^eltauit vt ti^is
perirettpepenrtn piieru.liBe omut m3cnl3.que eu nitebat iBterfi^ej patei' ait,
sSiBas eu viueretfl loui placebit ce iBtmtco vludicta fumet . ceiBde cuj iB varqs
coctnoiB aBdittirim^euafifret.iCu audiflet tpiaBOBtctu faBct^ poBtiamm perat
caBtatestceus Bofter iB celo oia quecucB wluit feat.55imul3Cb:a seuttu argen--
tu t auru 'tc.iRelictiS ydolis cu patre a potiano baptifma fufcepittpatre beiBce
befimeto t poBttanotfabiano fummo apfico oes facultate8 bcditt qui pauj^i^
bu8 billribuit. buob^ailt pbilippi8 tmpatqttb^cum eflet amicus "z cum iBlraret j
mlllefim*’abvtbcanBU8tel8veruacma0nut>euiBcclocoleBdu_oftCTde8.cfTeclt' j
vt a fablauo bapttfma fufcepenitiT templu ndbutemnt.a fequftibMeinde tmpatotlb*’ poft vana totmeit
ta cum a femcBUbus vtfis t ab igne iB arena illefus mafiflet.cemum capite cefo martyria clfumauit,
df^artyres que per varias perfecutlones paift fwnt
cetneeps nomina famofotum annotantur.
i|
ieontius martyr
'"\f locellus puer
Nfcltclfltmus martyr ■
iRomantis martyr
ll^abundius martyr
Cirtllavirgo filla cecijf -r martyr
' flbacuckmartyr
Sudeaus blfclpulus pollcaipi'
.1 Stmimus martyr
^ inouatuseum.jcjc.
V dictor miles t terrena vtotel**
Concotdlus fubdlacomts
Galerius martyr
tgalus martyr
^Ittalusmanyr
[ '^btltppuspjefectHsalejtadne
^ £ripboni3
^ £efartu8
^Slmpbotianus
Caftoaus
iColumba
(gemlnlanus
^ Tbbtlemon
^^anurlus
^fertus
^efldertus
Sabinus
^ j&afiltjs cum alijs feptem
adrtanus
Simpllcianus
•j^atrocUts
^Slmpbotlanus
” Slvlij.martyres
ieonilla
! Ibnfais
^ 54i.martyrcs
^ (©ulnnus
Cbeodo:*’baftttdes
dbaurus
• ^laotlus
^ ^ictot martyr
^ tllcofotus
' Claudianus
' Slerander
Caipoferus
CriTandus
► ^edeoB
NSarla
d&arcellianus
d&arcus
inicoflrat’ t Zoevjwic^tts
Cranqullla
NCromaclus
Crefcentla
Cbeodota
SlblBUS
fellclanus
^tlmus
Ufaudlnus
j&eatrlt:
Cmpotlb^ cccff cu poft varias gfecutiofles cpbefuy ccci’ venlflet. 3» S^eptetn botmieBtes
VJl medio duitatis templu coftruestoes fiib pena mottiS ydolis facrifi//
care copullt.^^antufcB penaru terroj cunctos iBuaferat vt fil(^ patre r amt
cuS fodalem abnegarat 1 5n ea vtbe fepte nobiles ptlml In palatio, man-
miBusjmarcustmartiBlan^^ttiionyriustferapbiontlobanes t cdftantlnus
ydola fpementes lelunns x ofonib^ 6omo celates vacabadapud teclum
accufatl patrimomu pauplb^Olftrtbuttes.^ntto coflllo in monte celloB fe^
cefleruntn vfcB ad tanp^pfecutloniS fmiede latere tiecreueruttqulb^VBuslj
admiftrabat qui furote cecij ceteris betent: t panes allatos obnillt.quo
bo pfoj tati colloquetes in luctu vt ce^volult qbdotmtuerut. Bed? os fpeluBCC obftral pceplt vt fame t ft
U bies clauddent.i?criptura flgnato martyria cu tempojc t quomodo tempotibus tbeodofn poftea IB3'’
nifeftattviuifuBt.tBfrabcfcribitBr*
^cxtaems mundi
cxx
J^tuii4 gfmttio poli moiie facta cll a ticcio imgatojc. qua quuJe mutti tHuerfis in locia ,p fidet
Icoftatu pam tuere, ^cu pbiUppo tmgatozi raicneii Oe bello veroue occurnt cii victotiarad ipfuni
PP*J?23^>5j^!»lofc mocadit.-r vfurpaa fibi unpaiu ad vtbe venies: vt vtderef jelo cultus aoi?
jllo? occidine bnm luo qt jpianus crattmouit pfecutione Oiram p ypianos plimraos interficicns.-t inter
illos miaptefa^bilippumBatojis.d&aityrcs aut varij fttb cccio palii fant:quo:;:martynu la patebit;
Sbdon-t^cnen ^^2g(donTfcnenfub:csulirOHiaiuvirtclanflimicj: Sgatba
SH coiduba gfarii v;bc oitudi bis tumultib^p'’mul-
tiw carcais fqtialotes roma catbenis obligati Bducuf
wuM Oiu biuerfis pena? genenb^Oiu fument macera
ti.Cu em tm^inigato; babtloma 'rnlias .pnincias fur
peraflet manos in Oiucrfis locis cozduba addunt : t
tnucrfis mpplicqs eos iterfeat. igo^autcozea abdon
» t fenen njiauiflimi Imcliebat. £ande5 terao kaledas
Sugulli gladio peum martyrium compleuenmt.
/jllSatba ficula virgo gena e nobilis pclariflimatp
S-A boc temp^in catbania auitate ficilie.p jepo marty
no cojonat .tla quintian^pfect^audita erfama nobili
tatis foimofitatls -r blulclauiT ip upl ancilla elfet: illa
copjebendes affrodlfle turpilfime mulieri tradldltique fepte ftlias babebat tur
pltudinl bedltasique g Oles tngiitta varifs pftiaflonib^ ac minis ea adboztaba
tur: vt pjefidl aflentlrettqulpofta cu Idolis facrifiCarc nollet:poft alapas -z axt
ceres pollcg eculeuipolletia mamillaru abfclfione: x m teftls fiactiS •; carbonll
bus Ignitis volutatione eo ludlcate i carcao martyno piuniata eft nonis febjua
ru.co:pus fideles aromattbTepellerunt.angelus appollilt tabula vbl iculptunt
crat.niente faiictd fpontanea bonojc tuo x patne liberationem . Cojtlua quoeg
cius Ignem montis pjope eiultate reptelflt.
al^polonla virgo fanctiflima memojatu Oignlfflma alepandrlna longaie
mtis.x ipfa E boc temp^ martynu .p ppi noic ptullt acerbllflnui. Hl-^fe/
fecuto2cs(cu Idolis facrlflcare nolebat)p:iniu otntcs oes ex eius oze eccufierut
X multis plagis alFecerut.cclnde cu mlnarenf eam vlua felncenfuros mfl cu as
appoloma vcrbalmpi3.pfcrra-rceublafpbcmaret.atillavide8 gterapion
verba Impia .p/erra x ceu blafpbcmaret.at illa vides
rogum paululu quid Intra fcmaipam ccliberas: reper
te ce manib^implop fe.p zuplt x Ui Igne paratu pfilix
Hltivtpterrerenf crudelitatis actores: qz.pniptiot eft
inuenta femina ad mortem:® pfcaitor ad penaj.ac fic
martyrti palma quito ydus februari) .pmeiult.df t^fan
ctn corpus poftea In Italia celant: apud cerdonay lom
bardfe cliutatent in catbedrall ccclefla feruaf .
£rapion patria alecandnn^Tlpe vir fancnlTlnt^
S^eode anno apud alecandria a grecutorib** capt**!
crudclib^fuppllcib^afficif in tm vt oes dus corporis
Ituncnirc prnoluerenf i fcO adbuc vlues a miniltrl Ola]
boli ce fu^ionb^fue coni‘^ pamb^pcipltatus cpl maivi
tyr efficit .xei^ natalc.l S.kaf.cecebrls cclebraf . 5«"
ftlnus quocp prefbyter cu victoria martyru pro cbrlfto
conftannflimc fuftlnult.
ffi£nlacus etbrufcus vir celeberrlni^ : x ipfe apud
florenactbrurlevrbeoctauokaf.nouebrls niaf
tyrlu Etullt.culus,Veliqule adbuc -r templo a popdloi;
ffequentanone a conUlb^iS plurlmu venerant . iba
lentln^ quoeg x laurentln^ patria etbrufa:'t Ipf t apud
arcuum coi? vrbem vna aim nlcoftrato Olacono;'; ali)
mulU In boc tumulnt pro cbrlftopaffi funt.
Unctoria virgo inclita cu eflet cefpofata culdd pal'
gano rome fub ccaana pfccunoncrcu nec nubere
incc facnflcarc vellet; poft multa miracula x oga fanctai
, _ ^cHplures virgines JxoadlnnfldlgladiOECufla eft rolT _ _
gani fui fponfl-IblunmicB ali) martyrto coronati funt quo? vita euolitcre no poffimP. qui bac pafecuUo
nefurentcln cefertts-t In montibus laUtantesfagiefiUfhgoreftanguore latronibus beftnfcg confump»
funt in biwerfis mundi regionibus»
•Jdcxtaeta^mttdi
amjomimat;545?* aimocbJifti 2j4t
Dtlciua papan jnaneromjn^patrc pojpbtno poft a>jnclm tmpanK gal
lo bpftiUano pontifc^: diGit .biiiic volurian^ imEatoz P«mp edh} pena
&anauerat:ll’d co t^nneto ab enlio libcratna rpnia vemto . Coftiturt vt bup
pjllbytacbiacpm tres vbitB Ipcp? epnj cpmitarcnf tcurwtc r amois tdtes
qin cha ant^ ad martynu twbfte valerianp buceief :pm ptatan ecclie (tc|roa
jtp arcbtdiacpnp fup Emtfit.Cer afit Oandis pzdiinb^facns vacaiut.ct ppftcg
aiiartyriP vita flniuit repult** cft In cimttcnp caliytt via appia pctaup kai.fcpte
btis.rcdlt anis tnb^tmcn.ltj.bleb^.iii.des 4iieB "t tnsita fedes, tU5 vacat.
Snnpnmndl.MJS. Snnpcbjifti.a;j7.
■T cnhjniia niitnus papa natiPne rpmantis patie InllP ppntifc): elisit
Xiiicappnttficum-
iuctus
CO potiffnnu tpc quo poftuin^ Ut pallia tyrarttUde occupattaim ttiajauio
icc cmpiiinietp; vir une pptiimis ad Pttoada eccfta j co ucifus. ^nfti?
rcipiibllcc cntpUiindPivlr lane pptiimis ad Pttoada eccflaj co ucilus. ^nltl?
tiutjnc iaaTdotes -t Icultc vcftib^facris alibi cglnccclia^pcrasendls fams
vterenf :nc fi fecus facerent penam baltbafar rcsis babylonls fiibirft: qui va
(a facra .ppbanls mamb^ attiscrat.Se rcbaptifandls aut bis g ul ad fidem re
diflcnt cadefcnflt que cotneli^^potifetinecB vUo modo biS recomunlcandu ee
qiii rcbaptljarcnt. Cande cu ope t verbis multos scntiles ad fide tpl coucr?
tilfcttcoquifitus a salleno vt qiildam volunt vel ab bts qui et beclano edicto
cbjiftianos pfequebanftvna ai plcrlfqj fuoa a3 martirlu rapif .capite niulcta
tus i callttt cimiterlo via appia lepcllf . 4.nds ausufti. fcdlt annis fepte t me
fib^iuincB blcb^^buob^. Sedes aut ad bies buos i vislntt tum vacat. ’
T 5l^tu8 fecudus papa natione srccusjpatt-ia atlacniefis eje pbilofopbo
) tpi blfclpulus facHis cfttbiirate adbuc beclana -r valcrlana Bfecutlone
j vir fane ooctllflm^tq fumope laercfcs etottas vldeb fabelllano» -r ne»
pocianoii cofutare t ettlnsucre mcdltabaf . veru accufat*’ qd tpi fide cotra im
perato? Decreta peedlcaret.captus ad maitis templu buctf vt aut martl facrfi
ficet aut flld facere noluerit pena capit 18 fubeat. ftinte adfuppllciulaurm^
arcbldiaconus alloqulf . i@uo .pstedens fine filio pater: -r fine mlnlftro .ppe
ra8.Culfittu8.ifst* tend Defero flll. maloja ttbt,p fide tpl fuperfunt certa-
mlna.poft triduu mc fcqueriS faceidote Iculta. 5»tcrini aut flqiuD In tbejaii
ris babes id paiipcrtU^oifti ibuc.Code vero Dic vna cu fltto Diaconi fet Inter
Stcpbanus
Sitius
ficlunf .fcllctlfimustasapltus lanuarlustmasn^Unnoceimus: ftepbanus: (c
tfo ydus^usufti.^u mo aut pottflcatu facro? o:d
) aut pottficatu facro? o:dinu pt.atcm bis fecit mcnfe
ixcebzl.Sitit tf ip^ t ctmltcrio callttl via appia fcpelir !. iRcli^Vo martyres
lacet in cimiterlo ptettatl i asro veranto via tiburtina. Sedit aut anos Duos
mefes ixee Dies tres x vlslntl. ^acat tum fedes Dies qutncs x trlslnta |
Oj^onyfltis papa ctu^ otimne Damafus fc inuenlrl potuilTe nesat et mo^'
naebo pdnfet creatusipibytcriS eccfias x cimltcrla i vzbe roma ftatim
Dliufitiparrocbtas x Diocefes fo«S Dllliibult que qulfcg finibus fuiS llmlnl-
biifueptentus eet.Ufeadault Ite ludlclb^tam feailanb^qg cccflaftlciS: vt ncml
ne Diinaret anteq; p tclles ydoncos pulnceref . blc licet Deacpitc eflet etafltco
ciliu In antlaiocbia ctultate 3 paulii clufde vrbts epm celebjarl madault: cum
.ppter femit intcrelfe Dlonyflus no potuit. Ca tn te re ad cum per matimu alc =
tandrinu epm late pcrfcrlpttt cft. il&ojtuus aut Dlonyflus f cpcllf in cimiterlo ^
callttl vbl et inftttuttonibus Duabus mefc DecdJilbabltis: piclbytcros Duo 'i A
dccimiDlaconos fettepos fepte creaffet. Sedit annis fetimcnfibus Duobus: ^
Diebus qu3tuo:.'^acat tum fedes Dies fcf.
Snnomundi.y4S5. ^nnocbjiftt.2(?4.
' Clltpapa natione romanus patre coftatlnoiaurelianl tge fuit : vir vtli®
luftits t omni laude Dlsnustqul x martyria catotlonl confulds manda'/ !
ult vt flnsulis annis facrlfiaa martyria a tpl facerdonb** cecetero celebjarenf ■
vteg nullibi ^ In loco facro t a viris ecclefiaftlaS mlfla ccleb:aref . ii^dteatto ‘
nes quocR templo? etia folenltcr celebjarl madault. iQd fl te colecratione ali
culus eccile Isnojatu fuerit vtpo te vetuftate x abolitione muro? edfccrarl tv-
nuo madault. i0ul ttnlcg repetitis facrls ojdlnlbus mcnfe Decembji pjcfby^'
teros nouemtblaconos qulnm:eptfcopo8 quln(5creaflet.martyr via aurella
fepellf terclo kaV.^untj In bamlca qua antea in bonojcmcei condiderat feu-
do ab vjbe miliarto. Sedit annts quatuoj men.tj.Dies.tv.^acat tum fedes
invJbcDicsqiHncB»
©idnyfius
e;
felit
iBejct^etasmudi
l^oUum cxxi
i^inealmpc
rato?
(gallus boftilun”
65llu8 boftiUan^-t salU ftU^ voluriamis moj: im '^olufianiis ftlt’
peratojcs aeati funcquo? tBib% vlnone jrpia '
in uois tanta pdlis et»«a dl: vt pauce Pom^ nePu ct ;
witatcs -r .puinac c^tttcrint: que no tanta calanutatcj
fcnfcnnt.TnibilcB olnc* datu geflcrut. Sola bec pcfti;
lentia mojbia atcg cgrttudmib^: not** eo? pjincipat^
fiut. Cierii gallus -rvolurtan^ bus p emilianu res no/
«as agitante bellu ciwle moUunf interamne necanf .
iSmlltanus aut obfcurrtrime nat^: obfcurius impauit
cu maur^ fuerat.-t terno mefe eitinct^ eft . bec aut pe-
llis ac calamitas mairie apud cgyptu t alejcandria fcC '
Hiebatto: q cypjianl martyris cjiat Uber. bi buo non'
bu cdpleto imbq fui bienio vt pjcmiffuj eft intericriit
^ Y^Ueriannmperiu fiifapies cu galieno eius fiUo
V>^iniBauit annts.t y. Halcnan^ em in rbetia -r no
rico fe agens ab cj.crcitti.fgalien^rome a fenatu impa
tojes eligunf'. bou imperiu perninoftij romano no i
t pene ejnciabile fuiKpjinpu ignama -r i irpianos fe)
uicta.itla germani rauena vfcg puetierc ferro t flama
oiavaftates.^alerian^autinmcfopotamia bcllit ge
reus a fapote perfarii regceapf^ in f uitute turpiter ly.
Xittt apud partbos ignobili feruitute pfenuit: eo em
vt fcabcllo peif as rcjt eqiiu cofccnfur^ vtebaf : pedej
ei^ccnucib^ Impones.t td merito cu ftati vbi impius
arripuit octaua pfccutlone i jcpianos moult . £cri-it*’
aut claro OcliUdiciogallen^ pace cccfie tribuit. (Cum
aut adolcfces fact^ elfet augtiftus impertu ptiUio fellcltci- mo? comode ad vltl
mu pernlciofe gcflit.erat em i galieno fublte virtutis audacia. Jgarban rii bes
in fines romanos crupcrat.iSt tyranl dda pernlciofl ejroni funt : qiil qd t»ml , , ,
relictu erat ab eatcmo bofte peflimdaret.(galicn^ i>o cu repiiblica Oefermflet 'iTiaudi^ " '^liuU^fratcr
ac m cdlolani Ubldlmb^ opera baret mUfls pcuflbjib^lntcrepnis eft impi) an- < *
no nono.£t vt dda ferut auiallo cecropii Oalmatarfi bitcls vb 1 7 frater ci^ va) j
lerlan^^qiie multi auguftd multi cefarc Plcut occldlf . Slaiiianl em exbauft] gal ’
Us fuo tpe In Italia penetraiierut.Eiaaa q a tralano vitra banubiu ftieratadle)
cta amilfa cft.igcrmanl vfcg ad bifpanlas penetraucTtlt. Oim la tcfperatls re
bus 7 tclcto Impio romano poftjjum^ i gallla obfcuriflime nat^ pmpura fiim
pfltn per tyraniilcm aums.x.lmpa-tlttvfus ingenn modcratlonetpulfls bo)
ftib^^.pmUcia In pu ftina fotma redeglttcelnde militari tiimultu apud magiicla
cu interfcct^.^ictotln^poftea galllaru acciit imperiu vir fti-enuifttm^ g Oum
mmte Ubldis eflct 7 aliena mrlmoma cotiuperet . agnpplne occldlf fui impij
anno fccitdo.lfeulc fiiccciflttctrlais fenatosd aqultanid bonore ptefldls ad
mtftias abfens a miUtlb^lraperatoz dcct*’cft.0H5 beci gallla agerenf p odcna
m pcrfe victi cefenfa fyrla mefopotamla vfq? ad tbcflpbonte recpta eft.
Oiaudlus bui^ois fecudiis romanos impcratoi a mlllttb^ clectusta fc)
natu appellat^mguftustlmpcnufulccplttblc gotbos illlrlcu meccdo-
ttiacE; vaftates bello adoct^^tncredlblll clade fiipcrauit. bac obte lU cuna aure*’
cllpe^: tn capltoliO aurea ftatua eide a fenatu becreta cft.parcus vir atcg mo-
dcrtiisTiUftl tenae atCtsrelpu.gercndeldoneus.aduerfus bucenta milia ala
mano? baud .pcul a lacu bcnaco i filua que lugana blclf bmiicasttanta mwVi
tltudlne fudit vt egrc pars blmldia fuperfiierit . qui m mo:bo cotjeptus apd
fyrmlu mojif .noduj expleto biennio in Imperio .i©uo inomio ftattin quinti
li** frater ab exercitu imperato: cllgif . vir ddem vmce moderationis 7 qui fo
Ius fratri ptefn rl poflet.5s quocg aximofnjtlmo tmpert) ble interficif .
/Tr^rellanus anno ob v:be codlta milleiimo ac vlgcfimofeptimo imperiu
adeptus.iSacia rlpcnfl otiUndus vir militari bifcipUna clarus: In bello
potens tanlmltu modici: 7 ad crudelitate .ppaifiotls. iSotlaos apud banti-
biu graul pilo fuperat.lRomana o:bem triennio ab inuafo:ib^rcceptautt.bte ptlmus apud romanos oia
dema capiti Innexuit: gemifqs 7 aurata vefte(qd vere romanls incognito mo:ib*’) vfus eft. bic muris vall
diozib^-x laxlo:tb*’ v:be l^itt. Ceplit appollmi edlftcault In afia trauclens senobia que occifo odenaebo
marito orietts tenebat imperiu baud longe ab antblocbla vlcltteamcg in miipbii vna cn tetrico burit. ad
iTalllas pfectus Vindelicos obfidione barbanCa liberault.nclnde ad illlrlcu rcdijt.Ss cn iter faceret apud
5enopl7o:iu mafione que eft inter beraclla 7 bt jantiutmallaa notarij fui lUta emptus eft: qui nona perfcl
cutione moult In xplanostpopulus aiit romanus anuiurifenatus timuit. Jmpcraillt annos qulncg men
fes fex* &iupbu eius glotiofun’ flamus voplfcus befcribit.
mundi
OiTtaua pfecutio cccleftc facta fwtiuffu valcriiam' intcatons:^ vbtVmpcnu ampitit octaiius a nero-
nc adigt totmentis >:piano8 fdola colerctabncsantrf^
Ittaa atcB fcutcia bci' uidtcio otbi no modica perniciofa furt.nam paiilopoft gei mani' e .pnincta crnpftca
ca magno tmpem boftili aio raucnna vfeg penicncren oia igni r feno vaftauere
iCypJianua ^pnan^Ooctot ccclVc eriidttiflim^t cartagin^tO cps ttibrtc valcriano pij.
Jlctpc poli longa cj:tliu octaoo kaf.octobns a galcrto matrimo .pconfalc Ou
IriflVmo viro cctriicationc capitis martyria cofumauit. iRcferunf -t ai; eo apud
^eande vtbem pafli Crefceiiti^victoJirofula ac generdlis. fuit aat in piimis £y
, pjianus gentilis r etrcellentiirimi ingenif vir ac bona:? artiu lludtis omatiflini’
V qiii pjimo rbetojica cocuiticcinde fitadfte pfbjo ceolio (vt bicronym^aiOa quo
cognome fojtit^dliad trpianos aafies oes facultates fuas paupibVogauit.
^pjeftiyter ptimo Oeinde cartbagin^is eps creat^. vbi tum Pocendo monedo ac
)|fcnb«ido jepi ecclefie ptodefle curauit.oiis aut clanflima vita "T martynu pon)
Mius etufde cipziani pfbyter t etJlt) comesiegregio volumie copofuit. buiiis cy
Jpnani caput iPurembcrge in bafilica feti iaurentiLca oi gloiia ob feruaf . Sai
ipfit aut plura opa ptecipue Pe vnitate eccfict^nte® em motcref cyptian^ vene
irattn fniam acne romane.Tpo effe rebaptizandos berencos: fed fota man’ inu
, tn pofitione gfam recipiedos bac Pe re inter cypzianu t comeliu magtta fuerat olim cotentio
tojm«o?t genera vtdeljcarcens;
ac verberib^ (vt tbeyauros cccleficoftedcrct)plubati8 ac fcojpionib^ ceftis. ad
vlttinn nocte a Valeriano ■z Peao vt Ptjs facrificareticopulfus ait.iffitca noirob-
iirurn no babet fed oia i luce clarefcut.poll Pira otis pcuffionciquaito ydus au^'
gulh in craticula fen-eaCfub ciiiacarbones igmtc)crudeltfrimc igni laurentiu cp/
ullu ferut^grafe^eo agensiipin Peo reddidit z martyriu pllantiffimc c^leuit
feypolitus aut cu iuftino cotpus ejnillu fepelierut.Ulmnc nonulli cuiufda bifpa
niaru Pucis ftliu fuilfe Ptcunt.<Sue cemon infantula e cuna in nemus afpotta-
«cratifed beatTiptus pdictus cu in cade .puincia pdicai-cttcu fub quada arbotei
lauro Piiiinims inuenies laurentiu appellauitn Piligenti cuiii ipfum enutriri tj
edoceri fecit. ^uo adulto illu fecu vna cii vinccniio roma perducit. ^Ibipofteal
facttis ponnfci: cofhtuit cu ftiu arcbidiaconu poli fictu atlt tnduo poli: vna cu claudio liibdS^o z fcue
ro pfbytcro z ciefccntio Icctotc z romano boftiario varifs cruciatibus necaf v^ pmillum cfl.
Siabclliusbcrcticus ^abcllt^bcrctiamtaquofabellianibereticitaq; l^ypolitus
ab anetote pucife fccte tuetote vocati lut t ea aut
tepellatc ecotta cft ea Poctrina apud ptolomaide quc'v
olimbarccvocabafpcntapolcosciuitate plena blaC
pbemijs in Peu patre z in cpmique fumt Pa filiu clfe
ncgabat:ptimogcnitucB ois crcanire:fimul ctia fpiis
feti intellectu auferebat, ©icebat em -r pdicabatvnaz
nu ptis z filtj z fpulfcti clfe plbna.^uas ob res ma-
gne pilTcnfioncs z fcadala m ccclVis ta occidctalib^i;
otiftalibus ceotte funt. iIlcc ipfe tandem Pimnii iudi
tciu euafiticum mrpitcr occubuit.
^ 5polit*’roman^patricius eo anno z mefc poll^
beatu laurentiu fepeliuitcoptcbefus eo qtcpia
mtsdfet PiuaCliter cedit tcu nollet idolis faa ificare
fullib^ccf its Poncc cedrtes Pcftccrrt.©eci^ira plenus
valcriano pfccto jacepiKvtdj crudeli ccamiationcin^'
tcrficerct.d tufla coples oan familia in pfpcctu ei^cv
collari fccit.ccinde ipftiz ligatis pedib^ ad colla indo#
mitop cquop p cardos z tribulos crudeliter trabi ta>
Piu fecit ornee emitteret fpfn.quo Pefuncto iufttn^cot
pusTepcluiit i agro vetano ydibus augufti.
>^©ncotdia pdicn bypolitinutric.cuipfes Picit
V^cofidcratcvitavfamiiic cuPno^vfopeatisiatt
, nos m Pfio pefideram^magis moti cp ipudicc viucre
>5uflitcdtdPiuplubafl cediaancccimttcrctfpm.
^ 0ma\f qz miles z ipfe fcqueti Pic eo i loco paf
iJfus cft.^o i pfeflibc bti laurctij Piuit^ cc vifioc
angeli copunctus fe baptizari fecit. quo audito moc iudec iuflit cu fuliigatu ccbibcri : z vifa pltatt'3 nt
«oilat^ eft.>.Jdusaugulli.£uc’cotp^poftea Itica etbturie vtbenyolatu bonotifiec fepulw ell.
^6em cta$ nmnoi
CXXII
Qairinus
Q^Tinnus 1-0111311^ mbun^rubbacprecutionc
luiguc sbfcifion&T mmm 3c pcdu .p xpo Ktm
llalcimbus
c^ttbnenn vi3romcqueinuncup3f' appta agone niar
tynj.iif.kaf.apnlis gladio cofummaint.
ll?*eodo:a qs^go beitnctl maity na fojo: bis tpi
VJl b^ab aurcltano capta ntartynu itrq
EEcij im
. ^ , itrcpidcfuftiniut
g Y Slenttn^roman^ plbt bifde tptb%ulta fanitam
ac tocpinc mfignia a claiidtO impeiatoje capi£.
5»tcrrog3t^te Oiya eop ait tone mercunu 1 ahoa mi'
fgrtoa boiea ftufretixiitdc arterq filia lUumiauit quaj
cu oi Ponto fua nuero.jcltiiijcplanoa effcat.Cande i«-
bcntc'tmperatoic oiutlffimc fiifttb^cedtf «ad vltlmum'
'^0 aplte tracat t.I a.kaf.marcij fcpciif . £tnlla q>
D0m pcrfccimone cccPie Snrdtan^intperatoj momt i i:p tanoa nonna a ncronc. ^a em malta pfdiia
fnbotdlnat^cu ce ea i c ad .pninclam plidca Ifaa mififlcK Piiuno indicto ce cclo tact^ tnipif occnbnlt
“■‘'iSbcnnaruclarifltmaallobjogurcurabaudicnriuclnltate aurdlan^ aiignftna igallqa boc anno
Scodere feclt.£t ex fiio noic Ipfam aurdlana appellari volitit.£u em gallla.piuncla per annoa.i:^.
n eoampli^ ob feulcia -r ignanfa valeriam t gallenl Imperato» a fide populi roinanl fe fubtraelf
fet.virtutC3urcllam eefarla recuperaf.lfeec qin^ape clmtaa belneciO» finibus .pjrinia eil -r lacu lemano fl#
ne lufltano ablulf .£» quo qulde lacu rbodamis fluulna .pfiult.fiiper que pona llgneua cdebarlniua fi#
tua eft.bec Itacg clmtaa nuticpcc magnitudine pulcbtitudineiB ae clulu frequentia totius allobtogu flue
fabandlenftu .pulncle emponuin dfe vldef .Sd qua j^er frequentes nundinas innumerabllea ceferunf
Plulclcjbec quippe fabaudlc Pucl Plu parultnnuc lubeft « ^n qua plimmlclarui
... ►.5nqu3plimimclaruaevlrt;cequo»niituero
maclmlnus quida pfefloj fmnSntanus vtbls eps vlrl fctitate t Pocti ina pceclpnltac let^ pfbyter In Plui
wa fcrlpturla nobiliter erudlt^T ait) multldiJiec ailt viba ab Imo furgit ad collum.ptenfai babctcg vincta
vbemm3.£ll t ea fedes cpallsapud eande vtbem amodeus pjlniua fabaudlc Pue eius gentis Pucatu
^mogcnlto fuo tradidit cccflaltlcas cerimonias t otandl mote Pldlclt ad bafilea pteclt.vbl generale fuit
coctliuintcrPuosflUOaialtcrufabandtePucem.alterugcbcnnaruconnte adoldcetcsen '
fcdcs egregia factc-folef
nibua ,p mote fcruatlairomane eccfle pteful cotonatus eftice quo inferlua patebit.
^emem0mun(Ji
^hno cbjtfti.2r4.
t.lnca:6unTo?
'jponttficmiT
£imaanu8
^Ifelice potiftcc Mit roitic vtr lauanTimus x eruditus. Jnlhtmt vt t alta//
ri noue frugea bndJcereuf :inaj:tc ^po fabe x vuc . iCoftituit ite ne ^ martyres
fepelire vellet fiue Oalmatica collobiove purpureo id facere auderet fe ugcie^
tepjeferti.Crecetos em bte martyres fe jpzia manu fepeltfleferf . ^era vbi
erfaens ozdimbus meufe tecemon babitis ptert3:o8.;nitpbtacono8 quinta
epos noue crealfet martyrio cojonaf . & i ctmiterio caliictt via apgta fepelit
octauo kar.augulli. Sedit annu vn&menfem vnu: biem vmim. i^acattum
fedes bics octotSimt qui fcnbunt eu annis octo menfibus becem in pont^
ficatu viqilc-Siamariis tamen pjtme fententie auctoj eft.
O^ius papa natione balmateus patre cato et: genere biocletiani impato
ns pJimu .pbi tpe fuit.ixinde caiojt carino imgantibus vtr vticg biui//
nu8 d ojdincs t ecePia biftinpiKqutb*’ tacB gradibus qbufda ad epatfi afeende
ref -bt ctant bofhariusdeaojtetojctftatacolitus: fubdiaconusibtaconus p//
fbyterteps.^de qj(vt quonda fabianu8)rcsionc8 btacoms biuifit: d tesge
ftas martyru cofcriberet.£dllituit etia ne .pp banus c|uifpia facris iniciatu i
tudiciu vocarettneue paganus aut bereticus accufandi vpianu boiem ptatg
baberet.Candeojtaintpianostpcbiocleciani tanta pfeaitionequata nueg
antea . in fubterraneis locis quas mptas vocant biu latuit . Captus beinde
apfecutojsb^vna cu gabinio freciulcB filia fufanna martyrio cotonaf .-t via
appta t cimiterio califtt fepclif cecioKaP.mat). Sedit adt caiuSannis. )ci .me
fes qtuotibicbus buodectmjquo quide tpe pjefbzos dnm x vigititbiaconos
octo epos quineg creauit. Quater otdinibus facris menle bccembtt babitis.
^acat tum fedes bies vndeci.bunc tn dndecim annis fedifle eufebius feribit , —
Ibaulus famofaten*’epus Sulti queda famofatenu epm vtru vti® eruditiflimu g bec tpa ab o«bo/
dow fide befeifeente artbemonis bcreum ejccitafle bicut. que dde bcrefis
marie virginttaa pdicebattaflercbatc^ (p poft jcpm natu fe vito uio ibfepb co^
mifeuifle x alios filios .pcreaife.bic itac^ paulus in bemottui epi loca antbioce
nus ejj 8 creatus fugbe nimtu fef^babebat. ^nterbu em p:e fugbia t Iras rele^
gebat X bictabatepTasimultis coftipato agmine pjecedetibus ac fiibfequentf
bus. vn ^ter bois arrogatia cbttftiana religione plericg beteftabanf .SC“ 9®
faceret nra tepcftate qua nil vel fupbie vel pompe ne bicd lupun^ addi pot.St
I tot adolefcetes fericatos in eds pjCTeroctbus vtderet.fi fubfequetin pjeiDtom
I turba cernerent clamidibus optimi cuiufcgcolqnSbincinde aj equis beaurat]
'pendetibus.Ctecrarent eosacbiceretntleiscutpspJcter fuitudine quanda
^ religionis coe eflc.JIs aut pjedicte berefiS alTerf inflatus opinide finipfius ac
, tribunal alti^ qresmegabat bei filiu e celo ocfcedifle t fi a maria ccpifle ojigine
X initiu e terra babuifle.ljac obtey i pcilio antbioceno otm epo? d aderat pfenfu publice banat^ ell.^tie
if^o gregon) cefariefis epi vin/cttlTimi fnta d tato pcilio inteifuittT poftea.p fide ^pt martyri) pena fubtjt.
/T\Snes dda bereticus gente pfa vir vtic^ callidus x bfaboltcus vita x mo/ d&anes bereticus
IXirtbiis barbarusibis tptbus fuit t multa bana xpt ccclefijs intulit . ei
.pfiteri fe epm aufus efttafcius in focietate buodect? btfctpuUs quo fide rebus
inoibusfaceretttadinterficiedascccepto^atas infandi bogmaus fui ferale
cdmentti be facrilegts x fabulofis medaciis teeuitCt p bas infanaru| opinio^
nu ruinas fe fuofcB feqces becepit: vt falfi cotpojis fingeret epm bicensCvt leo
papa teftaf )cu nil?il in fe folidmnibtl vem boim oculis actibufcB pbuifle fed fi
mulate carnis vacua imagine temdftralfeibic ena x feqab^/iuS buo pzincipia ^
elfe affirmabat vnu.f.boni alteru malitvnu luas x alteru tcnebzaru.Xeftame/^
tueg vet^ refpues x nouu folu recipies.ab eo maniebeo!? berefiS ceo;dtu fum^^
prit.vc aut cu tmpugnaf manesbb impietate t fugbiauta niaeiine laudaf' ana •
toltus laodteenus epifeopus .ppter religione x boctrina.
Cefari^-r ali) martyres Cliepfbyter-renfebi^monacb^bispfeattioni^ _
JU. bus apud terracina campanie vtbe .p fide epi interempti funt. na eufebi^
cu fanctos martyres iulianu x cefariu pfbtos fepeliflettT bui^ rei gfa mftos ad
fide cduertiflet qs paedict^felie baptisauitt cu eode felice papa betent*’ ad fom
iudicis ignominiofe pducif cu oino facrificare nollet tvcollat^eft nonis noueb.
Cefariu aut biaconu x iulianu pjefby tenj per vna biem ante pzedictos in eade
vtbe interfectos fuifle condat, ^pfe em cclarius biaconus cuy multis biebus i
cuflodiafolus maceratus fuiffet.poftea cum ipfo tuUanoin facatm miffus ein
mare ptecipitatus kar.noucmbjts martyrium eompleuit. Sdioebus qwecB
pjefbyter x tyrafius b iaconusac felie fubdiaconus olim beati policarpi epueo
pi bifcipuli apud auguftudunu galliara vtbe glotiofo martynb cotonant qaes
policarpus ee ojiente in gallias bocendi gratia bireeerat . 2^andem vectibusg
fotatiobiernnt.
uifcepit.in CUI Ucctioc vcltus cozHific(^c<ozdi^u^ oiul tiittt iCu ctcr
«0 potjfimul neceflitas cogit, itia limitcj;
ti^alrbciHi gemiant ruptflc Oiciinf occmafe vtbcs vjUdas nobiles Oiuitcs t
potet^.qre agite t ^napeptcite. polrboisfenat^acclainamt tacite aiigitfte
01} te feriietttc ptincipe facint^ . vir certe idone^ reipiiblice giibernade ob eius
virtute -t tntegritate.pecunia qua Oomi collegerat in ftipeiidid militu vertit,
to^s -t tunicis ide vfus eft db’ puat^. Cbemias oes an lucerna claudi lUflit
ne qd g nocte reditionis ojiref .eomeliu tacitd Icnptote augufte i otb^ biblio
tecis collocari ii^it.Jpfe fiui vite parcifTinie amariores cibos appetiUit: bal
ncis raro vfus el^tc^ validiotjnit i fencctute. vitreoi? Oiueifitate atc» opofK
tateOelectat tft*1banem(lficcdnucBcomedit:fabrit3r5pcritiflim*’fuittmar#
nio;: cupidus; veiMtiOnaUndiOfiis. vtxue g^iS vtl no eft palTus. legit fanc
fenei: minutulas Iras ad lliipote.igt qm a meortde multt barbari eruperat in
teremprell infidus ittilitano^efe fetto poft adeptu iUigiu(vcl vt alu Otcut)
mojbo intcri}t.(©efltl ai^ppter btautate tpo;: ntbil magnutbic mefem fepte
btem tacitu appedari Utmt;cu eo meufe natus t factus ellimgatot.
E Uojiamqut frater tactti^erman^ftuttpoft frm arrtouft impiU j no fena
ms aucte fed fuo niotutqfi bereditanu eflct impenU . cu Iciret adiuratuj
elfe 1 fenatti ^citu; vt cu mot( cepiffettnd liberos fuos;§ optimu alique ptin^/
ape |accret.©eni£K vrt; Ouob^mefib^imperiU tenuit t occifus eft tbaifi a im//
litib^q ptobtt audierat lUigaretque ois exercitus legerat, ■fuit aut flotianus
jiiou fris imi tatojtnec tn vfcgquaqg.iBa effufione in eo frater frugi repbedc^
b3t.bec ipfa tmperadi cupiditas alqs eu motibus ondit fuifle cg fratre.
CIKobus romanoi? imgatot; vir Oomi fotifcB plpicuustq poft tacitu oim
lUdiciO bono;? Ungatot eft fart*’otbecB pacatmmu gubernauit. bte otiu
dus e Mnonia ctUitate fyrmtenfi nobjliOte man e cg patre patrimonio mode^
ratotamnitate no magna;t.a ptiuat^cB tmgatot nobiliflimiS vututibMaruit. I
TKei aut militaris infigniS fufeepta rei publite admiftratione . ©allias a bar#
baris occupatas ingett felicrtate reftitiut.£opofitis igif reb^ i gallia Iras ad
fcnatujxdit.fublata eft ois q tcndif late germaniatoes la barbari vobis] arat
fus apudagrij)pma i gallia imperiu arripuiflcnt.magna cclentate qpplfit. ,
te eis oib^iupbauit.Cande cu fvrmiu vemflet ac foliu pamu effecudari cu<
peret t Oilatarugmoti milites cofugiente ai i turre ferrata qua ipfe fpecule ca ,
etedificauerat interemerut anno impij fui feeto.poftea tu inges ei fepulcbtuj*
elatis aajga ib^oes pariter milites raerut co titulo bmoi incifo marmoti. bic '
jab^imgatot t vere ,pb^ fit^ eft. victot otm g^u barbarauvictoj etia tyrano^
CSrus ro. imgatot poft ptobu impiutTufrepiticui^patria ambigue a ple
n%.p dif dJd i illirico cjuida narbone t gallia natu feribut . Jio pfcftim
biios filios numerianu -r carinu ad gubernacula impi) tradutit ac cefares fe^
cit cu dbiis reguit Duobus anis.g Dii bellu aduafus farmatbas gerit.nuaato
fineafmpSFoJ"
Cacitus
flotianus
ibtobus
no
Tllume
giaru tiimultu ad oti&e.pfectus ipfos plio ftidit.Coclenis -r tbefipbonte
btliirimis vtbibus captis.in caftris fug tigride ictu fulminis cocidit . Tllii . .
rianus 'po q cu patre erat adolefces egregie indoliS redies in Iccncula ob Do-
lote oaifr»^ impulforc apto g infidias ocofus cft.^s oes poetas fui tgis vicc
rat. £arinus aut ptobtis oibus cotaminatus adulter freques . a Diocletiano
(Difficili tn bello)in Dalmacia victus fceleru fiio? penas tande luit.
OJoclecianus De Dalmaaa otiudus vir obfcunffirae natus anno ab vtbe
pdita.d&.jrti .ab cjteratti imgatot elect^.^tujviru audactffimu; qui nu
'menanu interfecerat ipfemct gladio occidit, veru moto i gallia tumultu poti^ i
CB bello eo cu eeercitu majnmiann cognomdo beraileu mifit. q agreftes facile ■
cdpefeuit.St '^o citcuftrepctib^ vndicB bellis cu folus Diocletiani refiftere tot
piculis no poffet maeimianu anguftmcdftatiu fo t matimianu galenu cefa^
res creat.ftfeaeimianiaut berculei carufio fraude intei-epto.btittania poft m!
nos cece rccepit.at coftantiicu ^mo i gallia male piignaffet renouata fcDo pu'/
gna mfta milia alcmano;? q eo venerat mercede conducti ctpugnauit-t occidit
cos ac gallias pacatas reddidit. SHOcletiani interi i egyptu vades capta ale
jcandria qua acDilco reftftfte m^tbi octo obfcdcratiDiripiedajiulitibi cedit .
fuit aut Dioclcttanimotigeraticallideifagar^terea 'z admodu lbtilts'igcnio
Dtltgmffimi^j-rfolertiffim^pneeps.adojartcBfeiufftlcuancucuctifalutare
turtomamfta gema^velhb? calciamftifiB addidit.bcrculei aut.ppalaferi t
tnciuilis ingenntafgitate fua etta vulfiboitotc fignifitas. Tbacail tgif vndiCB
rcbi Diocletianit otiete. maetmtani^o I>erculeii ocad«c vaftari ecefias man
dat imperiucB DiUifit. tande apud falonas fe recipies; rcliquu vite fuc tempi
pclaro orto fcnuit.-r pi.jcr.annu veneno cetinctievitit annos .7 5. quey apud
mediolanu fuit poft mupbu uiclitus quanrorocpeifeat.
©ioclecianiilf^aeiminiai
demetas mundi
•J tmantoz cft babita. tia . mpwc laa c i§n^ ..
Uloc vo fluida lacerare aufiis pelle nudatus:
tfyriati
filerander
dnaftaria
-rtyrtmultitoflVuiis beft,|8emorm(«t
Sfalt ffSs tSeti mants ntj no adbaaittl eft.auid plura en ©amafus referat
«mufcRrenm bieb^^.ierie.poiuerfas .puincias martyrio cojonati fuifle. 0mitto eos d in infulas rclegatt
StS ad Suu vel ad opus metalli vel ad fodiedas barenas. e;cc(dedofcB lapides bamnatyque nml
titudo ODC infinita cft babita.Cande to aperuit oailos ixusCvt eufeb i^ait)^ eo bioclctianu copitlit : vt
Jxpoftto fmperio pnuatus xnucret.^dcm facit t majimianus cius collega: acerrimus pcrfccutionis cb:i
tone aiictonqui poft aliquot annos multis varijfcB mo:bts ycj:atus.3c poft logos.cruciatus infama me
tispercitiistfurtjfcKfcelerumasitatus.fcipfum tandem peremit. ^ „
adauctus ^^Bauctus romanus patricius vtr ypianiflim^ ac
Wi fi-tiflim^apd pbtigia martyriu fufccpit,^? oi co
uertiflct ibi cluitatetea vJbs a OiOclctiao tota cobufta
cft.q: ciucs idolis facrificia cj^aibc reciifaruttadaucto
viro fctiliimo eos i fide retinfte.ca t ipfe idolis facrtfi
care rennuit.ad boc venere faiiflimi toztotes :vt ocu^
lis effblfis ac cauterio aduftis.poftremo capit] obtru#
catione martyr eflicif.
flicJ:.^dcr miles ftrenuus eje facra tbebeos legioc^
vn^g boct^^apdbergomu cUntatecuxpibui
nfi nome coft-itilfimc pdicarct: poft inumerabilcs vin
tutes ibide operatas (cptimo ka&fcptebjis abfctfioc
capitis maiTiriu slotiOfiflime coplcuit.auus cozpus
grata vidua fcttlfima colliges i jpjio pjediO fepeliuit
quo i loco celebciTimu i cius bonotc teplu e;ctructum
fuit qd niincvfcB vctuftiflimii cjtarc videf .
arbara tgo nobilifftma ccnicomcdta ojta quas
AlFob nimia pulcbjitudinepater eius i turri ejccclfa
coUocauit: times ne jepiana efticercf .^pfa rpiana ceu
celiadoiabatafpufctoedoctaiciipjc inotuitea occide
volurt:qfcabfc6dit:qii3 iu«a ad pfide;bucif: p:imo
Virgis em ceinde veiiis pedtb^ fiifpefa cu lapadaruy
ei;uftiqnc r mdmillaru abfeifide : pofteg inumerabtliu
tojmftop cruciatione ad eatremu pi eius jptijS mamv/
[bus caput Cius pfeidit fcdo nos Kcebtis . ^gnis ailt,
ce celo tefccndes patre cdlupfit 1 1 ptilucre redegit.
fl'll]aftafiatlluftrtt^imanlia nobtlifrtmiromai pu
bili' potcntifrtmi vroi xpiana effecta: mira apud
Wianos oga mifcdie gfecit.btS turbtnib^ ab ipfo pu-
blio copjcbefa poft biutina cuftodid t carce ja t^o ma -
I cerata a grifogono feriptis pfojtata d poftea capit] ce
i trucatione palma marwrft meruit, blande cu bucft] vi (
i' riSTcumulfmulicrib^ ad infulas palmarias celata:v
poft varia fupplicia jcptano;: anaftafia a pfecto ad pa#a
los Itgatateaignibus ?crem3Uit.8.kar.ianiiarti.circaS
anos Oni.eclOT . fmt aut bona? Ifaru cruditiffima ^1
ce ei^ gfecuttoc ad gnfogonu ertat cpfe cloqntia plene»
Ip/ taudius -r nicoftratus fympbotianufcB ac fim-l
V>^p tous viri clariffimi:? t arte qdratana gitiflimif
rome g boc tepus paffi funt pjimo in carcere tnifi. ce#i
, , ^ — - iddcfcotpionibusgrauiflimiscefi.ceindciuffii&io-'
.£leciamperii)dtceminmarip:ccipit3tifimt.4.kalcndas©ctob:is.
ojfpinianus viri celcbeiTiuti fub bac gfccutione apub fuefione vtbe capti -r itidiO' pnti
p iinama totmeta fibi a caruificib^illatagladio trucatt' .g.kai noueB, martyrii cojona gccpcrot .
inimpbozianus
Claudius 4c
Cnlpinusa:
flpimanus
Bememsmudi
cxxiin
st
/J^urtciiis
^ iiiuimmnii ca pzcdictc Etccutoms ignts c;co2cliu inter folof
Sd r rcinttUaconflauerat.B boc temp^iubente dgiawmtano in galha
auitatefedimo cu (cirmilib^ fcrcentis fc^;3sintafcv.p xpo glciziofifltmc maittnc»
cojonant nacBc^ojicntahb^ regiomb’ t vte^rgertte co?:clarct c;rtbebeesf
dV' bicrofolimo^epo bapujatt.in au
mum 3 ^a^amianoacccifttt m galUa vencrut.^tn in bellicis reb^ftienm.vir//
. ^JS^^lJlPi^Pe^ftdtt^tobiliojcsJ^scudfoawmian^a contra ratanos
\ oannaliet atcg luflifretvt ydolis imolar&Xu obtepcrarc noliierut plurib^in lo-
ICIS oiueifis criicianb^ interfici iiiirit.et bcciinii (Imp bccollan pceptt.dbMiria^
! co?2 ouj: in fide cdfojtas reliquos, qm arma beponaes vitra fc obtulcrutr circa'
. quacB triicidaiif . ibtiituccrioE cojpa p^ mftos palTiclis annos feto epo Cbcodo
'■'^'^«tt.ico;zbonojeb3fiUcafabncantt.£o!?n3talc.;c.kaf.octob2lccleb?af.
^ t5ncci^n6lcui:tavtytnutcttflim*’atq5fanctiirim^nattbnebtfp3n*’btiflimi ^incentius
btfcifniP. bimcB lauretij rnaiTiris faentia 'z vimite gennantiri-
r;I? ^ P"^‘^ f Jdtt^scmina fctma cflicaaflimccla
« „ r "«0 acerbimmu marn^
Ciam pjcfio: pcrnilit. jta vteu fiininia pena carccrfe.famts inopia catbenan ftn
dojc manibus collo ceriiicibiis ferri pondera fiiftines o oes cojpis art^ mottalia
lupplicia pateretttr. ©cintK ^s^amis fancttlTimu bonune in cculco pjimu leua
tum toto cojpe bitlcdi fccit.&iftetuq; biticrfis vulncrib^ cruciart.ac nirnia ferues
inlania bu martire bci lacerant fe amplt^ lacerare conar . v^pfluentea toto cozpe
nas
idiis vitro cdfcendit in crattcula pofitu vncims feneis aperirit ardetes lami
infifGi fnie Ignito afpers^’ ac laceratu tetcrrino carcerc fcc
• ™ -U' t). iMvti vtiti I (I H.P 1.41 tti t fecit includi. aitc^lbl ' "''rrrrrmfmm^'^
tcuas acutimmas congeri in ligno»® pedes ei^ affigi r fine bilano folatio Ocrelmqui.Sngcli tame fohms
nerib ."z atblctajjci magno luniie rcfcct^ .que cit^aciano nudata fiuflent . ait victi fiim^.pccpitvt mollt^
biis foiicref vt cu anmli^ cniciaret.mot: aut pdofaj rcfolut^* m mone celo fpin rcddtdit.p^ pfccutioj cotp^
crtra mnrosvaletie Ib altarf cuiufda cccie rpiani cddidcrut.iEius palTione nobile»® triupbit pnidcnti^vcr
ubus^erpjemt.^ugullin^ qs butus fanctilnmi marnris ptcconiu vbcnimc bemonftrat. _
i:>ancta .Sgnes £Tr &nes clariflima virgo mcinojatu bignifltma.bac pfecutioe(tellantc 3m^
Sn btolio )apud roma otta a ciuib^romanis iiniaula cotgc trcdeci annos pul
cra facie.bu a fcoUs raiertit a jjfccto filio adamat . flgncs ait pjcuentain amote
ci/.cui’ mater virgo enCapta iglf a pfccto vrbls electione cedit vt lacrificla Oifs
cu virginibus cecvcfte aut cu meretricibus ludUoBabaret. quefingula reiuiit
jdeo nuda ad lupanar pfectus tnici liiflit.fcd tanta befitatecapilfons ptiilrt vt
ql vcftibus tcgercfiiQua ingrefla angclu tifil linicmt pparatu.q ftola cadidifrif
m.a j5Bauit.i@es mgrefli miraculo territi cdpucti redlbat.etia filtusjjfccti . q ab
angelo pfoatus e.Ss illa poftmodii otate liuienls ille reuijrit.Bein poft inlnaf
et tenoteS ac verbera plurima i Igne plecta fed mime Icfa Cande afpaflus i giit/
Sair cius gladlii imcrgl luflit feptio kaf. fcbtuarij martlrtj palma adepta cil. qua
jparetes fegellcrnt, que cis in nocte cil magno ctcrcitii vlnglnu velle fulgente ap
rw^ paruit blces. iglidctc amatifliim paretes ne me qfl mottua lugeatis fed aingauf
dece mecum quia dim bis omnibjus lucidas fedes acccpi.igt illi furn tefponfata Ut cclis quem in tcn iS toj'
ta cum intentione biicdt Ciriacus
O^riacii quo»® biaconu cu largo t fmaragdo p boc tps cu alijs vtglnti palTum^
aiflotie tra^t.qiti artemia filia ©toclccianla bcmoniO llberauil . jSimiliter^
iobiafapottspfas regis filiapoll Oles qdrasintaqutcprcucrfla ©tocleciano bo^t
Bonficc fiiliepti.p^eiiis motte filius mafimlair liitnt illos tres cu aliis rpianls
itt carccrit mitn.lnce p iudic»? Carpafiu cdiict^caput cius pice liqta pfundl feOd-r itc
ni5 i carcere remidl. tetes poli qtuot Oles nolctes facnficarc in catalla fullibus cc^
di'rnerui8c;cte<ilfcctl.5nccfiltiio tnOcIeaaniiuflit Ciriaciiat Smaragdo -ralris
^eraafi^t iv<jothirii> Vlgitl eaptte trucan.€t Cuicti fiint cu eo .pmifciu fcrufnRo i
** me aut via falaria Occapitati fiit. ilfearcell’ papa cu iLucia |
cojpa martiru in ptedio via bofllenfi miliario abvrbe.7. '
©fcpelierunt.fcjrto ydus Sugulli.
(&uafiu8 1 Tbtotbafius gennai natioe il&cdiOlanefcs pre vitale viro feto
' mrc valci la vno ptu genin bac tumultuate .pcella i ca vrbe ab allafiO comite fut
I pafli.ttmi na»® pntibus o:bati pfcfli vnlualu pfimoniu vedldeft Tpauplb^ ero
Vgarutofolbus t lecttoibus p pfres anos vacabat . ■Sllafio.pfecturo ab bellum
facerdotes ydoloi: bireft.nm faceret gcruafliVr.ptbafiu bijs fuls imolarevlctoti
am repottare no poflct.lbntati cota comite cil iio acdcfccret idorfacriflcarc iScr
f uaftus plubatl ccf iis e boncc fpm etalarct. '(btotbafi^ i>o fulltbus ccfiis ixmura
i capite trneatus e. tQuos cotpa cu anis mllis icogmta fuifldr. bliius Smbtofluf
- bofflio reuclatc in oatrupta adeo repent, vt eo bic interepta fuilTc videbat .dlbar
risati flterunt bi} beatldimimanres bie.;di).kaf.5anitan).
mundi
irv£oj!jrti3ap3documTdjiii»9tX)mi8j:piHiilc6boc®c.£iTvc«tfletat^ (l5cO?C*;iU0
padiocia t peiftda duitate OyofpoUm vclut alter curer roiitan*' t coar aiDc . ^
toUcrautia bedit.tSuippc lutcrfccto Praconc p^ ecuki c;tJfftpne totiufcB.coJBid
laceratio; "r vtfe cfftifionc.iiec no t alto:? to:m&o2 ppemo5.ad vltlmu niartt
riu capit] abklfioccopleutt.Cui^gefta licct inter apocripbas fcrlpturas ponat
ipi^^tn lUuftrifliinu martlriu inter coaooasmartu^ceieccaU venaabiilter bonO'
rat.qd etia jambjofi^ attellaf qui fcriblt ^eojlus fidelllfinj^ x^p^ijes.bn rpia
nltatid .pfcflio tegeret .folus inter clartftlcolas bcl filiU cofeflua cft. £ui et tanta
fidei coftantia bluia gfa edeeflit. vt tyranlcc poteftatta pcepta coteninerrt .fct In
tnimerabiliu no fotmldaret tojineta penau bui^incUn martlrta caput cu poftino
diKvenecija belatu fuiflet. in eiiia bonotc tHonaftcrlti t eccfia erecta fuitflo nue
vfcB mada cu vencratioe giotcrat.^cdllu q; ei^ apd germanica natio; bainlw
ge mapia cii iblenltatc ondif .£i^natalc Oic.it:.kaf.maij ab oib^ jcpteoi tdcbzaf - _ . .
ilrr ifmus campan^ epa vir lUuftnfltm^ at; fctiffim’’.ca becretu in antiocbtaa
l3&loclectano.pccmfrct.vtquuucBn6facrtftcaraydoU8&iucrnafupptlci)8
interirct.lm audiea frafm^ In beremo p fepte anoa babitamt. oroi -t coteuipla
’ tiotn vacaa.cul bna efea p cotuu miftrabat veniea voce angelica pnutTa ad ciul-
itate mftoa a temoib^ hbcrauir.-r plurea bocedo ad rpni puertit.Eilocleci3n%f
audit] fibleii pntari luiTlt. pmo pltibatia -t fullib*’ graufter inaccraf t bilaniaf.
rcfina fulpbure pice oleocf; pftindlf .nec minie Icdtt . quo miracro multi co
pilcn ydofabrenuciatea pplanl eirccti ITit-^^oftea mlfliia In emerem artiflimu;
cu tmefo feiTl podere.a quo angcl^ bnl eu paulopoft cdudt.Sed cu bec vulga^
reiif mlracfa a d&admlano impatote cetittef :i i fartagine plubo pice refina Ig#
, nlta imergl paplt.tllefua tir mdfit cuftodtemadpat^.Sngcrcu noae ab litt%a
rip pdudt.vbi biuia.ptufide i fotmiana duitate campame naulciila puemdCan
Jde; viclea rutilate cotona fup ra illabi ait bne fnfdpe fpm meu.et terdo nonaa tu
nij fancto fine deult.btcif cotp** ei^ Calete qcfccrc vbl caput ct^ofenditur.
ClRniofer^martlr.pcerc (dature icoperabif magni Cnldofenia
tudliila 1 'ptutla virp boctpa In farno: ciUltate ll- ■
cie .pulncla afle p:o jpo mozte ptullt.lbzimo 'pgta fer^
Irela attrit^.flamlfcR ctuld^fuiKfed cu dluia virtute falua
tua dt. 5d vltlmu laglttas Ictib^ cofolTua martlriu tan
dem.S.kaf.auguIdl capitia obtrucatlonecdpleuitfeiut,
buc ai boiea p flumen otfarct ibefimi puerii In bummf,
Ofutapottalfc.
©fmaa -t ©amnlan^ tplanllTimlvirt' ac medici c
Icbernml apei Cgra duitate cdptebenfl.boc tpe p^ vin//
cula t carccres.p^ maria dlmelfto; at; Igne; Lapidatio;
ac faglttaa.buunlf’ fuperataa capite pleri fut.ill5>arti
. ri;atl funt aut beati Cofmaa -r 23anuanua Sntim^j(Le6
tlua T Cupjeplua.y.kaf.octobjla .
CtbodlnaptiiiiH^lympiadc-rpofdea Cyri clultatum
Jcpifcop^.lda tptbus i alcbitv duitate q nlgroponni ap
pellaf'(vt btu^fcnblt blero)marfirlo cotonaf .i©ul cu erudttif
flm^ edet vir mlVa edidit bocumeta. £t paeferti tv nibl creatde
eide; i carcere reuclata.paifus aut fult.i4.k3f.ocfobna. fuit
aut Httldl copofincg fermoia aduerfua pozpblriu pfecit liluof
jRet fimpofium becem virginum,
ws roman^ milca. di bla tpibua apd inicomedla
^IpMeufderet.et ©locleclanl perfecutto; qud marie rplanls infere^'
. w^^bat plurlmii tvtddaref .ab Ipfo Impatote capt^.iufirua e Mpci
«Barcua^d&arcelltan^ dl-r laniari tfl3 craticula crudeliiTimeaflarl.lcdaduc iii
puluentc. j. id^fcptebtla laqueo fecit eu necari. Inb: co:
^^pua elua roine via latina fepultH eft.
SJLIarc^ X d&arcelllan^gcrmani -r dues romal (K bac
d^tbodius
aJoti'Ofmi8
ir>5 cu iio ccffjret laudare itoiiie Dni nfi il3u xpi lacea trif
flgl madault.quo vulnc1e.l4.kaf.iuli} ad celos mlgitit
^011111^ 4da; -r Cladlua vlrlclaniritm p boc Ipfu?
tps cu pjcdlgna vrojc p:imi x buob^ filqa i vtbc
boltia 3 fatellltib^ Satoclcclani tenti In enliu dcpojtanf
Ct.df.kaf.marctj incendio cocremanf.ac fle eo fcendlo
martiri} (aaificnin beo obtulerunt.
SebfXa FoIlU CXXV
ewamw C^fbaftian^iUiiftnmm^ v/rpnmecoJjojfe Oioclcnawpancipam gcflit que
vcmfcscet'culto?.bc>c4Set6C cn multos jtpi:
IU4I lyres etDOJrtifirtnin?'r tn/trima nWrtu^ _ .i.-
^ ‘ pcipue marcu -r marmuana gcmios t eotz
trepidas illo" mentes eofirmaflet <}8 c&m
cui loquela rcftituit
coptebediMulfit eu m medio capo
^ mtlinbTagittis %it qut eu vndicg impleucruc
mci^et birfutus fagUtts.T eu mojtuu rclmquetes . 4 infra paucus
‘"P^^^^^^^^^^efccutione iniuftafotc
Pf^eratpncclpm rcddercMSuo momio fatcUitcs
cotp^i^m cloaca picccmt.qHi beate incine apparuit toces locu co?
Ifcumhri? qd ml fotdis eum teugerat. jd inde Icuas cata
P‘»«s febaitonus in vtbe ro-
^Tna iiib. 1 5 «kalend.-febtuarq. -■
iucia martyr
l^wrffiuF« i fpccioriflima inter ceteras infule il
lis ^S3tbc miracu-
S nuS If ‘P?'’'^5»«^ «wwre bignaref qua gfam tandeob
tm^c .pm^uit.^t illa pfeftm amplu patnmoniu paupib^ -r piduis Pifhibuit.
SfSa augullo^.qua idepafcafius cojripi& ad fa
obtempaueris te ad lupanar tan^ fcojtum
cotn^iSn.^ bucercntiilla ailmucg induatur
fpu^anct^uto podere fijat vt penit^ moucrl non
clf^t muf^H ^ 'tLl«'bus.biaterntis'pafcafi^ igne copiofum cira
imr ‘P «guttur mer-
^ ^ “’”^^r^“^^^PPP^^^'^'Pfituemirit.ciu^alfione-rfctitateiVracuf3nacun:ta3 fpcecotatafuit.
i tutus ^ V Jtus puerulus natioe ficulustbis tgib‘^ c3 modcfto ^‘crefeetia nutrice fua
^^apud fycilia infula maityriu gtulit gfotiofiffimu .[bic cu cct buodccim aU'
no" in ;;pm credp quam poterat indtgentib^ miftrauiti cu ea virtimb^ mamr^
a lacrile^ patre byla pagano tentato vt 3 cultura nti recederet: Itd cu nollet bLi
ms patris fermonib^ aedefeaea valcriano pfecto grauifllmis penis affiia^cft.
tciime angelico monim naue pfcedit.-r comitannb^ fcai modellopedagogo ei^
“T acTcimna ad tonagntaru tcmtoziu nauigatnt. jjb i g aliqd temp^in ozonib^in
co^it5'gfines:3d bioclctianu .pdcntc’cemooc adduct^ eft. cui^ filiu 3 Cemonib^
y ooienum curauit.iCui Pioclctian^gfuadcrc cepie vtcultura bijs impenderet fed
1 cu no aedefeeret vinculis ferraS aftimgif i carccre teten imo . Sedeu infide W
moDuis gm3neret.3ufrifunt in olla refina r pice fuccenfam lactari fbd cum illefi
^ egredi fmffent.tSemu i catafta eetefi fttnt t biflipata funt ofla eop vt vifcera ap-
^ parerrt.^ fact^eft ter-remot^agn^t angd^bfii eripuit eos t pdurtt iueta flimiu
_ -^'yj^Tibimotates migraueruntadPominiuigojumcoJpotanbjcntia collegit T
fepcliuit. ibalTi funt pjcdicti maityres. i 7. kalendas ^ultj. gfTia t bilana
regis cypji cui^pater ijbello vict^in notida etate cu matre bilaria
S^infulaegrefra roma gucneruttbilaria vt ccos patrios .ppicios baberet ftf
ha veneri bicaHit.£u ven fcrartia cypjiana fuit qua ob pulcbatudine bea btee?
baCT i c^jo pbanu cj^pftructu fiiit.^nde ad atigufta vtdelica venemt vt regia
fien ^fletiobfceno tn feniicio venens oedita fuit: tgib^ fcue pfeattioms biocle
ttani Hlarcimis cu f^ce biacono tomu ci^ignozas ingrefTiis cu ojonib^vota p-^
lolucrctiadmirata arira cc infolito bolpite . cognito cu fo:c epianop antiftite fe
turpe pcecatriice .pfiteftqui eos oes a peflima cultura t aau illicito bimouittp*’
teiiintu indicttiicas bapus&ifrem bilartpbionyfium epm augullc fecit: poftea a
gato tudic^opjcbedtf iufla eft vt bus offen ettaut biucrfa fuppltoa fufttncrct,
atfra ait.^ufficiut mibi peccata mea q ignotas bcu feci.qd iubes nuneg facia :
©uctaigif ad infula Humis lici haud longe abaugnftavbieaftipiu colliTamt-,^.^..
Tbantaleon igite accdb ait gras bne d me bignat^es laoftia accipe pn^^ t cn^ltfe^
b addtfces.a pccotoje buct^ad palatiu .ppter bccore laudati CuibSSiola? Sy
vv. I il 1 Vi v»iHi w ccmuianjat . «deo mula ad fidem
couerfi quos imperatot becollanpteccpit.£andemipecunlp:eccptotefuoS
molao.-r alijs.y.kalendas augufti ictu gladi/ martynum confnmmauit.
®0?0tbc3
Sergius "thacbua
fides tcap^tartVo]
^ejrtaetaemudi
O©jotbea t gc» gRofa apud cefarca apadoofe VJ
bctmc l?oc temp^^cdpzebefa .p «jo mrtynu p//
tuUt.p«mo i catafta leuaf taiide fuma tn palmis
buriflimc ceia ad vltimu capite pumta mit. jn ei coj
feffione tbeopbilns fcolafticus irrldedo ait. eya fpo
fa ):pi rofas De paradifo Ipottfi tui mittas.otaute Do?
rotbea puer fcrme quatuo? anno:? apparuit ferews in
fpojtula tria mala r tres rofas: q tcferc^ tbeopbilo
mbet qui accipife illico coucrfus eft ad fide erat tep^
bjuinale ff igidn mdis febjuarij cu bec rofc puttte m
erut "t guUfime tott^nouiflte gladio cefus e.
^^ieutbcrius qmda clanfllm^iles lub bac gfe// >
VTvattione apud mcomcdia afie vtbe cu alqs inue? ,
rabilib^martyrefficif.edb^alt| gladus obtrucatialij
igmb^cocrematt. ait]® m mari pcipites ban. '^oftrc
mo t ipfe cleutbenusibic cu biu b fingula cojgis me
bja ciuriaref .-r femper validio? OTiccref .^ccmum ve
luU aurum ignibusepamiuatu fetto uouas octobns^
:um palma maityrn paradifum introiuit.
g£rgi^-r bacb^vin' nobililTimt p bos tumuit** cu
eflent pnmicerti palatii' apud majctmianu impai
'to:e accufatt q> rpiani cent.id bucti ad teplu louts cui
liacriftcare uollft vefte militari ccpofita.bacb^cttefua
ucruis ff udis vf® ad fl upi fanguis t bifrupttone ve
m's t lecotts lamafterpiras cjctra caftru .pijcif volu*
eres a beftiis cotp^illcfum ftiarntiquf^ fideles fepul
ture tradideifit.Scrgiu aut cu tflecte no polfet clauatj
futularib^^calctatu an curru mffi miltanb^ atrre lulfit
cui fide fipts ftettt nonis octoo.leu tvcollart pcepit .
Q^mot cojonati fo feucnnustfaienanustcar^
Jpoferus z vittotinus.^ioclctianus roma veni
ens cu oem miltcia ad facrificadu afclepiO copelleret,
Ifet quatito? reluctates ictibus plumbata? occtfl funt
z cotpo^a eo? tn platea canibus lactata.beatus feba#
Itianus cu melcbiade papa nocte fepellult. z cu eotuj ^
nomina rcpcrtre non polfet ideo f^Jtimo ydus;nouC(,
b:l8 fic colenftcmo? nola poftea rcuelata funt,
E5de8 tgo ictifflma i v?bc ageno a baclano ado
lefcetula tptana.cu nec blandtciis nec minis ad
'Oeutbmns
)^uatuo?cs?onafi
i£upbcmi'a
feliytfojtunatus,
imoladu bqs genitu indua' polfet: fup crate enea eft '
tenfa fubftrans c3rbonib*’.bum fle tojqref mfto s ad
. ?pm couemt.Sanct^capjafi*’ q tcrro:e pfibls fftb ru
ipls latebat ea cernes otauit vt be^^ea vttrlte faceret vH
wdit coluba nluea tt celo ixfcendfte . que cotona auro^^
^gemi% lucente fup caput virginis collocauit: ac incc
'dtu cmntat.ldeo offeres fe jcptann cu pjlmo z fellaa
? no z fide virgine capite mmcan funt omnes. f
;j|5^®pbemta virgo HobilHflmatepeftatebacapud|
Hu\calcbedonflemaftev:bcajjcofule quoda nolej
3p:tfcocH aliis fgjwaglntacopzeb^a cu beomartl ir
molare nollet ota tojmento? genera in ea eppedit : q
ota jj ypo coflater ptulit vldebcarceres verbcra.rota
taru argumeta Ignes laptdnangulartu pondera : be^
fHasvirganim plagastlgncas faitaglncs rurfum® a bcftia mojfa immaculatu fpintu cco I‘eddidit.cut'u3
cotptts mater eius tbeodo:a z pater eius fepcllenint feito kalendas i@ctob?is.
•jra Cllpapulle ^8 cu adaucto tlanuarlo p^cfbytens^fo:tunato'^fcptlmo lectojibus biS tempoJl^
tl bus in vcnufla v?bc cum blu tn carcere macerati funt per totam afif icI z fidllam ai? mulnS af
Ilibus gerductt.Candem nono kalendas irtouembus occtflone gladii confumatt funt.
!lctio
Eieii? Item alter z fonunattis germani bac perfecuttone apud aqulleiam v:bcm cculeo Mpetfficira
latei-a eo?um miniftn lapides ardentes appofuerunttqui biiilna virtute e?nncn . i©uo vifo fenieott
oleo Illos perfiidcrunnfed cu imnime lefiibata fentenna tercio ydus 3wii capite trtfiwan fuut.
.^emet^rnudi
d&argaretba
IFoUil CXXVI
/|fi>3)CliBlll4niJ8C|i8
•r martyr
H^IaTius
^tvSrsarctbafgo pukbcnima.natioe antocbcna
Slc&cparftfb^gcntiUb^ojta.nutncitradita.fpotcfe
baptisart fmt.p’’ motte matnsapd mitrtcc cuftodtea
,ac pauea ones ei^.cg quidmmu annu attigiflct t fpc'
'oofiflima cflec.0lit)nu8vtfa’pgi»c t» pcnpifcent^in?
c^arfrt.£u tn ca ;cpi3»a cffe Oidiat in carccre coiccrt. -t
t)em cu Oijs Imolare r««farctfufp^a vtrgia acemmc'
I ceii( .iDte pectintb^^ferreia tUflit carnes fulcart. ttc
jrato in carcere twrtidif vbi' byabol^ i fotma braconts
apparfe qt ea sxuotatttra facto figno cruc] cuaBntt. po
Ilea ib<ic;c pcepit ea &ccoltan.facta oroe .p oib^etia gfe
aittotb^.-r partunttib^ fe et in partu com^tib^.mar
ffittrtu.)nff.yd[U6 lulq compleutt . (
Stamilian^ (n £eyla auitate a nobitib^ ac tcuo
ttflijms ott^ genitotib^.quos tn adolefcetta amtftt. tn
vtru erudtm vtrtuofuy euaftt . £u aut feros (©utnnus
i B anos plures gubemaflet laureac^cj ccciam i pztma^
tem adlegt® eaie aflttmpt^ tnde maittno cotonat^ab
oib** tn laureacflentarcbtepm mapnnltan^ elegif .qut
ppfo falubtt boctrina jpfutt. vero cart « numert
anttmpatojib^.i&tlalFpfecwsadceylaratffusboiea
ad facrificadu marti'cdpultt.qua occaftdc mot*' majet-r
mtltan*’ vitro poli longa cocertatios aedefeere nol^.a
Ifatellttib^ futs ab pbanu martts bHa*’.tbt martirij pal
'maj merutt apud teyla e^tra muros. Snno rpt.xgp.
iquarto yd^octob.que bu;: batoarion tn patauta fuB n'
pam ent tranllultt vbt etus memotta baberor.
-rf^iaftus epe^Ca tnoi faitatet mafuctudtne polle
•A3 ret. £t i leballc ctuttate apparoae. jrptant i epm
cu cltgeft.58 ad vttadu rabtej gfecutibts tntrautt Ipe^
loca ajtufdd moti couencft ab cu beflie qs fanautt.co?
ut ^i5 altmonta et «xferebat . qd cu pftdt nuctaro futflet
cu adduct tubct.tn vta mtracla factestftltu cutufda mu
I Itcrts i cttremts labotate ppter os ptfcts traliicrfuj tn
agutture ci^ eo tagftc liberautt.poll carceres cu facnfi>
Beare renutctropautt cu ligno fufpedi -r carnes ci^fcrrel
118 pcctintb^Iantan.Septe aut multercf jrptane fangut
Snc5 et:aptcbat:q pollca cccollatc fueft.:©lartU8 qj ci»5 *
Ibuob^ Buults filtjs ba? multc!? capite truncatus dl .
V^ltana '&go pclartflima natioc comcfts t boc tpfo
^ tpeapub cornu ctfalptnc gallic vtbe capta martyi'
riu fcutflimu Btultttq fpofo fuo claifto pfectovtbis cu
p noie xpi ad oia fiippltcta fe olFcrret. pmo cePa vtrgts a fe
pte mtlttib^ nolete faatftcarc btanc b capillos tote bojis
iufpefa dppe cu vana toroifta pIlaWftmcBtultficttpollca
pala cu btabolo pflttat.-r ce tpfo clariflime mupbaiitt.^n
dciBflamas tgmn-r olla fa iietefiiBanst rota ferrea ciim
aciirts gladijs palma martyrij capitis obtnincatione.t 4.
kalendas tlbarci) abepta en,
^ iRtm^-r feltctan^ romant vtrt religtoft bac pPecuttonc j
Ji/apdtificib^temploKapBdbioclettanu accufau ferro'
I vinctt tn carcere rccludunif quos angelus bnt pfolat*’ clltccinde ad bcrcnlts pba
r nuBdiicttcumnollftfacriftcaretgrautfrtmtspcmsfuntaffecti. indcbitceruteos
cetra ctuttate via numttana mtltarto.t $ .ferro vtiKtos poli cedftta totmetattade ftmul.y.ydus junij vtte
curfuj gladio pfBmaucrut.bon cotpa nocte ad arcus numrtanos tueta arenariu cbnlltant fepclterunt.:
fiantpbllu8 grecus pfbyter euTebij' ccfariefts neccflari^infigniS qutde theologus fub bac Bfeaittone
tdlatc bteronymo apudlcefarea palcllinc vtbe palfus ell.cut^vtta tde cufebi^ trib** voliimtnib^ egre
gic confcnpfit.btc adeo btutnoi? volumtnu cupidus fuit vt ma^a partem Ubto? ongems manu fua be^
rcripfcrtt. quos btuus bteronymus tn cefanenft bibltotbcca tata autditate fe legtlfe btett ; ac ft creft regts
btuttias confccutiis futflet.palfus dlpnma bte
Q^tnrtnus gallus miles a maetmtano imperatote fcdo kalendas noucmbtiS martyrtu pertulit glo#
rtofiim. CUIUS cotpus poli qinncB 7 quinquaginta ansos angelo reuclantc incottupro repertu rott.
► Alliis clanflimus miles romanus a btocleaano cu omnt bomo fua multis plagts affectus Xpi mar
>tyr cfficif .£t cum innumerabiles cjmncti funt famoftotes comemotarc Iibutt.
iRuffuS 7C
A.#t
muncU
03BarceUus
iji tpiius furt poft goium pottfic«:bic f«w potificatua anno ta btoclc/ pOnnrlCljni.
ttattt' pfc^honc faticnte acarniftcfb*’ capt*’:a(J facnfiaa gentiu bncttis:^ mi SM ^rcclUnUS
ni8 ntftarcnt camiftccs vt tbnra biifffc^biberctjmcw ptcmtus ceos alienos
adojaint. quo facto baud multo poft in fc reuerfus baoito palio centu
in finuefla vtbe campante x eo t inarcclIin^yqHaUdna x puluernlenr ac
ciUao. mdutns .pftctfcif tpctitcs vt fibt .p incbftatia cebita pena tnbnaf t qm
eiiin banarct in tato cociUo nemo vn^ inu^t^ eft. (Cum bicer^t ocatcafcrmc
ronepetru pcccafle.ac flendo peccati paia liii!flc.*Rcdflt romd marcellin .tra"
Cociliacettt-r.ljcjejc.epo^tifinuelfaTtbecapanic tus biocletianum adqt
~ boicjCB increpat qfeim
puleritbrfsgamuimo
lare. «Sucif ad martiriu
btoclctiani tuflumarcel
linteum claudtotcyrino
antonino jpifidcltbus.
5ntcrcudu’{^o maicellu
pfbtuj admonet ne bio
. cletiai pcqjflobtempct
*ireb^mai:ic adAdeptiv
i ncntib^l netie cotp^^fuu;;
ifcpulture traderet qd bi
[terat ob necatu faluato
I re fc id neqcg mereri bo
Iruautfimul interepto?
scotpa biocletiani iuflii
sad bies.vi.t.jctjc. infe)
jlpulta iacuerutvia ptibli
ca.vnpetriapfiiuflii q
marccllo i fomnis appa
raitvia falaria amiterio
pnfcillerepeliunf fct-tokaf.maias.fcditautannis.iX.mefes.i]. bicbus.>:vi.
?3acat tum fedes bies qiiincB t viginti.
Snnomundi.j4p5- Snnofpi.a94.
Srcellus papa natione roman^patrcbndicto eje regione vie late a cofta
tio t galcrio vft^ ad matcntiii pucnit.^s lieet multet: turbinib^ vetrat’
biuino tn cultui intent^icortituit ne quis gcnei ale cociliu cclcbtarc poflet fine
fpcciali fedis apoftolice outojitate.q^JifcilLJ qj matrona romana ei^ fuafu im-
pulit cimitcriiT fiiis fumptib^via falaria coftriicre. titulos quicR x viginti i vr-
bc roma coftituit. quafi biocefes ad comoditate bapnfmiiet oppojtunitate eo
riini q ad fide et gentib^ guottidie veniebat. £ofultu iritt eo modo fepultnnf
marti^ videbat. Snnis aut quicB fedes racnfes fee bieb^vno -rivigitt.d&sieen
cius ip 0 vbi liiqna matrona inftttmflc cccfias bci rmi fuat: bcrede intelleetflet.
irat^ X muiiere relcgauit ad tjas. et tl&arccllu captu impellere minis conat^ eft.
vt X epifeopatu fc abdicaret, t jtpianu nome ixpona et.que vbi cotemnere fua
pcepta vidit, ad cuftodieda aialia ai rnifit vbi nec ofoes nec ieiunia jJtermifit .
parrocbiafcBcpfis gubernabat, a clericis liberat^jiterato in ftabulum feu caca
balum.ftfeafenti^ iratu&cimt redigit, vbicu fedet icommode babitarct , pe-
do:e et fitu mojtuus eft. Placat ei^ mo:te romana fedes bies. xx .
gjfebi^ papa natibe grcc^.pre medicotpotiftcatu adqt Cbftatino ”1 dfea
\!A>:entio impanub^^.Coftituit ne jpbani tn tudtciu fuu ejamvocarc pfumat
^8 bu5 i papatii viuerct crui: bnt tnueta eft qnto nonas mai) . bercticos q> ide
potifee recoctliauit impofita tantiimodo m3nu;lfe>abita aut fanel rome f3cro^’
ru5 o:dimi mefe becebn.cu plbiqs.eitf.biaconos trcs.epos.nuj.creaflcti ro
memonf.tinctmitcnoCalittiviaappiafcpclif fejeto nonas octobnS. Se- |
dit autem annis fev.menfe vnorbiebus tribus.Jlicet alij byftoJtcibe annis va||
ricfentiant.^acat tum fedes bicmvnum. |3
iClciades papa nanbe!apbcr.iK>at:ett| lieintl^mavimi tptb? fuit.^ir fanc
fetitate 'rfcietia multu tnltgmS. (©ui vt erat grauitate pclar*’. Coftituit ne qs vneg aliqua fufpitioctaut an
vera pbatibs cbdemnaref.Cius inftitutu ftiit.nc biebmcoinecg qufta fena ietunaref .q: bos bies pa-
gani qfifacros edebtant . dfeulta qs Ut oblatioibus faciedis pftituit; qd ftfeanicbeot: berefis i vrbe rotna
tu mavtnieinualcfecbat.tt?is aut g actis mavimini iuffu martyrio coronatur, idem fatum fubieretetpcm
filevandrtnus epus et iuctanus antbiocenus pjcfbyter romahus. Sliicg complures epifeopi et facerdo-
tes. Septilt^eft autem tl^lctadcs Via appia calivti crypta, quarto ydus OecembdS.SeditanniS quatuo?
metifes feptem.bicbu8.i;c.^ac.it tura fedes bies jcvi).
€ufebiu9
<>
^e)rtaem0 mundi
IFoUu
cxxvii
.kJiZ.-'^ ■ ”'^3’*'^' ►^.<pmcue inter le panin iimt.e.oitann
^wfufcB ^ Ita romamis oibis
Sfiai ottCTtc5 fojtttus cft.£6ftantius f o fingulart mo^
da atio^fus.jSalha mtu •z byTp ania cotottus fint.iicct z a (talia fojtcobti
em cotoitus bigmtatc augufti (taltc at5 affitcc admiftradc fol
l‘“^”*?'^“/^“^*^‘''^Q'^^^'tpftatiflimec(uititatl:&(iHtij8jjuiaalulac0ua
to^midra.nfa comooa no admodu affcctaOj bic^os mcUns publicas opes a
pnuatis baben.cB .mtra vniij clauftrii5 refcntart.S^o aut cultus moditi vt di
«rmns trtebus fe cu anijtos numcrofiojibus clTet epulanbu. pttuatoE a argcto
bototi jjctito tricuma ftemeref .feicno mooo amabilis, led ettavenerabii gal
lisfuir.pcipue quod biocledani fufpccia paidetia.et tlbatimiani' fanguinartaj
temaitate iiracrio rtus aiaferat.fiut ant coftanti^ bic £laudii fcdt etrftlia ne-
pos. que vt ©locleoan^impatoj vna cii (galerfo fibi affiuitatCT: beniooletiard
lltniTCrct 'iTbeodojamdnmiaMi JC a::;
impera/
tomm
iConflantius
- - : . T- - . — - : gubemalTct.iCdftantio et belena mfccpto
raci in battania pticipatus fiu anno tredecimo moaf .StcR i buios fummo om
niiim confenfu refertur ob aus manfuetudine z clementiam.
^aienus vu-t pjobc mojaws.et egr^^ m re mtlttan.Cu (talia quoeg f(-
'tiUr nente conuatto admilliattdt fue accemlfe fent(ret.£efare8 buos creauttvi
delicct (IbagWanu que qnenti pfcc(t.i6t Jjcueru cui (talta5 dedit . |pc (llirico
comojar elt.iRettmut em (lltricu. quod ea barbaros boftes populi ro . (ter fa-
cturos fcntlebat.d&atimtan^ aut berculius fpe rccuperadi tmpertj ab Ibem ere
ctus refumcdi faftigij qb (nuit^ amifaat romaj aduolaint et foUtudinc lucanie.
qaa fedem ptiiiat^ elegerat i agnS ameniflimis cofcnefces.2'(oclcaanuig enas
e litto-as adhottat*" eft. vt bepof- tam refumeret potcftate quas ille (mtas babu
(t.£6ti'a bos mot^ tnilfus a galerio Saier^ roina cu etercitu venit, pn vrbe ro
mam obfidet fraude mtlim, qui di db.itentio fenttebat drcuucnt^jfiigiens. bc-
murn rauCTC ocddif .Ibaulu etta abfiitt.dn dbatimiiin^ pater mtlilubenfaolai
nam pollicitatoib^ t largitone queres a filto d&atentio occideref . js aut i gaP
Kas ab cbftantinu genatt .pfea^. bolo copofito tant® a filio efTct ctpulfus moli
ens aut coftatinu reperta occafioe iterficae. qui i gallifs z milim-r .puiaaliuj ia
fauote regnabat. £ef(s fraas ad alamantS captifi® eoi?rcgib^.bc tecto p faufta
et^ filia bolo que re? oem marito apuidfiigi^es.ac mafriKc berculi^ .pfirgit.tb(cg
oppfTus fuo£fccle!? penas tande luit; vel fe(pm(vt qdaj volunt bemeratl reb^ )
(nterfccitta ©alcrto aiit Itdni^ (mptot fact^ mots galeriuj cofcftim fecuta eft.
E^ctnius (mpato( fact^ eft.et ©acia ojiund’ a £ialenO (n parte (mpertjf re-
dpif .ppter ei^ (n re militari j;teftant(a;notiifqR galenO amtqua cofuetudi
ne. i£t (n bello qb adtieifus irtarfeii geffaat labotib^ IItcthus z omctjs aaept**
Coftanttn*’ tn vir (ngais pticipatus toti^ otbis affectas. itcinlo bclluj (nnilit.
cguiS neceflitudo tlli -r amnitas cuj eo cffeMla? fojot eius coftanna nupta tif
ciniO erat.Sc ^mo eus (n p.dnon(3.fcbo (ngrti apparam bellu? apb £ibal(as (n
ftniaite repentin^opplTtl. omiqj bardaniantefea macedoma pottt^ inumerofaf
ptouiciaS ocdip3U(t.^ar(3 banceps inter eos bella z pat reebdUata riiptaqs
eft.poftremo licini^ nauali z teneftn plio vict^ apud n(comedi.d fe bedit. z con?
tra religio? ficrameti Cbeflalonicc ^uat’ occifus eft.l^ic licini^ annnj bomiati
onis fae p^ quitudeomu» vite jritime fetagefimu? occidif . auaricie cupidie om
niu j peffim^.neq? alien^a lutu vaicrco.^fper admodu? aut medioaiter impa
H^alerius
Seuerus dBatimianus
iicintua
, j. -- T v.r»-" «.**i i wm;» *»»»»^ « 1 »vvf VI b»Vi
dOis.infeft^ Iris qiias ^er infcicia imodica virus aepelie? publica nomiabat
induftria. Sgarib^ plane -t rufticatib^.qb ab eo genere on^ ali-
petoue fotenfe? induftria. Sgarib^ plane -t rufticatib^.qb ab eo genere ow ali-
tuf^ aat fatis vtilis ac milicie cuftos.ab veteiz inftituta feucnflim^.Spadonn?
et aulico!? oim vcbemes bii ato? . tineas foziccf* pallacfl eos appellans.
#Y^0tenti^(a)5 cbftanti^ moztu^ £dft3ntin*’ nli^ dP in bziitania creat^ eft im^^
SXfcperatoz.t in locu? pfiS etoptatifrim^ moderatoz accefTit) ^tf^ome auguftus
nunccupat^ efblRome em ptoziani etdtato tumultu dbatendu? baculi ftlru? .
qui band .pcul ab vzbc i villa publica mozabaf auguftn? mmccupaucrt. ®ir fa
ne feuifrtin^T tpiano? acezrfm^pfecutoz.lfait.tn amatot. inter cetera fue crocei i
tatis opa magica arte pfimu? belectabat .©uito tn cbftantin^ imperi) fui anno
bcllu? adueiF d&ateciti? ciuilc cbmouit.£opta8 ci^ multis pUfs fiidit ipm po-
ftremo rome aduerfus nobiles otbus etitijs faiiente apud ponte miUuu? vidt.
gtaliaro eft potiti vt bii? p boloze fua? fraudu oblit^ pontem ad beapiendum
jftej ftrijctuj beapwlisiranfit. co5 magna parte fyo? fatellitu? fHbmergitur .
ftfeatentius
mandi
Bii D:efmDn'iiiiBJ»Jc8£:uiit ccHifbtmnu vidcbatajwd omnes ma^odrciti pcis.jptants aUg %
nir£cbam.d&a):ennu8 tn nnlites cbnetUu mittebat qw obum quecB ccaeret.Srte quocB nia^a be
totii8:6iamda8 inatie vero )ipiana8 funeftiS faerts adbibit^ feidebat m^tu caxifatquo!? cinmbBs Hi
mama vtebaf .ut oftenderet tyranide fci-uan etia E nepbas poire.irtmrtt_vcfani3 T crudelitate .d^atimia
nus ciuocp lu ojirte v. ebaf .iQui mago? m0ft8 1 malaci arcin boctottbf pmia ^a becernebat, augunjs .
timtnanolbus ftde pjcftiis.eicaiioa cetens m ]cptano8 becoia eotemnetes eft babitus. Vetera aut &elu<
bza renoiian ac mote veteru facra oijs etbiben mbet.^s vero dfeajiminus otutna vlttone inflato fubito
vifccribus.fupperatifcR intcftinis ita btftctidif .vt inter fe t putrida cadam nil intercffett ftatetibus vndt
cu vcrmib^.t i abo fcrp«e.tamo pedote v t fuftmert fetot no pcflet.gramflimfe tande motbfe bMus cru
Clitus, viuedi fmetande fcctt.bonto leiiiis ac varius.nuc em tn irpianos.nuc.p irptaniS agcbat.boc vole-
bant CIU8 mcrita.£tt loco maiainiani a £>aleno qnocB niaiamin^ in ottfte coftitutus ceTarvir cruentiflim»
confinnli crudelitate ca in regione cotra tptanos vtebaf qud mulrt enecabartf .^nde z muto er fa.
periotibiis maniribus coionati maitirio fuerut.Sbquos qtiocg 4 to ptecedcnti pfecutioe z nunc fetiiente
paiTifuntfiibUingemus. , _ . - ,
~ ' /^iRiflina virgo celeberrima fiibpdicta pfccutiocmarimiantin xiropanae
V-Alfecc nobitiflimis otta 0aret1bu8.cn pulcbernma efierr a pflbus in cdiu^
peteref .paretes In turri poiiie-nit. vt bijs cultura virgo Bfolueret^S fpu aut fao
edocta ydola abbotrebat. que cu intcllcwt.cu minis ea aucrterc no poflet. ^uffit
ca erpolian z a ouodeci vlriS ccdl.bein In carcere mtttl.-r poftea vngults radi t
nidita ct^ taiera Oifrupl.Olftlna aut bc camib^ fuiS accipies Irt vultu patris u
leat blces.Scnpc tyranc zxame a te genita comede. 5rat^ pr ea in rota Unpolit
(imnrtliiif- u*A «iitlr rtiJteTPMO rt nPmct/nWo
Crilttnu
^ittot
artibus aflcnbebat.p^it vt ^adl lapide ab collu ei^ ligato In mare nocte ptccl
'pttartf i^ua angeli aflumut z rps ea bagtliauit z reducta fiitt In terra . Candes
poft vana totnim -r mamlllai: abfaflone.jlultan^ fagi ttas i cot ei^ buas z vtja
in lat^ blrcrtt.£*lccBcup3lma inarwnj ab cclu griofaafccndlt d&enna miles
m^nna mites egiptiuS nobilttnmi'8 ott^natalib^ A /'■
B bcc tpa 1 Scytbia metropoli pbngie falutarle ,
pafliis cfl^iria poltqi blccelcftlfegllnlbcremo fccrcta coueiratidclluduit miUta
re. ab publicn .pccdenstfe rplanu cfle Ubera voce bcclarauit. ©d audies pynl?*'
biir mifit cu apptebedl z luis afpcctib*’ pfentart. Cui bijnt facrlfica bijs z omia
que B ignotatui gcfliftii^tofcenf fibi.cp di obtempare nollct.eo lubete tam blu
neniis z blns cruciatibus cefus eft.boncc platce loais fangmne Iplus fedaretur,
H3einde in eculeo leuat^ Mpadibus adurtf .©cinde bcpofi^lgatts mantb^t pel
dibus B fiides ferreas trabi pceplt.i^ill oibus In rebus z criiciatib*’vrcB ab ftne
In laude z pfefllonc oipot^s bci Imobills Etnaflt. J^enlq? bata ftntetla gladio
antaduertl liiflus ftiit.Cui^ cotpus cu ignl traditu fulflet c medio a rptanis furti
creptii mfidis lintbcamib^ bcblta veneratione in cimiterlo.s.ydus nouebtls c6
ditiij cll. ‘(boftea in coftatinopoli tranflatti blgno bonoze veneratu fuit .
Jliilu njis TP^ltanus qulda genere antblocefiS. vir jtpiantflimus
.ipub romaiia vrbe In bac pfecutoe pfata crudellflimc'
pafliis cft.di J^afillfla virgine laop buop mire legunt paf '
flones.cu quib? fuit venerabilis multitudo facerdotuy. et
mlnlftroit cteie )tpt.^ ^cr imanltatem Bfccutibls ab cos
cdfugcratj ederemata efl , iboft quos ena Sntoni^pfbitet
ctSnaftafliis-tcelfuspucrvna cu matre TaU) cdptorlml
qut oes.y.ydus laniiari) motte Btulere.
r JIeto? mcdlolanefis Clius a ^nteua etate icplanus bif
kteitiponb^ditncaftns dfeatimlnl auguftlmlllacd
fcnilrct.ad ipm taii^cpianus Bduaf . Ct cu compclleref
ydolia imolarc.cdftantt aio rccufault .ppter qd grauiter ce
di mfliis cft tCt cu beo jategcntebolojis ctpcrs cfficcrcf .
ptubo bulietlBftindifvCtcui niletiactboc penlt^ lederef-
tiibcntc tffi>atlniiano octauo yd^ may capite cefus eft.
Stumimifqi pjefbyter t Sifinus biacon** rome cO'-
ptebcnfi in carcere blu marceranf .^ntveg cjnbtti ob
vcrifticonfcfltone a pfccro vibls in eculeo leuanf . z ibides
I neniis atnaaanf acfuftlbusfcojpidibufqsgrautflimc ce
‘diinf.nouiflimccuadbucfuBulucret gladio trucatl iunt.
f iQiio],: cozpa via falana fepulta fuerunt.
^>^fanna virgo fancnlTima natione balmatea nobiliflimis o:ta natalibus
^^Cayqs papeneptis fiib b3cpcrfecutideiRome.s. ydus augufti' capitis ob
tninationemartiriura «'mplcuit.
Sufanna
^ememsiiwnDi
CXXVIII
Catbcniu
Stbcrina pdarifrinta f 50 cgypctaca bis teib^ flomiflc t niaitynu Etiihf'
xJvfc ci%a(Jtt btftonatpoft tmpcrium Ptoclcciani fub ma;centio fiho iiia;nmia
«I bcrculp.bcc faiflima virgo gcnerofo fanguic o:t3.cm^patcr noic coftus itr v?
bc alc)candna rex ftut.a guo -xfi i luucnili etate p« rege a quo magno pnmonius
accepit ojbata ftnijno tn inter biuidara ixUaao ocio r molliaei feminee bedita
fed tanta rep perita:;: feiapredtta legif vtimrabilcvifumfit intam tenera etate
^ qd certamen birpotationis rurceperit.becOiuiniirima virgo ab beremita «x xpo
edocta ac fpolaei^aflmain paterna bomo apud alexandrfa ejnftens ferurtead-
piic blocleaanl Efecuttone t maxentio cefare ibtde exiftente cu quofdai xpianoa
Sflentea metu moztj pfpexiflctiad ^ana facrifida Impelli.etatts qj.xvig. ano*:
ad pfpectu maxcnci} audrter accmt.argue8 eu cc vana cultura teo;: t eu tt cru«'
|. delitatc &uri^incrqjautt.^uflrit ea ad pallattu buci j oi Oiltgttia cuftodiri.i£xplc
Jlto facrifiao poft longa cocertatione cu teaMoqu^ acfapia mirarcf.quiqiia?
ifgtnta pbos vocaint qui ab eo victi t (rt fide coftrmatt co8 otatotes cobiirt ptecc
pit.3i»flrtcB ca in obfcuru carcere recludi g bic8 buodcaj fame cnictan.£ul angclu8 biti appares ait.(Co
ftater age grata tco puellaiqt tecu eft bnsip te muln couerfl ad i^m cu palma martyrij introlbut. pozpbl
riu teinde maxencij neceflariu cu oucens militib^ ac ipfi^ccfarls vxoie ateg alios vtrlufcg fexus boctrlms
lugo xpt fubdldlti-r ad celelha regna g martyrio pmlfit.^nde rota? gladijs attonltattepeftas fublto gfre
git:acj)lurc8_ldit.^nde obtiocatlone capitis martyrii coiona adepta eftan loco paflionls otault vt oes
auxillu fentiat q meotia paflionls ci^fecerint.Eiecollata lac ecoige eius emanauit.iCulus qulde fanctifli^
mu coipus angeli rapletes ad monte fynal blftante g.XT- bletas cctulerunt: blulnis obfeqmjS bonoilflcc
fcg^eriint.lbaflacira annos 5ni.cccx.cutus natale celebiat/S.kaF.cecembils. r Ci-o..
t^(©pbionia quocB a maxentio fepltis ccftupio appellatatcum blutlus vitare periculum non pofletj
-aOfcipram interfecit, lucretiam Imitata. flmobi^TaUi
dgl iRnoblus aflrican^clariflim^pbs 't oiatoi bifatiflim’ Jlactantt) flrmlanl §
SOlceptoi biS tgibtisClj valde fenex)ctia in pieao magno babltus fuit qui co
apud affrica rbetoilca flotertfliine coculflct etia aduerfus gentes coplurlma edi
dlt volumina, iuaanus qiiocg eloquetlflim^ vir r nlcomedlenfiS eccFle pie/
fb^er E boc tSmp^ cu nonullos bieues ix fide edldiflet libellos : t ad blueifos
epas multas.ac etla in facrau Ifaruj ftudlo multu laboiaflet in bcllnopojl by--
tPlnie vibe .p xpo martyrlu coftantl gtulit aio. ^^oabus item cognom«o m
pies nlflblne perfaru vibiS epstmulta g bec tga compofmtvque vlglnnfex vo/
luminibus compiebendunf vldclj tx fide cdtra bercticpstix gentlu puerflone
te regno perfaru t be gfcaitlone xplanox:. i©bt)t ccni^^icronymo tefte) con/
ftanen piincipis tandem tempoiibus.
Jtactanuus Sctantiu Infug finnlanii pbm t oiatoie emine/
XJtiffimuarnob!]pie(^pl5lbtfclpulublfdetgi/_
bus floiulfle X magni jicifmois fullfe coftat: eo qi cu nicbontedie rbetoiica ba
ceretta bloclcttano augurtoj pter virtutes ac feie ma^ltudine vocat cuj nauio
gramatlco rom.a ccuenltj vbi cu g allqd t^us coculflct tande ob buapuli^ pe
nurla In exnema paupertate teuemt. iQuaobie ad fcnbedu -r coponedti Ubios
fe cotullt.ln qua qde re crta multu valuit, jpfe cin fc^dus poft ciccroms tga ea
. In blfclpllna o.ibebaf.^mo in cxtremalqicctute pftltut c-furi^i ifpi fim w/
►pftantinl pceptor i gallia batus cft.l>>crfccit aut oga tx bluinie inmtimonib ad
uerfus gentcs.Sie ira ccl t foimatione bois.ad ccmeniu auditoie fuu. ad t .o/
[bumepiiS.adafcleplad.iXpciifccutiOnc.Simpofiubucffctadolcrces.etiaodc
s perlcu cx aflf lea vfcg nlcomcdia cxamctris verflb^ t alia laude bigna.
' ^j^^febi^ccfarccpalefllnccps qobpapbillmar^ ‘Sufewtseps
^Jj/ltyrl amlnna pampbill nome accepit.eo cp cu co
de pampbilo bliilnc blbliOtbecc inueftigatoi biligftlflim^cxtiterittvlr quidem
memoiatu blgnlflim^g bec tga tuy multaif rerum pcitcla m; ingemo mlrabiU t
apud gentes x apud xplanos Inter pbos papuus T nobtllflimf babltus eft.bie
cu allqn arrlana bcrefi laboiaflet ad nlccna fynodu accedes fpufancto Infplrar
patru5 fniam fccut^ ell.ac celnceps vfcB ad moite fanctiflimc ais oitbodoxafldc
vixit.ftut aut i blulnis fmpturls ftudioflflim^ac blbltOtbcce blnlnc ais papbiv
lo martyre biligentiflim*’inueftigatoi.multa clfde tgibus/cnprit: niaife veroU|
bioseuagcliccpparatioiSteccuaftlceblftoiu ' ■ - ^
mu.Spologlas Item fex ,p oilglne copofuit .
obamoiecognomcntus accepit Ubios tres. _ r -
ccntusxqnqglntapfalmos.qbictcrcavtlcgif oim,pninaaracus multos fcto:ii*l — _
martyrus palflones x cofcflbi? vita ac virginum cognoulflct. vlgtntl libios tx clfdem fanetis fcriptltauit,
boc idcotx pclpue euangelica picparatlonem.cum apud gentes picapiius baberctur paterna beoium re
llgloncm ob ventans amoicm cotempfit.$cnpfitquocBa-onlc^ bitoiid a pnmo anno ab^JC vfcg^
annum bttl.ccc.quamblttusbicronymuspiofecuniscft.yuif" - • - •
tini magni eidem quoad vt)eit multa beniuolentta comunctus.
inu4i
^l(tttomiindi'.j5i'5. annc'cb:iftt.5i"4.’
?Iiidler papa nartone roinan*’patrc mffino poli nidciade pontifice co-
55ilanni tEtb^fuit.anno ab vibecodita milldimo tionagefimopnmo vir
vttCB biinn^iafpectu fcj angchcitoifcrmonc mtidusicoiEC acoiiio. ope fanct^
(DI
3EI
toeafummos
pontificum
fiifii8.£^u1! tanta bns cotulit gfam vt no modo a trpianis: vera t a gentilibiia illudier
miro colcrcf affectit-lfeic naeg baptijato pftantino 't plurib^oonatus ac ccclc
fif 8 pace rcdditajmiilta ad cultu Oiuinit fpcctatia conftiniit. ptimo vt cipnfma
ab epo tm cofccrarcf .vt cpi baptisatu fignartt.pptcr bercticd fuafiOne. vt ba
pttsatu cbtifmate liniat pibyter occafionc momn. additpterca.jaicus clertcu
m ludiciu ne vocet.£lericii8 caura8 1 cuna ne agat.nec an ludice feculare cauf
fam Picat. Ibjelbyter celcbja.«ra6 necB feneo necg panno tincto vtaf l § Unco
equide albo.Sic i albib celebtandd effe Picebat qiieadmodu i linea fyndone
T alba j:pi cojp^fepultu fuit-iStad^^j in ojdinib^cccriafticis pftituit vt vnuf
qtiifa vno tin otdine ptentun fit. t vmu8 fold vxotin vir. Ifeic aut fanctiflim^
potiKfcu flo:ueritmiraculi8 inter cetera fuamcmozada fert romanavtbem
a Ptaconis peftilentia liberalfe. ©emu vbt ej: faens otdinibus lepties menfe
jxcembtt babitte ptclbyteroo Puos 'r.jcl.Piaconoo •r.j:i;i:.cp08 quim® -t
It^.crealiet.d&otif ac repelif in cimiteno ptifctllc via fallana tercio ab v:be mi
liario p Jidic kaf. Januari). Sedit aut annos tres -t.icje.mdcs cecem.Pies vn^/
decim.^acat tum fedes Pies.ro.
Snno mundi, yy 55 . Snno cbnfti.y 5 4.
Srcus papa natione romanus patre ptifco poli filtiellru collatini tEib**
Jfuittvir bon^ t tpiane religionis amatot qui ponfteam fufeepto ad cu-
ri ^:piane religiomS couerfus inllimit vt eps bolliefis a quo roman^ cofecra
tnr pallio vteref. voluit pterca Pieb^folentb^Hauni poli euagelium fimbolu a
clero -r populo magna voce occantari . -z eo modo quo fuerat in niceno peilio
0alaratu.^ua8 ite ecclefias rome codidit vna via ardeatina in qua 'z fepult^
cft.^llter.a ^vrbe roma ad palatinas qs dde pllatin^muenb^ei:omauit -z au^rtl
56polleacgei:facri80?dimb^bt8mefePeceb:ibabitis Piaconos plbtos t
epo8 crcaflet.motif ac fepelif in cimiterio balbina via ardeatinat tercio nos
octob.fedit aut annis Pudb^:mefib^octo:Pieb^.i:i;.^acat ni5 fedes Pies.jrt:.
^Inno mundi.5:i 5 y. Snno cbnili. 55 S.
^lius papa natione roman^patre rullico tpib^conlMtti' fuit mirande feti/
itatis Vir t Poctrine.^s arriana inualcfcdc efidia: multis incomodis ve-
pt^ a cdllantc collantini filio cjalio Panatus.^n tanta aiit reriiy pturbatione
tande poli menfes Pece roma ab edlio redijt nec Pdlitit otietales ep08 repte
bendere marime 'po arrianos d in iulfu romanijjontificis antbioebie cocilin
indicerancu id fine ciu8 auctotitate fieri nd poflet. (©miflis bis edtentionib^
Plias bafilicas edificauit vna iutta fo?: romanu. alia in tranftiberina regione
:£ria item cimitei ia ct;llruj:tt: vnu via flamiiiea t aliud via aureliajtercium via
pottuefi.CdIlituit pterea ne facerdos alibi cg apud iudice eccfiallicu Piceret:
Coluit ite vt qui iudice baberet liifpectu romana fede poflet appellare . -r vt
oia ad ecefiam ptinetia p no tariu aut p ptimicenu notario^: pf niberenf. bos
bodte(vtarbitrot).ptbonotario8 vocam^. 5uli^’pocuei:lacn8 ojdtmb^ter
mefe occebti t vtbe babitis plbto8.i:vin.Pi3cono8 trest epos noue creaflet.
motif ac fepelif via aurelia in cimiterio calopodq ab vtbe roma miliano ter-
cio.ptidie ydus augulli.Sedit aHno8.>:v.menfe8 Puos; Pies fef . ^acat tU5
fedes Pies quineg -z vigiuti.
Snno mmii.yM 5 . Snno api.y 44.
1~p Ebenus papa natione roman^tpatrcaugullo cdllantq TcdUiitis tpib^
fuit.bui^ tpe peilio apud mcdiolanu babito oes qiii atbanalio fauebat
in ci:ilin pellunf .^teterea 'po cu in fynodo ariminefi otietaksTacerdotcs cal/
Iidi boies % acutt occidentales fimplices t imperitos argumentis ac fallacps
couincerent qua Pifputatione ptennittim*’ tpm cm cu pte bomoufion cfle n e
gabat.boc aut q: ptimu liberi*’ potifet:apertc impugnabat qi^ ctia atbana/
I tu iubente imperatote Pamnare nolebat ; in etiliu ab arrtants pcllif . atcB ita
trienioab vtbe abfuit. Sfpofacerdotes congregata fynodo in liberij locum
felice plbyteru viru opttmuponttfice acarut.qui llatim octo -r.tl. epoa coue
tu Puos pfbyteros vtfaciu x valente ab ecefia feperarant.^nde rogatu x pte
cibus eotudem conllantius libmu ab ejalio reuocat x pullo felice liberiu introduictt. Ibdtifei: aut tametu
cu arrianis fenttebat ecclefias Pei ^^Piligenter ejcotnauit matime feptilcbtu fancti agnetis; x bafilica quat
te noie fuo fecit apud maccUu lidic.BemcB cu facros otdincs bis celebtaflet rome motif ac fepelif vtaaa
laria i cimiterio ptifalle.it.kaf.matj;Sedit anos fejciPm alios.jcvj .Hien.it).Pies«4. vacat fedes Otts
3nlm
Ciberme
Be;ctaeta0mudi
cxxix
G^nftantin^ masttus. ejr obfcunojimFtmomo ftU'^ Coftaiictj' augufti’ in
2&nttema crcar eft rtngato?.£u ree publica a quattuo: impatojibus te
uebat ; coftatfno.il&aietio ftltjs auguftog.2.icinio x majamiano nomf
boib^*£onliatm^ tn vtr tngenstt oia efficere nitestque afe pparaffet.ftf pnn^
cipatu toti^ o:hi8 affectae, ceteros vt^mitfuj eft virit. ^ir pjio tmpen} tepote
opnmis pjicijjibustvltimo medijs coparadusnnnutnere in eo ani cojgtfcB vir
tutes claruerut.nulitan3 sfte appet^ffini^^fottua i bellis .pfpera fuit. illa etia
©otbos poli ciuile bellu varie .pfligauit . £iHilib^ artibus tliberalib^ fludijs
Pedit^ialfectatoj iulhcie^ amotis. Snno igif abvtbecodita millefimo nonaije
fimo ptio .Oni vera ano.ccc ;ct:ji;i%lijb bocpticipe jpiani a tyrannis ante oppffi
Ito nibil refpirare icipmt.'(bace em petrtib*’ hbeter Oedit.liberaUtate x gra oim
fibi beniuolma compabattmultas leges rogauit. quaCJa €% equo x bono fug^
fluas 3bfcidit.feueras nimia emcdauit.^^rbe in S&ijannj ruinis be noie fuo co
dens ica rome magnitudine edificioi^tpare facere conat^tfecunda romavocauit
©e ciua in fequm Folio patebit. vt ena littere fub equeftri ei^ (latua indicabant
58 igif tant^ ptteeps oia circafpicies vbi boneflate jpiane religiois intellegat.
£3 ita coplet:^ ell vt inir^ ad bellmno alio cg crucis figno vteref : qd fereno c>:lo
buj in matrentia tyranu copias mouetn viderat x adotanerat. mUtefcB ange-
los audierat bicetes.£6ftantine: .qd etia fecit tty
rannos oes a ceruicib^ populi ro.tpinozzc® oim bepulit. Cantu itac® ptincipej
ac tam bumana nactus filueflertrelicto Soracte montejquo alyrannis feuieit-
ttbus relegatus fuerat(vel vt quida volutjfeceflcrat roma veniesj iConflatinuj
erga i:pi3nos bene animatu: ptomptiote ad opttme ce eccia cci .pmerendu red^/
didit. Iliaj X pottficib^ diadema aureu diflinctu gemis cocedebat. ^d quidem
Stluefler afpernat^ tan^ religiofe capitt mime coueniesipbrygia mitra et cm!
dida tanmmodo ptent^ fuit.S filueflro aute vna cu £rifpo filio baptijaf . qeqj
aliqui falfe dicat ed vfcg ad iotdane diiluliffc.;fi>ellum tande aduerfiis partbos
molies qui iaj dbefopotamia fatigabant. vno x ffigefimo imperii' fuiannoteta
tis vero fecto tfecagefimo apud iriicomediam in villa publica obiit, ©enucia
ta mots ei^ etia p crinita flella que inufitate magnitudinis aliqu.adiu fulftt . £a
greci cometam vocant.StCB inter ditios meruit referri.
C^nftanti^ poli mo:te£6llannni magni pfis cu coflanttno t collantc fra'/
tribus imperiu adi^t^:eocB tpe res romana fub vno Sugullo x trib^ cefa
nbus.qd nuq? afe fuit . js ergo fuccelfotes fiUos tres reliquit.atcR vnu fria fi'/
lium:Bc!? dalmatic^ celar .pfgjia indole necp patruo ab fimilis: d ©and multo
Cinea Jnipe
ratoTZ
Confrantinus
magnus
Onflancius
Conflans
Conllantinus
Collantinu po:ro bellu frani inferente : x apud aqmlcgia inconfuln^ plium
aggreifuj. Collancti duces interemerut.ita res publica ad duos redacta dl.
ai@nll3ns impiuj aggreffus qd aliquadiu ftienim x iuflus fuit.dbo)C cuj x
valitudine imptofga t amicis ptauiojib^vteref : ad grauia vicia puerfus
£a intollerabiliS .puicialibus: milinbus iniocudus c&:.facaoe ilbatencti occi
fus ell. ©btit baud longe ab byfpania in callro cui belenenome fuit. Snno im
peiii fcptto cecimoietatl trigefimo.i^iueifa conllacii fottunafuit . S peiiis em
multa et graitia gpelfus:fepe captis opidiS.obfeffis vrbibus: cefiS cjrercinbuf
nulla ei cotra Sapote rege perfa;: .ffpcB bellum fuit, nifi qd apud Singarum
baud dubi.a victojia ferocia milituj amifit. iboll conflantis nece dbatentio
italia affrica? gallias obtinentetetia illiricu? nouas res babutt . ^etrauione ad
impium cofenfu militum electotque grandeuu tam et cunctis amabilem dtutur
nitate et felicitate milicie ad tuediim Jlliricum ptincipe aeauert . virum .pbum
et mou vete? et tOcimdc ciiiilitatis.Sed a conltatino qui ad vltiOne fiateme ne
ciS bellu? ciuile comouerat abrogaui ell ^etramoni tmpend.iRome quoeg tu//
multus fuit igepociano conftatini fotojis fiie p gladiatotum manus imperiu?
vindicantetqui feuis etotdifs dignum etitium nactus eft.^igcfimo enim ateg
octauo dicailbatentianis ducibus oppjeifus penas dedtt.nd multo poftapo
muriam matenttus .pfligatus ell. «©tiett mot cefar eft datus gallitstmacenti-
uf^ diuerfis plijs victtts vim vite fue apud lugdunu attulit imperff anno teraO
mefefepnmo.i©eindc in ciutltbusgeftis gallus cefar ocafus eftvirnaferot x
od tyranide .pniot fi fus iure impare licittlfet. Siluanus q? i gallia resnouas
molitus an die trigefimu x ipfe e;rtinctu8 eft . Solus t impio romano coftatius auguftus fuit, dbot iulta/
nucefare ad gallias mifit patruele fuum galli fratre qui et conftantio patris conftatini fratre natus erat
tradita in mftmoniu fotote.cu multa oppida barbari etpiignalfent qui bteui x gallou x germanou rnof'’
virmte fua compefcuit.Conftantius inde partias bellis ocaipat^ in ittnav obijt inter ctliaa capadociaq?
anno imperii octauo x trigefimo ctatis quiUM t quadragefimo vir egregie traquillitatts placidus nimi^
■a amiaS “T familiaribus credens.
:6e):t^eta^mudi
Or0nft£iti'nopoli6 iliipcitalis ac famoriflima cimta8:oUm bt'5altttu(vt fopja fciptS eft)3ppelRfa ^
cu admodu pai'ua eirettcd poftmoda conlHnnopoUm tioiartlt.Conftdtin^ cm imeato: a>sjjom«
Ue masn^JPiiiw ilamiflet iiiiperq fede c;i: wbc roina i» oztente irafFcrret quo faali^ paitbo!^ c^cur
fatiOBC8copc&ret.'£radut aliqui autojca lu troade ^fectu t ibi rcgfe VJbis fundamm lecuTc j vbl qnon
4am asamcnon:cctcriiB pauci})cs aduerfus paiartiu ft^xrc teijtojid . S^cd admonitu tu fomms a
Hwante bisaimu pcttuiflcXucg fibi locn Piuinitua oftcnfum biiciircmot: vibem ampUalTc : uoua mcma
-creqflc: fubUmcs cmtaflc turres masntftcmirimis tuj p:iuati8:tu5 pubhcia opcnb^ej:o:naire. ZmaR
ilU cccons adicctflet vt alt^a roioa no iiiierito Pict poflct.Scriptotes vctufti qui floteiite vlderetbcojum
pott^m terne babttaculu cg tmpatoits putauerc.tlome vtbi noua roma Imgatoj ludtdit: fed vicit obfti.
natiO vulgltvt a codltote poti^£onftatinopoli8 vocicarcf . ©ul ei^ fucccflbjca imgatotcs paflim tuj pa
bliaa edto^t mj pjluatta cluiupallactifs t quu^ rupbiflrimis cirojnarc curarut. £t adeo vt ejetert eo veme
tes vibts Ibledote admiratitno tam niottalin CBcelefttu ea aomiciUu Oiperint. £rant muri vtlns t altitu/
4ine T craffitudlne toto otbe cekbtes . antemuralia vero oppottune cdmunita.£riangularc pene vtbig
f«imafiuiretradut.©tta8 partes alluit mare.necmuriti:funt: ad .ppulfandos nautales impetus idonei
qd rellquu di ad terras vergenstpoft alta menla r antemuralia. Ingetl claudif fofla.ll?»abetcg bcc ciiiitas
\indecim pottastblgnltate ipfi^ pte fe ferftes.quaru noia bec funtjaureatpaseatfanctl romaintcartbafca
reglatcallgarlatpUnatbacmasonatpbarattbeodoflan fylaca. lEjctat In ea pieter cetera masmflcetifliina
rdlfkta templa Sopble lufttnlanl cefarls opusuoto o:be memotabile nougetls qiionda facerdotib^e-
kbtatutmlrabtU ope; pciofa materia cdllnictu. (6a benlcB vibqtanto fpledote inflgnlta fuit vt toti^ojicn
tlseolumentT vnlcn oxte grecle tomlciliu bablta fuerit. vbl tria magna cdcilla celebjata fuerut: videlicet
fub tbeodoflo fenlotetfub agatbone papat-r fub luftinlano pnncipe. £am cu tburcl .ppter ei^bignltatem
bui ejeoiam babulflent. Snno falutls nfe. lop 5 .a beljete quoda eo;i pniiclpe t cu insentt tburcou mana
obfefTamt telnde capta fitlt.^nde galli ca venetis p quincg t quiquaginta annos pomdere^ollea palea
logo? clarlfrima famiila genudiu ope a gallis ademit vfcg in anna. 1 4 J s • glonofiflime polledlt . quo an
. £oiiftantinopoli8
^ ^ cxxx
no i^acboitittcs ©ttomaiui» tbui coa itngaroj ca ccpit btrtputtcg.^ nobiMma v^bs in tiian*’ mfide^
bu vemt.flb ei cM^no^e.a^OT,vfclrc3.£ato£B tgc paulo plun fenioi roua fktci‘at.qn pmo a gotbia
capta £« atbalaric' em anno ab wbe pdita.dfbcljcmii.roma irruprt.at bic ne bifiUce feto? effringeret edi'-
pt.iRabies aut tbmcop mi fanctmml inudun vtbe regia relKJt. facratiflia ei? ifela macbometee fpurcicie
ceoitarot.Xcgim tbebanoiit res geftastlacedemonio? t atbcmefin lUnftna fatat fuit cotintbio^z no cote
neaa rcfpubliCa.cIarc ou micei«.iarifl3 potestpUirefcB meotabilcs vtbcs qucu fi nue redras murosincc
minas iiienias.tlcmo folu in q lacucrint queat oftedcrctfola ejc tata ruma vetiflatts coftatinopolts fupa
baca tm mirabftiu opcvjtm armoijttm Ifaruitm glotic babmcvt oim ciuitatu oamna: bcc vtbs fola re-
copmrc viderer .tt litet poft bimfuj impertfi fiue traflatu ad fracos fcpecoftatlnopoUs iman^boffiu ve
itertttnucB tn bafitice fancto? ceflructcmccB bibliotbecc cobuftctneiB cefpoUata pcnit^ monaftcna. ftacB
tnaut vuB i buc annu vetufte fapic apud pftatinopolty monum^.tlemo latino? fatis videri boct^ pote#
racnift b temp^coftatinopoU ftuduiflct.Jndc nob^ piato reddit*’.mdc andotclistccmortenistrcnopho
nsttbuadtdistbaftlfft&ionyfqtongemsn alio? multa latinis OBaCblcb^nnsjmamfeftata funt.illuc fub
tburco? impio fec^eueniecfewflimo? boim:bono?moB atcB littera? boftiu. mnc|t bomero -r pindaro
mcoMrojr oib^ilUiftnojib^ poettsfecuda mozs eitt*irincgrcco9 plwi? vlttm^pat^it interit^.^nnumc^
rabilcscmerbaccekbemina vtbciiioi/ciaatcBvirtute^GrifrimiertcrevtrC inter quos cognometo lo
b^cs cnfoftom^tpfi^vtbis eps.StoCos eps cui^cc virginitate Uber ertacgcnnadl^tcalTlanHc. & no^-
ulmmc emanuei crtfoloras q grecas If as tpc coffanais poM m italila cd ingenti vttlltate retulit. Tbicaiiis
cft aut nunc fluui^oim Ooctrinard.mufaru Ediccatus fons, fateoz multis locis apud latinos ftudia Ifaru
cflcilluftna.vtrometpanfiusjbononletpaductXenlsiperaftit colonlctvlenncifalamaticcioronlcipapiet
ltpq;k:citfordie.S>cdnuullfuntocslftl c?greeo?fontib^£ertu3C. S fonte ptecidc rlud: pcifiis areicit .
inibil aut fub luna Bpentd.i^uomodo aut impato? tburco? mocbomet^aio voluerat vibe In medio tbur
co? eflc fltancque luo Imperio nd parerecfuocB nomlnlOccus mai^acccderepoflecfl ea v:bem erpugna
recmadainas bellicas admoult.a Infulm magna vl In ea fcat atcB tande erpugnamcv t b ec clultas In po
teftate venerat inlideliu fpurafltmo? tburco? boc infelici anno t vtnufcg (ejcus perfonecum imperatote
paleogolo neci cedlti fuerant.fub frldenCo terclo imgatote oia clarefcent.
i
; (
.'6crtaem0 mimdi
S^anctal^clcua
B0cnamaterc5ftatt'ni'ausuftt' fcmtitaitJcomBabiU fidc rcUsiloitcaniititac
niagnificcnaa fingulari pctpiiaiqua quide anglo? rcgtt filia licet capnua
»e animi mota t vilis noctnmisibterofolyma pcnjtt vt ligna crucis pqmrcret »
©ifFicik id qiuda erat i q? ab antias efcciitotib^ eo lori fimulacbta veneriS coW
locata fuerattvt rptani venere faliiatojiS loco adotaret-St multer religione get
ta vbt locu ipm rudcrib^purgalTeritres cofiifo otdine crucea repit m vna infert-
srto Illa legabaf mb^ lingutS ibs nasaren^ rej: iuiJeo!?.aft3b3t aut maebanW
f vtbiS tum cps qut vna et; biS mantb^cu religione rennest vera efle tncebat. 2it
terria mulieri mottiic admota eide vita reftttmt. £rut: tgif bni iniim eft qmnto
nos rtian.-z ab belenacyomatattt magna veneratione Dabita . j&apttsaf ttu-
J das crucis tnuftot que poftea mutato note Cyriacu vocarut. Ifetelcna tetnde edt
eo m loco teplo vbt cruce repererat. Sbtes clauos qutb^ m cozp^ eruet af
ftm fuerat fecu ad tiltu poztat;bo9 tllc vnu tn frenos equt riaftuUttqbtis tn plto vteref .ConftaWquocg
motus edicto vetutttne oetne^s qutfpta talt fuppliCto vteref .Conftann^ aut ma^u^ugende^ptane
reltgibnt8cuptditsb3ftltcacoftaaan3qu3latCTanefenivricatedificauit.£trogamfilHelfripetrobato
in vaticanot-r pault tn vtabofttenft cjctrurit.£dtficaf -r tulTu impatotis m atrio fdTotiano baftlica fub ttf
tulo fancteeriicte tn bterufale vbt fancte riuqs pte aliqua rmofutt inuenta ab belena matre, que Demu.be
Peobecg bolbus bene mertt3Tomc&teqbqt.t:v.kar.feptebJiS. , , - • -
Srrtus bereucus /ViRrius p(by ter qutda apud alct;3dri3 vir qde fpccie t fotma magis cg viri
#*1I tute tnfigntsn laudis ac glotie pott^CR veritatis cupidus ferere blfcozdia
t fide tpt ceptt-giepare eifi ftliu ab etema r inefFabtlt cct priS fubftaria conabaf
biS verbis erat aliqn qn np eratt no tntellige^s fiUu patri coeternn eflen eandej
tn trtnttatc fubam.cu btetu ftt ego tjaater vnu fum^tattg bts futs fraudtb^pi
::ac fre pene tom otbe fuo infecit errotennterea arriana berefu
Iere conariis eft: . . . ~
ualutt.fauete conflatio q nros cogebat arrtu recipe . Seaido itacg coftatq anno
vapHdlaodtccav2befyrtc(vclvt 3lt|volut)apudtyracoctltu indtrif couenere
Icatboliri t amant.cu aut amus queda reuellere no poflet ad couteta verfus ma
^gicas artes atbanafio viro fanctiflimo obtririplato tn loculis arfcnij bjacbto .
t0ue tande Otabolirii vtru ce^no pmtftt tnpunKqt baud multo pofl epo^t t: ppft frequftta fltpatust bum
leuandt venti is caufa ad piibltcu locu cecltnat: egerere conatus tntefltna omnia tn cuntculum latrinc be>
mtftrimojtem certe pafliis vita tiirptfliniacondtgna.
OJcenafynoduspjtmaoimfvnodou bocan^ Concilium Hiicenum
noqtifeft feritis Oectni^imperq conlMtint an
Itus contra biu^ pftdt arrif bogma fumo pottftce x
coflatino magno aitgufto tiibetib^ . £u alepander
aletrandtinevJbiS epsfruflrareuocare arrtu ab er
ro2c tentaflct.co flatint madato adbibita etta tmpe
fa munifice qutde apud nteena vfbem bytbtntc co
•ctliu generale tndtctf.^it.ccc.t.riaiu'. ept tnterfue
rci©ifpiitatn efl eo tn loco alt^tm -t qutdem acri'
ter.illa vtrtaltq tn qfltontb^callidttamo tU5 qdem
fauebat: fimpltritatt fidet noflre aduerfantes. Ij eje
bts qiitda toctifftm^ pl3s btuino fpu mot^vno mo
meto fide nram qua antea tmpugnabanvt fanctas
•rintegra flarim ampleriis/tt . '£ad^ vero retpfa i
coctltO btligtter bifciilfa cocludtf
fmbt ceberc.td eft eiiifde cu patre fiibcTtltu coRte-
rt.^ut vero cu amo fentiVri fuere ad nsce x feptes
affirm-ates etrtrtnfccus creatu efle cet ftliu x non eje
ipfa patris tnutnttate .pgenttu . £ogntt3 aut tante
cotronerfte verttatc.£onftatin^cecreta coctUi affir
matippofito cotradtcetib^ crilto.vnde fet: ttn cum
amo eriilaucrc.lRcltqut em tn fniam bcnetudtcan
T
ua-
istn
bi
(r>
ro
vt
.li«
m;
fol
oif
vo
lt.i
te
ig
laod
tilTiti
rege
adfa
ktee
COtlti
rate i
?f«g
agoii
a
'tp
wint
S5extaem0 mundi
f^oliu cxxxi
Ibaultiabercinita
C illius pzim^bcrcimtij apu4 infiertoe tbebaKJa quarto ydua tanuaru cetc
umo cecimo tercio vitc fue anno i bercmo Ote obqt.cui^ aia;(vt btu^ fcribit
bicronym^)be4t^ antoni^pfeflti inter cbotos apfo9 'r.ppba^t cuolarc vidit, f ne
rac bic poli mone amjbo? parentu i hereditate locupleti rclict^ anno? circiter k'
«feciiu. ifis ta 0reci8 cg egypuacis appjime eruditi mafueti ai teu valde amans
ct Suj precutioms .pcella tecif t valenant attonaret: in villa remotioze feceflit.
Cande regit farofuj mote ad cui^radices erat gradiS fpelucatq lapide claudeba
turi-E int^grade vefltbulu qd agto Cefiig celo patulis Oiffufa ramiS vetus palma
. cote?erat;fontelucidtfliniuoftedes.5sif adamato qfiqd a oto fibi offerref .ba
r bitaculo oem ibide in otonib^ x folitudine &«;cit etate. £ibu x veftimem ei paF/
Sma pbebat.3d que Oiu^antoni^ acceflit.-r inter fermoctnanones cofpiciut alite?
^cozuu m ramo arbotiS.q inde leniter fubuolat x tntegru pane an ota mirantiu ce
fpofuit. 5ndt paul^bns pjadid mifit fecaginta lam anni funt quo biniidti panis
accipio tragnientuinunc Ouplicauitannona.a:indcpoft antony abfccflimi . mollifopojc Oiflblut’’: erecta
ceruiccej;tenfif®manib^tn altum cotpuseranime. icones aut bumu pedibus fcalpae ceperunt capace
locu todcrunt.Jln quo antqnius fanctu cojpus tcpofuit: x tumulu e? mote copofutt. (6t tunica fibl vendi
cault qua in fpoztanl modii 0: palme foliis contemerat x ad monaftcrtn fuu rcuerfus: aifcipuliS cuncta e?
oMlne rcpllcauiRbleb^ pafce vel pentbecoften paitll tunica veftltus eft. Sntonlus abbas
^Finntom abbas e^pti^ vir plane aiuln^.'? egmamie fermone x ogc potes
SUDiS tgib^clarult bic tanta fapicntia bluino? acptudttla mo?. nd g ftudlu?
bumanuiftiaru ignarusifed biulno munere fuit replct^.Conftatin^lmpato: Iras
(rosarinlt3tcr)ab eo multa celebtltatc rcccplt.S>epte q? cpfas vt bluncHaf bic
ronym** egyptlacc fcripflt ac ad cccflas egypti bdlinault: que tgib^llliS Icgcbaf
vt epic pauli in ecclcfus: quas poftmodu ob fnias sraulITimas quida In grccam
•lingua tranftulerdt.paliiit aut multu fuiS tglb^ admonedos botes ci^ fanctiiri'? i
ma auctozltas.Cul Iris x nucijs bclena fc ac ftllos fepcc6nicndautt.£iu8 cibus,
folus panis eratiaqua potusincc vncg nlfl i occafu foliS comcdcbat.bo egypti^
oino cdteplatiol tcblt^.bui^qulde vita athanafi^alemandrinc vjbis cps inflgnl J
volumine gfmpfit.i©bi} t aut bic vir oi pconlo bign^ : In tbcbalda anno afil.cccj
Ij:.ctatiS fue anno ceteflmo qnto.cui^cu co:p^ blu occitlulffct poftea Imperate IU'%b«<^
ftinlano magno Imgatotc bliilna reitelatlone regtu fuit. i£t em tbebalda alcmandria pjimo celatu? . poftea
i gallta traflatu apd vlenna pdtgio bonotc nuc vfcB rc(Jefat.ci^ aut nat3lc.l d.feiar.lcbtuarn ccleb:*af .
felbrlus eps Ti Jlati^iHuftrtflitn^iaaulenfiS cps x oim Ifa? erudltlirim^ ac femg mplan*’
JLPoptim^.O vidiflentplctauiefes cp tota intute oes bcretiCos empugnabat»
i eu In cpm clcgerut.^s ne &um ea.puincia fed x franaa ab bcretlctS bcfcndensl
j) apud conftantiu in biS tumultib^acaifat^.d arrlaniS ctia faucbat. ad emillu? mlf
I fus ad infula gallinaria plena fcrpetib^ curaduetu oes aifpcrlernt . ^nde reuo
ce nra religione cdpofult.e!cd ccniCB poft multas amano? vernationes ad vrbe
ftta reuerfiis anno falutiS nre.? r l . mlgrault ad btim . bos cefcrlptos llbtos
edidit.S»c trinitate libtos.l m:ce fynodo.ad conftatiu. aduerfus arnanu cmem-
plu blafpbcmlc aumcntij . bymnos x carmina ptim^imer catboiiCos cidlt.
Cbanafi^alemandrln^ eps vir fanctitate x fcia co ;atbanafiu8 cps
ffxfplaius blfde tglb^ plurtmas x graucs qulde g
fccutloncs ab arnanis gtiillt. lUa? fuglojlb** annis In
tiflimiS filiu patri omouflon affirmaret, qd arrlus x ci^ fcqccs r&llerc no pote//
rativnluerfu? pene o:be In fulgfecutione cdcltault. ^rnanl q? btacbiu a cadauc
re gcldetcs Imgatou oftenderutalferetes in cdcillo atbanafiu arfentO abfcldlire
ad factedu mal^lcla. ^stii claculu cuftodit%nde bzacbla oftedlt x co? fallacia? >
cetcglt.^anaf ItacB viOletcr lubcntc conftantlo atbanaf i^igtil qiilde fugies femt
cotlnuiS annis i lacu cifterne caretis aqua ita cellcult: vt fole nueg vtdcnt.5ndi^
cate celndc ancilla qucda.cu In eo eet vt caperef .cet monitu ad coftantiS partes!
pfuglt d frem conftatiu minis certe coegit atijanafiu recipe . Cande poft multosi
agones multafcB patietie cotonas tgc valetlnlanl x valetis imgato?.Snno bnil
5 Tp.Sacerdotij i>ci fui femto x qdrageflmo.femto nos maif mlgrault ad fuperos"
Sicnpflt llbtos aduerfus gentes x plures alios cu flmbolo.^ulcucB vult faluus efle xc.
np® uencus blfpansu poeta pfbytei' cardinalis genere nobilis : fed virtute x ooctrlna nobilior.g boc te
i^Epus admodu clarus cmlftes.d tetra cuagella bemamctrtS verflb^fcre ad verbu tralFcres quatuoj llbtls
compofult. Scrlpfit x queda eo genere metri ad facrametogotdlne pertinentia.
5bei 0? quocg gens que fub ame pontico tacet fidem mpt intelllgunt a captlua mullcre.-r credut bac^
curto rege oes td cobo:tantc conlmicto templo magni operis. Arment quocg In ocodetall plaga bi
beris victmojcs fidem fijfcepei-ut.^indc ad finitimas gentes mpianu cogma gucnlt.
^cmemsmundi
f Ofma feurtdS oJtu babutt ab arrtams inter libcnu 't felice. Tttacona'
I ciho apud mediolanu babtto oes qut atbanafio fauebat in et:rtiu pel^
hmf atcB Ubertus mennio ab vtbc abfuit, in eius locu felice elegerut.
Z audam conftanti^ pulfo felice liberiu introdurtt. vnde pfecutio ita vebenies
em2ta eft vt in ecclems ipfis plbytert t clerici paflim necarent .
Snnomundi.jjjJ. Snnocbrtfti.»:^?!. _
E£U>: fecundus papa natione roman^ pje anaftafiOiUberto pdicto ab be^
retias pulfotab ipfis potifejc creat^ vel poti^ in liberti) locu a catbolicis
fubjogatu cffc.licet id facra ab bereticis bicronym^ afFirmet . cu tn (latim vbi
pontificatu ini)t. £onlMtiu magni coftanani filiu bereticu t fecudo rebapttv
53tu pmulgat ab cufebio nicomedienfi epo in aquilone villa no longe a meo
media.Jgmm aut altercatio eflet -r quide magna(vt Oitim^ inter Uberiu -r feli
cem) arrtana berefis bifaria oiuidit .felit aut poftremo cu nulla in re ojtbo-
dote fidei ceeflet ab aduerfanls captusivna cu multis fecu bene lentientibus
int^icif .Sepelif in bafilica qua ipfe edific-auit via aurelia fecudo ab vjbe
roma miliano ouoOecimo kaf.Oecembtis.Sedit aut tinniodo anna vna;me
fes quatiion Oies Oiios pjopter fedittone a liberio motam .
Snno mundi, ^onotpi.5d4*
Oamafus papa natione bifpanus patre antonio poli liberiu pontificem
iuliani tgib%it vir fane bonus t oprtm^ pdtffet . £enfuit aut ne quis
in indicio ante facta etaminatione Oanaref . d&andauit elit fub anatbematis
pena ne quis temerano aufua federomana coceifa pfumeret vfurpare. bis co
ftitunomb^ .pmulgatis pacata tande eccfta Oamafus ocio litterario tvlectatf
vitas pdrtficu oim qui ante fe fuere cofcripfitjeafcB ad hierony mu mifit . illo
odlitit tn r templa -r cultu biuinu augerc.buas em bafiUcas ediftcauit. vnam
iutta tbeatrutaitera via ardeattna ad catbecubas. verfib*’quocBeleganttbH8
fanctopco?po23eolocifcpultaet02n3Hit3dmemo:ia polleritatis. Ibzeterea
bafilica qua ipfe in bonote Oiui laurentq no longe a tbeatro pompeiano con
dideratimatimis munerib^ oinauit. vt pfalmi qy alternis vicib^ in ecefia cane
renf .in finec^ eoi^j verba bec ponerenf .©lojia pii t filio t fpuifancto illituit
•^2im^ etia bieronymi feriptiS auctojitate Oedit.cu pJi^.ltt.tnterptuy fcrtpta
tmmodo in peio enent, ifla x bieronymi biblia legi cepta ell: x pfalmi ciufde
fidelitei' et bcb:aico traducti. £u antea apud gallos potilfimu inedpofite le.-
gerenf. Cande cu multos plbtos x epos.n.t.lt.crcaflct mojif ac fepelif via
ardeatina cu matre x foioze in bafilica a fe cddita: tercio ydus cecembns.‘Se
dit 3nnos.ti/r.mefes tiest bies.t) .^acat tum fedes bies vnu t.tt.
^5" £ifma_terau furt inter bamafum x vjficinu cu bamafus electus ab pon
nficatu obeundu vrficina biaconu babuit copetitoje i bafilica que iteini
m' appellaf ivbi multi vtrimeg cecidere in ipfo templo cu res nd fuflragi) s tin
fed vi X armiS tractarefi^eru nd ita multo pollfacerdotu x ppR cdfenfu ba^/
tnafus eps cdfirmaf ."t vrficinus ad neapolitana eccRam traducif . bamafus
ant adulterq accufat** publico peilio cam bitirtvbi x innoces abfoluif. £tco
cordi^atcB calittus biaconi falfi accufatores bamnati x reiecti ab ecefia funt .
£3utncB lege dl vt beinceps pena talionis fubeat q alique falfo accufauerint.
5lnno mundi, yygy. annotpi.584.
jticius papa nafione roman^patre tyburcio poli bamafum valentinia//
ni tgib*’ fuit, cenfuit monaebos quoi? vita.pbata eettpofle faenS iW
iciari.a ptimis ojdinib^ vfcg a d epatum .cenfuit item ozdtnes p interualla ba
dos.d^anicbeos pta ea qui in VJbe erant vemit cdmunicare cu fideltb^. Ibd
nitetes aut t redeuntes ad gremiuoitbodote fidei reripiedosefTe fimona^
ftenu ingrederenf ateg ibi iciumis x ojationibus fe toto vite fue tge macera^
rent.^iaacu fiquide tum bann ab ecclefia recipiebat, vbi ce optima vita eop
conllarct.£onfecrari aut pjcfbyteru ab epo tm cenfuit . Jnllituit ite vt qcucB
aut Vidua aut fecunda veote bucUTet ab eccRallico officiO pellercf . berencos
qu^g manus impofitionereapiendos cenfuit. Syrirtuo to compofitis ec
clefie rebus.ac creans fec x vigtnn pIbytenSt biaconis fedecimt buob^
't.trigintatec facris ojdinibus quinquies habitis, d&ojif ac fepelif in amite
rio pjifcillc via falana.8.kar.marcu.Sedit enim annts.>:v. menfes. ri . bies
quincB X viginti..^4cat tumfedes bies vigwn.
toealuino^
pontificum
Bamafus
:6frtdus
Semem0muoi
f^olm
CXXXII
tini
ulianus
Joumianus
alentimanue
logeotts alamano?: cop te ejoinctc funt.r£)t: nobiliffim^ca''
Jif reftttuK. vitra rbenum germam. necp multo poft cus
mrcit^s^Uma pftdto tollcrcuf pfeufu mtlira facticii auguftue
quo audito pftantr apoplcmaobijt.bocautmotbo bixrcrc media botcm iW
terijffeob tolotcaitgraue cogitatione tuqua rebellate tuliauo moderat, vir
lufigmter moderatur*’ri.B fata Itculflet^ti'
beralib^ifcimmis appjtme erudit^tgrects Coctibt.facudia ingcutf t .pmpta
meonc tenacimme.i amicos libcralis..puincialib^iuftiflim^.gl0jic' cupidus
0em bec oia ad e^sremu euertit buj jcpianos pfcquif.Callidiot tn ceteris p//
fecutoz ttouis necg totm^s pjimo § pmtjs bonotib^ bladicus pfuarionibus
tnaioje fere ppji parte fi' atrocioj fuifTet elicuit. Metuit aut ne ;tp tanl auctO'-
ru gen^u rtudia adjrenKueuc Icbolemfi bis qm' tvos CeafcR, venerarenf pa
termt.Sum d fcribut buc antea clettcu fuifle poftea a fide nfa ibefeciflc ivnde
boimapoftatd vocant. btnc reru publtcarn pottt^ ingenti apparatu partbis
rttulitbellu.anyrfacBpopulat^^.remearcB victo? bujfeincofult^pijs inierint
bolim manu Interfect^eft.d.kar.tult) imgij ano leptio etatl altero "t trigefimo
X©umiaH^gcnit*’patre varrantano incola agnTingidonelts.puincic pano
nic.bic mitinfignis cotpe detus i^enio ifaru ftudiofus ad obtinendum
impcrm.cofenfu exercitu Icct^eft cdmedatione patns militibus cg fua notio?
Jmgato? aut ab eiraOtu elect^ non ptius jjfiten impatojis nome voluit x cg
oes coclamardt fe j:pianos ee.quib^collandatis -z imperiu fufcepit t exercitu
cmanib*’ barbaro!;: libaauiKpoftea turbatis reb^eterotiiquocg inopia la^
bo:ante:vno a perfts atigaltero pUo vict^t pace cu Sapote nccdTaria quide
ft^ Ignobile fecit mutat) finib^t acnonullaimpn romani^te traita. qoante
eu annis.ccc.-r vigintt buob** fere erquo romanu imp^riu conditu erat nuncg
acodit.Cande rtliricu petens in gallicie ftnib^ repmna motte obqt. vir alias
necg iners ne(gi'mp:udcns.tlfeultie;canimattt opinanf nimia edulitate. alq
odojc cubiculi qd et: recenti' tectojto calcts grane quiefcentib^erat. quidam ni
mictate p:unani quas graul frigote adolen multas tuflerat. ©ecefiit impertj
menfe f^timo quartadccima kaf.maraas.etatis vt qui pUirimu vel minimii
tradunt tercio t trigefimo annotqui jjptia natura admodu liberalis fuit:
a' Y 2ll&nianus e panonia obalienfi editus cu eflet trtbun^ faitario!? apud
'k^nicea augtift^appcUat^tanno ab v:bc condita millefimo cetefimo nono
becimo.frmi valente cdftananopoli in comunione regni aflumpfit . q cu fub
iuliano augufto icpianitat) integra fides gereret, iuflus ab imeatoje facrilcgo
aut imolare idolis t aut milicia et:cedere fponte bifcclfiti nec moza iuliano in-
terfecto.iouinianocg mojtuo valetininian^qui .p noie t:pi amiferat tribunatu
in locu pfecutoris fui accepit imperiu.pollea '&0 imperij fui anno tercio: qu!
hand filiu nec bus benepubereDottatti focrus x vt»:is auguftn aeauit.pjo
copiu viru audace apud plMtinopolim tyranidc inuades res nouas moliete
mira celeritate opp:tmit.^al& interea ab eudotab amane berefeos epo ba^'
pusat^^tin feuiflima berefim bilapfus noftros pfeqiuf -r in etaUu pellit : mo:-
tuo pferum anaftafiotquo viu«e res jcpiana feje 't.jcl.annis mirifice fuftenta^/
ta eft fed fratris auoojitate copjeflus ot . ^alomnian^ quocg faxones grtes
in littonb^^ paludib^ in vijs-utam romanis finib^ eruptione meditate i ffan//
co:,: finib^opp:efrit.©enicg anno imperq fui vndecimo ai farmate fefe pjjan
nonias bifludiflent bum apud b:igione oppidu fquado^: legattoni refpode-
ret anno ef* quito t quiquagefimo fubita emifione fanguinis que grcce apo-
plexis vocar voce amifla fenfu integer exfptrauit.f uit aut impato: egregius
vultu otcens : foleiti ingeniotaio grauis’: fermone culttffim^:.infeftu8 vicijs
niaxte auancietad loquedu parcustfeuerus: vebemes -xc.
ar Y^lles impenuojietis ^uo: annis valenniano mojtuo tenuit graaano
^^valttiniani filio i occidetali parte regnate . d fibi valmnianu frm par//
iiulu admodu foau aeauit imperu.^alens aut a luao collatinopolitano re-^
baptisat^boftile in modu nf os pfeques.itlecg illis quide paras d iu beremo a at: lege bata vt monaebi
militarrt.n0letes p tribunos “X milites fuftib^ lufTit interfio. quo? tnumera mulutudo p vallas tuc egy#
pti folitudines bilnilb pilat .papneq^ apud nitna martyrij pfecuta palma, tum gotbi fcdib^ cius pulu p
oes fe tracias cffundutiquib^^bum vales ire cu exerotu parattfed fero ab exilio epos "X monaebos rcuoca
ri pcepit.f pfe cu fagitta faua?:vcrfufc]5 fu fuga ob bolo:e nimid fepe equo laberef ateg i viliflima cafuld
bepoztat^iTettfupueniettbus gotbis igneqs fuppofito cdcremanje dl quarto imperp fui auuo. bec eruf
puo gotbo?clades romaui' imperiii' ac topus ftalfefuii . .
IrticolaMScps
^cola*» cj: tttuftn .pfapiaon^ciius patere vibisUae.JspBcrcu laete
I Ims^lercftbis in cbdomadia quarta i fcjtta fena femcl vbcra fugere cepit,
i^c bone indoUs adolefces orbat^paratb^anter T
tncniotadu pegit-inobiUe^dacouttane^ei^ob inopia tresfia^
Ituerc tntaebat.q6 vbf vtr fanct^ copent-mifcrrimo boi codplmt.ilTocte fumes
*^aurn no modicu p feneftra clam intro ^nea t quo repto j^wi tradt-
-mt.fdeceaUjs fett.;-0ofte3mirro9ep8clectf oCTi^militatemferuas, alacer
erat in erboitadotfeuenis i comgedotmultOT colloca abboties. inde nuracu^
U8 cbojufcarecepittnc bum apud fuos vera apud eyteros.vt d nomeeinnuoca
uerut leuame fentiret petpue in .pcelUs ac naufragijs aquara.:£at^ ^adeuus
T plen^tneru moite adefle cernes otare cepittvidens angelos att-Jn te bne fpe
iraut-poftiemo bices.^» man^tuas «.beo a*»»»
TupilK ferut fi egioti illitt fanitate rertpiebat.eui feito.8.id oecebns ^ebiam
Y^^t^nat^^Dcnetic^^naiioe apbert a quo ronattlle be iicunonu bereticus ,
retia nomen fumpferc.Dac milOTnw templa
te vigiut d ej; numtdia ventes multa p.catboltcc^ lai
pfit t tota pene affrica ateg ludea fua peftifera pfuaub
ne ixcg3it.cui^crroi ftiit ^ filtajaie minote ce bicebat
-r fpmlanetu filio mtnoie necno -t catholicos ce rcba
pti5ado8.canu tn e cartbagine cu multo ptobto puU
uiseft.Sicnpftlraulta 'tmajamclibtus ccfpufancto
arnana boemna cottnttcm.
^^/^‘^«^i^alter bcrettcfbi'6 tptb^fttit.'vn cunomf
Vj\am beretici vir cozpc r aio leptofus.nec fec^ tiv
tcn^quacctcn^tmozbo r^o cozzcpt^.qui cu piimus
arnanc pftdiC fcaatoz fuiflct aha fi> adieatjr.biflemt^
naint falfitate.aflirmabat i rcb** oib^ 7 filia biflimile
pzit-r jbmfanctu al pzc r filio nil babere comunc.
^I^accdoni^q» que nft ante crroie colMtinopplita
ItEnu epm fecerat .'ab ^ants e)cpellif qz filiu pzi
fifem fatebaf z I5 fpmfanau no fcc^atcg tUi blafpbema ,
jrenTmultafcadalapatauit aqmacedoniani bcrett- 1
|(@nat^gr3niatic^^n6min^rbetoz abirtilut.
_ "acpbsbiuibieronynnjJceptozromctnjinfignis plunmofiut dintercete
ra in tereciu comeimt^dl.t vt ferunt bic conatus eft euius libellus v% bodie tn fcolis a puens Icgif pzii'
ma nidimm gramancc btfcentibus.
^Qlian^impatoz vanitati magice cedit^erat t vt nns floniacbu faceret lUdeis t^lu bierofolymitammi
JUreftituit cu biceret fc alibi facrtficarc no poflc.d certe tanta arrogatia elati funt vt maioze inip^a cg an
fld edum ectefa vicifti gallilcc vicifti.Tfia t^pm gallileu appellabat 7 fabzi filium .
Jobaiies 7 paulus ^ ©banes 7 pauF rpiantlfimi viri fres romani P'
3Ucl3rt^frimi,audie8 iulian^ij bz rebus fuis paupes
fuftetarft. bocanoaqdatbercncianocampi biiabze
capti apd romana vzbe poft inuera verbera iuflu iulia'
ni ferto kaEliultyialma gladio cedete adepti funt . 7 i
fouea com^abfcoditi.bices eos t eriliu miflbs tade a
filio ei^obfeflb manlfeftati pz cu filio fide recepit .
^ozdian^T epimaeb^
/plubatiscefus poftea ferto idusmaf) capite trucaf 71
^.ptCctttcozpus cius ad canes nocte a familia CIUS fe-
Tpultucft.
virgine romana idem facnlcgU^ iuUanus tara biu plubatis cedi f^tzo^c^fa fpi
,ntu emitteret, ©emetna ttemromana virgo fub bac pfecutionc rome martyrio cozonata eft oueera
ddUlimcverberata.r.kaf-^wlU-fpirttnnicmifit. ‘
Q^iriacus qui -r iudasbierofolymitanuseps bac tempeftatecu anna matre ftia n rpo martyriu co
ftatiirtmc fHfflpfit.lfeic eft ille qui belcne locu oftendit tn quo crur fuit abfeondita 7 ob eius miracu^
ia glozia cius femper aunuaare voluit quaobze a paganis captus crua affirus cft.£t ppterca ab tpfc'(vt
«tuln aflernOcrucifcro? o?do iniciu fumpfit.ie quo iufenus fub ^nnocentio quarto,
Bejrtaemsmudi
f^olmm cxxxiii
l ^ ^ ^ V® 3 lana ts nitbib^pinutc mijta cenn^it coltatinopou grando miVc ma
gnttijdinis ixades noniiUos boim ejtinwt.T ter remotus o otbem factus cft. i£a tepeftatc atbana
I i:ptano8 tn gete fua crudeliflimc gfequif t ad cotona martyrii fublim3Uit.:©urgundto
P}b''-'BdOT.ttuua armato^ ripc rbent fluminis tnfedauttd tn no multo poil tgc ;rpiant eflecti funt.
.If -ivui S«ds buno? Oiu tnacceflis fcclufa mottb^ repentina rabie parcita i cirarfit
^P^^^tos ab antids fedtb^ e^rpuht. ^otbi trafito banubio fugieteS.a valete fine vlla
fufcepti funt.^einde .ppter intollerabtle auancia maxtmi biicis fame compulfi in arma
uirgetes: victo valetis eiiercitutfcfe p tracias infuderetota ccdib^ tncendt|Tig vailates. S»eniCR petentib^
gotbis vt eis epos mitteret a quib^ftdei rudimrta furciperrt» valens boctotes ad eos amant bogmatis
mmttilcqj vniuma illa gens effecta ell amana. ©otbt ^o imgatote occifo tam fecurt ad vtbem .ppa ant
ronitanttnopoiitana vbtadbuc biitea augufta valentis vtioj multas pecunias plebt largita ab vtbts va^
ftationeboftcsfubmouiKregnucognatiSftdeltterreruaint. -
©nftat ea gente que .pgetbica bteta ell gotbtca a fcytbiS origine babutflc. Scytbas to ptimos ec
''^in «iropa lub leptemone t ad tanays Itmtte feros ac parattfTtmos ad mojtem. r fiigiotes iedtbus
oitiogotbos. vifigotbos tntoojcstbos ab occtdftiSt ab otientiS tllos plaga tn quam veift habitarent
nulle in patria appellatos.iriunt aut bimt -rJtpft fcytbc.Sfed eo qua gotbt efferactotest quta montib^
erponunt. :fi»aliltusmagn*’
lalilt nta^^ cefaree capadocteCq pti^ masa vocabaf )eps r monaebontm
•AJJPmultoi^nlbtutoj t pater, ^tr certe oi fapia oieg virtute pfpiaf: p bec tpa
mirabiliter enulfttt 4 inter cetera fue virtutis 7 IctitatiS monumeta tuuene quen
d3Cobaniojepuclle)btabolo obligatu »0 recdciltautt.t obligationis fue carta
ubt rcddt migautt:^ cii egregi^ boctot baberef p eunomiu egregios libtos edt
dit.fcacriprtt z libtu cc mufanctott monacbo!;z inflituta atcB altos btcues z va^
nos tractatus ratdtt.t®onacboi? otdine tn grecta tnllttuit. qb^ z regula appto
bata tradidit. 40bt}t.bentcg fctifltm*’ pater fejto tmperij valetintant anno bte ptt
mo menfiS tanuari) multis mtraculiS clar^tmeotta vite Ilie omntb^^bereltnques
q pm opattone fpulfancti viuut.©uos babutt fratres gregottu z pemim vtros*
TOctilnmos.gregon) ertabat eufebn tptb^ aliqua volumia. 3^ftltu aut cu grc'/|
g^b caps^docta genint vt att eufebi^tambo fuere nobtleftabo atbents
^jegoji najtanjen ^^TRegon^nasiansen^ eps 4 baftlin ad mqnaftenu gduttt tn btutniS opibus
tv
mt pDi. £>crtpftt z p eunomiu buos libtos. cotra tultanu impatote Itbtu vnum
'Zaudautt z nuptias z virginitate etanietro verf a. Icuauit z pftatinopolitanos
ab bereft rontb^t-r fuo elegattflimo bteendt genere, tn quo polennonu vtru elo^
qufttflimu fecut^eft. Js poftremo buy fenef admodu eet : fucceifote iftbt ccltges
rurt ytta monaebt burtt.jgiartltus aut fub CTatiano btc to fubitbcodofto poftea
monf . drpipbam^qj ctptt falamtne eps berefes oes cleganttlftmts volumtnt
bus tmpugnautt.5u ertremacB fenectutel conftitutus vana condidit opufcula.
motfes cvntcg vt lanctus quarto ydus maq ‘ d&acbaril
ffi^lcbartf buotnfyrtabtiantontJbtfap^lt magne ,
auctis tucerat.quo? alter tnfupto:c:altcrintn-/ ^
fertote ijabttabat beremo .eo;: \nta ac altou patru nitrte egyptt putnete btu^bte
ronym^ cofcrtpftt. Itenlarton qs fctiflim^abbas p bec tpa apud cyptu infulam «
no bnge a falamitta vtbe vtr fancttlftm^vtfo antonio poli afptima vtta.tq.kaF.|
nouebtiS bteobi)t.3rfeni^ ite-crfenatotcromano monachus vita -r mtraculisi
clarus tn pallacto tbcodofij ptinapis fubltmts ad beremu fcytbte ptejat. tujrtal
voce f ibt btcente.Srfent ft vts falu^ ftert fuge boies z tace. Jldeo tn iWutcto rpif
anno vtte fue nonageftmoquito tojmtiut tn pace, "^allot ite poftea matre fual
iti bcremo nuc^ videre voluit. Tl^apbnuct*’ qj abbas apud tbebatda thaifiml
tl&artaegypctaca tmpudictirima meretrice ad rom ouei tttcSbti omifriil . „ ™
vita cofcrtpftt. tande vtdentib*’ monacbiS ab angeliST^^^i^j^^^i^^
J tn celu fufeeptus ell. Sgatbone abbat^etta eo tpc futffe btcim^q B trtenntu la
y ptde bte cctulit vt filetij virtute pctpe mereref plurefcB altj' anacbotite vtguerut.
, r ■ V| l-I» tllW yiHa? «1 il-lim»»
fecum buos panes cepotnas vitra lotdaue 4 poft modteu arefactt quafi lapides
obdurauerut et qb^modteu ad ali^s annos comedes vtta trafegtt.Cande qrto
nos apttf mtgraiut ad bnm.nuns cotp^ jojtmas fctilftmus abbas fepeltuit.
^2/ ^pbtolla qj genere z vtmntbus pftantiflima tn monaftenb p cece z octo
in^annos cu incredibili abftinto atep labote vftg ad ctgeftma vtte fue anna
pmanftt. Ilaoi? patru ac multeru c^lurimoj? vita z coumattone bercmittcas
btuus btcronymus elegans’ ftilo colcrtpftt.
3E
iiestcoftifutt ttc faccrdotc6 vllo modo fci
cu facra cuageUu a«t cancref aut legcrcf t cccfta cei . Illcuc percgtitti nia^ rtnc
aut trafmariiunt in clcru redpercnf . mfi tjncg cpoy^ p?e fc ferret ciro^r apba .
boc aut facra efle aiiit .ppter mamebeos qui tu j t» affitea magno tn peto erat
t ad cojjupenda fide te fuis quoeg verfus mittebat . £6ftimtt it^ abuca
^ mancitueue aliq mfttto caretea in uumeru clerico!? reapeienr . ©aultca m
(que crcfi&tia vocijf )iti rcgioitc fcctldvi vi3 mafnertiria xxiic^^it*%^uic vbi
cp facria otdinattomb^ bia in vibe tnffe otcfliji babittaipfbyterqa octoi bia
conoa qutegiepoa ccce creaflet moiif 'z feehf in cimiterio ad VJUtj piUeatuj
j,kaf.man.anno8 !po trca:bica.i:.fedit.^acat tuj fedea btea vnu 'r.j-T*
Snnomundi.jdoji Snno)irpi.404,
iRnocetiua buiua noia pzim^papa natione albanua pte innocetto parti
^cepa tbeodofij tpoi? fuit, bic fanet** fuit-r multa ad feligione Btinetia tra
qultlitate impt] -r beniuoletia ptinapia vfua meditatua eft. £6ftituit enij vt
fabatbo ictimiu cclcbtaref. £t ^ tali bic jeps in fcpulcbto iacuiflet t ci^ bifei
puli ieiunaflent. Be iudeia qs i pagania monachia regulaa quafda tu-
lit.voluitvtcccfiafemclpfecrataiampliuanocbfecraref . £atapbngaa ante
beretteoa quo;: auaojea vt biianiua fuercinotanua gjifca t mai;imllla ab vt
be cjqjulit. Tbietcrea to pelagiu monaebu 7 celeftinu berefeos banauit co cp
fiberu arbitriu biutne gre anteferreti 7 qj bicerrt ad impleda biuina iufla vo//
lutate E fe fufFici&eee. :©afilicaf o geruafij 7 .ptljaftj ixdicauit. vcfcne mu-
licria impfla ftructa 7 otnat3.£6ftituit ite vt fingulia foleuibua feftia i acie
(ija ante facri receptione pa?: irpicolia barcf . bcmu vbi p facroa otdinea qtcr
in vtbc babito8.^ytcro8.jCi:j:.btacono8.)cii .epoa qtuot 7 qnquagita aeaf
fet E btuerfa locaraiotif ac rcpclif in cimiterio ad vtfuj pileara.5.kai.augufl:t
Srieditannoa.jcv.mefca.n.biebua qtuncB.®acattU5 fedea biea.tj. -r-jeje.
S©5imu8 papa nanoncgrecua pte abtaba poftinnoccnttu mottuo tbeo
dofiO arcbadn 7 bonottj qui patri impio fucccflcre tpib^ ftut. vir quide
fanet** atcgoptiniua in multa ferit pturbationc rem biuina nunq; omtftt.£on
ftituit ern vt biaconi bum cclcbtarcf Icuaa tcctaa baberft linoftimia . £bccfi'
fit item vt in parocbtja cerei fancto fabatbo benedici poflent . 3&tbcrc aute in
publico clencia vetuit 7 potu5 publice vendere, «Uia fideliu id fieri poffe
no negauit.^ctmtetia ne ferui in cleru reciperenf q> buiufcemodi viroa libe
roa 7 integroa efle opotterct.f crut tu joyimu mifilfe ab cartbagtnefc cociliuj
fauftinu cpm buofeg vtbia rome pJclbytcro8iVt oftederet ntl vfcB publice agi
tebere finecbfenfu cccfic romane.St 505imu8 creatia in vtbc roma pfbyteria
lEceibiaconia trtb^.epia octo.motif ac fcpclif via tiburtina apud co^^|b ea
tt laiirentij martyria fepttmo kalendaa ianuarij . Sedit annu vnuratelca.trea
biea buodccim. ^acat tum fedea bica vndecim.
5nnqmundt.ydi5. flnno.4i4.’
-|^©nifaciu8 ptimua papa natione roman^ patre ineundo pfbytero bono
A- #rv| tpibua fuit, quo pontifice creato oita ttim in clero feditio eft.lPas bttj
bonifaciua in bafUica iuln vtbia rome creaf .£ulaliu8 in cortantiniana bafili
ea ponttfcr electua buic ftatim obicif . £t boc quartu ecclcfic fcifma fuiffe bici
jloncS^iimoi’
pontificum
^nafrafius
mnocentiU0
Zojlmus
'I^onlfadu0
.(©uipoft^potificatupacil
ptua eft Sotberia pape tverera cofirmauit ne multer vlla aut monaeba fcura
tani palla attrcctarcttaut tbura contingeret aut adolcredifleuc aliquia facer-
doa ante annoa. jq.ojdinef .tleue feruua aut obnort^vcl obcrcit^in cleru rc-
ciperef. Coluit iteneabfentea in iudicio vllo modo autaccufarenf aut bam
narenf . bic inter cetera condidit ozatotiu in cimiterio fancte feliritatia' marty
rta.eiufc^ fcpulcbzu omauit marmonbua 7 argento . illa 7 patena argenteas
Itbjaru.rr.ictcotonaa argentcaa trca.calicca minotea buaa.-r fcypbuargen
tcu libJ3ru.)c.:©ontfaau8 aut vbi er faerta otdintbua femel babitia: pfbyte-
roa 7 epoa creaflet. motif ac via falarta fepelif apud cojpua fancte fclicitatia.
Aii 4 >1^:4 A.:.
. - , ■■ ■- r — .S.kaf.noucmbiia . Sedit
annia tribuatmcnubua octo:bicb^feptcm.quo moituo clerici quidd culaliu flanmad v:be reuocat;^ vcl
CXXXIIII
i^lnealmpe
ratoiz
(©radanus
%\peo6ofim
Bextactasmimdi JFolunn
iRaciai^valetimaniTcniojfe fiU^poft mojte valftss fcjc aitnfe imperitis
teniHtj(]Bui8 la &iiau antccu patrito valete t eu val«imano fratre regna
ret.vtr abjpfa aaolaeetia fua militta ftr&nuis 7 religione clarus.admodii em
tnuenfe cti inemmabtle multitudine boftiii romanis tnfufam finib^ cerneret:
fretus t^pi^pot^a: longe impari mtlitu numero fefe in bofte trdit. i£t cotintto
^ud ar^tin^opptdu sallia^aotniidolofilTimu bellit incredibili felicitatcco
fecit.TTlaplufcB.rjcn^intliaalemanoi: minimo romanou tvmmeto in pUo in-
terfecta narranf . boc ccnicg ei recta fidei ailtnra tribuit. Cii ambtofi^ eps fuif
ftt elecrvniuerfa ftatim italia ad rectafide repnlliilauit quo pacto catholico?
tepla otftructa iftaurare fecit . ibojto gratian^' cu aiaducrtiflet tbraaa baciacB
tacR genitales teiras pofTidettb^gotbis r rempublica in niapimo bifcriminc
videret tbcodofiu ab bifpantd fauetib^ cunctis apud firiniu piirpiira induit:
ctatisannutercinTtrigefimuagente.onmfiB Ttbzaciefimul impio jafecit.
5s om fiducia fua ad opem rpi referens mafrmas illas fcytbas fojmidatas
tuetis ettaalepandro magnotalanos bimos gotbos incunctanter aggrcfliis
magnis multifit pb)® vicit, vtbe cbftattnopolitana victo: intrauit. Jcto cum
atbalanw rege gotbo? federe: interi Vo mapim^btittania tyrantde occupas
ac Tgallia traicies apud lugdunu gratianu intcifccittetatis noue T-cp. annos
babente. quare valetinian^ iunio: frater metu pterrtt*’ad tbeodofiu in oitente
pfiigtt 7 paterna pietate fufccpt^cll.futt aut gracian^lfis baud mediocriter in
ftitut^.carme face.pbat^:o:natc loqtparc^cibi fonicB ac libidinis victo:.
Ol^eodofi^fenio: genae bifpan^ genit^pie tbcodofio matre termaciatin
tcrfecto g majamu graciano:impiu roroani oibis; obtinuit fol**: mafiteg
in eo annis, tj.cu ia in q:iens ptib^lev annis graciano viuete regnalfet . qui
etia fingfari celeritate 7 pfilto vfus.marimu tyranu graciani intcrfccto:e ap6
acjlcia occidit.bac calamitate majeio ipfi m3rttn*’vir fctiflim^ an pdiccrat bus
britania militanb^coptjs fpoliat in italia ? ius faltB vetur^.^ijcodofi^qs bi^
Mino aunlio fret^7 andragaciu mapimi comtte:7 victo:e eiufde ty rani filin 7
arbogafte 4 valetinianu iunio:e apud vienna a^bolo ftragiilauit ac eugenius
lyranos mira celeritate vfus opp:imtt.f uit ant tbeodofUis ^pagato: reigu//
bliceatcglEfcnfo:ei:imt^nio:iD^7co:petraiano fimtliscBtu icriptavetau 7
picture Qjccnt. 0tc emines ftat^ accedit ad bifciplinanitlttare latis ingcnfj q
plitrimu valuit 7 religio is.lbacumcdiolaniiingrcdi ecefiam vellet myfteria
vif lir^ .jjbibit^ob qoda facin^(vt fieri folct)ab igrcflii ecefie nifi penita ctiita
equo aio tulit vt vlKo ipfi amb:ofio gras egerit ateg penitucrit.buicfiJaata i
piugib fiactlla fuit en qua arcbadtii 7 bono:iu genuit.ttacB 4*iQ6cbmu annii
atKUs etatis i pace apo mediolanureb^epcellit bumanis republicadeta ftlf '
re!inqti& co:p^ci^code anno collantinopolint traflatu ateg fepultn eft.
jTjlRcbadi^tbcodoftj magni fili^^augiiftus in oticte factus. bono:i^ frater
rTa eius in occidete comune imperoi biuerfis tm fedibns tenere ceperiit .vi
;citcB arcbadi^ poft piis ecceflus annis buodecim . vci fi q: pater oa? tbeodo
fi^ipfis adbucadolefi^fulus tres buces reliqrtt viros poteaffimos 4 enta ge
rertt.reliqntcBrtiffinud oticnte.fttlconedcccidete.gildonequi affrica rege
rent qui ceinceps cupiditate imperadt moti fptens partnilis regnu occupare
conati funt.<lSildoni res nouas in affrica molieti niafcclcger frater ei^ crudeli
tate ventus boiem fugat.4 vel colo:e ai vel veneno poft nto:if . d&afcelegcr
tata victotia elat^cu nec beo nec boib^ parceret a miltttb^occidif.lRufTin^ ❖o
ab arcb.adio opp:imtf .Sulco occidetis tuto: imperij collato? beneficio?
imemo: 7 affrnitatisma focer ectabat bono:ij .'iRegnum 7 tpfc eueberio filio
affectastingto rei publice intulit mala, tiam fepe cu btlcre pofTet barbaros
fouit cos. fepe alartcu cu futs gotbis vicit. Cande a gotbis fuperatus cu au
^lilia poflularet.5mgato: indignatus buces mifit qui cum mteificerent. _
B0no:tU8 arcbadt} pdiCti frater: vir mo:ib^ 7 rcligioe: tbcodofio p:i eo
fimiliS.^s p:incipatu fufcgjto buy vires rcipii.^uottidiamS ccncrct la
befactari incomodis viru flr^uu 7 belltcofum pftantiu comite ad gallias cu
cjeercitu mifit. evinde et galLa placida germana fua cucto? gaudip foaauit. e?
qua valftinianu ftliu coftacius gcnuitiqjii poflea reipu. imperlu genit : inde
eu apud rauenna in regni cofotuuadfaiiittqui nec bumfepte meftb euolut]
e?bacluccrubtracniscft.?nterbccplacidaauguftaafratrc bonoriopulfaado:tente cubono:iO 7vale
nniimo ftlijs pfecta.a tbcodofio augufto arcbadij alterius germani fui filio bonoitftcc fufccpta ett.!ll»o-
norius fro pofti^ cu mino:e tbcodofio germani filio annis dndecim imgalTct cii ias antea cu fraU'c annis
buob^rcgnaflet republica vt cupierattpacata relinques apud vibe roma vita ejremptus eft . co:puf(B
injxa beati petn apii’ atriu in maufeolo fcpultu eft buic foboles nulla fuit.
Urcbadms
>ono?m0
S>4nctii9 an)bjcifiii8
:6ei:taeta0 tnundi
fl^|&h^o^^U8tnc^^^olane^t8cp8}p3tl‘^3l■c»maml8 ixcofiilan' biy
gni tate vir ptanc fancti(rimu8 1 oim Oocto m fut tets pcipuua
atq5 fup?cmu8.poll au;cetq fera mojte ejr pagano indice fiibito apd
mediolanii diutno nutu ep8 fuit e cuct] electu8: niojcqs catholico ba
ptifmate tinctus ptefnlqj ojdinat^fubito em infantis vo;c infonuit
Pic^.Signusert hic ambrofius vt fit ep8.<5 ep catbecumino ppia^
nu8 effecms hecimo imperti valftiniani attnoinonus mediolancn»
fin crcaf eps. Cuqy .p fide catholica libtos graciano impaton pou
repiffettac reneri qua Ccbiiei at fnfcept^ crt*vnincrfaftati adrecta
Ifide italia rcpnllulamt. ac ois cifalpina gallia ojtbodopa recepit fi-
de poftea imgatoji tbeodofiS anibjofi^ ap6 mediolanfi ecefie introi
tumifi peniteret interdipit.cii agfte atrialia fiio^tmalicia eius iuflii
ad dnqj hotm milia ocafa funt qua admonitione equo aio tulit.ftiit
em ambtofio tata comita84mo9 fanetttasiingemj acumet biuinaqj
Icia vt no modo viuestfed t vita fitnetus. ^talia i o^ q:bcm i ftii.
baiotione ac venerationeqj pduperit^qui etia platom pBo 7 omit
infanaa atq> tufciplina gfiniilis eptiat.£um apes vt platom fubito
epameu apum facte copleuit x ac fi in alueolu intradi 7 ependi motu
faccrrttque.pdigiaepci^.ojc fuauitatehicedi meile bulcioje fluere
ftgnificabat qp poftea vertflime temoftratu efti fi eius bicedi fcnbe
dicR tmlccdine cont^lemur.Scripfit em emedanflimos Itbtos quo? fententte funt fidei 7 eafie firmifli
m^olune* jnquib^romana relucet ftdestqj inter feriptojes latfnos quafi quide flos emicuit . ©bjt te-
nicBhicfanctilmnuspjefulfccundqnonasapjilis. ' - =-
il&amnuseps
m
Srtin^ monacb^7 eps turoneftS vir fanentate 7 pietate clariiTim^i «^^fabait
?die panoniop oppido ojtudus: 7 in italia ncin id eft papie nutnt^ ai patre
fuo tribuno militum fub pftatio 7 poftea fub iuliano imgatote militauit cguiS in
uitus.tpe '{>0 hiemali ppojta auitatis ambienfiS tranfies paupi obuio.arrepto
enfeclamide q fibi fola luperat in elemofyna lar^t^ hiuifit . ^n qua nocte feque
te ppm vidit veftitu. iRelicta milicia ad hilaria piaauiefem epm p tepitt fe ei^hif-
apline fubbqciens.ibi poftea monaftenu coftrupit be quo in epm turonefej aflu/
ptus eft.igius teinde vita tatis eptittt gftofa miraculis vt poft aplbs null^ ei cd|
paref .cu triu mojtuo!;t( mo:c ppi ihu)mcrucrit efle fufeitatot. ^ande anno pmol
tpib^anaftafu potificis apud cande vrbe tercio ydus nouebnS ctatl '^0 fue.8 i .P
migrauit ab bnm.iCuius epequtjs cd biuus ambtofius miraatlofc tntcrfuiflct.|
7 cius fetitate 7 virtute bidiciflet.ee eo ait.bcatus martin^^bani errotis tmlai _
ccftrupit: vepilla pietatis ercptttmottuos fufeitauitiab obfelus cotpih^bemonia fc«a cpclufit t ac var^sla#
bojates languonb^falutts remedio fubleuauitiq: ita pfcctus cft vt ppm tepiflet i n paupe tu
ll^odofi^impatoj p bcc tpa fedus cu athanarico rege go thoi? ep teplo pcuflit atbanancus coftattno
pslim ad tbcodofiu venit que rtle mira animi tocuditate 7 afleettone recepit teniCR cu atbanaric^ vti
hem intraflet.7 ta cdificia ciuitaas q; epomati ad bian feftu pplft frequmid cerneret t ceinceps impatonS
regia ingrcfliis obfcqa ofiteia* biuafa pfpiccreKftnc buhio incjt.De^terren^eftimpato?.£otra que dcucB
man^leuarc mifltis fucrimpe lui fanguts re** cpiftat . illec mota tn fupueniete valitudinc reb^bumamS ep
ccflit.cui^epequias impatot ipfcpcedes bigne cu tradidit fcpulmre.ac vniucrf^otboagentcs regetefuf
ao afpiattcs virtute benignitatecB impatotis tbeodolti romano fefe impatoti iKdcruntT
Claudtanus poeta ^^laudian*’pocta naaonc hifpan^bis tpib^apud ^tudentius
v_Aflotmacthturlcvtbeipciocptfte8buo8 libtos
Claudiana fc5matote7minote edidit, ^n dbus certe
multe cptant fnte cclebtes ac notabilia.puerbia. iibip
te theodofij laudib^vcrfib^cparatd ferat, jn ei^ ite
laude Claudiani pocte carmina cptat . i@ nimia bilecte
teo tibi militat ctber.7 piurati veniat ad claifica vett.
iRudetiu etia poeta ppianu vird vneg fccularium
' Iraru fcieaflimu p hos bies claruifle tradat qui j
7 nonulla in biutmSlaudcbigmflimacopofuit.ee na'
ma o coip cptat Ubei- ce marwribu8.teojigincpcccato9.cpameron ce trinitate 7C. ategaduerfus fimacuj
idola tefendente Ithm c6pofuit7 queda alia.
Ti 3s tpibus fuit appolUnaris laodicce fync eps vir fanc in bifputado vebemfe 7 ita acutusvt aufus
JL P fit bicerc cotpus no aiam a bno in bifpenfatfonc fufccpmm.poftea '&o cum ronibus vrgcrCf ait eoj
quide habuifleaiam.nd tn ep ea parte qua rationabilis eftfcdep ea folu qua cotpasviHa reddit. Sbfnp
plcmentu vero ronabilis partis ipfum verba tei fuifle pablbcat. que quide fnia 7 3 bsmafo ante, 7 a pc
no alcpandrtno epo epplofa cft.binc appoUinarifteongine habuere.
JFolm
cxxxv
04nctiis feicronymus
BJlaon^tn^vitrrnictifTiiii^actJoctoJccIebem^mTanctcromaitc
cccRc cardinalis pfB? nat^pkeufebtospptdo ftridoms.qd a
gotbis cHofiij Palmacie qnoda panonieqs cofinttj fnit. Jis toto o?
bctoctnnisacfciaclamsapudbetbleemamtate paldteicfitusca
r3iJiabat.qimta em iftc luucnt cccfias cei vita -r fcnptistnon attinet
Oicere cu 't vita ci^ fctiirtma oib^ pliiaat.t fcripta ei%a in peto t in
bonote fintt vt nemo magis legaf ab cmditts pfertinnfmt em elo#
cn romana adljt vtbe in qlris grccis ^ latinis appjime crudittis p
fbyter^j cardinalis ibide eft otdinat^. ©onawqs gramattai 't vi'
J ad bcbjcos arabicos caldcofqs demeto?: apices babiutandcjaba^
I tiflimo?: monaebo?: babitu imitat^ in fyriam B:e?at.Sd teferta
I inde loca qnadnmio pnie epacto ad betbleej oppidn remeaint vbt
I bifatiflima opufcula fcrtpfit. Jnnumeris pterea libns apt’o?:.ppbe
^ tarnqjcoftructionib^cdittsimobile catboliceeafietiirrtmqiia pfi
■ do?:ia(Ml3 cdfnmauit.©antelein caldaico ftilo. Job luftn arabico
— — — J plocutfi in romana? Unguam mutaitit. d&atbdt ejr bebzeo fecit ro^
mann. Jmpoflibile eft ne ifto^viro eiulCB niflncte.vitc t tlli^ mozib^ retepere oia.quada bie adiiefperante
’ob^
ualmt.JIndc cepit inter eos vitro citrocfe qfi comefticu aial cdmojan.Cande btu^bieronym^ apd betblee
palcftine tpib^bonojij t tbeodofif UtntoJis e?.plefl nonagita t octo vite annis ad ppm migramt.
fiflulam3tron3 romana miilier fane fetitate admirabiUSt-t ntut bicronymt Tbaula romana
in ?:po filia ateg; nifapulatboclanno quo x fana^martin^ etatisjue.yd. fe^
):to kar.fcbjitartj^apiid betblecm in pace&o:miiut.£iH^qinde bignitate mona^
fticacg coucrfationetndertione patriet^ ad bicrofolyma .pfectione . Oftius ipfe
bicronyin^ libello quodatmagnts effert l3Udtb*’.vbi etta ei^ pegnnatione p lo^
ca fancta bnilitateq? ac cotmetia.pfufa5 tn paupesibeneficettatinaedibile patte
tiatbofpitalitate^ ac fide x aducifus bereticos prtatia-T ad eptremu eius felice
eeitii.t in epeqmjs fanao? cocuifnm narrat.eo i libello ipfius filia euftocbium
i virtutis berede cofolaf.^am cenicg paula ab agamenone rege pdicto d troia
Sledus
to.|n cuius tumulo talcinfcrtpfitcarme.lRefpiciSanguffu pzeafanipefepul
cbju.bofbicmm paule celeftia regna tenentis tc.
T^elagi^ bereticus tSlagi^qtnda monaebus x berefiarcba peflim^e ro(
ma i anglia .pficifces infula illa oem cjcecrabili infe
' citeiTo:c.pdic3batcm boiem finegfa nei faluan poflet x
vnuqueq? f aiS menns .ppJiaq? virtute ad lufliciam regi t
JInfantcfq? pterea fine ojiginalt peccato nafci bicebatt no
10 baptisartopqjterevtapcto Itberarenf. £6tra:que bi//
uus auguftin^cucctcnspfiazisviriUterfeoppones lib:it
ne baptifmo paruuloatT 3ltO(lib:um cdfcripfit , x lUnctus
^ btaonymus bialogii cotra eu pfcnpfit.
3 leja^romanus patricius cofeflb: ntgntflimus atq?
^fanctiflimus.pvi.kaf.augulfiromeibomopjis fui
Jobanes crifollomus nole aifemiani fenatozis incognitus fub gradu longa,
eperettatus patientia migrauitadinnm.cuiiis cpequfjs
\miracults plenis interfuere arcbadius -r bonoJius im^
5*^pcrato:cs.p:o bno em fponfa? elegatifiima nefcruit.
atq? noctrtna plurimu .pfuiflet. d.k3r.fcb:uarn in pace
daHt.bic,4pter ventate x tufticta tefendeda ab eudoda
X arcbadto ei^filio mftas ptulil iiurias: g iter '6 pter feti
j tate maria? elegatifltos edidit lib:o8 x Pmoes ac cpPas
SfTtan^ Ite monaeb^ cdrtatinopolitan^ vel fcytba
' V^liolaanis crtfbftomi biacon^t buc naq? maflilia er
Icollatinopoli mittestbuo tbtde moaftena codidittvbi
rmultoS vtriufq? fcruspgrcgas monacljos.inde multa,
edidit opufcula fc? n: monaebot: babitiuOllationes pati d egypti' cum eis qnq?
babitas bigcflit. ©e niftinctione monaebt ac fine . ©e pugna carnis adueifus ,
fpm.©e tribus antiquis monacbojagenenbus.-r quarto nuc erojto fimiUterpIcraq? alta
Concilmm
£cun4a fyttodiid VHittcrfalts fiift coftatino'
~t: '
poUtaitatcenta quinquaginta patru graag-
m' z tbcodofij pttncipum ac Pamafi papc cyriUtcc
bicrofolymitani at^ ncctarg alejtandrini patri^.
cbc tetbus.cotra ntacedomu cdftantinqpolitanus
epm z cu(Jo)ci6 qui negabant fpmfanctu ceu effe .
(EtJji oes eddenata pfata beremquatuor canones
Ita tuere. emjmacedoni^patnarcbale fede furtt
ueactyramceoccupauit.quo sxpofito nectarita
patnbMectus fmt.pollea ceu vnu z viutficantet
peu fpmfanctn.-r p« frtiCiqg cofubllatiale CeclaranJ
teu fimbolo addiderut.ptcrea p appolUnarelaodi
rte epm z fabellu blarpbemos. z qui finuUa fentie
bat anatbenia .ptulemt . £5 came ^:pi tnaiata elTc
Piccbantjfinealardnabili: atc^mtellectu bumano
Z i niotte triduana biuinitate comottua fuifle aflei
rebat.Jln pdicta fynodo tbeodofi^impatoz re®
ilens patrib^tbou pfuafionib^feduyitfvtCtgnoia-
te fumo potificc)c6ftantinopolitan3 fede in piml
cbatu fublimarut qd pollea femiarin bifcotdieftnt
Oydimusalecandrin^a tenens annis ocnka
c
captus.T ob id eti'3 pjinioj? litera^ ipariis
Ita geomema z btaletica que magno vfu inDigcnt
tam grandis natu cum pnmtS elementis bidicit vt pclara quedam opera! ‘n matbematicis fer^fent . Jn
pfalmis quoeg z tn euangelia raatbei z tobanniS z contra arriauos multa edidtt.;tlMceb3t em ptecibus
fludia z labojetcotinuafcB vigtliastvt qd alus vtfus illi conferret auditus.
iRadagafus re;c gotboi? TP iHgrelfus tum fub bonotio impatote italta oim anflquoi? pntiu^ bollinm
^ Ob inter bec acta longe imamflini^ radagafus gotboi? reje z in tota repetino im
petu inuadit italta ferro ac flama oia vallabat» illa fuiue in ei^ populo plulcp Ou
centa mtXia gotbop ferut. Ifenc fupja banc incredibile multitudine indomitamcB
Virtute barbarus erat z fcytbat qui oem bumani generis fangutne tuis fuiS ^
nare CBUouaat.3lnuadtt lUico romam pauot inftnttusjftt oim pagano)? in vmc
edanfus ceclamafa cunctiS.fed bec ideo ppen qd neglecta fuerut magnoi?facra
‘ ceo!?:feretntotav?bcblafpbemtc adnomeepi taneg lues aliqua pbtis ingra-^
iianf .Conducunf a romamS aduerfus eu duo pagani duces: gotbo? iarus z vt
_ ridunus bunoi?conmtu8diuinitus radagafus in afperoferulani montis ingo
quo cu fame z fiti cdftcerenf .iRec folus fpem fuge fumensicapttis a romanis in vincula connof : ac pau
Itfper retentus vita pniiaf . Canta vero mulutudo caprtuo? gotbo)? fuiflc ferf : vt in viliflimaru pccudus
modunufinguliS aureis paflim greges boim venderenf. Slaric^csotbo?
D^tc vero fuccelfitalartcus que ftilco regni cupidus cufuparepolfet -rvo^
uit z tuuit.^eru pollremo italta ingrelTus cu ab bonotio fede qua cus fuo
ecercitu pfiltere poflet ecpeteret.l^onotrdeliberato pfiliolei galltas cdceflit : q
dum galltas pergens ob repationeiumento2?apud polentia aliquatulurefedif
fet.Stiko comes in pnittone rapublice gotbos ptentas.bellifumma faulo pa)
gano cdmifitiqui ipfo die facratifllmo pafce gotbiS nil fu '
fufpicanub^ fup eos ir^
ruitimagnacB parte pllrauit.ccmn arma^cciptut .pllemdt eceratd» bine in |
rabie fiironS ecerettanf tomilfa gallia roma contedwnt.cunct3 p que ierant igni «
fcrrocfe vaSlantes.itlecmota vibem romam capiunt dtuallant incendunt, Snno
eiufde codite mtlleftmo centeftmo fecagefimoquarto. falutiS i>o )cptane anno duodeamo z quadrtngftcJ
ftmo.bac tn moderatione vfus ell alartcus z clemetia vt fuis madaueritt a cede z fangutne quoad ftctipo
terat abltinere. vme cdfugienttbus ad baftlicas petri z paiilt parceref , iRe?: vero tercto dic ab vtbe difccJ
nciis
Mz gcn^fuccedtttroma redeutt it quid rcltdutruit:mo:c locuitara eraaut. au
feretes cetnde galli plaada fupiottS tbcodofij filia fototem bonottf. quam fibt
atbaulpb^apud fop cotneln' conubio copulauit. que multo poft rcipu. cdmodo
fuit. Iliam ad boc animd mariti fubtiltb^blandimenns inflcctt.vt vitro a roma^
nis cedib^tempatitm. jn alo ei ptius fuerat vtbem romam celere : ac notia co^
reteameg gotbia appcTlare.t impatojibus nome ce fc relinquere : vt'nd augum
ceinccps fcd afbaulpbi vocarent .dfecnte cius placida auertit. ac fedus ititer en
z bonojiuj ac tbeodofium iuniote compoibit; qui ad galltas ptofteifeens apud
barctlone fraude f»o¥ ocafns ell.
m
i
3
i
pi
^eictactaa mundi
Foliu
cxxxvi
Saticwsaugijftfnwa
Wsuditfbeati ambJofij i fide ttifciputtlSibo certe oini d tum
fuere toctifftm^.bipponc i affrica eps: fide nfam fcript] r tuf
putationib^ tu matrime tucbaf. ftnt aut natione apber ctrboncftis
parentib^tpjc patricioj matre monica trpianiflima otiiidusteott ac
curatifllma biliSetia ntitrit^ m adolcfcentia feciilarib^Ifia appttme
erudit* *’:Iiberaltb^&ifap[im'8 imbiit^ quaap femetipm nullo trade
te boctote Pidiat -r intellejrit . sentilitate errote tn mani>
cbeoB bcrefim tncidtt.5n quo p annos noue pmafit. l^ab lut ^5 ft
liuetr muliere folutanoie adeobatufiibtiliflimi ingent). d in adole
fcetiaceceflit.Tboft^i&oincartbasincrbetojicamftis annis legif
fet.SudiesBfecti^rom e ftudiu vigere clam nefciete matre advtbe
vemttpoftmoda mediolanu a fymacbo pfecto vtrbetojica boceret
- — - - /1,1 -
vocatus.ad eu locu mater ilico fiibfecuta efttvbt z paulo poft pcib^
fms z fiiffragio biui ambtofij ac ojctrina : ad vere religionis viam
'ouerfus eftn cu filio ab ambtofio bie pafce cn ciret.t:et:.annoE ba
»tijatii8eft.(gtbymnu:£eteul3ud3m^ceanerut -rvfi® infineam
IO ediderut.a:inae ad fimplicianu abbate venies bt optimo viue#
^ ■■■i-|di modo ptulitjvbi biennio ozonib^t teiiinijs vacabat. 5ndc nuU
tbfftnctu roma vemt xz p etrurid tranficns fanctos bcremttas
inmfit. t ccntucellas no .pculab vtbe.rome^o cumal
^ remeabat ad 3ffi-iea.!£t cu cet apud boftia tibenna momca ep filtj' co
bulcib allo^uif verbis, jlnfirmata nono fue egritudinis bie cefbncta-e fepul^
I' I -i®‘"^-^'*"^“‘S3mi.*patriinoninpaiipA
'^^sula ab apns coftituta viiiere cepit.©enicg in bipponefi eccaa I5 inuit^cps .pmot^ cnia
drasjnta annos fnpmptybi z monafteriu canonico? coftitmt.Cot aut libzos i oi boctrtne genere fcriptt#
qweant. Cande cu fcttu z feptuagefimu vite ageret annu obijt. z i
bamiQ biuo ftcpb^ buata fepelif .mde co?p^ tn fardana traflatu ftiit.£t regnate i longobardia Imtbta
doregctlludadfcccferricuramtacpapteaibonojecollocatut. dfeomca
/J\©mca biut augufttnf mater m oftijs ttbertms nonis mai) anno etatiS fiic
• Afivi ad DiTfti+yuit ^ut (n^troita pia mitis modcfla ac paties itt
^|*t>t3 ettitit. ^n vtoilqs leiumjs z elemolVmS elargiendis
amdua.fci autfcciflimucoti^ tbideafiltopdituvfcgadmartiniquintt potifi^
ciS tpa p nulle -e.trtr.annospftitit. veni co pfulantc circa annu bili. 1 4Zortercio
ydus apnlis inde roma cuingcntijaompa traflatu. Ciit mapbeus vegi^ lauden
fis poctaj m tpiS lattdattfllm ^ tuc marttni pape batari^ manfeolum mira arte
elabotatn ertrtierc fec!t.t in cr laude cpfgrama copofitit vibclj . Salue lur ma
triimtmater fancttmma (alue.0alue auguffint monica bigna parens trc. cu plu
nbuo carminibus laude bigniS. '
.|^^ffin>iuilciefi8 plBJ vir clanflim^atcfecrudittflim^flotuitad q
A Inym^nonitllasjKdcrit epfas.in db^eu ta^ amicu bulcib^alloqmf verbis
etrbotmr .ff paulopoft amtcitte pfeueratia inter cos tKftitit* btc itaqjcu a iidit^ert
r ‘rbitttan ^ (tfi opf allqd no cdtdent)tn in trafferedo te grcco tn latinii miilrn labotauit.
pl Dt vir fcuate z faa pcipir j t^cftate bac teo annuete eu dde relidas ftepbam .ptbomartyriS z ga#
mabelis pauli paptotiS iuemfle aiut. ca^reuelatione-e inuetioneCcu eflet bticftiffim^vtr)3d oes cccHas
flgrecopmocpfc^pflKmlafcr^ptfonepoffcabablIndt^plbytcrblfpan^latln3fccttado^oflu pfbyte?.
Cerander lytbos boc eft niedic cognometo fopbiftat p boc temp^ob ingenii magnitudine niedtco-^
rum winccps babit ttoti medfanc bifcipUna tribus libjts etrplanauit z alta quedam copofuit.
iRcdeft^inato? ma bjffcfiS p bec tpa ferputtd oino affirmabat ml ad vitam .pdcffe q> botes virtuo-
u^cftot berefiarcba plbnnopolitan^cps boc tpcpoftcB ic vtuermficut b: i canonc.24.q.5.ca.dda
potificatu banat futtfet aptu fe cccfic bofte oftedtt. (£t cu er tpc ptmpuus ceclamatot eflet. pdicauit
^pmboiempumniiflcnoDm.yndetlibtuquafi tKincarnanOnefmbes fejcagintabuobus biuinefcn:^
pturc tcftimonijs ftio ptauo fenfu pftrmautt.Smpfit cua nomillos alios tractat^. ilrufrofina
■Jbtoba multer iRoba mulier elcgatiflima adelpbi .pcofuliS ro'/
^ putgilt cura virgiltl carmib^ dcd<I
Diflotte i yeten' ateg nouo legifteftamfto tvfcg ad mif
fiOnc fpuflancnram compte copofuit. vtbut^ copofirt
ignarus vtrgiltu euangclifta fuifle credat . ® ocaiiit id
opus centonas vtrgilti m laude rpi. banc certe laudey
qutdi^ chorte afmbut tbeodofil tumotis vpoti .
rfQf^irrofina^tc edocta Ifisvefte induit vinle ad
ly^^monaftcrin pgens fmaragdi nome fumpflt i ba^
Zbitumonacbalifubarufltma abftinetiavf® tnftnep
j manfit ne qua elegas btftojta tn vitas patra babef
/XvSnna qy virgo eode babitu i monaftenO tattta8|^.^^^JlM5^
demetas nmdi
itatione campart^ poftbomfaau tpib^ theodofi) tumo^ tocolunimoc
KAns fint.qiU oiiuno cultui intetua coftimrt. vt plalmi baiud aiwc lacnft/ ^
ciu antipbonatun ab otb^ cancrciif . qd fieri iio cofueuerat. piata ctn epla t P^ni luCUTU
ciiagclio fiius facrificio impoiicbaf . iRcfcit marttii^ caflinae |udua uie £k^ CclcCHnUS
■r Oifccruc cani nica.qd iii>toP‘b toficij Maf ci^ tnucnm fuiflc. ©zaduale
05 buic afcribif. dfeulta p®'ea coftituit que tu in arciaiuta legebant . ©cdica
uit -r bafilica luUa ciu plura bona obtulit, d&adamt fifr gratiaiio referente vt
oes facerdotes fciret eccfiaUicos canones. St vbi ep facrts otdtnib^ter i vtbe
tiieretccebjibabitistpIbyterosbuost.jcpp.biaconos.pij.epos.ij.T.pl.cre;
aifet nionf . ac fepeli/ in cimiterio ptifcille via falaria. viij.ydus apjilis . £g
federat annis. vit).mere8.;c.bicb^.rc»ib ^acat tum fedes tues vnu -r. pp.
r->-Vitod?terciavfia Synodu^pbc5tna
cpbc5ia magno
tbcodofio Uintoje pn^
cipe:t pdtifice celeftio
luuenale qs coftantino
politanoepo atcgctrtl
lo collecta fuitt -t babi'
ta apud epbcfu5 lynol'
d0.cc.cp09.tmpF ne^
lioti^cu bcrcfi nois fiii'
ciiCB pelagianis oib^ t
q cogma illud .ppe co
natu luuabat.ai pdfca
bat tpm et mana bo^
mine tiTi-t no ceu natu
eicB biinnitate collata
ee.p mcritis.cm impiel
tatt -t cyrilFalepandrt/l
n^eps -rcclcfttn^potil
fc^mlrulmmodum ad
uerfattfunt. vn bifFini
tu5 fuit qi beata mana
virgo vocarcf £bcotocos id eft mater bni.£t indcoim confenfu.yiij.canoni
bus C09 ftulticia impugnattbus bamnanf .
Snno mundi.jdi 5 . Snno cb?tftt'.4Z4.
^ytus tercius papa natione roman’ p:e fipto. valenniani tpa attigit, q
SiXtustercius
i^eopnnms
^iponficatu iniens 3 balTo quodareusiniudiciuaccerfif. |{?>i'cantcogrc>
gatalepteTqnqiiagintacpoglVnodo . ^ta cam bitit vt ab oib^vno cofenfii
abfolucref t banaf bafliis caluntatoz imquus annucte valettniano t placidia
ei^matrc in criliucg mitttf .cui^pdta no fifco fed cccfic alTcribunf.Siut bafliu
poli cttliqno multii vitifle tcrcto mefe bie cttrcmu obi)t.€dificaiut aut fitt^
bafilica beate mane 'pginis.qnuc mana maiotvocaf Tmulta cona obtulit.
3nde cu oia q habuerat aut in cdiflcijs aut in otnametts eccftaru t aut pa upe
rib^ erogaflet.d^ojif ac fepelif i aipta|vie tibiirtine apud coip^ bti laurcntij
Sedit annis octo bicb^.tit.'®lacat tum fedes bies buos t viginti.
• £0 ptimus papa natione tbufcus patre qinnciano bic ob bignitate 'Z p
‘ cipua boetnna cognometo magn^tt bignitate pnm^babitus fuitt co ip
D. . . .
cloquetia nemini ceflent. ideo in calcedonefi fynodo fiima patruoim admira
ttone t pcojdta ter fanct^ acclamatus cll. q ad coftrmada fide multa coftituit
t cti elTct boctiflim^ cccretales ipfas plurimas t omelias -z fermones coplu
rimos edidit. Sd reparada vzbe t tepla couerfiis. ?n bonote bti cotnelij ba
fiUc.a via appia cdificauit. -Cepia biftracta reUituinfacroi? vafa cominuta aut
ablata tenuo rcnouauit vel et integro reftituit.poftcoa mafteriu jpc.8.pctrn
pdidit. (bofti'emo creati ceinftitutionetmojif acfcpclif apud (anctu petru i
vaticano.4.yd^ipnl’.fcdit anno vno t.tjc.mefe vno.bicb^.i 5 .vacat btes.8.
_ Snnomiindi.y(Sy5. Snno cbnfti. 454.
^lan^papa natione fardiistptc crifpino ad leonis tpa puenit . ^s t mul , ,
JL P ta pturbationc reruibiiuna res inta niifit nucB.5nftituit ne pdtifices ccinceps fuccelTotefibi bclige
rcnt.qiie inftitutio ad oes cccfiafticos grad^pnnct.cpfas fcripfit be fide catholica, tres fynodos pfim#
testnicenaiepbefina t calcidonefem.-Cna qs qta totia edificauitt buafcg bibliotbecas.ad lun3f'0 mona
fteriu i vtbe ftrunt. vbi ea pcgifTct q ad optimu potificem ptinebat.tiis in ertniedis teplis otnadifcBi bi5
etia admonedo tocedo caftigado clemofynafiie pbedo a'eati's pti^ be mote.ay.plbji8t bibeonis quiixBt
cpis.it .Scpclif poft fancta vita in cripta fancci laurentij apud cotpus beatt firti' . Sedit annos fcpKt»
menfes trestbics ccccm.^acat tum fedes bies tecem.
)ilarm0
. ^
35ejctacm0 mundi
J^oliu cxxxvn
!i>cO(Jofio8 tumo? arcbadi) fiU^jbg 4ndcci'5 anm'8 imBaffet cu botiozio
germano arcbadiiJcyepto reb^bumants bonojio in tmeio pftrmat^.ful
tus tti pfiaio calttftt tnagtftn milim lobaues inuadit imperiHtcu tbeodofi^oji
eutalcrcgebatuiipmut^cqpmo pamiifuibonojti funerei ms;c valetimanu
linea Jmpem/
ratomm
Cbeodofiustunto?
tis birigit regna. quo tpe ibbannes bU5 affrica qua bontfacius obtinebat bel
lare pofmtad be^fione infirmio? venies: valetintan^ mira felicitate dt op//
pjimut.xbeoaofms f 0 pjinceps jrpianiflim^ ateg gbuman^ imperia in mul
ta rera gturbatione accepit r pofledit. illa affrica ferme vniuerfam genfei ico
rege vanaalog ablata amiftt.i(feulta8 in biitania bireptiones ptulit indeva//
lemiman toti ilaliccofcnfuimBatojcreaais gubernacula impcrnapbrauen
na fufcipies boftes romani nois in italia c6pcfcuit.5lt f-o tbeodofeou abft®
viginti vno annisiquos cu bqnoiio patruo regnaueratifepte -t viginn annis
imperiu gcninet.ej:qbu8 1 cu valenniano genero vigintiquicn tra frgit : apb
rouantinopolim bum ipfis bunoj;: oftrogotboiicR regib** reiiftere curaret pe^
ftilencia corjuptfls interqtitbicB fepultus eft«
OSletinian^occiddalis imptj gubematojipace cu genicrico vandalos re
ge imjtiac eertis finib^ affrica fibi ac genferico biinf jm vandalis incole
daoedit. Jnterimjpo buj valetinian^ coftannopolim.pficifcifi-t tbeodoft) fi
lia in vaoje bucit^andali genferico buce cartagme capiat ac biripiut . B.ttu
la qs buj bec in affrica gererenf aim fumes ad occupandu occiddale imperiu
partb copnsbellupattilagereref.romanoii actbeodoiici audliares copie
mere alani b urgundiones franei faxones ateg oes fere occidttales ppfi. %m
de fupueniente attila in campis catbelonias pliu cdmittif : pugnatum acriter
qaoutenoi;fuBueniens incerto auctoje fine impofuit ♦ Sd centum octoginta
miiia boim eo in plio vtrtncg cecidifle coftat.iet qt virtus femp inuidia parit
® aletiniair impato? cgtu res t»cuit.pfpero8 etij fucceffus pttmefces eum gla
dio pemit. Jta vir bellieofilTim^etius x quoda attile regis potentiffimi terroj
occubuit.cu quo pariter x occidetl imperia falufc® reipu. coijuit . £>ed neq^
Valentiniano mojs etq impune celTit.itTa x ipfe anno fequenti a trafila ctt| mi
litc:cu.^:i:;c.annis imperiu geififlet cofoffus inten)t. c quibus cum tbeodofio
focero viginttquicBtca marciano quinqj imperauit.
ffiSrcian^anno ab vibe codita miUefimo buccntefimoqrtoiotirtali aule p
ficif impatoj.^s pjinceps catholicus fuiticatbolidfqj plurimu faues:
qui vt imparet tbeodofu fbjoie cu onent] Unpio vi^oje accepit, t atila mojtiio
cade nocte p fomnu ei^ arca cofractu vtdit.co itacB impante imperiu occideta
le ab ojientali quafi biuifuy fuit.!£t intra id temp^ germania oem bactdcg far
macia x ceteras .puincias ad banubiu rbcnucB ntas pdidit romana rcfpubli
ca.bifpania qy vlterio? a^tania x vafeonia ati® illa cduefiu vefuntionue^ gal
lie pars cg burgundiones anno vibis c^te fecudo ceperue funt amtflc.pari
terfactucftccfenonefiparifioufrancismbiccta. quara oimpuinciara nulla
poftmodu .p romanou impio eft recepta. 0uo in tpc romani vibe frequdata
fluita fenatojf) ojdinis romanu bc legerat imgatoje.cu quo marcian%itiflt
mi vir ingenu bamnis x piculis occurrere cupies, que noui rera mot^ parere
cofiieuerunt federa inu t.fccundu que rcfpu. vtrobi® falubiiter admiffrari pof
fct.^nterea marcianus cumoiicntale rempublica feliciter adminiffraret fepti
mo imperu fui anno apud coflanUnopolim biem obut.
£o poft m araani imperatoiis interitu apud vibem cortatinopolim au//
JaJ guftalt potit^eft bignitate. qm Deinceps fcquen tpc leone filtU fuum im//
^jlcntinianuSj
tlbarcianus
tco
• JJi VV** VV»4 IVVf.
P cut^tpa(fct:dccim na annis impauit)v?be roma italidcg -r vniucrfum roma
no pzincipi cbmiffuy impenu varq' mot^labojefcg agttauerat.5taq5 pmo leo -rBffFiw IICT"'
nis imperti anno cu auitus rome mortu^efTet maiotanu qiieda c%CKif apud ^
rauennd leone fuadente impatote afrumpfit.T anno imperii tcrcio interfecit apud terdona cifalpine gallie
cittttate.Subeoga t^^^o dTilli p romanos fcucrian^iqui terao imperii fui anno rome bcfunctoiantbcmt*’
qui fuerat marciani impatoris gener in impatojeeftUifFect^.lllec interea quiet^fuitapud cdftatinopolim
rem manu ^iia
piem claufft cbrcmum.
1^
jgcnfmciisrcjc
j6emeta0mimcJi
.<-^ienfm’cit6vandvilo2?r£^-^uf8 medio tBcrcsntfuibtrp^osgallofqj aero
O manos cotriiierit.bac tit t^eftate cu bomfei** cpmee affice ^curatoj • «
beati' auaullim amatotlfcntife fc no polTe tuto anhea t^o'e.£cmefcB fibi' gicu
lu mftarenn pmcicm reipnbltcc cffenidces alano? vandalo?^ gente m genfert
co fuo rese 3b birpiinis cuoc^tos ^flrtcc ifitrottirfit*c|iu pene sffrica fciro
flamaVapiitts critddiflinic jxuallatcs catboUca tnfub fide airtana tmpietatefub
«crterc. milfis i edUu dbufda cpts bene re^tletlb^ kaiib bac turbine beattirnn»
auguftin^ ce quo pniim» eft bipponefis epsj ne cimtattS fuc mina cemeipterj
ao£i^bfidiont8nieretfey^rcptuagint3anni'8Vitee>plctis.cpdb<’qwdiasi«
ta in clericatu feii epattt trafegcraKad jcpm prejrit qu^ kar.fctJtebJi^nde geit
icricHS cartbagtne colo pacis inuadit.odcB opes ei excruciatis ^uoiotoimeij
to!? genere ciuib*’u'n liis fiiii vertitj nec ab cccliam fpoliatione abllines.^gtfcw
•z bellicis artib^infignts.ficnitoJ cuimote gaudcnti^ex cotofiana ctiutate m^ie onundus. quibus etiaj
biiriatndtones nouos tuc pamu parrtcs mot^bello pfccut^ compefcutt . ■^ancos qui iterato rbeni npae
biincc&ircruntpfidiaimplotates.otditeti^legionevnaquemaretratj^^^
pulit.bJitania8 ^lu affuit o rohiano impio preru3Uit.3lndfe in galUas
^ituti ab anglis t faxonib^aitxilm petterej quos boftes Deinde no auxdiarca fenfae, ^b bis m opplTi
*r patria flmulT nomen amlfcre* _ «tDilarexttageUuCei
/^rCbila Oc fcycbia bunoK rex P je genit^ mudljlcot citi^ ftiere germani ottar
ffli robasiqtil ante atblla regnn tenuiffe narranf : poft quo” obitu cu bleda
gcrmanoibuno^ fuccefflt In regno. i&at '^o atblla fupbus Incdnilbiic lllucCE; clr
cuferes oculos, vt elata potetia ipfo ^jln motu cojpotls. appareret, belloi? dde
amatoj.fed Ipfemanu tempans.coftilo valtdlfflm^.fuppltcatib^exojabills. foj
nia bteuls.lato pectotcjcaplte gradtoJe.nilmm8 ocuUsjrarus barbat canis afp
fusi fimo nafo.tetrl colote.ozlglnls fuc flgna p fc fcrens.frem aut fuu bledom vi-
ni mlclons Ingcnij.angende muro vibls biidallc operi intentu p fraude pcmlt.^
W-ilemlr tbeodcmlr vnndemlr frpfl nftri-wrotboH rctrcs.itiai-fomanitmidflit ri-nli'
t
c
Ui!-"
ha inuaderc comtult. 3n qua tmeturus pninu tlllrlcl finus ota rtrcuuectus eft.-atraguriuifcblnlcmbclgra
dumtladeramiflgmampolaiparentluibemoma que oppida tunc In marcianl Impatculs cura effent nullo
firmato pfidlo Olrlpult tnccndit,Sd arfla '{>o fluutu t tergefttiiu flnu italle limites no nibil repent copia?
^©bfcdlt Inde aquiletaifed vibs valldlfflmls cincta mcnib^ romanocB pfidlo ccfenfabaf . ne illlc (edendo
tcmp^vfcg quacB tercret.^mmunlta regionis oppida expugnauinaquitcia ttlnde qua blu obfederatbie
ulfult potit**, jngrclfus vzbe adufcp folu eant fubucrtlt. Inde moues paduamivlncentlaivcronai medlo^
fanuitlclnu qucpapla&lcif cepit. iS^mant tuc Tcetenltallc populi attnta qulfeflagelluceiitcrroiecBpo^
pulo? Cuceret.ac re Ipfa oftcndcretibonendo pauojc expcctabat. cu leo potifcx roman^ eius noispn'
mus ca neret melius copattefm populls.atqs etia cobojtante Valentiniano legatione adeiij fufccplt; que
repent apud mintblum callra babente. facundus pontifex otando niolliuit:cffccitq5 vt omlffa Italia ad fi
bd? , .pmlfcnt.que res oem cxecltit in admiratione adduxit, fcifcltdtibus 'po caufam refpoiil
dlfle atblla fama ell. illo fe ptefuUs adductu otattone id fcclffet fcd magis btio:? qui ftrlctos tenentes gla^
neccmfmtaccxerclttucominates. ftblpctrus-xpaulusfulffecredunf.^glf atblla tali mo
do a fua reutcla rcpecliusirellcta Italia pannonlas repetit,
T bis tptbus augmentu t otlgme glojiofa babult.bum atbila aqullegla obfedlt. cu aqul
^^legiefes (ficut oftendlm^poft ceuaftatlone trole catbo em venetos otlglne trolanos fulffe ait) cocoi'
oicmes patanlm -z ali) paludes In quas fua mifcrant frequetaucrc.-x aquis eleuattota apud rliiu altu Coe
^ fuit co^omen tenuere. Sic -r ceteri venetlc .pulnclc populi, pntente mem vbl
«fde in paludib^pledcrut.iga vero .pulncia abduatpadoilaai benaco: alplbus -r adrtatico
mari coltattcrminari: p bnc modu populi amenlflimls t vberrlmls oim Italle foll in reglomb^ numnipa
t voerrimis oim itaueioii in reglonlo*^ nummpa
comutau^c.5nfojmejm vllglne ftagnaqj omni vel pim littoals fterllltatcifl libera/it
1 bubitandu fit illos ccl munae coactos: ccpilTe loca [bicut fu?
mmoptimaique tranquillis fecunfqsrebiis nulla pzudenttaelegiffet.
1] indututmiiltos ludeos ceceplffefbu eos ex creta In terra prtilflio
aecuti in vndis periere, ^lut aut dios Iblos eu3fiffe.qut tum xpm vem elfe oeu credidere.
^ejctaet^mubi
CortciUum calccdonenfe
f^olm
CXXXVIII
quarta vntucrfalis calcidowefis fex:
-tL^ccnto!? j:x:j:.epo9. boc ipfo anno apud calcc
donefein vrbemauctotitateleonts pape^maraa#
m pttnctpis iddtcif . Jlimenaliu qj bterofolimitam'
'L5f’i*tl^‘^*f‘^oll3tfnopoU epoxtteib^. cotracunccn
colratinopolitanu abbatetalfertte }:pm poft buma
na afldpoon&nd ex: buab*’natun8 exaftcretfed fold
in eo biuina natura ginanere . feoxt to patid ancte
tecerntf credenda buas tn xpo ftufle naturast vteg
> vn^idexps bo crederet .quib^ ex:fnia ceeretts'
^ftatim n^izius -z cutices ngabadus beretteus nia
k nicbcojr pful oamnanf ; -r oes manicbeo? Iibjt pii
Ablicecobullifunt.^iginti qyocto canones ftamc'
] rut qnop aucto? max;ie fanct^ anotbolius eps fuit ,
CSulusojofi^bifpa i^wfuis
nuspatrta taraco--
I n^ts: btiu auguftini btf
|cipuP;vireloque8 •rmf
jltaru rex cognito? bfe tgi
bus (xiimeto ipfo augu#
too roma venit:^ fepte
edidit-^njiuib^toti^pcne mudi' calamitates f ratfertas ac belloi: inq uiefudies c,
rmlicas.Cromca etia ab ex'o?dio mudi vfcg ad fua tga fcripfit . £t bc o?mifta td — ^ -
^ be miferia mundi tntitulamt.bunc q5 auguftinu (.p adipifceda ale r6ne)ad bieronymu bicrofolyma nu'
lit.q DU5 rediret etia quafda bti fepbani .ptbomaityris rdi^as nug inuetas p?im^attulil ocadm.
Jobanes bamafeen^ oamafeenu mouacbu optimu ateg boctifliiim 'ac pcipiie infigncm
el!.tbcologu.buicctanndniiUiaflign3ntcoqitbeodofio familtarilTimu fiiiflc
tradat.bic itacg cu tbeologus pcipu^^babcref :etia quatuo? fniaru ltb?os edidit
quo? p?incipiii elt tiemo nca vidit vncB.tn quibus tc fidc.tvcB xpi bumanitate
atcB baptifmo optime gtractat. vbi gregotm na5an5enu.grego?iuq5 nicenum ac
bydimu alcxrandrinu pUirimu imitat^ell.JIteair ce*' -t bo in puob^libtis cxpli-
AHt* itotos qs medice artis edidiflc fert.^n quib^ mo?bo? cas cefcnbit t me-
Idelas.jn bui^aut vm pconiU multa admiratione bigna p?ud«i^CDcto? fcnbit.
Y iRfula virgo glo?iofa:natide b:itamcat filia vni
p?icipi8 b?itanie:pulcerrima t niagni ingenq ^rfida
b u j nubilis a filio regis ad nupuas peteret t cu infidelis eflet patrt luafit vt af-
fentiret i ea conditione vtixeem virgines etatcfo?maT genere electas libi tra^
deret et fingulis nulle abiungerett et paratis ad vndccim . Hb. nauibus ; indii^
Cias trienni) fibi baret.^ldiuctus eis fuit pontuPbafiliefis epifeopus q eas ro--
ma vfcB gdux:it.5nde gerafina remna ficiliecu qtuo: filiab^ t giiiilo filio adrta-
no relicto regno cu ea pgensife vk^ ad martyria fociaiiit. Iboliea cu papa aria?
cocgreffin:v:bc.Tllexpian3 religio nimis augercf maxain*’ 'talFrican^gdiles
iulio cognato eo? p?inctpi bunotii fcripferut,vt cu colonia applicari iM mula'
•tudinc trucidarct.^rfula igif apud colonia germanie v?be cu vndecim virginu
milib^b bunis fub amla rege militatibusiglotiofUfimo martyrto co?onat .iz.
kar.noueb?is migrauit ad fugos.i^uo? cotpa ibide a x:pianis fepiiltatmaxao i
pciofemgbabitafimt.Cuautvifulaobfagiitaineabirectamartynupaira fiiit ,,
£o?dul3 timo?e bumano osuicta nocte in naui pmanfit.Sequeiiti bie a tco confoxtata fe mamteltans occi
la e(l.£t fi biibiu exrtatjb: tpe palfionisice martyrto rii earu cccfia non bubitat.
*Sptc bo:mientid co?ga qui fubjcvcto imperatote inclufi in ipelunca martyrio cotonatt' funt. fufatart
•<^unt a beo l?oc tgeiad cofutandu errore exx>?tu apud quofdainegantiu refurrccaone mo?tuo?. i^ui
poftcB tbcodofio imgatoti t plurib^ali)8 locuti funtii efurrectionc atteftatesj in pace boamierunt. — ■
d&erlinus vatem infigneex: regio filia monaeba: t incubo cemqfic natu
SXJtvt nonullis placet bis tpib^fuit -r claruit. btii^mater buneae regi dua? que
inter qual^monacbasfanctipetri enutrita virunuqB cognouifle coteftata eft.
Sed alicjn brtirt vifum ei fuit qtienda pulcberrtme fpertei virum eam fuiflc ani#
plexata. ^ndecg eiianefcente grauidd fe cognotiifleXT illu tande peperifle.£t po
Ilea in viru magnu eHafiffe.lfeui*’aut merlini inftinctu vo?tigerrtb?itonu rex: xpi
fideinimmenfii5auxit.’£uifucce(rit frater qui ma^iartun pater fuit.i^
aut merltn^ multa obfcura reuelauit t ftitura pdixartaperuit enim fub ftindamen
to vbi ttirris edificari nd potuit lactiy elfe-Sub lacu buos latere btaconesi quo#
‘r rum vnus rubeus populu btitonu.alter albus gente faxxmu befignaret. t quis
Itcanas .puincias pofltdercrt^ romarn? eyei atui terribile fe exaperet -z ® ejettu bubiu baberet.
I
^cxtacmtnMi i
v)j bebimsartc claniTima regum fcdcsn» Uttqjc baijubij fitiJt buugarii? emm vitra t citra baj
4^Sfi latiflima8 terrae occupacquod citra banubtu efttoltm paunoma fiut. que ab ojientcmtfiam
flb^deutt noncum b3bmt.feptetricme et &amtbiu8.3uftmin ilhnci montee ercepere t que tranfdana.
bid buufiana lacettpare fcytbicptiue erattPuafcB gentee babuit gepidae qiit contermim: germanis fue
run Tbacoe.noqutnunc&acivocanftquottreradocceaniigCTntanicuunterfuetiamTfaroniamlattiru
tno reatiotfed paluftri ponf.nam bq banf meUue appellant : fed mu ea loca tenuenintt que nunc tranflil-
ManioccupantWna<v3lacbi8inco:onerpeaemontibu8ctncta.5ul?acp3ttcvng3ricquegepidarafuii
adbuc teiTitotiu eft quod fepufiu appelUttpto gcpitdio.feungaria aut terra feratrtvbi aque nuus babef
m quo metfa ferri' mkeriann cuptu vertif . gleba tUic frameuti fruettfera. mxix argenti btuites venetaer
falubjisttcrra optmie cdparanda.mfi fua fe vbertate comimperct. Cum vero buiu mrcytbia multtplfai.
■ ti eflenttin vnu congregatttcoftituentee capitaneostoccidftal^ regiones ingrenitbe^s "t cumanos al>
bostindcrutbenostterraCB nigro? cumano?.-? vfq? ad tifcia flumen t^f* guencre.dB>atnr longobar^
du8 quf pannonia gubemabatipttmo eos rcpuUt.-£ande pacinca poiiefltqne panome^egionts' potili
funt.Snno bni quadaingentcfimoptimo Stbila qiii bitngarico ideomate etbelc bictus eft . -r buda fratre
M i.a i n tuvawtatc ertukrunt. ^6 in auitate fvcambtia fedem elegit, tt er inna
ta ambitione ceteras regiones moieiiareiniiituEs oieoan aire luuiiuEbinuiiw
(fftw nationes pnnctpe coftituit-Jinterea re? buno? bum regnu ibtra pamtomas cu fratre, bleda velbn
^cxtacmmudi cxxxix
4as£rcrct.ffSc^oni!a mifia -j adjata vtrafcB traaasifmamfrima rabic tsuallarct. ^ndccu fycanibzte tS'
mojarec .tmda frater ei teminoe fui rcstminis trafcsiflc ac regnu iit ciiis abfcBtia optafle accufat*’ eft .
(gjqs lycainbtia rtfrccefitt fi»o vfbcm atBik vocan pccprt.:©H(}3 "vo lUa a fuo note bndawara appeUaurt.
MnaoDtein blcaa sertnanu fna rcgniqj confotte jpzijis manibus gcmtt.Sc in banubia pjectpitart fecit.
^itdc no,uo edicto vtbeni atbllc vocari Utlfit. (ll>itnud nd obfertiatcs tlla budawara vocaucrut. Ifeungart
ii* obuda vocant.Cbeutoni edictu regis niagts fojmidatcstauttate ob metu ctjclpurg
id elt vtbem i^bue vpcaiwunt. ^n fycambjla «xinde atbila quinos annis qineuit. Speailatotes ad va^
: r ptofpera ceindc tga buda ptimana bungarte condttatque cc parte montuo
Ia elfcu vtbis utu ntfpiciasj^tuiisloct coditto ea elltvt nec qmC^ munitius : nec certe amemus tu tota
ferme bungarta tnuenin pomt. jjn ea nonulla ectant rcligtofou monafterta celeberrima . alnicp publtcis
ptiuattfqs cdiTicqs otnattlfintis p cetens tn ea regione vjbib^euafit clanfltma. 5dco regia bignitate infW
gnita.T bafilicts memtr r arce puleberrt mai qua arcem pteclaraCricuti -r altas arces lit tota bungartatp#
cipue mMcegradio caltru nobile v^bi cotona regia obreruaf ccotnaint)ita dfeatbias ce cotutlttS ree bnga^
rte t^ro tecote o^uil^Cu^S nuc antias momimetiS pferendd in qua mun crafrnfimi t r auleceleberri#
mceffe referunr .banc ptciTiiift bifter germamcus fluuiustqui teinde fepte bofttjs pontum tnfiuit.Scpti‘
mu m pigra ad paluftrupccie no babettqci amm edparef »^«oj3 quatuot ita magna funtt vt p Idgttndi#
ijem.)d.miliupanuanomifccanfcqito?i;0ulccq5bauftaincoKuptoiettneantfapo:c.
9
wmm
aiutsia wtuft^flimaacBmasnito argetuarta bicta apud bcluicrtod^ rbenn fita . Cum
SHltrcuens metropolis bclsejjuincic rpifos abtabe coftrutcepta ut. inde potetatu aiwa . bec vtbs pjt
mo fub comimo traierefiu fuit, qua poftmodu lulius cefar cu vniuerf35 jJUi^ias bcluetto? t beduo!?.tra
lecto rbeno fluuto iubicat.Cui pfule-r queftote tcdittqui tu ea vtbe camera romanop u tnbutis folueiU
diS pfeccrut. jude nome argeunne afliimpfit.qiu vfcg ad imperi} inclinatione ibide gltiterut. Stbila po
ftea egrefiits n: ficambna ptimo lUincoo inuafifle bicif .ceiUde omnijjcne germama guagata» ac enneua
ciuitatib*’^ caftris que occurrebant fubuerfis.^utramt tande tn regnn coftaue.cui r^ifmudus rej: einfde
terre pjtnceps circa bafilea cu eirercitu magno ocairit. que attila cu oi ejcpeditione cotrito -z f^ato fuo t»
mimo rubiugauit.S loco lUo egrefliie atbila tut:ta rbenu argenttna ciuttaKinunitiflimaCquaromanoms
nullus cefar penit^ ewugnare potuit)obfedtt eipiignauitcg btru^o muru ei^ lU biuerfiS locis vt cunette
aduementib^ fine bifricultate via libera tjaatens inti oitus pberef .^ices firmifrime ne tpfius mur^ rege
ipfo vmete repareref tvteadem ciiutas no argentina fed jpter viarii pluralitat^quas in muro ei^ f^at
Stiarpurgvocaref mnde ammotoexeicituteargetinalufomnibijantiutcbalonjmafbcontlingonKbur
giindia -r lugdunucuntates munitas ccftrui fecit. iboft aliqua tga cu reges francou apud beluettos lomt
mti poriti funt.in ea vtbe comiciliu babuemt. qui nsinde buces lU ea pftitueriit . pater qy fancte otiliene
bum vtbiSjfed t.pinnae bucatu babuit.qui bobenburg x alta c6ftriwt.poft eii albert^ nlins x fucceden
tes giibernarut.Cande p romanos tmgatotes tn Ubertate ac lus impcrtjccffit. B bino vero materno d a
lancto petro apfo ad rbenanas ciuitates cu euebarto x valerto mifliis fuit, fide o«bodoi:3m aaepitiqui
apud cos polt obitu baculo petri reuri:it.3C cccftam ad fancftl petrum antiquotappellata cjtrujrit . (feabet
bec vzbs pjeter amenttate x ctuiu vjbanitate.templu pmagnificu.'t turrim pulcbcmma fingulari pftam-
tto coftructa.inobilttate qj p vicina opptdat perq; finitimas vtbes btfpeifam cu fumma cocotdia. caciui
tas collcgit.qui bigntflimis ptiuilegtjs Ubcru magiftiatu ac rcmpublica cu ciiubus p vlciflitudine gubcr
nant.Cptfcopatuquo(fe nobilem babetciUtpuncipcsptcfuerut. Sbluif aut pjeter rbenu becvjbstnfi.'
gnis buobus liuutjs nautgabiltbus quos rbenus c^cipit.
nmnoi
IFoIm
CXL
. I ■ .ui‘ bunojuffl»
odlcMcwt - btctftlljtiua Diiccnte atbtla bonozia va(mmam' «mEatons fozo: g cunucbfi
miasftabercR-tl^m fn cycrciw traberet vwnb^^i alta (oit tldtom eratMomen)addcrct.
CIUU8 mipttaru bencftctojmojs eum opujnma c medio fuftitlrt.Tna<B poft commS pfwfi^
OdarmliB celebjatmrcfupm^alto itt fopoje cn bemerfiis elTetj fangute ‘enaribus pflueiia
vitalibus opleti8mcatib*’cum uecamt. j0uod qmdetUa nocte fcnbut ‘mulrtcognoiufle p
lomnm apud conftatinopolim maraandt cui vtfum fit vidercatbilc arcu(quo armo? gene
re Dimi in ptimts vterenf )fractn dTe^£t intra id tempus germaniaomnemt&artameRtfar
macta t ceteras .puinctas ad banubtu rbcnumcg fitas perdidit romana res publica . I^tf'
panta quocg vltcrior aquitanta t vafcoma atqj illa eduenfinm vefunctounqs galltC parst
quam burgundioncs anno vtbts capte- fecundo ccperontj funt amtfle . pariter factum cft
anniMcqucntibus bc fcnoncnfi partfio? franas fub tecta, quotum omntu dJuinciaru nui-
.. €utbiccsbercticua
dcrcf Piuina cu bumana naturatm idem copofitd rccidiflc affir^
mabat vnuqj factu: nec vllo modo inter fe tnflingni bcbere.bac
bercfim cuj flauianus coftanttnopolitan^cps bamnaffct. Cbeo
dofio annuente fynodus cpbcftna fndtcif .Jn qua btofcoto ale? 1
^andro cpo pfiddc.attbices jpfe lant Pamnat^tonlio relegatur ' _
Cbimotbcus quoq$ bereticus infantcns multos errotcs Diflcminamt. fsamS^alcc#
douenfitpcrpetuo cjpjfo bamuatus eft .
— 1 ' ■ —
n
fi
*
nmdi
annomundu5<f70. _ at)nocbnfti'.47«’. iancafummo?
?tiiDha^D3Da pama tiburt^pjc caftino poft bilanu.itnBaHtc Icottc fcca -
!^do*T;cnonefurt.bti:virrctimm9acremmttJ^:5n%Wrtv
tn
omit^ pmoucrk.^ ne clmc^ vllus po^dTione brifittj a lateo rccogno
Trtt qb poftea a CTegono "r ali|8 pottfiab^coftrmam eft. iRoniaita aut fede
c^pjtmaolm cccSaru ccdarat.^!be pterea plbytcrib^^^^^^^
Htfit.pnma erat petrttfccuda paulittcrcia laurcntq: qiiafta lobanis la^aneit
pontificum
Simplians
utfit.pnma erat petrttfccuda paulittcrcia laurcntq: quarta lobanis latcraneu
fistquinta fancte maric maions.lfeic optim5’ponfc): bas bafiltcas bedicat. 'i
f)itmo bafibei ftcpbant .ptbomartyrts in cdio mote. bafiUca; andrec apti no
oge a templo fancte mane maiojis r altas. St cn ecc&aj romana no tnllitutl
folu.veru e/ta conis au)ctflct.crea(fetcB q: ojdtne plbyteros btaconos -r epos
moaf t fepelif in petrt bafilica fe>to nos marcu.Sedit aut annos qndecim
menfem vnutbies ^te. placat tum fedes bies tej: r vtgtnti'.
E (01); et^nomims terci^patria roman^ pzc feltce plby tero ej: regioe fafcio ;
letvir btuinis intcnt*’ qm cu mtellcmat peo-u euttcianut que ob berefiy *
inc)nltopulfum.infttg3te3cbatto coftantinopolftano epo mctumu ab eode
raiocamefle. vn cocilio cogregato fanct^pdttfet: fraude fubefle verit^cx aucte
^ *V._ ^ M JA .aIa ^ T.. v4
fedis apfrce petito bene fenttftiu appjobata.petru % acbaeiu banan^n^eodes
rndtnut nt i^nttU iii(ti'r?tiWiin iptct rc^dfibne barenf inducte
Ide ^5 frit): bafilica fancti agapi'
ti edtftcauit no loge a bafiltca fancti lauretq maityrfs. £t cu ex inftituttonc fa
crop otdinu quos i vtbe roma mefe cccebti bis babuit plbzos octo z vtgtnti'
d&amercuscps.
ffi'Smcrcus vicnefis cps bifde tptb^Job fctitate
i ‘ ■ ■
^^Jatcgcoctrtna magno babef tn'pcio 4 inter ce
tcra fuc virtutis mommeta: pzm^Cvt ainOfuppltca
ndes qs grcci laamas vocat infrituit ob frequetes
terremot^.qui tu mafime gallias velabat, ac ^tcr
b^aru quafdaincurftoncs.qtujppRii fuu pluri-
mu cotriuerat. i0t bec qde letante minotcs bicunf :
admaiop bfam qsmagn^giegon^.tn fancti marci
fefto inftituit. iRemigius cps
^^^i6mtgiu ttiaremefe
, - .fceps viru fctifltmu ac
f cocttlfimu bui^ tpib^fmfr
™ 1 TTUT.. 4 bicat. 4 clodoucus
(vt biftojic rcferutlfracop rege cu inumerabiUb^fra
CIS bapnjaucnt . qui pter fcitate maeima cu i biuis
fcnptunS pclanflitn^babcf.cometarios pimles in
nouo t veteri cdiditteftamento . S^tuaginta z eo
ampli^cu in epatu etplefTct annos . jnter cetera fuc
fctltatiS miracula factaipuella a moite coipis fufei-
taffc legit .©btjt aut anno bni.4S8.kaf.octobiiS.
03fi^papa najionc apber pzc valcriotvir fan^^^lHf!!^
ctus 4 vt ad potificatu aflubtus fuit, maniebeos in vibe bc^efos c)a'
liq banat. eopeg Ubios apud baltlica biue maric publice cdburit.bande bili-
isee q bci funt multa cofiituiti q ad ccc&afticu cultu ptinebat.'? piimo vt null^
bigam^^ad facros oidincs(nift bc licetta fcdiS apftceXpmoucf . Statuit ite vt
null^ mebio mutilat^oidinaref pfby ter. bymnos 4? mftoo ad imitatione am
biofif cdpofuit.€t Itbios quineg p cutice z ncftoiiu cdiditt z buos p arrium
3@>aftlicas teinde plurinias i vibe cedicautt,o(l:editcg 4 bbii inter apocrtpbos
foiet ctputadi.iOcmu cu jjfbios buos z trigitaibiaconos buos t epos reptes
z fetagita creaflettmoiif ac fepelif t bafilica pctn apfi.q .kaP.bccebiis . Se
dit annis qtuoiimefes octoibicb^tece z fepte.Qacat tu fedes bies fepte.
felit
igclafius
Snaftafius
elUaftafius papa ei%ois fecudusj patria roman^ipJe foitunato anaftafib impante fuiUtbicmpmu
bon^Tcatbolicusbabercfabacbartofeduct^ibuscureuocareclanculutcntattcleruafc! '
tcleruafcgrauiteralic
- 1 ^ — * 1 — rr ''***^ **<^ plotino tbefTalonicdi
biacono coiralfciKqui tus acbaciicrroie imitabaf .K>ac obie ferunt biuino num botem fubito moibo coi#
reptu ibtcrij(re.Sut qui bicut eu in lamna cfludilTe intdhna bus ncceflitati nature obteperaret . ftcoica
utt(vt 4d3 fmptoics refount)anaftaliU impatoie ^ acbacio faucrtt.bec bc analtafio fuffitiut. qui et fa-
msoidmibus fOTcl bccebii mcnfc babitis plby tertS buodeatmepos fcdccim crcauit.Scpult^efl aut in
bafilica petri.tiij.kai.ceca)iis.Seditanntivntqmel^.]t.bies.t]rtiijt^acattqinfe(Je0bie9qi|3WC'j.
.. - . ®ejcmm5mucl( i^olwm cxLi
tno Mct imeatoz ro leo p?im^ valittidline co^jcpt^t Icofie fecSdum ex
tmmjsenefmozc Tuajicpote^senoma ifaunciftlmsci^tinpcructf^ 4
. ■■■gH3*tftfuccdro?e.4nottamultopoligrautiito;bc>opp;efltt8 ctrftne; tO^UtlT
vttc fibi a4effe cernuet patri' senont t'mpm'n rclt^t . vel vt alijj fcribat mottuo
leone seno cotinuo angullale nact^eft bignitate. leone ant ce qno pniifliim eft
que pater leo i'n regni afeiuerat ptatem.^atcr fna jenonis inipenn foinitdias
ocenlte clerien fecit.ieci'g«e vebem«er senone vt ftlin .pdieret t p eo aliQ fot
.r.i-.rw 1 VK? I VVV- M* V/fcVI i^»VV* VVl WV
to.impcjq regime innafit annali' ccincqjs circulo euoluto cu rege vandolotn
gcnferico fcdns itnta eft ab botefce patricio.bec bum apud romanos geronf
adouacer cu fottimnia multitudine ab cctremis panonie finib^ italia aperare
cdtcndit.inde aliquatfs mnis italie t vtbts vftis eft ptate. vn augultulus in
opinabili metu ptemt^tfpdte miferabilis puipura abqcieo cu vijc .pj .meftb^
r^ub.obtinumet. 5ta romano^ apud roma iniperia cu boc auguftulo pert(t
Snno ab vtbis codiiione.dfe.cc.)ejci;c.ab incarnatione '^o bnt anno quadtiW
gentefimo feptuagefinwdnto.^eno autauguftus cu p annos.jcvq. rapubli
pfuiflet apud vtbe coftantinqpolim vite termina accepit.
^Ttlaftart^poft senonfe ecceffus anno ab incarnatione bni.ccccccti. purpu
S-Xra mduit.bic romant becus impertj.cuticbiane berefeos illuuie macula
uit.bic clodoueo frqnco^t regi eo ^ ctuitates quafda a vifegotbi8( d an^tanas
berefim tenebaOabftuliftet pciofaj tranfmifit tunica aicg patrtciu creauitt fed
poftmodu p acbacio coftatinopolitanu epm coitnpt^ereft beretic^.Snafta
litto ^11 r f‘n 7
papa d fimacbo fucccfrerat.birc)eerat enodiu ticinetem cpm.Sltofq5 co eo cof
rtatinopoJim legatos ca catbolice fidei tnfcripto qten^anaftafiu ad eccfie redu
ceret gremia. Js no fola falubtia co?s monita fpteuin ft infupeaa a fuis afpef
cab^no fine conimelia ejepnlit bices. tlos t potifici -r altfs nibere volumust r-yiin-r a >. *
no aat iuberitnauiCB framli impOfitos madat ne vfpta p tota grecia ad aliqua--^^^"^^^
ciuitata accederft.qua erimpiarn temeritate biuina conttnno vitio fubfecuta eft . tla cn iam feptima t vi
gefimaimperij annum ageretiicta fulminis percuflijsintertft.
Bi6c bum apud romanos gerunf toftedit fefe a vetufto cladus imperq fomftetnouua turbo qumma
ni cociues illi^emuli fufcitarat.Si dde beruli 7 turingi odoaae viro acns ingOTn buee fibi^oftitu^
7 ouriiD atoue riius a leipis aiqicg ppus puo itipansiapua uuiuai-uitwti
greflitaquileia ad finiftra relictatin taruifinos vieetinofcB 7 inde i bticidnos iter Jgtf auguftul_
cepitCBDiuz|jrin3atertippu5n«i:3*^nHeceaeeciwiurom4iHJ^4tBitbi^iH*i»^*’»
nia.§ 7 cu agro igni ferroqg vaftata.0trefte ant capto placeciato pducw odoacer ipfe infpectatc ^eitti
gladio fuffoftus interfecit. db*’tcrriti crndelitattb^ceteri italie ppu certatis ceditione facere p:eccrat.i©doa
doUco pmaftttvt tn mm traiirmao mmme occnpatozw^ auitatca iioi veaicarctau ^
tbos 'cfyriniu 7 illiricu italia pettj't.odoacn buces fibi obuia fuere n5.pcul ab adleia fup lontto amnent vi
ctotes gotbi.Sade i vtbe rauena odoacru obfederut ad ejctremn pactioe r^ copofita fuft. vt uifi^n bna^/
tiois eent. vei? bec regni focietas no biu pmafit.cu ocailtas inter fe fufpicioes baberet. puenies roeodo^
©deacer ^beodotic^ ^^^eodoji^tbeodomifloftrogotbo!? ric^odoacru ad cena nutato occidit
^^regl ex arilena pcubina fili^ fectodecio impif senoms annoatalie toti bmq
potif^eft.t foPcu gotbis p italia bnaf .fuit a?bnatio no admodu burat 7 fi ptc
agro? vt nup odoacer biuifit 7 p fuis retinuit. (£ete? duitates p fcipas ac p ci/
^ues fuos gubernari pmifft.^pie f»o fede regni rauenne pftitoittibtqs tnbabita^
•uit fepte 7 trigita annis tbeodotfc^i italia|regnauit.vir oim barbaro? minium^
d T fi rauCTa fede regni fcciffet.tn vtbe roma ^ad fieri potuit ecotnamdiuam 7
■fepulcb? octaufi iftaurauitt-tfpectacula cc mote ejcbibuitt 7 edificta ac bartltcas
'^afqs rcftftoitjnibilqs omifit qd ad optimu piincipe ptineret. at^ovt regna
laUqn ftabiliret.-c clodouei fracie re^ filia andefleda t vcoze budt.€t fotote bo
nonco V3ndalo?t'C Mia? fua? altera alarico vifegotbo?. altera gundtbawt ma
itnoniu collocauit.indeqs paulo p^clodoueo fraco? regi focero fuo bella ttulit
etasmudi
Oe.mmot^msi%ixvP apud coftatinopolim g qtiwz mefcs cottuuoa
bifdetpib^futflc&ictf.Sed infante quoda monente vt cantarcf
ter cianct^Sanct^iSanct^be^foma -r imoztalts mtfcre_nobi8.ftati ov
norcflauit.iSdotttdeverbupollmodd i calcedoneTtcpciUo bicuncc^
SSpUinmatnceloapp3ruerut.5n „ ciebis nia'datufmt.
5^adlone^iim!videbaf t0natm.fulsur3te8 q5baftc vifcfimt.luna
fttit obicurata.cometa apparuit apud tolofani.riu^aenicB largiflVm^cc#
(Cepbalou peflima berefiS calcedoncfe paltu impugna^/ flubt.'
fcltiu E boc tenip^epJtif.qui ideo acepbalt bicti eo q? une capitca;
fine auctote babeanf . vt pj tn canone.i' 4.q. 5 .c^ac^balubi dppe bu»
ru fuba!?!mict3te i )rpo negabat, vna tiit i ettifde gfone nant pdteates.
EiSrurtt 64 t^6il4t6 % cUfci o!T4 III 4lcjC4iidri4 tr4fl4t4 efle ♦ % COJp ^
barnabeapfi eunt cuagelioetus manu fcnptor^citum.
rfrii5cb3elt8arcbageUreucl3ttonegelafib tamitiiropottto^ apudapulia i ^icbaelisreuelatto
SJulmote gargano tcrcto kaf.octobtis facta fuifle tradut.vbi ^ poltea templus
mtris edificiisetaructu fuitieocRloci ob auottoiKitanta ppfo?: frequetia ftngu
ii'8 annis conucnire Picunt vt no Iblum ^iani fcd x infidcu^ cjwo® 3d patrocu
mdfancti angeli tmplorandu frequentent. j...» .r
rfrY*feipbani^papienft8 epstvir bimna bumanaeg fapietia pjudentimm^tbis
I3)vtpibu8 apud tbeodoncu rege jpter eloquentia r fanctitate magno m pao
babitiis efttau'’auctontate-r fanctit3te.italiaa barbaris veutta liberata ell.
4^ ® nt d fcribat germana alttfiodojenfem x lupa trecbaren. epos. l5iS tpib^
futfle.d tum multa luuere i;pi3na fidKgetfltu ac pdagianop oga pluriniu ^
labefactata.fgenofeua 'pgo qgermao pittento f gitateauouitapdpirifi^daretl
:^etiu8 ©etius antci^ manili^feuerin^tWtantmm^ vir
£> pfulari bignitate infigmt^i poetaqj ac pbs cele--
bcrnnt^.ftmad»u:Bgcncr.bi8q5tptb^romcclartirim^fuit.baci;deo mantlinvc*'
cant.co Cj? 3 manilio totquato otigine bu;ciflc tradat q cu vere catbdic^^elTct nec
arrtam8(eaa pfepe rogat^)obtpare vellett-r ipfe a tbeoderico rege fub vclamcit
to affectate libcrtatiS poft focad fuu ticint) e^ilare i ubef. vbi polfmodu inftiga
tib^berettciS ppetito carceribanaf .^nqua qde calamitate comait^i adrecrcan
™^vdum ami fud.ca inmatbematicia t»cttflim^cflet.cbttcrina encriio pnin^ cycogi
y ^taiut-r eyctdit.qi5 quidemodemiS tpib^muficiS cclebte inllrametu babef .^bi
qy coftitut^ ad multop vtilitate jaclanflima edidit opufcula . ce cofolattonc
pbifiqa.te ntnitate.-r ce vnitate ypt.ee topiciS ett3.1bler3CB etia ey ariftotele traftultt.buc benie® vip opti
mu X fanctu tbcoderic^rey cuj in miam fua oino flecti no poflet.arrianop rabfe cocitat^.poft longa carcef
ris fqiialote impa cte iuftino feniote augufto anno.f.bni nri.^ao .apud papia .p catholica fide occidi iufi»
fit.cui^cotp^ibideinbiuiauguftiniteplo adbucbabef coditu . €tfuntquibicunteu5icatbalago fanqfo
runt ob eam rem fuifle relatuini^ fanctum reuerinum voatatum. Symaebus i
pmacb^patrici*’ ac fenatot roman^otatoj ac pbs infignifltm^ biS ipib^ ca
rome clariflim^babcref ia tbeodotico rege ob fufpiCione iaffectate liberta
ns apud papia eyilio banaf .-E in carcercp aliqd tepiis trudit . teinde ab eytlio
rcitocat^ibinS fuppliciis tande interfecrdl. bic nacg romana rempub.fua %i
entia fuifi^ faiptiS plurima lUiiftraflc biof ieo qtlibm epfaro elegatifltrtiu Icri
pferit.in quo bec fnta. Semp natura equ3lib*’g3udet.
E^lgfti^nationc apber rup^iS eps x pclariflim^doctot bis tgib^ nojuit .
d in fardinia ca alii s catholicis affrice a trafimudo vadalop rege ob catbo |
lice fidei cefenfiOne eyulatti miflus eft.nil ptermifit qd ad vei a ypi fide gtinei-eti
'T lih?nft!rp triftitatr.n* arhitt*!!! .Tvn^^rti
dde X gi'aues.T pfertim te ntitate bni TC.Scripfit ce panetfa piugatop fluanda
sd tbeodop fenatoje Ubp ijnu.ad .pba te virginitate feruada x plura 3113+
(gennadius — - . . - .
vv ^.Vaj^Sllslviv* A-r *’**“*'^ « j. feVHi}v
■cuicB ad fallite neceflariu eft ceclarauit . Coctrina qy ac
jmojib^ccc&c catholice multit.pfuit. -ybiuabicronima
imitat^ libiiiy te viris illuftrib^edidit. Iglictotin^autl
natione ^tan^ aritbmeticWignis rone pafce adeur
fu5lun.eturedegit.eufcbin?tbeopbilflc3 i re fugans
T fancti feucrinrabbatis eleganti ftilo vitam edidit.
■ps Suftus aut apud gallos eps multa tum fcriplitcopiofc tcrJDate.pJCCipiK
. iJ. opus CIUS laudaf contra arrianos fcrtpttim.
^5emem0muncJi ^olm cxLii
.<13 Siiennaj^fi wbs vctiifta.au^it tme eam oftrogotba gcns.fiut aut olim oppidiu r3bt'no:?:cit);at(B
Jrauenam nwns nuitccjtantib^ tybcri^tmBatoz.qd Ire Oocent cubitales ad pojtaeius claufam.cme
aurea oicir quadrato lapide fpeciofam.Cu aut tbeodottc^rej; gotbo? ex tbtacia veniens cum cdiugib^ x
iiocrie.cucB oibus rebus lute gotbos niouensitande in vibe rauenua odoacru obfedcrunt. bec oBfidio
longi rentojata elt gotbos c^ ipri ab tnicio eirtftimaret.^dcE; accidit no lociiqd necp a mari faciliter obfi//
ueri rauma poticu fit in ipfo littoje cortituta: neq; a mediterranea regioneicu ibflam babeat ex pado cer(
«ata.ac «asms quibufda x paludib^coartef .JtacB gotbi mennio fermc toto circa illd comotati.poft pa
ctione tacta xbeodoticus t gotbi rauenna mtrarut.^nde aiieit ipfam oftrogotba gens cui^ ree tbeodoi'
ricus italie oistbalmaaetbungarietgermaniei-r partte no parue gallia? bns . annis Ouo cc qnadragita
cande incoluit cimtate.T qd collat fugbas in caedes bafilicafcB coftrueit.^ifif cius regis monumftutn
ab amalafuntbajilia pofitu cetra raiiene mcnia.in quo fanctc mane monaftcriu cUcdincatu in rotundo
ca roite appellatur q? altare mai^cccfte cbotufqj vlgtnti capae monacboi? otdine vt cft motis t ftallo pfal
Icntiujvmco atcg integro rotundo lapide contegunt .Valentinianus etiam impatot aij mginta annis 4
Olis imBauerat.5n ca plurimit vitc egit menia ampliaiilt. x ei^ epo buodccim ciuitatu fubiecit epos.vi^
dcljariminircefcncrfojliuipfotlpdpilipfauecictfoticotnelijqucymolabicifrbticipbonomermutinetrc#
gq: parmc x placentter q ciiiitates pofiea fub eebarcatu fucre.t ei^cpm lobanne tunc appellatu pallio ex
candida lana vti voluitrqTO tunc folus vtebaf impatot.vndc poftca cu romanis pdttftcib^ rauenates co
tendere pfumpfcrunt.fuit qj olim cearcboi? romanoie fcdcsrnunc aut fenatui veneto fubdita.lbopulo qs
nunc rauena eft infrequensrquc viros olim babuitrtum fanctosrtum ena boctos appollinarervitalcmr-r
CIUS filios geriiafiu x ptotbafiUm.VrcinitCB medicum oes martyrio cotonatos.^obanne nominis otdi
nc bccimureptimu pontifice romanu.lbctrum rauenatcm foti cotnelq cpm. qiu multas facri eloqui) fcri^
pturas eloquetiflVm^&ilucidauit.i£t affiodoir vtbis romc fenatotetrcgiimc® oftrogotbo? epFare fcripto
re X poli monacbu.fgcnuitcB fupioti fcculo rauena ©inliclmu pbificutque pctr^pauFvergeri^notiflimu
anUcilllUtuq; fibi boiem magnis effert laudib^^.iigcnuit x eode tpc lobane gramaticu: rbetoteq? toctifli
murque foht^bice fuit Jleonard^aretin^ ot In re:§ potiflimc in bac vna grauilfim^locupletiflimufqs teftls
fuiflcptimu.a quo eloqueticlludia tatopenue flotetia. logo pollliminto tn italta fuerunt reducta.
iRaucnna
i.inealummo?r
ponrifiaim
:6imnTac^U0
amiomundi.j^ps. Siwo;;pi-4P4* ^
^ Imtttacbiis p.ipj natioiic lardiistpatrc foJtuiwtonnomio analtaUo po#
Iw tifci- crcjftno finc mauira Oifco:(Jui . TlM Oiim pars dm" fiinmacbu apud
bafilica cdftaiuiniana potiftcc tccanifpars altera apud bauuea itiaric ib vta
noua iaiirmu ib locii ccmottiu anaftaftj fulnogaiur . ^editto ingens i lena
tu T populo romano btffana tninfo ona eft. vb oim pfenju: coaliu rauene mj
dicit.tnfculTacB re pfttc tbeodonco, ftminacb^tande ib potiRcatu eotmiaf
certe magna clemerta vfus. laurctiu copctitojebuterinis epm bedit.kaimma
cbtis fo mamebeos tuj ab wbe etpuUt.eoyt® Ubtos ante fotes coftanbma-
ne bafthce cocremaiut . bafilicas 'po multas aut otnauittaut a nmdametis ere
nt.p3upi}j^q5 ad balHicas petri 't pauli Ipabitacula cjirujat i atrauiti^ ne qd
eis cceflcttqo ad victit pnbcret.amatot em paupeu fuit. iRcdcntit t captiuos
ib biueifts puici)S multa pecunia .iCoftinut ite vt bic bnico vel nawlicqs mar
tyra canerrf bymn‘’.&kvia ib cjeecais ivo.itblportrcmo omifit qo ad oipom
tis m glcbia ptincrct.Ocatis ccnicg Ouobus •r.l)ct:t:)r.plb:iS;Oiaconis.p?i .
epis.ct:vii.b3bitl a mote fatris ojdtnib^ moties ad bafiliea petrifepelif .14.
k3f.augufti.fcditaut3njS.i-v.men.vj.bicb!’.OT.vacattumfcde80ies.vti.
SCifma quibtu fuit inter fimmacbu t laurentiu vt pmifliij cft. vei? anno qr
to poft clerici quida fedltionib^gaudetes.adiuuantib*’ fefto -t pto bino fe
natotij otdiuis vinstlaurentib reuocant. qiiia et: re ibdignat^ rct petru altlni
cpm roma mimttqut pulfo vtrotB fedem tencret.^a? fimmacb^babita cenm
t.tt.epot: fynodot-r oblecta coftanrt aio Ollulttt oim fcntcntiis obttnult : vt
laurenn^^ petrus malott oim capita relegarenf . ©tta aut ob banc rem tanta
fedtno rome eft; vt multt tum eje clcrottum et populo palTlm arderent : nec fa-
eris virgtbib’parcerent.(©pptimunf eo mmultu gotdlan^ pfbytcr vir ogti^
mus ad vincula fanctf petri. nec fib iS tante cedis facta fulffet. nl faumis coful
clericus mifcrat^*cdtra ptoblnu tanti mali auctote arma fumplnTct.
©tmlfda papa natione campan^: patria fhtfiboni^tpatrc luftot blc pon
f tiflcam inito bottante tbcodotlco .pulnclalc fynodu in vtbebabuitt om
niucg pienfu cutblclanos lain antea imptobatos bamnault.^n ea q5 fynodo
multa coftitinc -t ptimo vt nullus folenitcr pcnitens tvcctcro ad facros o:di//
nes pinoiicref. ^oluft Ite trplano? nuptias no occulte fcdjaubllcc; fleri ccbc
fe.^^etint pterca faccrdotib^-t alijsinc altaria ib ecclefijs cofccratiS erigerent
fibc fpall ejai licentia.btc grccos rcconclllault; clerdcB copofuit.frabcojt rct ei
bona pclofa obtulit: tvlata x tona tum aurea x argentcaibelatacg cuagella cn
tabulis aureis gemis biftibctis a luftibo Impatote votlgracla. ©inauit x te!
plii beati petri tbcodoncus rct nabe argentea mille t.tl. libzaru'. £ertauit x
bomnfda muncrib^cu bts pjlncipib^.iocaultdn ante altare coftatiblane ba
filice cojona argentea llb:3:?.t)t*cantbaros argenteos fei;.lfe>ls bemu cc fente
tla pactis cil ozdtbibuset: motc.motit ac repcllf tb bafilica petri. vlq.ld^ cm!
guftl.Scdlt annis noue.bleb^.cvub^acat tum fedes bles fc]c.
a’ ©bannes cius noisptlm^ papainatlone tbufcustpatrc coftantlo ottbo
«dote fldcl billgcntiflim^ obferuatot. vt tande beretlco?: nome ci-tibgue-^
rct arrtanos etpultt:co”CB ccdias eatboliCtS affignauittqua qulde rem tbeo^
doriCus cgrcfcres.lobanne pontifice tbeodo^ buofcB agapltos otatotes ad
luftibu mirntiqul eu adbonarenf vt arrlanos rcftttticretifib fecus oes eccftas
catbolicas tcmol iturus. Rbcnlgnc accepti Icgatl.ptlmo eu flectere luftibu no
poifent ad lacbtymas vcrfi petetes vt periture ItallclBuenlrct . eo pib boiem
pepulc vt arrlanos fuiS Icgib** vlue ftberet.lob3nes rauena ad tbcoda icu re
dies In carccre jperc conijcif. ac pau abfuit q n eu ftati occlderettadeo tn boicj
etarferat -r fide x moiib^cu luftibo fcntiete.^^erijt tn fctilTim^ bo i carcerc pe//
do:e:fitu x ibcdia.'|bn/’tn tria rcftituit cimiterla nerel x acbillel: felicis x adau
cttit pjifcille.fcrnt cotp^ ci^ ejr rauCTa ad vtbecelatutfcpultucg In bafilica pe
tn. vj .tuf.ibnij.Sedit annis buob^.men. vli). ^acat tu5 fedes bies.58.
Snnotnnndi.5715. Snno j:pi.5l4.
E0ii: ci^uois quart^papatnatlonc fami^tpatre caftotlo. Iboft lobannls
pdbficls felicem connit lon^rel blinnc curam gerens patriarcha coftan
tibopolitanu tcclibante a fide anatbemate notault . vir q5 optim^ multa tb vt
be cttiutlt ediftcia.-t manmc cofmc x bamlani tcmplmqd adbuc ectat.bafiUca £i5 fanctl faturninl cia la^
Bobannes
eb
iFeUj:
iarta Incendio confitmpta. Ifele luter cetera fue fanctitatls opa lujrta coctnba beati lacobt apiumadamt 1»
firmos ante obitu inungi. Saenicg babitls tv mote facriS otdinib^. vbl pfbyteros quieg x quiqt Wta ac
aflet.blaconos qttatuot.cjaos noue x viglntl.motlf ac tn bafilica petri fcpcllf quarto Idus octobtis* an
tus quatuoi fcdltimcnfibus buobus.&lcbus tredectm.^acat turo fedes Oles tres. ,
Bemcmsmaoi
J^oUu
cxLm
Icitioj ajtiio ab incafitattoitc biii ^iigetcfinto octaua tcciitia : pui»
sto attaftauo bereticotaugullali potit*’ cfi folio. ^8 cii impcnu acccpit : oj^
tbodo^c iioci amatot "t .p tcctoj aceiTim** fuittac Ibtim niicios ad potifice imt
tit;4 r fedts apRce auctem cofirmarett t pace ecclcfijs oib** ct:4rcr« ; qiiantu
g religione cdcedcrcbad biincob cam !eintcgrandefidci&ticct*’ab bojnnfda
potiricc vtr fanctitatc pcipuus gcrman^capiianc vzbis ep8 bignc fiifccpt^ cIl
ilBiilto;:® bubla cotba in ftde folidamtivt cande biligetiflimu ftdci obicrua//
tq:e fc.pfitercf iberctico:^ nome ,p vuib*’cwtn;cit. t ^mavic arrianos oes eje
cqltantinopolitana wbc c;cpulit:at(5 eoi? eccflas catboUcis aflignauit, qd 4-
de mcodoJic^rcrCea labe infcct*’)cgrefere8 fimmacbu "z boctiu ro.pfiiles vt p
mimi5 eft papia relegauit.ac lobane potiftce romanu i carcere mifit.eo cp lufti
nu8 catbolice pietatis ojfenfoj bonotificc fiifccpiflct eu.fimnl ca focqa carce^
ns afflictione pemit.S;ed bac ei^ tmaniflima crudelitate moe aiaduaflo biiu
na fecuta cft.na nonagefimo octauo poft facin^bie: fubita mone afunctus eft
cut^aiam folitart*’quidaapud lippara infula vir magne virtutis aljaeeit. inter
lobane papa t fimmacbu patrlclil ccduclit in vulcanl ollam q cl loco .pelm a
erat cemcrgt.St 'po luftln^admodii fenee cum augiiftale bignltate anniS.ei .
admtntftraflettiH.ftlnlano fotons fue filio Imgatote tEflgnatoi apud coftantlnopolim in pace qulcuit.
(Clodouc^e fraude 2Lodouc*’franco9 ree pnm*’epian^cbilderico patre ei^motte fublato In re-
VAgnii fucccfliti-rj cguit anniS.5 o. vir vticp potes e armiS ftrenuus crotbil -
tute etla puellas fd etatis pftarc: mlflis nuctjs t fecrete eeplotault a
monlo vellet copulanribueila ail reg] fama -e regni potetia effet nota: cofenflt :
cacB i fpoflonc Id folii cIl pacta. vt cu ipa cllct eptana.Clodoue*’ 4 cu fuls fracis
idolatra eratiflerct epian^.(0undcbald*’burgudtc ree patru^^cl tradidit, qua^
f cg 'PO pacta vesn Ciodouc^be baptlfmate fufclpiedo In fetpo neqiia^; feriuTuerlt
tu buos filios ee ca fufccptos eplanos fleri gmlflt. ibo multopofti^ crotbilde^
( accegat veste btdu gcfltl aduerfus gundobaldu vestis patrim 1 burgudloncs
qus i bello ciuitaitsi: oppida llgerlm Inter "rfequana amnes fltafuo adlimeit
7' Imperlo.^ntcrumitn vestis fedato.Sltcnqdmftosburaiiltanosfiifceplt ad
ticrfus 3lcnians8.£u q gde nsn mln^ cg fua viris fsttib*’armifq5 inltructlfflmaipllo ttccrtault. quo in ja
lio fuss i fuga coiicrfos videstmemot cIl fact** .pmnTioniS qua multocies re4fit*’vestl feniare negleecrat
7 Ipfaj plij aduerfitate ob Id folu fibl accide fufplcat*’ cft.blnc cco cell 7 terre : que crotlldiS vest pdtearet
voult lUi^coflllo pctbufq? ac4cfcere:fl fui lirato bollill eeercltu vlctotid obtincretitataqj moe facta cll co
uerflo: vt 4 multa cede afflicti 7 vl rcptelfl pmo fugiebant franci: bolle repelleret ac cede comllTa in fedam
couerteret fugas.alcmanniS In cedltlone acceptiS.£lodoue*’eiS mbuta impqfult qt annis gfolueda:7 in
ffancla reucruis.vlscfimoqnto regni fiil anno a fancto remigio rcmffl epo cu oi francos multitudine ba -
ptljat^fult.Sc belnceps francop regnii aiigm cepit. iRcfplrate tclnde aUquatulu repupllca eplana . £lo
douc^pulfls amaniS bcreficis;7 catholicos redueit.7 parlfeon duitate regni caput conllitult in qua poft
curat
nefufctpies;’ -
mSdn gubernatione eecrcebati.pblbes gotbou 1
vfa:7 patris btcreta:malaj5ftTtinicmedauit.7bc , ,
In flfcu telata reftitult.Scclamatib*’aiit gotbiS fllifi no Iris fed rei militaris blfclpll
narcgefuulmbucndneflc.^niSif' vite lafciuialn varias cgistatloes .plapfus. ix
dmooctauo etatis anno tKfunrt*’eft.5lmalafiuntba 'po fcdltionib*’gotbo:f blu vcea
taimottuo filio atbalarlco quo cu molcfte vieit.tbeodatu cdfobtlnit futi regni pfot ^
tefecit.£ratauttbeod.it*’itagrccl87latiniSliiScdoct*’:vt7tgo!’fuoi:biftotiaclc ^
catCT fcripfcrit:7 platonlca blfclpllna optime callucrlt.fcgmS tu ad res agendas babebat .iis ergo ad re
«nu beneficio rcginc alTiimptus : ftatlm ingratluidlne ofteudlt.camcg captu in vullinl lacu tiifula relega -
mt.lfe>ec pfidla multos gotoss gturbault.lndc eam ocddl gmlfltiac filia ci^ln veote ac regni lociam acce;
Dltiqin T poftmodii qiiicg annis regnault.^dq; imgato? luftinlan*’ egre tulit . bcc inter cetera fua cdiflcta
patri fuo monumetu fugolflimiS edlflcif s ejrtra raucnnam eetruxlt. quo 1» loco nunc fancte m ane mona ;
nmucdificatubabef.q'dmsnacblfancteiuftincnunclncolCTCbicunf. . r •
l^onyftus abba87 boctot egregius per id temp^ laudat co cp rome computu fuum+ id eit pafcalem
Vcalculum mira ratione compofuerlt. _ ^ r,
!£ucrus 05 eps treueren. vir omni fetitate InflgniS bac tepeftatc claruit. £t fanct^victqnn*’cp8 mal 7
ftllcntqut fiUil maruebas regis perfara a cemoms Uberamt. £t eutberi^ eps lugdonenfts.
Oe
^cxtactasmMi
Conflliuaurcliattcnfe
O0ncAm mcliin^c terau tepeftak hac clo>
(Jouei rcsl titfl”» mdicif .qd quide fanct^meO
lani^cotjicsafie &icif :quoll0£octi3 qiiatuoiaUa
cocilia fuilie cogregata &icimf . I^ziniu fnb beato
fttu^ro pap3.auctote manno cpo.Secudo aucto
rc aureUano cpo.Cctcifi boc ide mdlanio epo au^
ctojc.©Hartumauaote albino andegauenfi epo,
i^ointu bonotato bitunccnfi epo anetote qd ,pba
tnrin becretis.pa.&i.c.fejtto.fynoclus.
fl'tf<turab:lta^O!2re Orturus rejc
ge^dde catatiffi^
mu p B tpa regna fufee^
ptflcferutvtnifane bel^
'hcolilTimum ate^ fottifll
mu. 4^ lf«ca pulccrn^
ma vtebaf .iRegi (}de ta
to codignati -E tn capite i
aurea galea iciiiabtaco
fciilpt^videbaf . £lipeu
05 aiireu p fe ferre faciebatin q tti geijitricts ima^
go ccpicta vtdebaf t vt ea fp aduocata fua tn meo-
na tn oi re reducere poflet. iancea pterea ardua la
■£andeinptelto ciim multas bofliuftragestcdiirett-tipfe vulnerat ininfulu nrferf.mdefublatusnufcB
£01
parutt.queTnuncvfcBbntonesepfpectarebicunf'. ' ^ u
CaiHodotus SfTiodotus monaeb^ rauenefis vif t»ctimm bis tpib ob clanff^
\^m3 el^toctrinajmagno fuit in pcio.qui cu pttmn coful eifd -r fenatot.tuiii-
Ito tact^ fpu res mudanas fpteuiti monaftica vita coplepus ot t ^d ante mona
cbatu tbeodojici regis italie caeellarf* .t ep pte ef multas egias edidit ad pmo
nas bitierias te negottfs feculartb^. “^ad agitandu intellectu plaltenu liKuleter
emofntt.©ctndc cronica infigne te potifiab^atcg impatotib*’ copilautt.Jn qua
ptertim te tbeodato rauene rege cotempotaneo fuo multa cofcnpftt . itdidit pte
rea Itbtnm te ratione anime t libtu be ottbograuia. 'Ibtilcidnus
iRifeianum & erttdittflimu giamaticu ati® pbm
* ' patria cefariefeimboiem ceite greca -t latina lin-
. gua cbctiflimu p boc tpm temp^apud coftatinopolim
. flotutfle tradut.4 tu gramaticou oim ptinceps babe-
„ , , . , ^ ref .ea ^facultatejiutilia edidit opufcula. illa Oc partti
bns otonis ad ittlianu patriciu cofule libtu edidit. Stttter -t te coftructtdeitecB
«1., _
poeta laureat^bac tm^ate mira iioniit eloquetia » 4 futcr crtera illStnji?
virtuti fue opa apfou act^vetfu ejeametro epomauitiatCB alia elegater copoliM .
TRandan^ccnicBbibernefts abbas fctilTim^pbectpa ^'•^^dtniatotatCT
Kj ateg coctrina mapio t peio babtt^fuit.&e q etia admiranda fcribunf .Toate
STojSnS£?^?sTdonius appollinans apud ^
Jlj. pfecto fact^eps vir f m feculi bignitate nobililTifn^*li bali bifciplina erudi
tiflim^.vir aut ingeniofus coturnate eloqudi^ multas bimmes
fit fanctitate z miraculis admiranda in feoda te tjaiams ac nobilibus otta
parentibus a piiericia bonaru rerum ftttdus inoleuit. pudicitic aciobtietati fem?
pa- intenta.a matre mifla vt be vaccarum lacte butirum cogregaret. pauperibus
biftribuit. mater fructu labojis poftiilans.facta otatione: ceteras coopatrices in
ab undantia pteualuit. qua cum pardes tcfpofare vellent, ad ejim macbilLa no!
mine perrent qui palliu alburna vellem candida fuper caput ei^ impofuit .inde
fua Virginale cozona bno offerebat, vocat] meifonb^ cu tota ptouinaa pluuia cx.
undaret, in eiusmelTem gutta aque nd cecidit. JLepJofis ab tpfajictennbus ccr<'
uifiam in potum.£u illa ndbaberettaqua puram bcncdicenstcouertitin cerni//
fiam optima ac illis tcdit.2laptde in falem couentt. cuibam ab eo (alpollulanti
£^co nato oculos refliunt. jl&uita alia miraajla fecit.
,^ememsmtjdi JFoUu cxLim
eznedict ijopas ttjUcu8:inoi)acbo^2 oim patcnbfe tgtbiis birpeifos jg>ciicdictu8 abba8
moitacbos t viiucPUcgit. atqs PHuno fpa illuftrat^ cts rcailare vit.i
cppofmt.af fmiTinii vin yita mfigne t mtracurclar.nieat VcGOJi^fcr*
^it itaqs bndtcr ex nobtli genere in .piiicia inirlic ozt^.^etuftu tgtf a fen
ptonb^ celebjatH cit nurfie nom^ 96 qtnde oppidu Ubertate : fed tn pmis
beato bpedicto mon^boppjc alnno cl3rtflimu.Jibi etate mojib^trdfte8
nulU voluptati aim a5dtt.5nde rome Uberalib^lfarum ftudijs tradit^fint .
tc>ed ai in eis nuiltqs g abtupta vicio;: ire cemereceuj que quafi ingreflu
miidi ponierat pede retra)Ctt:ne in jScipittu tot%et. ©elpectl itaqs Ifa^z ftu
dqsirelicta bomo rebiifqj paternisifoU ceo placere befiderastbelWta loca
g aliqt teinp** ijicosnit^incolutt.(£(i aitt in latino^ regione fiiperi^ cdlis tn
motib*’fublacu velut plfni^ appellatrubl3queu:nobilc'nunc oppidu lacui
eiufde "Z tn ptifci nojs iminestrcdditqs vtruq5 fama celebtatu bti bndtctt
tbi' magi biuturna cduerfatto cg ei^toto otbe notiflimu ibide edificatu ma^^
gnificl opt8 monaftcriu.Cern if ibt i otptra aments npa ab tpo diblaci h!
cu ad vicu vfqs varronis incifustfapeo i monte buct^ aquaa.q fotmts par
ttm in eo incifis modotpartij altu tvfoflist parti? fublimi: fornice muroqj
ctratat] roma qdragefimo nultano veniebat. '^ir aut tvl ad eiide locu pue//
nies 4 ab vtbe ronta.x‘l.miUb^p3iruii abeft i artifrimo ipecti trtb^ annts ex
cepto romatio nronaebo boib^^tncognit^afitn artiflima vita vartjs teta
tionib^ont:tt.cui^ virtutes vtclarefcent pollea tn callro caflin.qb clarn ap
pellaf :t magne vite menti t apficis virtutib^efFuirit.f uit aut bic fanettm
mus vtr Ulter cetera vtrtutu monumfta ^'ibettco fpu illuftrat^. quo multa ;
futura 7 occulta coguit. cui^ fama totila olbogotbo^ rer buct**: vt teptarei
fetimonm fefe/amulu tndum^ mentit*’: alium regio apparatu gmifit;
queftati cognitu vir fanct^bfojdideveftttuadre inmonaiterijvellibulc
vocauitiTq tllicratvetura.pnitciaintinbue anniS rcgbiS cccio mottef,
mdeen t fiima veneratibe babult. plurag? alta fctitatl figna oiidit pcipuei vale vitreo i q venemi vino rnl
fcucrut fresjvbl flgiio crucis edito rupm fuit. i©bt)t tande in bno anno falutis. j 5 d.
d&onafterlu caflinenfe
OiRdo monaeboy bti benedicti ojtu babult no Ion
ge ab adno ab:ucl):ctuit3te i mote calTlno vbt oh»
caflinefiS cluitas fueratipoftea monafterm calTlnefe to//
to ojbe celcberrlmu crtrucro fuit.!2>lu^em bndlct^ mo^
nacbis p Vtructuinoafteriu regula t optimu modii vl
uedi ptlm^ccdittc^uiS loge an illu moacbl plurimi fiic
rut.cu tft fanct*’vlr blu i folitudlne vlrtutlb^ flgmfcB fuc
crefccrennuiltl ob bel famulatu ad eu pgregan fimt; vt
tnde.i:lj.m6aftena pftrueret.3in db^ ftatutiS piib^buo
denos moaebos b^iutautt.lboftea multos blfclpulos
cogregault quo)? ope totu ferine otbe obtinere meruit.
ffpcuiManfrimootdlnecu plunml tu fetitate tum feta
emafercvlrl.^llacB regula pmumbacbiS nlgilptullt
€3 tii nonulll poftmodu coplepl fut monacbl. quo? be
mias fuerittcllierclen.a blito bgnardo plimu.auctl. ea
malduen.clunlacen.celeftinl.motls ollueti.nou^ otdo.
ftlueftrlnl.T d butllatiappellanf. bt oes t ali) plurimi
cBuiS bluerfo babltujbluerflfij; prtltutloib^lnter fe bif/
ferant.ea tn.pflteiif regula blgmlflmja atq? apgzobata.
5u germanla q? i eode otdlne bifferetes fut. ai melltce
jcsicallcllcfes 7 burlTeldefes i ea vlset.5de qj o:do cu
a ftidatons fui regfarib^ inllltutl pfepe bccltnafleti non
modlc.a refotmatlone anno falutl . 1 409. ap6 pataum.i
VJbe i moalkrto fancte luftine fumpfii. t eo^ Inftltutto
nes cugcni^qrt^pottfei: appiobaiut . Cradut aiit ex
mol faifliml ptls otdlne ad.a 4*fij*so8 pbnflces cmer
ftfle.Cardtnales 'po: 18?. Sr ©colaltlca
cbiepos 7 epos. 1 4d4.Sbbate8 inflgnes.l j070.fucre.atq; canbljatt mbacbl
d^ Colaftlca germana blul bndtcti ab Infantia (vt lobes.ri-if.fcribtt. jjjj.
Ceo blcataiqua fr fcmel i ano vlfe pfueucat cu certo blcj laudib*’bel faa lfq;
collodiS vfq? nocte tps.ptrartflttiaccepfl cibiS cu repete moaftertii cupet. foto?
faamoiafpetqt vtfecii manereKJxcelcftl vite gaudiis locutura; d ertra cella ma
nere nb fe velle blccttad ci^pccs tata plitula ac cotufcatlo erupit; vt nec ai fribus
fulseptra Ume pede mouepotutflet.lfi tota nocte Infomne pfacra fplrltarvltc
colloda burcrut.Scqntl ble cu vir fanct^ad mbaftenu rcduflettp^ mdiuiin cella
elcnatl i aera oculis vidit fotottS fue aia? cc cotgei cohibe fpe cell fccreta penetra,
re. 58 ct^gfle pgaudesici^ obitu fnb*’cenucl3ult quos llllco mlflt vt facru cojp*’!
ad tnon.iftcrtu tvfcrret.at in fepulcbto gb ftbl ^arault fcpellret . quo facto ptl
git vt quo? mens vna femg fuerat in bno.eo? q» cojpa nec fcpultura fepararct .
Be?:taeta0 mundi
cHi6 nofe fccildiis papajnattonc roman*’patrc ftgifbudo poft
fcLice miDaafc rtiftuuano fiiit.t vt qmda affirmat.na finccotetionc po-
nfcc crc -r Piofcoj^ Puiifo bifFana clcro.iii Pemoztin fdicis !oai fub
iwat .ifiagitat^aut denis bac fcdittone bicb^ octo x vijjinrt tiiodc biofcon
a tanta Btmbatioiic tande Ubaa f. vn bonifaci^ad cofirmada cccftas gntTfus
inrtitiut ne qmfpia fibi in epatii fucceflbze ccltscret.q6 poftea multi ponfices
ofinnamt. ^nllitiut ite vti Pcinottiu locualtcr potifej:ri ficn ponet taxia Dic
fiifccret ne Dilatio fedittone faceret* Diiiiftt x p opnlti a clero Dimi cdebzaret
tlctiutcBcp necBCiiullnccg; criminali caufaeps apiidciiiilcm iiwiice adiiqcari
pofletiSt ciim in pontificatu fediflet annis Duob‘^.Dieb*’Duob^.motif xim'i
Ulica petri fcpcllf.Sedcs aut menfib^Duob^ tum vacat.
illino miindi.jra 5 . Snno cbjtfti.5X4*
Xigbanes fealdiis papaipama roman^ipatrc .plecto ci: cdlomotc ttiftlnia
nl tpc ftiit.qtil ftatlm vbl potlflcatu Infft.antblmu c|>m Danaiilt; In ar-
nana bcrcflm cccllnaflct. Sunt qiil fcrtbut biincepm coftantlnopolitanu futf
fe.:5tiftinlan^'eo federomana veneratur*’bipp3tu x ccmetaiii epos ronia cum
miinenb*’mttttt. quo x romanupotiflce fiio nqic falutarent. x munera bec bti
petn teplo offerret fcypbu aiircu circudatu ijdms Ubtai? fei:. fcypbos
tcos Duos Ubta^: Diiodcclm.callces argeteos Diios hbtai? quindecim, poba
nes autpdufei; d: quo pauca admodu fcribiit blftoncl.mojlf vbi ck facrls o?
dlntb*’ lemcl babltls pibyteios qulndcclm.c^os vnu x vlglim crcaflct. Se-
pcllf qs in bafillca petrI fcdo kar.Iunq. Sedit annis Duobiisi mcnfibiis qua
nioj. ^acat tum fedes Dies fci:.
/nri^apit^ papaipatna roman^ipatre gozdiano pff)ytei'o cccfte fancto’j lo^
^□Lb.ants X paiill pdtifcj: creatiista tbcodato ftatlm ad tiiftlnlanu mlttif . x
linea :6um6?i
pontificum
3&onifaciti8
rat inteifitiCB liiflerat cui^ mullens Intcritti tiiftiniamis egre tiilit . Sgapttiis
itacB eo mlfliis ac benigne x bonojlftce fiifccpms.eu pace Impetraflet.ab Im^^
peratote tentaf vt ciitbictana opinione pflrmaret. ^crii cu iiiftlnlanus ab ea
re boiem fananTimu abbo«ere cerneret. jScibiis minas additi tura agapltus.
i£go Inquit ad luftlnlanu irplanlfiimu ptlnclpe ventre optatu: fed Dioclettanu
tntientique irplano? boftem ftilffe coftat. bac libertate loquedt x tvt nutu tu-
ftlntaniis permot^n fidem catboltca anipleiiis eftit pulfo antbenilo confta-
tinopolltano epo qiit eutbtclana bereflm tuebat ; menam catboltcu In eius lo
cum ftiffcclt.agaplto cofecranteiqtil baiid ita multo poft conftanttnopoU mo
nf .cunis cotp^loctilis plubets cltifum romam Dtferr : ac In bafillca peti i fepe
itf .Sedit aut menflb^vndectm.oiebiis vndevlglntl.
^nno mundt.yr > 5 . Slnno jtpi.y 5 4.
^luertus papa natione campan^: patre botmlfda epo. tbeodato itib&e
potlfet c:eaf .cum antea n^regu: fed Impatop aiictontas interuenlret .
plus aiit valuere tbeodatl mtiie cg cecreit ro. iiiotte em bis clericis imnat\-ft.
jntavalnftlgantc vlgtllo Diacono clue romanotapocriflano tbeodota au-
gufta fyltierlo Imperat additis ctla minis vt pulfo mdia ab vtbecoftatlnopo
II antbemiH reuocet.id cu rectifaret fcrlblt ad bcllfanu muUer vt pulfo fllticrlo
m eius locu vlglliu fuflici3t.:©clifariiis aut rct bellice intentus.rein aotonlne
vicon fue coiiumt. que ftibomatis a vlgllto teftibus qin afFiruiarent filuenuj
v:bcm roma gotbls boftibus .pdere voluiflc.botem coegit fe abdicare ponti
flcatii.ac poftto pallloictiailla monaftlca fiimere.qul In pontum infulam In ej:
iliii miflits non fine opinione fanctttatts moztf : vot annii viinimenfes quieg:
Dies Duodecim tn pontificatu vtj;tflct.^acat fedes Dies fe):.
Y56tb^p3P3:patria roman^ipatre cofule: imperante lufttntano pontifejr
^.^creaf.inftabattin tbeodotavt coftatinopollm.pflctfceret antbemiucE;
reftitucf icu id negat fe factup ideo adluuattb^qbufda romanls ad pftatlnopo
llm ^duclf .vbt tbeodota tetare cepit vt Id pftaret.cul lUeimalle fe qDiils ftip'/
pltclii pati rndltim fniaj ture facta mutare, vnde Ita cefiis eft vt patilu abfuerit
qn tiij occlderef .fiigies itaq; i teplu fcteeupbenue qd baud.pcul aberat.iiiD:
a cmflatorib^ tmhit.x tnlecto i colle ei^funeitacB latro p tota vzbe vfq; ad ve//
fpeia trablf .cetnde carcert Inclufus pane x aqua aliCBdtu vita Dtii;it.tta patui//
ter -r equo .iio:“'‘ - • -
VI- IfJ ftwt-l fL-V IC IIIL-I IIU U pCwC<.U| pClYa 11 1 0^4
ret .inde tnftate narfate cu romanls vtgili^ reiiocat^ ai fyracufas iftcllia pue-
nilfet que tot malaitot cure occide no poteratiej: calculo monf . cltifq; cotpus
roma ceferf x apud fanctu marccllu via falaria fepcllf. ^i):lt In potlflcatu tu
jome tum altbi annis. j:vti.menfc8 fejt.Dics fe)" x vlgiiitl.
Jobanncsfccudiis
Sllticrlus
^llgillus
nmnoi
liuftini fik^rcwaito:? pjincipu ntiw'n)^at!tTtift.iic adc
ptus eft pzimpam: ^ ino;: vt imptalia tura fufccpit ad reparatione rei
9..AjBpubUce ftat^airn intedtti-r aiigiilPromanu fellei fojte regeb at ipenu d
T beUa.prperc geflVti-r Incaiifls cimitb*’miriftc?fmt.lPa p bellfaritl patricium
injcnte viru gfas fomter o:iucit;-r vandalo’! e;cnte capto eo” rege ecltlincro
vf« ad inta nitione tEleint.^flricacg totas poli annos.ecvf . tmgio romano
rellttult.lRiin«fq5 bcllfarij virib^gotbos In Italia gente capto vitisis eoe re
ge uip3iilt.dlaaurorcB poli bec affrica inrdlatcsieo^cg rege atbila p lobanne
epCOTiIe mirabili virtute .ollrault: pari etia modo vt alias grtes belli lure eo
pjcintt qua ob canypter bonop oim viCtojlas vt alamantCusi gotblc^t alant
CHS ivandcllcusialrrlcamife blceref b:e bec noia mennt.!£atruj,it qs idepii
ceps intra pllatinopollm v:be Ipft bno <5 cll fapia cel patris templu qd grcco
vocabulo agla fopbla id cll fancta fapiam notaiut.i^ui^ opus adeo cucta cbt
fiCla cccclltt; vt i totis teirarii fpactjs bmC flfe no poffit inuenlrt. ifrat em bic
exLv
linea Impera/
ratomm
imtinianus
unuti^cuiuut ctii ungorojetati piiat ingeini; careqj; ooemne ru^
iffe; vt mlru no fltifl leges romanasfparfas r tcopofltas i otdlne ad vtllttate
boim rcdcgcrtt.lfeac tn i re prillo t opa tobants patriCij tribimlanl tbcopbo
li cototba vfiis dlid tus boctrlna x aucte inflgncs babebaf .^mmefiis naqs
Illud llbjoj? pelag^Cq vfqs ad buo mtlla pene Ubtos erat ectelclcoaceriiatls fl
mul ab vtbe codita vfqs ad bec tpa tot tudlcns.in quiquagita lllvos titulati;
blgeffltiquos nuc bigellainac pandcrta appellat qd oem ctulle boctrlna pti-
neat. 5<Je qs Icgu epitomen fecit Ubtoz’ ^uot tn do^btcultcr vniuerfan Icgus
tejetus comptcbcndlf .bas aut leges Inllttuttones vocat. ©iCtm^ etla liilnnl v
ant codice vbl oes coflltutlonespticlpu que vrtq; i multis volumlnib^ babeb anf .intra buodecis libios
coartault.^nter bec luUlnlanus maclmt ac blulnl ingcntj vir cum tmperalfct anins.pjcjcviij . vita tvceffit
i£t lulUnus mtnoj apud coflatlnopollm rempublica regenda f .ifccplt .
Concilium Conllaimnopolitana inta (ynodus bablta cll apud collatlnopo
* V^clim.lulni agapltl potiflc] ac liilllmanl lmpa;<
„ m agapltl potiflc] ac lultlmanl ImpaK
totis Ita bliuncboata tpc vtgilij anno falut] . j ; 8,
pfeaa ftut.Cotra tbeodop t oes bercticos.d affir
mabat btilfima virgine mana folti boicmino etla
ivuTboiempcpcriilc.quoquidelnfynodo llatu
tii ellivt bta virgo maria blceref qr
Jvu nobis fuo partu cdldiflct.^bt qs pfucrunt cu^
tbiCes arcbleps coflann^i-r appolllnariS patrlar-'
cba ale^andrUi^cu Vigilio papa qiitoes.citii.capi'
tulaanatbcmatlsado fcrlplerut p pdtcti tbeodott
t focionci^blafpbenuas.tvclaratcs virgine glotl
ofas vt pnuflii; ell ceu -r bole; pepcnffc. Cui fyno
dl vntucrfalis cccfla auctotltate macinia cbtultt.
BCllfartUs patricevir tn armis ftrenuus belli
bucatUllinlano Impatojcculngetl multltu
JdmAoIlttut^pjimu peifas aggreifus cll: qui traf
grems romauo? terminis: eon regiones graulter
pppulabaufiquos magnis plijs fudit . ategee vo
lutate pticipls collannnopollm triupbans ingrcf
Uls cll.3lntcrea ad affrica qua ia mUls annis van,?
dal^ontdebataiUfllnianocu ecciptu bcllfarltis
^milTus ell.d moc plio cu vadalis comlffo cop ma//
atinopoltmmtflt.Cartba ” ;g>cltfarins
gnas copias fudit. iRcgecg ipon gelifmeru capies pllattnopoltm mtfit.^i^artba
go qs poli annu fue ccceffionls.lOTCvi .recepta dl.^nde tulltnlan^ bclifarium
multis lam plijs glonbfu; aduerfus tbcodatu blngit : vtq; etla Italia a gotbon
fcruicto liberaret, beltfarl^itacg bu; aliquam tpts apud flcilia mota faceivt iRcr
gotbo? tbeodat^ cctlnct^dl. btn^in loco vttlgis fucceffit. Cbccptas g p tbeoda
tu belli vires In vltlgcm couertit . CgrclTus cc ftcilla ad campaniaineapollm ve
nittqua tande p vim capies ingreffusmo etati nec feciii parces plures perimes
cucta rapinis blrlpies.lndecg egredies romajpcrautt quo ingreffo gotbt d i vt
bcmotabanf noctu cgrcffi:rclicnspatenb^potns:raHenam?iigtunt.:^ltfari*^
aut fupuenturu vtllglm cu magno ccercim rat^.mcnla vtbis p tpc vallo ac foP
facclerrime munlult vltigl fupuemete cu eccrcltiuad centu ndeg miltaboim fecu
bujciffcfcrf .3lntcrimbclifari^atictiScopi)saipannutntcgru x blesnoue me-
nta vtbis tutat^effet.cgrcdlcollimit vitigtS coptas fuls biffides IncenfiS callti
rduenna .pflcifcif .eo bcltfari* ^rat viugim in vtbe capta collantfnopoUtn fef
Bextaema nmcJi
tlitima \ et aotboa ^ Y 3itisi8 gotb^-obfcuro genere intercos nat^.bis teib^viuete adbtic tbco-
fodato rci^c apud roma re;c creat t-t qtnncB annis regnamt. vir certe rcl miW/
taris Teia pclar^ qin regno fiifcepto tbeodatd obtruncare fecit. quo moituo raue
na pperautt t oes gotbos Oifgros p italia cdgrcgaiut. r neptem tbeodonct eje
amaUifiunta nepte inulta vrote 0urtt.quc vitigis ignobilitate plurima contem
prifTc Otclf.bic aduerfus bcllfartu roma cu ingetl ctcratii venit . ©otbl vibem
obfidttcs vnlucrfa p arcultii Olreptlonib^tlncedijs abfumut.quofcucBroma^
nos repenut gladio ettlnguuticuncta facra loca cenudates. Impugnates contio
nue vtbeifcd caute belifarija-fenra/ tnduftrla. augebaf Infupromc famis pel
tnuria. tanta Itqulde p vntucifu5.mndu eo anno niaplmc apud llguna fames cx'
|creucrat(vt vir fancttlTlm^ Oaclus mediolanefis antiftcs retulit) <}> plCTCcg ma^
. ^ ..1^ tres infellciu natoi? mebia comedcrft.m p annu panuu gotbl roma obfedlflcnt
cciitu^ tcrnti rdUCiiUit coacto riirius lU vuu nt3^o ^otbo^ c^crcitu ctj bcUi^io co^
gulnarius noctu fugiente pfequens vluurn comptebendlt.lRomacB ad bcllfarlu addimt. patraw bdifa^
Ilus vlctojia conftaminopollm redijt.fccum vltigim cefcrcnsiquo vlfo luftlnlan*’ valde laatus cft. Cucfi
no multum poltpatrlaumcffcctuj.admlnifti-atione llllluitapfarum terminos tribuit, ^blc^vltigls tx
gcns.vitaflnluit.acfic quali gotbop regni finis fuit. i.otttlaret:gotbo^:
0ttil3 d t badullla Olclf vltlm^^oftrogotbo? rep-capto vitlgo gotbl trab'
^Jlpadanl cbelpida? fibl rege coftltuut. 4 eode anno perimit £ul ruccclTit er
rari^: t ipfc nonduj anno cppleto Itigulac^. tvblnc fibl baduilla 4 "t totila bicd/
bat In regna pflcltit.d&opcB collecto vtidlcg epercltui vnluerfaj rurfus Italia inH
Hadunt.£pindcpcampaniaviriit;Cctbenedictlcenobiuiterfacientcspueniunt
p que lucanlc t biucloii fines reglii.pflclfcunf .lUec mota flculii trafgrcfli fretus'
ItciUa tnuadiu.tndc qs roma penint.eaq; obfldlonlb*’ clrcucludut. que tata tunc
famis pemma ppelTa cft.vt p magninidlnc Inoplc : natoi? fuoi? carnes comede
vellcnt.fcflis nlmiu ro.nec valetib%cnia tuert.Cotila a potta boftlenfl vtbcj
ingrefllts cft. 4 parcere romanls cupiens g tota nocte buccina clange lubet ^ fe a gotboi? gladiis aut cede
fi)s tuerenf' :aut dbufcucB locis occulcret.babltaitit allquato tpis cu romanls gfl pater cu flliis. bac llll vt
vldcf ai bcnignilate(4 nlmlc antea crudelitati mslterat) bti pams bndlcti que ollm adierat monitio cotu
Ut.ilrlapfl funt ab vtbe alld e numero fenatoit coftantlnopoltm afflicti .}pcrat. qb^calamitatib^ roma fnbl
ceret pnneipl narrant qui ftatls narfen eunuebu fim t cublculariu ats manu valida mittit . Js ad Italia ve
nies magno cus gotbls certamine cofllpit.iSulb^ad Internltionepenc cpfumptls rege totila qui la Jxco
annos regnaucrat interfecit. vnluerlaq; italla ad relpinlura reduptt.ac fiCfcptuageflmo fcdo anno pofttg
tbcoderic^italiam adeptus fuerat (iSotbis belctls eo? nomen eiianult. iftam qui ptello fupfuerat nd gof
tbl fed Itali vocari voluerunt.co <!> In Italia nati p enutriti eflent.
iftarfcs ciinucbus '^^Srfes tuftinlam eunueb^tque nonulll fcrlbut bibliopola pmo fulfle. Inde
Il_ "cu In cublculii futi acaplflct tmpatot.cognlta bois virtute en In otdlnepa
trlclat^fcluit. Tbletatls em rcligionisimtfericojdlcimunlflcetleigrattet poftref
mo vnlcu cpcmplar tus oib%at. ^s Iglf calculari^ Impialls accepfj auplllarib^
copiis ab albolno longobardoi? rege cu longobardos federatos baberctid ma--
i iS adrlatlcl flnil In italla trafuectl foclatl romanls pugna Inierat ca gotbls 4b’
ad intern Itione teletiSicu t totila apud btlpcUa male pugnas occidit . t tbclas
In ei^ locu fuffcct^.ifto longe a nucera foititer oppugnas vittate narictiS opptl
,mif loneratl Iglf longobardl multis muncrtb^ad m:ia vlctotcs rcdlcratt t pan
noma pofledcrut.^ndc fopbla vpo: luftinl inftigaOb^ qbufdaPclatotib^: 4 nar
fete oderantiboiem ab Italia ad fc cu Ignominia vcrboi? reuocat. vldcls vt cunuf
cbus ad lana tpenfa rediret.ferens id Iniquo aio. itlarfes rndctifc taid otfuruj
^ f tela que tncptrlcabileserroicsemuliSatiB Inimicis fuiSpftaret.5tacB odio me
tuq;cpagitat^lnneapollmfeccdes:legato8mop adlongobardo^rege blrigittvt paupera panonu rura
cefercrcnt.-r ad italtacuncttS repleti biulciis pofTldenda veniret. Slmulcp multimodo pinop genera alta
rilqj reni fpcclesiquau Italla fcrapcftmtttit.quatcn*’eo^zadueniedtat08pofTitalltcc.iriarfes Inde roma
rcgrcITus ibide nd poft multil temp^ep bac luce fubtractus cft. "(batrlcius epS
Camelus genere bnto pnOn tpe arcbleps feotoaus otdlnatustp.lp.annos —
fanctltatc ac roctrlna totam Infula bibcrnle ad ppm cducrtlt.t^ plurcs mot!
tuos refufcitaiilt.captluos ,ppu}8 impenfiS redemit, eccleflas multas cptrupit.
T plura irnlu boim baptlsault. verum cum banc gentem ferinam repcrlflettnecp
fc credere velle Oiperuntinlfl tojmcnta malo? t gaudia bcatou cernere jpoflTentt
vt rebus vifiscaxiOies flerent cepiomlfTts.apparenspoftea bns polflelunla
t ojones ei cuangcUil x baculum uadiditip In befertus locus cdupit. foueam ro,
tunda cpmnfecus obfcuid oftendes vbl p tuem naturale penltens vere ab oib^
peccatis purgarcf .p bec tomteta x gaudia videret: vbl ecefiam cdftrupit x canol
ntcos bti auguftlnl conftltultip claucm ad foueam bedlt.Suo tpe multi Ingrem
fl fc eppertos teftati funt. quo? relationes luflttln ecclefla annotarl.Jdeo locus
lUe purgatotlu patricii nuncupaf.
^ext^cta&mmdi
cxLvi
tembtlia «octu vifa funt ;
. _ apud ttaham anuo Piri, cccccl^jc.
Jgnce eih acies i celo apparuerunt i -z
ranguis ftillauit a uubib^jbumanu qj
fanguine d poftea effufus eft fignifica
rut. ^c Dande pnuuat) imbjib^prib*’
Dieb^t tata aqp vt_aua^ eft tyber vt ma
gna ftrage ppri buiUota loca Ibmerge
ret.t ftfi mb i altfs cimtatib^t loc] ac-
It) flumie aialia fojniaviri cidit
ejiaX muUens repntatcs apparuerut
3 mane vfcB ad nonatcuj cefane .plifa
vfqj ad lumbos.alia parte aqua t egebat, ferunt qj montem fcilfum tn gallia magnuj fomtum cediil e
■r inde cafum cum banlids-tbomimbus mirandum DcmuDcdiflc. ganct^ leonardus
E^onard^vir fanctiflim^natione gall^t «xciuitate cenomano:;t onund^ be fa
cro fonte a remigio leuat^fttab eoqj falutarib^imbut^ Dirciplinis d epatu
renuit relicti oib^, ^n quada filtta ciuitatt lemonice vicina babitas tvbt aula re-
gia venationis caerat coftructa.cu regina partu ibi piclitaref .leonard^ in nemo
reinuetustaregeintroducif.fiifaautob pcesregis otoncadceu impetrauitre'1
gi buple^: gaudin.matre cn .ple falua.^deo reje ubi De auro t argeto offtrensjq
renuit t admones vt paupib^ erogaret. Sed fpaciu nemotis optanit i eguis rej:
tota Dare velletifola accepit quatitate qua cu fuo afello nocni circuire poUeK vbi i
monafteria cbftrudttT cu Duob^adiiinctis moiiacbis i abftinetia multa Degebar i
t-octt nobiliacn(eo q? a rege nobili Dat%iflet)3ppellauit. vbi multis miraciilie I
cbojiifcauit.t: quicuqj i carcere nome ei^uocauerunt moje ruptis vinculis libcl
ri enabat, ©emum octauo idus nouembtis multis clarus virtutib^igrauit ad — ...
Dnm. Aliata Dns p eum miraaila facit t multitudo fern t varietas in ei^ bafilicis oltendunt .
d&atirusmonacb*' ^y^Surus roman^onacb^btiflimi peis bndicti peipuns Dtfcipiilus.'d&ulti
LlZem eje romana nobilitate bndicti fetitate moti.inni6te caiTinu puenere reli
, gionis gra.inter quos maur^quide ac placidus infignes babenf ,f erilt aut gal
flos nncifs r If is benedictu rogafletvt vnd alique eje Difcipulis fuis’ ad fe mitte-
ret.qui gallos monaftica vita cdoccrct.quarc bndict^ mauru eo mifit. qui olb^
vita t moJib^rbne bene ac beate viuedi tedit.qtiicg etid multa monafteria cbftt
tuit.©uib^geftis pol^annos.nrcvitj. anno falutis.ydo.poft multas virtutes oc
miracula inibiTactat no firte magna ictitaus opinione bona fenectu te. i S.kaf.fc
beuarft ddiit i pace.ciii^Diei feftu eo Die celebeaf . Sanct^colubanus
O^luban^bbas vir religione -r fetitate infigni8|5
p bec tpa in biba nia infula claruit, vbtmult] co<
" ftrtictl monaftertfs poftea i burgundiavenit.^bideq;
luronienfe monafteria pftitues innumerabile qfi gen
temaggregauit.-t rectu vinedi modu5 oib^ tradidit.rCepit m inermare tbeodo
ricu rege cu cocubinaru auultenjs mifea et . jdeo i eu auia b2unicbtldis ecarfit
ingeti furote.^ rer cttce monafterto ammoueri pcepit.^efliis itaeg apud aua
Ione caftrupnenies. i^otto tbeodotic? ren: Diuinit!’pcuftus inter fragdtis ignis .
incediia mottu^eft.Sanct^!xlnde coliimban^/miraeulis clar^. in loco filucftri De 1
fructtb*’arboj2 victu pcipies.-r minifter ei^niicias ei q? tpe collectionis vjfum in
ueniffet comedete.pcepit ei vt ftuct^ t poma Diuideret t vtfe parte ,p fui fufteta '
tione*reIiqua ei p cibo aflignaret-Sial aut obedibs mbil te pte p viro afiignal
ta guftautt.bui*’'Difcipuli plures fiicrilt t Ipale graj cnciedi fpus a Diio peepifle legif epatu oolatu renuit
-2 poft multa miracula in Dno rcquiciut terao kaf.ncuenibns.
Ifeerculanus cps ficulan^eps pettifin.cufeptinio anno obndionis cap. martirio cojonat^
^ lL.y fuit.d perat cjccrcinii ad tottla mifit inquires dd ce epo agedu eetrait.cpo
? pn^a vertice vf(g ad calcaneu tolle cottigia ^ tuc caput amputa. bitc berculanus
? epnt pufinu fup vtbis muru ccductu tapite trucauit j-r Simeonin coluna
f cittejincidit t cojp^ertra muru piecit. dda caput adiu
getes cu puero fepelicnlt inarta mii^.p^.tl.Dies cojp^
qfierut vt i ecefia poneret.-r cotp^pueri Vmib^ fcatete
-r berculanu integrnCvt neccapitl abfeifione p aliq ve/
ffl£darD^q5 (anct^to:- ftigia videret)reperterat
nacen.eps miraailis claruit. Jn cui%afiw celus
laptumlbit vtDiuinsluminana ancum pbotastres
ilpledote tcdcrut.frater ei^gildard^ rotbomagen.ep8
_ Jfuit Tambo vno Die nattvterini-r pontifices aeati.
^onmcdmna antbioccn^cjc vtcro matris elect^Dt quo mira referunf
3^ vtimo cgii vita monaftica inde vt ferunt in puteo pnuato aqua babi-'
tans.^: andem.anmg quadraginta in ftne vite Int fuE wUjmna ftetit..
jSejcmmsi mundi
aftnomundi.MsT anno?:ptVj54*. . . , ^
Ciflacttts papa a^noie pnm^^tpatrta roman^tpatre lobanc vura wjpoft
waWBpottfcjcftift.bict/iinin«laspcntuIfe Twrbattotwb oifrogo-
daos muccdim tn txi tto bcfer&.coftitutt_vt bcrrtia’ z fcifmatia cobcri^
I fafiifafS fnfnh^tlrt hlicer£tl£^.'tclcnctef
vrc;^ ad fanctn petra cdcbtat. vtbecg a gotbis hcwatat quoad rwri pot tnKau
rat.vnaverocupclastoiuliituitvtvUuQ ^btttone velp^ adqfuisiacras
ojdines admittaf .Cande vndcamo lui: potttot anno m^e
iio X viselimo motif .t in bafiUca pcttt fcpelif tvbi ej: facrts otdinib bis nie
fc ccccmbn' babtrts.pfbtos ict: piacqtws. Tl * epos verd^ quadraginta
crealfet.^aeat tuni fedes mcnfib^trtbus bicb^ fcjc "t vigintt.
gjnno mundi, jyd 5 . *.
X©bannc8 tcra^papa natione ro. patre anaftafio ^iilluto genere ‘d
Ihni tpibus fuittqut toftnianofucccmt.vir quide ptudetifrim^mitifCB bie
pdtifer X fanctoB cimiteria reftituit. x t^bi' ac pbilippt eccfiam a vigilio W;
niy tiiftimuLanter iraCQ di tv femaleooinare
tnoataprtciuictnaiititiwiiwiHoifv ~
tur.idcK ad fopbia fcnpfifrencc ncapolt ad vtbem bueit; vbi baud ^ multo
poft narfes motif tcui^cotpus loculis impofitu ranllantinopollm nef^. 5o
vmis S5 potifta tpib^ armeni jcpt rcocpc.2lfei>lt38 clad^ tum palp
cftiirapentib^^mnciabarbanstqiiasqu^de repeftate
vtfa T iancc sicCzs in celo apparetes vt pthiflufw eft* ccfticgbic gwbartona ac
m» iwianu uwvuwiuv*iin.ivvi^vn,vni»v'+v'*^.*^/*»-^ - r-
des CIUS mottemenfibuscecembiebus tribus,
Snnomundi.j775. Snnoypi.j74. ,
Benedictus ptimiis papatpatria romanus pasc bonifaaottyberi) temn
di tptbus fuit, vir fanc optim^t tanto bonote bignus qui italic x piefa
tim rome labot ate fame vna cu tyberio augufto fubucnit. mino cp cgTqjto fru
mento a feuiflima fame libcrauit vtbem ipfam inedia pene cofumptas. jnter
uenientib^ benediert pontificis ptccib^ quej tvbcrius miraimmodu .Uile^t x
obferuauit. veru paulopoft(vt quida fcnbunOfolicitudine x bolote que iit ca
lamitatibus vtbis rome x jauincie italic conceperat monf . quarto ponnlftca#
tus fui anno mcnfc vno x biebus octo x viginu.^acat mm fedes menubus
buobus X biebus bcccm.^n cuius tumba fic fcnptum tradunt,
d^agnis tuis monumenta pater benedicte relinquis .
^irtutu titulus obccusatcB bolo:. ^ .
Snnomundi.5785. Snnotpi.y84‘ .
D0agius fccudusipatria roman^t patre vingcldo a tybmo ad imgatoje
mauriciutybertf gencru guenit. bic in inflit ptinci^is ca pontifepcreaF
fit.£u ejetra obfeflam ab bofte v:bem mitti quifpiam no poifet . iful enim W5
a clero in cligedo ponttficc actum crattnifi cius electione iSipcrato: apptobaf
fet.d&iflru8 itacB conllantinopolim ad placandu intgatote ©:cgo:i^ iwna
cbus biaconus vir optimus ateg boctiffimus vbi ex fcntetia pontttos bia
peregiflettnequaeg ocio x ingenio fuo abufus. t libtos mo:alm in iob copo-'
fuit.£t cuticium cofltantinopolitanc v:bis cpm ita pnte at^ulw bifputatio-'
Itibus couicitt vt omnia que in lib:o fuo tv rdurreaione coferipreratt retracta
recoactu8fit.®iccbatcmco:pu8noftrumjnillarefiirrecttoniSglo:iavcnt0
aerecg iitbttlius fiiturn. ob eam rem tangi no poflet quod cotra illud tominien
eftpalpate-rvideteqzfpus carne -r offa ndbabcttqueadmodo me Videt! baf
bere. -pelagius aut vbi gregotiu rogatujtopuli romani ad v:bem reuocaffrt
X bomu paterna in )cenodocbion paupera fenu redegiffet . x bafili^a laurentq
Cincilmnoiuij
pontificum
f^elagmo
oDannes
li^enedictua
f^clagiuo
eft aut t ecefia bti petri <n vuticano.^acat tus fedes mefib^fejtbies octo i.w:.
^ejrtactasinmdi cxLvii
ftuefflinoj l e publicam apud coftanttnopolimrcgeodam ^ITlpCr^/
etiufccpi^ Jufttntano pjiticipe vita bcccdetc. (Si i nulla re fimilis fuit, vir i
opuaricia bedit rapa^tvo^atc^boimpteptotbit^e.fenato^fpoliatot.Cut,^^"”*; . p . „ . -
tata fuit cupiditati rabies, vt arebas iubcret ferreas fieri, ^u tju^ ea q rapie// vt lumot
bat auri^taleta cdgregaret. ©ue etia ferut i berefim pelagiana belapfuj. Ifeic
cu a tuuls ^re cotdis aucrteret.iufto bei iuditto amifTo rots itellecra . ames
effectus e.lfeic ettd tybmu adfciuit.d ei pallacid vf fingulas .puincias guber
naret.boiem iuftu "T frenun.^jro? qj ci^ fopbia impia vfc^ ab tyberq fecudt
tga gubcmauit.iSur etia tmptudetia regna ytalicd a pftattnopolitano iugo
E longobardos ablatu e. Jigif cd iuftin^.):t.anis regnaflet amentia qua tcur
ivrat.tande cu vita ftntuit. ferut bde vrbe in biftria regione ytalica pdidifTc.
et et: fuo noie ea Juftinopoltm appellaflc.i0ua dde in loco muninflimo .p#
pter barbaroi^ inoirfiones pftituit.vt populi ab eifde agitati ibidem tueref.
?berius Cdftantinus mottuo inilino romano^ regu fumpfit imperiu.
Ifeuc vt ia5 bipm^ iuftino adbuc cefare cn palacid regeret, -t cu g adopti
one in filiu t regni berede fufceperat.ac mento certe CU5 in boie ea otnameta
cflent. que in optimo pjincipe retjrutur clemecia.iufticia.pietas.religto.fapi
rit pecunia fifco nro.tantd vt pauges elemofina accipiat aut captiui redimaf
lfe>oc e magnus tbefaurus. ©eambulas 'po g palatia vidit in pauimento bo
nius tabula marmotea.in q erat crup bnica fculpta.iSt ait.'£ruce bni q ffote
uram "t pectota munire bebem^. iSa fub pedibus coculcam^. iSt bicto citius
iulfit eandej tabula auferri melioncg loco ateg boneftiote reponi. Iboft 15 <»o
vna.attB altera inuenta eft. Sub q tanta vim auri t argenti reperit. qnta bo//
mis bnficietia requirebat.£ui^ ddem magna gte paugibus crogauit. ferut
etia naifetis tbefauros ad eu ex ytalia belatos fittfle.i0utbus pnans ad ma '
gntficenttam a libcralitatemvfus eft.iSt ne quid ad integra eius felicitate bceflct.e)cercitus que in perfas
miferat. vtetoj rediens tanta p:edam ad elepbanus.ia/*auent.qnttim vllus vnq; antea, l^oc requirebat
eius merita erga genus bumanuj.Ifeec religio in beum faluatojem noftru.bocpoftremo eius beneficen//
tia erga populu romanu.queaarmis quoad fieri potuit tutatus eft.'£yberius igitur £onftantinus poli
q5 imperium feptem referat annis.fentiens fibi biem nioms imminere, vna cum confilio fopbie augullc
ilbauricium genere capadocej virum ftrennuu ad imperium elegit.otnatamcB fuam filiam regalibus o:^
namenns. tradidit et bicens.Sit tibi imperium meu cu bac puella concelTuni.vtere eo fclir.memoj femg
vt equitate t lullicia belecteris.lfeiec poftqjlbtnt be bac luce ad eteruam patriam migrauit.ilfeagnu luctu
ppfis be fua mojte relinques fuit ei fumme bonitatis i elemofinis in indicio iull^.^n vindicado
cauttflim^.nullu befpicies g oes in bona volutate complectens.oes blliges.ipecB bilectus ab omnibus.
E!@ngobardi quibus nutnta barbe longitudo patris ydeomate bedit nome a Scandinauia germa"
nie infula occeaui otiginem babuere. iSi^quaptofecti SionetCbatonem habuerunt buces.Jiifcg
fato functis. Sgelmudum iibi regem impofitit.£o(^ a populis quos bicut bulgaros billri accolis interi
fecto lamuflto fubrogatus cll.^ui agelmundi nece vlclfci cupiens in bulgaros arma mouit.eofc® mart^
ma affliptcladc.be ottu buius lamuiffi' refert Tbaulus ^ meretnr queday vno partu feptem edidit filios
quos cum in pifeinam enecandos pjoicciflet.;agelmundus rex videns paruulos erotruit facinus, balla
qj manu gellabat eos voluere cepit, vniis eje eis tniecta mauu ballam comptebendit rei; niifcncojdia mo
tiis illi magna ptenucians c pifeina abducandum abdupt. que eotu lingua lama bicitur lanuftum nomtJi
nauit.qui cum adoleuiflet llrcnnuus in omnibus adolefces cuafit.£t poli eum quadraginta annis regna
Hit.quo befuncto rcrcius reje letbu eft fufFectus.iQui cum anis quadraginta regnaflet jfelldoocb filiu fi#
bi inilituit fucccflojem.£t poli aim quintus ^odootb loimobardonij regno ptefcctus eft. £ut fucceflit
£laffo. 5nde fubrogat^ e in feprtmuj regem filius tbato. ^ut ptofltgatis bcrults paulopoft interfectus
eft.^ctauus regum ^nacbo.^Saltaritb filium babiiit fucceflbtem.Jboft quem becimus "t non nonus .p
ut fcripfif gitgifbertus longobardotum rej: fuit andoin a quo ptimu ea gens in pannoniam traducta fu#
it.lboftqs anis buo be quadraginta iRugilandam ptouinciam babitauerat. Jn pannonia autem fub ipo
andoino ptimu x poftea fb Slboino ci^ filio, ^ui vndccimus re;i: fuit annis quadragintabuobus logo
bardi b3bltauere.bignttatc aucti -r mapmo potentatit.Hongobardojum autem in ytaliam ingreflum fu
ifle cdperimus benedicti pape pontificatus initto. £t iuftino minotc anna iam terciudccimu apud £olla
Pnopolim imgantc.f eccrunt iter longobardi g patente pottam que ab ipo conditi otbis initio relicta fu/y
iflc videmr barbaris ad ytalic imiafione.^ccedentes nancBpannonia g notteu q ptius bauaria.nunc ea
in parte bicitur auftria Euencrc.tibumcam que tuc ficut t nuc bictus eft .puincia fojiiulif .©ppido® fo#
roiulio cu ipfaCcui bat nomen), pwintid g incolaru bedifoey potiti ad plane flnniw confedernnt.
JBemctasmuncJi
/'Tlbciiimg vn<JedtiW8 longobardoi? rcje^que pmifTum e cu om^
' Slboimi8 W 0_buscopt|8'poft^simtitm(JiJS£pHia9rcgc>ccaiJiffet.^gepid38vfcB od
mtcmrtdcin adeuifeig paniioma m ytaliaad cdp^eiida8fedc8 vbcnojes cg
m paunianta occiipauer-at.Utten8 x nacq8 ©btciaipcraa itacB narfctis
inonins alboimte ytalia per fyrmm tnsremi8.ci)in omibu8 longobardis tam
vins muli:cribii8.adtucti8 etiam fibt.xjc.fanonu milibu8. m ipis v?:onb^ ac
Uberis armrtfe qc^. P fo? Uilil ytalidintrauit.cu e;cercitu Icctifrimci.pnmo om
veiKCi ioccupat.iiidein fnbaia ingreflits mcdiolanu vi capit ac birtpit.papiam
' trienmo obfeflam in ptatem fitam tande redegit, feac ant vtctotta let^.veronaj
fe cotiilit.qua regm tocius fede coftitiierat . igrat tfic tercm8 et bimidms
ab iiigreiTu loiigobardo? iti ytalia annus qiio in tge albotnns omni pene ctbru
ria -r ariimno ac cifalptne gallie partib^ a bononia paptam vk® oibii^ctccpto
(grei- tllo)potitu8 vel vrblbu8 vf oppjdis.verona igitiir re contulit. Jji qm yp
be vtcte t)iuttiaf® x omne regia fuppellectilem babebat. iKebtt8 ante vt erant
tOc in ea gente letifri'mi8. ludo8 celebtaiut. & qd onua apud eam barbane^uperabat ludo!? leticiecg gei
iterc coiuuiis ebtietatibufq; e indultum. ;S>ibcbatq; ret ea patbera qua et^ (©unintudi gepida^z a fe in pal
uonia mtciiecti craneo lamintbus circudato aureis parauine. i£t cu5 immoderatius bauliik^bilanoj ac
Tone amens reditusumfit iRoflniude vtoti e regione bifcubenti patberam mero plenam. j)pe alta Inda
lintens voce vt cu pfe gunimudo bibes leta eet. i©ue vfot adeo alte ifedit pectort mimens^t et ea bota
ftatuerit priu cranei ludibiiu vin iteritu vindicare .^gitiB tata rem matimc tn buc moduj* B^elmecbilis
erat longobardus x nobilis x in armis ferot-qui adolefcentia flotens.-t cotpote tamouliimus.puclla &e
peribat.rorimttde obrequio infiftentem.iQd m no ignotaret regina effecit, vt puella qo ardenter cupiebat
fefc llli in concubitum pcrmitteret.(£um poftea adolcfcentemjats artibus ad lafcinientiS animu in fenteni
tiam trabcndum vt rata erat efftcaciflimis peUectunnTRorimuda iti regis caput armare teptauit.Cui^ po|
fleaconfuctudinerofimudaqiudem&electabaf.queqjinaibiculafecreto&ucens.wopolita legnupeal#
bomuobtrucare compulit.Heit cu aduerfantibus longobard^tS.Oe fpe regni' tecidiflcnt. Smbo ad longt
nu qui tum rauenne ptecrat confugere, tlec itamulto poli feipos inuicem veneno petentes biem e^atiil
claudunt. togin^etarcb^ytalto
Ef ©nginus grecus ptintus ytalie etarcbus.boc anno poli captam vniuer^
l fam fame y taliam.nouu in ytalia addutit magillratus nome etarcbatus \
ytalie. qiH mterptabaf funumis ytaUe magifl:ratu8.£t rauenne fecontinens nu
CB uitt ad vrbeni romam. vel qualis cfTet infpiciendam.'5n admimllratione f o
ytahe x vrbiu que tn uillint impatotiS partibus cum roma x rauenna buraue-'
raijt.feutpjiniusrcruauitmoJcm.vtnonptouincicautregiOni' ptcefljpjefcs
flue qiufplam magillratustfed fingule vrbes Ungula oppida a Ungulis ciiftodi
rcntur.rcgereturcBmaglilratib^.quos appcHaiut buces.parcm itacg faciens vt
bem roma alus ytalfe vel vrbibus veloppidiS.bac vna in re illa bonotaiut.qd
impoUtum tuc magiftratum pteUdem appellaint.fed qui fuccefleriit Utut appel
lati buces: vt pollea per multos annos Uc romanus appellaretur bueatus.lkut
ifarmenUs fpoletanufcB ell bictus.necB poli baUliiim qui cum lltarfete conUil
fmt. vel confulcs roma babmt vel fenatum legitime coactunnfed a buce greculo bomine.quem etarcbus
£t rauenna mittebat res romana per multa tempota admtnlftrata e-SHifauit quippe bte magiftratus fer^
lue centum x viginti quatuot anmS.£ocB befuncto fmaragdus fuffectus fuit,
ieander eptfeopus T"!* £ander tolletanusCvel vt quibam volut)bifpalenUS epus.Wf plane fa«
Xr^ ctus X boctrina pjecipuus.Jn quo eloquentia x boetnna pari lance certa
bant.!Cinu8 pdicatione eeemplocB t induUrla tota velegotbo!? gens p iRecare
dumeotu regem ab arriana tmpietatecdueifa e.il&ulta em c6poUHt.tum cd
fitmatione nollri bogmatiSttum ad cofutattonem amane pfidie.qua(tancR te;
tarima labenO^andali et apbrica tn bifpania a belifano pulU 0etuler3t.li>u^
ic aut inUgm viro beatus (©regonus papa adbuc monacbtts motaliu Uioum»
' llbtos fcrtpfit.£uiufi:B vita multis UgniS x miracuUS in fine clamit. Jdo inter
) fanctos relatus cuius feftu.s.kaf.ilfearci} celchtuf.
~T ©annes £limona feu elenioUnanus latine aletandrinc vrbfs epifcopHS.
U per Ijoc tempus otientalem eccleUam quoad fiei t potuit in Ude continuit
^ legendo.bifputando.fcrtbenbo.monendo* bocendo; licet multos abuerfanos
\ babuent figna qiiocgmagna.ncc no elcmoUnas plurimas x alia pietatis ope/y
ra faciendo' Onus celebtem x admiranda leonci^ qdam neapoleos cipnO^ infule epus vt tn vitafpatn)5
i?itoziam piilcemmam fcripUt.
^ £tum tum bemti ce note ytalico putalfem tn tanta rei? pturbationcintfi fanctifftmt vtn' piturediuin'
feCtcie fuccurriflcnt.-(bjeerat eccieaqieienft pauPpriarcba vtr fctitafl fama sfptcu^ 58vrbis agleie pa»
b an nouo paruq? valido muro cinae muttiont biftlfus.cu clao fetou reltquqs x oi facra fuppdlcctilemt
guit gdu.perat cc tarulfine ecete felip eps rauena onud^ vtr vt ea tepellate boct^t cu vita inteqcr is Idgc
bardos adelTe itelliges ad albotnu tre ptedit tarutftnis vt nowerat iratum falwtcm t bono? eccie fy? cpK
imiattonem tmpetrautt?
^ BemctasmwJi JFolmm cxLviii
fojwuatuscpifcopits "pJ 0JtMHatuScpu0tudcrtini(8 (vtartgrcgo. iit t^crmattascpua
j JLlpJimottploGcizu)tnefFugadisfpintibu8ttrt
vtfti)ti8 grana ppllebatita vt non mm$ ab
bbfeflis co?pozibu8 kgione8 trnionijs pelleret. i£t
cu multo8|bofe8 Uberaret igtta eqim auufdani mili
tts m rabiem 'l>fii5 ; vt cnct08 bilamarenfacto ligno
emas ad manfuetudines reduianemdas: quoeg ceco
lumen reftitint. lEt nue e£>:pu8 au8 m ciiutate tuder
tina sxmottiacos abfoluere.egro8 curare quotiens
ex fide penmr vt vmens eonfueuerat traditur.
E©ttunat^ alter vir lingularis litteraturc r elo
quentte gallos ad miciotem ailtti redegit fcn/|
ptiS t cxemplo.Sd rigibcrtum em eo? regem libcl
luni a gubernando regno pfcriprit. ac beati dbani
ni vitam eleganter eompoluit.
>7^£rmanu epifcopum panficnfem.funt qui fen'
vl# bant virum quidem fanctiflimn boc tempote
fiiiirc.qul francie reges femg in officio cbtiniut. &
adeo quidem tvt inter fe certata religionc.pictate.g
tta.bumanitatc fit.imi em in (germano cernebant,
qd ipfl no intimefttM valrt boni paftotis ccepla.
Smpfon bolcnfis epifeopus.mira clanut fan
-JC^ctitatc.ineiuscofecrationecolubacclit^cmif^
fa fug caput ledit quoufcB epus ojdinatus fuit .Sti
us quocB blfetpulus frblnus poli fua fata claruit,
dfeandus cpifcopus Craicctenfis in vafeoma^
epiicopuSj^ ^::2lRcgo:in8 turoncnfisarcbicpifcopus octauo
V^fullini anno otdinatus in omibus cUirus ba-
) benir.f uit aute aluernic regionis indigena. £»ci.cc
cim beinde amS in epatu etcgerat.£u gregon^ ma
gn^ in fede aphea fbrogat^ e. ©btjt tande.cv.kaf.
ccccmbns.lPnc fcnprit biftona regu fiaco?.dlbira^
cula qe^ beati rnamnl poli obitu ei^ in llbziS qtuot.
-rf^SdcgudiS regia fiacic tvregioctburingie ex
-ITiberegariootta.polltcuictajpriamregafpda
abducif .£a i fotteloibarij regi i vao^ (grCgonus nugnus oactot
madefc5 bucta ad nutneda cullodita.i#
de i fuccefiibe nupfit ten eno pncipi. nb
tn fegabaf a celclli mira pollea peregit
pietatis oga-ea medard^ pollremo nouionij' mutata velle On o cb
fccuil.pojro mballeriu pictamS coogante cei’ gfa mballeri^ ot-
dinatbejlotbarijreglpllrutiil.vbtimftitudine magabbatiflai oi
abftinetia r miracuc vltat.morfi^ ci^ gfiofa.fuit.er trafitus recoli
turydibiisauguftt.
iRcgoji^magn^Cob eius fanctitate.ac fapfcnnc pcipue mo-^
raliS fubUmttatate)appcllatu8Vt pene in ea ornes boctotes
ejcceflcnt.^s ex fenatona mrpe ottus.patrcm babuiligotdianu
matrem filuiamnobiliflimos romanos^Stcum fumma pbtlofo-'
pbie apice in ftta adolefcentta attigiflet.Sc rerum t biuitiaru co-
pia abundaret, ea omia befcruit t religionis llata pdcgit. variis
tn fecnlt curis ac negoajs impedltus.Cade patre otbatus fex mo
nallcna in ficilia cb(lrup(t.Sepamu intra menta vrbis fb bonote
fanettandree apolloU ^tjs fabtlcauit.5n mw relictis feneis au
ro gemifc^t vili monamco babitu tegebaf . tui^ gfectio in p:olo# E
go bialogi ems ofteditur. tanta ant in abllinentia corpus afflijrit. vt infirmato llomacbo vi? fubfilla' eva'/
Icrct. vt fepenumero fincopf laboJaret,d^nacbus igitur rontanus. ob probitate 'X fanctitatcm mafimo
in peio babints fuit.^ui'? multa tum cbftanttnopoU.tn(5 rome pro trpiana religiOnc ad multon crudita
one edidit oga.d&oraUu i libros bidlogo? pallorali«.5te rcgid? fug iCjecbielet omelias tc.
0
fummo
rumpontificum
(0rego2ui8p:imi)8
^e]cmcmsmuc>i
amioiinmdi.:^7p5.anii8]t:piJp4* ,
iRc(to:m8 masnus papa.eius noimins pnniuSiPatria romanus pater
ig>o:dian<>. viro fenatozio; vno oim pfeofii murtus ctia pottfet: creatur.
Snno Oiu-rc.&.ac.trvrt) . Js autcuniprincipirt pfcnfus «qiurcrctiir.nucios
eu littmrt mifoat.^ui maurtcrti obfecrarcitttue paterer dectione clen “r Pprt
Toinam ea m re valere, intercepte Hmt littere a pzofecto vrbis ac Pifcei pte fcri^
ptciSi alie.i0utbu8 rogabatur vt quem populus ac clerus in pontificem Icgil
fet eundem iniEato? confirmaret.quo nibil ei niioari loradius ac gratius po j
tuit.cum fircum familiariter bum conftantinopolierat^regonusvuinet.fi'/
ilumcB ctu8 fonte baptifmatis leualfet.TRcmittit rtacB tll5>auridus nucios qui
iSregonrt pftrmarenttcogerentqj pontiffcatus gubernacula fufctpere. ^8 ita
eg non ribiipi.g vtllrtatiboimcgac bonon biuino pfulens.quem certe ob re^
Ugionem -t pietatej rdms omibus femper ante tulerat. fptetis opibus .poit-
babitis voluptatibus atqs omi ambitione x potentia. gubernaeulareipubU'^
ce )cpiancfuicipiens*it3 vi,nt.vtvfcgad tepota noftra,ncmime ex fueceflotib
parem babueritmc bum fuperlojcm vel fanctitate vrte vel biligentia in rebus
agendiS.vclboctrina-rrcriptisjboctotctiabumilim^pnniusoim pontiflcu
fe ferim feruoi? cet rcripfrt.ac omnis inftitutio ecclefiaftici officti veteris pfer-
tim ab eo cft tnuenta z apptobata.SupplicationefcB maiotes jptcr| peji® fe
dandam ac ftationes tnftituit.£irom3ti8 quocg qbufcuqj rebus potuit bafilt
ci8 romanis tedteataqj gotbop ecclcfia que in fiibura cft agatbc.martynS no
mine.paterna.bomu in cliuo fcaurl pofitam non longe a circo mairlmoin mo^
naftcriu redegit. 0UO in loco z bofpites ptinuo accipiebat.£t paupes vndi//
qj conflucntcs|cibo z potu tn vita retinebat^ir eme omi laude bi^tus.Ca'/
dem confirmata omi ratione ecclefia bei.Snno.]nij.mcnfi8.vi.bie.;e* pontifi
tatus fiu monturi'lb’boce'&o inipcratonS ano fecundo.fepcliturqj collacrima#
tibus omibus in bafilica petri ante fecretariu, cniarto ydus marcif.i^iusto in
morte menfibus quinqj. biebus vnde viginti.fedes romana tum vacat.
SSbinianus jaapa cui^ patria ignotaf ac mento quidem i^regono fucceP
fittbomo cm obfcuro loco natus.obfcurtotis motibus rebus geftis ©re
gotij virltanctiftimiaduerfatus cft. illam cum fuo pontificatu famelabotarc
tur.lnftaren^j paupes.vt pietate (Sregottj clcmounts inutaref tml aliud re;
fpondcbat.(g ©regotiu populare fama aucupante patrimonm eccie largirto//
mbiis biflipafle.Tbaulultt etia? abfuit q> libti eius cdburercnf.^deo in (Sire//
gotm ira -riniudia etrarferat bomo m aliuolus . Ifeic tn ftatuit vt bote in ecclc#
ti)8 bidinguei ent offici) gratia.iEr accenfe lampades ptinuo retinerentur., po
tiflimu 'PO in ecclefia beati '^ctn. St cu annu vnum.mcnfes quinqy.bies.i):.
in pontificatu fediflet motiturifunufqj eius a fancto ^oanne per pottam afina
Tia "T pontem niiluiu in bafilicaj pctri otfertur. ^acat fedes ei^ motte.menfc8
je).bic8 fetr-rviginti.
©nifacius terems p3pa.p3tria romanus. ^ir faceidotio btgn^ a pbo//
"l^ca imperatotcobtinurt.magna tamen content!one.|vt fedes beati petrt
apoftoli.que caput eft onmid ecclefiarum ita z biceretur z baberef ab omib^.
sQuem quidem locum ecclefia conftantinopolitana fibi vendicare|conabatur.
faucntibus intcrdn malis pncipibus.dbcrito ein fedes romana ceteris 'anfer
tur.igi^ itegritate z pftatia cucte berefes pfutate funt z cjcplofe. inde ^nodo
babita plura mftitiiit. Sanbem eius vita z becreta eiaincta funt pontificatus
fui meiife.i);.Sepultii8 eft aut tn baftltca petri: vacat tu fedes menfe vno.bief
busfet: Snnomundi.58i5.Snnot:pi.di4.
©ntfacius quartus papa natione ftbanus.patria valenenfiS.patre 5b
'4iPanne medico.lfeic tcmpluy fancte mane rotude quod veteres pantbeon
^lua cybeli z omibus bqs cdmune effct.a pboca imperatote obnnuit: cofe#
cramtqs qrto ydus tlP>aiii. in bonote beate mane 'PgimS omniuq j martyrum
^lectis ptius gentiu fimulacns.luftratoqj templo vnde poftea virgo ad mar
tyres appellata eft. 0UO facto etiam bomu paternam inmonaftenu redegit: ’
fundofqs fuos monafteno afcrlbrt l monaebotum vfum.s©ulbu8 z ptedican
di ac abfolitendi poteftatem triburt.^crii non ita multum poft*biem etrtremu obicns.Sejeto pontiticar
fui anno menfe octauo.btc,tat).0uo quidem tempote.pcftc fame z inudatione aquaru labotat» fftt
pelitur in.bafilica petn. vacat tum fedes e^^smo«emenflb^ vtj.Oieb^ ijnqj z vigUrti;
;©onifactu 8 quartus
•• V
45exta cm mundi cxLix
Bato gallo;? -e germaHoE mag^rerSfi i/Xi
mtmmwMs
rottiano Ouce longobardts in omma wicta olanfi» i • -<-« fetEarcbo
tentus longobardosadbojtaf.vtromanosUojiritSSSlH^^
cifalpina ronia magnis illatis calamitattb^ ‘«tcgruS obfSJf
pot,udcviblsmediolanurcdilt.atmauric,u8nofpomc?g
tmctus.cu (©rcgojio imtins agere cepit: fiiit tii vtilis rcioiihhr^
tra boftes btmicans victotiam obtinuit.(feuni & d aiiares 3DDdhif/%^
tute auicti funt.5ntertm 'l-o milites ftipendds^is tefiaulftf ^hL'k\-
(anctu -(betm iRome vlrfan^
In qua «fnUa cpifcopoaim
SSe fvnoftv^ ‘ videbatur, ^n ea
creto
dittu ?Sra^? I
VtmilFblga^
^ S^tatultetia vteps fciiiel
Srt Mtur f 4 tn bafiUca
^^ynodii qj bittt poftea bomfaci^papa.itf cuo
tnftltiut SemL ef.;f t'iu m ti
^ertaerasi ntanoi
TSf £rattudajqticnd3irii3sinecnictfiWteilotMttfltjril1cB batga
XJ. a qtw tUico ungms copiofus efflu^at.qiio tudeus macula con^
emittetite pitcitcrut* qn*? comperto Uideu lapidib ite obruerat.
Snta mundatio aqua!?.aimo fex^to d&aurtcif tlupatoae fuit vt
VJlnoe Otluuiu renouatu crederef .fuifto Piluuiu in finibue vene
tiarit 7 Ugune feu ceteriO regiomb^ ytalie.®eftructa funt itinera P(f
fipate vie. facte funt lacune poflefliones feu vflla^ boimcB pariter et
antmatiu magnuo interitus. Canta tunc atbefis fluuius excreuit. vt
circa bafitica jenoms martyns.q cx:tra veronenfisvrbis muros fita
e vfcg ad fupiotes feneftras aque ptmsercnt.^facta e autem bec inu^
dattofextodectmo kalendasnouembns. Sed t tante cbojufcatio^
nes T tonitrua fuerat. qnte fi eri vix eftiiio tpe folent. 5» tantu tuc flii
mus tf berts excreuit. vt aque ei^ fiip muros vrbts tnfluerft.£t ma#
Ximas tn ea regiones occuparet.Caf e alueu elufde flumis.cu mul^
ta ferpentii multitudlne.&raco etta magne mlrecB magnitudinis per
vrbe tranflens vfcg ad mare cefcendlt.Subfeaita e ftatim bac tlmin
, datloue graulflima peftllentia. qua ingulnana appeUant.iauc tan-
r~^ te ppftim ftragl ixftinatut.vt a in extlmablll multitudine viX pauci
remanerent. ■^zlmucB p^elagiu papa Bcullt oono^aftoje Interito,
fefe B ppfum extcndlt.5n bac trlbulanone beattmm^ gregonus pa
pa electus e d Oum fmnfoame letanla fleri oadlnaflet.® m^ p fpaao
Ou bl beu pearenf .©ctuaglnta ex eis fublto ad terra comientes fpf
ritu exalarunt.Septifojmls aut letanla blcta e.qj ofitlsvrbis popu
Ius a beato gregono In fepte ptibus tvpcaturus Onm bluifus e. jn
pnmo nacB cboio fuit omls clerus.^n laudo otites abbates cn m*
nacbls fuls.^n terclo ornes abbatine cu cogregatlonlbus fuls.^n
quarto ornes Infantes.^n dnto otites laia.5n fexto vnltierfe vidue
5n feptlmo otties mulieres conlugate.
^Tvjlflt bac tepeftate Pluus gregon^ magnus augullinffmellmm
loanne.cuni® bis moebos qfda .pb atlflime vite, qm momd
7 pdlcatlonlb^ fidei nre cogma Sngll nt pmu integre recepert. auguftln^ ei i mellt^optlml monacbl i an»
glotu epl atq? apfl i pclo babltl ceo auxiliate .-r monitis 7 efFlcaclfllmls exbotta Sngufti^T mellt^mocbl
tlonlb^tota illa ifula ad fide xpi tade pduxe. ibldecB tumti fenlo pfectt it fine mag
fetitatj opinione In bito dcuere.-r cu feti fu_crit.eo);z fefta feptio kaf.lultj celebras
Cunica InconfutiUs ^nlca mcofutills biti nrl idii xpl a.b.igie maria
V^pfecta.qfoate vnlmilltu obtigerat. blstBlb^^noj
.pcul ab;bieifm apud vrbe Zapbat in arcba marmoaea
eo loci rffioflta.ab epls iSregoalo antbtOceno. tboma^
<g blerofollmltano. ac lOanne pftantlnopolltano mco?|
, . ferudbanctu
nica poft captoex vrbls pftatmopolltanc m man** tbur,
cotum ccucnllfc. I
TFv £rmigildus dda vtfigotbo];t r^ btlpanlat? 7 vP
flgotbo;: regis filius.per Id temp^ a patre lentis
, ^ - — , — , Ti.? ,-ll^S^i*’^^'^^''^‘tuditur.tpaulopoft iniqulfilmc
mterficif.eo ip leandri blfpakfls epl vlri fanctiffimi pdtcatonlb^ ab amana Im
pictatc{ad vera catbolicaig fide puerfus fuiiret.ilia' cu leander tpe bermiglldum
eouerftnet.'t ipm ptlwUcu beclaraffa.pf ira comot** leandru pontifice niultls P
Luu rc0etdftituct)8 cjtboltcu x vc^ ;i:pt4tiu cfRcipiocuraiiit*.
©afolus abbas
Slndolpb^ plblter redufus i fracta
€utbonicus btltonlcns
Slmilianus abbas
wungalotus plblter
©angenc** eps cameracen.
f urfrus fili’ reg! ybernle
Cotpns.b.ftepbanl jttbomartyrl roma trani
Ibbara virgo nobilis fuit
" walbertus fitltibifctpulns.s.colubanf
1 ©elcola bifcipuliis.s.colabanl
Cdbert^ eps colottlen.fctitate claret
Jl :©auo B.s.amadu ex pdonc puerfus
^ /j vitafolitarialnartifrimajjnia
Bagens ceteri fctitatls ejcepla pbuit.
Sexta etasmudi JFolmnt cL
Svtbaris jQf 'fi^tbarig flamus longobardoiu longobardi' Kcem annte fin^
S-JL rege ftctiflent ab eifdecreat^roc.rcgurtaufusfepte. ll^tcbiwbonisresl
fiU*' ftut.que logobardi flautu cogrninauemt.^ Ij adoldcens rC): iDltmatus rm
«nt*multl tn editi facmottb^ laudes ingentes .pmeniit.-r eas ob res oes logo//
bardo^t buces biniidia pecunia;: fuaru gtc ei obtulere. Ifeic pbara opptdu non
ignobile tn abduc flumfe ripis condidit, ac :^:i)teUn cluttatej in niar gine padi
pofitam obfedlt ■t cebcll3uit.3c tande folo cquaiut.iSua 4dem elatus oictojla
ad ficultim fretu oitiia pqriutt.ac multaslytalie duitates i fua poteftatcs redegit
1 Sij X francon rege cu ingenti multitudine ipfon ateg germanou ceutdt ace;: tm
i lia ftig3uit.5ndecB franciltone romanu bucem ex como ciuttate iCumacinai:® v
^ula.q in lacu lario erat erpulit.i^t igentes tde biititias fuftulit. iSua bltatus p
'^da ftatim tbeudelinda ganbaldi bauaron reglfllia ;cpianifltma bii^t Viotem»
qua ob:em cbllperlc^ fracon rc;i: 4 butc artbarl inimiciflimus erat.tn bauarum furens eum inopinate ag^
greditur.t ejc baiiarta cjpulit.qm relictojregno cu filia tbeudellnda tn ytaliam adgenei; fuglt.co m anno
quo eambiuitvirojcmodunctuseft.
^^Ife»cudelinda longobardo? regina bauaroi: regis filia generofitatc^ fau" Cl^eudcUnda regia
l^gutnis claritate inclita. iQue t fi i pmojdid regni fui ctate iuuenis fo:ma
a rpectabilis ac bluitijs abndans fuerit.monbus tft x caftitate ac religione co'
Ipicua fuit. £ui^ 4dem virtutibus feribut indtatu beatu (Srego:tn'eide b yalo^
gu fuu ce mojibus miftfle.Cui^ lectione pferocem viri fui animu ad religionem
X mitiote cultu redegiflet£rat em matrona ifignisn fidei jcpianc ftudiofiffima
Ifeec quippe pjcter reliqua pietatis qpera.lmonafteriu celeberrimum in bonoic
fancti Cofubani abbatisapud bobiu ciiiitatcm fupbiflimis edlfictjs fua impe^
fa condidit» et plurimos fundos eidem afl'ignauit.£t bafilicam beati ^oannis
bapti(lc.mococcie edificauit. 0,6 oppidum ceceni milib^ palfuuj a mcdiolano
bi(lat.£t eandem ccclcfiam pdijs ac vafis aureis oznauit. 5» qua quidem bafi
Sgtlulpbus rci: lica co:pus fuum fcpcliri ntandauit. £t ex illo ac betneeps ^tcr multeris ei/em
plu longobardi oes ^oannem baptiftam in patronu pzedpuu fufccpcrut»
algilulpbus longobardon rcr poft artbarim rege fug longobarcos regna
uit.annt8.zi.!l&omto nacg artban rege pdicto . £um longobardi ce cle^
ctionc ftituri regis biu bifeotdes fuiflent. £t babita ce nouo rege creando coful
tatione.cu nequirent in alique c6fcntire.£oucncrut vt quemem® tbcudelinda
cjc longobardis bucibus fibi telcgifret maritu.58 i rege ab omibus acctpercf
fuit naeg ingentisvirtutis mulier.£t .pfecto bigna. £ut^ iudiciu tanti facerent
longob3rdt.£a ttaeg litdicio ce fc facto vfaiagilulpbn qui erat tbaurinefiu buj:
virum bcllicofiim adolcfcetia fo:macg flojcnte fibi maritum x longobardic ge^
tis regem apud laumcUu papienftu opptdu ccclarattit, Tbiima to curaqua no
uus fufeepit rej: agilulpbus fuit capuuos redimere.quo8 £bildcpcrtu8 ce trfr
j ' — — dentinis abdujccrat»-: fintul ab ipo rcgepaccm implojare. pac^ nactus ec bij ,
ctbn8'qui antbdri fuerant rebelles punireit minulfrm infulc fancti iuliani bucem p:imu interfici curauit»
W..V.... ei - r a ac in vincit
Ite adTegCTVperducms di.tnde iteru boftes interfici curauit* iRebufeg pacans bcllu cotra romanos fufee
Dit X oppidis circuquacg captis, roma per annn obfedlt *x multas illi clades intulit. Sed x longobardi
qui bencuenti erant inducias viol3riint.Zoto enim qui erat bip: bcncuentanus monaftenum £aginenfc
tnuafiKt abbate monaebifeg cu fingitlisvcftimentte x vnico codice otdinte regulam continente fuga .p//
lapfis facrum id cenobium a barbarie illa fpoliatum.T folotenus bdlructuy ftnt.que celeberrimi monade
rnclades illa finde vtdetur.qua i@rcgo:io tede fanctus pater benedictus futuram pjediqt affirmans vie
aoudeeum potuifle obtinere, vt cjr eo loco fibi anime conccdcrenttir.j&onittis autem qui tunc erat quart^
a beato :©wcdicto abbas cum monaebis cuolatis roma fe contuiti. Sed yotoni paulopod eam comida?
lSSeSaMeptdou7ediUainftgnr8perq.ua^^^^^
tere c^dc longobardi ci:crcitum in patauiu.£rat tunc padua vrbs fine menibus latericio vel lapide cd-
nactis vallis plantifcg tanta modica muit3.a tepoabus atilc per annos arciter fct/aginta. fine menib’ et
frementia ciuiit fiiit.p:imu(g fub £beodozico rege frequentari ac vallo muniri cepit.i@.uare illis in ante
5 1«C centum ad buius ObllOlOnte.tempoja initi ttueuain tumua eju Iiiaiti 14 aiiei muiqj tonitru-'
ct^rant ?d cum cernerent longobardi.vcntos nacti validiozes faculas ignitafqyj fagittas fcozpionibus
imeeerun^£t pamo incendiu ineboauit quopainqua illico co:rtpi^te vrbte pars mat/ima ed cremata, t
Jn^rbe incendio vadauerc. d&ondilitis ciultas cocm cu padua babuit foacm.tndc agilulfus ticinu cft
reu^us.Candem per interceflionem rcligioflflime regine omiflisydolis ipiYidem CU5 longobardis co^
plcf 3'8. ccclcfiadicozum bona reditui t.ac oeinde vita fuucto.adoaldum puerulum filium cuj tbeudoUnda
matre f^effotem reliquit.
jBertaems mundi
0€«f<Jedit pap3*p«a vomanue.pre ftcpbano fubducono.ponnftcatii oi^/
bii8 fiiflTJgtis adept^.Ifetc cil effct optinmg pater clerus mtruimmodiim
bilejat r awit.ferfit bnc tante fanctitatis fiuflc. vt quendanj obuiu elepbantie
motbo labotantem.ofculo fno lepta ftatim hberauerit . Conllinnt aut ne fili^
pamni puella e facro fonte a patre leuata buce in poflet. ®cu8 aut bc
dit eiu8 ipa ad bcc etiam nottoja fecere x tcrrentotu8. T/cabie8 qda tta adtelc
pbanttam tendens, vt ccfojmitate cognofcl bonnnea no poflent.mo2if pdti/
ftcatns fni anno.itj.bie tcrciO x vigcfimo.acfepeUf in baftUca petri fe;cto yd^
nouemb:i8.(£ui8 mone cpatus tum vacat mefcm vnu. btes. jcvf .
Bifebutus re;c O Jfebutus vifegotbo? ret:, eo tpe iRtcbardi regi
lOfilius regnare ceptt.-r rcgnaiut anni8.5d.ll¥>ic eu
pttmu geniis eflet ;cpianit8 factus ftatim plurimas
bifpante ctuttat^. q ad romanos ccfecerant recepit
iiideos quocB ornes in regno bepbffos grautotib^
fnpplicijs ad xpi ftdeni compuliflc. rogatu(vt aiut)
beraclt) qui tn fatis babuerat fibt cauendu a circucl//
fiS elTe.Cu tn poftea baudlfatis fati neceflitatem cir
\cufpicie8 a farraceniS circucifione obferuatfbus op
I ptelTus ftt. Cande cu eflet ftrenuus vir ornes bifpa
cniaruiciuitatcs romaniS abftulit. at tum temuCon
‘ftatlnopolitani tnipatozcsibifpania impare «xfiert
-rfj^^ntfactus t5ntu8papa.nationecapanu8. pfe Joanne ponnficatu inijt
Al^eo tpe quo eleutbcrius patricius roma ab beraclto miffus vindicata lo//
annis 6i:arcblmojte.fcmctipm regem ytalie crcan^tr certe fingularis btint a
nitatis X ckmetic mag in oes benignitate x gra vtens.nullu gen^oftict)(qb bo
nu paftoie tccereOptermiflt d cu eflet boct^.nc qiu ad eccias pftigcrent indevi
retraberenf .ne ve acboliti reliquias martyriis attractarcnt. qb eit pfbttcrl aut
fubdiaconiofficiu.d&andauit itent vt quoitis tn loco facrtlcgi anatbematillw
rcnf .^tuc teftamentu tuflii pjinctpts vbicB valeret. Cinntcriu beati ntcome-^
diS fectt-r cedtcauintn clericos to integre viuentes vnice liberalis x mmifu
cusfuit,fl&ontur aut bonlfacrnsponttflcatus fui anno qnto.ble.ir.tinbafi-
Ilea petri coUacrlmatlb^oib^ fepelif .i£i^ aut in motte blcb^.ls.fedes tu vacat
B ©notius pmuspapa.natlone campanns.pfe petronio blro pfularl.co
tpe pontificatu inijt quo tbcudellnda mottt .blc rebus erterniS aliqua//
tulu qulenis boemna motibus fanctlflimls ornem ptope cleru renoHault.atcg
multas invrbc cccleftasreftitult.igtbafillcam beati '|bcirl tegulis enetS ep
lotie Capitolino fumptiS coopcrultt edem agnetls martyris via lUomentana.
vtcarme In afplde Indlcat.iEdem pancratt) via anrella reftltint.Ccmpla qiio^/
cg anaftafi) ad aquas fallnas.templu quatuotlcotonatotus.atcg alias inultas
edesedtflcault. tlfeotiturautvlrfancttfrimus anno pontificatus fui. i:i). me//
fe.i:(.bie.i;vfi. ac In baflllca pen i fepellf .quarto ydus octobtis. £m& motte
annu vnu.menfes feptcm.bies.lS.redes vacat.
Snnomudl.yeiJ. ^nno;cpi.dZ4.
S€it_erinus ptlm^ papa.patrta roman^. pre tableno In bemottul bonottj'
locu fubrogatustab ycatlo totius ytalle ei:arcbo tn po tlficatu pftrmatur.
vana tucembebaf clerlelcctio.nlflldlmpatotcsauteo!? e^arcblpflrmaflent
^ir flquldcm fingularis pietatis x rellglonls.amatot pauperu.in calamlto^
fos bentgnus.ln ornes miinlficus ac gratlofus. tn reparandis templis fplen
dtdu8.©ut cu In bt)8 fummope verfarcf.pontlflcatus fui anno ptlmo. mefe
fecundo.motituracfepelltur;in baflllca petrl.quarto nonas auguftl. vacat tu
fcdcs.menfes quatitot.bles vndctrigtnta.
^ ©annes quartus papa natione balmata.prc venando pontificatu Innes
eJUftatlm mira pietate vfus e. reliquis ein tbefaurls quos yftci^ apud la
tei anu reliquerat capnuos ornes quos pottiltt ^bftos x balmatas a captlul#
tate redemit. Ipic pontificatu fufcepto.ftanm mandault fl qius res eccleflc ali
quatemcrltatelnuadcrcptcfumeret.adquadruplurcftltuerecogcrctur «Suo
qiiocg tempote iRbotartS qui arloaldo tn longobardor regnu fticcefler^ ll//
cet tufticia X pietate InflgniS babltits flbad arrlanos tamen tvcllnat.pafliifa?
e vt eode tpeoibus regni fui ciultatlbus biio epl parlptate peflent.alter et c^
tbolicus.alter arrlanus babebaf .Joannes aut plenus operibus bonis pon
tiflcatiis un anno pmo.menfe nono ble nono motiesnn baflllca petri feocllf
quarto;ydus octobtisjvacat tum fedes mefem vnu bies trededni^ ^
Emea runrmo:;^
pontificum
iBeus bedlt
2&onifacius quintus
Ifeononuspnmus
Seuerlnus
^oannes quartus
:6ermem0 nmdi
l^olm cLi
£raclui3
ytaltam mut.bcdttcB illi coptas z pecimtas quo res ytaltc cdftmiarct. £tco//
pias quafcuqg focas tp ,p):imi8 afic z europcjjiuncqs babueran qiiafcB gcnf//
rj dflrica mtfci at.£t mdics mittere potuit tnftrutat.nnfitcR ad^
ttwus cofdroem quo ptoutucias tu fide manftes ab tUitis impetu cdferuaret
mdapotamia paleftiuacB occupatis bicrofolima luuaferat. fac®
j -7'"’^ biruerat ecclas z loca fanaa.cnqm no mbtl vcj
neratoius videt facratifTiine cruci-ontce et:btbutflc.£u vt fcnptotcs tradut p
tem que belena cqnltantiBt magni gemtrit: in caluaria locaucrat.tnde arpotta/y
ta in patria locata, tn tbrono rnie mirabili ope auro gemifcB ornatu erediftca^
uerat.anno iiuperij fiu fetto pfe oiniafia qin meridie vergit pouti.ad egiptn
arma veiterat.alet:anmacg eapta paulifper fc eonnnuere q? eracltan^ tmpa-'
tozis pater magnu ii^affitca etercitit parafle nuctaref obqt eo tpe eraclian^
qo cu perfis renuciatu eflct cartbagtnc ceperunt,£o tgtf tpe eracltus magno
rompato etercitu multas .puincias a pfis occupatas tn iua poteftate redigit.
©ucem pias? fingulari certanne ej: equo beturtiat z tnterficit.iCo(aroam'regc
pla;z ^pjtmit ftliu eius captu z baptifatu in regnu paternu reftituit.perribe5
ingrcfTus turrim tofdtoctbcrauris plena eapit.quo9pte5 militibus tribuit,
parte vo reparandis templis.quc pfe binpuerat D:ftgnat.ipc jjterea alia omi
^8 pda.cu reptem elepbanttS bterofollma redies.cruce biti a perfis ablataj
fecu ccferens.eo loco reponit In quo antea fuerat.captos a pris in patriam re
mittit, tantifi® rebus fetto etpeditlouls illius anno, q eratlmpert) buodeci>
mus fellcimine geltls.eraclms Onlcarn cruce rcduiit.ponipa inftituit folCTllTi
ma.qua tvducete crucem Onl tpe ftc manibus vlntfcB geftauit. ventum eft ad poitam que in locu? caluarlc
fo?^ buctt.T ettuerat turba eme ptecedebat. ipfe ad Iter ceptum anbelans nullo tenente ante pojta Ibfti^
tit.£iinc patriarcba qui lateri berebat. inqmt ne bum ibefum crucem iibl baiulantem in ceteris emulans
qut purpura iafpidiburi:g.qulbu8 ille pauptatis mgf caruit onerans. bumillans fe impatot.-t velle mu?
taiut plebetam.T Iter nudis pedibus ell ingreflus.lTuc q claufa illl videbatur potta patult.lnde in ealua^
na betulit. js autem imperatot tn pllannnopoll mupbaturus fua item apud romanos glotla tnnotcllere
voluit . 0ed infelti: eracllus poli actum trinpbum ad ftudla ll&atbcfcos ell conuerfus arufplclne incanta?
tionuiB ptefagijs tndulfit.pollergans vpiane religionis obferuantlamceclnere vate8.cut grande illiperi?
culum ateg Imperi} euerflonem a clrcucifo populo Imminere. Ideo, bebteos baptlfart airault. £t vt fcelcri
fcelus adderet.ad eutblclanos tranfit. £t tn bereflm tlbonocbeUtarum btcentiiim In tpo vnlcam tantum
efie volutate. Candem beracllus audita farracenojum licentia capta ptefertlm atblocbla ventus ne blero
fokma occupaivnt.£rucem bmlnl conftannnopoltm ccferrl curauit. •^ollremo motbo itercutiS aque qus
> . bldroplftm vocant bieni obq t cum Impaflet anntS.vj;):.
' £ritt bqs bleb^lgne e celo ccadnre.3lndecB gradeapparulffe vt bo
L mines confummatlone fccull adefle putabant ob tonitrua ac fulgu^ . , -
ra ingentia.0ccuta eft peftilentta grautfli
ma.que eftluls menftbus plures confiinK y»—
pftt.^ifiCB fuerunt angelus bonus z ma?x^- * * -
Ius clultatem pertranfaintes.at quotiens CV^ '
angelus malus venabulo lulfu bonijangc ^
11 DJmu aliqua percufltffet. 'l.ot c% eodem
como fequentl ble mottebiflblutl funt.
“ tf?OdigtaquocB multa'
renda bac tempellate ti
que fane futuras d&al;
tates ptotendere vtdebatur.illaj vno z eo
dem anno cometes perluadus blsantij' vt?
ru8'ell.£t puer quadrupef natus.lllec no
z ell apud ifttlam ©elon buo mawma mo
lira ommnobumanamfpeciem babentla
vifa funt.£t alia multa biuc inde confimi'
lia apparuere.
^extactas mundi
ilf>>.icbomctU6 . •« u ^ 1
irfxacbofiietits arabs. velvt
IJ_lalt}Volut gfa fiiit.nobiU oz
tus parente. &eo8 gentiu adbtaJ
tc.gmrembebtajcegms babu//
it yfmabelita. 58 eje Puabus bu//
mfmot omnino fibunmce adticr
fantibus fugftitionu fectis otigt
ne trabens nulli cov omnino ad
befit. g bomo acerrimi: callidiflV
micg ingetn) inter jrpianos pner
fatus, gnictoriflimu bumano ge
neri eje Oua? bmoi gcntiu Icgib’
coflauit inccndiu.lilacB inter ara
bas aptid quos magnum ambi-
ret bonqjislocu publice petona
I tus e. no iniuria cofdroe culoint
1 familia Oeletum efle. qi fe,p beo
adojarifeciffct.bomo oiniufcdc
I ftiflimus. qui -r ipe ydola fculptt
i liacBuianu facta adojarc folitus
fumj.Subfcqntcr be lege belue
ozu qua magna et: pte arabes ki
i ctabanf .)cpianotucB traditiom-
1 bus ita btrputabat. vt vnamea-
■ deq5 clT^ vtracB affirmaret, lic;
_ _ niagntsvtracBgens abduceref
errojibus.quos ddem errojes ita ipe moderabaf . vt bebteos reptebenderet t(5m t:pm e;; ^gine natu ne-
gantes.qd fui maiotes futtiru eapcctanducB pdi)ncrant adueniffc.j:ptanos nd redargueret Icuitatis. db^
gfuallim fit ibm dei amiciflimii t ce 'uginc natu obpjobtia T benm crucis mottem a tudeis gpeti volinflc
& fua ipe pdicans legem futura affirmabativt fi ea acciperet cuftodircntCB farraceni. £t fibi oiuino ad id
nucio obfeqrcntur.fcle in libertate afferat.^ dncipatu regnoi® finitimos pocianf . Rufiis cll etiam copa-
rato ingenti arabu eeercitu fines romani imperij turbarc.£iu8 motus bcraclius cito cdpcfcuit.foUcitatis
cius ad cefectocj militib^pollicttationibus t pmijs.lCande fan accni t arabes arma fumetes a nannita//
te ept fcecentefimotercio ac vigefimo ita bcraclq buces fugarunt vt boiem felicem pmo moe infelicilfinius
reddiderint duce mabometo.qui cit magnu fe det ^ibeta aifcrcret.u: magte] arttb^ afianos t apbncanos
ccludcns.^ta populos quofda edeitauit noita a fe religione imbutos, vt patilu abfumt*quin omino inv
perij nomen celercnt.Capta aleeandria.multtfcg alijs firic t cilicic vrbibu8*5nualefcit ci^ fecta nuc mnl-
tomagis ^ antc.llfam tota aftaet apbrtca magnacg pars ctirope mabometanis pjincipibus fubiecta cll
Jnllant nuc tburct terra ac mari, vt nos tan^ cuniculos ee bis curope lateribus eruant, dlbabomcf’ qiiof
^(vt in alcborano legiOquo magis fcctatotes a religione epiana fe iugeret bcreticos qfdam tn coponen
dis legibus mapime ^^o ncftojianos fccutus cft. multa btne inde p legem ii&oyfeos -r euangeli) teiaftiite
colltges.ac in vnu qft cotpus rcdigens.£t vt fcductos ppFos fottius irretiret. Ilatuit cp bomo totvpotes
peipue ad quateruarium numc9 tx flana cognatione ac cocubinas babere poffet. quot facultatibus fmS
alere pofrct.£mpticia8 quot vellet.^inttnvfiimintcrdirit.btjsdpcepta legis feruaret pmifitpadifuj
videb oelitia!;! ottut vbi optati cibi ad vota.pulccrrtmas veftcs.T virgines ad amplctal. angelos miflra-
tes effe afferutt.i^ui fo legem ptemneret infernu cdminatus e+£u dcmil kx annos regnaffet. Snno dni
6n .ctatis to fnc.54.mojtem obijt.£tn8 cotpus apud mecbam fcpultu a farracemS -c tburciS mapmo
Jfidojusepifcopus
tn peto nuc vfcg babttum ell.
XSydoms bifpanus bifpalcnfts epus. Icandri fuccefroj. bti ^regonj pape
dtfcipuUis.laijs tgtbus ^tcr doctnna f>tutcfcB ac crcbta cius miracula maf
jijimo in peio vbieg ftiit.iQui multa tu fcripfit.q fidem jeptanam mirifice itiuant.
E>c fitmmo cin bono.ee viris illuftrib^.ctbimologiaii libaos.btftojia pteiea ab
S.lSoar Sda vfcg ad tga bcracltj. vitas qiuda fct69.bifto?ia Id
gobardo?2 atc^alta pene tnnucrabilta.£tcn cdftct eu q
iiiS laude dignu ob doctrina 'Z fanctitatem. £i^ natale
t8.kaf..febnian) celeb:atur.
0©ar venies ex aquitania in^allia claret fanett-j
tatetmiraculis.qtiitfubnrbano tieiicrico iuitd
fluutum ccclcfiam fccit.multafcB fanctoi? reliquias coli
locauit.5bidiu(gnoctii{gteo Pniebatvigilns cuatdet^,
pdicatonc multos ad fide recta iedHett.T egrotos fanabat.®yabolii8 fibi iW':
dens multas tribulationes ei tngclfrt. infan tem triduo moztuum viuu ac loque
cem reddidit. £pifcopatum trciierefem obla tum a Stgbertp rege fi ancoiWJ re-
Inuit.S^mu in fenectute bona in pace quteuit.
nmnDi
abbas
#oUu
cLii
tf^3!fu8 beati' folubaiit&ifripitUis.^tatucitt occidcuKVinebatvtctianitvi'
I mererer . f lojuit itacj; tcmgibus beracUj impatonS m creiv
anama ob cmim menta monafteriu fancti galU m pftanacnfi epatu cbftnicm fuit
^it quo g plures mouacbi virtutibus ac miraculis claruciut.jf t cu nnero.400.
lancte viueret.vnus uoie a-ubtunis ruafu bninigilclis rcffis fraucic ab bac iau
flabili viu ttfecit. tandem beatus gallus poft varia fauctitatis miracuki lu bito
qutcuit.binus vcftigia fecutus e euftacbtus abbas.fecuta ^ (ancta aurea.^n cu
tus bonoje beatus eligtus monafterm virginu edificamt. f crut etiam bafiliiim
yndbtfl cqualem vita -t motibus -r coctrlna inflgne tiibabltu fiufle.
l^fi^annesmonacbusgerudinenflspofteaepus.re-'
ffJpliglone^l pdlcatone r fcriptis vblcg niebatur.blc gerudinel’ eps
■ ' S^cre ©otbus in liifltania natus, vbl Ibge aliquid
ctatem cepuTet. conrtantlnopollm .pftcilbcns.lta qxxh
imn m luritanta redlens.arrlana bererim. que tu;j
coflfutarct.bac obtem barcbinonam ab bcretlcls relegatur. f
regc.qul beretlcis faucbat.in pnam redlcs . £t
«endtmoSacb?sSft^^
agllulpbl regis et: tbeudollnda flUus poft prem cum matre Ij
1 ':‘^5'>3uit annls.lo. binc na® pf ad acqulredu pftdtti. vlt i
«1 filia bc^olault. ©ul regno fufeepto eny
mati i s ptudentia pacem cu omibtts longobardis ytallclfcK g beceniu ciuietifriy '
metenuit.qiiointcmpo:enrultaecclcli^8banaiut. iBgoetemuqmuuu/
greciifl patricie gentis nobilitate infignims beraclij' impera^
I ■ fcientifliinus.boc anno poli ioannet fmaragdu5 cfarcbus.ab bera//
ft.-i V» niifliis.lcdit anni8.;t.qHi ftatim vt rauenna applicuit Ibfc ytalie regem bcdarauit.Scd po
Ibuni coXntSopoto m&un®''“'* ^
^^2l-i5ttJS nouiomenfis ejaus . bijs tempotibus ob intnimerabiles cius vir^
^LAtutes multo in ptccio fuit. Cuius admirandamvitam etia mulnplet: figno-'
' ^ "*• •'ifiii l•llntero8comendat.'58 ce territotiolemoniccvtbtsotiudus. patre euebe^
no matrevero tcrrigia natus tquem genitoj iimenemab aurificibus erudiri fecit
edoctus in ea arte.lranciam adin-auiifici regis fc cdiimgcns. iRcc optans babe
re feliam auro 1 argento otnatam. maglftcr cligio flngula tradidit, qui eo ponde
re buas fellas pukerrlmas efFecit.Creuit itacfeTama eius in airia regis tanm aut
panges biligcbatjvt qcqd poterat ad nuditate fua eiS erogabat.inde mtido abre
nucians plura cenobia aunllo regiS cdificapit.Cum a tge btunecbildis vfq? tga
|dcn(i menopoli totndcenfl qj regali ciuitati quonda. t luuui t.i «.t
. . — -fgandcnft t cartuaricenfi certis tfi biebus in loco adoptato egenis fernicbat.coj^
pus (ancti qimni reuelault g cu bns.fueiTlonls qy uwcnit fanctos martyres. &tfpinu5 1 Crlfpinianum.
apud gmits cccinllumlnauit in ponte.ll?ec_aut repulcra auro argento t gemis fabncauit.iSermani. ^ ■
iierim.iSumtinu jLuaani.tSenoucfe.Colitbe.matimianit ^nliani.Ctpclpucbeatiil&arttniCuronctw
fis.bagoberto rege pbente inipenfas.il&oztu^ e anno vite fuc.70.Snno aut reuoluto poft fepultura pitb
cer ac nicotruptus inucntus eft.Capilli quoq$ ac barba crcuilfe in tumulo videbantur.
Apertus eps cp regia (nrpe fracop ozt^. Cge bildeberti regis fracou wor iRupcrtus epifeopus
A. Smacefem repit epatu poft obitu regis a biice bercbario q cccias ccuaftauit.
virgis cefus a fede wo tmaciefi cu iniurta gulfus.que tbcodo bup baloarioi: in
vrbe iRatifcona cu gaudio fufeepit. q eii cu .peeribus relictis ydolls cu freqntia
Mli baptifans.g uotlcu vfiB panonia pdlcas ppm lanie fidei miftrado guenlt.
Xande ad iuua?: fluulu vbl olim iuuauta ciultas q iiilc Saltybiirga appcllaf p
fidtccns. q olim iter barbaras vibes eminebat nobiliflima. § bilapfa t virguiti
ogta . que locu cernes cu catbedra cpalern ydoncu.gpHetate a buce baioariou ac
cipiens.bafiUca i bonoje.8.petripftnipit.ac milTis bifcipulis loca motana ad fi (
dem .pdupit.idcoapoftolu8baioarieaurtricfttricTc.nucupatur. iis poft imilta
fanetttatts opera cum.44.annt8 eptfcopali fcdipjeftiit in bie pafce ad cbrifttim j
feliciter mlgrauit. Tboft obitum beanlT imi viri Vitalis ^lojologus. giauolus. J
Cjjius.Joanncs.abbates -t monaebi fancti ibetri. Sedem cpifcopalcrn
btliter rcperunt.©eindefanctu8 Argilius ep bybernia veniens tempojc ibipiiii rcir^ratC^^n
fcopum Saltyburwnfem otdinatus qui Carintbiay aim fuo populo ad fidem redupit.'/bofti-cmopU’rcs
cpeodemcenobiofanctipctripergermamaminclarosviroseijarernnb ^ penem pi. s
V ic-**
mundi
S?ltebunTa oUm 5uuaui'a -r pctena bicta.noja' vctuftifltma ciuttas.nuc metropolis bat‘oart'e. qua tpe
lulti cclns ottmti babuifle t)icunt.tioii longe ab alpibus qiie oUm ad noncos amncbant.n«nc com
fiifis omnibus, gcrmanic attribuatur . iponci enim vicinarum Slpium incole vt plimus fcnbit £bau-
nftiolim Otctt funt.boc quoeg tempoje circa carnos in pnmis germante ons^funt incole qui tbaurl tncd'
tur iClmbJls em illlrlca tcmptatlbus.baiid longe a notlco qui In alplbus. ea cis Cmpaplrlus carbo co.-
flljclt. StcK re tnfecta(vt Strabo ait)abfcefltt.|feaud 'po longe IntCTlccto tempote cum tres fojtlflime gen
tes clmbjl.tbcutonl.t ambtones.vno tempoic in ytallam erupnrent.partim pa; notlcos &cfcendiflc.plii
tarcbus ait.vtercK ei:ercitu8.£.mart| aufpictis celetus.cft.^nus non longe a Saltjburga In eo vldelicj
loco qui alplbus pzorlmus efl.Slter ad atbalmitrecenta quadraginta milia barbaroj? cefa.^ centum ^n
quaglnta capta fcrlblt llulus.^lt mot^ Ille vnluerfe ytalic.no moto locis per quderuptlo facta cft.foiml
dabills.^deo romana arma atro vltrocg per notlcum afliduls motibus gc^ta. Culus Indalls pene bo^
mcftica mt3 funt.Cum interdum tresllntcgras legiones In finitima loca rniflas fultlnucrunt . 0u38 fiib
mltlo gallla belli qd vitra alpes geftum cft.£.ccfar duabus additis q^joi:imu fuit, vt Ipc fcrlblt In gab
llam traduyit. ^bt ejtxlfam rupe militari opere patefecit, vt et; vetuftimmo c|)igr3mate pclplte fato fculj
ptiimln monte arduo quem crucis vocant.llcetmagna et: parte ob vemftatcabollto. baturlntelllgi. £.
Julius cefar.lRcliqua tum loci afperltate.tum vetuftatc legi nequeat. Julius enim ccfar foccro generoeg
fuflragantlbus ex omnibus .puinci)s galllas potifTlmu eleglt.Oilus emolumento -r oppojtumtate Ido-
nea fit materia triupboj?.£t Initio quidem galllam cifalplnam llllrlco adlecto accepit. moj:cB p fenatn co/y
matam.£ctcnim ai iftriS.pannonlbus.iUlrtcis -r germanis bella Illatum eft.bacvelutl via vbl mo SalR
burga fila romaniS armis acceflus patuit 'z reditus, tgermanos Igitur lullus ccfar aggreffus In faucibus
montiu arcem munltiflima eo loco citrul curault.vt milites ad eas refugia adlimandu. Ctfatellitcs et ca
auialiu x luuamen baberent. £t inde caftrum lauauenfc vernacula lingua bclfFenberg appellabatur. flr
ulus quocK cui adlacet Juuarus pictus flrcl nomen bedlt. a quo duitas inde condita Juuaula blceba-
i
Bej:taem0 mundi J^oliu cLiii
ttjr.fejbet aiit bcc vrbs paludcs.planicie.colles t niontcs.paliidcs parata pjcbctit. aucupia t venatio^
ttcs ncinnullae.ibifcanoncs quoc^ fe biuerfis locis non tncdn)odceabcnt.coUc8 ac montes germani tra
jalptna!? merems caiifa ptranfalt* ®rbs igitur Utuauia olim fplendida muris t aggeribus munita» turn>
bus altis. leas regum uierat.l^abuitcB templa ceo? fiib antiqua gente marmotea .£t cum multo tcmpo^
re nojuerit.jnde Kmponbiis attilcregis bunoi? tncurfioncs.xi3ftattoncs.incendi3CBfuftinuit.iEt cu iu'
genti cede bominu immunita afolata ac penitus biruta ftiit.lboftca binus iRudbertus annp lalutis ocw
agcfinio fupza quingentefimu cu ^beodonem baioario!;: bucent cum locis finitimis ad fide jepi redueifls
Candem ad iuuaru nuiufi vemens.qui nuc Saltsaba vocaturtreperiens x»rbcm bflapfaj ac virgultis cb"
opertam inftatiraiiit.que oitnt inter baioaric vrbes eminebat nobiliflima.lRatus banc pio epifeopatu it»
ncam.^Jictatem a buce obtincns.iErttrpatis arbonbus 7 vepnbus.-r repertis edifictjs baftlicam in bo
note fancti petri conftrueit. lEt cenobiu ordinis fanai benedicti cum munificentia biKis inftitiitt. iRcritcg
ccclcfiam epifcopalcm annis.jrliuj.TRelinquens beatum vitalem fiicccfforej. -(boftea virgilius fanctiis ibi
epifcopits ccclefiam catbcdralem conftntjrit.iEt corpus biui TRitdbcrti ad eam tranftulit.igcbgbard^ oein
te epifcopits arces Ce nouo tnftaurantt»iEt ciuitas in omni ornatu inacmetus babuit. magnis nuc menib’
ambif .lEt rnofterioi? teplo^ ediu 7 arcis ediftens ppulcris ceornaf .ftfeult] ptcrca feto? reliquijs ejtcolit .
©e bt)8 fubfcrtpta addunnir.
Cunebadrfana vetus que poftiuuauiabicta Uimic tres abbates boc ordine fedes
Ibrefidialis erat noricis.T epifeopo bigna Sufolog^ fauolus.poft bos cyi^ venerad^
iRudberti fedes qui fidem contulit illis flobirgifus paftoris nome adeptus
£brifti:qu3 retinet Saltjburgafcrovocata Joannespoft que ftdem^pofledit eandem
38 fanausobntcraclij principis euo ^irgili^ejrulpoftbuc meruit fore prefuU
iege bu eddidit il&abumet ncpbada fabeis
^ui fticceffore ftbi fecerat tpe vitalem '
i
)'
Bcjctaeme nvutJi
tinea iiimmc»:;: potificu*
■^beodojus
Snfio;cpi.d54-
aiitiomudt.5855. • . - t.. n . -
Il3»eo(Jo:u8P-ipa natioiic grccus.pjc tbeodow cpo bierofoUmis. ponti
f Xtotimrtnicns.omta^adPipitaterdigtonfeeuiwrc arbitrabaf cuch
fbtrteb It. vt bonu paftotcni ttcct.5n ornes majamc aiit erga paiipcs nura be
mgmtate \)tcn8.Conftitiut bic'imCT cetera ca-ei pafcalis benedicuoney fteri in
fabbato fancto. Ccnfuitmiicniinc Tegan cebere qiu injgfcrit poft umplct: vo-
tmii.llvnc pirrbu patriarcba cdltantinopolitanu -r fergiu ac alios bercticos eci
ho t)amnau«.£oiuicrri)s Oefndc ab boc certamine pontifei: ad ornanda leto?
in vl bcni tef^etis iit bafiilca ftcpbam ptotbomarm ls In cello monte collocat
multis otnamcntls. 5dem qj bafiilca ediflcat via namlnea non longe a ponte
mllulo r ftatlm tedlcat,Puo portremo.otatoila coftriiclt. Mje Ita conltaii^ter t
lanctc peractis monf pontificatus fui anno fcrto.menfe qnto.Pte.yvit|. fepelt
tiirq; in bafiilca pctrl.p?ldlc ydus mat).£patus aut Olcbus bnobus t qulnq//
ginta tum vacat. .
kSrtlnuspilmus papa.plla tudcrtlnus.pje fabnclo In tbeodoti locu fut
Vectus.legatos ftatlm conftantinopollm mlfit 4 Tb^nltns adbonaref vt
captunr ad fc mitterct.bac PlfcoMla freti farracenl alettandrla cu ingenti clafTe
folucntcs iRbodu guencre captacB vrbc colofliim, fania celeberrlmn lemolt-
tt llint. £x culus ere nomngetos camelos onuftos ferut. Conftattus ’i>o tot ca
lamltatlbus mbilo mello: factus tbeodoi? caliOpam cu bis mandans Iteru In
ytaltam mittit, vt p:lmo quoc^ temge martlnu pontificem ad fc vinctum mitte
rct. js 3 romamS perbenigne exceptus cum falutandl caufa pontificem flm n!
Liret.bominiC3tbena8'lnnctt.£ucgconftannnopollm mittit, ^ndepoftca In
cbeilbnefum ponti eulij caufi ccportatur. vbl quonda beatus cleinens roma
nus ptcfuliexnlaucrat. llK>arnnus autej mulns calamitatibus circuuentus. ac
inopia rcnmfomniu pfTus.tandcm In exilio moiltur pontiflcanis fui ano.v j .
menfc vno.btebus.vf.t.xx* multis vUtutu lignis vfcg in bodlermi Piem re-
ft)lgens.£t ex boc Inter fanctos martyres relatus e. iCut^ fcftu tcclma blc me
fis nouembils celcbiatur. Sedes autem romc.xitf). menflbus tu vacat, quia
nil cati a fanctlfliml vlrl moite babebanir.
Snno mundl.y845. flnnoxpl.d444.
Egenius ptlmiis papa natione romanus. patre iRufflano e cello mon-
r^^te.df^artlno In pontificatu fucceifrt.fo fcrmc tcmpote quo pctrustn lo#
cu pauli lacrctia cdftantmopolim fufFlclf.lfDlc cin t fl melius allquatulu ce re
y — ■'^llgloncfcnfitCBpaulus.nontnvfcBadcofldelnotmaitcnult.quafanctaroma
f — ./ ecclelialpdlcat.fbontifcx aut £ugenlus ftamlt vt quilibet eps carca es baii
beret ad cellnquentlu pcnlteuqas clcrlcou. voluit vt luxta ecclcflas facerdotuy
oomlcllla coftruerentur. H&andault quo^monacbls ne cjuauls ex caufa [flue
fiu fugloiis liceimayauft!? exirenttfuldaut vir mire pictans. religionis man-
fuctudlnls aimltatls muniflcenne.pontiflcatus fui anno fecudo. menfc nono
mo:itur.ac In bafiilca petrl fepcllf .quarto nonas Junii', vacat tmnfedcs me-
fls.i.bles.iS.
OJtallanus papa-patrla Signinus ex oppido volfcou.ptc anaftaflo po#
ttflcatu inijt.^ir qulde optlm us t biUlnl cultus cupidus ate^ alfldiius
^Siiaobtem regulam ecclcfiaftlcam compofult.t cantum otdiUanlf.adbibltls
confonantiaCvt quidam volunt)o:g3nls tbeodoi? arcblcpum -t badrlanu ab#
batem viros boctiflimos ateg optimos In btltannlaj mittlt.qua angllam vo-
<ant.quo eos in fide connerent. £andcm bene ex fentetia quantum In eo fuit
5uba-n3taecdefia.anno.xllti.potifitant8fulmenfe.vi.mo:itur.acfepellturi
bafiUca petrl. vl.kaf.fcbtuarij.vacat tum epanis mcn.4.blebu8.ly.
^jBcodatuspapa.patrlaromaniis. patre loulnlanocx monacho ponti
^!l_fcxcrcatur.®lrrcltglonctoinlcomltatcp:cdltu8. intellnquentes cie
mens in pauperesbeneflcus.lnbofpites benignus, erga calamltolbs mlfcn'
sojs .cccleflam beati petrl via pottuenfi luxta pontem meruli tu Inftaurault ac
tedlcauit^Suxtt -r monafterlum fanctlberalttilln cello monte edlflciis tfuu'
dis. vbl Ipe monafhca vitam buxerat. i£t ad abolenda ptodlgla que fepenue#
to tempo:c fuo apparucranuSuppltcanOnes frequentes babult. ©emiis f^o
pontificatus fui anno qiuirto.mcnfibu8&uobus.0iebu6qulnt:B.virfanctifri
Ilius motltur.coUacnmatibusomnlbus.adbaflUcam petrl l^elitur, fextoka
iendas Julij. vacat tum fedes mcufes quatuo? bies.xx*.
d&arttnus piiinus
trj>
=S>/
igugemus dumus
ejj
^itallanus
Sdeodatus
Bertaetas mundi J^olium cLiiii
tcrctus in lora oemoztui beracli) phs pjinio fufficit . Cuj
VlAeiu cofdrpas ref pfa» victoztje tnfokftcns vt pjcimfTuni e paci vt prentt
ret nullis pclbus pnnfiicpolllcltgttonib^ adducijjotiut.^iiaobjcm impatoi
cracllus eipedltbcm in barbaros ccftinaiilt. piiniiB oini pftatinopolls cefcn^^
floni .pfpccturus.Coftantinu ftliu ccfare tcclaratu regni cofone accepit Ser-
gio venerabili paarcba t bonofo pnclo fpeaate vntutls viro llll in admlnl-
irrationis foclos attributis.^niie poli obitu eracli) ifte pllatin^ 4 pie abfente
coliantlnopollm gubernabat tlli fuffectus e. 0.iti qrto aflitmptl impij menfe
veneno eptlnctiis e a martlna nouerca r eracleane fratre, quos pyrrbus patn
arcba cbllantinopolitanus ad uJ flagltiununfUgarat.
D(£racllon.mo?tuo fratre Iniplu occupat eo potifltmu tpc q cyrrus l^gi^
•z pyrrbus accpbalo? bereflm Inliaurates. vna opatione in rpo buafu"
tatis.i;-? Oluinitatls.vnaq; volutarem pdlcabant. igt bt|S aut pyrrbus 4 ob
bereflm In affhta relegatus fuit, qua ptlmn ce beraclij motte cercloz e factus.
iSraflVlca roma venit. ,puolutufc6 ad tbeodoti pontificis pedes pbpofclt ve//
ma crrati.qd apud pllantinopollm gpctrauerat. (finnde oblata a pontifice et
clero romano recte fidet 7 religionis rpianefotmula reuereteraalptes In pa
tria eftreuerliis.^bt pbftci? (iagittu illud martlne 7 beracleonlfuaflt.pn^ vl#
tam amiftt. cb tanto qfltu fcelere pharcbatum potuent obttneie. £a Iglf poli
Irnea 3mpc;a/
tomm
£on(lattnit6tcrciH8
admtnlllraretfenatus populufcg coftantlnopolitanus in marttna eracleonem
infurges lliigua illa, bunc nafo muttlatos relegault. quo In fitrbtc retract^
ce fuga pyrrbus a populo eft occifus.
^^©nlians Conliantinopolltamis impato:.4 fuit filius conftatmni bolo
vlAnecatl.poft beracllonem pdictu llllco in impatotes ammiptus. In be
mojtul pvrrbi locu paulus pzlarcba a fenatu 7 p^o eft fufFectus.4 a tbeodo^
ro pontifice rontano.vt recta fidclnoima acciperet p Ifas reqiufltus.obfllna#
te rmutt obcdife.que tbeodotus pontlfejc romanus blgnltate pjluault.quta
ojtbodojce fidet notma 7 roem fujclpere recufabat.adiuu3te eFliultiaa pfta>
CIO In eande ber^lm liollde nlmiu .plapfo. vn 7 martlnu papa in cerfona po^
tl ciuttate.apud qua alter romanus ponttfejc.b._^elemcn8 longe an erulault tn
cjrlliu miflt.lnde pflantius eipedtttone in ytalta parautt no 4dem vt iimta fa#
mam tuc a fe accurate biflemlnata longobardqs ytalla ei|ceret.§ yt vrbem ro
ma 7 lublectae llll .pulnclas btultijs 7 otnamrtts fpoUaret. cuti romam vfa
appia collantio vitaltan^ pontifec mat:im^ cleio 7 ppfo muljntudine foaatus
lecto ab vrbe miliario obulautt. introductufcg ijnpato? bti petri pmb t poft
altas vrbis eccias accuratiflime tnuiflt.£t poIlcB pmls 4ucb aductus fui bie
bus bafiliCas 7 publica rome loca gambulaucratibireptipni opera impendit
£tefn qcuncg vidiflet ec ere aut marmote ad otnatum pofita.p ungulos bies
aut loco abftracta.aut vi bifeerpta nauibus imponi curauit. vt plus ipe 0 maf
r - .^- -1
confregerat inde ncapolim redntTpofteainflci
llam nauig3Ult.iS>efedit to fyracufis vbi mlfef^
fus ddam armenl^ otdines in otientali ei** ecer"
cltu biicens tUu in balneo interfecit, anno iinpiif
fui vigefimooctauo.^n eiufcg locum mejentius
Cue fraude necatuj cdllantiu putant imperato?
a militibus creatur.
^^'ynodu romemartin^pdttfcccetu Tdnqua
JC^Siutaepo^buttob paulu pjlarcb.apllatt//
nopolltanuj. c^ apocrtfarii qs ad paulu mtferat.
7 lllii vtrdiplfceret vrgeret.pllact) luflli i buia'^
fas tfiilas relegati fueft.qd cu audifTet maitln^ i
eo fynodo rome pgregata pmo pdenatdem cyrl
alecadrlnl 7 fergif ac pyrrbl pliannopolltanoju
pnarcba?! mouauit.ceince paulu pute pharcba
banault t pziarcbatu cefult ammouendu. 5nte#
rea to bu b ascref pac y talle q iter ronos 7I0'
gobardosanls.ccc. burauerat turbari lacepta
e. longobardls ota ad fua vtllltate trabetibus.
£6trato recufannb^romanlsq pterlus fafi®
mandar^r.macimeto cu rotbaris arnana la^
be tnqulnatus.nulla ferme duitate baberet. cui
non amanu “C catbolica epm ptepofuiflet.
msmmm
^odocus
‘^iirca
munoi
^(©.doctis bcrcmitafaiictite» g hoc tempus viVfttti f giltrudis rcgtli*
3£bw8 claimqm cd eflet :©:itonu regis filius* fpte
to regno x mitndialibus pompis in bercim» fccefltt.
vbi cu aliquddm fanctiflime vittfia.Candej in pago
pontico multis miraculis clarus tn Pno «Jcuit* Sunt
d fcrlbiit eo tge t vincentia beluaccnfem epm t medu
ardd arcblepm iRemenfem fctitate ? toctnna in ptecio
fiuflc* biis addutt reginalpba galla matrona genere
T fctitate infigne. r renaldu traiectenfeffl epum vita t
miraculis clarum* ,
^rv (giltrudis regia angUe circa illa tga claruit, que
ISV trib^ nupta viris tgo pnianfincui^ mq: tue anf
bus poft.)ri .fepiilture fue anos incotruptu e inueutn*
a® rea virgo fctiflima ipiMigi) pottficis bifcipu
la.e ipm tpus apud parifiOs bifc^liUa fancnta#
te-r pcipua panentia clarimma,plunnm flotiut. Cui^
fanctttate-r pjudentta gmotus eligius ipfaj trecentis
virginibus picfccit.fiiit autem genere nobilis.
E0:fcu8 q5 bibemie regi fib^B id tps ca buobus
germanis pt^tis regni fuipompis mouacbale
babitu fufcqjcrut.-t in magno pcio euaferat* mo"
naftcnU in loco quevocat lattUiaco pftrui:it*'incc mtlo
poli otdinatl fribus.miguit ad bnm. poft qtuot autes
fotfeus
©fwaldus
nsepus
lleodegarius eps
anos ab eligio -r aulbetto epis imaculatd cojpus fine
vlla putredine trafrerf.burnatalecelebtaf*4. nonas
marcij.
OStvaldus rej: notdmano V anno pmo beradio-'
nis imEatotis a penda merdoi^rege perimitur^
58 qtuo? ydeomatu gentes, videl^ pictauos. fcotos*
biitonos.t anglos i ma Ibiectoem accepit.b*' ttd'era
multa;: clcrnofinau largim): bodie qj cu btacbio t cu
te t neniis incotrupta iacct.tot0 reliquo cotpe inane/
res biflbluto.que a fre ©fwino apud vrbem bemba-
burcb copofita in fcrinio pto miraculo monflratur*
-rf;^i£rdrudi8fanct3 niuigellcnfis anno conftanttS
y]C.obi)t.i&ec fiiit filia ytte relicta pipini q iftin-
jjCtu feti amandi monaftenu niuigellenfe fundauit.£ui
f filia fua ©crdruda f ginem t»o bignapfecit. q bie fui
1 obitus apBuitcuida abbantretraterefinoie modefte
fibi familiaritate cdiuncta.fua felice trafmigrationem
oftentas.pltmbus inde miraculis clantit*
“C £oagarius epus tEibus iGdUanuni imBatotis
■i ebtoniu pelfimn viru Cbeodojicuareje ingfam
* rccepit.d leodcgariu vanjs totmenas afflidt poft fa^
me -r carccris fqualotcm.poft oculo? euulfionej. poft,
planta? coofione.poft Ungue i labio? eieifionc. cor'
fummauit tandemarKnuEc^ttl ablhfione.fuit bit
■ a nobiliffimis parenttb^ regiclotarto comedatus. o
aa bidone aunculo fuo pictauiefi epo entditus.inde ob|
jpuidentia -r pfiliu cu in reqio palacio motaref . tanta'
(fcbmauapietatefolliatudinebabuitvteduenfiecclelTemawfmponttficem
^.pmoueni Js poft obitum fuum multts miracuUs in reftttncda famtate daruiq
05 SiUus quo® arca idemtcmpiis genere nobilis t fanclitate pteclarus infintiftodoWB.epatu fedit
annis.i-Tvi .vbi e%tx a vrbe ecciani beate manecu monafterio cdftru?tt.6t bofpitale «5 bom*' teiap
tfa fn^l;Srn£s'' ‘«iiuas iulteieodiofus. a waraebono fenefcalfo r^^audeinfeoi
^ejctaetasmuoi
cLv
Lcf^rcii IJSIIJ3 gfa:» £fma efa;? regina. iCirca bectea ee efnlccjaens ncfcicntc manto cu paii
sv., ivw, VJlcts fius fidclibus.ptiuato babini.^fpter tpianc fida amoje.pftantinopo-
lim vcnit.amio fetrcetefimotcrcio ac.lxT>:.fSue dde ab impatote Donojificc fn-
iccpta.poft aliciiiot Oies nb multo pofttcbaractere bapttfnfi vt afiterabat fufee
pit.t ab augufta os facro fonte leuata.boc vbt iutellcnlfa pfa? rej:.legat08 fta//
tim pftanttnopolim mittit.^ x»;coje ab iniEatote repetant.iRndit imEatot tn ar-
bitrio regine efle ftandi vf bifi:ededi..pindeea fcifcitetur. interrogata regina re
fpondet.^ucg reditura in paam.nifi rej: ^rpiam nome fulcipcret. 0.m ftatim re
cognita cu*4.milibu6 boim cbftantinopolim pacato agmine venies pbenigne
I ab imgatoje fufcept^.vna cti militib^ fuis bapnjatus, t ab ^ugufto iv fonte Ic
uatu8. catbolica fide pfimiatus e.accepta fua coniuge Ictus t gaudens multis
, ^bauguftobonotatusmuncrib^in regna rcuertif. TRotbaris
-rf^#tbari8 longobardo^ rer poft arioaldu rege.regnauit annis, icvl-^s li^
A. #ca multis pditus '^tutibus. Almana tn labe in^nanis oes longobardos
in cande pcipitanf trai:it. vt in ciuitatib^ Ibiectis btios bebat epos vnu catbolt (
cu alte? arnana.in re inilitari pftans fuit, vt ctruna t liguria cum locis mariti
mls vuB mafiilta In fua redegit ptftem.Cantl tnfug fuit ingentj.vt leges q fbla
mcmojla Invlii babcbat.ln fcrie qnda redegent.”? Ubiuedictn appellari mada^ii
uerlt.pnus em logobardl fine lege ftierut. erat aut(ipo in eode codice referete)»
ann^ fepmagcflmufpnm^ quo longobardl ytallaj intraucrat. vt In .plogo llb: il
pat5,!feuic cu aliqn tbeodoius e)c.arcbu8 bella indti:iflct.apud Scultcmm mu-*
tine vrbiS amne acriter pugnatu e. vt cparcbus fepte milia amifcrlt, ^nde ro-
tbarls fine filijs «xfunctus eft.
filtus fuccelflt d regnault ams, v,bic tbeodallndc rcginc fitia buiat viste. qui tame Itbl^
A. :8dintbu8 Immeifus In adulterio mulieris ceptebenfus a viro occifus eft.
0[ iRlpcrt^ tclnde rci: regnault anls.p.JIs apud papia oiaculu pulccrrimu In bonojefaluatons condi
lO dit-motlcns buos reliquit filios gtberite -r gundlbertu reliquit fuccclTotes. quou tgibus longobar
di pace cu roinaniS ratienatibufcB vblcg f uauerut.Scd varijs ipl inter fc motibus agitati funt. griinoal-
dus nancB beneuetanus longobardo? bur ipos fratres bifcotdcs efle intclllgcns.magnas bucens copi-
as papia venit. qua er vrbe cu gtbcritem piieru rece fusalfet. «undlbertu ffem «-rmiit
ridtjs conltiterat.galli vo caitra ingi eatentes rati veram ellc poitiu fugam, ^n oem voluptatem effiindu
tur.cpuliS t vino replenf .quare fugucnlcntibus boftibus cum fomno eoam grauati palum velutlpccO'-
ra ab boftibus ceduntur,
garraccniCB g id tpus intantu bauferat opes, vt poft fubactas -r quiete polfeflas. q romanoj? fricrant,
ptoulnclas afle.curopam inuaderc piefumeret naulglo itat® Ingenti ab alerandna foluentes rbodus
infulam i omanl Impcrfj EUcnci-ut,c3CB capta colofltim fama cclebcrrlmu a quo duitas infulc pzlmarla no
men babult.cemoliu funt.€r cui^ ere nongentos camelos fuifle oneratos intiaiimus. rbodo vafta farra
ceni,egru ixlati pelagus inultas er clcladibus affllrerunt-
^rimoaldus ^^iRimmoaldus tvclmus longobardo? rcr.rcgnauit anniS.p . is abeitte
crytaltacoftantiolncifalpinarcdicns.foi^popoliifabatbo fctbaggiefr
oinibus blrlpult.^ folo cquauit,fucrc tn boc rege mfte pjcclarc co^
^ponS 'Z anime tPtes.tatu em piudentia -r coflllo valult.no fold in rebus ejeter
niS vcruetia ih cpmcfticiS vtqdam capitula ac qdam vtilla rotbaris regis cdt
cto addidmt.q poftea legis foima accepere.futt ptcrca medtoerts ftamre coi^
pote valtdus.capltccaluo omtfla barba, nec animo minus in rebus agendis
cotEC.pmptu8.poft fleubotomia facta tn btacblo bu arcu colubam fagttaf-
I fet erupto cenuo flue Intemiifltone fangulnc blem obtjt. fepulnis e ailt paplc i
l baftllca beati ambtofi) qua ipe fua tmpcnfa edlflcauerat, patarts aut ariperti
regis filius In y talla rediens terclo menfcpoft grlmoaldl motte regno paterno fine cotentlone potitus e.
O(©nft.atto igatote Iblato cu oes palum bilabcref . fugitcnlentlb^ cu mag ©agobert^ rer fraco:;
clalfe farraccnts.-t: fyracufc t tota Infula occupaf . vnde poftea onuftl pte " - '
da alejcandrlam redeuntes vrbiS quoeg rome ea otnamfta fecu btmlere q c&nf
ftantiHsaduererat,
OSgobertus franco^ rer eode ferme tge vir aftutt ingcntf.ncc confillo mif
nus cg manu ptomjjtus motltur.Culus anima e manibus banonn libef
rata ferut Siyonlfi) ac d&aurlct) martyris ac etta maitinl cofeflbtiS aurtlto. ^s
femg bu vlrlt vt patronos coluit t templis bonotatlotes reddidit. Ifelc autem j
oib^ bonis inflgnlt^. regnault anis.54,^ei? ab anglis infenfus Epetu.a cu eiS '
fufcepit immidct-a. bic itercelTloe berachj oes ludcos.i fuo reg baptifare fecit.
■5
Sejctaetasmtjdi
#ss^^igasES=f
£0 S "Ss reSiSfS mX fit.t bladi5 altjfcB
«c wbs a folucttdis cectmis Ubera fuerit. i6am ob rem m^Itas.calamiwtee a finittttua pjinatMbus paff»
Lt.pteap«e temponbus beinnci tercq tmperato:i8i5s ram 3 fCTCTjimo
it.d&onte80C8
g!anctu8Saicru8
ft
Tfllj
tfllS
!'•»
N
icO'
eto-
«crai
nfiQi
ititij
lom
iitiii
fc
ajj
'Clll'
ibi^
:t.e
fuit. 1
•ejii)
topo
Bcrtacmemundi l^oUum cLvi
tolliculofcB fajtottrt t tbunitstc cafteHis muntoflimts e)ttru>:it.pfi(Ji5cB impofmt. quibus cuni vtctuijic-
caflaria nitinis fufFiceitnt gmiftt»vt e>: ,p;cimt8 villis t agris boftili mo2c piedas agercut.^ ad ipa caftc^
la nturitanda circuquacg manentes cogerent, ^et? ne manifefta tyrannide notaref fiptra innocciues ateg
m regnu ^nu graflaretur. vt impietate fua qdam religionis fpecie palliaret arcbiepm magimtrtm modis
omibus infjigaiut.vt OtCiinaHones tburingie ficutt ante plnrtcs inmtucrat engeret pollicens fc ei in eri-
gendo fnmma ope afFutuj?.!6t tueto obtemperare nolentes regia maieftatc coactu:?. £a tame pactione v’t
Cpa^z cecima? ptem fibi. q r regie magnificentie 'z tanto laboti fuo Oigna fotent tribHeret.5ta cps vanilT i
ma fpe ammat^.Synodu indirit in crpbeffurt.vi .ydus mareq. ftatuto Oie aderat rcr. arcbieps t berma
nus babenbergenfts epus x ali| d ad Otfeuttendam caufamfttennt euocatt.Cbunngo? fpe8'r fidiicm po
tiflimu in abbate fuldenfi 't berueldenfi nitebatur. £d bif eccias tecimales plurinias et pdia in tburtngta
l>abertt.d publica t)ifcuiriOne interpellati .p tveima? redditione pjimo g Dcu arcbiemi rogabant, vt anti7
qtus wadita monaftertjs legitima incouulfa manere jVneret.q x ledes apPica x veteribus x rccetibusjcri-
ptis crebto firmaflet.if t pdeceflbtes arcbiepi fui nilcg ifringere teptafl^t.^d atroci refponfo arcbieps re
pulitipdccclfotes fuos rudibus in fide anditoiibus. lac potu tedifle no efcam. d nuc refccare vcUet.-r pfcp
ctis folidn cibu miniftrarc.Canpcm!tburingi tmpjobata fynodo iedem apoftolicam appellarat J rcr api
tali fententia pjobibuit.i^ollea erojto fuit Bella fajconiai.iriBlla ttincepsleractio facta cft oectma^.lSaii
dentibus CbunngiS qd occafionem tniienifrent.vt traditas fibi a pnbus legesjmanu tuerentur.
tafanaojrcojpa g illuftrifltmos^cclata funt^ videte SdOlarij igobani Seneri ego?. 1 vincenue quibus
uras T bafilicas cdifieauerant ampliflimas.^n ea quoeg anno &ominui5pi»(©ynnafiu celcberrtmu ojto
babuit.^bi funtedes ampliflimeftudentiuT legentia.£r quo iurifconfulti tbeologiojnatimmi.pbtiofo
pbi ac medici erceUentifTimi .pdiernt.'^erpefl3 tandem fuit becfamofa vrbs vaftattones w btrepnonea
p incendia varia.iiiecg aliqua infignis vrbs apud germanos memojatur.g g fatalem ac adiie^ciu igne
tottes cj;ufta ftt.®lltimo inceudio magna er parte concrematur. 5n fello em gcruafi) anno.£ffi>.cccarru.
bedpteclara vrbs in barilicis gloJiofe virginis marie x Senm in pote mercatovufotoqf rapaJ? x an gra^
di}3 in cdibiis laicoi? ac canonteo^bamnu fenfit.vt pene teraa vrbts pats incendio pert|t.
ilbonsSancti-^jctrt
o:
:6ej:taers0 itmdi
x0ni!8 p-ip^.piia romnnus.pk mauncio.cp tpc pontificato iliijt ^
^^iiioaldus longobardo!? rcp mczit^quo ijdicin anno iiupnn tjJibJcs fiid
rc "I inulti fulrtiibus afflatt itencre. t fnmi«a in agne emarcuere. 0n ob laoc
Dontificam tn majtimiafurbinibua rufcepil.f lut aut fanctttatevite -t Ooctrina
valens, vt clcru5 biuerfts oadimbus Piftinjnt.a: bonojtbus aupit.d&onacbo8
vero quofda fyros cu ncftojiams fentientes in mouaftcrio boeciano apbem
fo8 1 cafticratos in varia monafterta piuifit.pterea rauenatem aciam a
na iam patdem fegregata-r ob eam remaliocepbaltm appellata fedi apoftoU//
ce obtpantem rcddiderit.lfeic infup bono?i "E cultui btuino pfulcns veinbuluy
fanett pctrtfouod gadifuni vocanOcjiudnpavtitu titaritio^ib itraiut* Jlfiltou/
rauit ptcrc3*'t rcftitiitas Kdicaiut ccciani apoftolo2U5 vi3 bolricnu* ct gelant
beate cupbemie via apptafitam. St tonus pontificatus fui anno. v. meft.v.
&ie.t:.mo:it ac fepelitur ad bafilicam Tbari apoftolt tercto ydus aptilis.tui^
in mojte epifeopat^ vacat menfibns buobiis.Oies fedeam.
Snno mudi.ySdy. Snnoj:pi.dd4.
a^atbo pjimus papa natione ficulus.pte romano ep monaebo ponttfep
creaf.Str certe tante fanctitatis vt Icpzofum obuiu faau ofculo fuo fta-
tim liberaumt. Cante pterea manfuetudmis -r bumanitatts fuit.lvt neminem
ab fe vn« tnftcmbtmifent.TlTactu8 itaeg impatotem motibus fuis baud qua
CR &ifl'tmde.monocbelita?: caufa cociliu apud coftantinopolim babere confti//
tuit (erpectauit itac® concc conftantinus a bello in ptiam rediret q farracenos
a fe victos imperio romano vectigales reddidit. ;?nde legatos ftatim conftan-
tinopolim mittit ^oanne pottuenfem epum t Joanne romane cccie Oyacone.
Ipios p benigne fufeeptos mira caritate pftantinus adbottatus e. vt omiflis ca
uiUationibus -r fopbifticis altercationtbus.et: equo -r bono oini controuerfia
fublata buas eccias vna tandey faccrent.3gatbo vao cui^ tpe poft folis t lune
eclipfim pefte ac gratnfltma q^uidem labotatum eft.pontificatus fui anno fecu^
do.menle ferto.bie qunintodecimo motitur.ac fepelif ad fanctum petru quar
to ydus ^anuartj.Cui^ mone annu vnu.menfe8.v.fedc8 tum vacat.
E£o eius nomis fecudus papa.natione ficulus.p te paulo vir toculTimus
fuit.latinc ac grecc vt cius feripta indicat. *0tctcrca ^»0 adeo muficc pit^
eft babitus. vt pfalmodia copofuerit.bymnofcB ad meliote coantum redege-
rit. 5dcm qttocE; inftituit vt in celebtatiooe pap populo baretur. Septa i>o fy
nodum ita fufeepit vt eofde anatbematifauerit quos fancta fynodus pfente co
ftantino Oamnauerat.Conaflitcg necelfitate vrgente omni Oie baptiyari Kbe
re. inftituit pterea ne ad arcbiepatum affumptus pto vfu palltj' aliotuue ofFi
eio V quicCB eccie pfolueret. q6 vtina bodic obf uaret . €a ex bac largitione ^ti
diemka otiantur. St leo in quo pta boemna x eloquaiay fingularis religio,
mira pietas x clementia fuit.pontificatus fui menfe eccimo motitur.fepelitur^
llinea fummoBpoiificu
©onus
agatbo
Ceo fecundus
:i&enedtctus iecudus
quarto kaiiuli).poft cius mottem menfibus.pi .bicbus.ai.epatus vacat.
Snnomudi.yftSy. Snno;ppt.d84.
-«:> finedictus iuniot fiue fecudus p3pa.patrta romanus.patre ^oannc.ab
't^incuntclctatc ppo milttans.biuinc feripture ita opera tedit. vt boarina t
epercitatione tn rebus biuinis tum fingularis haberetur, ^b cius bumanita-
tem pietatem gratiam in omnes mapime vero erga pauperes. iQuibus virtu-
tibus bominu cotda ita fibi tcuinpit. vt tu vnus baberetur. qui oim fuflragtjs
tn locum cemottui leonis mmto fubrogarctur.Sd bunc conftantinus impera
tot Ijomts fanctitate pmotus.fanctione mifit. vt ceinceps que clerus pobulus
cpercitufcB romanus in pontificem cclegiflet.eunde ftatim veu ppi vicanu effe
oines credcrcnt.balic3S plures reftittut m.apimc laurcnti) in luciam ac bti ^a//
lentini.il&otitur autem pontificatus fui menfe otcimo.bie buodccimo. iepeli-
turcB apud beatu petru ydibus ft&atj. c[ui vt omnibus vita carus fuit, ita poft
mottem ab omibus vt fanctus. x bene tc bumano genere meritus alebtatur.
nis tn motte fedes vacat menfibus buobus.biebus tiuiudecim.
X ©annes quintus papa natione fyrus.patrta antbioccnus.patreCyriaco
pontifep crcatur.co ferme tempote.quo impatot coftantinus motitur. vir
fingularis religionis x manfuemdims ateg boctrinc oim confenfu pontifep cre
atus in aclefia faluatotis que conftantiniana appellatur ad latcranu.ea rattde
qua leo fecudus cofecratur a tribus epifeopis boftienfi pottucnfi x vcliterno.
©ue quidem motem poftai ceinceps tenuei-e.SeniCB valitudinarius cum li//
bellum ce pallu bignitate compofuiflet.pontiftcatu8 fui anno ptimo motitur.
©epeiiturcB ad.s.pctrum.itij.nonas 3Uguftt.©U8 in motte ledes vacat men
fibus buobus.biebus.pvit}.
^oannes quintus
i^olm cLvii
imcaimpcratojuin
iCoiiftantffl^.quartus
pueros ne ad inipenu alptrarenc naribus mim
wfle. Jndc mo;: ecckuas collapfas.q llib beracho ab berertcis Omite fuerant
inltauramt.atc^ alias bcnuo cdificanit.iSt cu eflct armo;: vir ftrcnnuus farra
cenosromano impio infciiftfltmos bello truicit.ac vectigalia reddidit, ©ea
ino em impi) eius anno p farracenos celeba viaojta coftantino potitu iime-i '
iiimus. vtita amicti clade farracem tributu iingto pendere .pmifcrat.Scadit4 (
? ^P^^^ttino in tpe,pa;: illa.q? bulgan poftpa? tractam imiafWnt. Congrelft
bio cotinetes romani ^nctpts auctotitatc pacta fecu fcdera babitare. inde pllatinopolim rediit £t vt me
£*yuodu8 fej-ta vmuerfalis apud conftantinopolim^JJkfitam vmuerfale fynodu apud pftantinopo
•^^limcqnftantin^iinperatojcclebtartiufiit.ini
j terfuaut aut agatbonispapc legati Joanes po?.?
tuem tS epusTalter ^loanncs romane eccie byaco
u .Couenemtcgad tmpatojisedrctubuceimocm
agintanoucm epi.^£ta aut eft cd raonocbelitau qs
rupta btyimusaduerfus fidecatbolicd cotendiflc.
vnica tantumo ee;in Jpo voluntatem.£rantcg buo
pmaru caufc adu^aru tSeotgius Cbllantinopo^
litan z macbari^ antbiocenus epi* quo? (©eotgi^
iauditis rimibus faciliter in catboUco? fentetta ad^
dua e panus, macbarius aut ptinax. z mmis biu
ptibus refiftcns.no folum e bignitatepuatus. g (i
'mulcu mottuis fergto.pyrrbo.paulo t petro eiuf#
dcberefeos auctotibus (atbane traditus, ad ettre
mu® cu aliquot gftdic cdplicib us roma relegatus
^t tbrapbaniu abbatevero fentiete in locu macba
Tt) antbibcenu epm creant.lfeac aut re ejc fentetta fe
|lictt^ gOTa.yt tco grattc agcr«ur ®vtra® ecciam
vna fecinet.fententia z anirats ^oannes eps pot^
tuenus octwa pafce cota ^ncipe z ptiarcba. cota^
CR ppio Mnltatinopolttano tnbafiUca fancteSo^
mmam latinecekbtat. apptobantibus oib^
m iii., ^chpfis folis z lune
Cometa
q tuadmt. ve?e^eTfctm
mote. Ct ^liter fennut a recto ^ bo nefto
bifccderc.lE»cc e aut fejta fynodus 5 iCv^
rtlU,atbanafu.3&afilii.,gregotu.S
niru*lfeilarii.ambto(u'.auguftini.|feV
ronimi.lnta.conclufum e.buas naturas t
opatoes m ppo ee. Cqalofam lUo? pttna
na qvnica ce in boo volutate bkercnt.vn
monocbehtbe vocati funt.Ca retntegta fi,
dei leticia agatbot romani paucos men-‘
fcsfuntgauifi.cppeft] tucqntararo alias'
p tres m^es romam populata eft. z ipfe
agatboeftttfunctus
Ck ^ ^mita qua greci Comete vocat
i___ — . . — ^1^ indicabat .pfeao tot clades q tnb^co \}"W^ \ '^■'i
' tinuis m^ib ^ppuit.Ct pluuk magne ac freqntt a tonitrua qualia
nucg atea fuere, vtfe mnt elcmta i vrbis rome z ytalie epadiii piurafle.llla® tdti ta® ptinnati ibtes tot
truis fulgotib tnnt.tt fHm.vt mapima arrneto? oaflim motiennu lacturd Doft fint DDeffu^qua pRmf
9 manmaarmeto? paffim motientiu lacturd ppft fint ppeffu^qua pllmo
viros ea tepeftate fulmib afflatos iterifle luenim^t maturefcetia pluula? initto i cdpts frumta emarcuill
vtfolatio fuerint popuRs kgumina. quo? fetus ptiml grana in terra vfto imbtcue bifculfa cum b^id
I ■ maturitatem benuo peruenerunt in Cifalpina potffttmunu
^emetaomudi
03Da Cracta onundu8.inftaUa cd^cat^
(3l?an?cfXKroportfic):cre3f.^iTfiddembomi8^
™ Sd &fromam pctru arcbicpm tTercttu8 tbcodo? plbite!?,m5oan-
msamojtutlocWutecon
fcntSKnw omcsjnum biumo impinft.vtconone^
nbu8.Iittcratura pietate reUgtone big»ttatt8 fpecie infigni8. que iiomiUi an^
itelicu ob veneranda caniac'r bignttate fotme appellanmt.anwi fimphcts t
mS.modeme^tumcteftngtilan.?ftant(eetp:udenttepluf$bum^^
per e babttu8.®»ac obtem e v^igib otne8 ad quo8 ptinebat eu cofirmarunt.
cu ntajcima acclamatione laudu fu^.idem fecit Cbe^doms eyarcbu8 rauOT-
na8.ciui tir poft initu? pontificatu ftatim inualitudinem inctdit. vn pafcbalip
arcbiplbiter ac tbefauri pontiflao Oifpenfato: regnadi cupidus ioanne bcfar
cbum pecunia foUicitat. vt eiu8 fiiffragif s poft niotte conoms pon^icattis fi
bi cccCTnat .accepti; pecunia qua'^ nibil eoa q .pmiferat pftiterit. tBozif aut
conon pontificatus fui menfc.i:i .bie tercio.fepeliturcB ad fan«a petra.i:i . ka
Icndas octobtiS. vacat tum fedesnienfibusbuobus.Oieb trtbus
anno mundi.jSp?. annoipt.dp4. _ , , , _
i-y- £rgtu8 papa natione fyrus.pha antbiocenus pte tyberio.adeodati po
tifirts tperoma veniens in clca romanu afcifcitur.Beinde to ob ef bo'/
ctrina -r biligentia circa mtfteria ac rem biuina p ordines confeendens fete fu? ’
fanne ad biws boni^ cu titulo eius loci creatur, frequrtare tu magis atcB ma//
gts rimitena cepit.qua ejr re tantu? fibi nomis cdB3Uit.vt befimcto conone in
ci^ locu fiifFect^ fit. no fine altercatoe tn. iTIa cu pars ppfi romani mapime tbc
iinea fummoa pdttfS
£onon
ttoiaflcnt.p3rfck vtracB in palatio lateranenfi coueniffent tande cleri populiCB
vota in fergiu couenerut.que poftea iuflinianus impator cu fuc fynodi nollet
acquiefeere ad fe vinctu p jacbaria .ptbofpatariu fuu trabere pcepit. i milites
ytalttt id admittere noluernt.pej? cum pacem obtinuiflet ad ecclefiaa tnftau>
rationem manu 3ppofuit.£t cgmarime petri bafilica ablatis ruderibus reno|
uatifeg tignis ftillicidtis ac parietibus in ani iqua forma reftituit. ^bic^ parte
bnice crucis inuenit in caputla cnca.ft.b.leonis pape corp^vili^ iac& bone//
ftiore loco rcpofuit.iConftituit pterea vt in fractone bnict corpis ter caneretur
agnus cci.bis tot rebus infignis potificatus fui anno.iiiu. rnenfe octauo. bie
tercio t.i;jc.morif .£t in bafilica ibetri coUacnmatibus omtbus fepelitur.vi.
ydus feptembris. vacat tum fedes menfem vnu.bies viginti.
3“ ©annes eius nois feptus.papa natione grecus pottficaiu inijt quo tbeo
spbilatius ytalia pctcret.JIs pontifepreftituta bafilica fancti andree in va//
ticano.iarctocB tecto diui marci ateg ornato altart principis apoftoloru? petri
0 uctis colunis teytra leuacB.atCB etia vt erat animo pi^ eje erario ecclefie m uf/
tos captiiios redemit, d^ritur aut pontificatus fui anno tercio rnenfe tercio.
martyrio vt quidam volut.0ed a quo martyriu palTus fit no fatis cdftat.£?e
pultiim ad catbecubas febaftianas via appia quida? affirmat. £iU8 e^: morte
vacat tum fedes menfem vnu.bic8 vnde viginti.
X ©annes feptini^ papa natione grecus.patreplatone eo tempe potificatu
infit quo iuftinianus conftantinopolim reuerfus. tyberiii t leontiu a quo
fuerat imperio briectus fpectante populo interfici luffinfuit aut vir multe elo^
quentie x fanctitati8.©ut in bafilica ^etri oratoriu(ita em appcllant)locum
orandi in bonore cci genitricis citrurit. Cui^ parietes vermiailato opere in-
tccti.oy:rra IciiacB ciuorudam fancto!,r pati? vultus oftedebat.a&afiUca jaterea
fancte £ugenie reftituit iam pride vetuftate collapfam.Cimiteria ouotg feto?
martyrum d&arcidfearcellini ©amafieg pontificis ejcornauit.^^oftremo vero
multas bafiltcas pictura x ftatuiS fanaorura culciores reddtdit.d^ritur aut
fecundo ponuficatus fui anno.menfe fcptimo.bie.j:Ti).SiepelinircB in bafili//
ea petri ante altare bei gemtricis quod ipe eitrui:erat.4ntodccimo kaf.nouem
briS.fius autem tU morte tribus menflbus fedes vacat.
Qjf yfimus papa. vel vt alij volunt Sofimus.natione fyrus. patre JobaW
XLJ ne,?:?:, taiitu biebus in pontificatu vicit. 5® lt«t podagra x cyragra ita
laboraret vt necg ambulare, necp cibum capere poflet.tame ita vrbis rome et
reip.jcpiane curam g^it. vt nil ptermiferit. £t ante pontificatu x tn ipfo magi
ftratu quod bonn pottficem ixcCret.53m ein materia oem parabat qua -r me^
nia vrbis x templa vetuftate collapfa in meliorem forma reftitueret.^eru fii-
bita morte correptus in bafilica Tbetri fepeliwr. vitj.ydus nouembris.ilacat
tum fedes menfem vnu.-! bies.cvtij .
ipergtus
Jloannes fertus
Joannesfeptimus
Sifimus
^tTOetas mundi
cLviii
SQfti'tn'3nu8 fecudits nue uttnc>j Conftatitmt iam &tcti fiUUs poft piem i'n
mipio rcUctusampaint pnmavtcc anis, jr.^ir fi4iJe pmo bon^T pjudes
ac clcinofmaj? .pfufua largitoj. 0uafobzc8 coftanhnopolitanu adntodii ait'/
^eit m»penu.£t multas leges condes buiina bonotautt religione, ift cus p.j:.
annos gubernacula tenml affricam a farracenis abfluUt. £c cuj eifdein pacem
terra maricg fecit. Sicut affrica libta® ammitterc cefiinctiplis res nouc feceft
Jita eafde .puincias ejronc pariter tn farracenis noue res recipe adluuarut.Sl
4dem gljlte farraceno? aminiratbo ffi idem tels 9110 coftantfnus vita functo
baldalon llll fuffrctus ^.©.ul audiens luffrnlanu Impai) lura oim .pulncia!?
conf cnfu accepUTe.pace tlll vitra obtulit.p eius fcdus affilca -r hbla in piimls
fuerutlmBlo reftltutc.Sffrrmantcg nonulll fcfiptotes eo in federe iinteruenifr
fe.vt B annos.t:. d terminus In pace fuerat affcriptiis farraceni fingiilo quoq
Ole numos mille aureos fo luere feruucB v>im ei: gente fua. -t vnu item equu ro
mano lingaton mittere tenerenf. interea ’f>o cu tn icu itiflinlamis tu In bonit
nes mira incoftantla vfus.iSt fairacenos 1 bu|garos pteter fedcra pacis liute
adontiir.a dbiis certe plus Incomodi accepit cg intulit. & pftantlnopollm re
dlens a clulbus oibus odio Ijabltus q> fculcia pfecti vrbls no copefcult. iQd
cgfynodubabuUfet ad qdcuromanl pontificis clcrtijcoueniflent otatoies.
Iterata fiintfcttc fynodl acta dbus intermista funt aliq ritu catbollco abbot-
rentla. Subfcrtprerut 'po Impnidentcs romanl pontificis otatotes.Sed ea?
fubfciipttone ferglus ponttfes vt p:o berettea Indicata noluit apptobare.^ta
tus "^0 c tnftlnlanus -z mittes ?acbarta .prbofpatarui roiiia liintt ferglu ponti
fteem coftantinopollm rspottarl. vcni milites bcsarcbatiis ytallct rapas pic-
re armis pontifice a tata tnlurla tntatt fitnt. £u itacg lufhntan^ pfidle q in oes
vtebaf .t Impietatis In romanu pontifice penas bediaSl 4de Iconclus pani
cius annuete galUntco pllarcbo pftantlnopolltanoYnfiirges ppliiin ad arma
cocuut.£t carcere vl fracto multos educens mo:tl epcciioq? pcdoii addictos,
infilnianum imperio Oelectnm ceplt.narcfcg nnmlatum cnranlt cerfonam po"
tlclnltatcmesiUobcpottarl. ^
E£onctu8 patricius vcl vt ah) volut Ueo fccudus igato? pulfo lummano
impin occupas leault aniS.5,£os igi j mot** esplotatos biis babdlmc-
lecb farracenon ammlratbiis affrica Initafit.ln ejue leonci^ impatoz loanne pa
trlciu niiliae rtigfm!cu esercltu mlflt.n: ddem loanes farracenis pgreffus. eos
funere coprtlfos omi affrica estermiaiilt. ^e? no niho poft fedltlone iter eos
Itnealmpcm/
to;um
^lufiinlanusfccudu:
flnclnnloj
JLcontms
5uftlnlan«8
ICybcrlns tcrclus
manu blsun^ ni carcere c6ntjot.maio:l ludibrio boinlnem referuansi
^bcrlns cins noimnls tcrclns Imuatot leoncio capto t: Incarcerato Im^'
CJlperanlt anniS.y.btcconftantlnopoIltanus nobillmnuis erat cluls.Cii?
esacltus loanniS In afliica relictus tunuiltnaii cepit.3bflnian cnltybcrlo fuit
cognomen bnccmptimo poft Impatojcm acclamaiilt. ^s iniperlii vt aliqui q
fltum: vt ait) oblatu acaplcns ncqnaq? motas flbl apud affrica trabendas esi
ftlmautt.iSt cum cscrcltu pene omni naulgans conftantinopoUm Eiicnlt.faiie
bant <»0 clues afflniu agnato:^reg factio potcntifflina. vii biim leonclus fotum
palaclucR fWuarc nltltnr.lngreffns abflmariis vrbe ceplt.leonciit nafo mntila
«it 'z in carcere malotl infotwnlo refernault.iaul fnfccpto pnclpatn pbtllppn
nlcepbotl p.itrtci) ftUii in pontu csiilare lufflt.Cu blslffct In fomno vldlffc ca-
Dut mn aquila obnmbi3ru'®c:? inftinlanus in ponto ad regem bauarop con?
fugiens qui bonotlflce fnfceptus cl fllld vsstem tcdlt -r ad recuBandu lmBin5
fluslllu pte ftltlt qm tybcniim clcclt -r linperinm rurfns recepit.
X^fttnlanus ollm angnftus Iterum ope banarott-s bulgaroi? conftantlno/'
pollm reucrfiis liuBault anls.ssvl. Cii em ad festl^oannis pontificatus
initiu luftlnlanus fecudus cu cerfone apud qna ciultate csnlabat p fc ferret re/
fidendi IniBU intentionem, clues abflmaro impatote fideles lUu capere int«a
Vunt.Scd 18 clam abiens ab bauaros cofuglt.^notu res ant vt ipl appella-
bant cacanns llll bonefte bablto filiam fpopondlt vsotem .£tm anno, vis bn? i.
elapfocacanus ab aflmaro pecunia cotruptus.iuftiniann'S_bofpitc?tgenc3?pjoderc, ,
rcfclffct luftlnlanus fugiens bulgarotum regi trcbelllo fc comlflt. qm fiifceptam aducne cnram llln? b ar-
ma in patriam rcduslt.ingreffn8 conftantinopollm litftlnlanns.leonclii quocg a quccfucrat imperiS teie
ctus inlcarcereinnm cdusit.€t vtraCB inlmlcuinrplcletc populo ocadl luflit.gaiiinicu pliarcbd obeeea-
tum roma relcgamt. igt quotiens ftillantem trucis nanbns mme» ubftcrgeret qu^ia adnerfmiu partiu?
sscarnifiemi fnffftdhde c»m ftUb tyberio in ptelio 0
left pactus, qiiodci?
^eptaefasnmoi
B0C tpc adkgieob iniptna fidei^ntuin-wiucr
ialc coaliu fufapcrc MfTidit conec faUitaribijs
bedtt papc fcrsij monitts inftructa,£t ipa buic cu ce
tene cccleUjs annuere cofentit* facta eft aut bec
Uambertnsepus
Synodus aquilegtenfia
5n quafynodo catbolicc eft inftitum vt.b. mana fp
tgo tb^tocos biceretur . quia ficut catbolica ftdes
babj.no folu boient i vere ceu -t boiem qenuit.
-^JfeeodojHsStiglottt Cbeodojus
jA arcbicps vir boailfi#
mus ciptimufcgpboc tps
'apud agUa flojuit.£t inter
cetera Ub^egregm edidit,.
Jn^ceclarauit qpeniten-
tiavnuqdcg petm tnlui pof
ret.fed X alia cdmentana o
pulcrainbUntus codictb^
fcnprit.Sanctu8 qqs tbe^
odot^auguftudtn^is eps^
virtutibus claruit.
i i- Smbcrt^ virrctifllm*’ apd leodiuea tepcftatc mail^'' _ _ _
tyriu ilibijt.eo q> pipinu repbederit. ^_vt:o2i pellice alpiade fuginduycrit.
J>oc aut faanus alpiadis fratre comififle alut d poftea mojbo pediculari' cofuni
ptus e. Ibiccx nobilibus r tumtibus partibus natus -r a pmeuo IfiS g-uditus
Ita .p lanctitatc fua ab oibusamabaf * vt traiectenu eccie poft tbeodardu mgrm
fiiu .pmouen in cpm mereref .£u 't’0 cblldericusd pmouit d eum bilijjebat
ab impi)8 occiftiSid&aligni eu fuo bonote ptiuarut.^ pbaramundu in locu eius
(latuerunt. Jlambertus cu Puobus pueris monafteriu ingrefTus g annos feptem
optime coueilattis.^nde ejrpullb pbaramudo ite^ reductus, vbi multos ipbot
eremplo couerttt.bodo ei cotrari^.£u p modu crucis in ojonc .pftratum birecto
laculo fui tmpi) in leodio peremcrut.^sde ocailto nauigio ad pontificale ecciay
gdui:cft.T boftes illico fepelieft.Sctiis at cbumbert^ fuccelToz ei^ celtt? ad-
monit^cozp^s.labcrtlatraicctolcodtucumagmtracrosgfiatranffcrt.
itrdaangltcus p^elbiter-rmonacbus cognomento venerabilistvir latina 2&eda venerabilis
-t^greca^ lingua no mediocriter eruditus.^lnno t)oimni.(Spa.,p i:j5iana|rel(
gione multu labotauit.lfe>ic trigefinm fueetatis annuagens. pfbiter oidirtat*’.e.
£t in eitremo natus angulo otbis.omnes terras pllnni.it.£o q> bocendo X pdl
cando vfcgin femu aut fcribendo no ixftittt.vt p none. t. jio. annos x Oocere x ll
btos coponere nuc^ lalfus vifus fuerat.£a^ter ob reltgtone ctia ateg modeftl-
am venerabilis cognomentu adeptus e.Smpfit em multa tn actus apfop. tn lu
cam •rc.iSdidlt x Itbju «x tpibus omeliafcB plerafcg quibus multum gallici facer
dotes vtnnf .£didit quoeg comentarios in vetus ac nouu teftm.-t libu te geftis
anglop.i^ui poftremo circa annu £)nl.r54.etatis f o fue.TZ. plenus bonis opi
bus tnem oblerltln fanctop numero cdputarl meruit. Strabo quoig et l&aymo
vlrl boctifliml bedefratres funt bablti.qiiop alter plerafig omellas eleganti fer
mone copofult, Slter 'po genefim cometatus eft. :©edani aut inulcatu a Saglc
papa
p^ .s.bndictl ^»plbHS fililii) pape e monte calTino furto fblatu mter folltudlne loci t In italll
_ am tranftatum fulfle. ^cl vt alij fcrlbut te monte calTino ad raonaftcrlu floilacen. cu fcolaftica foto-
re fiiifle tranftatum per monaebum nomine aygulfum.
Ibipmus bup 3plnus auftrle. vel vt alfr volut aufterle bujr x gubernatot cognometo vef
« - bteitisioccupadl regnu fra'ae fundamfta leclt. ^nte carolop glo^
admiftrationeconftituto,^petnauftert3redpt.vbireptemanmSnaHit,
Bemctas mucJi
l^olm cLix
apporto.qim ciiutate pnmu mcntbus arcudatg a fmaragdci pa
Pm.Tbo.-r ornatam fiiifft biftotfe tradut. tlomtms caufam banc
S lo^ no£ monumenta.ty vrbts illius arcbicpi tria luriu eccic fue loca a mb’ me-
manb ooDoltl i™ f fozlimcnlis agit m ameno colle fitum ab auro -t argenta pado p:i>
natiu roESi?v S r aut ferrana ab ipo cdditioms imtio lu ptibus raucn-
Sfe adSJrfrtn^^^^ ««8 ‘^^«‘^‘entia perfeuerauit.Cande quo tge germani impatotes
m alterutris vacillaiui.Scd ad annu falute vndcaes centena
SKt l aucnnatucBauwlio eande vrbeab betnrico tcrcio ecclcfiebofte occupatam fi
«'r ^t:pnlit.£t nmrcbiones eftcnfcs ferrariam fibi paulopoft fubigere inceperunt. vbf
P?into pfutt . ^ed anno abindefejragefimooctauo pfnlante demente qnto cum Sjjo
► bcatricc iCarolt fecudi neapolitani regis buplfet vt»jem. a fnfco eius fiUo ^ter nouer-
«ia, tr.f r”’ r coibctus eft t a venetis impetrato aujtlto ferraria potttu^.^m co
r ccclefie fubdere velle in vindictam, mediam ferraria incedit, «ater qua tntuna.pul-
hii « fefe venetis tvdge.eo qi fe egregie ab bis tefendi pofTe fperabant.^neti tpis marcbiOni7
Sv;.f;ii5 Puliin-'^ Cium ccditionc ferraria funtpotiti.earncB vt bimitterent adduci' non potuerunt.
„ denicns qnrpontife^ ro.ciuitate vcnetia;: eccleuaftico ftipimpofuerit interdicto.^n omia eosbo-
«i ^^^^P^'^‘‘^^““*^‘c»nibu8 pape.nifi legatus ecclefiepallagu-
Ti u*^ i n ctusaufilio m y taltam tv auintone vemens venetos vi z armis ferraria
P/-!."! P r ^ quod ad pontem retinebat magnis vtrincB comiflis cedibus !xturbafret.fu-
itiBpoltealemp ferraria fubcltenfisfamiliegubematione.pontiftcibus obedientiflima.bactamelegevt
qnoi annis txcem milia niimu aureo^ romane ecclefie perfolueret.£t qiiafdam couentiones cum venetis
r obedientia z pace opibus potentiae^ plurimu aeutt quod multiplicare fecit concilium a
i pontifice romano ibt celcbjatum.Cui interfuit ^o.paleologus tmpatot conftantinopolt
taniis.i^uod vero pteritistemDotibus noiie.fi fnl«iaianritii,^fiitirart t«fi..>
Bifrrbipolig vcinaciila Irtigua wirt^ipursk appcUata.p:rtKipal(8.ac ttKUta «tiiMS frai^ac o:taitali0
que fraticoma tiicitur.qua moganus fluuius ej: montibus bobertite ojtus BUbitltr. jln qua oyaiia
cca vf(^ ad tBa.s.kiUani martyris colcbatur.qui tmeem ©otjbertmil ac fubtectum poptuu m tiae qjtbo^
tCit:a inftrii;cit.'filius betanus &tt;c in monte mirtsiburs ob bonozem mane virginis ctac'
fiam conftriiVit.& ciis regio franconic partiin plana.partim montqfa fiMl&ontes baud ipi Dimcilcs iiint
Sger lio admodum pingtus.lDaci; plerucB arcnqfus eft.dK>ultt8 iii locis confiti colles vinas.f^atum
ducunt vtnu.d&aeimc 'po apud bcrbipolim.£t cBqtid terra in mftos paruta fit bominos.ui Dcrpipoicn-
fern epifcopum biiccin fiancome &tcunt.Cum t ea vrbs nobiUS cpifcopi fedes ftt.qui t franconu oua .. a
betur.£t cum rem btUmam facit t;ladiii m altari nuda ante fe baber.£liq5 yrbe in cpielfo msntcc que
montem nollrc coimnc appellanOarr arte t opere munita, ac fpectatu oigna.vbi piclatus vt pltirtmu i ti.
dct.£ftcg fuper alta rube amftructum calicilum.a ti ibus partiDtts ce plamcie fumnn ercctum.ac fua natu
ra afcnfum.'0.ifs quarta fotieam babct.pontcraq;,pfundtta6 fouccaltimma eft. Jbbac parte turris et
vndiqs pugnaculis. coniHiiita.ijn cuius fummitatccuftosrefidet.quicoznu tuba clamitat.ilpuruscaxi,/
li Ouplee ell in medio platea eft articul3ris,£licB in ea apella ad bimnu cultum perpznata. vbi are coiiie^
erate ftinn&mt -r ibi manfiones qn pliires. tum ample tum tecoze-cellaria fub canro pen^pla. % .tabula
multa.i!3>abet fimiliter bcc inllgniS ciUitas tres collegiatas ecclcfias.pzetcr bafilicam epifcpalem merito
fummat»taam.£tquatuozo:dinesmendtcatas.i0zcoquoct;laucttbcnedictt^d fanciumgitcpioanulO'/
cum aptum polfidct.£artuficnff£p bomini tiacutonici.-t fancti ^sannis cum fcotis ibi csmitma babcn|
iQuincg ettam monalleria fahctimonialiH.£etant e in ea quinqyparrocbie.t buq bofpitaUa.isacellu itc
virginis marie cum turri mira arte conl1:ructa.£defcB perpulere canonicou^clinii banc vrbem ceoznanit
lfe>uic fedi nue pzecft nobilis acpzcftantiflimus cpifcopus iRudolpbus a^cbernberg. qunnonageitmu
etaus annunnccecedit,£tepilcopatum innumeris oiuitijs ac vartjsponelTiombus aupt.^
,1
I
demetas numoi ,
pontificuni
iConllantinus
Qtt^nltanniinspapa.naucmeiyru».pzci03nw.vu 4 uipm
latuia irrccacB eruduus.eo t^e pontificatu iiu)t,qtio ronic triennio fante
labotatn eft.qna qmPe in re Ita ornes tuin vel maxime paupes limlt. vt conila
tinu celltus iffl^nm bomlnes arbitrarent . £t cu iiilllnianns nil Iminutaiierat
pter boc tantu qb fedem apRcam veneratione belnceps obferuault tutatufeg e
vldendlcB conllantinl ponrtflas admodu lliidlof as bolem ro^at vt ad fe ,pft^
tlfcatur pmllTa claffe qiio tutius nainsaret. Spptopinquan aut vrbl regie co-
llannno tyberius luftinlanl ftU^ cu rcglo'conutatiu £t cyrus pharcba cu5 oiiil
clero bonozis caufa ad octaiui lapidem obuia .pdeut. vrbeni ingrelfl in rcgiaj
Eduxere.5ullinianu8 poli vrbem Ingreffus.nd folu^ontiflcem aniplectit .ve
ruetiam elits pedes venerationis caiifa exofcnlatur. inde lUlltniano otfnneto.
pbillpplcu fucceirotem bereucu teclarault.Conftatlnus em babtta fynodo no
modo pblllppici -r loannls monacl opiniones impzobabat. veruetlaj jxcermt
vtfanctojxpatruymaglnes qui fexconcilljs ab oniibus ptobatls Interfuerat. \
5n potticu beati pctrl ccpingerenf.£u tntellctilfet eas a pbtllpplco e parieti// ‘
bus fancte fopble isnomlnle cauf 3 abrafas fuiffe.lbjeterea confhtult ne impe
ratons baencl noniepubllcls fcnpti8'aut pnuans in ere argeto plumboue re
clpercf.ibollea mont collantlnus fepnnio pontificatus fiil anno, bie.xx.ac i
baflllca ibetrl fepellf .terclo yd^ febtuaru.fedes mefes vnu.t blc8.40. vacat.
Snno mundi.y<?iy. ^lnnoxpi.7t4.
rf^^lRcgotius fecudiis papa.ptla romanus. pze marcello. vtr certe optimus
Vl/ atcB fancnlflmusuantccfi eruditionis t facudle babltus vt facite coulnce
rct ornes male ce catbollca fide fennentes. itTa fub ferglo pontifice lacrls inlcl
atus.facdlls x blbllotbece pfult. tante fidei x InrcgntattS ell babltus. fumes
leinde Oyaconatus ojdinem.c6llantinopolim cu conllantino pouftce .pflcifct/y
tur.vbl cu acriter blfceptaretur qulbufda tv rebus ad fide ptinentibus. ita acu j
te refpondit.vt omlbus ingeMj fui tjoorine admiratione muceret. ■^(Olljilla i j
tlnu cclnde Inponnflce electiis.quacB allqm llepbanu fecundu illl funectu fci l i j
bant. 5nito aut pontificatu x menta vrbiS aliqua et pte vetullate collapfa M i >
llaurat.£t trabes bafillce ptlncipiS apoftolo2:.laurentt}Cg martyris ettra mu^'
ros. d&onaftenu quoeg via boftlenfl pofltu non longe a bafillca paull.igt mo
nafteriu fanctl andtee qb barbare nucupatar refiiUslt. femus pterea bec pecu//
liaris lauscft.qi eius opera germani ad fitem couerfl funt.miflb eo bonlfacio
X altfs qiil eos e tenebtls educeret gpoflta veritatis luce. Tbace Inde fons par/
ta gregotiUs ites reparandis locis aim aduclt. bafillcam na^ lincte crucis In
blcrufalem lam ptidem cdlltuta rcllltult.g3omu patetua mottua matre In bo
notem agatbe ccdicauit.coq5 loci monaftertu ettruett.^ndcce Iconem impato
rem berericu babtta fynodo ctcomunlcanit. £0 cp fanctoi? ymagines abo'c c
no aftneret.iCum autem fuo etcmploomnes ad virtutem et fancutatem ina-
tabat.potiftcatu6 fut anno fextodeclmo.menfc nono.bie.xt.mo:itur.fcpelitur
ad bafillcam Ibctrt.terclo jdus fcbmartj.ieius In motte cplfcopants tu va//
cat bics qulncB T.xxx.£cntu aute x octo ac.xl.cpifcopo8 toto fuo pontificatu
creaffebicttur. ■frTT’rrynr^mrryri^ ■ • ■
iRcgotiUs tCTciUs papa.natiOnc fyrus.patrc ^oannc.vir fingttlanS coctrme t bumanltatis. ptcci
pue gi eca x latina lingua cruditits.ll&eiitcm biulne Icriptureita callens, vt nemo tum bilcrtiot pdK
eatmne ateg Inmrptetattone rerum occultarim x admirabillu baberctur.ojtbodotc fidei Ita acerrimus ce
fcnfo? fott.vt ob eam rcmmaximoi;! ptlnclpu graues flmultatcs x amlaclas fufccpent.non armis, no ml
ntspuiurpta c gradu conftanttcfue cetectus. Cante poliremo bumanltatis fult.vt x patipes mira cartta^
Kcoplccteixtur.acelcmofiniS fouCTct.vt veteoim parens acpaftot mento vocaretur.feic ItacRpontifica^
tu inito fi attm concilin celebtautt.^n quo leonem terctu imperio ftmul x comunlonc fidelium pnUault q>
m cdlbus abtafifld x fiatuas temolttus efict.feic otatotiu pulenim lii beati Tbc -
nonnm?f^^mUaI^iXf;^Mn°'*r mconfpcctu biuinematefiaus tuecelebtatur comtUc beus nofier. fele
tcCTCT^n^ crexit.acmonacbtS regulas addidit, qua in'
SSSodSS ^
35emem0 nmdi
jFdlmm cLxi
DII?ilippicu8 4 -t bardanus imgatoj poft rtifhmann tnigamt anno vno t a
niciip.vi . «Hir fanc n^sjlti animi r majanii pfiUj. £u pftaf tin^pontifcr ^nlpC?9-
abiens a pftanrinopolUufttnianu aiJbojtaf .nem pbilippicn cerfoneepnlan- tOWITT
Srauius alidd Decei'neret.«witii8 ne ali^d mali oziremr. ^ep mflinianus
pfiUO potificfe bn monens neq^ obtemgans. claflem in pontu mitnt. eo aio
vt pbilippicn tnterfccerct. iSdnpitCB luflinianus copias qntafcncg poniit ep co
jtaimnopoli mraciacB cotrabere. et plin buodecimo ab vrbe miliano e cdraiP
fiim.jyiuna pliu atrop.-rpoft multa vtiinf® epercitus cedem impatoiu mottc
nobilitato.lPa iuftmian*’ tybermfcg fiiiua fracns fugatifcB eo^t copijs eo in p
lio occubiicnjt.pbiltppicus ea in victozia impiu adeptus. illico fidei catholice
romanoE potifien traditione bircelTit.berena puerfo viiis pfilio Ifas ad pila//
nnu potiftce cleracB romann cedit.cos admones vt fiiis cofennrent jogmart^
biis a fice catholica alienis, ipec bu vero aflenferatjjottfep t clerusv § romao
IbbilippictiS
uit.iufrir(^ vt nulla t re biuina aut publico ptiuatoue actu eius nots aut imptf
mentio bfctur.iiVcc biuturna fuit ipa in impio pcfliS.llla cu jxfunctus eet p6//
tifep pllatin^.antbemi^ d 't anallafi^ ciuis pllatinopolitan^ ipm pbilippicum
impio tvieaum cepit.t oculis euulfis cecatum n ufit in carcerem.
^TiPaUafius cognomento artbemi^ impato? poft pbilippuimpauit annis
Rll.tribus.qui pjinapatu inito pbilippicn captu oculis pnuauit.httcras p//
terea adro. pontifice tvdit.dbus catholice ficei ac fepte fynodi accerrimu befen
fotem futup pollicef.Snallafio aut irapante patronap ciitis btipian*' pontifi-
cis romanis fuafiombus.b.bndicrt monafteriu calTinefe edificus t monacho
ru freqnna inllaurauit.^nno pollcg a longobardis ix^uctu fuerat ccntellnto
buodecimo.^s vero impatot poli cpbtbita romano potifia rcuer«ta.poft ac//
ceptas ep mote confirmatas pdeceflbp ponttficu r pciliop fanctiones. farrace
nos ppiane religionis p romani impif boftes agitare pllitutt. ^taeg pata inge
ti clafle alepandria egipn vrbe a Icgatispnuadi iuflit.Sed ipius buces eperci-
nts medio in itinere rebellares p a milinbus fpjetus impio cci)cittir. Cogitur
cg a tbcodofio d in eius locu fu ffectus e faci os ozdines recipe.ne et facris ini-
tiato amplius ad imperium redire licean
^^ll^cocofius eius nois tercius fupato anallafio impiu occupans impauit
^^anno vno.Cu cin buces epercitus anaftafij arma in pftannnopolim retu
lerut.Crearutcg impatote tbeodofiu qnda d "r It ^rat ignobilts.p apud publi//
canos fcriptum facere cdfiicuerat. ^s nouus p rei militans ignarus impatot
anallafiuaudies copias vt imperiu recipet rcparc. illi cu fuo tmpen) aflmotc
epercitu occurrtt.Ct epercitus vtrtufcg ad niceam conflipernt. potitus victoiia
tbeodofi us nulla anaftafiu alta affecit iniurta qua? ce ne vitra vt pmiffum e Ec
impio cogitaret clertcii oidinauit.^c? fufeepto impio catholicus impato t fta
ttm 'ymagines fanctop patpCvt bipimns)a pbilippico tcmqlitas rellitui pnili
no in loco mandautt.lboftea tbeodofius ano impt) pmo no bu elapfo a leone
tcrcio cctcaus.p line Icfionc btmiffus abire monafteiPum efl ingremis.
Co tcrcius impatoi poli tbeodofiu impauit cu collanttno filio annis vt//
U gintiquatuoj.lEbcodofio em eiccto imperiu acccpit.p apud collannno
polim omnia tunc peffimo loco erant fui impcrij biuturmtatc.tn ppianam rdil
flnallafius
Cbeodofius tercius
2Lco tercius
tecte imperio putneie acccpcrunt.ina p:imo ci^impu aiino.p quado atbinus
amoztritfcK ctterioje bifpania inuaferat.farraccnop afia tncolmu tifgcs multi//
tudo in tbracta traiecit. Ct eo? bup claffcm mille naucs habete adducens con
llanttnopoltm terras martcgobrcdit.£iuita8<»opllantinopolitan3prijucab
bollibus non ell capta, bomendam tii perpeffa e calamitate? que pelnletia ea
DODulata ad trecenta mottaliummtlia abfumpfit.at leo impato? que? nec ad
fanctimoniam trahere cebuiffent.pollcg farracenop timo:c liberatus nil intra
uit ciui ytalta p roma pccunns cpbaulla.bafilicas quoeg ojnametop biuitps
fDoltauit.Ct apud pontificem p?imo blanditifs cgtt.vt fi in fuam vellet gram
Djomoucri fanctojum ymagines vbicg in ytalta. Iicut ipfe fecit in ojicntali im .
Dcrio aboleri ceponi incendicg curaret, (gregojius autem tante impietati non mo non obtpatur. Bcrum
etiam omnes catholicos 3dmonet.nc intantu erro?cm timoje vel edicto pfinctpis vllo mo btlabanf . qua
coboztatione adeo certe animati fimt ytalie populi, vt paulu abfiient.qtiin fibi aliu imperatoje? beligera.
^e? cum in obHinationc perflftcret.pollremo epeomunicatus p maledictus interpt.
!5U— uUS
Csidtiis abbas
eo maiculemvi
jOcjtrmetasmudi
^r^Sl(^^lJ8 n3r&«:%: tsrec’ atbcnis e;t: rcgta llirpe,^>5Ci{i't«s.& bos bies fda exi'
^OVplo X miraculis ^ftgmS fmt.lfi8 ctia ab infantia midit^ poft obim paretu
pjimonn.jrjam fccit lacrcde. vc? buanc glozie Kmtas Biculu.clani littns maris pc
ti]t.rcpems nautis nauecofcendit.factacBOJonetepcllas fcdm fuit, iftcu arcla^
tem vcmffet.biemo cuTaiicto cdarco eius vrbis epo maafit.vbt febncitante trien
mo curauit.ad beremu ire optas.clam tufcefiit.cu veredamoeg beremita viro fan-
cto tnu manfit. x ma-itiS fuis ftcriiitate teire aucrtit. £t cd vterq; mtracuUs corii^
fcai-ct bumane laudis ferens Eiculu.interloje beremu penctrauit. babitaUonej in
antro cu fonticulo elegit .vbi x quada cerua tuUinit^ ppatam in nutrice; babutt.q
certis laotis lactis alimonia fibf pbebat. O bic cjda; fenu regis in venatione cer^
uam infcqrcnt .illa ad pedes ei^ cdfugies otanit.vtcani fibi bns illcfam p^uaret.
I ptf incaute fagitta Olnges viro tci vulnus infirit. d&llites fpeluca aperientes, vi'
, centes fetm feiie babltu monacbali vellitu canicic venerabile admirati venia peu//
I erut.que ret cai olus cu oml bonote fufceplt.JIs ad monafteriUm redles apud ne'/
. ^ ftlimpncipls refufcltault. Cande er reuelatone Onlfribus obitii fuu nudans vt .p eo oja^
rent.fpum biio comedault vbl angelos alam ei'’ terentes audifle tcfotllimt.£larultcirca annfi t»nl.70o.
-rfT>t©nifacluspJtmtJsarcbiep8tgibuopdicto?ipdtiflcufIojiut.©iilmona^ ,0^,« f ■ \ ~
"«i^cbus erns asctifVlm^ atq; cloq!jturtm^,,p magnitudine animi e bjittannia JSoniraci^^reDiepus
ad grcgojiu fccudu fummu pontifice vcnit.cogsilta bois 'otute x fanctltate.pete ''
teplpino mUiagutlnafcdcmctropoUtlco lure totius gallle pjincipeac epm pftl
tuit.£t ad germama mlflt vt ilbi gente ^aofita euagcllca luce llluffraret. ac fide;
vcr.i coccret, vbl (5 dicatione x eecmplo Cburlngle.baflie.faronle.aufirafle x in
frauda opus Impofltil egregie egit. fact’ aut arcbleps anno eial.Occev.auctoti'/
tate fedls apflcc x pnclpu francie buas epales fedes pfrltuit. vna In caftro wlrt; ,
purg vbl burkardu collega futi epm otdlnault. Slter.i In sfyflet-cul ivllibaldu p <
fecit. 3indc ee'iUffu ;acbarie pape plplnu in duitate fueifonu In rege fracoii vndtg
3dco arcblepus fccudus poft pap.a tefetiir;Ca!ide lullti fibl fucccflbte o:dinans|
ob pdlcatiOniS ofticiu f rifla pctnt,vbl nonas ^untj maityriO cojonatns e. ciiini
f>bu Inceflniw pdlcanet ac pfatflct eccie annls.eeevl.cu putis vite fanctimoniaa
ad cotonam x glotlam martvru pcruenlre meruit. \ _
glrca bcc tpa Ducatus veneto” Irntili fnmpflt.O a pnarcba popiilocg veneto a tribunis .pcertbufi?
V^cilctlfq; plcbcls lU craclea ctultate jaaulus lucius cracleanus creatus Our fult.q In bucatn vfrlt anis
8.£ul marccllus fuffcct^ e.a pdubne em vrbtS gubcrnatols fotma fub tribnniS x centurionibus buernt.
5ude ^td frcqntcs aduerfai-iOu Incurfits rcpjtmedos.tE coi omniii pftllo.lfPnc boicm tato blgnu bono//
re cclegmlt. q liatlm cu longobardls fedus Inti t x veneta clnltatc .p viribus ampliare curault.gitl ciu mo
menti aii fuit.eo tuicc anetote ampliata. JnftructtfqjclafTibus l?uctlluccj5.p negoclato mbll6na^lgarc^e^
perunt m pyratas qq; repteflit.
ffarlus eps arelatcnfiS vir fanctltatet fcletla jaclarus.p Ijec tpa tvee omelias ad monaebos Interce
'^.^tera fcrlpta edidit. Sanct^q; wolframus senonenf eps miraculis claruit. ilice minotl fanctltatcac
miraculis pclarus fuit albinus ejis andegaucnfiS.-r remlglus eps rotbomagenfls.Sanctus Item amat^
arcweps anglotu lanctitatc claruit.
S'.£olonat^ .s.killan^ .s.Cotnan’ ^ Snctus klllanus eps In francia otietall boc tempe da^
/3 ruit.gl8 genere fcotus Oc nobilibus natus parmbus.
£r infula bibcrnia fiuefcotia feciida clarlflimis viriS.pgre
di&.dt ex ea coliiban^ galliis.burckardiis x klllanus eum
fuis vlrl lUufbes.pdldut. Js InS edoctus fptctls buanls
rcb** monafterlu ingrefliis.^n oml obcdietia x frugalitate
Vita pegit, ^iiide p ccciafticos otdies plblter otdiar. cuad
cura ccijobi) eligercf vt liberi^ pteplatiOnl opam Dare pof-
i fet.btittanid tvinde ad gallia ,pfcct^.:poftca i gamania per
dicnies.fpjcrbipoli vrbe fraconlc Inter getilcs. cum cotoH.a
l marty^ optaret ccgcbat.nec feme tti effudit, ve? ptlus ro^
1 riiii adijt. £11 eo tpc £onon fumm^ pdttfee roman^ peflet.
j gaudes cl ofFiclii pdlcatols inlurit.ac i epum otdlnault.vr
jbem egrciTus cu colonato plbltero.t totnano Olacono.ltej
|rato ad caft^i wlrt>ipurg oifrofrancle pueint. In q golbei tn
- _ . TT- . buce repent. £uVnaciil3 lingua llUcoaddlfcerct femen cti
t pgiere cepit.relicto i_gr Olane cultu. One cu tota pene ,p uicla ottbodoee fe fitel flatcclt. x i Ole rcfurrectoms
Onl ba ptifat .buit at veote Sdlana g ollm ffis plue fuerat, qua vir cel amoucrl aiplens.Oucl pfliafit. vt
ea Oiinitterct.ob ea re SdmBa klllanu odio pfeciita.otdlitatl tottotlb**. viros fetos reuelatoc Oluia pmonl
tos i f tmtit pftftetcs iterflct fiidi^^t.£u^ palma martyrtj obtlnueft. cla; fcpultl funt cu libtis ac facris vefti
bus.nc pala neret coi? itent .tade iueta cotpa vn** q viros gladio pemlt apajs Oetib^, fc lanias, alter i ra^
giaOio le Bemil.gcilana vero tEinontb*’ molcllata.clamas ait. Juftc tojqot. q fetis vir] toitoics
culs^^^fanctitate tllnftr lofeUce fine babuit. glotiofl martyres tota francia; ottentale mira^
S.wiUbaliJuacpus
3LXII
S.walpursis
^e;cta eta0 mun
Ci 9ttctU8 wiUbaldua natus ecjefancto rtcbarto fuc
■SSii^uo^ &Hce.4ta angjo)? caftiflibia fe
mma ctua tyotc.©ui ca bierofsUma attg terra fanctam
percgrtnus vifitaflct. -t tndieromam reuemflet. a CTcgo
no tcrco fummo ponficeXut taj ^er relistoite m fidet
'fincerttatej Otlectus fott.fane» bonifacto magunhnc fc^
dts arcbteptfcopo comendatur. r a faneto :©omfaeto(d
eiBS amucirtus futt).;ei .kaf. auguUt ptelbiter ojamaf.
i6t tbiiringtc tn Iseo cut Suljpurs wcabulu eft anno fa
lnit8.74o.fticf'oetari8.4ttepi1copto(6yftetenftptefi^
ettur^qd fanctus bontfactus et: pdns -r manctptls a fwi;
tgero comite Deo oonatis crct:crat,itfitcituretiafcdi6 ina
igiMninc fcriba,quem vulgus cancellarium vocat, boccf,
pjiutlesto cotatur.vt tpe eiufcB fuccefrotes offido fcrtbc
fcdts maguntinc perpetuo fruantur. £t in conctluS r conuentibus a Dertrts arcbicptfcopi magamt'
mu locum femper obtineant. accepit enam vellem inftgnem. qua rationale vocant. ©ua veteres facerdo^
tes vtebantur. vt ca etiam fuccefloees fuperuefliri ltccrct.ll^ic vir fanctus tviltbaldus fiipta ripam flmm.^
mS quod altmomnvocatur.^n valla folttudinc.fucdfisncmoeibus.ciuitatcmigyllctedificare cepit. 5n
qua -r monallerium fanctimomaliu oedimS fanctt benedicti celcbtc farcbopbago fancte walpurgis vtrgi
nis admirabilis.que fuit foto? fanai rvilibaldi.Sc cuius reliquifs manat facer liquoe. cgrotantibus p?e
bens remedium, illuc ptefidet ccclefie eyllctenfi que r aurcatcnftS nuaipatur. pUcful Digmlfimus wilbcl
- v*
S^.^rcbaldus
QT igbaldus confcflbz bisttiffibius acfalicWfrimue.bactempe
!5C)ftatc(vt quidam ferunt) tocti ina ac fanctitate ingermania
flo:uit.58 cx nobilifruuis ottus parcnttbiig. regis bacic filius,
ac regtue caftiflintc. q votiS t ptecibus a ceo banc fobolem unpe#
trarut.Sb mefite ctate bifciplimS acIfiS traditus, p adipifcedis
liberalibus artibus m adolcfccntia pifius petut. £u cruditifini^
eiK!lltret.'SJirgsj)ulcerrima ix familia regum n ancotu matrimo#
nio ei iucta ftut.'®eru fpjetis madialibus pompis, relicto regno
fpofam clegautilTmm nocte ixrcrutt. in longinquas regiones ac
bercmil fcceiTit. vbicu annis.i^v.fanctiflime vii.'iflet.5nde teuoti
oms gra.romaj giicniens. a ^regojio feciido fummo pontifice.
ad germanos pdicationis gra birectus. wiUbaldd t wuntbaldo
fratrcs.itineris comites bibli
uit.£tpaimo'apudlogobardo8.!x#
inde ratifpoiie toetnna t-nmbus ac miraculis claruit. 15: oftremo
apud 'lliurembcrga in folitudjcnanocreligiqfiirima acpfcctifli
bita.
nui vita.vfiB m fine ei:cgit.^bi pter coctrina pplb ei:bibita.mt^
raculoit glotia nominatilTimiis euafit. Cande plen^ bic!? ad oza^
tozitl fratru.fancto martino bicatu ll1urembcrgc(vbimodo cciio
jbiuozdimSbiui benedicti ad fanctuegidiu nuciipatu)guciut.in-'
firmirate ac icnibcbifeptus fanctiflimc migrauit adbilm. Cuius fanctuj cozpus ab indomitis bobus ad
locfi fcpultiirc buctus. vbt infiguiSbaftlica in eius nomine etaructa biit.^ue poftmodu fummipotifices
^ter crebza miracula in fancto’: cofeifo? numci? aggregarut. peipue martin^ dntus papa, cius feftu per
vinuerfum ojbem.nm.kar.reptcbl.celebjari iulTit. i©Haobzcm apud iniircmbergenfes fummo bonoze
quotannis eokf . cti inurcmberga pdara vrbs ma ius biuiis bignifliini patroni, augmentu m omni bo#
iiozcT glojia obcrtim fcnfit.
■i"~f ^itpzandusaifpzandi jadicu filius tongobardoi?reu. fupftiteadlaucpzc
JoU regilli acapiens.regnauit anno vno t triginta.-t menfibus rcpfe.'^ir cer#
te tanto pzinapatu bignllfiinus. Crat qppe giganteo cozgc ate® valio. -r manu
adeo pzomptiis. vt nemo eo pugnatioz babercf .tufttcta vero ac claiietia ita in^
ftgms babcbatur.vtbi}fictlciudicarcf.quairemaiOze.pmereturlaudc5. upia-
mflimiis cUa adeo furt ac religionis amato;, at nullibi templa fine fuo fulFragio
cdificare gmiferit vnqj.papic quoq? templa pUmma miro eummit oznatu. Ca^
jlLuitpjandtisrejc
: capilld fucciderct trafmifit.^ue luitpzadus benigne fufeipiens c
iicribus ad parentes remiferat. ie>ed buodecimo regni fui anno (cupiditate im!
cipcmftatimmimt.dbomtncrogaret.otpzimoquoigteclabojanti rometec^L.
clefie auutiiii ferret.Carolus rogatu grcgozt)' pati-ociinu ecclcfie fufeipiens. luitpjadu co^atre rogat vrf
be ne obfideat. obtemperat.atcB vrbe obftdione foliiit. Jnde yacbaiie pontificis bojtatii romanis oppt#
da(ci: fabimS ercpta)rcddidit narma pterea -r ancona ej: piccntibus.Ct qcqd a longobardi8.)r):i:.ani8 in
etruria occupatum fuerat reftituit.^lcu nd ita multo poft ctate gradcuus.vitefue cuifum ej:plemt.£iuf(B
co;pu6 m bafilicabcati Iiadrabi fcpultiim fuit.
Jcboldus frifomi biDC boc anno ad pdicanOiie wolframij fenoneurin cpicouertif . q di baptifmum
■K. Mikipcrc lbtiiiflet.m lauacru intraiHt.i£t illico bubius factus.alteril pedem retrahit btceiis vbi nam
cx panibus meis plures funt.in inferno im tn paradtfo.ift audiens q; m inferno, ftattm mniictnj retrajat
pedcm.biccns.laiidabtltus eli vt plures cb pauciojcs fcquar.atcB ita in fua fatuitate celitfus.mojte m p;e^
meditata raptus eft.
©mete bi!oboc.inno5.imiarioma)fcperbtcs.;co.in celo viftfui}t.iQuo!2vniisfolemp;ccedcbat.
alter vo vefpcn feqiiebatur.
0ti?marus
^^Cbmarus ej.^;oumcia alemanic natus a fratre fuo ad euria buctus.Iitteris
V>^ac '&tHtib^mrtnictC|nix titulo feti flojiui ad facerdotiu .gmotCet p victoJC
comite ob fua reUgioes ac fama m piatu aflimipt^.t: g balcbraimd i cella; bti galli
'z pipinf aucte m abbate electus, quqlocu poffcfliOmbus plimmu aui:it.atci5 cdift
cijs.mira obpuaus ablttncntia.paugtat] amato;.'! demofinaru; Largito;.”! afello
P equo vtcbaf .Cgcuos ac lcp;ofos fepe xnfitas.vt p; paupeu biccref . Ideo bo
rpitalc .p ets cj:n-u!it.ab anulis tu gfequebatur. infamatus be femina ad eriltu
V codtwuanis.ad infula rbentrelcganis.vbi poft multas miferias fedeclo kaf. te-
j| cemb;ts bono fine qeiut.poft anos.j:.ad monafterin faneti galli p lacu pftannenf
^fcmmiraaiUs multis.'! fedata tcmpcftatc gduct^ fiut.®afculu modicu vino ple-
^^num p;o refictendis monacbis quotiens c;ibouftum. nulla tetnmeto vtni
tatpla,
•Sfinaa
^ertaemenmnoi cLxm
Cottcilta f^c jpter ymastnea 0nal(5 itullc pcneepo:3 cdebsauit gregozi^
Vjatercujs pontife;!; roitianus.i baftUca beati pe#
wt rome-^n quo quiUe leone iniBatoJcm. vt Oiituj
eiiampciio ftnif^ fideltu colone pnnaiut. eo <» fta
tnaa t fancto;;: ymaslnes ttmolitue elTet.^n q co^
culo Jccrc^eft ymaglnes fumma cH|vcneratione.p
ut antea coferuan. CKclaraiutqj idc potife#: In eo co
cillo Imaginu fanctai? veneratione elfe llata. ^ bu
Infiiiodi ftatutl vlolatozcs eixolcatlonls fantentta
innodautt vt babef in canone Deconfc.t)l,ti}.c,per#
latn«Cu efn ieo.lq.tmpatoj apte innebl In pontlfi
cem noijoflct.eaictum ^nlt.vtomcs q fub impe
;no romano efletit. fanctoiz oiiii martyiz t angeloj»
Itatuao ateg ymaganes e templis abraclerent Tauf#
fcrrentuollendeCvt ipe Olccbat)ydolamc ca.q vero
fecns feaTfct eu fe.p boftepubllco bablttm.erego
ruis aut tante Impietati ornes catboliccs poft coci-
liu admonet ne In tantil errote tlmozc vel editto p»
clplsvllo modo btlabantiir*
ipy Srolus marcellus plplni fenio«6 filius bijs
''LAtpibus pallaclo regis ffancle pficif eu pipin^
pnma viaaJe^enitus.fiipftefcB erat pitcr plectrudts veoj, qua carolus vt senitrl
cempottus cBnouercam venerabaf .meetn contincrcrcpotiutodlofa muiier dn
adolefcms epcldto iubiaret.bi;K Oagoberto puero rege iRaglnfredl impulfuco^
pqs in plplni wmlma parante, carolus nifl ingenio vfns aufugitrct. vitd cii Pn-
clpatu in carcere amlfiffet. Ibaulo poft carolo marcello lam carare liberato obut
Pagobertiis.Jinde apud ff ancos carolus marcellus fe ce cbilperlco fi-ancoiz rege
t ragmfredo Ullus gubernatoje vlclfcl cupiens magnu parault epercltu. >tld p:i-
mos ’l'o pjchj clamojcs bij Ouo in fugam^fl Incruentam carolo victojiaTcliquc
rat.'^oftea metu noucrce infldlau.fc Uberare piiltuit. Colonia itacK bucens cter
ata;vrbe munitlflima In quaplectrudis fe cu plplni qiionda tbefauro cOtinebat ,
Illam vl cepit.et pottttis tbefauro di uoucrca.^llaf-o clam omibiis longii cmeCi , .
itCTad banubtU r co tranfmiiro pueult ad bulgaros.Cu poilea foliis regitii francle obtimHt.multis tauie
aduerrantibus.macime f>o Cudouc aqultoule Oucc.-c cbilperlco rcgc.^cu carolus marcellus trafinlflb
l^quano nuuio it\ ^urelt^iios moucns^vno impetu boftes fuiidit*fiii;ati$;,aci'cgno fi'duac!blus potitur.
l\cuUiOtiUD2tr3uCicu8*ri5^'0!iC8.ulcmdtios.fucuos..b4uaro8 reguo Tuo odqcit.'®*^ cu iutcUctiilct favrj'^
cenos ab Cudone In galUa euocatos.magniS iilncnbus in bofte ptoflclfclf et vluclt. non longe a ^ uro-
iw flnlbus.-r c% farraccnls ueeenta -rfeptuaglntaqncg milia fiillTe occtfa.Cus cx ffauctS mille tantu -r dn-
gcntl fuerut intcrfcctt In cojiliO fcrtbut biftoaci. carolus ailt rogam gregoiq ptoclmn ecclcfic fufclpiciis.
luitpjandu rege amicu t copatrem rogat, vrbe ne obfldeat.acpontiflccm vejiet. ?s obtpat ateu vrbe obfi
diOne foltiit.at carolus pacatis yfallc rebus lU burgndiOnes 'l>fiis.cos vi capit, t pjc modeftla foclos ap
pellat. 5ncc animu indudt rrtfoncs tornare tuc ydolatras.’r #:pianl nois Immlcos poft frlionu vtctotiam
in patria cr^eifus.jlLugdunu qs areUitc maflilia o: vefcgotbls occupat, q atblmu farracenop regem i ait
;riliii vocuf.^s itacB oxxn magno-c^crcitu rbodouu traijciciis auiuioue vi cjipit opportunitate loci pro av-"
ce vfurusande iiucrfcctisfarraccins morbone .pficifcif . boud .pciil intv in vallan corbarid tcfccndit. vbi
incra t planicies ad bimtcandu 3ptilfima»3mote;is alter ep farracenls bilpanlc re#: arbttratus.caroliim ift
fngam v^um in vallem ingreditur. Candem cum acriter vti lncg pugnam eft. caimte amoteo.ftmdunf
boftes atblmus natugiU nactus in blfpania vltenOte fugit* at farrraceui bis cladibus comiti intra pyre-
nenife ceinccps ptinent*vndc vifcgotbl omnes In carollpotcftatcm Kuencre.Tboftrcms) carolus marcel#
Ins grani motboeotreptus.fuadeiitlbus amicis regna a fe armis occupata.fdqs fuis bliildlt* illam caro
lomdno malojl natu auftna t fueuia.plpliio ❖o lUnion burgudla.t pars ffancle obtlgit.dboatur aut ca
rolus vir animi magni t fapicittia fingulari apud vermena vicum yfaro fluuio contiiicntem. Snno ma#
giftratus fnt(quenj maiotem Pomus vocanO quinto t trigcfimo.SiepcliturcB panfius in bafiUca pyoni#
rq martyns*:
0dem ferme tempote cnm i» fardinia beati aiiguftim' epifeopi cotpus.eoantc annos Pueetos qn-
^C^quagtnta cx bippona tfanflatum. culando vandalt catholicas aflf ice ceclcfias arrtanis tradiderunt,
tua berefi inquinadas. ©nare luitptandns longobardo;: rct in fardiniam mittens id bti Sagnftint cot-
pus magno redemptum ptecio in y taliam pcrducuCt inde papiam toferri curawtt.t egregio ce loco reco
iJtwitifwt»0arracemlndeKrntivttntrapyrenew(narmac3rolifo?nH4aret)t, ‘
Cinea rimimom
pontificum
Z^cbangs
Stepbanuafecfidittd
^ettaetaomuoi
flnno muu4t. jp5?'5nno |:pi’.7j4, , ~ t
facbsrias papa.natione grecua. cjc p:c potoamo. t)o« grcgonu poufe;e
^ d mter optimos ^ncipcs numcraf .fmt ei vir mittflimi iRgen^.mire maui
tatis r gratic ofii ttute pditus.deri ac pptl. romani amato:. 4 m ‘«itto pottfi>
cat*’fi)i ar44te bclItS ytalia tnucttfes.legatos jc pace coponeda flaPm «4 Untb--
p:an(Ju logobardop rege mifit pfcqntew bello trafmudfi fpoletana buee.Wa?
<6 3 legatis eade i*c nil fterct ipfe cotnitiintc clero rotnano i fabiitos jjficiTcitur*
ferat afit octauo miliario a narata regeyjoafici bonotis caafa obuia factuj.et
equo ivfcendiffe ac pedtbus viro fanctimmo i vrbe comitato fbifle.qoi feqoeti
Pie Ulter mifla!? folenia otooem pobltce babuit elegante, in qoa oftcndit qoid
matime rege? rpfana teccret. fiue pace foe bella gerat, ac olone pmotos rer ar^'
bimo ome coponedepacis et cemtfit. Zacbarias aote pace vbi« parta mftas
bafilicas ruina minates rdhout.'^o:ticd quoc® ac turrtm an balilicas laterane
fem a fun^mentis eretit.bibliotec3 beati- pctri rcftituit.^d^ ciuc*® baftlicam
bcan grcgo:tf in velabto codidit.focg loci caput tpius (ancti collocautt^enc
tis pterea inbibuit fub anatbematis pena, ne feruos tpi fi^o notatos farrace
IUS 7 gentilibus venderent, vt mcrcato:c8 facere cofueuerat. £uncB greca l3n>
iiai® Ungua eruditiflimus baberef .^uatuo: byalogoi? lib:os beati gregonj t
grfico traftulit.£d f»o fta fancte t integre populuj t» annis.t.menfibus tribus
cd marima oim beniuolma gobcmaffct.mojttur ac fepelit in bafilica petrl .ydt
bus inareqs (6us aut er mo:te epatus tuj vacat bicbus buodecim.
flnno modt.5p45. Snno tpl. 744._
^jrCcpbanus fecdduspapa.nationeromanus. ptecoftantino ponttfc;^crca
JC^tus bumeris otm(adeo erat otoibus gratus)i baruica faluatotis q coftan
tiniana b: cepottaf .lErat et vir flngularl rcligibls p:udetie.amato: clerl.elc"
morina? reftinitot.icpiane cocmoe biliges pdteato: fcnptot.p: pauperu.pu;
ptlloi? vidua? tvfenfot.d aiftulpbd longobardo? rege roniano? agro Inuade
tem verbis -r muneribus licet fruftra a tato fcclere auertere conatus fuit. ra
caufa .pflcira ad,'piptnu regem fracle inftltult.Cuipipinuscarolu ftUu adolefce
tcm.qul poftea a rebus gdhs magnus Olcnts e ad ceteflmo lapides bonotls ca
ftt obuia mlflt. Tbipinus terclo ab vrbe lapide eje e^ Jxfcedlt pedes vln fctifliml
ejrofailatus e.freno papalls equi reges ad pallaclum vfcB perdujnt. at pontlfejr
cdfeftlm plplnu in regem confecrault. ateg imperio e grects ad fi'ancos tidftulit.
qua poftea leo terdus ejeeeutoni m3dauit.fo:is ItaCB pace parta atcgaucta.Sy
nodum babuit i qua oues fuas. ateg eo? paftotes recenfet. celinqntcs caftigat.
errantes i viam rectam «xducet-JIgnaros cocet t admonet.4d ccceat eponquld
pjcfbytentj. quid tvniCBofefacris Initiatos ^nit.reftituit-tbaflkcas qfdam
ab aillulpbo bum vrbe obficeret comunOas.xadem ct ceo.be patria, ce cluib^
fuls.te® omlbiis iplanis mentus.ponoficatus fol ano quinto .nienre vno mo
rimr.£t fepelltur in bafilica petrl collacrlmaobus omnibus tam® coi parrte o:
baos.feito kale.dfeatf.^cat tum fedes bies buos t mglnta.
Culillus p:imu8 papa.nationc romanus.patre coftantmo. ftepbani fecon(
dl ffater.bomo fane miofrimus acclemenflimus.qui t pharcbatu motes
t CDctrlnam eccleflafticam perdldicit.flib i^regoao fecundo, -r saebaria pontificibus, a quo m byacona
tus otdlnem cum fratre afams eft. ^ern monuo fratre in ipfo ponOficatu co fucccflbfquereicf'; fuere qui
tbeopbllacum arcbldiaconem p:eponerent.po(l longa contentionem fokis bono? oim fuffragifs ob itt'
tegntarem vite t coctrlna paulus pontlfei: ccccrnitur.conftantini -r leonis tempotibiis.fult aute faluato^
ns noftri imitato:, vt nulli vnc® malum p:o malo reddcret.fed contra malos a qmbus pctfepc iniuria af-
ficiebatur In bono vinceret. bic autem tante pietaon t bumanttans fmt. vt noctu cus buobus t eo arapli^
tribus familiaribus cubicula paupe? ^otantiu circutret.vnoquet® eotum verbis et elemoflnts ad re^
cuperandam valitudinej cobottatus.Carcere quoig frequenter adibat. |lndecB plerof® ere alieno netos
perfoluto credltotibus pteao bimittebat.lbupillos ac viduas circducntas fraude caufldico? tuebatur, et
clemofinls fuftcntabat.5dcm quoi® congregato derovniuerfoi® populo romano cotpus beate pctronij^
Ic pem filie vna cn fepulcro marmo:eo bis litteris not3tOt'^etronille ftlie bulcnrime.et via appia i vauca
nu D:tulit.canentibu8 (vt ftOfaceitonbus.populoi® celebaitate agente.an® co:pu8 ipm fancnffimu in te
pium appollinis ad caput bafillce pam cedicate collocamt. ifeotitur r paulus in bafilica pauli vid boftie
I i.rcftltutis qulbufdam ecckftfs vetuftate collabentibu8.potificatu8 fui anno cecirao. menllt vno, ^lufcB
co:pu8 magna t folenni popa in vaticanu cefemjr. vacat fedes tum annum vnnm.menP.i .
Tbaulu8p:imu8
^cmem^mudi
(©nftalltinus iislcoms mi^atcins ftluis.poft p Jcm foltis tmpeMUit
patei'najiniptetatu enmlatoj leges -r patrafanctioncs .p vi?
nbus gfccjin tjo cemrtt.jttm oiTii' vite fiie tpc maleftctf s t mastets artibus lu
^m)% apinuit.^feg coftatinus impato? facias ymasincs vblcg ceiuolitus.
pftantinu regte vrbts eptti impietati fue refiftentecii 'aberibus necaflet, in la-
cu KmottutTllicetaj fpadone fni facrilcsi) cofeia fuftkiflet.potife^ ipfe omi ce
pte rcUgieun pfulcns nuabs pftantinopolim nuttit.giimpatote adbottareiif .
vt facras ymagincs -r ftatuas reftitucrct. fi facere rccufarct.cide aiiatbcina
tis ccnfitra miiiaretur»Scd pftannmis in faerilegio fuo gtinae. t fanas adnio
nitones ptepfit -r fabmu bulgara;? rege in bsmoUedts facris ymaginibus ci^
impietate imitatii.in gram recepit cum antea bulgaros bello pfccutus fmflet.
CLXIIII
Cinea ipe^atOKj
iConftantinus quintus '
tanfpnarcbefuafu p:o recta fide intcrfccit**0eftilcns inde aura a ficilld t cala//
btia pgrcdiciis ad regia vrbe ita molellabat boies. vt plurcs edes fine bomi
bus rclinqrenf .anaftafius eu ftcrciis otc euomeret mifere obiit, iBcmit coftan
tinus impatoj plaga pcffimi tnccndiiibiuinitus pcutif .<& clamas adbtic vtu^
tgni fumilneetinguibili traditus.motte obq t. afcito pnus leone filio cius no
minis quarto In partciii Impcri).
K€o qmis pftantlm qntl filliis.Slnno bni.777.poftpjem impatoi.lmpc
raint annls*v,ciil p: bircnem nobtliiflma mullcnoim pulcerrlma In ma//
trlmoniu collocaucrat.ee q filtu peplt noie coftantinuJU^ui^lcoms tpc vle im?
periu etta noic vigebat. ipa illud In ojlcntc barbari ptinue occupabant.igt ro//
mani lam a bello ceftltutl ad gallos refplclebat.lJ^lc itacgmottuo pie d ix bul-
garis trlupbauerat In fyrla eepedltoan bueit. S>ed Icuibus factis cecurflonl-
bus,vbl boftes in fe venturos bldlclt.comu; intrepidus redijt.ift octo cedit*’
fe tninimcris immerflt flagttqs.^lma bat aut lapides pclofos, ferut cii q lafpt
dum cupiditate flagraret.nec aliqua cou qntltatc factari poffet. pclofl(rinia5 q
fete fopDlc facrarlo inerat cotona capiti impofullTe. geftalTcc!? p vrbe t carbu-
culos d Inerant fulgote flamls et lapidea frigiditate ptunani incendio biuina
vltlone pmutantes, illii ad Inta itu gpc necis pine flmlles pcrduetfle. quo vita
hincto byrenes veo^t ftHus conftantlnus Imperium acceperiit.
©nftantlnus fcet^ leonis pdlctl ce byrene veo:c flli^ impautt eii mrc by
VJlvena anms.e%^*nqd<Jem pnidentifflma t rcllglofa lmj.iatrie.que fo;ma
fpcciofllTlma atbcntcnfe pie genita iufte impium t magna cu pplbi? quiete ad
mlntfti-abat.iCotlnebatcB ftltu ne aulta pinacB vicia in quo illu nature .pcltucx
efle intelligcbat lmltarcf.£t cu rcllglofa effet ^Tbcrafiucg pftantinopolltan
tuci audate vite pilarcbam libenter audtrct.fius pfillo fynodu in illicca vr
fecudu tiecentoi? d»ti6‘”ta epoi? cogregarl fecit, jn ^fynodo ceeerantiu yma
cilnu facraiz veneratione bcrefls ppetuo abdicata e.ired no blu tulit coltantl-
misblcfaBcmmflslinplu.qjpiisflagltlafubfecutus.pttalultcBpftannnifl-
Ili' inlQultas ^ttl modula actam .pbatos eg falutlfcros motes genin icts bi#
utius ferre no valcns.ca ab Imperii adminlftratonc tctcclt.^s tgptlmu in pnclpatu folus Ingenitam po-
tuifmalicla eeercerc.lnmftos txfeult.^n ptlmlfcB Ccllciis laabultplurlmos effolfiS oculis eececarc.adeo
«t cdnftantinoDolltanl Ct Imperio alteri cemandando cepa lnt cogltare.niariam em quandam bueit vea"
rem ciii noftmodunt anclHam nomine tbeodota Imperiali cotona tccotauit. veojcm in m^afterltim tru
rvtifi miihus flamtlis iri ltatl clues byrene rcuocariint. ^ue reuerfa conftantlnu cepit -r cftof! is oculis lu
icerem cum folus in Imperlo fmflet annis quliicB.vbt vitam flnliut.^nde multer fola annis qulncB mt
alfttTinhiis ^/J^ftulpbusjongobardotu ree regnauit annis. 8. 0.ui regno fufeepto oes
euuHipiaus ree romanoa partium ytalic agios rapinis inoirflotnbuftT; fedautt.qucm po
tlfee per munera t otatotes fleeit ad pacem 1» anno8*arbltrflnis ptomifla ferul
tunim. Sed alftulpbus bteul poft contractis copiis roma rurfus obfldlonc cln
git.u malotl iKtnnicnto vaftarc agros cepit cominatufcB cft. vt nlfl fefe -r vrbes
roma ceiint.eo8 poftea velint iiollnt In poteftatc factos ad vnum uigulct.inec
I ccffault ponttfee aiftulpbum muneribus pertentarc.i!;t eu iilbil folito magis p
ftccret.mlflii8 eft ad impcratotem gcrmanus.nec fpej ptefldli litteris faceret* en
I populo romano conftitutt opem regis francle lmplotandam.£piilola8 ad ptpt
tiH CEdit.atplpinu8 coegit ipfumptiftlnas pacis conditiones accipere, vndero
fliaiJfeTcSldttqwsbatnnuirandcm poft multa bella in venattoneapopleela interq^
^emcta0man4i
/^Sngolftis vir fancttis circa tga fticti coilaittifn' intiiirgutoclariut.feic
. q ucnda fonte in gallia emitt eu oart fecit in burgiindia. 58 cu vto:m
fua ce adulterio argueret.at illa vebetttfter negaflet ait.fi vis vt creda.ocnuoa
'l)jacbiutuu.t affer laplllu ce fonte fine lefione. qcuimmerftfletltatim cobu#
ftu retrattt^imifit ea at Ointidio gte fubftatie. 5ndc occifus eft tn romo uia a
clerico 4 adulterium comifit. £uiU8 cotpus lU feretro cu
multos infirmos fanitatircftituit.q cu ancilla vwti nuciaffetfDrides ait.5ta
gan golfus miracula facit, vt anus meus cat3t.j!l&oj:(B anus fonos turpes ac
numerofos emittere incefinrter cepit. qb ei poftea euenil in omi vita fua lejtis
feri)s.in quavir martyr e effectus, quotiens ’J'bu ^iq!5,pferrct. totiens ab ano
W turpe fonitu fecit.qd ptpinus etperiri bignatus eft.
r dfeelius t amicus tpibus pipini regis franco? ojti miro tw ftbi cofiW
9_!l_le8.i©e btjs btiobus pueris et geftis eo? nartunf mirabilia. <3nu8 fuit
et comite aluernefi.Slius et milite quoda beriebano. 4 cuy a parentib*' Smelius tamicus
baptifmi gra roma ceferrenf .^n luca ciuttate feinuice inuenernt.£t fo-'
cietate inter fe firmata romat ingreffi fiin^Cataeg tntdr pUulos fbcietas
t volutas erat, vt vnus fine alio nollet cibum fnmere nec in altb cubicu;
lo 4efcere.qui oblati fummo pontlftciab eo baptifati funt.d&ulti romai
no? militum eoa cu gaudio te facro fonte fufceperunt.poftca mira geffc
rut in vita.q recenfenda cu5 ad longa bucercnt.qiio8 tsus vna cocotdia
piutit in vit3.mo2tc quocg fepari noluit. £a m btuerfis ecclefiis tpe £a
roli fepttlti eent.manc cozp^ amelf» cu farcopbago lutta anuci farcopba
gum in ecclefia regali inuentum fuit.
-rf^Qrkardus epifwpus berbipolcnfis fanctitate t miraculis claruit, ^s i ,2&tirkardu8
'^LFanglia et nobilimma paretela flojutt cuj fratre Suiduno poftea ibi epo
4 pterranei accofanguinci.a.bomfaci) fuerut. burkardus ftudtjs liberalibus
traditus cum wcnis cnaftffet.natali folo relicto gallie comate limites attinges
peregrini ixiituit.poite3 p Donitacium arcbiepilco^
pu et moHacbo(eum xaebartas fummus pontifet romane cccleffie pteerat) in
epifcopum ojdinsuus fuit, vt wtrpiiburgenfe oppidii biocefi fue contiguum p
auctontatem apoftohcam.qaifcopalcm catbedra foniretur.Scta eft tgitiir bec
luttitutio noui pontuicatus apud vrbem wirciburg.Snno cominice ineama// (
nonis feptingcn tcfimoquinquagcrimopttmo ad incremennim eccl^iaru ger-
mame.matime ad falutem oticntalis francie.et confirmanone saebane pape.
Tipipini ptinapis francte.mediante bonifacio piefiile beato burkaroo p:tmo i
^ntiftce. vitit autem in omni virtute -r abfttnentia acelemofina? largittone.l^eWH ^ 15»»»“
faSfp’efSt ^ '^ttnsentefimo nonagefimopnUio. cum per quadraginta annos ciyn omni
i
.w... 1 ni«o. £um pater graui moibo cotrepuis
«imeis.£3rolomanno maioti natu auftrta t fueuia ptpino
yo lunion burgudia -r pars francfe_obttgit.£arolomannus autem baud mul
w poft patris obitum fcculo abrenuciare conftituit.Jtacg fuo cius apoftn ccfi
tvrm fr^i patefacto x paucis vie comitibus iecum buca8.rom3m‘^ontulit
ad Zacbariam ponttficem. a quo in clericum otdinatus et babtnim monafti^
cum eft indutus. 5nde ad beati beneditti caflinenfe monafteriu accedens dzo^
felfione in eo x perpertim comorandi votum emifit. poftea conferens fe tn fra#
nam. vt pipino fratri aduemum in y taliam x bellii in longobardos btffiiade i
rct.illum a clauftro calTincnfi ptofugtim in vien^e monafteriu relegauit ®ib- i
baudmultopoftmercnsiudtgnabundufcBintcriit. ^ ^ fe
^ H m ‘ 1 "P/?’P"|®"‘*^Sauenft8.mtraculi8 -t^n^Sb^pu.
Sa..p:eclaru8fiiit. ercnugiUsepircopusiRotbomSSs.
•o^Witl.aniseffluris fumUi a gallis monacbi
1 ri fotojts fue Scoloftice ablatu p pces carolomani ad jaebi
nionaltoio.cguis moldle nimis coceffum fuit, i
fcrat.cu monacbi flonaccfisvni
tes fe tato pte otban ad ojoem cu lacrimis fe ptuliffe x cozp^ ap^ eos pmafifli
Carolomannus
t
‘pipinna re)e
'&Xt^ctmrnudi
^ .-,y'
JFoliu cLXV
DJJpittus tumoj caroli marcdli filius.^ poftmojtdn plte^cUi' burgiinto “t
francic pars ob tigcrat.cii tam carolomanas monaftmu ingrcirua fmflet»
fornus rcgtc vniuerfaUs pfectus factus, gemtozis auic^vita emulatus.OOs glo
1'mueamt.ltoUgu cflet refeirc fiugula. q tu gcrmauos aquitanos burgudofc^
Smt.qbii8 n» rcgtontbus«cu gcuttsifraucoiaT ei^tegis cbildertci noic omia gc
rebauf gloiia ampUojcs» nibilo maioti babuit impedimento, cp ip regem ^
ameute varqsftirenteinepttjs tollerarc cogebatur, ^deo d frauco? gefta fcnpfc
rut aumt, .pceres populofcg eius gentts.ptpint ’ptute,'t econtra cbiland regis
amentia cebitts penfantes meriti8,5acbarta pontifice romati. pfuluifle. ineptu
ne rege vitro toUerandu an pipinu merita fraudandus regia Pignitate Cenferet;
iLacg relpodinet pontifce eu(d regia melius obire munera noflet)b3bendu regem» francos publico toti^
«8 gentis conmw piptna tvclaraife regem cbildenco tn ckrtca tonfotato» ateg ita regu famiUa meronigo
ni regitare Kiijt tn gallia.q regnauit annis»! v d.fub regibus vno r viginti’.'(bipin^ aut a sacbaria papa»
7: pcHica a Itepbano ptantifice coftrmatus.^a erda romana bucem ac bellatote ptra aiflulpba longobar^
regem plntuit.que inpapia obfedit.d pace vino obftiltt.poftc3 apud francos ree piptnus glotia in^
dies potentatueg ^augebat 0,uo em tgc ab ytalta m francta redt)t,CaeHlo bue batoario^z fefe comeda-'
wm tHi lubdtdit»© faeoues eius anitcida pcano potiti trecentos edtes tn quacucg eepcditione uiberenf
^re pmirerHt,d&aiu8 aute negociu fuit ptpino in aquitanos qbus fubigendis octo eftatibus labotauit»
xande ptpinus knectutt indulgens eam eepeditoem omne carolo filio adoldcenti buert cemandandam*
'ptofectus ifr adt3nia»arolus bnrbontn.6laremonte.-rmult3 Ce aucrnts cepit, fauftifcg aufpicus nultttas
carolus incboaiut. vt ano inde Icpttmo buctl alterne a piptno genitote 7 tpo carolo eepedittontbus. adta
ma fr3cieTeg:n3 foerit fubacta. i@uo m tempe ptpinus tn tbiironq s apud fanctu btOniftum ell cefunctus»
Crat annus in q bec fiebantipontificanis *Pauli cccimus. q 7 eius vite vltttnus fuit, p eius pontlfrcis tpa
tantu valuit pipini regis franco^t rcfpectus.tn que CcfideriUs longobardo^ ree oailos femp babuit inten
to^ vmiUls interea motibus ytalla aut roma fuerit agitata. 0
^rcl Intertm mellotes fedes eepetetes^tilc ptirnu aflas snuadeutes. alanosr-- gentis turcou»
ptlmo.poft colcbos 7 armenios.^ndc afle minotis ppFos» 7 ad eetremum
perfas.farracenos agrqi? blreptionibus.t mottaliu magnis reptotu aut cogredi
aufou cedibus infeftarut» Snno bni fepttngentertmodnquagefimoquinto» ^uert
cgTipl turei rcytbeeebqs qsaleeandntmacedone intra byoboteos montes fefr/
reis cbuifide repagulis jcus altj tradat feriptotes. tum btils bieronimns affif mat»
C urci an vt ethicus pl5us tradit i afiatica fcytbia vitra pyn iebeos montes ! tbo
r acutas infulas cbtra aqionis vbera feces patrias babuerc.(Ses truculeta 7 igno
miniofa in cuctis ftuptis •r.lupanarib^ fotnicaria.comedit q ceteriabbominatur.
iRegnate apud francos piptno caucaufeas egrefli pottas eetncc potum capacoda
cg tranfgreifi.ad relidas finitimas getes fenfim lllapfi funt.Cantas aut babuit vl
res tureo;? infultus. vt farraccni pace fecti bfe nulla alia poniaut rone.cg reftittito
pfa? regni note,qc» farracaios/oce 7 eracli? tpibus in fuu oftendimus confudifle»
^eu poft multas illatas inulce 7 acceptas clades, ce.pace inter farracenos 7 tur^
cos pueniffet cccrctu e. vt turei d in pfide babitabdt farraceni appellarenf .ateg ita
ccptiotc aio fanaceni in afialregnare tureos paffl funt. i£t q» ctia eos bteui acceptu
ros mabumaan3/upftttoem_vtdebant.ade0 erat eou ingenia ad maluj .pna,ceni
cg .pccdcnti tpc nq folu pontu 7 capodocia.veu gallacia.bytbinia.lyc3onias.pll^L_ w /■
dia vtracg pbrigia.pampbilia.ctlicla.cana .7 oem afia q mino: vocafvltralcitracg tbau? ad otas tome»t
littota greci maris occupant.iSc quibus fuis locis infra bicemus.
dembaf icgni finiS eo tpe.aut paulo p:tus occupata.ab aifttilpbo logobarix»? rege rauenna firti^
^c^babult.pollcg nigratus eearcboq a pftantinopoli in ytaliaUnflou anno dnto t feptuagefimo fupta
centefinm. magno rome t:|ytalicImalo.narfetc ceiccto ea calamitas ineboamt. ©urauerat aut vfcg ad bod
tempus fub tecem eparcbis.ipa na® eparcbatus appellatione ptinebaf omc.dcquib a placcntiUtS.agrl'
S»€ucbmU8 cg papienfis finib^ padi inter apennini paludes ftagnaq; venetotu ad adrlatiai
pertinct.in quo rauenna cefarea fo:ltUtU.fo;!? pompiUu. fo?: co:ncliu nudjmo-'
la bictuj.bononia mutina regiu parma 7 placentia, que pipinus fupato atftul>
pbo pontifici ro.conauit.
^^^cberiuslugdimenfis epifeopus bod tempofc multis miraculis clarus
^Jilfuit.qut cum ep nobtliflimo Tenato? viro o:tus fitiffet» ad reltgtofam vita
cco tEUottflimc'fcruiuit.Beinde apud ptefatam vrbem reuelante angelo in po!
ttftcali catbedra folenniter collocatus multis quoad virit claruit miraculis,
'^s^lfecdotusitem tycinenfis epifeopus vir fanetilfimus et multa litteratura
^^infignitus bac tcmpcftate clarus fuit»qui 7 nbnuHa memotatu bigna feri#
ptom3Udamt.j
^e;i:meta0 mudi
t.mea funiomii
pontificom
iConftantiniis fccudus
3{iwonii)iiiJt.5p<^5. ^moxpL764.
^^©nftantisHis eiu8 noiiiHua fecundus, papa naooncro. paulo pontifici’
^^fiicccdens.ilJam cum paulus pontifc): apud beati ibaiili eccleuam fptiim
ifi cjtfrcntic bncefctud^otoitcni ncpufinu bucctii 4 lon^obardis icnig ftutiuw
«xfidenu inipulit gemianu rimnomfiieconftantinn pontificem a l omanis fu/y
fcipt cin aret.^s toto ronie babitas magna vfus audacia, copias a nepefo afci
uit eoaiCB armis ftipatus confiantinn fauentibus dbufdam amicis brgitione
-t pollicitationibus comiptis pontificem crcant.2i'ter ma pbilippicus pari'
ter a paucoi? factione in pontificem mbanatus. b:cm cit beiectus. cum ftattjii
abdicarefe magilfratu armis copulfus eft.cogitur t gregotius pneftinus eps
coiiftantiim ipfum laica facriS liatini iniciare atcj; cpifcopii inungae.itr nw'
nus Ita ob eam rem e^aruilfe miraculo Oicuntur vt eas ojl admoneri no pofTet
£um 'po conftantiBHS munera pontificatus per annus obfttnate ecercuifret. t
epifcopos pteflntcrofig mote pottficum otdinaffet. tandem a fede Kticif a po
pulo romano ira-rindignitate reiECito p ^micertus cpofcs coacto, ftepbanus
tercUis canonice In pontificem cft electus, cml congregato concilio In laterano
^nde conftantinus oculis capitur in monalieriu Indufus turpiter eijclf . S?ut
^ eu inter pontifices non enumerant.
Snnomundl,^p75. ^,imotpi.774.
S^Tcphanus eius nominis tercius. papa natione fiailu6.pati'c ollbo ano
Oomlnl feptingentefimo fecageflmoctauo pontificanim iniit . ^ir certe
Poctus ateg erudlttis.t in rebus agendiS.maflme >po ccclcfiafhcls iircnniuis
admodum ac conflans, laic em a teneris anmS romavenlcns mandato grego^
rtj tercif in monafierlo fanctl cbrtfogonl ranonem bene vluendl t Ooctrliia cc
clefiaftlcam pcrdidlclt.acccpto clerici ac monacbl otdlne. jocatus trino: a sa
cbarla pontifice in patnarcbatum latcrancnfcm.£um cius vita t Oocntna ab
omibus ptobarctur.fancte cecille ptefblter cum titulo inrtitultur. pollrcmo lii
bafillca fanctl badrlanl.luter tria tota a tribus epifcopis cofccratus.T ab vniV/i^
iierfo clero ac populo vt verus potifcr falutatus.ad cotrlgcndu motes aiilmii
adi jclt.tndlcto Itacg concilio e gallla pfertlm t ytalia congregas clerum In lo' >
terancnfi bafillca.nmlta inter fc cc coponendls rebus ecclcfie collocuti. conlM
tinu ptcdlctum abrogarunt -r ptlmo ems trci'etls abrogatis, inftltutus e otnl
confcnfii ne qiufi.% lalcus.nifi per gradus ccclcfiafiicos afccndens pontifiCr.tu
occupare audcret.fub anatbematis pcne.iConftitiititm cfl pteterea vt que coii
ftantinus in re ficra cglffet irrita babcrentur.ptcter bapitfmu t cbrlfma. bijs
ec fcntentla peractis tccretii eft. vt blc fequcntl fuppUcatlones baberenf . qufi
bus X cco gratias agerent.ttum cft a latcrancnfl bafiiiCa ad fanctii petnim iiU'
dis pedibus a pontifice^ bomiiub iis qui tum aderant, nuiclma oinl religio '
ne .Candem lilc paftot cg Ptllgentlftimus tvcriis petrl fticceftbt ac rpi imita//
tot.quarto pontifiCatusfulanno motitarmaife.v. Otc.vfj.^.t^C. fcpeliturcBi
bafillca pcm.fcdes tuai vacat Oles.p.
Sdrlanus ptlrnus papa.patrla romanus.patrc tbcodoto fiimme nobl/
a I litatis viro. pontificatum Iniens nequaeg a maiotibits fins tcgeucrault
lt3i: ec magnitudine ammlconfillo Ooemna x fanctltate vite cum quotus optinio pontifice comgari pdt.
^ir pauta x fobolc fiia Pignus. ideo natus vt eo faftlgij' cucetus fmftc videretur, vt caroll magni franco^
riim regi virtuti cojrelpondeus.rcm roniana ytallcamcB ab illo crlgl adiuiiaret.c3ic btiiii facta fummoco
fenfu btu^ poutiftciS clcctlo In publlcu ct:icrat.cu iS magnanlm^ x patrie fue affectus carceratos ab affri^
ca liberamt.ct:ulefiB m pfiam rcuocaurt.qd cu rcllitiffet cefidcrlus tautl vlrl amlcicia iie fraciS rcgib*’ ad'
beref .occupare qflint, legatos mittit, vt federa fecu.-t in pnmiS cti gente longobarda Inirct.ad que rridlt
pontif£5:.fe cj pace cu oibus x Iti pmiS cu longobarda gente cupiat brc.uuUa poffe tbls tcfider^ fldsad^
blbcTl d vident federa ftepbano pontifici .pintffa totiens vlolaffe.ftfeiflt ad carolu otatotes ope Imminet
tl reu ecese eccldlo implo:atu.^nterca carolus afldcriu regem x claufos fecu in papla loiigobardos lllay
obfidlonem bernardo patrueli fue cum parteicopla? continuanda reliSult, t fecto meufb obfidlomS caro/i
liis fanem rcfurrcctloniS tominiCc pafca In vrbe celebeare c6ftituit,afliiiuptis fecu? epts x abbatibus cui
poiinfec ob.ulos qut ccduccrent mifit.car0liis adrlanu ponrtflccm ad fummas que ettant bti Ibetrl baftll
cc marmoicas fcalas tn amo ecpcctantciii non cernuus, g ofnibus fialc gradibus ptius x poftea ponti'
fiaS pedibus ofctila figens falutaiilt. poftea itum cft ad baflllcam. vbi mutuo facramento feramiapet'
pemo amtciClc obftrtnccrut. lude fynodu babult x a terrote bellico fecimis ad ctiotnaudd vrbem facrafig
bafiUCas anlmu adiictt.cojpus beati pauli laminis argenteis inelufit multe aqueductus turres x murum
ti?ftaurautt.ifitl p^etcnmflt In vita.qo ad bonu pnncipe -r opnmu pontificem pertinet. motltur aut pontf
fiCatiis fui anno tercio x vtsefimo.metjfe cecimo bfc bEciujOtfepelitnr® tuasna cum Iwde in bdfrtic^ pC'
rri ferto kau3anuarij.
llpadnanus piuniis.
Bcrta em0nmnoi
folium cLxvi
^ccpbojus patnciiis.poft byreucm auguftam tmpcrauit amtts.o/feic ’si
e0refcreit8 byrene mulieris tmpcrm eam t»lo captamtn lelbon tnfukm
relegaui t.€t tamcit ipeetiam afTumpto imperio pacem cum carolo conftttme!
7' VT' '7 — ^ p^bvii» coTunruit.
i6m8 m fedenbus illud accurate legtf luteruemfle.vt veneta vrbs ytalie mari
tima vtrticB rcuenta imBatotem vteretur legibue* et flue bello fiue pace
neiwiO partlB cenferetur.i^ius pacib fotmula cu otatotes carolo i'n sermanla
apud Saltspurga agenttimlilientjroma illoa mifit* omta vt gella erat roma
1)0 ponttflci relaturoe . code item ano d pj Imus erat imperij a nicepboro pa//
trlcio alnimpti aron admirbas farraccno? trecenta milia tn fubteccas confiatis
nopoktano intpOTO ane .pnibcios &uiat.i6lu8 aduentu ampatot pdite fojniiv
dans pacem ab illo abiectnfime petijt* qua imdflimis conditontbus obtinuit
folenni federepactus fe quotannis llll turcotii milla. p Impert}’ ydemnltate. x
tria Item milia .P capitis fui falute in tributa pfoliiere, Tbaulo tn poft nequa^ ;
faniotl vliis confiliO. nlcepbotus fcauratione ftllu impert) pfbitcm ceclarault
©iil adolefcens a tuipl senltons pacto cu5 farracenls blfridens.multa bluer^
fis In locis accepit incomoda.nlcepboais aut bulgaro;: bello implicitus mul#
tls erat vlctoitjs vrus.iSul pnufqB ad pace cu ozatojibus caroll tn coftantlno
poU firmanda redire potuerit, in pilo qd apud mefi.a fuplotem cucbrnno bub
garo^z rege geflit fupat^ occubult.-j fcauraa^ftli^vulnere ftdm aut eode tn pilo
accepto, conftantlnopollm reuerfus imperiti aflinnpfit. que non poft annii. vt
alld volut § terciO ipertj m^e mlcbael lozon^ ei^Dcpofult.-r illl in ipiO fucceflit
OSDt- • V ■ K»^WI l»l
iQl^^cb^l conftantlnopolltanus imcatotj^oft fcaiiraciu fotoziu fuu Impe
JiX Irlu afliimens impault annis buobus. ^ir fane plus x fanaai? tradltlO;?
nu emulatoj.0CB nlbil antiquius fiilt qua incboatam a ntcepboto pacem cu>
caroll ozatojibus qui multos menfes coftaimnopoll ejcpcctauerat coflrmare.
codltiOnes q fuerint fcriptozes pauciflimls eapllcant '&bi8.vtozicntem cu con
ftantlnopoll mlcbael.-r carolus occidentem cu roma baberet.Sed paulus ad//
dlt blfpanla!? ptes. quibus recipiendis tantope carolus infudauerat impatotl
grcco redditas fulfl*e,'t venetop monumenta quibus concotdat gotfredus.ba
bent venetlay vrbem ea conditione In conftantinopolltanl ptibus manflfle. vt
immunitatibus pdem a carolo babltiS p ytalia vteref .«SeniUt mlcbael ea//
tenus carolo. vt cu illius ozatotibus fuos Ipe aqulfgranu mitteret pac] foirnn
lam reddituros.fuerntc^ bt) mlcbael epifcopus.t arfaclus tbeogmftnfqg pzo
tbofpatari) d cu aqulfgran. venerant aiidltis.ota q petere anlmu Induxerunt,
carolus pcemt. Il^tc aut cu allquadlu aduerfus bulgaros pilans fupiO? exns.
'^oftremo apud andronopollm vlct^ fugatufcB copias atcB anlmu amifit. co n
ftantlnopolto reuerfus Impio fe abdlcauit.t monafteriu intrasvfcg ad motte
tbtde rcllgloullime vipit. Ifeul** tplb** vip Imperiti ena noie vigebat.iba llld
in otlete barbari ptlntie occupabat* et romanl la a bello ceftitutl ad gallos re-
(plclebat. 5o t feqnttb^ praro fitmentlo ce impatozlb^ pftattnppolttamS flue
greciS.^e? Ce carolo magno x ci^ fucceflbubus .pfequlmur biftonam.
Synodus 0epttm3
BVrene mater coftantlnl mulier ptudentiflima
- ;eligiora ftatiUt adepto imperio conditu fe
codu5 in nlcena vrbe trecento? et.jo. eptfeopotum
congregauit. quo inftltutum fuit, vt qui facras
ymaglnes cclendas tccetero blcerent.ppctuo ana//
tbemate necterentur.Sancltucg fuit fpumfanctuin
a patre filiOcB pzocedere.
BSdrlanus quocg papa pace te longobardiS
parta feptlma fynodu treccntoi? x.yo. epOm
babHit.in qua bereftS fellclana » ymaglntbus tol
lendis abrogata eft. vt teftatur t^ratlanus te cofe.
bift.j.c.feptimo.tl&andatumcB fuit lalciSvt nullo
mo tepdtiflCl iRo.clcctoe fe itromlttere pfumat. vt
in canoc.<S5.bl.c,nuU^laicou. Metuit ec potlfex ba
.dnaniis infames ad facerdotin.pmouerl.S.q.i.c,
pmnes. dfeandault item ne clerici ejtra fo^z fuu i lit
'dicio traber«ur.xf.q.i.c.clerlCH8.Slf|' tenlCBfcrt//
but qd tbeopbilattus x ftepban*’ cpl infignes no-
mine fyhodum francozumgcrmanozumcg eplfco-^
!)o:um babuere in qua etta feltetana bereftS te tol
endiS ymaginibus abrogata eft»
^e>:taeta0muot
Circam laiiiina bt^c tpibiis apud pftantiuopoUuj tn fepulcro cuiiifda muetttufuifle tfadufit q
Stpul elaS^a uatomr cj: virgiue marta.T credo in cu.lb pftatino -j: byrcne^o fol ite? meviccbi&»
Ediderim rep
wi^^ftdcrius vltimtis longobardo? re;t: aiftulpbo rege ttfuttcto poli euregna
A^uit anni8.i8.btc pino cthrinic yck fntt.4 ca aiftnlpbi obitu audtffct . Ilatint
regna inuafiirus longobardo? copias vndi® ptrajat.£t vt id obtineret ^aebe
) fiu d inonacbi babimfumpferat. multa pottfici: ac romamS pollicitus e. i©itani
obtem eos in fua fententia traf it.£f ita regnu tn pace cofecutus eft. £o 4ppe tuc
longobardotu 'ptus ob ttlitias languefcere ceperat. St aftderius oim aditerfa-
rio22 metu Ubmitus a fpofionibus pontifici t romanis factis, animu reuocamt.
multafce tniurias illis inferre cepit, ©n potifcjc Zacbarias ad carolit magnu Yd
clamans.rogat vt tefidenu admoneat ab inferendis iniurus pottfic] C3uere.quc
p legatos admonet vt res tniulle ablatas pontifici rellituat.paratur igtt vtrincB
erercitus g carolus mira celeritate vfus.pmifla pte coptai? q in tranfitu alpirnto^
«18 motem c»ccuparet.cu reliquo e;cercitu p monte emlfiu in ytalta ttfcendtt. fufo
tu ac fugato tvfiderio bbuia facto.omia longe -r late populaft capit, ©efidcrius aut oerpcratiS reb^.tan
to accepto incdmodo papia fe recepit, vfote ac libens verona mims.at fpototni reatini ac logobardi oes
d eas regiones incolebant, audita tefiderij calamitate romd ventetes.feacfua oia romant pontificis fida
cdmittut.feo!? fccuti ei:cmplu anconitani aui:imate8 firmani.at carolus relicto bernardo patruele fuo in
obftdione ticinenfis vrbis cu parte coptai? veronam .pftcifcif .aldegtuus f^o ttuderij filius ints abies ad
bibiis.roma petit. ®lbi rebus copofitis carolus cu bona badriani gra in tranfpadana rediens.fcrto me-
fe poflca^ obfideri cepta e papiam tvdinone occupat.^ndajaulus -r alicuin^ ijfdem pene f-bis babet.il
Ium tini caftra reuerfum, papiacg p teditione potitu. addu^fle in frauaa ixfideriu. d ad leodiu fuerat relc
gatus.quaqg alq fcriba't.(a in ceftderin clementia vfus.boiera fpoliatu regno no etia vita lugdunu cum
vrote t libcri8ei:ulatu mittit. ©Ibipoftea longobardis francos pfecit.qui eos in pace retinerent, atcgita
anno falutis nre.774.t dnto potifteatus badriani pape.longobardo?: regnu finej accepit. Jnde ea ges
bucentis iam triginta t pene Duobus annis maioti ytalie pottione potita.nibil iam ejetemi pternomere
tinebat.^fuit ant fb Duobus -r.j:):. regibus ab alboyno vfcg ad cefiderium potrectum.
Sulus longobardns byftoticus -r aquikgienfisptiarcbmus Dyaconus. ibaulus Diaconus
tvliderio regi fuo ob Doctrina t jngwiu admodti carus, ©ue cu carolus
magnus in gallia DurilTct.libartateDoi5aHit.iri pciocBaliquadiu babuit. 0eru
cu poftea comperilTet botem Derideri) libertatem qrefC ?u in Diomedis iniulam
relcgauit.'0n poft aliquot annos auffugies % ad araebim pcriicniens toga^tu
adelpcrge ixf idertj filic t araebis vrotiS lEutropi) biftojic. DUOS libtos aawi-
dit a iuliano ptincipe vfcg ad pnmi iurtiniani tempa omia pferibens. ilfeojtuo
ceinde arcbi.calTinenfe ceno biu ingrelTus reliquii vite fanctiflimc vfcg ad mo?
tem Duces. Sepe ad carolu regem litteras elegantes x bumanitatis plenas feri
pfit.ab;codcmcB a quo fuerat ob litteratura f uatus vicilTim accepit. iRogatuegj
caroli vitas x lectiones cuilibet fanctoi? feftiuitati puenientes collcgit.bymnos '
quoq; clegannffimos edidit.
XSuardum quoegmonaebu natione galla virum
inomnicoctrinacruditiflimutcmpeft.itc baeflo
ruifle conflat. eo iji cufebt) cefaricnfts mote caroli magni iuflu omes^aetns x fan
ct0!?llegenda8 bjcucs eleganti ftilo in vnu collegit, x ad vnu volume redegit, q!
tnartyrilogiuappellauit. iRepcritqH0CBq>ringuli8 Diebus plufcg; trecenta felta
cocurrcbant.ideo ftatutum fuit vt Diccref x alio?: plurimo?: fancto? martyrum
ajlciunus nanone gallus caroli magni vt aiiit pce>
pto:.^ir greca latinaCB lingua egregie coct^. nec
no T theologo?: pboiumcgfut tempojis pjinceps.bns
tempotibttscas ob res apud carolum magnum mari-
. mo inpzccio habitus eft.£um cum tn Dyalcttca rhetori
j ca t aftronomia eruditum fecit? x bonifact) arcbic
^ .....wB-vwv -T-r- pifeopi maguntini prectb^. ojattones milTales ateg alia
ecclefiaftica officia (gotbojum perturbatione 0£perdita)omnino;refccit.at(K eius
rogatu caroluS|gymnaftu c roma pariflus tranitulit. quod etiam ab Stlacnis eo
loci tranflatum miffe conftat.qui x cenobium fancti martini tburonis conate ca-
rolo regendum fufeepit. quonia omnes rcligiofi voluptuofe vtuentes tn eo mo-
nafterto.noctc vna'ab angelo infeliciter peiierimt.bic cuj eruditus theologus ba
beref Itbjos tx trinitate caiqucfttonibus fpeculu puulo?:. te ecciaftico Dogmate.
De rdne aie x pfes alios Itbtos ad rptana reltgone pertinentes edidit.
[Slcuin^pcepto? caroli
£arolu8m35mj8re)t;
^extacmmmdi
^«rV
CLXVII
Srolus franco^ re^r^oM^oftca c;i; masmtudttic ra^ gcfla? magn^ cogna-
tKfuncto regnti accipies. rcgutt in totfi aiini8.4<i.ctt
^ francos pjimus ptatcm babmt. t aiictontate pottficfs -t frai»
? regnans annis, jev. €i fnc£cflerc
rt ’ tnio.carolus t carolomanns eqiic regno inter fepartito. Sed non
Fo afimcto carojomano.frana eam regni Btem.^ illepoflederat caro//
ant carolum natu? m ingclbeim qito miliario a magncia
‘«Sclbeym.cmbcrta fuit vngara mr.pipinurcgpicromca vera pa
k P*^*^ P‘P‘'"‘ fbtto aduerfus altanos belld gelTit. 5ndc co-
* umiw j ^ ‘’Pi”‘P"^ cdfecto ctj victote e;ceratu tn regnare
nttm badrianiis romanc eccie pontifer a befiderto longobardota rege
‘’P^* anriltn ferret, d no fegntns quas
£t fiipatis alpibns St tbaiirHiif-S>!larf ererciro parat.T magnis itincnbns«in y talia contendit,
q; poteftate pugnadi Dteltii cottnuatis caftris in agra vercellenfcm piienit. facta vtrin^
cum viote ac liberis ojrmi trn^ rc^gfaatus tn a^ cianu erercitam &iictt.t3dc5 capif tcfideriiis vna
admimtot«fiiit.SaronugensSgiSXi^
friis erSt^fuif
siis fr£hSS».tei?S?^^^
roma.uad«crri,sleonepootificeconiiiraaoaemeririvlr„r..„.„SN..g^f^^^^^
anguftaiem fit mentio.
iRolandns
iCardobaioariebup
-•<3 ©landiis palatin^ comes caroli er fotote nepos.
A. M oir pilans fojtitudine incogabilis t 'itatis ac ma
gnitndims.cni^ fottia facta g vntuerfum otbecelebtan//
tur.£u caroliis crercittt in gallia reduceret ffc pyrenei
iuga in vafeonu infidias incidit. £tplto intercos inito
poli ingente bolhnm cladcm.ccciderc in ea pugna colo
boftia nd 'ptnte comifla anfpclmns t £gibard^ fummi
in bello bitces.ld^olandiisqitocB cecidit. Sutqnibicat
jai firt no vnlncrepcrertclitata. qui Duces belli tutatus
fiut.lbaBlo aatem poll|tj populi ac eojuj; reges a carolo
tomitt'.mcritasperfidiefuetcbita%penas Dedere, i
Srilo bauaric Diir vronS. vt tradat llimulis cdctL
V>\fatus.copi'38 cogit .bis temponbus finitimas g^n r » vi/AaweRsM-^rw*
tes follicitat.bunos.qni ea parte qua bauana in otiente fpectat fibi pftncs erant
focietate t federe tugtt.£rat 5i piar cefiderq regis longobardo? filia, q fottanas
piis iniquo animo fcrens.nec nocte nec interdiuviru cdqatefccrcpati.monere vt
meminnTe vellet foce? fuu mo:tc miferioie vitam Duccrc.incmi»e efle picter eu.
qui pollet eilibertatem vcndicare.lfens mulieribus inllructus furijs erercitit pa.-
rabatcarolasccleriterpiofcctusin fines bauarie venit, ffarilopterritus tandes
parere conllituit z ccditionem fecit.obfidc8 cedit. Jn bijs tbeone filia (im alioO
per multos lectiflimos iuuenes.
' /Xidegifius cefidcrij filius.q ante erpugnationepapie e citrapadanis in gre
I RZlciam confugerat bffs tgibus greco? multo? aurilio fretus.cuj magna ma^
,nu ad repetenda paterna regnum in ytalia venit, qui multa pflictus a franas an
fpicio p jefccto? fuperatus -t captus.ac multis fupplicus affectus.tandemvitam
nnferam in totmeutfs fiuiuit.^
E<
1
Siino'immdt.<Jooj* ^mo%pi.2<H. * „ w/r
r €o esijs iiois terci^ papa^amipio p:c.pottfe)e creatur. ^ir ^de wcttfii
jui imis.d ab meate ctateuta erat educat^ et erudit^ ptlapliita cccleffeittca.
vt pict}*’ cifet d ceteris anteferrei. erat ptcrca C3ftu8.tnte5er.pudicu8-/acn&^
boao}? vjros ita amatot.vt co8 vtidcquac® ad fc ptiiiis alliceret, totomeon
fiietiidHic niinliinmodu cclectaref .pdication tb^q; admonitiombits qmbu8
plijnmd ob clo qiitta r Ooctniia valebat.cgi-otos vifere.ele!norina8 indigeti
bn8 i5bac ei peculiare fint.!fe>o ceite nuti8_ingcni).aeatur itac® pontifex: vno
oirn pitijfu.cl poftea bu fupplicatoes a bto gregotio inftitiitas ronieagit cus
ppib t ciero p.ircaii8 pnmiccriits 'r copiilu» plby^i qu vitefotdes a lupio -
libiisvrbis aliqii infeftatiis fiiit.armatis fttpati illii interceperut. qiio^ fraii
dibus apud ede bti fituclirt capt^.ac pontificali amictu ^uatus, £t carnificeo
tcbile viribus pontifice .piiernetes lingua captus ps illu eixecatura.phirib^
etia bigitis •niicuriiis vngiubita tg oculoi^ferc polfent cocaua cftbdicbant.
£t multo mades cnioje leo apud feti erafmi monalieriu in diftodia e babit^.
10110 in loco loqbni iili-r vmim affirmat bibliotbccarius biuino munerere^
ftituta.afTiut tuc afflicti fenis rebus auriliO vnius albini cubiculartjTides* d
nocte cociibia cufloivs fallens ad btt petri bafilica pdiiirit.-r vinigiflu bucem
rpoletanii pfidio accerfiuit. g paucos ibi mptatus bies leo ad cajolsi ^raiiit
■ffranfgrelfum alpes piusTej: in fa^onia potifice fumma accepta reueretia vt
redire Tin pham eriaoitat^.iRedeunti' roma leoni clerus ppPufcj; romantis ad
niiluiu vfqj ponte .pcclfit obutus.^iifl^ venieti roma carolo q ojdiim bifpo-
fitio occurrent faronu fracop longobardop d® enumerare polTct. £)teeptu in
jancipis apt’02 bafilice atrio carolu.leo ca ad et^ penetralia tediijtiflet in vrbe
t3mifit.£t no multo poft carolus clei? t ppfttm in bti petri bafilica puocauit
potifei: ambone pfccnfo euagelia cpi cernuus tenuit t iurerttrado affirmauit
Ic oirn rc2? q fibiobtfciebaf infonte circ.£rai is bies
Cometes yditu cecebiis anni fallitis octingentefimi. £t in bic
natalis bni inter miflaE folennia ad ipas.b. petri ba
filicas celebiata.lco potifer ppli romai fcito peibuP
' .cg.carolii impatote romano” tsclaratus.byadcmate
vetulio impato^lcapitis geiiaminc cojonanit. ^Tunc
ppfns roman^dii^i^atfreqntilfim^ter acclamauit.
Carolo aiigufloa aro coionato magnot pacificoim
patoii vita -r victotia.facro inungcnfcg p^fccto balfa^
mi oletcB Uqmtnc ad ptpinii fe puertit.eucj® ytalie
‘tinea fiimmoi? potificu
Jleoteraiis
grcci jrenodocbionvocat.moiit ptimo acvigefimo
pontificatus ftii anno* i0uo etia eometes apparti
it. vt lionnUi putat tante calamitatis indicia. Sepclif aut in bafi toipetri pji
die ydus Juni). Cius in moite tnm fedes vacat biebus «xcem.
Snno mnndi.doi5. «Hnnoji'pi.8i4.
Stepbanus quartus
dolpbii aureliano!? epmcil clero, ipe ad pjima lapide .pdiens cii maxima veneratio ne in vrbe? introdu-'
citcrat ftcpbanus ex nobili genere oitus tante coctrine t integritatis, vt facile apud oes fctitatl nomejian
cifceref .-r vt fcriicnt lutvmicu inujrit atq; coionauit.T ca fepe cc coponedis ytalte rebus collocutus fuinet
roma redijt iecii cruce magni poderis magneqj efttmatioms betultt.qua ludonicus fua ipcnfa beato petro
btcaucrat.at fanctifltm^ pontifec ad vrbe rediens fcpttmo pontificatus fui menfe vita fimctus; in bauto
petri fepelitiir.Sedcs autem eius mo:tc bies vndecim tum vacat*
CSfealis et^ nots pjimtis papa.ptia roman?*pic bonofo.nuUa interpofita ipaton‘8 aitctofitate poti^
fec creaf . iiac obicm vbi pontificatuj int? t .ftatim legatos ad Uidouicii miftt.d ei^ reitculpam omnes
in deiz -r ppfm retj cerent. ab bi|3 vi coamis effet potificiu mun^ obirc.acccpta bac fattffactiOnc Iucohk
ais rndit t^fo 1 clero maioi? tnftituta -r pacta f uada.caueret ne ccinccps maicftateilederet.buc autem (t^
pbanus potifer bii vinerct ob ei^ 'ptutes -z coctrina monaflcrlo bti ftepbani martyris in vaticano ptefecel
vat. ^ntto igit pontificatu coipaTanctoi» nun'^ rcligiofe iacentia in vrbem cus madma vcneranonciWii’^
ducta boneuioie loco recodidtt.piaircdis templii a fundametis ejtrujcit.-r bte ceciUe.co^ loci t ipius vif
ginis T cius fponfi valeriani tyburci'} mairimi maity!?.vrbani*luci) pontificum cozpa collocauit. a&ultaK
q? bafilicas vctuftatc quaflatas reiiituit.ltandeminullo religionis pietatis bumanitattsc^renijplo pjeter»
miflb.pontiftcatus fni anno fep timo.menfe tercio.bie Dtcimofcpttmo mowf . fepeliwrfls in bdftltw PCtf*'
^acqt tum fedes bies qnqtnWt,
Cinea iperato^ri
£9rolu9m!3gnK8
cogitomcmo magmi8..p fms ocimijs inmWs. ac finsulan' fide
oim apiano? Ubertate. Cnj patenti resui fines tn salUa i bend Itseri
occeanocB in scnttaiiia baimbto <x falo fluuic..a bfis a^tanta vafconia bvfoa
Ilia pene totam.£t ea ytalie ptem in qua lonsobardoE resio fiicrit. bellica vir
tnte adanpta aduiiwt.adieciflct^ faroniam.q e non modica sermanie ps.tu
vtrdiB pannonia.T vitra Oantibiu batia biftria 'z totu libumo!? resufi. ©ities
Jenieg barbaras sentes q sermania inter rbenu occeanu ac banttbiit incolunt*
ptim armis fubactas.ptim beneficio allectas in ftta ptatem redesit. bis tanti-
bits opibus.tanq; rebus esresic sertis eam fibi fama no Iblu in sallia fi etiay
P vmiierfum otbe ppaucrat. Siino falutis octinsentefimoptimo. potificatus
Iconis pape anno, v.fummi tnipij bisnitate(1^orteaci; edrtantin^asnus reli
cta roma ad onentejtefcdit ■% fublatu impia trecentis t trisinta annis port au-
Surtnlu in occidente ccflautt)csresia fua t ttite occidenti rcrtttuit.-t atisurt^ap-
pellatiis. impatorl nome bisnitatemcEi rnfceptt.£t nd folu vt pmiflum e aflen
Ciente fi ctid applaudente ppfo romano.atcgita impatiit annis. 14. factas ita-
romaiio? impatot.port amphlfima bisnitate fafccpta^cam i sallia rcditiir^,
iter p betruria facci et.in memoaia bisnitatis adepte Hojcnttd vrbej. qua olim
masna ec pte celeueratsotbi.in pnrtinu rtatu cuj fumma ccleb jitate reftituit.
©mnecBiiobifctatcp oppida vicina tufpfam in’ci!nt3tereducit.noui8 meni-j
bus rtni:it.tentphS ojnatiit.Cu rciiertifrct in sallia ecceptus ert cius aduetus i
ab omibus ppftS incredibiU bonote ateg 3mo:c.cu bella feptem t quadrasin
ta annis(tot em rcsnauiOincrcdibili felicitate tu masnitudine quadaj animi. !
tum etiam insentf ateg confili) confecifle tradut. «Quibus resnu fatis amplum
8 patre acceptum lonse maius porteris f iiis reliquit. fuit autem carolits pce-
cera rtatura.lato pectote. latis bumeris .masntS vesetifig oculis nafb paulo cminetiote. fotma benicg r
pulcritudine otis adeo ecimia. vt cecotem fimul pte fe ferre vidcretur.cum resia quadam maieliate cdiiV
ctum.babeb ate^ in voce fplendotcra.igt in inccflit totocK cotpotis motu fumma inqnitate.ptomilfam se
rebat barbam, valitudinc fuit ptofpera. venatdnibiis sallotum mote frequenter ftudebat.ratus ad fani^
tatem cotpotis conferre.Cradunt ptetcrca eum balneis -r aquis natura calidis plurimu^otlectatum.^nce
quentia copiacg bicendi i bona? artium bifciplina. Epabuit autem eje pluribus vjrotibus pulcerrima fb-
bolem. fed cc bildesarbt carolum pipitium ludouicum 't filias plurcs.fihos quocB toctiffimis bominib^
erudiendos tradidit.-r ftlias.nc ocio toipcfcercnt lanificio afluefeere fecit. Carolus autem iam fmio sra--
mS cum intelleqflet pipinu quem resem ytalic ptcfecerat niediolam mottuu efre*luooutcum filium mino^
rem natu.aquitanie resem.T imperii fucceflbtcm.J&ernardum fo nepotem ytalie rese bedarat. fieg ma
dat vt ludouico rebus in omnibus obtemperet, fines imperti l^os cfle voluit in salliam rbenti ac liserim
in sermania baiiubium t fauu fluiuos.ll^ijs autem .putnciis aquitaniam suafconia.masnam partem-bi
fpanie.cifalpinam salltam.favoniam.vtracB paiioiitam.yftriam liburnos addidit. Stabilitu antem fuis
porteris non folum ffancotum resnum.fed etiam impatotum nomen.cum venatu? a resia aquifsrani eet
peofectuSttomu redift aim fcbte.cum lateris etiam accefliflet colot.motbis fimul t fcnectute confect^. vi
ta ei-celfit.etatis fue feptuasefimofecuCD.T apiane falufe.)cv.fupta octinsentefimn annu quinto kalen. fe
btuartf' .£iit3 cotpus in baftlica aquifsrani folenni funere fcpultum tali episramate Carqli masni jepia-
nilfinn impatotis romattott cotpus fub boc fepulcro conditum iacct. Cribus annis antccR c vita misra^
ret teftamentam condidit, ©uas partes gaifcopis meti opolitamS ban iufltt. in reficiendis ecclcftjs.-r ,p
pauperibus itmandls. Cercia vninfcuiufcs ratione babita filqs filiabus nepottbu% tum feruis x anctl^
lis reliquit.frant inter ceteros tbefauros tres arsentee menfe.'t vna aurea pticiptie masnitndimS.quai!
rum vnam q confiantinopolitanc vrbtS fimtlitudinem referebat baftlice beati petri* Sliam in qua fotma
vrbis romecernebaf ecclefic rauennati cono cedit.Cercia que totius otbiS cvrcriptdncm contiuebat.^t
auream filus fuis reliquit, fuit itaeg carolus fi eius res serta8*tum bomutum fotis infpiamiis.tate aml
plitiidiniS T intesrita tts imperatot.vt poftea ucmiue fiiperiotemme bum parem babiicrit.
^^dais quidam bis tempotibus.apud fyriam ejriftens.quadam bie ig vilipedium ipiaiioj^t i:po ima
^Sinem laucea fuffodit.€t illico fansuis vberttm efrtupt.quo ptodisidlfemotc cotrgjtus.ne fanquis
Ceperiret vas vulneri appoftiit a quo plurimi fanitati rertituti ludet ad fidem jpi plurcs lunt comterri fan^
suis autem biuino coufiUo portea montuclallatura.ibidem vfqj i» ptefensjptercrebta eius miracula ma^
suo in ptccio -r glotia babitua ert.£arolu8 imperatot bfis auditis ad iconem fcripftt.vt ce bis cum cet)
tum redderet.ico to cu fedttionibus fanp vc)^ref .ab vrbe bifccdens.montua ptofictfeitur ad vifendus
jriJi fansutnan.58 amontuanis perbeutsue futotus apptobato rvi fonguinc ob frequentia miracula,
qd X alii pontifices poftea cfficere.ad carolum ptoficifeitur. vtpjomine vmtatiS cognofecnde cupido eius
rei ccrtiotem faceret.-? ce rebus yralicis vt ptemilTum ert.
- ^cmememudi
SnnomuiJt.^oZ5. ^moxpudt4>
^ffcniua cius nomtnis fccudus papa.paa romanu8>p:c boatjuao.pa^
ISVrcaU (uffecme.&us tgc octauu fcifma fmfle fernt. 5»ter hac ciigenium^
qndam note jiminn si^cx patru bifcojiJias at cagm^ Pignttatc cojpts^^ pna'^
tia antnn iitfigms.OD buanitate x eloquetia.oim pfenfa tande obtinuit. 4 ini'
to potificatu.fptcfl reb^ oib^ bumants.vfpoti^fojtune bonis.ad mumncentia
^ Ubcralttatcm 'pfus.Sdco rem fnimetitartaj curamt.vt nullibi vilius.tgrome
linea fnmomii
pontificum
iSiScnius fccuudua
pontificatu annis qtiio? vi)nnct mozif coUacrimatibus oibus.iet fuawce poH
q; niojte fanit iffimi viri tolentibus.cu mo^s ei ad felicitate via ogtatinima cet.
0uida fcribiit eu ab emulis oculis qxecsm^ac martyrio cotonatu. ©us cojp^
in bafilica pctri apfo?i pnncipis cum omni txuotione fepelitur*_
2?^Slcntinu8j)apa.piia roman^.p?c leontio. d apud pafcale t eusenium vl
^aAros fanctiflimos.t toctrina 'z ronem bene ac fancte viuendi a tcnciis anis
vfcB ad matura etate bidicertt.inon ludis no iocis aut voluptatibus intentus,
vt plericB ornes adolefcetes faciut.g Ooctrtna -r bn viuendi nomiara cx lectione
vetei? -r eremplo fanctoi? pontificu fumens. Ciicg tante '^tutis "t fanctitatis eet.
vtnonbupfbiter.g&iaconusfummdpontiftcanis gradu meruerit, iboftremo
aut pietate-clementia liberalitate.tiim in vita pniiata. tii in potificatu nulli ma
109 fecudus eft babitiis.bas ob res oim confenfu pontifer creatus. ’raenf| bo,^
minu d tum erant id fonafle ei:tgentibu8 quadragefimo potificatus fui bie mq
ritur.ac in bafilica petri fepelitur.coqrentibus oibus eu bote fibi mo«e fblatu
efle.quo ftante labefactari romana libertas r ppiana religio vi): poterat.
^nnomundi.dojj. Snnorpi.854»
6lRego«u8 quartus papa.pjia romanus.pJe ioanne tituli fancti marci p-
fbyter.^ir nobilitate infignitus.fanctitate clarus boctrina -reloquftia p
cipuus.qui tante modeftiejuit.vt electus a clero ppfocg romano no piius poti
ficiu munus obire voluit.q; a legatis Jludouici impatoiis ob eam cam romam
miflis.d biligenter tanta electoem bifcuflerat pfirmatus e.fecerat id ludouicus
no fitpbia motus. § ne iura impei tj amitta et.qutppe d natura demes r buraa//
niflim^ fit laabitus. qtiic^ iura ecefie % bignitate femp tutatus e. i@ui pontifica
tu fufcepto.mot; cojpus.b.givgori) tranftulit.atc^; eo loci collocauit. vbi nucia
cet magnis adbibitis ojnamcntis.fcrut ab eode cojpa fcballiani t tyburcif a ci
mitcrus in quibus ante iacebant ad bafilica petri trallata fuilfc. Jlnfiip x roga^
tu ludoiiici mipatoiiS oim fancto^celcbiitate kaf.nouebitS inftiturt obPuadaj
qim ddem comemoiatione galli t germani pmo obf uare ceperiit.caCB tem ma//
gnope a rabano monaebo tbcologo infigniiarmibus x .pfa laudata fuifle feri//
bunt.‘(boft multa aut bona opalmoiif gregoiius pontificatus fui anno.;cvi. fc
peliturcg in bafilica petn.fedes eius in motte biebus.rv. vacat.
Ibipinus rep 5P*t^ t^roU ftli^ natu matoj cil pje 3 papa yta-
Jb/ licre^Kclaratus.regnauitanms.ij, ^irddem
clariflimus nec p;i vlla in ^tute bilfimilis.due? pater .
in vngaros mifit.quos cito grauibus plijs fupatos ad Cedittoite cdpulit.£ocK
bello cofecto.ipm in bencuaanos miflt qui giimoaldo bucc finitimos pontifi-
cis agros turpiter vcuabat.eofcg pdomuit. vt egre fc mentbus tueretur inde tbc
ate obfcdit captaqg vi ctUitas pjcdc fimul x inc^io e fubiecta. ©«ana ejaUde x
paulo poft luccria in tvdltdem acceptis.buc etia p: in venetos fibi falfo accufa-
^tosmifit-reraclmatCBCdliuiniialit^ter qd multe familicnobiliuvenctias' mi
|^3rat.dbu8 geltis etia multiSlalus plifs egregie cofectis mcdiolanum venies,
{ibidem vitam cum multa glotia in pace fimuit.
^regojius quartus
A
> €rnardu8 caroli magni nepos poft pipinu a carolo magno ytalic re^: tccla
►ratur.fgtrcgnauitamS.v.buiccaroluspccpit. vtioib^ludouico filioci^
X fuccelToji obtparet.® e:? carolo mojtuo madatj obfed noluit.dbuld3 ytalicis
epiS X feditiofis duib^ inftigatlb^ ab tpio otno ccfecit. £t citates ac pplos i fua
i^ba iurare coegit.© cu refeifiet ipatot.ca in puftu ^/lofita.nepote Icfc maieftatl
crimie banatu.bofte iudic3uit.€i:ind coptfs coaa] galliau germanie x baioari"
oju jJUicie i ytalia but:it.lReb^ at ytalie btcui pacatis ipatot nobiles y talico s p
ditionis piuctos iugulari iaflit.©crnardu aut x fi illico ad impator] aduauj ar/
mis cepofitl ad mifericotdiam pfugerat. €t fimul epos i ffancia pdurit. £t pue
tu iteu fupitudicio adfgranu babito gladio trucidatus.jiSpi fo finodali Cecreto
tqaofiti in monafterio relegati funty _
©ernardusrep
^e-rc
-.y-V W.-
Vl loovVCt»
»sv.
:6emeta0mu(Ji
#clm tlxix
ei'tj6 ti6mi'ni'8 primus cogitom&o pius.poft carolu magMu Ij i ti fnn
imBator.patrccarolo afuncto ano falutts.gij.imperiu fufciptens. im
pcraiut CU5 lotbarto fiUo aimis^a^. Agebat m aquitams btbema tudomcus p?imu8
quado tlU carolu prcm obifle rcnuctatum eft.qui aquifgranu repetens cclat^
IcgatioHes qjad gcnttore venerant primo audii«t.ceinde .puincialiu celebra
to cduentu.ea que romano? imperio t franconij regno admimftiandis vifa
funt neceflaria or&inauit.2,egationa aut primanajfuit leonis coftanunopoU
tam imBatoris.qtti micbaeli q id tepiis fuffecms erat^vbi innouata fiiernt fe
dera.primaetrinor ep peditione bcrnardo rege comitante, aggrcfliis cft in Oa
nos-^bftitit Vo btcms cum idfpelagus gkoe cocrctum erat..qd|cum impe^
rator re^cg intelleqflcnt.mcdio fcrme beretes itinere ad padebrun35 faponic
ciiutatcm exercitu in bibernis cotinuerunt.^acB tam byeme media quu cfTet
allatum er ytalia roman<^ primores in leonis papc mortem coiuralfe. impe
rator r^e in ytalia ire iuifit curatui?.nc quid tctrimtti rcgnu ytalie patcref .
3lngreflus roma bf rnardus rer ilUco in graue BiculofumcB morbum incidit,
res romanas e gersrdu comitej compofHit.5nce llepbanus quartus papa,
qui tercio cg creatus erat menfe in francia accedes lutouicu imEatorem apud
aurclianas inunrit imperiali Oiadcmate infigniuit.s^ui imEio fiifcepto co
tra guafcones grainflima bella comifit. tandem cos in fua poteftate redegit.
^ande britooes fea anglos res nouas molientes armis in officio cotinuit.
at poftea farracenis Cefarauguftam incolentibus pacem concenit.il&aiu8 tn
tuendis Pano? regibus negocio iniEatori fuit.q iaronu ob^uabant limite.
£t tamen paulo poft occafione oblata freti cum folamo x gotfredt filt)s cdfli
)cerut.illifcg prelio fuUs beroldum in paternum Pacie regnu redurerut.Cam multis rebusvarijs in locis
bene gcftis ludouicus imperator conuentum in aqnifgrano celebrauit. in quo ecclcfiafticis rebus copofi"
tis. iotbariu primogenitum imperfi' confortem teclarauit.piptnufcg tucfccndus filius aquitame.€t Iti//
douicHS teraijs bauarie reges appcUatiifunt. !©ue Pura fierent bernardus ytalie re? fatui adolefces inge
ntj quorudam magnatum y talie inftiganonc inter quos fuere mediolanefis cremonenfis x aurelianefis
epifeopi imE3tori;vt premimim cft rebellauit.capitoli fententia puuintr.iCum britania ad alios motus fe
ppararet x in andegauis nuciabatur.ad bos fedandos contulit fe impator. i£o cum veniifet omia repent
quicta.Sed aliud accepit incomodu.qr ermelgarda vtorem c% qua tres filios reges tuc fusfrites fiifcqae
rat.longo confectam morbo amifit+iotbariu pollea ftliu in temortui bernardi locum ytalie regem tvdit.
que romani a paiali ponnfice populotg romano vocatumjpontifce ipfe in baftltca|beati petri inunctu co^
ronatucg regem ytalie primo, t poftea auguftum appellauit. Jludouicus teinde mitilTimi iraEator inge-
nti femper multum fidei apoftolice cetulit.f uiteg-adeo v_t quatuor romani pontifices quos vtgmti fepte;
anno? illius imperti tempora babuerut.adiumento nucg caruerint.quo in romano? Efecutionibus fepe//
numei o indiguerut.3lud0Hicus quocg bulgaros poft petitam impett-atameg pacem pannonioru limites
ingredi aufds.fola mittendi in cos etercitus oftentatione a motibus abftinere fcctt.lotbariusVo ytalia
pacata in galliam rediens.cum ludouicus pater carolum(cui caluo poftea cognome fuit) natu mimmuin
fratribus ceteris omibus prefenet.Jnuidia ftimulatus ludouicuin cuftodia reclufit*^e? eodem almo i/y
ter eos conuentione facta libcratus.impcrio reftituitir.Cande micbacl ipe impator grccus primo Tbref
ui poft gregori’ potifce.-t ludouic^ ipator eode? fcrme mefe.Pie obiert.ipe i bti arnolpbi bafilica fcpelif .
®Suri biis tpib^ in ficilia dafle alati ejrtefionc facta late incedia comifcrut.alata i ficilia claflls vene
ta caten^ jafuit infideles cg ^mu vela alonge pfpe?ert i affrica redief t. p id tpts veneto? Pu? iuftinia
n^ fuit.ano d? fccuP? Pucat^.b.marci euageltfte corp^ a qb^ mcrcatorib^ci; alceadrta venetias alam c ta--
U ordine id factu rccefcnt.faccidotcs.pmimomb^ mercato? Pueti capfa q fetin Puabat corp^ apta . tllP fpor
te ipofueft q mercato? Pui comeatudd naues pferre pfncuerat.Cnc pati ad id aftutiores veftitu fordidilfi#
mi colonesfporta olenb^ poretnifm carnib^ lupiectl plena medio foro iocabiidi pgebat. obuiauerut a far
raccnis portorif ceactores.porciniffe carnibus qb^ macbometici fuEftitde vefei .pbibef .ideoeg vifri quo
cg abborret. inter olera reptis canjir qd porcus co? ligua e fporta ad nauim ferri pmifert.inam oliuefem
^rtu corp’ t vrbe puciccf t.q anqjr feqnti eccia q nuc ettat feti marci vcncttjs cdificari cepta e.£t tuc fena-
tus venetusimarci ymagine tancg vrbis patroni in vewllis Deferri ftatuit. Strabus monaebus
iRabanus monaebus Sbanus monaebus nanone german^abbas fui
-infcden^ poftea magutin^ arcbieps tbedlog^ qdem
z' X * . sdarifltm^acifigmspoeta.pbtps.in.pfaT^arminc
cphmu valuit q e? igenij fuimagnirndiemlios edidit
Jlibros pcipue op^ miradu d laudib^fcte cruc] pmemt^
e ide libru palipomeno x ft&acbabeo? buit cc Pmoes
fatis elegantes ad ppfura potiflimu in celebritate oim
fancto?.Scdit<gannis.i:.anno falutis.845.
r^trab^ ite moeb’ gall^cminettlfim^gall^t pmrta
20tor Piligttiflim^.rabani pdci auditor. p 15 qj tpa
ipfo prcceptore fuo inferior non fuit.qui in fibros bi-
\ blic ppulcrc comentatus eft.Scripfitcg a officiis ec-
] clefie ad Inwnico impatojem % multa alia. ,
' mundi
aiin£'mudi.<fo45. ^ s»no)cjji.844* . _ , .^li^ineu fummo;u
Crsiiis CIUS nominis fecudiia papa.pna romanus. p?c Sergio ^ ^
-^Oncqiiarta.pofti^rcgoJiu ponttficam int|t.l^c cuprina oa pozci vocare
tur ob titipitudine nominia.mntare vocabula coactoa e. t cognomemi fergij
nomen afliimpfit.i£am(B pfuctmJine matamio!? nomina a amimpta
videmua. vt cT pontificca crearftur.fuo omiflb maioj? nola ubi inderent, ztc
pontificum
SergUafecudua
ab omibua no fit obferuato. Conflat aut fergin et: illiilln familia ottam. neq-
^a maiotibua fuia jjcgcneraflc.adiuaanttbua ciua pclait ingenio Zeone ter#
cio.Stepbano qrto.Cugenio fecndo.'2 ©regorio qrto.fub quoJ? motibua t
coctrina;itavijcit.vt folua mottuo ^regotio bignua baberet.d pontmcto niu
niia obiret.lfeic itacg pontificatu fufcepto ad otnanda templa conuerfua bafi//
lica fancto? filucftri t marnni vemllate collapfam reflituit.^n eafcB mfta^fan-
ctoi? cojpa collocauit.Stra)eit -t a fiindametia ad fpiua baitlice latua in bono
re petn t pauli monafteria vbi cotinuo rea biuina agebaf . iRomani quoi® ty
rannice immanitatta metu eiua pcibua liberati fanctiflimu pontifice veru cpi
vicaria t vnicu ptie parente ptedicabat. ©ema re ecclefialhca bene ac integre
gubernata, tercio ponaficatna fui anno mo:ittif. fepeliturcg in bafilica Ibetri.
vacat tum ei^ in mottc romana fedea mcnfibua buobua biebua.cv»
Tr“f Co qrma papa.pjia roman^.pJe rodulpbo anno incarnationia octinge
i.J tefimo quadragefimo pontifet: oim cdfenfu cecernif ac merito qdesi vir
em fuit in orni vita ptiuata etia religionc.innoccnti3.piet3te,bumanitatc.gr3
tia.libcralit3tc. boctrina ecclefiallica pcipuc tfignia. Ciua gella pclara fi cucta
confcribercnf voluminia modo cccederc viderenntr. Sunt 4 arbitrant buiua
fanctilfimi viri otonibua ceu per moto farraceno? rabie nauft agio bU5 onufli
pjcda boma redeat cdpefcuiffe. iiberama aut farracenop metu feditia t vefti-
bulo atri) latcranenfia pofita cc marmotc cdflrutat.B^uc qiioi® tante fanctita
tia fiiiffc conflat, vt bafilifcu ferpente(que latine re^lu appellant) fuia otoni
bua c fornice fancte lucie '&ginia i otpbea ct:pulcrit.Ciu8 alitu 'Z veneno tmVi
ti mottaliu perierant. Ct incendiu? illud figno crucia ettintat qd biu p tomoa
fat-onu X longobardo!? vagatu, biuijaem bafilice apptopinquabat. lll»oc aute
factum octauo bic aflumptionia.poflea vt fellua cclcbtatua efl* iReflituit quo
vrbia menia x pottaa vctuflate collapfaa.ad bccto.cv.wrrea jpngnacula
vrbia a fundamentis ectrucit. Sua quocB biligcntia cotpa fanctotn qtuot co//
ronato!? inuenit.CotucB tepla in fplcndidiote fotmaj inflaurauit. fetoa ipliaa
fub altari collocauit x alia multa fanctoi? cotpa ibi addidit.St bum bia rebua
^ biligentiflime vacaret farracent cu claffe magna contra neapolitanos roma/'
nofiK aduentabant.5j5e illiCo quata potuit manu boflia .pficifcif.ftiofcB pmo
ad coionem adbottatua otonem babnit. ©eua cui^ bettera btin petru ambu//
lante in fluctib^ ne mergeref erecit xc. biS bictia facto figno crucia pugnandi
copia fecit poli longo certame boflea fuganf fuganturcB.indc romam cu gau//
dio reuerfua inde vatianu cin;eit.2.conina<^ vrbes te fuo nomine appcllauit.
ne ccinccpa boflibua liceret ecciam btipetri Icui incurfione fpoliarc.bac aiitcs !
vrbe pmo potificatua fui ano ineboatu bcmu ferto abfoluit. Cr manubija fo '
farraccnon plura rcflituit. Cande optime bc cccta bci.becB vrbe roma.ac noierpiano meritua. motif an^
no potificatua fui octauo.mefe tercio.bic.vi.rvi.kaf.auguflt.SepcliturcB iU bafilica pctri. vacat tum
dea mcnfibua buobua biebua quindecim.
^ 0anne8 anglicuaC x vt ferut) er moguciac^t^.maliaartibtu^pontifiCatrLMeptua. dfccnutuSicm
dLferu cu fen^effet acolefcena admodu atbCnaa cu viro tbeto am^ote .pfi(mcSK^prtiK pceptptea bo
"r nan artip audiedoitajitu .pfecit vt roma verttena paucoa adn|odu etia i^ens IfiS (^ea Bfet/ne bu fu^^
Hiojea.^gendoj.ut-r&tfpaittococtexacute tatuUcmuolult l autBSfiof^pparnuit^Wmoiufiiconci
• - /T ot^locuCvrfeafhn^aiOoimplcTtfii^irafcrcrcaref^e^poflcaafamiliaricoRKfla.cualiqno^itcven^
^ ^ tretultifet.mdecuadlatcr3nefcijrbantfei^icri<;cref.intratbc3tfa(qdcoll0fea>fiocat)ancroi^8collofo
14«. n ■rfanctiiclcmrotcmEolotibuajCffcunentapOTC)«*^CKlocittmjtua.j3«?ntificatu8fih;^nnofccuco.nienfc
LAiA- vno.biCbtta qtuot.finc vUc^oonote fepclif /Sut qbee-bupfmbat p^rfic^m qit ad tsteraneiifem pafili
^ cam .pfittfcif.ateflandffacinotia caufa.T vtd illa pfulto Ceclinait:© ciufdeXirtandi errdii^a bu ptimo
»n fede petri collocatur ad cam rem pferfofata.gemtalia ab vUimo biacono obttwari. ^
r Ifecbalpbua aurclianenfia epifeopua. vir genere fcientiacB ac bifciplina pcipuiia pfcnptiS tempon
^^bua in peio crnaapudlutouicu impatotefalfo accufat^.t carccnmacipat^.vbiinfignia ediditmo-
numaita.p?ecipuc verfua tlloaCqui in ramis palmarum ante fotea ecclefiaruj: cantantur)copofuit vidcW
: .u-yu/ki. cet & lotia laua x bonot tibi rpc rcdemptoMContigit imperatotem in feflo palmarum illae iter faccrc.bu
^ j ^pi(copu*s illos ^
-r ad fuu cjjatum cum glotia remifit.
Bextaetas mundi'
CLXX
re Idus romanu ooKnuit dipenu.lLucomco aut vtx t>u ad fepultura apud trc- 1 ■” *
ceufcs elato. n'C8jpiu8 tefunctt imgatojis ffcs lotbanus.lucouicus t cardus
oP re^i ytalic fucceflioncm vebcnimirimis inter fe odi)S c;caircrik.'t iHico ar;
niis cojreptjs.maionbus coujenderut motibusonmiu.quos poftcatbelanicu
cu atbila ptcmim galUc icnfemt. lllamcB in antifiocDteli agro apud fbntanicuj
coactis copn8.,qua8 vmifqmfc^ co^zfummts conatibus bucere potuit, pliu eft
j lotbarq vires adeo imnnnut. vt ftniu ab e;ctremi8 tuendos facultas flnguhs
ut adCTipta.yugiens c;r ea pugna lotbari^ cu fracto lacerot^ ej:ercitu fuo.adf^
grau.fe rcceplt.Ciicg infcajw frcs illo itcm oppido bifttirbarut. qiit vrotcin et
fiuos fecu rapiens p lugdunu vienna oclatas copias rcpauit. Cani multis in^
K y talie galUa^i t gernianie ,pui'ncias.ac vrbta z optimato Icgatdibus pulfa^
ti funt ipuratrcs. vt inducias cbfenfcrint p quaj? occafionc te pace -r paterne beredttati^biijifione.agi ell
ceptuni.£:t ee ytalta qdam fiimi fergn .pfectt runt.mter quos geojgius arcbtepus rauenas pjimus eft ba
bitu^q lU cum fecuco pKho apud lotbariu componede rei caufa clfet. ac fottuna ad ludouica x carolu in-
clinanef.totum comitatu in ptelto aiiuttais.i^o cui cum trecentis equitibus venerat, vie iblus e tanta itra
ge ruga ,plapi us cli.iStucro i) cdmune corius regni calamitate x intentu mlferatl fenera pacis in launc mo
dum luem . vt carolus caluus ocadetalis paterni regni ptes a btlttamco occeano v% ad mofam fiuinum.
os.qiie aeptum ttic ao cius Impatoels fiiblectlonc nac etia fernat lotbarlngle nomen.iRebus aut Ita cd
pofltiS loibarlus ludoulcu fiUu quem regni fociii afcaicrat pfecit.£o cenlt^ auno q a fonteuenticlo p:clio
qauntuJdeclmtis lotbarlum impatoeem abdic-iffc fc Imperio x monalbcu Induifle babltii blftojlcl tradilt.
iber qi^emptis alter cius frater ludoulcus lii luo germanle regno obi/t. £t cu regnn Inter filios bluififiet
fenee errcctiisrellnquens ludoulcu Impatoec.no ita multo poft vitam cum motte mutaiilt.
^j: ,<£nfcrut x mc gallle flcitt x ytaUa cu faiTaceniS.quantu mali impatonS lodaart; x frats blfcotdla it
tulit, rebus ful8.in.acB notmaul In quibus emergis appellatio fuit bucc romano co:u rege p ligeris
fluiif) oftla ingredi. aquieama omne ccuaftariit.£t nullis qui rcriftcrcnt eeiftcntibus obinis bcria ih ilUs
infula, allquotcg monafterla funt cremat4.€edde notmanl p gallu longe latei^ vagati burdcg.iiain fan-
ctonam aigqlifma parlflos tburonu noiiiomagu aarcllanos ptctaii08.& multa opplda.pltirima cafel-
la populati funt. ncc tmicn aufifunt vicepns ix francla vrbibiis blu motam trabeix.Sed In aqultam im
reaerri.£am p:o fede regni p?cp:lam tenae conftitt-ierant.
' ii^lRandinenurcmagnitudinisbiistempojlbiislngalllaa^cidllle
^ tradiit qucpccoea nu)lra.-r nonullos bomtnes interemit. Otfa c
tiic In ipiS grandinibus granti biirilTimu mire longliudiiils.
£rrc quocK piotiis ytaliam coculTlt. JInde inccrttS locis vrbes^
motes cotruerut.
E0cttlic tnfuper.lnnumcrabllcs feealas babentes x ixntcs buoS
lapide burlotes.ln galllavelmi nle terra opieriit.berbas fegetes
X arbotes ac vnlucrfa viriditate biitla ixuaftarut. Cande plecte in ma
rc X ad llttoza In ta-ra eicctc.fecuta c magna putrefactto.£t indc motta
llltate niagnd.aere inflcidcs generalecB boim interitu fulatartlt.^nno
quoqj lotbarij Impii fccudo apparuit cometes.
Sdblpbusrce
£adlmudu8ree
iatio.qud ppPi fuga mediterranea bllapfl.mdgna ex parte mauros manus impias euafcrc.
^TBeulpbusanglos res vir qdcj xpimiffm^ x
S^romanecese tguotllTtm^.clrca illa tpa pmo to
tius anglle monarcbia tentut.regfui accipieus.rcgii
ult annis. vii.ro!n.i pcn cirlt. q Inter cetera memota
tu btgna ob flngularcm religionem vntucrlam ifu-
lam ro.cccie tributaria fecit. 'Coluit n.at^ vt flngulc
com^ qtanms flngulos argftcos eccie x fanao '(bc
tro tributum perfolucrent.
Sdlmud^ pc ftea aglo? rc;;. vir qde fligloe x
' fctitatcpclpu^. q cu c& acemm^ ji-plane fllgio
mS DtfenfoMtifta bella p banos|nndcks gclTlt td'-
- dem fupatus martyrio cojonatiis.fgujg caput qb#
; fcifnm lupijs fenus tUefiim feruanit.
J
^ermetaemadi
-**> Cncdictustcraus p jpa.patrtaromanws.pjc petro. ob vifc fanctita//
-43titfl*ntcrito benedictus appeUatus e.^ ra? bintnaru gfatn.fub siegotlo
an militans cu ab eo fubdlaconat^ gradu acccptflrt.lta cclnceps vlrlt. vt mot
luo leone tanti pontificis f acceflb: baberef . ad buc Itam In eiUs electione oes
tani^ ad vnlcu i benlgnilTinia fibus a teo in terras mlffuni eu pontifice tecer//
mint.iQui flens ac tcu ac fanctos tclles faciens.fe nequa® blgnu efle. q tante
fedl pftceref OlcebatJ.Sed oirtlbus acclamantibus -r eius electoem af^toba-
tib^ inult^ potiflctu mun^ fufctplcns.ln atrius lateranenfe gduclf .1 in fede pe^
trl coUocaf.lnde In equo albo fedens ad eccriam fanae marle adlpfepe buctus
lelunijs triduo t ozonlbus vacauit.ceii rogans vt flbl llca et fancte t ecdeflas
fuam integre gubernare.Certl tn rlxidoaldl pottuefls epl factoem fecutl.ana^
ftaflfi a leone pontificatu ixtcctnm pferre conati fiicrant.f cognito errote veni//
am petentes ijomlne fanctlfTlmH cc mote ac»:arut.5dem fecere t liidoulcl imi
peratonslegatl.adpflrmandamclerl ac populi electoqiroma mlfli. tante ein
manfuetudinls fuit. tanK blgnltatls cojpe.-r animo, vt tam inmgratu conftltu
tus CB in vita ptluata omlbus carus x gratus videref .mftas eccleflas vetufta
tecoUabentes rcftltult.£a q inftltultnon fbls tantu g relpacomptobanlt.fa^
cerdotus em funeribus femp Interfuit, egrotos pteterea inulflt. paupes aluit,
caiamltofos confolatus eft. viduas t pupillos acerrime tutabat .Ifens artibus
vitam fanctlflima continue bucebat.raotlens fun cotpus ante fotes ccctVe bea
tl petrl apoftoll fepellrl mandault.pontiflcatus fulanno feamdo.raenfe fei:to.
Ple nono.lnterlm 'po bles.cv.epatus vacat,
Snnomundl.do^j, Snnoi:pt.8d4J
Decolans eius nominis pnmus. patria romanns.patre tbeodoflo.ibene
1 lincte a teneris annis educatus,pnmo fubdlaconus a ferglo.mor 'l’o
blaconus a leone creatur.qul benedicti cotpus fuls manibus no une lacrimis
tumulo collocault,^ueni poft multas vlgtllas -r oiones In barillca fanctl byo
mfn pontificem Ucet abfentem creant. -r fugiente In vatlcanu.coqfltum In atrlii
lateranenfe perduterunt.^ nolentem In folio apoftollco collocarunt, tvlnde in
baltllca petrl confecratus.fumpta ce mote pontiftca cotona.multa cum ludoul
co crfare qui tum aderat collocutus eft. tu ad pontificatum, tum ad Imperlu ptl
nenti3.€l poftea mlcbacl tbeopbiU filius conftantlnopolltane vrbls Impatot
legatos cum muneribus romam mlflt, ibontlflcle aut bignltatl confules tOan
nem arcblepm rauennatem ad fedein apoftollcam. pxer oblecta crimina reciK
fantem venire blgnltate ptluault.que belnce In ^am recepit, jLlbcratus aute
pontlfera varijs moleftifs eccleflam ccl genltrtcls( q pnus antiqua nuc noua
appellaf )rcftltult regem bulgaro:? cum omni pzoulncla ad fidem cpl litteris t
fanis admonitionibus conuertlt.'C eis epos t pfblteros tvdlt.lbacem Inter lu
toulcum t beneuentanit bucem compofult.lboftea luroulco ptefentejr appto^
bante multa Inftltult.que In cojpotelurls Inferta funt.lfetc Cemu In oml genere
virtutis illuftratus.nono pontificatus fui 3nno.menfenono.ble,t:lt). montur
£t ante fotes bafillce beati petrl c% teftamento ad pdeceflbns fui ecemplum fe
pelltur.Snnt qui fcribant poft mentem eius anms pluribus fedem vacafle.
BSdrlanus dus nominis fecundus.patrla romanns.patre ^Talaro eptfcopo ferglo pontifici familia
rls fult,^lr quidem opnUnis llberallfcB ac In pauperes mapme munificus. Ilbac ^ sAijs virtutibus
tanto In pteclo apud omnes fuit, vt cum K pontifice aeando fermo baberetur. certatlm ornes vnlcum ba
drlanum celigerent.qucm ad bafilicam lateranenfem nolentem retulere. )0uo audito ludoulcus Imperan-
to: confeftlm|leg3tos romam mifit.-r butUfmodl electionem apptobans romanos adinoduy laudault. ^
fummu pontificem fancte t integre creaflent.non ecpectato allotum voto. Js autem pontificatus adept^
omnia quead bonotem rei pertinebant btllgenter circufplclebat. verbis ejcemplo .auctoritate, tum fua tu
maloj? vnuquemqs ad bene beatecn vtUendum coboztanis. clrcuuentos etiam allotum ludlcus -r poteua
acerrime tutatus eft,b3berl etiam lynodum conftantlnopoli pafliis eft.qu3 1 pnlfus pbociUs vU" feflitlo--
fus -r reftltutus Ignaclus lam ante inlurla pulfus.a bulgariS quoiB rogatus, vt virum vita t coctrlna In^
flgnem lU .pulnclam mitteret, vt lu fide rctlnerdur qui aliquos mlflt, cgqua bulgarl a conftantlnopollta?
nis co:ruptl pulfiS lattnls facerdotibus.grecos recepcrut.badrlami8 vero fefe omlbus ecclefle boftlbus
quoad fleri poterat obtjclens. aim mortuo ludoulco caroUim filium Inucturus eflet morituri pontiflcat^
fui anno quinto.menfenono.&iebwsdecimo.iCtinbaftlicapetrifepclitur.Cttuncceflauitpapatus bics
Ouodeclm.
llneiTummof
pontificum
2&enedtCtus,terctU8
Ulicolaus primus.
:6eruem0nmnoi cLxxi
Cinea ipemto?’
locouicusfecndus
Ei3^foiu'cus ciiis noi3 rmidus.pjclotbano ccfuitcto. anno falutisoctin
getcfiitu'» cimnqseumofcjto. intgauit foliis anms.yj;)'.^ olim a ©ergto
papa in rege miictns fuerat.Tnam lotban%icoui£u ftliu que regm fociu vt pj«
mifliim eft^afouerat Ui ytalia ca ingenttejccrcttu mtfit.buu:focio8 addidit bro
goncm mctenfeni cpiim atcg alioe viros ecclefiafticos ptudentia t auctoiitatc
bjgnos . qiioE conrihijs vta ef .Js aut adoldcens nimia felicitate elatus, qua
cucg Iter fecit ccdibus omiat rapinis vaftat.incendit[^ biruit.^ep cu vrbt ap
ptopinquaflct.eicB obuia Ponbiis caufa romani aiies obiiia .pdqflent.iKpori
ta feritate illa galUa mittoj cflc cepit, qp ei pter fententta ingredi vrbem paca
to agmine liceret.^ctauo aut epquo venerat ble. vldetlbus omibus d aderai
lucouicu regem oleo fancto tnungit.cojona CDnat.vtalte rege acernit. templp
cg beati petri ingrefli.pontifep ipm auguftS ceclarans.tmpn coiona eum co:c
naait.ati:^ d^dd boneltl poftiilanetCquoties ab vrbe oifcederet) facile coceffit.
iCefar Itacg r augiiftiis tvclaratus t cotonatus.ftatim roina egredlensjaacatc
agmine papla coceflit. vbl t cetnceps omne vita fua roma eudo -r redeudo co
miilt.Sius quocg blebiis farracenl ep affrica pjocefli beneuentano? regione Ccuaftabant.in quos impa#
toj ludoulctis coptis llllco vndecucg cotractls lotbanu frem in adiutonu lnultat.d aim epercltuingrefliis
y talla cu Inique i enomiiter iret. tu ep calote. tu motfibiis araneai? Ce gente fua g multos amlfit. 5pfe ^o
lotbartus In via mo:bo cotreptus apud placetia obiit. carolus aut rep gallle audita motte lotbarii, regnu
eius lotbartngia inuadit.ad boc impato: Inojulc*’ lotbaringia cu carolo patnio babita pactione blutfit ca
conditione, vt ludoiilcus Impato? aquifgrantpallaciu cu fua pottione babcret.:£ande ludoulcus fuaunn
anus Imperato? vltlmn biem clauflt anno Imgi] fui vt fupia.
Qf Sngutne tptbus liidotilcl lmgat0?ls g tres bles ac noctes plulfle bl
20fto:tcl fcributaptid b?lpian3 ctfalplne gallle vrbem.
Tbens quoi^ fiuuliis boc anno. adeo romana vrbe vepaiiit. vt no n(
^^fl Untbribus ce vico ad vlcu n anflre liceret. illa t ecclefia fiuictllaure
tii in luclna.-p monafteriu bti filuellrl.-r tota illa planicie q a via lata ad ra//
dices tarpele rupis ad via argentaria t ad auentinu bucit ita occupauerat
vt inflare blluuiu vulgo putatu fit bac inundatione 7 multe bomus'etia-fc
fltnt.T plxires arbo?es euulfe.-r fata paflim blflccta. mec^boc femel eo an
no.# Ite? recemb?t mefe rome aca'dit.emendare bec bamna vel potius cel
Unire potlfep inicolaus enlpus.nuUu gen** officii' t pietati In fuos omlfit.'
■gUgarla bis tempotib^lrls 7 admonltonlbtis ibicolal pape ad fide
_ ventes cui^ rep cu0ml.puinciacouerfiise.^et? no qtildetncpll
mu vt multi babft fcrlptotes ppiant fuiit effecti.Scd cu longo p?lus tge fctfmatlcl fuiffent catbollce ftdel
bograata acceperut. iSoihcb rep regno filiis relicto monacbus m effectus. i£t Suercmilus ^almacle rep.
fubditacg tlll fclauoi? gente q a bobemls germanis o?lglntm babHil.tucp?lmH ad ppl fidem funt couerfl.
'(bonttfep aiite epbs atcgpfbtteros(vt p?emtfliim e)ceftlnault.d pirtfo Inde pbotlno beretlco. neopbitos
o& In fide coflrmaret.iria pbotinus ipe in erro?e bulgaros oes betinebat.lfe>oi? nacg rep tante fuit gfecto
nls 7 fanctitatls. vt maio?e ftllo In re^o collocato. 5pc monacbl babltu fufclpies.cu Idej filius cotnipt**
ybolls ymolaref. pater jelo fidei fucceus.blgnltate reafrumpfit.£t In filiu cdcltatus illu regno «xleclt.at
tg eius cffbffls oculis in carc^e colecit. ^imloiei^ filio In regno collocato nirfum monacbl babltu refum
plit.£o tn mo?ttio bulgarl no ita multo pofl cdftantlnopolttano;i!facerd0tu bonis 7 poUfcltatdlbus co?^
niptt.pulfls latlniSpielbytcrls grecos acceperut. 0ue qiiide feditones malou icendla Inter grecos 7 laf
tinos multa fiifcitaitit.f aaa eft aut g id tgis regni balmacle blMlfto.Cui^ rnembiop nola, etate etiam nra
in vfu babenf.Ssiquide vetuftl nois balmacla giecle regio p?imatab o?iente macedonial ab occafu biftrl
amia meridie pelagus adrlatlcuia feptetrione pannoma babuit.itloua aut in blmflone a campis balma^
cie blnc btftrlam vfcg croaaa albam. 5nce a blctis campis blrarcbiu vfcg croacia rubea. £t verfus monta
na a flumine brlno trans igm fliime macedonlam vfcg rafclam 7 atra flume bofnam vocauerc.lRaflia(^ 7
bofnapjoregnlcroaaereglontbusbabentur. „ , , „
£ fere g eade tempo?a farracenl aetam infula aggreffiiea oml funt potituq!? gs mapima In ytallam
naulgasioes vrbes in flnu adnatlcu ab ancone bydruntu i>tentes tenuerutivel befertas fuglentib^
babltato?ibi!S tncederuntialiifcg tame tue i locis res pplanls .pfpere fucadebant. _
fiScem pterea Tllicolaiis papa Inter ludoulcu impatote.t andaliflu beneuetanu bucecompofult.
em liictis fibi caponis 7 lucanlsdtcg famnitib^i’'? vana grecoi? fpe fubleuattis a ludoulco imgato?e
rebellas Illius fines boftiS ingredlf :cul ludoulcus repugnas ipm beneueiiti tandem obftdetlbonec in b.1
no?: refectione pecunia accipiens obfldlone bUfoluit: ve? allquato poft andaliflus g fraude lmgato?e nc'
carepiocuranscum abeodemarmisrepetitusefletlnfardlniamfuglt.^ _ _
^ntd fcrlbat btin cyrlllu epeberfona poti feti demetis cotp^ roma tu atutliffe.^d^i ccciabijs tgli
' bus feri clcmftls appellata recodltu fuilfcinec ita multo poftcyrllln mcuwn eo loa fepultu lacae.
Si«l!?mndi.^ci75. anno)cpu874. - s •
‘T’©4nnc6 octaims p-ipa.pna romanus.pjegHtiaj.mitic» potihcatits mi.
jfccaiolu cim tu wma venerat impatote acertnt.pofiea in &ifcf'j4ta a roma
Kts in vincula cotnicif .i^ac oluem no ita inulto poft ^inuatibue^^bnida amt
cl8 e vinculis ajlapfus.ad ludoiucu cobuometo oalbu in fracias C(^uGit.vbi p
anim iminozatps.t rege inutit.€t cotroucrrias ^dani ttiter ccciaftico» ouas
fuiliiUu^n abiens apud trecas ctuitate cociliu babuit. ‘ mnuiJ -id tu
dem ptinentia funt inftituta.ft flandre.gui tum pumu e^- locis ncmotolts ad
nieliote cultn venerat eps batus e- vc? cu ytalia a farracenis vaftai et . la
montis cairini monaftenum cepiflTent ac blrlpulflcn^3’oa^nco romam acatus
adiuuantib us pjincipibus tplams agarenoi? magna gtem ytaiie ac iicilia cjc'
Bulit-Carolu pterea ouo et Uberius in vrbe viuere liceret impij cotona conauit
terciufcB carolus appellatus eXoflituit afitinter cetera fi ^8 facerdos aut lay«
cus Ijomtcidiu faceret ppetuo irregularis baberef .t ad facros o Jdincs nulla /
tenus admitteref.^iffane Ita vtracBlingiMCoct^.vtegrcwtnlatinu-trepti
ma vniuerralcm fydoduvt blerarcbia byonifq ariop3gite.(et^vita8 multozum
fanctoi? carolt gratia tn latinu eleganter t roae tranltulerit» iCu vo in ponii' t-
catu t»uobu6 vijiflct mojif i5 bafllica p^ri fepeUtUr. 0ita
OHOCR S^CQOZxi pzimi quamoz Ubzie in byacouatu cai^lcrtput.
>Xfc>^'tt*tu8 Icendus natione gallus.pte palubo^poft toannes pontificatum
siEini}t.Sunt ^ buc marind vocent.martinus itacB.cui^ vita Ideo btculote
Qj bteul tempe tn pontificatu vipit-Sirnt ^ fcnbnt martlnu fraude loann^o/
tlftce Ita fcdltionlbus agitatu fiuflc. vt el In vincula plecto aufugere nccelfe
crit.ll6>arttnu8 aiite malis artibus pontificatu adeptus bteui motlf . annu em
t menfes tantilmo in ponttflcatuvlpttdtil Oigilu memojla gerens ob bzc
HitatetcmponS. ^
Sdrtanus tei-clus papa.pzia romanuB.ptc :®ndtcto.tantt antmi_fuit. vt
JL P inltio potiflcatus fui ftatlm ad feiiatu populucp retulerit.anno bnl octln*
genteflmo nonagefimoqulnto.nc In creando pottflcc impatons auctontas ep
pcctaret . qd qdan Infiltutu a nlcolao pmo temptatu potius c^; Incboatum 0 j.
It^adrlan^aut potifei; ce q clerus ppfufcB romanus magnaj fpem coceperat.ob
eius '('tutet magnitudine animl.anno palmo t mcnfc fecudo pontificatus fut
fflOJtf .£5cpeliturcg tn baftllca petrt collacrtmatlbus oibus t Ingcmlfcentibns
tanta parentem tnlqiio tempote tam repente ftln ablatum efle.
Ccpbaniis biii^ nois qnt^ papa.pfla roman^.cp vta lata.pJc badriano.
-S^potlficatu Inijt eo tpe quo nojmani aduletis ceciS vallarut ©alltam.llluc
ItacB quoadulplt tn multa perturbatone notmano!? bimo? ac y tallcoi? femper
fuit J multo? viro? tllufti lu in tanta re? pturbationc t cg maplme fetitate Zii-
itpjandl ticlnaifts cccie btaconuvaldrldl bauart. berardl pittaul^iS epl mirl'
fice recrcabaf . ©tto? vita t monbus Ita vplana fides Inoleutt; vt t monafte-
rla multa t facella magnis fumptibus in vtracg gallta ftnt cddlta. d&ojtf aute
ftcpbanus pontificatus fui anno, vi .ble.pi. vacat tu fedes btebus qutnes.
0ynodu8 quinta CcnUantinopolis «.«a? „n7
llneaTummo? pouftcu
^oannesoctauws
Stepbanus quintus
V
QjT ynod^ qnta apd co
ftatinopoli fleri cu
rauit loBcs. vln.potife?
rdnus.q faciens gfcco?
cu lailnis vnlone* quod
farracenis eptcrmlnadiS
majamc opportuna vice
baf .5n cclebratoc bui*’
coctlt) trecenti -r nes fup
octoginta pres fuerunt.
^idSantceclarandiS fl
cetpplancamculls ea,p . .
fuent fynodus canonu libn bnt.Ss qb nobis con^
ftat nulla ^ecos inter -r latlnos fecuta e fede? ppo
fttto.g quafarraceniS mcli^reflfh potucnt.£odeci
ano illl creta tfula egrelTt balmacle oram Uiafernnj
f no folu e;cpofita mari locaj feta plenfcR i loci ejets^
f fionc mcditeiranca vcpaft. q gdu vfcB blati oppus
‘ ta blu vrbe lo no ftmt potiti, qr veneti vicine vrbiS
plculo eccitati laboratib*’pfldlu attuleft.-r fugatos
'■‘it »E‘dte teflarucrit4.)n).capanas magni podal
imgatori cono miut.cas pwas contot finffe QndS gtccia alicubi babuerit.
O., ^ ^crmetasm^Di
f!(>nH'6)t8 fccnc?U8.cogijcimetc>ci!lijH8. anno pjimo ibanBi'^'®
OTe^u8 ^fT ns curamt. £t fracia cum ejcercrtn e t»
S lnitenln?; S bai03no?'t germano;: rcj: i frackfojtJ.
2tii bello carolo caluu affampMe rof
tradi ah oihiiR* T' impofuifle pfidia magis cofufe ac mide
iiofe flffiimnfo Icriptotes conflat qd carolns caluus imgatojis
illirn III ^ loaunc octauo ponficc romano cojonatus.
M r illic rcbtm.roma e reuerfns interea caroloma
ttfimcto Uiiomco fratre germanle rege nepote8 iUiu8 erat
.PmnoiS coacto.in ytalia, aducrfim patruu ducere
m «Hm ‘‘Sita.qim c3Um8 copijS ytalle raptim fubfequl lulTiS
C'^fHlo_&uctHrit8* vt in faltlbu8 sidentiniS nepo//
.pbiberet. Sed cu apud mantua laguote animi egrotare ce-
potione qua Sedccblas behjeu8Cquo vtebatur medlco)cedlt
ioanne8pctifci; ludoulcoetim fillim
f” V «ii fracte regi vt imgatot tEclararef fludult. Cotra '^o nui
it te nobilitate romana carolu terciu germanle regaii.qul vt ofteBdlmus cu ca//
rolojnano fratre eecixitii lii ytalla bucendn babebat patum impatoje fterl adlu
itarut.ct captu potlflce ili cullodla babuerut. Jllle^o fuga.plapdi6 vt pmiflii;
e.ad ludoulcu balbu rege tn francta fe cotiiltt.i£t g annu ibl mo:atu8.cu3i reges
aniicinime ee mq:e InutuTet^roma a carolo tercd tmgatoje x>oc3tU8 redtjt. cucg
Inuctum unperij byademate o:nautc. ^ult aut carolus frcndtm vir eplanlflim^
(Xuotiflintu8* multa monafleria ati% eccias celcbmlmas blnc Inde codidlt.
i£t rem biulnarn admodum aueit. i m, n |„|
GSrolu8 terciu8 cognomento groiru84'mg3itit anniS.i2+ anno ab Incaisianone bnr^tingenteftmo
octuagelimopnmo*bic gallle t gcmanle ree d alemanla .p pomone accegat» 5» ytallam mones er-
ercltti.totacK longobardla In tedltlone accepta.roma venit, a loanne pontifice vt In vrbe roma liberi? vi>
uae liceret imgt) cotqna conatus.SuguIl^ appellat? e. £ii etn ludonlcus buobus aniS ImperalTet. ^ lam
afl uinpto veneno obijflet.carolu buc intmelt -r folu8 imgault aHnt8.e.d imperv) blademate lnfigntt?.pfe
ftim in no:m3no8 comas buelt. d francta -t lotbarlngia infdlabat raptmS -r incendifs. comgta em mo:te
ludoalcl.lccitrtojescrrectl noblliflima galllaievrbemtreuerlmtnuadut.-r incena bttl.pulncia adlaccntej
Igne jxitallarut.cu carolus tcrclus In ytalfa cflTct e a ptlnaplbus germanle -r gallle vocatus, vt regnu pa>
ternu a nojmanls liberaret, d tlllco afliimptis longobardiS baloarqS farontbus t frlfontb*’ alemaniS ac
tburtngiS p nojmanos mouet cecrcitu.£o8 aut b:cul adeo p:e(rit.coclufltcB vt rotbtfredus eo? ree pace
pettta.fc pafuis fit fleri eplanu.quem Imgato? cc baptifmatisfontib^leiiautt.Sut d fcrtbat ftepbani dntl
pontificis tge carolo cognomfto groffum d lam anniS.eij.tmgaucrat.ptate cclcctus ab optimatibus fuiS
fuifle.ob fegnlcie co jgis t Ingenti tarditate. In locucg eius amulpbu nepotem fuffesu fuifre.Snno feqntl
liidoulcus flli^ caroll regis fracte obiit, ac In monallcrto lanctl Oyonlfii fepelltur.lRellquens carolomannu
reg nl beredem.qul non multo poli ab apK) in venatione pcrcuflus.btcm obtit.£t Inde carolo Imgatojl d
K (Itrpe carolo? folus fugeffe vldcbaf fubiiciutur.fenmt nonulll caroliim ad tanta penuria in cgrotatdne
Ceuenifle vt ab arnulpbo paucos redditus gratanter accepiflet.
■g^ €mpib^ caroll calui comitatus flandrefis ceotdtu fitmpflt. lltec^ tante opulentle ac nois.eo tge erat
^^fteut nuc ccrnlf .g a fojcllariis regis fraco? regebaf .quo? llderlcus e ingerlanus -z audacrus Ib pl-
pino T carolomano e ludoutco rectotes fladrle fiiert nec tuc comites blcebaf .:i>alduln^aut ftlt^audacri ra
piilt mdttb filla caroll calui ^rter qd ab ot ecciacdfcnfit epo? eecdlcat*’e ee lufTu carolu^ndc epo? t optl#
matu fuo? pfillo recocillatus.caroUis Imgato: baldulno e ludltb flandriam tedtt.^n comitatu perpetuo
pofTidendam.ac cotum bcrcdlbus.
^ 0annc8 Scot^vir gfplcads Ingenq ac biiilnt.-r
rC mellite facudle. e i bluts fcpturls erudltlffimiis.
apd carolu pdcm.mfto t peto fuit.^s ee fcotla .putcla t
fracta ad carolu vent&.tpi? igatorl lulTut rogam bien
rarcbia blonlfii arlopaglteegreco launa fecit. Copo^
fnlt e llb? d nature dtulfidc. ternu m ulflcftla clfrcdt al
Icct** venit i aglia ct apd moftertn melberiefe a dlfclpuP
qs cocebat flilis pfonus motte gtulit. -e martyriu .2,1
ber et^ d eucbarima pollca i 't^cellefl fynoco a leone no
no cclcbtata banat^ e.feclt t comrtarc i blcracbla.
/TT inaftaft^ eccic ro.btbllotbecart^co tge vtracB Uni
f^gua pftmu erudit^ i pclo btt^.fgjtima vfem flno
- 'du e vna byo.blerarcbta ac mftas fco? vitas caroll P
gatorj pbcigrailatlnutraftullt.t^pfaelegaterppofiMt
^oannesScotus
Snaftaflus
Bem eme madi
annc»tm1di.<fop5; annoj:pi.8p4* , ^
SB Bimofue pap.i poft ftepbanu potifcv crcanir.lfeicpoJttiettlis cpmah'
Qti iodni8 pontificia fcucntatcni wntus.ispatuin fim ixfcrciis m galUae
^ii«it.®em cu mioanis lediVc abimcret.anatbemawflotattis roma vem^
«ns omieccuftica Pigintatcptiuaft^bana indumeta fimiil ai tiionbus aflu
iiiais.£!u«t d arbitratur boc lo fotmofo acadiflcitp cms roiiratoius corciiis
’z aiictoj fiicrit.qi!a loannes captusn: Ut vtncula coiectus dt. Pac uai® cotumc
iia monis fotitiofus ab prbe Pifccdcns lureturado afRnnaiiitfcn^ poftea vl
rottia vcl ad cpaturcditurus.St vero niartiiuis pontifcj: loanms luccaroj.po-
tinne pbftca luramcuto Ibliito iit patria i ptiftrtta Pignitate rdntint. vn 3« po
tificatu no Ita multo poft largittotic potius qua virtute pdicctitibus oDUidam
fl(Tumitur.!0m ftatim inito magiftratu.ccciam.b.petrt ptincipis apfotU5j|ein
pictura cfotnauit.Cande p ontificatuslin anno dnto.mcnfe ictto niotir .
eattumfcdesbiebusbuobus. , ^ - c ,
3lbUotbecanu8 laterandis vigintinhius fumnio^z pontifiai.g g eos ftn
4£)erut ad fetraginta annos gefta.adeo nude fmbit vt vi): parenm. pamci^
pontificuilbi^nomina.t quot tn pontificatu fticrunt. vcl annis vel nicimbus
velbicbus ponat.cetcncglcriptojcs "z fi tt gefiis rebus» .puindaiz vn otigine
babent. aliqua * aliqn vana t fugflua bicuut. pauca tn ad roinann imperiu ro
manofcBponfices etfcriptoa ariditate facietes.anott addf.g quos blctlpdtl-
flccs vipertit altlufaile repetemus.Sierd ncfclo v|UO fato accidlfle blcainus. vt
■ 3-V7-' yA vnactunduftri3imgato^zrimulctiapontiflcavirtusTlntcijnta8ixfecent»qd
dem teniga Infcllcimina cfle arbltramur.cu auctontate Tblatonls tales foleant
efrcrellqulaHcs.qualesfuntinrepublicaptincipes.pcipHcautbnoctofeqnf
' ~ tes pontifices bteiil tge federut.varqfcg cdtentlombus agitatl.itla ftepbanns
loannls facta cdflmias.fojinofuni bamnaiut cotpus cius mojtuu.abfctfls bu
obus Olgltls manu In tybcriin,p!')cl mandault. iKurfus tbcodotlcss acta Ile-
pbanl rcptobas.fotniofl apptobault.^eqntcfcg pauca laucc blgna factltarut
-jfS ©nlfadus fertus papa, natione tufcus.^n tcmottul fotinofi locum po ;
'AL^tlfer creatur.iQuatH aut in potiflcatu vlrcnt.magna conpouerflaje.glus
cm alti' rtiinus qiuda tcmgls buc afcribut,pUircs tii amrmant pontifice buc bl
! cbus tanmmo fer T,rr-ln ponnftcatti viride. boc faciut biftojlc in qiiib^ nub
la vel parua ot boc bomfne fitmcnrto.dfeoncns to ibafillca petrl fcpellf .
Cir Ccpbanus cius nominis fertus.patrla roinanus anagnlnus cplfcopus
»^5poutifer creatus. tanto odio perfecutus cll fotmofl nomen, vt llatim ei^
cccretaabrosauerlt.res geltas refcldent. ilcct quidam fcirbant tpm llepbanu
eplfcopatuffl anagnlea fotmofo arnfecutum fulfre.iRefcinntCB ft^bann tanta
rablcbtfetilffevtbabltoconciliocojpus fotmofl e tumulo tractum pontlfieall
babltum fpollattim.^ndutumcg feculan.fepulturc lalcoi? mandauenl.abfaf-
lis tamen cvrtrecius oiiobus blgitiS vtptctmflum ellillls potiflinni quibus i
confeaationc facerdotes vtuntur tn tyberlincB ptoicctis. vt tpc bteebat con
tralus facramett roma t facerdotlu repetnl1ct.quo a ^oanneoctaiio ture fpo';
Ifatus fuerat, ll&agna fuit bec cotroncifla t pemmt eremplucuj pollca fere fg
feruata bec confuctudo flt.vt acta pnsp pontificum fcquentes aut Infringeret,
aut ofnino tollerent.Cande pontificatus fui anno ptlmo.mcnfc terclo motlf .
Sedes aut er eius motte tribns blebus tum vacat.
-^>©manB8papa llcpbanofurroganispatriaromanas. ©ulnonambi^
■JS. itione aut largltiombnsCvt multi fui tcmpotlsipontlficlum munus obtlf
, nuit,fed cc mote petrl pontificatum Inqt.Stepbanl tamen pontificis cvcreta t
acta.ilatim imptobat abrogatcg.iaotum nempe pontiflcuj Intentio ate® vlrt^
tota m alterius nominis ac bignitatis ertincnone erat.£6mcmojarc tasiic bu
tus pontificis nome ltbmt.qm in fede petrl terclo pontificatus fui iiiefe cvnio^
rltur.
lfe»eodojus fecudns papa.patrla romanus.pontlfcr creanis. veHlgla k!
i ^Jldltlorou fequitur.tlam x fotmofl acta rdlitult.et cius fectatojcs in pte-
cio babutt Imperante adbiic m ytaha(vt quidam voliint)amolpbo; ©e Illo s
pter bjeultatcm tempons nulla babetur memotla* Js «ni Cbeodotus vigeni
mo fui pontificatus bie motltur.
ei©tmannfa.que cll gallotus fegnijjars.a notmanls nugrlme ad ftdeco^
uerfts illam colentibus nomen alTumplil qui autem fiiertnt notmannl vt
^darn fcrtbutbaud conllat» Sunt tame qnl blcant cos er lilojuegia tn gallia
cefcendlllc . K>l naneg vna aim bams per galllani Igne fcnocB tebaebantes a
earolo multis pjcli)s attriti coacti funt fide? rpl accipere. partemcB gallle illiS
ad inoilcndum conceirit.quevltra fcquana flume ell.-r bodle nojinadia btclf .
JlPac tamen lege vtfingulis annis vectigal francic regibus aliquot afferrent.
-Hle vt fed benignitate eius loco lUa obtinmfle vlderef .polliRottfredu regem
buces plura bella geflerut., ®
tinca lummou pontificu
fotmofus
i^onifaclus fertus
Stepbanus fertus
^tbcodoj^fccudus
:Bermem0 mundi ^ Foliu cLxxni
tinca ipe?ato;j
Smulpbus
”■ ^-r-w ^ V»! ■»V' %4 ^1
rcn<^ comitem fufpeiKito necanti. ^ndccRroma oe
in ‘B PJiftina tngmtate reftttiuc.a qno cetnac cotonaV
Srant i^buc batis^. jrUaimos gaUia infcnfiffime vafta
ta^ojimta^frw^fK Bdommt.Simapbn8 poftca to-
It amutobt r f3;coma Pucis ftU^ tcmi
«it lotbojijisia Oona
T ^ - 5^- cotuma;c in omnes. tu vel marime in
emit pediculos vermes, quos fola caro bumana gi
‘BB^nf^c cotpiis. vt nullo potuerit medieamtne adiunari. dn eo in 'f»'
rdmi iRairSIfe^r"'! t>Bioaria amifent- £tu8 fepulcra monftraf t cenob loftncti bcmc
^nf .puincif s.m ytalic fauftiirimts aufpicijs carolus cepaat
impare.Si quis IJero eius tpis gellas rcs.t vniuerfum ytalic regime.ai ad fejrasmta qui feciuuf aiino«i
coparabtt.,pfccto tntdli5et.nulLa vncg tempota ftbitnmce magis fiufTc cotrarta.vt queadmodu afflicta-
y CCTatam.-r omi^is bonis fub ej:arcbo!? a conftantinopoli milib?: tyrannice ecbauftam ytalia.£'aroh -r
qli omi eius fucceflb^z magnificentia bonitas Uberalttara credit injlaurauitcB. tta g eos ad feramnta anofs
ab adrunt tercii fine ad loannis buodectmi initiupontificatus biflidentes. inter fe latini nomis bnciiv«
D^nt ges fcitbyca.q fugtojib^ bicbus tnnumera pene manu.finibus egrefla.no pjius t itinere feixs
cepit.qua ad gfangulneos.vngaros.panonlas incoletes gucntt.pualuttcg ea immitto: itens -r fa//
ctos bumanloaes.cotlnuata cd nfts g mfta tola pucrfattonc.£i: bulus pjlmo bauaros i poftca vmra'-
ros Oiaos patrijs emilit fedlbus.tradlCB videmus ea gfte.qit tuc ^md aduenlt. caletibusadbuc oame
mojlb^. crudis camib^ t allqd bdanls vefcl follta.lboft paucos ItatB anos adueneiat ^rnulobo apud
fracos ftmbanl vt coculm^ qntl potlflcat^ tge,tMgato:e creato.longobardl loca ndc longobard^ Picta
coletcsmiteq: in pdlcte vngaroi? gftts pfldlo aduerfus arnulpbd lmgato:ergauerint.fiueci: reb^ ytalte i
- «.. .t; vj.ii.utfo I uiorebellos logobaiccsaf'
futuu itclligetcs.beregarlu fojoluliefem buce roma onudu creat igatoje. Ifeunl iterlm flue (p ipi abuettiU
fui pnclplo Picti funt vngarl.pma i germanos cipedltloc cclati.mrtl moztallb^ vf cefls vfcaptl loca facra
ac^fp bana t fpollaft.T ferro IgnliB «xftruceft.nec miose i galltfs.vf rei? pda vPedlflcoir Pmolltd? cdiivft
uRionafteridjStgntacd-riClunlacd uilUclinusco^etopt^
^3 3qitttaniePtic.T aluere Bs^ermo abbas
me ornes. I^lfdeectglb^.-r
ftde puerfatloe mojtb^rellgl^
onei^ atcRCDcmna inpzccio
majtlmo fuit.cS cd virllipiole
careret.Cluniacefe monafte#
rtd burgddie in pino fundo
magniflceimfllmls incboa-'
ult oglbu8.£t bernone vlrd
CDCtintmd eidem loco abba^
te pfeat. maclmls .puettbu?|
el cdtgnatis.vnde nionacbc
Ipoffimtvinci-e.
a eruo abbafglgnlaa' ce
jjobtj pha burgdd^ejc iRudolpbiisre;!;
qdacomltd clanflima fami#
[lianat^bi8tgib*’ob fctftate
tclarlflimacoctnna mirifl.-
ce laudatur.
jrf^udolpb^cozona fibli^
A. Spoftta ree bimgddlond
ftatiuf.qdregnd multo tem
pojePurault.
QjT underoldus m aguncle
^Parcblepus a noimanls
— : : — — 'wpjmaelemarnryfatur.
► tmigi^ qs aaitodo?emepu8 in eeponedtP fcriptorts ptmws ^ bnmanis
•boctemgcclarwtt.
rafs-fcicv.
y
^ccmetasmudi
slliisssis^
l^SrSS^ qui mayima cu5 kjudc.mmapitK in ujms co:rupti8
i^Sonbus vSftantcr\ fme infamic nota perdunt, fc^ ncc quicq?
ppntirim babent^ ce iitasnopc laudari poflit.accidcrat ci ilU c»ati
ab s in membtis c% botm ignauia coftimpta fuerat.
IfhtSus lafcSl^^^^^^^ verfis cultottbus a fcucntatcad lafciuid.
llinca f;;f nitsoy poijtificu
Joannce nonus
cf!>
benedictus quartus
marime a tamuiancut muua cotuii;iavwiii»tiiv»»/uv»v.v
nt.aim ab eo potnflinu bonote fpollatus fuit, quej Ipe.
pum&omi&t.vt Illud tbeocrltl enutrito luposqut te come
.vtlu
2.eo quintus
Csf iRiftoferus Dapa. an^ patria -r cognomentum ob ignobllltateimgnotaf
Aleone tEiecto^potificattim malts artibus adcptus.male annfit. toeptimo
crtlm menle-.Olgnltate ac merito quidem elcctus.monaftiCam vitam vnlcuj ca#
lanutofou rcfii^um obire cogitur, in monafterla em tan« in infuUs clerici ma
leaSclcVlabel menti rclegabanf . SergiUs autem cius fucceflot poftmodus
coOTita bomlnls iniquitate Illum c monafterlo tra^t. t in cuftodia publica in
vimiilts coieanncc multo poft ad maiotcm fui penam in amoti cuftodia eu re
iiinflt.vbl tandem mlfcrabllltcrivfecit. . , - .
apparitio mlcbaeUs /I^Jcbaellsarcbangdi apparitio. ajebcctempo//
^ IJLIra InapullalujctaioipotHmvrbein monte gar
ganc facta fiilMn quo poftea ob bmol memoaa op^^
pidum vna cuj templo ediflcufcu allocB apparant cla
riflimo conditum fuit.adq6 nunc vfcg tonus trplanl
otbls populi majamo concurfu frequentare blcutur.
COftbee quoeg; t^ota Ignee faces In celo 7 fteU
le micantes blfcurrentefqg pter confuctudlne vl
fe funt. ® nde non Ita multo poft'vngart ytallam cuj
etcrclto ingrcfli. multas vlaflim Intulere acccperecfe
claccs.Comctac^ folito rutilantto: appaurlt.igt fecu
ta cft nimia inundatio aqua^z pzeclpue in fajconla.
Sigrgitis eius nomis teraus papa.natlonc ro.ptc benedicto pontificatum
tntens.baflllcam lateranenfem.quc nim cotiuerat reftlnilt. Ifelc ItacB bla^
conus ejaftens fotmofl facnone ne ponnflcatu edredref plurlmu.pfccunis fuit
(£a Mer a fotmofo reptobatus frut.Ss ipc fufccpto ponfiCatu i gallld pfect^
•/tHotbari) gra 7 amlclcla fultus in ytalta rcdfft .£t cbnftoferum monaebum pa
' patus inuaforem capiens In vinculis rcHirtcit.fotmofa acta Ita Imptobault. vt
jvnuo ad facros otdlnes eos admittere necefle fuent. qnos fotmof as antea fa
cerdotali otdie blgnos ccnfucrat.t: In vltlone fuc lni'uric.ctus cadaucr e fepufr
ero tractu. apitalifuppllclo . ac fl ylueret afFcat.cotpufcB Ipm In tybcrlm ,pt|'cl
iuflit.tancg fqjultura 7 bonote buanoandtgnu.fcrat piicatotcacotpus ipfiim
inter plfandu rcgtum.ad baflllca petrt octullfle.atCB Ou funus celebtaf Ictom
ymagtnes que i templo locate crant.cotpus ipm vaieratus fuifle. Scrgi^ aut
bisartibus vitaj?ucenstf6pttro9 pptifii;iji^ fifr lno.mefe,iiu,bie,^:vf.motif .
Cbriftoferus
Sergius tcrcius
CLXXIIII
l^ineaipmto^r
jlB&ouicusterctijsf
^ejctaet^ mundi
EWHouicue etiis Bomi'fti’8 terciiis.amolpbt tmpatojis fiUus.pji rucccfTtti
anno falurts.poj.rcgnaurt aut aniHs.io.Confufo ante cwftente tmpOTo
miniinc ad cojona impti puenire potuit, que rii franct m rege frdeo!? germano/
rucB gcnitojt in titulo tmgtj fubroganit.igt i oppido fotebe rey creat .vti^fe cen
tebuldo ciuptinctpes lotbanngie aduerfabatur refirtentia faceret, ad rc^um
tociBS belgicc vocatiir.quo coperto ccndebuldus lotbariitgia ferro tgntCBtc-
U3ltab3t.tand^a coimtib^fcefano gerardo -r manfredo inibello ocadif .Snno
aut ab incarnatione Oni.bccccv. iiidomctts filius bofonis .puincie romanc t
burgudie regis filius p taurinos ytalid eft ingreflTusXucB totius ytalic regno
jp fuo arbitrio potirer ainiiflbnHUte,vcron3CupauaSfec6nilit.vbi aquibuf
dani traditione captus reiiocato berengarto oculis ptiuaf .^ndc berengarius
regnu jtalic cu impcrto;acccpit.UiajiHcss aut ret gerntanic t apud fracos ger
manouB mipato: fine bcrebibus mojtnns.in guo -t fratre cendcbuldo carolo
ro genealogia fin^abuifle biajt.acfic impcnu qd annis centu t cccein caroU
magni pjogenies poflederat-tmu ad lonirobardos traffetf .ludouico aiiteix
functo.otto buj; fationu ab oiuibus petif .js ptinceps.clanlfimus fcnio gra-
insre^urecufabat.
©nradus ptimus.fiftas conradiVque comes albertus occiderat.cofiUo
^jApdicti buciS ottoms.g regnu accipe rcnnuit.cofenfu oim franco? retere
atur.anno bnubcccctu). que alq poniit nouilfimu oim caruloi;: .bic ad cotona
tmpcrij no puemt.-r cu in ytalia no imBauerat.ytall eu inter impatotes no nu
mcrant.impamt tn apud gallos -r germano8'anmSifepte.anno regni ei^ pmo
bungan ad cepopttlanda terrd rurfus effiifi.a fueuiS t baioariis lutta rbenuj
flernutur.poft but baioarioE amulpbus corado regi cotrarius cu vtote ac ft-
Iqs ad bungaros biuertit.voi vfcg ad obitu conradi pmanfit.coradus autmo
nendo anno regni fui feptimo co:a regni fui pjincipibus beinricu ottoniS fa-
jconie buciS filium cefignatiit regni fuccelTojem.
finricus ptimus Out fatonie ottoms buciSftlius in franaa otientali re
JLl»gnaait z anno bomini.bcccctt.in germania impertum alfumes impauit
anmS.ig.occidentale franciam.tum carolo rege pai inus regente. Ifeeinric^ au
tem per pontifice cotonatus no fuerat, fuit aut in cobercendis bungariS ateg
bobemis vir glotiofiffimus. quos ingrefTos violenter fatonia incredibili ce-
te pjoftrault.bic beinricus btimilis vocitatus vtotem babiiit matbrtdim. q il
lunrifTiraa matrona mite fuaiiitatiS z gi atie ac raanfuetudimS mulier, oimcg
aliair virtutu fplendote illuftrata fuit.ee qua nonuUi cekbemmi fcnptotes mi
ra fchpfere.que fua viruite fatonu familia plunmu etaltauit.et qua genuitot
tonem magnu.-r jaeiimdi Oucem baioarie.£ioto: aut buius bcinrict baba ge
nuit albertum comitem te quibus in fequentibus byftotic ponutur.;lfeeinric^
quocB facram lanceam mirandi operis z clauis tpi ibu crucifin fanctificatam
a rudolpbo rege burgudie minis etto:fit.additi8 muneribus z parte ptouin- ,
cie fueuotu .£t banc ad infigne z tutameimperij polleris reliquit.igam tame alij a bofone rege ptouinctc
fuiffe tranflata.anno regni beinrici.tv.otto filius eius.vtotem burtt filiam ediiardi regis angloi?. Cade
bum ad obunendam imperij cotona ‘roma pergeret.biem vltimu claufit iS licet in vincendis inimicis glo
riofus ettltertt. tamen pacificus.hon-efFugatiS ab ytalia tiranms benedictduem nonlaccepit imperialem»
iRelicto filio ottonc pjimo.qui faaus cll imperatot.
£empotibu8 Jludouicitercu albertus nobiliflimus comes frico? Ottonis'latonu bucis et filia ne-
CJtpos coraduCd a dbufda ludouict regis ftlt^ fuiffe bt)occidit ob ea rct ludouicus alberm in callro ba'
benberg belk inuadit*£u virib^ fc pofle pficere bubitaret.battoni8 arcbiepi magurtni colo, ad impato-
rem buctus capite plectif .q biflona i teferiptone ciuitatl bab&ergef infra lati^ patebit. £t ei^ fanguine
albertus comes ba
benbergefis
ferat otigine tratifle albcrtum.qui poflea marcbiam
otientalc olim pannonia fupiote.nucauflnl bictam»
ab bungariS ereptay romano impio adiecifle tradif .
BStto magutinus arcbiepifeopus. quifucceffit
Sundei oldo a nomiams occtfo* cum comi
tem albertum te babenberg bolofe tradidit occiden-
du.poftea ret cdradus ed in bucem fatonie beinricu
follicitans.bb potetia cius fibi fufpccti.ad qd cu ias
totque aureri arcbieps fabncalfet.0ue collo bucis
fccHcduiuantisinuccref.bolo.pdito fruftratus cft.
i£t poli tnduu motbo vel languotc z vtalt) ferut fub
minis ictu intertjt.t: a nanombus raptus . ^In puteu
ignis tn monte ficilicptcopitat’. bicente voce tn ae^/
rc,Siic peccata Ujes4c« tuendo rues.
ll^.atto arcbieps m,ag« .
tincis.
^ejtactasmijoi
Babenberga D:edara ciiutas fraticonic^qua iRadtantta fluumsC-ocmacuU Itngua rcdntebictus)^!'
mdit.3nborio3cferaq loco fita^lsflmimatiolonscainurcmbcrsapcsmcio amne cyoncrafpbet
babcnberscnfib^ oblectamenta varta.ac ijttlitatc ob nanigia planma accomoda. mnce in moganum
afeend^ d nd pancaa fraconfe plabif vrbes/upta cimtate in edtto mote ar;c e natura -r arte munita, ta
itolfua painceps faiome fuis tetbua clarutfecui^ ftlt? otto^gcnwtbctnnca bumtle patlnu^romanom^ rc
gem 4 germante pzcfuiU(£t filia babam.a qua becctuitasbabenbCTgavoataf .©ua^ nonulli monte pa
Honia appellant.feec baba comitifla babeiibcrgc.&uo8 genuit filioa iReynoldd. que cdradua bui: fracic
occtdit.nongentefimo ^ fejto faluiis ano.ft albcrtu nobilifltmu franco^: comite.pfcripti ottonia favonie
ac tburmgie cx filia baba nepote 4 edradu fratrem ludoUid regia romano^ob nece fratria vita pjiuauit.
i©U3obiem in arce vtbis fc cdtulit.!£taltquadtu regis obfidione ptulit.bifficilia expugnatio loci vitvba
tur,i©b qua rem ad colos recurfum e.lfeiattq c^s magutinua miniflcr Iceleris inuentus e.t^uijpfcct^ ad
albertu litts arbitra fc bixit.iRogauifCB albcrtu. vt ad impatoic in callra ccfccnderct.qz vel pace ei baret.
vel in arce reduceret incolumdcredidit albettus^accepta itinfiuradi rcligionc.Slbertus aut comes ocinte
recepta fide t .pmilfione battonia arcbicp t.cu eo pgena a caftro faoMiX aut arce? egrefli tu batto vercoj
inquit.nc biu apud impatoje moiari qpojteat . ®tllt^ foitalfra cdfiltu ent.pjius fumpfilfe ciba, lauda--
uit albcrtiia veiba pfuli8.i& in caftcllu rcdiena.battoni pjandid ccdit.nulla alia fecuntate ab epo redfita
quo fumptoad imgato:e cu eo prexit. vbi mqx capt^TcapitaliXentetia ban3t*’.cddemn3t^monet arcbie//
pifcopu tv facta (ccuritatls fuc .pmtfrione.lRndit pa? religiofus eps.fe fidei et .pmiflioni fatifTccifle.ipm
epa caftro egrefliim. incolume fef in caftru fuu ceduxifle.£n ad pjadia introiuit.bi8 reducere no pzomififr
fe.f nfelix Slbert^gladio obtrucat^ e.dBcll^ romani 4 pari fraude vfi vnd ex captiuialab banibalc romaj
miflia. vinctu fmiferc.pdia q albcrt^ buit igio poftea ccflcft*otto Vo.iq. igato? pdia plerae^ biuo bcinri-
co tradidit vt in dnikslo eius feribitur. Ttiouertnt oes xpi fideles qualiter nos obinteruetum bilectifTime
n, ^dcta ems nmnoi l^olmm cLxxv
fl «tddto nepoh nojfro batoanoju buci bcinrico quodda Uirts itoftii: pjcdia.cUuta
^ bacjefptocijtib^ ’zc.nfa iniBiali pot«ia f ppctitc vfu? 4pji:etatl
tc*£am vrbe mijde beUincus impato: fanet*’ plurimo ejcotnauit.igcclc
fondamt.cB fua wntbotali fancta 'pgine kimcsnda. TUI nil in vita p^
Pttnerefc^eret.^ poti mojte m eade bafilica fommaac resalt.mulns nitra
^ 1'^ vfurpautt. £t ab ottonc pnmo capt^ in germantas
^ 1 obi}t.©jjiatureB bcc auttas cdiftcqs publte] ac faerts edibtis ppulcbns.babj t fan#
ctu ottone cius loct cpm apto pameranuc.cu vcrtllo btut scotli'. credut quoefe Puasc fer ydrtfa ibi elTcc
in qmous vmu er aqua factu.a tiomino f3l«atoje.cuansehlla? tradit billona^iet crladid cum quo petros
tlt^UlTDd ^tinCULl MvNfo r
bij'8 fequentibus edidit.
3@>3uaricu8 tiiuuiis tnilgo radiantta bictus
Tltonca rura fouens. variet^ vagado rclict^
dbontis pauoms. vrbi8 amena colit
Tltomie vulgato mons babeberga vocatur
flumine aaffatur.vianacg tcira rigatur
;^onfi5 fup(tr3t*’.cingtt vtrucB latus
^rbflaudadanimifmdtl fbcrcfcit abtmis
^ndecg fblimis ftt turribus infitu pjimis
dboutis ab vrbe tn culmina clerus babet
Sgmiiie miiro!? lenes pcincta bomo^
£rclufislaicts.mumtiofitbomino^:.
igcclcfic fotma. motis caput auget r ojuat
dbons paiioms bj colles fibi collaterales
•gres qficdftfes. vrbtsqiiocR ptincipales
3pc nites mcdi^.peminet abfcg part
Tbulcrioj tllot: loca marima bat monacoo
CemplacB multor reltqt bant canonicos
i^uaita ps flnuio pbet vtracB fotum
5n crucis § modo.pofmt fibi pauo colono
Stat medius petr^. llepban^ifibt orrterbf
Vertice liat ^acobus.lcua micbacl rettnef
ferti^fccus fluiiid. virgo mana Ceciis
Cefaris beinrict fanctt cognomine claudi' 1
Ifeicc -t maiOta multa fuere bona
£uiu8 -r oifa bona ftint ad miracula ptona
feoc opus bec bona fiia ptultt alma cotona
dbc vocat bilioita pauo beate vale.
^MONSJHOr^^ORVn^
Be):racta0mim4i
terci^p-ip-i* P ji-1 rom£in‘^.fergio potiftci fiirrogat^.pottficatiim
t— l^itdttlpbiis bcncuPtan*^ pncepe graut p:elio in apiiha cfi gfe
ci6 ixccitamt t vtcir.ilatc vir bon*’ luodeftc -riiiteijrc m potificatu virit. ncc tn
fe dcqua babmt.q rcpbendt poflit.qiie potifice bac vna i re laudare pomim^.
neimne co?.d aii fe in pbtiftcam fuere ignomima altq ijotauerit vel maledt^/
ccntia pfccutus fit.a q cu ntl memojta bigim geftus frt.fecudo aiwo pontincar
fuimajrtur.iftinbanUcapetrtfepeUtm-^ ,
E^ndo papa pha roniau^ anaflafio fucceflit.B^ui^aBt vfta ita obfcura fuit
vt ena fiut q eu luter pantifices no mmcret.maxime vinautius biftoti-
cus.ahter martin^ fentit.-r gotbefndus q fmbit.iandu auctem fua inteipofu
ifTc.q nnnus beregari^.trudolpbus comiti guidoms ftll^. inter fe becertaret.
iai-d^ alit ferto pbttficat^ fui menfe.bie.r:rt*niotien8. tn bafihca petri fepclif
)©jdo cluniaceftu fb regula biiu :©ndtctt incepit cluniacenfiu an
Vl^no bni nongwefimo
terciodecimo*fub regula bi
ut p jto j&ndicti ab oddone
abbate viro vticgfanctifli^
mo imtiu fumpfit.lpa ber//
no abbas montur^* oddo^
nem oltm muficit cluniacen
fis cenobn pftituit abbates
ea pditbe vt eccia cluniace^
fiS qtanniS gigniacefi gfol
iieret.rtjj.tvnarios. <©d//
do aut mire acincopabilis
finctitatis in monaftica bP
fciplina ferues. cu eiiifdcm
ojdiuiS mdcbl.a ^miS eo?2
p:iS bndicti inftitutdibus
ptVniu ccclinaucrant. ^ua
objcm gmot^ oddo abbas
feruojcm femimonuo!? cc//
nuo crcitault. et multa ab
monacbop inlb-itctoeni fcri
pfit.£t laudabilis iftitutio
bti bndicti in biuerfts ceno
btis reuirit. I^ic a remigio
antifiodozenfi tn mufica et
_ bialctica a pmo e eruditus
>0ddo pm^ pc chiniaa»P biltona cc fantto dfcartino cdidtt,^bi t paulo poli
intominofanctilfimeqtnciut. s
X «©annes eius nonnniS txcimus.pha roman^.
patre fcrgto.pontifice anno comini nongenteft
monono pontificatum ini)t. pteful rauenas is antea
fuerat.cpatu cciecto ppfi tuniulttu%lerii laudo nioj//
tuo potificatu adeptus, fpus militares magis q; re- .
ligioni cedltos gelftt.3>ndtgebat autej buiufceniodt |
potifice eccia. q pfcllim p farracenos ytaliat multis
locis occupates cit albcricio bctrarie marcbione i au
rilin accito pflijat.-r fuperas ab vrbfs finibus Ibmo
uit. 58 1 triupbt modu roma redtes alberici odium i
fe concltauit.T cu eu c roma expelleret, vngaros i yta
luvocat.qpliis calamitatis qsfarraceniytalieintulcre.^oannes aut fcditioe
militaria militib^ guidomS comit] captus.x i vincula ptectus^ccrutcaliin os
plecto nccaf .potlficat^ futano.xin.mefe fecilco.ble tercto.£tus iloai alter lo
annes fubrogat veu qt vl fede occupauerat. £ loco llatim celectus conumera
ri inter pontifices non meruit*
E£o fert^.pila romanMegitimiS fufFragifs potifex creatus, vir vticn bo
nus.q nil tyranteu i vita p fe tulit itegre x niodclle vita buces ac rei biUl
ne pfulens.rcuocare clues ad pcoidia temeritate ^>012 pdtiftcu adbuc tumultu
antes.cbponere res ytalie.pacare extern u bolie.,ppulfare barbaros a ceruicl//
bus ytalle conatus e.Sed bii In bijs opibus laudabillb^ tfarcf . fcptlmo me
fc.bte qntodccimo potiflcatus fui mojif .fepeliturcB ad fanctn petru.
SCcpban^ ci^ nois fcptlm*’ pila roman^.eo tpe potificatum intit q bugarl
alemonta faxoniacB ppfantes.ab bclnrlco germanle rege apd meriburga
lUgetl clatr fup3tlfunt.ei^ at vita mafuetudis x religidls plena fuit, q feciido
pbtiflcat%lano.mefevno.bte.xt|.moJif*5niB.b.pentbafilic4fcpelltur,
JLlnea fiimnioia pontificii
SnallafiUs terciUs
5oanncscccimu8
dD
^ert4et30 mundi
mmm.
:6
£reiiuarui6 cius ijomims pji'mii8.fo:oiuh’3no?i bw.roitia onuiidus ex
-^.yiongobardoi? lesiim ftirpe .Pgenitus.T m bclUcts ambus pjudmflitn^.
ludouico pzedicto fugato. pJimus lu ytalia Uupmfi fibi vcndtcaiiit, itijgauitq?
anm8.4.roni3Ut an x ceteri ytali nnlltl ab itugatotc &ilTidtj8 regni fraiiac tm^
plictto.aut^iUu aduerfua rebelles longobardos affiitura intelUgentcs.berega?
riuni Pueem foJoiuUcnfan crearunt im gatotem.nec tanie adeo iii creatione TlU
fuerunt cocojdes.qinn giudonem fpoletanu Pucein alij' regem ytaliececlaraue#
rint.Jn ytalta to creati ptincipes noiu.inter fe Otflidentes.aliquot comilTis p
Iqs cocurrerut .^mifq; tn C0greffibu8‘guido bcrcngariu incomodis affecit. St
berengarius vir magnanimus aerei militans fcientiflimus Inemfugiot euafit
vtguidone (n arune ciiutattbus qs tcnebat.tn fuocB Pueam fpoletano feopot
tuent continerc.3t‘<l^ fecilTe pj ambtofio alio bergomenfi comiti. i©iu1jus fla
latis X intafcctis berengarius in vnu coptis fitis contractis.cu romams atam
bcUum geflit.qd quidem laiidoms papepnidentia ctto fedatum fiiit.(@uidone
aut mottuo.lambertum filiu illi tu regno lucceffiflc cenu eft.cum quo plurimas
pcertationes babuit.a quo (vt nonulli affiimant) pofteg ab vngaris cu quatu-
otdecim armatoi? milibus apud foiuiiiUU fugatus fuerat, apud verona fugat**
eft.J&erenganUs imperi} fui vires nomecp ad e^m ytalie gtem q nuc longobar
dia ad alpes vfq5 obtinebat.Jlfeagna em tum erat inter ytalos germanos et fi a
£08 pe pofleflione imperu concertatio. ’(Bn 'r grauiflima bella cjta fuRMtec et-
tincta fme multo^i tntentu.Omiq;,puinciac? calamitate. annitebantur tamen ro-
mani ytalicg uraeri] nomen in .puincia rettncre.fenmt igif baengariu a lanto
nepotificefuiflccojonatum. •
^ffo arclatcnfis comes poli berengarid impamtin yjalia anmO.t* bunc
illelegerutytali contra rudolpbuburgudu 4 berengariu iniperfo peiucnc-
rat CUI’ cedens abfcg contentione rodulpbus in biugundta fe recepit, ©u^t^o
vt ccbuit bugo ytalie regno potitus rodulpbi regis ctanplo admonitus fufpe
ctam C09 a quibus vocatus fuerat fidem, x Pato famplonicutdam ex Pucibus
fuis etercitus negocio.iUos quid fiaet peincipio ignotates in etiUu egit, illec
tamen bugonercgem.fud flafis tutata eli peudentia. cp arnoldus bauaro:? Put
a faettofis etultbus. altjfcB tx»nu potentibus ytalis fuafus aduafns m in yta-
liam ciT paratifliino exercitu venit, quem veronenfes paim regem ytalie appel-
latum intra menia acceperut- vbi paribu8’animis e cccertattim. ^icitcB lK»Bgo
X veronenfibus reiectam in raeberin epm fnii rebellionis ailpam apeantibus ,
pepercit.epus papiatn in efiltum efl actus tandem bugo cum paraffet iniurias
ftcnbani pontificis midctati vlcifci.in ipo apparatu motitur.
j=renira! itm fecudus Doft vgone vel Vt alii' volut poft berengariu pwmu?
taniumo ruerer . jiter bungaris oedit. vt in etruriam irent, . -
gentem pdam afpottarunt.-jber ideg; tepus poft pacatos vngaros imperiu yta
lic. vt reftauraref adnitente berengario tyranni quibus fotmidolofa erat et po
tcHtia pcntictofis ytalie macbiitationibus refifterc pcrrc^enit^TRucolpbo ow
gundionu rege fuafiombuS poUicitationibufcB in ytaliam accerfito. qui perdi-
tomm boim ytalie magnatu potius ^ etaettus fui viribus fretus.berengario
pulfo in illius quondaj impeni pte ytalie tribus anuis
tardauit vltio.que bonos eai? regionu equeac gfidos afflitit.fctemvngari aa
TRegesytaltT 1
berengarius ptimus
j&erenganus kcudus
:©ereng3riu3,terctUs
Diam obfederunt x vi captam ferro x igni abfunterent funt adnifi.i^ndem berengario
?ia pulfum ad bungaros confugiffc Pivimu8.apud illos, vel vt alid babent fcriptotes apud bauaros vua
functo+berengarius tacius tn ytaliamventt*
MnUteni Mbottibus tumulmario ivlectu coactis perfictunt.5s tn ParParps pueens lurences r^jem^oc
renirari** 05 imoeriu ouiaccR tn ytalia rcinregrare cupies.pace federaeg cu bugaris firmauit. bugaricu^ra
bk 0 n SSSS Snosaflu W ftierat in ^ternos «fa atemania renuo ppfare ac vaftare cierunt. fe>
Ueofeptttnus
gS",S"uS!Sr.&S^^^^^^
•■~i> £0 fcptunus papa.i»3nonc romanus^vgonc 'z lotbarto in yt^ta
TZf tibus poft toanne pontificatu adeptus nil Pignu mcmotta gc(rit.4 poti^
feuiSimpto.cu remiiTus drct.ponttficatu8 fin anno tCTOO.Ptc Kcinto nto^
ntur iftiitbafiUc3Pcti‘i fcpcUtur#vflcattumrcac60tcstt*^^
TP* i^annc vHdccUno pontifice» anno nongentefimo trtcefimoiwintofara'^
i ani affi-icam incolentes vt tam piuifllim ert^ingirnti ^
£truneman'tini3populattfunt»jgenuacircu3Cti.vrbe(B£ra^
cepcrut,inqaama)timavfifuntfcutct3»vrbeiifpoliat3»£tiisquia^ada^
fl-nfionem indtierant»pjtnto impetu ccfi^oines pariter puberes mafculos cu j
facta pteda nautbus impofitos abduxerut^emda tn fcribunt impuberes ge^
cr^S^mtSdS^^^^ eius annt terni tepota guilbclf
fjimiis fcribit beinncu ga-mame regetii ac imEatotetn: K quo fupta pmif^
funi obqilc+Cui' fit lU ic^o inigflCB trtulo fuffcctus otto ftUud matbtWc
nie regis filia ce quo in fequcnubus mentio flet»
®pb3UU6 octauus pupa natione gcntianus+poit konent pontificatutn
!©inien6.£um poimftcatnm fufccpiflct ita a romanis kmonibue vept^
eft.vt nil inemojia bignuab eo geri potuerit. immo veroCvt iJ^rtinus raert)
in tanta feditione mutilatus.turpitcr aliquadiu.vitam buxit»Cum ob inbone .
fla vulnera ptodtj-e in publicum erubefceret.Jbarabat quidem re?: bugo tanta |
iniurtant vlctlct»i in ipo apparatu mOtitur.Cui quidem lotbarius filius tn vci/ ;
gno fitccedcns.bac ce re nullam mutonem fecit, vel <p populi romant amitus
elTet vel m bteui regnauit. biennio em poft monem patris fupuitit. Stepba-
Hus f>o pontificatus fui anno tercio.menfe quarto.bicbus.ji}. mojitHr.vacat
tiimfedcsbiebusttceni» _ , ~ ■« ». »1. J
‘^»:©tpertu8 ^Pfttus cjucj alq ^gibertu appellant.lotb.a^
— jjuincie nobilis ptincep s. vir fanaita-
te 'z cetertsvtmmbus infignis bifdem tempojtbiis
ob clara miracula fanefls afcrtbitur.iQut inter atei
ra fue virtutis opa bu viueret gemalttenfe cenobinj ;
m franaa jptfts tmpcnfis.magntficentiflimis opt^
busbteutettrufit,
QjC Sngiunis qiioq; fons boc anno vt ptemiflitm
»5!^eftbtfto:tcis teftatibns in genua vrbe mariti^
ma tn locovbtbtciEurfontanclla»p&iem integram
jlargiflimeefflucit. qui T future calamitatis vrbis ci
Quibus cemonftrautt»»t ce faraceniseje affrica folue^
J tes genuam vfcg peruenerut iam bictum eft,
/T\^rttnii8 tefciH8pap3.pziaromanu8. '^tr quidem manfuetiflimus qui
l JLIplacabtlitatem -r manfuenidinem ftepbani (eptimi imitatus eft. ponttft//
catam em adeptus.bella omittens.religione fefe totum addijeit. templa vetu-
ftatccollapfa inftaHrans.pauperes elemoftnis pafcens. iTlo caruittamebut^
tempoatbusOuropa tpa bellica rabie, illam cuni otto annitteretur ytaliam igre
di»aduerfante lotbario magne cedes vtrincB cointfle funt.adbottate tamc eos
mamno pontifice, vt ab armiS btfcederent.cum vbtm fame x penuria reu oim
labotaretnr.Cercio ante ponttficanis fui anno.menfe rq«o.&ie.):,monf» t tn
bafilica Petri fepelitnr.fedes vacat bies buodecim.
©tepbanusoctauus
oaiiiicMctri lepelitnr.ledes vac
©apitns fecundus papa.natione romanus.arccnte tumultu bellico yta^
SXlia ponttfc): creatur.bomo f ane magnanimus, qui ottonem germanie rci?
gem contra berengarium imp3to2em.cogntta etus fuperbia vocauit.Cut^ ope
inter buncpontificem x ipm berenganu quiomma fibi contra ius fafcgvcndi^
cabat lites compofite funt.f uerat bic vir valde innocens» x reipnblice jepiane
amato? pjectpuus.^ui pontificatus fui anno nono.menfe feptimo. bie ordo
mojitur.fo fere tempojc quo oddo clumacen,mon3ftcrij abbas in t»mino iS
eutt.ct in bafilica beati petri fepelttur»
d^artinustercius
Sgapitusfecudus
wmmm
;6ermem0 mundi ’
T
'foliu cLxxvii
:©ere5ari;*’qra)s
T '
— T ‘ reuerfiis^ad ^ma cuUis aducntaiins fama rebelles in vsonej
‘ •'^Sionibus ftmt oftefi.^s c5 puidilTe vgo qd wtbus nc'
m tante otatotibus
ctj eo bijs conmtuit federibDs, vt fc ytalia btlcedentc kstbanus fiUns t beresa-
^ admmiftiarent.^i5Urtq5jaUquot3nm8 folo no^
rnino coio.tio.quod beregarnis acri' vir ingenio lotbana rptemt. d apud papta
cu vrote alunda uobdi ac ferocilTinta mulicrcXittus cotis (ure ea ciuitate t mul
ta oppida obtinebat fcpnnes iniiiria OiflTimulauit.^go interim poft paii cr are
{‘^aierat bicm qbif t. Uotbarius aut romano? amicus ptra ottone beinri'
ci filiu bellu biinmmu fufccpit.qt cu otto roma ingredi amtteret.bic eidem ad^
uerfari cepit,,p quo macirne cedes bincinde comiflc funt. Seatdus tuc elapfus
erat annus regni berengari) teret)'; quo in tpe lotbarius folo nole ree fato eft ftm
ctus.ctjjerengarius alundam.ne alicui' nuberet pumoni) fut CDmintu5*i£t yta^
l(e regnii e nans occafionem inuafuro.publice apud papiajcarceri mancipauit.
£0 aut mojtuo otrom nupfit»,
-^^^dolpbus d apud verona berengarm fuEauit.qne ferut poHea tnb^ an^
f iits impio potitum efle vt pmiflum eft. ^Is rudolpbus burgudie bup. q fu
periojibus btebus bugont arelatenft comitt tn ytalfa cefterat poftea francou rec
factus regnatitt annts.i;
Q^id t^berengartf impatotfs aut lotbarq regis nome auctontas vel po-
tentia effecerit t an tres vel quatuoj berengari) ettiterint, vt ignotef racit
fcriptou ariditas. 5gif cu obfcure cv beregarqs menuo fiat nulFmirabif.q vin
cCTict) belupcenfis.fratrts martini polonicafenfis arcbiepi.Stcardi cremon^is
epi^rteardi' "t guilbelmi monacbo^.gotfredi viterbicnfis. -t fratris ptoloma ce
luca cbronicoi^ lib Jos plegerit.Tne em ornes eo” bac in re errotes qd louguj ee
recenfeamus.quu ali<} eo;? bicat pmu berengand qtuot.t fecudu.ri). annis im
periutn tenmfTe.tempa lotbarq^T teret) berengari) ad. rft). annos ptotrabut. vt
qilCB ipos impatqjes latinos cu regibus t tyrannis Httencctis.p anos duos cc
triginta tantumo in ytalia fuifle vltimus bictoi? fcnptoi^r lucefis affirmet, i^ua
tg igitur pauci bicto^ tmpato:;: regu t tyrano? tempota btftinguerc poflint. jd
cermm, Pabemus a berengartl pjimi initio imperio ad otbonts pjimi eje germa
nis legitimi (mpatons cotooatiouem a ioanoc buodecimq pdtificeromano faf
ctam.annos ad quinquaginta interceflifle.iSt ipm otbone oerengaria in lobar
dia ptimo regnare permimim. poftea in ettltO egiife.
-gSigrengarius quartus que ali) .p tercio ponut.monuo lotbario imperato//
-^3rc imperio pontur.t cum alberto filio imperaint anis.t) .^ir certe btgnif
fimus.^ acrianim 0 1 induUna celebtis* ^iti cum apud vflgaros 'etul a patria
nulitaret audiens beinricu bauarie biicem bimgaros fupaffc. em aquilegia
capta.cum fojte tunc bugari ytaliam inuadere bifpofiti iuliinopolim adueneft.
q uibus fefe oppofuit beinricus.T comiflb bis pUo bugari accepta psmio-r itC'
rn clade repulfi in bungaria redterut.5nde omne ytalie pte bitimma que aqui-
legia papiacg intercedit ejecurfione populatus eft.j&erengarius repente ftatio-
nibits etercitu papia pperare cepit. iBd cum babuiflet etplotatum beinrtcus.
exercitum apud papiam nauibus impofitum ccdutit in padu. 5nce continuato
et eo loco itinere intra auftria fe recepit. -poftea berengarius vniuerfam ytaliaj
obtinuit.T imperatojis nomen fibi indidit t albertum/iliu ytalie regem inucii'
p3Uit.£ucB nimiu oneribus t vectigalibus ytalos ptimere cepit. £t alunda lo
tbari) vtotem m ©ar^ veronenfis a^i cum fola ancilla carceri mancipaflet. t
omnia fibi contra tua|lndicarc. y tali p agapitu otbone regem in ytalia vocat,
qui eos inregno yt#Pceturbauit.'c aluodam vtbtem butit.
fT ,
KzLcomaclenfiu em nauigib quod illi baud quaeg tenue tunc babebant fretus.mare illud latrociniis te-
nebat infeftiim.^d cum veneti biuttus pau nec poflent uee velleutmanigio tumultuane cotracto. in coma
cUiim bucto oppido pjimo impetu captum cumoppfdanotu nauibus incenderut pptos autem oppida^
nos et iiiramento ne vitra in ptedam cuipia aducrium fe obediret aftrictos bimiferut illefos.^tbo ceinde
contra berengarium in ytaliam ccfccndit quem tandem poft magnas cedes victam in pqteftatem accepit,
igc ftattm alterum (n confiannnopoltm.alterum ip gerniamam eirtlio relegauit.vbi Evmu ambo vitam fi-
nierunt.
?
C-U'i8 bnijjrierc):
Spitigne^ ^ratitla’
©lices bobciinc
^ S)rts rejc buii^.iroi;i.bu5<5i'OS fiios ptilAts tE biU^fO-ciiie ib yt^lia festis#
^Jtrc opinsref vltiinis.Bsttflimo ejrercini ytalia imieit.tamurcp ytalou aniV
tMC.stucpjiiojinuafrt.¥tvltttimimpederee):teniitniucotrenurceret.3&ercnsa#
riusto (iiic apiciote vfus fottraia-fnic cofiltj pnidentia.aibmo nimes filia ta
pm multa oaarn BUtcit.ft acceptis mcxJijs arsento?:<vt tradiitjcece xu
^lugartcm polKl B germatiia pjims psftmodu P gajlia fatts fuerat teba
X.lcbatucctndc bulgaros mbutafios fecerat.po1lea_barbarecfterate gentis
alliiulo tot-tantari® nationes 'r .pumcias fatiSjuBqjlntidauerat. ytalla lue cala
' mltatisBtendcarult.ytaliacB lngrefli.©enerat(5vlafotoiiili^ri.mabytalo#
m io liiitio miidi barbaris patcfacta.ftir^fcB biingari eecc incendns 'i rapitite cucta vaftantcs.ialbcriC
q5 marcblo cu g Iniildla Ingratltiidlnccpc roma piilfns fuit, vngaros ad oppmoneromane yrbls accenl#
tilt. £3 aut gens romanl agri fines qb in pmls albcricus qfliierat nequac^ attigit^^etnirla vo oem qua al
berlcus faluaj eflc pactus naTat.comrtfiS fimima t altas inaudita impietate cedibus incendtjs t raiynls
tcftttuta cefertacg reddidit oincs em moztales feminas atqj bac mares q cedibus fiiEfuerat aiit fuga
.plabl neqiiluerat in vngarla abducit. Cande fub ottoneptlmo tmpatote Impetu In gcrmantam fecerunt»
-rf^©oemla an bec tpa ad cpm cbuerfa. vbl tootjluous vltim^paganoi? bucu a bto mctbodlo jn^auo
-V>rd arcblepo cu;ludlmilla coluge ad bapttfml gram eductH8'e.nongtteflmo quinto anno.poft roam
ftiaatoais ojtudndimiUa fancta miilierbablta ctta miraculis clarullTe fert • Cbriftlana aut veritate dplcct
fidem catbolicamlnterbobemos masnoBeampliarut.ludlmilla ftlla fuit comitis gilawibonj xx caftello
:!&5cw quod pollea melinca blctum e.
Ibltlgneus fili^ botjlwogujanml cplaniblictS bobemic.pofl obitum ei^
ptiUcipatum obtinuit.^s em ecludinHlla (imeta muliCre tulit biios filios
fptrigneu t vratlflau.piimiis pam fuccefrtt.fedmojtcns fine ftlijs fi'atrl pilncl^
patum rcltqutt.Comuc aut vratlflal orabomltia ce Ouriflima gente liiticen. fa^
cis.mulier audact ad fcelus prona.buos pariter filios viro pepentvctjeflau t
bolepju.pjiotemludlmilIetradlditediicandu.alteiiipanutrlult.altmnlej:nu"
tribus Innati moaesventycflaiis pietatem colere.manfuetudine pte fe ferreiCpi
ana facra veneran.elargarl multa paitplbus.nuUl obnoclusefle.boleflaus ycc
loa fcctarl cultnram.bonotes ambltiofe quererc.adulteian.rapere. occtdcre.lti
fcelera cuncta p:ol3bl.p?ruptema o?din.is ludlmiUequourcB liberi awlculfreni
Sn^natione .puincie blmlferat.^d egre brabomlcle fuerat focru i caftello tbi
tln (frangularlluflit.ipa impcnu acapiens in oincs crudelis ettaventjflao fiUc
infefta cnl ptefeiTc fratrem non oiibltamt.
ff.^cntjflausOujcbo biir bobcmle filins vratiflal que bea/,S||i^^^^
bcmic ludlmilla.vt nqaote cariflimu in fidccplana glonofilVlma matrona bo
‘ ‘ ‘ ^«««m pamamargarita. ac facriS litteris -r eloquiis pcroptlmc Imbuebat.
©iicm potus abit® parclflimu fuiflc tradiit.cotpojis maleftate ceco:?. virgini^
tatan ad vltimu vite iCTuafle.blulna In templis ofiiaa bluvna nocturnae® nuqs
j neslecifle,(!;t,noctis quidem tempe nudis pedibus fuper glaciem ac nltiem Iter
i agentemvini fhgotiS minime fcnlifle. 5nnfle cum lubente populo (adiauc vluc
te4natre)pjlncipatu acuerat tam ven^cftat nome.mlrat® populi caritate ate® ad
miratione cclefcabat .Sed quantq_cctcrts bilectioj.tanto acrius fclnodsufra-'
ti is mainlt® £oatabat.'^tt conuluiu apud boleflau matre liibete. vocaf ventyef
- - r Inftarcptcdlcaat.faaatameccpcccatiSfiils aimfacerdo
te ec moje epuno pfemone,fiatcrna cornu Ingiedif .^blqj ftattm bolcflalmanu peufius interiit, vetycflal
fanctitatem. 10.110 bic cefus cft cpm Cvum teltoiomu paftittflc memone pjodiderat.^m regi baclc p vl"
cc matbildo filia tbeocerict rctjiS faconu 't bciniin' rcgiS filius ei fuc
cemt tu regno. Js pclanflxma multa majamai®! regnis fracle t gamanlc
gemt.Tai er virtiit] tama etla In y talla celebtiS babacf .agapit’ pbttfcr multi
i® peeres baegani albanc®fili) ttramdecjrofl.tlli^opemreb^-afliial ttaltcDo#
polaTut.q cu quqiiagita t eo vt aliq volat apli^ armato:? mrtib^ raoult trita et
agta B fotiiuli} reg^ne vla,ltalia ingrcflits baegarln IntBlo 7 albemini regno
y talie ceturo aiilt.Jtaliai® pontus alundam lotbarifqnda veote carcere ediirta
in vrote accepit. iKeiierfns i germamd otto eje alunda veote anno vir bu elabfo
ftliu fiilcepit,L.ulottoni poftcafecudo ftutappellatlo.i0tto(® rerlntaca bolc--
|l lum bobemos bneern Inimicos i fe ammoslpfaentem comuaat. ©uo fdia
tate bum omnibus in locis rer pteftannflimus. Idemcgvlr opnmusotto vrtf.
£ SnfSSb? fscinons occafionem eft naettis cu buugarts bobe
©ttopjimusrcje
Pernecas mucJi V
cLxxvin
UDep^ogrefruimpcruacmflationeems inaczmano^ .
Sd&pmaks rtmli.tiiipcriucg a romanis galUfcB ac longobardis ablati.©; ab ottonc nunc fufccptiV i'rt
germania bic ptinm ttanfferutnnvbi x nfic vfcB cbfmianmr.© qm ceo aujctliante boc tn loco in ger
mano?2 tmpemi beuminnis^ipo alienu videtur pto buiits cwdlentimmc bignitatts cogntt6nc.pauca ne
peogremi facri tniperi] in iticdiuni afferre bteuiffinia ej: ampliffittus altius repetentcs.qb majnmi aucto^
res tam lega interptetest cg fancti toctojes ne cefarea potellate rentiant.ac eius tranHationO in gOrmanos
©mana regia poteftas. qua Tacra imperium vocitant ab ipa bumane nature rattone.q optime viuc
A. #di but: eft.Cuic^ ornes parere opoetet-osigincm nirctt.©acas naeg ej: paradifo nrlinarum pnuiis
parentibu8*£um in agris bomines ate^ in flluis bcftia^ moco vagarentur. victucB fibifaino vitam peO
pagarent.Snimaduertit bomo.na ronis paraeipe illum neas creauit, bominan bomini ad beneuiitcdu
majetme conducere.foctetatemcK foee plurima neceffartam .Sic ergo qut fegregatt pnus vita in filins mO
re ferarum Oucebant.ftue bocente natura.fiue neo volente totius nataremgro infimul conuenere.foctet3>
tes inftituerut.ix»mos edificarunt.oppida muriS cin):crut.arte8 inucnerut.-t cum alter alterius comodis
inferuiret.placebat miruimmodum ungulis vita ciutlis. bulcifcB nimia videbatur x painquoa x amicoi?
confuetudo.Cutus fuerant peius ejrptes. ^eriim fiait ablaomine multa parantur bontini comoda .Stc
nulla eft pellis que bontini ab bomine non nafcatur.Cepcrunt itacg bomines violare focietateifide frait
gere.pacem turbare.iniuriam cociuibus vicinoeuij tum opibus tu matnmonijs infidtart.rapere altenai
plaas omne obriipere.nec em pacis emula maf Utiu fiitcg peodiga cupiditas paffa efl biu manere lus fait
cte focietatts illefum .£um ergo peemeref ab tmtio multitudo ab bvfs qui viribus erat edittoees.SdvnS
aliquem confugere placuit virtute peellantcm.©ui*c iniurlaspeobiberet. Inferri tenuloelbus.© equita
te conllititta.fummos cum infimis pari ture teneret, ^deenedu vna tn gente.fed In pluribus factum elli
StcB bq funt qui poftea regis nomen obtinuerunt . ©uoi? confhtuendoeucaufam publica bedit vtllitas
lufti peope mater x equi, tlec fane aliam ob caufam rege fuerat opus. nec tante blgnltatls falligiiim cuicg
comittcreopo:tcbat:vt ceteris omnlbuspteferref. honoraretur ab omlbiis. ac ptedperet omnibus, nifi
vt effet qai publica tueretttr.ac luftlctam miniftr3rct.^cru cumplurunos reges otbts baberet. £eplt(vf
fit)pliirita8 ptlncipum blfcotdiam parere.lMcB cum modo ce tlnlbus.modo te lunfdtctlone ptederenti
illec effet qal lites birimcret.nifl gladius.cum nemo minotcm fe altero reputarct.ftrepcnubiis acfttrenti^
bas bellls.lllec ciultas cum ciultatc.nec .puinda cum .pitlncia conuenlre poterat.bulcccB lUud ac fuauiffi
mu bumane ibcletatls comertiui)bibcbaf .Sed affuit ptefto benigna bumane nature piouidentta.^uC
fuapte ingemo ad optima tendlt.necvult q funt queeg futura funt male blfponulfeanc igitur operante ad
vnu pjtnctpatum,quem grecl moijarcbtam.inoftrlfo imperlumvoatant reduci fingula placuit, illec em
aliter paje poterat vnluerfalis baberl.lfeine illud affirlo? tmperiu edonum eft.feinc grecotupHncipatiiS
alecandrl magni virtute ateg foztuna ec europa tn afiamac libia ampllatus.l^tnc cartbaginefe. Sed cuj
bec imperia nueg iibl totu otbem fubleclffent. Qc^terea pacem vnluerfalem parere non potuerut. Tbla-
ctut flue bumane nature altrici. flue ipflus nature bomlno rectotlCB nto.romanu Imperium excitare. iRo//
ma Igitur vt ptemiffum eft ab Initio per reges gubernata eft.feptec6 regibus paruit, ©ulbus ejractl ouo
conftitiitl ftmt penes quos fummu lus effet. Sd ejsi emu cu necg populus necg fenatus fatis ,pbc ,puin-
das vrbecB regerent Oata e vnl poteftas vt ratu effet quleqd ab eo c6ftituei-etur.£ui rei ptlnclpia liiltu ces
farem pftitiffe non eft ambiguu.£onftituto vt bljrimus ptlncipe lege antiqua q regia nucupawr. popur
el X in eum ome fuu Imperlu ac potcftatem contulit. iIlcc em vel populare regimen qd polllticu. vel optl-
moa cluiu qd ariftocratlcum appellaf .tam luftum tameg pactflcn effe poteft.qu3 monarcblcn qd tn romd
no ptlnclpe rccognofcimus.©uod aliquando per ytalos.allquando per byfpanos.^ntddu pe: afftos*
balmatal^ conftat admlmftratum. •(bcttienlt etiam ad g:eco8 blucB apud conftanttnopollm tante glojid
blgnltatls pe:m3nfit.£t quauls allquado buo^nfimul fuerint auguftltvt b^ocleclan*’ j mavimt.in^ non
num etia pUires .^d tame vfurpattone magis cg fure contigit. 5n apibus em inquit ©regotlus pticeps
vnus eft.t^rues vna fequutur.lmperato: vnus.©buenit aut bec bignltas nuc fenatus electfone.nuc po
pull vocattone.nnc militari fauotemuc ptlnclpls o:dinatione.©eniu to negllgentibus roma grecisie^
CR nunc barbarotum.nuc allozum blreptlonl rellnquentlbus.populus ille romanus qui fuo fangutne tnt
uarat tmperium.©ui(B fms virtutibus monarcblam fundauerat oiblstvenlentem In aty;tlto eius £aro^
Ium magnu francotum regem natione germanum, qui vrbem facracg loca ab omni bofttu concurflone xxi),
fcndlt.p:fmo patrlciu poil auguftum conairrente fumml pfenfu pontificis acclamault.a carolo itacg ma^
gno imperii blgnltate occidenti reftttutam. vfcg ad ludoulcu arnulpbt ftltuj Imperlu apud gallos no paf
uu babult iHcrementutvei? poftea ptincipum tllop tgnanla.fplendo: ille romanl imperti m obfettras tene
btas conuerfuseft.atCB imperium quod annis centum -t cecem francl potiti fuerat.wmu In longobaroas
ccductum eft.lboftremo In germanos duce ottone bclnrlcl regis fillo tranflatum m. xallcg modo In ger
manos romanu imperlu conftat effe danflatum.ati^ vfCB i» ptefens obfcruatur.©Hod per vanas man^
ccductum. Illune adfrldencum terclum acfiltu eius regem maclmlllanu per legitima electionem cerlua-'
tumeft.©iubu8 fuptema In tempotallbus eft ecalto comlffa poteftas. vt bella feliciter pagantipace K?
co:ent.t relpubllce ftat um fuftentent.]Sd quas res omnes populfiomnes natloncs.omefcB reges ac pn
cipes.buic Imperio libwibus.afiimls fefiiomlttent.
’ ©annes buodecimiis papa rontan^.&e Via lata.pJis albcriapptama
^db frctu8,ponttficatumocaipat.©ctam3n^t8diJeinpjiinjo vocabar. al'
bertats cm ^dam ronian^ ciuts potcntiflimiis per wctione eu raai^tib tni"/
tam.gcB vim clero t ppfo illatam filiu fnuPctaiiianu creari pontince owmuit
©ui loannes Cmodecimus appellatus e. vita nedu ponttftci.B ciiicu® psi
«ato turpem i» pontificatu &urit.©«ippe d Pt^ venattonisCcui fe totum te-
ditdeuitate.muliercs pala babuit cocubtnas.igrant td rome buo copules et:
nobilitate quotannis. d ad vetufti cdfiilatus eperaplar fumme retzpeflent. itt
pfectus Ite n et nobilitate creatus ppfo lus &ic«bat.i£tplepe ^uteitatviingw
liS anni8.tij.dbu8 ce carconib^ erat appcllatio.fenat^ vtceconfilqs ccubera»'
tlonibus obtincb3t.'(b3rebant '{'0 romanis a qbus mgratus annuos aceipie>
bant oes vrbes t opptda vicina etruric intra vrbeuentanu tudertinuc^agros
in vrbe, vergentis.© quicdd a neapoli t a marfiS reatimfcg ad vrbe pertintt
vlteriotaptim grccuptim farr3ceniocaipauer3t.©ctauian^ tt^|jotetta ifa
tis libera ciuitate fretus.pontiftcia mun^ bumeriS fuis nequaeg couentesfi-
bitefummt.feacddem indignitate moti buo cardWales litteris ottone obfe-
erant, vt cleru ppfmcg romanu emanibus bcregarij lOannifcg buodccimi ven
dicare conercf^aliter tpiana fidem cu impeno peritura.©uoiu ioann^ vter/
CB notc.biaconus vtereg bignitate.t otdine erat^Similefi^ If^ ad otbonem
imilti ytalie ppfi t potentes comi nobiles tedei ttt.^nterim bu otto etpecta-
ref re p indices patefacta. Joannes buodecimus iracudia ei^ erat impotens
ctedduit.© cardinales biaconos nafo vnn.manu alte? mittilautt.b3c optem
otto in ytalia monens vrbe ingredies a ioanne bonotificentiflimc fufeiprtur .
totonaturq? vt ddem tradat, accepto germantepannonie^ titulo .Cranflato
tu ptimu ad germaos impio.alij a leone boc factu cttftiinat. Copofito altqn -
tulu ftatti ciuitatis cu ioanne fecr^ collocut^.en a flagitijs ceterrens. ad 'f’til
tem coboitabaf.^eru cii ncqiiacg moueii e fentetia tbis eum ecrneret.adim
jjas conucrfus.^s iudiciut raotmidds iS filuis moae fere aliquadiu Jxlituit.
^nterim poft paucos (» redierat menfes obijt. © vt multi babent feriptotes
in adulterio bcptebenms.pontificatns fiii anno nono.fflenfctercto. bie dnto
©its to inmottcfedesbies.iz.vacat.
-rf;:>©iedictu8qiiintii8papaipatn'3romamts*ci:bi3con0ittfedttione poti
-Alifer creatur.ab bis potiflimn qui ioanni cognatione faettOnecB coiuncti
fiierat.£u ptinsotto leone clectn c6firmairet..pterui tn bndtctu in petri apfo
fede .p romano pontifice locanerat.© cu intcUeriflet otto non vitra "fibis c6-
minatiombnfcB agendu ratns.ptimu omni agri t bitionis romanoi? auita
tes.^ oppida pleratgcapi biripi ac magna erpte vallari curautt.iRoma ejttni
de adeo bura pteflit obudione. vt modiii fuifnnS p eam tcmpellatc5 triginta
aureis venndatu fuerit. tanrtfi^ coanguftatos malis romanos benedictu ot"
toni cederitnt.T: leone accepemt.£comita romano? ptotcruia.ot to ingerma
nid reiierfus benedictum apud baufburgd lelegauit. vbi poft paucos menies
Vita dl fimetus '©pit aut in pontificatumcnfibus fe^bies qutn(B.Sede8 be
inde biebus vigiuti vacauit^
E£o octauus papa.ctuis t latroncnriS eccie .ptbofccuiariiis a clero ppfo
CB romano'puiro ioanne potifet: aeatus an bndictu.queotto in fece pc'^
tn: pfumaint.cB cii furetes romani t paflionc obcccati cteciflent.agente tmpe
ratojefpolctiadijflct ©tto cosvtT annis ppulit leonem fnfcipc.d ftatiin ref
mano? inconftanttd pertefus auctontate oem eligendi pontincem a clero po
pulocB romano ad impato;e trdftultt.2lcocBpiter vi? ad tcrciu mcnfcni cg re/y
ftinitus fuerat fitperftcs fuit. Snno eiti ^mo.menfc quarro motif.
©annc8.?iij.papa.narmef eps.pria rdnus ple iodne epo leoni fiicccflit.
Jb qud petrus vrbis pfcct^ capitali odio pfecut^ e. Scccrfit^ aute Jofred^ in
cdpanias comes potens armatis ftipat^. ioanne tn potificem lateranefi cepit.
pdit?it(B i adrtani mole, qud tuc fie-t niic caftcUii fancti angeli appellabat, po
iiff fi^ibi aUqt ciiftodit^ bieb^ in ampanid bnet^ cft ad iofredi libidtnereti-
ned^.jpjc? interfecto iofredo ci^^ vmco filio a iodne capuano ^nctpc.potife?
.mefe uit cjcihj rom^^ere redijt.otto cognita potificis calamitate romd per
iienies pfulcs pfectu cu cecarcbonib^ i vine© conijctt.5nde cu otto fenio pfc-
ct^ obijt.no mfto poft iodnes potifc? fc?to pontificatus fui dno.menfe.?t. bie
quinto fubfccutus eft.
^“Uedict^ ^e?t^ ........ .|.v. ......... ..».^11...^.... . *
ALFrit.q •C ipe a cincto cine rSno.-c 4de ppotcntt i caftcllu feti, angeli trOftisi
fe f^o fnt^ontiftta^s ftrsingnlaf vej VlllH bnt fatuemp?»? dims p?is .n
fummb^i pdfttfficu
Joannes Duodecimus
:©cncdictH8 quintus
jLeooaauus
Joannes tcrcinfdcomns
:&ndietusfe?tu8
^5a:taem0nmnDi JFoImm cLxxix
O£to pjimus germaiio2? iitJBatoj.bdnnci regis nobtUs beres m regtm
fucccdens.Snno matie.^Sx .poftcg in germanta tcce ^ octo anms rc'
gnamt iniBatoj a pontifice ttclaratus.injpcraint annis.tij'. pnino in palatio
aquifgran.a pildibetto arcbiepo magfittno pnni^ cotonatus.^ir vticg rpia//
nimm^ t eccieroniane amato: ateg aceirimus tefenfo:. ©ui comito bolcflao
boemop tmee poft liberatu liitouicu francie regem pace regno cedit.ifodem#
(B tpe ^go magnus comesparifienftS q fo:o:c otton is tn mfimonio bebat,
iudoiiico regi franac iterato inimicari ceperat.qd cu intelletiflet otto ne coni'
toeaipemto^r
0ttop:iraits
ad andernacu .pceflit, vbi a francis victus fugiens in reno fubmergitur .iRejc
aut belgica ingrefliis tota in Pediton^ redegtt.poft bec rej; ludomcusviduas
gifilbati vtote in coiugem accepit.bungart quocBfiue q: vianos ptiguofcB
bol jemos ab ottone comitos ac fubactos indigne ferrent fiue q: illum francie
expeditionibus occupata min*’ refifterc pofle acdidennt.impetu in germanta
feceiitt. atcB ftip licum fluinu ffc ciintate augufta cofederut. luibus otto p-
cibus vdalrici fanctiflimi illius vrbis epi motus occurnt, ©uxit vero tn illos
magna fpe.nec minoti cofidentia plenus otto.-t paribus animo:u ardozibus
paribitfcB bincinde odtjsjlio.qd aliqd Diebus g folas noctes intermiffe fuif
fe ferat.cecertatu e. i0uaxB 'i>o ottoni t gcmianisvictotia cefferit cnietiflima.
Cecidit em in eo plio gener regis coradus t bux wumacienfis.bngari tame ‘
no fufi fupaticB potius cg pene ad internitione cefi fuCTut.fldeocB tuc enerua-
ta e potentia bungaro^ vt multis poftea tpibus fe cotinuerint.^Eres in eo pzelio reguii ad poteitatem ou
tonis villi pducti funt. quos germani ottone etia vt pbiberet adnitetedaqueo in bungaro?: tvdecus fufbe
ibs necauerut.Ca tot tantarueg Cmu t multis ptinuatan i loc] victo:ia!?.ottom6 fama rdnis ytalifcg fiialit.
vt cu berengarij albeiticB filtj.tum etta cetero2?'ytalie tyrannoix malis fine quereret.ottone otauernt vt ro^
mana ecciam liberaret, l^oturus germania otto ftltu ex alunda vxo:c fufeeptu ottones nomine anna etat]
feptimu agentein germanie rege apud aqutfgran.co:onauit. ©ttoni rome apptopinquati romanos ob^
Iliam eflrifos fuifle.illucB triupbi apparatibus in vrbem Deduxifle multi cocotdant fcripto:es. ^oannecB
Duodecima ottonem in cefarem romanaeg imEatotem auguftum cotonaflc.Slif ea cozonatoem leoni octa
uo attribuat, qua opinione (graciano in Decretis fecutum fuifle videmus, ^nde aim ioanne multis infti>
tit vt 3 flagitiis teragans vitam pontifice Digna Duceret.Ct cu fuafiones pai? ptodefle intelligeret.epifco^
pos y talie cbuocari curaiuneicd pertinax i» turpitudine ioannes roma fugiens in montibus Dslituit, Cu
magnus ad imgatotem edeurfus factus, efflagitatu^ eft vt qu^iam ille Dignu pontifice cefignaret. otto
modeftia vfiis electu fe iubente a clero -r populo leone cofirmauit.quo facto t rebus vtbiS rome copofitis
otto fpoletu 3cceflit,58 quoeg ^ecos in apulia t in C3lab:ia fugamt.Ct romanou imperia ad fracos o:ie
tales reduxit, aten in goflaria faxonia argenttfodmas inuenit flfoadebui^gam vbi fepultus eft otnamentis
Dlurimis tecotauit.-r metropolim fecit.Cenarq item ab eo ottolini vocati tn ytalia conftitiiti funt. Sita in-
fiiDcr facinota laude Digna muictiffimus bic imgato: ftrenue gemt.Crat em mitiflimi 'z fingulanS clemen
tie bomo.eufccpta itaiK impern Dignitatefingulis dPe annis ex ga mania in ytalia venicb3t.£3nde oU
tonem filiu admodu fenexrome imperii' confotte fccir.0.uo facto in germania .pfectus.fenio pfectus. vie
ne mo:if .Cui^ co:p^ in madeburg gamante vrbe celata,in teplo feti maurta) qo^ipe fumptuoftflime con
CrSullta Pdisia tu ytalia appariufre.in.a -t la^^^cfclD mftemagnitudimS cecidit, fccuicnte ve#
’ -t bymbtiu .pcclla,Ct in veftib? multo? fignu crucis ac dde cruete Diuinit^ 3pp3ruit,q.4de po:-
E
r:r Cifma ouo® cecimu -r vndecimu fuftuUtotto magnus imperato:, apofito em ioanne cuj populus
clerus rdXonem creaflet.abfente ottone a confanguineis ioanmS leone eiecto benedictum fubro
Cometa ^SSSSmSfeSSu^e^DS bo:a Dirttercia,q Dieinbyfpania
J lOVaddamaram rex farraceno? a iRadamiro xpianiflimo rege galliciein bello
fuper^s fflaguitudinis appartntp:otendens fame.q fecuta
eft iRexcB otto co:pu8 fancti ^nnocentu in vrbe madeburga tranffeit. an
no auocK ottonis.xjcxfi'. comes quidem eius famiUartS rome a pyabolo arrept^
«t anttbus fe Difeerperet ad ioanne.xtibpapa tvductus.vt catbena fancti petri
tn collo circudaref .fallaces clerici aliam catbenam adbibuerutca nibil remedii
fentiret allata catbenaquapetrus^CToneligatus fuerat colloappofitaDyabo
fpumans ac clamans:abfccfrtt.Cbeodo:icus metenfis epifcopus arrepta ca
f^a nifi abfeifa manmfe non Dimifliirum ait imperatot.ad fedandam litem a
papa ioanne obtinuit. vt anulnm buins catbene exfectu epifcopus obtineret.id
fummo bonotc obfemanitf
^ertactaemu^
(D
«^Idebursa^olini partbciiopdlis a venere partbenta appelhtaiq ibi colebaf .
Imetropolis ac pmana faponie vrbs.ad albim fluiun Uta.58fltmiii8 in nionttb*’ c>.o:icn8.qin bobe
•^if!llCtropOU3acpnmriai4;Lomevruy*aa3tuimuui»ii iua^;yc»mimw«jnni»i/i»yv»
niia mojaiuamqj &ifleinnn3t,£t .pmnda nicdta ferme perlabif .p_mo in occidente.teinde in feptetnoncj
vcifus. vt piuifcid relinquit p an5uftid8 niontiu -r abrupta pitallia pcep8 fare>nia petit, qua Puas tu par
^ ss!i.-fHai^nii^rfraii«ri’rtuiMobiO!:arbenonunitnccoterra
VCriUS.Vt pilincta reiinqiucp angumaw niunim -t at» k"— -i — y
re8 &trimcn8 dbadebursd vrbcni niagita aUuit.E>einde tu occeanu rcrtuivvbto a rbeno numuiccq terra
riini fpacto Oiftaus.no minore tllo plaben a^. iHcq? romani albtm ipmCvt Strabo tradit) trafrenartit
ciuc Dleriqj germante teiminu farmacieqs quonda Mpere.lfecc inclita vrb8 iiupato? poutiftcnqs bonefta
lcdes.Crc8 in ptc8 tuuiditiir. iSftqj munita raenib^ ac pjopttgnacults. wrrtbti8 quoqs ac fonatis ejxeb
lit. ?n cao5 funt masnificc ixmi^.ppolitc platee-ampla 't otnatiflima tepla.Carolu8 qj magnus nobilem
eoatiim ibi ojdmauit.Confecto cm longobardon bcllotpotentnrimo rege cajato. nulla more interponen-
dam Dutauit.dn in gallia cofeftim rediret. Saponicu dppe intermiirum bcllu eu oamu rcitocabat. farenu
gens bngemanma erat ac etia bellicofiflima pcne germanoJ?oim.bi falfos colentes »xo8. cuneq; tnnt-
ni neqj bnmani iiiris quicq? penfi baberet. ntbil eque ac religionem noftram. bominerq? et aditos ode-
runt. ^:oium erant francts.cum qinbus continenter bella gerebat. (ll>ec palma cum carolo magno qua-
fi nnuno munere referHata videretur. Sic renoiiatum efteum fapombus bellum . ©.uo nec matus vlliim
nec grauius OiutnrmufcB a carolo geffum fertur. Cres emm -z triginta annos cum foroctffimts gentibus
certatum conltadCandem penitus fajcones ntbeUatufcfiiacj: omnia potcftaticaroU permifei-c.tdictis im
Dofitc leges vt patrus ceremonqs.falftfcg Piis poftbabitis p^ianam fidem pjofiterentur. magnu numep
obfidumParet.modtcis terminis fcptl.fratatiteni carolo in bellis gerendis btepamu prepolitus ftnis.
vt rptanc fidei legcm.qttantum tn fe cflet c,vtollerct.idco purgata fa^onia cecem eplfcopatus in ea inftitu-
it.fedes pnma potificalis ab eo fimdata.ecclefta i@fnaburgcn.fitpcr bafam fluuiu in bon^e petrt (Bfuin
nie coluit, t^ccundabalberftaden.m bonore fanctt ftepbant.que pzuts i ©eftawickfmt.Cercia mynde-
fts fiip wefara flutuu in caftro wedckint.^uarta bremcnfiS in bonore fanctt petri fuper weferam.^mn
ta padcbotnenfis fundatanjJjuawe beatiflime virginis mane. Seyta verdenus tn loco fardan Picto fii»'
■wW-
^ejetaemsmudt
ClKkX
pct" alcMtit fjinuutii.Siptitiiij tttonaftchcttfis (n boiioic (^ttcti' pauli', ©ctsjua bdieHftwefis cjna carolus
5 pitfiui iii aulica fuudauerat.mojtcpaeiieutus incotuplctaitt rdiquit* ilioiia bamberscuiis tu baitiouis t'd
S[ e!l totus caliro.que ohm ac^ilottanum caput ftut.©cctnia fedcs cpifcopalts celeberrima cil d&adeburge
ri U8 m bonoje biiti maurict) ninaata fuper albtam tu paitbeuopoli quonaa partena btaa. lEa tameu a caro
m lo niagiio initituta nut pjimo tu Styde fuper comtuio comitum ce Stoalenwojcb, qui uuc ce lippta ap^
t« pcUautur.ceinde traflata ad valcr(Ieue.poftca advrefe.Caudem per ©ttouem pjimu imperatojem glotl
1' 15 1 um anuo falutia mcefiuio fupta uonseutefima ad tl^adeburgam mutata . £t etus aulbido tu ptimafii
Di alcmame fublimat.fcmi pttmus eptfeopus ptefttit fauctug Sdelbertus.vir ommu virtutum pleutts. babs
r bec vrbs tufigms tu bonote faucti maurtetj et: quadrato lapide templum otuatiflimu.ottonu cel^rtim uo
i§ bile opus.Kt tu eo faucti fiojcutq cozpus. Oeduut quocg vuam e fec ydrt)8 ibt eifc.in qutbu8 vtu5 et:a5
(- factum.a CDuiiuo faluatote ciiaugeliltariim tradit blltotla bancplebtbu8 ofteudunt.materia marmotea e
(, ac perlucida, vlnlcapar quantum equus fercr poffit.Sltcraro r mluotem apud bildemeufes efle affirmat
j, '©erilium quocB faucti mauncij blc quotauuiS ofledltur.magiftratits vrbls tus dulle romanotum abbtc
m ulattim -r faromea llusita confalptum.nou flue reucrcntla cuftodit.quod magiil caroll auctontate flrma^
15 tum tradunt. (£ocg lu teclfionc caufarum vicine gentes rccuiTut.magu3 1 venerabilis earum legum ancto
u ritas b 3betur.£ictat lu ea ymago perptilcra iRolandt.qul caroll er fotoje nepos fuit. Tbtcftaus fottltudl-'
j, nc vir.£t poft Ingentem boftlum cedem luptello cu ceblfpaula victa erercitum lu galllam rcduccrct.a va
7 fcotilbus IntcrufTe btcltur.ll?»lc eftlRolandus qucm(vtifama eft) tcmpeftate fua cotpojtS robote t aulml
’ magnitudine, longe ceteris alqs p:efture.£«i«s foma facta per vniuerfiim ojbcm celebtantmv
11)
k
0Baclebarga
tinea CummoEpontificir'
S>OOU8fcCBdU8
:©oiuf3pug fepnmija
J&cttc4icti)sfeptimu8
• .BeitaefaenmcJi
SotiomtHuJu^iVj. SnBt>>:pi.p74i b^. ,
k 0mi6 fccadiis.pstna romatt^.bndtcto pontina furrogdtite. mc mul
njodcftie -r intcgritans fnitpontifej:.£t fi mbtl in pontificatu cdrmi
ciuo masnope laudarcf .incrn tn vcl aliqua tniuna affcct?. vel tgnomima an
notatus c.Suuo aut pontificatus fui ptituo monf .€t tn bafdica pctrt fepeltV
tur.biebustantuiuodo Duobus fedestinu vacat. .
i@nifaciu8 fcptimus papa.cui^ ptia t cognonie ob ignobilitate r«tcef
'^^il3»tccu malis artibus potificatu adeptus fuiflet.male end amiut. ^am
tuito mgfatu cofpiranttb*’ fimnlboniS cftiib^ relinquere we coactus . 5>id(
CR recedens pciofiflima queq; e bafiltca fanti petri.fubtrabe8. coftantinopo-
lim pfugit. vbi tamdtu fubfttttt quo ad biuenditis q facrtlegio abltulerat. m:
gnam vim pecimiaiz cdparalfetidbus tanqy adminiculis occupandmraimi
dis fretus, vrbem repettt»ctues romanos largitione cotrupturus • ^bitabai
conatibus f uls viri boni.mavinie ^»0 ioannes Diacon^ cardinalis, que capti
adiuuantibus qbufdam gniciofis bolbus oailis ftatim ptiiiauit. ati^ ipc tat
toi? malo!? aucto: ftue timo:c fiuc pcnttetia patrati fceleris in feditionc turpit
vitam finiutt.® Ibit aut in pontificatu menubus fcptcj. biebus quincg. vacas
tum Icdes bies.vigiun.
£>. ^dalricus epus j~fS>alncu8 eps auguftcn.Ci:clari(Tima comitii b
l^btllingcn pzofapia ott^.^n cenobio fancrt galli
, enutritu8.cj litteris ac Oiuino cultu inftructus. aim
Ebabitu religiomsojatafletabinclufa admonitus nc
^faceret.Cu ai ftituru epm ccnuctaret. a cofanguincis
jKindeepo adelberano tradit^.Candc Oiuino nutu in
epm pmotus.totu fe Oiuinc contemplationi ac redaii
randis ecclefijs cedit. 4 luis ❖tuttbus ac otationib^
mira geirtt.in bugarica eypeditone papue cu otto ira
1 perato: eos vicit.Smifit quocuin eo bello Oiopoldu
pem t regniboldu ftliufo:o:1 .f nde ccciam Oiue affre
Lnftauras ac cccfiam fancti ioannis ac ftcpb3nt.Can
^ .Jd<>inpoft multas patiette cotonas annocominino.
gentefimo feptuagefimotercio. tutatis fio octuagefimotcrcio. S>acci dott) 4n
quagefimo micsrautt ad fupcros.inter fanctos relatus.Sepult^ a Oiuo wolf-
gango epo ratifponefi i cccia fancte aflrc.fuitCE; fctitatc ac miraculis clariflim^
iirncdictus feptim^ papa.pharoman^. gitatim inito potificatu fynodii
■Aj^iRemenfem celeb:auit. vbi gilbmd fcditiofum viru t nigromanticu 0.a
nans.arnulpbu egm ab ipo gilbcrto pulfum tn tntegru rcftttuit. B^ic annuete
otto ne fenc otton e cius filiu cu tbeopbonta v)ro:c in lateran^i cccfia co:ona
utt.^ir aute optimus inflabat vimquet^ rogando vt tn creanco imgato:e rei
publice jepiane cofulcrent.dbo:itur pontificatus fui anno octauo.mefc fc)cto.
iflac ati^ fedes Otebus quinegv
^©annes cectmiifquartus papa.p:ia roman^ vel(vt ndnulli volut)papie
JCfis bndicto furrogatus.H^ic pofl alfumptu pontificatum mefc tercio a ro
manis capif .lEt in mole adriant. vt in publtia cuflodia inclufus.^bt tamdtu
pcdo:c carceris inedia ec moleflta animi rnaceramr. quoad vitam turpiter fi
niuit.!0iio mo:tuo t tn bafiltca petn fepulto.ccifauit papatus Oies cece. ©c
tectus ne pontificatu fuerit, vel ob impotentia -r tyrannide vt qmdd conieaat
vel ob imudiam maliuolo;: -t fcdiubfo? quo:undam baud fatis conflat adeo
fuiit confitfe ifto:itm tempo:c btflo:ic.
©annes, rv.papa.pha roman^.pfclconcpfbitcro c regioe gallinc albe
spotificatit adcpt^^.miro odio tn cleros eearut.vn -t merito ab ipfts clerici
odio blt^ e.mauie f^o qd Otitia buanaeg oia cogtis 't affinib^ fuis elargtebaf
pofl bito cei bono:e t ronc fedis Oignttate.que certe crro:e ita poflens tradi
dit. vud nra q» tpa ptienifle cernimus. Ifetfs cenicg errotib^ac rapacitatib^ in ,
S.Coradus eps uolutus teo voldc mo:it .octauo pottftcatus fui m e ^uannes quintufdecim^
fc.Sepcltturq, in bafilita petri.
'V ©nrad*’q5 pflancief eps g id tps-t ipe rcligioc
Ovfctitatcqj ac toctria atqj alijs 'pninb%fignifli>
mus fuit. 58 ee nobtlib^i germania ott^gcntib^.lfis
erudit^, a notbingo epo pftacieft audito: cau inde p-
pofit^ cffcct^p9 ci^ obitu a.s. vdalrico ac clero i epm
elcct^.tnde ecciam pflacie -t Ouas an po:ta pflrui tcc. '
©cutercia viccbtcrofoltmapett]flct.ieccia.s. mau// ,
rteif fepulcu Ont adiftar bierofolimitani pflrui fec.if t
lcb:as i Oie pafce aranea i calice tclaplam m fiducia fupfit.q p^ea bo:a p:adt| fu
I nc kfiortc iv o:e ei^ cjautt.lblen^ tand^ Oiei^ p** varia miracfa obijt.vi Mf^eecel
bris.Cpifcopatus fui anno.lpij.
5oanne8 tvcimufquart
^emetaamimdi
mm
l^olw
-«k*-
eLXKXi
OCw fccndiis 1‘mpatof .qtieiotto magn” p? imeq cofoJte fccefattCiue etia
potiwcatbcopbaniavjcozcllateranati ‘
Wxnca iperatop:
0ttofecm^u0
. r . — „...fi:ccciaco:0B9uerat.ann0a3mi'
tii.pr^Jolus iimparc ceptt.Wif^ili'zipc optim^ t eccU ro. accerrimus cefen
foz.jSiu cu enet vir flremiua an aoeptn itnptn pacem regno greco:;! £v4tt. igt
tbeopbania loanmspftatiHnopoUtam impatcnis fb:o:e in mf imonium acce#
pit. iiam otto pr filia ottone re i farracenos grecofCB bn gefta/reuerfum pfoa
tem tmpcrij' afciutt. ^oluitCBinipeiatojea romano ppfo e;i: pnfca pfuetiKJie
accl9tnari,que ponttfejc intinctn itnpiali tnademate inugmnit*11^ic poli mo:-'
tem pnp m germama redtit,£t beinncn bauarom bnee fibi rebellem tomnit.
©ed bu ea occupaf cjrpeditde otto impaton iotbari^ rg; fraco? in lotbonn^
gia copiofum bticens ewrcitu.ca romam imperq (pninoas occupantt. £t
gran*celatH8 agros populatus e.tn que cdotto ej: bauarta biwflet et:ercitum
jHotbottngia in potellatc faaa. Jtotbartus in piftas ell ralerfus.ottocB in fra
Ciam ingrclTus lauduncnfiu fuelionutB agi-os vallans, parifioistqj fuburbta i
ccndrt.©n in patria coptas reduett. apud autiona fluuiu nd mbil tncdmodi ac
cepit.Seinde to coparato maiotcejiercitu tn ytalia p bafilm r conllanrtnd impaptes greco? 5t*a»m ge^
mtoa bffunen fuffectos ventes, qui lam calabna r eas ptem y tdte occupaucrat q ad ficilta '^git.^ub ba--
fentellu fupdtus.otto impatoa fugies cum repente ad lutus fcapbe fe comififlet a pyratis quis eflet tgno#
rannbiis interceptus enn ficiUamqj pductus.g tbl agnitus.fcfe .pnuflTa ficulis ingenti pecunia liberanvro
miicB pducl obttnult.Ct be pyratis fumptu e a ficulis fuppUau.tus roma gucniflet otto pqutredlspgre
ganduep fraett etierclms fui rellquijs billgenter ogam impcndlt.£t qz coplai? pfidio aeliitiftus» m tvfoto
res flgnojjt romanos animaduertcrc no auderet, ^ra in beneuetanos gcercult vrbe capit t lncedit.2Irafla
to lubt fanctl bartbolomel cozpoze ronicqs in inlula tybemla collocato .(6o loci majamc d ollm louis bo-*
illa lycaonla blcebaf^f erunt ottone beneuento Deleta in vrbes rbnia reuerfum De qnlbufda fumpto fuppll
ab.nd multo poli cranllatum fanctt bartbolomel cozpus rome mottuH.£t in ydltbuIo.b.pctrl( qd para.-
difiim vocant)labro poepblretlco.qd adbuc introtutlbus ad lena apparet bonozlficentfflime fepultu ralif
cto ottone terclo filio fucceflToze ac anellfla filia. Slaranl montis ferran' marcblonls viroze.
3i>runo epifcopus
BlRitno Colonlenfis cp6.i©ttoms german^ ©Holo abbas
ob vite fancntace majamo in pclo babinis ell.d
pter DJCtnna t fctitate rnofteriu celeberrlmu apud co
Ionias Ib tttulo bti pantbaleoniS martyris fundault.
acmajnmiS ImpefiS tande efecit5s poli wifrldu ar^
cbiepatum colomenftn fnfupiumnf opa a roma co?
Ionia coepa feto? £lyfti . patrocli cd bacfo fanctlpetrl
tranflata funt. _ .
OEitolo poli malolu fetm abbate climlacenfem d i
induBlaco magnu fui apud polleros vlta-z ml|
raculls cfempld reliquit.|fe9c tempellate flozult. d ce |
clerico bernacenfl in mdacbdjjfdius clunlad fit ab^ I
bas.)©ul rcjnl monaltenu g annos.lvlimlro religio ^
niSlCTUOze. iSul inter cetera fuefctitatls memozada
cdmemozattoneoim Defuncto? pollfelluoim fancto
ru in burgundla pnmu’adlnuenlt -r tnllitult.i@d d^
fetm inllitutu ad ornes eccias loannes.jcvl. pontifejc
obfnandatramiftt-rappzobault. ^sanno incarna^
tionis.lO48.n0cte clrcucifldls fpm btm reddidit Deo
gn/ ©uardus anglo? re?. £t Ipe tu regno tS® feti
tate clarifflm^ ertttlt. qui pollea nouercc fue 03''
Usae fraudib** tHtcrfcct^.martyrl| palma adepr . ml^
raculls darait mulus.
flipbarablttn^toe3rabulnugne ddepbmbiP
dem tgib^ vlguifle multacgfcrlpfiflc tradunt 0: ©sedaldus tomes
dbus erta pauca apudlatlnos buttircomaitarla.
^doui<? qrt^ ei’ nots fraco? re? •? vlUur c? ca
l-i roll magni genere nat^.p’ lotbana fracls re^e
cepincd nullos ex blaca bult fillos.bugoni ttrenutuc
nnlltl e? tdlo regnu -t v?oze oonat. Cur genealogia
acpoftcritas niK 3pu4 fratK08 rcgtwt*
Oibcdald^ £anufn rcglefls oppidi comes atbo|
ne pzc comite cefuncto fuccemt . ® iif ceno?
I^CC'
bn gellls inflgms
bini agro motuan
Icbcntttt c £fccrt ^dbibiu^ ojti^ntcn
, ^
! i,
j
' -V 0e)cta ctao muoi' _
1 0ame6 fcrtufdeaiitus.pjpa natione roman^.pottftcatu intjt ottonc imt
LpcritcJ no 6«m cotona imperii' adepto, fart ant vir tante wctrine vt mnl
ta-tquideelesanteredidertt.Ssitatnsjxindc fcdittontb^acrefceHo confiue
romano tnipln vrbio fibi vendicare conante.cupiditati bomis cedes. et:ulatu
in betruria abijt.at to crefcenti^ cognita ^oannis mdignaftone.q ottone con
tra fe cu eeeratu in ytalia vocabat.ipuis pottficis cognatos t amicos g in vr-
be remanferat.ad boiem mittit rogatum. vt omiffa accerfendi ottonts ciira.ad
vrbecti ptatcrcdcat.polUcetur(g fe ei in oibus obtemgatup.Tbtecibus igitur
diop pmotus ad vrbe venies .pdeute obuia crefcentio cu oibus mgratibiis 'i
vrbaiia multttudine.i£t CTcfceuiis cuj vuuierfis reditiofis petita venia pedes
pdtific] ejrofculat I fimt.atcn ita in pcotdla redacti vita fircu 4^e i fine t^diif e
xci&boni aut pontif icat^ uii anno.y.mefe.vi.bie.t:. vacat tu fedes pieb^. vi.
iRegojiiis ei^ nois gntus nattone fat^o.ptc ottone.;©rimo an vocatus.
"!3 ottonts teren aiic totitate ob cofanginnitate ponnfet: creatur, ^ei^ptto-
ne in germania etaite fedittonib^ romano^ 'c potilliiiia aefcentij" cofulis eea-
gitatus.in ctruria pmo.mo^r i germania ad imgatote confugit. 0\\o abfente
intertm romant aacentiu.cenuo cu fumma goteilate pfule cecerimt. ^ui fta-
tim loanne natione grecu epm placentinu no miU^ pecuniofum wctu pon-
ttftce cieat.£ui^ nome gde fuppjimut alij tccimufeptimu vocant, at creftetiiis
cognito ottonis cu magn o cjrercitu ad vrbe5 aduentu. menta t pottas q; Otlt»
genttflime ftrmat.d&ole adrtant munit btne pollea aefcentt) are appellata eft
V
, .r-
;£u crefceriti^ "i toannes pfilti t auplt) tnopes tn arce laadrtant cof iigtetcs
fele acriter p boftes tuebatur. i^e;: ^fttafpe vcnte.bn ee arce ad tmgato?e5
fe pferut.raiiltt8 vulneribus a multitudine crefcetius pfodtf . toannes autem
effodis ^116 ociiliS pottftcatu fif-e vita pnuaf . ^n pttftinacB fedem gregoti^
vndectmo mefe t® pulfus fuerat reftitinf .^s cognita tmpij imbecillitate fan-
cttone reniltttc tmgatote eligenPo. vt ftattm patebit tnfra. Cande fecuo? po-
ttftcatus fut anno.mefe.v.monf .^acattumfedes Otebus.ev.
3'0anncs Oectniuffepttm®’ placettn^eps.vtPtetm^potetia crcfcftij roma#
Lni cofulis fret^que pecunia cotrupUfe creditu e.tge giegonj gnti g facto
nem pontificatu occupat, quapecunta e coftanttnopolt o:tulerat.fcifma Igitur
eu. fuit inter tftos pontifices. Iterum bteut tge Puraint.iria cu ignominia mo
rttur Pecimo vfurpatt pottficatus menfe. vacat tum fedes Ptes vtgtntt.
^^Jluefter fecundus papa natione galltcus.^llbertus antea vocatus, btc
malis artibus ponttrtcatum adeptus eft.Sdolefcens effi % flottaceft ce-
mobto tn aureltana byoceft pofito.ctij monaebus effet relicto monafterto fe to
tum Piabo lo tradtderat.bvfpaltm ctuttatem byfpante bonarum artium cau-
fa peruentt.®bt cum Poctrtne cupidus cffet.qua tn re tantu ptofectt. vt bteiit
, spttmii8pceptoteuafertt.£tvt ferunt ottone tmgatotemtiRobertUm rege
,7,- fra»cig.ac altos tnftgnes pclarofcg ytros babuerit Ptfctpulos. ^gtttirambttt
ctftt pyaboltca oomtnadt cupiditate tmpulfus largitione pitmo arcbteptfco//
patum remenfem inde rauennatum adeptus.pontiftcatii poftremo matote co
natu adtuuante Ptabolo confecutus eft.feac tame lege vt poft motte totus tb
Itus cffet.5mgatotcg non vt pbtlofcpbu fed vt peflimu magu colircrart tirett.
0ctfcttatu8 Pyabolu t^diu tn pontificatu victurus effet. iRefpondtt. St non
amgeriSbterufalemPtuvtucs.iSSumttacgponttftcatusfutanno quarto.me^
fe vno. Pte Dtcimo. 3ln baftltca fancte crucis tn Ifeterufalem rome lacrtficarct.
fato fe motiturum ftattm cognoutt.^ndepenttcntta motus. £f erroie? fiitim
cota populo faffusagt oes pjtmo poft babtta ambitione. ^PtaboltciS fiaiidl
bus ad bii vmenduadbcutatus^Beinde vnnqiiecBrogautt. vt poftmo:te5
coip^ fuu mebjanm tvtrucarft Ptftectu x l3ceratn.fug curru tmponcrrt. cocg
loct fcpcltret q fpote ab cgs vectu fotet. f aut ttac^ tet nutu x putdttta vt fcc
leratt Ptfcant apud Peu locum vente f ib t relictum effe. ft tn vtta altquado 'pent
tuertnt.cquos ipos fponte ad lateranenfcm baftltcam periieniffe.itoci; loct fe
pultumcotpusfuiffe.
. Snno mundt.ifioj. 3nnomundt.to04.
qp ©annes ei^nornims actmufoctauus papa. Cut^cognomeet patna ob
e^asignobtlttatem tgnotatur.quarto mefe pte vtgcftmo poft tnttum pontiff/
catum montur.;Oiidc ob bteuitatcm pontificatus, nil ab co vl’a quopta alto
gcltum memoita Pignus fcribttur. mft tUo quinqucmeftrt pontificio multa
pjociti^ui 3ppi3ruci*^iitur3 ttidici3ntt4*^ifu8 t: cotneteo* ct tcrrcntotws
multe vrbeaco ncuffe.
joannes fcrturdcctmus
iSrcgojtusdntus
toannes fcpttmufcecim^
Stliiefterfecudus
^oannes trcimufoctau
Serta emsmwnDi jFoImm cLxxxii
i,ineaipemto?j
OlCro tcrcius/ecadi^ttoms filius tmpatoz. ano noujjeiitcfitijo octocefi-
moquartoadmodnpwrpziinrcsnafuccedeg4iiiBauit!ai«s.i:viiu«?>tc
a pai etitibus in «tutibug oibus eccfe® romanc tEfeufione uo ccscueras bel-
la imi!ta;ceia oi glonajjrigen tt cofecit.O aut poft obitum eittouis fecudi cc no
- uo impato^acado cofultatto baberef .igt altf ottoiie terciu fecundi filiu. SUj
beni icu bauarte buceptimi ottonis ex fratre nepote ci:pofccret. tnifaretegyta
liddam vtffefceimo luimentaiioreacomitfcref.sermaniftatintd tufreqntcs
rome aderat ottone terciu ixlesere.p6tifei: aut ne ieditto aliqua otiref genna^'
B02?fentcntiam apptobat.q poftcg impatot creatus fuit, pjiul^ ronia peteret
ad coponedas germanot? res.;:). anos cdfumpfit.Jnce roniS pfectus a gre-
gojio ej; faiionu gente cofanguineo que obunuit potifice ccclarari. btetii poft
imperii' romani bndicnPnem biadcmacB accepit. igiufiB facti celebtitate finita
0tto imgatoj arcbageli micbaelis edem.q e in gargano niote. votts fe eyolu
tunis q ptidem emiferat inuifit.inde roraa reuerfus bteui fe cotulit i germani//
am.Culcrat iniquo animo gregoti) facta creattone quare vin bii excient italia otto. gtcgotiue mmis et
maledictis citerritus imgatoje adiit i germania beudente intellevcrutromani fuw^ v^mpatot furens ro
_ . rcuadimpatotcfepferretejteutes.ii
tercipiutur.t crcfcenttas eueftigio cofolfus.JIoanes oculis otbatus e vt pmifliiui fuit, tue gregotius qn-
tus ad vndcciniu qua abierat m^em rcftitutus.acerrima bc accepta a romanis tniuria vltionem fumpfit
paulo poft ea fectt te impatotis electione fanctione.quauis etia pauca te vlttmis ottonib^biftojici feribat
tam feroces '&o tanicg mirabilea.fuerut. vt vnus pallida mots (an acenot? vel ianguinarius alter mirabi/^
lia mudi cognominari meruit.©e eis qdam feribit. !@(to poft otto regnauit tercins otto. Candem ytalia
pacata cu m germania redire ivcreinlTei rome veneno.into;iicatus obiit-fi^ cotpus in ganiama repotta-
ri pcepit.vt maio? fepulcro inferref .Certa eftau romanos q ottone ob facta eo impellente ce impatotis
elatione fanctione odercnt.cu feiro armaus munitu neqrent cofodere. veneno interfecifte.Tnec tamen au
fus eft tunc etta romanus populus fanctioni vt contra facerent intentare,
iddalbertus eous ^£^»Balbeitu8 nobili genere apud bobemos natuspoft bittma? ptimu pja?
SUge epum.boc tempote ob peipua eius fanctitate -r boctrina ptagefis epi
fcopus mactino i p:ecio babitus e.Ct cu fibi facultate regende plebtsCq rapi-
nis r adulteriis afrueta)non clfe cerneret, abift roma.ac cu fran e ftio beate vite
gaudentio in mouaftcrio fancti aleci), tamdiu cclituit conec iuffu pottficis ma
Cimi fuas oues repetere iuffus e.igutbus cu eflet ptotfus ingratus, in bimga
riam .pfecttis.Ct ftepbanum btmgarot? regem cu vniuerfo ferme eius ppfo ad.
baptifmi gram perducit. £t polonia ingrefliis gaudennu fivin in ecclefia gne//
fnenfi pdicam^teuangcliu o?din3iiit.ibo(b cmo ptutenos adi)t apud quos bu
Cpilegeni quabiligennffimc pdicaret.gladio cefus. martyrio vitd finiuit.poft
cuius obitu? fanctus ftcpbanus rec in bonote ciufdcm adalberti ftrigoniefem
metropolitanum ecclcfiam ftmdauit.
ffiSlateftam vetuiliffima t regia flaminee pjouincie familia, bis tpibus ec
germania t ytalia veni&.plurimo adiutotio p lyr-anos roni ano imperio
fuit.©b ciii^ bnfirta attfe f uitta otto terct^ cefar arriminti vrbe eide pcelfit.ict multis ac m:mmS pniiile-
gqs t gratiis illam ectulit.0uc familia poftmodu in fuos crefccns ottus ex muln clanifinii pticipes
fomlfimi ac grauiflimi fenatotes emerfertit.qui plura loca edibus ac facellis ecotnarut.
^^©Ifgang^ eps iRatifpon^ t otdie -ci • Js natde fueti^ ec nobilib^ onus S.^lfgangus cps
'^Mparetib^.in cenobio augefi.ac i berbipoli pjio edilces artj ruimeta.Cu
poftea i arte buanitat] coct^ euafilfet.fui noi ronem i armario pofuit ftrucerat
ediculd mandrita lupambulus ifta.5nde ncceifitate beinrico arclaipfuli treue
renfuHctus.ofFiciufcolafticiccerciiitaciclericoordinat^.tKcan^elect^clencos.
in oiiti boneftate vouit.® e?i arcbigm rome niottuo ad tps btunoni colonicne
fi arcbiepo adbefit.poftea relicti mtidialib^ pompistmdafticu babittt induit.^
£t p.s.vdalricu epm fact^plbiter.® ifioe feti (©tbmari bita licrtia fui abbati
ccnl i nojicu ventes otiOnte tfus pannonia pdicatots gfa petiit, vbi beremtti j
cam vitajtn omi fetimonia pegtt.f ret^aucalio ptligrtntpaiauieft epi ac auctoni
tate ottontS fecudi intpatoJtS iRatifpon^t ecefie piicif eps. ©Ibi in omi coctri^
na falubti ac 'pttttibus pcelfis miractilffc® p anos, vi .t.cc* pfnit. Cande anno i
bni.pp4.fcltci fine qcuit.a leonino fummo ponfice ob crebta miracula fcto|
rum numero additus.Stuusem buebaioarie beinricus ceuotioms gratia accedens ad fepulcru? fancti
wolfgangi dus monitu repertt in muro ecaram.poft fec. Jis poft efflucu tempus biep menfium annotu
fec arbitratus fe mo?ittm.lliitis trafactis in rege romano? meruit cotonari. Jdeo cco ac fancto wolfgago
gratias cgtt,5nnutnerifq5 alus claruit mfraculiSt
^ejcmeta0nmdi
lRgcbm‘M8cpifcopu8
Y:3Scbm'u8 cpifcopus vcrottcnfopjitis fitona#
-0<‘ “ —
(Ctbgarusrc^:
_ „'cbiJ8 vfr coctiflim^ multa copofiut.qm p bcro
fini antropojmotbrtarum que lu citrapadana pwutit
aafurrct:rt fcnpti8impugnauit»fe(ipatum biirauit
em cptfcopus crudittfltmtm t caeri copjouinci#
ale8 epipifcopi vinli animo occuirentcp c^crminart
©icebantur aut antropotmotbite.vt graaan^«^:j:uq.
q.it) .fcribit pjo eo cp qdam rulhca fimpUntate Orum
bumana membta baberc que t^iuiniq Iibtis l^ipta
funt arbitrab3ntur,antropo8 em grece latine nucupa
tur bomo. ^gnojantes bomini vocem qui ait.Spt//]
ntuflanctiis eftceii8incojpoteu8eiiecem mcmb?i'6|
b iftinffuitur nec cojpoits mole cenfetur. I
OBnftanus arcbiepu8 Cantuarienfe miraculi8
magnia.-r vite fanetttate clarus fuit . plura
monafteria fundauit.^ in bie fue Djftinctomn vt ferf
ab angelo antipbonam bidicit.o re^: gentius t conii^
nato?eo:um ^ _
^Q/Cgaru8 anglo:in re;: poft ecbelftanu patre
lOvglm regnare cepit t regnauit anmn.ijr.^ir pe?
omnia ;cpiamfltmu8.n: quo babef qi inter cetera viV
tutis fue opera fingulo pene anno.monaftenu vnu co
ftniebat
St©uft(lantt8
Cbeodo:icu8 epifeopus ^J©eobaldu8 quidam vltraiacenfis ep8 bifde ^
cg tempojibus.-r fcientia "t pzobitate vite floju'
it.qui t multa in laudes virginis mane t fanctiflime
cruaS egregie fcnpfit.
ilii'
KJtufi
(ifjriiti
jJWCf
ItcttfS
^iijnit
jjiffti
ifitfjn
jJcnwi
(ffliinp
«»e-
iisaliil'
Waini
g^beotojicus eptrcopu8/!&ctenfi8 vite fanctitate
)@doepifcopu8
dfbonftrii in vafeoma
claru8*'r in ojdine epifcopatu8 feptim^.^s re
Udas oe ytalia ad fe cefem curauit.-r fancto fine deuit
BStto arcbiepifcopim d&agutinim p2iu8abba8
fiildefiS.iS toilbelmo filio pttoniS pmi* quo te
pozebademaru8 abbas fuldenfiS monafteniis fulde
magnifico opere c6llru;rit in epifcopatu fuccclTit. bic
a muribus oeuojatus in rbeno perbibetur, qj multi^
tudinepaupepinbojreo tempotefamiS quafibatu^
rus collectam elemofinam concremari pzecepit.illo-
men ciuo® eius mures celentes a parietibus r tapet i
busabralcrunu
Odo epifeopus cantuarienfis clarus vite t fancti
tate bac tempeftatc flojuit. Similiter, aufridus
traiecten . epus.t gerbardus epus cameraceiu
Odones ifti abbates venerabiles cirai bec tepo//
rafloiueruntgmlbelmus bimon^is. riebard^
Virdunenfis.popo ftabulenfis.ofteitus leodicen.ber
no augienfis abbas*
ffio^ftru mirabile i vafeonia apparuit buo babes
capita.ab vmbilico t furfus btuifa.babfo quo
cg buo pectoja.-r in vna parte comedes aut bojmies
«lia neutrum faciebat.
B^go magnus.cognometo capimus, hidouico
fracon rege ccfuncto er iprteftd regnu obtines
reguit vna cu vrote annis. 4. Sut d biait eu comite'
ptuenfiu vf buce fuilfeeius pz dderobertus tyranus
fuif.que bates flozentin^ poeta in fuo tractatu ce pur
gatozio C3.2o.'&.£biamato macellariu fuifle bic.btc
m fraco? regnu no ea aplitudinc obtinuit, quo t pi/y
pinus t ceteri reges pofletere. Cuc ctaii ois tran W
pina gallia aufteria t magna germanie pars firanco-'
rum finibus claudebamr. Sed traflato in ficones i'
I peno uo mo germania -z belueaa t mamia pars beli
jgurc*iQuintmmo burgudia imperio cefiit.
l^atto arcbiepifeopus
Sbbatcstnfignes
ubicrc
tirmiei
IMC
litat).
«.£1
fifliiJu
JiikffiO!
ttpia'
|Wl.toe
ntis.Dii:
®iiomi
tifiipcrti
■iStsali
tit.1
lliiiipc
!(f3rC3lt
fih
VAo
/ntt
— ■ill I.,n^
mundi J^olm cLxxxiii
0tcRi8 JImpmaUd.fegalifcB potentia non folum vi' nature introducta eft ad pubitiam vtrtttatem.
y Sed etiam per wminu faluatotem nollruni iBm )cpm cet filium.tn cuius manu funt oinia regna mu
duct verbo comptobata repentur t facto.qut t nafci voluit cum vuiuerfus celinberef otbts» i£t augu-'
III celans ceinum tuUt.ncc boc contentus.ban etiam pjo fe ac petro tributum luflit . interrogatus quoeg
an cefari cenfum bardicerrt.^ifo numifrtjat^.rcdditc inquit q funt celaris ccfan.T que funt ccl ceo.felnc
beatus ambaouus^SiWbutum inquit petit imEatot non negamus agri ecdefte foluant.ince luftiman^
ecfar i^perlu flbl a celcfti maldlate traditum affcrit. tlacB flent in fpualibus romano pontifiCi.fingull pa
marcbe pnmatefcB reterlcB pontifices t prelatl fubiCcti funt.qiiauts ^ boc aliquando grect negarunt. £t
adbuc pafidum bumtarum genus inficietur. Sic t romano pnncipi tempoiales quoflibet liquet elfe fu
blectos.l^fita e(l igitur fequens figura ciue in ellgenco inigatotc tancR ftrmlfltmls colunls fotmata fitit
£ogmt3 em Imperij imbecllbt3te.V3rict3te(Bfottune» quo blutlus apud gcrmanos.fumma potcllas rc^
fnancrct.illeq5 ptcccteris pjeeflet.qui ttute t blgnltate ceteris p jeftaret.^regonus quintus fumm^po
tlfee fanctiOnem retulit.baud abnuente ottone ce tmeatotc eligendo.qua vfq? ad tempota noftra feruata
videmus^ videlicet folls germanis licere ptlnclpem tellgcrc.MulcefarT romanoji ree appellatus, tu ce^
mu Imperato: 'Z auguftus haberetur fl eum pontifcc conflrmaflet. £t cum canonu auctotltas imBato:cm
in temgalibus eos ptecellere blcat qui ab eo reapiut temEalt3.0nt8 no videt z populos z pticlpes oes
ab Imperatote qui mundi cominus eft recipere tempotalta.fiblqj idcirco cebere obedientia.inempe qua
uls allqulparere romano ncgcntlmperlo.iflcmo tamen poft au guftl octaulanl monarcblam.tantam ve^
famam induit, vt fub alio qua fub romanl regis titulo mudl comlnumotblfiB ptlnapem fefe aufus fuerif
appellare.iCcte!? vt bou fententiam ejipendamus qui fe tanta fretos afferunt Ubertate, vt nibll omnino te
neantur Imperlo.^uadam fe potiri blcut et:cmpttone.quauls illotus ptoteruitan potius armis qua legi;
bu8obui3ndufotet.vtquo lurefe putant ecemptos eodem Icfcircnt aTcfiibiectos. iLibct tamen aliquid
In bac re fcribere. Cuncti .pfecto qui fub lugo fe negant imperif . aut td ptlullegio fe afferunt 3ffecuto8.3Ut
virtute allqua.Tbtluilegiu autem aut ec beneficio imperti mfcepiffe aut3liude.non ell opus confutatione.
Cum enim romanu Impertu adeo fuper omnes mottales in tempalibus fit erectum.manlfdll luris ell nc'
minem effe qui ei pofflt inferre pteludlciu. Certum ell talla ptlullegia non valere que fumma auferunt po
tdlatem.Hlafcutur enim ec boc bifcotdle frequentes.flunt raplne multimode, comlttutur cedes abfi® nu
mero.Cum pace turbata blnc ateg inde bella craffentur.CjclIlente nemine qui malot omnibus luris otdl -
ne litibus pofflt imponere modu. 06 fi vno fub capite vluercmus.fl vnam omnes fequerenf obcdlcntil
fl vnu bumtacat In tempalibus fuptemu ptlncipem rccognofeeremus. floteret vbli® terrau pae. optima
Oulctcg omnes concotdla frueremur. Cui^ rei flgnum manifcflum w ab initlo nafcenns mudl vfcfii in boc
eul num?; pacem fulffe legimus vnluerfalem, llltfl cum ad vnuj edarem auguftum in mpdum ccleftls re^
gnl totus otbls oculos blrlgebat.i^uod licet ob reuerentlam jcpl redemptotls noftiltuc contlgertt 4 no;
ftram bumanamiB fotmam induit. Sufficere tamen bebet btulnn illum mudl fabtlcatotem viam bac ofte
dlffe paas babcndc.cum otbls fub vno ptlnclpe regeretur, liquet igitur ptlutlegta que monarcblco re^
gimlnl obui3rtt.(£i: qiiacucg vefllantpoteftate non baberevlgotcm.CacB non folum per fucceffotem § ab
ipo'quocn qui conceffit elfe caffanda.tlcc em tollerare ptlncipem cccc^qne ad fubuen Ionem tendunt im^
perii .Sed alut aliqui ptoptiis fe virtutibus id ptlullegii fe mcrulffe.^uls imperti no interuenmtauctq^
ntas.bleut emfefuls 3rml8.fuocBf3ngulne.ptoulncias vendlcaffe.q vela barbaris vel ab bofttbuscpl
ani nominis occupabantur.nec romanu recognofeebant imperiu. ^uqd cg ndlculofum ateg inlultum fit
et fuperlotibus licet intueri. Semper nacg malot eft vtlllta^ubUia cg ptluata. nec comlttendu cft vt po
tertas aliqua erigatur imperio (imlliS. qualis in ecemptis effet.qul nullum fuperlotcm admitterent, que
res «onarcblce bignltafiS ncruos elidit.fctfma fub Imperto facit.Ct omne bumane focletatiS conrotdia
blrlmlt.ilion tamenilpterea regum z allotum ptlncipum magnam effepotertatem inficiamiir.fcd effe eas
fub Imperio blclmus.ieotumcg cotreptlonem quando tyranni efflciutur ad ronianu ptlncipem pertinere.
* Caufas regum afferimus cefari rcmlttcndasi teneri onies pto falute comunl impei-atqtl parere, venire ad
bellum vocatos.conferre impcnfas.mlttere aurilla.ptcbere trafltum.clarglrl comeatu. nlbil^ fugere qo
cefarea maleftas iniucer3t.vt qud a fuiS fubditis obedieotiam eplgunt. Cande fuo bno pteftet imeatotl.
JTRanllato ad alemanos romano impcno.quo folldlotl firmitate fubfirteret fundatus. fiPnaturaegbl
,,^atur.fupta quatuot colunas.fcillcet quatuot buces*quatuot marcblones.quatuot lantgraulos. q'
tuoiburggraulos.quatuot comites, quatuot baroncs.quatuot llberos.quatuot milites, ciuitates qua^
tuot.villas quatuot -crurticos.vtfeques figura ortedet. ,
l^emlKmtione elcctomm imperii .
■i
l/
,1''
i
- :ii.
feptcm facrt tniperii
gioirttualea
Impemto^glodoiil
cjC^uaftttRltbcti
Xijtmasf %fS S
r:/
j
«flectommimperuinrrimtio .
' anctione k rnipatons clecttonc.fccit grcson^^^ntija.aa vndccfmu qiil obterat menrOT rome r^
-i^ntme.accmma re accepta a romattts tinurta vlttone ft>mpfit.!©ttoitc m tcrcto p fuccemoneniflo ii
ne Pifficult itc Erttoatoje creato. tdeponnfe^ECfeade $eiitc nat^^.cosnofcens iniptj imbecillitate ac tojtunc
mutabilitate, vtoiiiti^apitd germanos fumma imetj maidlas remanere poflct.Synore> pgregata Itatu-
m tulit re impatojereligeco.folis licere gemiamsCd inde electotes funt PtctOpncipe religere.®it3 fancti
emem bitc vfe e annos fupta qdnngentos Piiatam vidcm^. vt i futin? no p fangiunis fuccejuone impium
Piiccref .§ p folbs ttermanos pceres.vna cu bobcmie rege impatot religeref . Mui refar tuc-t rqmanora
rer Pictus.fi a romano pontifice cotonabif impatot atiguft^ appellcf .g>cq pfirmatonc plenrbr c;:tra re
elec.c. vcnerabtle.0nnt(E; bij electotes. vt tn figura claret.il&agutin^.Creuerefis.T colonienfis arcPtepi
£t marcbio btadcburgenfis.-^alatln^ comes.Em^ faronie. ^er bobomie. Siiftincta funt aut Inter eos
officia, vt tres ptiml fint canccllarff.^crmanle pjlm^.fecudus Mallie, ytalle terctus . £t btadeburgenits
marcbio cmerarf .Comes palatin? Oaptfer.gput: fat:ona enfls pojtltot* iRcj: bobcmie fit
tu bis additu ferat ad tollendas elcctoi? &ifcotdia8.©e 13 qulda fcnbut.gtimt aiit officiales iHi' Sagun-
tinus -Creuercnfts OlomeriSt^itllibet Impt}' fit caccllarf’ bo^-^nde palattn*’baplfcr.Ou;E pottlto? en-
fls.Sarcbio ppofttus camere.plncerna bobemus. Ifet) ftatuitt rege fcruatCB p otdlnc legem. Steg creant
Pnm cuctls per fecula fummUiSnnu In quo bec fanctlo facta eft ptlmu vel vt alff fcribut fcdm fupta millef
flmil cpianc falim'6 fuitfe Imiemmiis.
— ^ . ^rta em07imnDi JFoImm cLxxxv
«ps ^mam aut t moau ttltsmdi' regem nouu per feptem pnnctpes elcaozes romam impcrif. t eozuf
JLl coductum ac vocatione quo adefle teneanf franckfojdie m vrbe arca dfeoganu. iJft q pasenda funt
ac quo ojdrtie. auto DUlla clartmme edocet.qua carolus quartus romano^z impatot in folennt tueta iltii^
retnbcrge ffluno.d&.ccclvi ♦cdidtt.electus ceinde cefar "r romano? rer appellatus, tu ccniu impatoz t au
gultus baber .u eu romanus pomifer cofirm3t.Trioftri em imgatozes cu eltgunf an confccrattoncs cozo^
nanonec^ ronianq?! r^es appellanf .quafi pluris ertftimandu imgato? cg regu nomen. Stitero pnfrf ro
mani poit erpiiirum xarqmmu fupbum ob odiu regu.nome regiu funditus fuftukrut. Senatus confuk
to Itatuemes ne quem Kinceps regem in vrbe elTe liceret. £um impatojes g multi tot annis rc bn 'r felici
ter aduerfus boftes gelta bonojis caufa appellarenf ^Cres em gradus malo? blgnltatuj apud romanos
(tv quou pnSclpe loqHlmur)fuere rer &lct3toj4mgat0j.£r b^'s fuptema oim potcftas rer fult.Tbofl: re^
gem 'po fccudu tenuit blgnitatls locu blctatura poft blaaturl imjin terclo gradu cofeqtur.^uli^ aut cefar
cu fepl^ poft patta vlctojia.dTs Imgatot ab erercltu appellat^no imgato? aut rcgu.g Oletator] nome vfur
panitetantu odlu regis nome In vrbe prerat.£u aut euget regis nome.t vereref ppli Indignatione .moli
tus crpcdlttonej in g[bos atqg aflerfe in libziS SlbilUnls cotinerl. no nlfl a rege partbos fugari pollc.fc
rege Oiei ,pcur3uit.0o maturade mozfl fue cam pbult colurafl at tpenu armoi? erercltuucg ad tutada
aug^acB repiibllca comlfla aiiftas.^eijzqm mos Ille aboleultomlno.inec foliis er vfu. § er memozla qs
germano? abg t .llliuc recentione per plures ferme annos feruatu antlquu arbitremur . Sequamur a nris
malozlb^rellglofe Inftttuta.^ ad nos v% traducta ejue confenfus rpifldeliu appzobatilt. Scoelnceps 01^
ligetifliniis coctlfllino? biftonco? fcriptis(qb vnicu e refugiu)oblectemur. ificc curlofl qd ceteri loqntur»
M
BcmemsmucJi
«niiomuB^lu<f205. ani)o>f»utoo4*’
©annes aciniufHoinis papa.pha ronianiis e regione pojte nietivpolita
toanni ponttfict fuffecms.qiu pontificatu iniens. ad ociu cpueifite. et
i^ml btsiiti ntcinoJia geflit. ^s aut(vt ddain auctoJes ferunt) potificatus ftu
anno qiJifrto.menfc ttcni quaito iiioJlt . tocpeliturcB Ut baftUca petri. vacat tu
^^^rgtus ci” nolsquartus papa.priajjoinan^.me ll&artlno o^t^ fuit, poft
io*inne pjcdictu pontifejc fuffcctus* (mctiffitnc vitc gratecg cofu^u^
dints.tSt aii ponuricatii t in ipo magifiratu fuit in panges liberalis. Jn aiui^
cos >1 familiares tociidus.in otlliiqucntca elemesan ptuniaces tnodeltu8.'&
te ptcrca pjudentie fint. vt toto fiio potificatu nil comUTutti fit. quo mento rep''
Ijcndi subcrnatls nesUsentla poflet.^n bcu em mentem oem couertes.qd fa-
cere nontifices ornes Kberent. tufte atq; integre oia en ammf fm fentetta bii na
tura^ mojibus mftltutl gubernabat, interea fo binus cofllio tmomtionib^
DJinciDes y taltc cdpoftto federe confllu ineunt pellendi lanaccnos c ficilt^id//
^.moliri paribus animis t ««pus Inftituiit.^nde t (guiUaelmus magni Xan
^cdi noimadic bucls filius adluuanttb^ etla campano -r falernltano pnnctpi-
bus Illos c flciUa bieul rpls fpaclo enpullt.©;.: bec injtalla t apulia agerenf .
lab'=!’ante Vialia -t fere toto vtbe terra? fame ac peftc teerglus vir fanctiflimus
fccudo pontificatus fiu anno.ble.nv.monf ♦ fcpellturcB in barillca petri. vacat
tum fedks Olebus octo.
Snnomimdl.iyaly. Snno npl.1014.
£ncdtctU8 octauus pap3.pna tufculanus.pjc ©regono. ©iil Inito po
.-l^tiflcatu t m bemoitin ottoms teret) loal bcinrlcit imgatote febm innitm
'none gregott) quinti creatu cotona impert) Conat. jnde oibus in rebus beln-
ricl ceftris cefcnfione vtebaf .2»ed eo mojtuo tvfcnfote e fede pulfus per fcdl'/
tlone.allo in locu otis fuffecto pcllltur.^e? poftea inita cu inimicis fiils con-
coidla. pulfo adulterino pontiTice.in vrbem an blgmtate rediens. Ittec multo
poft vndectmo pontificatus fulanno.mcnfe vno.bie.plvf.monf'. Sepelltiircg
in baiilica petrt.£fitnt etlain qui refaant pclpue petrus Pamlanf toctot !x ifto
benedlcto.eplfcopn quenda vldlflc ble quadam in folitudliie buc benedictum
papam equo nigro Infldentem.eucB interrogafle.quld caufe boc eflet.cur 1110:
tuus equo nigro veberef . iRerpondiflc bltit.graulter tojqueoj. '£um benedl
rtum bomlne rogafle.vt pecunias quas occult3uerat(locum Indicat) paupen-
bus fuo nomine erogaret.iflam que antea bate fuaant clcmoflna? noie. nil ei
p2ofiuf1c.qin3 ep rapinis parta coftabat.feclt mandatum epifcopus.ac ftatlm
cpifcopatufcabdlGmsT: Vitam monaftlcam amplepuscft.
©annes eius nominis vigeflmus papa.prla roman^.patre gregoilo.epl
^feopus pouuenfls vt quidam volut vel v t allfs placet nullis facris an int!
elatus pontiflciu munus fufccptt.co tempe quo conradus in tvmoztul belnri-
a loaim impatoj crcatur.accepta belnde ab eo impertj cozoha.©ue poftea ro//
mani fedltlonlobus x apems p:clt)8 plurlmu vejcaucre.i0ed Conradl cefariS
aHctojitateTpotentta liberatasfult.iRomaniSquocEietittu Interminatus cft
fl blutlus queadmodu ceperant pontifice feditloinbus vepaflent. joannes au
tem cui^ vita mirifice laudatur.Bndeclmo pontificatus fui ano. ble nono mo#
rltur. vacat tum fedes blcbus octo.
Snno mundl.Oaay. £lnno ppl,toz4.
(Sncdlctus iplus nominis nonus papa vt quidam volitt benpdlctl octa-
-43111 nepos, patria mfculanus. patre albcrlco .lt?»uc romanl tanqj bomlne?
Ignatiu X nullius ptecij perofl c fede b:ijciut.5n eliifq; locum fufFlclimt Joan//
nem fablnum cplfcofmm.Silucftru terau appellantes, ©ito poft noue x-xl-
/^^bles pulfo.ixnuo benedictus rcftltmtur.^ls autem poft mcnfcmt bie.zt.aim
perneret fc iterum rubtturu eadem bifcrlmlua. 5oannl srcbidlacono fancti ^0-
unms ad pottalattna qui poftea f@regoztUs iettus appellatus eft. pontiflciu
munus Ubere celTlt. vf(vt quidam aflirmaut) vendldlt.feanc obtem merito ab
' omtbus bndlcuis Ipe accufatuseft.t lUdlclo blitlno bamnatus.Conftat cui fl
mulacm cius adniodu luouftruofum poft mojtcm cuidam sjppariulTe^ntciTO
gatficB quid Illa botreda ymago pic fc ferret.citm antea pontifcc fulflet. quia
inquit in vita fine lege x ratione vipi. 5dco volente ceo x petro cliis fbdem ot-
bus ptobiiS fedaul.ftmulacru meu plus fa-itatls ^ bitmanltatis In fe babet.
Illam cum annis tecem menfibus quatuoj. blebus noiiem per Interualia fede
petri occitpafTet. tandem mozlnir.lllec vacafle tiim fedes blcl poteft cu pontifl
catum vcndidertt,Scifma Igitur, jcllij.ecclefle coftjflone ac fcaudalo plenu fuit
luter benedictum x alios.
iLlnea fumrao? pontiflcu
^oannes btcimufnon^
Sierglus quartus
3&encdlctii8 octauus
^oaimes vigeflmus
:0cuedicnts nonus
SeJtaeta0mucJi
- ^£iWictlS nois fccudus tmpatoj atjtio &ni' nulkfimo pli'
_ I mo. vd vt alti' vol5t.aniio utcamationis tcrco fr.pia nnlle^
rmuuottone niojtiio gcrmam ekctozcs pccflb tun tue ptiiim im
tetttes bcinrica Ouce bauanc cefare adararat*!? no p fiicccfltone
^ ab dectonb'’ pdictl cefar -r augiifi^ dcctiis.itnpaurt anis, wj,
ab biftonas pferain ytaltciS beinndts p:im^ appeUaf . vi'
ilnn^ tn ei^ fcnpta babeberge in 4b^ fe fecudu fcnbit, igotbfrtd^
qaoiB Viterb leiifis eu betnneu fccildu t poft di antomus floaett
ntis epws claudu filiu bejtlone vocat. Ifeac vocationem igif in fc
qiirtibits obferiiabim*’.iCuaot tradi vtdem^ fim in ytalia adudt
tiim p annos.df •&dhilifle.df5>iilfa dn cu galliSjjliirima cu mete
fibiis bella geflit.inte pciliatiS fibt animis qtudam pzlndpiim
in rege regnt inungif a wiUtgiro magutino arcbiepo fclanos ite
tnttoo wincDS fibi tributanof fecit. ^e>ftca a bndicto octaiio im
cLxxxvi
^ineaiperato^ i
B^einncu s fccudus kuncgudis
tco.ytaliam Unqrc copnlit.CroiacB vrbe t apnlie finib^ ceditocs
ab oppidanis oblata acccptas.cu batiS obridibus roma e rcuer//
fi)8. tiut aut ppianifltm^ pnneeps t vit fanctiflmius. cum kune
ad fide tpi fnerut puerfuSotote cm fiid regi biigaro? i vtotem
coUocauit.^ta aut cafte ac fancte cu vjtojc vipit vt vtcicg iii mot^
ic miraculis claruerit. 5n vita em nil ptermifere gd ad boiiojcm
tel ptinerct. tla -t babeubergefem fundanu epatu. £i binus inu
peratot mulas pdijs botauit ac otnam dtS cecotauit. Sedes qj
epaies wiiieni i^eyni^vui a puti t> cuuu imt> tintti lo iContadus fecudus
ga .Ststntina.d&ifna.iffiierlburga. qbarbanca immanitate adiacennufda-
iio? vaftate fuerat reftauraiut. ESenteg poft multa bella in bobenua germama
ytaliacB ftrenue gcfta.@bijt ad anna falufl ppiane pnmu t vigcfimu/up mil
lefimu.magno ce le relicto apud fiios ccficcrio.^ut t poft mojte ena multis
claruit miraculis.. . ^ , c
OOnradus fecudus otlglne fueuus flue vt ceteri volunt natione trancus.
1 ep matre ce ptlmiS franco:;: regtbus d a Crola venerat ottgmcin trate
rat.ixfimcto belnrlco impatote anno faluus. tib.tt) .ab elecronb’ in
nla ccfar cellgitur.^ul in beiurtcl impatotis iiullcla otdines &ui;eiat.i.«.t uiu
in ytalia aduentu annis ferme tribus biftiillt.lber qd tps multi ytalic magna
tes t populi cdlurationc intta fefc In libatate affererejet Kclaram cciareei^
aduemflet armiS repellere pftttuerut.^d cum IntellcdlTet
In ytalla obfcu:?. venies In ytalid coptofum bupt cfcratu. ®cdtolaiiu cu ve-
nllTct armis e repulfus.tdeo agro vaftato mcdiolanusbfedlt.lllo pnm
rltci- incefum vrbe folo equaret.g bu in ble pcntbccoftes colomrf
bl eccfla cdcbtaret.p fpiim vldlt.cdradocg bltitbeatu ambiofm ge. manis ^
nai-l.^tacBconradus mons a mediOlano caftrts.roma vernes aurea a
tltrUS inter cudone angloa t rudolpbu burgiidtOnn reges e ojjiatus.indt
linquens ytallam in fclanos ptlmo.poftca In l^ugaros butrt.copje^.lcB i o? monbiis
ucros ractenfcftB reductu biftrlbutt tn blberna.ConradusJo inipatot apud trcitci 08 pto
dolpbus burgudlonu ret fuoa fcdltlonlbus vetams
gnii tlll burgudlonu pmlftt.qo ab Impatotc Ut .puliteta rcdactu.ft bui gndia
lis appcllatal.iRej: aut angloa ftlla fud belnricgcoradl imBatons
radiis ccuotoiS ca roma ventes r mare ^'l^attcuredlcs birtempantia aei m ^
uerfus tnfraneia in tralccto interioa motinir.anno regni ^ ^ ®
i«pa/
- - vr-
€ 'Emetes anno terciO belnricibotnbilis arpeetu
L^paruit-flamas buc ateu illuc b^perges. Solis
tem Sae anno dus feptlmo facta.lunaqj in fangiu
ic verfa vifa eft. etaremotus fuitmapus.
t f"cula ardens inftar turris cum magno fragote ccelo
St ©utbiis maUS confcftlm in ytalu ma«me.-r m
Mtoferme tcTras oibe valida fames cS fubfceuta. pau-
bmSSratantapeftelabgtame.vt^to^^^
mSpcrftltcs baberentur. qua ealanntatefons m lo
SS in fanguinem verfus futuram indicauit.
^eicmemsmuoi
(genealogia omi beinridtmperatong
<SttfiuuK'
mundi IfoUu cLxxxvh
6ioJJofi at(^ fancttfltftii' imgatosis betnncii 0m‘ inter ccteroe reges gennanie m fua contboiaU
11 ■ - - ■ --
^ iia kuncguSts 'pgine fancta. vfte fanctitatc ae f tutib us pteccllebat. 0b eius merita^arboie cc aua
gcncalosta.^tidcin te matonb^ kuncgudia imBamcis pofuimiis.iSm i mojte miraculis multis clarue--
rt)t.Srbo? aut fignata.in qua radice Imtolfus faycmte Pur potiif tefcripte .psenfci pater . i£t lu ramis a?
frondibus ab eo csrceudent^us.f iip -t nepotes vrcB^dbciimcus faBctumponutur^OidUictccefcribit.
£t a carolo magno oiigo vro^^s eiiis mantfeftatur.
di6mponbu8 inutcnflimt tmpcratons caroli' niagrtt'. qui' nulla fnterpofita mota i fajcones ydolatras
copias m0uit*cu quibus ad pliires aunos bella geflerat vi'ctt.t fidem jcpi fufciperc coegit* ^nde iU
luftrifliitms buii fa;ronic luitolfiis nomine regimc ptouinae fuicepit.^s roma pctnt.cotpnfi® fancti inno
ccnti'i a fummo pontifice obtinuit. Cius filius natu maiot bmno bella cu tonis gemt r i mare baltbeo pd
n] t.i@tto alter filius in bucatu Iasonie fucceflit.Ifeic babuit filiu quibctnricus builis bicebaf .Ct fdia ba
bam matre alberti comiHs babenberg^is.^e cui^ nomte ide mons babenberg Dictus eft. quem ob ne^
cem fratris fui Conradi ludoiiicus imperato? vt bmiifum eft tecollauerat* £t ludouico fine filqs mottuo
Conrad^ oaifi cdradi filius.in regno inftituif .®ottuo quocB fine berede corado.ptimates beinneu b«
nule cojonaucrut. Js bujcerat matbilde fete puerlato ws reminl* fy qua gennit ottonem magno r beink,
^enaalogm fancte kunegundis imperatricis;
CozcismtcepcYmmm
demetas mudi
n'aim t)Hcebatoane*©tto magnus gemut ottone ruffUm ^ otto fecSdaa gcnuft tcmum. Panneus fttif
bSSnrtSncHranctuJsbesilo&trtus^abmcarnflttSncDni.P^obtitfcpu^^
XSSSaami CB taU g3(6ramatc.Panncu8 romam regis p: T
Sbtc&urbeSus fcpultus.fueratcinan buo ftlq rmia vnica pzimus puisbanncusbabenberget^
f 8 Sa iEat« b^^uuo c^s auguften.ftlta aut ©cyfila q nupta ftcpbao regi buganc re^m ad ppi fi
dlStrt,iiu^a6tbcinncu8iB3W?vyojevtfoto:eOiUgen8.quanHCBcognouit«£u.plemfcnobabtw
ro faret. terrena 1» celeftia eomutans epatum in bonote Ibneti petri (ctiro geozgi) prtimit-pluracg alta
tatis opa. ?8 appjopinqiias mottumHltitiido inges ixmoBu niagno ftrgaitu an cella beremite pineti tra|
K'bcrmitaaperta8/eneftravltimncefoeictateinKrro^^
ad inojte cefariS aperamii8.fi in eo qmd regiemire.^lle adiurans Oiabolii vt rediret, d reuertens ait. Tfii
bil pfeain^.bonaein 't mala eius in (latera pofita.adii(lii8 ille l^rettiis olla aurea immenfi ponderis at
tulit. €t Ou fuperaire videbamur illa ad bona .pi'ecta.pond^ epaint.ideo iratus aure vna olle Bfregi.ap^
Dcllauit aut calice Piabolus olla qud impato: eeeie merlburgenfi in bonote biui laurenti) fien fccerat.cul
ob magnitudine bue aures inerat q adbtic ppfo quotannis oHendif . iRepertucB e iniBatotem beinricum
tuc ad t>nmmigr3(Te.!£t vna aurem caUciSfiuflerractam.tercioydHs^iili].
arolus quocK magnus opnmc ce roraana cata mcrttus.ac folcnni tvcrcto a pi^tiftcc rummo iniBa
prtuciiStus tande fenic* lutwmcu ftlifi aqmtanic rege t iiijpcnj fu^ciiojc rcUquitiucotti
cus aut cognometo pius impatot inter ceteros filios. tres filios babuit.£arolu rc^m gallie.dUera luto
iiicu regem ffacie.Cercin Sigifridu rbeni comite palattnu. 5« veote fua macbtildis tres huo^c filia
vnica genuit.Cbeodericus pjimus epatn metenfem repit. SUcr adelbcrus canonicus mcteniis. xercius
palatinus rbeni beinricus note .pnincia baioarie fibi adiupit.Ciii filia a teo Oata fuit omi pwPiute tlm
ettmonia ojnat3.fili3 bec nobilis kunegudis Oiuo bcinrico imeaton mFimonio tucta. ra eo tn omi altita
te vicR ad obitu vita celcbte pegit. ^cru infi igante Oiabolo ea ce milite fufpccta buit. ideo lup candent^
vomeres.pv. pafTibus nudis p^tbus ea incedere fccit.q afeendente ait.sjicut me o ce ab beinrto t OM
bus altis intacta noutftt.it3 me adiuua.Cui vop audita e t)iccrc.®irgo maria te vgtne UDeraott.iotam#
CB candente maflam illcfa pairrit. blande cu poft obitu mariuan monafta io a fe fundato tn bama cuomi
fanctitate ac 'ptutibus OiuiniS anis.pv. viptflet.mtgrauit ad Onm .fepulta Ktnde bambage aci latus ban
rici qua ^nnocm^ qit^ papa .p’’ crebta miracula faa^z cetui aggrcgauit.CuF feftu tcrco marctj celebte br
* ^ ^ ^^(©nttgfttpibusbetnricit-
v_i peratonS mirabile pjt^ in#
auditu. £n iu villa qdaj faponic
in madeburgdi bioccfj. vbi erat
ccciafancn magni dda faardos
miffamcclebcaret in vigilia nati
Hitatis bni. tecem r octo viri ftf
cu.pv.mulieribus i omiterio cc>
clefic vbi cclcbt3bat.cbotea8 bu
cendo alta voce cantar&.faccrc»
temcB ipm alebtate impediebat
iJ&andat illis faccrdos.vt taa^
rent aut inde recedcrftd facerdo
tis verba ccrtdentcs.ceftftere flo
luerunt, ^s amaricams impean
co inqu(t.'^laceatcco -zfao ma
gnovt ita cantantes pmaneaus
vfcg ad anu cojtfante8.£t ita fa#
ctum evt toto illo anno fine inter
miffione aliqua.cotifando canta
rft.it&irabilc bictu toto illo t^e
nec ros nec pkiuia fup illos cecif
- — — ^ ; — — dit.Sed nec lalTitut» nec fames
illos aftait.nec velhmeta nec calriamaa eos toto illo tpe attrita funt. Snno aut
retioluto botebert^ arcbieps in cui^ byocefi doc mirabile cotigit ad locn vernes
anodo quo facercos illos ligaucrat.3bfoluitat(g3u altare bicte cccie reconatia
mt.fili3 pfbiyteri cu buob^ alijs ptimio epanimata e.cetcri cotimiis trib^ noctt>
bus .ppimis botmiernt aliq poftea obierut. £etcri '^o pe tSetfila regina
na, fua mato? trcmojc pdieft.boc feriptu reliquit vber^
tus qui fuit vnus ep eis.
G^llcgifus arcbieps magutin^.^s o:tu biiilem bns
p?em 4 curru t bigas facere folebat. id i tbalamo ot
mato groffiS Iris feribi tuiTtt.£ui*’ me claue IB biliget i cu
Iftodia l^uas itroirc folus pfi!euit.£t legere fcnptura.q ta
US erat.tvilligifc fcolc vn veneri .15 appedit -r rotas f picte
vt (fatu fuc pfluptatl a^ccret.inde rotein vepillo caie mo
guntinc babetur.^s bcinricu confccrauit,
«nllegifuseps
£ut^opa repipe-tppfibugarie integram ppifidemaccepere*
JFoImm cLxxxvm
g^epbatrus bnugartc rejcMf farciltb ftUfl gyula nat** m ado//
tdccnna fua bdln p Cupan Puccm fojte t potentem glojiofiim geflit.'*
vtctwia obttnurt.poftcB re^c cclfttudinis cotona bmtmt*’3deptu6 ftut.famo
lum bellfi p gyula aimculnfiin eestt.que cepit aeca v)cote r fihjs tn bungan#
am mifit r fgione vitra ftliia bungane adtuntat. Accepta to vt:c»zc geiftla
matrona fanctiflima beinrid pdtctt (ozozis adamate alberto pzagenfi epo pzt
mus liep^n^ rqc vir eius.-r poftmodu oes regni popnlt puerfa-t r^i ic fidei'
fHbtng3rat,fiut em innocetia.beni:gnit3te.rdigione.gra, ac bofpitalitatc re^
gina mfignipilboft bec ftepban^ rer «xntdt pnee bnlgaroi? opulentiflimn» e]C
cur fpojtjs cenobiu in bonoze feti petri in auftatc. q vetus budavocaf etaruf
tecit.Cu f 0 ornes vicinas nattones lbiuga(fet.coionam emerteo tradere ve»--
lens vt biiuno obfeqmo accotemplanoni vacare poflet* Jis tn mozte puent^
Stepban^ igif eracerbat^ graiu mozbo cozrept^ 2^ande fanetttate t gfa ple^
nns.tncefimoleptimo fui rc^no incarnattoms bntce.dfe.)RC)Cvtti.tn bte afliim
pnonis mariefctd^pfoztio adingttur.Sepult^ tn baftUca albenff. qua tn bo
nozetci genttricl collrut:er3t.vbi crebii6 claret miraculis cu fua contbozaliv
iJJjf ^rteus bugaro? rcf liabant regis cp geifila vjcoze fiti^ £umplures
x3\babuit filios. Jlle p ceteris in pjimeuo adolefcentic floze fiipza comune
botm n3tiirl.&iutno munere Iblimatus. iufiteia pzudrtia.manfuetudine.mi#
rertc<»dta.largitate.bumilitate. -r patittta armatus.fuitcg ceo amabilis t bo
nnntb^ bonozabilis.Cudjt admimUratdnts 'z gubauadi regni folicitudine
comtftt.btns but; inozte pttentus jpzia.raptus ce medio, ne malicia mutaret
tntellectu.i6: adbuc cn fponfa vtroze fua-^go eiaftens.migrauit ad bnm.^ni:
poftea mter cius frequentia miracula.ranctu8 ab omtbus e]cttmajus eft.
T-p adiflaus biingaro^ rejr.ftde catholicus pietate pcipuus.coi pfcnfu ad
JUd regni gubernacula electus, qfi laus biuinit^bata ppfo inteiftaf ob
celd^cozona.regia capiti fuo min^ impofuit,Sufccpto regns fuit confola-*
tozafflictov.lblcuatoz oppzeflbi^.pius p: ozpbanoi^.t ab incolis regni pius
fidelitate polliciti funt.^rruitc6 in polonia t bobemia.ee quibus cu gaudio
ad ^zia remeauit.'^olf bec in proebia caftn biboz inter flumc kewres in ve
natone fua tnuenit locu. vbi angelico amonitu mdftcnu in bonoze '{'gtnis ma
rieCque locu warad notauit)c6lrrucre fecit, fctitate tande ac f tiittb^ plen** mi^,
grauit ad pfoztia angeloi?. anno regni fui.ia)c.fepult*’ waradim.ano bni .iSb.
jccv.teraohar.Sngufti. g.tRobertusreji:
-^>i0bett^ repffacie ea tepeftate. no min** piam. ’
A. jiqua regale vita bucebat.Hta 'z coemna t fett-*^
tate oesregcs epianos anteibat, vt btfputattOmb^
nulli fecudus baberef .que mento laudamus.Cut^
pzeterea tanta ftiit religio. vt ijttes fibi p occupatio^'
nes beUicas liceret, bozas canonicas vna cu f jcerdotibus cana et.yiiac aut pie
tate B mentu ferut. vt cu oppidu qddam eje bofttb^ obfideret.nccg bozas (lias
intermitteret.mcni3 boftiu biuinit^ cozroerat.ftatimcg imientibus fuiS qppi
du caperef. £t cu pitiflimus efls muficus ferut eu feqnaa Sanctifpos afllt nc
bis ^3 copofuifle “t alia.
^Ibert^^^sepscamoten.ympnucbot^noue bier&nfeeif-rfoleiutoeT'
ftiips yclTe.5o a bta 'pgine lacte eius recreatus e in fua infirmitate.
^do epifcopus Jjj item arcbieps colonicft. ttunbus z fancutate claruit,
j^£bb3rdus pzicius venet? pannonu eps vir vtteg bon^ attg wcnfllmua
\^btfde tpib^martyrfu ab boftib^ rpiane religtdis edflimo ptulit ato.£g
capietes increduli ad eurro ligauerut.i in mote altifltmo educentes popitem
tedenint.t: turpiter laceratum interfecerat.
G^o arcbieps madeburg^.^s in eade vrbefcolarl indoofobtufiinge#
nif.iplozas anrilia re^e ccli.qei pollicebat fapiain t ^atu. t cu toa^
cuafiflct.mctropolttan^ poftea cfficif.imemoz mic faluti voluptattidulgfe
i bona ecefie neglerit. io otb^ odiofus.^nde i valle liliOi? abbatiflam ozdts ci'
f ftercieff.ad libitu buit.t nocte vo^:Itonutt.£elfa ne ludo.qz lufifli faf] ©do.^
in celi^'8 pfeueras.Cdde frideric^ canonic^ eiufdes ecefte nocte i cbozo fancti
I maimcn' videbat turba fctoy.-tvdone pena capiti banatucc pugil tccollauit.
* d late abbatifle additct^ fuit.”? a '^gte maria coza filio accufatus.ac fic infeli
cifine pdt.b^ botifdi .pdigii mwzia .cmoz ifelid vdonis t marmoze cadico ontat ad terroze aliop eport.
£nger^d5 abbas lobi^.igt albo abbas cenobn floziaceft tu cl3ruert.fctn8 ^5 medeni? abbas edo#
' iDcnP af emotiw eps kodienP fapia ac feta clar^.efifr rogen’ eps ;bcluaeenP orni virtute pzeclarus.
E
^eictaeta^muoi.
5lucfta- etus nottife t(n;ci^ pap3.j?na roman^.pzc laurerto.ftt locu pulfi
bndicti fiirrosatua. no tiiii in potiftcatti iiiafit. lllono ci t qdnc^imo
Ple factione fitos bndictiis reflituif «Cu efgo iniiiftc occupata apiieani fedetti
Piebusvndc dnqiiasefittio tcmiit. bfidictiis non^ iti reddita ubt fcde iit vno
iiiefe.biebiifcR vno fupta vigefitiia Bttiaticns.ea ^oanrn arcbidiacoiio p:Hio
fuo vel vendidit vclpniifit kalediP ntaifs.dl gregonus fccttis appellatus, eo
ein tum pontificatus tcucneratVvt^ plualargitioney ambitioncmon fctitate
vitet^ aactrina valcret-^a tantumb bignitatts gi^adu bonis «t^ms 't teiCctl
obtineret.qiie ino:e vtina no rctinuiflent nra tpa.lfeiC cBjJtiniu fabin ^tdia
hS nd a collegio § largitoe pontifeccreatus.quo pulfo bndicrcehuo reliitui^
nir.tumultuate vrbe r nuc vnd.nunc aliu appetente. £n ppius recto carutt -r
malos plures CB bonos facerent.
Snno mundi. d255. Snnocpf.t'054. _
■tf^egojius fect^papa.fancti' loannis ad pojta latfna arcbidiacon^ . vi vt
^3 alij faibfit arcbicanonic^ponfiCatuj a bndicto(vt &i):im^)accepit. bas
ob res beinncus tercius fibi nuciata.iniq vt ccbuit aio fcrens.copias in yta#
liam bucedas ad bieni pucnire mfrcrat.in ytalia m magno ecercini venies ro
mecB turbata rem eccifticam coponcre e annifus.pnbus itacgno rome folum
g viCinaii qj ytalte ptiu ac ojdinu ^tucn® religiofis ep mote couocatis. Sp
nodus celebtata e. in q bndict^ nonus.uluefter tercius.-r gregoti^ funt bana
tiXucB taiiCB ma teterrima mcmto abdicare fe magillratu coegiflet^Synde
geru babehbergefem imm cui £lemcnti fecudo fuit appcllatio.potifice creat.
gSilbert^ tn biltotiai? (criptot affirmat <0regotiu bene bc ecclefia tei meTitum
cflc ad fedem apoftolicam labefactatam fua magnitudine bteui reftitucrit cuj
latrones quo^ifemcia pegrtni ad vrbem religionis caufa accedentes nccaba//
tur.e medio ruflulit.ideoaperniciofisboibus bomicidamt fangninis bua
ni appetentiffimu babitu idcBa cardinalib^ pdicarifolitum. iJfeotum grcgo^
riu in ea egritudine qua poftea motitur* cardinales vocatos verbis caftigat.
q) id qd iufte fcciflct liuote reptebederet. Jnquit cu monuus fuero cotp^ an
fotcs ecclefie fidite vectibus obferatas fecere madata atc® poJte cobotto gra^
ui vento aperte funt. -r copus oTm admiratione introlatus magne fanctitatis
opinione.^ tn ponficatu ledit .anis buob*'.mefib^.vti.burante fctfmate.
Olenies eius nomis fecudus babebergefis eps antea fyndegcrns voca-
tas pontlfec creatur betnico tercio cefare annuente, vel imBante.iB fyno
IO ad boc collecta.ab eoeg bcinricus auguffi impatotifcB titulis pnte fynodo
e otnat^.Cradut '^o niulti buc demente romanos ne i errotes fupt oitb*’ fifes
incideret.iureiurado adactos a potificu clectionib^,pbibuifle.niu tuffii impa
totis id facere cogerftur.fcctt id iinpatot cu videbat eo licentfe factiofum gue
-I potete cBuiS ignobile tvuenillc.vt cotriiptis fuffiagtjs tata bignitate c6
requif. ^nterirn beinrtcus capua vfcg .pfecr poft^ f atis .puincia compofue
rat.roma t inde tn germ ania e reuerfus.^^tc bu beinncus germanis attige^
rat cu demes pbtificat^ fui ano nono obqt veneno, vt aliq biait abftmi ptus.
Smafus fccudus natione bauar^ cognomfto bagnan^ potificatus poft
4$?clemaonijt.5s aSftepban’ vocatus.^ ftepbani cura clemete ferut in-^
fectu.qd ea rone altij credut.qt ilhco poft clementis mottepottficatum p vim
occupat.bamafiis aut t^ntumo tres t.xK- bies vint. Sdeo em inoleuerat bic
mos. vt iam cuiCB ambictofo liceret petri fedem inuadere. Sed obftit tc^ vin^
JXC. vt is ceterts ecemplo eflet;
D£o nonus nauonealemanns. Snno bni.i!fe.idtt.ponttficatnbacron.e
tnf(t.Trtam vacante fcde romani ptiul^ bt nout pttnapis creatione qccB
intentaref .beinricu impatotein faconia agente adierunt.pontificem ab eotv
mala cofuctudinc pettniri.£un(B ree illis fauffaccre emjies nnllu tbeittonice
gentis piatum ad fue volutatts aflcnfitm inducere poflet.ad germanos feiver
tit puicitcB peibus btimone epm tullenfem vim fimplicem . tui p vcfuncium
in pottficalt babitu roma petenu abbas cluniaceftS 'z yldebtandus ntonaeb^
faqna etrufea vrbe otiudus fotte obuiaucrut.vfi^ adeo aut bictoi? rcligibfon
fuafio valuit.vt eptfeopus periculis apoftafic cuitare cupies. papalia cepofu
erit otnamenta.btdttcerut illu romd peregrini babtm incedete,Cande bte fc"
jcti menfis ab ineboata vacationevlttma.in leonem nonu romanu ponnficem
canonice cft aiTump tus. f uit autem vir pietate innocentia benignitate gratia
bbfpitalitatc adeo infigmS. vt cius ix>m^ peregrinis t pauperibus femp pa^
tucrit.£t lepjoft ante fotes inuentum in lecto fuo collocari ptccepit+^s mane
qucfitus nufcBreperms jcpm pauperis loco recubitus creditum fuit, ilbotitur
4utdn fui pontificatus anno quinto menfea.bic.dt
linea fummop pontificu
Silucftaterdus
d!>
©regotiusfeytus
£lefnens fecundus
^amafus fecudus
leo quintus
Xtnca imperatojuin
Ifeeimiaisteicius
demetas mundi l^oliu cLxxxix
B£im'cu8ciijsnomi8t(Tctu8*Conradi'p?cdittiftliii8/m
gcnci .c^iie ekctozes fucccflbje tEderat.anno &nt.d&. jUimpaiut annis
occem t fcpte.^s gemtoji fiio no OifTimihS in f»tutit>u8»imnio pcclfio? pbi^
betiii-*4cccpta vyojc pjc vutcntc filia rcgiS anglo:fi pulccmnia. q «x adulterio
ralle accinata.ea puer que ex anglia adduxerat p ixlatonem gigantee inoliS fc
‘^PP^“!£'"^‘^‘^‘’'^^^'^^®‘“*i’‘^fr^t^3Unlio)ccfcndtt.fuccifapopltte.victoii4pci-
titti8. 0iro inde repudiu pfcnrit.t tn babttu reltgiofooitafiniuit.^ndc nobt--
Ummi buas pictauiefiS (Duilbelini fojore agnete buxit vxoie.iSt apud ingcl
betm regiOniojc nuptias cclcbjans oes billnones numos t lOculatores tuO
fit expellu^tcg ola q illis moje pnnctpuj in veftibus equts t pecunia banda
erat pauperibus bcdtt,f uit aut natura admodti iocudus.bominib^ affabilis
cnnibus bumilis.boftibus terribtlis.paupibus pius t largus, bcinricus au
tem pjimo electionis fue anno in oldericu rege bobemo;! boliiles alos j5 fe fe
rente biicens.ideo re infecta in germania fc rccepit.qi pares bobcmoi? germa
noni^ copias.pares quoeg plioi? euetus babere oidit.S5 eo 4 Acutus e an^
no.cit niaiote paraciozecB exercitu eude aggreflus oldencu regem plio fupcrauit.O captoCB-x e federa li
berato egit.vt bobemi quotannis romano pnnapi tributa foluere teneretur, ©ilfidebat eo tpebugari. >r
magnis comilfis pjclijs.pars petro regi fuo minoj numero.g bignitate mclio? faucbat. maioz alta aduer
fabatur.£ut^ fine bc babucrut cotentiones.ot pulfo per arma petro z alboino qdam in regem alfumpto
biflidiacB nibilomin^ z certamina inter pnneipes z populos cotinuaret. Confugerat vere ad cefarem pc^
trus. Ct fue vngaroa faluti opem fupplex otauerat. iguare ingreflus vngaria cu exercitu bcinricus.alboj
no fugato.pctrocg rcftituto.rcgni illius contentiones motufeg fedauit.iRome interim inaudita alias J po
tificatu bilfidia incboauerat.Cn magno igif comitani ad coponedam pace roma venit, vbi fynodo cogre
gata bndictu.p.filueftru.j.T gregojiu»d.potifu:atu fe abdicare coegit.-x fyndeg^ epm bambergenP. qut
clemens fecudus bictus e creauit pontifice. vt jamilfum e.a q etia cojona impertj aaepit. quo facto roma-'
nos in verba fua iurarc c6pultt*vt ce cetero pontificu elccti0nt.fe nequa^ interfitturos nifi te mandato im
peratonS id facere cogerent.inde capua .pfictfces multos milites fecu aduexit.qui farraccnis regioni infe
ftis refifta ent.atCB inde in germania regreifus.conftantienfi fynodo affuit, vbi omibus veniam roganrt^
bus indulfit.ac pace in fucuia ac alijs .puincijs regia cenfura confirmauit. Cande languoie ceficies cbqt»
ftUuptius regcmconftituens.SepultusSpyre.
O^ncentius gallus z martinus eff gottefrido viterbienfi billcniaufcriptojes.te buf* bcinrici ostu nu'
raculofo.biuinacg .pmottone biftojia admiratione bigna copofuere.Conradus em impatoz fccun^
dus nulli violatoji pacis parcens.^n bac occafione motus. Jleupoldus comesviolatoj pacis verens ab
impatote occidi.in filua remotiflima fngit.ibi cu vxoje fiia in tugurio paruo latttabat.Contigit imp^'>:e
a venatione fua fomuto cafu illuc biuertiflc. ac ibi pnoctafle qua nocte vxoj comitis mafculu? pegit, ^uo
fttp arboje pofuerut.regi co: lepons .p co: de pueri adducfit.©ux pteriens eu rcpiens ali iuffit. z in filiuj
adoptauit.longo poft impatoi in como bucis cernes buc adolefcente babes euj fufpectu.ne is fit quent
occidi iufferat. jln equeftre alTumit.pcipiens vt Ifas regine ceferat in dbus pcipiebat reginc vt vifis littc^
ris illico eu occidi faciat^^s rem ignotans in como facerdotis 4efcen8 4 coimienti Iras fubnpuit.ac apc7
ruit bijs boirendis vifisialia fcrtpta appofuit. Cu videns buc o regina cofeftim ei filia nram bare velis,
vti biligis vitam tuam.i^uicum bi^s abiens ei filia regis tradita fuit*0ic rota foitune rem variallc bict
tur. jlle autem locus nemox: vbi creatus fuit in filua mgra.birfauia vocitaf . vbi nobile cenobiu moaebo
rum extructum fuit. Cum beevera efle ponutur mirabilis .pfecto beus in omibus operibus mts.
^.6nea trabes mire magnitudinis in celo vifa e inter auftrale^-r otte^
j£talem plaga ctines fuper folem ad occafiim verges fug tena cecidit
Bifinricus bic nobilis imgato: . £u in bie petbecoftes in germania
apud magutia id felium folennitei" perageret x paulo ante niiflam
loca iuxta impatoaum folium pararentur biabolo incitante inter faitui^
los arcbieptlcopi magunttni z abbatis fuldenfis cenobfl ojta btifenfiO'
quis Cominus eoiu iuxta imperatotem ^ius federe beberet .Cum iJic ■
abbas tate potentie fuit, vt multa milia armato? imperatoti mitKre po
. terit .babctt8’pjiuilegiU5 vt ad cxxtcram imperatoJtS fedeat. poli varia
i verba ventum efl ad pugnam.atcB furote tbeutonico omnia comifeente
ecclefie pauimentum fanguine repletur.® erum epifeopis z alus couo^
Iantibu8*vitita8 Inter cos rcfo2iTiata*tcittpluiii purgatutn^niifla cu itjul
^ - Ita ceuotione celcbtata. 0ed cum ad illum verfum fequentie ventum ell
3unc biem glotiofum fecilli.voxab aere lapfa ell bicens.bunc biem bellicofum ego feci. quo audito rige^
tibus omnibus oie timotc*imperatoz biligentcr intendens leticiam biaboli.Cu tnquit omnis malicie in
uentoj biem luctuofum fecilti.nos per cei gratiam qut illuni gratiofum fecit.paupertbus z indigentibus
grattofum redemu8.Cdpleta cu fumma tKuottonc mtlfa. vocatis egenis z paupertbus omnia piect la ci
baria eiS biflribuit.fui8 manibus illis feruies.
ffiSUftCl3 qtJC(j£) ausuriatrijcait angUa fuit qim mojtua
C
bojribiUter ejLttajenU.bu clcnci pfallcreiit
£t impon&eo fug equ» terribile p aera raplut. tlamojes
quocR terribile8(vt teruOp qtuoj ferme tnlllarla audiebat
.^£mpo?ib^ quoeg beliirtcl tercif fUiBatons ecdVa glo.?
^ J|( ^ . f . i* t iT .1*
^v^lriofe refuiTectlonls In bleriifalein. q ab arabibits a--
ftritcta fuerat, a fidelibus reedlflcata fitlt.'0>oftcB ei eglpti#
oju potenba contia perfaa inualefcerc cepit.an tburcotum
aduentu ab eglpto In antblocbia regiones vniuerfas occu
partit, ^rbs quocp fancta c« adiacente regioe in eoi? Jxue-'
nit poteflatem.JInde pfectus callpba omi impietate plen^
Ceo t bominib^ odlbtlls.lnter cetera nepbanda eccriam to
nnincer^urrectiOni8(qiieper venerabilem vimj matlmS
eliifde loci epm pclplcnte conftantlno magno augulto edW
ficata fiicrat.poftea per modeftum tcmpeberaclq Im^aw^
ins inftatirata)funditu8 tviicl mandanit.SiifHtae auteano
i'i ab incarnatione iximlni.llfe.tvin. quo temge a pjefult vtf
Iflncenis beieftiis nomine elufdan tyranni aunaiUisimrta
eius frater. 5nde coditiO fldeltu et colote meftiirimo -t plu
ribiis augurns in peius fe 'pttt. £tcnipto rebus bumanls
! pfalpto tyranno, filius eius baberinttlus et petitione co^
' rtaDtlnopolifanlagerec^lf.reedtfic^dlpoteftatefldelib*
Capanus aUrcnoiu^ concefTlt.Cum aurem vires tplanotit mblerolollma .p ©uldo muflcus
irnlsuratlonenonfiilTtcienteseilet babltapaitlone ad
impcratojem conUantinopolitanunu ^s ce^ptlo/tfco
fumptU8neceflart08mtmllrarlpceplt.£d(BVt niic eft
eccflam (ancte refurrealonis anno ab Incarnattonc Oni+
life.tlviij.mlro ardote reedlflcariit.
OSmpanus celeberrimus cocto:. 'r matim^aftro^
nomus, feac tempeftate in pjcclo etTts.nonnwlla
; acciiratifTlmc fcitblt.at^ eirojem allquatuluj.in ptolo'/
mei magni aftronoml.calculatione adluuenlt. videlicet J
Siuo ad lune "t ftella^ tnotu.ac etiam In nonnullis alijs^l
?unc tamepjeclaru vlru etaifatum baba.cu boceino |
fiuenertt.ob ingent) ccfcctum.ve!?ob penuria temgiS»*
matime quo ad motum octaue fpere ad que longu tep^
reqiuntur.elus tbeotlca ac computus laude blgna funt
6^tdo quidam celeberrimi nominis muficus-pa"
tria etrufeus et cluttate arretlo natus. £t ipfeper
boc tempus plurlmn clarult.t canendi modus in facrls
videlicet per fleturas r biglto? notas blnumerado me
liulttilum reddidlt.ac regulas tradidit.
D^go clunlacenfls abbas bonio faneC pter coctrl^
nam) genere.pletatc rellgione.clementla atCB infi^
gnis.pcr boc tempus in odllouiS abbatis loco fiibftltti
tus nonnulla pcrfa ipfit cirdltlone -r laude blgna.
DSnfrancus natione paplenfiS.cocto: qutde etlml
us .-r anfbelmlegregt} ix»cto:tS^cepto:.Ili»i)T!xm
tpibus In gallijs inflgnnTlm^ ftilt.q cii apud paririus le
gendo.fcnbcdo.blfputado clanflim^ baberct.tact^bl- Pemianuscotrflctus
luno fpii itu fcofabrenuclault. t ad ^:la remeault. vbl
tebus futSpaupibus erogans matima cum bnllltateq
advltlt follccotancB verus tpifu^mllltaint.qpoffea
ct abbate cadom.fact^arcblepscatuarlen.pleracB bo^
na in ecerqs anglle fecit. Ifeic p ceteris libi? tnflgne noic
Scintillare ? berengarij eirojcs copofuit.^ alta pclara
edidit.
ll^eobaldus etia nobtllsfracus vlrrellglofus blfde qj tpibus apud vlcetl-
l^^nos 't coctrlna r vite fetitate multo i pcio fult.ac quedam compofult.
1=^ £rm3n^ pterea petus -r Ipe reltgiofus pzla aleman^ ingent) prtantnrimi vir|
JLP bacetta tepeltatc cn i blulniS etercitatifrimf eiTet.multo8 qdera -r egregios' ,n j., .
copofiut bymiws.atcBm 'pglniS maile noniillas celebiefc® cdpoflilt. inter qs SaSciV^P?6"
cipua babef.SedcvqdratnracircHUtnrtatcpctetaccMtectfcriprit.acqucdamaUa. ^
fl!
((fldii
(jDir.l
(itibC'
tftif
* i
tcm^c
, ^eirmcmsmucji , cxc
m h 1 ifcivirri iMtirHf 1 P3ll^nti'0 £u!indri ftUj.iit qd^m fcpukro fepertu e.ad c«i^ caput lu--
fat.filiu8 cuandn pallas qucj lancea tumu nutitt^
vcrfus tuc no ediws arbitratnr.qnauis carmentis Ifas lattnas inueniirc bi
W ‘«"«q.babcbat id cadaner in medio pectozis vulnus, £ui^ biat^ quatubi
r aut ardens inuenta nullius li^risafpersmc aut flatus violenne
[ .w -hP« feciAo facto mo>.vt aef IBinna
n.warii f
.pctdtnttbus miiadijs tn^m.roem monaliu cojruptioneagnoutt.foluta cute neruifq; fluentibus,
ipei tnganus •t:2 *trengarius boctoj natione tnronenfl andegaucnfl arcbidiacon^ p bee tc>
kJ pota cu5 btii fancHtete t boetnna infignis -r clarus fuiflct.ob boctiine fu^
aniplitudtne pafno cofufiis in eucbartilic facfo turpiter errauit.et ninltca aios
ipo I uo errote infecit, Sed blulna poftea llluftratns gratia errote iliu publico co
cilio Vercellis babito eniedaiiit,vc In cecretls bi tv cofe,&l.z.c. ego berengari^
itmeudaclonecB facta.ftatltn fopblftlce blfclpllne ftudlo onilflb.pzimo oia pait
pcribus erogault.factufc^ pdiipriniiis labote manuiis fuais quoad vtot viUer^
vniUerfum vite fiie tempus fanctiflinie contrlult,
©nclliu qj vercellenfe feqntlbus annis In vercellai? y talk vrbe leonis p5
lun berengariu t eius en otem celebtaf In fi qulde conci'
Uo Ide beregaitus andegauejtfis arcbldlacon^ ciilufda cccflaftlcl errotls auctoJ
lo^nat fnit,i£tpoftmodu(vt&lctu e)tlluflratus optime viplt.
jrca idem tepus anno &ni,£|^.i:l.clarint. b.lobes fundato: t iflituto: o://
1 ^ r, ^ vallis vmbtoie.fb regula militantis bti bndlctucu dbtifdapftltuto
nlbus eop fupaddltis.itt in babitu grifeo,que religio «aiiis wmhjof,'
multa monafterla In tufcla -t longobardla fiiperloti^a vmbtofe,
bet.l^ic itacg glo:iofus fanctus tv ciUitate flo:ette'o:i-
undus p:e giialberto milite floeetlno natus, bac ck cau
fa. vt eje eliis babetur byftotla ad religione fe conuilit,
£5 Inimlclclas aduerfus fmitlmos gereret q fratre liiul
obtracauer3t.i©ie quada eje agro flotenua rediens ar-K
matoumuUoizmanuftlpatus. opo:tuuelneuq fratre
interfecerat no .pcul a monafterlo oiul miniati in mota \
ms Incidit. ^ul cti fe circuuentBvi'derct,nec falutl fpes
libi ^oneref.Sd bulus loannls gualbertl pedesbu^
militer .pcldlt.fuplet; p Ibm )cpum cruclfipucancellatts^®'*
manibus ad pemis.petens fibl venias barl.t fraterneB
cedis culpam ignofcl. qbus pcibus comotus loannes p
orne Illud qb fufeeperat odiu.0: fratris nece ftatlm ifre^ m
glt.T culpa oem codonamt.St eu vttfa jjgicfTus eccleP
Uam blul mlnatloccurrente intrauit,t an crucifipl cfTi- p
gle coftenfTet.-r oiue crlme remlflflet. ^Ulco cuctls cer/zKl
nentibus crucifljrl ymago motu capitts illud coptobaffer i
fe vifa e,q> ob eius reuerentia capitali inimico pepclfls keI
SdbuccrujelUa.p ludlcib tanti miraculi ineccila minlfe=i
atls ^e flotentla in monte cus veneratione vfcg tn boc F
tps otmonftraf . vbl ollm fuit monafleriu nlgroif mo-
nacbop.nucaut3lboptdemontiS olluau. CaliSlglf
miraculi monlmento vtr fanct^ pmotMlatlm fe religio [
nl cotullt.t vt beremita In ea appcnnlnl ptem q vallis [
vmb:ofa b: feceflit, vbi 'i vite fanctltate cel funiml In fe L
S»5s3nnes gualber^ gram malote et:ptus e.atc® ita p:lmus monaebus «xuotlfTim^ lUtUs facrl o:diS
tus monaebus vallis vmbtofe lUls In locis templu pofiiit. a quo poftea multa alia loca nome
otlgiUe bujrcre.Ul^cc qde religio poftea viWs fctltate t feia clarlfliUnS flozuit.^o#
annes aut fact^ rellgloius leiuntjs t abftlnetla efce t potus ac vigiUjs carnes
mare cepit,-? ocium vitare.-? otationlbus -? pijs operibus infiftebat. otlnde t ml
raculls fuit coplofus.languldos fanitatt reftltuit,Candem beatus pater fenlo co
bonatus omnes ad obferuantld regule -? vnitatem.-? Otlectlone fraterna fumpti
ceubte facramerts fpilm celo reddidit,^lnno tncarnatontS,d&. tolii'. quarto yd^
luit) celeftla petens miraculis plunmls clarus, quaob caufam paulo poft gregO
riUS bulus nominis fepumus ponnfe? eum in numero fanctotu retulit,©cpub
tus autem fuit poft obitum tercla ble i ecclefla monafterij' Jx paflgnano. poft cur
tranfitum tvus omnipotens multa per eum miracula fecit.
inftfinig vrb8 fucuie.ad vltcriojciii banubq npam fitaTqui' fluuitie a' bilaro t bbuo flunitni'/
II coloco eroBcratiir.mdccR iiamgabiUs redditui'. vt Sucuia.baioana.auftria.-r panowa. ob
nauicria oanubu non pania fentiant comoda.Cum «o bec inclita vrbs in fundatione imperij inter villas
ciuatiio: ponatur.ne ab oneris fine oinatu ac muro efle cenfeawr. Cum galli ingentes ciuitates velutipa
rtfius -r tburoncni viUas nolninabant.5p4 to vlma tu muris foflatiS ac menns atc» pnblws ac paiuati»
edibus potnata onftat.Ct nobilibus familns a tpibus carolimagm impatotis aucta fitndeo in eius lan
dem ac cefcnptionem vrbis metra heroico ccducta carmin e edita funt.
(Hlma Pteus fncuieiqua pjimo ab otigine bucat
^jincipiumJnulhS fat certum annabilis c^tat
St sj? t antiquat ptefignis fittptobat ipfum
inornent quod lacto tefumptum cft fonte.qi apta
^llmctiS plena pofita cft vligine terra
Ulanqj vbi cefoditur cirai vraemtglttea craliis
Srboabiis tellus abiUS repaittin-r inde
aSarbane fpjctat nomen capitvlma lannum;
^Tirbs libertina eft.romani fubdita biuo
^Imperio regiStvilliS eje quatuot vnat
illon quia viUa fiet.fed quondam foite reuicta et
® belli vaftata.itcrum conftructa carebat
Cemponbus certis munS.ftrmiflima tam nunc
^pfiStcontiguo bos a parte Oaniibius alueo
qbjefluittbic faptdo replenis pifcetbjcut illum
■Jber mediam labens vrbem curfu blauus intrat
-^jcterea cincta cft foflatiS ipa ptofiindis
^rribus ejicclfis.&omibufcB impleta Cccoita
i
^e^:t*4etaemi>ndi
SWmt t plim' popitlo«^ multa per ftjbcin
j^pida:quc r^Jtt fpacio perlaetus crtat
Tbulcras tuter babet ftructuras gra^ labote t
arte ateg ccpeuftsopus cccleftiini gemmet
Saeram biumeteut vt>: equabilfs otbe ^
CXCI
S^urbe multa tUtbrfefttUo mtlta fisie
tConueitiUnfcbie magna bet uencraltc» crcbtd eft.
tQtiofoleots eytir^s msnnbiis ignes
Spargit: vt)c tcmplumparocbos eonuuet vnum
®lma fenateuesptudentes bbunettilli
'^tiblicafagacibifponnt eomoda feeptro^
® n<Je bteui ereuittloeuples eje paupere ferua
5^act3 bera:® multas ia cpulcntas cenftbus vrbes
'jberpeniisntperaKeomitatusmsfereeumomni
^pendia fuo retinet ptompto ere eoemptos
^nam interplurestnon partto benic^fructu
tibereem amtatipanno Uno lanacB parato
^efeanieabune aliqui voeitantiraaatafrequcntat
inegoctd varia eftiboim bintparsmaiania fefc»
Ifeie nutnKpercuntmulH bitantur in ipfo
Sunt alie laudes vlme quas ptomere eunetas
Hbcnno materie ptobibet bteuiata valete
T£5VOff'' fAOMOILoAov ■> lacjroypof/n/vvoc To(?#
.■6e?:taeta6mwndi
i ^05 fccndHS pispa b^bbardus arttiCa wcat*’.ccclc cyftctcn (q oU'm mc%-
C li^iccbaf )cp8 1» cijdinc Oecmiuflcprtm^.nationeialema»^ ej: bauaria po^
tjficalcni Otqnitate poft leone adcptus.magts bcinrici gra,CBqua ahd fmbat U/
* bcns fuffi aCTS.^ei-cbaf em clerus ppntfcB romai»^ beinrKi potenna. victojcj
icif ODonu'£ legato ^Idcbtando ad beinricii ob ea rem miflb^-d ota er fentcima
roraant clcnVmpatonfiB pfccit.at victo? tn fedc oim pfenfu cqfirmatus.magna
fynodu abini«eimpato:c flotetie burt Jn q qmde multos cpos.tit fymonic.tu
fojmcationis caufa epatu puaiut.clerucB admonuit dd^najame ad fe gttncrct..p
pofita pena bis d leges canonicas trafgrcder^ . S-ut 4 fcnbat victote ad beinri
cu pfean^inagnificertfliutecB ab eo b3bitu.3lii 'J’0 yldcbjandu eo .pfccm putant
3s em beinncdimpatoze.ne aliq a fepeterct iniufta amulccrccupiesyldcbjau/
dum IBdiacone ad illu tmnt.d oppostituc cu5 accidit vt impato? gratu quo obt?i
mojbo impUCit*’ beinriCH ftliii roraanoi? rege ac cefare biterit^^icto? aiit ponti//
fer pontifitatits fm anno fecudo.mefc tcrcio. bie quartodccimo niotif . vacat ttl
fedcsbies.ti.
r^ar-renbaniis nou^ papa fndcitcus antea vocatus, nattone lotbaringus cafi/
^^rincnfiS abbas.vtaoji ccfuncto in ftcpbanu notm pontifice canonice e cre
atus.pontificatu adeptus ftatim curauit.vt mcdiolancnlis cccia q a romana Mi//
ceims fere annis inlolenniter fc fubtrarerat.^nter alias eajmaiotem ftipiojcmq;
recognouit.Js pontifcfoem fere ytallaj ateg burgtindiam labe fymontaca isq-
nata intclligeus.yldcbjandu arcbidiacone ipiS purgandis refotmadifcs; pjouin
efis legatum imfit.^iu eo munerefiCufr ceteris billgcnteratCBfelicitervfus.cu
aut pciliti flojetie ptiocarc cepiflct ad octanu menfem .octauilcB giter piem ccfun
ctus crt.flo;entic quoq5 in catbedrah ecclcfia bonoztfice fepelitur.
ifncdictus Pccimus natione campan^. qui p?im^ nucius Picebaf. Puj vic
A^^etequie pontifialicpbano in fiojcima cclebtate cr3t.cil romant potcntio '
res oppida -t caftella iti vrotS terra poflidftcs capitaneos tue appellabat, poiiti /
fice et factione fua creare prtituerunt.pniu^tri oim grcgojius Pe tufculano et ge
te patricia roman^mintiu vclitrenfem epm inuitisac rcclamatibuscardinalibus
-t clericis qui rome tuiK erant. inVomanu pontifice acclamari ac baben obtinuit.
que benedictu voluit appellan.'lber id ^o repis agnes tcrctj' bclnitci Impatotls
relicta fili) regis adolclcetis regin cura admtniftrartoncmcB gerebat.tl&tntio Igi
tur velitrcnfe in romanu pontificatu Intrufo. yldebzandus arcbidlacon^ cardina
Ics 7 epifcopl alficg ccdefialtici cum canonica electionem rome nequirent faeere.
fenas acceflerut. vbl plunmo^: pfenfu yldebiando initante. tSerardus vir tanto
magiftiatu Pignus electo benedicto pontifet creatur, j&enedictus itaqj mefe ko
no.Pie.j;t.pontifiC3tu ntiectus.velitras etulatum abiit.
^colans fcctindus pvip3 natione ^Uob^ogus fjerbardus 3fitc3 vocatus epi
A «Icopusfloieimnus.ob virtutem tammlpzeftantlam.abrogato benedicto
baud legitime acato.pontifcjc matimus fcuiS cccemltur. Jfcg ptudentiffimus
pontifet eo m concilio fojma pontificum romauoE a cardinalibus eligendon Iu
ftitiut ^ Ptftluctlonc vigefima tcrcla luris poimfia) occrcta nue laabcnt.Secim
dum quqinftititeloiian factam potifia . patribufcB placuit generale concillu apd
fumiicomiocari.^btCB anuocomliil dbillcflmo qulnquageflmonono. Cdcilic
babito vbl cplfcopl 7 ptoccres Interfuere benedtetuy abdicare oaegit. inde romC
pioflclfccns.Secoco apud latcranu concilio babito legem tulit vt in «xcrctis h i
benir. ^n eodem concilio quidam raiocatum ab errore fuo berengarlii feriit oin
arbitrabatur lu lacramento aicbaiiftie non effe verum clarifti cojpus mfl vt in Vi!
gno 7 figura miftcrioue.etimt qiu fa ibaot belnrlcum quartum a tficolao fecuu
co cojoiiam imperij acccplirc. llllcolaus autem vir omni vita piobatus terco od
tificatus fili anno.meufc. vl.Pie. vi.T. w:.montur.^acat nmi fedes Ples td ^
^ tcr^idcr fecudus anflx-lmus antea vocatus.pama mediolaneftS coifioi
SJt pus lucenfiS.moituo mcolao ob buamtatem benignitatem 7 Poctrina ahi
fens etiam pontifej: creatur. 5fq; luca accerfitiss In pontificali babltu roma ve-
nit. atueroafalplnlcpifcopl arbitrati ob Pigiiitatem ptomnetepar effe vt e fu.-»
numero aliquis cllgcrcf. liberto parmctiftviro:potentiflimo admodu anmten
te ab beinnco tmpatoic obtinuere. reclamate agnete vt alter pcmtifcr diaavhtr
iReucHi tglt m lotigobardia pfeudo eptcocillabillo fuon eo W cawlii narmm
fem i antipapaclcgerut.Culclfalpiniomcs obtgaBcrc.ptermatbildlm optimai
fcmtna.eiipciueme!itc trinde catxilo In pjatiS ncronlams fub radicibus ai rei
niotl grauc pllu pmimf .iRcpulfiis ab vrbe.quc ancinsront prefecti fili^nofte!
cgi-c i arce adrlain pdiii:it.£ognito moK beinrlc^ igato? alejeadro rdlitut’’
nies ad vrbe ponficat^ fw ano.yi mefe.vl.mozifj baftiscais laccrancfi fcpeltf
2.inea fummoi? ponnfeu
'fictor fecudus
Stepbanus nonus
2&encdlctu8 Pccimus
inicolausfccndus
Sletraiidcrfecudusl
mundi
cxcn
ilineatmpcratojum"
Ifecinrtcus qrtirs
B£tnnait. qiwmi8bci'Kria'tmy^di'ctifili^.anno&nud&Jvij.p3trcoj^
mncto l!C5 adolefceijs ab dcctozibijs ccfar appellat^, imgaiiit 3018.48.
vd vt al^ brtt dnqiiagrtit3,il^jtiio nancg prc (b cuftodia mris fue agnetia i-
pci^mcis ruit.q aliquato tpc pzudcntcnniBiu rwt.cuy pace gubernans, ^s
poftinodu patio fuou ttcepnjs.fpjetis tnfe cofiltjs ab eo alicnams.q Oifcef^
fio ttiannie difcojdie feinlariii fmt.^mBatnlc ante rcligiOfa mulier cum nollet
nucttbiis turbattonu tnuolui,\>itd religiofam elegit. 7 ad monaftcriu fructuaf
rienfc fe ptulit. 5nde teuotonis ca.et ab 0ttonie coloniefis arcbfcpi tyrant-
de pulfa.co tulit fe roma.ibi vita eelibe bupifle onditiir.iltd locou fanctoijt Oul
ccdmc c.ipta fanet] opibus -r elcmofinia vacans.fancto fine dcint. £iii^co:pf
in eccia.b.petri luetaaltare beate petronelle fepnltu e.iltec multo polt tpe £q
radus CIUS filius fecudo genitus que pz adbuc vluens ytalte pfecerat. motif
t flotene bonoelfice fepelltur.lfeicinncus aut rcevictojlofus rome coronatus ,
p apiilta biicto epcrcltu in prlam cu bonote reuerfus.f ult longo tpe pjinccps
admoOuj glojiofus -r fottunatus.otc facundus, ingenio aaitus. elernofinisl
largus.in re militari fominatifTtm^.quauis in fine impi) ob recopcnfatione ati ocitatu t pfecutioiiu. mirf
Ms.ne Oii a ptinciptbiis ve? a ,ppnO filio ptiilit calamltates.adolefcentlc vfus Ubertat^ faeonia incolere
plt. iKcllcta igit laponla. altas n^tones imperij gubernare pjopofuit. 5nde cu fitmmo? ponn ficu aucto
ntJte potaiacB tnmlnuerc ftanHflet.£t p alejcandru fecudu fcifmata ftifatalTet Cadolii parmenfem eprnn
agnere ei^veoie reclamate pontifice creans, inde cedes eeojte.iDu bec In ytalla flerent.lll>elnrtcu8 rep bel
lo iaeontij impltcitus.igt 11 illos Inflgni ptello fupault.tamelblgere ncqutuit.'inec tii eivtctotla celfit In?
cruenta .qi cefa fuo? mllitti dnqj mtlta amtfit.£3 ?o ep victoila tanm intumuit, vt nepbarla quee^ tn pon
.qualmpulfuscagrcgonusboseposcdminiSp: .
co ante gubernatione titulum -r blgnltate regni interdipit oibus pilnclplbus t ppfis auctontate apfica
abfolutis. ^nde piati pnnclpes r ppFl pars regni tbeotumco? maelmalaniims ab bclnrico altcnarl cepe
runt.pjlmi® faeoneseparfcrutin bcUum.Cognita itacg gregoin cenfura bcinrtcus p litteras fupplee ve^
mam piecaf .fius ptecibusgmotus pontlfcecanuflum agri reglenfis oppldu ad matbildtm coceflit.‘5l
liic bcinrlcus cu omtbus copus ^perc ^ras.Kpofito impiallotnamfto.cencgati^ ptiliio otclgrcfrum
cqnimltcr tolleras. loco p nocte no moiilt. t glacie ferut coculcataqs Oiu itiuc p afprlmu byemis fydus fo^
liim.tn quo rerftetlt vel i3Ctut.obrtgutflc.Cut temu pontifei: matbildiS comttlflc adelat fabatidtenfiS co^
mlttS Interuentu tntioductu.rege In flnu mfiS ecete receplt.pace lureluraro firmata.impatot paptam ver
fus Iter arripuit, vbt paulopoft pacis federa abrttpens.rebus noutS ftudere cepit. Cfquojuda epo? fedlf
tiOnibus pcltatus.gregonii pontificem tenuo ceponere ftuduit. Ct babrto couenm gibei tn raueiinate ar
cblepm pontifice crcat.eucB clemente appellat.t fecu roma bofttll animo adduflt.vbt .ppbanata bafdica
petrt gregonu In adrtant mole obfedaw.d 3d gulfcardu appulle Ouce mlftt.-t cum magno impetu romaj
venit.pauefactus beinrtc^ in germania cu demete abijt.augufta vrbe obfedit.anno ceinde mtllcfimo no '
nagcftmonono aqulfgran .frliti lunioie bdnncu qntu regem fecit, d anno ceinde fepto tn ptem ita cecande
fcens maeimis ptdqs ac pjobjis!afFccit.apud leodtu vrbe cu5 plio fupautt. qua inturia t Oano cdfracttis
cu meroie vttd egit lugubze.ac ccmu5 cuj tedecote aiam epalauit.an bunc impatoiCnullum ipatoiea pd?
tifice fummo cpcdicatd ferut.5n leodto iglf pmo fcBUlt** inde ad fpyrefem vrbe celatus dni® annis mbu
matus manljl.cema bonojlftce fepulture traditus.
-g^tldolpbus faeontebup. cum belnncus rebus noiiis ftudere ceftttit. pac]
A. f em fetera abrupens.eo alemanos pnnclpes In dignitate rei motos ppu^
lit.apud fozcbeym i rege dcnaf.a dbus teductus maguntta m medio ^rageft
me a Sigcfrido mdropolitano t rege inungif .poftbablto beinrlco palmo pc'
cijt belnrlcus a pontifice vt rudolpbii cpecratlonlbus ab occupatione regni de?
pelleret. 5d '&o cu impetrare neqiiiutflctfnmptls armis magna clade -r incerta
vlctojta vtincB dimicatH e.dbim tu qdem ab vtroeg legati ad pontifice rogatit
vt in partes fiias Kcllnarct.^mbus nll aliud ipe rcfpondlt.q; vt ab anniS di
(cederent, fcd^nfcgea perfercrenf’ iiiira. itlt ite? palmo grauloae plioojncurre?
runt. £t poftea aiiditis nueqs parere dicto pontificis fpopondernt. 0ubleciiti
iRndolpbnsrep
cardinalis, aqiiilclenfis prlarcba. t paduanus ^ifcopus. quibus rndit beln '
nciis nlfl riitolpbus pontlficfs aiictoattate cpcdmimlcaref' fe nullatenus 3flcnfir3.fecinricu8 Iglf coactiS
fummo canam copijs ad rucolpbu regem tn fapoma agentem Inuadciidu diipit.£ut riidolpbiis aducniet
ti trinis caftriS obulns cft ccl3tH8.£ongrcfl'l la quarto padlo rudolpbus cafu a fius vulnerat^ longtufcu^
le retroediiit bclnncus fuga .plapfus loco tam abdito latltauit. fcptlmo tandem dtc paeter oim Ipcm faC'
rit inuentns. inter vnloerqtop rudolpbus eppirans tn ilfcerftnirga fepdttur.
• ^
©jc'0 CTattdittiotcitfig .^»tou babuit»iimo.t07a.t:> gtt:i?l?aiw.
S.Stcpbamia
iRdosradimosftsil) ph k -
_ 'pbano.Snno &ni.dfe. 'Vi.v i'
oztu babint.bic filt^ ftepbam noi i
biliflimi vin Jx auemic paitibiis.a
prcfuo tn pucrtcia buctas e bendje
tam.vbia fancw dibiloitc arcbicpo
]df.mni0 educatiisYesula bn me-
di bidicit^PenicBbtfcedens gagra^
tia multta bcrcnns.-r ve canonico?
monacbo? t bcrcnnta? vita q n.tn#
tandafnnr nicinoncpmcndans. in
a^tania ipeknionicas ad montem
nemotouim.^ murctum bf ):po bii#
ce Euenit» vbi fontes regit et rupes
terra ceferta. t ima q tota rilueftris
nono borpittfiio potu frigidiflimu
"T bomu ventis etpof ita ofFerfe. af
flictione cotgis t reqiue mftis ma?
mfeftis indicqs pjomittebat. Cuitc
gaudes ftepban^.ibi ceofe fuiturn
omt tgc fpopodit^ Cngefimu etatj
fue annu5 agens babitare cepit be-
remu in leiunus vigitijs 'z ofonibus ptinmsjcruies txo.ctbus ei panis -e aq t
mterdu farine filiginee fojbiciuciila atcg poftcB bifponete ceo bifcipulotum et’
numerus creuit. Jnfimul no ^i vn’ ej:iUis factus eft.imtnot oibiis illiS.Ca/y
dem i infirmitate pftttutus tn q btceflit fratribus ait», ©eu vobiS relinquo, aif
funt vniuerfa.S'1 amado paugtatem et adbeferttis. ige .putdetia q gubernabat
offitavobiSlargief qnoiientetpedtrc.^sdcmtgrauttadbnm annoetattS fue
lt:jcy.3)n ojdtnc btaconatus coftitutiis/lbto pje otbatt fres petruj lemontcenfis
mpojcm elegerut.lub etns regtmtne .pfecerut fres.inonacbt fanctt augufttnt lo
eu pdtctu mureu tn quo beo f>ttiebat ceperut caluntart.ptendftes ad tus eo? gti
nere.Sed ^ potius aufferentt tunica t palltu volebat btmtttere.bfe locu altu p'
■ qrebant. vbtcaputfucreltgtoniSinftttuerent.nuUoi:B idoneo rcgto.^andepfa
‘ Itu tn terut.vt locu tdoneu beiis oftenderct.!£t cu ter agn’ ixt cantatu elfet. vot ce
leftiS audita e.^n eradi mote 3n gradt mote ^ngradt mote. iSuaptioz^ non
nt 'ullires aiidterat.f ini ta igitur mtfla vementes ad locum ubt reuelatum fatis mureto vtetnu eccleftam t
qbetrus^amianus
^o.ScrapiSn
bomos fecerunt, ftacctptetes fcun cotpus tn grandt
motetraftiilerut.^^auctf^fctettbusfubtttsplbiten-'
bu5 an altare recondiderat, vbtpollgalittcus poftt’
'liifaus fanitate acceptt.-r cccus vifum.t alta miracu-
la fecit q pJtoj ne tnmultus fieret d edicto ptobtbuit.
C£tru8 bamianuus boctot ^eccie ro. cardinalis
eps.in biUtniS fcriptiiriS cnidiniftmMfeujs te//
poztbus eas ob res multo in peto bitus e. tn y talia vi
ta -r fcia infigniS. d t nonulla laude bigna edtdtt opu
fcula.Stermoes elegates.fctiprttt regula beremi/
ttca.t tx otdte vtte beremitice.5te lib? p ludeos.nar
rat t plura exempla q fuiS tgibus cottgerut. £rat ein
vir religione t butlttate acfapia noiatiifUn’. 0uicu
cardtnAsepseflet.vtroUbeo butlitate ferutretepa-
tiit ccflit. vt teo Ubertus V3caret.£t cu a gregono po
ttftce ea ob rem r^benda ef Iibju pulcerrtmu ad eu-
fcrtpftt.reddes roem qrcepara btmtfertt. ©uiciis att
ilojtca ferrea veftitus erat ad carnes, buobuftg ferreis
ctrcults ctnctusincojgetbuosgarmos bzacbtoju.
©annes medicus co^ometo ferapion g ide te-'
3K.pu8 clanttt.£t cc fimpltcib’ medicinis multa c6//
fcrtpfit ac Ubius bzeutari) ce moibiS arccndts.£t qin
a ceteris medict8rora8collegtt.Serapto cognomia
nis e. Sorapto em rofeu fonat vt teftis cib Uni’ lib.
XU.C3.tS»
Saac ©enirtuVamcdtcus celeberrtni’ falomoist , , ... .
mediet rtlius.ttipctepeftate tftac.tn medicina plura fcnprtt. cc bictiS vntuerfaUbus t gticulanbus cefc
bubus ce vrUia.t ftomacl30.3n pbta tx elemenus t btfFtmtontbus tractatus compofutt.
SraiSSfert?'^^*'^ ^ tteuero? tbeocerteo capt’.? tercio ce rupe pctpitato. tandem gladio g
fl^Rrnulpb’qs^ctuseenpbto fctimedardtligntsr'&mtib’poltebm
nis.Jnde abbas eiufde monaften) tande tuflu pontificis fummi epatum lugdmtrelrtt»
mundi
S^olm cxciir
caHomCoJitm resulartum
OlRda caiwnfco? rcsulanu.tge grcgon) pape fc'-
ptiitii: -t bctnnci miperawjis anno om nullcfitno
octuagefimo icfloj^rc cepit in cccia bti dnnm bdiiace^
p:tmn ab apfis.poftea a btd SugnUmo cpo z
toaojc cdmio regulariter loftitHtiis fub mgfo ytionc
venerabili ciufde eccic ppofito.poftea carnotcnfl epo.
©eiftoojdine illiinfignesvirlet oocforcsclanterut.
biigo ce fancto vicroie. i£t nebarduo ce fanao victojc
£tbiigo De fancto follicto.^ iftu ^5 oedine ponercvi
def o:do peemoftratenfiu De quo in fcqucntibits.,
clanflim^ canonuj yii® epifcopus
3r txjaoiz carnosis epi
feopus apud gallos majcto i
peto babef , q z inter cetera
fne f>tuti8 et ingenq opa . q
edidtt.p oll yfidopbtlpalen
fem epm Decreta collegit. £t
ab beeutault apiica.atcB ea i
vnu collegit voUnne.q? poli
niodutqda bugo catbala^
itenfls cp8.i6t poft eu i@ra^ .
aanus tn ntelioee foema re-f
cegtt alia ^5 meotatu Digna
conipofuit. _
■^^Sfis medicus celeberrimus.acnatoe penus feu
_ _ apbrlcan^B tp^evigint z clariflimus fiut.Ciu altf
^bacbilojpetfi nome ftiific tradat. fSulccnnaintercla
iRafis medicus fen.terctj canoni'8.x.5.c.7.meametbu eu appellat.q cu in almifoelavrbc enutri
tus fuerit lUidc lingua arablca optime Didtcit. £t in cadd> lingua ec oibus an fc
medicine auctoetbns Infrafcrtjpta collegit volumtna.i£t pelmo ce mcdlclnafcoe^
rectione ll.i .antldotanu lib.i . cura moeboc lucturai? .itb? continente oem
mediane fciam.Conti'nens rafis 3ppeilatu.2,tbeucg almanfoels ad reges a^no#
minls.^ecg moebls pucroi? libeit.ac Dlulflonn Itbiu vnu. 3b aftrologla quoeg
apboelfmojji atqg in alcblmla Itbeos Duos z alia multa.
ffiatblldl8 comltiflanobtltflimaTODtiaatcg lUuIlns ll&atbildiscomittna
femina. p boc tps cu ro.eccia bene Icnttcs.f tute z re
bus optime gcftlsclara z Inclita vblcg pdlcaf.lfeec em no
billfrimu bonifaau z magntflcfi.vira.T beatrlcem beinricl
fllta buit parctes.i^ue cu vniia eflet filia, poft ipos pare"
tes in Dnio luce.parme re^ ferrarte.m3tuecg acei^ etbr»#
- — . neptis qua nue phmonluvocam^fucceflrit.©u3ob:e ito
ta y talla clartmma fuit.itt ^erca qndam ptinclpe'noie gotifredu in ytalia poten®
mu Dutttmanni.Cu certe illuftns femina no mo ricbardl-r guilielml apiille z cala^
btle Ducu.g z belnrtcl potenna p ro.pontlflces ecercente magnanimiter rcpieflit. etf- ^
q ce eccleflaftlco liire occ^atierat reftituere coegit, ^e? cuy banrtcus filiiis beinna'^^^^^^..^'
c^rls in ytalla a pre mlflus Du apud parma vrbem madaildlm z ei^vlru .pfltgaflet.-r gotbefndd interfe#
clflet.ijpa mulier ajone ^mfcm(q pjiozls vlrl in qrto gradu jsfangulrie^ erat igno:as)accepit marltu.iZu
quo p aliquot mefescobabltas.tande recognita gret^ttn cofuluit pontiftce.qd fup boc agere cdfuleret.
Culpontlfeclmpault.vt.ptln^abei^ confojtloabftincret.ScflcDluo?clofactoccinccp6ofontbu8'tvig<
Ius oto z ro.eccie militare (lnduit.Cande <>0 ano falut] nre. lltf.etatls aut fne feca^imo nono in bonde^
no agi i mantuani opibus bonis plena mlgramt ad Dnm.2eftamcntu fuu boc mo cofecit. Jln piimls n3<’
^ omc8'fuos z anallas libcro8 elfe volult.^andc vafa qnecg aurea z argentea, velles quoeg oiries p:e
ciofimmas ecclefiis pdon3uit.d&antuanu infup monallenu ab l^a .p maioti ptefua impenfa ediiruemm.
ac canufltu fricionaridcB mdallcria.atcB alias baflllcas plurtmas pd^s z alqs Donartjs innuerabilib^ant
pliautt.1^8 geflis in eitremis cbflltuta omla )tpl facra ab anlbelmo epo DEHOtiflime z reuerenter fisfapt#
cns.pollcg ena ome eius pilmomu beato petro codonautt.fanad aiam ceo raldldit. igiullg coip^CnuUo
bonoits genere qd impendi magno piinclpl poflit non adbibito)ab vnluafls clericis z populis 'ad fau"
ctum benedictu agn mantuani cefertur.-r maufolco quod nnc ccmif fepellmr.
i#^5bcrtu8 antlpapa boc anno ab beinnco cefare pnm^ eflo? male fentiennu fynodo bablta.ptra gre
VI/ goilum papam in germanla ponttfec creatur.-r clemens appellatur.^ul cum beinrlco z eius filib
comuctls copiis in y tallam venies romam ptofectits.leoninavrbe mot: cqjlt.-r 13 vrbe ccdltdne recqjlt.
^dem poft multa sefta «notte fwbitania ccureptus fcek^ penas cedit.
Bertaemsmiidi
S«(ioimmdt.527>. Simc»ji:pt.for4* . .
lRcscin^ei^not8.vi)*p3pa.»atione1Jctrufcu9.pfefoan_cnu8.pjcbonicio
yldebjandusmonacbus antc^ vocatus^poft Slcyandru pontifcj: factus.
Jltnea pontiftcu
©rcgojmsTcpttmus
3to petro in ponnftce cflc dcctH,Sd cofcB clamotes e;cciu cardinales cPclaue in
grem eadem canonice celegerut.que gregotid feptfmu placiulappellanv jls an
nus erat bcinrici quarti cefaris regni &uodciugdinuis.B qd tjas bello ille cu fa '
jconibus graiufltmo iiupllcitus erat.® ir cate ceo bbmibus gratilfimus.pm
dcns.iuftus.clcmes.paupc!? pupillo¥'acvidiia!?panon*’.i£t ecctic ro.p bcreti-
C09 imptobitate t maloi? pnncipu potentiam res ecclefiafticas g vini occupare
conantiu vnicus.ac aceminus PefenfoJ.adeptus pontificatu ftattm bctnrfcu im
gatotem adnionet.nc ceinceps largitione comiptus. ejJatus et biificia alicm g
fymoniaca cupiditate connttat.i^rcgoji^ itacB otatotes ad rege mifit ccltucta-
turos fcfiin pontificatu coftrmaref .nullatenus crrotes tlliiis toleratura ptoin
ce aut aliu pontifite fiert ciiraret.aut fe ad fatiffactione codigna pararet. iRet tn
facti mo ac veritate cognitis electioin eius aJTenfuin pbuit. tnibilocg mtn*’ glii
ttt m fentetia beinricits.quaobte otatbtes btcmenfe epo q regis gintacic adiu
to: impulfot^ fuerat ejtcoicato.roma fitnt reuerfi.paulopoft bcrmanu bamber//
genfem t aliu conftanetenfem epos ronie agetcs.t ce iynionta conuictos ponti
fc); Dignitate piiauit. leiunio fiibindeqdragefimali adueniente gregon^ponti^
fet pciliH laterani cu celebtaret interfuerut guibercus ranenas arcbieps t mari
ma longobardle epotu pars. 0)1^ inde admonirtoni beinncus fuadete giberto
obtgare noluit.inimo gibertus vir feditiofus ptra gregotlii Cincia ro.ciue pte
fecticB vrbis filiu viru vticg temeraria pcitat.qui llructiS infidus pontifice t na'/
talis oni nocte celebtante cepit.-r in turrim reclufit. romani feqnti bie eu liberat
■z cinciu gfequtltur edes eius fubuertut.q ad beinricu confugit.qiios oes papa
anatbemate ttotauit cinciu t adiutotcs.bdnricu q5 bignitate regia ^uauit.® e//
ru paulopoft fynoco babita in ea multa conflitiut.beinricus ite babitu puentu
epo? male fentientiu.fgibertu cenito pontifice creat.clemente(B appellat roma
venietes gregotiu in adriani mole obrederat.^5s a roberto apulie bttce liberat^
fecilqs calfinn ac falernu gductt.vbi nd ita multo p.oft pontificatus anno.rt). me
fe vno.biebus u ibus fancte t pie motitur.
O5ctot tercius papa tefideri^ antea vocat’, montis calfini abbas pontifec
creatus. — ..
tcain* J
JK: P"-'"
_ „ ferut a’ fraude
(vt marttn’ fcrib it) ven^o in calice iecto. bn facrificat nepf . vt ® ihcenti’
fentit biflinteria pcrtjt c^quaid a fufpitoe veneni nequaq; alienu. veneno em pe
titi cotruptis x labefactatis inteftims interdu in ibiflintcria ttunf .anno igitur
vno.mcnfe quarto.potificat^fui.non fine fufpitone bati veneni motitur.
^Innomudi.dagj* 5lnna):pi,io84J
OlRban’^noi8fecud’.ottio vel odo antea vocaf.monacbus eboniacenfisptimo.bcinde cardina^
liS boltiefts.poltremp qnto mefe poft motte victotis pdtifeiccreaf'. vir dde coctrina x fetitate vite S
iiiS gradi magillraiM bignus. £ui’ etia plurime ad matbildini ectant epiftole fucco plenc>3s ^0 para ro
manis rcb nouis fiudetib fidens, melpbim (e cdtulit lynodu biturus q tuti’ eo aficifei liceret.pontifei:
Ita® cu in ytalia nullibi qetts loca cerneret in gallias .pfecturus.placcntie fynodu bnit in q licentid Stfidd
eanafttp? imi ifice compeibiut.^nde '^0 in gallias abiens rem memotatu bigna aggreflus eft.£oncilio
^ apud clai umont^jabitq ptincipes gallic ad reeuganda bicrofolima a farracenis occupata animauit*.
Stberto anttpaj^a poftea voutfle. vt vrbanns fecudus pontifec roman’ cu multa ad rciec-
ftatmtredtitvtcomppfiti8inyt3liarebu8.ytalo8quocB3nim3rct.g5XiVit8^^^^^^
pagano viro icclefttflimo ccagitari cepit. in bomo petri leomS potentiflimi ciutS biennio fe contmuir «e
ramojtuoioannelibcriotfactu8adco>onendaeccfieftataanSdScS^^^^
fecutones x labojcs buodectmo potificatus fui anno.mcnfe quarto.bie.rii:.3Dud fanetti animlaii traw
n8tulltanlmedlb^spetrilconi8mont^qrtokaf.augufti.ml8c0p’g^
4asinmiico9infidia8qetiamo«ualedereconabaYad.s.petr«cvlaS^^^^^
^en:4 ctasnmnot
0:^0 £afii)ficrtfiiiin'*
S^oliuni xcim
OlRilo cartbtiricnfta in gallifd an^
itf &ni.il&4OTvi.in bioccfi cra^
ttanopolitanert a bannone tbcologo vi
ro (aacttflimo initiu poli fui
tnftitutonis ojibinpaufpiccirpo in co-
mibus ac pfoBts augmentu accepit, io
ab alecanclro tercib r ^to t cctciis po
ttnctbus fummts. ap{:^obatu8 fic pfiV
matus cwttt. ac vartjs pjtuikgii|s co-
tatus.Cu (Uter omes ojdincs cccfiafti^
ps 6mata non ronc tets g ngotofita-
jns femp tmuit.£t ffitcreacum fpccio^
ftmma cccfie cotuna appellant. £jc 5
qjfttipendc» euentupjincipia babuit.’
Cu l noud^ ciuitatc panfius ^ynttaftu
celcbcrnniH floteret. t i oitii genere co^
ctrinai? ecvanjs regioibus fcolarcs au
c^boctotesclanflimi Ifis operam ba^
ren t. ^nter ceteros vnus fingularis fci
entie clantatc. ptobitate vite . maxime
^ j , — i — fame pollebat. Cui poli obitu in ecciia
folennes eccquie parate funt. vbi fepulture tradi o:beret.ad que bonotandu ingens numerus boctou ma
gtfecm -r aliou coueniebat.Cotpus ^>0 mottuu in feretro pofitd bu eeequte ccldJtarenf furrectt.igt in lo^
culo refidens voce ma^a cuctis audienttb^ clamauit. cet tudiao acctifatus fiim.quo bicto. vt pti^
iacuit.cc qua voce omes territi obftupuerut cecrenei ut ne fepulwreiCa nocte traderef . § bie feqnti iteru c5
ucmret.fama p vibem bitmlgata.niato plures ad fpectaculu couenemt d eade fomia pfata <»ba biCiMEt
vt ccitu buius rei fcire poirent.£erci3 bie tota ferine auitas confluebat. Cercio boctoj; mottuus furgens
clamabat. _^ufto cei iudicio bamnat^.fum.qd audientes pene eeanimes reddidit. ideo eccriaftlca fpultu-
ra bamnat^ fuit.Sderat ad boc fpectaculu bmno q bifcipulis ait.^idctis quo tam celcben imus acab oJ
bus fanctus reputatus mifere peri)t.innqd -t nos perire volum^.t no pottus faluart.nd eft locus falutis
mfi mudttm rcUnquamus.Sic copuncti folitudinem quefierunt.
©mno pm? cartufteg danflim^ pl5us at® tbeologus natione tbeutonicus 'ex
-v^vrbccolonia.lrisapzimeuaetatecrudit^.rcmdiscccfiecanonicusfcolaru
® apud pifi^ mgr bifde teib^ cu t gallifs legedo feribeco t bifputado clariflim^
baberef .iRelicto feculo t pompis ei^. m fepte vius boaitTimis inberemu car-
tufie fccefrit.3bi® monafterio ftructo ^fitu monaftice couerfatibnis fatis 'ar-
dnu ibide iumtituit. (0ae rigote obf uantia^i poft anos qdringento* vf® in pte
fente annu fcqntes fumme obf uarut.babrt em .plica, ieiunia. oniibus fectis fe.-
rtjs in pane -r aqua.ab efu carniu fp abftinet.etia in srauifrimaegrttudine. fi ad
veftitu fpeilicio ad carne indtiuf.q ad foUtudine.nu® eceuteccept] potet peu^
.ratote.ac in cellis folimanftcu arto.filentio» vigilias magnas biitob olTicn pto
I licitate.£ui^ feti ^tpofiti bugo gratianopolitan^ eps q ab eode btuuone habitu
monaftiai pcepit aucto? futt.f erut t aliqui inter ceteros btunonts bifcipulosvr
banum papam vnufuifle. fengo eps granopolita*,
'jSe ®go ©racianopolitanus cp8.£ui%f tveo pJegttas p fomniu elegantem
A. P pucj? jacepifle ait. que fiftendu cei afpecttb^ feti tn qb^eiat t.b. petrus cefc
r^ant i celu.ideo itatus t puer factus addtfccndtS IftS applicat*’ fuit.Siperabaf
em fingularis meriti -r gi-atie futurus apud teu. biuia gra plurtm.n virnitu o:-
namenta i eu cogdTit.bereni^ cartufie calicnfis.Sbbatia eceubia^ttberem^ cano
nicon regulariu t apud fanctu mifennu.-r apud gregotiu CDm*’.tpo annuente ce#
perut. 3pa® fpualiter t cojpaliter fouete pfecerut. feic i folitudine cartufie cettj
me bignationi pftrume bitaculu vidit p fomniu. ftellaf® fepte fibi pftates itine-
ris bucatu.£t fctitatl et*’ odote tracti ad ipm venemt fepte viri q oes vno cefide# t
rio fuccefi locu bereimtice vite cogruu qrebat.B^oju ^mus vt pmtfftini fuit ingr^
btuiio vir religione t fcia famofimm^ aln® qtuot Ifan t buo laici. qs bugojbeni
gne fufeepit ac voti copotes fecit. £ui^ pfilio cartufie folitudine intrarut. at® ejU
truccrdt.B^ic at fauslvir mftis 'ptutib^ otnat^ q cuct] inibi bitanttb^ infigne fctitatl eceplu pbuit eccie cei
admqdd vtCepale farcina ccuere ac qeti aie vacare cefideras. nec ab bonotio nec innocentio obtinere po
tmt.®ui8fcniograuatu8.£redebaf emfolaauctotitatcTecemploplusfubiecte plebi .pdefle polTece-
bilis -r mrotus.® quituS ali^ fan** t robuft^.Jindc cepit indies magis ceficerc acvrdt viri te cartufia -r ce
caleficnu t eccubias boimbus ad feruiendum nec vUa perfona fecularis ad obfequiu admittebatur. Cart
dem anno bomini.tl&.cccn.etatisiucoctuagefinio confecrationis fne.lij.mottem obii't,quiper Jnnocc#,
liiim fecundu fancto? catbalogo eft afciiptns.
^cxtaetasmndi
fiocditio matioz! p Uttcratida btcrofolima facta tgc vrbani fccud[i;3nnc».i'c»p4c
.Pnipotibus vrbani conciUo apud claramoMebabrto.fua eleganti otattone poimfej.p?i'nctpc8 gal#
C X ke id recuperandam bierofohma a farracemP idm b tu occupatam ainmaint. '^ot: em oim tnctu mi-
rabile vinco vt apparuit o?c ptolata intoniut.iE>cu8Uult.a'U8 vult*ad qua vocem pontifei: fubtui:it.
ri fottcs.ea q ue toimUuo in 08 veftru pofiiit verba, vobis in bello pto telfera erat. & iturt tn expeditio-
nem pfeueraturicB in bello fancte cruce ex: rubenti panno fagis infuta pcctits infignibut. ©um i>o pontt-
fex; ciiin pabtis ce imperatote celigendo confultant.m&a boim mtlia in contiontS loc o cruce fignatt funt.
p nicofcR intra menfes trecenta mottaliU mtlia tn id &cuota.bellum fc ttineri accinxrerant.^nterea cruce fi-
gnati pttncipes biUerfis vijs iter ad conftanttnopoltm funt ingrefTi.pnmufcB oim petrus quidam bere-
nuta abllmentie fama celeber bucem fe mulus cx;tben8 p alemaniam bungariacB perrexit. £ut gotbefrt-
du8 eirtlacbtus t baldiunus fratres cognomine bolionij comites em bonome gakice. -t ouida potenulTt
mt erant fe illis inneris foetos addiderat. d&aibtes to pteftantiu bucd -c nobiliu manus.btnc podtenfiS
eps bcllt buxt.T iRaymudus fanctt egtdu comes^nde bugo magnus pbtltppt fracoi? regis frater. £t ro
bert^ fladrte.-r ftepban^ carnott comttcs.trafmtflis alptbus p ytalta luerut.ptimo roma puenere.alme vr
bts locis ccuote vtfitatt8.£t vrbant ponttftcts bndtcttonc babita.Criparttto .pfecte copte. vna btundu-
ftti.barulcnfem pottu alta pettt.£t tercta ydrutum.boemudus aut relicta melpbt cu.xij.miltb^ elcctoijj bo
mtnu ytalice tunenifl tn eade expeditione .pftctfcif . '^eruenerat tam coftanttnopoltm petrus beremita et
tn fuburbijs callrametanis.ftneceos ex gallijs alemanofcgbuaos adeo continere fetutt. qmn tn confla-
ttnopolitanos fecerut boftilta fasrts fpoliati8.pmoni8 ttacg fuou malis alextus tmpatoj petru compulit,
negato comeatu ante tempus bofpbo? traiicere.q nycomedta pttmo.mox nteea puentetes rtuitates tpam
natura -t ptefidiO farracenox: munita oppugnare adottt funt. ^urct i>o no mo tunc.g ptiufcB a claramote
blicelTum effet-quid cbnfltant mollirentur intellexerant.qut nteea cefenfojtbus obftdtont(^ perferede m
celTanjs comunita.^erum cum ob ftdennbus cdmeatus ceftcercnt. btlabereturcB pafltm milites xptant.
Cui*’ ret caufa a farracents tnftdns opptciTt.reltnqre obftdiOne coaett. Canta tn fuga tetnmentu accepere
vt 'ftaynaldus bux alemano? abnegata fide xpt cu aliquibus miltnb^ cedttocm fccerit.Ct petrus conflas
ttnopolim redierit. i@ue res alexiO grata.aperto marte repellere cona nir.Cum boemundus alexium par-
um nunts.tum pollicitationibus ad pacem ineundam compulit, vt iter tutu per loca tmpenj facere liceret
t comeatu pbcret.3ltera(B ad nteea ventu e.btfficilc erat vrbe oppugnare.CH fupplementa mtlttu; p lac-
irttcea vrbs
Setta em0nmnoi
JFoUum cxcv
cum fiibn ritti' vrbi; adiaccntcm cottnuo poterat* ^cru rupcriieincittibus c conftanttnopoUm lembis no»
paucts.m lacucg miflrt8*re? oim inopia oppidani pjeiTuOies poft Pnos -z dnqginta ab initio obfidionis
rcditionefccere.^nde munita nicea.iter gloca ceferta facere necefle erat.bifarta copias biuifere* Cu ante
ginta milia boim cecidiflc.feqnfti bic cognitum e*Splimanu8 aut eoi? bn?: effiifa fuga ince abiens.^na
jmiani fegetibustam maturefcentibus adiuti fine vllo ineomodo ycomu pjima lycaonie ciuitate ouenere
©ua in poteftate bedcnttbus ciuibus redacta.pari felicitate beraclcam tarlumcg cepere* -Cum b alduin^
pjeftantis animi -r ingenij vir ptimus oim in afia wminatu adeptus e.lTarfo bjnatus.flerit inde in cili#
Ciam maio? ejicrcitus qirunoi armenia vocaf .£apta txinde cefarea capadocie i antbioebia mouerei traf-
miliis altilfimis motibus.Sliquot inde .pgrefTi milia paflim iipiani ad Hume puencre vrbi antiocbieipe
co.tigim farfar noie.qb vado trafiri fine periculo ncquit.caflns firmatis buces vrbe ptemplati.capttuos
fcifcitati funtiq eflet ciuitatis fotma.iRnderunt rege illius elfe caffiam.€a vrbs ficut bebteoi? monumen
ta bnt.iReblata ptius. inde ab antiocbio otietis bnatoje eius nominis pjimo.bicta i antiocbia.bupUci"
cgcircudatur muro.pars cuius iteriot latericio.etteiioj qdrato lapite ftructa etigacB fuperbas p fe ferens
fpecie. turres qdringentas fetaginta babet.coUcs qtuo: vrbe includunf .Jn quoi? celfiot ad ojiente fole
fpeetanf cacumine ariie.natura loa munita* vt ornes fit maebinametou conatus.oia oppugnantia inge
nia facile ffullratura*regione incole appellant celifyriam*fituf(B vrbis numinibus fontibufe^ irriguus*,
agros babet fertiles.t glebe matiima vbertate.vicinufcg lacus optimis babudat pifctb^, iReccdit a ma#
ri cilitio vrbs.iri). milia paffus.vbi farfar fluuius pojtu efficit.nauin etiam ceterai? capacem. Saepit aut
ea ciuitas ma?ama ab ecclefie ptimittuc cjcotdio ozmmm.0.6 petrus ^oftoloi? pnneeps ptima in eam
patriarcbale inftituit.tenuitcB fedem.Cbeopbilufcg adfjue euagelifiaiucas eade otiudus^ciuitate aa^
apoftolop inlcribit*S>eptimus a petro antiftes in illa coftitutus vt ^bani regis antioebi nome abole#
^ _ . , , jcpiani
adeam vr6em natura loci cenfiflimo Iblimi® muro minitiflima biu fedendum eite intelligerent. multa in
concilio agitata funt a bicibnsptouifa.anno igif fajutis noftre milleftmo nonagefimofeptimo vrbs anti
ebia magnis operibus oouaeri apta e*K:c aooamuro notmano rooerti apulie bucis filio viro vticg cla#
iflTimo.poli bunflimaobfidionccapif pyrrbo antioebeno ciucadmodu potente vrbis ingrelTum ptebe#
e.(©ui boamudi ttutem admiratus-tedituru fc illis vrbeni fpoPondit.Si reliqui qjiani eidem cu tmpe
io pteefle boemudu paterentur ingrefli vrbem ipiani oitiibus ferp pepercere i pfidto farraanop tatumo
fceuitum e*£alTianus aut rep ad loca montana confugiens ab armenis trucidatur. 0ola atp fugerat, qua
bumboemudus acerrime oppugnat femur fagitta trancif . Kep fuperueniete cojbane perfap regis mili-
tie ptinape*cum 0enfadolo cafltani filio antiocbia recuper3turis.3©ocmudus iani ep vulnere integer pii
gnandi wpiam facit.1benurfa rei? oim vrgente cccertare inftituit*
G^m res ppiauop in antiocbiapfecto affliae erant, vt appareret omia tcfpc
rationis.plena in^ biem futura*mfi Ceus noller ppianop falutem tutelam
CB fibi effe co jdi miraculo oftcndiflet*tlan(B lancea q tbn ppi latus in cruce aguit
lancea tomini
ta.^uo biuine pzofectionis figno in magnam fpem erecti animis, buces cu5 bo
Ilibus confligere llatuerunt.l^erlata itacg lancea illa taneg vepillo optimo, i^ua
cbrilli latus tranffipus a longino fuifiboftes ptimo acriterlrefiftentes fugat boe#
mudus.ac cedit. 0uotum ce numero ad centum milia pernlfe con(l3t.£t quinde
cim milia camelos ceperut .inde ppiani tanta ptedam abdupernt vt ab eptrema in
opia ad fumma oim rep vbertatem ob lancee ipfius mifacu i^ildebertus epus
lumperuenerunt.;
B5ldebortus cenomanotum gallie epifeopus* vir i
geniorfcicntiabiuinus. bactempellate elegiaco
carmine plurima valuifi^s multas tnbuiatones ac car
ceres ac vincula apud roma pto cbrilto ^ naiis ecclefia fullinuit.®bi t epillolas
plures elegantes edidib ac verfusquofdam eleganriotescefuo epilio. libmcB
perpulaum.ce tedio buius vite querimoniamtg fui ipfius partim metrice, par
tirnue ptofaice compofuit.atcBO tanonem cemiBad mnitatej pulcemma ac ad^
weifus quoldam ce ciicb3riftia.multa alia edidit.
Suctus quocg d&aurilliws epifcbpns 'fl^tboiiiagenfis fancftWtc pfecld'
WtWtempotevfiCrtr
S
OlRdo aftcracnfiu attiio bni imlkfUiic» «OHagcfi
rnooctauo.mbursundiaa robmorcuistoro ac
tcncrabilt moIiHcnft abbate tn beiemo afterctj pmc
oitu babtut.(0i)eo:<Jine vrban*’papa fub biut bcijc#
duat' abban'8 rcgulaatiulne m addttfs comtuttbnib''
pftrmamt.£tplnntm8 ptimlegijs totatiie. augmen
tu m toto o:be fenftt.£imi m epatu Ungonenfi mona
ftenu religione pfpieuu ac fama cdeberrtnm nomine
molifin*’ fund affet.£t varijs cemde poflemoib^ at®
vine illuffnbiis auctu fniflet.Cn tuutuma ac coptofa
focietas ttutibus tcficere cepit.cclcftium aniatotes.
feecvberrimafpcrnetcsacpauEtatem citare, vn*’
1 viginti moacbi cu pk roberto egrem.fwft abrupta
coualliu.ac ttincrio bifficultates van^.Xpdm ad
cyfterciu in cabilonefi byocefilocu valte folitudinis.
bojrendi afpectusmienerut.^ratu igic a beopotdi
natu locu acceptant. 3)bi® nomi locu religioms^r oii
^ ^ nnomare
fdettacm^tnmiSi
0ido £i1!erfi'eftfimn'
ilUlUTrCllvvlirutwUiMmt»vwuw'iM«^
r. £t Pugonte arcbicpilugdonefis l^is apiicej
gatuac walteri cabilonefis epi.beremu tn abbatta eP:
truere ceperut, ^lubtcm' i'n oibus miminimodu crc?j
nit.ac viros mnuerabilea coctrtna 'cfanctimonia lUui
ftres p:otulit.3inlaterc (tniftro aus ecclefievigintiq-l^^a
tuo: lanctop abbatu fepulcra cemutur.m bejora ma^j=
gni alam cum fuo epigramate.
©bertue vir fanctus abbas molinenfis eje campanid ojtus ptimo monaflenubeatt flcpbam' in paj
ArSrocbia trecacenfi mgreffus.^nde relicto monaftcrio cuj alberteo. odone lObanne. Ilepbano. letaldo
•z petro monacbiS beremn pett')t.ctfterci;u auplto ac atictotitate fiot^ bugomS arcbiepi' lugduncfis ac ow
ms burgudic buets vt biftncnus maio? fnftituta obfeniaret.^ln cabitonefi biOccfi monaucnu fundauit.
5ncc admolifmu reuocatus. aibcricus vir oaiotionc clarus ineins locuj fucceflit. Cui^ induftria tn fetI
-ftobertus abbas religiOneaclaudabilic6uerratiOnep«»feeit.£tapafca Stepbanus abbas
beinrict dnti cattam cantatis auctotitate figilli apofto
Ucicofimiata pfcctt. Jsob paucitate in^edientiu aio
afflictus veretis obfluanna admodu rtgidam.in nocte
p fommn vidit tngete mftitudine boim claiiftru adiifle
5ttico feqnti bie bentarduscuj fratribus t comitibus
ingreflus otdinc ciftcrciienriu plurtmu aujnt ac cecota-'
uitvt infra patebit.
Ifeierofoltmoj» rccupatiO.t regnt cius apud jcpta
no8p:incipium*
.^^ccs cbnftianc ejpeditiOms ad kalendaru octobnS btein antiocbic coiteueruwt.S&ocmudus p«'W
Anceps antiocbic seclaratus.jjnterea f>o mottuo bugone magno reliqut buces l^aymundo ejcccpw d
cefaria cappadocie obfidcbat ptoficifct bierofolima cu excitu inftituere.in lictam fimul coucmetes. ^o:
tofam of^iignare adotti. tribus menfibus fniftra pfittnptis.foluta obfidiOne tripoltm moucre,^ pacem
fuppltct illius regulo Jxderut.ilb oftera bte nonau maij quarta.b:ciuO:c licet afpenotc p montes via biciv
lolima prterc tnccperu!tt.i(>'iimir® caftrts bctbclon oppidu arduo in monte fttum eil perucntum.Secuol
dis ad vrbem jebartm tn etnus finibus ab aqua laboaatum eft. Cereus ad fluttie beratm* jnde per calles
arduu fuperates monte. I^oftcro bte qutntiS CaftnS barutbum vrbe maWnmapucnerc. et fb tnde adfa^
gttta poft ad furrn oebinc ad acru fingitlis caflrtS e txfcefumtpctetef® p bte q fccuta e ttiUert tnttt. nonam
o^tdu caypbas noic tande Decima bte ad cefarca appltaierut marinmavrbe tncltta palcillinctqua beanis
anertt btcrontnms btrgos olim.td cft llratonts vrbem 3ppcllatam,berode p maritimos tnfano cjctrudaj
opere.D: augulta cefarts octautjl noic cefarea appella (Te. u^eati apud eaj btes buos.terao ramolasatco
tea. eaj tnueiiert mcni a turei faiTaccntf® oeferta . £jande mot] cc tercta vtgilta caftrts fejr ptogrefli paflu-
^extact^emmdi
CXCVI
um miliij.fok vtt &5 ojto pn‘nia wbfe bierefolime tncnin pjofpc^trc* fideres f 0 tuc varioe fummo in
gjadio tiiotij8*p3rB clantojcs tn cclo attollerenubrtis pars t canticis optima mairtma ibcfum venerari»,
pars lacrimis vbertim in genas fluenftbus.in faciScg .pftrata fanaam vrbe»f3nct5 venerandocB fepulcrfi
Pnt falutabatȣa aat vrbs(vt pmiflTnm e tn fuBto:iba8)in paleftina firie regione ar4uo in monte fitatmo
tibijs pantcrardiHS circadatitr.nec flumina intus.aut ja^imo in agromec fontes babet pter vntcnj fyloe
amne tenui -t qneg p eftatem nulla fluente aqua.i0ut monte fyon radens. vallem iofapbat mediam fecat*'
qua ob aqua? ncccflitate»ctftern3s aqua pttnentes pluuia intus "t eptra ager multas et ^ infinitas ba;;
bet.ptinct aut cius ager ad varias gentes ppiani nois inimicas, tia arabes moabittde -r amonite ab otie
tali plaga.Scdumet egtptq r pbiltfta 3 meridionali plaga. £t marmme cinitates ptolomaida q t Scon
Cyrus "Z Cripolis.ab occidentali, tybenaf^cefarea pbtlippi regio tvcapolcos r Oamafcus 3 fept&riona
ltinbierofolimitanosJinesfpcctat.5t3CB CBptimumadbiasfolimc meniapojtafcB ventue. nibil anti-'
quius buces biiperc cgvrbcin circuitu luftrata. metandis (eopoitunccaftnS» loca tmctbus epercttuicB
biuidere.£briftiani igif compato omifariam cGmeatu.qtuoi locis oppugnare vrbe magnis virib^adoi//
tiVea bierofolimitants acriter OTendentibus.ydtbus iulqs vi cepere, picctpua tn in recupanda tanta vrbe
laus gotbifredi fuit.d parte muri ei ac fratribus ad oppugnandu aflignatu piimus confcendtt baldutno?
CB poteftaie fecit, vt in vrbcbefccndens rptanis jaoztas recluderet. quibus certe irrapentibiis tanta ceves
facta e.cu in vrbe vel majeime in templo vt moiietiu cruot tales boim f upgrederef.Cepiflent eade quoeg
bie templa.nifi nop fupueniflct.1boftndic cu ad fuperioja templi eipugnanda reditum eflet ouibus. mi#
lerabili voce planctucg fupplicantibusȣt per eos j5 fidioju ptimoiibus e edeefla vita. Jln buccB modium
bierofolima a ppianis capta e.ydibus iulq nono r nonagefimo fupta millcfimu falutis anno.iboftcB bc
raclq impatoiis tpibus ea ciuitas a farracentS fuerat poflcfla.lbotiti^emplo buces yrbis.-? illius purga#
tione 3 cadaucribus l^rraccnis iniucta.cpuerut arma. £t ad fanctu biti fepulcru cernui vel poti^ repentes
peiTepci-c.idcm fecit ornis icpianoi? multitudo, '(betiti poftea latebtts .pdentes i:piani numero pauciflimi
bierofolimtS babitare cofueti. Quibus oftendentibus vbi twminus ibefus in boKo ca ptus. vbitberar
vbi palTits vbi ceinde oblWuatus.T tvmu afccndit in celos bididt omnis populus
^otffedus piimus rer fumma ceuotonc obius (piritalibus gaudiis.a rege vr//
hiemffilini<l JLI Bi bando agi ceptum cft.!0ua adcrcatione cu ois coucniflet ppianoi? ezq
Bw pti cJtw oit» lumma ceuorone ouici» ipiritaiivu» i vi v
Bi bando agi ceptum cft.!0ua adcrcatione cu ois coucniflet i;piano!? c}xr
citus» nec votaifcrutari.necfuflTagia innt0poituit.0d illico gotfredu boliomu
regem non ma^s multttudo omnis.cB igfi buces acclamauerc* Reflatus itacB
bucu bumeris ad facrofanctu bni fepulcru gotfredus inter miffaj? folennia accu
ratifltme cclebiata.rci: bierofolimitanus eft appellatus* ©cd is vir edmius t» .
miniu^vrbis qb tanta pjincipapopulojucB tpiane eqacditionis concoidia obla
tum erat accepit .regni fo titulfi-r infignia ideo fe nolle bidt* q> inbeces ncpba
nucgbucerctbiadema aurea pcccatoje bomutione capiti imponere, ea in vrbe
in qua faluato? mundi cternus re;: fpincam fuo facrattmmo madete fanguinc co
ronam geftaflet*3ndc arnulpbus plbyter.Sed nibil in humanis rcb^ qb ad fe
ronam geftaffet*3ndc arnulpbus plbyter.Sed nibil in humanis rcb^ qb ad fe
licitatem pertineat biuturnu e.Snno em vno poft capta tot labojibus bierofolima gotbiffcdus febti co://
reptus mojitur. :e»alduinu8 re;; fecudus
Slduinus frater cum gotfredus febte cojreptus obqt. magno oim i:pia^ bierofolime
-Ij^nojum qui terram incolebant fanctam confenfu.non ficut frater cominus
fed ree bierofolime eft creatus fint*is annus jrpianc falutis fupja millef^u ce^
tefimus pnmus.quo in anno fecudus vrbanus pontifee romanus taneg re ab
fe inchoata bominici fepulcri libcrattonis feliciter abfoluta carnis humane cab/
ccribus t ipe liberatus eft.:i>alduinus annis.evin.rcgnauit cum farraceni ma#
gnos ceercitus recuperande bicrorolimc eam condueerunt.5n quos pa? pful-
te intulit confliettis. tandem vocauit genuffes -z venetos t acon vrbem terram
martcB oppugnas obttni«t.3c farracenos fudit ateg fugauit. indecB egiptios fe
eundo ptelto fuperauit -c calipba eotum regem interemit.
OC Cella infolita boc anno ptima qdragefime hebdomada* fena fecta circa vef
J^peru in auftru -r occidente lucere vifa e*£t per bies.jccv.eadcm bo:a femper
fplenduit*£ui ingens trabes vifa efl ec otiente occurrere. Iboft boc in cena bni.vf
fe funt buc lune parum ante biem.vna in otiente t altera in occidente . tion multo
poft £ometcs longos t flameos crines per mane bucens apparuit. ®e qua qui^
da monachus malmaberie clmerus nomine* ®eniftiinqutt ®lemftt' multis ma^
tribus lugendum, budum eft quod te vtdi'.Sed nunc multo terribiliorem te intu#
eo? patrte buiuP Wtdiqminantem.
»nniiomuitdi.<^iP5* Snno;tj5t'.i'op4* , ,
k i^lfcalisei^ nois fccddus papa natione y talus c flammea ptoutneta. patre
^ ciWcentio.mre alfaciatiRaynerius an potiftcatu vocams vrbai^ontifici
flaftitut^ ciue m-e60Jt'u8 feptinnis ob virtute -r.tocmna fctrclemetfe plbyte?: cre
auit. ?n a dde ioco clerus ipe poft vrbani mone.eude pafcalc vtta ^uata ptentu
dDpe d antea monachus fuerat etia nolente t latitante pontifice creat.ty bicerat
bumeais fiios neq^ tanto oneri fuflecturos/ed erpetente ppfo. eligente clero
collaudante cardinaliu fenatu pontificu munus fufc£»it.maf in^ vo cii ter accla
matu eflet fanct^ petrus rayneriu viru optimu pontifice elegit. Cui poftea palea
iis nomen indidere. nara capiti eius impofita comitante ppio -z clero equo albo
ad latcranu pducitur.f nde poft vnctione corona Jx mote accepit, ecdefie poftea
labenti ^tidam fcditiontbus cofulturus.copias fuas in gibertu antipapa tmtt
nt qui no multo poft fubita mottecotr^ttis.a malis tu eaia ixi no ftatim quie
utuRicbardiis campan'’ comes albertu qndam fuflicit attellanu clue d flatim a
bene fentlentlbus abdicare fe maglftratu coact^ rclegaf .Cauerfes aut agri pne^
ftinl incole tbeodarlcu qndampotiflce cieaucre*^e!? tj' qj pnia buctl dnto x cen
teftmo Ple e pontificatu celccm anacbotlte babltu induere cogut.ibacata tande
eccia romana pafcalls vir magni Ingenff animi vrbe caftellana.-r b eneuentuy ab
boftibus occupata rea-pit.lfenjs t alns plurimis facinonbus ftrennue geftis In
cifalplna tjflclfclf vbl guardaftallu agrlcremonefls oppldn conuentu multotu
ptinclpu X epoiz babito ce bomagfls ce feudo magna bablta e rb^iRome p:ete#
rea eccfias.juv.cofecramt.EiedicatacB pnefte agapitl bafillca roma efliifa obuia
vrbaiia multitudine bonojls ca tandej redt|'t.q ddem et: freqntia inualitudlnem
madens fe paulo poft monturu cognouil.^uarc acceptis ecefte facrls cobotta
tufen clei? ad pace x cocotdia,p6tificatus fui anno.>:vm.mcnfc.vi.&ie.vn. mot
ritur dntodcclmo kaV.febniari) fepellturcg in bafillca conftanttnlana*
eClafius fecudus loannes antea vocat^ pf Ia calet3n*’pte crefcftlo nobili ge
nere natus ingenuecB a tencrlsiannls educatus x coct^ in mote caflino re-
ligionis fundameta perdidicit fub odrlflo abbate viro fanctlflimq banc ob rem
ab vrbano fecudo roma accitus.'®^ x ipe fanailflm*’ x oml laude blgn^.fl vita
pttnMma.fl mojes.fl coctf ina infplclas.itla x coftanter x fancte in tantis p-
cellls bumana!? pmrbatlonu vit:crat.ldeo vno oim pfenfu pontifex creatur, ve//
2linea lummo? pontificii
'^afeaUs fecudus
legio jjpofuerat que potiflce eligeret. In monafteriu paUadfl cu armatis fatellitl
bus li rupens refraetts foabus obulu quequa pcutlt.pontlflce obtotto collo In
terra mectu calcibus pterit In vlnculacg confjcit.cardinalcs fuga parates cx mu
lisT equis oevjcit nullucB genus ptumelle ptei-mittit.il)o tulit tanta inluria po-
pulus ro.cofeftl Uberat^ In lateranu bucif vbl tv mote cotbnaf .Iberfeqntc celn
ce illu bclnrlco impatote In galllas pfuglt vbl ab abbate clunlacefl magnifice x
fplendldefufclplf intereunda eccftas in tillano x in totnaco cedtot. tandem ad
clunlacenfe monaftenu pucniens.^bl bu multa i eccfle refotmatoem tutelae^ cu
regibus x ptlnclpibus moUiref .pleurefl cotrept^ pontlflcat’ fui annp ptimo biequlnto motltur. SrepeK
tur autem eius cotpus intra limina clunlacenfiS cenobti' .
Snno mudl.d5iy. Snno xpi.1114.
OSUftus fecundus guido antea vocatus nattoneburgudus. vaenenfiS arcbleplfcopus otiglne a re-
gibus francle anglle ateg etta alemanle .pfapla bucens x vt alii babent comiti burgudle frater a car^
dtnalibus qui clunlaci tum aderant pontifex creamr. veru non ptlus pontificia babltum fibi cefumpflt ^
intellexit fe ab bus quoeg cardinalibus confirmari qui rome x in ytalla remaierant.iRcnacqs cognita ro//
mam vemens populo obulamptodcute vrbem ingreditur congratulantlbus omibiis . Kcb^ aut ex fente
tla rome compofltiS beneuentu .pflcifcltur quo ptlnclpes couenere qui lurelurando .pmiferot fe in pote-
ftate pape femp afliituros.^nde roma rediens legatos ad belnrlcum impatotem mittit, ©ul pace line vl
la ptentlone compoflta ad vrbcm’redcates tabellam pacis ad lateranenfem bafillcam fufpendere publica
igif letlcla exotta eft.lbontifexcg interea beneuentu sxlanis infaufta in expeditione fua multos fibl carifli
mos febnbus cotreptos amlflt.igf ipe mala pariter vfus valltudlnc lectica inlvrbe eger meftufcg relauis
t‘4‘
' ‘f
l.' , I .-xA-s-v-c^»
uit.in quo cu pacem Inter multas blflidentes copofult.tu maxime cccleflaftlcum ftatus rcfotm3uit.iSt qd
plurimi facienda e bnlcum mlcbaelem veneto? bucem vt labojantibus ap ud blerofollma xpiano? reb^
fubuemret mlflis cum vexillo eeclefle nnctjs exotault. £andem ce ceo Kcg bpmlnibus bene mxrttus poft
tificatus fui anno quiuto.menfebecuno<biefexto in Onomo?itur»j ' i
^ Sil
y vs-vV'
'T
/ ov-tCteK-«
■ ra^ 5-;c w ^ -/"'I?-
^
/Vt ^ I .
fr
— >
/Hu
> y>c;v-vc»-..
V'~- £*■ A t<L vtsg--cL
Sierm eta0n)mTDi
Imca tmpcratoj? nomis ^ntus piJt'cti1g>cnii'ci' orti filius anno ab Incarnatione
i^etnneus quintus J_P &m.d&.c.vij+3b electotlb^ celcct^ImpareccDit'? Imp3UttannIs.i:t:.58vt
jucnte adbuc patre rc;c romano;^ Ceclaratus 0entto?e bello fterat efccutus. quod
citu/rttus in gemtote ieodij agente Ouctums.t pmiflc cobojtes apud ll^fam
ponte occuparut c^aterni milites in illos tela ti jpiio ceeeertarut pnufi^ i® beti
ricus filius acccfliiretfnipoteaturbaticlaabaudqua^funtconfectl.iReceflit
flbl fretus Colonia partio obfeflb tperccepit.5nde epm iRotbardu i l6»erbipo^
ll pones fecurltateab vtbaniS aecepta blmlflis fatonlb^ eu bauarifs ad obfidia
lUurmberg Pluertlt qua vrbe ci^)ugnauIt.foluto ctercitu ratifpona acccirit,que
pater ifilco fubfeques iRubertu epm In feerblpoll reftltult 't aujnllo TRatifpone
potlrefnullaten^rellnqueda.cotlnuaueratcBmei^ quatuot.cupateradannu
regni vnde qnquagefimu eo In angore animi e ceftmct^. 'z belnrlcus ipe fili^
nomie dntus regna qulb^ tue poaebafretinuItiulliO:etimlogubemant>3.lRc
llquucg q6 In patrlsfuerat potellate a populis e pmlfliimtntE annos 4ncg pri>
mos accepn In paterni mozte regni iSermamc illo coflnriado totos adblbun»
nec pontiflciYomano '(bafcaltfccudqea roe aliter molemus finta qi x ipe epos
ificeeaauci
i auctonta
le peiiis* to I wijuHime viamet ccnegareooits re en aggren us t ad fejttus regni
annu VCTies cu epcratti in Ctruriaotatotes pmlflt.q oftenfls madatlsregeipo
fpoderut fi ad cotonatlone admitteref luratun feoem inucftltura olno omlflurS
vtpes regnou fuou eccie lura .ppna.-r btus petrusfiiu babeat patrimonia fic
a Carolo iudulco l^lnrlco feto 'taluslmpatoiib^ factu fuerat, ea Iponfione Ib
lennl firmata mifitporifeicfutnu legatos qbus ret: etrcocepta rome fotmula Iiv
lamento .pmlflt.^enit itaiB Ifeeinricusad tcrciujfdus febtuari} ad motem gaudff q x maPblclf .cui po
ftea ble figniferi cu ve)tlllis x multitudo populi cu ollue romufculls occurrernt.ca eft ventu ad fupremos
fcalau atri) grad^.pftranit fe ret ad potiftcl pedes x eleuatu ille ad ot] ofculu fadmlfitprlul^ introducere
pfeflione ep more Impatotia feot x tuc a pottflce Impatot appellatus e.pollea’petij't Impatote pontlfej;
cos Infurreflt tade vrbe elecerut.^ . ^ ^
confumpfit.J^omanls tn vt fe admitteret muneribus bonlfcB tentault. vna tnromanou voj; fuit vt nui^
admitteref cBpontlfep^clerlliberuflent.Copofitlsiglf rebi^impatoj apotificecdflrmaf x cotonaf
®otl compos fact^ In ©ermania cu pace redii t ateg dbatbilde filia regis angite In dbagucla fponfam ac
cepit.S>etndc bectmo Imperii fui anno In ytalla rurfus venit cu rite cotonael non obtinuerit 'a dbamlclo
arcblepo cotona acccpit.Cande In man** Califtl pape iura’eccie refignauit abfolutlonlslbnftciu impetra^
Mit.‘^oftremo bu Inferlotes ptes rbeni clrculre parat In S^ralecto frlfle vrbe motbo cotreptus tne clauftt
ejttremu.^nde p colonia ad fpita buct^ lutta auu cultu regio fepellf .fi5d cui^ tumulu tale Infcriptu e epl
tapblu.;«lius blci pater blciauus btciproauus lacet iftlc* Jn eade qi bafitlca Splre te bis Impatojlbus
pmiltls bccfcripta i fepucbtis marmotels ptlnef .Contad^ fcds ipatot romao? ano d&.tttip.nonas Iu
mi obtit.lfeutus bcinrlcl fili^ terclus blct^ niger romanp^i impatot anno dl^.lvt. obtjtnonas octobns.
verfus feptetrlone fcriptii ejetat bulus.ftllus Ifeenricus qrtus blctus fenlot ro. Impatot db.c.vl.fepttmo
yd^luni) obijt. filius elufdem Ifeeinricus qntus lunlot romanop Impatot. flnno [bnlce IncarnattoniS
tlh .c.]etv.]e*Ralend augufti obijt.bec addere libuit ob varia blcta blftotlconjm.
anfbelmus lucenfis epns vir boctrlna ac fancutate pcipii^ p bec tpa flomit.cj opera bederat vt ceno^i
biu ta ampla fancti i&encdictl Io maiituano agro llbatbildls Impenfa edlficaref .^eodemcB’ In [loco
fepultus.ac dbanma.celndc tranflat^ In catbedrale ecciam ne a vicinis fiirto fubriperef cu miraculis con
ijlnlbelmus epus ' unuo clario? fieret. vbl nue vfcBmlracnlls clarus qulefcit.
nfibelmu qs aliu fuiflc ea tepellate fcribut.lsvlr bocuflim^-? apd anglos
. Rj-tantipcii babltusvtbtculeemonacbo aboas.tcIndeCantuarelfls arcbi
ji'epas fit factus 'rpclarllfima opa compofutttcmeditatlonlbus.Cur te’ bomo
{ te Ubero arbitno.ee fimtlltudinib^ monologion.te pdeftinanone. t plura alta
pjefcrlpfit.nee bu.tv.fue etatts annu attingerat cu mete reiiolueret vita quo ;in
cen erlgere poflet.patri3 egreffus partim In;j&urgundt3.pttm In ffancla ac nor
mania ad fancutate peglt-r pceptote Jlanfrancu degit qui In candonldts ceno#
bif regimine affumpuis Ipe ptlotls officio funems eft gnnlacenfemt
Eellcla quocg beetpa fuerunt que ettam Slgibertum monaebu balbatenfes
virum fpectate boctrine ptotttlereiqul (Ji omni fclentialiterae Ingenlofus»
Kteiiipo?nm btfcriptofpoft bec tpa obnt.
inceperc.t vti a pjincipio rcucns peritnria oiuictis Doies lacro om luoiBtrauat.ut m .ptenu q«aii au
ratos tbcfauros ceperat impatientes inoptceuolare.inde caftns vrbib^ populis impare, fibi quiete, fer
^emeta0mimdi
OlRdo templatoJ?mttitu(vtmttItt'aireuerattt)fi(b
(gelafto iflo pontifice apud iberofolima inittuj
fumpfit T bneetos ferme g annos pduraint. Stat eni
veteres poli flibactu a sotbtfredo elariflimo 2.otbo^
ringie buce ibrfm rcgim quofda pios boies te milita
rtbifcipltnapfpicuos.eoq? peregrinos venerada lo
ca ceuotione vifitates tncurfionib’ r latrociniis cerne
rentinfeftari.teofua militia ceuouifle-tapud ibero-
folima comotates pegrinatib’ vitro fua fubfidta; i'm-
pedcbat.feis pnmo numer^ paruus r volutarta pau
pertas.t: magifter vnus in ponicib^ templi fuit. q
ena fottia cognome.babttatcs itaifend longe a bni fe
pulebro pegrinos ingeti cbaritate mfciptebat atj-eos
per facra loca armati beducebant.*? inde fine aduerfa^
riopmoleftiareducebant^feosvrtafide “t^gra multt
peregrini in europa redentes miruimmoda comenda
bant.T clemofinas bonariacg largijfima eiS confere-
bant.Ca plurimopto ogt adbereret ab bonotio fum
mo pontifice pallia alba ,p babitu t vite regula pcef-
fum eft.cut pallio poftmodu ab eugenio fuceflbje ra?
bea crui: fuBaddita.cut militarent clarius pbuit argu#
menta, quibus 'z bras :€>erabardus abbas regulam
eopofuit obferuanda.Sane ba pene eos paugtas no
uercalibidinu viguit miUtievota-rviuendi ei.bibita
no:ma opttmc obferuata illos fecere fanctitate floren
tes. Sttame bu pio ogt vndtcg )rpiano? oga aflfluaer
opem afferat, fenfim fubintrare celicie ateg libidines
ux. r... pg
Ilis bella comtttere-r milinemagtftratu oneris olim officia in bonote pottmmum fublimare. quibus fici
becltuu 3 virtute labenttbus eotum ejttermfnationem fub clemente quinto pontifice infra edocebi
limus.
Cfli
-
z
ll
m
ip
JL
antip bni mtUefimo.tn:.ab incamattoeCvt fcribit ^iHcetius )cepit ozdo teplaris militic.qut bicuf fci
5obanis bicrofolimttant.bi tegunt fub regulajbeati Suguffini babftes babitu nigru mo laycali §
cu cruce alba in pcctoze.qut teputatt (unt ad pugnada cotpotaliter p infideles, quoaum locus ptinapaliS
“iRbodis infula.qiit fubduf magno magiftro rbodt.Similiter omnia eoi? otatojia g otbem bifgfa q mul
ta fiint-topuleta.t 4a pauci eo? funt clerici.pnuilegio tn gfonali t reali clerico:(i gaiidttes funt. botafCB ■.
fuasec oratione bmcalt videlicet pater nofterindicsgficiut.ee quo inferius fiet mentio. >('>
£Jf pud 5ndos generale x pcipuu cft cognome fuo;» patriarcha';
fILra ^obanis plbitcn.qs in 0miS ftfeatbeus apfiis. tein eunu
cbus CadiciS regine (n etbiopia pftltuere.t ^ndia beat^ Cbomas
apfus ad fide conuertit. ^ubanes aut pfbiter non folu ponttfec fed
et magnus imgatoz cenfef .Cui imgio buo t feptuaginta reges pa
rere-t tribirta prendere quotannis bicunt.^n quourcgms.;crvi).fu
pta cM arcbiepi pftdcnt.5n ciuitatc aut gmatima noie 2g>tbritb fe
dem poimflcatus -r imperii b3bcnt.Snno antbni.ft&.c.rc.5ob3-
nes patriarcba vn^ te matimis ^ndo? romam vemens cali)to pa
pe cardinalibus ac ceteris piatis m publica affiftentia narrauit quo
fanctus Cbomas apfus quotannis biUiniflimo facramento popir?
liimin^ttdia communicat manu fua pojrectnbignist retractu ab
indignis apud ciUitatem feulnam.
-g^tirdinusanupapa natione bifpanus que Ifeeinricus qntus
'^LFimgatot fccndo gclafio pontifice viuo in ydolu erejccrat futrii'
fe continucrat.cui benedict^ nome batu fiierat g id tgis apud vrbej
romam fecudo callfto ponnfice romano rebus ccciafticiS inteto con
tra en pontificis nome vftirpare voles.^n ea vtbe cum cctani comi
... rr— ^ -;- r' “''apnuh tefcnfaucrant.©umcB califtus concilio intetus effetvi
as uli aaudiamp aai eliana adeo latrociniis fedauerant vt nemo illis roma tutus fecurufen poffet accede
infelice :g>urdinum
mOliafteriiim tetrufit.dMtaintcnm caltftps in iRogeriuni Sicilic comitem fe regem vtaUe appeUantcw
animo non minus cclfocB irato bum moltfpbqt vtfupja pmiffum.eft, ' lyianeappeuamsni
, caftronobiIto|mbabuitcj:parettbnsitc.btlib^cinii8 pz Cefrdinus SSicScnTi? ^
miles ftrennuus ac truot^ opiditefontams ^biuione.matcr aclctbe;i:caftior
montis bam.qucpKr:©embar(Ju terciogcnitu qiicg filios ac Mia fanctiiuonia'/ .
lem iit lHC^<Judt»q8 cito colbijs ac'srofrtonbii8(vt liberius i monaftcrijs bo \
fauire pof\ent)mutrimt.^dit aut rommu bu in vtcro scftaret berubardn catel- ‘
Iu candidu in botfo fubrumim t latrante pfasiu fiituroi;: vt magnos latcntos in
ixtractotcs ecciefaccrct.C«.)CW|.attignret annti cu.OT.foctjsCrellcta bomo pater
m)in clftercienflmonafterlo anno dl5>.c.)a).reli6iois babituteuotiflime fufccplt
qb a Sitepbano rellsiSfilTlmo viro an g annos.;i:v.firmatu e;ctitlt4n q tantu jjfc
clt vt bteul tgis fpaeio ob majama fanetttate -r boctrlna darcuaUerts abbas ab oi
bus creatus fucnl.cui quide loco mada cu glotta e fex t triginta anniS pfint.t i ,
vita fiia monaftcrla centu Td^:.fin otdlnls ejrtrudt.Uluftras ecetam faiictltate vitei
et fuaultate boctrine t miraculo? gfta.ibrctcr em laudabile vita "Z fanetttate ma'/ 1
dma fgcnii' fui plurima edidit monlmeta.tv pfideratidc ad cugenlu papa, tv cani
d catico?.be amote bcl.ltbtu mcdltanonu •£ plura aliaiomdlas qj varias, epfas '
acfermoncs.iSuapudotletales cdifla vtbs rpianiS ablata cflet bcrnbard^ tanta
noirplano uuftalgnomlnlc notaidlgniflimctulin^s ptictpes piatos nobiles
et populos gallia? pene flngfos adles incuda ee crpedltion^vedlla mic] i barba
ros .pfereda pcionabud ^clamabat, x coradti ro.rege bucets crpcdttlonts mun^
indurrt*S>cnicB p^ ntfta miracula’ ppetrata co'/ ,
fumans vite fue annis circitet, Idij* obbormi^i
uitlnbomlno.
Cetrus alfonfus circa annu bnl dib.c.claru
It genere ludcus antea molfes vocat*’, d
relicto ludalfmo baptlfml facrametit beuotlfli
mcfufccplt.acltbm pulcbcrrlmu p modu bla^/
logfelesate copofult In q contra ludeos t far
racenos egregie blfputat.Sln tn fcribut lllu>
ad conuerflone vcnilfe circa anu bnl d&,c. vl.
et ab Slpbonfo blfpanlc rege er facro fonte
fufceptu.T Id factu i ble natalis apfo? petrl-t
m
P
Impofim fuit petrtis.T ob boc alpbonfl cog-
nomdfi babulnca gefta funt in fede boftlefis
clultans.qul poftea cbtlfllana le^e omnibus
preftantlojeclfeconcluflt. i
aero i^ne bac tepcftate in occlddc mftl
xcedut .raebtiSiftarcarbonn nlgrefce
tib^.CBobre anno bnl d&.c.rrvitf, mfa 6 pa^ _
gofueirionlco.facro ignefticceflab ccctam b.marlciclultatcfuclflo^fi#
ta coniienerut, tbl blebus pane] mia? cvl t beate d&arlc prertolantes fa
' anginS boc. anno idlb*’ lunt) tn agro cml^ (lute confecutl funt.
llano t flamieo pluit -r apud raiidia "t parm3*q res plurimis ter
otca queda in llgmenfl pqtrocbia telte vtncetlo gallo enira e ^o? (rotl fuil
cellum bois facte babcnte.code quoqj anno pullus galline qdrupes nat*’dl
cies Ignee apparuerut in celo q g totu celn fperfe plurlnia parte noctis vlfc z
ftellcppluresbc celo l terra ccctdilfc vlfc funt.fugfufa aq fum^ cu fono cribat
n les Infug afperrlma fuit .p q ftativallda famcf
'^X.Jfubfecutae.acboimmottalttas luefc^ atallis
agreftluTbomcfl:ico?.ftragcs quoqjaulus mutuo
concertandum edltlt.
ci remotus pterea In ytalla multis i locis qdra
^^glnta bleg fpaclo gdurault vt ville amote nnt.
Duna .dii.lncepcfta
noct] ftdf lucenb^
ecllpflmpafla verfae In
colote fangulneum.
konftrn quodda ge
/ l^onnru qiioooa ge
IJLJmlnl cotgls muir
pepcrlt ante babens faci
em bomis retro canis.
Xobannes be tempo^
nbus qui fuit armp
ger caroll magni -rvirlt
WJlig-ccc.l^ri.mptltjtr,
latino mudt.<J? 2 5. Snt)0cbn'fti.i'i2 4.’
■ ononus fecundius 4 -r tambertus flagnam imolcnfts agn' genitus BUofti
enfis epBS eo tge pontife;t: creaf q :©al(Jui'nu6 ab bofttb^ pcio rediempt^
annocbi3tberofoIimitanc>regiwad[iut:it.feonpJi^ ctfiobfcurp loco natus «at
Ifattira -r motibus tanto maglftratu 6ign^ vidcbaf . veru no adeo cms tin-
grelTus laudaf cd ambitioe quorada poti^ ci*n bonosj gotificatu inimt. na
jLinea fumo2?pontifjcu,
Ifeonotius fecundus,
Cekftinus fecundus
K
LLid 05 'e cupereleo freg^anis oftendebatat wro cu id velle teone cardi
nales quida cemerft ne ej: cius fentcntia pontifice legeret omjflo ^j:onc Zbc
baldu fancte anaftafie pfbtteru cardinale pontifice cclegut^quc Olemnu appcl#
larut.tuc leo no amplius imorandu ratus iambcrtu xx q ante pmiffum ponti^
fice jjponit . clerocB electione apptobante.4 inot oim cofcnftt pontitei: niatam
cofalutaf-qui cardinales quofdam viros infignes creanit quo? opa poltea ma
«nis in rebus vfus cft.at vero cu in pontificatu recte gubernato quinquenio ac
mcnfibusPuobus vWflet collacbtimannbus omnibus motif -z in bafiltca late
ranenfi nullo non genercbonotis adbibito fepelitur. _ _
«w^nnocentius fecundus ad annn falutis tricefimu -t vndecics cetenu l^onotio
Xfuccdrerat.patriaroman^ei:€biberin3rcgioepatreiobanne.quibontifica
tu fitfccpto ftatim in iRogcnU jRogern comius ficrtie filiu mouet.^s fefe ytalie
rege appellans cgrc tulit adeo vt iracudia magis cg viribus ad ea re aggrcdicn
Pa 'ncceflarijs fretus tumultuario cdtraan impcttt;c)cercitU5 in illu Pitrcrit tanta
fifatus celcritaie vtapub feti (gcrmamopiduimptouifu impetu fitrcpulfus.
oppidocBcapto.atiguilbclmuscalabrtebut: iRogcri) filius cuercrcitu venies
co^miflb plio pontife); cu cardinalibus capti glotia adeptus cft.lRogcrius tame
modeftia vfus pontifice cu fuisjiberato quic^t voluit ab eo pter regni titulu im
petra uit seuerfus roma ^nnocenus Sdultcrinu ponnficenouu Abi fufFectum
repcrtt.lbetru petri leonis filiu qui fc Snacletu ponufice appellaret. 5s fpolia-
uerat abfente Jnnocentio ptimarias ;VJbis eccias aureis argeteifqs otnamens
et coflata inde ingentipecuma multos in vibe cozrupcrat.c^bre fibi -r fitis ti-
mes 5nnocetius Conrado Sabinenfiepo cardinali vicario fuo in vrbe relicto
roma migrans cu5 cardinalib^ t cuna ppifas -r genua ad T^lailippu rege in W
Cia cft txlatus.^nde celcbjato apud cla? monte coctlio *(bctru antipapa -t fecta-
toies CU5 Pamnaflet Surelianu fe C0tulit.5n belgis ccinde babito coctlio in yta
Ita cu iotbario impatote rediit.£elcbr4to apud placentia coctlio pifas fe contu
lit.T: cu gcnuenfi populo reb’ biaii copofius.tande roma acceifit pontifice in la
teranu -t rege in auenttum monte a populo pductis qmes pata e manma ciuita-
ti.cclebratacB fynodo lateraniccftitutosqeitat.He^sinclericu man^ audeat
inuccre violentas inter alta lectt,afflii:it vero buius potificis ettremo tpe ornes
ytaliam fames valida. ponttficat^fuianno.]nin.menfe.vii'.Pie.vit}. morintr.
cleftinus fecundus ® uido antea vocat^ feti d&arci plbitcr cardialis natio
^^ne tufeus monuo innocetio ad annu falutis terciut qdragcftmu fup:a vn
decies edenu potifei: creaf oim cofenfu.f uit aut o:tus e caftro felicitatis qd no
nulli ciHitatecaftcUieflcaifFimiantCypbcmuabanndsappcllatu.ll^tcbtus in boc tantumo Pici poteftiy
nullis fedttiomb*’ toto fuo potiftcani ob bteuitate tpis vci:atu8 fuerit.pjopter banc vt arbitro? caufam. da
vbicgpcftclaboratue.ei:q-npcpotiAcatusfuimefedntomo:if fepcliturc^tnlateranenfi.
©tto epus 3&abebcr- ©abenbergenfis ^us Sueula ingenuis onus parenub^ Ins tradit
- ^ V^tus "T Ibolonia aggrelTus ea lingua Ptdictt.aujcllio inde Pueiffe Ibolonie i
curia benria impatojis afliimptus poft iRuptu fauente benneo in epm ^abSie?
genfem ozdinatus.lboftea cu annis qtuo: pfuiflct '(bomerania puincias adnt. ea
em iuita m^e fita in refufionib^ triangularis appares queiocccano ©acidbabs
in alia Ibruirtam 'i in tercia parte Ibolonia attingit vfcp ad Saronia qua fua fua-
ui Poctrina ac miraculis relictis ydolis tco reddidit ^ ad xpi cultu redujot. Claria
qs monafteria in plerifcB locis q.iru)ctc.iCclcberrimu qs fontis faluns cenobiu au
^ilio comttu rx abenbergpdtjs auqt. apud uRatifponalbruuenigT alia mom'
fteriaicpambalberftaten p3tauiefiTadlegimfundauit.58 itacR virft^^
ttsvirtunb9ado?nat9anno.tlK>.c.jem)c.plurtrai8ini :©alduiii^rci:.in.tbrrimc
racHlis clarus monf.Sepultustncbotocenobq mon// ^ ^ ’
tis mdaebo!? que locu Angulari afFectoe fp coluit ac edit
} ficus ojnautt -2 fonte plubas fiftulis e vicino mote i mo
naftcriu redujctt t a potiAcc ob mtracFa -r eas res in fan-
0" confeAbjum coufortiu refertus cft.
alduinus ei^ nomis terci^ iberofoUmo!? rei: prio?! ©.ilduiiu' cofobnn’ fuit
4;J ►qui anno fcdo regni fui g35im turcoi? miotis afie Puee fupatu ppbcndit. fd
qiieti anno ©amafei rege ej: improuifu tbcrofolima boftili aio petente fudtt.antio
cbiac}; ciuitate tberofolimitano regno adinqt.0£in afclaonita^: regevnico plio re-
puiit.T :©alduinu bamafci reg9lu.tade oefuct? nuUu filiu 0 vnica tin Alis bimifit.
genfis
pernetae iDuncJi
E©tb5rti)8 ^ -z lititbmtts buj; fajconicprc scbbardo.afuncto beinrtco
qmnto ftncUbcns.pjiitcipibus magatte cu Icgafo eaftc romanc couc//
mcnnbu8 iti Daijozmt bcitirtct impatojis locu leginnus fuffragijs ccfar
tur.licct valde renttens 3 fc tantoibonoje indignum bicens. voto oim ai
crea
ad re
gnu tractus futt.anno &ni.tlb>.cjc)cvn.58 anno pnmo in bobemos flbt rebel
le8 bella gelTit.no fine ftrage fuo? militd.*(bJogeme Ecinde beinrict cafttgas
iteo fridcricfi t ffem ei^ conradu nepotes cx fotote beinncl impatotiS rebel-
les babint.^n tn eius odiu conradus a qutbufda rej: ceclaratus fuft.babita
mnde pace.eo viuete quieutt.5mp6rto itacg fufeepto illtco Jnnocenttn pa^
pani 3 petro antipapa roma pulfum in gallia apud leodiu adqt.facro adactae
ct-pedittonis bteui parande.ed qua tut^ roma vere ,pt:tmo buccref . i6t
gno cofeftim ejrercitu compato in ytalia cuj pontifiee vemt. iRomacB ingrefu
pottficem t laterann Bdu>:it.'t inira felicitate ftatim oia ad falute redegitXuf’
benrficio buctusitnnocenttus ipm impertf cotona folenni pompa cotonauit.
10UI moti germania ad coptimendos bobemoy motus rcdnt. cjbus fiipcra
tis.Cu ponttfet ptfas cduocatu et vntuerfo otbe aggrefliis e cociliu celebta
re.in quo coftciitoncs quafda edidtt.^Utco rome-r in rogerij piinclpatuftu/
diofi E pontificis innocetii ablentia caput attollere inceperut.'^Tiribus mati
me inniti quas rogerius offerebat. <©uaroaccerfit^ a pontifice, lotbarius im
peratot romd cil etercini aduolauit.-t reducta claflem pauloante pifani para//
tilTimam cdutcrut.'|bonttfct3Ut 'z tmpatot terra .pfecti. rogerius fibi times
bu in fictlia confugife omia amtfit q in terra ytalte occupauerat.£ui cuftodi
ente terre pontifet rainone lotbarij impatons comitem attributo bucatus apulie titulo cum aliquot ger-
manoa cobottibus pfecit. Cantis rebus no magis feliciter c® faciliter coniectts.redierui in vrbem ptinci
lime
minibus bene meritus tn priam Uiatter faciens, verone motbo cotreptus fine ftlnsvitam fintuit,
f ulco dntiis ret laierofo T3 ®lw andegaucnfiuicomes baldutnt pcedentis gener.in quarm bierofo#
JlJ. lime regem fuffectus er3t.lRegn3Utt aat annis. ti . Ifetc tpianiflimuslvir
futt.t tn armis acerrimus ^ignatot.^n buc igitur fulcone regem «j buobus
filijs militaris rg: fcientiflimis vteref legatis fartotes barbari impetus fecert.
•^timofcB oim titrcosfinu arcucolentes perfica, innumeraviroi? milia ftawif-
fe in tpianos bterofolimas vfcE; bueerc.iRct factus e certio? qir anttoebend illi'
agru populabudi ceperant infeftare.Butit tn in illos cSgrelfus audaaiTime
trriientib^ tna m ilia interfecit, totidece et eiS captos tanep in triupbu bierof oi
lima ligatos tratit^d qua tureo*: cladem etettus ret alapb genteturcus.non
magis futS turoS cg arabibus.sCaldeiS.i^abilontjfcB auttliartbus copioftlfi//
nio fretus ctercituedtfTaminuafitmefopotamteauitatcm.quabalduin^igot-
rem qui poftra fuit fecndus bterofolime ret potitus fuit.£3pta(5 a barbarisvrbs fumma t altas
inaudita crudelitate bircp ta c.Tllam p:eter occiftonem tn omni etate co^mtlTam. arcbiepifeopus t clerus
omiS quod fidem tpi abnegare noluerut gladio appetiti funt.£t qd omia fupare vifum eft mala, fpecio^
filTimas etinoiins mulieres.-r nobtlitatejftantiotes.quas barbari fuper altare fanctt ^oannts baptifte
qd fciret nris rcligtofifTimd elTe violauerut. £diir3m efle vrbem illa nobilem medou^d quam facre traf
dut littere tobiam ftliu fiiii mififTe gabello.quacB 'btus tbadeus apfits ad fide tpi pdicationis biUini ver
bi ac miraculoj? virtute puerttt.£t tn qua(bti tbome apii oiTtbus beco:3t3)3b3^aru8 ret fuerit, qn ad c»
minu ibm bateepTe fue fidei .pmeruit fcnpta manu bei rnfa pcipe.iSue pofteg qtuo: -r-tUanniS a tpiano
ppfo fuerit refeaa.pter buniane pditionts motes talia a baraaris fit ppcfla.q nulja rone fint nifi a perdi#
fredi
cius
is.regni tituln gubernattonemcg accepit.
Ifeugoabbas climiacenftS auguUudinaiS indige
na fuit pati e balmatio.Eefuncto odilone licet re-
nitens ce volutate oim factus abbas.bonus fcia.me-
jliot cofcia.optimus tempantia.fo?m3 angelicus.mo''
'nbus compofitus.fermone fuauis.Cand© femO gra?
uatus pontis fucceflbti comifit.vt bumtlitatis “Z inno
cenUe tbefauros cujlodifet.t in comino quieutt.
©inadus item laudunen.epifcopusin orni fan-
ctrtate pteclarus flonitt.£tm3uriliU8 epifeop^^
rotbomagenfts mi rawUS fnfignis claruit, ;
Igielinanduscpns
l'
'i
<
^ejcmemsittundi
•4^ DJedara.biuefcB oh'm ctintas.inKr&awubm.fnucsfrta.quatti p^ifci ccfarcs ccclelic tfadicle
TJ mnt. vernacula lingua paflaw appellata.Saimbius eje montibus fucuie vmt. ynus cj alptbus. q
Maniam ab ytalia Oifterminaot.atcB m loco mirtus Oanubio nomen ammittit.® rbs ipa m lonp ten#
diturmec magno negocio fojma mfule fufciperet.Si quis ab eno.foucam m Panubium buceret. necyiu
quingenti palTiis funt ex vnaan alteram 3quam*Super y nt* eft ligneus, qui fe^oecim babet arcus
«fl
0
p
lllOi
tli)
Via eft ad montes qui' bobemiam refpiciut.iboft bos montes fluuius altus niger adiwdumperlabitur.
Qut et boemia vemens oppidulum ludeoi?. i£t tercia patauie partem btuidens fub caftro ptefulis banu^
bto.qiiafi er oppoftto yno fe immiftet.^tacfe tria flumina vno ni loco wnittgutur.ac ptopterea locum iftu
quidam verbo ytaUcopaflum boc eft tranfitum vocitant, illam t per bunc locum merces ytalie tn bobe-
miam ferebantmvigtlupenotes tbeutonici auftriam vel bunganam petebant.ficut t bodic fien vidcm^
jn medio vrbis templum eft buu' ftepbani ptimi martyris butus eptfeopatus patroni.ej^egte ceptum.ft
nondum perfectum.i^ojus bic admodum pulcer cdiricatur.apud boc templum eces epifcopi funt ad ea
partem que refpicft ynum.tunt capaa'flime.tnm fplendidiflime.Cranfdanubius bue quoi$ [funt arces epi
fcopf altera i'n fummo montis cacumine.altera fn radicibus apud ac[uas vbi' banubiusjc niger bobmie
fluui^Cd etia fert vniortes)pi'ngtif4i6ft ad fubUmiote arce gradtsafcefus ateg btfn'rtlis.q tatu eppho a^w
iopt oppugnartiSj tot ibimmtiones addite funt tamurojuj foueaizvt erpugripoffe millaviboim
videa^Jbi-t aulcfunt-r camerefpledtdiflinie.qs § vident, necdtnaci^ alidd.nec mmci^ vfcgceputaue^
rit«3t vbi cefc^eris i arce qifra lacet ornato matoje videbis.teftudinatas cameras.t aulas ® pfesifunt
Ka 1111«
WkM.
^ermemsnmdi
» arcbitcctura ruperattt.^iuatijr^ bccdu^
mxAo any baioanc ad eo loco &cduiBlȣt fanctt ma^
m tbeiftanW miVabilca i«adjemati:ci‘.c>mcs qooeg gentes in i
m tnfignis pittama cotponbus fancti valennm.qjTtajsto au;
jcrtuliant arcbiept laureacenri8.g.8*TRopma e;c laureata tn patamaj tranflatd.f mtem laureata wbs ad
niodu infignts m ampla campo^i plantcie.^ t fiig fliime q6 anafum voeanr.a quo «tlcvibs nome anafum
babet.®bt oltmmlcfia metropoUtica flojmt.laoreacenfvs aicta.bcatufcBmajcmukanusCvt ptemifliiy e)
arcbieptfco patum rcfit.^t (ndc martyrio cozonatus fuit. Sed poftcl atbila ree bumos. vtbem banc oele
Ki't vbi are erat.opidd ee nomine fluminio reftnctum di-Sedes to metropolitiea in Salsburga traflata
n?>»go tt.8.vieto:c ‘Kfanctov»tcto:enaoonc gallos, eecaftro fancti victojts canomeus
JLP (vt mnlti affirmant)regulariS t panfienfiuj clarKfimus toctoj. Orca an'
nos aomini tniKe centum flonut. Singularis lU vite probitate t fentetia erudi’
tus m omnibus artibus liberalibus, vt nullus ei fuo tempore eqoalls baberOf,
ideo fn multo preaO fuit. Ouipreterfanctitatem te q „ .
mira legotur. tum cocendo.nim fcribendo multis ad l®“Sf * rolieto
modum prefuit. Opoftplura reliquit monumenta.
l©c facramentis valde neceflariu libro.^ alia opufcu
' la.f.bidafcolicon.te oifciplina monaebora foeciilum
"tc. Sermones quocB elegantes copofmt. ^firma^-
^tiis ad mortem cum viao ftomacbi obvomito labora
rct ne facramento irreuerentiam f3ccrett3it.Srcendat
filius ad patrem foum. 7 feruus ad bffm fuum qui fe
citillom.OeucbanftiaOifp3ruit.Ovirfanctu8teo
fuo fpiritlim reddidit.
BHgo alter te folleto dfaipctn corblfliSaflcrlf fuifle canonic^ftngfariS
eloqntie vir 4 Ub? te clauflro ate admodu notabile edidit, m 4 te fecurita
te claullrl.T penculiS fecult. £t te ordinauone clauflrl materialis, te abuflonl
bus tlauftri.O te clauflro celclli vana narrat laute blgna.
^extacta^mnoi
E?1au8nio:tuoccldli'f»c»fuccefrcrat.ecmii8tna Bl3tu8ad lartrt08i'nfaU- iineafummouponttftcfi
Sdtire&irepn0ni8TnF0¥cladi8acisiiominicaacptu8Buciu8.;tn^^ iUcwstodUs
ftroa aios iB «ouc c;tpcdinotn8 con^cgade ardoie tBflanwmt.^ luctus feco^
rspSouonteuilsDfcalbertotttulifanctccra
lis fmt,ciii3 qutda balntca fcrinc collapfam miis etpciifts rcltitutt.#.ut imto
Dotiftcatititrt pzctermifttqd ad cypcdittori^tcroroltmttana admodo ncceffi'
rta pttncbat.fe3c em dade audtta bernardus clarcuallenlis vir tfcntatc et bo//
cmna inftgius.vt pintlTuiU c.pjoantum reltgibins jcptanc anurnes. pnucipes
ornes manos tu Irts.tu nucqs adbottaftis e.vt cruce in farraccnos vem
Ium fumerent.®c? bn ponttfctrirt bis tfarcf pcfte abfumitur.pontificatus U»
mcftie vndcctmo.bfe quarto.ac tn baftUca latcrancnfi fcpclttur*
Snnomundu5545. , Snnom.tt44* u- ^
dC/ ^scnt^terausptrts 02indu8.fanctt anaftafii abbas tn nionacDu antea a
ISVbcrnardo vtro lancttlTtmo dcctus.^ncto lucto pontifct: tn eccia fanctt
celaret erat fuffcctus. maiotc fanctitatts cb re? geredg? pericie fpe a pr^us tv-
Iectus.£u tn poftea baud quacB min^ptudena qud bonitate v3luerit.t0Mi vbt
rontanos inftare mtnis etia cognouit.quo fut pfirmaret Ccnntotes noau abtit
r3binof<Bf4r(^(ctnott3.ftcnu tclatiis c^rdijttsUbus 't ^riijhb foittij ^ccci^ ?
iitis confecratus cu poftea romanpj? no minas tantu J mas facta cote^.
WCrct*pacccunipc>nwutctvinuu»tiui-«u* wv*^^^vl»w
ret.fuitcB folcnni pompa r fumma populi lettcia introductus, ©ut poftea mm
'rVfciiretroraanos ncqua^ bono animo g fraude ineram fecum redtjffe. infidi;
as veritus tyberi bilaotf ♦ que romani baud fecus t® (©elafiu olim atTOis telir-
(B intectis pfccuti funt.appulfus pifa8.tllicofnir3ncia5n3ttisamt.lRcpertum
igllUt^UO;piV^W^^ *** I» *«fv***^ ..
ibi beatum bern3rdn.bidtcit rem ecclefiafticam peflimo in afia efle loco, ambo j
fanctt viri lucouicum regem franco? oeauerut. vt cruce tnfignitus eepcdtng w
contracta conftannnopoUm fe contBlcrit.C3ndem cu erat annus falunsfecud ^
-r quinquagefimus fupta cectes ccntcnu.£ugentus ponnfee in ytalia eft rmer
fus.©ite romani bene "t bonefte acceptum in lateranenfcm «xduemtnt. Jf® 1 1
vno qitc fupemieit anno pjeter compofita rem ecclefiaftica vrbes tarracina* fy^
tiam.t notbam t fumonts arcem.quas tyranni oaupauerat in ceditione rece/y
pit.£t tybiire obies in beati petri bafiltcam eft celatus.l^onttftcatus fut anno
octauo.menfe quarto.bie vigefimo. ,
ft1naftaflits quamis.patria romanus.patre benedicto abbas antea fanctt
ritfft Veliterne byocen ejc cardinali ponttfejc creatur. Sdeptiis autem p6tt|
ficatum calicem pulcerrimt operis magnecB eftimationis lateranefi bafiltce co
donauit. £t edes egregias apud pantbeon quod fanctam maria rotundam vo
eant bteui cdiftc3uit.plura quocB mente belnnanerat tu ad bignitatem ecdefte
tiim ad ojnatum vrbis ro.pnnentia fi et aliqn viiiere licuiflct. labotatn eft boc
tempoje fame in tota fermeeuropa Snaftauo clam t aperte pauperibus ipfis
clcmoftnas ptebentet©ui pontificatus fut annovno.menfe quarto bie quarto
T vigefimo moritur. Sepelitur® in lateranffi bafilicacoftcapozpbircttca. — —
iRicbard^ be feto victote -g:> Jcbardtts xx. fancto victo te. Wr quidem txtctfine fpectabilis.canonic*’ re^
-iL^gulartS fancti victotis parifienfis.©ui fine vlla bubitatoe bifputatoz acu
tifttmns per bec tentpota partfius clariftimus t inclitus fuit, ©ui pteter fanctt^
tatem etiam infraferipta grauiter quidem t copiofe edidit opufcula.videltcet be
trinitate.iK fpu blafpbemte.ee poteftatc iudtciarfa.oe ptate ligandi •jalia.Scr-:
mones ad populo elegantes -e coctos.
dMaebiasepus
/^Slacbiasbftus inbibemiavbi educatus -rebo
IXIctus.CHi^ parentes genere et potentia magni ep^
)ttterHt.©utin ciuitate ardinaeba a malacbia qui i ceb
jla ecdefie cco feruiebat fotma vite accepit .^nno ccin'
K etatis fue .jrjcv.otdinatus ptefby ter vices epi geflit
r epifcopali fede eo renitente tngefimo etarts
f»c cofeaat^ eps coneretb introductus ad boies befli-
ales quos ad motes optimos perdupt. inde poft mottem celfi in ar^iepifeopu
apmptus intrans ardinaebn totius btbernie metropolitanus ^atur. ipe bu
“^ma ac miraculis illuftrabat.vep t fcotia.Cun® bebemia i
w ^ .pmiflitm erat, accedes igif £ugeniu ptranfiens
clareitalle febtecotrept . poftea tn tomino quieuit.Sepultu8 in OJatotio beate
marte.Snno,d&c.i:lvitj.quar:o nonas nouembtis.i
Bc^rmetasmtmdi
cci
iiiieaioiptoto]?
Conraduetercius
OOJifMits CIUS itomis to‘CiU8jM>£iUfid‘ quiUti nepos genere ^neiuis
iLotbano impatoje rebus buams c;cempto apud coflucntia cdmiini
puncipij voto ad .juba-nandu impiu afliumf pfcitteCbeodojico pojtuefi
epo apfice fedis legato. a quo reiUo: aqiufgrant cojona regni accepit -r inv,
perault annis, jcv.refiflebat ul farones -r belnrlcus bauarlc bui:. banrlc**
cognominat^ fupbus.Cduentlo ptlncipu babenbagepoilmodu ertltit.
vbl cum vidua iotbarU' ad pacem "rgratta regis funt recepti. feeiUrlais
vero bauarle bui: qui inflgnia Implalla i caftro lUurrabergc oaupabat cu
ad regnu> afplr3bat.coactu8 tandem criKe,lancea5 "t alta reddidit, ludlclo
ptlnclpu 3 rege .pfcrtptus quatnot comitatus militibus fajco nlam pettjt.
vb t vita ftmiHt.Conradus igif qut in regnu romunl nois fuccelTcrat. babl
ta pace In gernMina tn militia nome tcdtt.f utt em ptlnceps Inclitus ac de
meus 3 bluo ©embardo abbate plurtmu &ilcct^.cutu8 bottatu In farrace
nos cruce vna cu ludoinco fracoi^rege ac alpbonfo bifpanle.-t bclnrtco an
glle regibus alijfc^ pluxlmls principibus liimpfit.at conradus copijs no
ei: igermania magis cBiSalUiis fretus Ingenti multitudine quam eterne
vite fpes accepto falutarls crucis fignotraint Conftantlnopollm eftoc-
latus. bemanuelcB fecundus grecoi? Impatot vir cclclltflimus xbrtftlano
nomi cotra ac ftmiilabat boftls aduenam Ouce blande cjcceptu egtu potuit
PolofiS artibus tn fua pollicere amtclclam efl adniXus.pcibufcB copcllltut
nullo copato cSmeatutconiuftatim bucere, fcempftaturaoia que ei:ercl-
tin neceltarla erant Ifeemanuelpolllcebaf.^bfefla e vrbs Mtura t artift? .
CIO munita all^bluiracrttcr.-tbunuatus ccfldet magis cgoppiiguatei://
crcitusvalltudo t nd magis cotjx>!2 cg anlmou cgrltudo quof cg valetes eccb ac Inualidos nebikfcB con
ftcrnat.Tllcc fatis Intellectu cft tuc qb ab ipls poftea refatu ^ecls motbo;: qlitas effectufcB cdbcutt glp-
fum farine ac pani que grecl Impottare fulfle comldmti- CBobre5 iConradus re infecta In Cb tacla retro
fclTlt. Tboftea coradus lodoulcdfcB reges grea' Imgatotls bolos malis fuiS edocti luucnu conifenientcs
crercitum 3&.ilduino regi bierofollmitano fua operam funt pollt£iti.vtfum(® eft nibil magls conducere
^ bamafeum copias biKcrc.tadem Ibcrufalem puenies fecutus fuerat lodoulcu rege biuerfo’ Itinere pot
tuenfls quldej epus cardinalis que ^iigeni^papa fedis apflcc legatu miferat tbcrofollma.ftacB biictul'
ri In S>3mafcHm tres pptanl r^es. cardlnalen) qs legatu •tflmul patnarcba tbetofolimilanum* multos
quoqj epos emeditidl Interefle citrauer3t.iunctt8 copijs anlmtfcB magnis conatlb^ obfldent.qua vrbe
feruos abrabe fundafle coftat loco capeftrl naturaeg arido fed artificio vbere atq; fecundo.ager em effof
fiS cuniculis buctifqg fiftuUs vntv Irrigari poteft mira vbertate p fe fert-ibaruus amnis in regione vnt'/
terant. veru alTtno quoda pfuadente citl madme baldulnus In reb^ arduis credebat.cafira ad altera vr>
biS partem tranfferunf .^'amafeent Inde ab aquattone eos .pbibet.quarc cu flu famccB labotaref folu^
ta ofldlone cu tantus exercitus re infecta ad lope redt]irct.coradu8 lodoulcufcg comunitos male babttof
CK efcrcitiis fuos In europa reducetes adpjila fUnt rcuerfl.iRogeriu8 §53 pottflce In regem fubllmatits
©uclfone jadlctl banrlcl fratrem tn wrmanla pecunus Inductu cotra coradity ad bella moult.qul apb ca
lirum wtnnberg vlctus.fudem poitea bdnnc^ filius coradl qui poft cuj regnaturus erat fl fuputpiflet
bello cciitcit.£3ndem reje coradus antccfi bndlctlonem imelalem percipere potuiflet anno but illb.c.ltq
apud 3&abenbcrgam vita eccclfit, .
/|^ultieiSimatabHlo!@uclfTonebucc baloarle ©uelffos appcilafos.cirfus pemfe:;tnome mafie In
tilltalla inualult.cu auferat vnltate 't pace vt nuce Inde poterat crUrparl.na blc ^elfo vluente cora
bo fe Impatotl lmpofult.bl populi Itallcou qui Imgtale bomlniu In y talla tvetracta t vfcg in blem bodicr
num guelfl nucupanf .ied qui in Italia alia partem fouent gcbclllm.iCeterl altam caufam alflgnant vnde
bicatur fautoecs ecclelie guellFl t fautotes Imperi} gebcllini.be quo latius infra fiet menuo.
jLodoulciis rep francop T~f udoulcus rct:franctclodouia filius patri in francou regno fuccedens re--
gnault annl8.t:lvlu.vtr IngettS ammltvlrttitiS.qul blliges ea q mYiiitt
tvclmoquarto regni fui anno vna cum cdrado cefare cum Ingetl multttiidic cpl
anontm ad eepugnanonem terre fancte in fubfidluy cptanopCqul ibl indies fe
rcbanf Jxflcerc)animoftflime tranfut. venies Coftdtinopollm inde trafles per
bellefpontum in bitbimiam oefcedlt interea p aliquot bics epbefus comorat^
■£adem apptoplnquas ad iberofollmam repromanojum conrad^ patnarcba
obulam mtflt tn vtbem t ab venerabilia loca buctua.poft cladem ac fallacia p
actam apud bamafeum ferme p annum tn iberofolimltano regno pmafit cum
VCbte fu3.n£mum cum ptlnclpibns tn ^tlum regnum rediit.
/j" b eo tempote lannost pdino apud otidtales regiones indles In peius 'uf
figere cepit, cum ptlus fola eou nomia labilibus fotmldlnl erant. Cadem
bo? ptlncipum pfenttam fine bamno cdpererant. ^nde nec vires iplanotum
fHfpecta8b4buerut.ibeonojodoln^ antfocpenajauinciam moleUgre cq?it.
^cjctaetasimmcJi
Ifeildcrtarbis T^ttdesaraist'nrc0t'0ticalcmaJn'£apudwinsi'am7 tu^taibcnu v^rgo adnu^
ipuocsarois au tanta tumna virtus grana contulerat, vtcti,
laica T ilUtcrata cfTet mirabiliter tn rapta frequrtius tn fomnfe tufeeret no folum
(luod verbis effunderct.fed ena quo fcnbedo latmc bto3ret.vt blaando atboW
ce boctrtnelibtos cdfitcrer.que multa ferf pdijafle be fuwriS.ad qua fcnpfifle 0l
cif etia beat^ bembard? dareuallefiS.bec ad colonieies fertbes tc fuuira clenco'
ru tnbulatoe.t)ictt a dierici glotia abfc® mento babere volat -r merttu abreg oce.
racianns fancti .pcuU monaeb^ patria (©racianus
igiinfa duitate tufde natus.^ut anno bni ^ .c.
^:lit:,apudbononia3: rtalicv:bemobciu8in5imt)'t Oo
ctrine magnitudine madnio in pcio babiws wt mona
>cbu6 fancti felicis in ambitu fupion carmia oftetant ea
plura pdidifle.cu inter cetera fue lucubratioiS opera K
creto? ItbtuaccuratitrimecoUegil.aHus pncipiue IBU
manum genua buobus r(#f .qtl «idem celeberrtimim opus ponrt^
fer apptobauit. t legendus publidsgynnafispceflit.jlpm aut libru intres bi
luflt partes, videlicet btftincttoes.caufas ^ re cofccrattoibus.prima aiupartent
in vnam t cftum particulas biftinrit.Secuda in fert triginta caufas. &c tercia
re coniberatione nuncupaitit.t bac ^5 in qncg bifhnctocs biuiferit. qjoi® aliqui
fecerntcompilatoescanonumvtyfidotustyuocamotcnfis.tamcalqs raectis ,,
boc folum in vfu eft.-fetimus buius comentato? fcu glofatot fuit bugo.g>ecndus Jobanes tbcutonicus.
ibetnis lobardus apparatum quoqs notabilem fedt Srcbidiaconus qui bicif rofanUm recreti.
,^^etruslombardus parifienfis cpils er nonana cifalpinegallievrbeouUnf
dus.p id ^5 tpsCvt ^incttiUs gallus teftaOapud panfi^ inter boaos, no
folum fue etatts fed t p:io? fcculo? Ifts oenatiflimus. t bonitate vite an^ inge
nij acumie danflimus t celebemmus fuit.aiitis rei gfa fentma? libros aaura
te boctiffimecg compofuit.labo:iofum certe opus er multo? fancto? patra bicti
vtiliter compilatu.bic quoqs maiotes glofas pfaltcnj' t cpca? pauli re multoiu
biens otdin3uit.nam ntm eflet inter francie mmtftros opinatiffimus glofatura
epfa? t pfalterfi ab anf belmo p glofulas interltneales margialefcg btftinctas.t
pofta a igtliberto ptinuattue .pdiirta latius t apn^ erplicuit. multacg re bictis
lancto? addtdit.atcgfermones multos t boctof ats elegates ad populus babuil
Denus tognomftocomeftoj circa idem temp*’flo^' “i^etnis comefto;
nnt cH pdicus no ame fed vinute frater, in ^al
_ _ . Ins vt vincentiUs gallus narrat biftoua fcolallicam
copofnit vbi vtnufcg teftamfti bifrotias biligder t accurate erplanauit. 5nfup
iu er libti 5ofepbi iudei.t quojudam gcttli
fllia nonulla edidit .fed t yerfus quofda in
«mbiftonaslodspgruisinlerutt.
laudeb. maneyirginis pulcberrimos copofuit. jPn illo igif creenano^annojus
poft il&*c.bnice incarnationis ecdefia in bocntnts multu illumlata cfl. Ruidas
affirmat bos nes fuifle germanos er adulterio natos.quo? mater cu colere no
poffet ininctum ftbx^fuit.re boc tatus bolcas quod no potes colere, veru no con
temperanei fuernt aulsvicini tempore.
'luilbelmus puer crunfirus
euilbelm^ puer i anglia cni'
cifigif a iudeis tn bie para
fceuein vtbenottvico.be^ po^
ftea mirabilis vifio legitur,
/^enucnfes bac tcmpellatecn
Vl^etbinone biuictjkg -r glof
na ad modu clari baberenf a cq
rado iflo cefare fignandi pecunia
et auream T argenteam pjiuilegi
um obttnuenint cum ipius fdlid
nota.qi r nue vfij; apud eos in ft
dempmiflbtumftdcliter feruatn
ell.nam vfcg ad id tempus vt uv
cobus eo:um tbeolog^ refert QC'
nuenfe nifi papienu moneta et
quibitfdam paruulis qui b:ut)rt(
bicebautnrvfifuerant.
flutcctina;
^etmememudf c^ccii
/JT ^icetina medtotaoim ctanflimHS.ctiuncftuflfftit' vtr.bis tcitigibus
RJLvmucrfo oibi cUnfltmns babcf »02 vt fertur Onscotdube-tptinccps vj'bis
cmg.Ofdiit tn mama opam c;i:eratio mcattine.facicrt&ovt a phbus intcUc^iin fua
vrbcconftrmbo^ttalebabitaculu.vbiinmjmenponebatunnftrnu. quosipevt
^fitabat.bomo fuit colote btunug.t locudus.qtjsulfaudo t cautando Itb;: fecit ca
^tico9.£t vt ferf fatis tuueniS mottuus e.ind em attigit dnqitagefimu ano.Scri-
pfit tn vitra medicina in omi genere bifciplinc.£t in naturalibus t matbematicis
r motalibus t bialenas.fuit ergo tomioio ptinceps.ptacticus in medicina t in
omi genere bilcipltue eruditu s . iQuo aut tpe fuerit ca multi ml certn fcnbant. boc
tncertu eft qb tgibus beati augufttni no fHit.nece(reRotuit.vtalid lbmniant.tl&.
em.T.t:.3nni ferme funt etquo beatiflimus auguftin^ fuit.)©uo tge auicenna efle
no potuit. g>ic8t a3t repcriri eplbs mumas inter vtrofi® qd abfurdd eft.mtrabilc
em eflet.cu in volumine eprai? auguftini ad vrtes gfonas epfe fcripte funt.£t epfe
ad ptinape babite no nominentur.Suicenna quocg conculas afpottatas 6 fancto
lacobo noiat.(} t^c auguftini non erat vbi nuc e.icpianos item nolat-t eo^rcofuetudincs tv carne t coralio,
cu tpiam pauo. nomimS erant -t no mauifeftos ntus obferuates tge auguftini.£redif igitur futife tempo
re auaroiS aut pa? ante-Slgatcl etia^t alfarabius videtur fuiflecotempotanei' auicene.q fuerut tge aueiv
roiS.J&eclinanteergo impeno ro.Tarabtbusbtfpantaoccupantibus flotutt.)0ui cu inomi coctrina eru-
dttftfimueeflct.libtucvcelkntifrimucopofuft.mctapbiftcaceldcacciiratiflimccnucleauit.igiiftincttufcgac
clarius p ceteris mediaspoft alios medicos in lingua arabica. .pofkg oim medico;? fcnpta vidiflet , tl&e-,
dicina omne in 4ncg libtiS cclcnpfit.Scnpfit quoi® be viribus cotdis t plura aUa.
a^errols quoi^ medicus cognomento comentatot, pbilofopbus quide. x SuerroiS comentato?
ipe apitd cotdnba bifpante vr be boc tpe vt eje libto eiits q bc celo tractat ba
betut flotuit.-fuft em a natlmtatejepi anno.^.cl. vt aflent (;bciliato:.£t egtd^us
roman^ in fuis qtlibctis. q.cc vnitate intellectus. bicit fe vidifle filios auerroiS t
curia ff tdertei tmpatotis.il&ulta autcopofutt x adeo etrcellenter tn ornes areftoti7
Its libtos fcrtpfit.vt comentatoriS cognomenta .pmeruerit.Scindc ce fl5a otbts
ce tiriaca.libta q j pulcrn cc mediana Colliget appellatu ac alia multa edidit, aui
cenne tamen ac medicotum emtilus biausftiit.
iluenjoar medicus Qt^arctiamedicuscognomentofapies.qaucn^'
5oar bt bifdem tttbus fuifle x claruilTe iSemet i
]cv.tractatu8fui.quitbetfyrinfcribimrlibJo.f.f).c.v.
tclbt^eft.atcgcaaboali auicenna in carceribus fuifle
eode libjo meminit.l^c cu eflet erudinflim^ vir libtu
medicine noie ftjeifir ad qndam regem bedit. 3ndc<®
nonnulla coftliacbpofuit.©icitcgfevniuerfam medicina ampitffimo volumine
euoliufle.Saboali Sbinceni funt nola arabica p:c5 x aua figniftcantia.Sbon em
T abin apud arabes tdc c qfl fib?.ilJ!>08 cm(vt ornes aflerunt)apub arabes fuit,
vt fcnptotes in rttulis nome pris x aui ponerent x fuu tacerrt. vt maionbus bo
^notesceferrent.
Ifeomas arcbieps cantuaricnfiS.in iuuftute 01^
bus gratiofiis. relicta curia regali in Snglia a
tbeobaldo arcbiepo in arcbidiaconu aflumptus.jln
de irt regno beinrici l egiS angloi? eancellaria eflkit. vt fua pjudetia malignotus
botmleuicia tgarct.q poftbeceflumarcbiepiecclepficcre,pcurauit. Cu aute reje
fetm tboma ad volutate fuaincetrimentu eccie inflectere conaref.Cucg pofti^
numeras iniurias bifceflit.bie.rvtj.ad pojtu vcnit.et in namcula parua CU5 biio
bus facerdotibus trafueetus in flandria.que papa alerander tuc fenonis manes
bonojifice ftfcepit.roma adtens.p3cc reddita feptimo eriUf fui anno reuerfus.
^ir aut opumus x fancuflimus ab beimteo anglo?t rege cum iura fua x eccftaftti
cas bignitates quas fibi pdicws reje x publica eius ptas vfurpauerat refarare*
et in ftatu pttftinu reuocare anniteref .poft erilia bamna cotumdias ati® obpn?
btia pofteg parenta x amito?: ptefaiptoem x aliatatcg alia fuppliciajtanbe man
tyrio cozonatuse.Sepultus tandem in fepulaomarmoieo.Snnobqmini.il&.
clrrutj-Jnterf^oaes eius quidam bigitos benttbtts auferebat-Slu fanie tsfluentes bCTeonm.quidam
ip.Cbomas arcbieps
Cantuarien. C-ntUA^^
tbome miraculis.eum in fancto^ catbalogo afcnpfit.
* i^rucfiia prouintii^ putati» mmwu? -
'f recepit.ob cuius benaicium atqj virtutem poftea anaftafto quarto cvfuncto.marimo oira confenm
ponufejc creatus.badrianus quartus appellatus eft»
n bS cSfnaUsm TtlojWi >«‘«»8 cffcttx^ pnulTum eft .puincia ornum t«
rc coamteocciclciitaliu vlttma ca gente niiiltimdtne copiofiflima p:imu8 ommu
crtftianot: cbnftiana ^eccrat.anafta/to rome (Jdtinctojn
jDcjrmememudi
5lmtocn1h'*i't'54.« .
itnea fumm^poffien
iPo icacR creato ponttticeromaiu coiuie» luo» lu-ui p«.i - »
ttom v^is pfcccnint. tentatufcB a romante niin pcibiie tu mims vt pljiUbus ^
beram vrbis adminiflTationerelinqueret.vtcB in lateranu? .pfictrceret taciende
confccrationiscauia.ctdfacercreailaoerttniftprms Srnalbusbrttnanus antea
ab £ugcnto baninatus e;: vJbepelleref «interea cardinale fancte "piideciane via
facra ad pontifice accedenteni.llwniant ad £ofme -r Eiamiani ede arntiu aggref
iivulnei tbiisafFecerut.^^ontifencg vtbertiromaccclcfialttco fuppouutintcrdi
cto.Trfbttepoftremltiinceratracriqitadragefimat^ieimu) Oies.qo cu popul_
egerrime ferret t pe rincit ptiidencio]? fentencia vt Smoldo f^iictote pulfo t co
fiihbiis bepofltio pontifet: fanem in laterano celebtat p3fca.(0uilbelntu Stalte
rege qui multas eccic occiipauerat vtbes beinde graui anathemate notat^fride
ricus aut ptimus impatot creat^ Ofalptna gallia cu etrercitu ingreffustcu ad vr
bem vemlTet -r pontifcr in bafilia Ibetri f ridencu i mperij cotona bonaret.-r a
romais mmulf^ eecitarcf.pottficis pcib^ tmpatot lenif «bic polka ro.bicttbne
plurinui aitrit.na-rdrca lacu fanctcCrtftine multa calMlamuniuit.t iRadico-,
pbaiiii qb nime Senenfes obtinrt muro t arce jpe inctpugnabilc reddidit.pti^
itiufcgpontificu vtbe vctei e mbabitauit.a quo ea vabs ailcio: reddita e.£u ve? ,
ro tnftatmbus romanis ad vtbe redtiflet veraref q? a confuUbtis libeitate roraa
nam reftttua c conantibus Srggnanu pec^t.vbi no multo poftmojif pontiftca
tii8 fui anno quaito mcnfebcanio.cotpus roma belatn in bafilica '(betri fepelif
non longe a fcpulcbjo £itgent] pounficis.
^nnomimdi.dj jp. Snnocbnfh' «iido. a
^Tlerandcr terciiis papa patna Sfcnenfis. patre iRamicio.monuo Sdriancl-Ss^Sifesais
f^biioB t viginti cardinaUn fuffragi js gontifer aeaf .£tficanontce lecms fuit multan varfafi^ in pontt'
ficatu pali 119 eft agitauoncs.quibue iniciu bedit ©ctamanus quida romanus tituli fancti £lementi8 pre^
fbiter cardinalts.quc victote appellatu a tnbus tantu jafanatus. ©icto: ad fridentu imEatotetSlerander
bottante Ibbiltppo ffancon rege Coracina .pfectus cofcenfo nauigio in francia contendit.c6u«u£6 in
romontebabitoaitatbeniainimpatozeT ©ctauianu ftatimeniitiattquaobcaufas ^dcriaistresalios?
bunc SlerandrufnccclfiucpontiTice8creattit.na,©tcto:emO:tuo primo ■^afcal^.poft£aliftu. tcinde 5n»
nocentia colbtuit.St vero romani creans cofulibiis Slejcandro pontifici amias en ftanm et: francia reuoc^
congratulmtibus otnibus Ebenignc fufeipif .£ifalpinc igif (gallic populi i fpem Ubertatis erectt anno fa^
lutis tmUefimo cetefimo feragefimoquinto in fnderic«;arma fumut.ideo copato ctrcrcitu in ytaUa veniens
anrona bifced^ roma monet valuis referatis illu ftincnte ingredi pmiferut.bis intellectis pontifer fibt til
mes nocte tntempcfta cu fua familia vrbeabiift-r :©citeucnttl accefftt.cius qs vires pborrefccns coqui fm ve
lUbus fumptis.co in babitii vcnccias .pfiigit.£t ad bine virginis be cantate monaftcriu paulo ante a ntar^
co iultano conditu .pfecms.ab incolis rcapif .£t ortulo prcftdf . iboft aliquo t to menfes cum quidam noj
mine comodusctim ibidem agnomflet. vehit infenlatus confeftim ad febafhanu bucem acccffit;£t ftlenter
in vrbe veneta addic pontificem romanum remlit.!0ui re cognita.mot: fenamm congregans.cum oitii api
paratu ad potiflns buierfortu accemt.coperto^ ibi pontifice ro.eii folenitanbus ad biut marci tcplum cum
orni gaudio prmo pdiircrun £u ibl qc more corcdilfct.pnncipe t fenatu cu omippR? bndiat.ilmpator i>o
fim rii di*rtf /•i ^
fcbaftian^ bur occurres faao congiclfu ipfimi fuBaiHt.-t venenas vinem odutadad pontifice buctus eoV
curante par inter pon tifice -r prem aiimtftu componif . SUera f-o q fecuta e bies fridericus venctias venit.
j pace a filto cofecta boc modo approbauit: vt rome-r q bittonibus erant cccUafticc ponfici rcaderct.iatw
federe inito aler. pqn. confeftim ad tanuas templi biut marci acccntt.£t ibide vniuciTo aftan te uoDulo.imi
permoriiuirit.vtfcbimii .pftcnwet-t venta benuopqftularct.atpontifercefans collum pederomprimM
ait.^cnptu eft ni^fpidcni t bafilifcu ambulabis t: coculcabis Icone ^ bracone.at fridcncus^Ttlo tibimdt
fedpctro.cuifucceflorcspareo.atppntifcrtmtbtapctio.acftcintenmpatoretpoiitiftcepaccppofita.iet
poftea tbufcuU pontifice alcrandrubetnrtcl regis angite oratores virt
cccaalhci adict uuegem ipfiim ab miurta nota mirgatu^qucm nccis bcafi tborticcantnancfi* srcbieplfcopi
conlciti fiiifle crebris rumoribu^llatum crat.i^uibus audtn'8 pontifer buos cardinales in anglia nwfit. d
^erft retulerunt niulta infperille plura auditiifle miracula. que ad beati tbome fepulcrum beus ofteberat.
«nn a illum in faiictoE mari vt: cbrifti nnmet: retulit. Oqy terco bie pottfer roma profectus
effe^pud lateralium conciliii celcbraiitt vt ad cbnftiana rempub.neceflarta pftituerct.^lntcnm poft Idgos
cciii
Enilmois pji'miis cdsnomcttto barbarofla nattoncTucMus fiUus friijcrta' biicl fiittea 'impato?
rumo:;jfratn8fatfcctCora(Jircsi8.natus(5!Cclariirtmaj)semc,lurul09.poft ^tdmcus phimus
cora4um teraum apud frauckfojdiam comunt vow pJtnctpu celectus imBatoj. Sn
no &n^C annts.js. Ibumo fcdatfs Ptrco?dt|8 in gcrmama confefttm
logobaratam ingrcflus Ccrdona obftdcbat.qut;c3 pontijs ad wbcm romam tanta
^;wabatcclcritatcvtpottfc^fibtttme8inmHntttojaqHccBv:bem veterem pttmo
poli ctuttate caftellanam cu collcgfo cardiaUu fe recepertt.mtiri8 tn btnetnee otaton
bijs fridericus tn campts fntrtnts bebtta pottftct reuerenttam ac tutelc fpon^toncy ey
bibutt.a quo bjeut poli tn pjtnctpt8 apfoiy baftltca coronatus cll*fed tn ea celebttta
te romant cu pouftce adrtano paj: pcotdes jpter pfulc8 tmgatojcm fufpectum buce
tes pojtas vtbts claufas tenuerut. frtdertct aut cyercituu magn^ tn pj3tt8 neronts
tentqtia babcbat.pleb8 romana eruptione facta germanou tnuadtt.cede8 baud par
ua comifla et reddita cedis vtctlfttttdo.cycttts ad tumultum tmpatoa tncenrts tn ro
manos antmts fercbaf .que pottfey eyotatu tanttfp ccltntutt vt capttuts btmtlTts ci>
uftatt culpay.tuucntutis temerttatem.reijctett pacem pdon3iiertt.5niB3WJ!p3“co6
motatiis btes tn germantareddt vbt btuomu cu ftlta marcbtonts ©tepoldt cc ^o^
burg ob pfanguitate fectt.t cd beatrtee burgundtonu comttts nobtltlftma ftlta nup'/
ttas fecit.igocB tpc bucem bobemte regio note ojcotautt.t rnarcbtonamm Suftrte i
tn bucatu pua'tit.il&ojtuo cande adrtano p6ttftce;fuccelTort aleyandro admodu ad-
uerfart ceptt.qutbus tnittu cedit octautanu8.©bftdeb3t ea tempellate frtdencus at
mam opulentiflimu ttalte tn logobardts opptdum.tntercapmne romane eesie terraj
et vrbes vecabat-Cerdonacg pnmo fpolt3t3.d&edtolanuc6 pollfolo equata c* cm^
populum tn fey pojtai? tribus btuifum feje agrt fut loca Cectmo ab vtbts folo| btllan-
tia mtltarto babttare cocgtt.DEincc eremam mayimts afFeett tncdmodts.Comouttea
crudelitas ceteroi? ttalie populop aios.^enett qui"nibil tuc incottnett ttalte folo pof
ftdeb3nt.f3luberrtmt pfiln auctotcs.quop fuaftombus conftat veron^es. patauto-
nefe^ t vicenttnosfoctetatem belli condtttontb^ tnqfle.que cu frtderico tn medtolaneftbits agentt nunctata ef
fent.fuos germanos vndtcB conuocautt t paptenftum acmonSTtumcK aujctliu fretus verona buytt.^erebaf
autc ne aleyandrt auctotttas fibt aUqn afferret tncomodu.papam igtf bolts a^reffns ell. £n ceift otto fili^
c^tu8 venettjs tenebaf.venetop opa frtdertcus abfolutionts bnfictn(vt pmiflum e ),pmerutt . Sebalhano
aut bua t etus fuccelTojtbus ac fatatiu' veneto bec bonarta feu pamtegia concefftt tt pmo qutde funale cdn?
dtdum quod folis pontificibus ro. pottanbum confuetudo concedit ade largitus ell. plumbo eotus
qafas ftgillare caneas poffent quod tatum fummts pontificibus licitum mt/tacio vmbtellam que dl o?
namentum galero pumtletiQuarto venptop ptinapt tercta fedem tn tbeatro ro.ftert fea't.ca pttus bue tantu
tn pape tbeatro fedes effent. &emu tn afcenftone bnt venett tn templo fanctt mara' indulgentia plenariam p
petuo buraturam obttnuerut.ciitc vfcB tn pfens Bdurat.0utnto tpt buct octo veytlla fencea btuerforum colo
rum ob tultt.0cj«o bent® cereu album eidem condonautt.que omnta venetijs tn pallatto fanctt dfearct ppul
ere cepteta babenf .^tderteu» tadem ecete romane reconciliatus conuettonem phnctpum lllurmbergc babu
tt.ftrmata pace Itteras pacis e germantam mtftt.crucc Agnatus magn* comgato cyerettu ad Stria cypeditt--
onem fumpftt.cu amplifftmo qs eyerettu ey aleman® ell,pfecttts.vnd6amg6 caArts p bungartam biilgartacg
et tbjactam continuato tttncrcapud conAanttnopoltm pnmum cefcdtt.qHe vt bofpboi? celerrtme’ trarmiW
tcrct.5faac tmpato: coflanttnopolts eo btltgetius titutt.quo magis potentatu tlU^ btu antea fomttdauera^
■Jbjtmam Ao cc tburciS pbilomentaro vrbem Aidertcus ceptt. % tcontum celatus non magis etus agrum qj
adtacentem regionemmagnis popitlatoibus tncedijfcB vailauft.Srmentam tnde mtnotem tngreifus omnia
quefunt adita tnfuamppulitpoteftatem.adeo vt necipitus nec poft fuovncBeytermtnto magis timuerit Sa
ladtnus.fed tatam cbitfttanommfpemtnfelty botafuccidit^i^ amnem rapidum fudortSlauandt caumatt%
mtttgandt autdio: temere r tn etplaiato tngrelTus tanto? eyerettuum impato? eueetus eft.llfeottu’ eA bte in-
clitus pttnceps anno tmperff.yyyvfq.vtr certe magnificus ateg pclarus.magnantmus.larg^. ArcnnnulcB atj
facnntos.qut auytt tmperiu vt poft carola magnu geftotum magnificentia vty parem baberet tn pleriAg.prc
terp^ecutionemccclefteglojtofHS.
Berefts waldenftuj feu pauperum ce lugdurto p boc tempus tntttum furtjpAt.cuuis auctot qtttda nomie
® ualdo lugdundis duis futt.38 cum btues admodum baberef opibus reltctiS x paiipmb^ero^ts
biabo Itca quadam fuaftone buctus euageltcam pauptates omnimode obferuare Ikdutt. vnde cu tdeota ^et.
quofdam vulgares libtos cu qutbnrdam fancto? btetts fibt cofcribtfectt.quo8 no fane tntelltgcns fm tnnar
(ptYttupdtcandofancto^apro^oflFiaufibtvfurparecurautt.Cogregattsttacgtnnumerabtltb^quaftbtrcipuC
multos t quidam pefftmos errores biffdntnarc ceptt.pl3tos t clerum penitus afpemando. u&onitus autem
refpondtt.obedtre opottet ceo magis cg bomtmbus.^ cu tn fuo fenfu obduratus pftlteret. tadem velutt berd
ttcus pefTtmus anatbematts vinculo innodatus patria depellitur. que res facta eft tn laqueum mayimn ftmplt
cto»bus.adbuc multis tn locts bec fatuitas tnget.
hgi-emtontm
^^iitltelmus befcmrtam ojdinfe hd
\L^ rcinitas viro vticg fancttflima ol!
aqmtante Oitam x pfctaiuenftum 'cottii'
tem anno &ni.u ^T.mgaHqe virmnb^
et miraculis claru ftiiflic coftat.qtti a pai'
mcuo Uuicntims fucanno a beato bern
bardo abbate fufficienter edoctus, bum
cunctis celfiotlbabcref niottej p oculis
fibi' conftitucre voluit timenfcB nealiqn
mojterubitanearaperef. fpretis fccuU'
pompis in vada beremu feceflit x ibide
liib biui^atns auguditu regula pfect^
)cpi feruus eflc cepit.factufcB religlofus
qtiato altioj in bonore fuit tanto fe bui^
lius fubdidit.t ficut antea loncattis bo
des X barbaros jppulfare cofueuit. ita i
beum touerfus loiiCa fup nude indues
crcbns oronibusvigiliis x ieiimqs fu5
cojpusafligereivoluit. Dancobte multi
rtO modo fcculares verum x eiufdem oj
dinisfratres ati^ ali) paiiati ad eu ;con//
fiueoam ^tanqi bonu patrem ojdinifcB indauratotem paruo adbuc d* ^S^no obfero3b«.3is cu ciderci
cnfium ojdinem in galliis modico tge 'trplunma auctu x matamo in p® babitum.fuucB beremitaru «di
ne adeo in omnibus labefactatu biruiucB at® vadatum vt nulla quafi rcltgionis.facies tn eo videret .Coi
labentia-nan® videbat^nonaderia.t olbpfa o:ato: ia.bdertos ottulos* i^oaantcm une cbaritate x ino^
pia offendit vt millu ferme religiois liidittu lU eo videbaf .‘^tdinis fuii'^^*' dmet calamitate omotiis aim
mitiSincolere cqait.t pamu monadcriu|apad panfius fub medteanoni^ btulo effliiyit-bmiis autpeipu^
albertus gallus fuit. qui viuendu fua cocti ina x vite fanctitate otdinem
podmodu aujit.bicfiquidem^^inlielmita!? titulus in gallis vf® ad in
nocenti) quarti potificis tpa pfcua autt. vet? eo mandate pod babita ei*’
jxnoiatione x omnibusi&iui augiidtnt bcremitis ad auitates vbi® ac'/
cerfitis innocentius xfitcccfCotce oitis fub vno titulo beremitarom fan^
cti augudiniappeUari voluit at® prccepit.
Qr oles tres p boc tepus nonis feptembns in occidente limul vtfc lut
l^et podbuas botas ceteris tvficicntibus qutmedtus fuerat foF !oc
adit.Simtli® modo ,p;cimis a^tnis tres lune .apparuere x in media ft-
gnum cruci8.[fe>ec vifiones iterjjtabanf a nonnullis indictum cfle bifcot
bic gi antdimc.carbin3Uu in electione pape x ptincipu in electione impa
totis di cotra alejranbro vt pmiffum quatnot clectt fuerant, quod fcifma
;c)C.3nnis.in?t).burauit.'Eerreniotus etia circa boc tps plurib^ annis nb
nullas qualfauerc .p uinaas x ®niatime Siriam at® Ctliciay.tn quib^
multe vrbes biu nutarunt.c|ucd3 cum magna populoi? drag^ cotruerut
5o. mcfuc medicus ^obannes medicus meiuc filius qui mefuc
eKalteniisfuit filius Ifeamecbftli) l^ali fi^
Itus abdclc regis bamafcenop.ttpebifdej te
potibus tn medendis languotibiis claros et
ydcns.Ce medicinarum folutiuarum rectificati
?onc ac eorum .pptietattbus libtum vtil^ dnp
fit.aiiuquo® aromatatusac medias puttie
quem anttdotarium appellauit grabadin.cdi
bitinfupinqcanoncs vniuerfalcs pofutt.etC^— _
cu tc curis raotbo^r feribere otfus futffet x a capite in JIo.carnotcnfis epus
cboaffet feribens cvmotbis cotdis interii t x manebu
opus reltquit quod podea pemus appomis patauin^
perfccit.licct etiam tncoplcte.fi-anafcus tamen tv pe
de monttus egregiam addicionem perfecit. 4nman!'
fuerit quidam bubitant licet tan® fidelis x bonus bcum pfcpe appditt
Xobannes carnotenfis epus x beati tbome cantbuanenfis familiariftim^ bo
mo boctrina x eloquentia clarilftmus bis tcmpotibus in pteao endens It
btum ce vedigiis pbilosopbotum x nugis curialium compolutt.acetiam eita?
^ftusbeati Cbome accurattflime edtdibiat® alta qued^m fcnpto mandautt ,
i
^extaet^^mnidi
wi
t^3Yttnst\n^ epns briycnefis epas i‘fj tcrrttono pataut^i ortus lu adolcfccii
^ prtiijordiis immdo rciuujciaus.cauonicis regularibus faucn itlitolai i
- P3W»to'j.VJbctradrtU6.vbltnfauct3Vttamc»nbu8achtert8edoctuseuafit.£o
radus falfjburgen.epns eu luuaute monafteno pfeat.^nde ob pettrtonem 2,eu#
polck marcbtonis aurtrle tu npa Panubp uoua platattoueni regendam furcepit.
mo^ ailt ppofitus factu sicojpufculu fuum multis iciuuhs laigilijs alijfcB fuppU#
c^s wbcnienterafiiitit.DumiliatnfupreltgtomserercitialtbentifltmeepercHit.'
vHK>o?tiio aut iRelnberto btlxenefi in oemottul locu comumvoto clencoruj tn
j cpifcopiim poftulatus. vbian omni fanctitate t miracuUs vitam peregit, muda ?
nas M carnales tvlicias a fe protfus abdicauit.otatot ac ptemplanoni fe totu ce#
\ dit,0unmia infiig eiiis abftinetia fuit r mirabilis vite aufteritas. £tliao f5
'lipabitu vteb af ♦ cua lacttciniacB ec precepto arcbiepi folum fumpfit.c3rnem em
Jtia pliminu macerabat.a fridcrico impatote plurimit bilectus-ira eius tn alet:an
— — Jrdriim papam mittgans.qui vt patrem ac cofeffote ceinceps eum femper colebat
Oarnerunt igit eo tge &iieoliuc;in eccta tn.£berDardu8 arcbiepus f^ateburgen. qiuin folftiao cftiuali
):.ltain. tultj migrauit ad cv»nitnu.£t beatus Ifeartmamnis qui glotiofe epatui btitt^efi pfiiit t omne tps
vigilando aut otando am cotcmplando aut legemio cdfumpfit.-r qui pcepta falutis Oabat.lites biriuiens
partu eius mentis mimimmodu aujciliu tntiocanttbtis vberrimepreflat.
fllmericllsfe)tu8tberofolimosreJc cefunctotercio ii^lduino eius frater in
regno futfect^ eft.regnaiut aniuS.ia . virle omnia ftrcnnuus z multo memo
ratu bignas.qui aggrediendis rebus magnis tUico inciduMt.nacg Sfcolona te^
planis a fratre balduino concelfampnmo regni anno magis reddidit comumtl i
et inde et;pedttus cuVn egiptiosjbuciflst bregmoni regi egiptij' copiae .pfeao co
greflus magna in barbaris cedem edidit. Sktandna paulo poli celatus pztinu'
nam egyptio? vtbem qua tiracunus faladini turcott regis pfectus ibldano egy «
ptio fraude;fubtraj:erat artiflima pteffit obfidione. vt alecandttni eu nullo pactol
jrpianis fubtjci fintpafli.faten^ almerio) regi fe pnufcitnt vt in foldant poteftal
temg;manus fuasaeducerenf.alrnericuri^ipecunta.mgentta foldano accepta fe-^l
at illi recipiende alccadriepoteftate.q in pecula^biflblutidecu fraude almeric^
interciffe intelleciflet. magno virammo in foldann bucetis catras nuc cbairu vrbespotenttflimasfobfedii
qua cu aliqn obfedtflet potittndi quidati fpe no caruit.lcda mtlone quodam ce planta feductus pecunia u
loldano accepta abtft re infecta.patilocg poli in afcolona vrbcm egregia bupit.cui ecpugnade cmanuel gre
co?z impatoj contra aclcofueuerat magna fubmintftrauit aucitia.-t tamen Slmcricus parandis |c6meatib^
negligens futtjvtdnnona tn callris tcficiente obfidionem fbluerc fit coactus.iCo autem almerteo baud Wii
S.dlbert^luacenfis poftDtfuncto jg^alduinusfiliiisfucceirit. SnPbelmusepus
"■ Zjribertusimlesglonofuspoftglojtofacertamta
ffX.martin'0 cotonams eft. {
^ITnfbelmusj epus beluacenfts p bec tpa cuj in orni"
fLlfanctitatemotibitrcB pclanS vinfleibieobtit. ad
cuius fcpulcbrumbUiiniws lampades accenfe fimt. ej;
cepta vna cui oleum vfurarius quidam adminiftrabat.
btlippus franco? reclodouici fupioais regisjfilf’.
port patre remiauit annis. 44*58 poftea di audif ,
netiberofolimaa faladino captaclemttepotificeadmoi
. nete.cu mulf] jrpiauo;: pticipib** firia aduaiiigauit.cucBj
|ptolomaidevua cd rtebardo anglo? rege fe recepifl’et.'t|
'‘^indejberofoitmam repetituri elfcn^ambo ce ibaolbli-V m,- - —
■ mo? regno cftendere ccperut.bemu pbtlippus bic in^ £lt?abetb moiaffayonie
digiiationc comotus fimulata infirmitate in europa$(bi^
mtflb'ricb3rdo)regreflus eft. vbi in regna fuu tiwogrelP
rdtquuvite fue tempus in pace ac fancnraonta cofumpfit
ferunt btftoae btme pbilippu reUgtOfo^ otauombns mi
racHlofe fnilfc natu.qa cu lodoutcuspatcr ia fccagenari*’
ItbcnSicareret vitiuerfis populis peepit vt bnm.ttmanter
I bepatcarentur.quo facto bunc genuitftlium.
^Q/ls^obctbmontalis beata in faconiamitaculis claru
- Hj/Vit. vifiones mirabiles fcnpftt angelo reuelante-pci
pue iibtuni vtarum wminf appellatuntf
/
^cjctactas mundi
S»Komundi.^584* ^moj^Uiy4\ ,
Elicius eius nois tcrcius papa natione tufcus luca vtbe ^ gete nopiU oti
undusXu Slejcander potlfei:roinanus glotia magis cg annis plenus
Oiem obift oim pfenfu potificatmti tnt|t«coiuks ant a romanis tscpom' eiira#
uit.multo em cx nobilitate populocg ro. ope -r auialio quos lam biu ea tiran
nis ad tapinant omia puettes faUidiflet innttebaf «fed adeo cotularts factio
pjeualitit vt lucio vtbc cemrbato tn fautores fuos crudeliter fit feuitum.ltlo^
Ito em apudromanosct^emplo qHOtqtp0tifict.ftudutflre_comEtum^.qut
ga fibi tardius pfiiluerint cfFoflts oculis funt cecatt.-? potitet fuge fue necem
tafe ad boim puerfum pftUum quod romc ccftinauerat veronam pciliUm co//
uoc3utt.rebu8 iberofoUme titubattbus fuppcaas allaturus, veronas <pfea^
cocilto babito r romaHO!? licentiam ac fuebiam imptobauit.-r ptinc^es om
nes tpianos adbonat^ eft vt tn afia laboratibus fuccurreref .veru bn ob bac
rem nuncn vitro citrocB mittcrcnf luatisvir optimus pottficatus fut anno qr
menfe icciindo btc cecimooctauo verone motif fepelifcg magna adbibita
pompa ante altare catbedralls baftltte.bic ante mottem no immemot patrie
fue eam o:nauit.Sb friderico imperatote quo cum in pace vitit obtinuit ne
betrufei alta <5 moneta lucenfi vterentur.
arbanustercius papa patria mcdiOlanSts patre 5obannec gente ai'
bella potiftcatd iniens quo tpe fridericus occibetalis ro.imgatot beint
ricumfiliu.puict|S « v^ibus quas ce italia romanu tue poflidebat impend
pfccit.^ut cBptimn potiftcatum innt reuocare ad cocotdiam tpianos prtnei
pes ptimo annitus Ane biffidentes a barbaris opprimerent .St vrbanus
que audita iguidois lufiniaa' regis noui t mpolitani comitis biflidia.T que
Saladini virtus famajjtincipio fui pontificatus terruerat otbem tpianotuj
generali edicto cc mittedis in afiam copus monuerat.^dcg quu fertus neglt
■gentiufig ardore fui animi quo ferebar fieri cerneret, venetias petere coftitu
erattpianaeomilittd feftinatiuscopiofiufcgfua pfentiacouocamms.
ferraria atttgerat quu i fclicispli} rumote ptimu.poH' cerciote.atcg cg erat ma
iote tpiana^ raf e/aaminif nucio ad fe piato febte t bolote cotreptus c.ei: q
" " ifki "
bteni meft^ ferrane i itinere motif potifkat’ fui anno ptimo mefc.]c.bie.yi:v
0regoiiusoctauu8papa patria beneuentanus fummo oim cofenfupon^
tifcrcreat^.dardotcanimiparluo pdeccflbti. fedtpeaccclerattoteba^
buit mottts euentum.t flatim nucios -t litteras ad ptinapes tpianos mitui
eos cobottattts vt viribus omnibus vna fecu coparato eteratu terra mancg
bterofolimam ab boftibus capta recuperarent.Tcu ad mitteda in terras fanf
ctam tpianoi? militum autilia totis animi cotpoti% viribus infut^t. pifas
fe ptulit.qtto pifanos inteq-t genuenfes acerrimo cot^^s bello pacem faa'
lius cqponerct vt vtrum^ ppputu beUp marttimo ppotentem in fanctam ejef
peditionem etcttaret.pace aut plane c^ofita adiecta vtricg parti codittonem
vt clalfe annata in barbaros bucerft tpianos in afia vejeates bu bec fntftitoc
■nira ■ ' - - - - - - _ .
Xoaebim abbas calaber ad vrbanu potifteemverone acceifit. js matime to
ctrine r etcellentiffimi ac ppe biuint ingend vir bac ipa tornate apd guit
belmum regem t calabtos omnes clarus r inclitus futt.qut fointu ptopbetie
(vt aiunt)replctu8 futura quafi pfentia biflercbat.cn ptius no multu ab Bomle
5oacbim abbas
boctore bidiaflet bonum intclligentie vt feruntbiuinitus acccpit.adeb vt fac5
de feriptura?: bifficultates enod3ret.T ctmi plurimn eruditus eflet nonullos ii»
faens codtcfl)US ediditlcomentarios.r cgmacimc in apocalipfim. vbi 7 multa
prcdint.Tpotiflimumceotdtntbu8medtcantium.5tcmcotrapetrus lumbar
bum tbcologn libtum copofumqui poftea banmar 7 reptobat^ ftiit. ficut ps
i pticipiolibttbeCTetalin.ferf ^^mltaifcripfifle.libtofcBfuosbnopapeeme
danbosobtulifre.7 ei multa ce futuris raerata aiutee buobVegibusfrancic 1
ct anglie apud mefTanam biemartttbus faliqu interrogatus quid fibi ce ejepedi J
none farracono? (pcranbn eflet rcfpondtt no bnm adefle tenqjus quo iberafa f
Icm recuperan poflet.Sup bis aut que fcnpfit cc futuris temponbus nos rcu
inceitarnm pfagtnm relinquere conucnit iudiao pofteno9.alta quoes gpukra fcrtpto mandantt.
Wo ccv
:&3ldiuttus rcptinuie •■c);'^3al(Jwnuea'u8tiomi8qu3mi8Slttien^t'fupmoJte'fiIiW8*cpft'f«^ Jibero
ibcrorolutic '^^folinio:? rcj: p^ patre resttaiut i iberurale aimis fe)c.qut etfi lepra ecuflus
rort^fcgiiilfottiKrpjuiJeter^admiftramt.Hccammustllt.necreimtUtanepc-
rteta inferto; babebaf .£u cin ad tactu vtrtufcB rc^ aniiu apd flftolone pro-
Uo peumflent matojcs Saladint coptas :©aldutM? fudit.-; altero tteS plio apd
Cbibcnadcmpitiiffo intcrcas viginu tMilia S^arraccnos Curcos Srabas
pfeitte Saladino minotes copte j&aldutnt .pflt5arunt.®aldmnu8 tgtf 0ala^
dtno tttrco!?rest pftannfltmo ^ttes psredcret fottitcr rcfiftebat, -r tame tlltus
vtrtute ejamta t fiiu tpius lepre tneomodu fccu reputas ftiuins trptaito? afte rc
^bits .p fua p;udma ^fpteere cdftttittt.Cit em teterrae morbo vt:o;e bucere no
jlutfra Ubero^zfpetmlttt^ nepotes qriuttreltnqrefucceflbtcs.biias namt^ fo^
js-ofes fiias tn matrimoHtncollocautt.qi? pambgentta note gftbtUa tSutlbelnio
. . 'inarcbiontmontilTcrratt longafpataco^oie appellato nitpftt. q pztmo anno
ftltu peptt cut :g>aldutno bc aimciiU note appellano.tberofoltmc tande quartus :©3ldutn^ lepra magis CB
fcnto confectus interierat, qiuntttfq; 2g>3l«iuinu8 -r tpfe rej: fitecefrerat.
©rdo bumtltatonim rf^tdine biimiltato? btfde tpib^ qua matic tn €P
^^falpfna galUa tnitifi fumpfiflc faut. ©luda tam
fertbuntutb tmpatojci^nrtco gefta.^cracu^tdcri'
cuSpdtctusbarttaroffatotactfalpinagalUavarffs tn#
comodis laceraret tnfinttos jpe viros cd multertb^ et
liberis tn i^crmantarppetiio ejcilto bamnautt. vbt c«
multis annis eos betinuiflct ia etiltf faUiditt cot pfen^
ruvefttbus tndutt albis ad tmpatote aceeflere miam
cepcaacre.q^bumtlttatcvtvtdtt ccfar pietate pmot^
snnutt vt i patria redtra.iReucrft eeules -t foJte e; vo
roemtflbplurtmttnvna pueneriit facultates fiias ila
ntftao eepofuerut.cepci-ut victa vftare.bfitU veftc tnee
dere.ceptt odo; pie pucrfationtSj) regtone tlla btffu»
dt.Scoo vtttcre rethicnus ceperat ac vtrt tn vnii babi
rare -r feotfum mulieres ejrci ctna cotgalta pttnuates.
S^in numero mulrtpltcanS -t petpue tn clCTtcts btut#
nts offtctjs fe appltcarnt,0umpfcrutCB .P no;ma viue
dtpartej regule btiigtcncdtcnmptotes eo^i ppofttos
noiantcs.Sietnte facultanb^ tuy pfona? munero miru
tmmodit aeueruMU monallertis ta fratrueg montaliS
p ptes jtufae t Jlo^bardte.^tnCE anno bnt.d&.cc
ob reltgione-rvttclaitateapptobat^ co;do i mod^
vtuWt p ^nnocoiti terciu.-t poftea p fuccelTotes roul#
|npltctter ptiutlcgiatus*
Jberofolomitane v;bfs vlttma caprtuttas.
^^Uido Infignanus Sibtlte^aldutnt regts leptofi
X.#fo;o;t8 martms.moano :ig>aldutno t ettis nepo
te 3&alduino paruulo oaauo loco regnu ftirapies regnauit annis buobus.'|boft obitu ctn baldutntlcpro-
ft quintus baldutnus puer -r ipe re; uxcceffexauame regiit cura trtoolitan’ comes -r ^utdo fufcipere cupi
entes nec vnantmes clfcnt.bncB res tpa magnts cbrtfttanon ibcrofoltme agencium ftmultattbtis tractatur
baldutnus puer regnt tberofolinte cbztllianot: ad oaauu auuailt ncctS mcim befuneP* e.eam puert regis
mo;tcm Stbtlla gcnttrtj; pcogntta tcett futu n qd appatebat venta, "(le tnpoUtanu comttt populus x mt#
trtpolttaml comitatu a fauotecbnftiano? penttiis fcparut.qutnetta CibertadtS-r^alUlee pttneiPa
bttate tenente nobtliflima multereftbt matrimonio copuUs.eude qitocBp;tnapam regno iberofoltme per
nuptias abftiiltt. £rant tue tpts jSaladtn^ cu cbrtfttams inducte quas vtr artutus abrumpere fatagebat*
cu fottuna cius cofilns fomentu addtdtt.cBob;c £*3ladtnu8 tngenn peditu x eqtn eeerettu cppato "(btolo
matdc p;tmo p^ bcrittu x maritima ocaipaiitt.portmodu tn Slcalone buccs.qut alt}8 auctus coptjs. q ab
Siitbtocbcna populatioe btffugcrant ibeiofoltma buftt.qua ab ocadentaleplagaobfcdtt. oppugnattoi
bufeg p bece btes ffurtra ibide cotinuatiS.alta ateg alin p vtgtnti item btes cartra feat.obfeflieBmges pq-
piiU mulntudo bclperatoc magis fuppcctau adductt cg oppugnantiu timo;e pterritt. aditione ea fcccrut
codtertone vt cu fiippcllccttlt qiia bumeris ftnguU ferre pojent abire pmttterenf .Jimtertim’ facta eodedt-
ttone fecuda bte octobtts flnno noito x oetogeftmo porteg tn cbrifttanon fiterat potertate. ilfetgraturt ibc#
rofoltma cb;irttant l^acltu patrtarcba x ckru facto agmie funt fecutt.quaiijjars Snttocbta. pars Cyttts
ettam ecerte cb;trttano;um tumentis tn liibula iimt complete preter templum Salomonis oltm celebenj'-;
imim.manfcrwnt ea in vrbe cb;iftiani Sfia wtnndi Simani armeni 5acc>btte igco;giant t .
Bejcmems mundi
^^S,etne8tcra'u8.pnarontan^.pJetoannccc*sMotneto fcolarfs. omiada^ %inc3 fiimmo?: potitificu
\Jltufibt papam acccprt.lbontincam imens ftatim cc bdlo t» farracenos Ckmens terctus
«cfetido edicra iponit.iRcm rpianoj? in afia magis magifqs tndics pulita;'
n intdltgens.i^ncrali vt m iimiUbusaffolct edicto ;cpiano8 admonet.cycii
tat. bonaf vt crucie falutifcre figno non magtsbiimeriS (R cojdibus aftuo
arma i barbaros afliimat.cc etci nc felicitatis glotia trtupbo finguliS parttu
ra. Cociuit fo ea romani potiftcis ejcbottatio rpiani otbis gnncipes moeri
curomanoiz ipatotecognometo barbaroflumpbilippn rege francie.TKicbar
du rege angite, oddone buce biirgudie. quos innumera pene arcbiepomm
epoti "t aliotipjincipo vtro^multimdo fccuta e.i0uin etia ep ytalia veneti "Z
ptfani clalfes paratlfltmas eduxere. £x ff ifontb^ quoci^t bacis triranes dn
quaginta ♦buodecimqs ep flandreurib** xpiana expeditocj funt fecute* t gutl
bclmus Sictlie rex vltima oim opam tantis multifqj exercitibus nauautt. cp
clafle fua mare a barbaris pyranup pacamvbiqs reddidtt.5bfuEq5 annona
ex apulia ficiliaqj tmpottauit. !fe>ti ptincipcs iafia poltmodu varia vfi foJtuf
na acriterpugoarutillt demes ad copon^as res eccRafticas animu adiecit
TTlam T motes dencop qtunda no fatis .pbatos reuentate fua emedauit. €t
clauftru fancti laurentnextra muros ediftcauit. et laterani edes non mediocri
Impcnfa reftitmt.templuq5 vermiculato ope ac mufiuo exotnauit* il&otiXns
ccinde anno potificatus fui anno tercto.menfe quinto.in bafilica lateranenft
fepdtmr bucta ingenti funens pompa
£ek(linu8terciu8
... ...... i0ui egreferes aperti ficulott rebellione inTuu p
beceflote imptudetiflime intentata cos edpefeere cdfttmit. ^ir ddep omnia
bonus d beinrico cotona exotnaHtt.£t quoadutxit nil ptctermtfrit.quo ter^
ra fcta(5tacm bierofoltmani vocant)rccuparef .in tantis autepturbationi-'
bus rczt.tantoqs rumpm bellico eots egregtas.tu apud fanctqpetrutumad
lateranu cdificantt.qua recipi pontifices p comode pollent. i^itetd^ea t»o no
men vitcrbto bcdit.eccRamq5 catbedrale?cctt.d&ottmr aut pontificatus fui
anno fextomicnfcfcptimo.btc.vndectm3.S»cpditur in bafilica pctrt.bomS
omnibus ptcboloiCTbcfideriobominislarimantibus. _
Saladinus rex Sladinus egipti rexnotadino farraceno? rege aefuncto.ei^ loco tlcR vir
fotnflimus t ftrennus ab oib^ fbrbgat^.regnauit annis. xvi . Ifeic magW
liratu ac regno fufccp to llatim ? egiptiO? rege i bdlo .pcdlit* q tadem capto et
occifo vniuerfam cgtptu 'z fyna ocm coq uifiuit.£t fuo impio adiecit. ©einde
in xpianostnoues regnibicrofolimitani terra cu magno ingrelTus excrcim in^
g«e pecotisboimqj abegit ptcda.-t cdgrefTos pdatotjb^xpiaiws milites, in
quis teplartj fuerut multi.maioti ex pte occiditiStmpnio -t fecudo pltb a bak
Iduino rcgeleptofo fupatt8,^cx ppatis benuo copqs ? emanuelsgrecotu re^
gem nioiiexque^ fimulata fuga aliqnTangullas puallcs .ptrabes tade fupat
|X capit. iCtii^ victotia dat^ i xpianos ee bierofolimox regno ptendftes cu nia-
-i p ,, I -fjii , - cxercitu.pceirit.5pam tande ciuitate fctam(qua xpianireges poli gotbe
fi idu rege p anos oao ‘z ocmagita cu magna glotia poiredcrat3poll maxiina xpianoxllrage vt pmilTum
e cepix-r bc ea triupbauit.^cmpluqj falomoms qd tureis piter x farracenis ficut t xpianis confucuerat
fanctu ce.illudqs ptius Sfaladin^ ingredi volitent, ag lanari rofacea.x fmS Utflrari exeerattomb^ cura-
int. pfect’ inde impiger laladin’’ i tyru buxit.qua vrbe corad^ marcbio no magis ciuib^qua cctcnS d eo
pliigerat xpianis publico pmittdc peilio ccfcnfanda t gpema bittonc tenedi accepat. Ifeic dppe faladi--
nus darilfim^ fuixeui ntbil aliud ad fumma bcftiit laude nifi xpiani nots cara- ^Ipaidis mulier
cter. i^ui moties tande madauit in fui funeri tropbeii tale aii cotp^fuuj bcferri
Ibectaciilu.videl? panu nigrui lancea fufpdnm.£ui ptccederetptcco damans
Sfie toti^ bomitoj ex tanto regno tantifqj opib^ mones.ntl aliud fecu befert.
/□riLpaidis multer fetabe cudota eo tpc darutt.£iit biiiinit^ collatu e annis
fflmnltl in cotpc begere x coipaUs cibi n egere, feee genere infima officio-
qs bubulca.fic cotpcmarcida. x pjc exilis intdlints inedia euacuatis. vcnulla
tn X cojpulenta in vulm ccmcbatur.aC fi bditianim copia fruercf frcqu&cr ra
piebatur in excdfis x angdo buce freta: 5llud quoqj admirandtij femina rure
editam x educatam rurali opere aflucta tam ptudente in confiltis x circufpccta
in verbis fuifle vt qui bocet bominem fctenttam.tn ea bdegiife fedem plcniR
arbitrabantur.
demetas mundi
'1^ Ci‘fmcii8dii3 mjisfmue frtdmapjinnfiUus.aitiio t)nt'd&.c.t;c. crftit»
J_Pcto gemtozepfcnfu pjincipu romanos unEato: tclcctue tmpautt atims
ccvr
• . linatmpcratojum
Pcto.apaTrcautpnu8rcf^Snam8COT llDciDnaisfw
m calonienfes bella mourt^ocafo Icodicnfi epo m gracia redeut. Snoo aio&c
clccuom8f«cterao£clefttjni8 pontifex romanus poftndic cotonatiois fue
betimcsm feitiim fnderici borbarolfe in armenta cenincti ftlin a sermamo ele?
ctottbns beclaratHm tn regem romaitoi^imEacotemconftitmt.ea inincta codi
tione vt bctnritus ipe regno citra vltraxg fretum ftculiim .ppjti8 recupato fiim
ptibits x cefiim folueret annuu x mrtp «clefiafttci terram fibi redderet poflide
dam.idi^ cjiio rexfactliU8 aflecjiieref cdHantiam notmanno rege natam virgi
nem tn monafterto panotmi agweiit ocailte edua cnraittt.eacR natu gradiotej
^ d .peuratura videref Oilpefatione apftca lUi tn matrimoniu collocaitit
iReddidit 'f-o bctnrtcus impato: pjima oim vrbetn tbitfculam ponttftcf celefti:
nOf ciiitts 7 romane ecdeue turt8 erat,3iri5 pter bec vna in re piiderantiflimus
ro.po.Emifit.a quo nullo adbibita aut pietate ant mota fundttu8 eft excifa. et ■ ■■ - -
vt omm8 in futui? mftaurationib fpes adtmeref ruina»: illms faxa romam funt n:lata.que in cliuo biitus
tempottb Capitolino ad m^otid conferuanf . Jltigrelfi regnu cum exercitu rex betnneus x regina prime*
impOTi ann^c^oltm obfedetwt.fed cum peftiletia exercitum inuafiflct re infecta abeutes in alcmanta>
acceilcrunt.Tboltea Iterato a cddlino ponn^fiaromano vocatu8 magnu inytaliam cxercimm tmxcrat. ve
neratffi Icaim Conft^ia vxo: fridmcu ftUu afferens prtmu (que pter omntu opiniones nimts annofa pe^
peratjilfcB fecudus fridencus poltea vir factus eccleiiam pfecutus elf .pamoin netrotio pnmo neapolts.
poft quicqutd in «alia fitillc regni vocabulo ccnfef .x-ipa fublnde flcilla In eoi? poteftate funt faaa.sCo-
llans <»o tue fama fuit belnrlcu panotml agentes tbefauru ingente a notmanls regibus tanto ptlus tem^
pote.tantacB fuccefro? jjfperltatc cumulatumdam ejpllatum Ingermanla tranfmlfllTejs a pontifice ac#
ccifltits vxote X fillo paimtml rell^b ro.fecdtullt cu eoeg pontifex celefh.multa egit vt recupande ibero'-
follme curam furctperet.^uod quldc munus cu p fc noluerit per legatos exeqitl fpopondit.prlufcB ro.et
Italia otcedere^auigin ex omni ucille regno x Itt^onendas vere .pxlmo copias parari curault, parltercg
alpes tranrgrcints arcblcpm maguntinu x faxonu bucem legatos ceclaras onus illis iniuxit copias ex oi
. gcrmanla cotrabendld”^’ maiirltanlam incolentes ingeti claflc in blfpanld
vlterioje Odatl cogrefVum pilo caftelle rege fupatumcB ceperut»-? plurima tuc ea gens barbara ce bjfpanlf
fubegit.quo2? parte betbld ^m-nuc granatam vfcB In bec tpa Slnno.l 4 o s.tenucrut.Candem cu in re^
gnum betnrlciis redntret d^eflane In flctlla ages cu graulter egrotaret ad Jnnocetlum potiftxem ro+ mlt#
tens vxore fibl x frlderlat fillu pue? pmendault.Tbbiltppu «o ftblgeimanu fratre.atlus totius etbrurle
. wmiWu fub biicat^ titulo coceflerat. (gtn tn fe fitlt roampern t ftmul gubernatione regni flcitle quoufcB
filius adolculfletabmlnlftratlonc retinere queflult.c6fectocB tellamento panojral ble obqt.ea Iglf mo:s
ctrcmlnafla xplana-rfimulomnc Germania maximis inuolultmotibus.fult em inagedls rebus ftrenw
its.ln boftes acer ,ln largiendo munuicus.facudus eloqitlo.faae cecora.flatura medlocrt'8, ingenio pzu--
B^elynadusmonacb** dens.lncccleflapanotmltanamagnlfixefepultus.
Bclinadns in terrltojlo belluacenfl frigidi mon tis monachus bis teporlbua
religione facunbla ac boctrtna clarus effulftt.qul cu eflet vir boctlflim^ ac
blfernflimustblligcntl cura ce omnibus rebus gefhs cbronlca p pulcra ab Inltlc*
munm vfc^ad bec tempjaja cot^ofttlt ac In maxio volumte blgeflit. St bocqp^
Ita blmpatu x blfperfu evt niifqg totu repenaf ♦fcrlpflt x alia opufctilax fermoes
«pias natione longobardus In latina x greca lingua egregie txjctus p bec
tempota nojult x multa compofult.x inter cetera pter latina vocabula, que
feillgenter in oJdlne redegit. -x cc otdlnc blccdl opttmc fcrlpflt.atcB plures epfas
elegantes boctafcfecompofult. Sjoboctotlnterpjcs
asonem pterea patria bononlenfem vl? vK® cele^
bernmumattsinflgnem-nn liirc clmll cofultifli#
mum4.3lobannls boli3nl(qul(utnmab:eue fuperpate
fiomnslucemamrtnundifpaulumappellat.
tinca fumnioEponiiti™ ««,,„p5?mnSSiJpaSnano^^^ campaSpaSa^artasmnus patre trali*
5.mnoccnt«,8te.c.u8 BEmndSLtoconntum
ctifllmus. (5 a pamata etate panfius Iria opera ixdtt. ^0 an
et moatnis infenis.a cclefttno in numero cardtnalm refert . quo moano tn a
oftCnant^fi omntafaifeendafojcnt ingens vo^^uinecfficcrmt.d
beret venalitate edicto ftatuitvt nullus ciirie omaalis qiiiccB ab aUeno etagerct
preter toptotes acbullatotes.4bite niodu pfi)al.boftiario8
ntm camens aniouit vt Uber eflrt aditus, ftanm quoqs vbt
loafiatteoammuadnctesscnnanosppterlfeeutriamonein^ta^m
retinerein officio Ifis.ituncvis.ptemns.pqlliataaonib conat
ftra tentamt.at vbi videret farraccnos potetiam in afia ccncrdcm apud law a?
■ num majetmum concilui celebtat.cui interfuere pliircs viri pffemflimi.^oltnio
I ■ • * dn miiltaltbto^voluintacompofutt.iiiKr que entat liber 02 miferta coditionis
bumane."! libjos be facramao eudiariftie.ee facraineto baptifinubabuit item fermones tem^abus ^ lo
lennibtis Diebus accomodatos.ii0ca-etalcs quoqs antiquas omipofuit quasobferuan mandaint.^ir 00
rtilTinnts -t orni otnatiffimiis virtute.co pontificatu fefe bignu bjcui oftcndit.naiit inter^^as Decretales
quas ejtantes reliquit tres eo potificatus fui initio cdtdtt.1i?Jtm3 qbeinducijs babef. iriones otbis pn
ceps alter tn alteru lelinqucret cotrectione ad potificem romanum fpcctarej^€t vener^os efle pti^pib
tKtuiiismadmusfacerdottstondam.CerciaqucettrareelcctiOebabct fiHgiilan8fuit.5uu^elwi po
ttficis virtute t boctrina beati ©ntet t f rancifd aflifiatis fanctitas.^mptobamtpterea ® batl ^oacbini^li
bellum quedam nofanam boctrinam p fe fer«etn.©amnauit rerrotes almerici beretid qui poltea panli
ai feaatoabus fuis ^ftns eft.qui affirmabat ydeas quefunt tn mente biuina t aeare t acartum tn eo ml
te-r viu longe oiitanna.polpitale fancttrpus tn Satia a longObardis^ S«omb^ ibi foUtiSbabitare ap^
pcllatum.quodin vancani fuburbtO celebrem binflimu bofpitalitatt^plflnme teferuit vnu.ct auei^r^
ris appellata comitis vifani operis.quemuro otm totius vtbis rannimo fubltmitate furgit etimia. (cftcg
ad fotu olimncjiie ad veteris fiibttre prtnaptn que p etate noftratbiu ante inbabitata nulli mmno wii
eft aut ftut.tndccB bafilicam fancti fipti mieettat in aiicntino cdebns tnebirutam tnftauraurt. ®era bu pe
rufi) tollende bifcojdiccaufaCqueinterigemtcnfcs-rpifanosvigebaO.pfectusfutffet motit .pontificatus
fui anno beamooctaiio mcnfc feptimo bic.tvi.fCuiu8 vita abeo pbata fuit vt poft oiis motte ml earam re
nmi que in vita egent laudaucrtt tmptobauenti^ immutatu ftt.bic quoqs ptimu ordine bini ^lugufttni be
rcmiticumfub tutela apoftolicafufcepil. Conaltuffl lateranenfe
modus matima boc anno apud lateranum ab
^nnocetto pbtifite pdicto .p reaiperanda tlae-
rofolima celebrat .cui interfuere mille t trecenti pla^/
ti atmiberulblimitano "T conftatinopolitano patriar
cba.tlfeetropoli feptuaginta.fpifcopi quadnngen-
tt buodecij.Sbbates.pjiotes. couentuales octinge
ti.^reci T romani imperq legati.iRcgu> f 0 iberufa
lem.francic.bifpanic, anglie t ctp:i ojatotes. ^cne
re multa tum quidem in cofultationem nectecerni ta i
men quiccg aperte potuit. q? t pifani t genudes ma
nnino t ctfalbini terreftn bello inter fecertabant. ve
rum cecreta ibi piata fuere quibus tam Uiicorum cg
tlericojum motes componerentur.
Xobanes ben^ otdiniS bereiintan biui auguftini
tnftauratot natioc d&antuanus Bis tempottb^ t
flaminia -t vmbrta vitam riligiofiflimam ac fanctiffi
mas bu]ctt.multa monaftena ibi crc)cit.5ndc fratres
jabomte vulgo appellati funt.Canbcm cum vir fan
ctus. jo. anis in flaminia pmotat^ fiuflct i patria re
uerfns plcn^ biei? t: ogib^ois.ano a natiuitatc bni
1 2_z z.imgrauit ad bnm.Cmns cor p’ tranflatus in
moafterium ordinis fub titnlo fanae agnetis fabre^
factu fummo feructur bonorc vbi indies fiunt miracuk .
Bem eta0 nmnoi
JFoUum ccvii
jlimra inigato^r
Tbbilippus
ebilipp^ fucine pnecps z ctbnirtc bti): bcinnci' impato:] fratcr.qne ide bciit
ricns nioacns ftlif frufcrtci reliquerat tutettem regnu accepit, veru beinnco
mojtuo majrima inter electoaes o:ta cft &tflcnft04n germama em electnni pars
otbonem Pucis fa^:ome qui tii afta fiierat germanu frati-em celegit.pars pbtlipi?
pum qui ab beinriCo inftttutus erat cenfittt cofa-ianiju.-r res bello biflidiifcB bi'
utimme acta q> pbtlt'pporej:ff ancte otbottire;c aijglie faueb3t..pptcr banc btlTe
fioncm impatorts ccligendt ytali nec^ pbiUppu neqj otbone ad tmperiu admit
bntt. pter id tantii tpis quodjnta' coronationem t Ccpofitione otboms interfui?
it.lbcr reliquu vero eotunde impatos tempus 'vacane imperiu fcribunt. ibbi#
li^us aut anno db.cc. alfaciam bello tvuaftans argentina obfcdit t in fuaj po
tcitatem accffiit.fequentianno fimilia intbitringia pegit.lantgraniuixuictum i
gracia fumput.3nnoccnttus il>o pontifej: q tua coftabat beinricu z fridcncu pa^
. treni p romana cgifle ecciam otbonem imgatotem januciauit.lbbilipp*’ ira fuc^
cenfus arma parat ac pti a otbone pbiltppo rege francop fauente in ejpeditione
pjodit.^tbo qs compofito etrercitu vna cu loanne angloia rege pugnandi copi"
am facit.ftuntcB fingtilaria certamina pctpue apud colontam.Sd annu qs pontt
fteat innocenti) octaitn otto ille que ro. rege inigatorecB tnftitnerat a pbiltppo
vbim fucciibuerat agrlppina Colonia germame vrbs pteclara otbonem piiluts
poftiemn otm coferiiaiterat qua vrbem pbllippits arta preifit obftdtoe. otbocg
facta eruptione cogreifus fugatufcB a colonienflb^ cft eepulfus.qiil tempotl ce#
dentes pbiltppo impatoji ocbtta obedientia pfttterut. Candent principis biU"
tumistcfatigati bellis pace confecta pbtlippits romancniimpato: tvclarat^. ac
uc noiicnt annis no line moleftta banc bigmtatem retinuit, nec tamen biuturna
fuit pbtlippo In adepto vbiqB p arma iiiipto quies.qitem lantgraui^ tburingie
pjinceps multis In fuant fententiam tractis ctrcuuenies. vel vt ali) fcribunt otto
comes palentlnus ce witilfpacb bamberge intcrfecit.)e.kalenb lultpcojpus ba--
benbcrgc Inde fpire tttffu fridenci fepultu.f itit autbenigmis ac largus, sxbtlis
cotpe atm virllls.facic vcnufta.captllo flauo.ftatura mediocri ivcotits.
Otto bun faconic buius nois quartus anno a natiuitate bfii ft&.ccaji.cu pbilippus impatoe a comltepa
latino interceptus fiuflet.intpatoj a germanis fuis celectus impaitit annis trtbus.qul ftatlm romam
pfietfcens ab tnnocentio tercto fequentl anno tn bafilica fanctl petri cotonatiis eft. verii poft acceptum ab tp
fo pontifice biadema lurifiurandt quo fe ce mote obligauerat religione poft babita terram eccie Doftiltter i»
itaftt.na.radicopb3num monte faltfcu ftue vt cozrupte appellant flafeonem z toti pene romandtolay p biiter
fas legiones biiteifolcg legatos occupauit.-r ad regni neapolltanl regiones cbiierfus vt eas qs caperet eft
admi;us.f rldcrlco fecu do que romanl potiflcls aiictontas z pniifla .ptectlo fecu? redderet. nibil tant] mo
tibus fufplcante.eos 'ao motus pontlfec innocentius iniquo ferens animo ad otbone mifit.qul eu fuaden
do.bottando.admonendo pitlncere conarenfvt capta tx ecete terra feudatarlo redderet.4 pelota indies mo
llebaf . vnde ponttfei: eu anatbemate palnu pcuiftt.ixinde gfeiterantem z vias omnes romanas lafrocintjf
infeftante Imperio •ralemante regno pnuatu ccpofltucg ,pnunciauit.SecHtos eu piatos t.pceres ac 0^ all
os imperij ac regni populos e.itenus facramentlVellglone qua illl obligabanf abfoluens vt no magis pof
fent CB ecberent ab eius imperio reuerentla t obedientia fe fiibtrabere.cBobrerei: bobemle.langram^ tbit
rlngle ac arcblepl ft&aguntln’ CreuerenfifcB bup auftrle z cp mlltttbus pftantlotcs qulcg eu teferuert. £5
I*t« .«.4 J,
fiKtl funt frldencu fecundum fictile regem vigeflmu agente annu tn romanoa rebe neclarauerut. Tbbtlipp^
em francle rep otbone loannls regis anglle ep fojote nepote ccbilitarl aepotentatu bepcl cooptabat, qmb^
tande beterrittis malis ateg penculiS otbo tn alemanla fe recepit z queeueg be ytalta ceperat in romanl pO"
tificls frlderlclcB flcllle regis poteftate rediere, vbl poftea a pbllippo franco? rege apud tornatum fupatus.
Candemanno m.a.XKii). otto Impatoz meftus languenkBato bteitlobi)t.^Heti aut rebellantem cretas
In fide armis cotlnentes anno falutis iil&.cc.jiiii). eande in colonle fojnia redlgere.mllfls eo clitibus qui erd
tenfes tn officio continerent.
«ainaldus arcbleps colomenfls poft ceftructam medlolanu a frlderlco Impatofc cotpa trlu regu ad £0
Ioniam tradupt poft glotlofam vitam tn bno quleult. _
icbardus quoeg puer parlflus a ludcls martlrtu pafliis multis claruit miraculis .cg obrem pbilippus
^mnes e regno francic ejrpulit
^ermcta^nnmdt
^rdoffUoTironjm
/ riicifcroru or3o i'it ftno<Jo Utcrajiell {)i'u incbo^
iitus li:d aliqn intcrmtfllis ab ipo 5*5CO^ttp
terab powficc atmo pontificatus fuu>:viq.
ctcohnrmaf acntulttafauonbus comendat. Jd^^
majic factu e co cp qucda albancnllum pcmfera bti
rcfia furre>:crat.que t^ta in populo remano clcrocg
icditionc cjccitauerat egta vneg antea .(^ obte canfa;
potifcripc multos cruce fignatos inipuUl p eos^ ar#
nia f afcipcre.quibu8 teutcus crucifcrom ormne las
fopitu T oblitteratu inftaurans njultis ptiutlegtis i
gratqs mirabiliter 3urtt.eide5 aut otdlnl ponmodu
innocentius quartus miotioe affectus apud liigdu
nu eriflens regula copo/tut x nebit In quo pcepit ip»
fi8 rellgiOfis lemp cruce In manibus portare, iplms
iiut ordinis auaoees et bu-
ce ^uirtacu epm % martlrcj
tpcconftanuni magni ifeele
neman-is prtmu fuifle tra-
dunt.qul etiam cur Juliano
apoftatacunmlus cbiiftia'-
nis pafliis fult.fed Idem ot^
do ad nibilnm fermevfqr In
pecfens redactus.
Tartarorum regni ptlnci
pium
Oamd quidam perfa ejr
ignobili familia Inter y- -j, »- -ir -t
eos natus tartaroeu gentis reje vir qulde magnanimus g bec tga er Indle monnbus vna cu oib^ lue ge^
tis vlrlacmflerib*’ boftillaio egrciruspvlclnasquarqsvtbesfpollamultaeregil-tpopulu fuuB.mo
allcrit.quibns fpoltfs allectus inde paruaos venit t pan terrote mediam, alfirlam. pcrflam. armenlam
et farmatas no longo tge guadens arca meondls paludis littote concelflt vbl t accolis futs fedes coftitu
ens in nurimd euafit potentia vt regnu eou nunc miiltu creult In finibus bungarlepolonle ^ lurta mare
ponrtcum -r In aquilone.-? bl nnc vfonecaflaml babent ptinape.Sunt autej tartan bofes turpes oculos
grolToSjpmtncntes babent latas facies et frontes nafou® latos mediocres, x (latura tante arrogantie vt
jjum ftiu cbam filiu bet appellent.plnracg ce eou moiibns blllottcl fcribiint,
Ordo carmelltaugboctps In fyna apud carmelu ~ '
monte ab Slberto lberofollmltano patnarcba
crataf-t multis piiuilegifs ab eofubllmaf.atq, el-'
dem regula fuo lure cofecta obfemanda ptimo obtu-
lit-tconflrmault.ln qua pro babltu frambus eiUfde
ordinis capa fiiperloic er fyrico cu quibufdar largis
virgis fer albis x grifas arculata mo:c belye ^be-
tc(vt tradut)airignauit -tceferenda pftitmt.^fcB oido
culnoibcblffunberefaclocist vtris pHantllflmis
indica multipUcarcf multas Impugnationes g mul-
tos annos ab emulatorib’ ptulit.fcd poftmodu feo
nonus pontifer eius nola tefclus cernens ipam ftn-
rtam religione x otdinc a multis impugnatu x aliqn
gfecutu cu nq latis piobatu cofpiceret ceuotlone mof
tus pnmo potificams fiu anno mutatis pnUs circula
tis clamldlbus ob bonote beate virginis mane In al
basfub titulo virginis mane be monte carmelo ap-
probauit x cofirmauit,aiut cin oidlne Illfi bu tn ftna
ai babitu illo ptocederet inarinta in reuerftia x beuo
noe apud foldanu cgyptl ertlnflc x multas illl clemo
finas •rbaieftciacotultflc.fedeobablto mutato eue
finibus X regno fuo elecIffe.CB obre necclfe fuit illuy i
europatrancerevblmlrulmmodu ererefees clarllTi-
mos X fanctitate x fcientta viros .ptulit.©uo;z ce nu
mero pclpul fuere Sngelus reclamato: ard^flimus
libertus ficulusClnlluagrecus vir boctllfimus.ti
pter libjqs multos d fe editos fpu cld?ult,£t
aliiclarimml.
)©:docarmellta:um
:0eji:taem0ntimdi S^oliu ccvin
Y^©mtiMc«8 bifpnus vidancttotc -z Coafiita plnnmu tccojaws. pdicatoiz
^ pater inclitiis. ac jrpianc rcUgioms qft tnatuttnu fydus emicurt p boc
tp8.58 1 calogura accaiaroga pago etaanteitfo otocefe nat^.£ut^ pf firUr appcl
lattta.matcr toanna d tres filios babuerut 4 poftca lite edocti facerdotia accepta
rut.Cercitt8 b^tus ^icua cui^ mater puidit m fomnio fe gcftarc catulit accelam
oje facula bmiilante.©ui e^efliis c^: vtero totu mimdtt incedere vidcbaf . pfigit
S.©omt'mctts
rans
gnato? berefum.ftdcliti biligentiflimus erbojtato?. ab infantia quoqj cu eo imfc
ratio creucr3t.cp canonico aut regulari a oco vocatus cii fribiis Ibcijs pdtcato?u>
oidtne incredibili feruojc fundauit.q Otuinitus tnftituto ab gloiiola m genitrice,
mana religionis babttu afrunipfit. ift cu in tbolofana albienflci; gallia)? regione
bereus pullulanct.3c late x longe ccpiflet ferpcrc,btu8 Ontcus tuncp?imu fama
nofci ceptu8 ad eas cytirpandas fe cotulit.f6rat'oo 4 armis ea fcctam tiicn adni-
tercnf .i0ua comes tolofanus notabaf infamia. iQuarc Oatim cft ab innoccntio
pontifice X a ffancoi? rege fymon tc mote foeti bto cominico adiutoj.4 cu cobo?.'
te ab bierofolimc crpcditionc reducta :a fancto viro aOuafantiu arma conatuftg
retudit.tanttfqs ea bcrefis tefipa erat radicibus vt q feptimo tncboaiicrat vti: ta-
dem vltimo pontificat^ innocdii' anno potuerit ctttrpari.pater aiit religionis er
iftens.poftea ab bonojio 4 fcirmattcos apud tbolofaj wmitos aitdttitt. ozdtms
confirmatoem obtinere meruit 4 pfifmato cu plura monaftcrla erci;iirct.£t mul-^
ns fignis ac mtraculis claruiflet.ac vanas regiones Oocendo x pdicando luftraf
fet.Cande anno falutls terdo viccfimo x buodecles centeno apud bononia y ta-
Ite ctuitate.nontS augufh mlgrautt ad bnm.que pofea gregonus nonus auditi
cius miraculis x vita pteclara in fancto? numero aggregault.
S.franctfcus
.iK»«feuaf£ua
ElRanclfcus ferapblcus nationcytalus e? afliflo vinlno? cuiuatc ojuis, vir
^dicg tnuinus.acpjlmus Inifituto? ojdiniS ffairu mino?.t fundato? miri
ftciis.Circa annos &nt.ilK>.ccviij.p?tmo ncgoclato? buaniis x afFabaliS ac.pdt//
gus vfcB ad annu.^irv.Jnde terrena oia txfplcies jrpm in omt vita fccut^ clt. £t
cu allqiiadiu pedibus calclat^ x ccnrlgta cinct^tnccmfret.S5entetic Otjicc memo?
blcetts.iQut venltadmct: no renucjai oibus.non poteft meus efle Otfclpulus.
SblccnS oibus tunica incultam x cotcmptibllem fune pcinctam induens nouiij
mo? oedlne conflituincum quo vclut fol i o?bc radias ppiana religione plurimit
tlluminauit.Cantu aiit In fetpo rigo?e auftcrltatiS circrcult. vt in teptattonc car.'
' niS.ln peulnalt t^c ntuc vel glacie operlre^.pauptate quoeg Onam fuam femper
vocabat. d&allcbat potius ce fe vltuperla eji; laudes audire, omtcglludlo p?ccai'
nebat ne paitotatiS metas traftllens ad fupflua Oiftlucrct.ardcnttfrtmocE; marty.;
ru Dcfiderlo feruebat.^dco feno couerftoniS fuc anno fyria pcttjKac ad foldanu
acceflit.qul cum omt bono?e fiifceplt.i©uobus aiit anmS an obltit cius vidit in
vlftone m apbm vnu lU acre fec alas babente cruci manibus encnfls pcdlbufig
contuetis amni.ala? <>0 Ojias fup caput ercctas.-r buas ad volandu enefas ba
bebat.qbotro buabus totu co?p^ tcgebaf.CuncB tuunus cogitaret apparebant
in mantb*’ ci^ quafl fijturc clauo?. latufcg i jJiUs ccnru vcluti lancea perro?a utm.
interea cu fribus fuiS flc ab eo Inftltuns noua ndiflct regula, x upt ftigmatib^
_ infignitus fullfet.'? nome fuii in otbebiffudiflct.Cu nulla carni fue rcquie bede//
3 rat 3 pucifloHc fua. cviij.anno x multis languo?tbus pteririi tps efflunflct. buo
-I bus feqntib^ graulotlbus purgcrl ceplt.Candeplcn^ bonis opib^.apiid alftfio
vrbem fuam.Snno falutls itre.iaa y.nonas octob?tS t bno feliciter obdo?mtutt
iSucm X biennio poft grcgo?iu8 nonus audins cius creb?iS miraculis magna
p?iU8 ob eam rem couentu bablto .in nume? fancto? flatlm retulit. iDlcolaus aut terclnspapa anno. dlN.
ccln:)c.litteras ce lligmat ib^ ci^.cpi fidelibus miflt * ' ■ •
£rremotus ateg potteta multa bus annis vblcg ferme fuere ita vt antiocbic
trlpoliS ateg Oamafcus magna cx pte co?rucrint.£atbtna ctta flallc iWiik
contraaquarum naturaj pelagus ren occflit.t botm fame milia abfo?buit.5in yta
Ita infup grandines ouiS anferum groflio?cs cecicere.
OJfum cft quocg flgnu mirabile in occidente poft occafum foliS in ftclla pofiU
In aufti o cecliUans In occidentem Indirecto fyderls quod aftrologi' co?onam
adrtagne appellant.^tfufqj radius quafl trabes magna per multos blcs afcedes
tn altitudinem firmamenti. '^?edicato?e8 bqs tempo?ibu8 multa alia figna conti
glffe afferebant.
i6c|taeta0 mtmdi
anno Snno xpUzi4^ ’
D©no:iu8 tcrctus papa.plia rcnjaniis.pze almmeo ane romano gmu^
terao fuffcctiis innocetio.-t ipm ciiis nois taoit.pcrufe carOinalcs t ro
manu ponttftceincrcaucrat.^ua rn creatione aO fej:m p&eccfuwts Oiem obi^
tus facta.inaioJ folito aObibita e feftina tia cp perufim ctucs birricmtate biero
foltm e re^z.-r bello? ytalte febartbo? neceflitates epenberut.(£t coacto tn con^
claui collegio penuria cA>i per bies fingulos niaiote facta vt .ppcraret.vint bo
neftiflimaattulcrt.pfeaatuf(ppotifci:Pcfttnaniaj5&ccefTojepacl inytaliaco#
ftituenOe tractata p otatotes le^atofcg cotiiiuautc.5j5fc/onia intra ptirnu ac
ationis ntenlcnt p fabinos fc cotulit. i?ollia'tabat efii eu petrus antifibotefis
impato? cbftannitopolitanus.que paulo poft t iolcm fiinul vj:oje ibe pontt-
fet in bafilica fancti laurati'4 via tyburtina eptra muros infignis vifitur.im-
pcriali biabeinate becojauit.£t rebus apiano? in romana pfulturus q biero^ ,
Jblimis .pfiitiire viberenf ioanne bc coluna carbinalem romanuj pojtuenfcm
ejant apoftolice febis legatu beclarauit.imptalefcg titulos bonotius friberico
fcctibo cotulit. )©ue poft turibus ccclefiafticis ftbi vfurpatis anatbemate no#
tam bignitate pnuauit. ©tbine beremita? ptout innocenaus fecerat ptegen
bu cu fufccptflet.£aa otbines pjcbicato? t mino? coftrmare voluit, biaofo
limo? rege e? alia ab fe roma veniente benigniflime fufccptt.£?t9ntt o bono
rij ponttmisbccretalcs multe, ni rome opa fancti laurentij cttra muros vrbis
reparata cu cenobio baftltca.tum fanctafancto? ab lateranefcj cccclcfia inftau//
rata cekbas fanaimonic o:atona.:©n aut ac beate vita buces vt bonu pafto
rem becebat.anno pontificatus fm bertmo.mefe fcpttmo.bie.?tt|'.mottt. Se
pcliturcB in bafilica fanae maric maiotis ab pjcfepe.
^^iRegonus nonus papa natione bernicus.p ha anagnin^ c familia comt'^
%»^tum innocenti) tact) n^os.^iii t latcrano vbt aeams fuerat ananiant
p eftati caumata fe connilit.Bn fribcricu monuit vt e?pcbitione in tara fan^
aam cut^ voto pnbes cruce fignatus fc obltgaucrat.tanbe inirct.fotte comina
rct vt nifi bteui crequeref ctcoicattoms pnuattonifig fentennas ab laonotio
jjbcccirorc in illu ,pmulgatas.?firmatas etia ate^ ctia aggrauaret.l^jomtfit-
cB fnbcricus fefe voucrat.btctu<B e veris tjius ab puentenbu btunbnfiJ. vene
rat eo magna multimbo fictpue vero c? germama lantgratitii? balfie.^ bmn<'
buft) vna ai magna pte mtlitu mohnir.bu fribericus egrimbine (tinulas in fi
Cilia fc continet.lfeec fraus ita copjciacnfa eft .cognita cih lantgrauij motte ce#
lerrimc eo abnatiigafte omne® eius fuppellecttlem biripiufle.£ognita igintr
fraubc frtberici bonohj tcrci) Icntentta in fribcrtcii latam pftrmauit. ^nbe pe#
rufi) pontife? aflifiu pcnturus.vt q bc franctfco viro fanmlfimo titiracula au-
biaat piis cognofccrct re compata vt aubierat.tn fanctou iitimc? ftatim rem
lit.Cep erant iterim roiitani fenatotes quqj vnu.qtiq? binos creare. BHanibal
qj c? bantbalba gente romana nobilis fenatoj bcrefi pfenncbat.in qua multi
incibaant facabotes.lJinqj pontificis rebitu fotmibantes tumultu concitaue
rat g biuina vitio copefcuit.'£ybcri8 cth ea in alluuione ctcrefccns.multa ba;
na mojtalibus intultt.£t tanta pefte labotatu eft vt bccimus quifm vt? ftipcrfucrit.lbonttfe? mira deme
tia vfus publice oes pnuatimqs ena btftributa pecunia pfolatus e. vaeres cloacas purgari nouafqy plu
rtinas conftriit curautt.^rbis bignitatt t valtmbini vno tempote confulcns.acccftit poft ab vrbem rea-
timipontife? curia in ea aeris falubtitate confeniaturus.qtta in vrbe beatum bominicum in fanaoto nu-
merum rctultt.Spoletum poftea cftatc cum biueitiflct bcamm antboniu cognomento pabuanu ob innu
maa miracula fancto? confefTo? collegio congregauit. i©ui tanbem multis quaftatis crunis a frtbcrtco
fuabenub us francic t anglie regibus couocauit omnes otbis tpiani ab cociliu. ^au fnbcricus terram
martqj vias pclaftt.!Carbtnale8 pifana clafTis intacepit ab amalpbia vtbebucu.in cuftobtam poftmo-
buiti tenti, ©um auteo tarbam8 capto? carbinaliu r ptclato? tmpebimcnto.bcfiftit a concilio pontifc?.
mcnfc augiifto.ft ptimo quabragefimo falutio anno fupta buobccies centeno obi]t.pontiftcam8 fui an
no quartobecinio.menfc terciO.
^^0cftinus quartus patria mebiolanenfiS t ganffebu8c?cafttllonea gente.fabtncnfi8 epifeopos vt'
^^ta t boctrina tnlignis fene? abmobum t valimbinanus in locum gregoti) fuffectus.ab fribericum
mttten^bfibtonm fauentte continuantem multis illum be futura pace pollicitationibus bcltinre cona/
tus dt. p:iul^ fribencus refponbac potucrtt.£elefttnus ipe buo beviceftmo pontiftcams bte be#
runems e.fcut vt fuccelTot baretur vno t vtcefimo menfe labotatum e.£aufam btumme vacatonio apo
tentos in mdpbimno carcac carbtnalcs. ne tpis abfenrtbus electto fieret ptoteiiatus ni-
pa ^gulo8 bi^*^ ' ^ aflenfiirc. vtbentes omne ytaliam frtbatci mottbws qualTatam cika imminere
^exmetmmdi
pottft£ccofirmatU8^co;onatu« <uiTosatu8.£tab bonojio
llaittta fojoje rcgfe dalie o cu^f Ijcinnco fejto t co
platcc. vt tollcrrt omfe P^Prttoijcpanozmi tn mebid
J8 fub eubernmone ‘i’ ebitu8
tiflitn^impatojytalte,fidUc ©embe poten-
centioe romaiia impertu teituit 4= Ip " I 1“*? nullus majjnift
gan.sreca.galhc3 t fairaccinca ntf? tvUI
ctj8 »0 caruit Uifuriofus nibil ^ - ntasnjfuf.^^}^
bella geflit.f ccit m maanifica eaifi>i^'n ^ale-cu mftts pottfictb? roHiatie fecetc
^alifimmlarcecapuanablaS^SSSmiJ^ff''^^-^
«.ai;nSr8SSK^^^^^^^
5lqut%i;anu intpatojfa vrbeobfiSemcffim^^^^^^^
£flevtbercf.comttam^berec;noS?enmffi^t^^^
l^oUtt CciX
irnea impato^
f rtbertcUP fecubus
re a roniana ccda pecuiialtto
vfqsqqjmutamt
que vt a fla6itu8 a rebellione coionattonfe p:imo mfta t quibe enojm
PeFaSufateninS
bebit '/Tfibufi ih*i'iihi>^iiiMi'<3r ***,*’*?‘**'‘^^*®*^*^’’'^63ttone timebat. beinricufilinbecettetTiillitn regeiil
ScvS voleba
W aSoSfciSn v;U8 SS
iSSSIst;^ 'SKSS^^
"lon5a d c^o^2en«w'’r^®
SrScSffl Sofi® vtrucBcombuenttbu8.-2:anaeqiiartii8 innocentius po
t S Jt PJtuatiomrcB fententia <n fridencu .pnuoauit.omtbu8 luramento abfolu
betliV It cS vellent pjincipe celigcnat..putin fewo ne ludicijs nuc iaa
rerent roianos ifiem indere^ francie in egipto cum glona t bignitatercipub.jpiane ge^^
rPig'!‘*f^-^^'^‘^^^‘^^P^fJ>tta8fenru8 Virtutum grattacehfu8.Tllobilit38o;tipoflentrefifterenibeft.iqort
fridericit8 qm tacet intu8.
1 iR( S**’”® a<ws.®.ccmvitj.toti'u8.ctrca boea nona bie.vi.5uni} factd
V-A.elt.-r tanta obfcuritao aeriS ruit.vt nocte adeflecrederet.c3ufa5 ignorantes
ad penitentiam redierunt.^efignabat 0m tudtcium(quod fallat: vt plurimu cenfd
tur;moercm.gregoeiinont'ropp:eflionemecdefieperfridertcum.
l jf^^P'i^’^^^^nidtue maWmt' repente ct;o5ti'.tadeo_gfande8Vttn montibus
j sd quincR bomtnu mtlia perilfe bicantUf .<0tto quide anno frtfta re>
gio a rnantimts fluctibus pene tota fubmerfa fuit*^bt ad Centum boirn ttitlta be/
merfareferuntuf.
■ ?
j©ibop?C(Jicatojm
fiia£5n‘''1bctru8i
dem etas mundi
OlRdo p:e(Jtc3to^:bii8 tpib^.veluttjioun fydlua
abtoonico &tmnitu8c>;atam8. «etfub regula
biut augufttrtt inftitut^. S>5 cm ad latcranelc stlitis
di fulconc tbolofano epo.t ad mnoccnttu Mtiffct.pe
tcu8 cdfirmationc.co p:e nomtatc rci fc bimWle tyx'
bcreMPoctc tn fomm8,viden8 lateranen.caiatn Iui8
copagibuffrcfoluta graue minas rumam, tui occur
rcbat vir oei biiicus Bumcns fuis cafuras fabJica ut^
ftentarc videbaf .^vtftone mot^.petitioue attetc ac^
ceptauit.boztans v^cu fhbus regulam eligant. reuer
fu8 ad ,>:vi.fratrc8 tbolofc regulaj pdicatoj,! otoina-^
rut.Jinterea innocftio mottuo ab bonntio ifta pftJJ"
pto pontifice ipo pte bnico inflante auctontate apii>
ca tande apptobaf •r^firmaf . 0tdo bic iter ceteros
otdincs p bereticos ®mai:ime ejetinguedos fp im|K
tuofifrtm^ e babit^ £t ne pdicattonis officiu incedi
retiir.ptopofiterut terrenas poflcfl'ione8'r redditus
annuales .prfus abtjcere.qd poflea in capfo gCTerali
bononie execntioni mandatu fuit, teinfirmatoem ita
ojdinis fb regula auguflini "r cofhtutdtb^ additis
ab bonojio accepit. 5pm otdine poflearaymud^ toj
minici fucceflbt.ac relid vita x coctrina’atcB otdinato
nib^ miruimmodu aujcere. i0uoju Cc numero pcipuf
1 fuere Petrus martyr veron^is.Cbomas oe adno.t
" ® incetius inter fanctos nelati.lRelid S5 vt p wus be
'Carantafia ^nnoccti^ quint^ appellar .t indictus
n ^ii I if - — tt.papa.!fe>«go cardinalis biblie poflillatot.SUbert’
^ — as ce palude.^acobus a vo:agine.Sntonin^ arcbieps fiotftm^ £t alq innumerabiles bo
ctotes t fanctiifimicofeflbtes.d illu ,p virib^ autereviRogeri^ x Slbert** btitiefis ^go ce argetina ^ bo
mas anglicus.^incftius burgudus theologus x bifloticus.attg alq biflolici plurimi 4 iua boctrina mo
ribus X etemplis otdinem ptotetere x in fide Sfcotarunt, 0Mo mtnotum
OlRdine etia minoa b.ic tepeflate tercio kar.bece
bn'8 bonoti^potifetCt vt fenit bifFicilime)coiv
firmaint. irtoueiat ein antiquus boflisbucojdine in
ecefia bei admodu .pfntuE.idco obflitit, vt ad nib ilu
redigeref . ibiinc itaeg ojdin| biuus francifeus ta neg
voluptatis acpauptatts ottu mfto laboze plantauit.
in q vt quietius x fecuri^ a mudi fluctib^ elongat^ fo
li beo vacare pofTet.^pe fi^ancifeus btiflimus pmo V
troiuit. vt reliquos fpualib*’ x boctrinc gfe aquis ir^
ngaret.ibide ergo confliwt^ biuino afflante fpiritu.
poflfuaad beupfectacouerfione.cernens accrefeere
fratru x filiotu fuoni nueru. vite nojma x regula co^_
pofutt atqj cefcripfit interpofitts in ea facrieuaugeltj g
tbis.ad eius pfectdem feruetiffime anbelabat.puanj^
damep sfratres fuos t bo piter x eteplo edocuit.iRe
gula aut X vita fratru minoju vt ipfe ait. bec e bni nq
fh i ibu tpi fetin euageliu oblmare. viuebo in obedie
tia.finepjopno.-r in caflitate vfe ad motte.£t cu in
numerabiles et boc oztulo emeiminl viri 4 ipum fi-
gnis X boctrinis illullrarut.intcr peipuos niierat Uu
douicusepus.antoni^ vlijcbonefis .bonauetura car
dinali8.£t bernardin^ fenefis.in catbalogo fefog re
lati.Sj X lllicolau ei^ nois qrtu.Slejrandru 4ntu. x
£>ittu qrtu potiftees matimo8.be 4b^ x altjs latius
infra bicif . Jnter boctotes etia folenes facri otdinis
annueraf aletander ce ales. iRtcbard^ te m^dia vil"
la.-tinnumerabilcs ali).
/TT linio faluf] pmo vicerimo.buodeciefqy crteno.tartari gescitljica geotgiana armeniaqy matbte bire
CjLptas vaflatafqs fuo fbiecerut impio .inde ripbeis motib^ trafmiflis ad eas celati vaHiflimas regio^
ncs.iQue tranfltluanam ptingut.in pblonia x poft ibugaria penetrarfit qs tptanas regiones populatio
nibus incendtjfqj late comiflis magno affeceriint incomodo.
IF^ 5crufale citas qs a coidirio magni faladini filio obfidetib’ bamiata tpianis. 4nt3 vice fundit^ euer
J_ p tir . teplo bili tantumo itegro rclicto.t cu fepulcru bfit noflri ibelw ebrifti violare etia ftawiflet pKCi'
bus cbriftianonim pulfatus ab fcelere teflitit.
45emem0mudi
ccx
jS.iCUfii
^^Jtara '^go adimVahtUs -r fanct1flim3.cc ctutoce alftftj. claro fatis genere tra^
>^Ctt oagine.Cut^ pl miks.mf ortulana Oteta omt franctfci OifctpUnis t erem
plfe in biutno ope pftmu erudita. B^ijs tpib^ apud aflifin vrbe futute fetitat] ^ gfa
i» pcio babita.q ad ecciam fancti baimam cdmigrans collcgtu fanem pauperu bo
imnam oibtne incb03nit.tn boc arto reclufotto g.rltf.anos rnirada carnis fuc ma//
ccratoe -t i opib*’ virtum clarmt.bmerfa qj miracula flsnowuas pcgit.£u fub im^
peratojc fridenco quafTata cet cccia.(£t in afliftu boftilis furo? iiruaet.fCt farracc^
n^oju gens ^udbamianu fctm.intra clauftrutginii influcret.Cl3ra infirma ad bo
ftiu agmen te biia iubet.£t an boftes poni pcedeteea capfula argentea in qua erat
facrametum eucbanflie.”! i ozone ai lacrimis aitplacct nU bne inermes ancillas tu
manib%adip3gano:umr £uftodt famulas tuas lllico ad aures eius intonuit,
ego vos femp ciiftodia.ft mord muros afcedcrat.obftdione cerelinqitut.5n re#
Higiofoems tianfltii innocttlus qrtus cu cardinalib*’ eam vifitas.3b eo remiflione
oim pecmtom obtiniitt.tn bfio ?fo:tata.rvij.bieb^ nullu cibu fumpfit. Cande ait
ad aiamfua. vaa fecura^q? bonu itineris babes coductoie.in craftino igif beati laur«i) egredjf aia eius
fanctiflima.iSt ad fancttigeojiu.vbicoipus.b.francifcipmocoditu fuerat cepojtaf.Sgnes aut foioiei^
ad agni nuptias euocata interiectis bieb^ ffifecuta efl.ift cum fauctiflimc vfq> ad vite eritu viriflct.t bo-
minus ad glotia eius plura miracula feciflet.anno.d&.cclv.alerander quartus in fanaaruj catbalogo ea
aggre gauit.£t eius biei felium ptidie ydus augufti celcbtari mandauit.
^rintoiiius pria Ijifpanus. vlirbona ciuitate oaudus.oidimfq; minotit frater S.Sntoni^ cc padua
Sj. ^ir vtiq> fanctus.-z mulus ttutib*’ adotnat^.^s in bapttfmo ferdinandus
appellatus.pnmo canonicoiu regulariulbabitit fufcepit.cu(B audiflet fres minoiu
apud marrocbitt.p rpo necatos.,p eis babitu minoiu accepit, vbi nocturnis vigi
lijs coip^mira abflinetia macerauit.ll?>ic glojiofus pr cognomine cc padua bictus
Cu ibipiedicans biu recSeuitȣt rome be mandato fummi ponficis gegrinis plu^
riniiS pdicaret.linguas fic mouit vt tam grccllattni francigene teutonici cg anglia'
otnes cj audiebant clare intdligeret.Ct cu inter religiofos no folu fue ctatis. § pji
oui feciiloiu oibus Ifis oinanmm^ baberef.Sacraru Iraru arcba ct^nomiari me
rutt.Ct cu tbolofe bononie.3c patauij biu tbeologiaj egregie bocutffe:.lfe»ac tepe-
flate patauij inftnitMarus miraculis moiitur.Ct a grego jio nono potifice eas ob
res ftatim in fanctoiu cofeflbm pfoitiu referf .anno.fl&.ccjcrt^'. jnuenta eft po
flea in tranflatile cojpis pofiti cc loco vno ad aliu.ltngua ei’ in o:e adeo recens ru
bicuda q p pliires annos cu coige fub terra iacuerat ac fi tuc bccefliflct.qua5 beat^
bouaucntura.afFatus e.0 lingua bubicta q femg bcu bcnedirifli.nuc apparet quanti meriti fuifti . anno
ceinde bui.il&.cclriff.cu eius meritis patauinavrbscc manu cwlini tyranni liberata efletciues ecciam
pgranbematq5pulcerrtmamabciusbono:cmeictrui:erunt. . , ,
OiRdo fratru tbeutonicoiu in piufliag bec tga Oitu babuit.Cu ptuteni barba
ra gens -z ybolom cultrijc. viqy ab frtbericu imgatoie eius nois fecubuj fuit.
Sub eius ifo iperio cu amififTent pjjiani ptolomaibe firic ciuitate.fratrcs tbeuto-
nes fancte maric appcllan.^nbc fugati m germaniam rebiere. ^iri nobiles % rei
militans periu.qui ne per otium marccrcnt.frideriCH accebentes piufliam germa?
nie coterminia cpi culm fpernere bi;r^uSepc illius gentis bomines in facones
cetcrofqs vicinos orcurrere ab oiicnte em manonite poloniqj rura colut. ©aitcit
tem facones occiipant.aquilone baltbei maris ejeopit littus. Jugantem igit vim
pecojum atqs bominu abigere.cflc igitur in animo fibi compefeere barbaram gc^
, tem. annuat tantu imperatoj .puindam.quob fratribus perpetuo fure poIflbenOa
1 tr3bat.fi eam armis acquirant.conrabus quoqs bupmofauiCT Cuyameq jec ter
re bomini affirmabat, vtts fuum in terra colman vocata (Vatribus ceflerat. ©r^ta
oblatio fiiberico fuit.iQui litteras fub aurea bulla pceflit.5llt fumptis arnus btc/
ui tempore omne pruffiam fiibieceruntjfrumenti feraj: regio cft.aqui8 imgua.-c plena coloniS.mfta am-
bittofa oppiba.miilti maris finuofi reflcpus amenam cfftciunt.pecorunt ingens vis.multave^tio.pilca
tio biues.Ci: illo tempore lingua tbcutonica iuriobucta eft.Ct cultus wi gentibus inipcrat .Ccciefic po
Ilea ponnhcalcs erecte tranfuiftulam pomcjamefis.colmdis. warmienfis -r Sambiefis. arceitem nobt
lem r ampliflimam maneburgu vocant.bic febes magni magtflri.£t cum
uentores fuere. lllemo ab eam recipif nifi tbeutonicus.nobilis ortus p3rcntibu8.©b eanyem vome-
tis albis vtuntur.nigra cruce infiita. vt abuafus inimicos aucis pugnare vcltnt.barb35 omeanutriunt.
creeptis qui facris altaribus feruiunt.pro canonicis boris bominicamorationcm vfurpant. wig uttci'',
ras bifcwt.magne btjs opes (inere.nec mtnoj potentia « regtbns.Sepe cum poloms contenoere.
-V
^e;cmeta0mumJi
25ct)a(m'ata'teiu8e):pugBan'onc. _ .
DlRitapcs j:ptam*quc>8 olint tcrctf rtinoccntt) Ptli^ciitia -r lateranefis pedti ticrep ad bterofoUmc U
bcratiome tnflamaucr3t.in inagnii coierat eycrcitu.qui ptim terr3.paitim mari coftaijtmopoUm. £t
inde cardmalccoluna fc(Ji8 apolloUce legato CEduceme,accone rcptulerant. fuerat^ pttmat^ inter eoa
,pccrc8ai)drea8 btlgane rer. venetoj? naingio fretU8.qd Iibrter cederat.qt me eia cocctiI cp ii» omm' bal
macia regnu bugarie ad ea bie babuerat.£t bur aultrie.beinriciifig ntoerneniia come8.£t gnaltef itia re
gi8 fi‘aiicic camerarm8 qbu8 loaimes bierolblime regi cortmcti8*itt coeilio acto eft.bamiatam cgipH vr--
bem Ullo cotigiia vt pjtma oim caperent admtendu.Ca eirt in ptate fecta apparebat cayrn t babtlone co7
nguaswbes ampUmmas -t comode occideri polTe. £t intercluras comeatu faciUme e;ptignart'.0uo fol
danoj;: gentis farracene pnncipu bomicilio in rpianoizptatem facto futui;! pftdebant.vtota ea barbaries
fan acena no folu bierolollma t terra fancta.g ojbe ipo terra? exterminarer e itac® no magis cupi^
entiflimis ^ cofidentlb^ .pce? militucB ammi8.£t menfe malo anni falutts buo dcvigefimi t buodeciea
ceteni.bamlate obridio tcboata.£a citas olim erlopofa ptlnace ello pditoreappellata.CnpIici muro? la
tcrltio befiMlmo? munlmeto clnglf .i©ua mll amnis pticula.ad romanl tiberls magnitudine ambit, vt
infula g obloga arctamqj efFlciat. babilone qy noua itur ad bamlata 'pfiis oziete.binas ab ea bietis trl^
biis. ^tur quoeg ad alexandria occidentem r>fu8 biftans a babilone biebus tribus p terra, fex per aquaj.
'(^o:ro vfcB ad bamlatam fepteiii blete funt a monte flnay.Sita e aut bamlata Inter mare t flume nill.be#
cojatur aut in.xxvii). turribus altts.d&lno? tiirriu incertus numerus. Curris quoegerat pbarea no ddes
cralfitudlne -r celfitudlne illi fimtlls.qua ad pbaron r nllu liante romano Impio fuiffe legimus, g q fubur
biu t mercato? appotbecas ac publica bojrea a pyratiS nocturni% pdonlbus tutaref . quaobie uib no^
llri exeratus accemim addidit foldanus fub urblo vtrlcg pfidla t munitiones vndliK inll3urauit.£a8 bo
nollrl appugnat munitiones tiirnmiB vndlqj macblniS quatint.multl p bles fingulos cecldere.cuj tn ea
malo: mbarbarle acciflo comltteref . £uicitcB fojtlfflmo? ex oml .pulnaa alternis pugnatiu nollrotu vir
tu8^.^lt poli qulntu menfem ciua galltcl In foldanu male pugnauerant pauci milites exploraturi cnllodea
altu fopltos efle aut p errore ab elfe pclpies foclos aduocauit.fcalas c^ortant.portam fecuribus malle^
Ifqs refringut.Bccurrcte8 q ex farraceniS llrepltii exatidluerant confofli.£brtllianiq5 Intcnm patenteln^
grelfi porta, vrbe potiti funt.Snno tadem blmldlO atq; Integro pofteg fuerat obfella.portiS vblqy muni
tlonlbufqj xplano milltlad ciiflodlam attributus. 'ibrima ❖o oml tnacbonarla vrbiS primaria In glorlo^
fe vlrglniS bel genitricis ecclcfiam Inllaurata.ac in cplfcoplu bcdlcata ell. feabult per Id tempis bamlata
ampliffimeopulentlfrimeq; cliiltatts fpecleni.repertamqj in ea rerum oim copiam auri argetiqy t bltllfi^
me fupjxllectills vim maxima.legatus regefq> -r buces exercitus mlllti xplano equa btflnbutlone largl,-
ti funt.igmn etiam tx agrorum blulflone i tempore facienda actum ell.
©amlata
S-''
CCXl
^ K ^‘^s-magis mmfcB flojucrat. ar&inalis t)e colu.
nTfe^rraSoroflwnVSfim-:?
S«?S caymbabilof^qsoiiceu&uat) quas vrbcs fol
'^^aiJ.ccOT.inaleniantaclaruit.abaOt
Uias lu beu Omgcno.vtcioa ei:tirp3tri;c.c;ccniplfi eattentteTfi»au\?i^^
Mrta mibtjts mftas Bfeptoes pafla a p/iliani|8 TpofuT a,p;nttu8 fufe contepta.
^ eb cu bnm c^rafTct fponfiim.occiiltu confolatoje fcnftt d cu circa tcniDalia fu
om pnncipatumutcnber«.beatc clijabetb ad oia c>.menba q ab opu8 bci foc'/
rtant libaa facilitate coccflit.Cotis igitur vinbii8 pictatiS opcnbu8 fe contulit
^nSqinbiJS optinic vfqj ab morte pfcucrano bclectabilia oji pjbpjio fubtrabes
paupibu8 mintftrabat.eofq; b3lncabat.t Iect08 co” ltcrncbat.eorq5 tegebat. R
Ia trabebat.vafa coquaria mubabat.bofpitaIepaiipez2pftru)rit.(Quebom8^tu
tib^' erubita.tot opei? bonoe manipuloo .ptulit.jrpo copulari &cfibcra'8. terreni
^Ip^fi confojtiu beclinaiut z mubane glotie-bepofitio vcfliin«i8 be manu ma;
Jgiitri conrabi bc niarpurcfe igrircam ttiiuca mbuit.cotcinpta buiitian i‘pfi^ lacta-"
tia.fe niubo ptozfuo fecit tgnobilem.Canbe.tiiq.kaf.becatnP ab bnm mim-a.
uit. 3tm limmnera miracula q bcu8 per eaj ollcnbit.j;vi .mo«uo8 potenter rufcttauit.cecu natu illumo
naint.!auaobte -r tpe gregotiim nonus ipam in fancta? numero aflcrlbi z aggregari voluit i<=t ei^feftfi
i5.kaf.bccembji8celeb:anpjecepit,
Oecretaliu libu qnqj ab finulitubine dnqj cotpotis fenfus.bac tempeftate a (gregojio pontifice no^
110 (raynmbo barcbinonenfe abiuiiante. poft innocentm terciu)in otbinem rebiguntur £t tn dnos
partes btu^utur. Jn quap pnma be fumma trinitate z fibe catboUca.beqj conftitutonibu8.be refcriptl
z cetens officii s tractaf .^n fecuba fo be lubiciis z cooperatibus ab iubicia.5n tercia aut be vita t bo
ncftate clerico^:, f n quarta qj be fponfalib^ z mrlmoni j 8.S>emu in dnta be crimib*’ z penis tractat coit
iRaymubus otbinis p// Syrnub^ :©arcbinonenrt8 otbtniS pbicatou ter accurfius le«u boctoz
catotum 4!>tius generalis mgf poft lojbane feambu mgfm ®
0? binis virmo^tboctrinaaevite fanctitate cofpicuus
g bocipmt^us (©rcgotio pontifiCiindnq!; becreta.
liu libtis cbponeti z labotati auxilio plurimu fuit . £t
eos in fo:m.a rebcgit.bononic qj tus canonicu ebocu-
it.£t fumm.a be cafibus giitile cbfectt.5nbc otbinato
nes z coftinitiones fub regulari obferuantia eptantes
ni ojbine rebegit.£t in couentu barcbinonefi infirma
tus i bito deutt.t vt ferf miraculis claruit.
®artbolomai8 btipi
anus bccretO!?bocto{
«£«11^^ natione flotmn*’.pfultiflini9 vir. fugio- .
ris ajonis boctotis 3ubito;.bac t^eftate vt ipe// '
met in autetica pteftaf flotuit.0ui cu bona? artiu ftu
bi)8 b?nat^ edet, ac etia fapia reipub.gubemabe pluri
mu infignit^ baberef . Cotus ciuilis iuris cojp^ pii.
miis glofts omauit -t ei^tlanauit.
•Y^Srtbolomc^ bripian^ clariffim^ beaetoi? boS
A3ctoj iftis tgib* clar^ exns abbitoes ab becre--
ti glofas eo otbine q nuc bfttur feat. £t nonnullas
pifputationes in becretaUu Ubiis copofuit. Seri,
pfit pterea epfai? volume ac cbronica be y talie vrbi
bustc.
0©cfrebu8 patria bcneuentanus.boctoi cele.
berrimus asontfqs aubitoi.eo tgeeu vtriufqs
iuris erubittflimus boctqi cflet.ineffbem egregins
it vttUflinwm opua compofuitt
1
a»n<Miiitnciu^445* ^nnctcbnfti.a44^ . , ,
itlnocei)tiu8 quartus papa fyncbald^ antea vocat^tpnd genucnris.fanit-
e «.Ita flifca e lauome conntibus.in lucina pjefbyter cardinalis pontifq: crea''
tur.i^uc» nncic» fridericus linpatoj nd admodus Oclectat*’ dl-lilotat m bois
<»tiite.-r animi magnitudine. Js em metis fucpfcius.femir cj: copofito refpo
diflie. ©onu fe amicu cardinale in acerrinm bofte romanu pontmcem permu-
taffe. ^nnocetius aut pontificiii babitu indiitus.romam veniens, magno ap//
plauitj liifcibif .pactis q ce mote in cotonadiS pontificibus fieri cofuaterunt.
te pace cu mderlco ineuda metione facit.^crii cu paratas ftbi a rriderico.inli
dias comperiflct.(@enuenfiu nauigto fretus qd apud centucellas in pottu co^
,federat.£t nauigas genua incolumis puenittvbi piculofimma incibitvalitu#
nem. £x q cu coualuinet.ad pbiltppu rege in ffancia fe contultt.ingreflu rbo^
j - - ^ ■ — <•- fumma venerattone
iinea fiimmo:^ pontificu
crctfii curauit.ceduciqj lugdunu.^u3 in vrbe conciliu pontifec cuj celebtare
‘ ftoftituiliet.rueptimupfulit boneftati.fridericu admones vtlugdunumfeco-
fcn et.iet cu mota grauiter pontifcc ptefq? ferebant.Scntetlam i fndericu exf j
coicationis Oepofitoifqj .pnuciauit. Sd ea nuciatione ejeaudiuit fridcricusvt
neceflario!? pontificis edes parme t villas Ipeciofiflimas funditus euerterit*
^tmocenti^ tandem nono accefliis fui anno gallijs -r lugduno vt in ytaliaj re//
diret monere coftituit.iQue gallici onies magno bonote magnoqj fauote,p-
fecuti fiint. iSui pter acta i concilio nue ejetantia libtos coctrina plenos apud
lugdunu t fcripflt t edidtt.c6met3rips in vet^teft3metu.apparat^nouell3fq5
-r auteticas cecretaliu .!£t ce lurifdictone -r auctotitate imperij petro te vineis
rcl
cto? numea retulit. iugduniqj ab eo potifice qd feruatur ptimii e cdftitutum
vt romaiie eccie cardinales i publicu adedtaturl galero rubete tnfignirenf . no
folu quo a ceteri fint iferiotibus cofpicui. fi vt ipi admoneanf ptbere. qui illa
poli pontificalem niaiote oini otnetur tngnitate.ad efFundendu pto fice catbo
i.>, .r <-.3.viiii nrtnitii Ciiiifr fatifi-nitif ncirifnn So nmifiam tam oeriteniflet.petru veronefem otdt
lica 1 apiani populi falute fanguine paratos eife.Cu '^o perufiam iam t ■
nts ptedicatoa ab bereticis intercefum in fanctos api martyres retulit. Jde5 fecit te fancto £?tantflao cral'
couienfi epo qui in vita miraculis claruit.accerfit*’ Oeinde a .pcerib^ regni ficuli neapolim .pficifcitur. tbi-'
qj iiiotitur. t fepelitur in ecclefta fancti laiircntij.pontificat^ fui anno vndecimo.mcnfe fecudo.Oie buode
cimo.£tu^ qtioqj Oecretu fuit vt octaua natiuitatj marie virginis in ecclefia quotannis celebtaretur.
flicaander quart^ papa cum motte innocenti^ ad annu^falutl quartum quinquagefimu5 buodeaefqs
centenum ineboantem nienfe ianuario pterept^ eft.aleaandru bunc pontificem eo nomine quartum
ea ray naldo cardinale bollienfi natione campano cardinales qui otties in eapeditionem fecuti erant in vr
be ncapolitana bteui creaucrut.poftpofita mota vt rebus ecclefie a manfredi violentia .puiderent. d&an
fredum ftatim admonet ne quicqs conu-a dignitatem ecclefie moliaturid&agni certe animi -z cofili) vir be
ncficus.maainie ’^>o erga paitpes api.t bft ce religione meritus.^ndc libellos quofdam contra paupta^'
tem editos a quodam gullbelmo te fancto amoje peipctua edicto aboleuit. Jnterea aleaancer qj pjimuj
ananie fuit manfredum publica in concione eacomunicauit -r parandis copif s quas ^ctauiano cardinali
mitteret legato fuo.operam adbtbtiit tntenttfrima.£t efelinu ce ntmano ateg alios tyrannos perfequivbi
CB non timuit.Scd t inter genucnfes t venetos lites componere non ceftitit.£t cx vifione qua beatu mi
guftinum vidit, vnione fratru beremita? a pecccelfote ineboatam ipe perfecit. ©tdinecB ipm(relicta hei
remo)vrbes petere x incolere coegit, vt t ipi doctrine verbo pariter x ecemplo.nec non t confeflionis au
diende auctuficut x ceteri falutis fructum afferri poffeiib^n eodem quippe (latu otdinem ipfum pfirma^
uit. iSinbus etiam vna cum o jdinibus ptedicatonim x niinou multa ptiuilegta etremptiones ac indulge
tias cotttulit.quos certe mira beniuolentia fumrnacB deuotione femper ptofeqiti non deftitit.igt earudem
reli^otni viris doctis admoduj fauit.£t ad cardinalatus cpifcopatufcB dignitates multos ptouetat. Ca
dem poftqj alerander claram virginem pontificatus fui tercio ananie in fanctotum collegia retulit viter--
biiim ad pacem inter venetos x genuenfes tractandum fe contulit. iQua in re diunus vcfatus eo loci ici
dio animi tandem motitur.£t in ecclefia fancti lattrentij bonozifice; fepelitur. Tbontificatus fui anno. vt/.
vacat tumfedes menfibus ti ibus diebus quatiiot.® arta x maiote parte aduerfa tum omni pontificatus
tcmpoje.tum majrtmc ettremo anno fojtuna vfus qui onme regnum fiertie coti a que ac fciuerat. (& vrbe
fiotentiam in manfredi boftis ecclefie potellatcm veniffe.conftanttnopolim a catlaolicis amiffam bellu in
ter potentiffimos ytalie populos venetos genuenfefcB eodem quo obtjt anno vibit.
i
Sejctaetasnm4i
w ndcricudccrai-bujfonftccd electit» camarfscalaiintattbnsromanaj fc
Jl Wciu arreciflet unie ab ^tjnccetio m lugdunenll cociho bamnatiis eft.ct
imgacoaa ac regia poteftatc J^ofitue.T regnis ficilie t ap iiUe p jtuaf .poft ai
iiis cepofitibue vacamc ««Em annis, wrviij.ytalt ea tga inter rcgntl appelUht
vftB ad (©regojiH cecimn -r iRudolpbus tmpatoie.
Beinriciis iaiiius nois feptimus rejc ro.ccclaraf .res etft germaniC inqule-
tiflime fuerunt eo ^ germani electotes tmpcrif facte cc fridcrtco prtuatio
tti T flinul aiictojitati ab iniiscentio pontifice eis attribute innus lantgrainiim
tbtinngic beinricum alemanos romano;:cg reges cdignauerant.-rconradus
adoiefcens alcmanie rcy a^rtderiw genitote ptideininftltutus illum regni
ingrcirii T poflcflione armis impertjt fcb pdlcata(tubente pontifice) m corado
CCKIl
tnilbelmns
rcfcB cociiiit.bteui tame mottuus eft lantgramns .^inuuio ventris fine berede
fepnltusirt^fnaco*
Jlbclmus comes bolandiepoft obitu Untgrauii' contra ffidertcil ab ele/
ctotibiis in regno fiiffectus. veru paiias annis regnamt t a ffifonibus e
occlfus.'? bfi' ambo ad potificale benedictione non pci‘iJcnemnt.
tSnclpbo? t (Slbelllno;: oitus
uelpbou -r gibelUno!? Bmciofidinia nola ad toclus italte Interitu p bec te
pota ex bnobus alcmanls fratribus vt aliqui fcnbimt timniltuantib^ ad
Iniuccs roinano pontifice t fnderico Impatoie pifls imicnta fiiilfe confiat, quo
Infottunlo cti fola carucrlt fena i aliud mai^ finpfa j p^ltault.i multi cn ac pe'/
ne oibus populis eo ntne tcmcntlc implctaufi^ .pceinij efi. vt quempater fili
um.frater fratres videret cotrana fentlente pelli patri fltjaaflus autcofodl re-
pugnante.factuqs efi fiupenda celeritate vt ftudla partiu factionefqs 7 populo
ifi fectlones p omneetbrurfa pene blnofcercnf. au infectioni a ffideriai biflc
minate nola quoqs aut Ipfeautecfuls germanis vtpmifim^aliq fdldcre. ver-
bo em quod certe germamcu efi fiudlolos eccie ©uelfos t linpatotle fartiols
gibelllnos placuit appellan.-? vt ptolomeus lucenfis refert quiajaulo poft ea
tp.a fcripfit.!ga in faima rebus Italte noiaptlmum apudpiftotla ftilflc audita,
que paulo poft omne Italia pter vnlca vrbe veneta Infecere.tantaqs rabie quin
quaginta bucentls -r eo amplius annis ad bec vfig tpa fub infaufto eoj? nomi'
titulo ieiutus eft vt pelota Inter feiposfcelera qnqs Itali connnlferint.tfs que a
barbaris Ia ceflantibus fuerat ppefTl.vrbs em In vrbejjopulariter.proulnaa
In proHlncia.popull pars in altera nulla impcUete alia cg ba? panlfi caufa gef
fere bella quo?: nullus victotle finis.nuUits modus nlft In fangulnis efftiflonc
et ettermlnlo di petlius.nec vlcfin Inter fecobabltatcfcgfolu ea Ecbacbatl fimt
infama atspletate.fcd quingentis felitncttpafluu mdibus pauges egeni, eq
ac blultes -r factioft di totte obutj flerent tidarla Inulce comiferunt.non modo
an bluifii fimt infignla in plfis pferenda.fedcolojes.terre fhictus.vdbu ba-
bims.ipl l?ois incclfii3.bigitO!? cdcrcpltus t otis bla/ fua babuere pamum
fignif ic3tiouem.S>e bulufmodl pefte jg>aldus luns cofultus tractatu edidit.
^l^onMdusfredcrictfaiusei; Jleile ^lobannls iberofollmltanl regis filius
t^fufccptus. que pater rea otm l?ercde reliqucrat.£u genltot ft lderlc^ ap 6
flotcnslola graul -r pcrlculofo labojaflet motbo.ejc quo cu coualefceret dbanf
fredus filius eccdcublnanoblU mnllei e fufccptus copiefla lacaitls in fti ato
o:c cu fuflbcarlt ad conradil Icglttlmo genitu matrimonio regnoa potetatufqs
ois fiicccfiio ccuoluebdf. ^fqs conradus a TOllbclmo rege alemanle que lant'/
graulo fuffectii oftendlmus.cdttnuato pilde agitatus bello poft ffldend patri
moite IB fucula genus fiie pauimonio pai? p fe cotimilt. Cande cotuadus ami
ricia fretus esellnl tranfpadana Italte regione vnluerfas tyrannide obtinentis
verona fe contulit.£)r quo pomi paratlirimu anipltfltranqs eceratu In apulta
tranfportauit. '>=rat go quod rci? euentus 7 gefta docuere Contadus genltotl
friderlco In clementia, ambitione 7 malignitate pegflmiliS.fed mon eleganUa
ctfactlitatcquatllcartlfiaoquobapfcfercbatcarensvtptudenttaitluvelpo. , ^
ttus patris aftutla ceftitulflc videar .Ide neapollm fures miaruqs redundas obfedlt mcnia ipius mulus i
locis iperult.Capue vrbiS muros euertlt 7 aqulnu nobile oppldu incendlt.partlqs in gcnnanla afedlt.
pamm recipiendo ftcille regno vfqs ad obitus bie intenuis fult.morlcns no fine fufpiuoe veneni procu-
rate mafredo quod mediet peamla cotrupU diftertg oga pjoptuqr^tjt £on?4dt90^Uo re
gnt fictile adnfimfttdUOiie qrciuqs cura rdlquit.
ituealmpatop
5lntcr regnum
tecmrtcus fepUmUs
Conradus
^eictaeta^muLOi
mons qindcnt majittius in burgundia iniBiali a njotc tc
oallcKK coaitas multa agncola:? milia opptemt.^ vt
tcbifces
JL»v>aiicitBcc.3iw»iimu4 Vt auctoz
facicult tgm refcrt-r cuciinit g multa miltarta ac ducg mtUa bominu
fuffbcauit.T tandciii ad alios motes mivabiUtct acccmt.
-vectitate tu.ppbctic fpintu cdfptcii^ multa poltciis fccuUs ,p fu
tuta cdfciipfit ■£ coplofis miiaculis tco .peutat glojiam muudocB
ftup o:em. . r * - r tu
roflbm riucgrolToim' gens atabtcaeo^miota fugltitiocfol/
dano babilpnis impellente manos I afia babentes g id tgis
Oiueifis agitaruc in locis . pgreflofciltemplaJios i borpitalarios
tite immuinta. cos ec afiaticis cbtillianis quos a faladiin filq^ta
ctos gcepimus efle tCruatos.m ma)cima oanfecerut occiuone. Se ^
pitldanl <»0 bnicu ad ea intactu tga fiiatuquata macia fieri potuit
Ignominia t fimul vaftitatefedatuy eft. S.jLodouicus rec fracte
Dodoiiicusbcatiisrccfranctc cefun-
cto ci^ geintoje lodouicb anno, jtii)»
etatis ftie cotonatiis -z inimctus t fiancis
regnare cepit -r regnaiiit annis. 4 i.bic cii epiane religionis ardentiflimus emu
lato: eflet a blancba regina ceuota muliere ab annis puerilibus in omni virtute
enutritus, qui nil cogitabat faptebat vel loquebatur aut ogabatur nifiquc bci
funt.idco vigefintc) regni fui anno copioftfrtmu cceitirum cogregauit. cu antea
lodouicus rec franCoi? gmittelitc vel vt videf curante balduino imgatote conila
tinopolitano pignota reliquit pciofifTima venetis ab ipo imgatote conceffa lan
ceam fpongeaeg x partem ligni crucis bnice paflio,nts.£optjs tgif epianotum
in egypti littus ad nili oflia ecpofitiS faraorni Oomiata incolentes vrbe popula
laritermigr3recollituerunt.;5nerat exercitui fedisapoHolice legat** patriarcba
tberofolimitanus.Jlneraut x ej: gallijs epi x abbates.ad idus beinde octobtis
iRobertus comes pictauien. eius regis germanus frater liouas ec galltjs bamiata coptas tranipottauit.
qua lodouicus Oifficillimo plip obtininlcacg capta cii faracenisvaria plia gelfit.tande ab eis fugatus xca
ptus bamiata ,p eius redcmpftone reddi opus fiiit.ltberatus cu eiS fepe .pfpere bimicans.moibo tandes
in ccercitu cius pualcnte vna cu ^oanne filio -r martino patriarcba x .pccrious regni fui intei rit.que poli
mbdu bonifacius octauus audiens eius frequetiflimis mtracnltS merito inter fanctos confeflbtes retulit
S.£adimudu8arcbieps poftegeotpus fuu relatu fuit parifius.
adimunduS cantbitarieiifiS arcbieps anno bfii ilfe.cc.lvtj.ab Jlnnocentio
^U\quarto fummo pontiftee numero fancto? aggregatus.qut no multo ante
ad Onm migrauit. vir mire fanctitatiS x magne fapientic.^s eje albendonie an-
gite Villa oiiginej bucit a mundicia nome fottttua. vnde carne fua nulla polluit
immun ditia x virginitas incotrupta vfcK ad obitu gmanfit.factus magiller at9
ttum imlfa S tndies audire confucuerat q confuetudo fcolaribus fuis pftiit . ^n
de felC ad tbeologie Ibadiu tranllulit.pollea euaftt pdicato: egregius.bifputatot
^tuttmnius.vacantefedcarcbfcpali cantuarieeaie electus magnis virtutibus
^ . ' igieugabangUaTmari tranfitoadpo
ccillcns in lecto fedens capiit fug manu reclinas obnt.i:vi.Kafn.Cccebri8.co:p*
bec tga claruit, js cupoll multa virtutu opera feliciter qiiieuit. ?nnoccn#
SSaeS effuE.""''"^ aggrcgaiiit.qui in vita t poli
^^anctus quoqj iubcrtus beCarpano carmelita ficulns.virmentis.fignis
.-vLJboctrinaqj clarus x totius perfectionis ccemplar.
ESsSS?S™ss«'Ssk
Staniflauscpus
Bejctaetasmudi J^oUu ccxiii
martyr £tiw ijouus martyr.pfia vcronefe otdim’6 frati? pdicato^r ceclamatoM^t
vc oj.pjcdicato^ catboUccftdci acerrimus Pefenfoi.tan^ rofa te fpmts ou^^paretcs em hc'
bereftm mamcljeoi? fectabamr.adolefces factus rnudum parcit
teug relinquens otdine piedicatoi? ingrcflus.in co.xxx* annis laudabilem buttt
vita.fcrue8amatoi fidei.cultoi piccipuus.apugnato: ardentioi..p bac nioite fu^
blre cupien^6«£u igif tc auitatc cumana.voi fratru fuo?z oidinis piedicato?
mlt..p cteqnda indfitione p bcrcticos fibi apFica fcdc comifla mediolanu ire vel//
let.anno bni.d&.ccln.pndic katmaij.ob ipfius catbelice fidei tKfcnlione bum a
lacu lario fmcciimano cu focio mediolanu rediret apud barlafin^oppidit ab arrl
anis beretlcis interceptus, martyri) cojona adcpt^ cft.cultcllu em lictoi arripuit
£t g lataa eius tranffii:tt.Cti to fidcl pugil bcrctlco?: bogma peMeiz invita dia
plurlmu cradlcaucrat.poft mo:te tit fua cius mentis t miraculis cbozufcatibus
^ tldirpault. vt pluriiju'ad grcmiu cccte rcdlrtt, i@b culus fancutate -r frequetla ml
- _ . > ipm innocenuus pontifei: fequett anno In fanctos jtj5l martyres retulit»
gQf Cjellnus aiucrimifcfe fratres bc romano;cu ea crate In marcbla tannflna fa lEtyellnus tyrannus
So^mitie nobiles ceteris pftantioics erant.apud baflianu carrarlenfcs.t mar--
cbloncs eftenfcs verone nionticull.£t in eius agio fert bontfaci) comitcs.£t cuj
ceteri baberet vetuftioie .pfaplc oilgtne. etscUtf loco nat^ erat obfcurioic. £ui^
auiis ciufde nois tbeutomeus miles gregonus cu ottone tcrciO venerat in y talla
I^lc 'po fub fridenco fecundo cu effet vita t moiib’ p ad flmilis auctus cll opi
bus adeo magnis. vt tyrannide; flbl pftitucrltmaloie ceteris oibus. quas ablcg
imperij aut regni titulo ytalia raro alias ptulerit. TbumacB vrbs verona In illius
gtes et5cllnl opavft rcducta.£ompofita interlm alcmanic re frldencus In ytalia;
cftrcueriiis.pMmiquocBomipatauinl blandici)s bolofifcg libertatis retinende
factis ab etjclino polllcitationlb^ cecepti gtes tmgatonas funt fccuti.^ulbus e ,
vdhglo ctselinus frenii ferintims lugit Impofuit, ^obardo viro gennano cum I
tbcutonlca farraccnlcaCB coboite ita imlflb vt farraccnis poitas alemanifcB pal- ^ w» »
latiu feruantibus in agtam f uitute padua fit redacta.qbiefertim qt carrarienfiu odio ateg Inuldla ato elle
ds marcbio frideria vel potius et^Uni gtibiis adbcrebat.dlbultos cclndc cialio bamnamt. paniuliS te-
Ihculos -r oculos amputauit -z effodit, vt tcn oie oibus incuteret, ac nullis innocmc locu reliquit, ©utb’
male gelds vincentia pari crroie fuo adiecit impato. jgmnana vrbe obtinuit.in q multa [crudelitate cefe-^
cum vlgefimo fue tyrannidis anno omne ferme venena .pulnclam bilaccraffet. il&ediolanu; fibl
fubijca e temptaffet.i@mc8 vicine ctuitates cu eis fcdus tnterut.£t martin^ turrlanus m mcdiolano pii-
marius cu reliquis focijs arma in cn;clinu buiat.£t cu pluncs bublo marte pugnaflct.tande In fuga con
ucrtit fatcUitlbus cius intcifcctts.cRiclUnim turpiter vulncrauit.£t apudfontiu befperatide biia^ viiln^
fiiu manib^blfcerpes vita eiiomit mifer3.Ui>iccg finis tyranno futl.d qtuoiT triginta annis ciintates plu-
res oppieffas tenuit.
_ -f^^go cardinalis fanctcfabinevtr vita 'tboctnnatnfigniS.cu;innocettus
Pugo tardinaiis | | q^jg fumm^ potifet boctouvlroif familiaritate mirifice tvlectabaf.quos
ctla ad blgnitans gradu cueiat.buc bugone cardinale .pmulgauit. ^ui ob bl^
gnitate accepta a piloic vita nufqua ixccffit.!©idinis fanctl birlcl ^us frata ba
bebaf.Sicrlpfit Idem Ifeugo t glofas In blbllam.'! concoiduntiUs vt iftom vo
cabulovtamur» d&anfrcdusrej:
ffiSnfrcdus frldcncilnigatoiis eje pcublna nobi-
li fillus.conrado fratre ccfuncto. fyclllc regnum
obtinet. tr.uilf.anniS regnat. Ifelc quatils ab alctan-
dro pontifice admonitus.ne qulcqua cotra ccclcfle bl
tlone eo In regno molircf .monins pontlflaS obtem
perarc rccufauit.afferens In cemoitul fratris legitlmu
k foie l5eredem.£t cum ab eodem alcuandro eucomunl
[catus f^ulflct.-r cbnna eum paratlfflmu ctercitil mtflf'
^ ar>r.’ accerfitls multis farraccnis.lpfius pontifi-
cis copias tufas partim occidit partlm ccpit.^ndc neapolitanos acri^ vciarc cepit.^n ctraria quoi® fa-
ctiones mouet.iiianmc f^o floietie.q moituo friderico ftattm in Ubertate fc vcndicaucrat.flojennos ita?
(U pottficis gtes CEfendetes lUm tluuiu arbia vt gtbelllnia vrbe rellnqrc flnt coacti. ^iiaobie vrbanus
quartus ftattm In fracia mlfit.£c carolu fancH ludoiilct rcgiS frem e gallia vocaiiit. £t eo regni fycrtic rc-
getcclarato p manfredu obicctt.Cande; bencuctu puenit.facta cii manfredo pugnadl copia mftiS vtriCB
interfectis.il&anfredii ccnlCB carolus interfcat.£t fic carolusrcgnuYn pace obtinuit..
o
Mlltcavrbc ojtfi&ns,
iRbamis qrtue papa.nartonc gallus. c% treceiifigs: . . - , ,
priardaabierorolimitan^.alejcanclTO pontifici fufricit . Igiic-r u buili lo^
«0 natus, pftanti tn i elegati lingua fuit.^ aliqn lacelTitits, vili pre ou eet
iRndit nobile virano nafci.i fteri.f» tutis t Hobllitatis e. bic pontificatu ui-
fcepto eadc inaffedi tymidc cg-r alefadcr pafTus e galll|6 ftatim milites puo
taint.quosniafredo obt)ceret.£ui^ ftiit poftea inftitutu folennitatem coipis
tpi al pcefliombus t octauiS a cuctis fidellb^ ceiebiaru.p dbus mdulgetlas
jtiafintas cocelTit; d&aioje etia interca folidioiem reb^fmS eccie ope vr
pontifcj: afferre cogitauerat.iCui^rci toftciendcfpcni pmum e allata.cruce
fignatosccnfuitoimittedos.inaoiamfranrtcregeludouicu fattlcifentetia
tuifit.vt carolus pioutcic.T andegauo” comes ipiiis ludouici cofobiinus ac
gener lurib^ potiref . Carolufq5 potifici -r regi facile fc piebes oia biTponere
oc parare ceperat. tatcei:pcdtttont._tato muneri circqndo ncccffaria. cu vrba^
nl pdtificis renuciata moite creditu efl pftitutd caroli facin^ turbatura, "ponf
tiflcatus em fui vrbanus moiif peniftj annotercio.menfe vno.Oic quarto, t
in catbcdrali bafillca fcpelitur. vacat tum fedes mcnflb*’ dnc^. bic oidines me
qicantlii fauonbus t pMiillegtis muliu iutiit.
liemens qrtiis papa.giiido piius fulcodq appellat^ eu.nationc narbo
KJ, nenfis.e villa fancti egidii merito ob fanetttate r Ooctrina pontifex: crea
tiir.^s em iure cofultoq totius gallle pmarius pieftatiS qy aduocati eaiifaru
in regu francie curia laude oinar eflet. v;Eoieci; t filios babiiit. qiia bcfuncta
iinea fummo? pontiftcu
Urbanus quartus
podicftspiimoeps.poftnarbonffisarcbieps.cemuj-tcardinalistpibinep
f im itl ej5s fuit.£u itaeg celebuS fame -r magne reji efeicntic cardinale ponti-
fervrbamis copoiiMiS inter beiiiricu anglic rege t fymone motis foitis co//
mitem illius cofbbiinu ptentionib^ legatu miferat, ce q legatione pfitlficalis
eu addita bigititas reitocauit.iRarocB alias qiiiccg oppoitunlus accidifle vi-
fitm cft.cg er pontificis in ytalia> aOucnt^.!©ite manfredi infidias timentem
nauigio qdam mercatoiio religiofi mendicantis babitu tara vcntflc qflernt. 'MEI
i®i3 pftat perufid plinto cu aducniflet accerfiti cardinalcs.cu ccduirmit vitcrbiu.be q vrbe amolin -r pa-
rare cepit, q caroli qpe bte affiititri conatibus accomoba iudicauit. i^uacg carolus paulopou mamlla fol
uens at. ioif. triremibus i tyberim efl: belat^ romacB pucnit.Clemes aut boctrina.pietatc.reltgione.bua-
mtate modeflia -r caritate m .pciniii x pattpem j:pi oinatus.:£)ona ecete ita acute bifpenfauit. vt plus beo
(^affinitati t cognationi tribuiffc videaf.ggmas babuit filias €% moitua v.roic an pontificatu fufccptas.
£}uaiialtcre in monaflenu collocate, iit.libias tburoncfiu puoi? bedit.Sltcreantq marito fucpditomS
mipferat ticcetas libias turonefiu botis noie numerari iulfit.bac pditonc ne ddvncB amplius petertt.ba
buifr nepote clericu.que vbi coperit tres pbenba8(ita em canonicatus vocat)brc optionej; facere copu
Iit, vt qud vellet cc bis retinere.
, ierc.bua8 r^nqrct.^ei? inflantibus amicis vt no foluj q babebat nepoti bW
mittcret.g maioia x plura tribueret .iR® it vir fanctiflimus fc beo no aut carni t fangurttivictuv.fecu ita
rogaretur.lKc effe bignu petri fucccffoie d plus cognatoni CR pietati -t cbiiilo
velle vt fuant pias caufas erogaretur.lKc effe bignu petri fiicccffote d plus cognatoni cg pietati x cbjiilo
trlbiicret.Su aut viterbti' effet bcdwige polonic buciffam in fanaas rctulit.Sclcctat^ m mirifice boetnf
na bonaueturc.iReliquu vite fue tpus ieiuni)s vigtltf s ojonibus altjrcg bonis operibus contriuit.bac co
mendationc rnojiens vir fanctlffimus cum fcdifTet annis.s.mcnftbus noue.magno bc fc apud ofues rclt
cto befiderio. viterbq fcpelitur.binc contentio inter cardinales otta e.cum bignus clcmaiti fuoceffot quc
rittir piopter quod vacaiiit fedes anms buobtts.
jgiernardus cdpoflella ^^iftnardus copoflellanus facerdos eniditiffitii^ Cometa infignis
nusbocto:
X luris vtriufct; bocto: innocetij ftipioaS famili
aris X capcllan^..Cut^ pontificis eteplo x biligttia cf
citat^.lib!? t pmo bccretaliu metidc bignu edidit, que
^ apparatu vocauit*Slia etiaquedam compofuit.
O ©metes noua ftclla in celo ano bni. d&.ccljeii)
in celo apparuit Uifigni magnitudine fiipea tres
menfes fiirgens ab ojiente cum magna luce.(£t ad me
diu ccli occidente verfus radios fuos cmtttebat.©uo
p:iU8 apparente, vrbanus quartus pontifet: infirma
ri cepit.fed eadem ipfa nocte quavrbanus obiit,”* ipe
e^tinctits ell.ftc befi^itappartno eius.
J j-r ’ V, cr la V*
i^Zrfdm
rC V.
r- J *■-> .v'& i--, -
Vk, *K.V* V j
SermemsmucJi
CCXlIll
jLmcaimpCTato?
Jiitcrrcgnii
Slpbonfus
^/l&per^electozcs.poll obitu fiidertci -r eoradi ftlij atino.ia j(?. tc impa
Sutote Otligcndo ptetidcntes bifarie Oiuidatur. 5i> cj 0 luifionc Oiios im-
pcr«tq«0.plurc8 eliserut.f.^lfonfnm rege caftcUc.i£c iRicbardu coziuibic
comite vel com3rcbu.frm regis anglic.S5 neuter cofimiat^ inter regnum
adbuc in aliquot annos (progaf . vfcB ad tga gregozi) cecitm -r rudolpbi ro
manozumregts.
C^olomeuslucenfiSfeqcdd res eius tpiSgeftai^fcriprit.vidifle pfat^
ce carolo nu^ vt altj &i>:crit.@uofd3 adqt cardinales a demete pow
tiftce miflbs carolu in lateranefi eccfia bterfm t fictlte rege t beatrice vi-oze
regina oecUratos cozonaflc. £onftat ^5 q> carolus tnctoizregnotuj cozona
omadus B folenne flipulatione cofcitptacB q eetant annos Ouos ce d^qw^
Sta mille aureos in feudi penfione roiectionifcBT recognitionis romanc
pondit eccfte.lfe>i% in federtbus actu nec fucceflbi? cuipia licere romann
impert5.fietia ab electozib^ remandatu eflet.accige admiftranduj. itia-rfi
terrebat pottficem frideria ptirni -r fecudi impatoi? memotia.Tbntis quoc©
tBiS mot^ fo:midabat.Slfonfu8 em ree caftelle irnEiu ad qd incotroiierfia
electus erat, armis t largitoe adnitebaf accipe. £t comite coznubie ff atrej
regis angUe illius aditei^riu pitifadentes.igermani electozes i carolu faci
liter pfenflflcnt.Hjec id eS tulinet aio alfonfus.quecollat in ytalia Oucturu
fiiiffe.tlifi eu biftinuiflctbeinnci fridenci frao? ruoi? fufgttio motuu.quos
regno pulfos eetra bifpamas eeulare cepit.lfeeinricus em in gallias. ynde
ricusinaflFricaaccefrcratvtfarraceno8bic.gallo8ilIcadcafteUe regniinco — .
modo codtartt.^ erat beinriais bitifltm^ee btfpania afpo:tattS.:£andero alfbnfus vir puides moztuo
iRicbardointmtupacisvolutariecozagregoiioCectmoonintiureccffit. _ , _
i pegnnatio pplbu q a perufinis incipies, non folu y talle ppfos.veraetia ceteros adeo co^
IX Jmouit. vt no longis agmibus cmce fcqntcs ad couicinas ciuitates miferlcozdia coclamates.t pace
fupplices comearent. ■pueri quoqj vfcg ad.aoooituabollca macbiationc cruce fignati fiint.ac p legiones
ad tnuerfas pottus manS pcriienicntcs.multi a piratis capn.pauci ad epzia redicrut.
Slbertus magnus /TrUbert^ magnus natione fueuus ce oppido laiigingcn in ripis Canubij fi^
f_lto ozindu8,ifl^,atifponeft8 cps.t ozdinis pdicatoi? .pfeflbz. i^S tpib'^ pa
nfius clariflim*' t otbus pferenOus fuit.oocto: ecefie celebcrrim^.fpendo: ger^
manie.vite fttitate -r Ooctrine tante fiitt.(y nemo ei anponc^iis ne Ou edperan
! dus ht. iSuaobte magni cognome adept^ e. Snno &ni.ilf?rcclen.rattfponenfi
cccte cps in otdinc.eevitj.pficif .©b amoje tn Ooctrine relicto (matu.p inultos
annos colonie-t panfius publice theologias t pbiam Oocuit. iQui ^ia opera
flrcilotilis cometat^ eft.igt theologia eptanam aaitiflime aperuit. Sup qtuq?
1 1 Oigna.Cande octuagcfimufcpttmu ages anna colonic fcum -
cboio ecdefie fancte cruds ante fummus altare in arcba faeea aniftente Sitndo
"^5 ar Aiepifeopo colonlenfi.fummo bonoze fepultiis fuit. d&iracuUS quoeg in vi^
— tat poli obitum vt fertur claruit. . 1- .
-rf^©iiaucntHra natione tbufcus.patna balneo reginus.^oanne fidansa.t n' ©onauetitra cardialis
■4!)tella fidelibus coiugibus oztus.Snno etatis fiie drcitcrfecudo t vicefimo
babitum religionis fancti francifei ocuottflimc fufeepit. Oocent^illum alceanOro
Oe ales tantam Ooctnna? perfectionem adeptus vt feptimo in^effiis fui anqlix
lectus libzu fentaiaru in parifienfi ciuitate dariflimc legerit.£t cathedra mgrale
«aepit.Crcdedmo iptiis ingreflus anno ozdimS mino? generalis miller t tbe^
ologus cminentifTimus.ac albanenfis cardinalis cpifcopu8(p:etcr fanctitatem
maeim3)etidm ingenn grana t auctozitate maeima pzcditus.Clariflimus in to^
to ozbe babitus cit. i@ui pze ceteris Ooctozibus Iticulentiflime t copiofe tum fup
quatuo: fentrtia? Ubzos fcripftt.1bo(lillarcB fuper Iticamit alia fcripfit « cotem
piatione ce fei: alis ferapbin.lRcgulam noiiitio?:.©iui quocn francifd biltoiiasi
maioiem t minozem compilauit.atcg ozdimS coftitutiones.Cas ob res t ^tei f
eius ffcquentta miracula cu enam coz ipfiusC inrincrato cozpoze)incozriipni5 in |
uenntmment.€actu8 quartus pontifej: fummiis anno Oomim.t48i.tn fanctod
rum ponnOcum numero merito afcnpfitt
akfl bocto? /Trtetander Qg alc8 panficnfm itrcfrasabite t piecftjntw Njom t 1^%
SltEa Clanflima rcddnJjt.i0ui i vltttiiovitefue ob c>amia aiart fepfaj acp^
• '■ e,^^8 tetiotocm.dB babcbat ad beattflima tgine mana minoi? babitu fu
fciperevctlua,£d ob au8 afflo:e alidd poftulati fi poflibilitas fo:«,p vfnb^ad
implere polUcebaf.£ui frater d per vrbecafacco elemofiua petebat att. £um
btu mudo hjietls cu magna fama -r religio nfa niillu babeat mgf m. iRogo vt
cef amoie t i^giniis matris eius ad vttlitatc ale vrc t nfe reliWonis ibonoieni
babttum airumati8,3s ritdit ftatim te fe^i -r facta qd petifti.fcculum ceferens
'otdine mtnop ingrelfus.)©ut cu elTet accuratifiime bqctus cy manbato inno-
centd pape in tbeologia fumma admodu copioftfftma -r celebemma compofu
it.qu3 in partes qtiioi &iMiftt.infuE t vniumum ferme vetus 'jitouu tcftame^
tiipoftillaittt,,{pterq!5 fons vite appellari .pmeruit» dfeamffusfcotus
^ido bonat^ aftrologus p ide tpus in fyderaU'
l^bus &tfopUm8vniucrfooccidenti notiflim^ -r
celebemm*' fmt,£Hi adeo ea i faailtate aperta fuerut
oi3,vt nil apud eam tlU incognitum fuent*
Sitinus fcotus ciftercicnfis oidinisCvt aifiOfra'-
ter magne boemne t fingulans vite vir p hcc te"
pota rome in j5rio fuit -t btftotia bteue c6pofuit.qii3j
martiniana appellauit. I&anc tij laudem pteditatotes
cuidam oidints fui martino epo tradunt.
fl^.c)candcr rx villa cci facra? Ifa?: piofdfoi. cc p:
dine fancti bndicti .quauis alid frem minoj? ftiifi
fe fcnb3nt.p id tpus etiam in gramatica Itbnim vulga , ^ _
?. nffimu copofuit.(me boctrinale appellari voluit, £t i ^ujeeti^gaU» oilpdi.
^ ptes nes biuifit. Cuius ininfi Scribere ciericulis «,
I? "T 5 ncentius gallus pha burgudus beluacefis by
V^itoncus T tbeologus otdinis pdicatoiu frater p
boc ipm tempus cl3ruit.£t innumerabiles byftojias
multis fl3 voluminibus comptebendit. (©uatuoi em
fpecula edidit be omi fcibili matena.iSoctnnale. dhof
ralc.THaturale-r fe>ifto:ialc.qd vfcg ad annum bomini
iX54.perdu,nt.atcBalia multa copofutt.vtdel5 libtuj
gratie. Ubnl be fancto toanne cuagelifta.ltb?: be eriibi
tione puero? regalium.-t confolatoiiu ce moite amio
£t qua majanic be laudibus biuc ac glotiofe virginte
marte tractatum cclcbcrrimu edidit,
ES.ot«ini mottuo fridei ico cefare. qui cos plurfmu vejcaucrat in iib^te5
fefe vendicantes t guelpbos ab ipo cefare acctos in patnam reducentes
‘ rempu.rcfoiniarut.^ndc -t buodecimantianos crcaucre.qui gibelltniS refifte
rcnt.-r IUS populo bicerent.
O^cotdic quot^ actites pmacimc ttiter ianiiefcs tvenetos eje qiioda afie monafteno initia fumpfere
iSue adeo pcflifera contagione cdualuere. vt res ipa ciuitatibus ipis plunniuTuertt perniciofa .&
vniuerfe epiane religioni in laqueum magnum piouenent.
Sleologo? imperti' ptinagiu apud pftantinopolim fumpfit.£a micbaelpaleologus grccus tljeobe
ro linpawti amnitatc coniuctus pullis e grcaa gallis ac vcnetis.buobufig tbcodoji ftltjs paruulis.
qs ctde cc tcftamtto comendatos reliquerat tntc:fecti6,impena fibi befumens,tmperauit annts.4j,5n
gentis fpus vir.igt ita laano? imperij finis fuit qd p annos. S.ar.^o.apud eos burauit.i6;ande grea p3"
giejtander «villa tei
Iwlogi centum 'r.pit.annos imperauerut vfcg ad annu bomini. 1454,
iPolhaifts cardinalis "1^ Cinriais cardinalis boftienfis cognometo etia bofticftS.vir buani
biuim'
in pimo
cg iur] pitilfim^.boc tpe eas ob res apud dlepad? pdtiftce ma;timo babrf
xto.qui ab ipo pontifee pmonitus fup toto becrctaliu tiailo leouras putil
les copofuii.Sed x fiimma admiratione bigna in vtroi® ture c6fcnpfit,0uam
galli vitra montani compendiofam vocant,
ui
O^fredus alter a uipioie cel^emni^ lega boctot.feis tptb^ floiuit, -r ea l
curaiitfiinas ppofuit.t majae fiip codice bigellciiB lecturas aej
iripape iulfu coirejnt x ri^iicautt.
©.^bomasceaqm'
no Docto?
Bejctactasmimdi l^olm ccxv
C I ^^‘‘“’‘®P/f9ff9i'f«d?.alb6rtii«asni Difcipum8c)ct(t->
£t iM nntt fucua ttiig^to? a^tiH vaftas.^Jbonia parftcs d? genero n^tled.
“* ‘‘«a locum reneret. ^btStuo?
ftntenaa e^tdtt.inde dngeheus boao? appellatus.roma twnde ab vr#
rpjetis Otgmtartb^ q vitro offerebantur, totu fe iectiom et fcnpti
rt”t glowa noiatiffimus ejtarit.tand[e fterato roma vocatus vt adociliu lusdiineTe d ^re
accederet^ao.cu apudcafftnu motem fmffet infirmitate cotrem^noOoS
?Hm confeffo:um <? boctotum numero ag^egare voluit? SStoi*^ kaK^2
to.tl&cccf;trty.3tranfitueiu8et:mHdoquinquageffi^
«rolu8 ludouici regis fracoi? fi ater manfredo rege interfecto a demete pa
pa licifieret: beclaratus.regnautt anms^y.atqj ita paulopoft fiCifie t aou
ac vesasi m uifl ot^tmi Sn nuihtm i-nrtrtAwo
cu vniuetfo etrercitti ad pontifice venit, vbt audiens conradinu atolefcente con)
radi luem nepote in y talia a glbellimS p guelpbos fuiffe vocatu. ?n etruriam
gibellinos bomitos tUico venit4biq5 magna cc boftibus ftrage edita, coradi
nu cepit ^ capitali fentftia punitnt. Jlnde tn regno confirmatus pacem cum pl-
anis inij^et cu eis inapbrlca i ludoulcl regis germani njfldiu tralecit. ?bl05
ludouico fre cf pette mottuo inutto cu Punici rege pace bac lege cdpofuit. vt p ^
penio annis fingulls fibi fulfqy fucceffotlbus tributu alfquot pederet.lnde i w/
gnu redijt. vbl petro aragonSi fidlla fe 1^ dldlffe reperlt.ceulq j -? ipfc caroliis mozlf -r
ctrotes pullulabant,
miplerifqy locis circa fidem.-? facrameta ecefte. tSue po-
fttmo in gte i^e -? gladio exterminata fuit.
erunt roeologi bac otatlonem a fiimmls vlf Is lau#
datam bac^peftatc,©cnedictum fit bulce nome
^ bonum noftriibefu cbnftl.Tglonoflffime virginis ma-
ne matris eius Ineternum et vitra amen.ifios cum ptolc
d bec legent vel o?a
^ uerit te ftngulis iterationibus auctoutate Clementis pa#
I^llppus fanctl ludoulcl regis filius patre germano In affria befunctls
Ibidem regiu munus fufclplens regnauit annis qulndecim.®ir certe vite
^ fanaimonia patrlperfinnlis. qui vitande contagionis caufa pmotus. blmiffa
ap_bric3.in ytallam adnaulgauit.pacem inter genufles -? venetos ad quinque#
mu comporult.ll&ult3 quocB t laudabilia p?o fide cbriftl tum boml tu fotis er#
egit pietatis opera. £t iter cetera memoiatu blgna beate mane magdaleneco?-/
pus mamlle lam blii a beato maximlano In villa fui nominis cdditum.o?n3tiof
re fepulcro.-? malote facello exotn3Ult.Ciuf£B caput feo:fum In tbeca arsetea re
cluden8.elli3 quocB confimiUa -? multo maiota confecit opera.
Ibpilippusrex
/
^ejctactaeniirnoi
iRmoJius Kcim^ papa.nattone y taU»6. paa placeitnus e ViettomrtB fa
'^L J Illito nicdtolano piilfa.tlaeobaldus antea vocat^.jaudcnf arcbidtacw
^iSSteSuegtPcardinaliuponti%
ctoubus kect? e.lRcincociUo bn gefta pontifex gregon^
«trclTus. £u vemflet bcUocadoi? cjrpcctante ibi alfonfum caftdle i ege aitbiHit.
multis e queftus nulla vt Jxbuei at l udolpbi ab impcriu electione babu^
iffcrlnc n. Ju pontifcj: multis placauit ronibus vt pt^fum uis fuu nouo im
petatVn otftgnato cedere ?fcnferit.5nd/ per vicuto
pibus Idgobardiapontifet: iter fecit.£u<B aretiu Euenilfct fanet -r ^fba bi-
gnus veneratone biem obtjt.'0iontificatu8 iiu anno quarto, menfc fecndo bie
Suno. M euis celebte etiam nuc fepulcj? fetitas fua quanta fuerat mu aculis
crcbtcfcentibuseftoftcnfum. ^ ^
Xillnocentius qntus pap3.nationel3urgudus.'^ctru6 tbarentauenus an
tea vocatus ojdinis fancti bnici tnfigms tbeologus.facris Ins boctimm
anno bru.d&.ccl>:t:v.arcttj pontifex creatur. Sub ipiitcg tps flotentini: lega'
tione folem' roma intlfa abfolutione ab cjrcoicatione x interauti' amotione ab
innocetio impctrarut.genu^es x venetos brtfidetes in fua fniamwjaiTet.ntri
rcpctttltta rnOat pocciipaiwo uuntuisz»^ iiA.uu*i iv>.n. n wmw vj? i«v.
gnatus in Utcvmcnfi palatio o:functus*^ui ante Pignitate apud parifiiis
bicando x (cribendo maiaino fuit in peto .iQut cum effet boctimmus in faens
codicib^aliqvtilitcr ccclaraint.ac fuper fentoiai? libios mtta egregie ppofuit.
Sdrian** i^nt^ papa.pfia genueli. familia flifea otbobonus antea vocar
J 3 c% fiiflbea g^c comitu lauame gcnuefi.rome i atrio lateran^i i potifice e
aflimipt^.fuit aut tnnocetn qrti nepos.icticB adriani biacon^ cardinalis ab eo
decreat^.vir certemagni ai.veterbiu ftati .pftcifctf .vt caroli potentia miueret
ad riidolfumcE; illico mifeiat.q p ac grcgouo.)r..pmtferat venire ytalia biftulif
fet.q bello aduerfus rege bobanie implicit^.impn iura fperne videbat .xutt
oiemi;^ ytalia a carolo x alijs tyranis reddidtfTet.T pftttutione tv cligedo pon
tificc tii meliote fotma redegilTet ntfi mojs obHetiflct. i0ue x alia buj magno
badriati^moUf' aio.ad qnqgefimu vf vt aliq bnt qdragefimu potiftcat^ bte vi
terbij obi]t.fepeliturcg in puetu frats mio?. vacat tu fedes bics octo x vigtntt.
Conalium Uigdunenfe
©nciltu fcii fynodus mattina boc ano lug^
^iAbuni 3 gregotio cccimo jJdicto ponnficetn?
dicit, vbi attentiote in ptimis cura ateg btligetia
tc afferenda bierofolimerebus opee actum.£o#
tulit 'po fe ad id conciltn micbael palcologus ^e^
co!?tmpato:.ca magno comitatu..puectu8 tercia
otama vice in fententia romanc ecclcfte grecos to
tiens tefictete843trai:tt.£t vntont o:ietali8 ab oc
cidentale eccftam tndetia tuc cius gentis peiota.-
tione pfenftt.Secuti(B illd ndnullt tartarce gws
fcitbic,pcere6f3cro baptifmatiscaractare efufi.
jpianos fe-r catholicos fote ,pfe(rt;funt.S5 Tru>
dulpb^ ab electojtb^ germanis i rdnoju rcgejm'
peratojecB ccclarat^.ea pditioe a ^egotio pottft
ce i pellio e accept^.vt feqnti ano i ytalia paafii?
, vemens roma ad cotona inuctionemcB accipieba
fe conferrct.£tindc rebus bierofolime quatu pof
fet matima opem ferret.d^ultacB ibi orcreta rue^
runt otdinata ad electionem fummi pontiftaS.£t
ad ebriftianam religionem pertinentia.
Sejrtaetae tnunDi
SnitoDomtm.iJyj.
comes ix babfpurg.poli I053 vacjtione impif.t ccaeflatoem
JODO” i reg rouo^ dect^ e.coi' voto pitcipti.sSt re? rotib” refignatiis bac
pditibe. vtfeqnti ano roinapetcret cojone acciptede ca.Cdfirmat^ a gregono
w faiioje terre fcte.f uit ei vir ptudes i ageitdis {irem'JS i armis iuft‘\C'eit5 tiv/
ccxvi
2Lineafmperatoi?
TRudolpbiis
piHCti I iTiit» 4ipwi.m vvi>wH'* q> i4t ina^iHvwuic *»» «wi *»*•►«**.
ejmtit tiCcozat^MiiB pditioib^ cefar hcf imQmit aiueap.tmptotus nuntie
agedis i reg gcrmaic. Slfoiifiis pfuafide grego:i| papc ias orne Tuu niool-
pbo pceUtt.Cu aut rudolpb^ curte mgf otbogri regi bobcmtc oUm fuerat, ve
ra eptauc publice pfect^ lude no mtnus belli cg bomi clar^.mtlfis ab otbocai?
iegafl auftria t carintbiaceterafcB vtatns ycaUcputcias tancgturl tmon repe
ttt.58 eiotbocar^ 4 r ^itupaus bicebaf 4nt^ bobemte ree.cit obtjiTet mdert-
cus butpuftric fine liberi fojot ef margarita bereditate acceptt.bcc an^ otbo#
cani fibi vira acciuit.^ no tam coiugi etate ^botes aio voliiens ftcrrte mrimp^
niii p?it.'t pncipatu nobiles cofecut^. €t vlrlc^ 4 eo tpe carlniblo? ^
accepta pecunia cartntbia otlsocaro carnlola marcbia fclaiionlca -r alia
ein nec auftrla mullebje feudu cft.nec carlntbta i lulfu cefarts vlrtc^ venudare Pf
•t impatoti 4 allqn fibl Pulmflet impacato mdlt aio . !55 Intcruenletib^ aniul ea lege recociuati i^t vt an
Itria tmgatojl cederet. €rin batl acceptifcB flllab^ affinitas vtdnij
tales fieret.t otbocai: i "aba fua lurare mote malo” eepofclt. -Eade puocat tbis v?o:i8 otl. ocajus col^
Vftia nouls copii s couenlut abo cu eeercltib^ i campis auftrlc trafdanublu.comifliim e ati 0? pliu ipa bie
bti rufft ano fb incarnatoe tbl.vul.-r.to.poft.cc.-r nuUe.blucB marte
ctus a fuls ree bobemle bu fottiter pugnat occldif .cojp^ eP* pmittete rudolpbo t bobemta tMlatu r^io
l3ono’c repultu.'i=t ventseflaus fili^ regnii tvlnde obtinuit, vltj.anos nat^niarcbio bzadeourgen.nito.no
noie!v.lnSb‘nVuit^ potife? nibll buces antldus « avpbpotetuunimimiere.idcBintetatti atj
pfectu e.vlcartatu ei Impij i emirla ilU obligatur^ rudolpbii ipatoje ercuiatoi fue Pandit queui fimulaiut
§pe blerofollme reb^ e? pftituto affene i-e4fitu rndtiTe id a fc ti|npofle
nuftiretqu.aflnuil3toemvmnt®poafe?cottnuauit.iRodulpb’cmSipoetrnricac.p^^^
facto celintt^ romandlola 1 rauenatu e?arcbatu pontifici t cccfte reddidit, irla poli tractas apua lotuii lui
bouomcriu T floietlnoir copias ois romadlola imperatotlas erat feaita gtes.
DODull tributa Dci-clplens rudolpbus cos pnutleglo fb imperio titulo bberos cl^bi?it.t.W(k5 ' nbblpb
Fenlo -r cgrltudme pactus ad que accefflt ventsePaus f "S Sci bSrt^luin* ^
obiit ab ^Dvra bcductus inter ronianos tmperatoies fepelitur.Snno bomini.® .cc?ci, oic.??tj . juiq. ^
afomadlnus (©nradlnus mderlcl fiieul impatorl ei- fdio coi ado nepos, a gibellinis o
0!@nradinus frlderlclfiieul impatorl c? filio corado nepos, a glbellinls p ^
guclpbos i ytalta vocat^.cii maeio alemanoi? fuoE e?crcitii verona ptlmo "7^
tvtndc papta ventt.lndecB p carranefiu oppida ab gcnucnfiu mare tranfnt. po^
ftea maloze c? logobardla i romadlola gibcUlnop PB5^o eiercitu adumate giu
tone ferrtano comite maiflalanl regi caroll ^pud arctlu intcjfccit.tnix 1 oma co^
cefflt.potife? vitcrbtj cu trafeute aboldcente vtcctet.bidt ipni taneg asm ab ce
dem pdua.E>u em cti carolo canipeftiiloco pugnauit. tom abm auftrte bu?
adolcfcetes etate.flcut t ifonunlo pares ftgna vbi_toto pU) rlinqn tes
feccferiit agafonls cuculione ptectl p ceuta latttarut bic aute octauo ab sietepta
clade recogniti ad Carolii pductl publico illos ludlco intci ftci uiflit.^ oft bui
.o^Sfcicat^ fuculc cu ftgnts fuls nobtltb'’,-! armis otfecluCucB tmpiu romanu b^m^ foeme vf-
^^-Y*gnet^at ad (fitift^^ jeiiirtc^ adolefces iRlcbardi regi coinubie ollm comitis
tjl4ic bcfimctl flh^ mfta p:nl ollm regna negoaa apud fede_aplica tractatur .
(galdo motefoul -r ipe adolefces cu pblUppo rege fracc>i? code fe ptuUt.fojte ao/
cldlt vtruiB ad re biiilna feti lauretij cccftam q vltcrbtj e celebnS.eadc boia pe-
tere.g gulbo poftcrlo: ingrelfus pfpectu liberali ac regia poti^faae adokfcenteni
eaterua famulat? ftlpatu ^da c? fuls Inbldtc rlcbardl ftltu ee bidicit.^a Wo pi
in anglla p bolu fuerat Interfect? nullae® loci tetus reucretia tncaiiro as^e^8 m
terfecft.£qumb? ince fuls -epanter pbillppl regis beducetibus ad mffus etrune
piefectum incolumis perucnlt. , - « u
Fx egtvidls buclfla polonle. vidua mire fctitafl.penu gen?c?bePtoldo marcbU'|
l_Poncbadefl.buccc®merauic.mfnue? agneta tilia marcbloiS ojietaf>tcomi//U™;,™^^-:,
tls be iRocblit5 p?it.i oppido kltslnglris edocta belnrico cogm«o cu barba bu- _
cl Sleflc in vroie bata.trcsfilios»eq5 fitlas genuit. Cuius fcnio? in bello p tartaros t^cat. 'Jlobile
mofterlu o:dis clfterciefiu i trebnltj baud loge avratlflauia c?trn?it. cui flUa gerdrude cu cetu ib?pfe-
at.Ct poft obitu manti vita celibe i eo bunt.^nter ymagines quas vOT/rahaf .beate vginis eburneam
miro amote amplc?abaf dn manibus geres nec® i motte bimiflt.Cande cu i oml ttutc ac abftincntia vi?
tam cedu?iflet longam.fdict fine qniemnqua clemens ob crebia miracula inter fanctas retulit.
demetas mudi
©anticsvicefUnus p2Hn^.i»3tionc btfpan^ vrpoJtB®alcnfi8.pria
e«nenfis.tbi»fciila»u8 epe car4i»alt8 .piurus medicus atttea vocaais.pon-
tifcjc creaf . 58 vir altodn Portus “rviroe PoetnUa cult0J?3mantiflim%tfi i^o
ratione reu gerenda? z mo? ineglttatc lenis fuifle Pf, ferunt bw petrd byfpa^
nu medi^.i vita fua multa fcrtpltflc pottlfimn canonessuofda ad m^icinam
ptinentes ateg Itbm que medici tbefau? paupe? vocat. £t ab eo ptoblpmata
ad inittattone arefio. edita.Tbtima '&o in ponttficatu atra fufcepit micbaelem
paleolo^ ad.pmiflum pllttutacg in lugdonefi cocitio vnione ita bottari vt ni^
ft ea feruafTet.Carolo ipi regi fauote fuent pfttturus.p eiuidc potificis tgave-
neti anconitanos bello maricg acerrimo .pfecuti liint. £o§i qj tgc templartf ty
ru vrbe .p eppeditioue tpiana admillrantes folita an bella gcmide tunfdictto#
net pottojio? et;emptione venetis t ea vrbereintegrauerot. Cergiuerfatus e
interea verbis paleologus cum ioanne romano pontifice.d ponttfep ruina op
p^^clliis camere qua edificari curabat, ©ctauo pottficat^ menfe ejeacto viterbif
interijt.
annomndi.d47(f. Snno rpi,ii77.
D5colau8 terci^ papa.pfia roman^ ex familia vrfina iobanes caietan** an--
tea vocatus.pontifet tande creatur .ptracta in fep mefes electione » tlam
cardinales pofl: interitu ioannis tllico roma accelferut nouu in laterano ponti '
ficem ixlerturi.i& carolus rep fenatotto fimetur^ munere coclauis cullodie cu^
ram babutt.!@ue re^us eccie multo fibi plurinm obfuit, ©um em apte gtinaci
tercB gallicu potius cr y talicu creari pontifice cotendit.€lcrtio fejetu pjc meiK
fem cu magno re? otbis rgiani Pamno ateg incomodo ell Pilata. i£t ipe mat:i-
mu inde no magis patru cg ppfo? ytalie odiu incurrit.Subfecuta ell ei^ crea-'
td tam repentina cg Pigna cotrectio ioanne caietano cardinale, s. nicolai in car '
cere tuUiano in terciu nicolau pontifice Peclarato.^s em gente otiudus vrfina ,
in romanis pllantiflima animi Potibus coipotifc^ omatilTtmus fitit.vt multa
fecertt.plurtma intetauerit fua pnidma t animi magnitudine olledentia. tli ' '
ILinea fummo?pontiftcn
^oanes vicefim^ pm^
bil tn in potifteatu Purit antiquius (g caroli potentta iminuere id fua ingemj Ecrteritate gfectu ell bertol^
co em vrfino nepote in romadiole comite otclarato cu nuetis t If is rudolpbi mtflb omne romadiola ,p ec
clclla rccepit.Cut t bononia toc pariter fuit ccdita. pollquc latinus cardinalis alter pontificis nicolai ep
fbtote nepos i etruria vicariatu impi) Ubera fedis apfice legat^ acceflit. ^s pllantifrim^ 7 auuculi pontifi'-
j ceteras vrbis reductis ecete
’ retenta.fuit aut vir magni coUln. vt cuf
* coibus otbus babit^.^deo aibanu cp otdtne
mino? bolliefcm 7 jpomienfem ep ojdine pdicato? 0d[cgit.iEPtfici)8 pterea edes potificios cpomauit. cin
pit menib^ pomcriu.8.pcoi.bafilica8 petn -r pauli rcllituit.ac picturis epotnauit. Scribunt nemine ante
ipm facrificare reUgiofius vifum cd femp Pd lolennia ageret lacrimas fundcrct.£rat religionis obferuan^
tiflimus.lllo caruit td repbenfione cd fuos nimis amare Pf .7 multa eis codoUaret. 0pera adt rome reli^
quit vt in ea etate cofpicua erecta inftaurataqj apuP feti petri baftltca.apudq5 lateranu palatia'^ furiant i
Cimino monte oppidi arce comuniutt. 5n q tercio pontificatus anno ^ epacto apoplepia cotreptus VQ
tam interrupit multis ttutu opib^ fi logtbt fuiflet vita gfiofilfime oecojada.^acauit inde menfib^ dnqj.
gmIbelmusPurandi
nus medicus c^ieijemmus tempeflate bac verone vbi pu ^P‘^^”^3toz
blico falario legebat floniit.£t ibide in iCyrugia edidit
libnim pulernm ac vniuerfam medicina te egritudinib^
vniuerfis.pollea quatuot libjis accuratilfime compte^
bendit.curas vberrimas adidgens,
^illjclmus Purandi otdims pjcdicato? vt aiunt
ptofeflb? cognomfto fpeculato? ptouincialis epi
fcopus.bollicnfts Ptfcipuliis.ctcanondpteflantiirim^
Poctot.boc tempoje ficut ipernet in fuo fpeculo in titU'
lo 0: feudiS tellatus cll.Summa perutilem compofuit
qua fpecujum nommauit. a qua 7 tplb fpeculatonS co^i
I gnomentd accepit. Sliud quo« volumen edidit vt qda!
_______ ferdtqdlRationalePtuino?omciP?appellautt. ' _
arraceni cp apbrica foluentes vtrofcgbyrpantas oppjimat.Sep cbrtlliani celiVe fignatiin cosir.'
rumpentes maptma cede ptonigarunt. - .
Bemet^mmdi JFolw ccxvi)
/■TV^Utr qda nobilis in prtanciefl Oyoccfl.aim pareret infohtiim partu edi?
I Lldit-Cum leonem vtfu mirabilem bac tempeftatcpepcrit.
/|\#rtftrum quoi^ tn f aeiila fnperion apud oppida cfllnse vt fernt mulier
I JWemiia ab vmbillco vfcR ad fummltate biio baoens pectota. ac capita ferti
ulce refplcittla.bjacbla qnio? felntilce amplcctentla z biio ferenda. jUiCo t»'
men poft pamim obi)t.
^^0mlte0 nobiles fiicule dndecim federe fe piusentes.riidolpbo Impera?
vJitotl moleftias cg plurimas inferentes Inter ^s pclpul fuerut comites t»e^
montfo:t.belffcnfteln z bc wirtenbcrg ac iipckcnburq.coi? tn bonte ac poifef
flonib^ vaftatls.lmpcno fljqclendos perpetuo co5lt.©clnbecallra pdonum i
cermanla in plcnfcg locis bcuallans ab alplbus ytallc vfig ad brltanma pace
flrmault. .
Oi9ntlnaauerant ad l d vfcg tepoiiS veneti' z gcniienfes bellu pji^&e apud
ptolomalda inchoatu, cc repetere ad boc t^us cu fe opottunltas
loci Oebertt buclm^.ad anu taclu feiraseflmuy buobeclcfcB centcnu.TRayncrlo
Kiio buce. veneti dneg z daquaglnta triremes ad flcllte oiam miferunt.q clafli
genuenfl vt fperauerat no inuenta in afid naulgault.Cafuq; apitb tynis obula gennefiu nauls cctea eft ei:
pugnata.pojtu belncevencins eadem qua naulm ceperat letlaa Igrefliis tyro vt potiref adnli? e aujalijs
ad ejtpusnatione tcrrcTmbus ptolomalda acconc accerfttls.Ceirit tn conat** Inanis, ©ueflta Intenm red
dendl comodi vtom senuenfis inuenlt.d naulm oneraria, tardafig bece veneti)s folituras.quo inaftam
meromonla beferrw cerrtot factus.Crlrcmes fe;rdecim ad culpbl fauces curaitlt poftfcopolu j in mfidns
e)q3ecaret.S5 admoniti ab eirploiatoab^ veneti cxgofltis in Utt^ meramomis ab ^yrotiS.prccti.naues
-vacuas amlferc.CeraS abinde anno clafiis veneta qmot -r.iip.tnremiu.tnb^ gcnuelia mrcmiu qp ptefe
aus erat lanfracus botbcmi^apud Ulibcn foitulta obula cos cepit. c5 genua e perlata educta atfiiola
ult biio bc triginta triremia cladis. q per qfita acciiranlTlme veneta ad brepanl pojtu rcpcrtti.pflictBfcg ba
blt> e accrrtm^.in q majrimus genu^ rcfpu.acccplt lncomodu5.'aiancE; tnb^ ex fms tnremtbus l plio ac#
matiS.cctereoes pilo fuEate vtrrtncg cnidclifltme fucrtintcapte.^uccladc8 accepta a genucnfl ^cat vt
mtcbael paleologus illi^ focletate foteta luducias cuj venetis pftltticnt dnquenales.eodecg anno mrc'
mes gcmTCnfiu.>:i:v.admlrato ac preao auri:3.vcnens.i5:)e,apub motbonn cocurfurc quu vldcrenf retro'
cefltt gameP.^ nauls oncrana merab^ venetos magni valosls plcna.api5 eunpn expugnata potiti funt
£ade« genuenfls cladis ota actcarcuucaa £aited illt^ infulc oppldd ccplt.fpoliatU(g penitus blnpmt.
£nblt ptolomc^ liiceP nlcolau ponfice nlfi ei^ cofilla mots oceupaffet. reges buos vnn logobardie.
53 altes ctrufaS ftillfe batu? q rcgib’ ftallc ateg ggmants iEfi' titulo abmetib^ cuertoJl y talia (fieut fe^
pcfecerat)adlmeref.lnuitCBvrfmoseapoti^fuiirc.cgalio3abidf3ftigljeuecnn2.iauirtctispft3tpotiftce
wm cwurbado flalia carolo no nibll inlt*’ cebiffe petro arragonu regcioams poitblcif opera fuafo. vt ut-
re bcredltarlo pftatie vxoJfs fue ptffo. td regna rcdEc admtcref .Coftitutt i>o iS pontifex lege .pmulgata
nemine regio fangmne oitu fenatotem vrbis becetero fleri. £t aliifs demg fierent anni tempoiis in magi#
. fbamconeedercnitlUSetlamfumripontiftaSap^ntatclrtere^ , - . . ,
artari armcnls luctlanta milia babllone.ftiE3nt.£t raultts eon Itertoisin fugam vcttunt.Sycl-
<La lia quoeg infula boc anno a caroto ptcdlcto petro arragoncfl befeat.Bbl apuUe ptluccps caroli qSf
hlms n ailalt ptelio ab arsgano ftlto cum mutas cap ws tn apuUain biidtur z carem' mancipatur.
ItneiTummo? pontiftcn
^eictaetas mundi
/nrvjftinus cHidrtus pap^.fynioti snrcs vocstus.tttuU (iinttc ccctlit pfbytci*
CX Jcarair»4l«*n3nonc6aUiats.p3tru turonefis.tandepoft longa cotentio/
ncin QUt ad dnifi -r Oimidiu in Oiuiftonis niefem yplicisorfinoB abfmtia fupc
ratis, pontifex clectuo-vitcfbt} cotonari noluit.® rt ciuiatiob impetu in cardi
nalcsvrfinos facro interdictu a facris putabat.et orbe oetere belat .ibug co-
rona actcpit.l^furrcctionis aute Oic icr cardinales creauit.lRcgecarola ad le
veniente.cn in noui amiairimicB pontificis ampleru cu^mflet. oblata? ab eo
fenatotia Olgnltate adminlftrault.quo a nlcolao piluarfuerat reftitui^itiuicg
mftantla paleologu impatotem pacta lugdunenfis pctli) non Puant^ict petra
arragniiCTe? contra lusfafcg ftcllta ocaipante anathemate notautt. I^c pnmo
pontlftcls martinl anno falutis pnmo octogeftmo 'z buotcci^ ceteno gefta tu
cre.£ius d totus e anni ptinclplo peruflnl in rulgmates £elati»polt edita? in
agro vaftltatc obfiderut vrbe q Inde vi capta pontifei: illlco peruflnos ercoica
uit.§ mllTt o:ato:cs eos ingenti pecunia mulctatos eccie cocimu^t. E»ellum
oelndeln flaminia contra fotolullanos ab cccfia ncflcletes geflit. mnoa ettm
bieul adluuante guidone monns fetrctrl in fide recepit. Ibontifey aut tot curis
clrcuuentus vrbenentanls etla timiultuantib^(nam glbelllnl guelpbos erpu-
lcrant)pcrufiu .pfiafaf vbl non multo poft lenta febte blu velatus, tande mo
rinir pontificatus fui anno quarto.mefe vno.SepellturcB In catbedrali bafilif
ca.ad cui^ fepulcrn multi valltudlnarH tElan-.pJlftina valltudlnem fanctlfflmi
ponnflcls meritis a ao recepere, vir em bone vt coftlttt menus t ota p:obe in
pontificatu gefta cum fanctlmonla peregit.
Snnomndi.0484. annom'.i28y.
i©noJlus quartus papa.pila romanus.e gente fabella vetufta .pcera fa
13 millanacobus antea vocatus Olacontis cardinalis perufij pontifex crea^
tus. £um nec bluturna fedls apflce vacatlo.q? cardinales motus^veritl qiios
alias Olutumlo: ftdls apflce vacatio 5xderat.'rf^mavenit anno bnl mlllefimo
bucentefimo octtiagefimo dnto.frater eius pandolfo fenatotla? blgnltatem
gcrcntc.percui^temEa meatus, romana reslufte-rdcbflimc fuerat admlni : ^ '•
frata.1bontife)c aut apub iancta fablna in auentlno b3bltauit.quas ab eo rac edlflcatas edes nun^efer#
tas oirutafCB vldemus.foultcB blc pontifer galllco? regu vbl^ ptes.f ult aut vir i oml vita .pbattflimus
T rplane religionis amanttflimus. -Bld -r oidlne carmelltau no fatis In coclllo ^batu. mutatis clamldib'
ntms in albas.ft a multis Impugnatu puuilcgus pflrmault.Boln aut cardinale tOanne boccamattum
cp m nifculanu fuo potlflcam creault. viros blces 7 eofde bonos t boctos no etla rudes -r re? bumanap
t^aros In tantu colleglu coaptandos efle.adeo aulicos amault. vt qtanniS eftate pferam tybur .pftclto
ret vitandi cftus vrbanl ca. vn multe egntudies ontif.Cu to armis a guidone feltrano vexaref .tandem
fuperato guidone tota flaminia bteiil recipit, mo blu tn poft mojlf pdttftcatus fui anno fecudo.blcvno.
CojpufcB ei^ a faa fablna ad bafillca petrl magna funeris pompa tranfFerf fepelimrcB fepulcro marmo-
reo qb adbuc ectat.^acat tu fedes menftb^.jc.cu apud fanctam fablna conclaue baberef .mulu cardina^
Ics repentina egrltudlne funt cojreptl.
^dolfus imeatoi cacellariu fuu i etrurla mittes pjiapale te fllfco genuenfem oes d peculam attti-
Aflbuert i llbtate blmllTos ipi) fideles .pnuclault.p qua occaflone lucefes buodeclm milibus aurei ba
tls llbtate bonati funt.£t floietin^ ppfe ad dete la pduct^ noua incboault falubemmacK reglmts fo:ma
)0ue i nra q? tga licet allqfi a galllaS regib^ interrupta pucnlt.Oeatl ei funt fex mgfat^ blmeftres fiitun;
(Suibus aitiu puotlb*’ fuit appellatlo.tt repum** bieul addit’ vejallfer luftlcle appellatus.
^^•^plba qbam In fuploil rueula q pilus ville cenfebmf . Sb Impalonbus munS ancte aullibus ac
v3muntapaltbus Ubertanbus bonata funt pieapue £(Iing iReutling t beilbrana.
C^fcem martnu leonis efltgiem babentem. boc ipfo
anno apub ceutucellas menfe febiuarlo captu fiuflc
trabut que e mari ettrabetes vllulatu t bois planctu te
dtfle fcrunt.10: ab pontifice in vibe veteri pcrlatiivnlucr
fos i ftupoie fui puerat.£t flgnu magnu tnllibij fuit.
gerulus vitlofus -t vrfoium moie vngulls arma-
tus bijs tempoilbus ex Ipflus martinl confobilna
nafcltur. Suam ob caufam martln us ruboie perfufiis,
omnes vrfoium ymaglnesebonubusfuiSabrablfeat.
:6emcm0mudi
CCXVIII
£3rol«S1b:fi3u3
reieSiaUe
Srolus fc^dus ficiUc regia fili^. boc atmo p:e bcfurtcto. adolefcctulua
m regniKucccdea rcgnaint anms.z j.lfeic gallo:? fuo^: c>:^icrtu fret**.
? pcti’u arragotiefcm tnoutt.i£c poftmulto? vmulig gtia cedes petru ipm C3(
roitja vulneraa.baud tanto port intertjt.iict Pefncepa ab aduerfano Uber reU>
quu tepua i pace cdfnmpfitqmnto Petnde regnt fm anno cus etia vngarte rtp
une vtriii pjole Oefeciflet c% vjcona bereditate;etia illud regnum accepit.£t co-
roio pnmogenito fiio pceffit. Cande ca.?:l.et3ti8 annos cdplelTet monfe qua
tiiojdecim e?:maria v>:ote bungarie regis filia reliqint ftlios.noue.f.mares •?
q neg remellas.i©uo?z notiotcs fuere caroliis cognomento marcellus vn^anc
regni titulo inrigmtus.JLudouicus q otdine mtno^: mduit. £t poftea in feto^
aggregatus fiut.£t terci^ robert^ q illi t ph in rcgnii fucceflb? fuit.
X fvuiit bobemic fe^t^.filius otijocart poli iten- Mentscflaua fecudus
ottone marcbtone btandeburge re;c ©obemie
fi in n anconiaj adductus regniuutono noie ab eo. v.ants gubernauit.iReuciv -
Ptolomaida a liirracems occupata in bac vfCB btem
familiari equilas liberalitate regis ciiuucB
I V i-i viucret. vjot bellide
eius.iputba ftlia rudolpbi cefarls bella Inter albertu frem fuu3 'z maritum bire
nut.yci unt aut i cojonatone ventjellal mln** noue.ccc.cqultum mllla apud pta
gam et: regia cuna clboaaccepiflc.pedltu 'vo Infinita multitudine palla fiible"
ctlie t polonusventjeflait a quibus biadema fufceplt.filiu quocK lui nois.jtiif . _
annos natu pctetibiis bungaris reges bcdlflc. Ss cu bonlfaclus pontifep ma)ci'm^ carolu adolcfcente re--
gis lycllte ttlm eo mifiliet.£t bilgarl anlnm mutaret filiu fuu albe cozonatus t facra flmiil cotona ad fe re
ccpiile. inec blu poltea vite.5i:?-.fue etatls anno ej: tabe eu obljlfe fcrlbunt. dbouej ei^ bobemos magno
meroje pcifecutos.f uerat em manfuetus t clcmentiflinius pnneeps t admiradua fancntate.cul fuccclflt
bifpar.
ij,b4ae^ notetln medie Ifeiadeus natione flotainua medicus celeberrimus btfa tpibiiS apud bo>
vJv noma legedo clarus erUleS.i^ul cu boctiiTim^ lafetur adeo obfcura Otnia
bippocratls t alio:? pticipu i medicina betc)cuit-t ei:planaiut.vt alter bippoa-a#
tes fuo tge bims fuerit.£t q nuc ad man^ bn tur bec funt* £)pofmo afforlfmo?
blppocratla.-r ptonollicoju elufde.SuafcBOTOfitoes bluerfls tptb^ accomo-^
datas ftip llbju (ijalienuq bf mlcrotegni.boc e minot ars. Jte libtu be ^anda
fanitate.£t ad varias valltudinesprilta multa.^^ m llbzo acutoiu byppocra^
tls ejpofitoem edidit acetia In fynagogis lobanlctj t aliq alla.CamJe octoge^
narl^ monf bononie circa anos bnlii&illc bucftos feptuaginta.
©.ui ob celebje eius fama.bluluas cumulault innueras, illa a pnuclplbus yta
Ile couocatus.Uaurcos in mercede blurna paclfcl confueuera t. Sb bonono 'po
fummo pontifice fcmel vocat*’.n6 pnus accedere voluit, qua cttom aurei lUl In^
'diem ftatueref. tln Uberat^ potifej: becem milia lUi aureonim condonault. ^
Ifenllppus fracoi? rc?: cognomrto pulcer pbllippl regis filius boc anno pfe
ipo bcfuncto fiancls regnare cepit.£tregnauitanis.j:j:i?:.bicptra edonar
du angloju rege graullflmu gerens bellu multa incomoda accepit, ateg bonifa-
ciu octauu pontifice ^ter iplus arrogatia in carcei e trudi fecit. ^niJeqjcu tepla
nos milites oinoettinguere llatuiflet pnmo generale eop rngfm cu mulus ci:ijrt
fecit ac alios criidellter interficies reliqui oes tlmoje perterriti e regno fugterut.
^udeos etta blreptls eoju bonis ob auaricia fuam t qnedam eonmi maleficia e
regno fiio e?:pulit. £gldiHs roman^ otdl.be
remltanim
iSidlus romanns otdlnls beremitaru j generalis
ntiot t bfturlcefls arcbl^ifcopus.acptlmas aq<'
anle beclaratus.bljs tempotibus ob ingentj magnltublnem tbeologotum ptln^
:eps appellatus eft. (v quidem conijcl poteft fl a curlofo leflote eius volumina p-
btciaf .blc nacR er lUuftrl colunefiu ronom familia nat^cu logo tpe otdinej fuum
j&ncg ecciam boctria -r moUb^ illuftrafls. ptimo® labote pcepti^ful aq^
tatis opa apfi plfi^ pefenfaflj.tade mlracfo clarf bto fine qcuit.auo fctitatl md
rlto btus boctot 3ppellat?e.>l’acg edidit libzom volumia^toUE llbtos fniarum.
iCopciidio tbcolosic^fiip oco cti4 rbcticow 'Z v^ri^
1bbillpp‘^fr3co?jrep
T ““
UiiiMiummo^pomiScu’
Bejcmetas mundi
anncitiiudu<*487. SiMJOjcpi.izgS. .
3ccilaus5itii8papfln3ttoftcpjtenB8. cctuitatcalculana. maommue
antea vtteat^xinJfmP minotu frater ceinde pfbyter cardinahs apud fan-
ctamTabiua pectino menfepoft niotte bonojt) pontifercreaf .£olloeatur<iB tn
petri tptns fancti catbedra.3fcB dltco Te cd, curta ad vrbe tranftultt reatfnam.
etpoft aiimwn romam reuerTus apud fanaam manam matote ^rtam tenutt
cardtnalca creat e)c omnt fere reUgtonc. ^mnes ein pariter amabat, nec plus
fe debere affinibus t cognatis quam cuiuis bono arbitrabar .baftlicam apud
mana maioze cu tacobo colunaaeffitutt. vt tn fornice maiott apparet. ® u fal-
uatoas iptufcB pouficis nacobi cardinaf ymago adbuc cernit .autenote ^
•t poftcrtoteEtem bafilicclatcranefis rdhtuit.iber ei^ virtaliod» bont tcniEa
multa i otbe jptano infclictflima acctderut. 3u ptiifitrcg vfbs roma ciUtu agt^
tata bilfidqs tncciaatqscedespUirimas ptulit.^mcu tn babuit r^duspo
tiftcat^pdicti ann^lcHflrimu.pace airogoncs iter t galltcos reges ?!tiluta.i^
to coftimtepaeis leticta baud quacB fuitrpiano ppfo Piumma.xnpolis em
fecundo ponnftcams annoYerro ac flama a foldano euerfa fuit, quac^ multos
milites ptopwo ere trafmiftt.aliofqj plurcs micc ftgnandos mittere curault.
i^uarto Deinceps llucolai potiflcis anno iRudolpbusIimpcratoj germanus
obiit.adolpbulq5 aflumptus e.iriicolaus aute tcdio animi(vt qdam putant)
qd male fibt cedere oia videret rome potiftcat^ futanno quarto mefe vno. Dic
viij.monf .t apud fancta mana maioze ad caput bafilicc fcpcUf . Iboftea car-
dinales pcruftu pzofecu. vt liberius eligere pontifice liceret rem tpfam Dtfcoz^’
dif 8 intcftintS biennio mcnfccB tercio tn longum Dedurcrc.
0£lefttnu8 dntus papa pctrus moroncus antea vocatus, .pfefnonc ana
cboztta prta cfcmtenris fecudo a fulmone miliario ccnobiu incolens ad
maiclle motis radices peltgnc genu religione p ceteris vcncrandu.inftatc ca//
rolo rege -r latino cardinali ponfeticrcatur.^fcB Decreto De fua electione facto
boztante carolo rege alfcntiens. CeleffintCB tercij nome aflummes a collegio
rogatus adduo no potuit, qut accerfitiS ad fc carDtnalib^ aquila vrbe vfqs ac
ccffit. vbt coiexratus Duodecint creauit cardinales-Scruain t f o cande vite nozma auftcntateqs cclcttin^
tn qua tot ante annos fuerat maccrat^.paucis crtrinfccus Dignitati pceffis.Ctu infenurc ac fc accomoda
re p vinbus e admrus. Sed ptlm cuj parua ac oino nulla Deftituit erBientta.pum calliditas t impoztu
naaulicoj? Decepit auartcia.Btim effecti fencctim cozpis imbecillitas ab actonc pzobibiiit.£t multa tllico
omitn.plcraqj pperam -r fozdidec^itti cepta.^ndc Binciofas eflcviri infenfati ineptias plurimi i^opa
lam vociferatt funt.^ue fancto viro renuciata fuafcrut. vt male populo rptano ftbi -r aic fuc pei^.amim-
ptu ponftcij muneris onus abrenuciado Dimttterct.id cu multis coicatu ad caroll regis aures Buptflet.
eu Epulit vt pontifice amattlTimu regnt f at Decus ncapoli Duceret. !@ua tn vrbe facilif aueru pouc a pon
tificatus Dimtttedt .ppoftto vidcrcuir. f criit aw bnDictu iCaictanu cardinale ananinu gratia Dolofe vfus
qua apud pottftce ceteros antecedebat, luris potiflcij Decreta q etcellftcr Doct^ erat vndiqj aD fiia inten-
tlonefelecta ca ronc tUi ondtfle.vt Impofltu ftbl falutts aia? totius orbis onus vir tlmozanis fuas vires
fiipaturu ettftlmas Dimittere ftatuer3t,0!5 m cfr5 facturas pftltutiOne edidit Declararante potiflcl licere
romano pontificale? Dimittere Dignitate. '(boft paruq? cardinalibus collcgtaliter co^egatls.pontlficatu
que paulomtn^ fet mefib^ admiftraiicrat fc abdicas alteri^ fubrogandt potcftate? tlUs arbltrluq? Bmlftt.
inec mftt itcrcclTerut Dies cu bndlct^ tpc i potifice eDelect^.cul octauo bomfaciO fuit nome, jbetras aute?
mozrone^ ad pzlfca anlaelas bercml vita cladeftinc neapoll e .pfcct^. cu bomfaciO e rcnuclatu. mtlfls
ednbiis retractu De via lUu i;cuftodi3 baberl iulflt,^crebaf etn vir ipc aftut^ ne ppfi petru pott^ fanenta
te recognita cofplcuu.^ fe Doctrina i elatoe redudante .p petrl vicano feqrcnf . campanle Deinde tn arce
tam arcta teneri cuilodta tuflit vt inde mozte lllt accelerata fitllfe f it creditu. Sut 4 fcribut en poft moztem
miraculis claruHfc,que demes ^t^ fctoi? nuero afcriprtt. £ut^ celebzitas.xiiti.Kaf. 3«ln obferaatur.
^goltinis epus i ^isolln^ vrbeumn^ ozdis beremtta]? Dlut auguftlm luailmlflmus tbeolo
V/gus 1 Doctoz..pmo arrlminefls eps. £t poftea pftatinopolttan*’ pflarcba
B 5 tps Bifiiis pma catbedra tenes mattmo i pciO babtt^e.4 vna di Iris moztb^
p ctta oznattfflmus eet.£t ijJe eccleflam Del tum DocenDo legendo x fcribedo 1111-
> rulmmodu adluult.Scripflt blc pzlmo De Dlfferetta ydeomatu Itb. j . x fiip qua
tuoz fententtaru Itbzos laudabilia copofult cdmcntaria.Scd x quodlibeta plu#
nina otm tudlclo Dignlffima Dtfputault*
^ "1 ^0 quoq? boltOm^ pzedlcatozum oidlnls inflgnls Doctoz x cardinalis p
V. " fbyta' bcc ipfa tempoza tu vite fanctlmonla tumq? volumlmb^ a fc editis
tlluftrauit. 3dem fecitJo.De parma ozdiniS nuno? jafeflwe faac tbcologie ma
jjifteroznatifltmus.
CCXIX
jlinca uncato;!
^dolfftis
Bejctaeta0 mundi
dolpbuacomes Knaflaw vir ftrcnnu!’ a sermanis dcctojib^ pcft obif
cnm uiffhjgija cefar crcatiia.Jn eiufdem tmperi) fpem titii
littncg amjmpttia imperautt annis fex. vir cerre infignis fed paiz nsilitie
•^ectinqs potCT8.0ui impeno fnfcepto cguis a pontifice nd coronatus fu
inet.anno Pm tlfc.cc.wt|.exercitfi moiiit x potenter mifnam ingredif . ciu oc-
currit wenceflaus ivx bobemie m grunbaym vbt ftliu fuu rupertum x agnc'
tam nitain wentjellai g fponfalia iun5unt.marcbtonatumc^ mtfnenfcs impc
no lunxit.tu tenm tura impenii repetere temptaflet ab alberto auxilio quo
rudam pmicipueleao^zcuadolpbo bella selntin confinio agrt (bircnfis. ac
wurmacen. ppter nnlitu paucitate ponus opptefliis cg fugatus, ab albeito
riUo riioolpbi occidif apud montem germanie tn bello quod cum eo gcflit in
Pie fanctotum procem -x martintant.
i^e amiflloneiocomm o:ienmlium j * ti 1 1
g^iipolis vrbsafie infigmsfcdo ponnftcatus ciuamnicolataiino ofidiO '
ne X viribus faaa eft Sn foldani_babtlonie poteftate.qua quide vrbem Pittirimam poli comnuiras
in mortalibus cedem ma^iam.poftq5abact3.afpott3ta omifariam re? predam tgni primii. poli ferro
ablumi^Pirimtcgcurautt.^^rogremifcpeodemfuroristmpetubarbariis.tyrum.fydonem.barutum Tea
ruvrbm oppida intra tcrciu pontificatus nicolat annu cepit. t ficut trtpolim incenfam Piruit. 51^5 pnn^'
ceps altu T pnidentia eque ac viribus t potentatu pollens. ne ea clade accepta nois xpiani principes oc
^entales in aftam conciret. tnduaa:pfedera in Puos annos ptolomaide babitatoribus xpiants pceflVt
Ttlicolaus tamenpontifex g crucem pt more alTumendam edicto llatutt afflictis afic rebus fubnenieudu
mille qngentos fpc equites ex publico eccie fifco curauit coportari.quos x muln In magnil exercitu Une
dant, tulit patienter Ptmrnulaultqj Piutlus.qre foldanus tandem anno ipo exacto ccimim dnquaglnta
amtatou miua in ptolomalda Puee ftlto fuo ImmlfiMpe morbo implicitus renebaf . filius g ctatc5 arde
ttor amjplimmevrbl obfldtOnem admotiin^nde genltoil prfuncto foldanus ab evcrcitu ell fuffectus.quo
elatus fuccelnt vrbtS ptolomaide predam exercitui ponault x accurratiorl follto vftis oppugnatione, ad
camqj paulopoft animo? pfternationem ell ventu vt publico omnes pfilto mulieres prliitu guulos x tv
biles cum fuppellectileemlfennt. ©cinde pfttuerlntPuodcclm milia armatos in vrberetlncndos.man
ferunt ex primoribus rex ciprl.qul paulopoft multimdlnc cft fecutns.patnarcba iberofollme.templarto
rumcB magiftrl.qui nd prius vrbem ceftruere c^foldanum vlderut.Saldanus tandem ptolomatdam a
paucis qs naiugljj carentia cctinuerat xplanls male Pefenfata vl ccpit x mortalibus in ea rcgtis ad vnns
cefls.Sj tanto tenebaf illius excidende vrbls ccftderio.fuppoflto eo incitante ignis maxima parte ab-
fumpferlt. llfeenibus inde t vrbls parietibus pamnifolo eqtls. Snnus erat faluttS nonagefimus Puo-'
©rdo celeftlnorum dcctefq5centen^ quando tandcrellipilas amillm^ vl
■'ctorlclllt^ celeberrime. qua aiinoanqrtonePucetefl-
movrbantpon.aufplctiis expeditio incboauerat. Sal
ue tamen manfcnint ad tempus cypriis infula x arme
nla minor Picta prius cilicia .
OlRdo celeftino? a celcftlnopdlcto papa cius ati^
ctore cognominat^ tempeftate bac fub regula Pl
ul benedicti inltiu x mlrn Incrementum fumpftt. eo (j>
ipo fanctiflimo viro in carcercoefuncto..pptei’eius cre
bra miracula multi nobiles x Poctifltml virl fpretiS fe
culi bonis T pompis ordine lugrefli cito x virorum
nneroaccenoblo?pftructidemriabllif ordine auxere
0eruowm
>^'S^dltHS dy feruo? vlrglmS marieplbilippus vir
, \^reltgfofifrimus primus inftltutor mit.4 nd Idgc
a florentia vrbeqiiieuit.i^ancautrellglonem fub Pl-
ui patiis aiiguftini remila excltault.ac ipam verbo et
exemplo aliquibus additis cdftltutionibus In formay
redegtt.que ordinem a multis Improbatuj bcnedlct^
poftea vndecimus x bonlfaclus ats vrbanus fextus et
alfl prluilegtiis x excpttonlb^ mumernt.T inter medica
teti pniimerauerut q orbo vlnS Pocnflimfc x In Peda
mattonib^clariflimisacloco? multitudine multo bai
^urtupiedo»
Bcxtam^^mdi
omfaciiis octamia papa nattonc bcrtiictta vel capan^pFia anasntn^ be- iLmcafumnio? pontjficu
-^^ncdictus caietaniia a»Ka vocat^.neapolun pontifc;c crea/ tnvisiUa na- - 2g»onifactU8 octauns
talia Pnt nuUcrniio Puccntcfiino nortascfimo quarto, vir quide Pocmna t cj:
penentia rea tnfiAnia.Piu cth in cuna vcrfatus fuerat t p oea pigurtatia gra
oits ad poiitificaru'puenerat. na c5 eflct fancti niartini in mottbua pfbiter car ifc
dinalia adeo ponttftcatua bignitate eroptaiut vt ml ambitione t mudc pter- 1 h
tiiifent qd ad ea pfcquenda ptinere arbitraref .Sint danculu quqfda fiibomaffR W
qiu in cubiculn celeftmi boia finiplicia ei pfiiaderet vt ponttficatu bimitcret U
fkuua fiert vellct.Sufcepto aitt potificatii oea contemnere cepit.^ibellinoa
omnea odtopfequebaf .^deo petru t lacobu cardinalea colnjtenfea vna cum
fara eo? patruo paterma caftellta pnuauit.boc tn laude bignu q? bupltce cele
bntatem 7 apfia t cuangeliftia t qniot eccle Ooctojibua gregojto.augufttno
ibctonimolT ambtofto (latuit. 5de bn in vtbe veteri cflet be.itu ludoiucu ej:jc
retiilit.(£rat annua falutia ce tredeciea centeno fcda.Sectn edidit cobice lurif ,;g^|jg4ictij8 vndedmua
ponttficijceleberrimu.vJbemqjeugubiuquegibcUifto^taurptcijaab eaiace ^ .
fecerat bjeiurecupanit.Slbertobuciaiillrieimperij coflrmationebiatercgpe? *
tenti negauit. jPubilen qj idem retulit anno miUefimo tricentcfimo quo plena?
cclicto];: oim remiirionem bia pftabat qut limiaapfo^ vifitafrent.ad ecemplu?
teilamenti vetena.^ubilen naq; qnquagefimo q? anno repetebat. Jldem etta?
centefimo q? anno obferuart mandaiiit.^b banc re eo anno tanta vndic^bo-
minu multitudo roma venit vt vic incedere p vJbcm amplam qnidc t vafta Ii'
ceret.^ranco^ regnn.’.pptcr violatu lufgcntiu alberto impatoji fubiccrt t titu'/
lu imperi) romatu pztua multottena ceiiegatu pcellit vt ree q? ffanco? ('leri paf
teref.qd cu albertua confenfidet pontlfecvna eadecB celebtitate binc pbilippu
francic regno pjiuatu inde albertu romano 7 illo otnatu .pnunciauit. Ibbilip//
pua mterim a fara edoctua giulbelmu roma petere iuiTtt.f3ra q? in latlnairedi#
erat regione, qiu anagnla clam noctu ingrelTue aditutantibua (©tbcllinia quoa _
bonifatma biu multuc^ vecaiierat pontificem nil tale nKtuente in Oqmo paterna capit. 7 in eodem in quo
genltua fuerat cubiculo valula vl fi acna obllupefcente.pductu roma poutlflce intra quartu.vigeflmu biem
Ooloie animi confectua periit.pontificatua fui anno octauo mcnfe Inono blc ixctmofeptimo . k?epelltur qs
tn barnica petri fepulcbzo a fc antealectructo qd adhuc ectat In facello a fe condito.
-dT» cnedlctua vndedmua papa natione tarulflnua nlcolaua anteajvocatua eardlnalla boftlenfla rome ka
'<]>lendi8 nouembua pontlfcc creaf.Cerrltl em eo potlftcta cafu cardinalea perufla accelTere vbl ad ou#
odeclmu^mojtla bonifacij Ole bcneblctu ozdlnla pdlcato? pontifice creauere.qul ab incute adolefcentla ort
dlne (5dtcat03? Ingrcffua tantu valuit vt ad generalia bignltate.puejrerlt.^lr quidem pontificatu blgniifl
mua qui magnu bteirttcmpote virtutis fue bocumcntu pftltlt.lta ei vicit vt poft niotte Inter beatoa mento
cenfeat .^a gullbelmu cu qntg cluibiia ananlnla eccolcatos .pnunclana.lRegl francle tltuluj.llbertatea "C
puullcgla reftitutt.3lobanne 7 lacobu cardinalea ce coluna>n gratia recepit. Jnde mena fancttlflnil vlri fi»
erat pacata Italia tartaroa fyria 7 paleftlna ingrefloslipianos uuiare a qulbua Ifls 7 nuncfja ad tanta? rem
conficienda ptlnuo Inultabaf vt comodlus efficeret (latlmCu curia peruuu.pfcctua cll. vbl infirmitate cojrc
ptua nonis lumi btcm obiuit pontificatus fui nicnlc octauo blc cectmofepfinto re ceftlnata omittit. Sepe-
lit aut magna pompa tn eccia fratru pdlcatoi? mtUeflmo tricentcrimoterclo. vacaiut tu fedea menfca .p.
ectu pontifici) luris libzu bis annis bontfaclua ipe potlfec edldit.que a tribus boctUTlmls vlrta ec 4
bufda nouts’cccretia a fc edlHs cdpllart mandauit ,7 publico edicto obferuarl.-c i publicis gynnaftfs
ittdoulc^ eps tbolofan^ legi cebere pcepit.quem ftatlm arcbldlaconus bononlcnfla crplanault.
otdlnia mlnomm x~r udoulcus feltc fanctua ec regali .pgenie. patre carolo fcdo rege fictile, matre
maria regina fictile 7 bungaric otlglne babult.tn etate tenella rellglofum p-
ceptotem babena.buctus In catbeloniacu buobua e fratrtbua futs bat^obfea .p It
beratlonc rcglslcaroll genitojls vbl p feptcniuu a fratribua OJdlnla nilnou libera
libus ae bluinia artibua inftructua boctus ettaflt vt publice ac pzluatt? olfputarct
clero ac populo verbu bet manlfeftaret.f itlt tn oionibua fedulua.factua facerdos
femic flngulla blcbua cclcbjabat.caftitatls amatot vt eccepta matre fac foionbus
culfola nun$ loqueref »cojpua caftlgabatlafliduc.^ndc ad petitione bonifacij po
tlflcls pnus otdtnem mlnoi? .pfeffiis 7 babltu fufcipiis eplfcopatu tbolofanu re-
gendi» accepit vbl mira opera pietatis pfectt.©emu in Inflrnutate vlttma conftltit
tus fufceptis ceuotilTimc facrameua refolutus in moitem ad celum feliciter cuola-
i ult. que bna magnis miraculiS magnificautt.conftimmatiS en» operib^ bonia
’po?a multa ecpleuit»,
p:J‘
; pjir
I itffl
i rdt
pji
illisi
mtiii
lp'i
piim
pWipj
piflsfi
WCD
O-ii
.iBemetasnmcJi
cckK
3lincainiB3to^
Slberai8pamii8
Ibeitus bums nois prtoms ti«;e auftnc ruidolpbt olint impatoj is fiU'
_U8 iannu ,i z p S.a&olfro impatozc oprcflb ac mtcifccto ga^njanonis
impato? ccclaraf .r Httperauit aimfe Occe.^cru cu tn pzmia clectionci non
omnes deaojes cbnfcnfmcnt.iug electionis in manus eoi? refignans ne Oe
violenta regni vfurpationc notaref .^Iterato elcctotes comunt voto cefbrem
adaranint.z poftea aguirgrani cotona regni accepit, vir vtieg bello z armif
jtrennus.licet qiiida eu monoculu t agrelfe afgectu auartciacfe fufeeptu
bant.cij libcrom fuo comunt vtilttatt comodit pJopofutt,iQut (iifcepto tm
peno a pontifice tmpent coftrmattone erpolhilautt. qua ab arroganttflimo
obtinere no potuit.Cu a bontfacio pontifice vt eu te mote cbfirmaret miflif
ter (g quater otatotibus impetrare nequiuerunt. ^eru cu inter pbilippu fra
connn rege z bonifaciu ipm (vt erat animo amb itiofus) poftmodu fubojta
fuinet Oiflenfio eo qi pPiUppug apud parifius magntt pgregafletcontientu
vbi bonifaci) pmemotatis inittrijs fibi illatis.ac etta eius fraude in papatti '
occupando pmemotata ad futui? pcilium appcllauertt.3@>onif3au8 ira gei# 1
tus petito babito no folum albertu pfirmautt g etiam pbtlippi regnum ab I
berto buic fubiectt.sQue res multas tufcotdias et occiliones inter cbriftianos fufeitauit. ft^uic Slberto
frater rudolffus tingatotis rudolffi filius erat.cui wentseflai regis bobemic foto? note agnes nupfit. 4
p:age mojiens ibi fepultus tacet, igju ea nat^ e tobannes qtii paterne bereditatis biuifionem ab 'alberto
patruo pettjt.ci et fertum viride in obprobniim mifit.i0enicB bic albemis cn multa ftrennue gefliflet. et
rbenu fliuuum tranfiffet iob.anes pdimis albertu pati uu fuu arca retnfelden no loge ab oppido ptuck
vel vt ali) babent fciafufa Ottm fimttl amice iter agerent fua manu interfecit, tvinde penitentia buctus cie
mentem quintum ponfice maj-imu qui fibi purgationem indulgeret apud auintonem adijt.liiotifei: im
pa-atotis occifotem ab imgatore iudicandum ait. venit g ptfas tobannes. vbi cum cefar bcinneus.viti'.
rtus nominis ungato: pftdebat.a q tuffus religionem ingredi beremita?! fancti auguftiui.in eac^ perpe
tuo penitere no rccufatiit.ilbojtuus eft in eadem vtbe z in ede fui ojdinis fepultus.d&ater eius ioannis
cotdata multer fuit z ingenio fcroci.que cu acc^iflet germanum fuu wenBellau contentum regno bobe
mie oblatum imperiu rectifafle.St ego inquit fi regno potio? glebacB vna mibt modo cefit.aut quod rcl
liqiiu efl: fubifciam.aut imperio efcidam.
rant eo tpe fecundo carolo regi neapolitano nati' poft fancti itidouici mojte fugUites ermaria vico^
ko^re regis bungarie filia mares fec.femellc qutncB.eoru(5 mato? natu carolus martellus bungarie re
gnum materna.fecundusroberttts calabjie buz neapolitanu paterna bereditate ezpect3b3nt.CcrcittfcB
pbtlippus tarenttnu obtinuit p:incip3tum*inatai? ptima clementia nomine carolo pbtlippfrcgis fracte
ptimogenito nupta erat.Scba nomine blancam iacobus arrogo fictlie ree bimiffis annonante qnto £a#
rolo martelloq? z ludouico poftea fando quos tenebat obftdes in mati traoniB acceperat* Cum eo ite ef
pacis federe leonoja tcrcia ^ideric^ arrago iacobt frater tttulo z ipfe regni fialieornat^ vente babuerit.
eventjellaus tcrcius jWfTentjeflatis tercius ree bobemie feptimus filius pdicti wen^cflai. qui ct}
'^Mebrietate z turpiffime parti cotpojis Dies noctefeg indulgeret z altotum
bona Oiriperet.alioi?ven?tbu8 illuderet apud Cemutiummojauieciuitatem btt
folus in Domo eveani pontificalis edis gambulabat tribus vulneribus cofof'
ftis Duo »x viginti natus annos intertjt.^gnoranis cft necis aucto? eguis co»
radus eques turingus cruentam geftans pugionem eeire regiam vifus foit.ni :
is piius obtruncatus cft populi tumultu cg crimen confitere? .fenerat eo tem
1 po?c p?agam Dueearintbie beinricus.cui altera ee fo?o?tbu8 regis nomine art
) na natu maio? iam p?tdem nupferat.bunc bobemi regem fibi teligunt* 54 C'
gre fert albertus imgato?.qui repente coactis copus bobemiam ingeffus beitt
eicuin regem ccturbat.rudolpbumcg filiu fuu rege conftttiutus Clijabetb
feniotiSwcneedai relicta in matrimonin ei tradita quo regnu eius foli'
Dius eflet. qui cum magna bobemoi? fpe regnare cepiflet Ifubitaneo inor
bo cotreptus p?imo regni fui anno abfcg liberis CECcflit*©b cius obitujp
Dilfidcntes inter febobemi.aln fndcricum rudolffi fratrem, ali) baiiricn
quem ccieceranppctiuerunt* vicit beinricifactto trucidatis alterius parti
auctotibus.Ct tguis albertus imgato: cum magnis copus bobemia in#
greffus regionem longe latccgafmccrit.beinricum ni regno eucerc non
potuit p?iu8 a nepote, vt ante 0i?;imu8occifu8(B meditata in bobemos
ejcequeretur. ;
Oometes future majime cladis indiciubac tempeftatein celo apparuit, afflictionem icpianoj? indi-'
cans. quo anno in folenmtate fancti andree tantus repente terreraotus cjcottus eft ®t»8 antea nu$
qui et multis Oicbne b intcrnalla Bdurans multa bfrmt edtftcia.
Sejcmemsmandi
um ga5ereD:bcrct.i6icqHac0nfuctudiiicrcgc8!roffl9no9moHercf»f ncaUqtjodmaU» vituEattonc bigna
.nK5»omolMmr.an»disn(tmpmc.(i.iara,mr. <-jtaw,:actx.lori.»q.a«5
-S^oftentabat fe fo^dridencus
imeatore indicqs vartfs. que oli
Editu ftttffc ac nuUut poftea inue^
tum ftiiflc bitrerat. ^8 Tua aftutta
cu multos fibi adherentes acqm?
fiuifletabEmEatoteppbenfus te
tectis fallacqs igne pbuftus fuit,
^udei ^5 anno pnmo albertt i'
atEatotis aucti in plerifc^ locis
ob male gefta nurmberge in Bl»er
bipoU.rotenburgc. ac inplenrcg
locis finitimis igni traditi funt.ti
fetui no etati parcentes, infelice?
gentem ali^t mtUa pmjfle ferunf
toan infantes baptifmi gratia.
Od ano vncc trict^imo -t mil
lefimo iacobu? artagone fi
culo rege obfjflebie icrebuifljro
bert^calabtie but ciroli genitor]
iuflTuinfialiatraduais copqs ca
tbina vrbe potitus eft. IbbiUpp^
q? tarentinus &u)C frater fuus cd gauffima clafle ilUco eft fnbfecut^Sicult interea cotrgjtts populariter ar^
inis fefe aduerfus ejrofum galltcu nome v>t tuerenf terra manmparauerant.-t fridcricu arragone ^vocauc
runt ranone vt regnd trinacrie ftbi etia tardiufcule aduftnro ptoadd ee. plene cofifns copias ex biipanfe
traducendas, vel adbibita longiote mota contrabcret.lTauigauerat interea fulutioie bifciplina daffis pbi
lippi ptincipis tarentini ea p fe ferens fecuntatem qua ne ejeepta a roberto fratre omni ficilia tebuit ofteta
re. quin ena robera claflts ex catbtnenfi pomi foluens illi CBptimd e longinquo apparuit abfc^ bellici appa
ratus armatura obuia eft .pgreffa.mvtracBigif daflem pari focotdiafed motu ventocB bifpari vioflim fc
petente fiailoj^clafTis magno o:dinc.maion(B app9ratu.mattmo animo? ardote celata eft.ptimacB impe
tito que pofterioj nauigareceperatroberti bucis clafle armammfr^ceftttuta nullo ficulo? labote biflVpata
^.partim cemerfa partim intercepta eft.partim ad boftiles pomis adducta eft.adeo vt paud tnremes re
migio vfr acceleratione catbinata ad robertd fumnt^reucrfe.©unus poftea ftiit ficulis cu pbiltppenfi claf
fe pltd bis buobus tneomodis robertus bujc animi antius in fuga fententia inclinauit.£atbin3 itaeg in ci
Utu poteftate relicta ai pauas que ex vtracB clafle fiiEfuerant triremibus in italia eft reuerfus.
.ie>inus iuris bocto: mugelan*’ turis vmufcBperitiflim^ boctot boc tpe claruit, r paimdio
v>^cd inter boctotes in italia obnnuit.eo qi in bicendo.btfputando.cccidedo^
CB tanta loquedi vim babuit q> eo pfente vntuerfalis legalis pbte fynodus adee
vtderef.t ^pterea copiofe elegantercg totd ciuile tus multis voluminibus cecla^
rauit.na fuo infomato btgeftocg veten ac nouo pulebre fcnpfit. JufuE t ce mail
dato bonifacq pape -r poft arcbidiacond bonontenfem in iure pontiftao fcjttd o>
cl3rauit.fcnprit etiam confiliaelegantiflima.
Cetrus ce bellaptita natione burgdd** pdictibtni .pfeffionis -r coetnne pfifis
bifdetEibusnotuit.qtipobtnonomtn^bocte^ac.uratefuB toto bigefto
codicecg ac inftitutis fcripftt.lfeabcnf etia eius centd bifputauones a fe edite -r trt
majaino peto apud boctos babite. Ce arena iur.pfultf
nn^ adueneratfalu^ millen’ tcrdcaefcB'c«en^ in q
R-Loctau^ bomfaci^ po.ro. vt pmifla e prudm pioeg
vfus pfilio p:es imitat** ve. te.annd inftitutt tubtled.ee
teno inbtquoq futu? ano.cui^ ea fuit rd vt q ex trafalpiniS vitra mannifq? vente
tes ocw. q er italia r ei^ infuf.rv.bieb*’ facravibis loca otado obiret plenaria pe
caminti i^ia bonati eent.dfeagnd ea lumi pon.tndulgetta aUaibt fructu attulit
q^biffidetes aliq-tacerrimisetia capitaltbufqj inimtacijs publice -r piiuaum
vfi in pacem bcntuolenttaqsconaltattfunt. ^
Xacob^ te arena natoe pojmefis iur] pfult^ Eltlfl■tm^cut*’opinioncs I erplana
dis legtb’ vt bartol’ teftaf fp ce mete tur] ewtteft,biS tEtb^ bremf vttlif qj
fuE bigefto toto r codice fcnpfit. inteq? bifputatides pulebtas ac tractatd ce er-'
Dicola** te neapolt bis ptepoiane^ ertftes fup ptinia ) cuflione edpofutt.
infottiatittoto volumiecoptofc7pulcb{edfaipfit,acqdaaU3edidtt.
3o.fcoti)8o?.mio^:
Bertaetasmunoi
ccxxi
X©4nnc8 fcotiis ojdtms mtno? theologus Ihtiliflitnns. Snno &iti.dfe.ccc.
vel arca. velut alter apollq flotuit. lEt p ceteris ti^eologis IhtiUflima qdam
oga eoidit.igt fup librum fentma? pcipue fup qtuoj feutetia!^ que ipfe(vt aiut)
m qjdine rebcgitmulta fubtilia fcripfit.'g|nde t boctot fubtiUs br.0uodUbeta
ctia plurtma birputauit. biuims etia codicibus comentarios t alios tracta^
Ws edidit.!©ui dtcm comentarii 4d valeant abf^ nro teftimonio ipi oftendut.
-oiip libtos Srefto.cg maj;inic.metbapbiftcc qftones putiles Oifputauil.t alia
coplurima copofint. Ife>nc aut laac fue fapittie multos enutrifle btfcipulos tra-
bimt.g quijnai:ime .p/icerc bos fuifle bicut.francifcn marone Sutomu Sndre
am joanne grandone.^cbam burleu atcp alios coplurUnos. ©uo^ ingenijs
miruimmodu pbia creuit .©emcg apopleticus tutcrqt.(Buis a plertfcg putetur
quod vilius fuerit cefofliis. tf^ynerius ot.pdicato;;:
ifere 02fii«S' v, milita^: lucubtatiouu -t vigiliaru plena cofcrt
npmrti littcrature ac fanctimonie vtr fuerit, vfej: boc
nmi qutcquib vttlitatis bifficultatt fue nec^anu e. biuina
m pleuiffime inucniaf .fine fui laude 7 pfatideC vt plcrucB ft
erUolet)3brolutericincipit.abrolutiotc. ^ k
inctolaus te 2.yra ^colaus te lyra mino? otdims theologus emi-
JL. / ncntiffimus in otbine claruit. <0ui cu p ludeot u j
tmpictate t:&ifputatonibus'rrcriptisbiu aduerlatus '
fiiiflet.igtiam nouut vetus tcftamcntuin eo? cotume '
liain t obptob tiii plurimis voluminibus' biligenti cu
ra cdmcntatus eft.^ptcr quod nome cius in toto mudo celeberrimuelTulfit .£u
fatis vtile 7 bilatatu opus cdidit.i^t f m fenfum Ifalem bibliam cjcpofuit repto-
bans opiniones bcbtco? falfas.t ejttottas cjcponcns cp eotu? libzis cofutans.
Sddidit quo(^ aliud volumen magna in quo ponit ct:pofitiOHes',byfto2iaru f m
fenfum miliicu vel mqtale vel allesoticum. ferunt huc ptimo ludeotu boctotem
futire.£t ^terea cojh lingua optime agnoutflc.^ut ce bebteo peritiflinio ibo
^ ctnna itidaica conuerfuo ad epm 7 babiftim minotu fufccpit»
Jlla nii aiut Ooctote celebcrrimu.cognomentovniuerfale.no nulli bijs tgib^ Silanus toctot
§□1 afcribut. tgui cii in omi feta abmiradus eflet pcipue tn in theologia ac pbi
lofopbia eecedes vniiicrfalitatis vocabulo infigniri meriHt.!£iii^fcpultur3 i lo^
co Cyllcrci) oftendit .(£eeutibus te otatotio eccie ad teeteram.in fepulcro mar-
moteo. £uiu8 alani magni boctotis vniuerfalis bocepigrama ejaitit.ifeic iacet
alanus que bteuis bota btcui tumulo fcpeliuit.0ui biio qui feptes qui totd fci//
bil; feiuit.
£lara 'pgo £rcmitaru Jlaram oppidi montiffalconi ojiudam auguflini
V-A me religionis ercmitara alunam.tgine vtieg in//
figne 7 finceritate vite clariflima.anno.tipp.apud efi//
tem montiffalcont fpolctane vrbis oppidu anima celo ,
reddidifle ferat .©ue fancttflima virgo tanti certe cpti^ )
tit tecotata meritis t miraculis, vt fanctojd catbalogo
pie alcriptam putari poflil. ©ccui^ fanctitatis pconio boc vnu referimus tcfli-
moniu quod apertis oculis videri poteft.quodcg te quouis fancto nucB lectita-
tum vel repertum eft.£3 fiquidem tefuncta in aus cotdc ftatim cruciftei y mago
clara 7 aperta vifa ell.£um ipius paflionis infjgnibus in quo etiam tres lapil-
‘ Iuli ciufdcm poderis inuenti funt cminentifltmu fanctitatis indiaum.
EiRaticelli te opinione 7 berefis eo?.a bonifacio pontifice bamnaf .-tvbicig
biligenti cura perd fita cjtcrminari iubef . vn bermani cojpus eiufdcy fecte
auctoze apud ferraria. ep.annis fcpultu.d .p fancto colebaf ocbumari 7 ceuri fecit. mala tpe ioannis
mi .bifFiifum c.q fuis pucnticulis clam initts fiimmis potificibus aduerfan ceperat. Jn antris noctu co
uenietes clerici laudes cpiano ritu cantabat. iStiib^ media nocte finitis alta voce admonebat mafculuj 7
femina carnali copula comiiceri.llumib^ illico eetinens quecB vifu .peima mulierem ,pftcrnebat.£t ere-
cranda cu infantulo pollea nato ecercebat p fingulas manus nadebaf baiulandus.quoufcg atam ecula^
bat.inde affabat coUectofcg cineres in vafculu mittentes, vinn fuperinfundebat.lQuo nouicios t ececra/
bilibus binot confecrandos epot3bant.£i:tant adbuc bmoi audeliflima 7 biabolica berefi aliquibusin
locis abditis 7 vallib us nonnulla conuenticiila pertinaciter tn fna perfidia permanentes.
antioiiii)ndi-<^5f4* „,f,rt5'h”urdfaallteepsbcrnarau8 50?
^^tciiicns 4W«8 “t^poftlonga
VJltbo antea vocatus.pre bei ti rociaui tande in bac bernardu
Waf .Cardinales emcoartatia pauto
burdesalenfem cpnt tue agentes i S^diis ceu dnn noie affum
SS^lburdeGallaacceptodugduw^
tef francie.carolttfi® frater funs ^ babebat. ©iintCB pompa eius cele
tannieTdcduidnobiUtaus omis ^Uiagb
iuiM riimmo:: pontiftcu
£lemcn8 diitus
aufoicUs tpa roma t ytalUi ornis subemabaf la occiiData anatbemate notauit.ac facranienta
?SXi0 penitus ej:tincta.ven«08 ^C1 ea ^
interdifrt.^dcm in flojentinos t lucenfes c6it.ig^omm^^^
S.£u ad coponendu eccleficftatum animu adicoii« ?aii^^^^ aggrcgauit-^mceps fo varus
Keft:lbienaccleltoupapafubnon^^g^^^^
Srrrtudinibiis affliaatits.nnc em bimntcna.uuc tmobus.mefibtis tribus, bic
fm anno.menfe ceamo.&ie CEligant-inec minoz qiude tnfcojdia iw
os==|»
mille nactt virus tnffuntvre eepci ant.^ pe ^ vite ponebant fccudu qua immiyti fentel
dentinis alique cius rcliqutc remanferunt. tomini niiUefimo.cccui.^aP.inouebfrs
Concilium ^icnenfe M concitium itenerale in vrbe narbonefis gallie
^ ~ vienacclebjaricg3tt.vtantefucratpubtotitin.m
quo aderat pUifcB.ccc.cpi vin a alios piatos bc va^
rus rcgtomb^OJbis.Ct cum clemims vt fatiftac^ct
qmiflioni facte regt francie be beleda memona bo//
nifactj CH ree illum bereticu fiulTe .pbarc intedebat.
conctliu aflcntirc nolui’t.,pccflum tn tn regem fran-'
cie tUiUftn beclarautt. Statutu fritt i» omia bona t
poffeflioes q fuerat templartou manfioni bprpita-
Its bierofolimitani afli^eretur . ^acte raerut lU ec>
codlio oftitutoes generales pccmttes ftatu reltgif
ofor:,idt libm clcmetinau a fe copofitu 1 eod^iene
fi octlio demes edidit. Ibetru qs moironcu 4 ce
ftinusfuerat in numei? retuUt beatoj?. jn eo^pctlio
ab alterius anni medietate .ptralxns.be fubucnie
ido bierofoUme multa '{'ba fecit.^ue t trritu cecide
!re. Ctbecreta jjmulgauit ortanna quibus befuo
uomftieclementina appellatio perfeucrat.
:0extaet45 inuncji
CCXXII
£innaj8 citis noie octaiins. vcl vt aUf fcribut rcpti:(ii*’(4 beinrtCHtn latita
M- " grauiH tbunngic inter inigatojcs no numerat) Comes lueeburg^Cqucj
«ali comarcbu vocat)cu albertu imgatote loannes cjc fratre nepos inteifectfls
dectotes gcrniani apud franckfotdia puenietes i romano? imgatote ano Oo
jLinca imperatoit
!ll»einncu6 0ctauus
miut.d&.cccvttj.eii CElcserut.quej-r aquifgrani germani' regni cotona i infu
Iis Kcotarut. iegaticg ipt^ rcgis.bur baioarie cognat^ ei^ et biis guiai Oe
namiirco frater comins ftandrie cu romanu pontifice aucinone agentem adif-
fent petita romatu impcri| coftrmatione. £a impetrarut coditioc. vt intra bie
r"*--**-*» » vwifri i mi ul bv^v.i.mvav* vv mu mic
mu ttalia ingreflus roma cojonadus accederet. 'illo aiit pfun termini fine ecpe
CtaiUtbeinriCUS.S nmilTia >«
:aiut beinricus.g pmiflis in ytalia otatotib*’ ad ^inqua alpib^ regni germa//
me loca ytalic cotinetia venit. '^jimicB ccytalis aoiti funt ab imgatotis otato
ribus floictun.quos inigatot creatonis ftic initio apud franckfotdiam bedice
rat nois tinpatojti m y ta Kacg ceteris otbus boftes eflc.ila inultos coftat yta// L
Iqs patria pulfos.pfertira gibcUinos non ctrune magis qua oim ytalic regio# "
nu.cjnouaOcligedtcreationectiaapudelcctotcsccpcctataillu inagnavicto- .
ne T amplitudinis fpem crectu.quid agedum .puidenducg cHct fubito cdocucruu-f uit aut bcinriCus mi''
peratot vir fapiens luflus -r graciofusd armis ftrmuus catlxvlicus 7 boncftus.cofilio 7 animo lucta po#
tens.^s interea elijabetb altera vaent5c(lai regis bobcmie fojoie.viq.t^.c-annos natam clam luflam ad
fc venire, apud Spyram loanni filio fuo quatuo: anis minon' mhmonio coiaclt.Csde tpc tribus ppatiS
ccercitibus vnn ipc in ytalia adducit aduerfus bjictcnfes.quos armis cinctos impata facere copultt.lon
gobardofeg ornes Inptatcm accepit. Sltera aduerfus comltesavirtenbcrgenfcs birccit.facro imperio re--
bellcs.quibus ec.lccc-taftcllis ac inunlnfTlmls oppidis q obtinebant Ouo.c.lcc-iicnuS cepugnau ade--
mlt.Cerciu ccfr-iconibus ac baloarns cbparam Oucepetro arcblepo magutino.cd fiUO i bobenna miflt..
CranfgrelTo Interim alpes bcinrlco maurlnefes ad qs puinu bcfcenfinis erat.popularltcr obuia .pfectl
fefe r vrbem eliis arbinio pmlfcre.lbarttcr feceriit allenfes qbus vibibus rec vicarios bedlt.Ciinde pa#
ple comes fymon coUublanus vercellau antonlus laude viblii pnmanj clues beinrtco occurretes vicari-
os acceperut.Ct fcallgcrlveron^es obedicntla poUlrtti funt.mcdiolanu vrbem famillc bue turrianl': vl#
cccomltcs potentatu pares gubcrnarutiguido turrlanus guclfe.matbcus vlcecoines gibcUlnc factiOniun
pnclpes er.at.Il?»cinnci ailtcccrcit^^vrbl appioplnquas vtrofq; tcrrult.Ca intelUges belnrlcus pacis cofti/
#■■«•«»4/4.1) .'4t««'/4if .-«U 44#4'«ft-^ «M J«#-I1»44 "lf iTI 1 «4 11^"^ tltlt* fit C
cobojtibus vrbl pfidiO eft impofinis.ifecinncus Interim fen eam impeni coronola no modecle vt ^bult
i medlolanl recepit, interca bit bcinrlciis ptlmu oppugnada poft euertenda btlcla occupatus eft^tato
resquos ab venetos mllcrat redeutes paratam clTe retulerut.cam rempub.naiilgiu «juod poltulafTet pbc
re. quo ad regiones vrbl rome minquipics cu omni ecercltu tran/poiMretur.lbcr qb Item temp^
fes vicentlni 7 pataulnl 7 taruifinl ntiflbs ad fe vlMrtos acccperut.Jlpc bebucetlbus d apud cum amdiu
w?»*.4t4^ r4»4ic*/4j«cs «T fl tHH iifrt J lhl4^4 D fC COUtUllt* ot DCliT
mnta i>cnnciifiu Hioiicnfiiii^ piftts peti] t. Equitatu tezra per lucenP pjcmtflo* iRottic ovinae cownat tre^
e/ft ardiiuilcs Picur biftond a demente romano pontifice legatos romd vcniiie* Ifeci^nctt apoltoUca au^
ctojitatecojonatiiro.a cardinali boftieiifi 'r pjatcnfi cojonam accepit*TRcnitentciRoberto regeneapoUta
no.fio:ctid inde obfidioc artiffima cin^t. I^ifas fenafe^ in ptdte babint#robermm rege pauam regno pi
nuaault.£t blnc claflem in lllu naulgare luIflt.Candcm IniBato: Incidit In cgrinidlne.cc qua vt coualc-
fcerct.medlcoii conflllo balnea adiit maccratcnfla.cu autem ea balneoli lotione mlnns recreari ac conualc ,>
fcere videret .medicis Item confulentibus purlonS acris loca petere voluit. cit boncoitentu qo of»
pidu buodcclmo a fcniS miliario blftans.bum obfldlone Incipit ptemere blem obijuSigna veneni in ca
baucre appanuirc multi fcripfere.lbtolomcusi-o luccnfis affirmat veneno eu5 perlffe a pdicato!?otdinis
fratre in cucbarlftla bato.Sllufc^ addidit Id flotenrinonim Induftrta facnim cffe.qulcqd ei rci veritas ha-
beat, fatis fuptacR certum eft.non magis flotentlno 7 luccofl ac ceteris cius fecte etrufcis.qua roberto re?
cl falutem in ea motte quefitam effe. d&ultiS '&o econtra ea mots Incomoda perniaemcB attuliuciu cot-
Dus in vetufto ac nobili plfau templo fubllml loco poft aram matOtem amici condldcrut. fuit aut animo
maSU non InftmaCft longiotl vita functus fuiffet)cgiffet.tmperautt folum annis quincB-r menfibus
ifi
) . i
■! 'lii
rtll
magnus - -
^cerTnomanl tmpcrij ante buc beinrlcum quo ad rem ytallam vacatto.vt omnes pene vtbes fo-
II lite imperio parere tyrannis eodem pene capitancatus titulo appellatis fub^ent. allancg wes atea
imbSo’e8 ab acaffu In ytallam abftlnucrant. vt no ab abfurde imperuirn vacaffe ytali bicant.binc v«
S fcaligeros.montua pafferlnos.padua carrarlenfes ba^bat.£t marcbiones aftenfcs quos anno att
feicagefimo falinguerra electo ferrariam pto ecclefia abminifttuffe ferunt.
.8
Si
Bcxtacms munoi
402dHiifs tcitiplariomm cjtttnctio
^2/ S Ktiipeftafe aim adbiic £lemia
^!j\ponttfcp cu curta mota bfec in ci'
lutatc pictauicfurcp fracic feductu8(vt
fmur)ab ofltaahbus fuis.ponftctj ce^
nucians mcjrm templi t manfionia fu^
lofcBlVes dbufda errojibits tnfectos.-r
fcelmb^ tnuolutos ce . dbaiozes ei ma
U fomes teplart) miil tts au ams tn afie
bellis q adiieifus ifidelcs gefta Amt co
uicti oim pmctornrimi.ppiani em fper#
nentes blafpbematefcg ac penitus ten'
» jxntcs .p q pugnare piueueratreos tur
CIS -r farracents pfenrifle.-r nrom expc
I ditionib^ fuifle aduerfatos pftitit. ^ft
jmultts cojd vano affectis (upplicio ce
3 teri ornes pltjs redditibufcg t bonis q
|pofltdcbat ampliflimis fpoliati funt.q
gtimcoccflafunt rbodtjs bierofolimc
borpttalarijs.ptim nona attributa re^
Jligionibus tn bifpania aduerfus farra
Icenos bcticaolimnuc granata tncole^
tcs 3 pontifice inftitutis.iSuatit aut otdo templano^Cvt in fupioubus pmilfuni e)augcba£' tantu nue mi
nuebaf -t ianctttas.iacobusburgndus ongine -r ep bominis molay gemt^ ingentis antmi ad templarto
ru militia ic cotultt.^n qua pfecr pnoiatul bitifftmo motiete mgro tnterttetu pnncipu in magiftcrin fub
limatus emicuit. SctucB c vt pbillppl ffacop regis ci^ filiu cp facro fonte fufccperat indlgnatdem incurre
ret.i©uo eo ventu e. vtpmlttcnte demente potlncefiimmo teplarlo^ptlmates ornes, vna -t eadem ble.
Crufianus medicus
plufqjcomaitatot
Piictl parlfius. !@.inbit6 blu f uatis in vinculis cuj varia t obfcena oblecta effent,-? fruftra cucta negatib^
iRcp iratus magiftro cn tribus foctjs ref uato.cetert Panatl incedlo.^e? palis alligati -r an oculos flaret
Ignis 1 carmfcp.quato cruciatu pateretur mlferl voces i cclos oftedebant.fc veros ppianos alebat -r fan//
ctifTlma co? fulflc religione. 3acob^ cein cu tedlo bliiturnl carccrls effet attrlt^^.lugdunu beduct^ -r epot^
tatlombus varijs fuafus.^ueda ep oppofltis demeti fummo potlflcl pfeifus e.Jdco rctract^piflus Oit
co:a Puob^ Icgafl cplatc fnia Icgcref. Jpc cu vno ep focijs cj txlpbltu vlcn^ frater crat.fc mojl tngnu .p"
tdlatus.no cp vnq; q legebaf ppctr3frct.btnc tn In tvletoem tmlartO? fnia fbfccuta. ^acobiis cu fre afr
pblnt ab fuppllciu ccdua^ q> ambo rege fpcctate Intrepide -r pftatcr Iblre-nll aliud cg d bubum occubuere
tell.ltc6. ^ ,
^r^lRuflan^ medlc^ flotftln^ tbadel medici' audltoj.tepcflatc bac. d plufcB co
fjlmcntu fup tegm gallenlmlra boctrlna prcripfit.lfelc qs cu In ptactlca artiS
medicine(vt multi fcrut)infottunatu fe pfplccret.rellglonl fe totu blcauit.£t car
tbufienfiu otdis bitu acclpies.coitbufln^ efteet^ e monaebus.
Jcljardu aut nt media villa tbeologii eruditlftimu otdis mio? tffdem tpl-'
-fttllbus nonulll afcribut.Cui tanta ingcnij magnitudo fuit, vt nulla Ifamra et
in biuinis codicibus latuerit. iQult iter multa Ingenij fui monlmenta.quatuot
fnia? llbjos optic 'tvtlllfflme cpplanauit.igptat qj t mfte ci^pofttlle t alta mfta
a^Scobus te viterblo otbis bcremita? fanctl Suftuftini facre pagtne celebcP/
_,rtmus .pfeifoi.t ncapolitane ecdefle arcblcpus blgniflimus.-t virtutu oim
trcoiatus.p boctpus inpteclocpnsnactatumccrcglmlncpplano ad£lcmciv
Icm ifturn pontificem ccdit.ac magiftiu fent&aru egregie cppofutt. £t quodll^
beta quatuo: bttcrmlnault.iQat cu acri t tozfo Ingenio babitus cflet.fpcculatl-
uus boctot appellatus cft.
«111110 mtllcflmo.cccpllif .Cres ftClunc In celo ap//
paruere.£tfulgot quejblcutCometeqg adlone
'&fus apparebat qfl ad fine 'Aginis trlb^ mefibus* £t
code ano eo cefid«e In mefe iiouebji obt|t rep francle
pbtllpp’ d aniS. p 9.reguit.£ii ivcnatde aper iter cru
ra ed que rep edtabat fe igciftt.cp q tv eq cades paulo
poft momi^e.ll?>ic fuit pulcemm^ boim fui tpis.ftatu
ra magn^ optie ppoftta biis mebta.'@le? cedit^cotpo
reis oblcctametis pjcdpuc venationibus curas regni
fuls relinques quibus nimius credens.mfta in regno
tncomodafunt fecuta.^s poftfc reltq^uittrcs filios
'rctlicct jLudoulcum regem nauarre. Tbbllippum co-
iRlcbard^ tx media villa
mundi
CC^KIII
mitem pictamen.-t carob comite marcbie.omnc8 bif tres paiico tgc reges francte fuerat.viri pukberrt'
tnitin vtotibns co^malc fotnmatl'.iii4ouieus babensvtote ftUa tJiias burgundie qwd man^lare fe
cit. "^bdippus vtf te qiia rcpudiaiierat reaflumpfit quia multu ea amabat.Carolu8 vtote tn carcae o:
tiuuit.Sd batic infcltcit ate guenifle opinanf quia in gradibus jjbibitis ptratrerunt. velob ibiuna geni
)0edo rbodib)? militum prinapum totis pbibppi epetrata in captura bonuact) pape.
jfT — r^' T — j-rf;>bodu8inliila cuius tsicriptione fupta pteam^
A -Ir]lltcicoppofitaboc3mio.i5o8au)cpiano!y>fate
ceuemeiis religioni bto lobant bicatifmjctotit^ po
tifias pmendaf .Ifeitl nempe religiOfi cu ibevoiolima
omnino ceperditaenct-rtemplartfin magnos erro^
res ^lapfi a romano pontifice fuiffent ecimcti in eam
infula fefe reapientes turcbos eius bnos eiecernt. ne
B vUo pacto turcbo? vinbns bec infula reftitiflet. m'
fi religiOfimiUtcs.quivtOictuell beato tObanni bi"
runt.naualtaeg'^ clafies rcfotmates.no folu inllilam
ipam tutati funt g apns -r atqs fintumis tpn> colenti
bus magno pfidio fuerunt.q«o?virtute quiedd in oH
irtentenoftre religionis eft feruatum fateri liccfc
Jpisigif mitobus fide T gratia ac religione clarlflt
imis tpianam fide (Pfeffionts voto ingeti virtute tu-*
tantibus templanoi? bona p pdtifices t alios oubo
do?:eftdeiptincipe8additafunt.'(boftmodu&caotio
ne pmoti etia regulam beati augullint .pftteri fponte
voluerunt, qudob rem i: afumnuSpontifictb^ roma
nis 'i ptiuikgus x beneficiis plunmis eccfallicis bo
[notati fontSoldanus egytibns toto quienio arma#
Ita claflecu eo0vc)talTct niaiota ptulit^ intulit baua.
rCiircbi etia.quatuor vicibus biuerfis tempotib^ eo^
j agros inuaferunt.fedmai3fflam cladem rqaotta
tjmmt.inouiflimc mabumetus turcboi? imperatot grauiter aggrcffus.oe quo in fcquentibus mentio ft/
ct. ferunt rbodios quodda caftcUu fancti petn nominatu mimiitifimu babere quod magno fumptu culto
diunt. vbijcpiaoi be manibus turcboi? fugientes fepe faluanf .in ipa mititcs canes nutriUnt 'C necm c%'
tracaflra emittunt, ce quibus bictturi^dbtiftianosodote cognorcant.eofcg aduentanttbus blandtune
aobannesrejcbobemtc turdos aut ktratu prodant -tmotfibus infectentur. _ ^ .
nPobannes banna impatotis filius.cut genitot cliyabetb altei*® ttjcntjcflai
JKlbtotcm matnmonio piuncit.regno boDcmic teindc potiri mcrutt.eo« re
Ngno fbfcepto .5 j.annis reguamt.vir certe bonus x multe beninolentic infigni
wtus.-r potenti manu regnu gubernauit.t patre in ytalia agfte apud germanof
vicario nomine adminiftrauit impenu.'^atrc;'po oefancto cn puirime talic ct#
uitates ei fefe cediflcnt.penetrauit alpes cu cccratu.cafcB no paucis annis hp-
I tatus efl.J&tipia em bergamo .luca.paiina.rcgiO x mutina ateg alps vtbibus
opotitus efl.quibu8 in'jJtectionc5 fufeeptis lUas x arcibus x mcnibup munire
fluduit.-cin bergamo arcem munitiflimaadbucectantem edtfiicaitit. Iboft bec
) cgra3iob3Hncraeptaeft.tvratiflauicnfiuauiia8 qiiamburfJefico^parat
— beinric^.T alie auitates (Icfic et fubuauf .©erif t aduerfus autoles beuuy irt
quo victot iobaunes fuos milites pteda no modica bitat-fl-rege francou poftremo a ducrius anglicos
inauriUuvocat^ ptelioig memorabili feimmifaiit in qcumnltts militibus cefus tnt^t. iRelicto ftliS
earolo quitu vnumf.ccjc.annos agebat. ©antes poeta
Oantes aligerius patria florentinus vates t poeta pfpicuus actbcologo
ru petpu^ tempOTare tftac claruit. ^ir in ciiics fuos egregia nobilttateve
«crahdus. qui Ucet c% longo crilio Oamnatus tenuesiUi futifent fubftati e fem
per tn pbificis ateg tbeologicis boarinis imbutus vacauit ftiidus.vndeni flo
r«ia a factione nigra pulfus fuiflet partf^fc g^nnafium aecefrit.t cum arca po
cticam fcienttam eruditifltmus eflet op^ inclita ateg btuinum lingua vernacula
jttb titulo comedieedidic.in^ oimccleftiutcrrcftnnq5acinfemoi;t.pfund3c6te
plat^fin^a qqj biftorice allcgoticc tropologice ac anagogice ntfcripfit.aufl qj
ce monatebia mdi. Ifetc cu eje gallus rcgrcinis fuiflet fndenco arragon^i regi
et bomino cani grandi fcaligero adbefit.©cniq5 mortuo cane principe verone
fi X ipe apud rauetinum Swd bnt.i j i ftCtatis fue quinquageftmo feyto biem
obfjt.
|K‘;
.^ertaetasmudi
(©efraeatempellatemitalia
mircbio dienfisqiu' ferraria .p ecda adntiniftMUrt.miinncT: regio vjbibuspoftanmiubUca^
pofiicrat ad ta'm aiienerat pot^tatu v£ fcv^a carol^rej: ncapoluaa f ^ ^
!•<• fiirri-nMiii tunc marcbioiu cedent in \n:o:e.£uiii8 matrimontj bonojc t ^titia ajyo baud
epo^inp
ennauf
nii8 admtetiD^ teirane miitine -r regi) Pominiti obnniuMKogacicB wn«i topia» • . i™^»- - -
gio iinmifcrunt.caftdlu em tbcaldii noic ponti erat impofitum quo pi^ua
cotincntc bonoina pduccnti.qiiod caftelliim abfcB naiitgio capi polTeTrifcus
intelleicifrct cardinalia cognomie pelagura que clemcna pontifex bononia mileratv^ma^
natbematbe cominationc vt a re ferraricnfi abftinetea copiaa inde cedncerent.feiicB JJJ ^ ^
ftello tbealdo appulfia ,t naiubna fcrrancnfiu qiu .ppofito ot xmlgl confiietudinc Pf
tominiu acclamabant vbiqj tncenfia. parte q; vrbia ponti contigua ceperant.nec P^Jf?
lij tumultum legati lufla potua unt CR pona a vcnltla ignl ferroeg interruptua ^ caftellu
cupatum.f rifaia interea popuiu ftbl rebellem Pomare agrelfua rinaldo quoda ^
ctote opa crudeliter nauante n etus ferraria pene mediam incendlt.fedaro laarump a venctia .nimmtu
ditione ilUa exclufo Meo facere confenferunt.CunccB icrranenfea tanc® In
temgarunt.aSci Kriiroi ii^Er,itiiti ivif-^i-ivu «-t-iii-i’ rurnandos DtoDofltla auctojltate aprica vite eteme ptemqs
r!
;
-! ,
. obertua aroll feamdl Ilclllc -r apuiie regia miu». patre oci unito h ► i ebui*
iifucccdcna regnault annl8.55.rex certe inclltua t vlrtum omnlu lingulare
^ua ciulcRT a mulrta tu otatotlbua meg poetla tltulla plurtmia fuerit cccoja
tua £o (»pter equitatu -x rei militaria oifclpllna qutbua plurirttuvaluit.mam
IntcrceteToafultempotiaegregiuatbeologua-rpbua.acflngulariamedteine
Dceotoj baberef .-r no modo bia cotentua b etta cu eflet etate grandeuua x fe-
nex etla In poefl franclfcu pctrarcba5 audire volult,l|)ic regni titulla a demente
papa In aulnlone rite fufceptia ex galllja bononla ad legatu pelagura ptofcctuf
queeccienominltumultuantlfcrraricpfecttandcncapoltnuturuavirutnfigne
fCXJmpoS»nW.*»<K'>*V^^
poli fe regnare pceplt.licet loaima ei^ foto? regnu femp admilbare voluerit. Canta fcallger
:6calisero;umoommnpnncipium
anla fcallger qut ex rebua llrennue gellia magnua cognomaito appellat
^^cll.Slbertl Icallgerl capitanel ftltua.^tr yti^ magnua x rebua bene gelt]
imeromanaioiam omne potliia bonitate liiacB alqa ui imt» 3«. ...u..«w
cgerit.Cratnancg multe eloquenticptlncepacomefCB pbuman nccno «inotn
nea liberalia at5 oocto? viro;? tu ecdaftlcoi? tuc® otatoi? x binotlcoi? ac poeta;:
aflidua familiaritate conlunctua. ^nter quoa bante flotent^u poetam ob eitia
Ooctrine jallantiam magma bonotibua fp pjofequl volult.Cande cu vtbe vero^/ /
nam maxlmla ^Iftclfa lUuUraflct Snno Onl.l 5 i 9*blc. ai.lultj fine yirlll ptole
Eeficlena&uobuancpottbuaalbertofclllcefxmalltnofratribuavtblabominiu ■.» -uj— ».
conceliit.Ciua cotpua cunena coUacbilntantlbua cu maxima funerta pompa apud templum luxta vtolfi
iudouicua rex
ne-xeplgramatenotatum. , ^
T“r udoulcua pbtllppl regia franca? fillua poli patrem regnare cepit x regna
tut anma buobua. vir quidem catbollcua-t xpiane rellglbnla amaco2.qul
fufccpto regno poli annu pfentlena (parfoa p bluma galltc oppida blu telltulf
fe.eo q; in conclaul apud carpenteratum ce pontifice bellgedo fedltloe ojta buo
ex cardmalibua interfecti futflcnt llatim eoa tn vnu coegtt.x y t lugdann congre
garenf pio ^turo ponnftce celigendo fuaflt.cutH8 fama conulffa annuentea la
a»bu5 pottuenfem epm elegerunt.quo quidem anno cu pontifex eflet dect** Ipc
rex finem vite fue fectwelicto in regno Jobanne ftUo paru»lp»(iwi' pljer biebtw
tantum vlgintl regnault»
Berm eme mundi
ccxxim
regni p?mripmm
/T\3rfiiui6C9rran(^fm5nobiliilp?inccp8.cupat3iuj Onatuafumpfiflct 'tin dfearftltiis c3)T9fi'?fifn}3(
lJ.#C3notir3njttcc8patanephinbu8amit8i'csnaflet.magnt cains fcaUgcrt pjinceps
vceituspotcttttaeiamvrbtSi&natu fpoijteceirit.fedtfcquentiaunci cane ipfb
cefuncto poft mdie ab integro vtbcm mgreflijs bominiu rcafliimes.je.annis rc
gnaiitt.vir certe matifuetimint ammt t regie 'ptbanitatis tnfigmtii8 ac multi vir
tutib U8 txcotatus. qui cu fiue viriU pjole cefeciflet vbertiuo patrucU e>: teftame
to omnem fuam bereditatem reliquit.
anno bni ti&.ccc.e.cjuitao ipa veneta tumultu fenfit.£u buiamons rei? no
uai? cupidus vna cu querinis -r bafllijo regnu affectans matimu tumultus
i'n vtbe etcitauitp petru grandenigu biice.i ee .puidentia cito v:bi quies bata
illi ce bomo quirinoip! cu co:u requactb^ e ciuitate pulfi ceftructis eoi? bomibus,
becfuit ptuna ceftructto fa mille facta vcnetrjs eepai tialitatibus. iSiincipalto^
res cu buobus flotentinis tecapitati funt-idco cofiliu tecesviralc in vibe incbo|
atu fuit.©eindc cu lobannes fotantius biicatu venetoi? retit lacobtis quirinusl
et mannus barociusvirippotentes-rbomi nobiles rempublica fubucrtcretM
ptaflent,,pditione coniunctt capitallTnia puniri fecinquibus cefis ad pcaucnda in fiituiimaltt feje .peuraf
totes fanett marci ce fenatus confiUb coftitutl funt qui republica biligeter curaret-lfeic bue pJiidfttflim^.
et timotatc confcicntie vlt fciens venetos omnes .ppter ferrarie occupationelvt pmifliim eft anatbemate
Srnald^ <x villa noua notatos.bimifTa ferraria abfolutioms benenciu fibl t omnibus impetrauit*
arnaldus ce villa noua .puincialis magnus pbilo5opbus,parifius bogma
fuu eeercuit.T p .ppbetiam bamelis t fibille eritbtee.pbare nitebaf aduc
tu antiepi T efecutione eccie futura ciTe.iater d&.ccc.t d&.cccc»bni annu ferme i
dfe.ccc.leevi.anno adeffe^lSup ea re libru edidit, culus titulus ce fpeculatlonc
aduentus antlejjl.^s til repiobams t quafi beretlcus reputatus. £u mamos
parlftenfes coplurlmos aduerfarlos babebat verens ne ad manus inquifltotl
V ceucnlrct clam aufFuglt t .pfectus In flclllam. qui tande m iflits a frlderlco rege
|ficilic ad papam In mari mortuus eft.iBlelt emeps.llTo eft vcftru nofte tpa vel
Jmomenta que pater pofult in fua poteftate.^n omnes voletes cctermlnatu te^
ipus in bis aflignare aduentus fes cptv^l ^nis mundi erronei reperti funt,
^ 'S billppus ludoulcl francotu regis frater. Jobane elufdes ludoulcl filio te
^ functo t regnu fuccedes regnauit annis dncg, Tbetr** ce abano pclllatp?
£triis apponits feii teabano padiicnfls pab la palauln^ medicus celeber
rlmiis t pbllojopbus ot etate admirandus t peripateticus Itallcotu otm
lUuftrlflimus.parlfienfl ciuitate boctot celeberrimus libni Ibidem blfcollas In
medicina fedantcm.lncboante.concillatoje fama cognitu tande In .pptla euga
nla vtbc fellcitcrtcrmiauit.liuc anno legis gratlc.ls l o..pfund!fflinu iliud pio
plcumatu arlftotiliS comcntarlu edldit.^eer culus intentu conftantlnopolita
na vibcm vt grecu blfccret pme3uit.quo tande inlfructlfflm^ multa gallenl vo
lumina no paru medicis accomoda et ydeomate greco tranftuUt In latlnu.^feic J
hib regie vrbls padue comunl ppfoiu regimine noziiit.llberallucK omntii pe? K
rltiliimus.p9tcrinaftronomi3.inqn3pluriniuenituit,l!.Hcidatotelnqu3 op^
graulflimn ppilauit.rcripfitcB lob-lnl pon.ro, libiu ce venenis pulcbnim . Sc
mefuellbmin medicinis mancu 3 cotdeyfcB ad calce Efecit.ferunt qulde bunc
^ynus medicus magicum maflmu fiilflc t multa g eandem artem oftend iflc. ■
K garbo medicus floicntlniis bis tcmpoubus claruit.qul cu b:u^
nu patrem In arte cyairglc medicum babulfiet illum In pbirica crudlenf
dum tbadeo flotentlno medico tradidit, qui adeo eruditlfliltius eiiafit vt vtl^
lUfima in aulcenna ediderit pmentaria.Scripfit t in galicnu ce malina com^
plctloniS biucrfe.StCB m bypocratem be natura fetus, dn t in pbilosopblq
ac medicina varias -t pulcbcrrlmas queftlones.
^fgentliis fulglnas peruflnus pftabills raplentlc
V^medlc^ bpe ipo tge blul jateritl medici nd infe--
rloris ingenulaut fame fiut.q» potlflimu cius accu^
ratifliml cdmcntarij InaulccnnelibiiS teftimonia g
bibet. fuit em rubtlllflim^ rlmatot verbotg amtene
IJ^lc etia pter pdlctos comcntarlos prilla varia ena
cdtra pcftemeompofuit.ac queftlones pcipuebc;g?
dlbus medicinarum ac alias fubtllUTlnias blfputauit.
^T\3tbeum aut filuaticum rnedicu mantuanum genere nobitUflmum blfde
IXItempotlbus floiuiffe conftat.co q> ad robertum fteillc regem -t mcdicuj
bluinum op^ bc oibus flmpllcibus fltediclms t earuj ^ipttetanbus bederit.
acaUaquedamcdiditt
©entiltS medicus
^cjctaetasnmndi
S»no mundi.^ 5 1 6. Snno ;cpi.i j i6.
«jPobannes vtgdtmus fecundus papa.facobus caturccnuS antea vocatua.
JUeps pojtuenfis poft lonya vtGiniitnu cardui aliu altercatione lugduni tn
mcnadeno fratrum ptedtcatojumpontife;: acatus. iSuo annofalutts tocio
ferto tcrdectefcB centeno ro.cccie cardinales pbiUppi ptcrauo!? contuis Iodo-
luci francou rcgts germani fratris opaa vel potius violentia a pud lugdunu
inclufi pontificatus vacationi fupta tmos annos ptlnuate fine impofitcrut.ct
nonis feptebtls in cccia catbedtall cotona pontmcanis accepit. 5«de to auc
ntonecii aula ptofectus orto cardinales In leluntjs quatuor tpm. aducnuis
onl creatnt.quou tv numero fuit lacobus caturcenfls eius er fotote nepos.-r
labanes calcctanle gente vtflna.gul ptinio pontificatus anno requifitus lo-
douicfi bauarle Ouce in rege electu coflrmare Ideo recitfare blrie CP pter admll
fi) m in confobtino fccu in controuerfia electo fcelo multa pfumpferat facere -r
concedete.^rtipatotls ro.leglttlmc p gradus oes inftttutl ercedentla potefta
tcm.Slr vtlcp oortllflm^ t multa ptudentla trcotatus t Oocto? vlro^z ama-
tUflmii8.£cclefi3 tolofana qua vnice bllertt ad arcblepatu tranftullt.Cui’
bcm caftclla fer in duitates aerit.Sdeo pterca rebus nouls ponttfcr ipe ftiU
diiit vt (impltces cpatus bifaria bluifcnt ac bluifos in vnu redegerlt.-r abba^
tias In epatus -r cpatus in abbatia vlcifflm tralhtlerlt.lgiac tn grantudicvfus
cft qi clementinau editione confljmault.0:dine grandlmontcnfcm quotunl
di imptobou factionibus labefactata tn mcliOte fotma redegit, amputafl bis
que otdlnl obeifent. addltifcB tnftlftttlonib*’ quibnfda qulb’ tanta religio co
riarct. £cfarauguftana cccRam cu admodn billgaet In mctropolitana aerit
quicg catbedralibus ccclcfns er vudeclm que tairaconeiifl fubfunt Pulc alTl-
gnatl. jPnftltult t nouu otdlncmllltu,£t cu multa pjobc egerat re ecctafticaj
coccrnentia.tbom3 vnu crpbotdcnfem epm.-r altcru tboma agnate jdlcato#
ru otdlnls anno pontiflcat^ fepttmo In numcru retulit fancto? rpi bnl confef
fo¥.£o qui fccutus cft anno falutls buo tc trlgefimo terdcciefcB centeno loto
___________ ulcf bauarle bucls electione abrogata In illu tancg ecctc rebelle ac fclfmattcum
cenfuras ermuit.multos benliB baettcos bamnautt.Ct pfernm glofula quanda fratris petrl qui pue-
tum ad Imitanda rpt pauptate aiaucrafraffirniates rpm aufi® blfclpulos mbil pjluatt vel comune ba-
buiifc.o: quop numao multi damnart -r cruftl funt. Cande anno ctatis fue nonagcflnio monf auenioe
pontifitatus Oecinionono anno mefe qrto.rellcta tn tbcfaurls tata vl auri qjtam nullus ante fe poottfer.
Snno mundi. 6ys4. Snno cbrlfti.l 5 5 j.
cnedlctusbuodccimuspapapatnatbolofanusotdlnlsciftaclenfls lacobus antea vocatus fctj
pnfcc cardlnalls.iCu tobancs ponttfcr anno falutls quarto trlceflmo tcrdcclefcg centeno orfunct^
eft ad blecg ablndc fertu beclmu In pontifice e alTumptus aucntOne.©ua celebtata legatione cardinate
vtfinus aulnlone 3ppliCuit.3S>encdtctufcB tn pontificatu nlbil burit antiquius cg .pmulgatas a tobanc
tn ludoulcu cenfuras obroganonecg repetere ac cofirmarc.'^cr que tpa ptincipcs ppticg tn Italia bello
foci) blncjjotiftc! motte audita In vtbls bononle ad fuas ptes acceflione elati oia pfumebat. qre vrbes
quatuot qs folas in romane eccic reuerentta lobancs bobem^ rer pfldfls cofmiabat.lnta le pftitutl fe -
dcnbus Itint partiti vt parma fcaUgero. regiu gonsagc.muttna eftenft.luca cederet flotentino. fit potl-
fcrvcntus ne vacante Impio Italia ab allqiio ertano bofte Inuaderef .;tlucblnn vlcecomlte lobannemcB
CIUS frarre arcblepm mcdiolanenfem.medtolanl altarucg v:biu quas poffldebant vicarios inilitutt. pa
rlcg fotma maftlnus fcallger verone 'Z vincende, (©uilbelm^ gonyaga mantuc t rcgff.Slbeittnus carra
ria p3duc.£t opljo eftewns ferrarie mutine t argcntevlcariatu auctojltate apftca babuerut.)£t quia po?
CIO eftcnfl bata turtn eflet romane eccie cenfum tlll Eece milia aureos Impofult annis flngulls pfoluenda
Semel aut tn toto ponnficatus fui tpe fer pfbltaos cardinales aeault. viros egregios no cc fua fttipe.
fcd vndequaeg ad tanta bigniiate vocatos.Cante pterca conftantie fuit vt blmouerl a recto vel vl velp-
cario vel pollicitationibus nun^ potuerit.bono8 cin btligebat t viclfltm malos ac fceleratos aperte 0-
dlo babebat.£omponerc Item pace Inter pblllppu frande r cduardu angite regem fepe temptault p le#
gatos ac fruftra. Ibontlfer aut rem fcplus temptata omittens edes pontifidas cu nimbus r pometts i
cljoault ac pfecit.fuocg luflu impcnfaCB baflllcc fanen petn tectum rcftitutt.queadmodo epigramma ad
ei^ ftatua t eade baftllca pofitu idlcat. d&onf aut ponfteat^ fui ano. vij.mere. itf.ble.rviif. dfcfta vi aun'
no cognans fuls amnibus fed eccic reliqult^n motte aut opninl ponftds -r boolfliml omnes vere coi
lacbnmarimt.£iu8 tales fuerunt fcntentlc.Calls cfto fiUusquales gnatos babae cupls.malus mojte
bonus aut magis vlciu fojmidat.©uc fcls legendo ferua.que nefcls legedo bifcc.i6quc nirpe cft carae
amicis t cos fepe mutare. 0pnme conferuanf amlclfl pces co^ cogitant.
jtinca iiDEaro:^ |
ititioiiiciis bauarus '
Bcjctaems mundi
ffedcntDs
ccxxv
Euijouicus quartu9 ftltus IcuJomct buas bauartc.
anno bni dfe>.ccc.p£). a qtnburda electoribus g co
tencione electus iniBauit anms. itio?
tuo in germania electojes aquifsrani puenientes buos
in controuerfia ad tmperm celeGCnint tnter fc confobn-
nos.iudomcij bauarie "z frideficu auftrie buce8* *©ello
cg inter eos ottond burauit annis octo.tande copijs tE
repente contractis plio inter miildozff -z ottlngcn i quo/
da piato pcurrerut tn quo cedes vtrlncg g in auftralibuf
maioi fint.fTtdericufcg fugatus -t captus in carcere? eft
coniectus.S^einde benignitate lodoinct blnuiTus ea co/
5** ditione vt cccetero nullus Oucu auliric .p adipifcedo iin
peno ptra tnices baioane fc opponat, ^eru .pmifli intenioi a titulo regni nb ab
ftinuit.iudoincus quocB ea elatusvictojia ,p fgatoje illico fefe gelTit inulta bifpo
, n^nnconcedenfcBqiieconfirnianicotonatucBixcmtro.pon.conrilioiudiciocB fb
ijccrc.iardcntious em bimdns 36 bellis italieciiutatibus faces iniperatoiie aiictojitatis addidit, nulla po.
ro.autontatis babrta ranone.lbrinm tamen omniu et lombardis matbeu vicecomite galeaciucB marcii. llii
cbimi lobane -t ftefranu nlios tta foint vt ab vrbis mediolani tirannide tuc prlmu ipudeci^ ceperint afpirare.
18<0!na igtr piofectnr^ vicccomites oino fibi' bemtiolos fecit vt eis adiuuaimbiis imperij titulos facilius co
fequi poifet.St Jiobannes pontifet viceconwtes t ludouicuni imgatoiem al guelpbos oppnlnebant ana^
tbertuitbe notauin^^euerfus ludoinciis in germamam ad etercitu congregandum poulopoft cum matiiins
coptis anno ep germama .pfectus trtdentuni venit vbt rurins mediolanu peti|t ac ibidem a giiidone petra/
maU ejjo coiona ferrea coionatns eft. Jnde cn mbutianos bupiflet -r tn gracia fufceptos in etbrura acceflit.
vbi a caftrucio lucenfi bno magna buinanitate ctceptus eft.iRomam tandem pa uenit vbt ingenti etultantil
*rome acceptus faitoje coionattone ta bm biUulit. quoad jjceres z vibium ytalle ojatojes qiit ptiniie con/
nuebant oes adueniflet ciuoadbtic pompa pudem ad omnia templa bafilicaf4 vtbis ccftinata. iSt ad ei^ aC'
cefliim incboata laterani bie pfitaquiefceret.qtto bie kalendai? ium| nona no quidem farra colunenfls quod
floicntino^: babcnt mommenta.Sei^ftefFantis fenioi z farre tunc pueri genitoi tuflii cleri ac populi. anno c»
nuni. 1 5 z 7. coiona illum infigniuit. ® tbem em romam buo pnrtiaril nobiles et t|8 quos nunc barones ap
pellant fefe regis romano^i vicanos Otcentcs gubernabant. eratcg is annuus magiftraws a romano fenatit
crcatus.gefttt tamen magiftratu lllit qncg vntcus.qiii dum abeflet altus fuftinebat.iSa ornatus impern cojo
na fuafu romano^i aggreflus eft rem nepbartam.ctectu in annpapam petru coibarienfem otdtnis mtnojus
Kbita romano pontifici reuerentia adojauit. ^o romant biftoiict eu tnter iperatojes no numerat z cognom
to bauaru appcildt.5obanne6 igif ponttfet a cbmunione eccie eum interditit z vargs cenfuris publice con--
demnaiut.yint ant vir piudens ad regnum ydoneus.latina tamen linguam fuo bamno no intelletit. f erue
igif bums btfcotdie inter papam z imgatojem vlricu ce augtifta fea etariu fuu ettitiflc.5s ob oifFamanbs
nurmberge g.tv.platos fe infontem reddens.^n vindicta Ifis regis inferuit fummu pontificem beftiam ot
tam a mari z alia conincia eo ignotante fcripfit que in vltima etate fatebaf .be qua re imgatoi admodum bo
liHl. pandem in venatione conftitutus a bucifla auftrie befojma et vafculo tn quo buplet poms erat bau^
ftum fumens illico be equo cadens tn nemoie ^e furftenfelt in finu cuiufdaj ruftict obijt.Snno biii.i 547.
ipo bie gereonis fepultus in grocbiali eccia virgints mane in vibe monacO.inde ftli| fui in landfpetg regio
nes btuifer5t.0cnioi litdouic^ z ludouic^ roman^in roma nat^.t but otto iunioj batoarta cu omnibus atti
ncnctjs obttnuentnt.Sed fteftanus reilbelmus ac albertus baioariam inferiore pofTederunt. Ifeannontanu
bolandiam.ftlandiam z frifiam.feabuit quoeg ludouicus impepato: fratrem rudolffrim comitent palatinu
5s electoi imperq.in electione friderico buci auftrie adbefit.wpulfus beinde a fuo bominio m anglia vitd
ftutmt.relfnqucns tres frlios nigtum.rudolfum z albertum.quos ludouicus imgatoj fumma bentuolentia
fomt z terra equa poitioe biuifit.Sb bis piincipes palatini ^ buces baioarie eo? ceinceps ojigine babueft
^jr tella crinita quam cometam vocant vltimo anno ludouici quarti impcratojis
^^^buobus menfibus vifa eft.
E ames quoeg ingens g vntuerfam ytaliam.in qua mendicantium turbe vel in
bumano qtiocg cibo vit fuftentate fuiflc traduntur.
-^>obcrtu8 apulie ret nullo fibi fugftite filio motitur z andream caroli fratris fui
-lUlatcB bungarie regis neptem vtoJcm cederat poft fe regnare iubet.qui regna^
uitanmS tribus.
andreas teinde apulie ret laqueo necams eft confentienttbus agnatis eius re/
gno inbiantib^.poftquemleptemannos/ub vano pticipum contenttoe, id
regnum in armis fiiit.
j^ejctacms mundi
: ad rtppam flumis frta.j
rtfiintcrnouascflcccnreaf nol
«att8 ceteras ciiutates antecellitbabet em edes pitlcbemmas.plateaaamplas.P
cpcB temporibus ottoms pnmi impatojis codittoms fuc tmtiu fnmpfit. S ludojm
lOnacum vtbs fupiojts germattie ad nppam 5<3re flumis frta.^ntf vtbcs pUnci‘p5 lU gamam‘3 pda
'riflima in baioana noiattfllma.ftfi mter nouas eflc cenfeaf nobilibus tu ‘jdiftcijs tu publicis tu prt-
iminwiinaiuBi , , _ , , , — — nia3.baftlica8omanflima8.£t
crS teniDoribiis onoms pnml impatoiis coitionis fuc inltiu fumpflt. S ludojnco tu qiiarto lam pfcnpto
impatoie ampliata 'tedlftciiS otnata fuit.©tfo ptlmus cu In sermanla im^Tluanno bni.p 6 Ztamimpfit.
II
oDPldulo paruo.Super ea re antiftes albertus frlflngenlis querelas apud ottone ccibrem moult.cu in fuls
tbeolonns t imnnmltattbss Oaninu fentlret.^niperatoj annqua confuetudlnem luneris obfenianda pto^
pc vei-lng mandault. interea obqt blctus beinrlcus reliquens flllu crneftum nomie.paulocg poft wot ©t
tonis cidyecla filia regis angllc mottua fult.^nde otto relictam beinncl bucls baiSane bnam adelbeide ac^
cepit vt^otem.Culus filius erneftusCob egregia faclnota apud etteros m plerlfcB Isti® geftajotmm ^atifli
mus euaflt.'^ctutcB impatorem obnlfc vt ei: oppido vibem cu publlea via facere poffet.qulpoft variOs Ua
ctatus confenfit ea conditione vt quotannis, y o.lb.Pu.3d fiiflngam gfoluer^t.ica founa bec vibs initius
tu regus ptlullcgns ac immunitatibus ouu babuit.£u Itacg bec vtbs p erneltum Inittu fumpfit Indjes au;
gmentu in pplb acftructuris fenftt vfc^ ad tps falutls t:pl feptuagcflmu pucentefimu fupia miUeflmu. bu co
radus cps (Tlflngen.eccte pfiilt blulfa in Oiias procblas fuluiCu ptlus fub vna bafillca fancu' pctrl ettitlt ,p
ulfa.qui bafillcam altera beate mane virginis comunl vtllltatl adlunttt.£audcm tplb^ ludoulcl quarti bu-
cis baloarle ac romanoi? impatozls incremetu Ingens babult. qui p muros fuburbin "r alia ediflcia pleracg
addidit.T arcem antiqua di monafterlo fi atru mino!;: otdlnls biiu rranclfcl.t anoblu bcremlta? fanctl m
guftlnl In vrbe ejctrutit.t poft obiuim in eccia blue virginis marlc ante fummum altare fepult^ fuit, vbl co
firt
0(
m
fi
; (llSt
5 (ijtcr
; ite
ampllfltma.tnquaaulctcamerelplendiimmc.qsqulviderltnecomati^allquldt _
vncp fterl potulfTe fleri putaucrlt.'£eftltudinata loca plura babcnumlrarl ergo pott^ cr pmendarl pomint.
£o to bec inclita vrbs vatios fucceflu tpm fottlta ftt bnos.nunc bac tempcftatc vtbls bnium inclitus ptln
^Bonacum
lildll
Ijilrji
mundi
jFoIium ccxxvi
terci] romano!? imBatons baioartc bu>;po(ri(Jct.qui fiia masmftcentia plu^i
^ teones.^t pUniua fcrtbat tn europa inter acbcloa tanta z ncfum amnes Icones eflc g loge
»irib pliatiotes ijsqs aut fyna gignant.Jn ea tit vtbclecna cattulos patere copertnm eft*
Forcfromm nobilium pnuUcgmm
apDcusbcrgoincnus et: nobili vctuftaqstojello^fannUa natus no mo lurluctulIiSTpotificti aba
Jiae ooctit8»g “Z clcquetla j rea gerenda? pnidetla inflgnlttis tepellate bac'mtcr eafde pclarlmmas
virtutes ^itd liidoulcu bauara Impatore ma?io In pclo babltus cfl qi t Induitis t ptlullegtjs elide 5P'3^
tis conceniS optime Reflatus efl:,ipa eidem fucccffoubufqs fuiS ob grata foscfto? rdmtlle obfeda in ipm
cybi^ta.munttlcentimmii pjlullegtd immurtitatts T coemptionis libcraliflimcconccflit. coftltuens cum
liicccflotcfqs elusum palatinum colmcns eu ab omnibus oncrtbus.bansciS libertatem notarios ■ota^
cellloncs acandu^Ucglttiimos ve nanirales Icglttimandiv^nlup etia cbcedit eis ludlccs otdinarios et
regios mlflos icglttime pofle coftltucrc -r otdinare. ^d pzlullegia batuy fuit tn cluttate tridentlna &tc.rt:.
lanuarti annt.isjo.apptobatumqjbabeturperpotentatiis.
-tf^aynaldus cftenfiS marcblo aldromandrlnl ertefiS filius boc anno poft fratrem fcirartObnatum aed
•A. flplcns regnautt vna cum nlcolao fratre annis quatuoz. d&ojtuo em a5one tn carceribus a frlico cius
flllo captiuato.Stcg inde frlfco a cocluibus pitlfo t interfecto. ^Idromandlnus fratri rucccirit.qul mori>
ens raynalditm b unc t nicolaum fotma elegantes t ftrennuos rellq itlt filios, qui vzbiS ptinclpatum refo
mentes ftattm gallo? pfldta etecerunt.^ vrbem ab conim faucibus Itberauerimt. ^rbe ttaq; tn fua pote.-
(late redacta regnandi cupiditate allecti vt firmo pftdio ftablllrrt argentu raitennatiS eccie oppldus regno
adlcccrunt. Cuncta celndc p circuitum Evpopulatl runt.£um to carolus -r mamplaredus ca beltrando co
piarum eccie Puee eos boftes adonunf t tn fttgam vertunu^nde legatus ferrariam obftderl cepit. iRay^
naldus vrbe erupit t eccie coercitum btflipauit.Cimdem cum bona pace moJtem obiens obijonem nico'-
lat fratris filium rc$ni reUquit fucceiTotem,
^cxt^cmmnndi
’0tio imlttn 3bcfti (JjMltt
OlRdiftetnnoim imtito ibcfu ;cpi' bt'8 teibus ^obl
ncspontiferrunintustnfttmit. qm’ miUtare fitb
xpo &iccretur.m Uifrtam3(qucp0:tH63ha bicif )4 far^
raccms refiftercnt cfrcuquac^ bifciincimbns. t betbi^
cam 3t<K afficam incolentib^.i^etbtca apud anttquoa
ea pars bifpauic biccbaf que ad mare mcditerraucum
versit uoftris temporibus granate nome obtines, coc
co(»tarbitroi)quocap3rsbtfpantc matamc abundat
£occa aut nunc granam vocant vnde lanc inftduntur.
Ifeuius aut oidinisCquse bidmus a pontifice coftitura)
captttinniarinofyluenrisbioccfisopptdo rcpofltuj e
vbi pnnapale Oomu conftltiut.militibufcB omnia bo^
na templario!? annuente rege pojtugalte;concefla funt.
quo iibcrius mllitic jrpi vacarent. Culus cenfo z z mo-
derato? cfl abbas alcobaflanl monafterq clfterci^fls o:
dlnisvliirbonenfisbiocefls.quiTconfcribendl z eje-
auctoiandl militem facultates babet.
Olemenunai: aidlcem etiam bis tpibus lobannes
pdtlfe^.i:i:t|'.pftrmauit.t pet gynnafla legendum
tranfmlftt.mandaultcg boctonbus omnibus publico#
rum gynnaflojiivt lib?um ipm publice legcrd-Ocmea
em pdecdfo: apud vlcnnam galllc v:be trecento” pa-
truvtpicmiflumeftconcilid cclcb?auer3t.in quo pftt#
tutlones plurimas rcllgiofo? Ilatum concernentes cd#
;'filtuerat.vtbabcf eolnlibioOe ftatumonacbojiit Ut
'agro mcndlcantiu.quo ad pdlcationes z confeflionea
etfepulturas.vblbaf fojmaferuanda. ^Uaslglf lau#
'grieputmras.vcuoar rozmaieruanaa. jiiiasigir lau*
dabiks z (anctas conftltutlones approbans' lobannes colligere fedt z in vnum volumen redigens deme
fttisni (.‘JK 55« r^A
tamconfcnpfit. vt in.c.ewui.ne paradlfo.
Bcifma xJigefimum p?imum
Ctrus natione picenus cojbarlcnfts rea tine Olocefis e,v coibarlo oppido natus oidimsmlnoju pio#
. feflbi boc anno p lobanne ponnflce lubente ludoulco Impatoic vel fauente In anttpapam mbanaf.z
nfcblaus dntusappcUaf . Ifeunc ruftlcum bomlne.qul vtoiem babens luuenercnltcntemcB plrado religl
ofus Dibftaromano pdttfici rcucrcntlajacoiault.t vt verus j:pl vicanus a pluribus falutaf .iticc txfuerunt
flagltiofl z illl flmlles apoHate Samnatl capitc.t alia pdltom tuiba qui z featti funt ydolum z ab eo adul
tetlnas cardlnalat^ pieuilatuftg z faccrdotij bignitates 3cccpcrint.©ui coinua erigentes lobanneporifl-
<em publico edicto beretteum blcerunt.-r cii fratlccUoium cv opinione blc aitctoi z fautot ettfterct eandent
fcolam fatbane .p viribns augav annidis eft.^ffirmabant em btf ad cooplmentum fue iniquitatis jcpm z
«Ius blfclpulos adeo paupesejsitiflcvtnllpjluati aut cdmunltcr babuerlnt. ibioptcr quodt lobannes
pontifei: create feptem cardinalibus vlrts boctidimls ena tbeologo?: multo? cu cis lynodo pgregata. re
(^tligentl blfputatlone blfculfa edictu .ppofult.quo eos cvclarault gtlnaccs bcrctlcos. qui boc tveetero
affirmare temp^nent.qu3 ob re ponufci: tres citrauagautcs ppofult -tiad gynnafla publica tr3nfmiflt.JE
iticg cu petnis ipc 3 bonlfaclo plfano captus z ad romanu pontifice In aulnlone pduct^ ftufletvenla peuta
auguftir bc ancono m carccrc p mennlu manflt vbl z mojtuus cft.
Hgiifflnu etia acbonltanu ordinis bercmlta? blul augufhfm' .pfeffum viru fa
SlXnc zpo etnua z vite integritate celebemmu floiuifle bac taiipeffatc pftat. ®
et ipc libm ot ecclafftcaiptate ad lobanne pontifice pdlctu Infcrtplcnt.r vitra cum
omnes fue ctaus theologos fine ptradlctionc ccceflerlt a matbeo eiojdtens totus
nouu tcffamciitti accuranflime ceclarault. ^nter que pmcntarla In pauli epfas ad
mtrauone btgna babenf .g -r fug act^ apfou fug apo- Slbcrt^ patauln^ oj.bere.
allpunt-t cpias canonicas ad Inftar beati tbome opus e# — ..
didit aureu.Cractat^ ^5 fug magnificat compofuin ^
Ibcrt^ fifr patauin^ ciufde bcrcmita? oidlnls z bea
RIX tl egidtj romanl audito? crudltUfimus jtbeologus p
5 tps inicvclamatlontb^ adpapa p?rceps pdlcato? babl-
itiisc.dcfiefletbocnffim^coplunmosftnoes tu qdrage#
j -.t' — I. ^ tu bfiicales feftiuos ad clcru ppfmcR enidlcndus
-r ’ P*™ generalis pJio? •r utuli fancte .
^cuie carmnalis pfoiter bis tcmpoiibus boetnna z erudluone manmo in p (
£10 tuit.qui cuni acerrime acleteertatem contra tirannos tueretur a carrartenft CO
mino tandem fagitt3tranffi>:u8martirl0 coronatus eft.j ’
S.TRocbus
mundi ccxxvii
ocbus natione narbonenfis confefTot ;tpi: apud monte pcfliilann oppidum
^#narboncnfi6 salhe.agatba o]im ftue sapatbopoUs appellatu.et: patre loba
ne .matre vo Ub^aCeius oppidt t)no)ojtsinetni)at.qm cu.;n).attisilTet annuet^
DO T potu parcimmo vti cepent.mottuoc® patre ac matre hereditate amplas ege
nis protuis Otftribuerc cepit.T pnnclpatu fe abdicans pamio fuo oppida pateri
na pmendault.T abi^s reb^ omnibus bjcuivefte Indutus cu pileo 'z pera t ba
culo ej: gallia in.y talia peregrin** Biieoit.vbi plures auitates r caftella vtes roma
Ione ranafret.0ul cu omne vere togata gallia niotbo cotrepta plullraflet. place
tlam trafpadana vibem mcubo infecta fecdculit.’; ad quodda boipitale Piuertit
u nulla qutctctnueniret.cjcpuifuf
vrbe ad nemus vrbtvicinarepfitvblbonavalttudineaPeo confecutus ell.
dltiaciRDip^eiius in galUa longis Itmerlbns telatus eft.que armo? ftrcpltuvcjrabaf ac bello.ln paterno £c
nii® quod patruo Ponauerat ceirtcns a Uctoiibus tanc^ ei:plotatot ppbenfus invincula cdlect^ ad
pnncipe aoucir .inde in carcere quinqu^i) tempus confumprit.quo ejcacto cu mai:ia patientia r vite au^
Iteritate apatruo incognitus tstentus velut alter aleelus romanus.Snno &nl.l s i T.llimptis biuinlflimlf
facramentis annovltc fiie.OTij.mtgrault ad Pnm.puus otando ad biim vt qui Pelnceps nome fiiu innoca
rent 3 pateptegerenr .Sd latus eius tabella bis (criptis inuenta eft.lbefte laboiates ad rocblpatroclnlS
confugientes contagione illa truatlennn ima euafuros flgniflco. ©uod vbl ad patruu ptlncipc celatu folt
cognofeens ulu fuu ene e? fratre nepote in l3cbnmis';.puolutu8 fanctiflintu co^us fumma pompa ad tem--
pium ntfcrrifeat.ac tem^plu ettruelt vbl g multos annos flgnis t miraculis efTulflt.Culus vlrl fanal mm‘
ta ou apud Italos latulflent.Cande anno.l 4 1 ^.ad ipos ad e? germanla nome rocbl celatu fiilt.eo qp coti'
Itantia germanie vibevbi concitlu generale celebtabaf a pefte maeima llberaueritvvbi nuc facella -t are per
vibes B VICOS t caftella eetniunf .ad q[ue confugientes eius merita eeperiunt .culus fcftu.i:vl.kalend. fep
tembus celebtaf .ous coapus anno.l 4 8 j. venetlas furtlm Pelatum a fenatu -r populo fumma glotla cx^
ceptum eft.-r templu celeberrlmu ingenti impenfa conftruere ceperunt. ^i^bannes andree
Iobannes andree patria bononlenfls luris cdfultus etatls fue celeberrlmusT po
tifici} cpmaeime vbemmus fons tempeftate iftac flotult.-? noucllas fup becreta
les edidit celeberrimas. ac feytum clementinafcB accuratiffime glofault.Sti® in fee-
to altas noucllas ppofult.^nfug x opus mei curlale.-r In aditionibus fpecull aliud
gegregtu edidit. -cln laude bluliberonlmi opus iberonlmtanu appellatu compofu I
it. ^plus autclanlTima gcfta x alta ad cu gtlnetia ex additionibus iplus cetra cevl^
ta X bo.clc.in titulo jxfiltjs plbltero? optime coUlgunf'. ©bqtput anno Pnl.l 548
bononlc ce pefte .p vt eius tnfclpulus lobannes calderlnl meminit in.c.noftra oc co
babltatlonecle.t: mulierum >
ir^ynusplftotlenfiSeenoblllTlmbaldo? familia nat^ blni auditote pdlctlloba
HJvniS andree amlciflimus.clullis luris pftantifrtmls fui fecull boctoi g id temp^
lectura gutilem f iig codice caftlgata x accurata boctrina cofcrlpfit.atj fug pnnto Plgefttveterts gte vfqy ad
tl.Si ce noeallca 3gif’.£t In feda gte fug titulo ce re.crc.Sug rellciuas aut gtes g via addltlonu copofult
Oldradu aut ce laude conflftottale aduocatu Plnt blfclp ulu x lobannts andree familiare boctrlna legS
et moabus optimis infigne g tpm tempus flo iulflc conflat. ^ul x ipe in fure clutU poft fe multas re
liquit lecturas x confillo? gcgregfum opus .
TPobannes calderlnl cluis bononlenfls lobannls andree pcipus filius x bifcipulus eruditione x fanetis
3Cmonla infignls.-e ipeg Ide tempus pontificiu lus tu legendo. btfputando atqs fcnbcndo pkirlmu illu
flrauit.co qi iplus In pccretallbus plurimi cxm pmentarq ac pflllo? in ea faailtate gegreglum opus.
Jobannes be monte vlllaV*^*^^””^® mandena qui a cctens be monte villa ^pellaf nominatiflim*’ bo.-
JLcto? medicine fuit.ac miles flue eques armatus natione angllc^.bte magna;
partem otbls terre peregrinando g3grault.T maiamus otbls circulato: mlrabi#
Ifa mundupcipue afle x indie vanjs Unguis ad oblectationes gfcripflt. -r g bec
tempota felici fine qulcult.
Eranclfcus maronus otdlnls mino? theologus boctlflimus i'pe eodem te
pote multa opufcula ad icplana religione gtinrtla edidit.-: cBmajame in ia
cris codicibus poftlllas memotatu blgnas compofult.
ffilcbaelbece^en30ldlnls mino? generalis nunlfterblfdem tcmpotlbus eff
fug eecblclem x fug fentcntla? libtum gpulcbte lcnpfit.a lobanne ponttfi
ce errote quodam notatus gcncralatus ofltclo puatus. bl?tt em tpm ac bifclpu#
los nll ptluatlm b3bulflc.lpe tamen fcrlptis x ratlontbus fe innocentem oftenf
dite-rproptcrcafuisfcriptisiniobannem pontificem plunmu inucctuseft.
^extacta^mundi
43cmfranco9rc;;tm ^iintr 3 W
<cp ta.rn|annisreg^aui^bicc
multa EdidtfTct <itiHie rcttcm fcDC tcntauit p legatos acfrulira.qui majcimia cladt^
^imr Pj!?‘‘‘PP" na eduardt cfaflis fupra fclnfae^uo loge a poJtu flandne tanta vi cu gal
bu8CBrcpimmctntcrf«on™;S3^^^^^^^
Ii8 ftinncaint t vicu ȣ (an^rtug m mare flandrenfe fangtunc tinctu videretur,
frartofeuspetrareba natione etrufcu8.flojenttnu8on«ne.^^
^ ritoboneftfcBntib^fuit.db^pnOpulfevteaciuitasfacn^^
eft. anno b^etatie.i 50 4.&ie lune ad aurote kalend. augufti. ingemo vo
fublimt-TaZ^^^ bonuTfalubteftudmaptoJadnio:alepapue[pbi^^^^
Sad pSam ptono.coipus luueni no ma^a? vinu obngft § be^tratatis ^i»
S fttSz.plenaW .rotundiota tnemlna -r in fenectute ad craflitudinecotp»
SrS:colo:eeratv£uido inter candidufubnigru-rviru elonga tentpuoaccrn
Savtakln.annununntimnia6ciuafcBlra8finca0niiniculolegera.f3nifn^
pomncmvitamco2pu8babuitptercBinc;rtrcmafenectiite.38areti)natu
viteaLmnec integrii Ibidem egitdcicfequetitee anebt^^^^
ta Slio gcmmce.DCtauu pifie.ac 0cinccp8 in galUa tranfalpina ad leua rbo?
,55—... .,„..poeta8co
tectari tanaem mo a, uu. cu ppeta infigniO ■? ojato? facund^im^ aa
fit^i^oft bec «3llia8 -r ger mamam pagrauit in quap3ririU8 v:bem t plura regna viditandc reu^us iRo//
EaKftSSoecliSpS WltP bonoieBabitus.^^
SSrTcoioSignmis e.lboft bec auimOne rcdijt t inva le p ejagua amena q claufa br buccolici»
SfnftrS?tvitelblilrie;buo8lib:o8.TneapoUmKm
fcala verfat^ vbiCB car^.iacobi <x carraria bcntuoletia abept^.patauinu venies T a venc| cu ma^iis bono
ribu8 accitu8>tandem in agro patauino arquaJe rure montano fedein fi?:it vbi meditando fcribedo temp
contniut.^^oflremo labore confectus anno biii.i $ 7 4.apopleticu8 fancta rpo reddidit ammam.cozp ib(
dem in fepulcbzo marmozeo quatiioz columnis fullentato fcpultum fuik t^ipt aut.? o.^annis vna minus
bie. vir omnibus feculis admiranous.a quo eloqucncic ftubia epcitata funt.topfit etia tv remedio vwuf#
0? fojtune. tv fecreto conflictu ciirap fuarum.ee ignozaiitia fiti t aUOzum.epiftolap bito v^umtna, libum»
rerum mcmozandan.afffica r materna lingua libzu fancton -r triupbo^ 1 pleraCB aka. sp.yuo bpetoe
y ^0 natione bzito eruditifltmus utris cdfultus p bec tpa pter boctrinl t (in
gitlarem eloquentia quibus egregie inflgnitus erat mira etiam pietate ac ml
fcrlcozdia tn pauperes vfus.celeberrimus babttus.angelica em f louilt continet
tla T vitam (itam a vino x a carnium efu pemtus alienam rcddidit.cozpus ciUtiO
operuit, leiumjs x ozatlombus bifclpllnas vlgiliafcB admifccbat. nudam .p cu^
bill terram luteam.rtgtdmn fapum ,p ccrulali.faczum bibile volumen qiwd fibi'
comitem elegerat capiti adaptabat.fuamcB omnem cum'p3U|:)enbu8_ quos .pcu^
rando .ptegebat conucrfatlonem burit burnlUma.patnmomu amplu cu baberet
fpem tn beo collocans panpcp x ozpbanoi? ac viduarum caufas ,p, virili femp tu/ ,
crt volululfeilc igtf almtftcus yuo aduocatozum oim lucerna condignam labozls
fiu meivcdcm a bno pcrceptt.quo moztuo cu crcbzls fulgeret miraculis Inter fan :
ctosaggregari meruit, vnde cius feftdfepto kalend.fcptcmbus celcbzari luflitin
fult.igtbceofcnblt.yuopatcrlcgutncuftos.ptcctoj-eamplum cgregtumqsbe - '
cus cm fc bebere fatentur, ^ura: tuo totiens bcbellata fauoze. Sptus eras luftas mifero? fumere caufas.’
6on3;aso?umresmpnndpiuin
T~ f ^doulcus gonjaga vir amnio x virtutibus pilans atqj pclanis bis annis quada calliditate atqy pzu
dentia mantue vzbis pzincipatum paflerino bonacoflb ademit x tn (e fnofqs fucceffpzes vfqj in bodi
ernu bletranftulit.^^aflerlnns ipc x fui pdcceflbzes ipm pztclpatu per annos multos poflidere. (cd bifleit
ftonum facnombiis fnbottiS adeo mos Inolenit vt aiiqs facnOfo licei et ciuitatum pzinclpat^ occupare. jPn
de pontifices romanl x impatozcs ffiter egregias bitlus pclarl famllle virtutes ipamvibem x pztnclpatii
cifdem confirmarunt, ^iits qmdem laibant gonsagas non factione fed comuni populozwm pcleettonc VP?
bts rominatum obtinuifle.qmicp tbeuwmbusfijae ciues qui mautuanj incoluerunt.
^qrtaemomuncii
fO CCXKVIII
©ttommms
Sttonianno^ummrcbojuinresnipnndpmm
aurcbi ottomanm ab orsoiiianno eorum panto pnncipc nuncupati, q ^oftrts
tcmpoabus totam fermc afiam minojcm t stcciam partim armib partim fc)
ditionibue fibi fnbdidcrnat.tcmpcftate bac adbuc tobaunc pontifice pdicto plu^
lantc ab ottomanno quodam turcbo etiistu cenfus t obrcitri pnncipia fumptee.a
quo poftca ©ttomanm turcbi appellati funt.iliUc pnmus turcborum i^;i'.otta iter
turcbojumpjincipcsfeditioneauctontatembjeul-rnomen adeptus eu tcmpojc.
vibcs 'z oppida no pauca partim vi partim beditionc in fuam potcftatem recepit»
qiu moziens osebanes ftliua fiiaeflit. qin rem incboatam a patre longe latecg |pa^
6auit.quera feaitus amurates filius biiobus be grecou imperio bifcrcpantib ab
altero qui fiiperarl timebat in auxilium accerfitus confulto bellu ptrabens vbi aiu
bo connimptisviribiis fractos aiaduertit in cos arma:conucrtit t pUirimn grecic u
bi fubiectt.^svita functus Ouos reliquit filios folomamn pajaitem.folomano en
tincto res vniueifa adpasaltan bcducta cft.qui ptiuf® a Camerlanecapei ttur res
magnas in grecia gefliubimiflus nll bigniim c^t t ingloilus apud afias obnt.cit^
iusfilij complures.quo? pamtis calopinus natu maioj quintiis ret: regnum poft
patrem obtmuit.cui vita fiinao «©jcani ftlio tenella ctate adolelcentulo rcllcto.^s
quojiindam pancipum aufilto adregntl bcuenit.qui paulopoua motfc patruo en
tinctus fuit.T non malto poftt ipcpatnius nullo fuEftite filio acemt.quem
metbes frater tercius et pa>aitc filius mbfecutus.rctfcttus regnuobtinens.magnas res in ciiropa ^it
turcbo? regulos vi atCB armis oppjeflos regnis etuit.ipocB momto amiiratem filiiim bimifit berede. quj
muftapbam patniu fupatu t interemptu victo? vniiterftim regnum obtinuit.lfeic mabumetum babuit nlitt
viru pzeclarifTimum.qiti buo impcrta t buodecim regna acquifita fuo adiecit tominio.De quo infra net me
tio.biccB afictcns pa>attem pzimogemtum impatojem adbuc cttante bimlftt.bece ottomanno?
et ojigo. adeo 0; turcbo? nomen auctum eft vt q olim afia vocabat nuc turcbia vocitet.a turcbis emvmucir
Loldettir. i0dcrtcusoMntno?
Odericits vir functus be otdine minorum in afia t india euangcli5ando bifettr
rit miraculis clarus.t quatuo? fanctorum maitirus co?po:3 be ciuitate bo:
mes tranftulit p mare ad fupcriozem indiam in ciuitatem carram no fine miracii^
liS.t befcnpftt peregrinationem fuam .
-^artbolomciis natione pifanusojdinispdicatojum tbcolog^Tinfignis be
4!)creto:um;bocto:Ebocipmtcmpuspifr8flo:uit -t multa laude bijjna com^
pofiut.^ntcr que Eutileopu8‘t quafi biuiiiu ad cdfcflbrum inftructione edidit q5
fuma pifana feu magifbucia appellauit.ca cm(tpo referfte )pfecit anno bni.i 558
O Ibci tum bzijcianu eiufdem .pfeflionis t littcraturc licet maioziS fanctiinonie
virum aim eodem claiuilfe “t miraculis fio:utflc tradunt .qui pter fanctita^
tem matimam t ipc fumma celebze be cafib^ copofuit.cui aliqn beatu augulttnu
cumbeato tbo.aqiunatcapparuilfetradunt.cicgbitiflctbomas. niibipar eft in
glojia virginali feb in immundicia cordis ptio:.
iudolpb^ cartlaufi^iS T“f ubolpbus alemanus o:dinis cartbufienfium p?lo: argcnnncnfisvir boctrin*
^ et nio:um fanctitate cofpicuus.bac ipa tcmpeftatc poptime vitam bni nfi dx
fu tpi egregio volumine.t quoba cclefti artiftcio.imo pocius biuina rcuelatione cg
ftiidio fab:icauit.m quo certe fc oftendit venerabilemvirum -t oim rerum tam biui^
narn ^ bumanaru .t potiffimu ipius ibefu tpi vite ,put potuit boi ce poftibile ple
niflimababuiffe notin3.ali3^5laudcbtgna biebeuot^atj venerandusp: cdidiw
boma be argentina o:dinis beremitaru generale eo tpc flojuifle ferut. d fiig q
(Jttuoj ientcnttaru libris tipeconientaria bigiudima edidit.quib’ fcolaftiCi m
germania matime vtunf .Cu plurimum alio:um fcriptis pftarc cenfeantur.ctia co#
ftitutiones o:dimS in fo:mam redegit. ■©bertinus carrarienfis
' ■Ybertin^can ariefiSmarfili) patruelis bocanno fure
, .^^gentiuc? ipius marriluteftamcntopaduetomina-'^
) tumfiifcipiens regnauit annis fec.feunc cum maftm^ ve
roneniispjinceps magnis affcciffet cladibus tandemla^
ceflitus cidcmvzbem tradidit, quiavenetis t lucbino vic^mite .pcurantibus pa?
tofecta elt t vbertino ciuitas reddita. quem ftattni benedictus potifec aplica 'z im
pcrtali anctoJitate ipm in ea cofimiaiiit.': bcinceps quo ad vipit tgam tn pace jwf
fedit*ipo deniqj moittio cum d&aililius eius fitus fueccfliifet.eode anno a lacobo
vbertini patruele eofpiratione facta interfectus foit.T ipe ptimatu vtbis fuicepit.
/T| Stefanum be aft cifalpine galliO ciuitatem ojdmts nunojuj omm ajctnna c?
RjuccllcntilTimum .pfeffum biWem temporibus celebtem $c pclariflimam, fum-:
roam taro m tbeologia ^ in legibus edidifle tradunt »
Jtincafummo? pojttfidfl
£lcmen8fe;ctu8
0ejctaeta0muncJi
annoftiuttdi.5542* 5nno)cpi.t54J*
^^Icmensfcjmjspamalemonicenfie.pemtsantca vocatus, pnmo mona
vJlcbiis pemoearcbieps rotbomascuus. Ibollremo nonis matj miUcfimo
tiicentcfimo quadragcfimo fecundo pontifct;auenionecrcatus cfl.f uit autem
vir multe OocmnecompofitecB eloquentic. liberalis in omnes gbnmanus.
d primo anno potificatus fui octo plbiteros cardinales creat-btaconos buos.
f(3 fratrem fuum monaebum tullenfis .pfefltonis t gultelmu ei: fotote nepote
^eru cum intelligeret totam italiamtn tumults efle folos lucbinum-r lobanne
vicecomttes vteariog infubne confirmauit.iBe reliquis italie pjincipibus nui
la mentione babita.einftimabat ein folos vicecomites ludouico bauaro refifte//
re polfe in italiaCvt ipe pdicabaO&efcenfuro.att® etia mdentd vfcB puenit. qiu
vlciflim vt par pan pontifici redderet In bittone ccclefiaftiel multos vicanos im
perlall 3iicto:itatecoiifirmaiut.©ue qulde verfucla mallsCvt aiut) ainb^ in po
tificem relata fitccefTotes in banc Olem fuos multis ac penebpetuis incomodls
turblnlbufcB asttauin^obannes ein te vico vtbls rome pfeaus nonnlla In vl
terblenftum finibus paterna poflidens beredltatc vicarius In vlterblo impiaf
ellTactus. £o ccnlcK titulo galeotus maletefta-r fratres arlmlnl i romadiola pl-
faurl famcg In marcola ancbonltana.Sntonlus fcrretanits vtblnl tnolfus 't Ita
In alijs plerlfcB locis bnos conflrmault. (Clemens aut pontlfe^: quofda cardina
les eji aiunione romam mlftt qui flatum vjbls cdponentes petrn fara coluneU'
fem t lobannemwfi ftlluin fenatotes &cclararHt.T nlcolaus renctj piibllc^ fcrl
ba qulflatum vibls In fuam poteflatem redegerat.a:inde fepttmo rnenfe muta
ta vefte ad carolum In bobemla .pfrclfclf .que clemens pontifex ob multa:? lin-
gua? pericla In ludoula contumeliam ab electotlb^ in cefares beflgnan fecerat
abeoautnionemmliruspontlftabonobaf.lboflremo clemens in omnibus
bonijjaflons officio functus Snno&ni.l5:Jz.ponttftc3ntsfuf anno beamo.
menfefepnmo ble vlgeflmooctauo mottuusaucnlonefepclltur. adbibita bo-
ncfta funeris pompa.
•piibileus annus petennbusromanlsvtqucmadmodubomfacios octauusollmconceflerat vt centefl-
eErno ^5 annoCqtiod feculu antiqui appellabant vnde ludi feculares appellan funOplenam peccato? om
nium remlfflonem vlfltantibus limina apfo? petn' z pauli qulmqgeflmo qs anno id facere libenter annuit
£u blcerent etatem bomlnu lubtleum illu centum anno? attingere non poffe.Oemens Igif feitus ad quW
quenariu numan reducit, qui efl .ppiie lubllei nume?us.£u aut annus aduenerat lublle^ tanta rome pjef-
furam potilis c® frequentia populo? petrarcba qui intcrfultfullTc refert vt nibll obfulflc peftem appareat,
fedecomnl eitropacplanu .pfefla nomen Illa pfluebat blebus flnguUS multitudo.
^Q^odemeg anno medtolanlp^emfolltomaiojlconttnuaiTe petrarcba aflent. nampeflts adeo triennio
^pnnoantius fectus papa patria lemonlcenfls fl^banus antea vocatus pontifrct) clnitlfcg turis vir con
eIafultimmu8..pcuratoi pnmo.moj: eps clajamotanus.belnde cardinalls.ponttfec tandem bum erat fa-
lutis ann*’ a qulnquageflmo faundus terdeclefcB centenus.^lt aut vir integerrime vite magnea confla-
tle-r fcuerttatis.qul ecciaflica beneficia no nifl .pbatiflimls facerdottbus tn vita tum boetnna bcdit. ^oft
coionattoncm illtco flamit vfomnes piati omnefq; qui beneficia babebat ad cccias fuas fnb anathematis
pena .pftcifcei'ent .blcebat ein oues pafcuas a .ppno paflote no a mercaiano cuflodiri bebere. "ympenfam
quoqj bom^icam que magna erat Imminmt.famlllam fuam ad certum z boneflum redigens numerum,
viro? .pbatifffrno?. Jdem vt facerent cardinales aa-rrlmo edicto mandault.Sudltonbus pterca facn pd-
■ muneribus comimpl In becernendls litibus ob Inopiam poflent.lfe>le in vtetu par#
ciisefl babltus.tn fumptu bellico largiirimus. bu bello repetit que a tyrannis fnperlonbus temponbns oc
cupata fuer3nt.5fq5 cum curta purgaflet platisin ea blfridentibus quos ad fuas queqj eccias tre lufrit.ni
bil bucit antiquius qua legatum In ytaliamjHtttere.3 quo vrbes z .p ulnae luris eccic tyrannis vi beturba
tuv reaperenc ♦XcgatUKjjftut cgtdtus t>c ^cte cantio nobilt iti bilbattis cps cdrditY^li'6 vi'r!ouo ad
vifes z potentatu Iteult.Craiano feadnano z tbeodoflo virtute equtpand^.qtios ptlnapes bifpanla' ro-
mane reip.pqtenttfrimos pildem faluberrtmofqs bederat.omnla vere oppida bteui recepit que tyranni' oc
pontificis fuafione t ptudentia inter genuenfes z venetos beniqs fedus initum efli ac
hSr Tflorentinos pacem compofuit tumultuante potiiTimu ciultatc romana in aeandisYenatoei#
fedauit.ecteiw fenatote ad vibcm mifro.frataot macunc Intentus abolcdo beW
t cWem contra bofles cpianl nominis conftttuerat. 5n ta
innocentius pontificatus fut anno nono menfeoaauo blefetto
botauCTaffSms cartbufiefiu otdiniS qd tpe ectra.animonc japtfis ipenfis eictrucerat et
ccxxxi
tt'«wV!iieatop ro.
sesS ?
SSiraS"?«rte
*S biutitrna mantuc mo:ani.cuuje p
wne timojvicecomites ptra ac lUc crpcctaucrat pcozdcs efrcccrat.ouaic ad fold
anbdans cozona ttonem foct(^8 belli! cc lombardts cd vicccomitibiis o inductas
quietos reddidit t mrftolanu belat^ ferrea oe mote cotona infignitus eft ^nde
r "‘^‘^ p®” ‘«sratitudte Ceptcmt.Senefes illico fefe illt abfcR
feceremcc abee po
accepturi. Cande puemt roma caroF -r a ou
‘""‘^^‘^"t«»8papa miferateotonatus eft. 51
:. ‘/mptide flotentta ejrulauerant eieetis.suelfos in fim locum rcftitu- ^
it-longobardos in ptatem accceptt.iRchqms ctbturic partibus o fuo arbitrio lewsixdit.Coton^fta^
^adidrt*^^*is I -1’° qiif aducrfus ecciam fentiebant romano pontifici ludicancoa
n m innocentq pontificatus annis carolus Impatot bls( tc qmbiis Piqmus)
n/i»mde W f - «btima. mde In lombardta.mot;cB In germanla redqt. Joban
poflidenda conceflit.vicegradum nouls muris ac pugnaculis comunlult
^rri^f a P*^S^'”;P‘’'«cn ntultauic qiil eiaindatiombus cotruerat Inptaga reftaurault,
fcrtbimt bobemicl regni glotlam magis qj Immani imperij' queflulfi»
^ ntaiorem imperio fibi fucceflbiem adbuc vliiens otdtnare conatus efls
5cup pecunia.na cum ptlnclpcs elcctotes baud facile ad eam rem trabi poiret.qd virtute obtinere nd po^
tuit pcio comparamt.Tbtomlffis cuilibet electott centum milibus aurels.quos cu reptefcntarc] nd fpoflct
publico illis romanc rei p. vectigalia oWlgault ppetuu imperio malum.Hlec poft bec extollere caput Im-
perium pottiit. Carolus auqcu omnem ferme ctatem vitro cltrocg ex ytalta In germanta eundo r redeudo
coniumpfmrt.xandem,et3te;iam grandeuus falutl ptle confulens wencejlaa flliu vt pmlfliin eft Snno
OTi.i 5 7 o.cefarem faciens Imperij fuccelfotem fibl celegit.ac fle cn patre fm** Imperault annis octo.*feo
Itremo carolus impatot cum pleracB glotlofiflime In Imperio geftit anno.l 5 7 8.bu
iStmtberus comes bc
fwarqieburg
/ P.i^uanafunct^vitaotcefflt
^^untberus comes ot fwartjeburg vir magnanimus fauote quotundas eleU
'v^ct«um. vel electione pnncipu carolo quarto romano^ impatotl fefe oppo
ruit.fcrtbens nomlnanfcg feromano? imgatote.qul collectis oapus cn bella a-
citiff contra carolum regem bobemle agitaret, tqec pce nec terrotlb^ flecti pof-
fet fumpto veneno mottem obqt. 3ln qua re fufpatum carolum p q uenda pblfi:
cum babucrunt.quo mottuo nullo [reflftenteCarolus p™"™
quiete regnum gubernault.
Cometesanno.lsji.fub feptentrlone oecembuo
menfe apparuit, quo eitincto ftaum graues ven
toixeftusfubfecuttfimt.-rceleftiS.’ trabs 0ote atdente
ptcpcclus lablvlf3eft.Scributc^anteponttficis jn
noantq fextt mottem tantam folls ttfectlonem factam elfe cgtam nunig antea,
vifum Ita® omnibus eft tante rnoms planetau etiam figna aliqua cedilfe.
X'^sen8 q^ vapot magnitudine botnbillboreall monens regtdne magno
afpicicntiu terrotc.B celum bllapfMS eft t befttolas multiplicato numero in
wete e celo tradldlfle ferunt.
.■6e^taeta0m0c}i
faeiitreciMbobemicrfititas gmaj:im9.£niu3 tdcnptio ob vctufta^i mento bu^iim poftta ft»
mtmarncarohis quartus luiBato: tainniaguificaiu ca pcrcstt vt poft seftafua tceamentio ftat.
£a^(Sm3vrbibu8 tempus antiqiutatte ac ojtsintonoufcmBobfciuatumfuit.Stp:asa^[vtbobcnu^
reSXftorte)pofttempojaabrabetnmumb3bmt.re0umpoutiftcum(Bboneftafedc8.€re8mpartef
SaSbu8uommainai4m«»t.p3ruampra6aut.vetercmacuouam.paruarinito
SoaupatcoUiCBCOiusif.5»qiwfttoeftresi3^r3UcttvittpoutiftcaleausuflumcBtcmplu.fctu8pta
(ta lU plano lacct vniucrfa magnificis operibus adornata, ^p^r que ptotuim -r fotum “t leta curia r coUcgi
HmSerytto carolimirifrtiscfferuntlaudib^^imst^autmtnotiptage lapideo ponteqitatuot-rvigin
nsrcuu.itloua ciuitate a veteri fofia Oifttnguit .pfunda.-rvtrimcB muro munrta.lfeec quoeg ciuitas ampla e
aSc6vf(«ptendif.quo?2-alterafanctic3roli.3lterufanctekatbenneappeUant.tereiavicegr3duinarci8
modii ercdiiteatum.vbi-r collegium eft.£ft aut bec duitas infignis in .puincia bobemie.que poKio gama
nie cft.aciuilonis flatibus tota ferme eqaofita.^otmant eius ronindam tradunt.cuius Piametrum mu bie?
itiuereerpedito patet.filua vniuerfam claiidit.irrigaf pluribusfluminibus fed «m^ws multauta etrcedit.
itiucre^rDedicoDatct.uiuavniutnamtwwmuMiib^i.
oue metropolim regni ptagam influit. ©e nomie ciuitatis cu bifeeptaretur ittlTit libufla ej: artifictabus qui
Dtimo ocettrrerit rogari quid ageret.ac et: ptimo eius verbo vocari oppidum.interrogatus faber lignarmf
outfoi3m.limenfe agere bibit.qd bobemice .pba tucif.indeqs nomen vtbi Oatu.g cotrupto vocabulo po^
ftea prasa bitere. ?n bac ptouincia aliquo tpe amajonice femine regnandi cupidine bucte bominiu babue
runt.Tbollea bucesvfq? ad ptimu rege vtatiflau gubernarunt, qui. vi.'t.lttt.fitpta ^b ottu faluawrif
rpi apud maggtiu in peilio ptincipu ab impatote beinrico ei^ nois qnto ret atclararniit.motauo? reg qo
Pus ettictu fuitin boberaia traflato.ftefia.lufacia.mozauia bobemoi? iperto adierte.iSilbejr treuerq? art
cbtcpd cu co j^uicidUb^rcgciiJU^at rc^dUb^qj ^iozwct ifiguib codc dup rctin dcc}4
a«»"
#30
!
rjiito
[M
(jfiW
(IllCiiU
iBilifl
siiiapt
V-. - « ♦<.. ‘m - ^rv . _ _i I • - "■ '■
^emeta0 mundi
COCXK
inante Qtattffao rcgi falus bono: ateg victojta»^^ vratiflaus indulgentc alefandio papa tercio nd
tiane lenenli collegiu canonico? regnlariu in arce piagcnfi ercri't.tn qua Puni res agif tnuina non ppofi tus
tanto leo recanus t faccrdqs PtaconufcB t fubdiaconus rem Oimnam facientes epifcopaltbus ornamentis
vtiirttur.ct ppofit^ quuje cancellarius regni appellatus puncipis bonoae cefungif . Tboft v>ratillau pjimS
rc$e plnrtous annis interregna fuifle fer5t.no regis noie P oucis tanta vfos.t vlattflau vno lo w vrattflao
nato ab impatote friijerico paimo fibi x polleris regta Pignitatem obtinuifle fcnbunt. qui ponte fup multa
Diam qua vetus paaga minow lungeref magni opens edificauit.queVatifponenft picrunt tn quatuoi
arcos vt birimus ptotenfum,©ctnde vineus qiu carintbto? pancipatum tenebat cu virili fobole careret ac
cepta c% otbocaro rege bobemic pecunia carintbia ilU camtola.marcbi3 fclauonicam x pojtu naonis tradi
dit.^eiiipoic pofti‘emo carolfquaiti imperatoiis in majcima potentia x gloaa fuit-t augmenta mirabile ac
cepit vt pmlffum ell.TiTulla em regna tota europa ta frequenabus.tara auguftis.tam ornans templis bota
tum fuilfc qua bobemieu reoi.^empla in celum ereaa longttudie atqj amplitudine mirabili fornicibus te
gebanf lapideis.flitarta in fublime pofita auro x argento quo fancto? reliqaie tegebanf onulla. Sacerdo
tum velles margantis tecte.ornanis omnis &iucs.pciofiflima fupellejc.fenellre alte atq5 amplidime. cofpi
cup vitro X admirabili opere luce pbebant.neqy bec tanta in oppidis atqs vibibus § in villis quoqj admi
rart liccbat^fucrat inter cetera monatlenu aule regie apud rippam multauie qua mifa fluuins illi iugif fitit
in quo rego co:pa condebanf fingulans ercellentie. na pta' edem magni x memoiabilis opens ampla coe
mitoiiu.cetcrafqj officinas monaebo? magnifice conllruaas quadrata pomeus fuit, que no panm conclu^
iitoita.ambitu vocaucre. ?n buius lateribus vetus nouuqs tellamentu ab initio genefis vfqs ad apocali^
pfim ^ebannis Irts maiuicultS in tabulis feripeum pnnebatur.notis quo alnus irent paulatim crefcennb^
ita vt afuinmo vfcg beojfum facilis lecno preberetur.f los igf bulcons ©obemia btcebatur. queoUm inter
piinapcs atqs reges bulciffimam redolebat fuauitatcm.muncCvolente foJtuna)apud fumrof lapojce fendu
babet. facit jxus vt ^oti redolenttc atqs fplendoii par fiat.£iu8 billona x regum gella papa pius, fecuud^
in bttlorta bobemica bifertiffime profequitur.
)
j6em eme mundi
^n/aUiitiitofa sene hebreomx
^LJvin opptdo baioartc noitiic
bcckcHdojftfito tn littojc Panii
bi) anno om. 1 5 J T.maidlate ibc
III jcpi i OitiUttfllmo facramto im,
nltmmodu ptepftt t relisioncm
noftra iUufrt.5d p^ vanas pim
cnones in fomacc ignis pofiicft
illefumtilab igncmafitan incu
dc q5 malleis gcuflerut. ^ua re
( Oiiiino num)co5nita pjefcctns
oppidi baitmann^ oe cegeberg
cacinibus oppidi iudau? com^
iniiarcnint.nb ferni.nd etati pav
centes ventate cognita ccbitl pe
nts afdirenlt t neci tederat, Sa'
crametiiobfeniatuincccia fepnl
cbii Pili miraculis varijs i eo opB
pido bonoiatur»
«Tudei ^5 oes qui in gerniania
^erateeindeanno Pni.is 4 8.
feqnti videlicet tge pbiifti fiint.
eo qi omnis regioms puteos intocicarc fuerilt annici vt multi coi? pfciTifunt. penjflc aliqt milia ferunt e
f"!* ocuftc ac beftiole innumerabiles multiplicato numero ab otiente in
jJ occidentem inftar bcnfe nub is cclil obducentes vaftanmt. berbas r
omnes fruct^ terrc.ciru conuptione 'Z fetote ececrabifpeftelma fbfecuta e
ecftis lugubnS -z miferanda boc anno.i 5 4 8.incepit t g tres annos
g totu pene o?be ttbaccata eft. q pmo in afia apd mdos ob eafde bc
ftiolas incipiens palTim g .guinaas irrepens vfffi in biittannos.^er ma
re igif anno fequeti irrepes regna ytalie.poftea francie tbJitannic.bemu
germanie .puincias -r bungarie fua ptagione tnfecit»adeoq; befeuit apud
omnes gentes vt vic bccimuf quifcB eje millefimo bole fugftierit. 5» aliq
bus locis vic tercia gs boim rem aneret. -r pleracg loca ne Ou campeftria.
veru arces.oppida t vibes .pifus berelicta funt ac in folitudinent redacta
l^mc calamitati augmentum bedifle iudeos in fontium intoxicatione nonnulli arbitrati funt.
©erbardil fenefem otdis berentitaiz bini auguliini facrai? Ifaj? clarifliniu inter iSerbardus otdinis
pretem bac ipa tcmpeftate admodu fene obyfic tradut. viru vtieg ingent) e- beremitarum
minetifllmu -r bti cgidij ro.imitatoie pcipuit.d eu elTet tn facra tbcologta boctus
fug piimu fententiai? acairatifllmc fcripftt.Sieindc tractatus be pfcriptionibus "Z
bevfucaptioiiibus -r bevfuris ceterife^ ptraettb^ opufcula edidit, quib^ biu^ bern
bardin^ pterraneus fu*’ in tractatu fuo rcftitutionu plurimii vfus e.lfeiuc etiam tra
ctam ^o.an.ei^ ptepozane^ multi in locis t maxic mercurialtb^ plurima pmedat
erbarb^ite ciufde otdis -z boctrine.pfcifot pati ia bergomefis -r fauonffis
•iCy eps eo tge inpcio exiftes ppfo fuo pelle labotati vt boini becet epm magis
.pdefle adntxus e cb peire.dCa pontifici) lurts edoctus eflet in fextil becretaUu eo-
mentatus eft.^ multa tn laude uie religionis in luce beduxit.qdltbcta buo parifi^
bifputauit -r multa opufcula edidit.mouens benieg nd fine fanctitatis noie bergo
mi iuxta maius altare celcbji fepulcbjo a fe conllructo fepclitur.
Obomas floietin^ mcdic^ bini ^ndamedici fili*’ bifde tgib^ no inferiou' ingt'®
nio famaue patri fubfecutus.etia bc arte mededt fumajJulcbza p^ fc reliquit
©artoltis Icgu bocto? .Y^^rtolus faxoferrateus iurifcofultop fugiotis fcculi pjincep s -z ciufde nfeO
■4!>fiontS coptofifrtmus explanatot.Cyni t iacobi botbigari) boctoi? bilcipu
Ius t auditoj.lfets q5 temponbus vUiuerfo mundo(ca in boctrina) admirabilis
fmt.iQui tp cereris legu interptibus in bigello nouo -z veteri, ac infoteiato nec
no et tn reliquis legti codicibus pclartflinia edidit cdmentana.fe cclebiitatc atx
pftantia ijae vulgatlfltmus babit^ e.Scripfit-r tyberiadis tractatu?. ac altum bc
guclpbts t gibellints.f erunf etia ci*’ pclara plilioi? volumina* f0bi)t aut anno
bni.isj j.etatiswoqtiinquagefiniofexto.
' ranctfcu8qubq5albergotus natione arctinusfolidus legum boctott explanato: bartoli amicifTim^
^ j. et familiaris ac imitato: quedam extantia compofiitt.
‘JJacobln^ carrariefts q marfiliu interfecit 15 anno poltcg qtuo: annis in patauio fccptra tenuiflet. -r ipe a
*lsgiiilielmo cius ex pelice filio intezficif .cin^ parrtcidij bec ca fiut qi ab eo pttimeliofc fpun? appellatus
cil. mox vt bomum regrefltis e(t patre in feacto accejfmit r gladio impetens eu cdfodit. t llatim in templo
biui auguUinteuni fepeUri fecit, vt no euacuef' verbum xpi qui gladio ferief gladio gibit.
^ejctaetas mundi
f^oliiim jCOCKXi
jrolus qwaitus gloJiofus imperator v^rojcm fem babefis -t fitioe vomt ad vjbaimm pontificem ro
v>lme agcnte.Snno i>uo be feptnagefimo terdecies ccntenoifecltqs padna t bonoma in etbniria iter.
t)u pifiS ageret liicartos plfattls t miniate florcntlnis rebelles in Oeditionc p imperio accepit, ndnibilqj
pccimiara ettotfita populo flozcntino rebelliones timentc.5ti quas ftibiecti eis bectbniria populi pzo
cltues erant.ri modo pzinceps pltitiflet afleiirum.rcd is roma Oelatus -r paucis mter que venerat cu ^n
tiftce etpecJitts.intra terciu cg aduenerat menfem itaUa ercclfit.Sgente rome vrbanu ftimulaint vt apfoj?
petri t pauli capita gquirerct.que Oei falioze tnijenta locello condidit eminente in lateranenfi eccia ettante
multo argento auroc^vndicg gemmato plurimuetoznata. Jln fcolam pzagailem aliquando ingreflus
caroltis quartus romanot: impatoz.cu btfputantes liberaliu arcium magiftros in bozas quatuoz audifl?
idig purpurati niol^ ferrent ac cene tempus adelfe btccrent.mibi inquit tempus eft. vobis minime. 'naS
cena mea bec eft. Jdem carolus bonlincm qiii fibi nece paralfet ad Icvocauit eicg aureos mille bono ce
dit qiiibus nubilem filia nuptu collocaret illius fe vicem miferm biceus que natu grandio: boml claufd ef
(et.bomo gratias egit reguadConfpiratoiesegreiTus.ncfCiebam inquit carolus qualis eflet.niinclibera"
Icm 7 mifericozde pzincipe ferire nullo pacto poflum . J^uius caroli tcmpo:e fcditio magna o:ta c nitim
berge pclma ftipmoziS germame vtbe.adberentibus em confiliartjS': opttmanbus carolo. plebea cocto
contraria (enrit.i£rant aute factionis buiits autozes qiuda te collegio faozoa Capzibarbe vulgo geyfipert
bicti.tndufma tn caroli ledata eft becfactio.cepofitis em coniienticiilts 7 cOllcgtjS arttflcu q vulgo junflt
appellat taeg monopoltu feminatib^ i melioze poliqa vzbe pfata redutit.d&3ccllartOa aut collegiu qz ca^
©zdo imcruato!? fratrum rolo pfiliarijfqj adbeferat ppetuo ^daludo carntfczum putlcgiauil
OiRdo Jlmefuatorum fratrum Urbano fequentl'
ponnftce pfulante apud fenam etbzurtevzbem in
itiitm fnmpfit.bt nancg turmati, g bomos feculari ba>
bitu Induti religiOfoamoze cu ingenti caritate fim^
pliciquadareligiofitatein fudoZe-rlaboze manuu fU
aritmtn vnuviucretDzoferuireccpei unt. quos cum
fitmmus idem pontifej: ad fe romam vocaflet eoa qut
dem viuendt modum plurima appzobaititt a fe lau^
datos cu tunica alba 7 caputio cotempnbili fibt ,p ba#
bitubatiS abire pnufit.-c adeozum.ptectiOnem confe
ftim nepote fuuviru grauiflimuT religiOfUfima tU .pte
ctoze amgnauit. (J t ipe mov ad boneftadn religionis
babitu auctozitate fibi concerta grifeani clamide cefuB
Ozferenda fine calceamenns contulit.3tcg eos (n pziut-
I legijs 7 grattjs plurimo comumutt.-t g pziailcgtu fpd
jciale illos clericos apficosnuncupauit.nunc aut plunt
■ mu mulaplicati: 7 per omnes ferme italie ciiutates bt>
fiilfi boni pzectj 7 optinte vite babentur.
OiRdo item nonus canonteoa regularia qin vulga
riter fcopetini nuncupatus etta in fenefi agro fart
cH faliiatoziS g bec tempoza a venerabilibus religiofif
et patribus.ftepiaano videlicet 7 iacobo andrea natio
ne fenenfibus ozdinis beremitaa biiti aiiguftlni tniau
fumpfit 7 bzeui magno in prio euafit.^ui quide ozco
cogi egatio fancti faluatozis appellata fuit. qua quideS
congregatione poftea grego, vndccimus buius vzba#
ni fiicceflbz appzobans infigni pziullegio inter canonicos regulares annumerauit. bq plane religiofirt'^
viri inter ceteros eertiunt qui ob memozia reuerentiacgfue pzime religionis 7 pztfttni Ijabir femg clauftra
ftzale fignum videlicet babitu albn cum fcapulare albo 7 ^ta fug camifeam linea ceferrevoluere.t quccui®
ftatuta 7 pzimas ozdinattones cofiieuere.ejc redditibus ein viuunt.no pzedicant fcd confeluones alioq mo
re audiunt.magni ein pctf.maionfcg opinionis in bei ccclefia nunc vfcg babirt funt. vi^s em integerrimos
tum feientiatumeg vite fancatatepzotulit. jobancsfrancoate^
^obannes francoq reje anno.i 5 5 o.pbilippo patre cefimeto francis regnare ce
dbpit.T regnauit annis. vjtv.lfeiccu eduardo anglozum rege bellum a patre ce^
pnim .pfequens ferto regni fiti anno in piturienfi agro fugatur 7 cuj pbilippo ei^
filio capif .t in ea quide clade permartme gualtcrtts atbenau but qui ^ud noze
ttnos tyrannidem exercuit vna cum.av.milibus gallis intcrfecam fuit, ^eru ter^
Cio ciiutaus fiie anno ipe eduardus animi magnitudine motus wbannem *pfijnt
cu omnibus captiuts bac conditione Itbezauit ac bimifit vt nuni® contra fe bellus
gerere pfumeret.fi no ita multo poft fidefrag^.bic pacem rumpes eduardu ab m^ ^
tegro arma capere 7 eiivfcg ad intemittonem gfequi tmpulit.arm3tis igit centu 7
dnqgita roftratl nauib^ ingente etcrcitu ptra tobanne t gallia bujcit 7 mapa claccvniualu regna biu afteaf .
^exthms mmdi
teiitca fummo!? pontiftcu
' ©rbaime quintus
amionjundi'.^5^J‘ annocbnfti.fsdj.
»' Yrbanus eius nominm quintus papa patria lemoni^fis guilPclm'' gri^
^Jlfant antea vocat^ feti victojisniamlienfis abbas, abfensetta. legatione
tuc advicecomite fungebar oim pfenfu apo auinione po.crrat. vocat ita^ af
uimone pon. inies. vir fingfai is 'E>tutl .inget] aninu. mnocetimnic vite.
p fua ptuderta ref italie calles nibil ourit antiqus egidiu cardinale birpanii
italic legatum tx latere creatum illico tranfmittere.gui rei? r itinerum italie ep'
penentiflimus mdentina via ingreflus eft.inuentucg verone fcaligerum cane?
ronde acccrfitos ganjagam ludouicii n icolau marcbione eftenfem -r francifcuj
canarium initis fedenbus tn bernaboueai pcitauit. vt plto fugatus t faucius
egre aufHgcrtt.inde omnia tn pacem redegit.<0uibus geras vrbanus ad qitar
tum iiit pontificatus annu in ita Ita venit componenda^ re^ caufa.a legatus e'
gldiuo coinetl fitobulam.roma.pficlfcif .liberatus tate legationis onerequie
turtis ob fcnium. viterbiu redtjt vbl t terrto nienfe poft moiit . v^ fingularis
virtutis "t pftantle.qul Olgnltate ccclefiaftica mirifice tutatus eli.Sflifiu ccl3t_
tn ecclefia beati franafcl tumulaf .St cum carolus ln|patoi intelleplfret vibann
romam profectu eo t Ipe vt prcmllfin eft adttolans. Urbanus apio^t capita a^
pud fancta fancto? reperta inde locellis argenteis recondita ad altare mai^ ba-
filice lateranenfls collocanf .©uqj ea rome agit invrbeveterft mote falifco pal
lacla conftrul cur3ult.£urtale8 tranfalplnos qitoi? in vtallam bucendo? firma
conceperat fententtam inde confolaturus. qui fclrent loca efle parata.ad q ro//
fiiani graultatem aens g eftatls caumata cecllnarcnt. 3g«eul aut tn gallta reticj
furus tobanne baitcut egregtu coplai? Ouce e carcere miflum coptjs illis cmmi?
bus pfectt.q antea fub egidto mllttauerat.fed reuerfus tn galllas apd mamlia i
terift p6»ful ano oaauo m^ qito fctitatl vite fama pftan oplnloe cclebtatiflini^
eiRegouusvndeamus papa patria lemonicenfls.pctrusbclfojtls antea
vocatus ftnae l^arle none Olaconus cardtnalts.auinlone ponttfci: oni^/
inumconfcnfucreaf.lfemncemadolcfccntevttcecimufepftmu annu attlngete.
demens fertus eius patruus cardinalem creaiut.t ne videref carni -rfangulnl magis cg ecete confulullfe
i®de ad etdfraflimos Ooctoies.marime fo ad baldum qui tum perufi) legebat blfclpllne gratia ftati ml
fit vbl in quouiS genere Ooctrlne .pfecit.fuit pterea tante innocentle-t placabilitatis adeoeg bumanus et
plus vt ab omnibus vnlce blllgeref .©ui pontificatu Inito ftatlm legatos tn Italiam mlflt vt res ecclcflafti'
cas recenferet.5nlta aut cum bernaboue vlcecomite pace cu omnia In gturbatione fuerc.erant ein Inimlcl
omnes(vicecominbus ei:ceptiS)venetl8.ob quod multa mala Infurrejccre.lSregonus Interea ponttfer c5
cifet tn ytalla conuerfatus. qui baldl lure conlultiflimt vt turlmus perufle blu audltoi fuerat piudenter cdf
fiderault fuum tn ytallam reditum p:e ceteris polfe rem ecciafticam Inftaurare.t fotte eo fle cogitante epl.-
fcopus quem ce reditu ad fuam ealefia admonebat famillarttattS conftdcntla.t tu Inquit pater fancte cur
non ad tuam ipe accedis cccleftamc iQuare gregonus tnftltult ^lierare.fi cu agnatis r galllctS Id tn ^miS
odtofum fore cernens triremes tn rbodano(celattS omnibus caufam)parate funt t breul poft pontlfer cu
illiS qui piefto lubentl affuere celapfus eft.gpetuacB naulgatlone tempeftatlbus fepenumero agitata cus
triremibus vna -z vigtntt genuam ptlmo.poft coinetu.lnde tera romam tanuarto guemt.Snno falutis fe^
jtto totuageftmo terdecleicg centeno.qul ponttficatus fut feptimus t relegattontS in galllas romane ec^
defle icptuageflmus annumerabat .fuit ea tues populo romano letlffima.floienno aut terriblUS.qj om
nes enftlmauerunt pontificem cu brttones angUclcg tanto numero militarent. iRcs cccleflaftlcam bteulcu
tyrannoK crcidto inftauraturum.^ndlgebant aut omnia aduentu pontiflctS.nam -rmenla t balilice acptl
nata edificiavblCB ruinam minabanf . queeerte magna ejeparte reftitult. vt turris fuo litlfu ediflcata ad fan
ctam dfearta maiotem indicat. jLabefactl etia tta ciuttans motes erant vt nibil vibanttatiS babere videret
vteg tlll motes aliunde petendi effent qiic totum otbem terraru quonda advrbanltatem redegerat.(Colloca
ta Itacg In vtbe fede fua ponttfecCvt bonu paftotem ixcet)omnta clrcufptcere ccpit.£glt tame ptinaplo ad
uentus fui natura mitis r opnma mente tx pace cum flotentlno populo conftltuend3.qua tlll oberrati ma
gnltudlnem non fatiS mtam fote fufplcatt artibus cecllnauere ^ ad bernabouem conuerfl antiquum bofte
Sed cum pontificis tn ytalia reditus effet fotmtdolofus Intercelflone eius tobanne baucutb pecunia cor^
ruptum ad fuas partes Inclinare fecerunt, qua ex re anathemate notati omnia Interdijclt papa, f lotetinl ta
men facerdotes celebtare coegerunt.ideo tn eos bellum mouet.fed bum vir functus agit omnia que ad po
ttflcem pertinent intollerabtU vefice oolote motlf fui pontificatus anno octauo.meft quinto, quinto kal”.
flptllis mtlleflmo trtcttefimo feptiiagefimo octauo.fepellturcg in bafillca d&arle i via noua fepulcbto mar
moteo quod adbuc vifif cus maguo gemitu 'rlacbnmis,I«gebat ub modo pfeme g etilfutura calamitates
j&rKSittavt'dM9 ftomma
Swecic
nii
Bejemefa0m0di Ccxxxii
Y^lRiSid* alias btrgtttavotttatanJUdnfftma)^^^ mulifii" tianoite germaita.
■^ii^uecic promncte pjinceps -r ona.cj: regii jjgenie no foltt ilUiftre &n;cit oi^
w^'^*^*^** oe nobilibus teuotifi^ .pgenKojibus ojtu5 babuit.Cuius gcnitoj
.r lanatu iaaibu vifitans omni bie veneris ob mcmojiaj palTionis
Ec^t.d&atcr Cii brigidam in vtcro gcrtarctpalTa naiifragiu ob .p
puella tribus annis quafi elinguis obnuituit.in(Je
eae loquebar .poft obitum matris nutrienda matertere fue tradif .creuit autem
in omnt virtnte ac bcuotiOne. qua pater cuidam nobili ac piudenn Oiucni t viro-
tsgitlauit cu quo g annos plurimos in omni boneftate ac incredibili abfti^
nctia Duilitate raafuctudie ats labote pmafit.lboft mozte viri offiia bona inter fi
nos •z pauperes bimdens babitiim t vitam mutauit.pannis linei8(ntrt in vela
nnnibus apiti8)no vtebaf .afpero induta cilicio.carney macerabat. pcepto
rpt romam petijt.cii religio/o comite ceuottonis catifa vtbano pontifici reuelati
onem pfentaqit ne aiiinione accederct.Succcflbzicg grcgozio vndecimo feripta
AH.* rAHum ^ H romam rcducerct.^nde iberofolima accedens pfecta pegrinati
e”’*** atenta.cui rps tempus refolutionis offcndit.©ie tgir
AHvfef ^ facramentis perceptis inter manus feruoi? cci eniifit fpiritum.Cuius felir tmi
t indicqs oftenfus fuit.^nno bni dfe.ccc.lcjrq.cccimo fcaf.augufti. i£t aitno fe
cozpus eius poft multoj;: miraculoii eborufeatione ab vtbe roma in monaftaiu va
2^" ^ P^anno8.i:i:.f3ncraK catbalago afcripta.[p»ec libzos reuelationu tv biuerfis m
(^dofanctej&zigide
^^iRdo fancte :©rigide ab bac facta -t glonofa mu —
V^^liere initiu fumpfit.que fancti faluatozis etia ap
pellat . boc anno (pirini biuino impulfa noua religio
nem monaftcriozu bupliciu videlicet virop 'tmultcru>
cteitauit t inftituit.ifemtifcc tn religionis pjimn an-
ctotem t inllitatozem biuii bafiliu in grecia fuiffe bi//
cunt.^eru .pceflii tempozis ad tollendas occafiones
malorum t obftruenda oza male loquentium ccclefia
talia monafteria bilfoluit vt feozfum remanerent.:©zi
gita'&ofptritufanctotnfpirata boc modo inftaurare
et reno liare vifa eft. vt f. virorueg edificia pneta z co-?
tigua baberenf .habitationes m ita feiuncte vt cvvna
fldalia nifi vrgente neceffitateCin beferendo facramo?
ta infirmis cu magna cautela no facile )tranfin poflet
igo? tamen bafilicaicenfuit effe comune.ita vt fratref
in inferiou parte feu patiimento.fozozes '&o feozfum
in fupcriojt folariO officiu ejroluerent.pzincipalcm cu
ra abbatifle eflevoluit. fratribus tantumo biuina mi//
fteriaaflignauit.quoi?vnu8e(fet qiu conferto: aut p
o: appellaret .r alijs perte cvberet.iga qtuppe mona
ftcria portcfliones 7 .pticnt^ babere ftatuit ad fratruj
7 fotoi? fuftentationem.^uo^: oim victus t vcftituf
ad abbatirtam fpectarc tKcrcuit.Tnec buiufmodi fr&
aut fozojes monafteriu egredi pfumerent nifi magna
et euideim necelfitate ac tv abbatifle licentia, fiuftno
di etiam fratres 7 fotoZes g epifeopos confecrari tuf'
fit.lfetf aut rcligiOfi t tam femine cg mares habitu vtt iubent. tunicam cum clamide gnfea cu rubea cru//
ce otfuper t quodam rotundo albo in eiiis medio.lineis non vtunf ad carnes.fed carnibus vcfcunf trtf
biis biebus in ebdomoda ejetra qu9dr3gefima.-r nibilominus biui auguftini regulam profitenf additis
bngide fancte conftitimombus.T ta in fratribus ^ in Ibjozibus certu aflignauitnumeru fcdm fuas ozdi
nanones.que omnia ipfa fanctiflitna bzigida a nzo fibi rcuelata t bictata conferta cft.^ua; ob re fummi
pontifices e.rndeTegula auctontatibus apftcis fpccialtpiiuilcgio appzobata 7 confirmata efle voluertit
^lobannes bocbacius bec em gpbetico bono plurimu clarutt.nonulla tv futuris pdii;it.ts qmbiifdaj
regnis confumandis.que omnia fcripto mandauiur apudmultos in pcio habe
tur.apud ytalia pauca dui^ religiois monafteria babenr .in fueeia fo 7 gcinia
nia magna quidet plurima ac opulmflima efle ccrnuf.IlPt) religiofi fcciilaritt
cofertides alio? ntore audiut.t bieb^ feftiuisjadicatlpuerfos bilt qs in erteri
«l^obannes bocbaci^ ce certaldo nattoc flozetin^ poeta 7 pbi_ (orib^ occupat
3Klo50pbon atj aftronimus clariflimtis .flnno bni .fj r j.c u eet etatis anno
ru.4a.e vita migrauit.qui cu ament ingemj' eftet vir ttn latina patriacp lingua
tn bitendo celeberrimus baberet bos libzos reliquit.ce genealogia ceou It. t4
ce pclartsmultertbu8.ee viris illuftnbus.oemontibus.ronnbiis.fiumintbus
ftagnis 'tc.bellotu egregium optis.gefta impatoru -r ponttficn edocens.': fcifr
matum tn ytalia.ce tartarozn vtctozia.cc beratbus bobemorii 7 plura alia, ver
nacula quo® lingua ctus ejetant libfr vt Uber centu nouozum 7 altj
^ejcmeta0mun4i
' %mca fiimiuonjin pontificum
Orbantis fc;ct«8 Clemens fejaus
igionifacms nonus,
9 "
-0=
:g>enedictus tredectm’
mnomMUirr. Snno]tpi.i578.
OiRbanus feuttis papa, natione neapolrtanus.
Ijoc anno gregono potifici.c)i: bareiifi arebie-
pifcopo potifeu mccfMti certe eaUtdus t ininrta
ru memor.ac vinOer malebat vi4eri -r mctui.eotius
a btligucS pontificatu fufccptofotpar ciat)no pace
inter rpianos coponere voUUt p magis caroinaliu j
‘rioanncregine iniMria8vlcifci.pviribu8 conatus
/ e. loter cib floicnttnos anatbemate notatos, vt i lua
cc^cct fentma abfoluit. jnde cu natura in^ct*’ eet
apudnucerta cardinales creans quofda er antiquis
in carcere coiecit.^ndc genua .pfcctus vtenad obi-
tum caroliapuUcregisromamreuerfus eft.pfirma
tis eccleficciUitanbus cu bonorc acceptus ad inlidi-
dias lEUitandas nouemt vtginti cardinalcsvna bie
crcauit.in qiub^ maiot pars ncapolitanou. aes vo
fuereromam.quibus fiipatis paucos fuputrit bits.
Dontificatus fui infeliatcr acti anno vnbecimo men#
fc octauo.rome mozif .fcpcUturcg in bcsWl petrt b^t
Uca paucis admodu cius moneCvtpote bonnni i ufti
ciinci:otabili6)flentibus.buius fcpulcbtum adbuc
vifitur cum epitaphio fatis ruftico t ineptia.
di-cifmavigeftmumfccunduoimpcflimmlcanda
SoiofifliiMU quod p noues ttriginta annos bura-
uit boc anno initium fumpfit. moituo em gregono
vndccimo.cardinalibus ad fancta mariam nouamvt
liifta cemoie gregono foluerent conucnientibus. ro _ _
mani ciues blande ad eam boifmmSitatem itii^dcntia adducti fiint.eifdeni
manu aut falteni ytalicupontifecraimt.^eam^^^^^^
patribus^inconclaucclaufopmUCTe^cla^^^^^^^^^^^^^
pellari.i&alltci to f ,.^3 rnoatu ambiebat.^Culit fio cafus vt bartbolomcu neape»
oz itaUci vnus ^ wbanum fertum funt aflcnfi.^aUici f-o penitata bucn ad va
litanucreari
rtalocaertravtbentpfuger mt.accepto^^^^^^^^
ta In ea bicercnf.ytalia em gcfmania t pannoma vibano-CRmenti to galUa bifpama catbeloma t bri
Cjitificum motis erat fedem conftituens vt verus pontifcr a galUs omnib venerat
^onifacius buius nomtnis nonus P^pa/PatriajteapoUtanus pemm^ HSkTrtl: KSnnS
vocatus rome cardinaliu omnium confenfu potifcr creaf . Snno ?}
eiter trininta cfTct bum pontificamm innt.ita tamen ccinceps virit in tam flottda etate t tanta peccandi m
centia vt nulla ei voluptas obijei polTct.f uit ptcrca tanti animi confiliiCB vt pttrn^ populi
nem tn oontificem tranftulerit.Creaa8 fiio nutu magilb atibus omnibus munita arce fancti angeli <. pon
tibits.inde cecimo pontificatus fui anno er aflifio vbi multis annis comotatus fuerat.roma rcgrejfus
bileumcelebtauit.Stbonifaciitsromcvtbisad ecctefiibiectionemredin^glotta-r pecimps itibiko an^
nrtiid niic notiftces romanos fucccflbtcs fuos no minus otbis rpi'^
^emmcjmunot
i. tttigatons pdicti fihus.iniBatoz anno.tjyp. pFc te-
eiw ca Mtrc impaliet gitms.S.foUis poflpatreconfir'/
tmpcrti' bndtctioitea papa ntiiim obti
anno.i.permitteittc patrcrei-;!!! bobcmict
r-iVfpV; «iHfu.i.permitteittc paticreisni PODcmic
iutpiru cit afltcutus.^em.ev.ascns annu ca coiuusc fua joanna apud bcl
anuore-
t)ina teaint.© altera fugducta e*cc como baioartc.noie Sopbia.Iontce vi
1 0 uio pteftautioj.^iut aut patri lu omibus biflimilis. voluptatum fcoiiav.
ac UDO!? rugiens.vini ptojfus.cg regin cunofiot. <Bui totu tepus vite fue i
cttreuia germanu m otio t hbidtnibus cofumpflt.i@b cg rem captus a ba^
roiubus.evij.ebdom ad Iu cuftodta bablttis eft.^oamies Duc lufacte. £t p
copius motaule magno reipiib.malo eu libertati reddidere.captu8 e.t fecu
do pa lygirmimdu bungarijc regem.(£t alberto auftrie Duci in ctiftodiam Da
JLinca imperato:?
njcittjcflaus rec
tci cuitoairer rugam eripiut.iRcgnocB rurfus potitus e.tlcc^ th vita mutauit*^ p2i02e confuetudtne vt-
--.v— luttjjiu VU4 iiiuwuittPi^aww wiHutuiaine vi^
iio ciDocgniarces.lucem Dotmleitdo nocti cdiuges.^i electotibus imperij' coptobante remano ponttW
ce imperio Deiectus.Doml tojpens illaudatus cglteuu.iRupertus em palatinus rbenl animaduertes tin
peri) Dignitate t bimits focotdiam jelo coraotiis t viclojd tnimlclflinuis.lUu ceponl.pcurault.sSt ipe no
lens fntTectiis rutt.£»ub boc ^^o rege wentjcflao buflitaru infanta ottn babult.bn beretlcl poli varia at
temptata cu nicolao quoda nobili In regiam tumultuarie .prumpente8.«>ent;|lau otauenit. vt flbl ampli
o:es cccleilas elarglret .qui lam populi biilus fecte malote gtem obtinerent. iRce benigne nlcolaum piO
multitudine loquente. vtcB in polle? Diem redlrent.lulTlt ille e cofpectu ableno popularC8 magis ac ma-
gis incendi^ iKec tn arcem vice^radenfemvrbl vicinam. puoq; tanto fluulo Dlfiuctam fele rcctplt.ijft pait
logoit in caltellu nouu qd ipe collrucerat. quinto Dlllans lapide cu paucis abqt.mlfTls ad fratrem fygiP
mudum otatotib^ qui eius auciliu implotarent.St beretlcl ptidle kar.iult) furentes ptotiii petiere, cofu^
Ics.ci. metu perculfi fuga faluatl funt. Septe d remanfernt t cum bqs ludcc vrbls ateg altj nonulll ciueS
raptim interceptl.ee altllilmlsfenefirls In fo?ptecipitatt. lanceis ac veriib^iratlpopullcccepti.Dlrufpe
ctaculu Dilaniati ptcbuerc.iCamcrarius regni fuga flbl confiiluit. iSa ciira regi nuclaretur cuctlcg circulis
tes attoniti facln^ ottellarenf.at ego Inquit pincerna futura bec pfclera.sauem ree indlgnat^ cojreptuitt
repente inter pedes fuos ptolirault. igt arrepto pugione conat^ e interficere, g Impeditus a circuliantlb^
egre illl vitam Dlmlflt.iriec mota paralefl correptus.egrotare ceplt.atcg ifra t. viij.Dles fignatls noibuS
beretico?.quo8 neci Delilnauerat. fratrem alfldue vocitans.-r amico? aucilla ancius ecpectans. ante vi'>
ta ecceflit.cB vocati ptinclpes adeffent.Cum regnalfent In bqbcmla annis qulncg t qulnqglnta.vicUfet
Duob^ ampllus.iConfueucrut cotpa regu apud bolaemos aneg fepclirentur. viq.Dleb^ aromatibus codid
ta per facra vrbls clrcuferrl plangicK.€t fequentib^ amici Tbaronib^ conclamari in boc ventjcflao negle^
ctum.non audente regina notia ingredi cliittatem.Eielatu eli cadauer ad eccflam pnctl vltt in arce, t inde
ad aulam regla.lbiCB condltii In fepulcro quod ipe fibt tvlegerat. SeD cum poliea monalicrlti ipm ab be
retias Dlrlperef .igtfepHlture regum effrlngeretur.cadaucracB abifccretHr.plIilculas qulfplam cognonil
nemufea ventjeflao vendere follt^.regem quem amauerat cojp*’d3m coUeglt.t In loculo apud fccDinlcd
didit, ^nterlecto Deinde tempote.reb^ in mcllotem fotmam redacti . £u ventjeflal cotp^ re
, reqnlreref accc>
ptls.cc.aurci8 Illud reddldit.^nde clrcugeliatlo ec mote facta.jgt luliu rege fun^ cclbitum.acreces obie
ratventjeflaus. ©Docus marcblo motauie.vluenteadbucventjellao.qulpoflDepofiti#
Jodoc^marcblo motaule «A> onemfe regem romano?cduententtbusfr3nckfotdic electottbus a dfea
; guntin.ac Colonlenfl arcblcpifcopls tn regem Delectus . £eterl fygifmudurn
i»elegcrut.Sed I8 bteul tempotc fine laeredlbus mottiuis.^ln btiina vrbe mo^
raute fub fceptro regali fepelif .^s cum patruu fuu vcntyeflaum bolaernle ro-
manotite® regem vifltattim venilTet. '^ocauit eil patruus in pcnlttotem edii;>
partem/ati^ tn buc modu allocutus eli.£t fl fatis fclo nd efle e Dignitate mea
cp electotes Imperq me regno romano abdicaiterint.Solatto tamen eli. qi ec
* famtlta nollra boc cecus non cccidit.£go te ItbensvolenfcB fucceifotem mibl
Datum acclplo.Ocfe j^odocus bis verbis territus, ad regis genua .peubutP
— . fet.£tftblmbil Imputandii Diceret. iQul earum rerum omnino Ignarus eflet.
Ibone metum Inquit nepos.nam necg Impertu inultus trpono.necg fl retinere illud cuplam lura fangut-"
ms violare auftm.J&ono itacg animo efio.^mpertucB tlbl Demandatum. Sufclpevtris armis opibiiS
tegnt inel taneg tul(vt ltbet)vtere letumcB t Donatum nepotem a fe D imifit, ^It ille fec tantu mefes poliea
fuperuicit.JJ.ocnmcB rupetto baloarlo qui Imperaret fecit.
^ermemsmucJi
fjOCO
tlij5<
t«um 4d.8,aibmum.£ancmcomm resuM
tenfium ad.8.'ilmcentmm c^tra mema macdalcnam.mtuoJcfcB ecclefias habet
men ptcccllunt pucpanocbie -^^‘^abeth ^ Puiam Ixcvrbs avanjs ptincipibus itju
perpiilcra8.8.3&arbarc.8.iCriftoferi T.s.tasau cum rontani -t regis bobemotus
tationcm ro ininti' knfiu^am csf^ 3 icsmciu qiiocR,i cg plu^
recepta effet,£tfevratiaauieBftSci«ita8«bwSlgW^^^^
res alie Slefie ciuitates et Dntna poteftas eft,per feneftras et: pjetono in
bcmos veittseflao rege.pjta ptrum fpectaculus ptcbuere.£uiu8 rei aitctotes
fotum ptf ciptt an. gUdqs ac ^LCTculTit “far poftea imperans ob
plWi
JlOiUI
#
010
fw
IfCllIf
Scrtaetasmttrtdl ccKXXim
c J
pctqMWcB pjflgaftbtJfl venimn pctetibu8.£3 lege pepercit» vtcatbenas t r^pigwla tota vrbe PeponSf
rcnt.fiiof(B masiltratus acciperent. Ibamit ptaga attonita cuntas.Cnm regni pnmotes eleuatis in ceifl
jnantbns aauentu notu regis gratulabundi ejcporccrent.Cuiuiqj rectotes fine cotroucrfid relique vrbeS
admitterent, tlec Oubitim videbatur quin tota bobemia labe buffitarum ejceflifletift eje btnna ftgtfmuni
diis recta via fe ptagani contulifTct . ^ed Piuertit ille, vt foitaflc fatt fui erat. ^ratiliautaniCB 0lcfiO ca^
put accelTii quo in loco populus vrbanus non Piu antea confulatuni vt ptemilfum eft a ventjeflao fratrd
fuo conftitutum pCT leditionem obtrucauerat. tCuius (celeris auctotes fecuri percuifet. ^uod vbi' ptag^
|•enuc^at^rtl cft.Pimfi K venta clues eeemplum vratiflauienfm vei‘iti.manife(to afciHcrunt.£t allecto p#
«iijs cenebone qtu arci pjagcnfi pteerat in tomm regnum litteras cedcre.J1c qutlpiam fygirmtindo adP
tum pjeberet. 10111 balmacie lingue boftis elfet. tlec alia cura teneretur regni perdendi, qui antiquaj
puitbenomm ciuitatem ojdini lure pignotts obligafret.30)?3ndcburgenres aute a cotona bobenuca alie
nalTet.lfetec igitur ciultas fub imperio bobemotum conflitut3.tvinde poft vana bella Ob perfidiam bobe
tnotum matbie bungane regi fubiecta fuit.lboft cuius obitum iterum regno bobemie(cum inclitus Ola'‘
diflaus reje bungane 'rbobemic regnis nunc pjeeft)impcr3t3 facere pollicita cft.muro autem admirabitf
cincta eft.£t in parte ® odera no alluit.fo(fa .pfimda manu facta .£t muro lateritio munita enftit ea cx&H
fitudine vt no facile effringi macbinis queat. Curres in menibus crebje.'? pugnacula locis opottunis
<onftruct3.'(bl3tce ac publice vic in ea ample enftunt.ad Oecoiem oznate m modum crucis. vt omi fplede»
re cum equatione tomozum fefe afcectui piebeantin fozo ampliffimo pietozium cum turri ejccelfa pofitu
cft.^lbt boza cibaciOn. tibicines fua pzeludia excreent.
V
:l3ej:mera0mimDi
0£nt5cl]aiiiii bobenjic regem. inter purpurator fuos crcbto feriiiotie vfuipare (blitum ferut. £go fi'
me biripienciis vrbtbiir ytahe fots putem acent . Ceterarit rertl pteba militibus impartiar.Qim'
jf... ..«..a om«cnlrrflljiii vuiiana iti Uinii meo filent insrefliis ixladio fc
loario in locH eiuy
ciui veutjellao luraileut.ii?»;) cu binciuriruiraudi religione vcieretur.indevuii baioarij tiineret.zegatos
ad venKcflau mittunt. ^lu fe mramento folut petant, gc fi nccefie fit. Suri viginti mtlia uumu in eam re
offcrant.iRet: auditis legatis.libcros llturembergenfes bicit.Si currus qtuos tradant.onuftas vino qd.
fiirftcnberg baccareacenfevocant.id eft inter renSia vina vt putant optimu.
TC i©annc8 a rupecdla a otdine minota? infignis theologus- ac i'n natura-
X Itbus boctus.tempeftate bac.p:etaea q in fententtai? libjos accurate
OvOinis nnnojuin fcnpferat.multa pdait mov futura, in carceres trufus nuilta be futuris taeg
^ibct:i fcribere volmt. videls a buob*’ antifpis.-r a eccliecoculcatione x befo-
latione terras. i£t a coucriloneoim gentiu ad fideepi-'C alta multa, q in lanuis
adede affirmabat. £tbee a bncnbit t:po fibt reuelata fulflbconteftabatur . ©.at
no md eucnere,(5opportttl tn omibusfuiflecoftat.bmoi aut.pnofticatoas mftt
ab initio a bis arcbams acepti faere.i^uib^ fati^fuiflet fileretg talla ternae lo
qin.iHue pater pofuit in fua poteltate.^uaobtem fides btjs pjonofttcatlonib^
adbibenda no ell.
Cr Jlmon a caffia ojbinls beremitaru btui SugufU/ 0imon a Caflia
-«O ni theologi t egregt^ ptedlcato:, g id temp^ tacp
medicinalem cafliam langiientl anime ad vite integnta
i tem refrigerio traditus amitt.i0ul vtverus euagellfta-
™ interptes.-r ibefii cbnftt imltatoj verus, omla ipiiis
faltiatozis gelta in ojdinecolliges.in dndecim riibditiifitltbtos.i©uos be;cpg
ana religione intltulauit.Sed x aliu llbtu a boctrlna rplana. a patietla.a flm
boli erpofitione.a fpectilo crucls.a blfclplina fpualiu. optifcula aute bec miro
X qiiafl bliilno otdlne colleglt.£pfas quocg edidit plurimas bocumentls pluri |
mi s repletas.blc flotentle ^ matilme fpu ^ihetle floaiit.t multo In pteclo fuit. '
t]bl etiam monifteriu fiil otdinls monlaliu a folo cdiflcauit. £t noblltu matro
narum ac virglnu illud repleuit.
E£!tiim vlfltatloms glonofe Vglnls £l&arte.ab Urbano fetrto g octauas celebtandii ad fotrirafeftlul
tatis cojgis xpl indltmt .ob Impetrada vnlone eccfle tn fclfmate niertttsfemg virginis mane,
f racifc^ carrarlenfid bns iRancilcus Carrariefls fenloj vnlcus bnl lacoblnl e;e vcoie gnatus, ffe el^
gulllelmo er pelice interfecto. In regnu pfmt fuccedens.regnauit annis .ri*
^Ir qdem fplendidus x multis virtutibus otnatus ac plurima laude blgniis. d
pataulni vrbe mcnlbtis caftcllls turrlbiis.ac jpledidlmmts edtflctjs x edib*’ tu
I pnuatts tu publicis mlnfice erornault. 'iricc no x pclara ac mcmotatii mnlto bt-
gna In ptelifs gelflt faetnoja. .p qiubiis regno fuo multa pftitlt tncremeta.^erd
( cu bernabouem vtcecomite foionii a galeatio mana cvtentu bcfendercf . Ubera-
re ftatiuifet.no mo cu Itbcramt.ft x regna otne ac ctnlcg vita mna gdidlt.tSula
ab code tande galeatio fugat^t captiu^abduct^ in modocclo%rno fcu carccrib’
eu interire gmlflt.i^enlCB ne octobno mefc annt.lsps.cu vita crcclTHfet.£iu^ H!
Ilus francifcus ab bucc cotp^ impetraiut.Taromatlb^ coditu patautu cu marto
appariim ttferrl fccit.£t rcgtjs crequns i maton ecclcfla feptilcro marmoteo fe^
petlrl fecit.
^^Stbcnnavtaltcafcnasvrbtsctbfurleotiuda.Ciu^biftonafflRavmund^ S.katbcrlnaix fenis
V_Arc capua generalis otdis pdlcatoiz gfcripfit.£r pre lacobo panotti tinctotc
X lapa mfe .pgeinta.£n anu.rtj.attlgilfct fpteto pluglo pdlcatos terctj otdts .p//
feffa innumerabiUu 'ptutii pclarliflma ui mira auftcritatc x abftinetla vlrit.t riil^
rabilcs victonas i abftinetla babiiit alq; vlflones.qna rps cefpofauit anulo ba
bete qtuot margaritas x adamate i fiimmitate.bns qs cot ci^ abftuUt tnbuenfcg
fim.i late cicatrlr maflbbono .jpbette admodti iftgnlta.i£ade ano etat] fue trlgei/
rimo.mfets patrati miracfls rome betiotdlsxa erns. vite fiie fine feclt.atj ibidcni
ct^ fctiifimu cojp^ m baflllca te mlnenia otdts pdlcato!? maria cu pptb;? freqntla
ivlatu.cu celebn ceuononc x reuercntla fcpcltf .iQua fanctlifima.vtrglncm pofti
modum plus fecundus papa eius conterraneus anno falutls noftre.t4do. kaf.
ft&afj In fanctasVgtnfi numero merito aggrcgautt.iQuc quante fanctitatis CRte
£g vlitutts fueirt idem pontlfer memotabiU relatu piofecuttis eft.
^cmeta^nmntti
ccxxxv
nc rcje
^Qbannes sakacina vtcccotiics sakact) maric filiiia pJtnius itiediolancnfifi
m Pit;: (neaiolaneitfm ^ou^*pjtici3tiib*’3itnt8tKfonctobimfapjimutiiterfc'r beniaboue patma
onatfonc.que tnrtdtofe intercepit t captum ad mojte ciiftcidin ptecepit. nlifs of
0118 rugatis mediolanenfe regna obtinmt t cece anniS regnauitande ab eo fca-
“Sen^ugatus in beditionevenit^ verona acvincentia fiio regno adiccit.paulocB
poittra^S CU5 pataitina vtbecoptebeditbononia qiiocg renenfea pcrufini fefe
'ue poteftati tradidere.fuerat bicclarifliniua princeps ftatura pjocerna^eleganfi
aipecm.uttens edoctus t celebu eloquencia darus.ingcnto callens ac in agen^
dis aitutus t fagatr.buas vicotes 5urat.cli5abetb bobcmte regis filia.epquava
^ Ibla fiiiam geniut.qua carolo francom regi matrimonio copulanit.^lias
' '^^‘;benn3 confobjina fua bernaboms fiUa.ej; qua lobanoe.maria. angelum et
pbtlippu maria buces fufcepit.lfenc quippe cu ingentis animt t potentic vir ellj
politg.5o.annis fub titulo comitatusvirtutu imgaflet anno.i 5 9 j*feptemb« me
Ic arcb tepo midiolanenft otatorc miflb bucatus titulu a wentjeflao imgatoje ce^
«V tnniilibusflozenis obtinuit. ■rgman*’ipmsarbiepto:atonseodcmefetngeti‘
pompa bucatus biretin alta infigma recepit, vttitcg ea tn bignitate annis. 7. Canta quippe aat eius ani!
mi magnitudo vt ad impmu afoiraret.^ nlfi id cito mone piientus futfletad id fone gucnifret.lfeic tn pa^
picnft vtbe inKr caltellu ftue regia bomu incredibiU pulcbritudinc ettrutit.in quo tanta libto? co^
pia contratit i^ta a.tbi p3uciVtderut.lepotaridcg cotiguu muris cinctu lutta illud conftimtt.tn cpio mona
ftcnu fugbimmu otdtni cartbuficnfiu toto otbeccleberrimu conibupt atqs botautt.vbi t cotpus fiiuj tii
mnlandii et teftamento legaiut »
£clipruti folis per ea tempora fiiiflc fcribunt que ferme g bojas buas burauit
Eadifiaus carqli regtS filius qut_et biingarta ab vrbano fetto in ttalia voca Cadlflaus apulie V(16*
tus contra tobanna regina qua tn neapolt cutoto regno obtinuit. ^eru cu
ct tn bungarta cojona accepit anno. 158 j.regtne bolo interfectus elt. tadifl/
igtt filius tn apttlic regno fuccedens regnautt anniS.zp.cuj adoleutiret buga'/
ne regnu fufccptt.fed cu tbt res pas profpcre et fuccederent etpedtttone n pm'/
ca fufccpta t tadera bc regno occupata venetis vendidit cu pecunijs tn ytaltas
vemens apulte regno obttnutt.t cu maguammitatts -r pjudentte effet vtr atcR (
oim regu potenna -t reru .pfpcritate omnibus g circuitu fojmtdabiltoz euafifb
ena romano ponttfict furpectus efle cepit. vana quoeg fojtuna inter pontifices 1
fcqitentes -t rege femg fuitred bu flojcnttnos fitbdere ftatutlTet et veneno pjoJ
curatione eop Uiblatus ell.Stgtrmundus aut quipoftea auguftus „
ftiit ladifl^o pdteto et bungarta armis pulfo ad tpm bungarte regnu vocatus td fufccplt.t vfen ad tmpe^
rq fufccptlonem.ty. annis regnautt. vtr certe bellatoj -r rcjpu.tpiane acerrtm^ ppugnatoj ac befenfot*
llseligto bcalbatotum 'ftJ egbardt ac fecta flagellanttn qut fe nodofiS flagelltf cruciarunt tn germani’®
Ai# ac ceteris regionibus graues errozes tnduterunt.be quibus fupja fatta eft
mentio.mtrabilts quocnpopuloju motus bocanno .lypp.tn tota ttalta factuse
THa omnis fere multitudo tn ctfalptna gallta vno motu vmes albas t lineas ab
pedesvfi© pjotenfas cu capuens tnftar reltgtofo^ cappap quibus factesvclabdt
induit, qua commotione t noblltoies femine ftmul -r vtrl t puncipcs epl clerlcR
ac reltgtofl cutufcucg ojdlniS ducti incredibili beuottonts ardo:e tn ftmtlt babitu
incedere tentauerunt.O^o?: flquide otalbato? longa agmina ad vicinas vtbes cd
flieabat.-t .pccflionaliter bint-t bint ggetes pace t mtfertcojdtas fuppltct clamojc
Tepe t feptus clamabant. bymnos cantabant.^mattme fequcntta a beato grego
'rlo edttam Stabat mater bolojofa -tc.iSSurauttqj butufmodt motus menfes fere
ftres.vnde Inittii babuerit tnccrtu.pjlmt In italta lucenfes ftiere.vtrtufcB fetus in
Jdutl albis ad ma mtlta.Ifemtus tamen religionis aucto: qutd.i5 facerdos fiiit qut
■ • ^ 1 j u tanta modeftta vultu ac verbis p:e fe ferebat vt ab omnibus Ibnctus babei etur.
3pm tame bontfaa^ potlfet apud vftertuu v:be taude ppbendere fecit.t tan^g fugftlctofuj ad fe gductu
tgnl eturt fec.bop at cruclfitt imagine eg an fe beferri faclebatadbuc lucefes cu mattavcneratidc pfiuant.
ubllet annus boc anno.t 400.romc tiiflu bonifacti pontificis celebjaf. quo fere Innumera boim mul
•tltudo puentt.-tco anno ob Iprtus lubtlett mattma bealbatoij frequentia tanta peftilentia vbtcg fuif
fe traduntvt apud florentia VJbedd triginta boim mtlta abfumpta futflc referaf . 0uarto quoeg anno vae
ecflai regis peftls feuiflima populata eft bobemtam.^t» ptaga vero tn quatuo: menfibus tn vna tantum
fanctt Stcpbant pairocbta tria mtlta funcp-t.l. fuere. Ibragcnfes inter bec populari tumultu etettatt ateg
tn furore actt tudeotum domos inu-adttnt bona eo:a btnptunt. bomos incendunt, ateg intra buas bojas
non ferut non ctatt parcentes infelicem gente gladio cedunt.pertfle aliquot mtlta feru nf .feruati cdplurt--
mt infantes mifcrieojdta bonojwcfwtu baptifmt gracta accipere..
^ermetasmudi
I it nca fotumo? poftttficu
anno mundi. finno j|it.t404. .
niioccnttus fcpnmiis popa pama fulmonenfis. cofmatua antea vocatus, ijlnnoccnttusreptimu»
plancte crucis pfbitcrardtnalis.bomfaaofuffcctus tome ponttfet: creatur
qiu tiireiurando collegio fpopondit c^pumu eflet j? vniOne requifitus ponti-
ficatu renunctare. vir quidem graudaius i multa? magnarumeg xe^ cfperien
tia inftructus.qiti pontificant fufccpto lU quibusvtbani n: boniracu veffigta fe
Clitus eft.quo8ptiu3tu8carpebat.non modo quod tantope laudabat cnedu
veru ctia iniquo animo ferebat ft quis apud fe ea xx re verbu vlUtm fectffet, p-
terea adeo timtultiiofc omnia gubernabat, vt aiy romant tUftarent quod fctfma
ce ecclcfia tolleret ipo8 ad kidoulcum nepote tanqg ad carnificem mlftt. qui fta
tim vnbectm cx ipfl8(e feneftns o:teca)nec3rt fecluiSua feiiltla permotus po
tifccromanus accito ladiflao rege arma aduerfus pontificem cepit, qutftatim
aim ludoiilco nepote vlterbiUm fugit, indcpo.ro. aulicos eius Interfecit, ^e ;
rum capttoliO t ponte mtliuO occupatis acccdtbus gaais ira cecltnantc roma
nl pontificem in gratiam rcceperutit.qul cum romara venllfct nonnullos cardl
nalcs celcglt. quo? te numero angelus cotnarlus venetus, poftea gregotlus
duodecimus appellatus.-t petrus plailargi cretenfls aleuandcr quintus pon-
tifejc poftea creatus, tcrcius otto columna martinus poft vocatus creault. -r lu
donteum pidlctum agri picent marcbiOnem pfhtuit.tpef o non btu poftromc
mojttur pontificatus futanno fccundo.fepeltturcgln baflllcapctrlifacello qd
ollm pontificibus tedlcatum erat.quodcB vetuftatet fltu comiens tlicolaus
quintus poftea reftitutt.
Snno mundi, ddoj. Snno cpl.f40<f.
iRegouusctUs nominis buodeclmus nationevcnctus angelus corari^
ku comariUs antea vocatus tituli fanen marci prefbtter cardinalis pon//
tifec creatus anno Onl dfe.cccc. vi.ptidle kaf. nouembtiS. ponufe? flquldcm
macimelCitcrltatiS-tfanctimomcpclpue reuerend^qul pontificatu fufccpto
facta Iterato ad ceponendu pontificatum fe fcrlpto adbtbiris notariis t teftl-
bus obllgault.fi benedictus qui alterum pontificatu tU gallta tenebat fe quoeg
abdicaret.Coboztantes^lgif tuptinclpio fefcptedlcti pontifices t ad mutuas
abdicationem offercntes.Cum '{lo ce dlgendo loco'quo fine blfcrlmlnc vtercg
ventre polfct mentio babercf .necB tu ea re fatis luta- cos conuemret. collufo-
res t ftdcfragl ab vtroc® cardinalium conuentu funt Isabltl maiore biuifiones
concltauerunt. iBuaproptcr cdcillitm pifis celebratu eft in quo ambo te collu-
ftonc accuf ati ambo pontificatu pztuatl funt t alerander eligtf . bu gregonus
abelfct armis omnia rome clrcufonabant.grcgouUs quaft .pfugus te concilio
ariminUjPfectus a carolo malatefta pbcnlgne r fplcn dide eft babltus. 3^nc-
dtents aut poft babttum in perpintano coallit quo tuttot clfet ad caftellu pani
fcbolc locum munltiflimu confugit vblbiutiUslmmotatus. vtercB aut licet In
pifano concilio ecauctotatl elTent tam^ veri pontifices cardinales crearfit. ma
jcime '{>0 grcgoriUs.qul bum luce clfet ce confcnfu cardinaliu qui nondu ab eo
blfcclferant gabjlclem candellnanUm cardinalem creat, qui poftea In ponttftcenteleaus eugenlim qrt^ ap
pcllatus eft. fete tande ad conftaimc conciKu carolo malatefta otatote mtifo pontificatu fe libere abdlcault
^ q libera abdicatione puet^ ois eu agri piCcnl legatu a eault g nd multo p^ rccanan ai wlote tefeat vbl x
bonojtficc conditus eft ♦
Snno mundi. ddo8. Snnot^.Hop.
rlecander eius nominis quintus papa natione cretenfls petrus cadianus antea vocatus otdinis mi-
Luo? frater x boctoj arcblcps medlolanenfls. vtr boctrlna x fancutate vite pclarus boc anno In conci#
Ilo pifano grcgorio tbenediCto abrogatis oim cardinaliu confcnfu qui tu In coclllo pifano erant ponnfe?
creatur, qut in omni vita x eme pftans.ab adolcfcenua otdlne mino? Ingreflus adeo partftiis llbcrallbuf
ftudtjs tbcologtcecB bifciplnccB vacault vt btcul -r publiCa fcolam babuerit. t in Ubtos fentenfia? bocte et
acute fcrlpferlt.magnus quoq? orato: .magnus pdlcator eft babltus.ldeo a lObanc galcauo buce medlola
nenft accitus prtmu locii m cdfultatiOnibus fuiS babuit.£reaf teindc rogatu galeacij vlcetln^ cps.poftca
iiouartefiS mutatodoco.poftrcrrio pfulmcdtOlanenfiSfacttis. ab tnnocentlo feptlmo cardinalis baflltccbu#
odcclm aprou creat .quo qutde gradu pontificca blgnltatcm adeptus. Sdeo aut munificus erat in paupes
et wos fua bmlgurtate^blgnus vt breut nil ftbl reliquent, vnde g tocu iterdu blccrc folebat fe btuitem epm
fullfe.pau^re cardlnale.mendtcu ponttflce.5n eo afuit illa babendl cupldltas.quevna cu re "retate accre
fett umul^anti pterea anlmt fuit vt ladtflau regem potentiflimu qui bitioncm eccleflc vccaucrat regno 6#
uaiierlt. tooluto concilio bononla .pftClfctf .Canbcm eunt graultcr egrotare cepiffet cardinales ad concor-
dtJtii Jdpoztiif •pcrimaiitibiis otitnibus verbu profcrcn0*‘jb3ccnicu covoB p^cc nieu rebuciuo
vobi^.ftafim moritur pontificatus fui menfe octauotfcpclir cg bononic io ecdcfta frotruro minojum*
r
mm
35emm0nmndi
, ccxkxvi
jitneainiBatoB
■j^tiBtus rcp romanomm
tipcrtus bauane bu); ac comes palanttitus rbcin' anno miHcffmo flua3rt
^ ^gCTtcfmio trentjcnao bobemo pdicto impatore tancB tnimlt (mtcr igna
luam 1 foco:di3)impeno pnuato ab eleaojibus miBatoj celcctus tmpcranit
annis.jr.ieolome ab arcbiepo coloniefi corona acojatns fnrt.l3omo fane m
amflimus.jufticie ailtoMn rebus bellicisiUrennuus x in ccfcnfione oppteffo
rum folUcinis.T fftcrea a bonifacio pontifice tn irtipcno confirmatus. Ifeimc
quidem flotcntini ^tcr ipius antmi m agninidine contra galeaciu mediolaiu
Ouccm vltima tcfperationc bucti aujctitatoje ea in italiamccnditione accerdue
rnnt vt non pnus .pnnflam ingente pecuniam acciperet ^ vicccomitis terras
cu ecerani attigiflct. vemtcg ejctremo autumno impatotvt x benedictiones im
pertalem a fummo pontifice acciperet.-t agnim vt pecunias a f lorentims acci
pcret bticianu.ad benaci gardelacus otam ingrefliis eft.fed parte pecuniaui
lam pcepta galeacij coptjs congrefllis fractufcB tridenttim rcdijt.ColonicnfiS
pteful T leopoldus auftrie Pujc ab impatore abeuntes cu macima copiaru- par
te oomu redtcnjnt. vnde venetisvoeannbus e tridento pjofectus taruiftu pa
duam cft cclatus.ad quem flotenttni otatojcs fumptuofifliiiio quidem appa - . .
ratu. fed coptas tllius afidcno minotes ytbellu raumeret tranfmiferunt. ©uctotefcfe earum copiasfue»
rimt Sfottta attenduluscutignola romadiole oppido otiundus tunc ptimunofci ceptus.^baldefar nni
tincnfis.Cm^ pecuniay quoqg paucitatem addidiflcnt flojentini x in altercatione p menfes pfifterent x fo
lutiO pecunia^z negaret indignatione concepta impatot abire conflituit.equitatu igit per terram ad tarui
fium pmiflo ipe venetias petqt vifendieg caufa ciuitatem mirabilem.Sufeeptus aut a venetis infigni ma
gnificentia cuncHs etbibitis.quc ad bonotandos ptincipes ecbiberi folent.cladcm receptam ecpofuit.td
dem 'po cunfnec^ pontifet romanus necg veneti in fauote autiliuq? cms palam Oefcendcrent. fiotentini ail
tem ea podulata que bifficilia factu videbanf tnfFcrrent.re infecta menfe aptili patauiO monens longis iti
neribus tranfalpes in germania redtft.iRupcrtus autem eje vjCo:eclisabetb filia biirgranij nurmbergcnUs
multos beredes reltquit.rupertu8 x fridericus ante patrem obierunt. fupftites reliquit ludouicu. Itepba-
nu ioban^ ottone inclitos tmces.f ilias quocg tres. vna buci atiftrie ffidenCo tx atbefi. alia comiti cleuie
que figifmundus impatot Oucem fecit.tercia margaretlaa buci lotbjingie matrimonio iimcte fuerunt. i@c^
nito: aut aim filqs vicB ad obitum fub obedientia gregonj pape permanfit.£onrtlium pifaniis no rite ce
Icbtatum educens.Candem ooft gloriofa gefta.in impio x in germania. anno bniil&.cccc.j:.in oppebetm
Concilium pilanum moite obfit t in baidelberga ad fctmfpifi lepiiltiis.
Gonciliu pifanum .p vnione ecclefie pifis celebtd
tus fuit/ublata em fpe conueniendi benedictu
etgregotium anno bni dh. cccc.viij. benienfcma^
cardinales recedentes poli longa bifputatione floze
tie an ob pelTimu fcifma ecclefie nociuu cardiales co^
cilium conuocare pollent, irterminatu p boctifliUiof
viros id licite fien polTe. vtriufcg pontificis cardina
les .p celebtando vmUerfali concilio ciuitatem pifa-
riim tecreuerunt.cm rei conuinitas flo:entina cdfcn
. fit. vnde figntficantcr gclla p nuciOs x Iras vocarut
*adconciliu omnes epos piatos puncipest cornu.-
i nitatcs.conuenitcp tandem in eo loco multitudo ma
Agna cunctau fere nationu.^n eo concilio accufati be
1 colltifione pontifices ambo.tecremm ell vt otatotef
mitteret ad vtrucgvt ad locum accederft. quos ope
1 ram benedictiis:tvrifit.grcgojius non ad eos perti^
I nere congregai e conciltu ait, Candes ambo ptiuati
funt t alecander natione grecus’ad ponnficatum af
f fumptns qui pauco tpe fedem petri tenuit. Ceftaaif
eft per eam mottem qua ante oculos fe continuo ccr
nere biccbat nec refotmidare cofeientia bene actevi-
te motus fccciftimaret credere que in concilio pi#
fano ccaeta fuilTent recte ateg integre facta efle omnia fine bolo malo fraudeue anno fere poft^ federe mee
pCTat mottuus. quo anno labotatu eft fama ac pefte. Ibcr bec tempota ludouicus andegauen. fili^ et^
ludouia qui aim carolo oe regno contendit.pifas veniens concelfionem regni appulie ab alecandro papa
recepit. tlas ladillaus cuncta eflFecerat quo conciltu impedirct.tta<g cum ecerciw contra ladillaum nnlfus
£acB eo baldasar cojaj eje latere legatus.non multum tamen .pfecerunt.t fere arca vrbem romam comotd
tes nec vitra pjogrelfe irrito cqjto redierunt.
Serta etasmucJi
ooctrma fcd finsiUan faiictiMte ijifeiiis fiiit.qui cii
tUufti‘atiis fiiifltt ouoad virtt ecckfiani cti pdtcando.&occtwo t monendo noit
modo verbis fed i ercmplis aduutare no tEftittt.boc fancnflimu opus cuangeli
5a5diStaann«Snttnuans.£andefe^^
no 1.4.18 imperante fwifmundoeicbocl^ilonusrauit.tcuimojte 'tpolimoj
tem pturtnus daruerit tmraaiUs calitt^ terciu^ontifej: ems compamota anno
SKS.1 4 5 " cas ob res tn fancto? confeflS^
reftum nonis apjilis celcbtari mandauit.0epultu8 in fenectutc bona in mutate
venetenfi in eccia catbedrali qt otdo non babebat ibi conucntu. pdicabat aut i vi
nnSuTn7rSo\SmS theologus cdeberrtmus p boc ipm tps in pjecto epftens.cus
P multos erudiflct Otfcipulos ad agitandum intellectum libm cc conceptioe f
^ ?rb iiXb croct claretYanctitate vite -r rrientia.-r incepit pgregattonem in bauadria -t plara fcripltt
?lobannc8 ru^btocb clar^ babef . vir ad modu tcuot^ 'z lUuiat^.etia mlta fcripta t tbcutonico rdidt
^emncusyotafacretbeologieptofeirotdlaeinricusquoCBOcbamaettambom^Mbco^^^^^
llllluminariaecclefietnviennapannoniefuerunt. ^laldus turis ooctoi
zldiXQ pcnifin^ pccUentiiilmiis legis peritus bartboU woferratetifts Pi
'^'jrctpulus.'! ipe V03 cu saitgelo 't petro gerinauis bec ipa tcnipoja clarim^
ma rcddidit.qui cit poft magiftru fuii in turibus cMli t ponwftcto obtinet eret
Diincipatum infinita ^e edidit libtou volumia. 0up toto em tuns ciuilis m?
Do:c pegregie comentatus dl.^nfup -t in fcdo ccaietoliu « feiidis fcri^it. Sd
oitiones ad fpeculum ppofuit. ateg clariiTima confilia poft fe rcliquit.'£ande5
ob boctrinc pftantiam a pbilippo mediolaneftu biice publico falario papic vo
catus.anno 0ni.i42<5.mcnfeapnlitbtde ixftmciusapdfresminoiesfepclir |
-4r>artbolomeu8CEfalicetoturi8confiilttflima8pboctempusflo:ui^inle
^‘^tTtbus noniillos comentartos compofuit.ifeic cu apud albertumeftenfem ferrarie marcbione in p'
^^la^ floram^ inedic^ cio ea cu ipo cgitvt a bonifacio po.^utlegiu puocadt ftudiu i ferraria obttners
- — icolauserimij nominis medicus natione flotentinusp bec tpa epftens.
1_ " in omni medicina grande opus componendo relinquens, qd cc omni me
didna ey veterioiib^ -t boetis medicis ejcquiftus accurata lucubiatibne ep-ajat
0bqt cenicg f loientte poft multas curationes anno btii. i 4 i i.
ffiarftlt^ te feta fopbia patauin’ medic^.-: ipe nittaru reni cognitioe infigni
tus cum qtiedaj edtdiflet in medicina fup bippocratis libros multos fert
' ptojcs ingenio t fubtilitate pcelluit t fud patria boctrina t fama ejcojnauit.
^obes rauennat^gramatic^-r rbetoi lucuiatirtm^ bis tptb*’ flojuit. vir certe
s^c-^eJunxr^niMf' Dtmatimt ingenti ■tfingulariflimeboctrine.quivtleonardus aretinusei^bi
f-mlilus teifaf piimus fuit a ^ eloquaieftudia tantope longo poftlimintp in ytalta funt redacta, fetccu
a*francifco petrarcba egregie edocr fuiflet.et ipe viros feqntes epcetletifUmos babuit bifctpulos.
Demanucl crifolotas bijanttnus patria eonftatinopolitanus.vir bomi nobi Cnfoloias conftannno
US.ncbulittera¥grccaJ?perittflimu6.veruomntboctrin3ac viitimb^ no politanus
blito: arcu pclarus bis tempoitbus conftantinopoU patria a twrcbiS obfeffa. ve
nettas mari celatus p:imo tn ejeaudita eius fama tnuttatus benigne ac poftulat^
et litteras grecas tb t bocere cepit que iam fepttngentis annis conneuerant t per
c6 reuiuifeere ceperunt.lfeic itacg cu in italta veniflet pitmovcnettas multos aco
Icfcentes grccas bocuit littcras.indecg a flo:entini8 publico folarto vocat^ plu//
rimos babuit bifcipulos.a tobannerauennato pdicto litteris latmiS edoctos.
5ntcr quos fuere leonardus armnus.paulus ftrona.petru8 paulus vergerius
iiiftmopolttanus.omntbonusviccnttnus.guannusveronenfis.carolusaretin^
pogiits floienttn’. francifcusbarbarusafrancifcuspbilelpbus-r altj.^ndei^
curtam romana cum Iccittus futflet t apud conflantia vbt generale conctliu cele^
b:aref acedTtifet x pdicn btfcipuli dulcedine veiboru fuo:u allectt eu fequt volu 1
erunt. Ifinc aut x fi omni fetetta edoct^ fuerit ntbil tn fcrtpto qd ectat relt4t.£on |
(lanae aut ceficies a pogio f lojdino melliflua o:dne cu eptgramate boneftaf e.
:6emeta0inuc}i
S^ameiLincs
CCXXXVH'
j^Y Smcilanc8 inagn^ taitaroa foi partboju rc)t:.i'rtcrcd[ibili8 potetic vir.boc
a(itto.i4o2 .vita c^rceflit.iQiit pjimiiCvt aiuOscncre partbits bumiU
^ loco natus, gresonitsnnks.adeo inter fiio8 cojgfe agilitate c^:ceUuit.vt bteuv
minta^: gentiu &u;e fieret, quibus partboiz imperio potitus kytbas.ibyberos,
aloanos.peifas.medofcg fibi fubegit.niefopotamia liniaftt ateg armenia, trafi^/
tocg eupbrate cu quadringentis milibus equitu.feecenti8 milibus peditu.oem
ana qua miote appellam^ obmuit.iRege oim potetiffimu pajaite tburcoj? Pnm
cu pari equitii numero a magnis peditu copijS fines fuos tutatem.apud arme^
Snqs plio fugatum Ouceims milibus boim interfectis viuu cepitcaucacg t mo^
^6u fere inclufum.g omne afia circutulit cgregiu admirandu laumanai? reru fpe^
^ctaculii.Calba eius in vrbis modu ojdinata fuerc.ftatuto cuic® arti loco ad vite
ivfuj neceflaria.fumma femg rei? copta inuemebaf ♦ cu nullus eliet latrocintfs lo
«icus.^nce a tlaanai flumine vfcg ad egiptii vmuerfam afiam gctirrens. fnmnas
giinocbia.fcb.’.fte.tripolim.pamafcu.multafevalidtflintasvrbesvicepit.&iripuitatcgtncendit.©olda
nii egipnap psincipe bello fugtum vitra peluliu repulit.egiptu ingredi parante, vade folitudines a cefer^
u loca’ aitertcrut viru bellicis artibus infigne.Samarco capta cu arcis antiqueemugnano biffialtoj vitc
retur.Coitftructa e regione altera q antiqua altitudine fugaret vi cepitCapha vros genuefiu tuc colonia
III tbaurteo cberonelTo.no .pcul a bofpboto cymerico eeiftit.bac cu tamerlanes inuadere ftatuiifet.^cby
ibas ncgociatotes pniifit.d ptcciofiflimas ataliu pelles minoti qua pfueuerut peio venudarent. Sciens
aiiru abfeondi pofle^elles fubfodi no polfe. il&oecg bello indicto admotis vrbi macbimS eepugnata vi
ateg armis ctuitatc.itt auro a pcllib^ potitus e. 5n obfidiontbus vrbiu ptima bie albo tentotio vtebatur
fecnda rubeo, tercia nigro. qui fefe babat in albo fedeiiti faluteconkqbanf .rubeus coloj rnojiendu indica
bat.nigcr ciuitatis ejccidtit.a oia in anere cbitertenda.f ama e ppfos cuiufdia ciuitatis q ptima bie btditq
nem n^cplfet. pueros puellafij ornes in candida velle ramos oliue p fe ferrtes etiiuiffc vt pancipts ira
pUearet lUd omes ab equitatu cbculcari atqj coteri iuflit.a vrbecapta incendi. JInterrogatus ab bomte
gciiucnfi q ei familiaris erat.cur tanta a ubelitate vtcref .Comotu billojta fade ac fpiranbus igne oculis
rcfpodiife.^ ii me boiem ee arbitrans fallens. ?ra bei ego fum t ojbis vaftitas.caueto ne poit bac miiai
occiirras.f ercbant qui Cameiiane viderut eu bambali (imile.^eletis regibus vallatis pluribus .puW
C!)S ouullu ce viaaru gentiu fpolijs ccercitu in patria reduj:it.i£teiuitatem marcbaute condidit -r bollius
fpoliis epomauit. ® tta functus buos filios reliquit regmfiiccelTotes.qui bifcotdia.labotates effecerunt
iic partbojum imperium rurfus polfet emergere. 'feauUis venetus
^ ^ elulusvcnetus eremitaru biut Sug.igt ipe tbeologop t pBop piinceps.
tc nec nd t bifputatoj acerrimMfetoc ipo tge in vmiierfa ytalia nominatifli-'
mus babitus cll.co q? cuctos btUleticos pbos. ac fueetatis tbeologos fine co
troucifia fugauerit.ac etiam taneg alter apollo poli fe fumros pbos fue fapien^
tic lacte nutriuertt.qui mfi matura motte puentuS fuilfet. oes anteceljotes Ibo
ingemo ftiifcB fcriptis fugalfet.Sttn in luuetute fug libjos Srello. cometaria
fcnpfit.iSt fiimma in pbia.logica bieue.Summula tv naturalibus, atefe cdtra
cccitatcm iudeop tractatum edidit.Sermones multos ad clerum.Candem lif/ ,
iicinS fatis moJiens in facnllia fui otdimS fepulcro marmoteo fepelitur. i
-^Srtbolomc^ ce vrbmo tpius eremitaru otdimS blligettlfimus boctot.t*
vrbtnatus epus boc ipo tge clarus effiilfit. ^ui t fi mitlta ediderit tn pti -
miS auguUint aten ambrofti fingula bicta in alphabetum redegit.£t op^ tSbiVi
lelo quiit coi vocabulo appeUauit.Sltud quoqe be fpuali bello. _
^ i0:damS ite alem anus eruditus theologus ob ipi^ boctrina t multap antistatu indagatone magno
^,in pjccio fuiuiQui inter cetera pulcru qtiadragefimale edtdit,Spocalipfimcg pulcre eyplanauit.
fuafotiu.jQuob eundem volumen quanti facubum fit multis cpigramaubiis ceclaratun
3^ Y Ccona clanmma ac vetuffilTima ytalie ciuita8.anno.t4oy.le)«o kaf.tuli)(3 carrarienfib^ occupata x
'v^pelfunbata)in venetotum manns concedente ioanne maria vicecomite mebiolani buce.g franctfcus
ganjagam.-t iacobum ferme.t^ paulum feuellum patriciu romanu ceuenit.j£t nuc vfcg cu magno augmen-
to ipfiuspermanfit.
CJfeitera potenttlfimaacfupcrbiirima ctnirie ciuitas floientini populi emula. boc anno buriflima
obfidione x acerrimo bello comita in ipfius populi flotentini bitionej potellatemcB ceuenit.^mpc?
tu cium facto flotentinos vrbe eiecere.t ipam in libertatem redui:ere.^o:entini ignominia non ferentes*
bcllu pifams intuleruntimplacabile.^t cdmeatibtisvndicg intercluftS vrbem acemme obfiderunt.quant
poli aliquot menfes fama crudcUffima laboiantem.pjodentc eam ioanne gambacurta iusnm ab integro
liifciperecoegerunt.
^extacmemunoi
Cfltauiu eotctentic ac fpletidojfe ciuitaa anno &ni,Jlfe.ccccvt.obfi4td«e avcfictfe cippjcfl^^^ in
Soa raaniis reit£nit.:jTanara!8 cm lumo? can-ari? fracifa fentojis filias cii in vlcetioos cj;£rci>
tn tnint <Ci\i iatim veneto? Ou? t fcnatiis tybicine mittens rogat ne viceunos vecttgales bello attingat
aliodn f^tit veneti» baberet tnimicu* Sj fractfens burtus cradefeere £epit.5n£)t6nati venai ais fracifco
aansaaa fediis pcutientcs generale Mtce? cfi conftftoerut.pjtrao verona cepjt pcedeje mediolanenfi Onf
alTa.ie capto iarabo carrarienfi vinm» venertas tranfmtfit. 5nde in patama etxrcitu Onces altos mc
feseu fama oppffa eet.et pefte grauiffima x cotimiisopp«gnattombn8.galeaciH8 gansaga franafa fra//
ter ignojantc carrano p pojta' fanctemtcis fibt a ciutbus aperta copias tntrodutiit.ifc t cafii catTanu repe-
riens^-i-bis coueneritt. vt galeajio calli i cominio pceflb.»^ cananns ad fenatu.p mifmcojdta impetran?
da comtgrarct.£t ft ce volebat trttpetrafret.£tmta6 tpi^ eflet. Sip auwgredies i ptiftino Ham reftmicre
tiir. ?dco C31T3I1US C£i fr3tt£ifo) Wido fiUo fld (^3tn l vcftc buniiU i3cccmt*3 q 4fti p ob''
lurgationtbns mulaatns.t carccre ca fiUo«clnd( lubcf .a flatrtn miflis comiirarf)s ctmtas nomic fena-
tus occupata e.^ue res galeano molcUiflima fuiufracifcas poftmodu ftrangulat^.ftli^ q mojtts gciw-
reperierlt bubiu.Supfuerat eius bno filq abemnus t iiiarftlr d an capttnitate vrbis ad etnifcos pfu
fuJ
lieJ-Scaligero” •tCarranenlin ^iter eo? otnennones me Diurannian» i pvHciiuc.vno yn hjcuih; aue
perut.^ui in verona z patauio p annos mnltos maTama cn glotia tmperq fceptra tennemt. ac fic venert
plurimas ciuitates obtinuerut.t eotum nomen fupja modum epereuit.
02do monaebotum montis oliueti iW^lRdo monaebo? albo?.qui mo^
oliueti otdo nucupaf .Ifeiuiua
twfiPUlUa
faTmatis tpibusiin fenefi agro a dbuf?
dam nobiliflimis fcn^ibus tnittu ftmi
pftt. d&ulti natB clariflimi fenenfes qs
fafmatn t bellica? tedebat Etnrbatto.
fpnlfanctigra infpirati. vrbe vno ani-
mo egrelfi.nb longe in monte^d oliuc^
tus Pictus accreflere. vbi i vnu congre?
gatt. £t a curis mudialibus fcmoti.ta
CB erenute ccuotifiimi ceo in otombus
penji.isiiio? ejccmpio muiti nooiicsx
adolefcetes permoti. Pcltccno celcfeS
pric ad cofde cdflu)ccre. i©uaob:e iu-
crcdibtbi feruote in Pei Pnitio ejrcrefcc?
. — ttftB eo? votts.cpclamauit Pices, bac
plantatione clTc biuina.nd bumani cofilu.fpbilaratufiB pontifepillo? vita x modii vioendi.ficut coium
puinlcgi)3 pilare Picif .cBlibennflime comptobautt.£c vt id Pimnd opus fceptii Habilitate fufeiperet Ha
tim albu babitit ad Piue 'pginis mane reuerentia cu regula beatiflimi bndifli eifde contulit, ©uas mart-
mis puilegus x gratijs cdmunies inter mdebos Piui bfidictt.annuerautt.x mlla mdfteria tcoleda pceflit»
vrbe ptimo excitatus e. aut coadiUtotB in fao opere ©ualterus i..». . ..... i^. v.«*. ..... v
tatis X integrttatis vin buiufce regularis obfuane x PifapUne fimdatotes x auaotes fucre.igt fanctifli-
mis inllttutis cu Poemna at® exemplo miruimmodii erexere.i©ue dde otdine grego«Us*xtj*tllc ptmtle
gtis apptobas Ib regula btiflimi pns Sug.quo aP vota pnnapalia apftca auceotitate pfirmamt.£uge
mus Ptinde qrtus vir vti® religtofiflimus x ipe cade auctojitate additis alds ptiuilegus, mendicantium
ite? apptobanit x confirmauit.igifdem aut in memojia pttllinc tercu ojdims religionis babitn grifeam
«unicam cum clamide fimiliter grifeapto babitu conceifit.
tpib/
'31
WV/JJ. y^tfiAvin, Etfi (.J^vwuo (JUiklUO UUUIUkt LV^IIlUMtlOniUCIS IU'»
Patis Io pnma btl petri regula pwmauit.iQucflatim cgregtjs vinS aePoainimis valde crcHit.©uoni5
a numero antomus CotariUs |gregotd pontificis nepos.inde Ijofticnfis cardtnaUS.£t gabticl poSea
eugem qt^.iQiu moaftenU a pneiptO prna bereditate pfimn apliamt x exomauit. fuere x ali» ea i pgie
pclartlTimi^tQui religioj Poemna ats optimis cxeplisp vinlifua tlluma
rut. d&arin*’ quirin^ cgrcgfus.x mapba*' cotaren^venet^ pollea priarcba x qli} complunmi.
itwi
:6em eta0 niiidi
v^^xxxvin
JobaitncswjclcfF
i^eberefi biUTimmni eteiusb^igine
Caftda buffia? titfania quefab rcgc wcittjsflao cratis fucauno dnqwagc
umo ojtu babuit.lfets temponbiie sennanos catholicos cntdclcm imO'/
dum artitis vexate ccpit.cimts ongtiictn x .pgreiruni boc loco .prcqiit antmits
cli,qm ca peftis cd pene totam gcmiatiia cotiturbalnt nccB adbuc cyttaa regin
bobemtet magnam parte occupat.iRe;i;crant fcolas pjagcnfcj pztmo tbciitoncr
td molefttflimu bobcmis fiiit boimmbus natura ferocibus at; mdomi tj . £x d
bus vir dda genere nobtfe;t: bomo quaputndiflis vocant apud ojronia anglic
. ciintatcm Ifis inftructus.cn lobannis reicleffi llbtos offendiflctqinbus cc rea?
^ libusvniuerfalibus titulus tnfcribif magnope ilUs oblcctabaf ctrcmplana fc^
_ cum attulit.mterquecectuilt&no.t)eecclefia.abtucrfisqueft!onibu8 contra
clerum. pleracB volumina vcluti prectofum tbcfaurujjatriefue intulit. imbutus tam ipctmclcfiftard ve-
neno X ad nocedu parat^ virus tn ciues euomuinComodaurt aut fcripta que attulcrat.bi8 potiflime qui
tbeutonico?t odio tenebanf .inter cmos tobannes emicuit obfcuro loco natus, eje villa bus quod anfere
fignificat cognomenta mittuatus.feiccimi cflet ingemo peracri -r lingua biferta multucg tnaleticts oble^
ctaref x peregrinas opiniones amaret amde admodum vmcleftftaruj boctrinam arripuit cacn tbeutom-
cos magtftros vc^rarc cepit fperans eo modo confafos tbcutones fcola relicturos, ^uod cu non fuccede
rct a rege impetrarunt vt ptagcnfe gymnafium ritu partficnfis gubernarcf .£3 res magiftratu fcolc tbcu
tonib^ abftulit.t^iiam ob caufam comott magtftrt ac OircipitU tbeittonict generis lureiurado adacti vno
bic fupra btio miUa ptaga reliqucrc.ncc oiu poft circit tria mtlia fecuti apud Itpck mffnc ciintate trm bie
rum Itinere a ptaga biftantcm vmueifalc ftudm crcirere.quod ab ale;candro pontifice pjiutlcgns munitu
ac confirmatum fint.-r p illuftres buces fajcomc botam ac ftructuris cjcojnatum .a quo liptjK in cunct] an
gmetufenfit.2&obcmisfcolefucgubem3nolibeiap3tint.q;:p:icepsb3btt^ eft tobannes bus lingua
potens X mundioris vite clarus.qul vbl fatis fidei cdpactum fitl ejriftimault venend quod lam pndem
occulte conceperat palam euomult.multa bt Ubtls wicleffl in medlfi attulit afleres In eis omnemverltate
ptlncn.adijcienrq; crebto luter pdlcandn fe pofti^ e;c bac luce migraret In ea locaptoflclfclcupere ad que
wlcleffi anima pucniflet.qucm vlrn fulfle bonum celoi® blgnu non bubitaret.^eru In lundano quadra
ginta quatuoj articuli In cius llbtls reperti ab arcblepo cantbuarlenfl x aliis epts x boetis viris conde?
natl.wlclefFci:bumatuscojpu8c6buftumfuit.gicqucbanftameniobannemclcrlfermcomne8erc all
eno granati fceleribus Inflgnes x ab eceta catholica recedentes ipam valdenfiu fccta x infama; amplejct
loia contentos eicmoitna.i^iiriciU3rem cotcffionenugacemifle. Suffice
rlonim inanem vliim.Sacerdot| qitociligg loco fe
^ _ ^jerl.Jelurnjs^X^-liatUftlmtisntbiimenFnle?
xiti,^sw2&]^oiQimots0tdi.tX£XtJf 0ed attulit nouam peftem petrtis bzefcnfls.ld ^ oppidftmlf?
ne fuper alblm fltum.qul apud ccclefia;lancn mlcbaclls popiild prcdlcado tnlhuebat.lacobclla mlfncft.
aggrelfus mirare ait boctum vlru errotcmaliu no ansmaduertHfe.comuntonts eucbariftlc In qua Ib vna
tm fpcclc bnlcum cotpu^ mlniftratur.cd apud lobanne cuangellfta; x apoftolu j:pl fub btipllcl fpcclc pa
nls X vlnl fumml «xbere vldeaf .iComotus bis lacobcUus In vctuftls codicibus byonifn pfertlm x cy-
puanl comunlone calicis laudata inucnlfrct publice comoucre pimuld cepit ne comunlone calicis quo -
quo pacto negllgercnt.lfeulc berlticl confenfere baud modica gefet entes Ictlcla quod articulum tnucnif?
Icnt in euangelica lege fundatu, ^nde varia attemptata fuerunt vfcg ad conclliu conftantlenfe fine fructu
apud ein glatoulam nobile monafterlum fratru ptedlcato? e>:tra racnla oppidi fltu a fundamentis tctjcl
unt.eacg fwlma cccleflaru ruina in buflitarum noultate facta.CEcurrif In eccleflas monaftcrlac^ pafTlm no
billflima fupcrls blcata tcmpla.fcrroat(» igne vaftanf.Tber idem ferme tempus furrejcit-r allusjaleu-
do facerdos apud piagam lobannes qmda cx orbtnc pjemonftratenflttm iplus monachus x in ome fce?
Ius aitdajc.cn nccg bene fapere vldercf monaftcrltt carmelltarum inuaflt.Sopbla intenm anyla quo pa/
cto tucref crebtls nuncijs ac litteris figifmundu vocare, vicinorum aujcitla petere ateg in omnes partes
mentem btngere.Sigifmundum malo vfum conflllo in turcbos qui fe lam prius caftrts ei:uerant arma
pilus mouere qua bobemmm petere libido lnceirit.q/ fl moje ei:crcltumj3:agam buiclflct antccg vires be
retteorum coalmflcnt nunc^ ca incendia gcrmanlam cnulifcnt.at lUc cu turcbos laceflere parat bobcml
am amlflt x bungaria non cefendit.£apioptcr cn feru eflet eius auwlliim regina ex tbefauro regio copi?
as coparaitlt.3rcem firmauit.pugnatutB embde ble noctu® qui® blcbus feulfrimiS aufis. multi vtrt®
6efi.pieto«a incendio beletu ac magnifice bomus ejcnlle.
V..
Jlinca fiimo? poiwhcam^
^obanes vtsefitniiftcra^
'J6exmeta0 nmniJi
Sntio ititjn4i^<^<5’op» Sitito >:pt.i'4i'o.
obaititca eius iiomts vigefimuftcrciuapapa.pama iteapolitanus t trobi
«M'.li8.:©aldcrarcosnomeuto colTa aittea vocatus.fanctieullacDt) oyacoitiis
crinalis boc aitno pdtcto alcjcandro mojtuo bottonte pontifc»: creatus/cdit
9nttt8.4.mcnfc8.t:.Suittqiufmb3ntidf4ctitvtole»tcrcfle.cp'tlesatit8 bo
nomcnfts efkn anttatos milites tfi luwbc tu ttt agris .p ftauoite babiierat.vt
fi pcario id obtinere no polfet minis t armis tande conrequcretiir. tum multi
ijducti fuerunt nemine apptobarc wluit.batc inquit mibt petri clamtdc5 ego
eam babo pontiftcl.lUe pallium bumcrls fuls Imponcns.papa ait ego funt.id
(Ruls patribus birpllcuiflet. vtcui® eft.conftat cum ponnflccm cream tuille ad
camcR blgnltate femp afplraflc.igrat aut blc pontlficn t autUs luriu peritim#
mus. vir in tempotalibus qulde magnus. In fpirltualibus nullus omnin^ty
incptus.t rc!? gerendaru erpmentia maglf® vite fanctimonla pieditus.i^ui
fiifccpto pontificatu btes aliquot bononle eomotatus.-r poltmodum roma .p//
fectus eft.fiierat em Illa pnus aliquanto tt manibus ertoita ladlflal. Jter eius
per agrum flotcntlnu t fenenfem ad inferu ni9rc.inde g taiqulnatem ad vtbcj
fult.poft bec apparatus factumlflecp aduerfus ladlflaum cople. biices mllttlc
erant paulus vtftis t Sfottla.^cru fcquentl anno Iterato lobanne bello vera
re cepit. 5dco pontifer tlmotc cojreptus flotentia ptlmo.poftmodum bononi
am venit.”! no ita multo poft mantua ad Jcbanitem franclfcu gonjagam pfd
ctus cft.ibldemcg -r laude t cremone cu riglfniundo ccfare be pellendo ladiflao
qui roma t multa ecclefle oppida occupaucrat conuentu babuit.5nde ad con-
alluj bannes omnin natlonu conlenfu citatus ad tollenda fclfma buos car
dlnalcs In germania mifit.qul vna cum ptlnciplbus galllcc -t gcrmanic^atio
Itis locu ydoncum tellgerent. £onftantla Igtt germanle vibs ydonea eft vtfa
igo .pftctfainf omnes.t lobannes pomifer admonentibus qulbufda ne id fa
cerct.co tamen piofectus.^eru fuguenlenteflglfmundo multa cnmlna ponti? «
flcl oblecta funt.quoii caufa mutato babltu familia® clanculu noctu fugiens.
Cu lam amplius quatuo? menflbus in concilio fiilllet fcbaffljufen abijt burgundla petere feltiUans. luffu
fhderid bucls g viam retentus imperatotl ttadlf 'Z In infula fanctl marci In carcerc conticltur. Caufam tu.”
ge concilium Otfqulrcre tum ceplt.ad quadraginta erlncv capitula contra eu ptobata funt.mdtto e ponti-
ficatu tElectus.ad ludoulcu Iglf bauarte bucem miflits In baldelberga tnennlo aneruatus cft. xande; eo
In concilio marnnus pomifer ibrrogatusbu apud flotentia erifteret”! a cofmatK medicis ane florenuno
rogarcf lobanne a carceribns liberault.Cu ad mamnu venit fefe pedibus martlnl mbifcieos eu vt p^rt
flcem veru •! vnlcn recognoult.dfearnnus ea builltate comotus.ptlmus cardinalis cmclt tufculam. tlcc
annu intcgru fuglles flotcntle e vita mlgrault. vbl -t a cofmo medice amlclflimo fuo bonoilficentlfltmo \ei
pulcbto in blul^obannls bapnfte templo magna adbibita funeris pompa fcptiltus eft,
Snno mundi. ddiO. Snnorj5i.i4i7.
i r\3>^isus quintus papa.patrla romanus.otto cognomento coluna prius vocatus.Cr muftn colunm
11. Jfium familia natus boc anno in celebtltate fanctl marnni epl er cardinali byacono in conftantlnfl coH
cillo natlonu omnlu -r cardlnaliu confenfii pontifer creatur.^s eitt a tenens annis cura parentu motibus
et litteris imbutus, vbl adolculflet liin pontificio periifi) operam otdlt. vnde ad vtbem rediens ob Integri
tatem -r boctrlnam vtbanl fcrii referendarius facms.^ncc blaconus cardinalis ab innocentiO feptlmo cre
atus.bumaniot factus patroclniu fiium omnibus prcftabat.Jn conueotu conftamicnfl cu multe in vtra®
partem altercationes baberenf ipc mcdlu quoddam tenuit comunl vtllltatl femg confulens. Ifeanc ob rem
et imperatotl figifmundo -r cardinalibus omnibus gratus.iSul In pontificatu conftttutus n^fomno -r o-
clo fcd negocio t folllcltudinl oedltus ota ad re pertinrtia miro gfeclt modo.^lr antea nequa® fagar
ftlmatus fed benignus .^n pontificatu tfi Ita opinione tv fe ptlus bablta redarguit vt fagacltas quldein
eo fuiitma.benlgnitas 'po non fugflua ne® ralnlma reperlref .Ibcracto bemu concilio reuerfus g fines me#
diOlanefi.il&antuanou ferrarlcnltu raucnnatu flotentia vcnit.bononi3 vitans que fe per Id tps In Ubertate
vendicarat.flotemle 'po blenniu fere refcdlt goppottuno loco ad re ecclefle componenda.Hla”! cu btactiO 4
ccclcfe oppida gmulta occuparat oppltulamlbus flotentlni8concotdi3feclt.5lUuf®poft bec fretus oga
bononlam redegit in fua poteftate.t ceteras vrbesvbf® reccpit.er quo eius plunmu aeult auaotltas.flo
rentia tande abiens duitatem metropolltano bonotc erotnaiilt roma «xflderatits guenlt. vniuerlli vibe ei-
dem oblita effitfa.que en no fecus ac patrie parente etpcdabat. gita adeo vallata inuenlt vt nulli ciuitaus
facie baberevldebaf .i©ua ob re pontifee pietate comotus ad ea etotnanda coponedof® motes Ita anlmu
adiedt vt bteul pualcfcens mcJlote fade p fe tulcnt.plur9 In vtbe reftttiut.lfe»ic aut vir in omni vita Integer
©emu pontificatus fitl anno quarto menfc terdo rome apoplejda monf .etatis fite anno fcjcageftmoterdo»
Sepelit ® eius mandato In baftltca conftantlana ante capita apfoi? fepulcbro eneo.comltantc populo ro.
et clero no aUter flete ® fl eccia cel fi vtbs roma vmco aty optimo gnte otbata fuifly. vacat m feces bles.wi*
^ermem0mucJi
^Xigirmutidiis caroli quam' romauon lUigatons filius.natioue bobein^ on'
.A^smc tcatbonicus buttgartc t bobemic rcj:.afuncto rupto routauoE rege
Vcfcxxxix
Jiinea luiperatoj?
SitSirmundus
ftrcuinius^adomnupagcnda.pniptuofiifutnjs.pjinccpsftngulan pmdetia.
niagmtudincau^um.bemficcnttaTliberalitatemfignie.cojpozisqtidcKmaidia
te ac tEcojc ululiris.ifrat cin pdara fade.inditiis fpedofo atcK robiifto co jpore
magnitudinccB animi ltue pace fme bello cpiittiim acin erogando .pfiirusr^s
lulcepto reg Itat cu comitant majcio vmpelfam fermcciralptna^gallta fcdadt bel
li caina pcrctimt.ct cnniulta emo egregia fadnoja memone ptodtta fimt.
terquciUudpdarifltmitq? ecdcfiam catbolicatntrcsparteeOtuifam coacto a-
piidconltaima generali coticrtio ad vmtateredegtt.3talia»gaUiam.bilpaiii3 an
gliam eiiis rci caufa pagians vt erat jcpfanidimus cii tota mianant rcmpiibUca
.ppter Icilmata lebcfactata confpiceret omtiiu nattonu conlcnHi pllantie concili//!
inn inaipit, vbt lobannc pdicto.grcg0rip«i;t|,'r benedicto nono pontiricib^ abii
rogatis.electo^marttPo quinto vntuerfam rempiibltcappianani fua tnduftria
fiiocg maetttio labote coponere ftiidutt.d&ojea etia reciilariuj cg clcrico^(ntmta
lani Uccntia labefacto8)uto bojtatu t virtute in nteliojcm redupit fojm3.’^itoi;
po litumitejiua vt fe regem appellaret miira cojona tndulfit.pnus tamen] ille vi
ta oeccnit ^ folcnnta cojonatioms cpplcret.'^jufli3m qua ree polonic fratnb^
beate marte tcutomcoiz armts ademerat reftrtufi ttflit.wentjejlau bobemic rege
germanu fuu q? regno inuttU'8 eflet coiectt in vmeula.^uts ncgligenter cuftodi
tum inagno rctpubUcc malo quida boberhte carceribus furripucrunt. Cetcru5
bello ptotfua tnfcli>;. quem ]no turcbi PiimtaVat fcd bobcmi fepe acie fuderunt.
®pot ci pnma fuit mana Uidouid regis filta cu qua regnu accepit, ^lliits caufa
OuosTtrtojtta regulos inbungafia pnmartos qmaliqn rebcllalfeiif gladio
percumt. ©b qua rem t paulo poli regina fatis liincta in vincula contectus cll. l
nnilicrto vidue cuius viru interfecerat lU cullodt am traditus boncc regni .pecres fuppllciu bccernerent
led «o^uit capto In cptremls rebus .puidcntla.cS vt erat facundia pjcdltiis t potens mulieri longe me
Ilus efle ollendit regiu fanguineconferuarc (B/utiderc.&imiflus ab ea barbara comitis dllc filiam Pimt
vtorem.ncc PiU poltca corapatls aiidlus regnu vcnditault. tv .pdltotlbus fuppllciu fumpfit. mulieris
vidue filios T bonotlbus t opib^ inter ptlmos regni .pceres cumuf3ult.®0bcml3 poft multas calami-
tates viU tandem potitus eft.Slberto bucl auftric generi ftio motaulam ne tvfenfote careret Pona sxdlt.
Cuflliaclljabctbep barbara nata ci In niatrlmontUcopulault.d&arcbiam brandeburgenfem frlderico
burggraitlo nurmbergenfl Pono nedlt.^arta aut foituna annos fupta'qmnquaginta regnault. Jn feni
um Penli® pductus iterato In Italia venit-ad cotona auguftale obtlnendamtee germanla In lombardlam
venies mcdlolanu Ingrcirus.lnde p etbruria ad fenefes trafiit. a db^ bonotificetlilinic epeept^ apd eos
aliquod menfes cpeglt.^ndc ad iCugenin pontifice roma fc conferens ab eo cotona impert) accepit. Ca
dem roma abiens arlmlnu pcti)t.fS>etndc p fcrrarlcnfem agru iter faciens mantiia puenlt. vbl aliquot im
motatus Ples Jo.fs-anclfcu gonyaga mantuc Pnm marcblonall Plgnltatc Inflgnlult.^emii cum venetis
pace facta alpes ptraitfesS' bafile.a pettft.PiflidlocB patru quod tunc eraf cu gugenlo ad tepus iedato.
vlmam fc contulerat.lfetc audita tbaboutau oyjbanotucfecedc legatos In bobemla mittit, bottaf regm'
qnletey. ^Ui magno numero apud ratifpona cu conuenlunt regeeg fuu falutant.£t:inte pofcentibus bun
garis naulbus p Panubiu vectus budam petijt. vbl rcfozmato rerum ftafit vocatis ad fc bobemou pzkU
pibus in albo regall.Ip.milia numu Inter cos Piftrlbult.Plcta Ple qua vellet bobemla Ingredi nec mota^
tus iglaulam venit, vbl confillo cu bobcmls bablto legatougefta comptobauif. iJius compofitis £»igif
mundusimperatoMU*kar/cptembns anno. vi.t.OT.fupta mlUeflmu -r quadringcnteflmu ab onu fal
uatojls pragam venit.qul paulo ante boftls ccnfcbaf eptremls bonotibuseiceptus cft.baronc8 ac clui
tates lurucarunt.-r magiftratus quos ipc conftluut acccperurtt.lRedicrunt tunc mcndlcatcs x monaftcrl
ouim abbatcs.^amcB reges et popullcejeplanl te recupato regno congratulabanf .fugemus qtiocg po
nfet matlmus aurea rofam indicefucletttie ad eu mlflt.fgrotare interea Slglfmundus cepit, ctaugete
morbo fencctutls incomodu.2&arbara ipcratri): ce retlnedo imperio folllclta nobillotcs ad fc vocat.tlfeu
lier la anus nouu comugiu mente complcpa fllla ei: animo Plmouet. illon tamerunt imperatore furentis
femine cpcogltatus.ln d&oraula fc vcbl lulflt vlfurn ftlia antecg vita ctccdcret.5Ua cuy viro Slberto ad
cum.ln ciultate venit quaynoyma voc3nt.fllbcrtu fitccelfote fuu nominat.biingartc acbobemle pnmo-
res rogat vt fupptema fuavoluntate etequaf . iRegna quibus ptefticrat generovltlma voluntate reliquit
Picens beatu id regnu cui Sbertus impcrauerlt.Supjemi8 otdlnatis Inter amlcotu manus tefeclt. £o?
pus eius in ©aradlno vt in vltlma voluntate placuerat fepultu.
i3ejCtaem0 tnundi
(froeditio m l^obemoa bereticos facm teniponbue :6igirrtmnt1i
yT\ araitiis Donnfc;i: majam*' vbt armatam bcrcfim crefccie mdies ammaducttit pjiiilti amplius untale
1 1 Ifccrct cardinalem vintomcnfem natione ancUcu ''cs»a ftnpe natu in germama pjofictfa luflit.qui co
^a bobemteam labem tn arma conciineret.£ui t imperato: adiumento fitit.Jlnftrtiiti funt tres erercitiis
Saromebucc8.'r quos vocant llangnalcsatutatcs inpumis militauere.Scbm cjcfranconibus conftftu
tum majcbto btandeburgenfis buctatut^^Ccrcio pfiiit otto treuerenfis arcbieps .que? renenfes fecuti funt
:e>aio3ni quo® t aUitates fiteuo!; tmpenaleu tnsrefli bobemia tribus locis.filua pcnctraucrc. lUnm fiC
Strametati funt. Sed cu laeretici collecto raptim mitite in eosjperare nunaaref no vifum bofte fiiseriwit
•tfld oum cardinalis erercitus affiicrat fugientibus occurrene magnis pcibus vt redirent m bofte bonaf .
quod cu fruftra niteref viX filua egrefli fupuementes boberni poftrcmu agmen laceflerc ceperut. facta e .p//
Mo: fuga.macbinis quo® beltoa potiti funt.£nn mifnia pojaulati. £u fracoma redirent ne btandebtir
genfem agru nurmbergenfem® vallarent pecunia pjacatl biUite etreratu rcdutrcrc.Stgifmundus bis co >
gnltls nurmberga pfectus notia puncipu aurilia coparat.ft&artinus quo® ponttfet: manmus ;5nbanu5
cardinalem fancti angeli IfiS ac monbus excellentem cu ea legatione In teutbonla mittit vt bobemls bellu
inferat.t adueniente tpc in baflllenfl pellio quod p.ie bte futum erat noie apfico pfldeat. 5s germaina In-
grcfliis mox nurmberga ad Stgtfmundu fe confert. quo in loco frequentes germanou principes conuene
rant.cecrcta cft noua in bobemos «pcdltlo ad octauu k3r.iUlt!.E>HX belli fridcricus marcbio b:andebur-
gcnfiS tEclarattis.qul cardinalem fcquercf.^ngiclTus bobemia In comitatu cardinalis, tobaunesi-r alber
tus ptlnclpcs btadeburgenfcs cu patrc.BHerblpolcn.babcnbagcn .'t’cyftcKn.cpl.t Imperlaliu aiiltatum
magiftratus.Creueren.-r colonlcn.antiftltes auxtUa mlferant.-r cu bis .pulnaa?: fuai? pjlmojcs fupia.xl.
milia equttu fuiflc tradunf.^ngrefliis cardinalis numerofum exercitu bucensmuleas villas oppldaqj be
retlcou blripuit.:^bei!u qui lapnde bofte affuturu acccpcrant.cxpebltas In armis legiones coegerat, li»
tcrea ‘ ^ r..„ K^r„
Ualit toti/ laftrfe trcptdarii e.t p:tuf® BofttS viius In pfpectu Pare? fedlflima capta ftiga.nura/iUUanus
.Suaderet vt fqui aio bofte expectaret.g fiuftra apud eos cobonatlo fiut.fublata funt ra-
e. ^llbcrt^au
§ ftiga cognl
vndcbicttmo:.^.i.««v.... v. —
ptlm flgna -x rapido curfu fug.a maturauere.lfekiftiS poftea.ex metu alieno Ingenti pda potlt^
ftne bux cu accepilTct bobemia intraflc cardinal^rapttm ex auftrla copt)s inberettcos buxit. ^ u-gm
ta p motauia que no bu cl parebat infefta/lgna arcufercns.^oq. villas ferre» t igne ccleult. oppida vl cepis
mojtaliu.maxlma cede feclt.adeo® gente illa afflixit Vt tUgu cius accipiens parere flbl ea lege ptomiferat
vt circa religione id fcqul teneref qd bafillenfe conctUu cXfX5'i;er«.£xdttU8 In bobemia legatus baftleas fe
©:do nou^ canonico!? rcgulanut congregatio contulit tbl® conalium celebrault.
fancte 5«ftlnc t feieronlml rf^lRdo nomis canonicop regiilanu apud etbjurlas
in lucefl agro monafterlo mfonane initin fumpfit
a.loco frlfonarla blcta.tslnde ab ciigenlo aucta laterane
fis appellata eft.-? fpeclall pnUtlcgto canonicis regula-
ribus bti auguftlnl aggregauit.fel a pjlmo co? aucto-
re clamlde nigra cu nigro fcapulan blreto® nigro fum-
pfere.-xalbofcapulan rcpofltocamlfcallncii ciUs loco
indua evoliiei-unt.qHlob re vulgo fratres bela carol-
fla pgnomlnault.lfeabuciunt aut viros plurimos om-
ni boctrlna t eloquentia -t fanctimoma celebtes.
fns^Sfltlo ena feti benedlctt que icte tuftlne nucu
V>ipaf bac tempeftate lupuinaa tarulfana apud pa-
taumavtbe.ln monafterlo fete lU ftine pjlmo p ludoulcu
ba:bu patnoH venetu ininu feu refomianoneacccpit-r
ad via veritatis reduxit -x ad regulare obferiiantia pdu
virfs pftantifltmis t locis bonif®
ta.tpallbus ® fpualibus cxcrcfccn8.£ugcnius quarmf
ponfex ea maxmils prtuilcgtjs iUmt.belndc in ea innu#
mcrabilcs virt no modo mnil ac faae tbeologic boctrl-
StnatSiSmn/*'^^ ®
^^iRdo dm^ nionacboju eremita? bliil 3berom'ml
inftinms collapftis a venerabili viro Iu
^ 'tpontlfex conflrmauit.qiil fub re
i^enedim militant.-x ipa p omma vlmt. mfi
unccclefiabelexifttt.
demetas mundi ccxL
^fllf bumjarta aurcoj? quadraginta milia.Cu i^duefpcrafcerct. ca®
. nicrc.Cum cubitu cflct cefar.Ou cogitat tn quem nam vfum cam pecunia conuertat»
fomnus eu OEilitit,tum ille etrcitatus cublailartjs.lte tnqiut ocius.conllliarlos bucelVB nnUti} buc acccrilte
jocati pwccres media nocte trepidi, timebant em ne qind aducrfi accidiflet. impcratotem celenter adeue
et vocationis inquirunt, ^mperatoi confclllm aperta ardaa inter eos qui aduc
Iterant pwnnm tnlmbuta.lK inquit lamfecitre tranqulllecB nobis botmire licet.na quod nubi fomnfi ad
tonciUlimconftanrtenfc emerat voblfcumeitt.
OoneiUum generale apudcondantlamTueuotus
vibeadrcifmatollendu quod none t triginta
annis gduraiierat Slgifmundl cefaris lulfu t indu^
ftna Snno bnl.l 4 1 4.congerif .in quo qulncB ade
rant natloncs.ltallca.galllca.germanlca.Difpanlca.
et anguea, i^ulcddto bai n nattoim fuffragits ixcer
nebaf Id Ita ratu erat ateg p peonem aut p notariunt
publicum ,p cima enunclabaf flomHlnconfcnfu po
ftea confirmatum fiiiflct.£o quocB’.pfectus Jloban
nes pontlfet admonentibus tii quibufda ne Id face^
rct.necupontlfei: accederet ptluatus reueitcref. qt)
ctla coutigit.T^joflcifceus tn cu viriS quibufdam tit
omni genere boctrlnc jjftantlbus blu mitltnmcB
manos btfpiitaudnibus incertos -t ambiguos teuu
_lt quod potilfimu jxrcernercnt. ® eru fupueulente fl--
fgitmundo factacB (wntbus blcendl quod liberet po
' tcftate. ponttficatti ijcet Inultus fc abdicault. ©tego
rlustocarolum matotclla legatu mittens fponte fc
abdtcain|.^cncdlctus blfcuna alltgblu re pontlflca
tu tandem j^nitaf.rel^rcK uatombus que cu eo fcit
tlebant. 5^ quoeg concilio nonnulle berefes
. bamnatc.ln quo Pe rebus bobcmlclsfermobabltuf
p atru mentes Ingenti curconfccit.voaliicnttit anims quo na modo .pntncia fanari poffit. Condemnata eft
iglf lobannls wiclcfFberefls t bno cjcfectatojibus eius combulh funt.lobannc8 biis t ibcronlmus cluf
Pifctpulus tanq? bercflarcbe.Cu^ ibl qnadrtenlo ferme ad tollendos fdfmaticos 1 ad reflitucndam ccclc
fiam ac emendandos irplano? mqics multi piclart pjinclpcfcp pftltifTent.Cadcm cc eligendo nono ponti'
Rcc fermobabttu8cft.'^l3Ciutctjvn3 quaeg natione viros fctcellgl.pbatos.qulcn cardinalibus concla^
itc ingrcfli ttllgcrent.Snno igit miUcfimo quabrlngcnteflmo teclmofcpttmo.ictto ydus noiiembtls con
claitc ingrefli.Confcnflentibns cardinalibus buobus -z triginta, natiombufcg omnibus pterommuopl^
nloncm cu lam quadrlenulo vero pontifice carmflet ecclefla.ln celebiltatc beati martinl ©tto columna ro^
manus blaconus cardinalis ponttfcjcacaf omnifi Ictlcla.Cffnfus ctla nimio gaudio imperato: Slglfmu
dus omnibus granas egit. ante ponnficem .pftratus fumma veneratione pedes ctofculatiis eft. que ptra
pontifet ampletus non fccus ac fratre babiut gratias egit qi fna opa paj; tande cccie bel reddita cflet.|fels
g^ls cu per annu In concilio plbtlflet r multa ad i:pl3na rellglonem neceflarla cecrcta fiillfcnt. Cande an^
^o.gcribn canccU no i:pl.l4t8 .concilia pontificis ipcratoiifcB ittlTu biflblutu fuit t lit pace abiere.
Xobannes gerfon canccUanim partflcufis tsuomtuatus bac tcmpeftatc flomlt
t tn conallo conftauttefl nonulla p:o rege francte -r alqs abfolult. vir admo^
dum boctus.tIJcoloCTS fummus.partflus (aera;: Ifai? cbilftiamflimus bocto:.
qui fcrlpta vana t lib:o8 a fe editos ecclefle p:ofuturo6 poft fc reliquit, tan^
dem anno bnl d&.cccc.)cj:t>:.fupero8 pecijt &lc.)rif.lulq* Calpar flick cancellan'
Sfpar fttck bomlnus luter pjlnclpes beuomlnar us trium cefanjni
V-Amatre Italica ep comitibus altlcolltf agn taruiflim'
5 patre tbeutonlco natus ej: familia lajana .pulucla — "
■'conle.lngcnlo beitro.facadla fuaul.boctrlne culto:, ad
omnia genitus qnecncg agCTct.qucm flmul ateg fo:m^
) na ateg virtus cjtulit. vt quod erat p:lu8 inauditu mus
cefarum fuccelTiue regnannu cancellariepfue:it.®iHH8
CK buclbus flefle filia fibi in rnammonlu tradere non re
cnfanerlt.Slgtfmundu8 egram illl -z cubitu -r alia i fra
conibusjbppida bono 'bcdlt. Slbcrtus In bung.irla calefiumt albam cccleflam.
friderlcus in auftrla’grct5lu.‘^erfatilc .pfecto ingemfi t nature boultas foigttla mim
rls que inter tot lmpcrato:e8 motibus ptotfus blfparcs part gratia vlncrc potu^ mWmxMlIM
It. feulus amlcloa vfu&encas plus cplfc^atum tcrgcftlniuvndc relique bigm^ ' '
taies .puencre confec»ti»« eft. dt bobeime c;c apople?:ia % apud carmelttas cu couluse fcpultu»
iWir V*»IFk.V»'
ariusparifienfid
£lejctacta0 mundi
wbs gcrmanic not» admodu magna S optricnta ati^ fomiofa aits ^tcr mema - iRbeniis
V^llaai emerges rtiifiis m alueu redit. Ibons m eo e qm ab ipius vtbis potta ad germanos ptinet.^l
tracR ponte crebta edtficia fccus altera fluntj ripa.tacus aut omniuamemflimiis eft.multacB caftcUa t vi
cos vndcquacB B npas babet.aqHa nitida fundo glareofo ac plbiCito. ptfces fert vanos quide i multipli
ces.fed pto tanta aqua? magnitudine non admodu copiOfos.® igintt nulla pafliiu In longitudine patet
iatltudo altbi.i:.alibl ad.trv.mllia pafliiu eitendit .iRbenus em curlenfcy peurrens agruOU fines conila
. cienriu attingit tmos lacus facit^enetu fclllcct t acromii vt veteres appellabant. Inter quos conllantia
flta k>ii nunc a loco -r Pomlniis foitlti nomia.fupcrloi conflantienfls.t a callro -r ei^ locl Ooniinio ce bod
ma iacus bodmer Olctus. Jnferlo? ab oppido Oleto cella rudolffi cellacenfls tenoiatur.Jn infima laciiffu
perions parte conftantta.Be conftantle 'po antiquitate "t otlgine emes perpauci occurrunt vt in alijs vz9
blbus.qul vel aulful nomen 'cmemona.neduvibls tenere vldcnf.SttamenOillgentluspfcrittcrlstabu
lam iniienles marmoiea vetuftas Ifam contlnenteni .lE? quibus apparet a conftantlo/onllantlni patre, d
a Oloclcclano ^ maclmtano cefar Olctus eft banc vibe nomen ccpiife cu pnus vltudura nuncuparet .l{?anc
tabula perpauci conllantienfiu legere faunt.^enctq; vulgus opimo cfTe fanctudnii q uodda (aclpue rcligl
onls.ita mullercule t cetera imperita turba fucandis per ea manibus ^ ad faclcin refricandis, lam litteraf
pene totas ep tabula celcucrunt.cum tamen tbl fcripta flnt non fanctdS cbnfti fed perfecutonij cbjlfttane
fldcl nomlna.ij&otes quoqj-r inflituta ciuitarls funt.Slngulls aniJtsvnus^cintbus fuffiagio creatur,
apud quem fumma poteftas cum impa io fit.lt?tc non publtas cd bus,6 in pjiuata Oortio fua -r confueta
babitat.iSt quando per vibeincedit llctotes babet virgas manu fcfentcs.Cetero autbabitu miailo a re-
liquis Oiffert clulbus.lfelc In caput vnlufculufcB anlmadiicrtendlpottftate b5.Sit cv bomtcldlo.iv furto,
ce raptnts.ee veneficio .te adulterio ac ce ceta ls crlmlntb^ agat . aftant ln pellio blj quos fibl duitas Oe-
put3uit.rel ipl in vinculis adducunf.iblT accufatotibus 't Cefenfojibus Olcendl contra reuj.t pro reo fa
M"'
itiim'
(ppi(
110'
iiirf»
E
£rl.i
itiS
(Sit*
0emcta0 mundi
CC^l
juttas bs^.Sudttts omnit)U8 m fetitcntta ttur.Si reus banarctur lictores magiTltatu^flfppIiao afficiunt
£oicm o:di>re isaulUous cautis cognofcif apud bunc rtiagiflratu t eius confiliu.ciuia lioeta ludtcadi po
tcllatciu babent.©:atona fatuitas pjuriniu valct.5t3CB fi qui tufcrti repcnunf bi aduocati in ctuilibus et
crtminalioifs cauus adductt.plurimu -t gratia t bignitate in ciiutate poffiint.^niuerfa bec ciuitas in buo
gcneta biuifa eft.Slq cm funt cqucftrtS gcncris.aln plcbei.^folcbci mercaturis TofficimS intendunt. £qut
tes veteribus patrimontjs contenti redditibus alunf .iSqueftrem bignitate obferuant.Si quis plebei^ bi
neu faflus ad equeilrem locu Euenire tentaret ei nullo modo licere putant. iflec nobilitas que in eo jjtbana
ri.aut pollui bignitatem lud arbitratur boc eu facere Bmitttt.5ta per longa tempota vtercg otdo in tuis fif
nibuo confiftit.(Lu equites ad mercaturas x folidiota munera otclinare in tuipiffimtS fit, iblebeio aute ad
equeftrem bignitate fe attolleie nullo modo liceat nec nobilitas panaf. i^ubernatio tamen reipublice com
munis elt plcbeis t nobilibus. Sd feptem miliaria a conftantia a tranfitu vero alpia*]ejc, milia paffimm
oppidu ejrtat BelcbircbiJ id eftopulentu ateg vtbanil.itrdificia babet fpeciofa. vinetis t pometis plurimu
babuildat.flumen quotgrbeni onf in alpibus no longe ab eo loco cum ab italia tranfir ftt ep finiftra maf
nii.fed mo)c ad betteram vergens tfuo gurgite -rmulto? incrementis adiiifum ingens t robuiffi ixcumt
Ulter otientem x feptentrione recto alneo conuerfum. Squam babet medij' colonS inter ceruleam x virides
ciirfum rapidum.alueum arenofus.folidum tamen.ita vt pedibus preflus veftigio non fignetur*
E£runt tempoiibtts conalp in ea babiti in bac inclita ciuitate ingentem multitudinem bominum fuif-
fe e]r omni natione tpiana.preapui tamen erant itali.galli.gCTmani.bifpani -r angli.quo? fufffagtjs
omnes concilu res geftefunt.lbteftantiores quocg in eo fuerunt^obannes.jtnau-ffiwintits pontifeve Si-
gifmundus cefar.^uincB epi cardinales.nvi.pfbiteri cardinales, vu.biaconi cardinales, Ibatriarclje. vq*
arcbiepi.t:mit).£ptfcopi.t04,SbbatC8a)c.infignes.(@eneralc6qtuo: 0Jdinu5,©uce8,)criii). £omites
cj:l.£dmunitate8 quoeg vtbiu tam ytalie cg germanie fuperious x inferio jis.lboft electionem 'po di^iarti-
ni Sigifmundus conclaiie ingreffiis nullo babito bignitatis fuc rcfpectu gratias omnibus cum lacbiimis
egibij» neceflarium reipublice cpiane prope e^tincte elcgiflent.
ip
■l.f '
•
.1''
t,
i
'i
1
-t'
^ermetasmucJi
5ob.inncs busBcrcrt ^obancs biis obfcnro loco natiis.cj: viUa biis quod anfcre rignificat coguo
arcba iitimut*’, |{?ic cu dTct ingemo eacn -r lingua Oifcrm multucg biallhcif
oblccraius.t peregrinas opinionco amarct-Suide adnioduwicleflftaru boctri
nam arripuit. Jbcrommu boimne cloquente condifcipulii ptage babuit.Tbla^
cuit figirmundo impatojc fuadente patribus tu pcilio pflanti^i vt bobemia fa
nari poliil tobanne tiberommu ad rynodueuocan.qui cus ceteris eius regm'
boctiotes.tn quia boctotes ac berefum ptincipes babebanf .vouerut ambo no
ta verecunde aliena bifcerc (B ^ imptudenter ingerere parati, bocendl quippe
. ^ bifcendi cupidiotes.-r auditi funt in pfeflii patra, ^obanes etate -eauctotita
/te maioJ babttus.Ooctrina t facundia fuperio: ibcronimus.lectt cp omni nati
«a — I im patres btiiini ateg bumant turis boaotes.fepe cn bis ‘colloqutu» babuere.
bogmata eom a lege tmitna aliena cfTe monftrarunt.necg bonis conducere mo ^beronimus beriticus
rtbus.rogauerunt ne plus fapeie ejua ecclefia v£llcnt.pcregrtna8 opiniones re
-linquercnt.ingemafua wiclAllara infanta ne fedarent.in edocendis popitltS
no ccdocendis ctercerent.poflcHt in pfpectu tvi t in ecclefia militanti fubliine ^
confequi locum.Stetere tn ^fito ptinaces bobemoi? animi, fenerantes fe fan
ctt euangelti' cmulatotes.fe epi bifcipulos elfe.iRom ana ecclefiam longe a tra-
ditionibus apfo? abtiife.que opes t celicias fectaref .Oominatn in populis ev
quireret.canes equos alerent.ecclefiaro bona que ept pauperibus seberentur J
pei' lafciina luracE; pfumerent.-^wmotes magne fynodis vbi ptinattam t imi f
mutabiles animos perdito? boimanimaduertit.mcmbjaecclefie putrida que _ _
fanari non poterant ne reliqun cotpus inficerent refecanda cenfiterut. iLata elt in confeflu patra aduerfus
contumaces fententia cremandos effe d boarin.4 ccclefie refpuerft. *(btiot iobannes igf pbuftus e. tbero
nttnu8.ccc.)cl.&tebus poftea in vinculis babitus cn refipifeere nollet fed Oefcendens in laudationem Jio
bannis bufli Oadn ad ignem bamnati vird illum iuftu t: fanctu appellans illa motte indiSnum . fe quocg
paratu quoduis fupplictu «dire fotti animo x conftanti.d&ulti tllu acceflfere viri eruditimmi. peipue car
dinaUS flotentinus vt a fua fententia btmouerent.fed cu pttnacius in errotibus pfeuerabat p conftltum
berefi bamnatus x igni pbuftus tOcunda fronte ad incendtu ^Tauit.flamma adbibita canere cepit ym^
pnu quefumus x tgmS vip interrupit, irtemojpbtlojopbo? tam fotti animo mozte ptuliflTe pbtbet .One
resetuftoruneraperenf abobemt8tnlacnptotectt.btfcipulieo?e>:eofoloterraabftulerein quo ignis
ftnt.eamcB vcluti facra fecum attulere in patria.^abannes x iberonimus apud bobemos martirn bono
res meruere.nec minozes cg petras x paulus apud romanos babituiriunciatis em in bobemia que com
ftantie gefta foerunt bifcipuli eo? fequacefe^ omnes invnu conuenientes memoziam in primis befuncto
^obannesiocbejana riim confecrant. celebzandamcg quotannis txcermmt.
Xobannes roebejana berefiarcba apud bobemos p longa tpa pfidia femi-
namt. ©ppidulu eft pzagenfis ecclefie no longe a pcljina cui ffoeb^ana c
nomen.£t boc loco puer obfcims parentibus cenfucg tenuilTimo natus ioba
^ nes nomine ptagam venit mendicatucg victu querens gramaticam x byaleu-
'cam bidicit.£u adoleuiffet nobilis cuiufda pedagogus fact’ e.t cu valeret in-
genio linguaqs .pmptus elfet in collegio paupera recept^ auditoz iacobelli fu'
«.•(boflremo pfbiter ozdinatus pdicare verbu «i pzagenfibus cepit. £?oppi
do vndcoitubabuitrocbejane cognomen bucente.-nncenoleT auctoutate
valebat, t cu baftltenfis finodus bobeimS fcripfit vt legatos mitterent, inter
legattone.ccc.equitu ad bafilea milTam iobannes roebejana pfeudo pjagenfiS apoftolus ceputatus fu^
lt.£t poftea fedente pzage figifmudo pto tribunali in foto ciuitans roebejana cu quatuoz plDiteriS no-
mine totius clen obedientia romanc ecclefiefefe .pteftarc .pfeffus eft.T fequenti bie abfoluti ab anatbe-
, . , . vfqsadpciliuConftanticfummatntcgrita
te fits fecretari) officiu adminiftraflet.ccinde a flozentino populo accitus cancel
larte generalis fibi cura ntmandata vfe ad ettremu vite tps gcflit.5ntcr viros
lUuftres ob bicendi elegantia oibus pferendus eft. £u elTet optime boctuS licet
multis occupatis negocus ea tn faibere voluit. t pmo cu adbuc grecis autozi-
bits opera baret :©afiltH te inftituendis bifcipulis tranftulit.^ita qj viro? illu
ftriti in plutarcbo x vita cteeronis ppofuit. Craftulit qj libellu tenopbontts te
tyranno.T aliquos libzos platoms.fv ariftoteleeconomicu ctbico? tpollitico
Y ru libzos. biftotia gotbo? edidit, volumeetia epfa? ac fui tpis biftozia. te lau
dtbusftojentie-r rebus florentino?. cuius biftoziecafenatuscifingularepze-
miu vfq» ad mozte pftituit.^ue dde mors fuit anno bnt.i4 4 J.cu effet etatis ano?.7 4.dfeulta pterea
alia conipofuit in quibus bicendi elegantia x fumma ipius ingenti vis apparet.
Scjctaetasmanoi
cc5^Lii
Ibogtus flojcnttnus ©ggms flo:enn^ ojatoj facn<Jifiim^£t Ira? aplVcarn fmptoj Ptrertiffi^
Jk=' mus.bifde tgibu8.£t ipe ob fingulare bocmna -r bice^i Icpoje. tu romc
tucg pftantfe vbi coalm babcbaf atcg alijs in locts itiayimo babitua m pjcao
tmug trj coalio 4titittant} oino cegditu repcrit.innionaftcno jpecdftajwiam
bucfloaetjtfni^terinsettq Tdoqutteipiiis dantate. £u p.jd.aBiias m cuna
ro.lOTptoaib otticiuoptimc seiriirct.3d fe vocatu fummo Bonotccpcepcnmt.
j j bouoyrat.Compofutt autibic fuuebtes oroocs ac altas plurimas. £t libu
racenaru t cprarfi.ct c greco byomfiu ficulu -t altos latios fcctt.^c fftu indtc
I libtum edidit t alta multa.
^afpanuBs bergomefis ep barjtja rufculo natus.^ramatiais t
rbetot cclcbemnt^. tptbus apud venenas ob ftngulare boctrmain
in peto ctrus.etfaj Ifas latmas femtmonuas qft ab inferis rrfulcitauit. ®ene/;
ttis pnblico falarto legens, multiclarlirimi adolefcentes pmonedtfcedi gfaad
^ j . ^bflupetc.Sudita ei^fama pbilippus mediolaneftti bupens mediolanefib*’
raocea.3 i^dua t venena euocaurt.vbi accronis guetufcB codep intentu euarin^n S tres libnctceronis
. i-Trt 7 . . ‘»i.’‘-'‘aMmguaiawuacopojuic.i^sioeturq5en'ep(eT0rone8elcgan^
tes.t^i utorerus quot^ barjuius ce pergamo medteup celeberrimus ctitfdciH famtlie poftea boctiis t elo
quens habebatur padiie. qui portfefcripta reliquit. ^ ^
^jilTtontiisce3§>utnophabononieH8petrt0eancbaranodfuitbaldl perit Jxbutrlolur]
futi audito? contempoianeus fiiit. Qir certe boctifliraus ac vite fanctltate
iniignis.qui p ceteris cccitnales t clcmentlnas optime epplatiault. buocK rep^ /M
iid Ius cltille canonlcuuc ptluenna copofulnac etia petilo? op^ p^ fe relldt
Tlynclfcusjabarella natione pataiiln^.ro. ecefte cardialis pfbyter. luris
A .ponnci) puilniTtmiis.^it g_boc tpus blgnltate ftta vt piatos cecetlfls t
pjudetia plurlmu epojnault.^s cu bocnlflm^ -r cloqntllfimus baberef copiofe
in oecntalib accleinetlnls multa edidit. t alia qda memojatu blgna ppofuit.
-j^iflpbael fitlgoflus natione placennus epcelldilfim*’ liirl cofultus. tepefta
#tc laaf mlta ad beclaratione lini ninlis ptlndla.Siip bigefto t codice c6-
mentatus e.ac pfiUO? opa.lRapbaclc q5 Climaim liirl ctutf priilnfltmu cotem 1
po?3Murumecoftat.!@uitn&lgefto veteri mftatprilio? volumina edidit. |
a* ©annes be Jlm ola egregius vtrlufcB liir] boctot g ipm tps apud bonomaf
Btiirignis -z clarus babinis fup pjlmu fccmiu t tcrciu becrctalium accurate' — -ro-r-"-! — firr--
Icriprinsocptu qj ac clemennas clegantlfiime comentatus eft.g -r lu lufojclato ac blgefto nouo qdam co-
pol tilt volumina. ©bijt aut blc vtr ton ytalle notattfltmiis.^nno a natali ppl.iqjS.
Jacobus te fozlitilo tlT ^«obus fotllulenf egregi^medtcns.bac tepeftatc flotult. ©ne blcnt cuctos
medicine boctot eliqui poiam t medicina .pfefli fiierat epccllulffc.£t^tcrea fug pjlmn canone
^uiccnne.£t fug clufde aftbnfmls t Cegnl optime t egregie fcnpfit.ilbellmn
pterea o: tnteflone gradim fojmap.-r ea? rcmlfflone copofiilt. Sepult^ tandciit
pa^ie apud bejcmitanos cum inflgnl epltapblo.
! |-^ ® 50 fenefis vulgat^ medlc^ poft cii blulna qdam lugenu t medendi gra.
‘ poea 4 au lllu i etbrurta fio?uaut e?celluliTc credlf .©iil fug 6mo Sulcenne
-c apbotifml byppocratls fcrlpriflc bt. £t coftlla vtlUflima poft fe reliquit.
iO :£>ba8 rtci!lii8.£t Ipe bec tga reddidit clarlflima.Cul jptln nome erat ilw
8UL colaus e? catbama vrbe ojtudus potiflctj luris t pblc glnflim^. ptio apiS
fena etbrurlc vrbe ponflciu Ius edoces. £5 ingentj ea clarnTlmi pclanfltma mo
nimenta lu lure poft fe reliquit, ^nde t cvcretales oes plurimis voluminibus r
egregiis fugomes bcclarauit-©^ gj enat repentiones ac confiUa acciiranlTlma.
luter greges epoleratoiz cocublnos cofenult.noblfgene.tnfamls vita mulier, ^n
tautacg cvmme cccltate jjlapfa e. vt fetas i^gies q .p fide itju mojte ftjterc ftultas
publice ppellaret.q voluptati gaudia guftare nefclerut . ilibll celii bomt fuu effc
biccbat.uifl voUiptates.p^ bac vita aha ce ncgabat,£t itcrlre aias cfi co:gc afle
rebat.S; bac ta (celcfte femina i comlallo bcrcnco? c? pefte apud grcclus ceftin
ctbaiifte libldis titlicr.aallas iclunatcs To?ate8 icrepault.qP coip^ fiuftra mace
rareut. f tctilcB «ll numen placere t bis creberent, fluenda inaniter btl vrtn rnp'
petinfi-neiidnincB voUiptatibnb.
^ext^cm^mndi
lincafuinttio^z ponttftcu
£u0enUi8 quartus
® itm aturc multe coCTitioms biSotie pfemm. Uberalts i ornes, tu vel
!!!Se Wratos.lmfamiliaritateotto
majime 1 .,-„1 fVvjnefimtiu.blondu5 viros boctiflimos fecretis futs ad/,
miat^alu am no Incile nfouebaf ob iniuriasjllatas.-rmaledtcttiusboim.aut
mu ^ rmbentiii. gymnafia oia cg biligcntifrime fouit mapme vo
™ lanfi ad Qb oine genus litterature adbibult-reUgtofos nnrutmtnodii bile;
rrt Sopibits -r immunitatib^ au)rit.bella aut ita am3Uit.qd mira m ponti?
foe mckrl ocbet.et celpbinu caroU regis francic filiu cu magno cquitani l ba
Suenfes cocitauei^t.£ui^ impetu bUTipatus e couentu8,aic.£onftan8 pterea
m oaS feruadis e babttus.nifl 4d pollicitus fulflet qd raiocare cg pftccre fa
I m fffe fDlendidlus in victulfamlltc. parcus in fuo. £t a vino ita alienus vt
abftcSmeiSovocaref .familiares buit admod
STopaingrauibus rebus vtl poirei.5niBato: figifmudus cu^
fausfubftiti^et ad cugeniu coucrfus inito cu eo fcdercroma.pfcctti8.£ojo-
nlmiS b onaf .verumottuo figifmndo imEatotea q bam^^^^
m/ilm Suerat.£reato(g ab clcetonbus albato auftric buce concilia ferrari/y,
«tfe ncKSo PtofecSs impatot grcco? ab eugcnio fufceptus e.inde flotetia tranftuU .£i;otnare K
£e Sam cci edlflcijs t facelUs e annitus. vt c% capella ponttficia t enas fancti petri valius ap pai et.
/StSt ponttftcatus fm anno btcimo fetto.feptimo kafmarcq.ano.d&.ccccjrlvi. fe3ir ingemo t geftis
V ctatis fuc anno fejcagcfimo quarto, q anno btum inicolaii toletanu in fanctos retulit coiv
m bafilica Ibetri. fepulcro marmoteo. boc epitapbio.£ugeni9 tacrt bic qiiartus cot
nohdfcums3antvitefplcndidafactafue.|mu8antefaaosfepbuitalterabo:tu.aitcrabo
alter vt accipiat fidei bocumeta latinc.aitcr vt aurato cigat bonotc caput, ano buce ^
ariitcnt^raioeeremplafecuti.lRomaniciagnomtctbiopercgfidemtc.
E air qumtiis aimo bni.i458.bic.i7.noucmbjis.eugcnio pontifice a bafiliefi pcilio pbilippi biicis
nnitationc rcDofito.£t in fafmatc pontifejc clcctus.fedit annis.p.quo creato cuclti^io niagne fedi
ttones m eccia bei crottc fuot.cii j-fiana refpub. trifaria biuifa.aut felice aut eugeniu feqret .£(Tentcg qui
neutrales vocar^r.q? neutri obtemp3rcnt.|feic itai^ felit ptimus fabaudic but fuit.4 pniis comites ap
ocllabanf £t fvitifmudo cefare titulo bucatus obtento.cu annis fcrmc.tU poft pfis ptouinefe guberna^
cula tcnui(fet.aucto pfno imperio.parta vndicg pacc.3c bemd relictts ptincipatus gloucefaftib*’. in bc-
rcmii fe recentflet cu fet Viris equeftns otdinls etate etia .pueetis. mtido t pompis ei^ rcnuciafl^. ad rt--
Dallic locii tancR paradifuni belitiai? fibi bcl^it.Ocg eo in ftatu vita celibem in terris ageret a bafatenfi
cocilto Dontifc«lcctU8 fmt.barba totondit cg .pmiflum nutriuerat.S>ucata ptimo genito fuo tradidit, ce
rleriaiteia cerimonias hidicit.ftipatus magna nobilium caterua bafilcam pcrrctit, ^bi inter buos filios
, egregia faae adolcfcentes tamg ronc pful eccie cotonat** e. celebjamtfepc biuina
.bnditit plebib^.officia curte o:dinanit.cardinale8 boctrtna Tauctotitatefiftates
3frumput.^crucHj)ac1 ^builitafl amatozetiftaetmottHO ctigenio pottricc illi^
co nullis pulfatus pcib^^nicolai ei^ fucceflbu buaniflimeccflit. iRelicto noie pape
cardinalatus bonote retinuit. i piia fua legatu ce late creaiiit. S^eficies ternus ut
farcctutc bona.fiut aut dariflim*’ Anceps pteter gen^ t fuc elcgatie fomia. ac rc^
gtam bignitate "r.pmpta eloqntia motib^ itegre. vita r rcligioc fetuSJ fubojtoa
clcmes.i belb magnanim^.a: i oes iuftilfimus.ac bemfi nimia felit.fi feiiiu finis
ecclefiafticis titulis non fedaffet.
cifma b.ttiij.iter cugeniu rz felice vfi ad nicolau. v.ob varias bifeeptatoes
an pontifet eet fup pciliu gdurauit.n fine fcadalo rcipub.tpiane.
)©li8 facta e befectio -t varia bella t biflidia fccuta fqnt.-t wmeta apparuit
fccuta cft occifio bominn in leodio.
inonDi
cexHin
jlineatmpcrato?
Slbeitus
^ pdtcti figirmucJi' scncr.ac bocmic bugafte* ttt
anno &m.x458.^iy.kaf.apuli8 impatoj poft risifmtmducreatiis.tmpa-
uitanms Ouo^.^tr ^deoptini^-r tu omt virtute cecojatBs.rdisiofus pjin-
ceps. et qtu liberalitate f imul iHlltctacB pteftarct. fti it in bellis audar.-r manu
pjomptus. |8ptims aPud aibam regalecu ptuge fiia £li5abetb kaLanuart
(nnmopfenpi t applaufu ppfi cojonatus e.§utK pdie nonas i\hdi rex bobe
mie belignaf .biademacB fiifcepit.^nter bec tr electozes iniperti apud franck-
fozdia puenicntes.0ns felicitate admirati.^ ipt iliu fanguine ettollere ixcrc«
uerat.romaiHi imperia alberto comendant. St illi acceptare impcrius tn UiITh
baro^nit.t nirt pnmojesbunsarteindulgerftbaud qii«« licebat, dbus baud
ex vfu videbar fiiu rege tbeutonib’ imperare.bu figifmudiis romane rei oful
turus.yMlia germania ceterafeg .puinctas Eagraflct.bugaria turcou Piremio//
nt p^riufic*3t(^ ob ciurifdo dlbcrtu obU^^rut^nc fno in uifTu itnpiiu
acceptarea^ocati tn ad regem d tuc wtenne fuit.d^ulta in vtraq; ptem bicta
edicti pcibiis popue friderict tmcis aullrte tucadolefctnis.afleniia Pedere, itn ’
alberto fufceptu*5lleimpertct aiictus-bugaria redijt aduerfus
tureos qui rafciam inuaferat arma moturim.^nterea geozgius palocius llrigoniefifi pontifer bicm obut
qui cozona re^i -x pzeciofam regni fiippellcmle in arce f nauerat. ©ua re cognita albernis eo fe confert,
arr regine bedif . d bum tbefaurn regni wzd baronibus ad eam rem felectis recognofctt.cozona beati fte ■
pbam regis qua facrofancta ptitat.clam fitrripit.anuiig cuflodlenda tradit.cetera obflgnatls occlaudit ar
cis.Slbernis bubam rcitcrfiis no erpcctatis aurlUjs aduerfus tureos erercltubiiclt.Caflra Intra Clclam
amne r banubm collocat. interca titrcon Irnoatoz cincto caftdln fr .«
cu lam itrigoniu pzetmnct.t tn Itinere magis ac magis mozbo affecttts.rcllcta vroze pzcgnante.obfigna
toeg teftameto.ln villa q longa blcitur. vl.kaf.nouembzls c vita cecelTit.pzlnccp8 liberalitate t fozttttidl^
ne clarus.qiu m^a tv fe pplane retoubllcc .pmrtterc vldcbatur.mec minoza populi ce fua «tute cocepe^
raittpiilccrrtmefpel bzeultas vite no flnlt.necgcm biennio toto Impcrauerat. flatura cius pcera fult.ner^
uofum -r valida cozp^faclcs terriflca.moic gens crafa barba.fuplus labza intofum vefleiii baitb fpledi>
dant baltbeus auro gratiis cinrit.nec vneg lateri tefiilt enfts.cozpus elits in alba reconditum efl.
iConcilium :©aftllenfc
0©nctlium ©afilcc anno bomlnl. 1458. ex
martlnl pontificis tvcrcto congregatur, pzl
mo tn lente t piia admoda ffeqntla. auctojltatc"
tg martlnl nutritum Inde turba plurima coitcnlt.
epon t alion pzelaton cit qinbiifda cardinalibus
qui ab cugenlo rccefrcrat.vldcllcs placcntlno bo^
nomenfl.bomlno antonlo vencto.arclatcnfl ara^
gonefi byfpano cypzlano. et bomlno luliano ro
mano cardinali fanctl angeli legato in concilio ge
neralliblttputato. Snlmaducrtes eugenluslk
los cohOTegatos non vacare ad ejetlrpatlone bc-'
refls bobemon "X refozmatione eccleflc ob qd oz^
, dlnatum fuit. Cum pontifefanclpltlcura btftra^
fcCtus.iftqiiod tn bellis vndlCB pzcmercf.£tqd
I J&aftllcnle concilia augeri Indles cerneret. £ort^
|currcnttbus eo layfpante galltc germanic panno^
k nlccg pzincipibus.^ul omne rclpubllcc caufam
In arbitrio conclltj' reponeban^Hub pzlmo qozm
bonomam tranfliilit.cardinaltu oim q fccitm ade^
rant confenra.g5cb Imperato: alnqj pzinclpes r
— — pzelattqiiltumbafllecerantnon modo pontifici
non obtcmEaiierunt.'^craettam eum bis terqj monuerunt vt bafileamjdoncanua martlno celebzadl co
ctli) locum bzlcctum. vna cum cardinalibus pzoflclfceretur.SUter fe In ea acturos vt In ?tumaccm.£uge>
mus em bublus quid potifltmu becerncrct^miflb tamen eo legato ffanofeo capitclifla ture confulto pata
ulnoqj equite, qui cius caufam tiicrctiir. ^crum fuggcftionibus pblllppl medlolann bitcls cugeni^ pzl-
uatus.T Smedeus biu: ad pontificatum belcctus fitlt.qucm felicem vocarut. Concilia Igitur pulcerrimu
tntUimi babiitt.fed turplflimu cintiim. jpter fclfma fublecutunt.cugcntus cognita tniuflicla.Sclpbtnutu
taroli franco)? regis filium ca magno equitatu in bafilienfes cdcltauit.cul^ impetu puentuu illico biflipa
tttseft.
/
mudtt ^
T|f3 Srto pjomncie bcluccic ctuitas ampla danflimat:s.tn loco regio cj:micta.3lii<Je %aftlea bicta^ciit
5c«^(AtKOC»greccicgah8fonat.indcapiiclgrecos fiOC^^EIOc regnum titctf.^dobfrequcn#
tes terremotus quari fme bafe appellata.iQuams vulgo ferut ibt latutflc baulifca.£t poft ei^ ccfectonem
nome vrbts reliqiulfe.feec vrbs rbeno abluit .-t ea pene media bimdit.pote tn fimf vrbis ptc6 vniutur,
Js fluui^ gei mame celeba rtm^ e^: rbeticis alpib^ ott^ varijs motin impedimentis incitatus* cu rii
pib^ coaitaf .ternbiH fremitu eluctuat*0ctpue ^peoppidu Scbarfbufen. ingenti impetu Epeepsriut* £c
ib oppido laufFcnberg artatus petris.lpuma albiflima p fremitu t collifione apparet.'£ande5 atrot fpur
mans amplo lurgite ad augu^ raurica* vfcg et bafilea euolmtur.igt ea in buas ptes bifiugit. Ouitati qs
ac poim i occulto infidiaf.cu terremoub*’ fepenumero quaflata fit.JLittota em rodit.alucos nouos qrcs,
tara cauas . vdis t atjs reples.bos motus cjtcitat. sQuaobte veterc raurtca augufta(an^ vefttgia fupza
bafilea cernut )cefeciflc arbitraf.Cui^ nome bafilea a befcriptonb^ p^^ea fomta fiiit.£a vrbs a rbeno co'
moditate magna bj.9 ind mllta b$ nauigatdem. vt di magius onenb^ ad mftas regiones nauigari polfit
^lif tUa Oiua tgine cu fodalfb^ a coloia nautgns p rbenu ad bafilea afcediife biftotie tradut. waen*’aut
t fi acailis multa qiicp bana ifert. vbertate m glebe affert.£u b vrbs etate nfa latericfjs bomib^. pulccrn:
mis cdib^.maftcrijs feplifcBmagnificMiims.bolbitalib^aplis.aliifcB vrbiu necelTarijfs cu mag ambitu
t menib^.foffifcg .pfundis epotnaf .bjcg agiii apliininu inter motana pftitutu. d t frumrti vinuB boni fe
raciifim^ e^£ftq5 vrbs celebarima -r atio ^ euenit i b3c.qd i ceter] atK}8 vibib^Cqu sxfcriptio pcCTit) euc'
mre folct. vt relide t monumta qda vcnimflinioy ope;: pfpiciaf . vei? ita ruinis 't terremotib^ qfla ac vetu
ftate ipa cofumjata* vt nec ei^ figurc.nec ad que vfuj fabticata fuerint. quauts &tltgettflimus.pfpectoj qat
agnofce.lfeec tntntruimmodu aucta.£tp'^ terremotu ciufus iltaurata.inoutfrime nris tpib^ bonas artiu
gymnafio ornata fuit.'(i'i^em fumm^pontifct: ei‘^ nots fcds ob loci comoditate poft fufceptu ponficatu In
ea vniiierfale gymnafium condidit. ac priinlegijs botault.^ul ollm in ea vrbe tempore conflit) baftlien-'
■■ I H iMwmBBim
^cxtaetaemmdi
Spolium ccxLiiii
mu q5 monafteriu cu abbact^ ad fctm albanu in acie vjbis ejctat. ?ndc mmojc8.ausultajefc8'E pdicatojcs
m eo loca Joitm funt. ©om ite cruafero^-r bno:;z tbcutonicov Ipaciofa loca occup3t.i£t momales ad fetas
Ratperma r.ip.clara 't mana ma5daIci)a.tl&inot aut p8 vtbi8 cclebemmu bs monaftenu cartbuficnfiu.T
Ecccias tDcodott -t ftti mcolat ac ^i38 baftltcas.Jn bac qsvtbcmultc feto^t tclidcTut ac omat^ vati) «jb^ tcco
ridcrtco polica ro.matoti amede^ Ouje fabatidic que cler^ apd bafika pgregat^ cudento (rata cjeiftit
qrto a lummo pottficatu pqttficato poito lu tlli^ Iqcu fuffcccrat feltcec^ papa 4»tu vt pmifinf vocauc
tat tilia ciiia oomi babebat vidua luucneTfqtma pftate iit mrimoniu obtultt.fifcB Potl noie auri numu bu^
ceta milia .li ciigcmo relicto fc petrt fucccflotc appellaret, botruit cefar mtntmei^ iacro fuo eccic fecfa fedare
voluit.at5 ad ^8 puerfits.vedere in^t ali) potificalia rolet.bic Ubfter emat fi rcpcriat vcuditojcm.
Econell eftefe ferrarie marcblo ^mogemt^ ce Stella nobili adoleieentula pellice fufeeptus. patre ifli'
colao apud mediqlanii Defuncto tn ferranenft regno fuccedep regnauitannfe.ie. vir certe magne bila-
tiltatis t pjudentlc ac libcralltatls InflgntP.nccno -e bona? littera? egregie boctim.qul regnu pace t iuili'
d.3 gubcrnaint. t y: be fcrrarlcnfcm murfe noui8 e? parte padi cingere cepit, t plura cdlflcla fupcrbKTima
‘??i^^F*^^“^*!^Sf®®,'^,P*^^^^®A*'‘^“‘^*^®”3^^''‘wl^'ti3rieotdlni8fctibominieiereett'tfc poftmottem
jo! fepelirl feclt.1^lc tobannfe fraafcl gansage mantuani fiUa biielt veote.e? qua nlcolau vnlcu filius mire
t ‘
' f:
.( s!
i
m
l^extam^mmdi
% poft aliquot c;c vienenfi fcola accerfit qui luuencm iit
det ne viam vrtc Kfcrat.£uq5 veyba ‘ -feoftrcmovbt fruftra fefc niti cognoult inuitus Uuic
inftruant.addit pcc8 addit *3con’a8.ptoni«tit ^ obftrictus vincultsCfic em petierat) vt py
faluartnepnnci'pe8pomntyiCn^i-^»«bmmja^^^^^
tilTrtt^ dmE vers^^^ patria luflinopolitanus pBs -t otatot ac tims eo
ibaulus vcrgerius ^^,8,neno t linmta grcca lattnaiBVtr erudittmmus £b:ifoloje bi5antiny
d15i audito? t carraricnuum ptincipa oltin familianflimus p boc.tempus pzcdi
cti9 virtutibus celebratus magno fuit in pzeci^qui cum cloqucntiiTimus ba^
ref inter cetera biftoztam fatis elegantem cc gcflis carranaifiu &no?z edidit. tCc
ingenuis moribus Ubelln.-e tn tnut iberoninU laude cultiflimas orationes com
' i^apbatspbegms patna laudenfts vir bocnflimus.orator -r poeta no viil
’ tl Igaris.martinicg pape batarius ob bicendi elegantia rome noiuit. qui ali
quot cditis libellis partim metro parttm oratione foluta magna laude fortit e.
5ntcr quos tredecimu enetdo!?libra in verfu beroico compofuit. £ius quippe
Drocurationet impenfa.reliqme fancte momee ee boftia tiberina roma tranjlate
funt.tcifdemcapcllaatCBfepulcbrummiroartificiofuo fumptu cj:trucre fecit,
vbit corpus fuuniin ea capella fepelire voluit. •
Erancifcus barbarus patricius venetus crifolore in grecis liT^tfclpulus ctrcelletitimmi tngeni) vin
ob Doctrina t biccnoi promptitudinem -z rcipublice admiaiftrande prudcntiant laudattfTmus babi
tus eft.lfe»ic cu cruditiflimus cflet pulcbcrrimu librum cc re vjrona ac epiftolasornatiflimas edidit.
T > conbardus quoeg tuftintanus vir magni ingenu vtriuft^ Ungue Stece t: latinc pentinimus. ^nde q
I 1 4afn grcca in lattnu coniieitit vtpote cimonts t lucuUi vitas.l^ic bernbardum tuftinianum filiiu ge
‘S^aSSainusTort^^^^ l‘«Sue vir cruditiflimus ate® doqucnttlTinius fracircf pbilclpbi
^Jlemulus bifdem temporibus floruit.quitu metro tu foluta oronc multa compofutt.t guedaj e grecq
conucrtit.qua ob rem a florentino populo in fuu cancellariil vocatus immunitatis beneftem confecutus e
Caietanus patna vicentinus patauinus canonicus tbcolog^ -r p!5s lui tpts peipuus in patauino gy w
nafio tu legendo ra bifputado principatu obtinuit.-r io accuracius fup octo libris pbifico? pmetat'
efl-t fup libris ce anima -r Ce celo t mundo ac alia ppofuit. Conqliujnnorentinunt
v^onciliumflorcntieannobnt.i45p.abatgcmO - — ^
V^potificc cotra bafilicnfc celebraf . d&ortuo em
figifmundo impatore a quo baftlicnfe concilium ini
CTementum babucrat. creato alberto buce auflric co
cilium fcrrarienfeeugcnu nomine cardinalis fancte
cruasincboauit.£o.pficifcifTcngenius eoqr ad
uentare impatore conftantinopolftanu ^o . paleolo
guin intellcrcrat. 5s ferrarua ingredicns non aliter
fufeeptus ab eugeni 0 eft ac romani impatores fufei
pi confueucrant.^eru cu pellis ferrarie inoleuiflet
florentiam tranlTcrre conaliuj placuit.ibi babito fe
plus conuentu bifculfacB greco^i-r latinor? contenti
one tande co ventu cll vt greci rationibus victi fate
renf x fpiritumfanctu a patre filiocg .pccdcre. vten i
ajimo finefcrmcnto muceo pane corpus jepi confe//
craref. ac purgatori) loaiefle crederent. 'jl'Oftrcmo|
Vo vtfaterenf romanu ponnfice verum jcpivicartu
petrteg Icgittimu fucceflore primu in orbelocu tene
rc.cui X orientalis x occidentalis cccia merito parel'
ret.Sbeuntibusautgrccis.zx. nouembris re boc
modo compofita gaudentes in pamam rediere. St ’
meni etiam cum ftdc noflra conuenerc.ibreterca vtpatres augedo bafiUenfe concilia tnfirmaret.Codc tcf
pore becem x octo cardinales creauit.^uor? cc numero fuere buo greci rutenus x nicenus vt co? auctori^
tate grecorum natiO m fide conttuerctur.quc baud ita multo poft m antiquos mores recidit.
Bcxtaeme nnmdi
\>t:cxLv
co-
t3 ijcttua vrbc. niasitu ejimitii inter fo?t cotneltif Ititijcg fotu . .
iMt anma adueifiis eK^tetino pplb bellu.qd vfcg ad obitu etufdcm Pucis bu
!^iiu.3nui8.r.t:rv.5nfida tn nonmtc^ t infidia^Rna pace intercedente.
Tn rt flote^Hc in merote fiiit. Cu iHiid regnu flotetiflimu fupta modu per bein^
tactura fuonmfcli^^^^^
i- burgudic boc regim eque laceramt q bteui poft occidif t malotum
acceptari
«r.uVHf burgudie bitp poft tenigas initas ciiin facramentu ambo btuiniflimu fum^
piinent.in compictit regis francfc atrociter occidif .ideo mala fuccediint tempota per regiones fraiicie.
©uo amantes amantes bqs biebiis tn jtalia fiierut.tl&ilesvniis eiirialus noie 0y
giunudi impatozts. curialis pcipuus. £t lucrecia in fenefi etbrurie vtbe*
^bo cecoti.ambocg IpcciofilTimi.^etz lucretia mira pulcrttudtne ptecellens.
Kes acta fenis eft bu fygifmundus ilhc »xgeret.|fe»n natg ceco amote adimuces
folo vuu etrarfere.igt tande ad cocitpim fine puenerc. £t cum ibidem p aliquot
temp^ bies fuos beduriflent.ob cefaris abfentia facta fuit fepafio.£t: qua tata
vtereg contratit trifticia.qi lucrecia poffc^longas lacrimas egritudine lucidit.fgt
qt w|^fuu abcrafinter btacbia matris indlgnantej eralault atam. Eiirialus to
poftcg obiflc veru amatote cognouit. magno bolote pmotus.cofolatioue vUa?
admifit ntfi pofttg cefar erOitcali fanginncvlrgtnem caftiirima fibt matiimomo
ccnnurit.£p quo? etremplis monetur, vc temperans mottb^ ftudeant. 0.m em
nuqj fenfit amotis ignem aut lapis eft aut beftta. Jifle nacB per ceo? medullas
non latet tgiieam faulllam. botum biftotia plus pon.ante pontiftcatum pulcre
afcrlprit.
©e aduentu ©elplalnl In alfacia.tpe concilii bafillen.
nlt.vt flbl ad cernim tempus oppidum traderef if@uo lapfo id Ubere reftlttieret.Tllam aliter vi eccreuerat , /
expugnare, vt locum baberct In quo;motarl poflct.quia non cecebat regis filium In campis cegerc abfcB
tecto. iboftcB aut btlpblnus belllgradl potitus ^.fama vndlcg aduentum fuu publicauit.g non vno mo-'
to apudbmnes.^ud aliquosnacg fe In auxtllu nobilitans venUTe ptedlcabant.tancg in germanla p co
mites eflet opptefla. Spud alios i>o vocatum fe blcebat per romano? regem edtra Swicenfes.nonitllis
aut fe velle vcndlcare lura bomus franclefc afleuerebat.que vfcB ad rbenujjtotendl blcebat. £]c baccau-
fa vtbem argentlna obrclfuru fe afflrmabat.blcebat r j^pter bucem fyglfmudu fe veniflc.if t bos rumotes
vblCK publlearl ftudebat. iDon qt Ita elfet.ft qt fauotem ob eam caiifam fefe putabat babltu?. ®e celpbl-
nl exercitu varia bicta f ant. qui mlnota ptobant quincg.x.xx*mllia cenfent efle. £oncotdatu eft inter cel-
pbtnu t alfaclen. qiiln^ -r .xx.mllla bomlnu ex fuo exercitu p byemej In oppidis alfaclc recipi btbcre.ipc
CB celpblnus x tburlcciut: altis obfeflis ferre opem ptomittut .^emebant lam belpblnl gentes q vulgo
vocantur anncnlacl In fubftdtu quoddaeaftelll.quob fnticen. jpe bafileam obfidcbant.fuicen.vt bec fen-
ferunt non expectans boftlbits obuiam pergunt.ptlmafcB armeniaco? turmas, incidut.ftragem bat.plu^
flmofcB ptebent. armeniaci ^Uo retro pedetentl fugientes ad malote exerclnim fe rectpiut.5lll fangui^
Itis cupidi t auldl vlctotle bii glotlam querunt. mtlam falutem amittunt, lentus eft ad bofpltale fancti
lacobl quod vix ftadiis quatuot a bafilea blftat.ibl vnluerfa multitudo armeniaco? in fulcen.irrmt.irion
nullis antejjoztas baflllen.politiS qui exeuntes obferuarent cederenteg. Comlttttur afrox 'rsimferabile p
Ilum. Cabutcg ex vtracB parte CBpluriml.ptelium a ptlnctpto.blei vfcg ad finem tracnim eft .Sd extremus
non victi fulccft.ft vincendo fatigati, victotia lugubtls armeniaco? fult.CampufcB libet eis maflnne vir
tute.ft multitudine fupantlbus.i^x armeniacis blcut aliqui plures ftratos efte cg ex fulcen.d&agna ceces
cquotumfiiit,plures tbeutonl bum fiilccit. vlcifcl volut vitam amifcrut.©um bec agutur rex romanotus
btatotes ab Eelpblnu mitttt.epifcopum auguften.-x loannste aycb csctotem.nonnullofig milites perferu
t3tHm.!^uib caufe fit quod imperlus cum exercitu fit Ingrefliis. iRedeuntotatotes 7 cum bis celpbinus
fuos ad regem tedlnat qn^ viros pteftantes.^nterlm ex parte concilii bafillefi.cardinales buo arelatenx
t fanccl callxtl plurcfig alq boctotes celpljlnu aDtut.i£t cum biis clues bafllien.neptecanturcg neue conci
lio vel duitati nocent.^s rurfum fuos bafileam cuj biis nuaos mitnt.iQul habuerunt bluerfos concot//
die tractatus.lllam t otatotes felicis pape ac bucls fabaudle totlufcB fuicen.factols illuc puenerat. 0z3
totes qui llluremberge fuerunt blxerunt celpbinfi vocatu regis contra fulcen.venlfle.Candem cu beuO''
ftationem in alfacia peregerunt.non fine nece fuo? ab ^tia reuerfi funt.2lnno cc»mtnl.i444t
-Kyn
> iRiria oltm nobiliflitiia ccnomatio?: galloj? auflBSjCt nuc 4dciii t'nfci' eefcras lombardic vrke ad
Jiuodu potcns.atitea bcc tga. vt.ydus maroji' iit viwo? manus bcuemt. wwv ca ruit q? pbiltppua
t)ut quedam viru pelTimu tbide vccrtgalibus pfecermfflUintcillerabiUa ciuibus fmponea.^cr quod
btiwaj lacclTitt venms aiutate obtulere. SufceptaigiB^a eardiualio g> fancte crwis vitro citrocg lepr
wucns tranfnwltis.^jCande pace ca pdittone inter pbillppit •? venetos copofult. w biijaa veneti, et oppl-
btijciano]? cremonenfiuue. q antea tpl -t mantuan^ marcbio ceperat retineret. Jnfup t bergomu ciurcB
asrfi legatus er federe ipts venetis t)eugnautt.bac ena cddttione.ncfocios venctotu flo: wnomcg bello
laceflcret.Jmde veneti tanta gflam t vtilltate pfecuti funt. S>einde arp vl i macbinis vir eft erpugnata.
©elude bellulucenfe a flb:etinl8 fufclpif qo p annos tres maruno ca v!nuf<® pps bano .puactu fiilt.
■■ ^rv©rma8mcdlccusfiojentinu6potmflimu8ctuts.i@utefio:ettapulfu8.
tolmas aR>cdiccus.ci>^J^£g t)nt.t45i.ln vrberouocatuseflet.gubernatoem ocm rctpublice
Mis flotentlnus ftatun reformare fecit.^n -r multos alterius adua fe factionis In eriUa cgit.fu,;
It etn apud fiorentinos cluis pnmarius.omicB no foluni apud ytalos 0 fo:tc et
apud crteras nationes opu affluentia p:im^ babltus e.® eruetia p:ud bu^
manltate.libcralltate-bono:nue arttu t pferttm biftoaa? pftantia oes fugault.
Tau fuit bui^ Oluitla!? abudantia vt fuo aurtUo ffaclfcus iforcla medlolanefiu
biicatii obtinuerit, d&ulta quoeg eccfiaftica ediflaa culuora/eddldlt. ilEt In p:i>
mis celeb:c monaftertu apud fefulas no longe ab vrbe flormna o:dims eano^
meos regulariu ertrurtt.allud erta intra vrbe in bono:e bti marci euageliftepj
dis fancti ©nlcl a folo ediftcauit.5rt qbus bibliothecas crtrurnt adeo ruebi%
mas.vt ornes fugent in ytalla.ltbjis notabtUb^ in bluerfis faciiltatib^.no folu
k latlniS 0 1 grecis.q fuerant illicolal ce mcolis vlrl ftudiofi lingue vtriu% peri
W illa eroznans.alia quoqj ea In vrbe ertrurlt monafterlajt p:iii3ta edlflcla. £t
J no longe a bomobabltatloniS monaftertu feu canontcatugmagnlflcu ediftca-'
ult in bonore biui laurenj.iQue oga vln magnificentia p fe fcrot.'0o:ro cu fle annis miUnsviriffet.TRc^
licto filio petro virtutis paterne tmitato:e.anno £)0!mnt.l4d4'l^at''.augufti befunctus e.in bona fenecta
te.3pud fetin laurentiii conditu cu boc nnilo.iCofmas medices pame pater.laurentlus er ftllo petro ne-,
pos omnes auftas virtutes ateg Dlultlas rcuiuifcere fecit. illicolaus eubolcus
DJcolaus cubotcus fagudinus eps latlne t grece Itnguc atq; deganue ^u
ceps laudatiflim^ babef . i©iu In freqntl fl otetlno cbalio medius affiftes
multis x eruditis viriS audicnnbus bifputannu Vba atqj fentmas tu grece tu
latlne .piatas mira celeritate -t adeo accomodate referebat vitro cltroqj in vn‘a
qj lingua ftdcltfiiuic t fammo ornatu reddebat^^
fltl&b:oflU8flo:entlnH8 ordinis camaldulefiS gencraf abbas theologus
infignis lanuc greeeee Itngtie accurate ooctus.t bomS omnibus &ifapll'
ins ornatus In eo cociUo clarus babetur.lntcr cetera fui ingenij mommcnta.©l
ogcuu iaerciu tv mortb^ -t vita pbllofopbo!? ad Cofmu mediceu e greco lattnu
fccit.Slia quoq; opufcula Oocta cdpofuit. ,
©auuesCortdliusnationearcnnnsromani potificiSfubdlaconusTCU I
cE biailariUs.ac nlcolal poftmodu pontificis ptubernalls t ftudlos fuo? in//
tumis comes grec s latlnifiB Ifis ac theologicis no mediocriter boctus.bac tcmpcftatTfiorult.i^ul Inter
ectera ftudios fuo? oga a^fciibenbl rone opus pclaru edidir.£t ortograpblam fuis liis ornat. Stbanafi}
quocg vita ad eiigeniu papa in latlnu tr3nmillt.i& ^planu biftorlcu aduerbu interpretatus eft.
antoiiuifi detfmfiHtif: ^ ntoniUs Cermifan^medlclnc monarcba.qui lecnonl ordinarie padue 15
medicorum monarcba tempore pfult.iauefcquete8 mlriscrtollfitlaudibus. fultbomo bila
“ nsaclocuduscebltccamofuscoplertoucmaceofiblbonataopttmababes.q
in fcnecwtc mafculos pulccrrlmos poft fc rcllqutt.prlmus er mente aboull cal
fum in terminis more tunfcofiilto? aperuit. £oafiltacBcr vlfccrib** aulcenc ad
omnes cgrltudlnes poftcrltatl rdiqult. ©lem claufitcrtrcmu. anno legi gratlc
l44t. vireflmaquartl auguftl.fepultus apud fattetum antontu padue.
V> aitbolomcum montignanu pljilofopbu t medlcu ©aitbolomeus ce
l^cdebcmmu etas ifta attulit.iaut multaium rerum montagnano rcedl^
gUcularib^ cgrltudintb^ a capite vfc^ ad pedes . SiR- ce
. balneis.cemooponedi medicinas. ^tantldotarTuico^
filijs.-r alia multa.
B^go qiiocg Sencnfls vulgatlflimus medicus .per boc ipfuj tempus blulna
quadam ingenu -r medendi grana .oines qiil ante illum iii etbiurla floruerunt
ercdlutftc creditur, i^ul fuper primo Sulccniie x ^pborifmiS l^yppocratist Tc'
gni (^alieni.€t confiUa vttlta (cnpfifle bicttur.
ScmmsihttiJi JFoIia - ccxLvi
s2d5'‘S'i)SSl?'
*r boc anno.t^46.jreMt(ffim^ miraculis clarus ab cub^^uio pontifi
7.? f PP® •'omaiw omiaKardittalia cctu)fao9 pfclTb!? uucrs aggrega
tur, (tiol uerat tu loauhcs.trtSj^antifct: 4 Pe £i^ fancntate pcipua babiicrat uoti
ciam.buc ei bouote irtipn'rt*§ multis bclto!;: fcifmatucg turbinibus vefiJtus. ac
ctia mojte pueutus.i4 bic ad vfi:® Pie bilatuj e. fanec^ ex pyceno oppido qiS
laiicti angeu tmeupaf 10 firmaua ciuitatc mre amita.pie cbpagno mediocribus
'paretib iiat .adultus ract^ cotpus 7 aiam Puo pfea^auit. Jii adolclCetie putot^
di}s itmdo reuHcias otdiue bcremltaja beati auguftlui comple, rus e. lude mftis
telimns vigilqs 'pbcribjis cotpufculu afliipit.T: cotemplatiou! fe totu cedit, ois
ei Prtio aut rarus aut cu opus erat ce monb^te rdisioue.Ee pietate. Pe mundi
ptmptu. viPe amote Pcl fuit -r celefti patria.cillclo circulOig fareo fubtilto v>tc
bat . dbus came fua plurlmu maccrabat.Piabollcas etid teptatiocs ptullt.lti eo
_ — — g^dPb^Pefpusfiitt.adeii multi languetc8.nomiUicg malignis vetati fptrltib^
buctl ciiratiTiint. triginta anis tolentmo in couentu pmanes.nu^ carnes oua pifcee aiit alta pinguia fani
tatis aut infirmitatis tpc reptus e comedi%.£it qda5 nocte blii m otone plhtiflet. m cella fua obdotmies
vidit i fomnls fydus clariflimii fttu non altu.c loco natiultatls .pgredles qd poft otatotlu cbotl In tolleto
terminii babult.cognofces p bocfe cmlgrandu.ln eo loco fqjultura elegit ad inflnuandii claritate fanettta
tis ci^.!e>l£q5 fancrifrim^vir ccb receptus e.biu^ aut feftluttas Peclma Ple menfis feptembiis celebtatur.
Eaurentlus vallffls vt atut canonicus.no mln^ pbus t theologus qp rbe^ taurdius vallaifts
to: -r gramaticus.boc tpe clarus ccns.ab loamie tottelliu amlcnTlmit fail
ilrlcganttas libtos fec ex neapolt Pcdlt.qulbus nil vtiltus ercogitarl potuiTfet.
£>cripfttcB in Ptalcttca t In qntlltanu comaarlos Ptgnnfimos.^pfas q> pauli'
fuo mo in latiHti 'ptit.iyiomcn Infup r beroaam ac tbucldldem grccos latinc lo
qiil Pocult.lllouiiulla etia alia acri cura ac Plligentia confcnpflt.inueainas ettl
adiierfiis multos cdpofuit.
^I^atbcus palmerlus natibne fiotetlnus blftotlcus t pbus ac otatot Ptfer.-
JUiilttfrim^.ipis qy tpibiis vtguit.£t Inter pteclaros viros In cdclllo flotetmo i
anniiemeratus fmt.Cbronlca cufebn Pe temponbus qua Plllgttifrime emeda' '
int.£tab anno bomlnlquadrlngenteflmo quadragefimofecundo vfqjadannu .l448.ipc perfecit,
j&londus byftoilcus -rf^llqndus flaulus fotoliuiefls vir boctilTim^.-r blcedi gra gratilTtm^ eiig ;
-A^nijSy pqtiflcis/ccrctari^ Pigniflim^.B tpo tpe eas ob res multo'.bablt^ e
in pclo.j^ui pter otones t epl’as Innumerabiles a fc edltas.maiama glotlam
ytalle cotullt.qi p ceteris latente fup mille annos btftotid tanta attigit blllgen
tla, vt Puob^t.ccc.llbtls.eande oifFiife omateqj; onderit.iHa omne ne bu yta
Ile B totius ollm romanl Imperij .pulndai? reglonuqj ftatu ppulcre Pcfcnput.
Jlndcqs Pe roma triupbante libjos.jc.£t Pe roma iftaurata libios. j. ac Pe yta
lia illuftratalibtosquafl.ij.acalia mfta. i©uinq5bic poft fe reliquit filios bs
narum litterarii feraciflimos.nec patri infcnojcs. iguann^ veronenfis
vevonens cnfolarc bijantioi* blfcipiilus ^rmatkne.^ oi^tot ac
pbiis eruditiflimus.grece latlne Ungue faaldlftimus.ferranaqy legendo
Pocendo et cdjaonendo cu infinitam pene Pifclpiilo? turba ad fe erumendd tra^
iriflet.maclmu laudis ptecomu .pmeracnt.'£andem venetqspoftea ferrane.i
vlctojlnus mantuepitbUco falarlo voti.mftos In vtraqj lingua erudire ceperat
3ntcr qs etia mantuani x ferrariefes ^incipes fuere.lfelc guarln*’ cu eet ingeni)'
eccellentifrimlgramaticalcs regulas vtiUteriotdinercdegtt.indeq5 ftrabonls
geograpbl curopa .t vita qmdam ex plutarcbo greco latinas eloquetiftime fei
ctt.bntur em iplus coplurlme elegantiflime oiones x epfe a fecdite.Sefieiens j
tandem fcnectute bona, ferrarie apud carmelltas fepulcro marmowo. infigni J
Pecoiato epijpdmate fepelltur. ‘ 'rwwwvvmmnm^vi '
£o:giu Irapejuntiu virum Poctlftimu x apoftollcum fecretarlu cum bis flonufleconftatm ab eil^
V./ genio pontifice rome pubUco gymnaflo vocatits.mPtis annis byfpanos gallos germanolqs viros
ptertantlflimos vna cum ytallcls otatotia x poeticam Pocuit Pifclpllnas.^d^betojica confcnpflt^ alia.
rf^lRcgotlus ttpbernas rbetot vtnufqj Ungue eruditus ftrabonls afiam In latinu conuertit. ioail
'Ones quoeg aurifpa fecretarlus apflcus rbetoj luculentus in pteclo fult.t quedam cdpofuit. ;•
/J* liltonius itatioiic papiciifis ntc4icu8 cclchiatuSibcc ipfa tcti\pota fuo t'ti0ctn‘o tuac^ P
S-Lflgnl Poctrlna clarlotem reddidit. ^ul In medianis compofmt Pe febtibus.Pc ftomacbl egritudinl
btis.pe matrlce.Pe artetica x luaurls.t calculi partione tractatws cdpofuit. f crutur x Ipfius Pe flujcibus
Pe pleurefi.Pe pefte x aliqua alia compoflta laude Pigna.
Bemeta0inudi
Snnottiitndt.^<i45, Siino;cpi.i447.
O5colau8 i5ntu8 papa.'£boiua8 farj3mi8 aittca vocatus.a farjaiia oppi-
do luccnP agrubuniili loco t familia nattis.mfc andrcola.pre bartbolo-
meo pbtfico.pottfejc oim cofcnfu creatur pjidic noua8 iiiarciaa. •
^ir certe tato pitnnpatu boctrina comitatdiberalitate maguificetia bigniln-
muo.i.audat em ctu8 llberalitao qua in ome8 vfus e.matame erga litteratos
06 1 officijs curialibus -t bnftctis mirifice luuit.^os piemijs ad coponeuduj
i aduertendos grecos auctotes inlatiim Ita perpulit* vt Ire grece t latine.q lef
centls lam antea annis In fitu -r tenebtls tacuerat, tit bentu fplcndote aliquem
adepte flnt. il&ilit t, Iratos viros g omne europia. quoi? indutoa libtt conqrc
fentur.qut maiotu negllgentla. t baitiaroj? rapinis perierat. Iplccu oim virtu
tum otnatlflimus eflet.€t In beu ac bomlne bene merlws.vno ^demeg anno
■r cpatuni bononlenfem t cardinalis blgnitate t pontificatu? adeptus e. i^i
linea fummo? pontiftai
illlcolaus quintus
£alit:tu8terciu8 !
dia ne bu populus ro.-t ctia totus mudus a tanta feditlone liberatus admodu
letatus e. £t frlderlcus impatot creatus vna cii leonota colugc .p cotona acci-
pienda roma coceflit.igt ab ipo cotona t bndtctlone acceperat.d&ulta etiaglo
rtofus l)lc pontlfer tn vrbe-r et:tra edlflcla magnifice 'z fplendlde edificaiut. in
V be edes pontificias apud fancta mana ad pfepe.iRdlituit "z templum fanctl
Stepbant.afundametiseretatfanctllbeodotlteplu. pantbeuln medio vr-
bts pofltu.d&.agrlppeopus pltibeo tecto reftituit.Jln vatlcano aut y pontlfir
Cias edes In bac fotma qua nuc cernimus redegit*£t murosvatlcanl ptealtos
-r latos tneboault. £t mole lugente? quibus cobercerl boftes pollent*ne edes
ponttficlst beati petri templu(vt antea fepe factu ©blriperenf .igttant adbuc
vafa aurea "z argentea.cruces gemis otnate.t facerdotales velles cu mitra po
tlflcla.d bois munificentia oftendut.llbtos ppulcros auro -r argento redimi//.^ — — —
tos magne multitudinl8(cum adbuc Impilmendl ars non .pdqllet)fuo lumi etfcrl^rc fecit, (tlcmorinas
multas in pauperes "z ^'glnes inopes erogault.auarlcle adeo eypers fuit, vt neq; ofnclu? vendiderit necg
beneflclu flmonlaca ptaultate vlll collocauerlt. (gratus erga fe meritos, amator lultlctc. pacis auctot t: co
feruatot.lubilctt babuit.beatum quocB bernardlnil otdlnls mlno!? In fanctos retulit. Canbem flue tedlo
animi quo manmecruclabaf poft captam coftantlnopollm a turcls.flue febte "Z podagra, qua potlflimu
vefabatur.ponflcatus fui anno octauo* d&.cccclv.morlf *SepeliturcB In bafillca pctri,bononficettfrima
pompa.cum inflgnl cpitapblo
Snno mundl.diJ^d, Snno j:pl.t455*
O Sintus ta ctus papa.natlone byfpanus et: valentia ciiutate.patre toanne. matre francirca. generop
parentibus natus.alpbonfus cognomento bona antea vocatus.llbere educatus. Set^to ydus apn'
Its boc anno lam ixcrepttus cardlnaliu fuffi agns pontlfej: creatur. ^Ir certe magni conflltj -t vtrlufcg lu-
ris pacutuslboctor.iSt alpbonfl regis fecretaruis.^^ontlflcatu fufcepto.Califtl nomen be more fufclpieS
bellit tureis ftattm indltrlt.^d fe ante pontificatum voutfle oftendens fuo cyrograpbo.ad Id perflctedum
pjcdlcatotes per totam europam llatlm mifit.qul onmes tplanos In tureos anlmaret.igt futs opibus el
adtuuarcnt.(£c bqs antem facultatib^ ad fejcdecim triremes rome edlflcatas In bofte miflt.patrtarcba|ad#
leglenft pfecto.qut triennio maritima boftlu aflanou verauit. infulas ciuafdam cepltiac magnas calami^
tates bofttbus Intulit. ^Hpbonfus aut rer t burgndle buf crucis flgnii fufciplentes.lturos felnbotie ,pfl
tebantur. vel armatos milites mtfluros.faca dotibus Interea aliquot blerti ruppllcationes brereuit.tlSai'
dault preterea vt alflduo rogatu Dtus flecteretur, jln meridie campams flgnum barl fidelibus. vt oratio-
nibus eos iuuarent.qul contra tureos continuo blmlcabant.iga ce caufa officium tranfflgiiratiOnls comi
ni noftrl ibef a cbrlftl ipfe ordlnauit.^uflttcB co modo ateg cum bijs Indulgetijs celebrari quibus cclebrlf
tas corporis cbrlftl in precio babetur. £t mtcrca ad vfum caflanu perfarum -t armenlc principe ad rege?
Cartarorum ludoulcum bononlenfem ordinis fmctl francifcffratrc? miflt.Cum multis -r magnis muc
ribus eos In turcu crcltans.qul pcrfuafu ijomlnls magnas tureis calamitates limilcre. "(bonttfcj: quocn
ad tranflgenda ncgocla pontificia anlmu adiiclcns beatu ^incentiu byfpanu copatriOtam fuu.£t beatu
cadlmudu angllcum in fanctos retulit confefibrcs.iCalittus autem tn omni vita integerrimus cum elemo
finas jtpl pauperibus frequentes babatnn victu parcus.ln fermone modeftUflmus. dantur pontiflcat^
futanno terclo mcnfetcrcio.blcbcclmofecto.iRcUquit centum t quindecim milia nurnurn aurcoru.quos
tn vfus bellicos contra tureos coperauerat.etepeliturcK tn vatlcano ad finiftram baflUce fancti petrt in tt
pio rotundo. quod fancte d&arle le febribus bedlatum eft.iliicolal impenfa antea reftitutum.
Bemetas mundi
ccxLxvii
■pS iRiiJotcUs dad noittinte tei'ci‘us ittigato: £melh' fiitos auftnefthijs.Su# 3Li»«a' imperato:;:
X_l llric.fttnc.canntlJit t comes tyroUs albeito romanoa rege c vita fub fridmani terems .
lato. Stttto bm‘.i'440.coituiitt' voto cefar bclectus.^ndc cototia regiti' germatti'
ci apiidauitatcmaqHcnfcm fummobonojcfurceptt TtmperamtvlCBtn pfetis.
annis. ys. 58 pofti^ bifcrenoma annos attigit mot rdisionts induit jelum.cc^/
pitcB rebus omnibus Oiuini cultus augmentum ^nere.qitod fibi ifitc nature
bonitas t nobtUtas languims fuadcbat.iDa bomus auiirte pnncipesCtnter qs
plurcs t reges -t imperatores flo:uerut)tunc fibi ^pfpere fuccedere fperaueriit cu
oimno cultui bener conftanmr famulati' fmflcnt.0uo:g veftigia ^idericus fecu
tus.^efunctls parentibus cBPtimu tutela etiuit vt locilvideret tn quo nortra re
demptio edebrata eft adbuc adolcfcens traufmare naulgault facra viiens loca,
vbl natus falu3to:.pfentatu8 in templo.baptiyatus t tmtatus. vbi ccnauit.vbl
lubicatus curcifidts t fepultus 1 vnde celos arcendlt.©md multa ofculatus eft
terram vbl fuerunt pedes eius qui nos redemlt.feltcecB reditum cu glotla babu
tt.fultemptlnceps catholicus tpius.etateflotida.qua faplentla. grauitas et
vite Integritas comltabanf .corpote ftrennuus vegetufeg t robuftus. apt^ -t pa
tlens ad labojesJottis conffanfcB ammi.fobtietati8 culto: pclpuus.^efua xx//
nlcfe manfuetudlne.b? rdlgibne.oe tufticla.be ptudentla faciendum verbum ne
ceflarlum fo:et.^uo neutralltate eccie romane nocentlflimam ex natione fua fu
ftulerlt vt obedlentta germanlcl populi magno labo:e.maiO:iTumptu atig indu
ftrla eugemo t mcolao reftituerit.®nde feeuta eft qua: nnc fhilmur eccleflafttce
focletatis vnltas.lfeotremus tu Ingredi cuparuo naulio magno mare.necBno
ftra blftotla eftquemaleftatc tanti p:inapt8.p fua blgnitate valeat eirpllcare. ve
tuitas em imperu t amplitudo ac auctotltas -t glotla beducenda fotent.-r natio
germanlca que fibl obfequlf .bomufe® ex qua .pgnatus cft.Cn ea regu t impe#
ratou fedes t fepe bungarle fepe bobemle r allqn polonle reges bedlt. que lau
des eius babunde ccmonftraut,i©emn pfona .pprla que cojpous -z anime cotibus egregie pollet. Satt^
eft tamen tacere cg maleftafiem tanti piinclpls tenui vt noftra eft biftoila pcurrere.^ereo: em ne quis me
putet in boc opere pleracp fcrttofifle tn gratia imperatotls noftri ac .plnde vanitatis arguenduj cffe.quod
victo 3 graul viro pfcrttm fertben te longlflime abefle n:beat.qul tamen noiut frlderlcusnemo adulatu bl
cet.Sl eos adulari tantummodo blclmus qui monaliu facm bictacfe fupta verueitollunt.£u beclcrlpta
eius laudes blmlnute magis cr ampliter attingunt, qms em eius imperatoris egregia facinora babunce
Sl gfotlam regtonlbus.fuiS jjulnclaltbus quietem parare voluerint. i0ua ob rem no plenam bi'
bonam fcribo.fed ea bumtawt eccerpo eaeg gftdngo que ad ec^la vlrtutu ac .pbltatis accomodarl pof»
fe vldeanf. Illune', iglf ad fequentia gefta redeamus.lJioblbentc fclfmate vfcg mcolao qulntu rome co:o
nari ccftttlt.rebus germame interlm compofttiS. iSuo pontlflcante o:dinatl8 pfldlbus auftrte .precutus
Iter ad oppidum fanctl vltt gitenit.tblcg natlultatls bnice fefta peginSd quem locujt ladlflaum rege .pfi’
clfcl tuffit.^nde vtll3CO,fe confert.id eft oppldu ecclefle babenba^genfis fup:a branu fltum non longe ab
ytalte finibus. tbl -rbobeml t bimgan puenerant.boml nobiles cBplurlmt qui romavldere.coionattone
ytalle ibcctare motes.mtlltie clngulu meren magnope optabant. fbt quoeg buc auftrte albertus germa
nus celaris erancml fplendtdu ej: fueulacomltatum ad fe vocauei^at.Cupldus -r ipe celiis iRome tn anno
lubilco fulflet rurfiis ytalta Ingredi ac fraterne coionatlomS adelfe folenntbus.Cefar relicto vlllaco alpef
afcendlt que germanlam ytallamcg biflungunt. pmlffo alberto cum parte copiarum, tpe regem ladifTauj
fecum bucens kaf.lanuarij ytaltamlntraultanno poftiublleump:lmo.2.cgato8veneto:u5 patricios bo
ml potentes obulos babutt. qui eo ingenti gaudio eecepenmtcum clero t reliquiis occurrentes. Sd vi^
ctum omnia fine pclo admlnlltrarunt quocunqj cefar in terrltotlo venetotum puenlt. ©ccurrere frequen
tes populi.landa:efplcndidum cefaris comltatum.arma lucentla.cecoias luuenufacles.flauefcemes co
plofafc^ comas.lactea coU3.comendare fpcclem cefaris imperio blgnam.blcere grauem afpectu.pruden
temcgbominem iudlcare.multa fuperiadlflao regep:oloqul.angellcum voltum.quletos motes, vitra
efatem geftus.lbottffime autem terutfanl flngulari aftectu cefarem infpecenmt memores ollm fub bltlo#
ne auftralliim fe fullfe.quorum adbuc In ptetotlo flgna videntur. ibatautnl quoeg non ignorantes ad int
penum fe pertinere.^nter bec teutones plurimi ex Sueula franconla rbenit® partibus per vallem trtde
tinam Veronam tllbantuamcg tranfeuntes ferrariam veniunt preftalantes cefaris aduentum. £a re co -
gnita relicto pataulo ferrariam petqt. vbl borflus leto vultu honoratum feprebiitt ac omnem magnifice
tiam oftentabat.i©mtfl3 ferraria bononia pgtt. vbl beflarlonc legatu apftcu occurrentem repent, ^nde
petiturus florennam montes appenmnos afcendwat.^ngreflus poftea florentiam exceptus bonore m a
jpmo.occurrernt two csrdi^les. ^arnmg aot florttle moMt’ boncc edes cofme ce medici ceterafqg fpledi'
1,
^ ,
■’ !'
35extaeta3miinttr
ce vjbis ftructHrJw^f populi ui JGiiificentiu fpectarct.Scuas .pfcctus £ll,£tj fenis efTet 2.cono:a ftlia re^
isis lurituule filia alfonfl neptis fibi tefponfata pifas vcnit.ftatura mcdiocri.virso annos natu fedecim le
ta fronte nlserrlnuS atqj illnftribns ocuIiS. ote parno.£5cniS ad sracii mbcfccnnbus ceruice facte cadida
ex integro vcniifta.^iupeiatrp: igif fenas beducta eft ictiinil fcda Ole.©ccitrrernnt pnmo clues natu ma-
lojcs.celnde albertns t ladlflaus.pollca derus.frlderlcus cn legatiS apflcl cetra buas vJbiS poztas fp5
fc aduenm cepcctabat.qna vlfa in ainplee^ ambo” vencrc.^bl bccgcfta funt Senenfes marmojeu lapide
crceeritnt>£cfar poft itcr^fim vtbe verfus ptlnnanlt.apud vltcrbiu mandate potiflce ingens bonoz llll ex
blbituseft.Sdydit8marclas ce fumo Iter romafnmmo mane accepit.tquicqiild nobilitati In vtbe fuit
obina batu cft.^enlt ccindc ccfar in eminente colle vnde vrbe fpectarc potuit. leta ois nobilitas.cul ca-
put ojbis vtbevifercbatacft.cnnctarusennucolnmerom3.\)blCKeollc befcenfumeftfaca- fenatns apft
CHS occurrit. Sequenti ble tn ptatls que .pelma erat vzbl ois eefariS comitatus fc rcccpit.£efar trabea vc
ftltus inter legatos y tallc eminebat, ilmperatrle mirificis otnata cUtebus pottugal^lbus clrcudata oim i
fe occiilos attrabcbat.ladlllaus bangarle t bobemle ree tenera etate purpuratus, filbcrtus german^ cdi
faris mllltlc bucto: obequitans fiui ciilcB locum ncmonftrans. lg>iio ecfanSveeilla fuerunt, alterum quod
fanctl geotgij vocitant.cetndc veeiUii aquile.lboftcg wbe ccfar IntralTet eiUs cquii manu regere maiTcalc^
nudu cnfem ante celarem tulit.£pu8 fpoletanus vicarius pontificis acpltirlmleplT abbates Infulati fan
ctou reliquias ferentes occurrcrut.£erar fub aureo panno quod vmbtacalti vocitant flue baldacblnn in-
troducere vfcg ad gi adus baflllce fanctl pctrl pccdentcs.tbl nlcolaiis pontlfec febe ff des eburnea potiflca
libus ojnamcntiS indutus.fenatu cardlnaliu clrcuftantc verbis paternis t fupta modu benignis frlderlj'
cu fufceplt.qul pedibus eius ecofciilatiS auri maflam obtulit. Cum qs lablflaus 'z albertus ac «xmu Impe
ran it pedes baflaucmt.ltllcolau baUde rogat vt ex plenitudine poteftatiS fc rome longobardou rege co^
ronavet.^dlbus Igit marcii s apud fanctl pem fummu altare fridcrlcu In rege longobardo?icotonauit.et
leonoja p otatoies tefponfata inter mlfla?: folennla.cenuo ei rcuincta fuit marnmoniU bencdictu.Sbfo?
luta mediOlanenfl cozonatlone poftrlde folennltas auguftaliS cepta ell.lRomanus pontlfec oim fummant
beati pctrl ara In fiibllrao tb:onopfedlt.£jctra cancelln buo tribunalia fuere.alteru frlderlco.lenbze altero
ceputatu.f riderlcus poft^ lUfiUrandu beato petro -t nlcolao In ea fozma pftltlt q ludoulco caroll fllio lu-
rafletecreta pflrmant. alba Indutus In canonidi fanctl pctrl rcccptus.^iuJeauguftale paludamento acce
pit.tn medlabafillcc .pfecttts trina benedictione Mcepit.£xinie biictus ad altare fanctl maurlcu In fcapu
liS atcpljzacbio cettro .p veteri mote oleo facro D-lmitus.flmilitcr z Iconoza.Tbontlfct re biUlna incboa-
mt.^nter celebiandu bluerfc folennitates a pzlfciS inuente feritate funt.Sccptro quo regia potcftas indi
caf.lbomu quod miindl bnm oftendit.£nfl6 qiil belli lura cemonftrat p varias vices bata.'(boftrcmo co
rona aurea Infulata jaciOfifqs coopta gemmis ccfarco capiti impofita* ^mpamt qs poli ccfare cozonam ex
manibus pontificis acccpit.qua plugls Slglfmundl fullfc pltabat.£efar egutS oznamm ftbl pclolncre#
btbtli copaUet. 3n bac tn folenltate palliu.cnfcm.fceptro.pomu coionacg'caroll magni ex ardjiuis nurm^
bergcnilu ad fe ccfcrrl curauerat.^t aut cozozatlom biUlnlfcB rebus cli Impofitus modus leonoia lo fuaf
edes fecclfit.papa z tjnperatoz ad gradus baftltce flmul vencrunt.tbl pontlfet palafredo afcendlt. elCB ce
far bejrtratojis offictu p aUquotpaifus cj:btbutt.equo celnde confcefo vfcg ad ccclefiaj fancte mane vna .p
fectl funt.Cuc papa tn pallattn redijucefar in ponte adrlanl pfcctus Cvbl albertu fratre plurefc^ buces et
comites ad mtlttte .pucfit bonoze. ter quemc^ gladio pcuaens.Crccenti eo ble pcufli milites rcrerunf'.cct
Indc cu fol occideret ad laterano fe cbtulerat.fplcndtdu ibl putUiu babuit. imperato: Igif -fndenCus mil
Icflmo quadrlngentefimo quiUqgcflmofcdo anno.ble.tvlij.mcnfiS marcij Impcratozla cozbna bonatus.
Slfonfl regis arragond precibus oneratus vt neapollm fefe cu ImpcramCe pferret.flatuit tanto regi moze
gerere, ^d rege Igif amico .pfectus z poli cu Iconoza.fQua aut magnificentia neapollm Impcratoz Introi
erat pfiiltiU8arbltrozrctiCcrc.Slfonfus qui antea nepte fua num^vldiflct nupta -rln alto locata ample-
;cu8 eil.ll&anfit Ulle ccfar z fancta cbdomoda z octaua pafcc.<©llendit quoi^ alfoniijs tbefaui? fuo qulc®
petofum babult.5ndc ccfar naues afcendlt roma petlturus.Jmpcrampocto blcbus apud auoculum po^
Ilea manftt.bclndc mantfrcdonla pzofccta dl ate® illo eje loco p mare vcneclas n3Ulgauft,Ccfar romam re^
dicns triduo ibl manfii.lRcdien8 belnde bozflum ellenfem mutlnc z regij lepldij' ciuitatum bucem creauil
qui pzo tanta blgnitate fufccpta monile pclofum bono cefarl bedit.quod patrem vno tvlglnti milibus au
reis cmifle fcrcbat.^sCpoftcg folennltas bucalls abfoluta dDlngrcflus nauem p flueta padi vcneclas pe
tf|'t.£um clultatl pzotlmus eflet nauigia Infinita z artifico z nobilia occurrerunt mlrabifes ludos pzcbcn
tla.f ranclfcus foftarl but veneto vir grandeuus qui triginta z amplius annis reipubllcc prefuerat cu tre-
centis fcnatoztbus obuiam vcnitinaudltam infolltamcB fefttultatcm vniUerfos oftendcrc.tl&anfit autem
apud vcnctlas blcbus bccem. Sumptus cl z confozti fue magnifice non folum in vzbefed, in omni eorum
terrltozlo prebin funt.Eieinde recedentem fenatusvfcB ad littus pzofectus eft. ^idericus poft mlffa rta-
lla cum germanlc metas attlgl(fct.bozribilc vlfu blctu mirabile videri potcft.^turbl^m aeris facie mu
tatueg celi vultum ofFenderit.quod pzefagium future cladis multi iUdic3uerunt.lbzefertim cum Intellcre-
rant q iiofdam pzinctpcs res nouas in gcrmanla z bungarla moliri ob regem ladiflanm adolefcentem.ibc
tentem em ytaliam cefarem rogaucrunt auftrales vt ladiflaum in paterna bereditatc apud fe blmlttcrS.
iReiecta petitione.auftoribus buobus ©Iricis Qltero tiUc comite, altero €yt$ingerb (timptls armis rebcl
1
1
l
ti
t(
t(
S'
pl
3(
cr
S(
hi
Ii
ac
(Ir
Pl
Of
qi
(1;
^tTOeta^ mandi
ccxLvni
tcnc^&edrt d fummaalacriiw!^»?'^ * ^^‘^«'■fnppf'’fri4mc^.pupilIi!icBadbu
fufcro8D2?iiXShllf,?.'^
<tcmromanoi2 cu abflulit.£tfliaximitt3nu&t)c?burtjudtcpcftea re^
necto £tL(i ah^S^»^ P«ncipu ^tcr furco^ incuriioncs coneniti pcipiic anno.i4>i'.TRanrpo-
^'•«'■«•‘neamt vt ab armis birccdo-a
& rtrypiano?: vifcera piicmccbcre. ©ua
ft[i f rSKf napimiltami pfwte rc^m fcctt. vt qd p Qneaute adimplere lion polfct.p
toia^(m«mftc£^ ‘“r® babudat poteima numa-o botm 7 copta sentia. ctafqs t p:u-
^^*’®^*^^‘^‘*’*®^*‘^Pl^‘ttf'’3!Kifct p?ofcflli8i’rmftaiirato?cgre^
Aj (jms lua ctatc Peclamatci;. 2^8 apud feiiam vrbe etbrurie uobrti' loco nat^. S.^cniarditms
q[iu poitcg Iras Pidiclt.ac poufict] iiins aiiqud peritia babiut. pf Itiioiuo <jd noii
tciuie a pai entibus lam vita funens accegat inter tpl panges cisgato» abnegas
feculi pompas, ad rellglcme blm franclfcl fdereceplt.Sitiatojq5 paugtatls ett-'
mius.si oidlne illii labente t Inftitutione pjlmcua longe remotu OTOndiflet. re
bucere n atres ^ via. at biji fraflra conatus fiuifet.irieqj em indurati maioiu co
uentuu moies fiectl pot^at.^ocatis ad fe nbnullls quos ianloris mftts iniic^
nlt.feoimm babltare lullltult.bi)Tqj boiiios ab vrbibtis remotas er elemorina
ftritvlt. Jubes oes vtpfls francifci volutas fuerat nudis pedlb^ ambulare, ve-
ucs laneas fine lino babere.cibo vinoqj vti modico. plumas oes effugere, t fac
£0 bojinire.ntbil ce craftino effe folllcttos. mu) nibil tenere,peciini.a vtl venenn
maUiqj pefte fugere, vlctti clemoflna qrerc.bumile8 ee.populls tpmT buc crut
cto pbtcare.que oia ptimiis ipe implebat, fobiliis patei- In pdlcationib^adco
plebi acceptus, vt alterpaulus crederef.per.jrtt^.t eo^mpllus annos vnluerfam ytalia ptcdicado circui>
uit.qitibus reous adeo religione aupit vt dnquaglnta t ampli^ cenobla g ytalia fui osdlnls a fundamen^
tis erctit.T fratribus Iniplailt. d&os et fuit inter pdlcandu nome t befu aureis litteris in tabella ceplctum
oiiendcre.Cui rei nwltate cu plerlcg lUipiobaret.a martlno pontifice luffus e noim rltii relinquere, bite
In nomine ibefu curafle motbos.t feclffc miracula no efl ambiguu5.Candem apud aquilam biutiotii vi i
beni terrene vite cumt gacto. ad celeflem lucem mfgraulf. vbl coipus eius fepultu. tercio t ff cageflmo Vf^
te fue anno, miraculis cojufcat. Jdeo nlcolaus quintus pontifei: anno falutls.d&.ccccl.in lubtleo adnite^
te loanne ce tapiurano fanctoi;ioidinl affcripfit ac in catloalogo beato^z patrum redegit.
Jj^bikiis bocanno.llfe.ccccl.romc freqntifflmus bomlnu freqntla fuit qttl annus iq^atie magnus full
n vt queabmodu et lege veteri coigalis 7 animalis ferultus anno qnquagefimb ectfngticretnr.iRemt t
tei cntiirqjculpe.T onera pcccatopomtbus.qul limina fanctoizapoHolojtftncera mente gqulrerent. jn-^
gens Igitur populi multitudo .ey omt tplano folo g bunc annu noma petebat. iLlcet aUt quadragita 7 airlf
pilus bouilnu milia blebits ungulis g vrbem templa foiacg vaderent. blflonlcg rtioies.befoimes babit^
ac blueifa unguas genera cocuira ent.Saplentla tame ponnftcis actum efl. vt nedp victui neceffaria brfii
ennt.nec® tumultus intercidennt.^nlca tamen bojrenda vifu t auditu ftupenda.paucis blebus artte h'
nan lubilel calamitas accidit, tlam aim arca vefpertlna bozam baritlcam fancti petrl frequensppfi mul
tttudo pcteret._necs mlnoi lam recepta benedictione reblret. facta efl in ponte quem fanai angeli vocitat.
Jugens euntia 7 redeatin concurfatlo.fuc® bq atqg illl a fuguenientibus vrgerenf pzemereturcg turmis
^cidlt alios ruere. alios fiig ruentes vadere.Cucg nonulll equis muli% veberenf cum funiwis vna paoi
ffratl calcatic^ uint.Jndc malus blfcrlmen oztum. illam parietibus pontis equato lacenttu cumulo, qua
plures In tyberlm ceclderut botrendum fpectacnlu. alil vndis abfoiptiVallf inter bomlnu blutojucg peices
oppzem animas cpularunt.qao!? cozgoza biligenter quefita.iftomanus pontlfec accurate fepeliutt.i6i:e^
qmafcB btjis folenes fecit.£apell3njcB marmozeam in eodem ponte paulopofl conflrujnt. biutumS tante
cladis mcmozlale.
ZJillno piecedrti p^ilcrta Ingfe $ pzimo In afla ejiona.ac cclndc per illihcu OalmaclacB in ytalid fer#
SLlpens.plures pofimodu annos ad vlttmos germanle 7 galliarum fines mifere. per ornes fere pops
los Cvbacbabatur.^elndc In locis ytalle -r cgmacime mediolanl cvfeHlt.©cquenbufcB annis vblcs pefle
labotatum effvt paua » multis fupcrfiicrint.^uod quidem mala p?eterpcm»nam magn3m.€«am f4>
perioj folis befccno 7 frequentes tefremotns mdicanere. j
llpbonfus fardinandi airogontc re^'6 filius. £iu'ii6 pater jbaftcs vlteiTO^
fci ne bylj)3nierejt:.qui currentis cqinlapfueraniniat^ fuit.ano.i44J.renaj
to fugato.t pulfo in regno neapolitano fuccedes regnaiut anmS fernie.ai* Cu
biti antea regnafiet in arrogoma "Z fardinia atqs byfpaina annis multis.iRena^
tus em ree ludouici andegauefis frater.cr francoi^ generc natus a lo anna regia
contra alpbonfumrege in apiHio regno vocatus cu qii^io: annis regnanj afi
citw.qm mafltlta vn in nntlo venerat mari rcuctfus e.l0uui8 alphonu paterviv
fanctus cu cefeciflet quatuoz poft ie reliquit fttos.alpbonfiinuoanne.belnricu
it peuTJ.i^c cu maioj natu enet regnu patemu obtmiut.(£t belltcarimi^ glozlas
pacis laudibus pferens ad id regnu oculos adiccit. mid magna dane beuenit.
£t pfectum arcis maritune ad (pdrttone pellerit.jt calteUu cepit.inde bellu nea.-
'r poUtanis intulit. d&ojtua aut regina cqtra renatu mones adeo neapolitana vt^
bem longa t burifTima obridtOne fatigauit. vt ituiltl fame pa ierut. Cande noctu p cuniculu rurtiin militi^
bus intromiflis vrbe cepit. t paulopoft vniucrfis regni .pceribns bomitts vniiicrfum regnu in tliani^poi
tdiatercdegit.£ocB tanto regno pacato neapolim redies.curni aureo triupbas wbe inactus e.pofrma
gniftea gcfta.Cuius Picta ac facta antonius panotmita poeta darifrimusjMfertimnte prcnputvqnto Rau
tultj.ciaufifle oculos traditur.nuUis er fe relictis filijs Icgitimis.nifi tantu ferdinadu adbuc citante et co
ciibina fihu.qne t in apulie regno et tefto berede fibl Piniifit.JIn arrogonie aut regno joams frater fuc^
ceffit.iB.eliquit aut bic inclitus rei: cu fiiper tria regnafletregna. tantas bittitias quatas viicfi vUus alins
pdecclfoiz regu fecerit.qui fine ptiouerfia regu pnncipucB omniii quos noftra etas tulerit.t fapientimm**
t fomffini^ babitus e.wr inter voluptates moderatus inter adulatotes firmus ingr vana plcracg ptin.-
Cipum ercrcitia boctrine ftudia baud onnfit. Julianus cardinaUs
a" ^liaous cefarinus cardinalis biaconus^ir fidei ipiane amato: feruentilfr
mus.iEt oinibus 'ptutibus tam biuinis cg bumanis otnatus. qties fiipiojib^
biebus.eugeniiis pontifet legatu in vngaria ad edponendu inter ladiflaum polo
nie regem t vfoic alberti impatozis pace1mferat.3nno.i444.apud budajregni
omnes ceduint.vt magno coparato eiercim contra tureos europam occupare vo#
lentes .pficifccrenf .!©ut turcoii fines cu ipo erercim bollili animo ingrelTi, Jnter
banubtu fluutii t andrinopolim a folis o:tu vfcg ad occafum cu bolMms pugnat
tes.ad quadraginta tiircoi? milia eo in coflictu occtderut. inter quoslbecem t octo
et p:imo:ibiis cop pzincipibtis cecidere.i qua tame pugna ladiflaus ipe polonie
ret viriliter pugnas fagitta faucius intertft. Julian^ aut ipfe mo:tuo rege ceteros
m plio efboitas.buj rpiani cx mfiitudieturcoi? terga t» teret .p xpi noie occubuit.L _ __
f rancifeus £ffo:cia iRanctfcus Sfojcia pbilippi marie bitcis gcner.iqnno.t448t tercio kalC
A Jd marci). iure bereditario potitus.i^uart^ mediol^nenfiuj bur cfficitur.£t
-d* vna cum vroje blanca maria regnauit annis.id.-r mcnfe vno. ^ir certe indicen
bo acerrimus -r eloquetifftmus.qui fua eloquentia magnanimitate fonitudine.
I ltbcralitatc.T pjudentia. veteres quafi imperatojes fitperauit cum in re militari
victonofilfimus fiiit.^ui etiam ipfa in iuuenili etate quantas in pjimis contra
b:3cium.ccmn-3 flotcntinos venetofeg. contraqy eugeniu ponttftccnu contra me
diolanenfes x alios ytalos obtinuerit victonas.multts in locis clartlfima crtat
l tropbea.£t que clarlflime gelent m multis poetarum ojatojumqs feripus ver#
J fantur-iaiii etiam permagnifice -r fplcndide tum mediolanidum alns in vrbi^
f bus ediftcauit.e in pnmis caftejluj iouis mediolani.aliud in lauda ciuitate c6#
k fccit.borpttalc magnificenummu in vrbe fundaiuq lEirtra ponaj cumana apud
- ' fanctaj ntariam incoionataiiu monafterium cum ecclefia biuo itlicolao be tolen#
tiiio bicata fitafuvrons blancbe marie a fundamentis edificautt*£andem fer poft fe relictis er vrote ma
fciilis X biicibus femellis.anno a natmitate bomini.tl&.ccccli:vt.marcio menfe mojtuus cft.funeratU8 in
genu pompa in marimo vrbis templo loco fublmiu I
tcfectus anno.tIBi.cccerIvii). quarto kar.feptemb:i8 bo:a ferta facta
^?!i5c(1.!@uo anno marima x cruentilfima bella multis in locis furreremnt. in
anglta em x in gallia germ3nia.flandria.pcrufia.panonia>apulia. ac in vniuer-
fa ytalia (vt bictunt elJ)ccde8 rapine bireptiones.incendiai vallationes.'? infinf/
ta pjope mala et bamna fubfecuta funt.grecis autem mojtuo amurate turcojum
pnncipe.multo maio:a illatafunt bamna.^ feuiota bella a mabumeto eius filio
ercitata fimt,Scquenti betnde biennio tanta vbicg fuit peftts vt ce multis pau'/
ci remanferunt. Jd etiam malum frequentes terremotus indicarunt.
ccxLix
:6emcta0 niudi
©e cj^JUgnatioHccondantinopolrtaiie vibis anno .145?.'
oniianftinopoUs cttutas ou'enti'8 imperij fedes t vnicn grccic Pomictlin fapietie boc anno qrto kaf.
V-Aiun^8 a ntabuineto turcbo^j pnncipe p.jo.Pics obfefla vi i armis expugnata Piripif t fedaf anno
regni mabumeti tercio.d coactis vndicB cojaifs mirabili apparatu terra manci; rcgia vtbe aggrefTus.cuiuf
cefcnptto i'n fupenojtb^ babita e. Sd tcrciu aut Pie captato vtbis fitu macbiuas innumeras craticulofafcB
ex virgultis vtmibufcB ptextas eSb** pugnates tegerenf folfatis admouit.iCrat aut murus fottis. d
«binecd bombili cedebat.3@>ombardacB ingens turri luxta feti romani potta collidit.cui^ ruina anmuralia
foflatit replet equatq; vt via boftibus pateret. St cu turcb^ trib^ la locis pculTis lapidibus mutos «xfpera
ret.d&cmotatu cuiiiida inuidi xpiant ex colle biremes intromittere curat.£fl em pott^ ille in Idgu anguftu
CB .pn actf .cui^ otietale plaga colligate naues t catbena muniebant. inde boltib^ aditus impombtlis erat,
qua ob re vt coanguftaret circuuallaretqsmagl vtbe iufTit in via eqre ex colle fuppofitis Icuitis vafis laceri
to!? vi ad ftadia feptuagita trabi biremes.q afcefit graui^ fitblate poft,bac eo apice in tediiiu ad ripa leuifli
me fin^ introtfum vebcbaf.^ndc pote logitudis (tadioa circiter.xxx* cx ripa vtbi oppoita d vafisvinarqf
colligatis fub conftrums pfixifq? lignis q exercit^ ceciiiTeret ad muru.Pyamctralifq; cinctio ingreflu? tran
fituue .pbAebat.Cande Pato flgnovndiqj no folu pftatinopolis otientis coliiinen.g ipa q? pera ne dd au
Xiln grccl pilaret oppugnari cepta e.Curcbi rurfus fubruere muru pottafq? qtere innixi.Ccrnif varia pere
untiulfotma "X plurima moti] imago.Cuqj cefenrio remifliot fieret turcbi aniaduertentes acri^ incubut. ^n
ingrelTu ixmnpotte octigeti circiter milites ex latinis grecifq? periere.-x ia boftl fuptote mu? tenebat faxa i
cities ccuoluens.Cu fubito capta vtbe cefis oib^ in rapinas itu e. 5n bui^ aut vtbis populatioe collatin^
paleologiis X ipe mre belena genit^ otietiS impatot capite trucat^ regni fitz vite fine fecit.Patis q? edictis
vt a fex annis fupta oes vtriufq? fex^ pfonenecaref .facerdotes x vniuerfi monaebi Piuerfis totmeto? gC'-
nerib’ necati funt.iReltquu oe vulgus gladio Patd.tata fanguims effiifio vt riui cruotis p vrbe; currerent
Sicnobiliflima vtbs p conllanttnu ptimu codita in manus infideliu vcnit.Sb eius pditione iib.c.xxx*vl’
circa.i^uibus gellis omnia in pteda cedit.facra templa fedaiiit.pollremo turcbi varia nepbanda pegerut
Conflantinopolis expugnatio a turcbis
c~:r umafTianus fcUafliinus eraiii t armcine rcy.cin: notiicit aflimbc^ Sumcaflian^ r<^
2© anno. i454.yc»5a pcrfa^: rcgc cctucto ac tntcrfccto perfe imperare cepit
lfe>ic‘|}mil regulus armerne cu eflct aio vafto.bello pot& ac fcimttnimus plepe
pauaozibus copijs magnos fuderat etercit^ t senso regeHitcrfecto nltn capm
rti pfarn rege coJonare velle ftntit -r vfcB in tbauris vtbe q Pia^ cojumcn
cifcif' oia oppida -t arces occupas.cn fatis fibt caiitil putanet noim re^e obtru^
cat.quipolimodn bactrianos.mcdos 't partbos tmaioteitartem otientis fibi
fubegit.iCu eo caltttus potifct amicicia incboauit "Z magnu bonotent ponttTict
cetulit.£ui^ etia fuafii magnas turcbis calamitates intuUt.Sd bunc f^at ve/ .
netus nigropote gdtto queda otatote mifit d atttilia ptra otbomannu turcDum i*
c)tpoftularet,iRc)c ab eo etoiat^ pfeftim copias fuas rccenfuit z pmo impttu u
nau cimtate cepit.^nix trapesuntia innafit vbi ad.ttt^niilia turcboi? interfecit
■(boli no loge ab armenie motibus bis ad inuice pflitere pUo.vt plures e tur^
cbis neci Oati fimt. inde aliSt interiecfl Oieb^icu turcboa rege pace intjtt natos
ilobanncs capiftranus ‘¥*ob3nncs tc capiftrano p ide tps aptutio oppwo nplonge ab aqnila.vtbc co
jjbftttuto o:tu8. oidims beatiflimi francifci pfcffas ):piane religionis ac^m
et egregius pdicato?.£)c apfica iulTione tbeutonia ingrenus ^ ac p cartntbias ac
(hriain venit in auftria.Cui facerdotes ac plebes cu fancto? reliquiis obuiaueiut
3£ucr veliiti apRce fedis legatum z nti nuncid fiifcepcrnt. Jobanm' o^rrere oes
accole veiiimentoi? eius fimbiia auide contigere-e^otes z male babentes an pe
des eius attulcre.e qiubus plerofafanitati redditos rurnomit. ilEioraP eftaute
in germania Pieb^ aliquot viam bni pdicans.mojtalcfcg omes ad penitentia vo
cans.^nuitatus aut iobanncsnurmberga vtbem gernianie pctnt.vbt vndicB po
puli motus fuit, viri z mulieres impetu fecerut.intuert', viru lacrimas letitte ixuo
tionifcB mitteredeuare in celu manus benedicere venieti. laudare mittente, tange
re. ofculari qui ape funt veftimeta veluti celo mifllim z angelu ost rcfpicere. apud
mtnojesCKindciuiotdinisfVatrcsetccptus cft. ibi cibaria fibi uiifc^ comitibus
mimllrata funt.^ita in buc modit butit. veftitus bozmire.ante luce furgcre.m3-
tunnu .laudes.pzima.tci Cia ozare.0iuin3 tsinde celcbz3re.bifcB’Eactis femione ad popula latine .pnunci
are.poft bcc interpzes que bicta funt ableo egtu capat eft etponere populo .finitoifermone ad cenobiu fui
oidinis rcuem.ac fetta ac nonis completi8!infiimoSvifere.biu apud eos mozari.manus omnibus impo
nere.:©irretu fancti bernbardini z cniore que illi mbztuo e naribus flujtiflc ferunt fingulis egrotantib fe
admouere.p:ecan' fupplet pzo omntbus.ctinde cenare.ccm5 bis quife accedut audientia pbere.motve-
fperas btcere.bircB ppletis ad egrotos reuerti atCB^n bis vfcg ad nocte fc etercere.Oqs nemuj ppletorio
, et altjs bilectis peibus cirpletis cojpus’quieti bare minimd|eflc.quod fomno ferme nibil. Sd rcuifendos
facre fcnpture codices paufilln furari temporis. fic bomo quafi celefte vita in terris agere immaculata abf
qj fozde.que pufillu cozpozc nurmberge vidimus.etate fenecta.annos dnqs z fci:aginta natu.ficcu.aridu
ci:baufld.fola cute neruifqj z oflibus ppactu.letultn z in laboze foztem.fine internuflio ne fingulis bieb^
pzedic3nte,altas ac pzofimdas materias abfoluentem. ferunt z buc cefare frideneu cupide audiuiflc.mul
tifq j fermonibus'cius inteifuifle.ac veftimetis eu facerdotalibus bonata cd apud.vicnna z auftr ales aua
ntia calc3uit.libidinefubegit;t bonozes feculi fugit.tande eaed bonoze biminfrc.£dq5 audiflet innume
rabtles ipiftdeles a turcbis capi ad pannonia accelfit futs ejeboitationib^ grandi exercita ibide congrega
to ptra turcbos impetu fedt.t popula ei:boztante apud belgradu trans bamibn oppida tanto ardore jrpi
cole pugnarunt vdmagnn be inimicis repoztarunt triumphum ■t^ferme ad feje miUa occiderunt» £o bzntqs
moztuo magnis eu cozufcar^miraculis ferunt.'»^ ‘"f ractfc^ pbilelpb^ poeta
EiRancifcum pbitelpbum anconitana e;wetufto ■Zollctini oppido natii eqte
, quidem laureatum .z Irai? tam grecai? cg launai? eprdlentiflime boctum ad
bec vfqs tempoza cu magna fama suenifle conftat.qui z greca pariter z latinam
ozattonem femB;e)cercuit.5n ommlgenere ftilicet biccndi z pzofa 'tcarmine^s
itaqs cnfolare bijanuni auditoz z gener futt.qui cu ab co boctiffimus euafilto:.
pzima apud venctos.poftea apud flozentinos.fenenfcs.bononienfes. z «mu?
ancdiolani pbilippo maria buce vocatus grccas latinafqslfas plurimos bocu^
luz ibidem vfqs ad beeferme tempoza fub quatuoz bucibu8'cu annu3'pcnfionc
fiiit. vbi libros a fc editos ozreliqucrat fcilicct Spbozcidiard Sapcraz?. be iocis
ct fein8*Iyrtco;z.couiui0?.bz mozali bifciplina.cpiftolarc ta greca? ® latinarus 1
i^zanones. do.orationc foluta.lfeippocrati8 Itbzos be flatibus z cozeis palTio? j
nibiis 'Ein plutarco vita galbe z otbonis tranftulit.l0bi]'t teniCB .bononte; anno ■
lalutt8noftrcil&.cccc.li:i:jei.nonagcnariu8»
f conbardus belvtino ozdinis pzcdicatozum profeflbz tfacrarum Ira? boctoz tum btinno? cloquiozu
JUd z fludiozum bumanitatis boctrina.tum multa prudentia x ciuiu gratitudinc clanttt.T multos fmo'
nes ad^jopulos erudiendos ? be f ancftsper totum anm' circulum poft fe reliquit* ,
Bertaemsmudi
ccL
ct biingarte
^uraflc fnderica impcratoje iiuntg comem e itifi c3 m ciuftatc aqucnfi apud bdgas, 'Z cu romc cojona
efljtus cft.tdqj mramcntu couftantifliiuc tcniiimCn ein lureiurando .pmififlct que bonapqflidcrct inipe
rtum nuUatcnue altcnatiiru.t modo boc modo illud ef eo petcrcf' maluit auarus ue(>ando q; couccdcudo
pmurus vidcru£a ob caufam petenti bojfio niarebioin eftenfi Oiicatu mutine tamdiii leftitit boitec mon?
ftratum eftXo bucatimi qiit fub annuo ti ibuto concederef lucri magis cg alienationis fpcciem babcrc. p
fcrtim eu mutina t regiu in potcflatc fiia non eflet* Jln cu quoqy frtdericu ccfarem tcreiu cu nonnulli Oi^
Ita pjobzbfa iactaf1cnt,refcrcntibii3 auUcis.an nefcitis inquit fndcrictis.ptincipca quafi fignu ad fagit-
t38 cepofitos efle^Curres quidem fulgura ptcaltas feriunt.biim[lia tecta ptetcriunt. ^It nobircum bene
Jlatitlauareebobcmie agitur fi vcrbiS tantum impetimur
DSdlflaus bungarie t bobcmic ree ac bue auftrie filiiis alberti ccfariS t ll
gifmundi impcratoJiS nepos.Cu poftumus nafccbat .qui moevt in luce
paodit apud alba regale 't baptifmu epianc fidci ftgnaculu -r nulltic cingulum
ct facra bungarie cotonam (quam mater penes fe babuit)cade Oie acccpit.^nts
fublatustn tutela fridertcicerariSbiiodecim fermeanms fuit.cui mater t ipm
t cotona comendauit.sCu cccidiflet tn bello vladiflaus polome ree qui regnum
bugaric airumpfit Jladifla’ coi ptoceru pfenfu ree befignaf fuifq; aufpicqS be
inceps in turcbos pugnare cepit. iRce at paulopoft magnificetiffimis appara^
tibiis boiaemia pcti|t atj in ptaga mmmos bonores confccut^ regni cotona ac^
cepit.manfit ibi nd guo tpc nec vnq; berctito;? cccias intraiut. pn^ tn q; rediret
Sin auftria vtattnaina nobile vtbej ininfit flefita!? caput, iboftea comes cilie a la^
/ diflao buniadis filio tn caftro regio obnuncaf.^ffaifus ea re regi^ anim^ bo ^
[lote tn fupptcfiit.lRcebud.i fc ptulit vbt buniadis filios in carccre rapi lulfit.p^
,^,^cuflbre comitis ladi(l.nl natu maiore capite plccti.matbiacaptiuubueit i auftri'
am. jn auftria ceptuge regi tradenda biu agitatu.multc virgines offerebanf. veru nobilifltmo regi nuUa
bigniqj vtfa eft margarctba Caroli regis francic filta.placet legatos mittere qui fponfam petant, ©c loco
nuptt)8 eligendo ptentio eeotif .laungart buda.auftrales vicnna.bobemi ptaga tante celcbtitate ceputan
dam aiut.factione tn georgif pogiebiacij folcnnitas ptagebeftinata.^tdiuatis auftrie rebus ingenti ree
apparam bobemia petit. Jnde bue legationes mifle. altera ad fridencu impatote ce pacc.altera ad carolu
ftacie regefiim adductura, ^n ea Icgationc.goo.equites ptofccti fitnt.qu3drtgc aurate.matrone t virgies
fplendido apparatu que fponfam buccrent. Jmperatot t augufta vocati.ambe regis foiptes r cuncti ger^
mante pjincti>c8.§ bos cogitams immarnra mots regis intcrrupit.iadifla^ igif .e.Kaf.beccmbtis egro-'
tare cepit.£u medici acceruti bcfperata falutc.i^eojgius vocat^ cu quo plura locums.finito f mone be cii
ratione ate actu.epiano moie facramenta eebibita. vbt aia amplius bimoiari no potitit.facr.a candelam pe
tt|'t -e intuens faluatotis imagine ojatione bnica otfus .pnunciato g libera nos a malo nilampltus locatuf
mojtalis vite lumen reliquit. 0 inanem gloiiam. quid bignitatcs. opes^ potentiam tantopere flagita -
mus.iadiflaus nobiliflimus adbleTcens mto cc vtgtntt natus annos in ipo ctatis flotc tot regnis t gentt'
bus imperans intra. iij.-r.eee.IJOJas poftt^ egrotare cepit eetincms cft.£feoJte eius alq motbo.alij vene)
no imputaticrc.qui ad. vitl.kaf.becembnS regia pompa in finu ptoaui fui carolt quarti romanojum tmpe
ratonsfepultus fuit in ede fancti viti pjage. <.. ,«• f
ifeieodoms tbcflraloniccnfis vir greca latinac® lingua apprime eruditus, pontificis iufTii qtiom alia
egregia grecon volumina tu tbcopbtafti oe arbonb^ planttfcB opus infigne in latinum conuerttt.
ar Y ^rtd nunciata ptodtgia anno il&.cccc.lvi.in fabinis menfe febmario vitulu capitibus buobus ottum
V.A,rome fanguine apud veneris pottam. in ligurio cames plutfle.5n agro piceno oJtus infaus benti-
bus fei:.f3cie infolite magnitHdimS.fitttirc calamitatis que poftea fccuta eft magna .pfecto indicia.
I^^ometcs gradu, ij.cancri in ojiente menfe iunio vifus eft. 5nde anno r
^^fcquenti cometes qua nigru appellant ft&.cccc.lvn.anno iunto men-'
fc gradu.ao pifeiu p menfem vifus varie moitaliu mentes affecit.
/X\aumete8titrcboi? imperato: ad tbaurinuoppidu quod nuc albas t>t
liX Icunt ad confluentes lauu bantibiucg fttu a paucis ep.i cruce fignatis
ftifus fugatus caftriS erutus eft Jobannes genere bifpan^ cardinalis fan
cti angeUmagnas illic copias coparans.quo cu erat iobanes capiftranus
be quo cociti panonif ad infequedos barbaros marima flrage infinito bq
ftiitm numero parua manu Jxderc.l^ellu aut gcftu eft bie fancti ftrti. qui c .
vivi', ifd^ augum.ob idCBcaUrt^.iii.po.co bietraffigurationes bni pftituitL
^-^erremotus emarimus anno bni.fl&.cccc.lvi.Cne quinta bccembnS bo:a noctis vndecima.iet iterus
tjlcrr.bic ciufdem menfis bota.rvi.fmt vt in memojia bominu no fit t nufqs legif tam vebemetes fu
ifle t tam magnu foaciu terre occupalfe.pcipuc in regno apultc.5n neapoli bcncuento-r multis altjs ciuita
tibus x villis circuftantibus.er quo multa templa t in neapoli pallatia.bomus cuj interitu magno botm
pecorucB co:ruerut.£t in terra labotis capue.catete.aucrfe ceterifcB vetenS campanie vrbibus.^uerut ni-
bilominus t alq terremotus pccpti inter ^mu t fcdm etia poftea § tenues tta vt nullum bamnum ediftctis
acperfows intulerunt.
6emeta0 mundi
Snnoxpi.4:J3. Itneafummo?! poinificu
tu6 CIUS nominis feamdus papa cneuscostiomcittopicolbomincws m’! 'jbiusfcaindus
vocjtus.nationc ytaUis.fcniS oUundus.cojftnianiomis paRc filino.
matre victona.^deo ptius cncas film^ poeta vocitatas boc anno patra omnius
confenfa tcrciodeclmo kalendas icptcmbas pontifei: crcaf .vir quidm oi latiiv
Pignus eloqiientiiTimus copiOflflimiifcB.ptudeiuie fingularls.qul no ad otimn
fcd res mainmas agendas vocatus. Js cojfiniani cu g ctatem Pifcerc potutnet
gramatieam Pldlat.Snnu ’i'0 ccamu x octaua agens lenas .pftclfcit vbl a necef
fartis X cognatis adtutus poetas ptlmo. moxr otatotes audiult.quibus raralta
tlbiis tanto ingenio valuit vt bteiti ptcclara poemata latina edldcrlklndc ad Ius
ctullerc contulit, •^ofteabomlnlcucaptanlcu fecin*’ bafilea BUcnlt.J&elnK b^
tbolomeu noiiarlenfcni epm.-r poft eum ntcolau fancte crucis cardinalem feciir
Jteru ad bafilcam pficlfcens femg Inbonoic apud omnes cld babttiis. fuit em
iffiba In Illa fynodo x Ifaa apftcaiz abbteitlatot.^n co aut oucntii gfepe otault.
iegatlones plnres pcllt) caufa ob luit. 0t3toz telnde ad frldertcu Imperatotem
a felice mtfliis tantu bcjctaltate ingemi valuit vt eu cotona poetica bonatu in a-
mtcos X ptbonotanu receperit. iRelatus beindc in fenatonu otdlncm . que ptin
ceps in rbus grauibus confulil.Crcato aute niColao pontifice bum ab eugeniO
fubdyaconus creatus epstergeftlnus morlf.in cui^loaieneas fc qiitde infciO
fl pontifice t imperaiojefuffectus cft.Scatato aut pontifice In mtmern cardina
Itu referf . ingrclfus conclauc poft obltii callttlpontifei; crcaf . Sccepta potlflcla
cotona confirmata pnus ecclcflc blttOne fe tom ad curam relpubUcc i plane con
uertlt.Slgifmundu auftrlc bucem q» In cardinale advlncula petrt aniaduertlflet
PtriS c)Cccratlonibu8 fifecutus eft.d&agunttnu tnfitp antiftltc fede ivtectt.S&cnc
itentanitm qs artblepm fumouit.nil regibus.ntl populis tlmote aitt auarlcla cd
cefrit.k3tbenn3 fenenfem Inter fanctas jrpl vlrgiiics retullt.ptagmatlca in gab
Ita abrogault.fodlnas tnuentl tu alumts apud tolpba tnftitult.Cultoj luftlne et
rdigionls.admtrabiliS eloquto.JInter fei dlnandu regem x flglfniunbd malatc.
ftam Induoas compofult.vt mantua vbl cdmunem jeptano!? conuentu indiderat tuto .pftclfct llcaet. media
igif' bleme ab vtbe bifcedit.mantiia poftremo ventu eft vbl magnus erat ptinclpu numerus, magna Icgaf
tot? vis. actua eft pio illo blcente vt bcllu comunt olm cecreto turcbtS indlceref .'^rbem aut lomam multi
ecotnault edifictis.-j tyburc arce conftruj:tt.ac fems nonuUa otnatlfrima edtficare fecit, fuit aut conttnentif
fime vite x otq inimlafltmits.bomo ftature bzeuiS.caput babult ante annos canu.facle fenccta. afpcctu (d
iierltatcm facilitate conditam oftcndebat.£irca cultu cozponS necg mojofus necB negllgcns. robuftum el
cozpiis natura ccderat.quod tfi longe pegrinatiOnes-r crebtl labozes attrtuer3nt.accedebant mozbl eius fa
mtliarlfltml tuflis.calculiis x podagra quibus gfepe cruclabaf .©uodectm cardinales fuo pontificatu ve^
tenbus addidit. ^ut tande ancone bu venetozum bucem belli focium ancone eapectat vt contra turcbus cu
tnmimcrabiiibus populis jjftctfcerenf .blutuma x lenta febzl afflictat^ niozif anno ferageflmoquarto fu-,
pja quadzlngcntos 'tmille.jcvii.kaf.feptembnS.anno vero pontificatus fedo.btebus fep minus, funus
ancona roma Defertur x In bafiltca fanctl petrl condlf ad altare fanctl andree.jSelectatus e aut miyto fmbe
dl genere Ideo plura og^a cdldtt.Caput fanctl andree e peloponeflb roma aueetu in facello ab Id fabeefacto
tollocauit.cogniaOnc qs rc» antlqnai? nd omlfit cu pnientario!? libzos fcrlpfit x plura alta.
SnnobnudSds. SnnojcpM4S4.
Caulas fecundus papa patria venetus.patre nlcolao.matre poli)cena.petru8 barbo antea vocatus.eu#
gemi pontificis ex foeoee nepos fancti marci pfblter cardinalis boc anno peldtc kafn. feptembnS pd
tlfej: creatur, vir certe magni anlml.coepus babeiis egregtu raaleftate blgnu.^s adolefcens adbuc Iturus
in mercatura erat, que apud venetos In pzeao eft.£l nunclatu eft gabzielem auuculu fuu pontificem creatu
cfle.fitbftltlt adboetante fratre paulo barbo, ac IfisC licet tam adultus eflet)operam bedlt.lndcvocatus ab
eugenio arcbidlaconatu bononienfem.ac poft epatuni ceruie cdmendattOne adeptus iPtbonotarms ab auu
culo ffeatur.Candeni vna cu aloulftO pataulno medico, quem poftea patrlarcba appellarunt cardinalis ab
eugenio aeaf .frataut natura blandus.natura bumanus.ilfeotmo Ita® ptO in eius locu fuffectus e. Btto
bella quidem pania In ytalla fuf^tt.quc nulla re pzi^ repenta bello 6 Inftdiis Incboata poftea bereratt.5rt
colltgcdiS aut pecuniis Ita blllges fuit vt fere fg^brifieia x epatus bis pmttteret d offictu altqd venale babe
ret vn ellcl mun^ poflj . bis aut pecuniis interdu ena ad llberalltatevtebaf .na x cardiales paupes niajcie x
epost pztclpes ac nobiles bomo etaqzres.vlrgies.vlduas.egrotoffrcqnf luuabat.Curault ttevt rome an
nona ceteracg ad victu pnnena vtU^ « antea vederef .inulta «inde edificia fpledice ae magnifice tu apud
•6emem0 mutti J^oliu
ccLi
numificcntil pertinet ertrujrit.itillns qtiocB babitus e.btcpon
ftceremturt.£ognita1«tGeorf?Srr
fice reftituit.£o{Tmta aiit .tcZy ^ h ^ laterano pulfos a calife ponti>
t» aut pontificio bolaemie gfidia. in boieni viigaroa -z germanos cocitaint* /appara
mactniS ocus "‘uiws opee contulit coemprts vndicB ac
m.Ca annos nIunM.ia jx numero hancilci
£u eo Oie Ictus Bftwfiflet* wno falutis noftre.t47i. v.kaf.augufti.fecuda bpta noctis
anno p onnficaws fuiVer^rt locuncljflimecenaflet. apoplepia cotr^tus.vita cu mone mutauit.
tur.iQuibus er rebus ^'V.^"'^^'’*^'^9-paftillo?. pilclu fuccide admodu Klectaba
mis flotamnus^^*^*^**^'’ ^ otentm^ arcbieps oJdinis pdicatoi? .pfclfos pater, bidotiaru
^ ®-*-ac romane vrbfs olim auditot caufaru.lanctiflime vite t mo^ vir.^ facro ^
tu Oogniatu aOmodu Ooaus.bijs temgibns.ob Iras glotia apud ytalos in pte
CIO Pabitus e. 10111 multa ^ grandia volumina.magho qdem cofecto laboje.lb#
^ 011^ lucubtationibus pofteritati reliquit. que legentibus atqj audientibus ma
gna aftcrut Ooctrina t voluptatem.£r quib^ ertat fumma accuratiflima in caft^
bus cofcientie facerdotib*’ p ncceflaria.g -r multos biftotiaru libzos ad erudien
dqsmonalcsOToruit.Candeano0omim.tl&.cccclir.D:fiCies.vi.non3s maij'.
no une magna lanctitatis opinione fuit.cu crebns miraculis claruerit. £iu8 au
tem fanctu cojpus er Oomo epaluad fanctu maral otdinis fiit irlatu, cu magna
/ popul^ frequentia x veneratione rcpulttim fuit. 2&otfiu8 marcbio inde
©ifius eftefis marcbio.£t ptimtis ferrarie Oujc Ou^ ferrarienfis
■A^lconelli marcbionis ffater.£t nicolai cftenfis fi-
- liiis.tvfuncto leonello fratre maioje.in regnuj fenarie
fiiccedens.jegnauit aitnis.a r.^ir certe ingenio Oiuiiw.in quo nibil fucatu.ni-
bil fubdolH.tiiis verba fapientie plena.opa aut grauilfima.i femp regia.ad eu
cum fridcnciis cefar accedens, vifa bominis celfitudine x animi magnitudine, il
Ium mutinc x rcgij' Cvt ptemifliim e)0uceni ptimo creauit. gieinde eractis mftis
annis roma accedi a paulo pontifice magnifice erccptus.ab code Oucatus fer#
rarie infignitus fuiMOicolaus aut pater cu bos x alios er pellicibus genuiflj fi#
lios.fenio cofectus.alios er vro:e f iifcepit liberos videlicet bercule x fygilinun
dum. quos mojiens regni beredes fiib leonelli tutela reliqucr3t.qiii cos ncapo- ,
lim relcgauit.T regnfi omncoccHp3uit.£t cu ludotiia gan5agc fojojcm baberet ‘
vrote.cr ea nicolau tantu fufeepit filtu. i0uo nato no multo poft mottuus. cii ni “
colaus regno aptus non ciret.bac conditione in bojriu imperiu ceuenit. vc poft obitu nicolao iureitirado
regnii reftituerct.:®>o:riu8 p:incipani fufccpto cu pj udentiflimus eflet bercule x fygirmudts relegatos re
uocaiut.T eos ac nicolau tan^ filios cariflimos omnes babuit.£rat autem biuina!? bumanarucB littera-
ru egregie boctus.-t boctotum viro? amatot. \bic vrbe ferrarie miris edifici)s ouiaiiit. illam arcem nou !
X curia pulcerrimis cdificqs clarioicm reddidit, d&onafteriu infuper toto oibe celeberrimu ingenti impe
fa oidini cartbuficnfiU a folo coftrurtt.benicB anno regni fui,)ccif.in pace quiciiit. £iu8 cojpiis apud car-
tbufienfcs ingenti pompa telatum.bumililoco fepeliri voluit.
f erdin-adus rep TS £rdinandu8 buius nominis fecudus.alpbonfi regis ej concubina filius.
xJ. bijs temponbns pane ocfiincto.er eius teftamento in neapolitanu regnuy
eidem fuccedens.^dpbonfo autem fine legitimo filio cefuncto.id regnu feudata
rio Tantiquo iuread fedem apoftolica ixuoluta cenfebatur. iQuodcumcalirtus
pontifer armis repetere ftatuiflct.mojte fuperueniete bifturbata funt omnia.St
ferdinadus metu liberatus ab eiiis fiicceflbte pio papa regni cofirmatione.recla
mantibus gallis accepit, ^iio regno in pace adepto multos boftes bello poftea
piofligatiit. biic pius ponnfe;c cum vebementer biligcret.ct regno confirmauit.
X regia cotona bonauit ac cojon3Uit.£t ei erta annuu cenfum in parte rclarauit.
5ndc auailio pontificis ioannem andegauenfes renati filiu apulia fugauit. -(bio
II =*r'" v-' pontifice poftmodumomioferdinandus cum paulo eius fucccflbjc.-r fequenti-
bus pontificibus lUimicicias fufcepit.iy peterent tributu quod fingulis annis ecclefie romane pendebat.
X ob bene merita rclapari optabat.^ndc multo maiojes fimultates cum fenatu veneto ob cipti regnu co-
ccpit.£t tureum in veneto8(vt aiuOconcitanit. 'Heneti igiturcu tureo pacent copofuerunt.qui omne vim
belli in regem conucrterut.-r bydruntu marittma ytalic ciuitatem ei abftulcrut.£t verendu fuiflet mfi ma
bumetes moite fublatus fuiflet.plura bamna regno apiilie intuliflet.fo f-o mottuo.bifFicilimo bello vr
bem bydrunf .rcic per alpbonfum calabne bucem filium fuum in armis ftrennuu recepit.
jfX Tliijo abbiitc feiwc Tc^o 7 qdragcfinwnntcr free beate marie tbeuttmico?^^ vladtU^ P^*jf
fTi rpivgni ftmb^ ojta qftiotie.^tracB pars ingentes coptas in bcUn edut;it.^ ptinnpjutent fuie nue >
ro nnUtu.mie animi ferocia e):ultantcs*&itos Radios p feciale, regi niilcre.vt cp bns que mallet, vnu ac-
ciDcret. 58 cu vitoldo fratrc.!xo fuo boftias Uttabat.d audito fcctalc.no inumistndtptclt) fignuiecipio
£onfccMtocK,gladio queclcgcrat.eo fcctnj:it.£tfaaa pugnadt copia. Utuanos d auj:ilio v^crat pinos
oDDomt.quo¥ ftrage ratigatacopia pjuteno^.^t ipa polonts fupuentetibus ftennt crucimflinio pim-ea
tiic confecto victotta regis fuit viri equcftris otdints ee religione qdringcnti cu tpo magno ntgi 0 P^f i® c
(Tefa cx plebe multa milt3.qui fiipftiernt capti, -^nifria P^®''
/jr jtbcitus marcbio btandeburgcn.annis efflnjis bcllu5 aduerfus lUurebergdtfes cmAflimc gelTite
(©rcueburgiu ab eo multa vl oppugnatu e.jld oppidii tn valle lacet.CT* milibus paffuu a nui eber
(ta.muro "T folTa mitnitu. i&cu varia Pana ab vtrif® illata futflent g ludouicu? bai^rie ouce.ad bos tu^
multus fedados voc3tu(cu Otii labojaiTet)boc bcllu poli vanas Oicta^ fopttu fi!it.©cindc cu poli aliq te
po;a interltidouicu baioarie Ouce pdtetu acmardatone bjandeburgen.punctpcs potentiflnnos. bellum
fufceptiim eliet.lBiaud qinde inluria.-r magna cum animi fiducia ptcndtnent.poll plures ftrages ptinciV^
pes germame pacem pollulantcs.Candem res equo animo fedataftnt. _ _ _ . ’
iiidouiciis rcr fi-ancieTf carolt regis franeic fil^.bts tpib^ pri in regnu fucades. f iitt
i.imouicu8 tx n ancie ptcntiflimi animi vir.g ingenij ebens.iQtu cu bellu p bemn
_ M. |.yg„g[Q„^gg£|„_£t,^„„g|3i„.gy4,^2»qiicefiiCi:citalfct.'rmultos occidifict.
Inde ingenti cede ftifiis fiiit.i bi multas ciuitates .rdimerent. £t nifi per puel
lam ccus miraculofc rellitiiret.ee eius tygno actu fiiiflet.Cande itlicolaus car^
dlnaliS fancte crucis ojdints cartbuficn .pace cu Ouce burgudte copofuit.quej
tn pollea g infidias interficere fccit.qd infinita mala eia:itaittt.llim£ ttaq; caro#
li pjimogenitus ludotuciis.oclpbinat^ r^jiomS punccps.regno fufeepto mul
ros pri bentuolos regno cepulit.^nde cu libertate cccfie in regno minuere co#
narcttir.multos romanos potificcs babuit aduerfarios.^ntle tu carolus adm
nie 1 noimaitdic Oujc c medio g eu fublatus cfTet, que db eiiis fapiamjaopuli regnare cupiebat. 0.6 cum
regni .pccrcs -r burgudie One intclleiUrent id ee fiia.pcuratdcfactttaM.vetufta odia rcnouarat.pfpiratcs
ingetej exercitii incu Ocdujrerut. Ouj: burgudte in picardta aduolas.ciUitate picbtgnem ccpit.t pplanari
fccit.at ree a futS cclliti!£ gifius cdmtgrauit.regi3 falte tutaturus.Jn notmandia igtt innumera oppida
cucrcerat.'(bontifej.‘ aut romanus ad laos tumultos fcdandos.j&eirarione nicenu cardinale tn gallia mi-
fit.cii Olli laboialfet tantit .pfecit. vt cedes ae incomoda foplta fucritt.E>cmu ano a natali i:ptano.i48,4.
iRcmis ccficiens.iCarolu piimogenitum fuu annoi:.)cv.ci:tantcm babuit fuccefiotem.
pjagenfes nibilmoratlfe fiie gubernationi cdmtfcrc.£ein pftititta Oie qua no
uus ree eligeref . iRc p2o regni vtilitatc otfciifla. ree pjonuciatur milttic comi-
ca appjime clarus.Cm ad res gerendas nec cdfiltu nec etas cefuit. i£a res ne-
cati fufpttoncm maiame aiuat. 5ndc eje ptotio lU edent beate maiie vbi roclae-
sana pjcfidebat regi publica falutatio cibibita fitit* Cum aute inclitum bobe-,
mie regnii vt p:enuffum cft Oudil in perniciofam iacobclli t buffitaru beretica)
p:auitatcm(vt cdmiinione fub vtracji fpccic tc nccciritate foje eterne falutis.p-|
fitcretur)p:olapfumfuifret.i0eoigtUsdfecatbolieu5afTirmautt. Inmanibus' . ^
lanuen.-r bacien.cponl tactis facramens cuageltcis publice iurauerit.Ou cojonationis loctgS infignia.
Qz nzmceps fidelis -t obediens elfet fancte ro. ecclefie.T cu fe ac contbotale cu libens tali iuramento obit
gaflet.pcr ff idericu ro.impcratozcm confirmatus cmttt.^a-u di bijs otnibus pria ageret. -r bereticonl
fcctam foueret x amplecteretur. 5nde vrattpauien.t ceteri catholici bomagiu ptefiarqrecufarut. 5cco pa
pa pius.-r poft cit paulus potifcr-graiiiflimis cefuris eu ac totu regnu bobemie fulminarut. St paulus
fecudus anno .dfii.ccccliivi.publico coftftozio eu berefi Oanat.Oignitate(^i ac regno piiuat. i:3ndem poli
annii.7i.fup2aqiiadringeto8acmilletdcmgeo:g£bobemicoccupatoj.motbopcnjt.
Sbumetes rurco'.zimpcrato?.Crptilfo tboma paleologo.t fratre fecu tvducto.peloponeflum occu#
ce
i^pat.anno ein8.)ct.eodcm anno trapefunni regee^to x interempto pontu.annd.i^so.obttnet. 5n.
mitilatee)ipu5nat_.0tripitCBannoregnifut.ii.Tbouca— — ^
:ca veneti magna claflc copiifcB terrellnbus in pe-
gere adozfi.coatntbum obfidcnt.Curci f 0 labotatibus fitis aujnlio aperantes-g interruptas munitioes
VI pcnetr.int.ac rpianos ad naues fugere cogut.i£ande One veneto? cum pjeftatiirimis fenatou mremi-'
bus.iz .g equoza «naumme tnftructis. Sncona pontifice pio adbuc fpiraute venit.qwibH8 c focculo s-
£Hlvtft8p3pa.ip,k3f,leptebuSglonatngenti vitaft»uctuselt. ■ P p
Sej:taeta0munt)i
ccLii
e;
^iclmms iiiieato}.c>;cr3 cena nngua vtttur vt'no.i'n cena lemlTuiiu bibitt iSaqita Bdoiiuta icono
5 r’ ' paterna in Oomo nuqua vinfi suftaflct. Suadebat medta in gerniania retjione friijt’
da It inaarricri vellet, vinii biberet .tQuod cfi accepilTet frtdertcus enca ftUwPveicato.^bi' inqint.at^ ini
P*"' coiusctn.qu3 vinolant inalle.ptoinde fi me amat. vina oderit.St id nucta Ico
noM.ict u viri tuiliom tam libenter parco, qua vino fi tamen vini vfum madaaerrt imperatownOJi opta?
dl5>aSaia8 retivusane /Xv^tbias loantjis buniadis gubernatottsresm bugarie fiUas. iadiflao (5
^Xldicto rege fine liberis ejtincto.^ngane regnu confcntientibus pceribus
n^<^pat.i6iU8 pater pjomnaa ipga ferrea gubctnauit.nec pum rej: abfuit minoj
eo babitus e. bic pzollratis apud albam turcbis.poft bteiu tge motbo cittinct^
e. Ornes cille ciii^ caput erat a rege fecudu. et eius audculus.a ladiflao bunia-'
dis nilo In caftro regio obtrucaf .tRcj: ladlflaus giuii® vebemeter comotus. tl
i atroci faclnote colote m fuppteflir.ii^t: budam repctijt relicta alba.vbi fecutos
? cuna buniaOls filios In carcere rapi iiiflit.lbercuuote comiti ladiflau natu ina^
L lOtem .©ul quatuot tvigintl natus anos egregio cotge adolcfces.flaiiiS ce mo
I re crinibus fuper lauma os palfu rculnctis poft tergil manibus talari at<® aurea
, ' velle indutus c.ij3ite dt plecti lufllt.d&atbia 'po captluu Oujat In auftria. £t p:o
fectus in oobemia eu fequl mandault.iCu aut apud ptaga obii t matblas qua Ole rei: claufltoculos cade?
pjaga appllciiit.que geotglus gubernato: in cullodia fua recepit, iflec oiu pollca rei: bungarle bcflgnat*'
magnis fponfiOntbus blmiflus e carcere. volault ad regnu.facta em reconciliatione Inter ptoceres matbl
as octo T cece natus annos nono kal’feb:uarii ree acclamatus. iCii fo id regnu fibi copetere cefar affirma
ret.multa bella Inter eos fubotte funt. regnu tame el ccfflt.^ult aute iplane religionis p tureos ccfenfo: t
pugnato: acerrimus, qui pannonla t alias .pulnclas a tureo? impetu tutatus fuit, illaj: multis vicibus
ingenti pliO turciS fugatiS.etia ptem bofnle recupcrauir.£t turco:n regnft liicendiis.populattOnib^.cedi
biifig; inuolult.Scd -r bella In bobemla cii caflmiro rege polonle gcfflt. '|bae tit ^pofita boc mo inter cos
fuit, vt pannonla bilgaria motaula ac jlefia matbic relinqueret .-t boemle regnu vladiflao caftmlrl filio re
mancret.llj»ic aut pteltannfflmus ree patenio mo:c militaris glo:te appctetilTimus.bcllo fottunat^. iCue
videret frtdcrlcu cefarem fibi aduerfarucu tureo pace cofccta In cum arma vcrtlt.ac viama vrbem t alia II
bl ademit. Jln qua vrbe tandeanno.d&.ccccec.motbo eennetus eft.T ad alba buctus in fepulcriS regum
fcpultus.bulc ferdlnandus neapolltanus ree filiam fuam matrimonio copulamt.
Decolans CK cufa germanus.facrofmcte romanc ccdcfle. tltiUl fanctl'(bctrl llllcola^ce cufa cardtal’
ad vincula ptefbltcr cardinalis p:eft.ttilfimu8 ateg Ooctiflimus.ea tempe-
ftate clarult.d tanta bonitate fuit ouvluerct vt pauci mellotes fuo tpe nati flnt.vl '
ciotuoimboftiS acemmus.amblcionis totus aduerfari^.integrit3teanlmlim:>
miuabtlt8.bonefto!2l3bo?indecliiucttafenectutepatientilfimu6. bnfaciendlcr
gratificandi admlrabills.iSane tanta boctrina? onn vbertate fuit, vt dcquld ce
tpe Plccndii incidill et id copia tali blflercrcc. vt cl folii facultari cenferef ftuduKfe
^ir fuDta opinione elogues t latlnits.biftotias omis no p:ifcas mo. § medie
tcmpcftatiS.tu veteres tu recenttojes mcmoua recenfebat. Jn matbematlcis bl
iclplinls ftio tge boctiO: eo fuit nemo.^us clutlc pontiflclucB bidtccrat.pbilofo// '
pble Srlllotelicc acerrimus bifputato: fult.Cbcologle fummus intcrp:c8.but^|
celeberrimi viri plurima cetant fumml itiseni) opera. S>c vlflone bel. Dc pace fl I
bcl.CribtatiO alciaotanl.bc ludo globi ce matbematlca pfectlone. ©e apice tbe^
o:ie.n: bocta Ignotantla -t pleracg aha. Js aiit bu eccflc ftie btieindis lura acri^ __ , _____
tucref a flglfmudo auftrtc buce capif .ats bonefto Puaf carcere. "^otifee at plus.cardialiS captlititate gra
ulter comiat^.facuda orone t flgifmudii publice inucblf .-r cii gaiOjib^ Intcrdlct] bctcrret.tande liber Cua-
fit ac pace copofita.bum plus ancone vita functus futt.cardlnaliS rome tvcefflt.
;©eif4rion cardiaVgrec^ -«^£flarion.S5,ii^.£.eps cardialis fabln^ z pftatlnopolltan^ pnarcba.lPi*
■XDcenl venerada nucupatide terra? vblcg cclcbcnim*’5 tge fld:ult.ce q fapll
^‘llflmo bicl pot. £ui^ cu ea f«lt(vt paulus potlfee fumm^ pdlcabat) 5n re? oim
maeima? vfu perina.£a in conftlijs vfgrauitas vfpfpicientia.vt niBil be fum#
miSvn^ rebus factu fuit fl iPiccni vni^ixfiiffet auctas.^n ftudijs em maiOub^
't buanis oib^ ea facultas -r copia, vt plura legifle credi nemine polTlt acrius le^
cta T rectius intcllcjuilfe. vberliis paucllflmos cultiflimiS qiubufcB temgib^ cla^
rlufcB fcnpfiflc.£t quaeg fumme reipublicc cplanc negoeps Impeditus, menta
tamcnindlgnationc comoms ac veritatis ftiidlo incredibiliter inflamatus.bei'
i fcnfiOnls platonlcc imo blulnc pbllofopbic libeos aggrefliis Cft. tanta id male -
' ftate egit, vt coHlciatotem caluniofum credi piato ipe biulnitatls fecretan^ pof-
j fit fnggcflifle. 3(uftc igitur platonis cefenfoj, (©ut tanbe legatus ac ffanctam.frt
Veditu bum pacem fecitiu ttincrci?fccit.
e-fle
va
4 vtw«'v
mm
l6txuctmn\Mi
alRs impJiHietidi lib:os bifs temporibus prtmu in germania citata e,i0Hltum igif littera? Iludioft
germanis oebcant.nuUo fatis bicendi genere c|:p?imi poteftjaanc apua maguntta rbeni vrbem fo
Icrti ingenio Ubio? impjimendoru ratio.i440.inuenta fuifle aiut.|{i>oc temporein ornes rae orbisgtes
ipagatur. qua omnis antiquitas paruo ere coparata a pofterioribus infinitis volunitbus legitur. £ius
laudes antea in probemio operis prebabite fiiiit.iQua certe nulla bignior^ulla laimbiltor, aut vtiltoe
elfe potuit. (@(5 fi bcc ars efduias teniBibusviguiflet mavinta pars operu re publi
ea ac ibliniiis ce bellis gcrmanicc aliaq; pclara opera malignitate ttinpb? amm no ruinent. jdeo in
laudem qitida bos cecinit verfus. 0 feli? noftris memorada impreflio feclis. ©efierat quafi wtu qo ruti?
dis in ojDe.0mc8 te fiimmis igif nue laudibus otnent.^uuttore nitent vtracB lingua tuo. iilunc paruo
Ooctusquilibctcflepoteli.^e&uceqnarsbecmirarepcrtafutt. , . , »
iDicola^perot^lRbetorw^ J^i^l^nsperotus faeoferratenfiSTSypontin^epus egregius tbeolog^
5_"acrbetorbtferttirimus.adbancetateEuemens.nonullain0tuim8 lauce
bigna copofuit.Sed 't ad puero? eruditione comode breuitereg libellu edidit.
Comentarios etia in multis auctoribus peipue in martiale opus variu cornu-
copie appellatu fecit.^c qda e greco in latinu tranftulit.
» 0 bertus EE licio ordinis mino? .pfeflbr.i6t aquile marfo? feu abruttj vr
^ .Ibis epus in boctrinis facris boctilfimus vir.t noticic oim cccriafticorum
bogmatfi fufFicienter inftructus.oim pdteato? boctor.ll^tfdc; tempibiis ob ei^
J darlflima-r admiranda pdicationis gfam.ab omibus ytalis multo in peio ba^
'^bitus cft.0iti tantii in laipttiraru ftudio laborauit T fcripfit.vt vbieg iRoberti
I predicationes nucupentitr.pUirimas eiu ad inftructione fideliu tractatus z fer
I mones edidit. 0ui ab onubus pfertim ceclamatonbus ftudiofe legutur.
/1 \Stbeolus perufinus medicus boctilfimus.boc tpe medico? ac pBo? mo ilfeatbeolus perufinus
I Alnarcba.otmcg liberaliu artiu cuctaruc® fcientia?.facile princeps, pceptor medicus
meus eruditi(rim^.0He ego bartmanus Scbedel liUireba-genfis.boctor pai
tauiniis. tribus anis ordinarie legente aufcultaui.a quo bemum pbabita p eus
orone elegantiflima.infignia boctorat^ padue accepi, tk fua memoria pereat,
pauca K eius vita ac boctrina buic operi adiuxi.Cu em fepiiis mecu animo co
gito. cg maeimus ac fingularis in omnes amor fuus c?aterit. 0.uis e adeo rc^
rum imperitus d non putet ob incredibile virtute fna.fingulare ingeniu. fiim-
m.a re? e?gicntiam.eu perpetua memoria coplectaidu. Cui em ignota fuit ver»
bo? fiiorum integritas.fuauifltmus fermo.orcora facieSiqui et artis poetice et 1
orato? fumma cognitione babuit.0ui niiUil cyceromS op^ aut mantuani val
tis.aliorilig poctaru bimifit intactuj.^n adrononiia y>o geometiia r aritbmcJ
tica t mufica opera a veteribus edita totis viribus pferutatus fuit. Clerum ner^
pi5ia atq? medicina cbtentus. bemti facris litteris cclectatus.in eis tancB niel
faiiis bulcedtne abdita fenfit.lReddiditigiffuos auditores aufcultandocociles.bcniuolos.attentos ac
bifertos ipo orante.^ln eo nacB mapima fuerunt omnia. fiue acume ingeni).fiue;artis peritiam, fitie ofo-
ms elegantia conioditatemcg confidero.lReliquit aut poft fe orationes lepidiflimas.Comentaria in by-
pocratem. galienu ac Suicenna. £t arguta conftlia in medicina.Cande fenio ceficies padue fepult’ fuit.
Iblatina biltoricus -^Sptifta cognometo platina.pria cremonefis apficus abbrcuiator.magiit
-<>antmi z pftatie vir.erudttione z eloquetia nulli inferior, btfde tpibus i p?
Cio e?ns.a paulo potifice matio.boms z bignitate indicta ca priuaf z i carcere
tEtrudit .Ct ibi vfq$ ad pauli nmte rel5uaf .£? ^ tande poft niftas calamitates
a fi?to pontifice cius fiiccelfore hberat^t in ftatu prtftinu rcftitiitus. neqqp inge
nio fuo abufurus.pter lib? que bc natura re? -r obfenijs ediderat.Cgrcgiu etia
kOpus tKjptto T niojtbus pontificu ri^rto.potttifici obtulit, Vtt ciuo ctiu itup^tos
principim; ac bucu multoru res geftas infertiit.nbnulla etia alia opera t cpfas
\ fcripfit.©emuannocomim.i48t.romee?pcfteixfcat.
K •rf^0minicus calderm^ oria wmmrkia
tioncs a^cbanf .qa cn leodiefis ^8 cjtigucrc teptaflct a j)atiib^ fius wbe pulfus furt.t4w fuitim^ ponti-
fcx tricancnfem cpni legata co mtut»5o in carccre tiiidit .tQua ob rc indignatus ont: vrbejn gcnttanla po
piUorifTiniafn ptefcnte t fauentc ludouico frlccij? rege acemmo ipem ac pUo vtbe cj-pugnaint ac ca eucrtit
^f^atbiaa litcUtus rcjr bungarte bofn^e rcgnu bac t^cftatc aggrcfliis caftru laytsa tu loct natura
mAIntenio” alhtndine, mnnittlTima ccditione cepit. 5nter bec iacro rcgiii bungarte Piademate a inambiif
fridmci ronianou cefaris magna c5 bifRciiItatc rebabito.ror fe^to fitt regni.finno Pfti tlfe.cccc.t)nrt[.in Pie
cenc Pfii aftantib^ .pceribus cu folcnitatc mapa cpjc*natu8.'^ort bec mabumete turcbo:? inipatote in ejcpu
gnaticme bicti caftri layRa in fuga verti:t.rclicti6 macbtnis ttotincnto? gencrib^ inglon^ in turcbiarcdfft.
Cande poft aliqua tpa caftru fiuccaftdiumrdaoiafabatjpenotatH ad lit*’fl urnis sane vel fatu p eofdec^: li^
gnis tesracB inultueiinofe gfotti ope pparatuCv t fequcs figura p omne biametru ac fotma oft&idit) tnrrib^
ac foflatis ac vallibus.necnd minus militibus munitu Piro bicinis fub rigoje obfcdit.tn quo lignea menla
ejt tabulis fab:icatafunt.qua!?t3bul3pcopago Ita folidueftvtvii: ab intento poflet lunctura ppidaendl.
Siintcg tridtula ambitu plljabie Piftlncta pottlc’ In oi pecore Pifpofite.Srea to curtis Ingftl ambitu ciete
vt amplitudo ipa regid auli oftentat.©a(B rei: aenus pilo infiftcrct,turtbl rapto comite lobane o: wltEbltj
ab e)Eercitu regis ad caftdlu.<o Interfecto caput ct^ abfciderut cu flaucfcete coplofai® coma bafte fuffii;n5 ad
terroiem eiponl luflenint.i^atblas rei: indignatus vl aggreflus cedltlonc cepit ac eipugnault ingenti glo
rla.lBoniftimc turcbl anno d&.cccc.ircp .iterato caftdlu inuaferut. ab bungaris repulfl ad ptoprla redierunt
^
m
^cjctaetaemundi
i3nno
Snnn)ft.t47i'.
linta fitramo^ potjti^cu
^Etiie quartus papa uartone ligurus eE fauona \«be mantiiua nat’’ tracrt St^us quartus
CU8 antea vocaf’ otdinis mmos generalis nuiufter boc anno paulopon*
m oiei crepufailo Pu folus in cubiculo quiefcit intentu fublato quuuo yd’' ait -
«Eufti in CIUS loca a patribus fiifFectus eft. vir certe ooetnna clarus. Js itatim a
Dueritia Oiutnis niiftert|s a parentibus Piatus eft apud otdinein nunoi? inici
atus. -Hdolcfcentioj factus patauinu vemt.fama ciuitatis illectus ad fapientia
caDeTcenda.in quo motatus v viginti fere annos nobilis alunus Iwendo-oia
do fcribcndo vniuetium otbe fplcndidiflimis fapicntic radus liluftranit. t lo
ce potentia cci libm faipfit.librucB ce fanguine Epl. libm te hiturts contingen
tibus t libtu cc concepnone beate d^arie virginis ac queda ^la. qui in otdie
mtnou p omnes Pignitatis^radus ad cardinalatu pitcnerat.f wt aut ante po
tiftcatu ac ctia tnipo pontificatu mitiflinte confuetudinis 7 vite continentifli-
mc.in pauperes religtofofcB maEime munificentiflinius.quos omnes fouit ac
Drtuilcgtjs ampliirinnfadiuuit.^ndc in amicos 7 familiares tocundu8.in celi
ouentes cleniens.pnncipes ac nobiles pania cEtoircs pfcrtim paleologop fi//
Uos.bofmccB reginam turcbopulfoS peaintis adiuuare no teftitit.7 rbodio?
milites ac ferdinandu a titrcbis vcEatos inCTcdibili pietate confouit, vibem ro
mana cenofa57vetuftate in plerifcB collabente inftaurans.vias cius cultiflimc
et ceccntilfimc ftrauit. pontem fup tiberim maEima impenfa tccit 7 a fe fiEti po
temnbmin3uit.£dcs quote pontifiaas apudfanctiipetru cultifltmas reddi-
dit.l^ofpitale fanctifplritus in vatteano pmagnlficu fabricari feclt.in quo 7vi
te fue ordinent fplendide ccpingi voltiit.€t cn maEime beaumnie virgini iK>a
rieceHOtiflimnscfletecctefiamrancteil&ane Pe populo erigere fecit ac Pecota
auit atcR alia innumera bnficiavrbi ramanc contnlit.nilce in potifiatu egit qp
merito repiebcndi poflit nifi qi ipeCvt fiOfiios ntmiu amauit. in que? errotem
multi fuperioiEcectdcre.CHordclapboscfoio iultj Pcpulft7 iberonimo TKia
rio neceflario fiio conceflit. cui^ confilio arduis in rebus femper vfus fuit.;3“"
bileum a paulo inftitittum anno quarto pontificatus fui cclcbrauit.igt beatu igionauenturam in fanctoi? co
felTo!2 numei o afaipfit.iSt licet bic multos babuertt petractoies optimus m pottfeE fitit.fumma em alacri
tate 7 animarum cuftoscEftitit. cupiditatem a ferefecauit.iras compicifit 7 malitias CEtirpauit.'0tginti
cardinales toto tempoicfui ponuficatus creaitit.e quibus tres fuerunt romani.Puo genucnfes 7quatuPt
fauonenfes.inter quos luUamisfanaipetri ad vinaila CE fratre nepos fuit vir certe pbumanu87 comis
fuit qui ipius coipus maEim a pompa 7 Peuotiffimis CEeqmjs in nouo templo feu faccllo apud (anctu? pe
trurti in Vaticano fepeliri fcctt.co obiflet pontificatus fui anno tredeamo.
Snno mundi. ddS?. flnno Epi.i484.
Xnnoceti^ octau^ papa patria genuenfis patre aron ciboi? famtlia mediocri 6 bonoiato nat^.iobannes
baptilla antea vocatus poft fiEtum pontifice ce cardinali pfbitero fanete cecilie boc anno idibus aiigu
fti pontifcE creatus genua que adiacens mari oiiundus.que ciuitas ytalie pulcbiitudine7 reu om
nili que terra mariCB aduebunf opulcnna 7 cdtfiaoium amplitudinccctcras eEccllit. Sb bis parentibus
oitus qui generis nobilitate 7 re? gefta? glotia clarcnt.faniilia cibo^vetuftiflima.aranius pater ei^ eque
Ibis oidinis vir .pbatifltmus.feic eps mcllTiden .inter ceteros patres cu paupenoi biimaniorq? baberef
0iEtiis em quaitus ob.eitis ingcni) amenitate PcEteritate atq? modeftia maiorem immodu eu t>ilfxerat.i
Patariu afeiuit ^tei iplus bumilitate ac comitatcm.facilit3tem moium . moderatione 7 elegantia bontifif
ciu munus ,pmeruit.fiiitq5 in rebus gerendis pmdenttffimus eo q? fenis 7 m vibe legationis offiau cuj
optic l^iinct^ fuiftet magna fui regimts 7 prudetie fpe patribus Pedit.li5ui^ ponficatus piincipiu ciuiu? fu
nbii8fumopcrepacepoftitlauit.3rm3q50mnibHsPeponeremandauit.§inimicusbomo vt optimis i
Pefiderijs obfiftere poffet poulopoft in languoie maEimu pontifice gducerc curauit.7 illico lotervrfinosT
columnenfcs vibis piimioies infltdiu CECitauit.Piu ei inter ipas familias immoitale odiu. quivniuerfum
v:bc5 fuis faettonibus pturbarfit.ciue res magna animi Poloze potifici (nfiEit,nd Peftitit tn armis 7 minif
Pifcoidias eEtinguere. multa em circa pontificia Pignitatem ac rempub.Epiana 7 cccia^vtilitatem oidina
re .ppofuit fi ob bicuitatem tpis 7 eius infirmitate.bellu quoqj 7 epidimia adimplere no potuit.beneficu
tamen 7 circa Peum atqj aimcos jp viribus feoftendit.na poft adepta fanitate? coipoiis Pona ecclcftc fau
cte maric Pe populo condon3uit.ieupoldu Pueem auftrie Piu Pcfunctu ob crebia cius miracula enarrata
in fanctoium confeflbiu numero aggregauit. ©ornum folacu quam voant belluidere ^ vibem romaua
eEtruEit.cuius fti'ucturani fimul ac picturam 7 reliqua eEcedercguadragintadnq? milia Puatorum ferut.
anno fallitis il&.cccc.EC. conitentionej ozato?.regum.pnnapu 7 comunitatu rome babuit p cEpeditidc
p tiircbos. Colkctione pecunia? p plenarias idulgetias i germania .p cEeqnda eEpeditioe fieri feal. auEf
lio raymudt payzaudi arcbidiaconi.cui^ tdultu ue Pu adviuosve? ad iferos fe cEtedebat.m3gna topia att
:6ej:taem0 mundi
ccLilII
rt coUegit.tade ocj cura mete»® ac btligetia ad fubdrto!? comoda.ad tuedfi bigiutatj ccde. t cco»a ipag rc
belUones Celedas-aclrelisioneCbabito la ntartmis laborib’ 5151110 fultaiio)^agad3 ?ucitcrat. ttacg
^flatilflme ludlciecultoj.pads ftudiofllTim^amato? t exuberantis annone vigtTanttmnius otdrtatot.Se
datislbononfleftiirtmc tngruetib^ bellis peculiares ecete populos t romanos i ptlrnis cg fellcimmos ex#
opt3ttit«(0xultauit fumope cu adinaloies oigmtates viros extulit eruditos x ptobos.fult pterea inlpaii
peres mlferlcots.affllcto^ no mliius pfolatotlcg ^nclpu fufeeptot llberalts.t ccl ac fanctoi? ei^ ptfmm^ivc
nciatoz.l^ontlficale palladu uilro funiptuofo opere exotnault amplificaultcg. ^ifitat^ a bno plurlb^ lo-^
glfcg motbls.quas patlenttfltme tollerault.Sdueniente aniu blulnevocatlonls bo:a ftimptls ex ntu xpC
ano mtotlfltmo animo falutanbus facrametls intrepide aato fpm reddidit creatotl. vt fecurus ts imarcef#
flblll gloJta videref celede vita cnimone pmutare anno pon.ful octauo ble.a 6, lulii' anno falutls* l4pi .
ETRldencus tmpatoi anno.i45p.religtonts gi-atla mcdla'byeineroni3vcnlens magnifice a pontifice
fufc^tustionaturcgcd.ac.cxxti*eqait^creat kaf.laniiarti in ponte adrlanl.^udeterscdum oppt^
dum quarcbellaflct per ouces liibucrtit Olrlpltcg magna cliilum cede.
ffiaumetbe8 turcbo;? lmperatot.400.naum clalfe-lnter quas triremlu.aoo.aantt cqiu't3,loo .mlWa
fubota adoitu8.cbalclde.50.bic expugnat fubuertitcB [magna fuojx^cede. ^enctynot claflcm naiil
um.do.lndructa ad tnfedada turcboi? littota mlttut.lnea trlremes.do.zo.onerarlefuerut anno.1470.
■ — ■ ^^ometa magnus p menfem lanuartu in priclplo anni ll&.cccc.lxxi).clr
_ .ca fcdu fancte agoetis vlfus igneo colote rutilans.crlnlb^ longis nl.-
grlfcB quos In occldental^erebat plaga .£ui^ qulde cotpus ^m 0 circa ll#
bte pzrticlplu futt.podea fe tantu in feptentrlone fledt.vt ex^a sodiaco mt
graflet .pculdubio;iudlcatu flt.tmr3ultcB tn'cb^.8o.^era nd bu ido blflb.-
liito alter apparult.cul erat Coma Ignita que In arietis flgno poflta vldeba
turt cauda in oticntale pla^ potrlgcb3t.que alij pertica, alij afeon bic8c
d&ottales graulter afFcclt.Sequentl etn anno flccltas incompabllls fub.-
fecuta ed x pedilentle bellacg cruentlflima pluribus In locis eiiencre,
iRidiern*’ rex bacle fiiecie nonicgle.gotbo!? bux bolfatle dotmarle In olde# Crldlem^ rex bad -r «
VJ,b urg X cclmenbotd comes vir qulbe xpianlflim*’ x multis ttutibus otna ^
tus .Snno d&.cccc.lxxilt|.tom35 fbluendl voti gratia p vnluerfam lombardlam
tbufciamcB tranfqt.ab omnibus potentatib^ bonotlflcetlflime exceptus fuit. In
de roma ingrelfus ptodeute obuta bonoiato q5 cardlnallu collegio a Slxto pd.
max.cclebtl bonote exceptus cd.ac ptoflngularl munere rofa aurea ciua pontlft
CCS flngiills annis in bnlca letare alicui ex ptlndplb*’ xpianls bonare (pfiieuerat >
X ipe a Sixto pontifice bonat^,cft»5bideicm be vnluarfall ltallco2?'ptinclpu [pa f
te agi cepit vt fclllcet vno animo contra turcbum coirent g res pflcxnd potuit. tn|
de blgrCTUSplomnes ytalie vtbes tranflens pbenlgne vblcK babims ed. cornu
bcnlCB reuerfus allquotannls cu omni fanctltatls exemplo uipulxlt.
arolus burgudlonu buxnuflia coloniefls agri oppldu ad rbenl npas obf
fedlt § cum mdcrlcus Imperato? obfeflis auxilio venlflet inito federe blfceflit in belgas,
ubileus a paulo pontifice ptlus p vnluerfum otbe xplanu Indltutus a 0lxto ponttfice maximo' boe
anno.tlfe.cccc.lxxv.oeclaraf.5nde ferdinandus rex menfe lanuarlo magnis blmbtibiis roma5 venit
tubllel gratia vtptcfcfcreb3t.fcd reuera vt Initu fedus foUtcret qd efFcdt.nam podmodu Inter ytallc pof
tentatus initum ed fedugpontlflce auctote In quo rex ptimus alcrlbltuj.
I^cules bux ferrarie Tx crcules edcnfls nlcolal marcblonls fitius x botfif frater fcds ferrarie bux
JLP bis tempotlbus nd fine magna ptentlone regnu paternu fufclples regna
ult vfc^ in ptefens c6 omni laude, vir bonus ingenlofukB ac rei mllltaris fden^
da crudltus.^tcrea feptlmo regni fui anno florentinl veneti x medlolanen. tan
CB ViXn magnanimum contra alfonfitm calabt ic bucem 'tlberonlmu comite btice
exercitus condltoernt.qul pleracg eo? oppida cepit. Ifetcbcllonota fcrdlnandl
regis filiam mulierem cotdatam accepit vxote.ex qua fex fufccplt filios, quatu-
ot mares x buas fcmlnas.l^c tandem focerl fui confllqs cdmotus tcrgiuerfafl
venetis ruptlfcg eo? federibus ferdlnando t alffs focffs coUlgattombus inbeflt
et veneto? immunitates violare ccpit.que res maximum incendium in tota yta
'lta exdtault.pto qua re veneti tllu terra aquaeg oppugnare ceperutt plurimas
terras ei abdulcrunt.? nlfi alfonfus calabiotum bux fcrdiuandl regis iftllus vir
in armis drcnulflimus x pontlfexexecrationlbus obdltlflent ce eo actum fulflj
_ %miem pace luter eos.omnes cpufecta.lude vtbem ferranam multis edifidiS
tlanotemreddiditT
X
:6ermcta0mu(Ji
imon batii8 mdcntin’ pl^m)I^que ob miraculoi? frcquetia btm appcljat.bic martl .kal.apJiUf
.inno ab incarnatione verbi fcptuaglflinoqnto fitpja nilUeriinu qter cttu‘ln bebdoinoda feta a luccif
In trldenna duitate necat** j:pl ntartlr cffictf»5udcl em ea in vJbe agetes pafca fim mote celebtatiiri .cu5
rplanu no baberft immoladn ciii^ fangnlne In asimtn fuls vtl pollent pnerii in ijiic modit In fanniclls cii^
iiirda Itidei oomn fiirhin tcpoitarud^n facra bebdomoda an Ole pafcc luce terclavcfpere facto Is an fotef
pns pueruli moie fedes.cu no aderat genito? nec cara pares .pdlto? tboblas allltlt blanda voce niotattis
pue? ciu^ etas no Ou ter ccce mefes videratfert llllco lamuef ad edes.Cuqj nop ruit blc Gemini fallGma
famuclqj tboblas vitalis nioyles yfrabel at? mayer an fynagqga leti ei^ pecto?a nudat. Jn eius collo p?l
inn nevaglrc polfet fudarlolu appofueriit t eptenfls bjacbqs pmo ^apulu foiplclb^.moi: gena Oertera p
cidcntes. 5ndc qfqj fojplce carne puelUt.Sfudlb*’ cclnde gacutl pupugcre.cu ille manus alter plantas co
tinet crudelltei fangulne collecto bynionos eou mo?e canetes.addut mlnts'£>ba. accipias fufpefe ibefu.fe
cere fic olim nialo?es nrl.flc pfundanf celo teira mariqj jrplcolc.flc caput eius Inter vlnas cecidit t vita ll
bera ad fiiperos fecit Iter, inde ad cenas jpcrarut ajimas jx fangulne eius In i:pl tvdec^ etont.coq5 mo?
tuo flatlm cojpus In mliquu Oonnts eo;: flumen ,plecerut t pafca cti gaudio cclebzarut. incretes otm^
de an;cn paretes gnatu paruulu.poftrldte eu In fluulo muenerut.q llllco vtbls pto:l fcelus otnuclaitit.js
ptor lobancs ce falis nobilis bzlplenfiU cluis legu Oocto? vlfo puero etbojruit facln^ t pfcftlin vjbls iW/
deos ppbcndlt t eculeo eos figlUatlm lmpon& tojmetls aftrlctl eo ozdlne crlme retulerutt.q Olllgeti
anilnatlone cognito lUdeos pdignls fuppllcifs cptermlnault.TbJcful eo tpe v?bl6 ^a.blnderbacb colle-'
git eptictu cozp^ -t fepulcbzo madat.multis eitcftlglo cepit flozere mlracur.^ncc c% oi pplano ozbe ppio?:
peurfus ad feti binus pariuill fepulclazu cft factus vt etia v?bs ipa cu miraculis t opibus multis fit aucta
£o2po?l 'i>o iplus pueri trldentlnl clues bafllleam pulcb?am erepere
oflmlle etia fcel^ apd mota oppldu qd e i flmb^ agri fo?l lUltj p^ ^nquenlu lUdel pegeft. illa etla ali'
V-Aum piierii fifi mo mactaucrnt..p q tres eoi? eaptiUl vcnettjs mlflt fuert t atroci fuppllclo pcrematl ff *
^ terum tburcbi inferlojem Ingrefli mlflam magna ccdc’ftcrnunf i ©cblnc magna genuenfiUm v?be ca^
JCpbam qua ad mcotidem adbuc po(Tldcbant.©cnuenfes cppugnant.clultas populofajt mercatojibuf
pUirinm apta luit boc anno clue gcnucofi ea pjodcnte In tnrcboi? man. ceucmt in littoje cupinimarls fita*
I
Bem eras mundi
JFoIium ccLv
monftru repedate idac tn veroneft agro nafaf que wu tantfi caput babes § buos podices. &u
a% viiluas.ej: ipts ainbab^ fuBfluitates etnittebat.3nrup qtiioj btacBia ^ puo grofliota q .p voluta
te moiiebat.alia tcmuoza t immobilia erant. vetres etta Oiios circa rtomacbu cdiimctos b3bebat.banc pat
rentea p italia circuferftca pjccia ab infbiacntibua mendicabant.
Cadus r tiber reliqincB oes ytaUe nuutf nouebtio mefeCet: multitudine imbtiu^ita excreucre vtextra^ at
ueu effluentes multa accolis bana intulerut. qj no feeus p vias monales namgabat ac p eo? flumntu
alnea facere confueuerant.Secrcfcenttbus paulopoft multa antmalia-r cBtnatame tiber fecuj trajrtt. tx quo
nim putrefactione r flatu peftis majcima fiiofecuta eft.
^ nlbifpama motte bcinnci pwuincta Otuidif bfuerfiapopujov ftudqs.na ferdinadus lobannis arroga
JUnic regas filius belifabctbam bcinnci foto:e in mammomu traducta t alfonfus pottugaltc rex bctnri
ci tobannam filiam ex fototc fua nepte fouens regnu bimrerut.Snno fequenti ferdinandus rex bifpanie in
^obannes bc monte re agro numantino pottugalic regem profugat.
gio aftronimus ^obanes cc mote regio akman^ no minot anapmndro.milefio aut fTcracura--
^no arcbimede. vtracB lingua greca ac latina eniditifltm^ germano;? cec^. bac
quide tcpeftatc ob a^onomiaceterafcB matbemarteas bifciplinas a matbia pa/
nonic rege nurmbergdibufc® ppetuo bonat** ftipendio .-r in germania. panonia
ac rome multo in peio babit^ e.i0ui cu ia bugaria kalendariu ppulcbtu ac qdaj
alia in aftronomia magno cu labotc fuo celebii ingenio compofuiflct. £pbeme-'
ridefcB anollns biariObicta maxima cura ingcniocB edita inductis noue altro--
nomic tabulis.rcptobatifip gerardi cremonefts tbcojicis roma ad emendandas
cbio in matbematicis eircellentiflimo.cui^ tbeoricc fcietiflime impfle
^colaus eflenfis 4 cc impio auitafl cu bercule bifliccbat.ferrari3 cla ingref
1_ "ms purao feptdarl ptimo tpeta aduerfartos octcrmit.mopconcurfu Sigif
mundi fratns berculis eiectus vtbe palude latitans capitur, nec multo pod capi
te obtruncatur adolcfccns omni virtute infignis.
Xtl franconia germanic nobili ptouinciaCque ab incolatu franco? oticntalis franaa appellaf )anno
falutis ilfe.cccc.li:t:vi.tn rebus jrpianis varn mot^ agitationefcB incidcrut.Cimpanilm quid.i aialius
bmto?z padoz apud vico TniclaSbaufcnvoatatu fectatotes plures naaus viros biflnndere cepit.co pniao
fius quo t facerdotes t rcligiOfos in ppfo^J inuidia adductos fpernmes abicctos babere cepcrut.58'f'0 fi
mulata puntate quanda 'r innocentta vitc,pponeb3t.edocen8 vita clen ignominiofas fojc.tbcolonia r pe
dagia bnis no efle pfoloeda.oes aqs t nemoja oibus Ubera efie.3C nonulla alia nepbada in populu femi
nans.q nouitate gaudcbat.ca fibi '^gine maria enarrafle pAicaban^ndicB igif getep votis occurrebant.
l&iebufcBfedi8maytmopcurfubomtnalongofermoneinodiumclenixduceb3t.£bigif' a iRudolfocpo 7 '
)crbipolen.milfi ccplojatotes inde fectatoje pzicipale ad berbipoli bucetes igni tradtdert.pod cui^ moztc ; f 7 - '
?ec pegrtnatiO viroy t muliey euanuit.Tflurmbergaes qs tb mulcta ne 4s be auib^ fms accedet .pbtbueft '
I
ai
‘jfti
'it'
'S.
; If
11
§
vfrij
M
'■'fl
I*''
i!
r
) i
i
:6ej:mcta0 ntundi
©akaciiis itiarfa wcdto^^^ak.iciU3 iiianli iitcdiolaiu' 6uj:.anno.i47r.ob iVii crcpti’ fibi: fundt a i'ob an
Ianen.5ij;c nc andrca UnipjoGntano nobtli mcdiolancnft eo bic qui .^«tboiHamrt ftc-
pbanocclebzisbabcf mipiusmamns templo ad ara j mcautua confodifiqui
Ipoft patre fraudfcu Sfojcia Ptij; teclaratus rcsnaiut anms noue r menfee Jxccy
vir .pmptiflinnlmtjcnq t cfcelfo -r majjuo ainmo p:tncep8.£a multa edtficia in
vrbe mediolauo ertruxifict ppulcbte qy lapidibus fcctis vjbe vbicg ftemere feot
& paternu erariu pecimtfs eirbauftu Oitncifs replcuit-^n cclcbtatione tit biulno
nim officio? fupzcmos catoies maumo fiimpm -r impenfa babere mtebaf . We
rn cum immoderata nuilierulibidmcvteretur.poftbalutafucinaicllatlsbonete
^te.comurauone facta vmuerfo aftante populo -r omnibus aulias vulneribu8(vt
^pmiffum eft)confoffiis anno etatis ruc.sj. uirpiter occubuit r In maiotl vtbis te
|pb emmentiffCrno loco lutta putes fuos fcpult'^ fuit. iReltcrts poli fe buobus fl#
llijs t filia et bona fabaudiana vtotc f afceptis.liobanes aut mana In fello cpBlc
, , - ^etatlsTiie anno nono patru cea eto m biice fiiblimatus pulcbntudtnc Indoto r
pmpnffiml igenn adolefcef allate ppfo birctcfT reuqs bucat** otnaffitl ifi^nit^. Carol^ bur06diona Dup
flrolus burgundionu bu t plaiUppi optimi bacis filius vltiinus ep illullnr
^oAfima resiacg franco? familia natus, vir fottis.rcucriis.masnanim^ ac ter^
nbilis g milus.libcralis.clcmormanus t biuino? obfequio? ferucnnllim^ ob-
ieruatoj.^s cu vigerimiT etatis attigiffet annu.T Gandauenfes clues a plallippo
patre quodda pnuilcglu ettoififfent nd pauca mllttu collecta manu in cos buplt
vtbe potitus paiullei^a infoto vibis cturi fecit. pjliKipatu q;! fiifcepto multas
cn ludoHlco franco? rege concertationes babuit, pace pollmpdum confecta a Xd
odlcnftbus germanis mfenfus omnem vim belli in cos conueitit.t clultatcob-
tenta poli cede ^ blreptlonc editam vibe complanare fecit.lndc v:bc cefolata re
licta .p eduardo fotono angllc rcjje e brltania a comite bouerlcb t bemrlco por-
tugalle rege pulfo.ctcrcltu multa pgregault rptra cofdem t Itidoulcu regebel
lu rufccpit X bicul lllii in regnu remifit x arma tn ludouldi regem cduertlt x mftl
incomodis attnult.lbcrromanu pontifice paulu mop inter tpos res ppoflte fue
runnUins gdliSladnufflam colonlcnris agrloppidu quod ell in ripis rbcnl butit-r illud acemmcobredH
Sed cu f rldertcus cefar terclus eius aunllo veniffet ln regnu bifceffit.EicnicB cu multas pulnclas Ingcti
ti cede flbl fnbeglffet ad nanflam blctioniS lotbanngic bitciS vibe pueint vt contra fuaio8(quos vfitatlo
n vocabulo fulceros flue fulKnfcs appcllant)m3turarct.l!i»i tn populariter in buciS eallra aduolant.itlum
tanta llrage afficiat vt fufus ac,pfligams tande obtnincatus mo:te obtiiit.2:ria itaqj oppida flbl banofa
fuere.^n rebus granfen.grege murtlacn.cotpote nanfeo.^nicam filiam nomine manam blc regni bero-
dem tantum £creliquit*qne poftea d&anmiliamtm fridcrlcl cefaris filiiim accepit mantum.
Efrdlnandus ncapoll rep m paccj q itallavigcbat anno.l478.bbcfactare ftuditifrct,afclto fibllbera
nlmo fori cotnelti' (qua imolfitali bicut)comitc,rapi3ade blaconu cardinale blul geotgn neoote fi#
quarti ponttficls ct fotote comitis iberomml.fimulcg francifcil faliuatu arcblepm plfanuj ou famullcio
joo.bominu florentia mlflt.lncB bluc liberatcltcmplo francifai falnlato eticbanftia celebrante combofita
bota muantc55obanncp3CtO viro matlmeapud fuos cttlmatiOmS.multlfcR aditerfe famoms lulianutM
medfccn pfoderot.3l3ructi^ -vo fortiter vulnerat^ pmdenaa confiliocB prccipiio Impetus boftilcs tob^‘
cult.pliirlmtS factiOfiS fede trucidati8.plurtmi% aini aicbleplfcopo ptfano fufpendlo necatis florent
nl to cardinalem blul gcoigtj v^B bu”’ ! <:s componerentur reunucnint.
Eocuftc eodem anno p Italia' vagate ba)ac agiu teuaftarut.cu In btlf
ttanoagrolnmatlniamultltudlneaduola^t.qucbn^^^^^^
manis manmiim intulerunt damnum.qutb^ nifi ludoulcl maMmam nrf
c^te rolllcitudo obtoflct.fata queeg In tota lombardla corroflffcnt*
? vasata
IXIftis feiulllma in bi i^iana vrbe fupta.i;i;.bomlntt5 mtlla x venetna
nobllcsalumlnls mercatotesod impSole wnSreram foluturos. quof
Pollm magiffratum mittcrcut.quem balllum vocanf mn c anno.l47p. vt veneti
ob quod fingulisannis.io.mme aureos illt pendebant, ^ ^‘'Vvcnetoruni mcs.folus biffolueret#
iSejcmetaamudi
^<^5 Lurcbi'8 no par na biffitita babnerut.poft cn cbftanttnopolis ocpugnatione graiiia fenfe
-*»- #ie bclla.Cii qtiioj t viginti anno? curriculo coplurca fibi vicinas bitioncs fubcgiflcnt. animo infl4
tus mabuntct egi'c admodii tulit rbodia vtbe finitima eius imperio liberam ee. d&abumtes igf iniBato?
ingenti claffe ma^imaeg bellato? vi rbodum pctens.Sppulit itacg ca daflis velo? centu cccimo kaf.iun^
fluno incarnationi6.i48omtiliteCB in terra e?pofiro pmu in vertice motis fanert ftepbani •t circa cius mp
tis colles caftramctati funt.t p tres ferme menfes vtbe bombardis alijfcg miflilibus inderinenter p bucef
fuos la^rauit -r oppugna,uit.Qcru petrus babufon magnus rbodio? militu magifter jeptane religionis
amantimmus.vir ptudentiflimuS acmagnanim^ fuc magnanimitatis inagnu erperimentu ivdit. biuind
em fauente clementia pntwipiS t fuo? 'ptuti fauente turcbi fundunf’..ppull3nf .cedunf .tatocg impetu ter
ga vertunt vt fibtjpis nece affcrrent.fama fatis conllans eft turcbos vifionis miraculo exterritos, maiotl
em partem exercitus amtftt*vbi celitus xpi ibcfu miniftri jpugnantesvifi militibus rbodifs miraculo tuf
cbis terrozi fuere maximo.-f atendu igif banc victotia celo bimilfam elfe cu tam pania militu c^ia bofti
po tftjflimo ia muns potito reftttit.i£cacfl igif nouex octagtta Oieb^ ipatot rbodio? littore claffe folueS
pbifcu nauigare jperat. illic milites t fupjjcllcctile exonerat, vbi biesvndecim motatus ad bomefticos Id
res cu clade -r ignomia reuertif ."petrus autem a pontifice fixto x ceteris omnibus europe xptcolis pecu-*
nifs adiutus. vbi laceratam infulam bihgenti cura reftituit x celebtiote; feCit.
pudfuitfe montanos qS
S-Litali fuiceros appellat baud
longe a finib^ lucernenfiu in loco
vafti folitudinis bomo fenex foli
taric vita ablhnentiflima boc tpe
babebat.d pannos.XXtfiue ofiii
cotpali cibo vixit, que fratre nico,
lau appcllabant.vircojpe ariduf
ftcc^exbauftusfola cute n^ruifeg
xolTibus compactus. £ttgcg be
rernite biunus tetunent.x illefi .p
pter ociti x vita vmbtofam ficut i
carceratis jjtingit no raro x fb ter
ra^jie.cu .ppter indigeftionem
plures in ipis aggregenf fupflui
tates flegmatice crudc.ctj fint coti
nue in ceti iutuentes virtute auia^
li. virt^ bebilitaf naturalis vt no^
cumentum no vidcaf peipe a ieiu
nio.fftcg confuetudo in bis ficut
et in alqs no parua res. W^em biC
bomo quafi celcfte vitam in terrif
cgit.tmmacul3t3 abfcg fotde. cguis nonulU eu bomine glonofum bixernt fuacg pita ad iactancia interptati
funuocg mercedem accepifle pdicafunt.g funt iniqui iudices.qui no in melilis que occulta funt interpteta^
tur cg que patent.Cur viru calumnienf gui longa vitam in artifliina pauptate x folitiibine buxit.d multos
annos in bona conuerfatione accedentiu eos confolando abfumpfit.in abftinentia extrema x Ijumilitate g
feuerans.qui ntbil appetiuit.qiu nulli inturius.pania fuit merces tantis laboeibus bumana latis, ftultua
eft qui ^terrumufoilosboimfuucotpus affligit, fuucggremtu fraudatt ^sfanctusxiuftuS bomo.qtii
auaricta calcauit.bonotes feculi fubegtt.qui patientia obterit, qut nullu fupbie fomttempftendit.fola fidti
Cia futuro? teneri arbitraf .retrtbutionecg tlaefauri celeftis expectare potiuruidicaf . JIudicauit boc ppetud
bominiS leticta.quem nemo mellum vidit vultu femg eodem. SciebatTe mottali culpa libe?, bonis ope
rtbus a ptemplationtbus inttntu.lbotiut cu paulo bicere.fSlona noflra bec eft teflimoniu confcientic nret
et cecetero repofita ell mibi cotona iullfcie qua reddet mibi in illu biem iullus tudex.'|bcr anttllitem quocg
conllantienfem apptobaqis.Candem fenio ac viribus beftciens cius fertilem artimam mollis biffoluit fo>
pot.fepultus in ccclefta fui pallojtS non fine miraculis defcit.(i x finitimis ppfis nonulla vaticinia pdi):tf
TC idruntu apulic maritima ciuitas boc anno.t480.3b exercitu mabumeti turcbo? principis biu expu
1_| gnata.£um eius cxcrcims a farfone in apulea tranfueetus eft in colle qui vtbi thirtiinet caftrametati!
funt vallo X fofla murtitilfimi ita bidtuntu obfcderunt vt nulla fpes erat ferendi auxilt).2Iandem biruptis
mentbus advefperam protracta pugna.fuperati bidrunttni.ingrelTt vrbem turcbi.arcbieps obftupuit vt
nec verbu trucidatus emittere potuit.qui in boftiu manus teaenerut omnes capite plexi funt. f raiicifcus
lurgus bidruntino? bux captus x exarmatus medius .pfcctus eft.fupra buodccim milia euaferunt.tartt5
buo X vigirtti .potiti prima victoria barbari ceperunt ftatim vicina oppida follicitare ad beditionem.ct in
primis leucen x tarentum. ^rtfelix igitur apulia ftiiffet fi obitus mabumeti non interUeniflet.quo mortuO.
fevrbem tueri faluis rebus fuisfefealpboufotradidcre.iButvrbemingfeirus omnia fetirtuitx turcbp#
quofdam in.mancipns futs referuaurt*.
Bejcta cta&tnmdi
Sntbontits rafdlusii»^
nsbocto?
anibonius rofcllus natione cibaufcns tiV vti« bonus ^ inulta pjudentfa
eriftiinatus luriu auiUs x pontiftctj ac alta? bonas ^rtiOni pei_itmimus
poftif; multis annis patauu Ius cu magna glotia Pocu^ct fubbtus fuiucpul
tus ad fanctu antbonium padue cum boc episr3m^c.Sntbomu8 rofcllus Oc
rojiclliS turis monarcba. 0,ui cu egregie doctus cfTet monarcbia t ce pote-'
l J. IdiffiTlmus t multas fdcnnas locuplettfrtmus.atcB inter p atonicos Po;-
ctojcs facile pnUceps.bac noftra tempeilate feptem t trtgtntaplatonis pbi Iu
baosoul antea ne® apud grecosfaoletnuenlebanf macimaca PiUgetia lan^
nos fecit t in luce omnibus pjotultt.ne® eo quidem labotc vt aiunt contentuf
fiiiss ipius platonls mentem parttm argumentis. partlm® brculbus pmeta
rijserpllcarcteptault. ©eoalttudieqslfatosBfcnpfliTPlera^vtilia* _
^Ibumetb magnus turcbos ImBatot oetauus cj: dfcabumetb turcboru
cUrilTtma otbomannom familia naPis Smurati: tmperatot
pnnclpiS filiU8.Snno.l48l,quinto nonas matj.-^oftea ® in afia -r grccla.sz.
anniB rcgtialTct t»u ojicittis cjtpcdifion^ coutra buttgaros .pTicnccrcr ^no
tatis fue octauo-r qiHnqgcflmo tncaftrisnd fine fufplnone veneni moJtt s co#
ftantinopoUni celatus fepelif.^s cu patri tn regnu afle fuccefllfitt quatuot t vif
glntl annos babebat ctattS.^iU imperio fufeepto patre In omnibus nipare ani
rus e.lfe>tc illtco ob ei^ animi magnitudine ctctis paterni regni vtrtb’ in^es co
pias er afia In europa b bcllefpontu clafle traieclt. vbl multas grecos VJbes oc-
cupault.Caftello q5 baud longe a bofpbon littoie ad euiann tedente pdldit.CC#
in ceflclentcob grecou auarlcia pfldiO conftantlnopollm vtbej cepit, ocpollainl
ac ce ea trlumpbauit.t lU ea Impato: ceclaraais.fonfcftimpcbponcfum onme
armis cepit 'trpianu populu In feriiitute abducit. 5ndc® In acbatamoucs ipas
et aebranta i cpilu t maloie macedonte parte at® bulgarta eu rafcla -c ferula .s
qiticdd ab andrinopoll.fauu® amne t PanubtU miutu Interlacet inuaut. vala-
dala etiam eas ob res ttmote Bterrlta.bofnla poflmodu Ingteflus aineta vaKault.mitbtlenem inluB nobi
lem genuenfiu Infulam ccptt.feeblnc fiUopem v:be vetuftiflima t trapejun^ni Plrrtpult.earu® incous
vna cu eas tmperatoie caprtuos abduclt.tuboia tnfuB venetos infula tnuaftt.qua vna cu calade eituaes
tnfulc vibe cepugnautt. ^n afia Ita® mlnote Puodcclm regna obtinuit, videlicet pontu.bitbtima.capap?
aam.papblagonia.cilici3.pampbilia.licia.cari.a.lidia.pbMgla'romnefermc_bellcfpontumfeutno2cam.
ct multa alia occupauit. blc cu innumerabiles filios genuUfet baifeto t sallabu legittlmos polt fe cercliqt
pto quibus co mojtuo tumultus vtbe conftatinopoUtana inuaftt.b3lfctu tamen inmatote conmtuerunt.
aifctus ptlmogenttus mabitmeti 5uno.l48l.fecto kar.lunfi Impato? plbtutt t vf® In pras Impa
aifctus ptlmogcnttus mabitmeti iauno.t48l.iecto Rat.iunq impato? pmnut t vi® m piu»» nutj»
'Ai)uit.lfetnc jallabus frater d magnos mot^ in afia .p regno cocltauit.burfia cepit -r fe ibl rege pftttuit
que balfetus bello fupautt ac afle patemu regnu obtinuit •? in libidine ac ebtietate tw fe Imm^ ft. £um
aut anno.l4pi.pannoni3 fen o ac populattontb'’ ceitaftare ceplflet multa Oana cedef® ptullt. ^allab at
frater cius natu mino?, qui poftea In regno francle fub p?lo?e bofpitaliS fanco; lobannis ibcrofollmltani
culiodicbaf .tu fummi pontificis innocenttj oaaul poteftatcm traditus vf® in ptefens rome fub cuftodla
ad recuperandum reflduum europe cc crudelilflma nunc barbaros ferultute. , . . ,
<iil (gftis pmacuna i tota ferme Italla-t gcrmaiila fi5nno.f485.'i.84»fult vbl ad plurimo afeult.vt mul^
Wf ta milia bomlnu abfumpfit. £a® lues nurmberge a folftido erauall vf® ad folftlclu blemale quatit^
Wmilla bomlnum celeult.^cnctijs '{'O fenatotes 'Tiobannem mocemcu bneem ectlncit.
ElRldcrlcus Imperato? anno.i487.conuentu magnu nurmberge .p auciko ferendo contra boftes fu--
osT .p fide cpiana Ijabuit.-c In eo ptlnclpes germanlc pgregauit.comunitates quo® ctultatu impe
rialiu conuocauit. vbl n? vmOnc ac pace p?tncipuv3rte conucntioncs babltc.vt® omnia bella Indurtas ba
berent conduferunt. interea glo?iofus imperato? frldcrlcus Inter cetera gefta laudabilia £onradu celtis
germann vlru crudltitfimu in arce mirmbcrgcnfl appolllnari laurea cieco?auit.®ella® ea tempeilate Inter
iigtfmundu arcblditce auftrle t venetos fedata funt. Tllec minore bietam ptlnclpum rec d&actnuUanus
imvmbcrgc anno faluns.t4pl. peregit.
/ I^elcs rec mannis genere •? religione mabumeten^ bac nra tempeilate In bctblca .pulncla vlteriO?iS bl
ll.l Jipanlc plaga que granata nuncupaf vf® ad bcc tpa regnault.culus pulncie ager ejccellentlflimus p
blbef .co ® quccfi® ad buanu victu funt ncerfana afflucntifumc g(gnat.£uius montes s flumina aiiruy
ct argentum p?oducere blcunf .Srmenta t pecudes fine numero nutrit.|&unc quidem rege f crdlnandus
lufitanie x atcrlotls blfpanlc x tarraconic rec vna cu bf Ufabctba vco?e fuperio?ibH8 annis omnino ctjcc
rc farracenos ixcreuerut.j&ellu Iglf malaccn.p?imo pegit anno. 87. vbl ecpugnata malaca v?bc.^3nde3t
poli longe obfidioncm clultatis granate que Incepit a mcnfe malo anni nonagcflml p:lml farracem man
rl oeductl ad magna rcru Inopia cefperantes ce auciUo poli Infinitos conflictus bellicos .z j. noucmbrts
pacta tedltiois pclufa fuePt.Tbollromo feptlmo ble lanuan} anno ralutts.l4p2<re?:'? regina ac ptocere»
et potentatus cum e)cercitu bcccm nntlu cqultu ‘E.Umllla peditu clcctotum duitatem intrarunt x dUS po®
fdiionem libcrelacceptarunbac mefqultam maiore in ccclefiam bidicart nwnduuenipf*
U.^*wl8ttr
C^wJbOowf^
H-gijsLSU.ja
1^ EfisSjlsJ
. ^cjctaetasmunoi ccLvK
itt^udita.anijo faluti844po.t)ie.a.m^ iuU|.in regia wbcpftatinopoUta
f em trm fydei? ignes. d tEctdiu ad terras fulmina nome bfit. cu ptagin
' «Buwe circulo ateg ardojis c fljiccto p buc modu egerat. Curbato itacg acre cu coUcema,
j ltimulabat.fcu gram fioer] Etu,£t cuy i nube luctabaf flat*’ aut vapoz.pumo mg^ia
fnlmia ardetia vifa.^ longioic tractu fulgctra.(£t qua* a faturni fidere .pftcifci ffta
^ niarti8.@ualiter cu vulfinis oppidu tbufcoi? opuletiflimu totu crematum
pclarifltma bec gefta.i-ptant id 0 tutne .p uidetie attribuut. ^bi antiqicoluna ymagi^
ne pitatini mipatojis broat.fiilgur t boirid^ impet^ ne bu pte ei^ cciecit.^eru vt v)eridtei narrarut nego
wneti -r alq. octigetos tomos ignis re^z edae pfHpfit.igc boim tna milia. vt nec lignu nec fo:ma
editiciou rmmt.fy fozmavt circuF ceuaftatois iffa ondit.io bac figura i laudabile rei meozia adiurim*’.
^m varia re:? miracfa effluris tgib^. vt otidim^ cuc-
uicrt.^t)^ ei ijozreda onta cozona trabes telluri Ijyat^
fangtuiie^ poP.ardetes clipei •?: alia.JLac pluere e celovifu.
t lana.carne 't cruoze ccfcede. vifi' peurretes motes. £t lua
fo!^ triplejc.cruce figtas lapis excidit rpib^iterici febi ipa
torl(vtipmiflue)irioutirimcano.t4pi*vt). yd** nouebzis.
i meridie fl5 friderico.iij.ipatoje.ad agros et*’.jpji08.di cre
ptur g aera fulme.iges lapis cocidit.cui fozma celte.3ctcri:g
triagula fuit.mifrus ab obliq. buc fenferatfnfbcim. Sut//
gaudia qj fcnfit.Cu illic i agros cefiluit cvpopulat*’ bumu.
in gtes biftract*’. pod^ m gue adbiic bj.t ad ofitatione ob^
fuatur.tanq; futu^ omen
j^sSila g 15 tpa inter rei
'^Jpbucmam bjitanie.g hhv
buc fitb bubio marte vigent.
tinea futiimii? pontiflS
ijcfefer^
^ejrtaetas mundi
amto>;pui'4p2, , j «
f letando- fettus papa.nationc byfpanii8:c;c valentia cimtatc rbodozic
y j hJfa antea vecatns.epus pottiienfis. pacante fede poft obitu ^nnoce
tii octaui. oim f«flrast|8 boc anno pontife^: creatiis.igt ad.s.ioannelaterane-
fon.rrvi.bie ansufti.cojona papali tvcojat^.^ir magni anunumagnecB ptu
dentie!?^ in adolefcentia bononte ftubqe litteram operam &edit.gymnafmi®
illud fcolalfacn non paucis annis celebtauerit.i^iu adeovirtutumgloiia.TDi'
fciplina?: laude.-r adeo fingulai? ac oim rei? otnamento botatus . vt talitt ter
cius pontifei: fummus fedatis fuo tenipe ytalic rebus^um nouem cardinales
creaflet.^t enea faienfem in cardinalem 3fliimpfiflet.i&uos quoeg et fojonb
eius nepotes.cardinales creauit.l. loanne cognomento ej
potenu-r rbodoiicii buc bottam.cinus 'i-tutis t glonc liquidi ffintubocumen'/
tum ettittt .(» adbuc adolefcens inter reuerendtmmos -r c^celkntiffimos car^
dinales conifitutus.^cl etiam q? no multo poftvicecancellara locum fottitus
(feou oim fcientia pteditus r erpientia rcfertiiTimus. vae «fignadus t euoca
lentia ciuttas. que -r fui antiquitate -r fitus pulcritudine -r vu ob ' vere natt-
reliquas biberie ciuitates anteccUit.itlec non -r illuftris botmra familia.que ]}'P P if alirti femp emu
onempatriamq5-tfamiliailluftrauit.arecolendeacbeatimmememot^^a^^^^^^^
lato^lrtterali8 bifcipline.fcieittiaruq5 peritia.-r opnma viuendi ratio.adeft bumam^
ctotitatts ratione rcruata.optimu t falubte confiliu.adeft -r pietatis aiti^inti maj
inclite bignitati erpedire aut vfui efle pofltnt.<felit igitur tot virtutibus etomams. jn tani altimmi ^
gifti-atus culmine wUocatus.a beo optimo bene nieritU8.0peramu8 eunjl
p:ofuturum.eper rabidos itinerum ainfractu8.pcrq5 fublimes -r periculolos fcopulo^^^^^^^^^^
ntm.femitam tandem afFectatamfeliciteroccupatu?.1boftremo ne longionfueaudis^
quos crfatigari pting3t.£etert fequentes aus acta laude bigna perfoluant.l|tc pontific.«^
leftatem eunt auctoutate augere conatus eft.a fi in pnnctpio fui Pi’'«‘^«3t?aduerf ates fo^^^^
tn aio pcepit.:g>enigniflim^ fuagra bonet.vt fingta ad vtilitate accomodu reipub.tpiane .picqu atuc
eiEnusbominucalamtofu?
iutci.-r fi fupiotibus tepo»
' ribus in plerifqj locis germanie
ac alijs ptouincijs. biuinilTimiij
facramentum.vartis temptatio^
mbus.moleftijs. acerroubus iit
digniflinie tractarunt, ptecipue i
^ratiflauia patauia-rratifpona
tc.ncc impune Ijoc-flagitiu inul//
I tum futt.inouiflime anno falutis
it‘4pz.bte,tj*menfi8 ©ctobtis.
'in oppido Sternebarcb fub bof
• minio ptincipu? magnopolenfiu
aiwlio petri facerdotis^^ £lca5ar
iudeus et complices, facramenta
I cojpons cbrifti.per boftiam ma^
lotemctmtnote obtinentes.bas
perfotarut.-r cruot illico ptofilijt
quolintbcumptecinctum rubo^
rem 3Ccepit.^uo miraculo territ
■ iti ad -^ctrum «faut^-j^iincipes
autem tlluftres baltbafar -rjmagnus fratres re comperta cum veftigia vulnerum (que rcmaferat)ccrneret.
tiideos cum maicftatem i:pi contemferint ac religionem illufcrint conaemari fccerut. iRccedat ergo omne
infi delitatis ambiguu.inec bubitet quii® pumanas creaturas.nutu biuinc potetie .ptefentia fumtne ma
icflatis in bominici coipons tranfire polle naturas.^uid eiit ei poffit efle bifFicile. Cui facile fuit boiem
(vt ptemifum cft)cc limi natura figurare. 5maginem ctia fue biuinitatis tnduerc.Cui ptomtU5 eft en rur#
fnm reuocarece inferis.reftituere cc perditione. reparare be puluere.be terra in celum leuare. t figmennis
fun in regni fui confonto ftiblimare.® t qui cotpus noftre fragilitatis aflumpferat.no8 in cotpu^ue ini#
motralitatis aifumat.Sd quam glotiofam refurrectionem piis nos operibus ptepate biguetur . ©ui Vi"
uit r regnat in fecula feculomm Smen.
etas mundi CcL vill
ej: arcbim'8 ItJurebergefia.B eo8 cozonatus ftiit.iflucebat ein in co inaudita pnncipauat icientia.in txlt-
bciando graiutas.in coficiendo ccleritaa.rcgnom mfttcie fcnio: 1 5elu8.n10deft1a.1tcm fmgulari8 bent.'
gntta8 majcima ac clementta.cu vite acmo? obferuantia.0uibu8 regt}8 virtutibus otnatus. iRcgia fo'-
bolcs.nulla etrparte ptifco? fuo^ laudibus inferio? cuafit.Qej? poft v?:o?i8(vt pmlfluni ©cafu e^ eurrett
ti8 Oefunctc. multa ne bum a ptocertbus certamina fuftlnult.cu nollet eu ftig eos regnare.! •? a btugefib^
bonefto carccre bctentus.S quo cn Uber cuafiffct. infinita mala apud flandrefes fecuta funt,ncc bu finis
^tctonofiirim^ aut rcj; matrimilianus 4 tptaniflimus inter p?incipe”& jtpianos cefcf . mete raiolucns.q^
mojpianl ab infidelib^ circudatl funt.€t in angulu coartati.potftiflimi qnd35 bni.T otbis pofleflbtes.
£t gntu impiu amifcrut.^t nobiles vrbcs.qt bitiflima8.putncia8 pdiderut.Jlntcr qsetia ludca terra no
bile.terra fancta. terra tn q p?tnic nfe fidei flozcs apparuere.Cacem^ alc)radria.tbebas.mepbim.ac oent
egyptu.T antlocbia.ln q pnmu t:pianu nome auditu cft.fon8 iglf 1 ongo nrc falutis ad boftcs befecit.
bicrofolima noui t ve.tcftamttl mr.-t pftantlnopolis colume grecie.5d tncllt%cj:aiaducrtes,p flngulis
vecitperadts.nullu labote euitarl bebcrc arbitraf ♦^udel em cu fcdcrl arcba’amlflflent..p recupationc. nut
lu belli plculu vitaucrc.grccl ob rapta belena.bccenalc bellu geflere.£artbaginefe8 ^tcrlftnes paululus
ampliados cruetiflima pila cu wrcnefib^ comifere.lRomanl fepc focloE ca fumptis armis i pugna crierd
:©eUu aducrfus tftdeles pofleflotes neceflariu fo?c cecernes f ibi pfuafiis arbitratur, bule tante religionis
ignomtnic.acp:ob?o qua ^mu ^fulcre.£t fl pccdetcs negligaes fuerint.bono?ecg fuu Bulfecertnt. futtnt
negllgcre -r tuipitudlni notare nd paftef . Sc gPiofum nome oeterfa fugiou infamia augere goptat. ^ua -
ob?c bella germanle totis vlrlb^ fopire conabaf .£onuentlone duclpu lllurebergc p m3)etma*anno faluip
pmo ^ nonagefimo fup qdringetcumu mlllcfimu Eegit.B bics pfes. vt pacem ne bn germanicJ toti otbl
o?bl o?dtaret.plato8 duclpcs -z coitates admonuit vt bule falubtl ej?)edttionl p infideles adlumento efle
poflent.Sdempta a bomo auftrlc p rege bugarle genltotl reftituit.pace bugarle ccdlt.S&ucg p blennlunt
par vfls fulflct.reftabat adbuc relide ci:ercitu8 dfeatble qs nigra lenone vocabat.q teblo longe pacis a£
recti ptlto agmie i bluerfas vtrlufcg pannonle ptes cruperat.buo milia ad coflnla motaule t auftrle ifcfta
acie pfcderat fottallcla qb ipi getlllter taberna vocat fe muntetc8.£y q ei:curftonlb^ fuls omla loca cedi.-
bus t latroclnrfs turbaoantt^ul tande frlderlci cefaris lulTu obfidlone cnctl emugnatoeg fottallclo mu!
tls er bis ccfi8.alt|'fcgcapti8.4 feptlngetl fupcrant.bif oppidis t baronlb^ qi? rines iuaferat traditi funt.
vt bigna Illis fuppllcla irrogaret. Jtacg trecentos ferme vlennenfes laqueo necarunt.cetero8 cyclngerus
fuftullt. ptim crcojlatos ptim ad rogu aflatos.ptlmcg coctallctjs furnis immlflbs. vita illis ademit. Sedi
nifi infaufta copulatio regis francle cum buclfla igiiittame d&arimiltano in vro?em tradita interueniflet^
BertaemsmunDi
B^inc fanctc» flxifrto c)Cpcdt'tione &cdtflet.f ayitcg glonofiis buicaduerfttart fiite. vt eccfxam. vt rctiW
onciii. vt fid^ptan9.3 barbaro? -r mftdclia incurftb^ bcfenderc poflit. fidemus em vniuerfam fere afy
am a pbeiuabua t medis ad bellefpontu vfc^ turco? tyrannidi parere.Cstai^ tracia occnpare.-r »nittCT
fam greda.etbolos.epirotaa.yllirios ad intima vfc® balmacia omnia ptemere betemma reruitnte. Jnut
le pene ornea a finu adriattco ab mare ponticu tacentes vatote x edolate funt* igt in .pyimos germanos
t bngai os fepe numero impetit; faciut. ©perabtmits ante regt madmiUano nutti bjmno* victotia baug
buble fuccefliira.bum cetere nationes bitnc regem ateg biicem opttmd feqiientiir. €a binite ytaliam. nq^
bilem g3llia>fojtem byrpama.bellicofam ac populofara germamaladtumento efle fcntie^bqs arma.bqa
eqin.bi)s pecitme abunde fuppetiit. btjs vires longo maiotes.qitaitnfidelibns afltmt.5n,bto^oc6 fpc
randum erit.qirt caufe fuc nequacB ceerit.iet pugnaturis btutnn 9Ut:ilin implotantibus mime jxfutuinm
credimus, vtnci t poflunt.T l^e vtctl fueriit per fuporiotes ptinctpcs vti ptemifliim eft.a&tnoj eft inna
Itum potentia ^ feratur. irtec bublum cum ad otlentales ptoulnclas eius tngrcfluslpateblt.t9nto maio-
rem ad eu conaufum Iniienlet ccdentiu fe populo? .quatovalldlot eius fuerit ei:ercitus.£um oomlnu glo
rtofum.pnncipes occidentales fecutl fuerint. Jd oml cbnftlane relpubltce feli): t fottunatu cnt.£Hni ipe
maximnx flotentlfflmu Imperiu adtpifcetur. tum omnes qui fequentitr amplllflmas opes cdfcquenwr cx
bocbello.ptopoiita non faclllfolum.fed fperata certacg vtctotia.quo ad mudanam x celeftemjslotia. plu
rimo? quoig x amplllTimo? regnonij.-r ingentes opes x clariflima Imperia puentura. (S>emu aujnllantc
bomtno tbefu cum inflgnl vlctojla x glonofo mupbo reuertentur. Cum autem redtent tmitctlfrimusje):
d&aeimtllaints.fubactis tureis. liberata tracta x grecla.ac alta fpolta nepbanda.Ct terram fanctam jcpla#
nts rciiltitct.(@crmanie punclpes qut multi befunett ftint bac luce.3(mmojt9les ftbi|apud Immoitajc Otu
gratias peragent.© qualem el curru apparabit ytalla x !©ermania.©iialcs gratias aget ecclefla.q fella
oinls rplana focletas agitabitrSeptcntrlonls x occidentis reges redeuntem magnu imperatoje vpianc
reipubllce fcruatotem falut3but.Cardinales cuctliB pfules eccleflarom.a: maglftratus vrbls. longo cjctra
menta interuallo facra ferentes obulam ibunt.nlud Il3bunt.^ld frena qulrltes.llcrnetur ptimura x oftro
queeueg ab eo terra calcanda fuerlt.tlfean'one nobiles. vlrglnefcB rofas-r Ulla e tectis In eum fpargcnt.Ct
vario? ferta florum facro capiti annectent.^pe curru riiblimls aureos tn plebem namos iaciet.quoai(Bt
fojo.quocHCB ln mulo fitblliterit.nouos ludo? faaes oflcndct.ScclamabltCB oinls populus victori vita
X glonam.atcg Ita trtupbans non in capttollu falflcg ^oiils edem.fed In apollolo? puncipls beati Ibem'
baflllcam beducettir.Jblc®, maylmu facerdotem Slc):andru fertum veru jcpl vlcariu. Ct regni cternl cla-^
ues tenentem inuenies.largam ab eo benedictionem acciptet.Ct amplerus atcB beofculatus fanctifltmus
patrem.fecum in penltlojcm palatq partem (ccea:t.vbl x a recenti vlctona.Ct ce rebus germanlcls x yta
Itcts longos Inter fefe f crmones babebunt.Cunc Conradl celtis poete laureati mufa. quafl ab inferis rc
furget.t poemata cdponct.fUb.SntoijiUs Sabellicus blftonas fertbet. moztalemcg regem immottalitatl
bonabunt.ino8 quoq; fl quid ftrepere Inter olo:es potcrtmits.allquld feotfum inucniemus.quod ce tanf
to rege ad pofteros refcramus.lfetec babutmus.que per ociu inurcmbergcnfe adijccrcmus. '^os valete x
boir cofulltc er itUiremberga.r.lNafas Jmuiis. ^nno ab incarnatione faluatojls rjai dMlefimo qiiadrln?
gentefimononageftmoterclo. y
artas aliquas fine fcrlptura pjo ferta etatecelnceps relinquere couucni't.ludfcio pofterio?.^ eme-
bare 9ddere.9tcg gefta pjtncipum x ptiuatomm fuccedentium perfertbere polfunt. lilon ein omnia
polfumus omnes.Ct quandoq; bonus botmltat bomenis. Jn terra ein aurum quentunT be fluuiomm
aluets (plendens ptofertnfglotla. pactolufq; bltlo: eft ceno cb fluento, ^aru quoq; mlrabllefq; motus
in cube indles erojiimnir. ©ul notios requirunt Itbtos.qulbiis otdlnereferantur.lbauca tamen ce vltl«
ma etate vt perfectum opus relinquatur in ftne operis adijciemus.
« -Beptimaemsmudi ccLxlI
erat ofRcium fufcepti libn . aufpice cbrifiro . quaut^
ruaiDij8 pene wrbts completumuspjout tn^enij nicdtocritaf tulrt.«0ccurfii8 ein propo
nti operis tex etatibus: ad metam nodri tempojte ptouecti liim^» €(ic^ anmts quinqua
geiimus tercius ijnperij' slotiofifrimi: imperatous f rtdenci terci) . Se fthj ems iticliti re-
gis maja^iliam fepnmus.dfeodermcB fumi pouuficis Slejrandri k)X(mnae fui poutifl
* f ■ P«iiitJ8.©iuito nlcg munere p tot regum ac tmperatouim gefta.fummorucB pon!
tiricum t aiwjum labotes^pertcula “T fumma ejcicia.£ymba eingua eftuoflim mare micantes eovcntum eft
^0 ao initto pjotam oirci:tmus.»l aut parte in aliqua q) plus maris. q> minus $ opottuent ejcojbitatuy
eit a ventato tramite rapienti emendationi relinqulmus.Jol 'po qulci^ labote Ifto in pterlto;: gcSlo^z cogiu'
tionem ac rigurai: oblectationem Deduxerimus Deo gratlau largitori laudes exbiberl cupimus. iReliant ta
dem gpauca ts lepuma x vltima etate ac fine feculi mundanas reit in buius operis calce Differedu.ne ptio-
ra oia une laudabili fine irrita ^ infructuofa efle videantur niii Diutnu peemiu btitudinls ppetue fubfeqtui*
15niinp:imo:(Jio operis De principio mndi ejcplicaaimus
et Dlulnc Ire ad fcientlam veritatis nos erudiunt.mundum Dcnlcg finem bablturum.i©e quo
nunc In fine operis Dincrcmu8.*(blato em qui oe mundi fabncatione Diflerult Id eqalicare non
Pstult.qulceleftemlfteriucjdnoinflapjopbetisacixoDircif' ignOjabat.ideo Imperpetuum
bixlt eue fabneaturt^quod longe recu8dt,qm qulcquld efi foltdo x graul cotpoeea vt Inlttu cepit allqn.lta
et finem captat nccefle eft. illam arillottlcs m no videret queadmo dum pollet tanta rep magnitudo interi>
re X banc plcriptlonem vellet efFugere.femper ait fullfe mundu ac femper futurum. £u tamen terra x aqua
et Ignem Dtfperlre.confuml extingulcn videamiis.que funtvtlcB mundi partes, ^ntelligltur totuy efle mos
tale culus membta funt mottalla.lta fit vt natum fit qulcqd poteft intcrtrc.Sed x omne quod fub vifu ocu
lotum venit x cotpotalc(vt]alt pl3to)t joltiblle fit nccelfe cll. £plcurus Igit ( auctote tKmocrlto) veridicus
In bac re fult.qul ait -r ottu allqn x aliqn efle perlturu.lbtoplnquante tandem buius termino feculi buma^
narum rep Hatum contutari necefle eft -r In Deterius nequlcla Inualefcente ptolabl. vt lam noflra bec tempo)
ra quibus iniquitas •nnalitia vfcg ad fummu gradus creuit. ^n Ullus tamen infanabiliS mali compatlonc
felicia X aurea poflint ludlcarl.ita em lufticla rareftet.ita impletas x auarlcla x cupiditas x libido cre-
befeet. vt fl qui tum fotte fuerunt boni ptede fint fcelerato ac Dluexentur viidlcg ab InluUiS. S>oll autes ma
ll opulenti fint.bonl 'po in omnibus contumeliis atc^ln egeftatc tactentur.£onfundetur omne lus x leges
fntertbunt.irubtl tunc quifcB babebit.niftaut quefltu manu.audatla x vl omnia poflidebunt.non fides in
boiulnibus.non pax-non Ijiimanrtas.nonpudot.non veritas erit.atc8 ita necB fecuntas. necBreglmen ne
CB requies a malis vlla.i^mnis em terra tumultuabltur.frement vndlcg bella.omncs grtes in armiS erilt
et felnulcem oppugn3bunt.£iuttate8 finitime Inter fe ptellabuntur.jJunc pagrabit gladius otbem metes
omnia x tan^ mcflem'cuncta .pfternens.lboftremo 'po tam ceteftablle aten abbomlnandu tempus exlftet
cp nulli bomtnu fit vita iOatnda.£uertentur funditus clultates ateg Interibunt. non modo ferro ateg Igni,
veru etia taxemotlbus afliduis x alluule aqua? x motbiS frequentibus x fame crebta.Ser ein viciabitur
X cotruptus X peftilens flet t modo impottuniS imbtibus.modo Inutili ficcttate.nunc frlgonbus.nunc d
(libus nimtis.nec terra bomlnl Dabit fructuj.nec feges qutcce.non arbor.non vitis feret cus in flote fpem
maximam ntderint.tn fruge D:ciplent.fonte8 quocBcumflumlnlbus arefeent vt ne potus quldes fuppetat.
et aque In fangulnem aut amaritudinem mutabuntur. Ibtopter bec Dtflclent^ In terra qdrupedes x In aere
volucres x tn mari plfces.lbtodigia quoeg In celo’nurabllia mentes bomlnn maximo terro te confundent.
^ul Igitur celfa tenent Dominia ateg imperia eos aperire oculos x aures referare bec fequentla x pteterlta
tempota perfuadent ne eos letifer fomnus obrepat. Vigilantes afplclant quibus quatiT® fouune tragu-
lis pectus gcrant.cn eius vinbus bumana non obftare confilla queant.t ex ptctcritls getiis cb in lubtlco
ponti fintanlmaduertaHfxanaricie.luxul.furoji.lact3ntieambittOniq5parccntc8.leti8 ponere modum Dl
fcant.memo:antc8 Du ampliatas letlcla mcntcs.aut aliquo irritatas euentu aliquod enotme f ublntrat. £a
lege cos aggere cofccndlne qua ceteros ruituros.fl libtault In puncto penafqjOfTcnfls Daturos. Vos Igif
qui appropinquare Diem lllumOernltls quo fit ex bac vita migrandum ♦ ©cum fummum veneratione co-
lite X integro affectu Dtltgitc*2>equimint faplentlam x virtutes apptcbendite. bonoiate Dignos, amicos
fumma cum fide feruatc.pmdcntum confilla fumite x benignos vos motibus exbibete.bumanit3te x lulh'
cia vt innocentes ad indicia venire polfitis.
Septima etasmudi IFolm ccLxiii
/T\^t)diim aits Cv>t pjcmtffum e tit pjinctpio cipm9)ct boc rc:? nature mirabile opus.ftcitt t i'n arcba-
r *-*'’‘®*i*^'''|"'‘PP5^^otijietiir.ret:Pie9fpacioco»fHmamt,©enit;BrcptiiiiuquoabopenbH8 rcqmciut
laniat. ij|»ic cft ante Pies fabatbu qm m imgua bebtea a numero nome accepit.^ndc f^tcnarius numer^
legitimus ac plenus elt. iTlam t Pics fepte funt.t feptem ilcUe que non occiPnnt. £t feptem fydera.q vo
Cantur err3ijtia*quo? oifparcs cnrfns t ineqnalcs motus re?: ac tempoa varietates efficere credutur.^e
Icnptis itam kx etatibus.Cnm feptima ctas quicfccntin indicar . i&o afcenfione Ponicini aperta lanua ^
etis.imtin babiune ferunt. vfcB in ptcfciis cu ferta Pecurrtf.-E vfc® in finem mudl ciim illa ptotender . Cii
nnc te vlttmo fine mundi pagetur.a feptima mentio ftet.que nec finem babebit. Cum requies ammarus
mterminabitfs fit.0ed ab octaua refurgentiu etatefnfcipietur.^deo Uber ©enefeosTeptimu biem vcfpe
ram non Iwbcre edocet.iSe aduentu igitur antirpi.-r motte fine re9.3c tx ertremo Utdicio.in vltima etate
ntuudi binerere placmt.t^iiomo ante confiimatio futura ftt.-r qualis eritus bumanis rebus impenteat.
u qujs biulnas litteras fuerit fcrutatus tnueniet.fed t fecularlu ^betarum cogruentes cu celeftibus vo^
ces.finem rerum ^ occafum enuciant.cercribentes.quafi fatigatl.t te labentis mundf vltima fenectutem.
l^eantiebnfro
^afaminentc tam tempoi? conclufione. ©uo fane ccrttfTima.nec bum inflantis tiidicn tndtcia babem^.
^fidem ifrabelitice gentis.Ct regnu perfecutionecB antirpi.qu3 efccutione mu femis anno^t futuram
fides ecclefic tcnet.0ed ne bec imptouifa venies oes paiTim quos imparatos inuenerit inuoluat. Cnocb
^ libellam marimos jpbetas % boctotes. ante buius crottum venturos i mudu aiut. (0ui ifrabelitica ple
wm ad fitet conueriant grattam.atcg ad ptefliiram tanti turbinis partem electoi? infuperabtlem reddant,
©ut cum tpt ptimo tres fenus annoi? p:cdtcauertnt.£t ftcut ce vnq eo? Bbelta ptopbeta tl&alacbtas pte
dirit.coucrtertnt cotda patru tn filios, tdell antiquo? ftdem.btlcctonemeg fancto? meo?, ©ut tuc victu
rt funt mente plantauertnt.'2:uc ereandefeens illa botrenda perfecutto. tpos tn ptiinis martyrtf virtute co )
ronet.l©etnde ceteros fideles cotripfens vel martyres jcpt glotiofifTimos vel bamnatos apollatas factet
Snttrpus aut e? fyrta.vcl vt ali) babent e? babtlone be mbu ban.malo fpirttu genttus^euerfoi acptodi-
tot generis bitm3nt.©ut reliquias tlltus ptiotts malleum tpo fimiil bcleat. JUe teterrtmus ertt.t men-
dacio? ptopbeta.t feipm conflttuet t vocabit, ocil fe coUvtdebit.vt bet ftliu.Ct babttur et poteftas.vt fa
ctat ftgna ateg ptodigta.©uibuB vtfis trrbeciat bomtnes.vt adorent eum.per magicas artes a pcjftmts
Imbutus magiftnS.adtugens fe btabolus.totam fiie virtutis potentia.per qua magicam ceteris omibus
malota patraret.indtutduus comes attiiltt.^ubcbtt tgne befccnbere cccelo.-r folem a futs curfibus ftare
? Imagine loqui.© flent bec fttb verbo eius, ©uibus miraculis etiay faplenttu plurimi allicientur ab eo
^unc eruere cei templu conabitur.?: luftum populum perfequetur.Ct erit pteflura.? contritio qualis nu^
CB fuit a ptlnclpiO mHdt.©uicucB crederlnt ateg accefcnt cl.flgnabntur ab eo tanqua pecudes, ©ul aut
recufauerlnt notam elus.aut in montes fugtent.aut coptebenfi ejcqufitts cruciatibus necabutur. idem iW/
ftos bomlnes obuoluet llbns fljbetaru.ati® Ita cremabit.© babtmr el ttfolare otbes terre menfib*’.i:li),
5d erit tempus.quo luftlcla ptot|ctetur ? innocentia odio ent. ©tio mali bonos bcdllltta^jatellabuntur.
Ilion le? aut otdo aut mllltie blfclpllna feritabitur, illon canos quifcB rcucrcbltur.no officlu pletat] agnof
liet.Ttlon fetus aut infantle mlfereblttir.Confundentur omnia.? mifcebutur contra fas.contra lura natu^
re.^ta quafl vno colcg latrocinio terra vnluerfa V3ft.abltur.©t5 bec ita crut tuc tufh ? fcctatojcsveritatls
fcgrcgabut fe a malis.? fugient In folltudincs.©lcg venerit blcrofollmam antltps fe clrcucldet. ludels fe
cbrifra fojeoftendens.qul adherentes templu inftaurabut.cec^tls munera coplofa bonabit.quofd3 aua
rlcla fublugablt. d^ittet qiioc^per otbem legatos Ifeiclyam ? ©tocb.qui per bec tepota tn paradifovfto
runt co tcmpotc(vt pteminum eft)mottts tEbltum etoluent. ©emu lutta viflonefn oantells antltpus ad
vertice montis olluetl bluertet.jbl peribit, vnde faluatot ad celos adfcendit. "(bercuno aut illo perditio-
nis ftllo.fiue ab ipo bno.fluca mlcbaelearcbaiweloCvt qulda bocent)? eterne vltlone banato.iflon con-
tinuo blcs ludlcii' fecuturus efle credendus cft.aiioqutn fclre poffent bomlnes illius eitl ludlcfl tempus,
fl poft tres femis annos incboate perfccutlonls antltpl confeftim fcquerctur.Tboft quanta to tempus co
fumate ccuafiattoms venturus fit. nemini ptotfus fore concedltur.£uius qulde adumtus bo?am.merl-
to fanctt' omnes bitlgunt.? citius adeffe befldcrant. 0cd perlculofe fatis agut.fl qui banc ptope, an lon-
ge fit putare, vel ptcdlcare ptcfumat.£um blulna fentcntla blcat.ce bic vltima vel bota nemo fclt nece an
geli celotum.mfl pater folus.© vt bluus li^lcrommus refert.:6>eatus cjul interfecto antltpo fupta mille
ccec.bies id cft tres femis annos bles.elv.pteftolatur.quibus cft bomlnus ateg faluatot tn fua malefta-
te venturus.©ttarc autem poft interfcctonem antitpf,]clv.bien}m filcnfiwm fit.bintne fclentie eft. Wfl fot
tc Dicamns Oilatio regtji fancto?nm patientic ptobafio eft.
.Septima Jtiu4i
I 'ir j -
tojmii tnjpetunj a-paucnt.tTplcto Peftdeno camis "iruptioncs
miniis noccnDOlfefuo periculo Piclicmt.ciiinEenipoictEclmaHcrit.
nt.pcr incrementa viuendi ad motte moSteSui-
namPiitcs.tcmptationes^tum cojpozis twin amim infuBabiles.dd vUiniu ceniq,
gamur.inature ab eo banc conditionem foztiti. a quo
anello i^iios admodum D:c*en8 Cita oblcctat-tn bac valle mueriai um* ucc aliud inuenimus cb najui e
imbccitlitatcin Jonunc lud^biuinu voluntatis niutationem-voluptatiiminquti»
inm ailiduu Amt increimur in mundum ab infantia incipimus.iQue etas qutcquid v.dtt tgno! at.^n^
cum crate -t ianguine voluptatum incentiua coalcfcunt ptostedtmin •
mus. 5n qua ficut maiota per etatem audcmus.ita maionbus ‘f
corfiViii^puir tJiECiiUi^r*’>iuoji3p2cU3nost?i1ccrpnnt.3f?ibii£ii*siti3ricicjUiiozc.Ubid*nib • )
da T tnteia flucmantem.impotentcm appetitus arbitrij cobibere «cicinm.q? quantumuc loi
^iiis cibipotuiCB modus ienotantem. Cui alimenta cotpotts.ceiens animaimb ^
to labote conquirenda funt.quem fomnus inflat.cibus biftendit.potus
incs contrabinfitis arefacit, auidiim timiduq; falliditatein.poflelia tcplotatem j jatefembus
teritis 'i futuris ani,iu.fuperbicntem inter miferias fiias.Ct frasilitatis fibt confciu viUflnms vemnbus
imparem.vitebteuts.ctatisambisuc.vattineintabihs.acmtUegcncribus
cp ita compacti fumus vt octo tabcfcamiis.labote frangamur.cra^ila opptimimiir. ^nedia extenuemur.
Ct qtiocuq? a medio recedentes ad aliquod cxtrciim vertamur. bilToluta tmiperie non ledimur. g
'Ibcr finsula momenta tempo^ cimi celo vertimur. t vexamur fottune ludibtio fumus^Mue lumma inti^
mis.yma fiimmis mutare gaudet.5i3 omne vitecurftim angnfliarum labotiim crunamm. tnitaiai us
plena omnia occnrrilt.St tamen arma caritatis x fciuu fidei fHmpferimus fi ad alterius vite ppai ationcs
actiones noftras inititucrimus.quantacucB ea fint que occurrut uipcrabinnis. ®ots qno^ oim oolotns
foliitio eft. vitra qua mala noftra non cxcimt.quc nos in illam ti anquillitatcmj^n qua anteq; naiccremur.
iacijimus repomt.ilEboi3 quidem bene piirecB mojienttbus vita eft.lfennc x binolui cupiuntCqui bene vi-^-.
xerinOt clTe cum xpo.vt bene acte vite ptemiu pfequantur lumen eternfi.Ct profecto mots vittque netg
coloribus. netB nictu. nccg iniudic.nccB erunis vilius fubiccta eft.illccB tpft quocB
Ct fi altius aliquanto rcpctamus.Jlnuenicmus mortem nibil aliud efle.qua peccandi fine, 'luam cu lada
contra mandatum tri in fiagttium lapfus elTct.nc viuendo culpa rcuiuifceret.-c in peccato perfilieret. cius
corpus e terra factum, terre ceus reddtdit.non vt creature qua fccerat.fed vt peccato quod creatura ipa co
mifci^at finem imponeret .©eus igittir x prtncipsu x fiius.(£um is vult nafeimnr . iCum vujt etiam mori^
miir. f!ft fiint bec quidem prorfus biuinitatis eius.invbil ad nos pertinentia, ^llud "^o tatnmodo n^ro
reliquit arbitrio, vf bene rectecB viuendo bonu nancifccremur finem. Ifeqc itaeg qr vnu noftrn eft, id eft
in xpo bomino noliro moriamur.fumma ope adniti bebemus. i@uod ciui faciunt non plane moriutur. b
tranfeunt a corruptione ad incorruptionem .a mortalitate ad immortalitatcm.a perturbationibus ad tra
quillitatem.non abfurde fortaffis quidam cxiftiniarut.morte non mo malu non cfle.fed bonoruj omniu
maximn .^ei? eniucro quonia neq; euocationis biem. necg boram nobis fcire batum eft. Ibcr falutarc
fucrit.prcpatos nos cflc.cu beo fentientesrtjnandatis cius obfequentcs.ncc biem bifrerre tutu eft:.ft tn^
fiptenter factu potius exifttmarc.lblcrofcB cin vidimus fimima corporis incolumitate. viribus integris
nibil tale metuentes. morte repente intcrceptos.£ontra nonnllos vfc® ad medicoi? afpcrationem reda^
ctos conti aUnffe.Cum bec igitur omnia in CCi tantu potcftatc fint.ntbtl nobis rcliquu videt . illifi vt cum
Ceo bn Icnaentes eius pceptis vt pmtfimus tu iu oitii vita. tu in vite termio maxime ohedtdm^ .£rcdim^
firme ornes.® ceus boiem fecit ad ymagtne fui.^uid nobis facilius pot acctdcrc.qua bimittere luteum
corp^ vtaoi? iarctna.T ad eu euolates redtre.d nos no cedignat^ e ad ftritudine fui facere, ^uo fpus biui
no ipi^ fpu replet** biuinitat] gticepStt felicitati et^ agat euu Epenjo inter ageloa x fatjcto? cbo?o8.
^eptim^eta0mudi
^nrasomo^tig
ccLxmi
j\©jte nibil tiieUus. Vita itil pciiis iniqua
^jj0 pma moJ8 boinnreqcs etcrna laboitt
Cu fenile iugum Pomino volente relatis
^inctojucg graues aPimis ceruicc catbenas
(g^iliunicB leuas.-r carceiis boftia frangis
igripis indignis.iufti bona gtibus cquans ^
Stq; immota mancs.nulla ej:o:abtlt6 aitc
S pzimo p:efiX'a bi^.tu cuncta quieto
■^erre iubes animo.pjomiflb fine laboium
^e fine fupplicium. Vi ta e!l carcer perennia
Septima emsmudi
Q^m fragilis fit vita bomtna* cb plena maloms
^uam bzeuis^-r mifera.volmtc mente cines
£um regna.nec comites poflint cepellere mottem
inec iuuenum mtmertis.nec numerus fenum
£rgo omnes luuenes pueri cuncticBfenefcB
Confpiciant.omnis me tueatur bomo
Tbteapuequi me quonPam viilerc potentem '
i©uo8 mois Pira fuo ptofequitur gladio
^uid mibt Piuinerquid opesrquid glotta madi
Tbiofuerinttnunc fum contcius ipfe nubi
j©uid iuuat argenti atcB auri tenuifle talenta
^uid tenuifle agros^amplacBregna rntbi
Illam cuncta bec regio metuebat nomia noftra
feotrebat famam imperiumcB meum
Illune lapidis femus nunc me tenet impjoba tellus
Illune bellum indicunt angues vennefeg memes
dilacerant cotpus oflaeg lecta tacent
©uaitis biuitis fuent mtbi magna poteftas
^t mea fit ptlfcis equiparanda bonis
Ilion tamen bus copijs potuit vita mea tueri
l^iun mojs eriperet meaiB ptiuaret eis
defleat bunc cafiim ctuis omnis^omnifcB ptiuatus
dent lacrimas cuncti bent gemitufcB fimul
U^anc inopes timeant btuites iuuemfcB fcnefcB
dfeatres atcB viri cuncta creata tremant
£rgo omnes quicuncB legent bec carmina noftra
Ilion bubitent iam iam talia facta fequi
JtacB te euboztot elegos qui legens iftos
Ut mojs fit co:di confociata tuo
^Itunaeta^snmndi cctKV
l^eerrremomoicioacfinemunoi .
OJfporitwnc rutiJtm oci Oc ojamarn cft^vt lUUdlu boc fcculu. cecurfo tepoa fpactb terminum fumah
£xtinct^q^ pwtimis omi tnalicia.^ piou ammi$ ad beatam vita rcuocatts quietum tranquilluiircg
pacificu.atireu tenulg vyjoete vocant fecBlu.a:o ipo regnante flotefcat.^mplctis igif tempoubus q ce
mojti ftatuft.tetminabir ipfa mots.ift qj tempalem vitam, tempalis nio:6 iequitur.ConfequenS e. vt rcS
furgant anime ad vitam pcnnent.quia finem mois tempalls accipit. iRurfiis ucut vita animi fempltema
eft.ln qua blulnos t ineloquibiles immonalitatls fiie fructus caplt.^ta mots eius perpetua fit necefle e
in qua perennas penast infinita totmenta pio peccatis pendit. ilbiopinquantc 'po bulus termino feculu
piodlgla mlrada per omnia elementa mudl fient, bulbus immines eianis vnliieifis gentibus intelllgar
©luus quocB Ifeleronlmus ex annalibus bebieop flgna.jrv.blerum ante blem ludlctj refert, an to contfr
nulfintvflnterpollatl. non erj3ieirit.'^ilma&leengetfemarecubltls.40.fuper altitudine montlu.ftas
in loco fuo quafl murus.Secndo tanm tefcendet vt vi>; polflt vlderl.Cerclo marine belue appatetes fup
mare babut rugitus vfcg ad celum*’0Barto ardeblt mare t aque.iQiilnto berbe t arboies babut roiem
fangulneu,Set:toruentedtficla.Sep£lmopctreadlnulcemcollidentur.0ctauofletgeneraU8 terremo^
tus. iliono equabltur terra.^eclmo ejubut bomlnes tvcauernls.-rlbunt velutametes nec poterunt mu ?
tuo loqui. 'Undecimo fufgent ofla moituou.T Ibbut fuper fepulcra.Buodeclmo cadent ftelle.Cerclode^
cimo [molientur vluentes. vt cum moituls refurgant. sQuartodeclmo ardeb It cclum x terra, ©ulntodccl#
mo flet celum nouu.-e noua terra^t refurgent omnes. Sperlcnmr Igitur inferi -z refurgent moiml. be qui
bus ludlclu magnu ipe re;; t tvus faclet.Cu bles ifte fine fatale acceperit -t moitalcs ad ludlclu Immoita
lls Kl venerint. leniet igitur fumml ixl filius vt vluos t moituos ludlcet. Sppareblt aute bomlnus In
aere fupia locum vnde afcendlt. ^nfriumcnta q uoeg moitls veliitl m§pbi vci:llla.crui:.claul.l[ance3.^l//
tebuntur quocg eius cicatrices qulncg vulneu.Sc in valleYofapbat omls bomo ludfCabltur.Sed cu nnlf
dl T moitallfi venerit ludlclu.quod mus ipe faciet mdlcans pios flniul t Implos.Cuc tvniu Impios qui''
dem Irt Ignem t teneblas mittet* i©ul aut pietatem tenuerut itep vluent fplrim ccl bante bonoies flmul t
vlta.iQuod non modo jpbete ftituru? elTe cx bcl fplrltuiveruetiam vates t plailofopbl vt bldafpes ej; It»
ftlnctu tvmonu ceclnerut.Tnemo aut querat queadmodum fleri poflit. ttec em blulnoit opeiz poteft reddi
ratlo.Sed fl a ptlnc^lo ccus bomlne nefclo quo litenaitabill modo lnftltult.Credamus ab eo reftitulve
terent pofle qui nouu fcclt.Sed Inftdeles clamant t blcum.^uomodo poteft caro putrefacta cu blffolulf
tur.atit in puluerem reuertltur.marls etiam interdu ptofundo fotbetur.nuctlbufqj blfpergitur colUm ruf
fum T relntegrarl In vnu co:pus.£t ce anima eadem botnlnls operarie Sd quos refponflonem ex frrmo
Itibus 'feaull faciamus blcentls.JInflplens tu quod/emlnas non vlutflcatur.nlfl pnus monatur.t qb fc
minas futu?: eft.Semlrtas fed nubu granu trlttcl aut alicuius cetero? femlnu.i^eus aut bat elCotpus
ut vult.©uod autem In feminibus que interram lacls per annos flngulos fleri vides, boc In tua carne q
lege Cei feminatur in terra futurum efTc non credis. Cur quefo tam anguftus t Inualldus blulne potattle
eramatoj es.vt blfperfum vnlufculufCB carnis puluerem in fuam rationem colligi et reperarl pone no erd
das.^n non cenfeas cum videas cp etiam mojtale ingcnlu otmerfas in ptofundunt tene metallotum vC''
Itas rlmatur.Ct artlflas oculis auruvldetur.in quo Imperitus teirant putat.Ct cii aun efle^ptlam vena.
•z argenti alla.Cnfcg longe blfpare.ferrl ate® plubl bluerfam ^ntra fpeclem t^e latercmottalc tepicbey
dat ingenlu.blulna virtus Inuenlrepofle ac blfcernere non putabitur vnlurculuu^ carnis jptlunt fenfunt
etiam fl videatur bljpcrrus. Sed ad bec temptemus anlntas que intellectu ceftclut naturalmus ratonib
adluuare.Sl quis lemlna btucrfa;m manu fua penmfccat.et bec Indlfcrete feminat. vel pamm fpargat In
terram.nonne vnliifculufcB feminis granunt.quocut^ loci lactitm fuerit competcini tepoie pnt nature fuc
fpeclem germe ptoducet. vt ftatunt fuc frume uuce; cotpotls reparet.^ta er^ vnlufcinuuB carnis uib.ta^
la.cnuis vane otueriecBOiipena iit.ratio tante ipa que ineu vuumeb eai n. ei.
alis anime caro eft.ejc eo tempote quo feminantis in terram pnmo veri bel voluntati arrlfit^llecta ict»
'c attractumcK fubftantle fenfunt reddit ac reparat In illam fpeaem. qua mo:s allcntando blffoUierat. fct
ta fit vnlculCR anime vt non ad confufum t eptraneum co^us.fed ad fuitnt quob babuerat reparet . co
cquenter poteft pto agonibus ptefentts vite.cum anima fua caro vel pudica cozonarl. vel impudica pu^
tirl.lHd aute renafcenf .fed refurget.Ct ideo cotglbus induetur. 0 ptlotls yltc facturacg oim mernotes
bonis celeftib^collocatl ac fruetes lOaiditate inuerablllit copta?, pntt Dtogias aget.^ malu oO
xleucrit.cncR cos In regnu vltacB Bpetna fiifrltarlt.il^cc fitnt q a dPbctis futura bicittiin ©iioiu teltoo^
tla ponere non opus cft.£um tantam rerum multitudine menfura libti non caperet. Muiba biliycnti
poluerlt fclrc. £x ipfo fonte baurlat.-r plura cg nos In bifs llbttS completi fumus admirabilia requirat.
Iboftffi tande fuit terre mottalln confiifio. Ct ipe oinnlpotes.citmyencrlt in folio mdicai e omes animas
J. .c...».». niihliV-a nnmin rcfurrectlO.CntCK COIPUS OUOd refurgCt 3 mOttUlS
13!rima cras mundi
(citfum bolons affiaet.^um aitt felicitas cpftuitauda eft.tttflis ac ptjs fubtractt'8 bijs labibus terre»^
ncuci ad lUutn equiinma luaiccm parcutcmci? Hi<Julscutiirimu.qut pjo labonbus rccjuteni.pio niojtc vi#
tam.pjo tcucbtis claritatem jjzo terrenis ac bjeuibusbonis.eterna x cekftia larGiatur.^niuerfos igitur
opojtet opera barc vt re vel cb ptimu ad rectam viam bingat. vel iiifceptis operatifcB virtutibus.biu^ xU
te labojibus patienter cfactis.confolatotem jxum babere mereantur, "(bater em noller ac Pominus d con
didit firmauitCB celum.ciui folem cum ceteris fyderibus illutit.^ui lihtatam magnitudine fua terra val^
lauit niontibus.mare circudedit-amnibufcB tn!bnt:it.(£t quicquid eft in Ijoc opere mundi conflauit ac pfc
c(u nibtlo.pcrfpectis enonbus bominn.£)ucem mifit.qui nobis lufticte viam panderet. Ifeuc fequamur
omes.bunc audiamns.buic Evuotiflimepareamiis.Congrediamur cum bofte quem nouimus.fottiter vt
victojes.ac ceuicto aduerfano.tnupbatcs ptenud virtutis quod ipk ptomifit a tco confequamur. £t iij
altiffimu celum relicto Itcllato per illam immenram ponam inftar iris ingrediamur;vbi vrbs illa beatotn
ciuiu ateg Jxi.matcr noftra bierufalem in mediis celi campis apparebit, ifeec vrbs vt '^ba ^sannis i apo#
ealipfi fonat.in fe bei t lumen eius fimile lapidi pteciofo babet. iCutus murus magnus x altus, babens
pottas buodecim x nomina fcripta.rn.tribuu filic«? ifrabeUquatcrnts lateribus ptout funt partes nitidu
d&urus ctuitans cjite quadrata eft babet fundamenta.tq.ft in ipis nomina, tij.apoftolotum. fundame^
ta muri ciuitatis omt lapide pteaofo ornata. Jnenarrabili igitur gaudio perfun&imur.cum in patriamve
ram remigrabinius.jSt: qua onudi immo in qua om fumus.ej: meliote multocg pteftantiou noftn parte»
j^uatope poft longu erunofum periculofum cjciliu eas regiones ateg illa loca plena magnificentie. x ad^
uentu noftro gratulantia videntes equitabimus, ©epjecemur igitur, vt nobis Tomtbus. qut boc audidt
Concedat bominus.fide qua fulcepimus cuftodita»curru confummato.eqpectareiufttcie repofita cojond
Ct inuemri inter eos.qui refurgut in vitam eternam.Jlibeiari fo a confuftone x fuppUao eterno. p qpm
bomma noftr5.pa quem eft teo patri omnipotenti.cum fpufcto glona x impid in fecula feculo? Urnen* -
©mpleto in famofiflima irturembergcnfi vrbe ©pefi'
VvVtX byftoiqs etatum mundi, ac Jxfcriptione vrbium.fe#
liq imponitur finiS.CoUectum bteui tempote SuqtUo bocto
ns bartmam' ScbcdcUqua fieri potuit biligentia.Snno qpi
d&illefimo quadringentefimo nonagefimotercio.bie quarto
menfis Junif.
©eo Igitur optimo, fiut laudes luftuftc.
lif'!
t;'
ii!'
am vocant.
Stvbilbofnanta
rT^gm-.
'■1T
Vf t i'mp^h'um 7 pdtcftate ciUS phni\}Bpe\-fpic&et.^ite illuftiis Pu): fummfeboitortbus rtj poftl fufcehit
"irta tribus autc vtbeui mlUbtia pafftm autlongiiis fcrtcas lanas murlceafcg vcftes auro argcntocg ttcom-
tas p via qua ccfar iturus fuerat profterin luflit.sgt poli Ingrcflione celaris In v:be pofnant culcuqg llcltuni
fuerat Illa ceferrcT ccpottarc. 5lllc niagnificis fplenduJtflinnfcB putiufs ac tbcatrls ceterife^ cerlnioniys cefa
reni vencrabaturvt nulla qua aurea Ulle forent fuppeUectilla.que poli quoflibct cibos In puteos quoi;? fun^
dl nento ccrtusfucrat aelcl ac tcperdl iubcbat.£l&ultas alias pompas ac munificcncias cefarl ottoni inllau
rabat.quc fatis ample vctulla farmatlca billona enarrat. ^amtS.vldens ccfar tanti principis liberalttatej z
mentis fubllmltate.Olulclarncg abundantia no abre animo buelt tantu clarilTimu buce cojona regia Olgmij
fojc.eu itacj; regali fccptro ac oyademate ci;o?nauit.ac ceteris oignltatibus fede regia requlrentib^ celebrat
uit.lle aut :©olellaus ta lUullrts rej: tanti erga ccfarem benefici) ingratus viderctur btacDiu oiut adalberti
antUlltls.queptutenl nefanda mojtc trucidarunt .p munere ccfarlobtulit.^amcK aucto rcgnlmipcrlo vfen
ad annos falutls nollre ll&.cccc.attt paulO antea ree polonle Ou abfcg ptole tnfccmflct.Cande Oui: qui lltua
nls ac riiflie prefldebat m rege electus fuit.6 ydola antea coluit. Sed eo tempote quo tlll rcgiu fccptrum tv
fcrcbaf z epianam religione cum omni terra cui ptecrat fufccplt.^tacg lltuanos ac rulTitas ad regnu farma
clc fle adlun)i:it.vt non nlfl abf^ certa pditlonc biflolul poirint.^s ergo lllullriflim^ ptlnceps p.rutenos ma
rltlmas gcrmanle gentes feutmmo bello fublugn buiat ac Imperiu amplius ei:tedit.®bunfignes vtbes ep
tant ^antlfcum z tburonia.i0l -r clarlirima arp tifearieburgum.cui flmills nemo mottallum vidifle fertur,
multis vartfs liriicturls.mcmbus. turrlb^ ac foflis munita vt nulli Inlmlcou tutus fit ab arce accelTus. Sni
pilus intpcriu ante aliquot annos fuerat, Infcliante tamen tartarotum z turcbop pftdlirima gente magnu to
ti farmaclc bamnil illatu e. illam terra que poli ij^ufriamvadlt qua gens podolia vocat tota epulia z in foll^
tudlnc poflta e. vt z necelTltatem peregrlnantib^ ferre non poflit cbuIs fertilifltma fit Itavt gramina in altltii
dlne vnius celfl vtrl epcrefcant.t apibus z meile tota rSdolcns vt no-fatls illis locus fit vbl mella beferant.
fub arbotlbus naneg aut virgultis -r filuls fauos fic educunt.Ifecrclmu aut cclebtatlirimu nemus quo in to
ta curopa ntbtlpreliantlus farmacia tota percurrit z circa Cracouia faltas fuos cptcndlt.p quos iturus po#
teli vnurqtiircB vfcB in lltiuuia z fclrina. tatis bracbt)s regione illam totam bluagaf fera? maplmas educas
greges.^» ca vero filuc parte qua feptcntrionalloj cli bllTontes feitque ferop ac immanis bellua eli buma
num genus maplmc odlcns.ad vefcendum qulde maplmc conucnlcns.f otma aut gerit cltrlnl colo:is.<fro^
Kmiata z cotnua fert, vt nec venationi fatis aptu fit nifi maplmls vari)!^ labojlbu8.dI5>etallu vero nuilum
tg plumbu farmacla fert no alia cb fatur nl caufa. qui terr.a rigido liifcliat frlgoie. ‘Salis aut maplma copia e
qua cetcrclonglnque gentcsvtunf.quod maplmii pliat toti regioni emollmdu. qua nulla regi ipl malo? in
toto regno gaja eptat.ila fub terra epcldiinf ingetia faUs fapa.£ptra terra aut aliud fal cp aqua becoqultur
£li et farmacla ferap z vberrlma tellus omni^generc frtictimt qiucquld ad pafcendii bumanu cotpus eppe^
tlt. Illune addendu eli clarilflma ptole tUulirtlTlmi pnUclpls ^ladiflal.n: quo antea btpim^.Jls trcsfvt mU
dam ferunt)vpojc8 babult.ep quibus buos fufeeperat flllos.quop vnus natu malo? ^ladlflaus vocabaf .
alter cafimlrus.^ladlliaus aut poli monem patris regio Inflguitus fuerat imperio. Itaqj bungarlc z bobe
mlc z polonle regnis prefldebat. vbl clarlflima gclia mihtarl manu facicbat.ac Imperiu z ppianas religione
ampllabat.illam regi turcbo? tantu terrap cvpopiilatus fuerat vt z ante conliantlnopollm calirametaretur
vbl bu fcullllma bella erga turcbos gereret ac vtra^ pars crudclilfimo conflictu tscertaret pattones vcrfls
tergis fuga babant ac rege cu’paacl8 farmaele coptis In tanta bolilu ntultltudlne rcllqucrimt.Calflmlr^ ve
ro cuip lltuanls t riiine preerat.^ndc bum cafus regius genti notus fuerat Cairimlnis per farmatas In re-
ge beclarar q hila bucis aulirle fojote ladilial q regno bobemle-p bugarle pfldebat invpoje bupit.£pea fep
fufceplt flllos-pqnqs fai3s.'lbrimogenitu8 vero ^^ladiflaus vocaf .fele adbuc lUuenls eplliens In imperp/
um.regnl bobemle electus fuit mira quada animi magnimdlne ac optimis confiliis pollens, ©b quod bus
d&atblas rep bungarie bifelliiret z regiiit pannonle adeptus eli.foulc erat pplmus fiater. cui Caflimlrus
nomen paternu batu fuerat.qul fummo ingenio ac pnidentla claruit. tandem motbo Inualefcentc periit ^t
bule fucceirit illulinirimus panceps ^lobanefalbertus la futurum toti otbl fpectaciilti. ^s plurima llluflSj
gelia militari bello aput Cartaros ac ceteras gentes cdidlt.iboli patris autem obitu regno fuccefllt. vbl fa
uente llll .pfpera fonuna regnu virtute fiia z optimos boctilTimotuqs viros confiluS gubernat. 5nclit^ ve-
ro bup aicpandei- quamis natus regius eliicui fottltudlne t meiitiS fublimltate parem tota ‘farmacla vir
tulit.ife»anc ob eius conlianclam lituant poli mojtem patris In bucem fufceperunt.qul ^ maplmu toti Sar
macie acus elfe erllilmatur.lboli bimc fcqulf Slgifmundus celebris puUceps.qm paterna feqiilf v^l-
gla.^s inultis egregiis gelils clareret fl llll aliqo fellp fatu afplraret.Celcberrlm^ aiit s^^rlderlc^pnceps Vlti
wnmts qumq> ciarimmi pnncipes banc vfqj In etatem magnifice ac cck
berrmievitambucunt.5ntcrfllia8veroquinq5.p:imanupflt(@eorglobuclbauaric.SealdaWnconm
pbionibrandeburgenfi.2:erciab»cipomcranie.atbucreUqueinnupteapudmatremvitam^icunt.
Sanctus ioMHiP^JUd ©efanctoStafttftsocpifcopoi^racdutenlipatrond Samiacic
cpife£»pu3 5uu8 Stantflaus vtf magne apud Pcu auctontatis tocius favm^ie patro
nits 1 rigiufcr.TiaatiJs anno (alutts noftrc tl&.vti).in '"ure quod tocjeppa-
nowo vocant nobilibus ac dans parentibus, quoij cura fuit ini tempi^ oiuino
i fenncio incumbcrc.-r ceu pijs placare ptecibus. 3)8 bii in unientuteni ccuemiKt
I patris monltivin celebte gymnafium parifius ceuenitvbi optimati Utteraruj itu
^'diis fumma opera pabat»vnde multis virtutibus flotultfacro 'aut Otuinoqj lut t
piecipue infirtebat.non ea qualauius ctatis litrifperitl quetlus caufa folet vt ma
totum blgnitatubonozeadipiTceref.fedvtflquando locus ftatiifueaut todino
fua ferre poflet vt tantu mlferls quantum potentibus jOtpbano pupiUoue iiiiw
clam admimlirarct.T vnitulqs equo pondere quOd fufi cneuiibentc id l^c rcat
deretifandem paternasfedes rediens Oacoutam inclita Sarmacic wbem Oc»
kUemt.^llic ob virtutem t (cientia fua canonlcall oignltate fungitur.tlb^uoqj
f antiftite celeftts numlms ptouldentla in ptefulis fedeni ceelaratus fuit. l0uc bu
femper optimo otdlne (latum ceferret curabat facra religione ac btulnUtti cultum
ampliare. £mpto tandem rurea quodammiltte.eoq5mottuo amici Ullus Villam candSlurebercdltartO a
Diiio prefule repetere conabant . St ille tedimOniu bulusUipnlatloms emptlomfqj ptoferre non potuit,
nam iatj qiil butus rei fatis edoctlfuerant j^tei' illo? impotentia latcbant.Bu ergo fanctus otatlomb^ ac
teiuntj6incubuit.confifufq5fumml0cipotentia.qua(^iambiumunitucognoueratacccden8ad tiimuluj
ccfnncti militis a quo rus illud emerat, ■z euoluto lapide et arena pia t beuota otatlone oeu obteftabatiir .
er mottuu lUu per quatuo; annos In vita reduttt.iSuqj cotam tyranno ;©oleflao apud que tale ins ageba
turconfhtult. jgftantlbus illic fuis aduerfai qs ceterlfqj regni optimatibus. quo fe emllTc villam aperte re
moftrault.^amqj feuus j&alefla^ fedo tu rplqy lutu ioftftcbat.ac omne in fuas gentes gfidiam jtyrannl
dem etercebat.ac illultres viros egregiofqj clues nefandis blrlfqj fuppllclfs etcruclabat.Staniuaus ve^
ro cbrilli vates baud longius id ferendum erlftlmabat.ltaqs regem intrepidus adiens vt talib^ cepus re/
fineret illum obiurgabat.St ille magis indies facinus eterccbat.Candcm a ptefule In fententlam efcotnii
nlcatlonis ponif.quare tyrannus bolcflaus ignarus pte furote quid ageret OimlfitfatcUltes fttos vt pfu/
lem quocunq; clTet loco tfuctdarcnt.i6o tempoie bluiis Stamflaus In facellu blul dPHcbaells quod fuper
riipcUam in iCaflmlro vtbe conditu cltreucneracgratilflmittlllc beo offerens facriflciii.bunc In locum Ou
mlnlftrl regtj beucnllfent.lamqj ter Ingredi teniplu conarentur. ter iterum pulfl blulna potentia In tergum
cadebant, Jd poftegad regias aures beuentumfulfretmagno fremitu ret^leflausln facellum^perat.
vbl fancttimpjertilem tam facnficia offerentem immani verbereae feillfflmis Ictibus trucidat. Candein
I multis
ageme p;ouiaeiicia aqutie iiiic aacrant que piecioium coipus m vniim twiicgti i «ium
feruabant quoiifqy clues ipl maflmo venerandoqy ritu In rupellam bonoi Iflce fepcllrent. xande In
vu fancioi? relatus vt pjemKfum eft in arce regia ad tcmplu biitl wentjcflal beduct^ In aurea tumba i
miraculis coa)fcat.quem populus multo tbnre ac precibus indles veneratur
l^e Cracoma mbe regia ^armacie
ij^acoulamvtbem regiam Inflgni bule operi inferendam baub abfurdiim elfe biija. TPam celeb:^ gof
V>\:nanic clultas e teftej^tolomeo optimo lucidioaqj cofmograpbo.q ea Coirodunu appellat, 0tra^
bo aiit gcrmania blfflnlt iRbeous t Sibis in fe clauferlnt. illos ea caufa fanc non indigna vibem far
macie fojo cenfernus.feanc a pnma cius ojiglncrcpctendaj fatis bigna elfe putaui.Scd ne prolttisrl ain
bigtiaiic oaatiOne narrando fabulari videar breutter re cius fttu qulpptam narrare conditui. Cracouia igi
tur lUulfrlsvrbs farmacle qua polonlam vocant ad rtppam^lfule no longe ab eius fontibus fita.Iptc a
(Cracco primo biicc farmacie condita fuKfc t eam fuo nomine celefcraffe multi retttlcrc.|[i>cc altis pnnm me
nibtis clngif .^pugnaculis -t celfls tumbus.poft paruo muro -r ob vetuftatcm rutmro fimilts.Cande val
les ac folfe vt Imminentibus boftibusfaclllor aditus prob Ibeatur.U^ec qucdani plfelnarljs aquis replete
quebam virgultis frutice ac graminibus virent. iboft aggerem vero qui valli imminet amnis non late (tu
ens iRudys blctus totam clultatcm circumluit. ^Ic rotarum otbes agitat qui £ercrem fajciS conterum et
emollunt .©eductus tandem perfubterraneos cuniculos tcannas toti vtbl fatis vndariimprcbct.Too?
tevrbiS feptem. Jlncavcroplurime pulcberrlme ac egregie cimum 0omu8.Sc plurima Ingentia templa
'^reclpiiu btue virginis d&arlc In medlovtbls crtat cum buabus ardius celfifqj turrlbu8.Sut -r illic mul
ta monalicrla.vbl multus reuototum rcllgiofotumuc patrii cetus fulget.Sdcdem nanqs glotloflir^c trl
mtatls flc vocatam ell celebris otdo ptedlcatoni. 5n ea vero facra ede multe fanctttatiS vir bmiis 3acin-;
ctus non bu in numerii fanctotum relatus magnis miraculis rcdolet.blul©ominlcl comes.Mul adbiicvi
Uens tres mottitos In vitam rcdurlt. Sd tcmplu vcrofaiictl f ranclfcl eft ordo fratrum mino? non refotma
tus.Sc cetera multa monaftcrta.£ft et tcmplu non longe a porta ^ftulc quod ad fanctay Snnam vocant.
Vbl beatus £antu8 celebris bulusvrbls glnmafn boctot multis mlracullst piodlgiis fulget. qjinS no bu
in catbalagum fanctom afcrlptus flt.|fe*anc lujtta facra edem fltuatu eft ingens cclebte gynmafiu multis cla
rllflmis boctiflimlfqj viris pollens, vbl p lunmc ingenue artes rccitantur.^tudtu cloquetle poetices pbi
lojopble ac pbifiCcs.Sftronomlcc tamen ftudiu marlme viret, mcc In tota germanlaCvt er nmltorii relatio
ne fatis mlbl cognitum eft}illo clarlo? repentur. Jlllc lam marune pbebus colitur, qui -r eotu cr uda elimat
ingenu «polita cdcs biuus ^adifiaus rtliiftrte famwcictvc &u « prutcno!? !ti torali fatma^
cic gciite fctiifrimo conflictu victotia OiijaflctCiCuius qindan belli pliwinia clarilTima monumenta bancvfqy
in etatctn in arce rcsia ce qua paiilopoft bicemus ruj2ftant)ma0ni8 opulaittjs et-trutrtt.libcrtatibiis t ftipe
dqs fummts celcbjaiiit.inec incole vtbis ilirmatico motc.viuunt.quos crudos t ignanop farmatas prifct
Oifcrunt.0iint nanqs illic clarifrimi cutes, virtutibus ptiidentia t comitate inftgnes.bumanitatt T bofpi#
talitatcm Uberaliter t famiUaiitcr erga quofcB percgrUtos offerentes. fictus illis fplendidioj ^cetens far
m3tts.£r omni ccUcato sena e cibi potus illis freqiietiot eft.^lqua otdeo i bumulo tKCOcta.^8 quatu ncf
ccffitas ferre poteftfi fumif profecto nibil nature bumanet ad cotpus ipm alenduconuententius qiitc^ rc
penri poteft.!Sub atce vei o intra cimtatem eatat t aliud infisuc collegiii. vbi acbademia lurtS ae legu pol^^
let. Sd vrbis vero feptentrionale latus adiacet pariuim oppidu nullis quidem membus cinau quod £le^
parditij vocant.nibil oignit fcriptu in ea egresia facra fedes biui flonani Ib-ennui cbrittianc fidet militif
^iiabiuusglladiflaiis ce quo ante meminibus canonicatu ccterifcB oisuitatibus ac muneribas rcfeat* et
Poctonb^gymnafiu artiu rcsentib*’col^.1 rcddidit.iRupes aut acaepidtnes nimia altitudine erecte, ftcvt
lam cela fuflentare videanf .Cande arenis con^acis terra obducte tnsente collem effiaunt.qiii ea parte q
in botea tendit v>bi imminet. t ep alio lata e niuofum carpatlau altbc tumentem refpicft. qua collis partem
tnflOTis curope fitiuuis ^fiula imonda sermante termfnusdllutt.qut cycarpatbt radice paruo qui(« fonte
profilfens longius magis magifqj tumet, ita vt tam vndau auctus mole que ex pannontets montibus f^e
tneum prectpltant. trabes t ingentia robota variafqjlllngnoj? ftructuras cefert.Candcm vbl imbrlu ac cete
nS fiumtnibus magis!tumuerit rates ac bonerarlas naues fecu ad germanlcu occeanu In finu codanu txdu
clt vbl mno vafio ote fpuraofiis fefe euoluens nomina beperdlt. 5n eo aut colle ptimii cft inses templus In
1
&CCU8 ^UH wmsteflai bucis bpbetmc conbttu. vbi' omniu iHuJinrtittidEViro;^ monumenM ac fcpultiire e%
tant. multis e® ibusvanifqs ambus citrtictc marmoreo allabafti oqj lapi4e cirrcutota+quos maximo ritu
ac psmpa celerari coumetu cft. 5n medio aut templi ejtat celebre monumenta in quo clariflimus cbrifti
miles biuus floiiaiius requiefcit.iount t in eodem colle oue fatre edcs.biui micbaelis t Ibnctt ^eorgii
poltegrefjlenobiliii cune ac edes facerdotu. qui noctnoicqjtenjplaxjcneranf.^^oftpiimu ingens regia
fmc8 maeimls ac vanis (tructuris condita. que totius regni capiroltu eft vbl tota regni gaya congeritur.
JplcjarincijMbus ccclaratur Imperiiim.nam regalis coiona blc majnmis cuilodibus obleruaf^.ifjrtra colle
aut e monafterlum iratra minojum rellgloflus otdlnem fanans. tTIcc longe ab eo m«iaftcrio extat cenobi'
um racranim vlrginu .(fe*uic cx oppofito ad ponte ipm e inflgne bolbltale -z facra edes fancte feedwigiS.
t 3liam vero iliule ripam eetat clara cluitas quam Caflmirumvocant a rege flcvocato condita. qua 5^^*
la vbl fub arce regia fc blulferlttotam circumluit ac pene infulam rcddit.i£ft m ea Inflgne pbanu blue vir^^
glniS Ratberlne vbl otdo Suguftinenlium flotet.S^um t templuni quod ad facrofancm coipus cbrlftl vs
eant, vbl canonici regulares inbabltant.Sc cetere alie facre cdc8.£)ccant t clanlTima monumenta vetiiftl
collegi) lani infollta.quos lUuftrlsregina bedewlgis conftrurerat. 'plurima preclarapieterea in bisvibi'
bus a vctuitimmiS tempoiib** gefta fmit per iTluftrlflimos reges ac pnnclpes.Ss brcuitatcm imitati ftne
biS linpofiiillc blgnum ftatuimus
p
r'
I
■>.
DWbeca feii w ali) fcrtbunt iubcoini fajconic vibs tlluftris ac ccfarca ointas «eba in scrmaitia vmittt
cc apud c):tcma8 gciucs noimiiatifltiiia a ^ikbpdo vingo ctiiibj02? Puce adaiiibncatit cbcifoncfoi»
qiioildafn edificata in eo loco qucin veucdcs qut t vandalt adbuc faxome partem tenentes igmccontom b(^
xere.Suctap feiuifimu prtncipej qin kitto &icebaf*qiic Ttrutone appellabant Snno )tptd&.c.ut).fapor#
cto tesTc Uttdjahs e inter majjnopolenfiu bolftadenfinqj tmcatus buobus fluminibus baguifot traUO irri-
sua. ©ue limpdia flumina vernacula linsua toasinP -r trab appellantur, l^dto ex nobili ptoscmc mare
mannop -r martinopolenfiu onu babuit potens ac srautffimus yptano!? pfecutot.qiu Citos Oc vaserit qui
it Starsardia feu te oldenburs vocabanf tu fernern x peldte interfecit, '^n^ ex bis tnsenuus euadens tu
Cantam kcefSit betnrtcus nomine igotftalct comitis filtus.^s p*’altqua tempota rediens ktttont caput lecu
rt abfctdtt tnde fiia Oiicens vtojc- '©«o tpe betnrtcus quartus impetto romano pjefutt. 5» ca .putneta om-
nes bafdtee facerdotibus puiiate ceuaftate erant ftdefqj: ):ptana foptta.^lzbs quooj lubtcefls mna vtee ob
ptincipu bella pcipue Cucis betnrtct ce leone teuaftata fiitt % comitis alfefts ce bolcbftetn.qut p^ fedata Ct-
KOtdta vjbcm Cuct bcinrtco permtftt tn eo loco vbt nunc fita e.€a eius fttus pztus ^pe fwartau, poftea jpc
bei nebojs futt vt Coctus belmuldus rcfcrt.i6t:in ob ncsottationes ex sermanfa alta t balTa t ex vartts re^
StonibuS mirtlimmodu aucta e vt nuc vlmijmare baltbeu feu semiantcu qd Stasnu vocant tn nqtuesiam
Sueetam jLtuontam.tn iRuflia itttnama '(ottiflia ^bolonta t '(bomeramajtn Cucatu masnopoleftu.tn Ca^
utam SnsUa ^landria Scocta t resnfi francte omnes mercaturas p ftasnu p tCTra tu Sajtoma «aeftualtam
et marcbta frequentant.'^erici(rtmi aftronomt fcrtbunt banc nobtle vtbe tntttu fuu babuiflc fub figno Itbtc
t fundata tn ftnsulan cet sratta.Cu incole vtbis p ceteris ftntttmis CeuotiOnes ad modu ctutnas ejrerceat
^ettt tii Culee nucleu tn am.ira tefta.tE^eindc anno ptimoT mceftrao fuptavndectes cetttenu Comtnt inferto
rts vandaltc lubcca Ceiialiarut qs comes SlfF te bolcbiletn iterato tnftaurautt cu arce vbt nunc ptcdicatotef
babttant.^n fcptentrioue ac fine ctuttatis Snito d&.c.ltt:.lubtccnfes memotes Camnt tllatt coptas insputu '
cia rttsen educetes cl3dc5p effufione fansuts pncipt -^otetatut et^ tntulerut.i£ptfcopatu lubtc^tu anno fa
lutis d&.c.ltt.aiutftcs Cuodectmus te oldenburs (eu^tarsardta tn vaserit egeraldus auctito Cucis betu
rtet ce leone primo obtinurt.qut tredecim pbendas p oia neceflarta tn tectmts vtlUS ac poffeffiOnibus Cota
iitt.£reiitt tstf liibecu mpotetifflma ctuttate.oldenburs aut cefccit.£u aut fridertc^ butu» nois pttm^banc
vtbe tnsentt cterettu obrcdtlTet beinrtc^ lubteff is eps pace a cefare tmpetrautt ea pdittone vt fauoic Cncis
betnrtct cefart obedtentta pilaret. ^Is auttiles fumma ecciaj Ctcamt.-t monallenu ad fauctu tobanne tnvtbe
fCtrutat vbt nunc facrofancte vtrsincs inbabttat. qsuts monacPt otdis Ctut benediett buc locu primo pofTe
I
&^rat.qui'nuc ^uflcijrnei-.pmaetKbolftcift mare ttioja faciat. |{?»t6 t?pc>Jib^ lubcca atigHftaFac
Ubera ciuitas effecta ab imgatojcfndenco Ubertatibus bonata vt caput oini vtbiu 0ta5naUu beinccps
fotet r tnvarus pnitilesiis etia apud octeros pclpue in londen ciuitate anglie. jn noniegia i bucatu ina
gni bucis mofcbauie.tn ampla vtbe nogardia.^n ruffia(vbi bafilica 'Z curia jcpiano mote babent).*lc i
plerifq? loci'8 ac rcgionlb^ magnis ctremptiomb^ lecotata fuit atj botata.^n flandna qn regno bacic t
fuecie immunitatibus gaudet. ?de cefar fridericus ptiuilegia a buce bcinrico pbabita ets confirmans n
bulla aurea vitro b wauit vt pfulcs viginti guatuo: habere poffcntCcjjuis mtmerus ifte p raro complet^
fit)£ofq5 nobiles effecit vt auru mote equita beauratojU5(ci:ceptis calcarib*’)ccferre poffint. feee inclita
VJbs munda ac nitida cwftit invernce ab vn aci? parte balmi poflta vt aqiie -r immimdicies Ubere cefce-
dautt ob frequentes imbtes vic purgantur, tcclefia catbcdralis qua fumma vocat m meridie ac fine ci'
nitatjs fita admodu longa t jxcota eitiftit.© jnatur bcc vtbs pter ifta quatuoj procbianis bafiUcis que
fepte turres celfas jaacutas ac pulebemmas babent cupto ac plubo tectas ac m funmntate auro ixeota^
tas.Curris in ede fancti petri cotona beaurata cu armis cefaris t vtbis infignita e.i©mn( quoqs cecorc
edes facre oznate ejtant.JInter bas dnqs eccias bafilica glotiofiffime virgims marte eminentia obtinet
l^abetciuoqj buo monaitena vnu ozdinis pdicato?. altent fancti franaTci. acborpitalead fanctu fpiri-'
tum.iCtuitas vero aquis -r turribus muro aefoffis admodu munita e.lblatce bue longe t ample p vtbe
poftte funtvbi edes recto oibine ftte funt ettructe ce lateribus otnatifltme ac varie cccotate ejctfttmt. £c'
tere vie bas cruciatim fecant.^ru indies onuftum pifctb^ 't carnibus videtur ac aliis neccffariis.S>ila^
btturqs primo fluiiius ]©3guifo a feptentrione in meridie inde in occidente. 3nte ciuitate flumen trasuf
contrarie et meridie in feptentrione fluit impetu mare petens.^n eo flumine nauigia minota a mari ad
Ittbecu accedunt vfq5 ad muru cu matotes nauesC onera plauftron.ee. I.bucete8)in littote maris pftant t
ob profunditatem ad duo miliaria ciuitati appropinquare nopoffunt.iUoniflimc anno dfc.cccc.tcii.epi!
fcopus C be odricus natus be bamburgiu rome confirmationem acccpiffet iubecam ingreffus vigeu^
mafqtiinttis lubteenfium cps bimna gratia nunc glotiofe pfidct.£etcra ornamenta vrbts ob locgitudi'
nem fcripturarum x varietatem filentio preteivunda fore dignum buti.
O^lTa Slefic inftgnte wbs.cptfcopalia fedcs ad tliflamAuiuum (ita a quo PenoinibatiPncni acccpit.
vanis cdiftciis oznata e.Slma aut a pnncipio valle flliie bircinije( apud grccos z latmos l£ripto:cs
eclcbjatc)Do:cfo.vt tota plana tta t tjemozofa ftnt.fed tempons pzoceflu fparfimvtUts b^itan cepta .^bt
eclcbzatcjDOZCfo.vt tota piana tia t nemozoia nm:.reo 'f»*
aut fide rptaitam incole amplejrtfuntainllitutis oppidis ad mitio^m e cutoi redacta.^ua odera fliiiti^
celebiatitous per medium totam perlabif (©Ifa Tinfla i©la iifla Barufio Catto^iuo i^bzo ? alt)3
fluminibus auctus, marcbia bzandeburgenfem permeans in mare germameu apud S>tettnu vndofus etro
neraf. latitudo eius mu qutde .fed longitudo nouem bte? itinere a limitibus bunpne vfqj m marcbiam
brandebiirgenfem e>:tendif .'^nmus eius epifcopatus fedes Sinogrouie wartenbergcn. binnctus fitit.
i£t inde ■ftitjinum terrftozi) bregen .epalis katbedra c celecta.kajimirus aut tlliUs nominis pzimus rcr po
lome vbi regia llirps mafcuUha ^ecit a monaflerio galliecliiniacen. vbi monaclaus fuit papa bifpcnfantc
ad regnum polonie aflitmptus bcnarium fancti pctri viritini fiue per captta tn regno fuo idcirco erigcndutn
et romam mittendum inftttuit.€t fedem epalem ^zatiflaniam tranlferri curau(t,que nunc eCvti^mtfirmis)
omnfu ^elic ciiutatum non minus ampla t opulenta cp populofa "z edibus "z tempus oznatininia. eius
antiftes nunc e boctot |obanncS rott Oe TOendiiig eiften.biocefis oUm impmalis protbonotarius -r in euj
ftatuj bzem multa induftria rcdurifle fermr vt centum annis pjetcritis non nierit mcnfa epifcopaUs micnio
iio: 'z llructuns oznatioz.^ibroutnda ipa frumenti ferar "T pifcofa.carmbus ferinis •z volucribus babundaf
ibjctcr ^zatinaulaj infignia loca funt.B^ec.vzb8 Ulifla epifcopaUs fe^s.iglogouia niaioz legmtj I0p
pel Swedenitj Ceftben ©Ifna franckcnftcin ll^nfterbCTg Saganum ®rcga dbonaftcria complura m
■ fignis ftructnre '^rouiCiaiparegibobcniiefublectaquaabfmgloifeudmecognofcit.nniUiantca buces
lem ftatum bucere nequiuerut.rapacitatliccirco D£dltl.'^unc vero e ad pailcos redacta aliis fttrpibus mor
tefublatis.0ui non parum opibus t munitis oppidis flozcnt.Cultus biutnus per 0lefia longe plurimi
♦ mm-
1
totius otbi‘8 facctdotaltbus r al^s otuamcutts 7 ftr ucttirts botioriftccutifliuta^S^^tatua ccctcfia-
fticus 7 feciilariu 7 relistofo:? vtriufqs fe;m8 numerofus 7 otfapUnat^.populns facurtduff-t bumanus. 7
auotiom fitp omnes germame incolas ceditiflimus.tlobiUtas e plurima ad arma afpiras 7 mattis ama
m):.Sei:iis miiltcbriS vemiftus qmde 7 affabilis foJpU(Jicu8.*(i>lcbs raftlca polomct jdcomatis a^efti
bus laboribus cefidiofc incumbens potationi e plus «xdita. 3nde 7 bomiis -r agn eom parti culrt fcd ne'/
glecft . viles cafas babitant.Sgncole vero alemani rus melius erercent 7 vtbamus domos p:o fuo captu
conftriiunt.Snmptus multo leuioai precio cg fimttnnS protitncifs coparaHtur.0cd quod 0lefic tmmen#
fitm aliquando cetrimentil afferet e q? ceniimj bni t poffeffores percepta pjo loci 7 poffeffotls qualitate,
nonnulla pecimiat? fumma annuente fiipcriOittate 7 confirmante vendlton annua cenfum in bonis fuis in
faibunt. que vbi aliquot annis foluerint pollea barc recufant. rullta(vt inter contrahentes pactutn
ftttt)aiit cenfuris irrettiinf eccleriafticiS aiit ptgnota adimuntur, quod graiiamcn tpfi rufticl ferre neques-
tes oomos 7 agros aferentes altotfum fugittnt.qtie loca fepe aferta relinquuntur.iirjc boc potifftmu ca^;
pite Slcfta maius tnbics nifi ptouideaf fufopit atrimcntu. ibromrtcia alloquin laude p:ofequcnda.i©e
tt potus cermfta.^Slino ex motaiua aut bungana adueeto vtunmr.qi^ uonnioil vtni tn Slefta apud cro^
fnam babetur quod pJo maioti parte ertra ptouiUcia per odeia m prufflam-r aliojfum aportatur.Tbretdr
pannos laneos cngui precii qiil in bungana afcriinf 7 pifces in motau la alatos ntbil c]Wa Slefia fuis
ex mercibtts apojtatiir.inimi^ etia 7 vtrginu 7 muliera ornatus auri 7 gemmaru 7 veftin cultus ptoain
cta non para extenuant. itTe bee vrbes inclite ac ptouincieCquaru nottaa tardius ad nos auenit)laii ^
de fua priUentur eas tn boc opere in fine addicere libuit, "profecto Ubere vtbes prectpiie lubiccnfiS.fi bi-
uitias .otdin&fcnatus.bumamtate morefqj popuU.martS pottu.fitu 7 ediftcla pcrfplccre velimus . ©i
gneigif l3iftottaaccomemotattone.*(bollremofi vrbes pluresqsadiugerc velit baf eis equa potcftas.
1
V
mo -r c}:celfo d&a^inuluno
' 'glctoj T princeps operorc mundi
0iuq5 ceccptis opifer finfti
i0eiitibU6 lude^.redditurus idem
0mmbiisequue
iQuam potens rerum rueras creato?
^uam Oato? largus redimis falute
i©uam reddis iiillus truttnato: ojbls
j^uamfapienfq?
£u velis ludiis bomincs tu en’
d^iriis es caufe mcltctis octo:
db>irus lude bom itot qucrelc
li?odi8 imquis
£>uetiis bumanis amiins preeile
dlMttgas feuos.plactdos acerbas
Sontibus fontes agitas -r bodes
lt?odibu8 vrges
ibonis addens ouluiii pauoie
•Cottium iiidis animos leoim
d&iUtii multas acies retundis
agmine parub
Cu iubes ventis fileant.rilentq3:
Tbrecipis ponto tumcat.tumetqs
Jmperas Ume lateat.latetqs
Sanguine tincta.
^ere canentes byemes virenti
Curbtdas celo pluuias fereno
Sepe pcrmutas.facies t vfus
d&ciifisTanni.
ianta cu regi Dtderis romano
audias voccs.iuuenu femiep
aubias grates l?ominu.preccfq5
Jiida pcteiitum.
5nde non cedes melior patronus ^
£a filis rege populis tiicri
-0rincipe ferua.fobole bomuqs
addetriumplaos.
^ 0Eeu8fcruc8Cecusbocpj'ccafflur
£efari nara fimul T nepote
^Indolis mire, videat regentes
^^emporc longo.
^ifqj fic patre foueas auumqj
£uiu8 ejremplo pagant luucnta
igt futs gedis fuerit fenecta
(gratioiilli.
Sic regant o:be bominando recte
)©uo fidem nobis pius vt ivdidt
Ibrotcgatit femper ciciufqs vincunt
^limsbodes.
£t feros titrcbos rabidafq? gentes
1bellcrc,t cadris fpoliaro victos
®lt queant regna -t reparare quonda
£brifticolanim.
Tbrorperos grediis animiqy motus
audneftirpiS.faucafqsfclij:
£epta quo a ptifcis patribus per ott ne
qbrorogetciim.
ij^ecmatiacterra vigeat parando
igbriam fempcr.fcrat -t fubortiis
Solis -r cadis cnicis alma figua
Ttlominecbridi.
5nde celcdium mentiS mumpbum
£onfcqui tande mereantur onmes
£u bone legi bcderintfubaciu
‘iRobotcmundu.
Ibec rogat noder cbozus vt perennem
iglotia ctermis pater atq5 natus
Spiritnlfanctus beus -r fequatur
CrmustvniiS.
iausbeo
jBe^taetas mundi
ccLxvii
£tere8 rci? fcrtptores parciflime &e iSeritiania locuti lunt.ac fi ca natio ej:tta otbcm i'a{
(ctct r fomniantcs qdamniodo rea germanicas attigernt.nanq? fi legamus vctufta te
pota inucniem^ germanos oUm ritu viyilic barbario.veftibus vfus laceris, venationi
trn t agro;: culture bedifle opcras.feroces quide botes a belli appetentes.fea argenti
ptotfus inopes, quibus quippe nec vini vfus erat, ^pai^ germania intra mare t ba-
nubiu.rurfufcB intra rbenu t albim ptinebaf .nue f o ^tu tranfgrefli funt fuos limites
no ignotaf .na plus fere eft q6 nacti funt in gaUia.rbccia.norico.viniJelico ateg in iSfa
fcitbia feu farmatia cg qd intus habuerunt. ©uid memotem^ nobtliflimas vrbes fple
didifltmafcB.bitiflima tcmpla.opulenttfftmos ptincipes ac jjlatbs.certc no videmus jauincia ene que p^pii
tatis omnibus germania fuBet.qi fi refurgetet aliquis illoi; tbcutonu qui tpe iulij cefaris vini gcrmanid p/
agraret vt arioiull^|»fccto bicerct no cfTe ea terra qua oltm viderat negaretqy fua efle patria.cu vineai; t ar
bo;: fructifera;: cdfitoes vftitus boim. vrbanitateciuiu.fplendotej vrbiu.tantaq^ nitida polotla apud ger
manos cotueref. ^era bac mutatione quis fecit nifi religio ypi.£ttltu8 quippe apiane religionis a germa
nis omne barbarie ei:pulit atqs ita et;poliuit vt ia grcci ipi barbari.i^ermanijaut recte latilit appellari mere
ant.Siue igif noua cofideranti feu vetera mente repetenti nulla perinoi.nuUa ardeuo: (inter omnes natio
nes quas bello ydoneas iudicant )germanic3 videtur.^ermanis em equi arma r peaiic funt.t vbi tot cla
nflimi ptincipes. tot generolipceres. tot fojtiffimi equites.tot potetes ctuitates.totbiuittc. tot auri.totar?
genti tot ferri minere. vbi tanta populi multitudo, tanta tuuentus.tantii animi, tantu robori . £u bcinde ger
manic fines vt veteres tradunt ab otiente vieclla fluuius t vngare limes fticre.ab occidente rbmus.a mc^
ridie Oanubi^, a fottentrione occeanus t mare baltbai quodptutenicu vocate poffiimus.nunc q^tum cnra
bos terminos poflideant ipi videmus.^crmani em anglia pulfis btittanis occuparut. belgau beluitotucp
fines eicctis gallis obtinucrut.rbcU3 -r noncu inuaferunt t vl^ in y talia pede cttcndcrdt.iDcrmartt qj bul
migeros qui nueptuteni vocanf eje manib’ infideliu betr3i:cruc.0oli c;i: alienis in gamanico folo bobemi
fedent potentiflimi -t nobiliflimi popult.fcd -r illi germanico imgio parere fe aiut.regei:g babent ptiUcipali^
ote eje regni electotibus. d&agni igif' bellieofi ac fottiflimi ceoeg accepti germani funt.quib'’ adeo fines ec
tendilTe licuit.-r fup ornes mortales romane potcime batu fuit obfifterc. iPa terra’.? ille calcato: oirti t o:b
bomito: iulius cclar eguis fubactis gallis fepe rbenu trafiucrit refeg matintas in germania gciTcrit.bellico?
lam tn -r afpera fueitoi? gente bimifit indomtta.Sugtiftus octaman^ cui r partbotii -r indo:u reges nuine^'
ra miferunt.4 vn^ oim romanotu fottunatifltm^ credit*’ eft.gllle inqua feliciflim^ impcratq: nullubivri® nifi
apud germanos fuccubuit.na loUiana t varrianl clade in germania gpeflus eil. 2.olUana maioris mfamie
(g betrimenti. varriana pene ejeiciale tribus legionibus eu buce legatis -r 3up.li)s oib^ cefis longu enet re-
cenfere quos intulerut rei publice moleftias germani.qui r fi romanotu fo:tue aliqn ceflerunt. poltea tn t
i^i ce romamS.ce gallis.ce bifpanis.cc bungaris.cecg aUifs biuerfis gentibus fepenumero triupbarunt.
•tftec romani cu reru potirenf res magnas fine germanis autiliantib^ gegerut.quo:u tanta in bello virtus
tanta in bomo fibcsifuit vt cefarei corpis curtos cobo:s ec germanis potilfime legerer .£fcimus qj ©otfri
dum qui fuit lotbatingie buccum folis tranfrbenanis tbeutombus t aliquibus gallicis. pauciS italiS bun-^
garia pcufifle,greci3 pcnetrart6.beUofpontu traflifle.afia pmeafle.iberofolima ec potertate infideliu vendi
calie. victis ac .prtratis omnibus queoccurrerft in medio genrtbus.cguis r tura -r farraceni numerofi refi^
ftere conarenf .in eius ccercim bucenta milia pugnatotu fuirte traduf .ateg miilto maiqtes copias fola ©er
mania cogere potert.iria-rimpante conradocu lEugeni^ terciusromanusponfcccpionoseccitaret.p tu-'
tela terre fancte qua farraceni euertereconabanf-IbrutenieiT ceteris vlteriotibusydola colebat accrcbtis
eccurfionibtis nuc faconia aut alios vicinos ciai cultores infeftabat.Conradus aut bimims faconib aut
ceteris vicinis qui bomi cu prutenis ac reliquis barbaris Decertarent ipe cu rbenenfibus.fiiciuS. fiancOinV
bus.bauans tberofolima penctrauit.j^ortremp cglonga t lata fitgermanica natio, cgrcligtofa . cgverac .
(giufta (gpromirti tenaccgpopulofa cgdiucs.cgta illic nobilitas, cgforns-r operta militia, cgtus ecetaruj
otnatus.qnta gloria cleri, qnta principu magmftcentia.qntus fplcndor vrbiu.qiie ccli factCs.q terre vber ^
tas .cu prouinciaru bec^ cu principe fit comunc magis admirari cg recenfere valemus, tu igit boc op^
biftoriau ec officina nurmberge prodeat que vrbs inclita in medio fcmic germanie fit a eft ppauca be germa
nia in calce libri abfbluemus pmittendo birtoria i6nec pij fcdi romani pontifias reruni vbu^ geftas m curo
pa fub fridcrico tercio romanoi? impatorc.^s em etfi natiOncJcncnfiS fit fe tn gcrmaim fater cu o: fc frribat
Sed cu nos ia annis fupra.ccun* germania incoluerimus no reputam** ectrano eprtimare ab_ere.Cumcg
impatori ipieg nationi lougo tpe fumma fide magnis laboribus fcriiierim** t nue ad cardinalatu recepti ea
curemus que nationis ipius bonori ateg vtilitati cddncanc.-c ita prorfus agam*’ vt natione poti*' germani
ffi itali putemur, veru cu antiquiora illa tpa fub obfcura ambiguitate pbcant fcnbettb t tempop beicriptio
baud facilis cognitu.qncgtemabitlegentib^ fide, dfeulta Sj orbis inter veteres bifeordia .qua inde nofci
arbitramur. quia nec niontiit nec fluminu nce gentiu nota pfeuerant.-r J^^incito regnoru^ f I!!.
vanaate accipiunt ^ Si
antom
pnfitum orbisDefcripfit.b.mdequiden...5,..v..K-- „ .
pulos et bis notari videam*’ apud vnu quos noiaucrit alter. 5deo fpl Jor^_ quippe cymeus Socratis bilci
puP a fuo tpe narrandi ccordiu ccpit.Caiirtenes ac Cbeopomp^ quos cade tulit ctas prifea illa numme at^
tigerunt qui tn omnes biftorici munere laude fcmpitcrna celebrati funt.quamot re elqquentmim tbcas
omiffis priou gertis in qiub^ feriptores nonutg biflentiut ad recentiores birtorias fe cotulit. )©uc igitur tu
germania fub frio euo g^a funt memoratu bigna -z tn ceteri regiomb** europe in irto opere vario c egregio
bmnii
mundi
J5um piue f neas fama fuper etbera notus
(f neas pius papa J^rideric^ terci^ romanojr tperatoz
parcere pjototis fcit nobilis uaS^eonis
Zu quoQ5 fae fimilequifquis regnabis in o:?be
ccLxvin
iteuerendifllnu patrio oommi fneeoe ptcolominibuo cardinalio
0: bis aiic fub ccfarc f ridcrtco tercio imeatojc p (Scrmamani t iCinopani ^cfta funt cu Ioco:y:
ceTcriptione aa b^aiubotim cardinale bilerdcnfctn incipiunt fdicitcr.
latomo facro fancteromaneeccleliep^cfbitero cardi
nali bilcrdetifi: appellato patri fuo colcndiflinio i&ieas ciufdcm otdinis. no» ciufdcs
mcritt cardinalis fcncnfis falutcm plurimam diiit.Tbodtagantcm me nuper r artbert
cis bolotibuff ( vt foleo)labor3ntem iibjarms quidam tbeiitonicus adijt libella affe
rens in quo romanoj;: cefara non tam gefta cg nomina t pauca te motibus contineba
turvfiB ad wenccflauCaroli quarti filiaXocB illi opufculo qmot iniBatotes cecfle
■ IU :©c»cucnuftiis bimolenfis cius operis auctot flib weiicellao cecelTe^
raMRogauit mclibtarius vt adtfcerem libello quod cecrat»nolui turbare bomine.complcui ad ctatem no
ftram irnpmotum rtumeru breuitatem illius qui ptccelTerat imitatus.St cum fubiret mentem multa t nia
gna inter cbtiltianos gella efle ab eo tempote quo ^^ridericas imperium accepit vfcB in banc biem opufcu
Ium fcotfiim edere ftatui in quo fingularia quedam cius tempotis fub compendio ad pofteritatis^memo^
riam tunutiittcrem bigna memotatu.igdidi igitur breuem biflotiam tuoeg nomini cedicauuqui cum pa-
ri motbo mccu labores facile inter podragandu feripta mea t leges -r iudicabis.^fuiflct fateot operepteci
um ab initio potius ctatisnoftrc in boccuumvf(®reugeftarunjbillottam tejcere quemadmodum menti
mec fepe tnfedtt.red ea no» erat vnius podagrationis t gfertim ieiunio quadragcfimali occurrenus lucu-
btauo.Smat edes noftras ipa podagra nec tam recedit cb rcuerti ( libens fottaffe t buic intttiqni aliqua-
do fubfcruict.Cu vale T fi quia acerbius in quemeg feriptum offenderis no» tam mec nature ig (limulis
podagrevtgttis adfcribcre.T quicdd infeite inepte abfurde occurrerit fumpto calamo Klc*i£pi«be iRoma
quarto klcndas apalfs Snno bni il&.cccc.lvitjf<
finis ptobemq £>ec]utturbiflotia
€Jttcfttb |^ride:ico mrio W nomi0 impmtoieapud €mopeo0 ct
qui nomine cbtllliano cenfentur infularcs bomines geUa ferunf membtatu bigna mibicg cqgnto trade-
re polleris ^bteuiiTimc libet.iCdmircebimu8 aliqua interdum aln^ repet ita.qucmadmoddlocoio rerueg
ratio ejtpoflulare videbitur.
i
Dnagaru queauftrii f riderict patne coternm e -r tn oUente vergit ptinctpiu narratiois pltabiMgianc
protttnaa nonnlU pannoma vocat tace bugari panombp loco utcccflcrit, veru necg bugarta panonte
termtos implct.nccg illa ta lata oli fuit « noftra etate. I^ugarla itra Oanublu ena 7 alpes ad Italia 7 adrt
atlcu refplciut marc.Tbanoma ptlucbaf ab occafu notltu enuefe amne.ab ottu myfos ac trlballost flutne fy
HU punges. 5utr3 ^8 limites auftrle magna potclo daudlf 7 3 tbeutontb^ icollf .Stiria quoqj yfde termi
ms cotlnef valetia quonda appcllata.ll^ngarla ’i»o cBuls Inferlote pannonlam a fluulo leytba vf* fanum
coplcta e.banublu tti tranfgieflajad polonqsvfcR ptotendit . 7 q quonda arua tenuere gepldc baclcp pofTl
dent.^mptu gens bugaric multo lautis e ck ip3bugarta.nat Palmate quos fclaiios.^ lUirlcl quos bofne
fes 7 mballt feu myfq quos tu feruiOs tu rafclanos appcllat.Tgetbc quos partlmv-alacbos partini tranfltl
uanos noiant bugarou imptu fiiblerut. £t flnortulU cuo uoftro ttircbo:? armis einttl tfefteerut banc pjoui^
clam quaten*’ citra iflru cjtcnditur fiib octaulano cefare roma ptlmu obtinuere baebone pannomonij rege
rubacto:-! amatlnls Inter fauu t branum fluulos proftraus.tSaciam vero trafdanubiu qucnunc bunganc
pojclo eft Cralanus impato: edomuit 7 In folo barbarico proulncia fcat.Sed anilfla fub ^alieno p Sure
lianujreciieata ell.lboft romanos aliqn bunl fcitblca gens.allqiiando gotbl eje infulis baltbrt maris po-
pull.©eindc longobardl eje gemianla profecti panonlam occupaucre.-lboftremo bumgarojum natio er vl
uniisfcitbauftnlb^lnudatiitqvfcBtbacbicrcgno pouf 7 vltracitrac^ iftru late bnaf.frtatadbiic nolo
ge ab ojtu tbanays atoa bugarla nrc bui^ ts q fernio e mater ligua 7 pene rimifaius noftra clulll
0} c ppi.cultrii:, Illa ritu barbartco.vtues fcruitydoUs.in bugariaqua Danubius interlabif tepeftate noltra
Berta emsmudi ccLxiX
^iiji/iiiundus carolt' quam romanoi? iniBatoiis fil(^ natione bdbctn^<an'ginc tbatwmc^.varta fottuna an
noe lupra qnquagrtta rcgnamt.princep8 finsulari pjndcntia.magnitiidine animi.beniftcentia % Ubcrali^
tate inlignis» cojbis qj niaicftate ac cecote tllullris. Cetera bello pjojfas infelijr. que no turcbi &utaa:at. fed
bobeini q; fepe acie mderat.^eo: ei ptinia fitit maria lodouiciresis filia cu qua regna accepit.illius caula
Oitos X trigiiita regulos in bimgaria pjtmarios q aUqit rebcllalTcnt gladio Bcuflit.ob qua rem x ipe paulo
poltCreginafansfimctajinwncalapiect^eft.mulicricB vidue cuius vi? interfecerat in ciiftodiam traditus
Oonec regni .pccres nippliciii cecernercnt.Scd no cefiiit capto in cttremis rebus .puidentta.qui vt erat fS'*
cundia potens mulieia bnge meluts efle oftcndit regia fanguine conferuare cg funderc-Oimimis ab ea bat*
bafam permanniOomitis cilie filia Ouxit vu 'te.nec oiu poiica coeatis autilqs regno vcndicauiCtv ptodi^
tojibus fupplicia fumpfit.tJ&ulieris vidue filiostr bonojib^ x opib^ inter p:imos regntjaioceres cumula^
utt.quou adbite altetius viuit ftlius.llattflat-is garius comes regni palanntis multa bur ioigifmudi egre^
gia facinota memojie ptodita funt. JInter que tiliid pclartfllinu q; ecciam catholica in tris partes OtUifas co
acto apud conftantia generali cocilio ad vnitatem redegit. Italia (©allia U^ifpania 2lnglia eius rei cd pera#
grans.^itoldo Ittuanie duci vt fe regem appellaret mifla corona indulfit.pnus tamen ille vita decefltt qiia
folennia cotonationis cfpleret.lbrumam qua rct polonic fratribus beate tl&arie tbetttonicou armis ade^
merat rellititi iuflit .£6 venetis Oiice pipone florentino grauia bella gefrit.'^encenau bobemie regem ger#
manu fiiu qi regno inutilis eflet coiecit in vincula.^uis negligenter cuftodttu magno reipublice malo qui#
dam bobemi c carceribus furripuerint cotona imperti' ab Cugemo quarto pontifice maiamo rome accepit
2&obemia poft multas calamitatcsvtj: tandem potitus eftmarcbia brandcnburgenfe;: friderico burggraftO
nurmburgenfi Oono tedit filia Clisabetb et: ©arbara nata Slberto duci auftrie in matrimonia copulauit,
illtcp demu apiidjnoyma mojauie ciuitate moziens regna quibus pfueratvlnma voluntate reliqint.ofl3 et^
in varadino iacent.Slbertus apud albam regale cu pinge cotonatus bobemie qs diadema fufeepit. Cuius
felicitatem admirati ga manie ptincipes x ipifuu fanguine extollere tecreuerut romanti ei cdmittentes im^
periu.^d alberto fufcipcre no licebat nifi pnmoies bungarie indulgerent.qiiibu8 baud eu vfu videbaf fu
um regem.tbciitonibiis imB3re.atcg ob ea caufam iureiurando albertu obligauerant ne fuo in iuflit imperi
um acceptaret, vocati tamen ad regem qui tum bienne fuit victiqj peibus ^uere confenfum.ille imperium
nactits in bimgaria redi)t aducrfusturcbosiqui tunc rafcia inualcrant arma moturus.fed dum bude moi|
facitCea cft regu fedc8)iudci; ciUitansjiatione tbeittonic^ bungaru quepia ob cclictu fluuto demerftt.id bu
gari moleftiflime tulerunt, quib^ tbeiitonicu nomen etrofum elt.Cjccitar euefligio tumultus, bungari arma
capefcunt.obutos tbeutones palfim trucidant.fit fuga in arcem qua ree fe continebat, diripiut negociatotJ
domus.quoiz pars maior tbeutonicafuit.Cuangclijabateotpebud^ibus Japbus marcbian^ oidinis
mino?! pjofeflot doctrina Ifa? x vite fancrtmoniaclar^. qui fedatur^ tumultu fimulacru faluatojis cructfit:i
manu geflans furenti armatocB populo obuiam factus vt cedi parcant vt rapinis abftineant vt arma cepo
nat ruppleu otat, 5Ui verba eius minime intclligcntcs.necB em tempus ferebat intcrpzetem bnfibi futuro
autumant qui tpm fuis ceptis ducem b3beant.fubUmeq5 iacobu fimulcg crucifipu in vinis attollut ac bac-
chati B vtbemjnuc ifta nup illa domu copilant,fiimt tame aliquato minoza fpolia.-t a ccdibits tBatuj eft ob
prefentiam iacobi qui mo peibus modo lacbtwnis furote inccufc plebis lenire conauis eft.Sedato tumul -
tu (©eotgius palocius ftrigontenfis eccie pontifei: mo:if .apud quem pdofa regni fiippellet; in cuftodia fuf
it.iReic ftrigoinum petit x regina cum eo.apcriuntur arcbe in quis tbefaurus obferuabatur cotam regina,
etfelecus regni baronibus, illa clam fubtracta corona, cg facram appellant fideliqj aniu tradita arebas
claudit ateg obfignat,Slbertu8 paulopoft ad dranamvfcg fluuium .putifcitur ibicp caftrametat^ maiotes
copias cipeaat cu.quibus turcbos inuadere poflit Smedaomam vrbe rafeie obfidentes.pn^ tn eupugna
tu cft oppidu qs aiipilia venirent. ipe :©uda reuerfus cu dlfTintba ia laboraret Vienna repetere ftatint fiuc
montunis inter fiios.ftiie qd aerem in quo fuerat nutritus pferre aliquid adifamtatem fperabat.fed in itinc
re magis ac magis morbo affectus relicta vuorc pregnate obfignatoiB tcftamemo in villa que longa dicif
vi.karn.nouembr(8 c vita dccefrit.rcligiofus princeps x qui liberalitate fimul iiifticiacB pftarct.f lut q5 in
bellis audapt manu pmptus d&orauos t jgtobemos armis fiibegit.^lbolonos late vagantes intra regna
fuu cobercuit.tifeagna ce fe upianc: rei publice pmittere videbaf .nec minora populi de fua virtute concepe
rant,pulcberrime fpei fattffteri breuitas vite no ftnit.repente occidit que breui ad fiimmu potentia creaue-
rat.nem em biennio toto imBauit.St3tura eius procera fuit.neruofu55 valido corpus. faciOs temflca mo
re gentis erafa barba.fuperius labru intonfum,veftem baud fplendid3.3&altbeu8 auro giauis cincit, ned
vnqj lateri defuit enfis.Corpus cius in alba reconditu eft.£ogntta regis morte puententes bungari indi:
gnu ac penculofum epftimantcs tam regnu vnius femine iudido fubiacere regina magnis peibus bortan
tur ^ladiflau polonic rege qm populu armis tutcf fibi vt viru afcifcat.Confcntit mulier ea pditione adic
cta ne quod filio piudiciu fiat fi mafculu pariat. Icgunf tn polonia platt ecciap x prinapes regni natu T au
ctoritate maiorcs.quibus iter agentibus iati|laus poftumus nafeif .qui mo): vt in luce prodijt apud alba
buit eadem die acceptt.Hidc fnblaW fn tinela fndencl cefarts.)cii'tfermc anmS ft»t,cm mater t ipm x coro-'
pernetae mitdi
natii tra^crimt t: impiaw&j^dtmate 1
'v»i.i.t.i.i.>«^ _ t biitfijij
sssKSisiSisSfSiS
aniscmadpolonut^uispiipiicanoeact^wuim^i^^^ nnlono^coitatibue fiimmo ftudio aducrfatiis
nauminalbacoK.nauitapcw«nmpotm»
rmnoniV nccr inuris ctnct^^nccK inaginficis oonnbus ejrcdificat^^.viUc fpecicin gerit.bic iatiflaus
nfifl cdiiiuniD’oceru confenfurcj: tcfignaf fuifi® mneeps aufpicns in turcbos pugnare cepit, nec tamen fe
E:aauspto&polonifuerunt.3obannes>«n,adesresm;qut^^^^
cbis q«
cum egi
ituntmvirg3ferreagubernaurt.necbiirepamntminoteoDaDini8eiT.wtpii.'i««n
lemadmodu in rebus rafete referemus brem tempote fupuemens motbo ectinctus
nim eeVotaret nolutfle ad fe bmoi cotpus cefem.indignum efTe aicnte ferui Pemm intrare rege.iufliflc fefe
Ss afStSs viribus m templum vebi ibiq; » mote mano confcfliim
nifle aten inter facerdotum manus «xo anima reddidlfle.f eli>: fpus qui' tante rei qnta g^a eft apud alba nu
cum atffi aEt mimauit in celn. iatiflaiis qiu ev tutela tamipridem impatojis emiflus -t in paterna i e-
«na reemus turcbop metu ex bungnna in auftrta fe conmlerat. audita turcbo? ftrage 7 ^
K QUO cu^ciUe comes apertum gerebat odtn impellente ipo comite qui veluti fublato emulo letabimdus id
mmcii audiucrat.rurfus in'bungariam rcdtjt.fed bum apud albam fpolia turcbojt t interempto^ boftimca
daucra infpicit comes ipe cutus caput erat a rege fecundum. 'r cpii tam folus tanqs regis auimcul legts bu
«ariS prefcribebat.a ladiflao buniadis filto in cafti o regio obtruncaf inde necem confecut^ vnde fpaauit
tmDcrtiim.i@ftenfns ea re mtruimmodum regius animus bOlotem tamen fuppteffit nec tmbitaiiit auimcii
Ium lure cefum faterl.Cadauer cefuncti in cillam rniflum eft.rcj: budam fe contulit vbi fautos curiam buni
fldio filios in'carccrem rapi iuflit.pcu(ro:eq; comitis ladiflau natu maiotem capite pleca.tl&atbia captiuus
biirit in auftiiam.t profectus in bobemtam penes eu feqtii mandaiiit.tpe paucos Pies prage motar . nue
motbo peftifero vt plcriq; tradtderc.fcu veneno vt alif affirmant tiic obtjt.nobiliflim*’ fangins paterna om
«me ac materna e;: impatdnbiis omis.dfeatbias qua We rejr claufit oculos eadem ptagam appltcutt.quem
©cotgius gubernatot in cuftodiam ftia recepit.Cotpus lattflai apud pzoauum £arolum cmartu romanoi?
impatozem in arce pz3«enft atq; in ede fancti viti reconditum eft. ©efuncto latiflao rege bungari ad ele.-
gelidum fuccefibzcm ad kaiU.ianiiarias biem conft ttuiint.lbroceres apud budam frequenter conneniut in-
ter quos midaael jylagi magna milttu Ifipatus cateriia pfto adeft.riu. milia equitn.peditum. vt}.niili3 ciim
fecuta feriinf. quibus ftatiua in pcfta fiieiunt. dfviicbacl frater coiugis buniadis t matbic auuncur fitit.cui
ipter necem ladiflat nepotis cu plerifcj: regni baronibus acerrime fimultates erant bis potentia eius baiid
^niu ingeirit terrozem.nec iam pailfa meni contio liberam regis electionem futuram arbitrabaf.dMaael
vo coniientu adiens non fero circa armatos addurifle ait.no vt vim congregatis inferat fed vt eos ntterre-
at.fi qiii fint qui Ubertatem pzinapiim ac popiilariu in aflVimendo rege Bturbarc; conenf , Jllud tin feveluti
voum ex regni accolis monere vt ^obanms buniadis beneficia memincrint.qui vnus omnium turcbo? ar
ma ab bungarico regn 0 bcpulerit.clarafcB gentis victorias pegerit indigna fuis mentis pmia reddita, ex
ftltfs eius altern crudeliter occifum .alterum in bobemia captum feruare poflc.£>arones memozia iobanis
extollere matbiam ex capttUitate redimere ateg in eius regni faftigio collocare.i^uod pater fwa virtute Puai
i^cjctaemsmudi
1^0 ccLxx
fet ferendum vt ad cjcteros ea poteflas cefcraf’ parcere fe omnibus qut' nepoti finflent infidiati. regni
falutem ante oculos ponere ft^iiem .pmncievttliotem efle arbitrenf ntbil obftare quo mimis melio? eliga
tur.furt res aliqsdiu anceps cu baronum fibiquifcB timeret, '(boftrcino reconciUatioe inter proceres Jacta
CUIUS auctoteiobanne fancti Sngeli cardinalem viru boctrina t motibus erceUciitem.qui cu legatu agel*
bat apoftolicu tradidere.tl&atljias octo t otcem natus annos nono kafn.febtuarij inter.j:l.milia vironis
qiu medio in banubio cum glacie conftricto impatittes magni fecretielectioms c;nnj5 e^pcctabant rcj: ac
clamatus.illunc quifqms bcc legis t futura pdicito fingulare ptotfus biimanemconftantie bocumentus
ouobus adolefcentulis etatc motibufc® pene paribus.alter ex regio folio bii noue nupte tbalanm ex
otnat Dtfert ad tumulum.alter bum capitale ludiciu trepidus manet excarcere vocaf ad regnum.Ziber^
tas eius ex gubernatote bobemie fponfalitijs at® pactionibus empta refeif «dRiirabile quod niatrem re
pentina Icticia no cxaminauertt cu tot cladibus amicta filium prius regem appellatu audiuerit qj vincut
exemptum in parte bungarie que tranfdanubinm in feptentrionem potrigir 7 nunc Sepufium vocant
olim gepide confedere infignis latro examites natione bobcmits buifitau pdtifcra labe tnrat milites
prcd^ndi' cupidos v*)decucg iid (c vcuicntcs bcutguc coUc^it eofc^ fratres appcUauit^ vniticiTani regio^
nem illa tributariam fibi reddidit ex edifteatis munitionibus locis opottunis. ex q^utbus modo in vnant
modo in alteram parte bilcurrere polTct.ptedas in fine aiiuf® menfis viritim biuifit. ex quibus no plus
accepit qui totu menfem ® qui biem vnam ante biuifionem in caftris fuit numero fratrum afcnpttis. td tu
bi ex euageltO pceptum amrntautt.quod in vinea bni labotantibus 7 qui ptima bota t qui vndecima ve
nerant equa mercedem .pmittit. S^ec focietas cu longe late® rapinas ageret x iam qn® milia pugiiatoru
in armis baberet indief® crefeeret non aliter biflipari potuit qj buce ipo Sxamite ad ftipendia ladiOat re
gis vocato .Cranfiluana regio eft vitra baniibtu fita qua baci quondam incoluere feroces popumt mult]
romanoii cladibus infignes. noftra ctate tres incolunt gentes tbeutones.ficiili t balaciJi.Cbeutones c fa
xoniabtigimem babent viri fottes 7 bello exercitati a feptem ciuitatibus quas lUbabitant £>ibenburg:en
fes patrio fermone appellati. 0iculi bilgaroa vetultiffimi credunf ptimi omniu qui ex bungana veteri in
banc puinciam venerint. i6am ob caufam qniis agros fuis colunt manibus ac rure viuentes greges pe/
cou pafcu t.nobiles tn appellaf •■x occurrrtes tiiice alter alteru genetofun biim falutat»nec tnbiita pendutv
nili quo anno rex bungane cotonaf .tuc quot funt patreffamilias tot boites regi tradunt.quoa nimierutn
fupra.lx. miliu elTc ferunt.^ufli <»0 in bellti exire nifi pareant capitali pena plectitur .bmia fifeo applicant
^lacbi genus italicd funt quemadmodu paulopoft referemus.paucos m apud tranfnluanos inuenies
viros exercitatos bungarie Ungue ncfcios.Jn bac jauincia oppidum fuit quod ©illicia vocauere regie
cotone fubiectum.^d ladiflaus rexcu bienne ageret tobanni buniadi bono bedit.lEulcrunt td
oidani bili® reftitere,coacti tn impata fecerunt.Ct mottuo 5obanne eiuf® filio ladinao bude occiio
cbaelemjylagi qui p d&atbia altero tObannis ftlto regnu petebat nirpiter reicccrunMlk indignatus q>
Dtimum ladif lai regis mottem accepit eo cu exercitu rediit vi oppidu expugnauit.rebeUiumctutum altjs
oculos eruit alus manus amputauit aliis necem gladio intulit.oppidii incedio beleiutjjngrejie funt paa
lopoft tranlTiluana turcbo:? circiter tria milia pdam® magnam abegerunt.peco!? at® bominii quos infe
cuti flbinienfes 'tapi tbeutones adiintemitione vf® aleiieaint.victojcs pda recuperata bomum jediCTC
^ixeiuitatem introierant.cumicbael ex alia parte baud paruis bucescopiasafruitciuitati exiciupjras
mie biftncenftb^ adueifiij fe opem tuliflct.0ed cum Sibinienfes intra munitiflimavtbe fe contineret frii
ftratus cefiderio fuo minabundus recelfit. Spud bfigaros obijt etate noftra Ibaulusvergerius iufttnc»
Dolitanus grecis ac latinis litteris apptime tnftructus.ciuns plura ejxant opera ab eruditis .pbata.a!Tt^
anus qui Alexandri magni gefta grcco fermone pfcrlpfit.4atinu8 ab eo redditus eft bottatu Stgifmudi
cefaris.Scripftt !x ingenuis ntonbus grecas 7 barbaras amicidas compauit adug-fus ilMateftaj. qui
maroniS ftatuam in foto mantuano ottjci iu(ferat.nobilem inueetiuam edidit^x b ugaris qui ftudia bua
nitatis fccuti euo noftro claruerunt. Ouos nouimus lobanncm c£ni varadicnfcm.ciui regni canccUanatn
0bcinutt*£t alterum lobanncm eius cjc fozoje nepotej+qui fub iSuarino veron^fe graas ac latin^littc
ras bidicit.nec minus verfu & foluta valet ojationc.l^ojuni tamen onginem fclauonicam fcrunt+ Scietf
oam luris plurimi .pfefli. fuut. ^nter quos ©ionifius excelluit gente canyfo natus .qui ftagonienfes (ct
titus eft ecclcfiam.bonotem quo® cardinalatus vt ante biximus emeruit.^n re militari 'ift^laus way#
da tranfiluanus.il&icbael vtfatius.-x qui.califium inuafit Ibangratius nomen adgatifunt. irtunc clarus
babetur micbacl sylagt ex alicua ruina magnus, ^obannes buniades cuius nome ceteros obnubilat no
tam bungari s qj valaebis ex quibus natus erat gloriam auxit.
^cxtacme nwndi
l^alaebia
^ ^ f ^ T=-^— A -fc , ---. -t r -Ti->-^ — - . sr •:> »'
2 ~|.ilacl>ta per qua lata regio e a traufliluanfe incipiens vfcg in £iuinuj protenfa pelagus plana ferme
V/tota X aqua)? indigua.cui:u8 mertdie bifter fluuiiis emptt.Septenmonem roxani occupant, fis nfa
ctas rutbeuos appellat x verfus,ltuuin tbirani nomades fcitba? geniis quos tartaros bodie vocitamus.,
banc tOTa incoluere qiionda getbe.qui x bariu biftafpis ftliu turpi fuga repulerut x tracta pluribus cladi-
bus afteccft.poftremo romanis armis fubacti ac aleti funt x colonia romanoj? que bacos coberca ct eo tc
ducta buce quoda flacco a quo flactia nuncupata.^ tande logo tpis tractu cojrupto vt fitvocabulovalacbia
bicta X pto flaccis valaebt appellati.Sermo adbuc genti romaiius eft eguis magna et^parte imitat^ x- bof/
mini italico vii: intelligibilis.^nter valaebas tempeftate nra bue factiones fuere.altera bano¥.altera bra^
gula?.fed bi) cu banis impares eflent ateg ab illis multifaria opptimerenf turcbos in 3u)ciliu vocauere.fii:
armis adiutt danos pene ad internitiOne DeleuCTut.©anis «o iobanes buniades bungaron impio fretus
ope feres no ta illos reftituit q5 fibi i^' claritcte x opes acdfiuit. Quippe fi bano)? agros et: ptate ttircbo-
rti ereptos T fibi x polteris perpetua pofleflioe rennedo occupauit.^alacbi x ifiilas biftri accolut.inter qs
peucen inutlam apud veteres fama notaui.i6t in tracia fis ledes babent. valaeboru pars turcbotu imperio
pars Dungai is parct.no me latet biflicilimam el1'e prouinciaru tclcriptionem qnt autores ipi ciuos imi#
tari opojtet non folii varij vera ctiSm inter fe prij ac magnope biirentietes.iniiCTiunf x ipani puinciarn li
mitespi o bnantiii auctate ac potetia fepe nuero pmutaf .na q .puicia latiflinia quoda fuit etate nfa aut en
Wo CCLXXI
%
ttncM ^ aut ejModiia.p f 0 q nulla vdm tnfma C);tittt,nuc latiflima flotetifrinii® wtlcm^ losobardia ac
romandtola no pgnoiwc matota nra tga Jlufubtia emtUa ac flamtma .ptfua ignozat.m^cdoni^ fub eina
tbtonc rege a q cmatbta cognomiata gausulli clauferat termint .^irp poftearesu t gctfs ludutea fub^
tractiu nniittm^ populis lojiC ac late .pte4it*©ot (gif venia cqu5,cefeo fi ^mca icrtpta legetes no cos lo
k oft valaebos igtf t bugaros ix qb^ fermo babit^ tracicnfiu res gcfte fefe ofrerut.'£racta.'&o vt plcri^/
(B autotes tradut fpiCB pftatiotes amphflima ptoiiicia e loge latecg pates.ciu ab otiete curinu pcla?
glis ac pjoports occHmt.a mendic egeu mare t ftnnion fluiu^fitiB macedonte^ agcr.fcptemonein bifter
claudit. occid&s ota tu peoni) motes tu pannonia t fau^ ctrcipit amnis.in q fentetta t pliniu veronefent
61106,01400+^ Strabone ipj 4 luga motis bcim tracta bimdcrc media affirmat. idecgbardanos.tribalos
myfos tncoicre;traci3 n ambtgit.Cnbalos aut cos coluifle capos tn qs vel rafciant mo vel ferui) fedes ba
bent nemo negabit q Icnpta vete;: pntt rei? ftatut ppaiierit.tl&yri^^o poft tribalos ad otiete vfqs ejeinu p:o
tenduf [inter biftru t bcmd mote babttacula fottitiibos bqdte biilgaros appcllat.Tboft qs marttima loca
vcrftts m cridie ad bellcfpontu vfcg romama e natio weca cgins oli barbara fuerit. £ttterii nollro tpe telc
to greco? tmpio bnantib** turcbts tn barbaria redtt.feui^protitctc metropofe 3&t5attu.t.c5 ftattnopof agt
o8p:^3ppellata.fi.acedemonueapdtdcre&iicc paulanta. qb^appolltnepfulettb^ vbtaa;fedes qrerent
madafle otaculn memonc.pdttue vt ptra cecos b^ttattone locaret.£ecos autimegarefes appellautt cal'
(Kdqjjts codttotee.q qin ptfes t» traaam n9»t6airent,fitumcB vbt poftea iEnjantium cdiftcatwm e confpc
s. *
jiiret.amiff/talocuplctcj^patcnmozeeregioefnafiatslcsifrcw.becStrabo.CoftantmutdiiiipawJem
cognoie niagnii ca ftatiiflter impcrij fede C]C VJfec roma in o«ente tvaitfFcrrc q facth^aitbo^ emimoes co
pcfeict tradut ccciallici auto:es in troade .pfectu tbi regie vrbts rundamm eiccflie vbi qiioda agameno
ccteiiq; grcco? pJicipcs adueifus pnamo rege firere tftona.fed admonitu in fomius a xpo faluatojc lo^
altu ccfignatc ceptu op^ cut*’ Oiii mafcreveUlgia infectu reliqmfle atj in tracia nauigaiite ©isatiifpetiiufle
euc^ fibi locu biitiint^ oftefiim bixiflc.mot: vtbe amplialfemqua mema cret;ine.fublime8 ettcltane tuijes.
magmficcntifrimia tu ptiuatis tu publicis opib** etrotnafTe.tmcB ilU otcotis adiecilfe vt altera romaj iin
merito bici po flct.^criptotes vctiifti d florete vube xnderut videre oeo? poti^ itt terris babitacmu cg im^
patoju pittauere.illomevtbi noua roma ipato? ididit.gvictt obftinatiovulgivt a pditore potr pjtatmopo
Its vbcarcf . 3't bac vtbe multa fub imgatotib^ cpoi? pcilia celebtata.multe fuppfle injrpiatia religioe fur
gentes berefes.multe etia berefes Uniete.inter qs ea biuti^ mafit q ce .pcelfione fcttfpus.cBuis in plurtb^
agitata ac retecta pcilijs ad noftra etate vfcB puemes-centcB fub iSugenio quarto pon. mayjo tn flojenna
fynodo.qu&dmodu lito loco btcef.tto folu a latints § ab tpts tgrects banata eeplofacge. €dc!? qjqs 3'^;'
fcpb patrtarcba t Jobes tmgatoj gentis etufce cu latina eccla cocotdib^ antmts fidet fyntbolu Cecatauertt
iwnltattnopolttana tn eccia credere qd romana fenttret nepbas buett. (©bterat tn flojcntta patrtarcba q
vntont pliritfcrat nec tmpatoj bomu reuerfus btu fuguieerat.Cdftactn^ q et fucceflit ftuc cecept^ ftue fpon
te fua tnfantes batid qqg vntont pfenties vtdebaf .-r ta ^tego: tu patrtarcba patoji fuffectu qd ad vertta^
tem fidet ambularet bomo pepulerat ecciafttca bona inuades.mtlerat eo ntcola^ potifee roman*’ yftdoyij
cpmTabineniem vnttierfalts eccie cardinale vira induftrtu x q ruteno:!? ecetarn ladudii rceera t pcontatu q
na roe grecantea natio lagato? fuot? couenta reteeret dt lattnts flotetie babtta.ia tllc tmpatote etufcB fena
tu tnrecta via pellexerat cu tiircboi? bellit buce t auciote moametbe velutt repentina tempeftas tn conftan
ttnopolttanos emerftt.ee q paiilopoll fuo loco btcef .'^tdeo coplures ctatts nre no atictozes aut poetas
butaxat veru x btftoncos eo errote teneri vt tbeucro? note turcbt appellet .credo cos idcirco motos, qm
turcbt troya poflidet qua teuert co_[iiere.fl tHoj? ottgo ex creta atj ttalia futt.£urcbo!? ges fcttbica x barba
ra cft ce cuius ojigtc atj .pgreflit cbuis .ppoftu egredt videar bteere baud altenu cxtfttmo. qn fub cito nfo
tntatu boc gen^ botm auctu e vt afta grcciacg tenes latinu xptanucB nome late pterrcat.ea narratto res q»
tratacefes aptet tvqbus tnftttut^ cft fermo. ©cturcbts
Bernemsmimdi ' ccLxxii
^i^uicbi vt^tbicus pbitojopbustradit vitia ptVacbcosrtiontcs "t tb^rjcbiiifes infulas pw 2&abila
ws vtoa fcacs patrias babiicrc.gen8 truculenta ignommiora t (n cunctis ftuptls ac lupanaribus
fpjnicarta^tonrcdit cii« cetcrl abbomtnanf tumcnio!? lupo? t vultuu carnes, ncc abottiuis bc^in abftt^
i»uit.&te relm nulla colot ntfl meje augufto faturnaha.roniano? tmpiu audiult inagis cg renfit. cguls octa
ulano au^flo in auto llttonco afunr tKdi't.i id qulde fponte. na cu vicinas vndicg regtbes annua illt tit
outa reddCTe aiaduatlflet noua bicra ac tgni rcu c;co«6 ciTe arbitrata munera cl quotanls trafmifit. Ifecc
gen^efte .otbonc biltcuico et impatons frlderlcl patruo regnante apud francos plpino a cafpqs portis
cgrelp cu auartb^ qs bugaros nfa vocat etas feroci pugna mftis vtroblig odideraff pflij:it,i£iinix potu
capadociacg ^ anlgreiia ad reliquas inde finitimas gentes fenflni bllapfa mote latronu clamdcfttnls qui--
bufdaji emifltonrous vires fibl vedlcans occupatis quibnfda motlb^ x clauftrls opojtunls vnde g occa
uoes facile irruptiones fterl poflent vfcg abeo emerflt ac iiiblata e animis vt pala ia x pan marte adilerfus
finitimos CE agri ponemone certare x Oenlcg procedente tge nb folu pontu x capadocia veru galaaa.bl^
tbima. pampbilia.pyfidta. vtrdcg frlgla.cyllces. cares x ea afia que mlnot vocaf ad otasvfqi lonye x Ut
tota grecl maris occHp3uerit.no vnu queda ptincipe fcd alios ait) Ouces'^ varia aufplclaquafl efactloes
fecutt.ex bac gente queadmqdu nlcola^aguntin^ vir grcce ac laune blrtotlc pa ltimmits ad nos fcrlpfit
vigeflmu ab blnc -t centefimu circiter etigiii tu c^us x obfcurl Inter ptliiatos nomis c?
coliocticio nullte no parua manu per reditione pflata cralfarl palTlm ac non Iblu relidas jcplanas vexare,
veru X boies fuc getls armis infcftls jaeterct ftbl fubdere ceptt.cui^ conatib^ otta Inter turcbo? pnclpes
feditiO facilem curfum pbult.na ilU bu fefe Intilce laniant aflatis vndlcg oib^ d .P intento ptede raplnarit
cg perai^tl eiient auctotttate,bzeut t nome adept^ eft oppida nb pauca param vl parti CEditionc In ptate
acccplt.i^wmano filius fuccefrit )@tcaneo d te Incboata a pfe comodeprofecut^ ad modu ^ag3uit.cu5
amurates fili rubfecut^ e d buob*’ ce greco? Imperio birceptatib** ab altero d fugait tlmeretiin auxiliu ac^
ccrfltus tuvebo? ptinr tidfiuit in grecii vbl cbfulto belld ptotrabes.poftcg ambos eneruatls cbfumptlf
cgvlrib rractos'rcefeflbsai3duertilverft8vtatutpjorisarmaincosfine vUoOlfcrimie per occaflonej
conerat.T occupato caUlpoll oppido peropottune incberoncfo ad bcUefpbti fretu cito cetera greca oppl--
daapeite petere bello palacgfibl-r polleris greco? poUlccrl impei lu nb bubltanlt.magnacg tbtaclepar^'
tem nullis ferme obfillere audcntib^ bltiOnl fue fubleclt.^s vita funct^ biios reliquit filios Salmanu et
P^^ite. Salmano bteiil e vita fiibtracto resvniuerfa ad pascite CEducta cil qui ptolpcros foJtune adept^
afnar vfqs adeo noitelU regni fines extuUt vt tbracla pene vniucrfam excepta eoflantlnopoll ac pera tDcf
falias.macedonta.pboclde.boecia.attblcam maiotlexj3arteocaipauOTt.dbirosq5tlUrrtostrlbalo8 cre
bns excurfronlb^ tnflrmaucrtt.Cbftanttnopollm Vo tu omni agro fuburbanlfcgac bcllcljs fpollault. tus
longa X blmclll obfldtOnc vcxault vt clues CEfpcrata falutc ce cedlttOne agere ceperint periflet® ptocul#
dubio X In bollls fcmirimi potdlate venlflent nl tamburlanes ille fcitba? ppotens rex mllar totretls ipo
tncurfii ateg Impetu cucta prollcrnedo ac vallando paselteipm o^rrcrc ac reluctari conantem magno p
lio X Ingenti llrage fuperatu In afla ccpniet.ll?>ic ell ille terroz getlu tn cui^ exa'dtu buodecles centena ml^
lia laomlnii fuilTc tradunf xerfc ac barto malo: quo? copds flaata flumina ptodldcrut.ira Ipe fe ceI voci
taiut.iiec nomini midelitas CEfuit.multas ac pclaras aflevrbes CEleult.boies tanqs pecota trucidauit nb
etati nb fexul pepcit.S&amafcu nobililTlma flrle vrbem blripult ateg incendlt.pasctteXatbena vinctu pral
dens quafi cane fub menfa fualcomedere tuirtt.afcenfiH-^ equa eo tanig fcabello vfus cll.poll cladb pasei#
te filtj eius qui cbplurcs erant inpotellate greco?vcnerc qm giculu euafuri in tbatcla traijcere ptenderent
Calaplnus aut natu maiot cmilTus a greas patriu regnu obtinult.aducrru8 que figlfinudus rex vngaric
collatls flgnis jaUu iniens tumultuole fufus callra x impedimeta rellquifr sCbziltianoi: inges ocafio facta
Jiobannes bux burgundie in eo plio captus multo auro libertate rcdemit.iCal3ptno moituo ©tcan ci^ fi
Ilo tenella etate adolcfcentulo moyfes patru^-r rcgnfrt vitam cripait.d paulo poli fiiic filio cefiderato ma
oemete fratre reliciuit laeredem. ^s flaccis id eft walacbis fottiflimls x belllcoriflimls natiOnib** tranfda
hubiu vt antebixtmus latewminanttb^ bello attritis tributa grauia tmBautt.nbnullo8 in afia turcbom
regulos annis rcgnifcB penims lpoliaiut.xpiano8 fub impio fuo cegentes cgduriiTime afflixit, d^aebo'?
mete mottuo amuratem eius filiU qui bu per id temjaus in afia moteref. audita patris motte in tracia m')
qcerc conate ip3to?greco?,pbibuit.biu mufcapbacfe reliqua ex pa5eitefili)svtrc?pottref emififr fum^
ma ope .pfecuttis ell. Sed mufcapba pugna fugato x interempto amurates victotia vniuerfum regnu cb
fecutus tbcflalonica tllullre grccic vtbem qua tii veucti poflidebat vi capta expugnate^ penitus birupuit
ea(g victojia auct*’epira atcgecbolia nbobfcuras .piiinctas reliquo regno adiecit.5llinco:um agros va
llamt.^pida multa vi cepit birupuit ateg incendit, vxotibus mote gentis cgpluribus iunctus ell. 5nter
quas ©eotgn feruie bifpoti filiam buxtt.nec biu poli immemot affinitatis adiierfus eum buxit exercitus
^OJgius impar generi potenne furentemcg vcritus.bollem relicto vno ex filfis qui cum ptdidio Sme^
dram tueref .cum coniugccetcrifcg liberis ac gentis fuc facerdotib^ m bimgaria ptofuglt .ifqjugnata ell
tamen 0mederoma ac birepta x bifpoti filio lumen ademptu.©e0:giu8 patria pulfus blu apub bunga#
ros cxulauit.^obannesburtiadesiam per arma clarus fepe qim exercitu Seruiam ingreffus plurimis
dsdibus jCurcbos affecideonime? bnees acie.ccnflifid veru cgms locruic magnam partem/ecupcrauip
sssss?s<^sss=
JSSSS‘SST— ^
g;issS*S^»<s*sss“
gix^±s=^4‘=
fulcR cu armans capnuu aooiuit-tm «>«‘>»‘> 'Ji'a7.'^,^ nnfl>t dn hiv nfidi bn
nms cft gcojgi^ masno auri poudcrc no tn om fupiuwt ca trimcc man^ fluoj <ifti »o pofl«.at5 bic ptidi bo
mis cntus futt-Jlasai^ fiU^ poft cu gubcrnanone fufccpit c^clufo fr e sregozto
ucrat.^s cu fojoje qua nupulTc amurato &ijam^ maomctbis onunee
tone fufccpit cjccluib fr e gregozto que quoda am uratcs cjxcca
iin-at CU fo20tc cuia nupiiiic amurato oipm^ ad opes maomctbis pft^es fruftra cius auplium tmpio^
S4b?SS!?rusicvii^bacdita^^^^
«ilif «endteare vrot lajari relicta bungaricas opes implotat.flcc katbccusinavlncicmnitiscilie
quondam vjro: ac gcotgfj fiUa pomone bcrcditatis ortpqat.lobancs
uiuifat^ co ofcct^ vt arces raftianas q ntrcbis in bungana aditu pcludimt.aut apfra fcdis nqic t^pt^t aut
fed nd ta feli): eius pugna cg fouis amm^ fuit.g»ugati viVtute bungarica mtilns^ts terga cedere Jl^an
qui bcUb interfuere cupiditate gfte res fuas ampliates ac te magnis maiOta
fripatos bello turcbos fcripferc.ex):.ntilia bofliu ccfa captaq? multoplura.£ardinalis fanen angdi frj mi'
ha butarat boftiu in eo plio cccidiflc fuis If is aflirmaiut.Signa militarta noue capta lobane buniade non
buOs tin fed militis ^5 fingulari wittite vfum cK® fides babitaturcbiS ca epianqtuj vfrtpna plus paiwns
05 bamni attulit, no bugancasnn vires fed germanicas ^5 infcpmotasarbitratib .Cofternaticrgo acB
culfi metu pinde ac tot^ occides coiuralTet.pace petiere bungari 4 fuasvires no ignotaret.nccja potew fue
05 cafoi vfctona imputaret piculofumccimmantesfepi^tcntarcfojtuna oblatos vitro pdi^s pa^ no
n^fttfarat induac bcllt in bece annos lufturadu p fiia facra ambe bate ptes 0litac.^poto ©erute q bcUo
rccufarut induae bclU m oece annos luuuraao g ma a umui. pmni v —
amifcrat rcddita.d&olefta ca res Juliano cardinali fuit cut .pfcqucnda vicwna videbat .cugenio qwma
no Dontifici nilail molcfttus nunctan potuit.ati^ menti nulla matoj cup tnfedit qs tpianc fida j^ande.
©rnofit taif cardinali nullum valere fcd^ quod fc inconfulto cum boftib? religiotS pcufTum effa. BladiP
lao rcRi Dolonie.qui co tcmpojc bungariam occupabat vti pueta biflolucra imperauiwuramcnta rmifit;
nouu inllaurari bellu tum pcibus tu minis 5ttozltt.£t tpianis ptincipib^ ^ictlta P«t)t praer -^bilippus
tn jg>ura:undic buce neminem rpianc religiois jelus comou i t.bic folus claflem inftnttit que vfCB in bellc^
rpotum pfccta turcbis et afia tranfitum .pbibcre in europam conata eft.francifcus cardinalis venettarum
iputxcnii ttcp06 cu plcnfcR ttircntib^ co tiufliis cUifli pfuit.^l3iJifl30 (^u^ dUcuuut reguuy iuu3unct c rc iua
vifitm eft follicitudincm belli promncialib^ no bcefle. accerfitis igif c)c potonia -r bobemta cacrifcB via^
2,.v, .a«i^?^..wi.<arrtdrti«crbnffan:ac0Dn8turcboi2a«roSinuadcrcllatuit 'Sobani buniadi caftrou cura
nc potiftccfcB plurimi intcrfuere.^uUdn^ feti anjgcU cardialis milites crucc figtiatos no paucos fecu bi^
^OKUm CCLXXIII
ma tranfiroit h' tr^ftlitc» 6anubi'o in myfm vcBtu vt p plana r capeftrta loca t'n roma
fideret ^Smtoaducntu eu grccis -r turcbts m europa manentibus no fatis con
Sm miUnbus compaiiit fed angebat animu tratjciendi freu non mediocris ciira-d
ampli
curas adettieiv oi.ef.iio «i., ignoiaoat anjao vt aiunt -r multa voliicntt animo-tgenuefes
afi^m pelagus.tm cft fpacm quod europas
«aat^tra^fueetus^au^^^ ^lotes a btjancio.^.ferme ftadijs Otftante.lbic amuratts
erercitim tr^rZ^7„^aT * “ 3 Dijancio.A.terme itadijs oiitante.ietcamurans
fomtf vectojtbus p capita tradito.quefi vera eftfama centu milia futflc
riumiatif cft "ome.quonia aduentarc innumerabiles laoftium copias
nUilCUtU Clu^CdCCtUVUtimo C^rdinahdt nt^ ri nh
lom fircuucmn ab boftepoflent mumm inontanumcB
^ adfint biingaris tn impares foje illos aurea t bifcolon vefte.bungaros ferro
”” agmen -t ffere paratum et fcqiii.nec turba nec farcinis pgraue intentu quo Our no
St fu JrScf tuijcbo!? motes infpicianf feminas magis etiftimare ccbcre viros
mt .K ‘"^Satus apficus adeft .in quo tot nobtUm-
ScMft hfftci beinceps bungaris contra turcbos futuru animu vicit Ifeuniadis fententia exi
Kfis maiotis exercitus fpecicm pbuere qj fama ipa viilgauerat fiue qt metuenti-
fn« videnf/iue ^ amurates in cogendo milite vulgate opinioni baud q uaqj tvfiie//
mnV^^Hc periculi magnitudine animo voluens tr fuga regem admo
fciv mmnw pugnani bititXommiflb plio fperarivictotia
pollt.fe^ minotib^ etercitibiis ceflifle maiqtes.nec tam multituPinem bellatotum qj audacia -t otdines
mcUote caufam pftantiotemtB fe paucis fi modo audeant etbibere.
tra&CTc ferrendi^ terga t multam fuo^z cede.d&agntfica quocg verba iobannis 6
dte dteta plenus tt^ru ewtobtauit. jluirifig omnibus arma capefeere pliu etpectautt.Smurates in pjcio
gnam .piiocarent facto globo tn cbtiftianos impetum fecere fingulis albe vertes fuper loticas fuere, que
vento agitate tnftar alarum p fe ferebant. totidem viridibus induti fagulis. fequebanf aurea equoiz fr e-
1)3 mulW!? vifa T mult galea^ argenti ateg gemma^ nitot.ipas quoeg gladioi? vaginas pgrandes vnio-
nes otnabant.no Eetrertauere Apiani certamen, itum eft verocib^ in pugnam animis.fupiot acies noftra
turcbos m mgam vertit.(gplurimis ptimo impetu .prtratis.pculit ea res magno metu amuratem ntbil ta
le ferentem f^irtetce .ptinus gdito e;cercitu nifi circurtantes fatrape compbenfo eius equi freno ignauiaj
CIUS m^epartent ftigientiqj continati funt necem.prtitit ergo inuitiis.iumfcB foniflimis arma fumere ore-
Uutn initdiir^uit*pu0t9^tuiii cft fUttitn^ contentione pluribus nuc jcpunis nunc turcbts ^inciutojem vi^
ctq!ta f^^Jebentem.cadebant bine ateg inde c^plurimi.plures ex turcbis quou cotpa pait tecta facile fa
gttteenfefc^ peiKtra b£nc.*p0rtremo quoni nou^ in bojas bortis incederet t fauciou loca integri occiioaf
rent non tam virtute cg numero fupati Iningari paulatim referre pedem cepere tum vlatiflaus cum globo
fuojum quos erga fcinon minus fottes cb fides babiutc;cpolonia vt bortes ex acie victotes biiiertcrc cri
ftianifcB animu redderet in tumultu quem tenere ab amiirate bttim^ circuicctofcB vndiCR currus impetu fc
cit.ibi noua pugna comifla nouus iniect^ amurati pauoj trepidatu totis cartr] nec ia confirtendi animus
adcr3t.quod fi buniadi par anim^ ac regi fuiflett: arridenti fonunc cediflet manus baud bubium quin ea
Pies r amurati' vitam t portmS cius imperium grecie abrtuliflet.veru ipevt pjimu cedere ipiana ftgna co
fpei:it quoni Pccem milibus bungaris ac valacbisciraaefefubtrairit ati® infalutato rege nutante adbuc
victoiia fugam arriputt.fonaflc rei militaris perito nulla impugna falus vifa t faluarc aliquos a perire
omnes maluit, iboloni accita eo plio cladem buniadis vccoidie ateg ignauic n-3dtderunt.ipc fua cofilia
fpjcta conquertus crt.'aiadinaus fuc fojti bimiflits bu fomter circa muimenta bortium pugnat equo ccie
owsobtruncatus ert.caputeius bafta infttum p greciam atcBafiamin fignum vietojie populis oftentara.
•^olonilad vnum ccfi omnes birepta cartra-r qui munitiones currunituebanf necati.£pit peetes bunga
ne qui aderant eadem calamit3teopptcfli.5ultanus cardinalis bu frigit amiflb ptelio quonia iam bortes
euafiflct bungaroi? pfrdiam euadere no potuit po tu equo bantem ftagnu fotte repertus latrunculi quidas
nouere r arbitrati pecuniam apud eu efle cciecto equo necaucrunt t ablatis vertimcntis nudu cadauer fe-
ris -r volucribus bimifere.lfeic ejeit*’ cius viri fuit magni -t admirabilis in quo nefeias boctrina maior an
eloquetia fuerit grata bominis pfcntia.blandi mcwes. vitam omni etate nitida.rcligionis seUis. qui om-
nia ,p if 0 z mottem ipam ferre fuaferit.feuniadem vt ante bi):tmus fugientem bifpotus feruic cepit. -feo-
loni regem fuu boc pacto bello pluribus annis viuerc aedibcnmt captum nd interfectu arbitrati cardina#
li venetia?: cius culpa cladis magna in parte imputata ert.bui neqs fretu vti par ftierat curtodiuit ne® traf
«cetos bortes i:piantS bucibus quod fecundu fuerat eius officium nunciauit.ix numero cefou minime co-
ftat illud etplotatu ert longe plures et turcbo? acie cecidifle. £ctcru .p numero copia:? longe mai^ bamnu
cbtiftianis rtlatum. ® icto: amurates nccs frigientes bortes infccutus ert.necB glotiabund^ inter fuos ma#
gntfica verba tactautt.nccB vt ante aflltcucratbtlarem vultum ortendit.^nterrogatus quid nam triftiot el?
fet t cur non victis bortibus etultaret. mollem inquit boc modo fepius vincerc.tubcnfcB vafa colligf.co#
pias que fuperfuetat bomu remifit.ipeadrianopoli reuerfus oto fuo qp» victotia feceratvota pfoluit.£j;
Jfcic voUiLIjs Sfiiifio regrfi ctirjs vci cfcUctotis cx-gtcs cffc.iiicoftantia qjfonuiic ventus que milli epe
tuo liona'eft.<!Hccerftti8 proiuticiaj? ntaiotibus d&oanietbein t% libens fius natu niatojcm pio fereGcco/
iiinut.tpc pjiuatam biliges vitam in afiam pjofcctus cu pauaS ocij fui comitibus religioiu cuidam foli'^
tarte fefeaddit:it.£alibafra mtcr fatrapas turcboi? op ib^ -r auctotltatc maiot maomctbi qui iiodii p etatc
aptus eflet impeno.cnubcrnatot batus-reliqui regis filij ne quas regno turbas excitaret mq:e gentis ne-
can funt-fclicius apud ttircbos pnuatiS cb regibus liberi nafcnnf .£fflu)nt cclnde no parnu tempus in §
bungarl tiirclaos nec tiircbl bungaros armis lacefccre pfumpfenint.Sua queq; calamitas boml attonitu
tenuit. Oucnttflima vantcnfls pugna vires vtriufi^; parns eliferat.ncc turcbls necB bunganS rej: bello
Idoneus crat.ll?»08 bunlades.illos calibafla alieno noic gcbernauit ferocio: buniades relqj militaris pltl
01 fgnominlam varue accepta obllulfcl no poterat -r abolere infamlam.rerartlre bamna quqna pacto vale?
ret Oles noctefcB medltabaf fpem bendgerende rei turcbo? quies pbiilt cnil la pjldcm nullu belli appara-
oim oftenderant vires illiS atc® animos otfuifleratus tempus Idoneu cnftitnauit.ln quo pnltinam recit-
cuparc gloria poiTct turcbofcBpeffundaret.quibiis fl adfurt eeercltus impatojem tii .p iftls .prfus tnutu?
rii arbltrabaf .nec magl8'ej:lrtimandu eecrcitiim fine Duce cb bucem ejrercttii carentem.CoactiS itacg repe
te copijs CK bungarla kcLTfltiS bobemoi? aujnltis mercennanou mllltu nb pania manu coacta bucere i
turcbos ftatult quos pnus aggredi ac coflcerc credidit cg moullfe ce bungana nuclaref .£am rebus gere
dis folerclam ac celeritatem adbibutt.£onflliu cius (Seojglus cefpotus fenile vt ante blelmus turcboru
biicibiis patefccit.ll&agnu genti perlculu Imminens malus 0ftcndlt.BCulfi eo nunclo turcbl quid agerent
non fatis intelUttebant.amurates lam fenlo: religioni addictus regni curas abiecerat.tl&oametbcs etatc
mino: tantam belli molem ferre polfc nb credebaf .£alibalfc oefutura obedlentlam putabant gita nibll e
tn bello magis neccIfanu.lEreptdarc Iglf ac cftiiarc modo buc modo Illuc metem piiertcre nullu conflllum
fatiS placere.bercntibu8 tn celtberatlonc nunc fatrapls nlbtl tandem falubnusvtfum cb reuocare al^oclo
amurate.necB dn veterani militaturi fub alio credebaf nec fo:tuna belli fub alto teptada arbitrabat c® fub
co qui vincere confudfet.iCalibaffa cius fententle aucto: fuit. In qua re maometbls attlmu vebementer of
fcndlt cupientis tn ea ctpedltlone fefe vlru ollenderc. vcrcntifcB ne Impenu amitteret fl pater Itcru regnin
alTumeret vt funt bominu mutabiles voluntates.dfeKfl agollcgatl amuratem rcuocauerc. qui ppato mor
ctercltu in boftcni .pfcctus nb aliter ^ fl ad pdam ggerent alacres milites butlt.^^ni buniades cu copijs
fopi?iam tranflerat .pHratlfcB qui occurrei ant loco? pfectiS boftiles agros late populatus loco qui bafllla
vocatur caftra pofucrat. qiiom aduentare amuratis coplc nunclanf no ctpectaitit bani3des.puocan p:io:
ipc pugnam inij't.commilfop:elio anceps blu certamen manfit. qua parte pugnauit feuntadesfufl bo-
ftes terga cedere nec parua ftrages cdlta.parl modo t amurates In co:nu ftio victo: bungaros fudit. Ibo-
fti emo qiionia victo: victorem inairreret nb tulerunt tplanl turcboi? Impetum qui qsqs virtute p:eftarent
numero tn fupatl nb tam victi qj fcffl compulfl funt cedere. Ifeniniades poftqs fuos nec® miniS nec® pcibus
flftcre poteft cu paucis ce bello .pfuglt. dfeulti bungarle ptoceres t nonnulli ecclefla?: ept In eo pilo ceclde
re.^rego:iU8 miles ad internitlone cefus.nec tii pauclotes ee turcbls interierc.£mptam multo fangulno
victo:iam amurates bonium redijt nec blu poftea relicto moametbl regno quemadmodum p:tu8 cettlna-
Hcratmo:tem obijt.£o:pus eius mo:e maloj? In :©rufa fepultum.£a eft bltbinle ciultas t aflatlcl regni'
caput. Tbaulo antccj; obtjffct amurates bueerat veo:em filiam Scanderbeck noblls tn penderacbid fatra
pis ce qua natum filium nomine £bi3lpinu feetum agentem menfem calibafle motiens cbm endauit. ille
nioamctbls gratiam inlturusjr matrem e pueru cl .pdidtt.<l^amctbc8 accerfltts.eee» vt alunt matronlf
que pueu recognofeerent pofte® certam amuratis fobolein effe conftitlt ftrartgulatum matri fllluj reddidit
nmufcB regio mo:c fraternu bueit. ^lufplcla regni pariddio confecrans.S^unt qui calibalTam allenu pue
rum cbialapinl noie fuppofuifle ferunt illumc® .p filio amuratis necanim.cblalaplnuf’© ad conftantinopo
llm clam edncatum.poft capturam Vo v:bi8 Inde fubtractunt ac venetlas buctum.-e bunc eife quem £a -
Uettis pbtifee maeimus p:o fratre moametbis In palatio atflodlre lubet nos veri periculum ad grecos re
mittimus cBuls multa In bifce rebus figmenta interuenlre non t^otamus t fepe tonlb:is filios regio oe-
ftmgi bonore vldenmus.tlboametbes igif cefucto amurate gubernacula regni ce voto adeptus infiltuta
maloru p:o ingenio co:reeit. leges ipe fuas boml fonfe® tulit eranum locuplctautt.noH3vectt'sall3 eecogl
Kutt.copta8 anelMn ptoceres e aulicos feuire ptumellarlue ceplt.|©ic eft ille moametbes qui confltentt-
flopoUtaniS vt fupta innuimus bellum intulit.ee quo nunc refarc que ncccpimus bnud nlienum fijlt. "
Be e]cpugnati5nc CoH-atinopo
animo itiaoimetbes quon^odo Cdftanwwp^ifm (Ib fii^crc poflct ncc^ ad fuf
am filona atinerc arbitrabafvjbcm tn medio turcbo? fitam efle qiicfuo imperio no pareret. tantocB
maius inde nomim fuo cecits accedere fi eam vtbem expiignaret ^to .p gcnitotcs fut fdem conati turptb^
acceot I teftiti(1cnt.£u paucis (gif participato cofilio caftcUum lutta littus ad boftium bofpboji paulo ab
Yijbc rUotius aliud biflimulas incredibili celeritate cjttruyit ac muniuit.bdlum cemde Vibi no modo in-
dunt fed contra inita federa contra iufiurandu iutulit ftmul 7 gerere ccpit.g>enrerant eitts aninm greci bif
fidentefcR fuis viribus ad latinop opes confugerant lacrimis ac flcnbus aunlia Cirpctetes.Surde ptocb
Dudo: noftroK pnneipu aures fuere.ceci oculi.qui cadente grecia ruituram xpiane religionis partem non
viderunt muis Driuatis que® aut odrfs aut comoditatibus occupatum falutem publicam neglepflc magi
credidcrim.dNomctbes interea coactis vndiCB copus mirabili apparatu fojimdado impetu terra mariiB
rectiam vtbem aggieflus cuniculis ac latentibus follis altilTimiS actis a^ere late edito ponte qua peram
oDDidum verius mare muros alluit vtbis longitudinis ad buo milia palfuu raptim ewo.turribusU-
cneis eouf® erecti vtmuros(CBUi8altiflimos)eircedcrent.ntacl5inamentoi:tojmentoiucB multiplici adbi
bito genere.ODPUgnata eft vtbs oefenfacg fummis vtrimi^ viribus.non paucis biebus ad extremum vo^
ce tJconis totis caW inclamatu eft. ^utto kalend.maij milites omnes ieiunin fancuficent femienti bje i
armis aflint vibem e^tremisviribus oppugnari, triduo ciuitatem mtlitu bireptioni futitra.Coftituta bie
ieiuniu ad noctemvftBfcruatum.epnde lucentibus ftelUS inuitationes puiuia palTim babita ^quif® ami
SrqSoSSLu eo btois epulat^ eft.at®vbiransebibrt^^^^^
am^ei:ati fitrerfit. 3n vrbeaucfacerdotes facras ferentes vmagines fcque
te popiilo^&?«^U« cc celc.petcrc.affliserc'coJe4 toumjsatj oroibus vn^ucrft aWs
Subrectita nocte ad fua qinfcg loo ccuitdeda redtcrc.crat muri vtbts j altitudine j craflitudine M to OZ'
be celcbtes fed ob vetuftate -r grecoi? mcuna pinis ac ,ppnsn3cuUSpudt.3ntemur3lta vero oponunc co^
munita, in biS grect faltite pofitere. armati milites inter muros t anmitralta pu^a fuftinCTe acrcuertint.
iEriansiilare pene vtbiS fotma fiiifle tradut.buas gtes alluit mare.nec muri ocfunt ad pullandos nauai^
impetus Idonei, qd rellqim e ad terra verges poft alta menla 'Z an nturalla q annotauim ingenti cuudir
folfa.iCeptu e plm paululu a» litce al miles tiircb^ pjcull tg mote patlentlo? efla ac vit nera t fanguincin
pda? oulcedie penlaret pugnatu eft in tcncbr] nialote turcbop pnlcte In qs tela mpna Itbtabanf . at poftcg
ples llluiat bato ligno vndlCB no fold coO itlnopoliS § etta ipa qj p^a ne qd auiali) grecis pilaret. oppu>-
.rtr..- ........ niicretiifi labo2 fojtes ato; Kmauos bl^
ne lanceis contlfcBPfcrutanf boncc foluta copage fciitoi’ ct:angites laceroi^ .piternut.nt itrabcs -r la tnr-
tbl ceflclentib^ antmis laguldi^ pngnat.g adell maometbes fonilllmu quecBnoiatim vocltasvtcB in plm
redeant adbottaf.bos pmns allrnt. illos miinS aneiTet.inftaurauit e)c integro ccitamcn.turcbi rurfus Ib
nia-e miirii ponafq; quatere innlja bunienS t fup Iterata tdludlne [cadentes pbeofare bplllu tela btacbf'
acnnltiinf.lten Integri cufaucijs.femtantmcscuciplrantibf euoludf.cemlc vana percutlu fo2m3‘tplt
rima motus imago.^olaanes luUinlan^ apnd iSenua liglru metropoli nobili loco natus qui fuplotibus
Pleb^ fol** v:be cefendilTe vldebaf in boc certamie vulneratus vbl fluitare fangulnejuu aiaducml ne cttc
ros Kterrerct queres medicu da l^e pugne fubtrant J impatot vt abeffe ^ulliniana cogiiouit quo icrlt g
eotar imicntucB rogat nepugna ceferat.tlle ntbilo magis nerus aglre potta lubet qiia curatur^ vuln^ it
vtbem rcdeat.&^at aut obferate vrbiS lanue quib^ ad antemuralia patebat ilcr ne qua fugiendi facultati
inilltl eflet ac ^tcrea boftl fotUus refiftcret.fit interea reraiflio: rcfenflo.qd turcbl aduertetes acri^lnciim
bunt.€t qm gs mun la toimentls cnels biflccta foliam magna ergte oppleuerat g ruinas Ipas fcadftcs
antcmutale cofandut gmcoll® loco oeturbat.potta que lobanl patuerat oibus agta fugd .pfuflote reddit
tufcBob^.m tata murtltttdlne pugnatou buo tm regtl funt qui fe viros oftederut alter grecus alter Oalma
ta ^eopbll’ ^aleologus t tobanes fclauus. qui fugere turpe putates quom Olu turcbo? Impetu fuftf
nullfent multofcB obtrucafTent.teulcB no tasvicti tg vincendo fattgatl inter cadauera boftiu occubuere, ^u
lltnlanus i pera quom blnertiflct lude cbiu naulgault tblcg faivulnere fcu molcftia motbii incides Inglo^
ri^ vita ftnlnlt.felli: fl in ipls j&nantii' menibus aiam eralaflet in ingrcfllt pojtc . b. ccc.arciter milites cp
launls grcdfcB pcncrc.parti vulnenous er tergo cofolflparti cocurfloue opplTu-r la boftiS ruperlotc mu
ru tenebat faraeg In dues truolufe ingrcdlttibiis fniS aujctlio erat.Cu fiiblto capta vzbc ceftS oibus qui
rcflftereaufl funtln rapinas ltur.£rat victorum inflintus numerus In libidinem acfeiuclamcotruptioj
mio bigmtas no etas no ferus qiiecg ,ptcgebat.Stup:3 ccdlbus cedes ftuptiS mlfcebaf.fenes cr.icta eta
te feminas viles ad pdam in ludlbilu trabebat vbl adulta virgo aut quis fotma cofplcuus incldlirct i ma^
nus r^lcntlu bluulfus ipos poftrcmo blr^totcs in mutua gnlcie agebat.bfi pecunia vel grauia teplotu
bona ubi qulfcB trabera malote allou vl trucabaf.Cuqj in ereratu mario -t blflono eje ditibus focqs ai?
erten^ pflato bluerfe Ungucvarif motes ats cupidines elTcnt -r aliud cutqs fas mbil illlcltu toto triduo. 5n
coftandnopoll fmt t^to gfopblc luftinianl caaris opus toto ojbc famofum t cui cogarl altera nequeat
nudatu fadu fuppellectilcad oes fpurcidas patutt.i©lTa martiu qucfucrant illa Iu vtbc pdortlflma cani.-
busobicdaTfutDus.SaudouimaglncsautlHtofedateautferrocclctc.altanabtruta.in tep' '
lupanaria meretneu/ada aut equou llabula.coactl fiint fenil verbcnbus ac totmettS bnoi? abdita feruta^
ri ac crucre.lniim no pauci tbclaurl quos inipo bcUl ptlnclplo infelices fuffoderut dues.qulbus ft p
fqtftonc vtbiS vfl fullTcnt f tia fottalfe vita t pas rte libertate feruaflcnt.g auaro in auru nulla ptas.capnui
oesincaftrajxducn.ibudctblcererpianouDcdccus.bicatni poftentatltradcreno vercbot qil glliafiim
nubi dl futuu allqil t fottalTc antecB motlar qiil tata faliiatojl nfo illata Ignominia vlctfcanf’. Slmulacrii
crudfidiiue colimus tveii ceu efle fatemur tubis ac tympanis peuilbusr^tlmcrvtbcboftes ad tao^
-cmaleftateel^quoqmo imminuere poff
funt culus ca glona ea fubllmltas e.ea btitudlms gfcdlo vt nec laudibus buatuS crtolli nec bumillan vi‘
tupCTtjs vius poffidnos tfta Icdut aty cofuiidut g tgitaula ats tcfidid-Ou vert cel cultii pcrlrl flmm^ t i boc
fcauo wnu nome t in altero fpe falutls amtttlm^.'(boft bcc couluat? maometbes quom fotte plus follto
fldblblffet vt faguin^mcro adderet ptidpes optimatcfcB duitati captos crudef t fangulnari^ carmfer fece
tmfereqs mgularl lulflt. klnluc^ ^pd igatote plurlmu poterat ccfo an oefos malon filio. altero ad illtdtof
vfusrcferaatofaungcuiru8eft.S>uoalndn8fllnocctderatinbello.5fidoju6 cardmaliS in eo tumultu
capt^quom ve^ mutata no fuiflct cogmtiis.ccc.afperls fefe redemlt.^d genus pccunlc e admodum Ic^
ins.^ulti -i venai -t lamienfcs -r latinoi:.alij gladio cefl funt.qmda multo rcdepdauro. 5nflgiuS blc aii
nus fuit erpugnatione coftannopolltana t.i rplano doduIo fcdus ac luimhjis a. turrhon fauflus Ic
tufemqu^b oztu faluatons rpi ieradus -r qn Wrtmus fiipta m&T rdiTgenmfVm^^^^^
DH. '^crefes vetus colonia genucfiu qui -r galatbc ugcuMf coarta bijdtio^ cl.^depnuf® rogarenf mao
t ^‘''“t>'-'«ultc»¥ boita ptfj fei^ 6i'repta.fciriii .
taliDMlc qiu mea &ie uo fiijenuometbts &ifpliccntf3 vijrerat tacR c^lantiwJniBatontwrcbo^J cemfiba
cruciat^ vtta erepta ingetes qs cumiilaueratopes etatiaeifinfle tradotur. t qiipsj
oimUlo tmpeno e^- ptiuaca vita rcuocamt ai regnu. S^uaP ef pecunia niaonietbcs tato rc” fuc
cena tnnicns in bugaros e;:pe(Jttionem parare ceprt.q per menmo circiter tnllritcta accerfitia ej: oi regtid
fpceriD penetratis tracte mottb^ cn maximis at5 infefttflimis coptjs ad fauu vfcB flumen Bitentt.c.l.milta
Doini in a exercitu fiiifle tcadunf plertcg tercia pte buic numero fubtrajrere.Calift^ teici^ 4 B
m arma piciret tiircborui^ ppefeeret impetu ad eas gtes legatu mirtt. .pnufla peto? indiilgetia cucti|
q p turepos militare vellet adiiuiate lobane capillranio q q tde tps bugarts cuageluabatteritcC figrtatcitu
baud piiu pgregaiut e>:crcitu.no biuitu ac nobillu § inopis atj incopouti vulgi. Surdet opulenim aures
euagelio necbiuin fermo pniicipib** audit^ e.cotentipnti re? flatu pot&es futuru?pi regnu no niftmo^
nentes tnqmt.cre&ula paugtas ranle pdicatotib^ obedit.fupja.?l.milia fignu crucis accepere tecta mac^
nde cg rerro acies.liimniadcs qy no guas copias in armis babuit.3pp:opiquabat fpc plcn^ r tiicredibiU'
lugbia tumes maometbes nec ta ftbi vel motes vel fliimia obflare putabat gPiari inter fitos bugaria la p^
ne yteta aflcrcre.lattno? imgatote i ^iquo eebiccre.^eleto greco? imgio latino? iflare fine turcbis oid
paritura. ^oua fltgena .pmittere*germani3 atj italia niilitu bireptiom ofterre. giiia cucta tiirclao? armis
lactare. B qj; giiofus er aduet^ ta turpis aR: infamis receflus fiiit.albam ad pfluetes banubt) fatneg fita g^
na vibe oppugnare adojfus obtinere nequaeg potuit, gfregit macbtnis pnores muros, irruge t n v:be er
acics.pugnatu e inter biu noctu^.nuc victt nuc vtetotes vtfi funt bofles.ad e?tremu vulnerat^ fub pupil
la maometbes relictis impedimetis g nocte trepid^ aufugit. biii*’ pugne ferie tn biflona bobenuca ppbS
dini .no e cur boc loco lati^ infiflam^.Suctojes victone tecs ^ob.anes babitt Icgat^ cardialis an^ aufpi
CIO res gefla e.Puniades t capiflrani^ q jalio interfuere, verum necg capiflrani^ buniadis nccg capifiranty
Ipuniades metionem feere in eis Ifts.qs sx obtenta victona fine ad romanu potifice fine ad amicos fcnp>
fere g fuu qfq; mtfleriu ceu ntdiflcipianisvictojia affirmauit.^luartflima bonojis buana mes facilius rd
gnu -r opes cggiiam gtif .'(botuit capiflran^ptimoniu cot^ere.vluptates calcare.libidine fubigere gfiaj
yo Iperncre no potuit.©icat forfitan aliquis non luu illi bonote cure fuifle tri qui g pauges t inermes
rexpiana faluare volucrit.credim^ buic aflertioni cgiiis buniadis minifleriu fe victotic no anetote bi?erif
ferat maometbe ab eo tge nucg poflea eius cladis meminifle quin mente barbaqj manu amulces quaP
fanfq5 caput ei btei maledixerit qua pugna ad alba coferuit. ' 23e dtbacedoma
na 'ptendir eucu t awi i»»»-':*’ i tt m ac£donu Doftea tura cocciTemt niaceaonic aaaitti
onale peoina -r mmdie.altcra feptcntrioitc epciptes.in adnattco 1»/
lepyrus «5 maccdonia J antea OUta. T a cotcyrcia
tojc divacbiu vct^ ciuttas ”'1 (1,« optis tnftttiita legib^.-r auguftticefans ^ecas ibi litte
oltm phita^ncc .pcul infra i.„^jg§,eflaiontca eft potes quoda ctuitas. ©na tu cpfe pauli
ras tndicit ftudto mctnqjabilis.?" altero Uttotc^ tcddidcfc.indisnat^ em ob cefos in ea ludi;
apfr mmasni tbeodoln pceps at5 imptobdm ra
ces aliqn clemcnnflim ‘ taiitnmine fann** incotreptuampatotc ab ingrelfu eccic ,pbi^
•Illo niUt ambtofius mediolanefiu PO'*J SSS fubPc UiLiu rcmfautt.lfeinc lej: .pmnlgatavt
bitu fubtrc pCTitimtta j. , E5 ereciitaf .lP>anc vtbe Ubere pditioms finfle pUniiie tiadidit
lata p mottebon^ fentetia an bies trigita no mq lat .^a v j^iiuit maccdonie.andronic^ cmanue
Strabocdditoteei^pbiUppu^adnpatrealt™
Re tntgatons coftatinopoUtanif U ^ ^ac m ^ amuratcsftiirdJOJ? vt an btiant’ imBator)eriputt.feic reU^
m fuaefrit in imgip vaietiS tradi^t. tenetis amui a C6,m
qua macedonia vfqs u'5aSScedonto d bnob^ l^nltppo t alcFadro.grccta traciacg
^if^sgr^ssss-spjB-!
4m noftro tpe piu oppidi fpcae gent. ^n eo m fajx» quo vetultu tllMnei uc tempiu tuit.ari: cit g oinnegrc
«am nomtnata.tu opis masnitudine.tu &ifficultate;oppu5nationi8.banc f lotentinus quidam maonic-
tbo tradtdit.£um implotatis latino:? auxilqs nullius opem inucmret rura eipb eam rem tradita inquis
cuum ignobile Oucat. ©e^eloponelTo
©oponcflus actice iungif totius grecie arv quoda bicta.na pter inbabitatiu in ea getia nobilitaKm
atjpotetia ipe loco? fitus pzicipatu ixfignat at5‘tmgiu,imilti finus infunt t ptomotona niulta.infi#
gnes etial-r Binagnicbcronefli.ipa loco’^ varietate iocudi.fotnia ctusplatani folio fimilimd biirerc. longi
tudine-r laatudine ferme pare.Sb occafu in ojtii ftadioi: miUe.ccce.perinietros fiuc ambitus ominis fini
bus vt poUbio placefftadia quatuo? milia continet. flrtbemidotus aut fugaddit.cccc.cui -z pliniiis con^
ccLkx
f^cms Btcttitfs ^cdfl biViiit rtiurii.tnbutuqj vinniiu(itdenbu6 fc peloponeribu^ci^int^SiW^usavi:
inftate mliaiio czriinalU&.^nsdi aductf* trucl?06 arma rmiiprifTctit* ccmfccttfqj RomuilUs fcmtcr plqa
dl x)t an &i)ninii9.II?uiU8 promncie tnibotns anuno aiictue -r iici^ajc tttrcbta mbutn t cjtatniliu inllauia
re non onbrtaurt.ob quii re magna JKinde pecuina mulctatim e -r cxaimliu ccntio tcftructu cu victoj amu^
rates apd varua bngaros ccleuiflet ceuiaa cdlMtiuopoIi albani d eu plurcs pcloponcfl um incolebat uini
ptiS armtS ceniemn t tboma coftaoni fres regno ccijcere anni):! fimt. nobile qiteda greciilu ad regni ralti
gin aflumetes vtraeg ps aujciliu maometbis implotaiut.^llt nobilio? ps vifa iiiftio: auirilia aduerms al^
nos ixmctno fratricg tradita.alba fiibacti priojib^ binS paruere maomctbi'.)tv.miliu aiireoi? tributu pen
fiim.^bonus cguiS bercditario iure impatote fc bicere pollet cui^ inatotes loga feric grecoi? ncnnni i_nu
parauere.metu tn maometbi eo titulo 3buinu1t.Cn calirt^ pon.niar.jrpianos pticipcs injfut potificat in
irto aduerP mrcbos tnmtaret epilbmaiHt tboiiias turclao:? impiu .pciildubio riutii^ maometlJicg tributu
negauit.Cu vero no ta magnifica facta $ verba clfe aiaduerttt pfoluto tributo t adicctiS bonis maonic^
tbi recociliatus e.tluc vero fi vera e fama q p bos bics allata e violate fidei maiotc fubire pena copulfuf
maometbi , prius fubiect^ e,peloponcfru8 tota turcboj? impio adiecta .
sicbaia
fi ita c!l ][T^iH:i|,phi>hilg.tbelTalu.mjgncrta. ctboM t acamania acbaia ipa coplcctif .Jlde tii ptbo
lomV alto loco nicdrtar^cas peloponeffi ciuitates munieras eUce.bura.belma.pbcrccia in acbaia ee Oi
cit T apiia ee acbaia intra peloponeflitj affirniat.nobis 4 .p nfi ogis inftituto res peloponefiatiois t acti
cas brmiter abfoluioi^ t ad occidente feftinam^ .Acarnania ptiot occurrit inter epiru boetiaeg protmfani
cui etbolia vel cditicta vel pniiita efle videf .bec bodie bucar appellaf. Jobannes vintiitnli^ natideficu-
Ius filia fua bifpoto acarnanie in inatrimoniu ntdit.i£i:inde vei:antib^ acarnania turcbis ac ejenefe oblide
tibus cu paruo ccjtatu mare traiecit.obfeflbtes inu3fit.ftra<jecB raemotatu bigna edidit, nam parua manu
ingentes fugauit copias falutemcB genero pepit.d tnMulopoftca p infidias capt^ a turcbis regnu amiftt,
epiru tn eius adiauc nomie teneri raut. ©e piro
Inlum finu p ftadia mille treceta feptetrionale ei^ gte ptbolome^ macedonie piugi tradit.cuientale aeba
ie vfcK ad oftia fluminis acbeloi.occidmtale lat^ionico etxipi pelago airerit.Strabo aufoniu boc ide ma#
re appellauit.in epTro.min.fuiflc getes tbeopop^ tradidit.celebtatiflime cbaoneST moloft regnu qncB
tenuere pn^ dde cbaones pofteri^ molofi 4 p regu cognatione ejr cacidap fanguine progeniti miruimmo-
dii amplificati fuaut.-^cnes cjs bodone vet^ otaculu -r nobile viguit.©r.a biu^ terre mantima felice ateg
vbcre tradidere.multecK olim vtbes t oppida munittlTima in epyro fuereJ^cr populo^r rebelliones 4
bus cu romanis ptenderut pcouicia vaftata edi:>:.em epyrotai? vtbes a paulo emilio imgatotc funditus
euerfas efle ancto: cft polibius vicus macedonibus t pfe rege fugato. 4b^ mapimu numeru viris mo
lofou eptitiflc T mo:taliu centu t dnqginta milia: in fentitute redacta.Tblini^ veronenfis bac clade macedo
nibus attnbuit.buafcR vtbes mine adiecit. credo q: macedones epyrotaru imperui obtinebat, vtraqg gen
tem vno noiepliniu ppbendtfle.Spud epyru actica pugna late memotabtlis pmifla eft.iU q cefar augufi:^
marcu antboniu nauali plio vicit t fif cgypti regina cleopatra.na -r ipa buic certamini pns nttt.j©b quas
res victor auguft^ in ambzacbio finu v:be pdidit eiqs vocabulu indidit nicopolim. i. victo: ic ciuitate. am
b:acbij fimis boftiu paulo CB fliidta qtuo: mai^ cft.circuit? ftadta.ccc.amplccttf .optia oi ei^ ep gte flatis,
jlngrcdicntib^ occurrebat oli a bejara habitantes greci accamones x appollintS cittj' teplu quonda in M
mulo ad boftiu emines cui capus fubiacuitlucuqsbabens in naualia.in dbus ccfarvnumviginti naues Ee
cimai? noie rcpofutt.ab vno remoi? o:die vfqs ad cccirmies adiugens. Sinillra to nicopolis eft t epyro^
tai? colonia.Caflbpc nra etas epyru arto appellat.Circa litms eius paucis aii annis p:ofcct^ regie claflis
noie wtlbelm^ marin^ n iremes veneto? infeatt^ ppbedit ats incedit i eode littote apd acroceraunios mo
tes finiri Isadrie nauigatione ionius incige pelagus Straboni vifum eft.apud ^mare aufonium ide ib
quodiSnium efleapparcucum (epyrio:amaufonio ablui pelago afFirmct.
Que nuC albania biaf oli macedonie'po:cio fuit ad occidmte verfa in q biratbin t appolonia fiiilfe ,p9
didimus no inceleb:es p:ifco feculo ciuitates.Sermo geti neqs grecis neqs tlliricis not^. Credim^
boc gen^ boim cx albania quoda venifle q vicina colcbidi in afiatica fcitbia memo:af vt fepe barbara? in
undatio nationu grccie ats italie .puicias occupaiiiu^n bac terna potes camufa fuit 4 jrpiants gntib? ort^
pa? teiia? catbolice fidie ad maometiais ifania Eecliauit. Ss CBlaiiter ppm jaeferttit tafactle maometbi8&
cra cdtempfit. rediit ein ad paterna lege.-r eguis vtraqs religiSne ptempfcrit neutn fid^ jepian^ ttl mo:i cg
bie boftili ferro petita magna e? gte ederta ferat .iRe? alfonfus fepe milites in albanias mifit x CToyavrK
in ptates acceptam a turcbis o:fendit.lllepos fcaderbecbi e? fratre cu turcbo? parn faties infidias patms
moltref ab eo captus cft x ad Slfonciu miffus in carcere contectus eft. Califtus qs roman^ pontifet^auti#
lia pecuniaria fcaderbecbio no pauca mifit.^clona in albania no magna ciuitas eft in portu maris fita q
breuiflimus eft in italia traiecuts.bac pasaietes p:imus ex turcbis occupauit.rebellatem amurates reoj#
pcrauit.nefctoquod maluminaf ytalie.
C oft albania illirice fequufgftes ad occidente feptentrioneqs vcrfe.bocgen^ boim noflra ctasfda
uos appellat.t ait) bofnefes.alt) balmate.alt) croact biftri carni® nuctipaf .©ofnefes ttro:P ad pa
noma vergut feptetrioni etpofiti.relid adiacetes mari ad timaui vfqs fontes .ptendunf .bine aufoniu illic
pannontaintntucntes.Ctmauiis aut in innmu adtiatici maris finu e)i:atrrit,cuins fontem matrem appel
lari maris Srabo .pdidtt.5n bofna retgto ftefFanus noie(fic em reges fuos appellare pfueuae) muis
xpi religionem fectarctur.biu m bapttfmi facramento abfttnutt. fed annofugiotc vocato ad fc jobanccar
din.fti fancti angeli cuius fepe meminimus ab eo baptifmatis vnda gfulus x faens noftris rite iniaatis
turcbis 4bus cu frdere iunctus erat bellu indi)ctt.nunc paululo Htttarcafitrmatur.^n bac regione (gplurt
mum beretto poflunt. quos vocant mantebeos peflimu genus bomino.cftu bus ptineipia re? .pdunt al^
tem bono? alterum malo?.nec ptintatu ismaiieeccie tenent.nec pgm cquatem cofubftanttalemqs patri ef
fe fatentur.bo? cenobta tn abditis t montio conuallibus fita feruntur.in quibus egrotantes matrone fer
utentes fanetis vfris u euaferintad certum tempus teo voucnt.roJdttcfanitatt permittenttbusviris vota
perfoluunt.,pmifciie inter monaeb^ pftnito tgcvtuentes.banc labem nulla fedis apoftoUte Eecreta. nui
iDci^almada
3’ti tiaimisciarasuf^os magnis afferit cladtb^ StefFan^ ^ntcrbornflcs t bawi«3SbuC3t5T>?^flt^m -r
,iitanicDcos veneno infect^ ^ 7 Ii apianos g infidias captos fepe ttircbis vcnudaucfit nuttere tn otato
res roma t anyilia fedis aplVcc petere no erobmt.ei^ bcliu^ptas er rpiams petes qb geflei at l rpianos
nec cernere 4 tamipijs verbis aures accomodara._ ©eCroacta
n eroacia auftraf multer que nuptias comitis cu eet infertote fanguine.fliOE pllatia «t fotme elegantia
iKmeruit,&n lajidi animi gratia eje caftello in afteUuobcqtat fubito turdao? inteniciu capta -r apd eos
aliCBdiu cet«a.impati0i3 tande manti' no guo auro redepta e-iBucrat fojtalns alids vbi na liburma bi'
miratm^ qua gmcafle antbenote jtaliajjetente mfi^is poeta cbmeinojat.Cbfufi fmit ad modii .p utnci#
ap ftnes nec expedire noua faa le e ne t»a «js vetuftUnma pofllt abibluerc.ibliiu^ liburme fine inittii ce bal
matle Oipt -c tragmu marmotc natu.in ea ce falona qj colonia que ab iadera.c.-r.jaj.milib^ paflira abfu^
lU^adera <»0 cetu.lr*a pola &illarc.er quo fit vt inter croatlnos t Oalmatas hbumt fedes babuerut.fo?^
fitan t croatini noufi gentis nome libumoi? loca inuaferut nobis bec indicafTe fnfficlat.fi ds cerciota ceft
derat pnfeos aioluat autotes.lbtbolome^ liburma Dalmatia ae illinde (if cofudit.t illlridi qde a fepte^
trlonali plaga pannonia occurrere blyit.ab ojtu fuperiorcm myftam.ab occafu billriam.a inendie mace-'
domam t adrtancum latus» ©c biftria
T^iftna veteres ytahepte tradidci-ut in q parettut poia e-r iirftatinopof qua caput biftric vocat inco^
JLPuementcr.italfe tn ingif adnatico finu bifiecta "t in peninfulemoducircndata mariq cotincntiapplt'
eaf a tergo.lapidca eft -r motana rcgiS qua pnfci albama vocauere.'0lini^ biftna adbcrcre liburme biptt
ilrjc d pala fit croatinos llbumo?: loco fuccedere.l^iftria ab biftro amne Cuctas ferut que a banubio in adri
am fluere falfotradidcre.cui errori Tpoponi^mdla^noaospadiacola aures adbibuit.nuU^ eme;c banu
bio amnis in adriaticu cffndif mare. Srgonaiita^«>8labula cecipit ijs g bifh ti c;t mari ponco in biftna
vectos monoric pdttS e.f pftat eos ep biftro in fauu aduerfo fiiimie uauigafle.ccindc nauportu que bo^
Die labricu appellan putaiicrim.aii^ palude lugcu ftrabo appcllat.£ic nauporto 'po g motes bumerts ad
uceta nauis in adriaticu guentt.lfeiftri bodic fclaui funt qSuis maritime vrbes italico fmoc vtaf vtriuftg
,i . . ... ..... .
aui -
■^udidan^ d Denniit biftros madidit fine italic mufie flumini tradidercvjnbac tena ritbil ctate nra t
ria Dignu gcfto ee accgjim^.cguis auftralcs -r venetos magna ce finib^ cdtcntto agitauerit.^ vti iufcB par
tis fubditi armis ptedTerit.ad qs lites pponedas nos aliqn ab migatorenulTi qjuis inducias belli fecim^
et no uos termios pftituim^ vniuerfay tn lite amputare ncdtiim^. S>e Carnia nue germanic .puincia
aarni inter ^s lapides ennmcranf bdlros fequuf .Sclaui tii ^2? fermo regione obtinet carnos bifari
am DiuidiitDuplicecarniola eflcDiatcs.Sltera ficcat aq^: indigna in q biftros poitut -r carfos.qui
medios inter labacu 7 tcr<
tu b$ 7 naupott®’ d labac** bo^die appellaf 7 alq ^pliircs ftuuif
'eriit. Sltera imgua m q fiume fauns cz
nbacprouicia Du fridenc^jmgator coro
na regni tbeutonia apd acniefes ciuitate peteret vlric^ alie comes 7 albcrf^ igatons frater coiuais vinb^
laba cu infigne oppidu e;c niimic cni adiacet Diau obfidioe cm^rc. Dui macbiiiis ois generi oppugnauerc
fed a fridcricfimilitibiis non fine clade repulfi 7 caftns e;intiDtnife fuppcllccttle gdida e. boc oppidu fclo-
ni 7 Itali lublana vocat e;c lugea palude fumpto vocabulo. ©c Canntbia lulc germanie pjouiiiaa
tOZUJtt Dtcpccait purpurau Cv ,pccrc8 aniuiui. Vt^mu ^n k» 2: r
£11 cura Rerit.intcr tti . minota vcwila pcurrtf.feUcS tnagiflrat^ fequuf *wcrno tn co wmitatu no bign bono
• rexiiicf iifipriccpoBretpcruftittfpecieferes.asrcftlavdhO.agrcftl pile
ilatus paftozedndtt.qiie poftcK ruftic^ ex lapide veniente cofpicatus cft fetmone fclanico(funt ein ipi
tbian(?claut)qiu6 bice inclamat ciii^ ta rnpbu incerum ®
tare.tu ille luftus ne indetre faliite pameqiicres.ltberc pditionis.Pisn^ bonote.^ ne tpianc culWtfideiT
tarc»tuui& imra» ne matyteiiiuHc 1^411 —
cefenfot.refpondent oeo cft -r ent.niriiis ille.quo me lure ab bac fede OiniOMeat.St goticie comede. Kna
ri)8 abs te bic loc^ emif . turneta bec tiia erut bone atq? equa oftendee^velhmeta quocp ptteipiB q paulqan
emit aaipies eritcK Oom^ tua Ubera x abii® tribiito.t©mb^ Piats raftic^leiii alapa ptincipt bata bona u.u
dice efle lubet x fUrgea lumcntacB feca adduces loco cedit, ^^ticeps to coltefo lapide nuduglabiu manuvi
bras ad omne fe parte conertit eqim tudicitt populo .pmittes.ferat x aqna fngidanitti» allata pueo dioc^
re tancR vini vfum banet.^etndead ecefam fouenfem pgit q in .ppinquo tumulo fila efanctt petri vocabu#
,r. u-i^„ 1..^ itidiimeta tcDonit Daludamctucu
retaniBViniviuHicaKti.isftHiutauti.naiinwKtiHnii KOI. , v
15 babens x olim potificalis ftiilTe. vbi pactis facnficijs pjtnceps niftica indiimeta reponit paludametucg
induit.coiituatufcB fpledide c5 ptocerib^ in ptata reitertif' ibicg pto tribunali fedens lus petentibus biot -r
induit.coimiatuiCB ipieawe cn ptocerio^ in ptata reiienir loitg p^o u luuiwu ^
fciida cofert.-f ama dl anno *b .cc. nonageftmo poli t:pi faluatoris cara impantc Carolo magno buce getif
?guone nofeingens couUiiu prouicialib^ pparalfe-T aggrellib^ quide ad cofpe^ fuu tntromiffis invafis
aiirei8at5arg«ci8.nobitib^f»OTmagnatib^pjoculaboaiUscoUocatisfimlib^minillrarcjitmire.?nter
rogatus cur tta faceret refpodiflc.no ta mudos efle quf vrbes x alta palatia cg qut agros i btwes cafas co-'
leret.iRullicis qut jpi euageliS accepifTent.baptifmatis vnda purificatis cadidas -r nitidas eneaia^ nobt
les ac potetes qiii Ipitrcicias ydolo? fequerent fotdidas ac nigerrimas.fe fo pto aia^ qutatib^ lUftrujttfle
iCQ ac pwiei.et> 4111 ipin wu4t» yuviu^ ie4uei tin mv 1 r ^*^%^**,*^^
coututu.Calligatos ea re nobiles cateriiati faae baptifmatis vndam qnerentes b:eiu tempoec fubvirgtlio
et arnone luuanienfib^ cpis vniuerfos ypi ftde accepi(fe.lls>inc bonos inuefciedt pricipis rufticitati bua^.
fuit aSt biij: Cotintbic venatoj impenj ad que lites venatoie oim ceferebanf , voca^ in indicto cota tmpa^
toteqncrelatib^ no ntfi fclauontcaftngua rdpondere tenebaf .dfeulta bui^ pjouictenufle otnamenta com
tozeqiiereiacicr nu ininu4uvi»t4uni^u4iei|jwnueieitin;u4i. *mivwh-w winu
mozat.multa pzimkgla.faale id crcdiiii e qn mipatojc lodouim ci^ terre Pueam filio fuo amolfo p^imoge
ntt** cotultlfe no ambtguu e.£ll •r^lta biitus prqutncte cofuetudo tn opptdo quod Clagefurctuj appellant
cotra fures burtfTtma.St quis tn furti fufpttione inciderit mot: captus laqtieo fufpenfus vita nntt. 0um^
pto fupplttio trtduu cc uifpitioe tiidtcat.rt rea fulfle necata inuentut pedere cadauer infame ftnunt bonec
pto lupputtop' mauuceunpitioeuiaicatjiraiiumenecaiu inwuuuipcuuK.c4U4u«;i iiH4iiicununi:ucinec
fua fponte couimptiis ccctdtt.Sin no ccpofltu tn aralteno codnt. luftacg funus e publico faciunt x aie gra
tas ejccqutas.Jn bac peoutncta comes gotcie vlrtc^vtr muliere cotrupttoe impuberes ftltasmedta nocte ad
potu furgerecopulit icrepttas q fine fttt fomnu agerent.c5 paftonb^ x bubulcis fepi^ q^cu nobilibus con#
iieiiatus e-Senec fup glacie c5 piierts luftt.5ntcr vulgata ftotta frequenttflime lautt.raro tn aula ptanlua
eft.folus cocu adiens oftilas tn tpa coquina vo»aiut.vdlcs tndutt viles ac minctas.pectus nudnt: apertus
oftendtt.ocult femper lacrimantes fuere, i^uem c6 altqn ad fe vementem frtdertcus tmperatoj e% feneftra
Intuitus eflet me vocitas, age tnqutt o i£nea ptincipem qut ad nos ptoperat contemplare. St que mundio
rc5 pulcbttotemcB videns altqn eft3re.mibt cu fatis pjtnctpem comttecB conftderaflcm feda rufltcttas vtfa
eft que bomtnata aflecuta egregium fenittto pmeret. feutc veot natione vngara.fotma ptellantt x audacia
plufcB vtrtlt vtncula indutt.moe vlnct comitis ctlte amalto Uberatus vjcotem bomo pcpultc,nec btu poft vi
p functus ftUos bone tndolts adolefcentes -c matrt c6 ftbt ftmtles reliquit beredes.
©e fttrta germante pjoutncta
^rttria qua quoda valeria tnuentm^ nucupata ad otiente pannonte lugtf .lat? eius feptSrtonale auftna
-!^5refptctt.ad occidente ac meridie camis x cotintbus occumt.eode qsptouicta motana e eguts tn otic
te pojrecta planicies no puas babeat.Srauus ac mura tnftgnes flumi terra tmgat.mura tn brauum econe
rar .ille tn banubiu.^tbiu popult plcrucp tetitbones fclaut qut cttra brauo rura colut. JImpertum auftralts
famllte ^ tn eo opptduvetus qd ctliavocat nonuUt Stllateu appellatu quonda ejnfttmat x opus futlfe luctf
fille.ot q re nobis nibtl ceplotaui e.d&ulte ibt vetullatis reltquievifiinf x romano^z iloia pnneipn fepulcra
Ua marmota referun^n eo pfiitt etate noftro fridertc^ comcs.q cu cet tn libidine. pniflim^ roli verontee co
^v>w'Mrv w^M^V V^.WS^IIfUiWUC’ VI 11414 IU41I141»U IIPI-VI VMIlliVUtVtUUtll» VQ P^ECr
etus bermanus vt e potentu mfttcia -t tn .pfluente btmerfiflet veotes pafliin mantis abfhiltt.puellarij grc.-
ges tn pallaau rapiHt..pirtctales .p manctpus babutt.ccciarum bona birtputt.monetanim falfatotes.vene
ftcos.ariplos.ntgromante8 vndtcg ad fe confetutt. £t ^uts anno iiibilet tam nonagenarius indulgentia#
rum caufa iRomam pcttlTetreuerfus tamen nibilo meltot vtfus eft.5nterrogatu8 quid fibtiRoma pjofutf
fet tn pjtftinos mozes rclapfo.£t calctatoz meus tnqutt ad confuendas ocreas poft vtfam iRomam redu t.
Ifeutc vtta fu^ts (fldalncus filtus fucceflit. per cetera ftmilts tngento. tantum "r cloquentta mato?, i^to
ftcut btetum eft interfecto quatuo: x vtgtntt competttotes bcredttatiS fuere, vt qut vtuens vndttB Wi
ccLxxyiii
uewt minctis ^j/eiJinones c^rctoret. Sed dptimatcs terrepolfdfioitc Uiipaton' fndmco tradendd cenfit
crimt ca Icgc vtcopmtiwbus fcdiu pjomnciccofuctudine tn luditio rcrpondcret.iRchcta vlrtci armis ce?
^dere que psmdcbat Jxcrcuit.f ridcricus manu poteiut cu plura caftcUa obtinuiflet tn ciha lade reccpt^
dt. -arces loci tradete lobane vitomtto natione bobemo.qut cu fuiflet madilter militie comitis accepta ce
laris pecunia a piuge ctiis tcfccit.fed tnoc pemteutia tnictus grande aufus x tn cjrptabile facinus tacg fce
redempturus imgatote ta ftbi feciua x cu paucis cilie motantem nocte cocubia intercipe aggref'
lus eit.iLojrnptiS naneg opidano? plertfc^ qut fibt;3dnenieiut' partem oppidi' traderent. Ifeiota coftituta
eunt OCtlfltsCUClSeCJlUtlbUSintTOftllmlSfnff-;» affini- fi nit^ilK
pteter cofuetudtne tn arce lugiote x bumana ope munitilTima ea nocte botnitendu fuaferat.ptoceres d
I manlcnititin oppido c^rt omnes in quos x ^obannes vnguadius cuctis ftirienftbus opulentiot cu &e
otgto h‘atre abducms elt.necno ^Irico attftrtecancellario.cgius elTet epus x ad ecciam confugtflet parftij
cltvIcB adeo apud boiesnollrtfeculi btuta t buana lurapcrierunt.Craditoti bobemo biutti Tpolto locu
pletato no tefuerunt ec illo tgc adiutotes. fama eft ca cgcelebtiS inter fttrtelcs nobili quempta ftnfle cut
Icpe tn animu ceciderat x feipfum laqueo rulpenda'c.id egre firentem cp bocto quoda viro remedium peti
ume acluerfus ca tcmtattone.£onfiUu batu ^tiu vti facerdote coduccrct.qui fibi manente in arce quadd
iolitarta fingulis bteb^ rem biuina faccrct.paruiflc nobile atep tn annum ferme connualfe nulla fufpendS
di cogitationc^tcrucnicntc. Iboftrcmo rogatu a facerdote vt plbitero vicino d ntdicattone ccclc tn ptojei^
I mo niontc babiturns effet auj;ilio clfc poflet.licentia cedilfe ponentem tn animo paulopoft fequi et facrl
, intercfle.llctille bm poftea nunc vna nunc altera caufa retentu.ceniq; circa meridie profectu agrelii cuidas
I in nemote ocoimne qut rem bimna in monte peractam efle populumqs omne abplTc bicerct. cotrillatum
w mincio nobilem infelice fe efle bjccnte qui eo bic facru coipus ppi non vidiflet. agreftem confolari ceprf
fe veditu? fi vellet nobilis emcrcjpmiu quod intcrcircndo biuinis mcruiflct.faguqs nobilis petiuiffe pic
cq note, venditione facta nobilem nibtlominus monte afeendifle atqj oiaflc in templo.reucrfus autem in
-l piopima arboie fufpcnfum agreftem inuenilfc.fed poftea bins cogitattontbiis baud quacp vcwtu fiiifle
Jn bac ^outneia lEcoctum fal ad^vicinas regiones impoitatur.i£a x ferri mincras locupletas babit. (£t
argenti fodinas non ignobiles.cButs in curia piincipd argentum baud multum cfFundatur»
©e auftria germanorum cclcbii piouincia
uflnjjmttfmbcrcRocIocobaudncalTanimtcjHltimsittHm.tEqua^nambiftonanicdidittius.bie#
uibus tn fitus au8 abfolucf .boc em tgc atuife eflc terre limitibtis.Suftria oUm panonia fupcrior
Oicta.ab ottente babet butjsana,3b ocadende bauarta.feptentnone ctiis bobemia motauia terminant
ad auftmni montes Ihne qui longo tractu ab alpibus cermanf .iatttudo eius trin aut paulomln^ Ole
tan.iongttudo ^0 buplo matowcrra noblUs.aqius irrigua, vitibus cdflta.llgnl coplofa.agio feraci, pl
fcibus plena, vino adeo ctnberat vt bobcmls mozauls fcblefltls bauarls in bando vino.fatlffaclat.etance
ep ^matamas opes colligit .©anubi^ ea media fecat fluulus omniu eiiropc marlm^.^itter pclpuas eius
oultatcs cll Vienna panonlo? maprnu cmpond ollm flauiu appellata ambitu muro;: 0UU5 mlliu paffuu
cingif foflTatts pugnaculis tombufcB -t majamls fuburbtls cecoiaM* principii auftrlc pclpua t bignlfli
ma fedes.^n ea .pulnclalcs poft obitum alberti cefans frlderlco fc comlfcrunt ea lege, vt fl mafculum pre
gnans regina pareret tuto: cius cflet.fin femina terre bns.lTlato vt pdlctu e ladlflao tutela cius frldcrlc’
accepit, ifeilttcs qui fub Slberto meruerat cu ftlpcndlo fe fraudatos blceret ptoulncia latrocint|8 ac Inccn
dns vaftauere.igoii ve)catto.)cl.mtlibtt8 aureis a frtdcnco redempta eft.cu bobemls r bungarls crcurflo
tubus Iu auftrta faclenttb^.i6r fo:o:tb^ ladiflal fcnlo: wllbelmo Oua faronle nupfit.^obanes buniades
cu regni bungarle co:ona a frldenco fruftra repenflctcn.w). milibus cqultu Ingrcflits auftria omne agruj
Inter Viennam t ftirtc motes blrlpult 315 Incendit, 'petente y talla ccfare rogauerut auftralesvtl latlflau q
13 pe modu adolcuiflct In paterna beredltatc apud fc blmlttcrct.relecta petitlocauctotlbus buob’ vinco
altero cille comite altero eyjlngcro fumptis armis rcbellauere.iRcdeute et ytalla frlderlcfi apud noua clui
tate obfldlone clnterc.qmb^ t belnnctis rofenfls nande bobem^ cu bucetis e^nb^ t mille peditibus fe
adiun)cit.(6t <®ui8 a llllcolao pon.matio lufli eflent ne nitela cefans Impedlrcnt.iCdtcmpns apflcc fcdls
mandatis t tate maleftans auctotltatc oerifa fceleratu pofitu tenuere.©octa eo tgc ^lennefls fcola inoj
cta fentenna p:otulit.quc p aptbs ad funis cdcllin Intciponedu fufpcndl pofle romanl pfulls madata re-
fcriPfinCiuitas vlennms -r ois aiiftrla et eo tpc in armlf fuit fg temeritate religionis penas pendes. £cf
fit fnrenn populo frtderlc’ pufitluqs adijuc tenere ea lege tn manus comitis cille tradidit vt puoca t^ adv:
be Vienna pfanguincis vtrtufqs pns -t amic] be tutela.ts oppidis. tccB ceter] ptetlomb^ ptinclpu.q voca
tt pucnllTet arbttriu blfftntrtt.idinaus fumma populos alaCTttatc apud vlcnnefes eteept*’ cucta et volti
tate comtns admlnlflTault.ad cdftitutu pelli} bte 2.odoufc^ bauarle r wllbclm^ fatonlc buces. Slben^
q5 bradeburgcnfls iCaroF badefls marcblones puenerc.Cu muln et bobemla muln et bugana baronef
Impato: legatos miftt.qutb^ t nos adliictl fulmus.blu n: Utre ptiu blfccptn.^ cu oia et arbitrio vlctotis
agerenf nec leges ccfenderetjq arma nqprotctlffent Infectis reb^blfccflu? e.S>lfceptat3 funt oia q .pmife
rant auftralcs ImpatoriVblctu oe Indictu fult.neqs Ifls neqjflgtUls aucto:lt3te bablta barbara fldeacnim
Jncopuetu ladtflauslobanebuniadcj q flblregnuaturcbosmuafioneferuafretadprlnapat*’ bortote
euetlt.qut fugefto in magno fo:o apud carmelltas erecta fede fedens aurea regali paludamento ac byade^
mate oznatus comitatu el blftrlcffem pmifit.qd eo tn loco minime licult.neiB em regi bunganc fub Impc
no romanomaleltatem gerere Ius ellj tatajeuerentla regii egta eis p arma flue baf flue rellnqulf'. Co-
mes Clite bu rege quolibet mipelllt -r ad feCucta rapiens i^jtngend vlcnnefefcB ptempnlt. Concubinam
qua viro interfecto fuftulerat reginall pene bonote blgnaf . Ct fauore tande regiodadlt t annufteeytjln-
gero e curta pelllf . qiie In etlllu .pflclfcente qtuo: tin equites comitati funt.Slbcrto marcblone brandenf
burgenft ne g ptemptu a populo lapldarcf ad po:ta vicg vtbls fecuntate pbente. Sed cnfeda t mlfe:a
biliS CIUS fugata fugb^ -r fauotabilts ct^ reddit^ fult.illa p^ amm cu ta et bobemla rct rcdiflet fu adetlb*’
p:lmo:tbu8 auftnc baronlb*' rcuocanis.c ii mille eqiilnb^ argento t auro fulgcntib^ vlcnna rcpetlt.cul et
tj-a poitas v:biS5 ret ad mille fermcjjaflus etnt obula.-: ots ferme nobilitas rcdcutl gratulata e. "fel^s
05 q pauloan Ium ac lapides In fuglete taaare tcntault fternerc via floribus q redcutl traflt^ fini minie bu
bltault.vt e tn vtraij parte In modica flue annuerit flue oderit. d&lra res mutatio -r ludftl foitunc (oif. ey
mn^r ctff a gratia rcgiS factus tn caftella fua recedes tmgatq:l que grautter offenderat rccontillatus efl
II itt uiw Ut utJ4 4UCU lui^uierai: q laaiT lat regts ptc8 tccjucuanf Vt noucciuitatts fuburbta itt oua edare ab
knte laccbat gucrea imeamnntrare pfumpfmnt t vrbe cjtpugnare cotenderit^qd vbi no fucccflit cxnttl
que obtmHCTat locis ablerat.fult fepe inter cos tmgatotccB 'trege Incafliim tractata pcotdla. neqj etn co<
mes cilie bu vifit et re fua etiftimauit vnanlmes ec auftrlc ptlncipcs fit eo mottuo cii eytjlnger^ et bobe
^ note regie pte berediwtis ctpofcens fuafqs calamitates t inopias tato fangulnt alienam
u?cintmJSSiWgmo?ecui» pSdcK^
tcreaadiita^mqtcapt^^nvincitculacolcct^efttinptinatocarccreckSs IndtgnarS
rte-s
ccLxxix^
J
pfofcct^ pnnctpatiis in%m'a ab tttipato?c'acct'pt'efl8 ,p vctcrf cofuctudiiic tn veibaVum^MR fb
Icnnitatc albcrtws afFiiit.qui paulo poft cu ftgimnPo vtcnna repetijt Tambo ainSfTiwlm&StPt-cm cofpi-'
ratas auftna fibt fabigcre conati funt. qnoi? «udia fcnttcns imeatot vtcnna petere ftatuit 'Z aacrfito ludo.-
utco bauarte Pnee majjnt nois pnncipc eo fcconndtttmgatncc fcqucntc.apptopinquantcvtbts populus
obu tam prcjnt.Slbenus to -r ugifmud^ nobtlt comitatu eiara vtoe tmpatote falutaiicre. babebat albert
tria circiter eqnitumtlia in armis cjcpedita q no longe a viena in quoda tumulo impaton fe‘ oftedarat ma-
gniii^ metu vemen tncuflCTe.furpiti0nem auittt albertus qtn fepeadeos .pfcctus -t feojfum locuws inlidi
as apparafle cefart vfdcbaf .f erut et^ militic Puee alberto Pietirc.factle fi Ubet boto vienn^te Pnm atj au
ftrie ractomamds.pbtbctquomtnu8frtdericuimpatozeeiurcBcomitcsmtercipt3.mnuctm.folutaPcin/
eeps bereditatis qucftio ertt. victoti leges atcgboies fauet.Subdubitaflc albertd aUquattfpejt tEmunicB
rcfpddiflc potera ignofcere li qp ais me ignoaate fecifles at madare turpia nd poiru5.pofteB introgrem v?
be fut albert^ i figtrmud^ m Pomo q piagefis appellat fmml b3bitaHcrc.imB3tot piiuatas ciinimt edes
incoliiit.are ptotiictaliu noic cuftodicbaf .Cdfpirauere rtgtfmud^ t albat^ eam nocte aggredi /t t rrape ar
matacB mllim manu inipefli iter mraurado fe obftrinecre nd redituros Pomu nifi arce intranent.^cnfe^
re ctues moecB arma fumetes pfidin m arce mai^ collocaucre.tnjlabat cimle bellum 'Z atroe pugna .P arce
nec Pttbtu vtdebaf du magno fuo malo pzincipes cdmtlTuri pltu cflent.Stetit Piu res tn ancipitt.ciiubus
tueri arce ftabile propofitu erat» Puetb^ d aree intrare luraflet tuipcyideb3(.infecta re Pomu reuertt atvim
inferre pleim picuU erat.lboftremo puetu e vt ingrefli pjictpes arce paululuimmotatt potato vino eeiret
atj Ita cclufamagis ^ iplcta religio eft.lboftrtdte arjc pfcnfu piouincialiu in tres partes Ptuifa Pius ^ce#
pere albcrtus -t ilgtfmimdus reliqua impatoz.S>elccttq5 ptouictales funt d Utes fraternas Pinmat 'Unt
ma ilfptas Pata.f graue tudiciu p potetes e.iriobtlitas t ecciau pncipcs imEatwifauettotes umt.plebei
albertu pferiit magno fe tudice dfds tuef .dibulta funt in boc cefare q laudare pofns.yoip^cgregiu 'Z fpes
impatojc Pigna.amm^ fedat^ actraquill^ingcmu pfpicat.memoria tenacioMeUgiois araes 5er . inges
cupiditas paci t ocij.Sftngulare virtute tn qius boie Ptltgtt Ptgnaqj pmto Puctt.edturat fpledtdc* ojtos
tii T gemas plus equo admtraf t amat^-r tn reb^ geredts tardtoj acremtiftoj e.tenace plcrtqy accufaiiert
et ad re mtn^ attentu, td fecere pjoei ancelToJCS ftgtfmud^ r albert^ cefares. q? ptodtgalttatt cutufuts ppa
ta tiberalilas vtdert auarteta pt.iCetcfn fftdcrtc^ nec fiia ptofundtt nec aliena Pjnpit.f^bis factifue teperas
^Ibert^ frater ci^ longe PilftmtliS.eelcr tn aggredtedts reb^ belli r gfte apjaetes.mcult cotemptot auda;:,
labons pattes.manu atq? ingemo p^ompt^.pecuntas inter amicos partit ac pjofundtt.tntcr opes paug.
tn pauptate Ptues.mUli^ ret magts c® fame auanis.|^e JBOJaUlS germ^niC p^OUlHCia
Crocedett p auftrta tn adlone motam' occummt ges ferojctraptnaj? autda inter bugaros bobcmofqs
tranldanubtu ftta.lfeac ptouincia euo noftro Stgtfmudus tmgatot a^lberto genero fuo. qut poftea
irnoautt Pono ccdtt.lRebellatc t tnipata facere recutame albert^ niagmS affecti cladibus. na fiipta qngen^
tas vtllas vna emirfidcpbufrtt.mottalc8 multos nect tedtt.pec^ oe pene abcgtt.tugucBfrrrepftPa gente
cocutt. ^n bac putn eia ctuttates -t optda romane ecete ritu tenet ^ catboltce fidet corennut. parones oes
ferme buflitaru labe tnfectt funt.lfe»tc cu verbu zxi pdtearet ^obanes captftran^ 'z tn errotes buirtta? vcbe
menti^ veberef baronts nd parut nois que fjemabota vocat fecuta puerfio.qin relicta pziotc pfidia cus
Piiob^ miltb^ fubdttoiz verilatem romane fcdts amplet^ cft. ibtotbaftus fili^ ci^Poctrtna t inottbus claj
rtisnd Ptu Doftea ©loinucais ecciepdtificatu obttnutt.sga evntca ctuttas motauo^zepalis.lRegnu altqu
mter motaiios fiul lattfliinu ac potetifrtmu.q6 vfq; ad ftUu Snatocupt Purautt.cutus fortuna m bobemt
ca cdfcrtDftm^ biftotia. at cu ftU^ fuatocupt eccias cet fpernere ceptt re gnu gett adeptu e. qd poftea roma-
m crfares tn bobemta traftulerut. Jn bac jjutncm cdplura funtopptda plena populo ^ optb^ abudantta.
tntCT 3 3&tunna pttnctpatu obtinct.5noyma figtfmu* obitu mcniotabths.bac nulU tranfit^ P3t«
mato DmetiottCR-latronib^ oes addit^ obftdenttb^Sermo gett mict^ elf tbattome^ x bpbemic^ fueani
tfi bXnit quo? eregtonts tmpcrtu.q gttes oltm niotauta tncoluermt nofaci e Pteertm.cBtuvo et lecttoc
mSometacctpe licet martomant x fudini cadiCBinotauia -t auftrta q trafdanubtu lacct incoluiflc videnf .
nts pjotius aom ^ foienma mrtmomi cdtugt volutt.Sieftte fub tmpto bobemoj? i . .
m^oata facere Ktracrat.fSeotgtu nouu rege admittere recufantes. wtlbelmu facon^ Puee fec^. d
hrt^emie ^fe pUnere affirmat ffiter ptuge q latiflat bungarye atqj bobemte regis fotot fuit.^la-
Ei^kttsaSS Sermo 6ent« matoriecEtetbeutoni^^
SbqiaSndmHncrttfqufdamboctnlocogernianiet^^^^ idemfluui^
Oi feptentndnefn versens germanteas paitcs npts ambobus allmt.
i
i
cefuncti rcuis bercde cjctarc icifatan eiiie aniinu OEtere au fratcmu p:niMB regna ciipien mipcdtntttunt
afferre e bignitate fua fh&erK?no buceret part ex moderatioc t albcrnia bauarie ^>;erga latiflaa pertt
filinvfiis edbobemteregnuftbioblaturccufamt^^^idcne^qaocBimEatoiTabbiingans ya bobctms
ad beredttate lanflai vocaf^nu® audire fuftiniut qppatnicli' piudicid faciet. 5n^6 laus nre etatis -t ina
gnu cecus gerntamci nots.cButs no ambigo effe aliquos d nd ta luftiae ignautetradut alienis re^is
quepia abnineic.ego qd rem fpeaebs no laudare no poffuin.Cafinut^ aot? fi tufficilc a Utuanis oimit^
tcrcf 4 fuu apud fepjtnape rettnere cupicbat.in poloma ventes pacifica regnt gubernatione accepit, nec
tuu poliea Ibjore lanflat regis bupil vio?e. multa ei aduerfus fratres tlaentomcos qui fanctc marte appci
lanf bella fticre-o: quibus in rebus pnitenicis referemus. iituania
m
3
T-etbXtoaitegea/anielin^ffn?^^ad^Se«f5tfetoS^^
lJmf3S?eiSSXdSo)fia.bugari8.lituanisacp:uteniScotermia.feu^
paanitide.ma[“42«S^^^^
vocauere eiectocBimlbelmo coiugeeifr regnu nouo nSos «
luerat.fcd baptifma cu regno fufaEC no recufautt.eouet%s ad
linianis ad euageliii traxit. pcmfiCaleseccias nonuUas erept.epos magno
du Stiefcuci?tuiTC6 cccl^u inibcjcittctracto pilco caput lUcUauicbeu <5 colcrcf uKCCta ventrat
ria •-../rni infettStth^ fdiatertuimcauit.Dtutcnos maxiino bello vtctt.cc q interres pjutenieas me
n^?Snilt0iitesinfeftaiS.nSiSerbimicauit,p:uteno8niajmnob^
moiabtm^.expnojecoiugepiolend fuftulitcuqmftmontubaudlcgttamafitit.ex feba la
genaria btio nan funt filn '^latiflaus i calTinui'^ .eo mojtuo vlatifla^ regnu polqnie accepu. Caninur u
p itiwuia 'Z pates regio poloms ad onete pnc):a e palullris ferm^isT ncmojojapg^old^ bii'
JU tc puirt vlatiflat' frater. d relicto idoloip ciritu cij regito polottie cpi' facratttCtttBtwcSpfts^I^agttu witoW
ai fiotne fiia tepeftate fiut. que fubdAi' adeo timiiert vt tulTi laqo fe fitipetidere parere potr cp pticipls ittdi^
gnationcm incidere voliieft.23etr3Ct3tc8 imgiu iniutos vtfina pelle, viuetib^ vtfts qs ea ob (^5 nutriebatc
bilaniados ob toaiiit.crHdelib^ qj alijs affecit ftipplicus.iSdt®^ *1b tefuiti geflaiiit.li ci**|
aliKr incedere cg voluit cof^i fagitta pfbdit.niultofcg g liidn interemit iangninari^ caiTufec*
ppiares t ipm pncipe certu faciei bifcrim e radere barba oib^ imBauit. id vbi fucceflit.fatilr ent cernitis cb
barbe lactiira feratis, tofus ipc mencuj t caput pdtjt capitale intertniat^ fupplfciuj.0i 4s .puicialius puoa
faciei capitifue !xponeret.iRec a cefare ftgiltnundo lituanioK appellat** pjt? obnt c® legati biadema ferttcs
fe puenirent.Succeffoj Smdzigal vtfaj nutrtuit q fueta eje ntanib^ ei^ pane accipe fepe Ut filuas vageoar k
redeunti vfcg ad tb^latnuy pzfcipis oftia queque patebat ibt cofricare ac pulfare pcdiD** oftius cu5 James
fiut cofueuit.cut pticeps aperiens cibuj pbuit.iColbitauere nobiles aliqt adolefcetes aduerfus ptincipem
atj vtfe modU5 fecute funipt] armis cubtculijjjicipaus lanua cdfricauere.credidit Sidttgal vtfam adee oltt
uniqy apperuit ibiqj mor ab tufidiatib ^ cofoflus internt.'(bjoHtcie mnde gubernatio ad cafinnrus
Sd Utuanos eftiuo tgc bifficilis trafttus eft.paluftrib*’ ads cuncta ferme obfidenttb^. byems pbet aditum
aftrictts gelu lacimis.mercatotes fug glacie ac niue iter faciunt.plunum bie? cibaha in vebiculis ferentesi
milia certa via meat^(ficuti in mari fiden) curfus oftendit.rara inter lituauos oppida neq; frequentes ville
^pes apd eos pcipue aialius pelles db^etas nra jobellinos armelinofqs nota indidit, vfus pccume igttm
locu5 eius pelles obtinet, viliotes cupn atj argfti vices implent .p auro fignato pciofozes accipiunt .
troe nobiles publice pcubinos babet gmittentiby viti quos mfimqni) adititotes vocat.^irl turpe e ad le#
gitttma collige pellice adtjcere.foluunr tn facile mflmonla mutuo cofenfu t ite? atqj Itei? nubunt.multiini
bis cere ac mellis cft qO filueftres In filuls apes coflclimt. vltil rarlfflmusjpfus -t panis nlgerrlm .«rmeta
viCtuj pbent multo lacte vtentlb^.0ermo genti fclauomc^ eft.latifflma em ell bec Ugua ^ in varias Mulf*
fectas. fy fclauls em alfj romana ccciaj feqimnf vt balmatc.croatanl.catnl ac poloni.Slij grecoy feqmtrt
tur errotes vt bulgan.rutbenlT multi et lltuanls.Sltj ^nas berefes Inuenere. vt bobeml.motaul.bofne/
fes.quo:!? magna gs manicbco!? imltaf infanla. Siti' gentili adb uc cccitatc tenenf .queadmodu multi et li^
tuanis r idola coletes. bo» magna gs cuo nfo ad tpm couerfa pofteg vladifla** in ea gentepolonic regmtj:
accepit. illottl ego iberonimuj pjageufes facrls Ifls apptlme erudltiij vite munditia t facundia fingularf
clai? d annis fupja vigitl in beremo camaldulenfl in appenlno etrufeo pnlas eglt.blc onete apo bobemoa.
buffita? berefi fugiens peftlfeu vlr^ in polonia traflult.vbl aaepfl Ifls a vlatijlao rege comendatlcns pdi
camr^ enagellujltpl ad witoldus pticlpej In lltuama penetrault multofqj ppros witqldl fauote uct ad fa
lutlfera ccl nrl fldey couettit. venltqj tande ad finodu bafillenfem vocat^ a lultano feti aimeli cardiale .cuj
ce reb^ bobcmtClsageref narrabat blc multa K lltuanls q pene Incredibilia videbant .Sudlebam tgo tp
alus ei^ Oleta nec monebar vtcrcdere.Ubuit audire boTcm atyab el^ otc relata cognofccrc.cOmites meline
runtnlcola^ caftcllan^ qitl tunc lullanl camialls oomuj regebat.bartbolome*’ luceman^ arcblepl mcdlola/
ncnfls fcrlba -r petr** notetan^ cardialis flrmanl fecretari** vlri graues z Ooctl boiem in cella tranfrbenuin
apd cartbuflenlcs cduenim^.cul^ bec narrano fult.ibnml quos adif t et llniams ferpentes colebat, pteffa#
millas fuu5 qiiifqj In angulo ferpen te? babuit cui clbuj oedtt ac facriflcluj fecit tn feno lacenti. bos iberont
nf lufflt 0^ mteiflcl-t tn foto adductos publlee crenjarl.lnter quos vnus Inuentu^eit niaiot ceteris que
fepe admotuj ignl cofumere nullo pacto valutt.lboft bos gentej regit q faentj colebat ignej eumqj gpctit
um appellabat.facei dotes templi materia ne teflccret miftrabat.bos fuper vita egrotatlus amtci cofulcbac
^lll noctu ad Igne? accedebat, mane 'po pfulettb^ rnfa Oates vmbra egrottfe apo «gne lacru vtdinc alebat»;
q CU5 fe calefaceret ligna vel motfl vel vite ondtffe.victurib egrotuj facies onfa Ignt.? fi Oo:fu5 oftcnraffee
motlttnz ptendlt.tcflart Igr t reb** iiits pfulere fuadcb3t.S>clufione5 baceffe ibcronlm ondit t guiafo po;
pulo celeto teplo ignem Oiflipauit jcplanofqj motes indu tlt. q^tofcct** Intrcnfus alia gente regit q fole cole
oat 'tmalleu reireu rare magnitudis flngrart cultu venerabaf .^IJterrogatt faccrOqtes qd o fibi vena atio
vellct.rnderut oli pliirlb^ melib^ no fulffe vlfum fole que reg dda pMetffftm captu pclitufTct incai cctc tmi
nltlfflme turrls.glgate tvlnde ope mlUTe folt ingfticB malleo gfregiffe turri folecg Uberatu botb reliimilK
Olgnu itacK veneratu inftrmenm ee ^ mottales luce recgalffent.iRiflt con llmplicttate iberonim manecB fa
bula ee moftr3uit.fole vero t luna e ftellas creaturas ee ondit.db^ maplm K otnauif celos t advtilltates
boim gpetuo lufflt Igne lucere.1boftremo altos ppfos adijt d facra coluere filua vt q arbot .pccriot fuit ec>
cultu Oignlote putauere.lbtedicauil bule gen plurtb? Oieb? ftdei nre aperies facrameta.tvnlcB vt Itlita fitc/
clderet tmpauit.vbl ppfs cn fecurlb^affiiil nemo er:^ d facru llgnu ferro ptlngere auderet, pnot ttaiB ibcro
nlm^ affumpta bippenlejccellete quoda arbote cetrucauit.tu fecuta multitudo ala^i aitamiealij ferris ali}
bolabil alu fecurib^ filua ceijclebat. ventu erat ad mcdiu nemons ibl quercu vetultifliinam -r an pes arbP
res religione facra t qua pottirime xxi fede putabat gaitere allcBdlu nur pfump(jl.poltremo vt e alter al '
tero aiidatlot intrepidas dda foetos d Ugnu Inlcnfatu gcutere fotmidaret eleuata blppcnnt magno Ictu cus
arbote cedi arbltraref tibia fua gcuflit at? i f ra femlantm^cectdlr.attonlta circa miba flere.pqrt.tberonimii
accufare d facra ccl bomu violare fuaftffet itecB la qui% erat qui ferra egercere auderet. Cu iberoiiun** tlluft
ones cemonu ee affirmas q cccepteplebls occulos falctnaret.lurgere que cecldine vulneratu bigim nppo
rautt r nulla in gte lefum ondit. tmoi: ad arbote adaao ferro adluuatc m ultltudlne luges on^ ra mag fra-
aoze pftrautt totucK nem^ fuccidlt.£rat in ea regione plures filue pari rellgipne faae ad qs bu tberonim^
amputadas gglt mulleiz inges numer^ plotas atq? elulas vltoldu adijt facru locu fucclfum qiierit x txmiu
cet adepta tn q blulna ope petere cofuelient,indc pluutas.tnde foles abftlniufle.nefarc la q in loco ceu q-^
rant cut Ooraiciliu abfturerit.ee allqs mlnoies lucos In quis bq rndere folebat cos q? tclerc ibcronlmu vel
le.qul nona qda facrameta introduces patru mote cjrttrpct.rogarc Imf at? obtcflbri ne inaios religionem
aiiffcrrt ftnat.fequnf r virl t mulieres nec fe ferre poffe nouu culra aflerut.rcUnqre poti^ terra t patrios la
res « religione a maiOtlb^ accepta bicut.dfeot^ ea re vitold? veritufcB ppfo? tumulm rgo poti^ cg fibi cccf
m
mm
d:
txdcrat. i'ube8 piferc JbefoH^ttiobofej c;ep?oiit'nrt0
cecedcroju^t bcc nobis itJCTonun^ pftatf vultu nibtl bditls ac g turamenm affirmauit.&tgnuiti fide r
«Itas fcrmojS^TOCKmdiTOfidrti vin rcUgio.no que accepimus immutata retuUm^ vert piculuj no afm
mimus. Efuari tit -t nos t comites ab eo receflimus, ©e iRuflia
iitbeni quos appellat crofTanos vt Strabo videf Utuanis cotermi funt.sfe barbara incopta. apud
-Ijiqua opulente eam obtinuit yftdoi^ cardialis fabtnenfis.cui^ fup:a mmone feam’’. 5« bac gente cU
«itate pmatima tradut nogardia appellata.ad qua tbeutomci mercatores magno labote piieniut.magnas
ibi opes fama eft.-t multu argenti pelleicg pciolas vendftes atj ementcs.poderato argento no fignatovtu
tur.lapis in medio foti qdratus ctl que d afeendere potuerit necB CBteaus ftierit pjiapatu vtbis aflequitu:
ea re q armis bimicauit fepecp vna Oie plures afeendiffe ferunt -t efepe feditiones in populo emerfere*
©e liuon ia nune germanie pjouinaa
iuqnid ttinde icpiano?: vitia pjouinaai? ad feptentrtonc rutbenis iugutur.Xartari ea fepe inaimmt.
in q noftra etatemagnas acceperut ftrages.fres teutbonici qui b. mane vocatur bde armis dfiuereT
;tpi facra fufaEC'coegcrfit.cu eflet antea gentilis t ydola coleret.!6a alluit ab occidente mare baltbeum qd
f lierim veteruj occeanut efle putauerunt.nddiim feptentno vt bodie cognit^ gretl atj italis fuit.)cpiana re-
igio bac otbis gte nro generi aperuit d ferociflimis getib^ Oeterfa barbarta mitiotis vite oiltd ofidit. bal
tbeus fintis adeo late patet vt, incopte magnitudis apd aliqs videaf .©tigo ei^ eje btitanico mari Oucitur.
ijdgernianicu appellari pt.n3t germanie magna Btealluit.i©fti6ei^ in occideti eft nologea eberonoflb
ambjica qua bacia bodie vocat.Cpcurrcs aut in oziente in feptentriouc pandif infulaf® magnas ambit.
i@ccidetale litt^^notuegi occup3t.3d feptentnbne femiferos boies efle tradut.cu db** nullu Ungue pmera»
nauigates babet fignis tn -r nutib^ pmutare merces ferunf .meridionale litt^ fajconibus t ptutenis tradi
tur.onentalevtOiiiimusUuones tenent. ©emaflagete
^nter liu^ia r ptuflVa parua terra ee ferut vni^ ferme Oiei lata innere § Idgilfima a ptutenis ad kuones
«Kquamauagctecolutgesnecg geniis necg vere irpiana.polono^impiopares. atjbine regnu polonic
ad mare dJtendir t baltbeu que bipim^ fmn redeuti ep liuonia in germania p littus baltbei mans.
pwlTia nunegermamep^omnda
■r
aaolutM
ccL:
miianfc
C©ft mafl^ctas pjijtcni fc obiaut ^ ripas vtrafss viftuk amnis accol^Js e rarmacic _
tcrmm .©m ej:ozie8 in motib^ 4 poloma bugariacR Dinmimt. pte polwtwMssfeKsflos vcio q;
loga egcurrit.ab oppido tojni vfcg bantilcu q in loco baltbcu infliiit.ifeuc fluuiu alij viftula vt OiXmms d
Dus ctatis nrc 1 CTmopsrm't.Slij iuftul3.-4dd inftula vocaucrc.qd vitra fluuiu c farniatici luris fuit. q6 ci^
tctrl incoliufle loidan^ ^adidit.q tge gotljl ab infula ftandia incdtinete» jxfcedcre.cJ p inllulaC vt ilk ^it)
^ mu3rerut,'(btolomc^ aut a marobios t alaunos vcncdcs ac fitoncs penes iftula fluui'
um babitare affirmat, jgiarbara bec ges -r ydolo? cultrlr vfcg ad fiidericu impatojem ei^ nois fcclm fuit,
II amiflilTent jrpiani tbolomaide fine ciuitate fr& tbeutones qs fete d&ane biyim^ ap
pellart inde fugati in germania rediere, vlri nobiles 1 rei militaris periti d ne poclu marcerent fridcrlcum
accedetesp:ufri3germanie_cqtermina)cpl cultu fpernere 6ti:erut.0epetlll^getisboicsin farones cete^
rqfcg vicinos ej:currere.lngete vim pecoi? aty boim 3b1gcre.ee in aio fibl ppefcerc barbara getem.3nnuat
tm impatoz .pumcia a fribus ppetuo lurc poflidenda tradat flea armis acqrat.ia em mafonltc Onces qiil
fe cius terre -r Onos afllrmabat lus fuu frib^ ccfler.3t.0rat3 oblatio frlderlco fuit cS collaudato ^oflto qs
voluere fres fub aurea bulla Iraspceflit. Jlllfumptls ariuls bteul tpcdcddprutenlcl luris citra viftula fu
it occupauerc.i^ln tranato flumq vetuftam -r late patulam qucrcuy In caftelll modu erectis pugnaculis
lUjta ripa munlcrut.vbl collato pfldlo vltcrlotes pauenos vetiare cgacrut.pugnato e fepe p quercu t In^
g&es paganou coplc fugate -r celete ff .bcllu plurimis annis pductu e.ad ectrcniu fonuna fratra iplo arrl
bens oem cis ptuflia fubleclt. victe barbare nationes lugu fubirc.ifj; Illo tpe lingua tbcutonlca Introdu-
cta e T cult^ xpi gettb^ impat^fEccic qypdtiflcalcs erecte tras vlftela pomcfaniefls.culm^ls. famblenfls
«rarmlcnfls. ad qua tefuncto^aclfco epo pultate nra> poftulaucre canonici Callet^ f.pontl.niac.annucm/
te fenatti ajaftco comedault. iQuc vna e illis in ptlb*’ fuo vtes iure.ncc fublccta frib^.rcliqs cpds religio-
ms babltu gcftare optet. iQuo In loco munita quercu fulfle Olcini^.nobllc opptdu ecedlflcatu c qd niarlcf
burgujvocat.-r are nobilis 35 amplufima.felc fedes magni mgii d dictiafrib^ pell ptuflia Incoletlbus.
£>ut r ali) Oiio In cade rellgloe mgrl.alter lluonia reglt.altcr couetus alcmanle gubernat. iTlacutoncs bu
IUS religionis innetotcs fuere ac pterca nemo ad c.a rcclplf nlfl tbcutonlc^ nobilibus on** paretib^ -r cui
pofltu fit p tuedo epl ctuagello aduerfus falutifere crucis Inimicos armis ccpugnare.i@b ea re veftlmen
tis albis vtiinf nigra cruce infuta.barba oes mtmut ceccptls d in facris altarib^ feruiut..p canonicis bo-
rls Onica otone vuirpat necg Iras Olfcut.magnc bis opes nec minor pot«i3 cg rcglb^. Sepe cu polonls
ce regni mllltib^ receptis aty illatis gladtjs cotcndcrc nec totis vlrib^ belli fonuna eeperlrl rccufarut. £a
vlatlflao caflmlrl d mo regnat. patre cotraecrat ambe ptes validlffimas aty Ingetas coalas polonlsllma
regi tenuclarct t Ouos enfes in ds flaret vlctotla nilfit facta ptate vt que vellet boflis eligeret, alteru fibl
remitti lulfit.Sccplt vlatlfla^ alacriter nunciu Oonatoeg caduccatotc x vuo retfto gladio remlftt alterum
mor lufli funt milites arma induere bclllCB flgnu Oatu.cl.mllla cdtu in ambob^ cartrls fulfle .pdltu Inue-
ptutenus aucilla In poflranls babult flotentem ojdis fui nniltia In eccrat^ frote coUocault.comiflb pilo
inermes dda tartarl t lltuanl magna flrage ecfl funt vrgebat tu multitudo nec terga Oarc polonus metuest^--
8udebat.atroc pugna fupta cadauera occlfo^i edebaf .nec ta vulnerat ptuten^ alacer cb ctclpe vuln^ tarta^/
^ videbaf .ibtotractu e Olu certame.p3cta inges occlflo lltuanl tartarteg velut pecudes mactabanf. ac c5 '• ' -
nou** fp boflis emergeret ccfeifi tata cede pacta tbeutones verfare ferru vic poterat x la remlflius pugna-
bat. qo vbl vlati jla^ aiaduertit tu ptlmu polonoi? acie valida ac ferro rlgfte tmmltit.fit fublta Irruptio In
ftaurafcB pliu.no tulere tbeutones recetis agmis impetiulmpar pugna rccetis ac fatlgan militis fuit.otl
tur mo% fuga cx pte fratru. ferit terga poloh^.d&gr otdis vbl fuos cedere vldet.ncc 13 vlla In auclld s fpcy
elTc aiaduertit coflccta mllitu manu bofll fefe oblcctauit.occldlf .fit fcdiotfuga.nec pji^tl?cutonic^ fugere
^ polon*’ pkd ceflflit.lbcricrHt tn eo bello et pte fratru multa boim niilia.inter qs virlptlmartf qsvocat
pmftatotes cqueftri bignitatc infigncs cu yo mgro circiter fer cetos.ncc polonls incrueta vlctojia celfit
tartarls ac lituanis magna cr-pte cefls.bellu boc anno tveio t.cccc.fupta millejgefluep'^ rpi faluatoas o?
tn.lbjuflia fotmna regis fecuta ois creepto burgomarlc ad victote tKfccit.SymfSrucnietc Slglfnnindo
ccfare par Inter fres x polonu pftltuta e.pcuflucg fed^ pecunia polono bata paiffla reddita ff atrib^. nec tc
inde vfcB ad frlderia tpa d nuc Impat In poflertione agri fui turbata religio e.Sub ei^ Vo impo cu popula
res grane fibl lugu fratru erlfllmaret fed^ inter fe inirc in buc ferme modu vt*rvi. virlflngulls annis cerfl
i'n locis conueniret d .puiciallu qrelas ad vfus fratru audlrft nec flueret quepla indigne verarl.^t bis q-
tuo: er religione viros afluml voluere, qtuot er piatis eccia^.parlcg numero er nobilib^ ac ciuitatib^ blf
CB parere oe voluere.1ber Ide tjas blulfa inter fe religio fult.alij magim magiftru feqbanf .alfl qfda come-
datotes d mgfl regimen imptobabat. llfegf vt populares fibl alliceret fcd^ ipm incofulto fratru puftu ap
ptobauit.f rlderlc^ qy impato? ade federl robur adlecit cautioe tn infeita ne p fuas Iras lus rellgtoiS lecs
rcf.mojtuo ceinde magtftfo d fed^ accepat^ altero tn et^ locu fuflecto nlcola^pon.mar. legatu mlfit d .p-
ufna pmflie inl^lceret.cognitocB rei? flatu egtu legat^ retulit popularlu fed^ banautt. vtcg ab eo blfcedeter
anatlaema tntermlnat^ impauit.db^ ptlnaci^ In fententla pfeueratib^ er pfenfu ptiu lis ad f rlderlcu cefa-
re tvdnrra e.ad que rurfus ca cognita banato federe tiilft pjutent funt ad obedletla fratru redire d ea .puln
oa c manlb^ Infideliu fuiS armis vedicaflent multocg fanguie coemlflcnt.q re ciuitatib^ nudata mor ar-
ma in fratres ppEariter accepta funt.er d^^ plures capti aty occtfi.caflella eoi? euerfa.arces a fundamenns
dneg X dnqglnta oppida tn ea rebellione cdfplrauere.g cu no fatis re fua cotra religione fine erterna
ope tntapntaret Cafimim rege polonic fibt bnm afcinere ernotu fiibs fanginne qui fottimam patris dus
v/v/- ■ — ^
1
p
i
1
i
: l
t
i
E
f'
HJia iclufiff tburtgt
^trgrtAt(rent.iHcc5 ejrercitttcbuiHoa itigrdfus oed^ rdcauftatca fttpfdtc accepitm ^ fres bi'» vana vi'
ctona^^tcarat.phircs fiM epgrcflHS.HiKr qs mctnoMbiUo: d apud cantem opptdu babft^^, jevtVj. nu-
Ita polonb^^bfidtepe tnio loco tcnebat.i ds etia rc^; tpccaftmti-*’ fint.oppfisnab3f opptdu btefi noctcfcB
macbtntaadmotio.TRudolpb*’ pjtccps faganc vn^ eje (Icfte buab*> tue rcitgibnts buctabat cjcercttii. d lam>
ni8 obfefrts ope cu fepte iiulib^ mtUm aggredt regenb bubtcautt.comtflum e pltn tn pfpectu opptdanb?
fumtiia vtricB ptcBttoe ai? ardojc.ccfts btne at? tndccoplunb^.cu fuo8 rcfcircpcde rudolpb^ aladticrttt tn
crepa8 tgnauta fugtenttu tnccrnitatufcB nece acte ,pgreiru8 tn medtu cu rccert pugnato!? manu acre
ccrtametnftaurat.Dos ftcmtt.tllo8 pfodtt.fttfubtta rc^zmutatto.vtgeterudolpbo cectdtt polon^* ruifulcB
caftmtr^ rettnet fuo8 pugne fetpm mtfcct x tanc® cx tntegro ptinact ptcntioe certaf .occtdtf ih pugna rudot
pbua.rct: ipo cd ccdcit ♦meltojca c?- vuaq? pte occubut.Tboftremo cefum credrtes pc lont fuu rege tsfpcra#
ta vtctojta fuga amptut. reje ab amteta adtut^ vtt: cp clade erept^ e.uRudolpb^ mo:tc fua vtctozta reltgiont
peperiUiEx polonta fiipta feje nitlta cectdifle ferunf .cp teutbonib*’ dJ «o pauct ptre. T^ofi ea clade res polo
ntea nutare apud pnitenos egatt eo tncltnatib^ ppfts d bellt fottuna couerttf. dat tn adbuc anceps eptt’ et
altm^man] tudtciu mota?, fert tn ter bos fies oli mojtuo mgfo eu ce f ucceflbte agaef vim futfTc d rogat**
eltgere que putaret religtont vttltote feipm elegtlTe bteete nolle ceterare.fctre fe cogttatios fuas. alu?» co:^
da tgnoeatc.ft magiftrat^ fibt comtttaf no bubttare dn reipubltce bene confultu eat.mo tos etus verbis re
Itquos ad mtniftrattonem tllt aedtdtfle que faluberrtma Ktnde fntt.
^ajconia magna germaniep^onincia
fe CB facones atut.bo8 em greca fobole ce affirmat re ~ tpungos tn ea f ra pfedtf
Its ttfitttgatpspatcrntsagnstwcccnlqdmibtnofttvenfmiik
I
ditet ’ &' «nit^ e genalogta romaitB tmetu ad teutboncs ozietsAes rcdijt.Sfaitonuin
if m wh?! 5^* magutiita crcdif . £pu8 loci romano ftatayat pfuU fubcft.jBtadebursaca in bu
* vetere marcbia plabif albis fiuai^ m cums lirtojc
ilToua marcbia mtcrfccatfluufus odera baitd
mito inrenoj albi.Jn cm rippa fraticfojdia e bUics empotiu t luccnliS cimtas.Spjcdo quocR fluai^cadS
^Jiiincia irrigat eqitad . tibm.berltna in ci^ liltotc lacet. i£h t alto flttitt^ bottcllu nuctipatu qo :&radcbur
giit ex qito marcbia nome bj i'n buas gtes btuidit vetere ac noita efFictes.itJi epalis iedes e t marcbioiius
triDitnal ad eiiilde numinl^ripa.Siielburgta quoeg fitu e pontificalis ciititas.’; etreu nobile temtozium.
cin pagenit5a e nqnie miiltu refertu oppidis t marciali ppw plenu. Caput mifnenftd cmitas tmftia e vnoi
nomercgtoni. bata e.bac quoc® albis alluit fUtui^ .btc valida arjrt tn ea catbedraliS eccia.^n bac quocR p
niiicia multa fii^nt j^pida marclali ppfo plena.T martinopoUs in bonote martiSaveterib^dita merlcbur
giu bodie vocat.0iTr hpjg vtbs biues mercajou empond petaroeg ftudio inftgmtu.^n tbtmngta nobite
oppidu t caput geUs Ifeerfojdta magtmno pounci litbiecta ftiidqs liberaliu arciu inl^nts. ifluburgcnlVa
quoqs ctuitas buci fajrontc pares.bcc oia Uire fapanu vtut x lingua ifde mojtb^ fietuCeteru veri fatrones
madeburgffes nullo bubitate babenf ♦3&?emSfc6 qii0(K.alberft3terc8.btldefinefc8.vcrd^cs.btulbicijfcf
bantburgefes.litneburgefes x lubicel^.^n madeburga arcbiepaf fedes babef . x m bonote feti maiiriitf
ex qdrato laptde btitcs t^lu 0ttona nobile op^ x in eo feti ^lotetl cotp^.Crcdilt qiiocg vnam e fei: ydrifs
ibl ee in clb*’ vlnu ei: aq factu a bno faluatote cuagellfta? tradit biftojla .bac plebib^ oftendut materia mar
motea e^ac plurida vlni capaj; egtu eqii^ ferre pomt.Sltera ac mlnote apud bildcniefes ee affirm3t.'^eial#
Id quoeg fancti maiintij blc quotaniS oftendit .magiftrat^ vtbiS lits cluite romano^: abbjematd x fafoni
ca lingua cdfcrlptd nd une reuerentla cuftodlt qd magni Caroll auctontate firmatu traddt.eocB in becifioc
ca? clrcd vicine getes recurrdt.m3gna x venerabilis ea? Icgu auctontas babef’.:©:em^rc8 g&aj fud bucue
bano^genteadypmeepuerfam.Tlloeomlttedum qitodccbalberftadlotradlf.lfeacctuitate oltemia pia
blf ftimi^.^n medio vero tumul^afltirglt.ln'cui^cacumie|>lam'ctc8 e Ouojdfetmeftadlotd cotlnes Idgl^
tudlne.ln cui^ ejaremls angurbuo t^la flta funt.alteru potiflcale.alterdi® bte vergimS appellat.^»
dio late patet fotu magnificis canonlcotuedlb^vndlCB cinctu. vtbsbecvocaf quod fub tumulo lacet fi^
urbiu appellat.ln mote nulla lalcotu babltatlo.Caror magn^ bm^ ecete fundato: babef . culus feftliiitaa
quotannis celebtaf .in.blc bi^ltatcs. wa'lt}.pbende.3rcbidlacon at** fupra.x?. efle fcrutur.^n bac ecaa
me bleb^ nudiS pedibus gambulat vibej x eccias circultnecB Ingreditur neesquemee alloqultuninultat*
acanomaSpvicesqdappontf comedlt.fomnitsei poft mcdid noctis in piatas pmlmf.Sie louls fetd
poft conlkratlone ola mnas ad ecciam introduaf x orone facta a peccatis abfoUiif . pecuniafcp populus
el oftert q tn eccie blmiminf .bunc ada vocant x omni almie liberu putant.(Circa albaftadlu ager optlm*
feraje mticl. mauircftenb^ frugib^ culmo? alntudlne equo infidente boiem ferunt eircedere, ®:unfuica
oppidu tota germanla memotabile magnu x populofum.munltd mcnlb^ ac foflans. turres qj x
cula eccelldt.magniftce bom^.ppollte platee.ampla x otnatiffima templa.qncg blc fota» dnc^to:ia x Rv
tldcm cdfblat^ lura cliubus blcutlfelnc appellati buces btunfulcefes x tota germanla nobiltmml. otto.»itt
foboles.quo^clantas cu potenna labente tpe ntflult. Uiiblcoifiu duitas potenuflima e fine ctii^ audUei
vic vn^B bade reges connere fuos fubdltos valiicre.db vlrl relpubllce pfunt quos cdftiles appellat, quo
m Epaiia ptas e.x i eqftrl blgnltate pftltutl ff .popularib^ mfl vocef nulla b: reglmievrbiS cofuledl facul
tas. nec tu ^ulre plebs vldef fua culi® fiiblMtla tuta e-t libatas faluls legib^ vt velit vlucrc. cqtiu luditia
cofulcs ogiit.ab bis cciar fl ejicclferit appellar» Satonlc nfa etate buces babef .fridcrie’ x wilbdmus
fres quo? alter electote ipeni' gcrlt.altcr regnd bobcmleceblrdfibl aflerltvt fupta raullm**.f uitcubtuful
ccflb^ ixelectotatu blfraifio.flgifmiid^ Impatot lite blrcmit.fentrtla vt fepe fit potetiotl alluflt.Slter bo-
ru fratru natu fenlot robuftllflm^ venato: ffilt.limlot alter belli appaes x in atmiS eterdtat^.Crudclia in
ter eos blu bella eracuerdt beredltatts ptne ca.t $mS Ce pace fepe malo flcra ipediftlb^ tn appollonlo
que vice bnm appellat x alijs plerlfcB pot^^ dl»^ ^3 blfcotdla qftul erat,fruftra oie tractatus abtj t. @5
m vaftatl la agns tota puida peflum ira appolloni^ tb fratemara incefot blfcotdlaro g anim lubtleu ro-
mam Dctiflet rogault frlderlcus gamanum fnd vt ad fc llpjlg venlra fecu K pace acturUS.annult wilbd- . .
mus Iter ingrelft blrae confiliartj paratas fibl x qui cd eo Irent infldlas efle cauaa ne fe pdltum Ira neue
fuos ad neam trabacdiauibus ille at ego inquit libens motlar fi vos ptlus naatos vidcro. quifratav
nas contentiones alius atcK Ita locutus fequlluiris qui fe amarent vtgens calcanbus equum fcfttno cur#
fu fratrem addt.i@uo cum femons arbitris cuefttglo pacem compofult fedufinpepimi. dB>ag»U8 vir qui
fe tam llberaltler in poteftatent bedalt boftts.d&agnus -t alta qui bpftem e? frauc factum rurfus fratrem
lee voc3t.ad radices mons opppidtt cgrcgifi munttti t ppfo plena. lacct rt» arce Piio fndenci adolacetcs
lErneftus T Slbert^ educabanf .buccdrad^ mt^efta nocte magnis itinerib cn paucis comitib ptendit*
et admotis fcalis .pdente pedagogo arce ingreifus Pozmi&es adolefcetnlos in cubrtt ppbcndit intermia
tincis morte 11 voce emiReret iwniu' . ..
vendcrct.faaffl5 cotiimelias eo pacw magnifice vlt^ videref .ia filiia btrctnia q bobemiam a ratronia oiiii
dit ingreflits erat.ia picula oe trarmilTum putabat.cu innio? captiii^ labore ac fame cmcies ^ qaa ur-s
ciba popofcit. cui^ pcib** comot^ pdo ad carbsmanu qnda biuertit afferriCB pane t ceruifia utmt. jnKrea
apud alteburgiu cognita tate rei nouitate clamo: c;co:if attoniti oppidiani raptim arniacapercut pcio'
fam vedicaturi pda papiti curfu pdonis veftlgia infectanf.filua ijigreflis fomma blandif .q inter multos
tramites eu tenen fuafit 4 recta Pupit ad carbonaria ibi c6:ad^ Pa puero cibu rnmiltrat cx improuilo capi
tur T oblat^pricipi audaciflimi fccler] capite penas folutt.frtdcric*’eode pene nucio q captos atj abductos
filios aiidiucrat recuperatos r ad Poma reductos Pidicit.0a)ronic pueib^ parua te favonie pozno paret
gidteminca .puincia multi ah) pzincipes.multeciuitatesq vocanf impiales.multtepi .PPtia terrtto^
nd bntes.dibiftw vero t tburtnme mato: ps •: laufacie r franconie plerjCB oppi^ bis Pucib^
aut eligendi romanu impatore fajconte Puabus ec guo qda pneipatu copetere alTerut inter mima flaiai^
i3c«e.cui^ caput oppida ervitt&ergvulganter.id e mos alb^.^n fai:onta argen mmeras apud ©oflaria
otto p:im*’ imgato: muenit qi? magnt fuerat reddit^, ibi -r palaciu nobitis opis edincattabs -r fotes ama#
ros fatronia ej: qb^ fal coquit alba qd ad vicinas getes cererf. Saline vbcrrinie ats Pitimme apud lune^
biirgid babenf et qb^ mula monafterioj? abbates t multi eaia? plan' vita Pitc^e cofueuerat._f uit enim
queft*’ ialis vberrim^ bas faliuas luneburg^es violetervrurpauerc.i@b qua re “T a ntcolao po.m3ti.'t^a
friderteo tmpato« augufto Panatt funt.iCoIblat^ qui ci^ rei aucto: babebaf auctoritate apfica taectus e.
gs fauore i&rnbardt Pueis brunfuicefis paulopoftea in priftind ftatu rediit.': q nquiter cofulaaim adic
rant in carcere coqciiinf .ciuitati rebelli ecciafticoj? bono;: rapaci facris interdictu c.no tame tvfunt qui
rem Piuina apud cos faciat.'EantHS eft cuo nro 'Z in populo r in clero auctoritans ccciafticc contemptus
£(i in marcbia brandeburg^t no ma gni nots ciuitas amiis circodata qua bauelburg vocant. in eius Pyo
cefis loco aipero -t tvfcrto paruu oppida e noic «relfnacb.bic tres boftic babenf et quis cruqze fua Ibon#
te manafle tradunt.i@b ea rem magnus populo^ concurfus eft t nautai;: vota bic foluunf . ^ulgo locus
ad fanctn cruore vocant.ftcefltmus feribendi modii fatonic cturtates noiatim comcmorantes.id fecim^
quia vete res faiptorcs parciflime cc germania locun fitnt t taneg cttra orbem ea nano iaccret. fomnian#
tes quodamodo res germanteas attingunt.ob e.a rem Pabif mibi venia fortade-t aliquis graciababebit
mrtascgrciTi.^
Boc loco qm fatonie Pania iagif *'(b:iuf^ germanie reliqs ptes abfoluo cc ipo Panie regno viciniTcg
regionib^ in aqione verfis aliq referre tnlbtut no indigna cognitu, tria funt in feptetnone vergma
regna fibiinince cobcrenna.danoj? qd bodie Pacia appellanfueciou t no:uegio?:. SSania fiue Pacia Pi
cqe volum^ pfuetudini feruientes germanie portio e cberonefi babes formadaac quoda ambri Ijabuerc
vn illa inundano barbaro? emerfit quamarr aipimas italia petente ac res romanas euertae minitantes
ad inteminone nrlcuit.l^olTidoni^Cvt Strabo refert)piecnira facit.qd cymbri latrocinado in certis erra-'
bundi fedibus ad palude vfc® mcotbym militia agitarinab cis em cymci iu vocari bofpbo? arbitrabatur
quafi cymbricu cu grcco? lingua cymereos cymbros nominent.
uccia cincta vndicB mari plurcs cotinct infulas, in qs eft fcandartia apud veteres late memorabilis
bine qnoqs populo? innumerabilis multitudo egrefla omne olim curopam armor: turbine ac .pcd#
la imtoluit.na goroas qui bunos bello vincere pannonia.mifia.macedonia t omne illifidem occupauc.-
rc.gcrmani3m ytaUam x galliam vaftaucre x Pemu in bifpania cohfedere bine fuit origo,
0ruegia q oe ipo feptcntnone fortita eft nomen cotinenti p rutbenos iungif x in arcton protenfa in-
cognite terre feu ftricto glacie occcano vt pleriqs fabulanf cotcrinina eft.ad orientis partem ac meri-
diem baltbeo mari alUiif ,ad occidente brittannicus finit occcanus.Sacia tbcutones bodie Pano? appcl
fleboniine mito prouincialiu amore ats obfeqiiio cultum.buic coiiin? margarctba fiiit.
(aoldimari iuta ex qua natus olaus patri fuccedens breui tpc vita functus regna matri reliquit, ea x pa-
terna adepta e c;tnncto vqldimaro. «t magnain fuetta boies ejcufte albert^ Par naupolcnfiSiVocatn ppll'
Pyademafufccpit.iQui Pitatu vicincfemine cotemnes bello^Pacid noruegiamqs laceiTerc cepit.occurrit ei
magraretbacoacns coptfs i campis late patetib^ pugnatu e tancj ipa viri femie animu induiflet. vict^ af
bertus captBfqs « t» triapbu Puous regna amifit.Pimiflus tande infante feniu in pma Pomo finiuit.mar
garetba dartmniamuliermb^t^auitannisadfcncctatevfqs magnifice': religiofefubditos guberna
ait.©ema femo cofecta ca tm p ft fetre neqret impia beinricu pomeranie Puee qtuor ': oece annos natutrt
fibi fili» adopMuit regnaqs ftU comtfiqz pbiUppa regis angUe fftia oedit vjcorc.Js ra coiuge fine prole
l
rdm- .
CcLxx5<iii
KffnafTctaMnos. aWntrtm fi»i>VitiEi’o fitdmrf
S anf^S «’ ° xpof^bmarie bux fibi’ cx fc>?o:c nepos m ei^ locus fuflmus
a<- ^ - ® ^ regttaurt in infula gotbica regnare Bniifit.a-pofcro aut crbuams abenn"
crtftiserua ac«ptt.Succi <>0 in electione regis bilwtdantes alij aroltim equef
natu minore regno pftciunt. -pendente adbuc electionis ncgo>
"'^(^'^us fcoltonie bodic icockbalm oppidu dam occupat.in ^ regia fedes babef
2 a®® luuadit.binc bcllu inter fratresbttu r pugna biii anceps, occifis vtrumqs plurib^
pacte vt poteftas eligendi rege ejxlufa nobilitate plebi fieret.ln qua cucarolus gratlo#
._£anut^ ptiuatd vita txrgit.iCarolus to nouo regno tumidus ats in^
loiens amiatis nauibus belnrica etate confecta.nulli noiaii fibl ipl viuente e gotbla ,ppulfault.quiettam
Doaie in Duanis agens apud pomezanosCvnde llll ojigo fuiOpuo contentus vita agere ferf .^fint incerta
mo^ua T cginuida luo etemplo bbcent.qul tribus potennATlmls regnis ejattus nec paruam infulam in q
occem annis Dflitueratvfqs ad mojtem retinere potult.ctatcplentiflmus.Sebneqscarolo fcelera fua inv
punita ruere. qin Oitm jrpi cccias gfequif .religionem comtemmt.facerdotes blfp0uat.feftos Oles obferua
re pjoDibet.iura omina t bumana a ^obannebenedicti filio vfalcnflum pfulem viro cordato ? impigro,
a quo nobilitas regni evitata dt magno ^10 fugatus ac regno spulfus in parua infula nonlonge ab oftto
viiteie ,ppe pjumam etalium 3git.£rifttgerus in loatm eius aflumptus pietate ac lufticia meliot. Jterum
tria regna noftro tge in vnnm rcdegit.cui t gotbia paret, gotboj^ quonda fedes "t patria.
ISobemia
obOBW? mo res gefto attingere ac fttn referre loco? ratto
^Omanic iMtifa tota ac[miomb^ orpofita ebabes ad oztcnte
S^Sfnefe8.adoaidetlagrrtno:4admer.dieauftriatbauariavndi«^^^^
d^bpuaUesTKpiS^^^^
baiurgvtbe fajcontein germamcumarca^foibef. ret^a
lSc&isiiWimafcde8.caaanu.b2U)rta.fcbIacke«>crdn.cuiianucupjiar6ettq5mmm8a^
n?f«8Tnsida.armm8 tn ferte t pifcib^ babtidas.ager ei optim^.friimeti i ^
Sa ctatciifa mcmotatu bigna cmcrfcrHt.multa Pl‘^a funt.mi)li^ fangms
tes.fpjeta ^ pculcata religio.crotta e buirita? berefis. adamita?
ntarinn 'z ojpbano? crercit*».buo fulmia belli sySka x .pcopi^.pmcia c? arbiti
. u laut ...-r..r -y bellicis ciar^-.B oia laec m wuuHia yuc « ■•'jp'
rcb^ cdidiin^ pfcripta funt.ibici5 ce fttu rcgiois x getls monb^ ,p captu nro inetionefecim rtndeigif alm
tnedu erit dcqmd buic opi ccreb^ bobemicl ceee videbif .nos cepm fequetcs itea inferious gcrmanie pto
umcias.ccindc ad fupiojcs rcuertcmur ptes. ^ _ _©e pbrtfta .puinrta bcrmanie
■ir\ btifones ad occeand fitt ab ozietc fa^onia cotfgut.ad meridie weftualo6*ad occidete traiectenuu terre
lugaf cRCK X ipo8 traiectefes plertcg pbrtfoncs ce voldt.^iiter qs pttone inuenio pbnungenus eccic
pfuled resgcrmamcasbaHdimpitctopfic.Slbcit^cpamagutiu^qiufiddeniemoafteriu crertt.cu reltgi
one rpi pfiiadere pbtlfis mtercf ab eis intctfect*’ x martirto cotonar e.fSes ead^ ieroj:.armi8_c>:cratata.
robitfti X pceri corpori . feciiri x intrepidi ammidibera fc eflc gfiaf .CBUls pbtlipp^ burgndie pticcps ci Te
terre bniti vocet. iReuera pbtlfla libera e fuis vtens motib^.crterl nec parer^uftlnet nec Onari cupirt ^ud
initlt^ pbrlfo pio Ubertate moite appctlt.bignitas i bac grte militari inutfa.fifubllme viro q le cetm eltert
no ferurtmgfat^ aniios cligut qin repiibllca eq Uire bljponartf emia? impudicltiiucuar puniat. vr^cer^
tes ne alia cubilia polUiat fine cdluge no facile admitmt. vit em cotlnerc bolej pone x fup natura arbitrar
5n pecoiib^ ois eo? fuba cft.ager plan’ ac paluftns cft multo gramie fecud^.Ugno caret bitumioro celp ite
i^icco ftercoie bou Ignes foiicnt.icr bac gente tradit coinell^ tacit^ Impante nerone buos legatos roma ve
nllTc veritu x maloioge qutpdpey tbeatru Intrates at vldlffet qfba cultu ejctemo inter fcnatoics ledcre x t
tellerlflcnt id bonorl ea? genrtu legati barl q •{'tute x amlclcla rpmana pcellerent nullos motMlia aut armis
aut fide ati germanos cfle erclamauerunt ac bigredlentcs inter pies ;3federe ob qua rem ambos nero ciui^
tatlbonault ©cbolandlaptoiunaalnfcnorlsgerniame
Boladla quocg jjuiaa germame ad feptentrtone occeano alluif mart.qd reliqua e rbenf numinis bia.-
cbla interapiut infulacB cofiadt.palulwis pafcuofa.plurtb*’ ftagnls ac mari tnterfufa flmb^.nec ntff
qui tralectu nobile vibc In boladla fila Olcatmobls baud alienum cfle vldef .Sllqit frlfel tralectcnP. allqn
boladle traditos eflc vt fepe rcgtonu tcrmios bnantlu Impia mutat.nr3 qulde etate necg fflfle necg bola»>
dic banf ."^liclpat^ cccie traicctenfls impaton tm fubncic latacg poflidet terra blucrfls meatib^ rbenl itet
clufaj. cui ab otlente pbtlflj a mcrldlc weftuall lugutur.feoladla leptentrlone cj:cipit.ab occidente bucatuf
gelrlc.ce quo fuo loco blccm*’ rbeno flttmte bllliguitur.^mpttiflime i&o ne blcaj faflflime nonulll etate nfa
n-alectu galllce natols duitate cfle blieeft.£6 ce pdtiflcl ageretur elcctide. na quo pacto rtaiectn galllc babl
mus tras buo rbenl btaebia fltu.^ui x qiti cis rbenit babitat colonlcnfes.cllucnfcfcB coftat efle germanof
•JCralectenUu quippe fltus.mos fermoeg gcrmanlc^ ell.£raiectu blues x ppfofa rtuitas cft. eps vtbiS. rU
milia pugnato? u qn neceflitas Ingruit educit ad belln.f otma vlrl ac muliertb^ egregia.ab crtero? incurfu
et aqn inumljtioc t pptla '{'tutcCCTenduturt'(bot^ genti ceruifla.vlnn mercatotes afferunt. 5n bac riitltatc
membua nra multe leditloes fucrc.ca cpm vnl ptl accepta altera rccufaret.Siefidcrtus allcgdlu epatn qulc
tem tcnult.otln a dulb^ electus romanl potificl x vicino? pjiapu aducrfits rebelles fubdltos aurtUa iplo#
raulrtilll blcfoldla ciucnda p lus pbafcg fiblprule aflumpferc.dfeartln^ po.majc.3natbema i eos ptomulga
ait.ptepfere ecciaj oortlnatl boies. erpirl optult arma,lngftc3 burgndo? bucl vlrtnoruig pticipu cople ad
ms tralectenfes bucte infeliciter pugnaucre. victo: cotumar pprs.vij.annls cccie madata ptepflt. ttfice
uer
n? in crlllo obnt.£anonlcl qiil propter eupatriapulfl fuerat waltranla motfenfcj arcbleplcolonlcnfls ger
mana fuacflbte eligut.Sgltata cft in cocillo igiartllcn.ca.coflrraata clectto.ite? banata in codllo tralecten
fiu r^cUlo.lte? fruftra pugnatu.Tboftrcmo mlflits ab eugenlo legatus lobes ccfarlenfls eps qui poftea ad
cardialatu s bonore vocatus morinenliS appellatus ca rctullflet vnlca pacande proulnclcvia efle blefoldlo
Ignofci cicg gentis pfulatilm comltn crcluio tvaltranlo rebelli populo fatlffactuj cft pulebre fane nullevlcd
leges faucnt facrofeg canones potentia vinclt.'^oluerunt califtl quocglmplu eludere tralecten. qui mortuo
blefbldo ejSm ab eo batu redpe recufarnt.§ aparitibus pblllppl burgundle x potentia territi x primis cof
natibus infcllelter nifl furore Drpoflto paruerunt.
©e Sclandia proulncia Inferioris germanle
alnml geiimno? ad feptOTone x occidete verfi Selandini fiint infulares ppfl rbenloftifs oblectl.
ter quos pdpucmitelburg^c8babcntur.£a duitas cft egregie munita, blues opu. negodationecB
martmeaccomoda.cuiusjaaudparuampartemanno fuplore Incendium aflitmpflflerelanim eft. ^ncurla
duiu Id euenlfle omftat.cg^ plcraq; miracula referuntur que pretereo quia non fans blgno teftimonlo co
probantur.(£ft x :©rielum oppidum no ignobile aquis clrcudatum.ln quo ctlant multi mercatores naiti^
bus applicant. iflo tranfibo nunc rbenum germanicas que ibi babitant gentes comemoraturus. ©abltur
fuo loco bc bis quoqj bicendi facultas.profequar veteris ac certe germame populos, x qui lunguntur vel
tralcctenfibus vel pljrlfijs ad meridiem eipediam.
©c weftualla germame proulnda
,jrr- sSi^r
msmmm
ccLxxxim
l^e(lua!ia germatnVp:omn^ ^
'jyfTfeftuaUa rbeno fluuio ab ocad«t daudif .vifurgo ab oaetc qua vifera bodtc vocant.a lepteumoue
'SMpbJifia bjT tratccteftn tciTa.mmdie baflic motes ejccipiut qs anobos pbolomc^ appeUarevidef .cf:
qmb^ amafis fluui^ otif d ibadeburna r mouaftmu no ignobiles aiiitatea allues.media ferine .pninctS
mterfecatTP pbrlfia aflues fetf fn mare. iSalas ^5 flutu^ weftualia irrlgat.inter que-r rbenu cu btufu»
gcrraaK? belligeraret bomlt] boftlb^ victo: appctt)t.i©uo aut cultoKSbui^ terre vocaiilt anttqtas btfflcf
le bictu e blfcojdanttb^ auctojib^.Strabo vicinos rbenl accolas boc loco fiigjunbws appellare vldef . 4
t»ua melone cii romanls bella geflrere.victicg batls obftdib^ paceobtiniterc-c^uis calcata fide-t .pdltl ob-^
fldib^ rebcllarut.-jbbolome’ ^5 a pte fcptetrlonall gcrmanle circa rbenu fluiitu ©iiflatozes habitare tra^
ditpuos appellatos flccabzos.oquenosr logobardos Inucnlo apud ^trabonecirca amaflm fluinu brute
rosTaabftalfe qs bzufus nauall bello fupault.j&ntteros aut bello victos ab auftro tn aquilone t occeanus
&llapfos.©b qua re cdlectura cape poflum^ bos ee 4 bodlepzutenl appellanf adlonares ppR ce db’ fu-
pra Wnm^.facile naeg bzuteros In pwtenos fermo puertil.£arol^ magnus multa di weftualiS gefltl pila
«ofiK magnis affllcitcladib^coegitcBcplreUgloneamplccnrellctoydolo^tcultu.quacn fepi? abnega(%
nec tufluradn adiierteretvt mcni pene rcbelliglc-ne copefccret occultos pftitiilt ludices qb^^ptateceditvt q?
pnmu ccleralfe allqiie coperlflen t aut freglffe fide aut allqd aliud flaglclu comtfifle moa illn fuppllclo aftl
«rentVbl pnmu copzebedi polfet nulla cltanone puta aut ccfcnfibnc pmlffa. elegit em viros graucs t re#
cti amantes quos plectere innocentes baud veriflmile flnt.Cemilt ea res wcftualos accemu in fide contW
nult.cum fepe in nemoribus -r pjoceres t mediocres vtrl laqueo fufpenfl imienlrenf nulla accufauonl prl
BS audita, ©uerentibus tamen caufam coftabat fregtlTe ftdem.aut magnu aliquod fcelus comlftflc qui nc
cati repertebantur.^d ludlaum ad noftram vfcg burat etatem vocaturcB ventum, qulei p:efunt fcabtnl ap
peUaijW^quo?» ea pztfumptlo eft vt per totam &ermnii lurifditione qctendere v«lnt.Secrctos babent
rttiis T ardjana qucda qiu^ malcfactozcs iitdtdt ea no(jH quifcg^reptiis q vcl peto vcl mefu reuclauerft
5po!? q5 lcj^not;rmag^aoceulta eq B prouictas &ifciMTetc8 criimofos notat -r referetee tuatcio accufat]
p;obant(®vtct8mo8e.0amnattcBDelcrtbuf tnltbto'rintno?tbit8rcabtnt8ptnttttr eyccuno.mts tgna^
rti8 fiie banationtP vbtcucB rcBt«8 fncrit fHpplitio afFtct/.S^esmerauit aSt boc tudtttu. na t vite altqjte
pfonc almttmf -r ciiitlia negotia tract3reauart.qnibii8 erat fota Jx crinnnalib^ pmtfla ptas.Jn bigpro^
mnctajttbtpcfttfatenfe8abecci3colomenfiocftincrc.necbiuttn0vc)eatibcllo nitilnfcBM3aibii8 afFcctt-r
obfcfllione Btinaciflima oppugnati ad obcdientia rcdirc.cui^ rci caufa t tbeodJtc^ colonicus antiftcp* 4
tveftualo::? pzkcps baber * £t lobaneo bii^: cleuefto no paritip mter fe odijo cotendcrc.tu fufatoeo ad cU'
tiefittm ope8 cofu®|rent colontefc8 fajronic bitceo t no parua bobemop mattd tn aM;ctliu acccpiiTet.jSpud
monaftcriu cjy eiiiiae pjoutncieciuttate ^^tcr cccfa5 qua walrani^ tbcodnei frater fibi cebtCas.cjSfttniabat
acriter Oimtcatn e.ln quo bello multis boftio ccfis vn^ eje punctpib^ btunfulccfib^ 4 bttj: copta? fuitinter
ceptus r tn ptatej colomefiS antifttnS fact^.iQl aut xveftualta regio admodufiigida neiB frunifti babun#
dano.pane vbinf mgro.cerutfia potus, vinu qd rbeno vebtf ma^to cniif pcto.opulett tift covtttn^idcB
raro,p0pulu8 marctalis c -i tngemorns.n: q .puerbtu efle btoit vtcibfos t fallaces roellualta factU^ i® ftul
tos gtgnere.li^tc cg tbeodrta mentip incidit nq e abfre patlca ot eo referre. cut inter viros tlluftreS noftrt
fecult nemo locn ncgauerit.j0jtgo ei^ eje famtlia moifneft apud germanos pjtnapes bonotattdtina fuit,
Cres fratres babutt qiu oes fupia fetagef ititit annil vtterc.l^enritus nara maiot paternu principatu gu
bernauit.^obanes nionallenefem ecciam multis annis vO® ad ejitra vitcfi%fumma cu laude admtntftra
utt.^HalramuST ad trataeffem ecciaj x ad monafrertenfem teffleto fre nequa^ afptraittt.i^ut8 ad traical
edetUj baftltenfisfauoic t ad mqnafteriefcm ntcolat pottftcts tnftttutionc vteref .Cbeodrtc^ tpe cu bonO'- ;
me turtpottficto opera paret d5d^>3nc.)rrti).fuinmopon,colontefem eccias obttnutt.cut la fet:'t',l.aitnbs ■
no ftne plebis ac nobilitatis magno fauoje pfutt.q -r ft plurtma .p tefenftone eccie fue vano eucnra bella ,
geiftt tn quis mo ftrennut miiiftS.mo fomirtmt PuetS officiuimpteutt.nunii ra Ponit aut facerdotalia. nu !
nita aut ctutleadmtntlfrattone neglcrit.cozge ptilebto -rfiipra pmitne ftatura eminentt.aio magrto x pln-, '
bcralt.cut^pallactutlluftrib^fppatuttbofptttb^.. lfe>amagermante jnuncta ^
nt tuirrt.aitot^8 cota ep ca venttlara I nec vn^com^tliyeto^^^^^
mona.xriu qd^ fite Pitionts tnwcdif x inuttatus cu monacbiS edtt venena pzo ctbo ititcr edenda fnnj^
pfiiTe credttus eft.nam'?: tper abbas qui.tcfotmafronem petierat paiHopoll ejttincti fucrunf .
jFoImm ccLxxxv
l^rancoma germanie
K-I
■
■
ip
?i
7 i
1
li
II pr®"
>— -d
A
Er4i»cof«'3 1 bmc fuccedit nobilis faitc .piu‘nci‘4 admodu potes ab incolatu francom fic appellata.f rait
ci dde troiani ab otigic fucrut. 4 celeto Jlio Pucc Tiijiami magni pamt cjc fototc nepote e ponm eiit:i>
nUT meotijidas paludes in fcitbia guenerunt.ibicg ciiiitate ediftcanlt quavocauere Sicambjia.ejt q OicH!
fi(:ambjt.£6(lat em p^ euicta incefamqs troia 4 ruEfuerut excidio in turmas tres Diuifos in ejriliu .prusif-
fe.T alios 4de lEnea Oucc italia petiume a quib^ albam .pdierut.T ceinderoma qui orbis tmpio potiti fut^
^llij fiib Sntbeuote g medios acbiuos elapfi illincos penetrauere fin^ x regna libumotn ad intunu adnatil
eu pelagus acceflerc vtbeqs codidere patamna vbi fepultu Sntbenote tradut.qui eneau fugas fecu butit
a quibus poftea Oicti veneti qru eft bodie ingens ptas terra mariq5.Cerci) vt bibimus tn fcitbfa pemtraft.
quo tn locp in magna gente coaluerat.£uq> fcitbaril multi romano tmgio fubiecti eflcnt 7 1 jji' qitoqs tribii
ta penderut.maferut fectigales vfqj ad tga valenttntam cefans.quo imgante alani vejsarc imEiu ceperuu
imeato? ’J>o pjopofito edicto Ubertate tn cecenmu etS ptomirtt qut alanom ferocitate cdpefceret. allecto eo
pmio Sycabri arma fufceperut alanofqsbello victos cclcaere.i@b qua relibertatt in becenntu ab tmgato^
re bonati funt x mutato note franci appcUati.qd acttca lingua ftue feroces fiue nobiles fonat.^tali' francos
nobiles liberos vocat.£t:acto cecennto cu roinani folita tributa repeter« fract ob ipaj libertate effrenes fai
ctt parere recufarut.'|bt!cipes eo tge franciS fuere pttam^ x antbenot antiqui nois ac 'ptut] quibus coptas
buctatibus pliu cu romaniS cdfertu eft.in quo pnam^ipe cu fottiflimiS fite gentis cecidtt.qui cladi fugfue?
riit ex (citbia bigreffifunt x i germania ptofectt in gttb^ tburtngic cofederut cu ptictptb^ fuis ptiami x an
tbcnotis filiis marcomede fo-t fimone.Symo fine ItbcrtS ccccmt.tl&arcomedc ftli** fuit fotamud^ que ft#
bifratn rege creauere.t bic ^m^ inter fracos regnauit-U^utc fuit ftli^ clodowe^ crinit^ a quo fracotu reges
crimtt funt ^pellati.g tdes tempus gotbi qui ia vtbem romam irruperat vitra ligeru fluniu tn gallia fetef
innaferut, :©urgundiones quoqj lutta rbodanuy habitabat, qut Tipipaulopl^ reges lote ceperunt, fran
\ - f*
C4lt>£atertebatfttsamtp3ufati«'auch'pc>fetttfa
pina bodic coloiua fup rbetio flttuio.toJiiacu.caineracu.remos.ftrfoii^awreUafivi luafcvc.itavtab aqt^ia
vr« ad bauaria titieiu wcnderrt.Oodcueo adt inomio merone^ fucaflit fili^ a fraa merorinsi bictim
Iboft mcronea bildmc^ regnu adcpt^ou lu^unofe vmerct a fusa pulfua e:£6idici/omano in a^ locu fuffc
cto fetldenc^ regno puat** ad :fi>ifinu5 tburigie rege pfugit.ciu^ piuge g adultcriii polliut.p^ octo aut an--
nos rcuocat^ aggrippina tnuades ctcctis indc ronania magni regni fm gte raugamt. dBottuo aiit egtdio
fiU^aiie S?iagri^ in ciuitatc fuefona rcgnauft*:g>ifina aut regtna cu acccpiffe bildcrioi regnu reeugafle rc^
licto viCo ad eu pfiigil a q recepta i p piugc babita Clodoucu ci pegit d poftea regnu a_dept pm“ franco^
regu xpi religione 3ccepit.a bto remigio baptijat^.^lfi^ 3Ut 'pitate caret qo plezicg tradut agrippina ab M'
colatu francoi;: vocata colontama pufcg fraci germaniajintrarrt colonia ronynoB appellata e a clandio ccfa
re pdjta -r ab ci^ cdiuge agrippina nuaipata.f uert inter clodoueu -r fyagrtu aliq bella.polfrcmo vta^ fya^
gnus adalartcuIgotbo^regecofugttdiwn^amagnoalancoregn3bat.lRepofaf a ClodoueofyaCTr aft
obt^ ocadif .iRomam ds relid g galUa babitates ecterminaf . Oodoucua alemania fibi fubegttjgotbio
cij t adcania bellfl indicit eofeg fngaiiit.occifo alarico regc,ferf cu ad belln .pgrederef fi victo? euaderet C'
quu bto martino vouiflc.d.CT*T «ntu annos an id tps vita ccccflerat. victotia potit^ equu tradtdiflc eueg
centu folidis redimere volmlfe-Stctifle equu immobile bonec gciu Ouplicaref^.q ec rc blcifc rege fert, mar
tinu bonu aHjciUatotc.cfle negotiatoze caru.ll^iC clodoiie^ vco?e bucit (glodofinda filia regis burgudionS
q cu e& cpiaaa aduc elpagano lucta c.magmfcBpcibiis vini rogabat vt baptisaref diatofcg ftUos clanculu
baptt53bat.Caautq tlodoueu cpianufe-ateererf.qtcu pugnaret pfueuos-r pene vict*’ elTctvotuyvoiiit
jcpianu fe futuru Ii cc plijs ciiaderct.ob qua re mutata fojtuna ec victo victo: fact^fubacfl fueuis jrpiatie re#
ligioni fe tradidit. citi^ pollen in francia vfcg ad pipinu naiiu patre Caroli magni rcgnauerut.Cnc <>0 bilce
rico fi^ g ignauia regnu 3dept^e.E>etofo em eo •: in monaltcno retrufo pipin*’ regnu accepit. £rac tuc 1«
fracta maiojcs bamos d‘rcgnu gubcrnat.anno biit fcjatigercftmo momio,©agobcrto rninojc fracoc rege
fili^ ci’ gutti’ t tutela pipint gi-olfi que alq aufgtgt filtu bicut in tutela fuit t g tfidias p^ t.Cuc griwald’ ti
li’ Icgitttm’ pipini grofli regnu vfurpas a pfanguincis S>agoberti regi t^functi capt’ i cuftodia obijt. Tber
idem tps galli 4 inter feqna -r ligcnm fiuutu babitabat aduerfuafracos bella moucre t vfcB magutia ecair
rentes ea duitate obfederut.fraci rege caretes Carolu martellu ad rc^u fublimarevolucrat 4 regnu renn»
ens bucPtu accepit gallofcB bello rcpifit.lbwuicta i>o inter Itgcrim -r feqnia q nunc gandina vocabatur a fe
carltnga vocart tulut.qci poftea apb teutbonicos biu feruatu e.B^tc £arol’ cC alpbeida nobili cocubina pi
pini groflriftlf fitit tncltt’ vir t bello pot&.4 multa farraccnoi? milia gladio interemit t pr ftitt pipini na-
iti 4 arolii magnu genuit imgatoje toti o:bi cognitu ec cotiige :©erta qua bucit ec grena.lgioc ergo fraco-
ru gen’ ai eje fatbia in gcrmania venilfet ibieg biu cofedilTcc gcrmanicu effectu e.r terra ipam ^mo babita
uit a fe francia appcllauit.^era cuj crefeeret tmgtus ita vt fracia aucta eft adeo vt tota gallia ferme 7 magna
germanie gs 3 motibus pit rbencis vfqj ad laanonie termtos fiancia biceref.na 4cquid fracis fuberat fran
cia vocabaf .1 m buas gtes biuifa fuit. na qb egalUe occidftalis fracia bicebaf .qb e fiermanie franda bi#
c^af bJtrtalis.igt germaniadde eatenus cdenderut qtenus fermo'germantCus .ptendif ,na> dequid cft ci
fvSin'3i liih
gcrmania nat’ alitufcg.fui’ fedes plcruq5 i adfgrano fuit q ciuitas tlaeutonica e. ibi pallatiu ei’ -r caput oS
dif .lElus pollen imgin tendes in gallia t gcrmania regnauernnt.Seficiete aut malculina linea imgtu ad
germanos id e ad fracas onetalcs redqt.i nter ^s pmus babit’ e otto.£ft aut imgiu apb germanos no eo
movt nemo igarc poffit nifi german’ qtn cligedi igatoie auctaf ga mats tradita e. ‘Iblei-uqs german’eli<d
tiir.£a ob caufaj cu vacalTet imgiu p obitu lodouici bofonis fili) germani qi? ea ptas germanu elegerunt -c
francu cc otietali fracia. IJl>cc pniifrlfe volum’ qm CC fraconia fermo incidit.funt eteni multi 4 fracos eos
folumo ee volut qui circaparifi’ babitat -t tlf batu j imgitis ce volilt qs recti’ fractgenas quis appellaucrit
franconia «o vt nra etate recipif a meridie fueuis baiorarijs tugif .ab occafu rbeno.ab omi bobemos r
tburingos.feptdrione ide tburigi bafltCg eccipiut.lbjouida glabif baud ignobilis amnis que moganuy
vocat. 1>bolomc’ buc fliuuu menu appellarevidef 4 fugiojcs germanos ab inferiojlb’ cude biuidere affir
manneq^ ali’ flinii’ e 4 ea biuiftone agtius qg mogan’ efficere poflit.£t bodie ddeinfenojes germani vfr
ad magutia .pccdut.abinde fupiojcs vocaf .dfeogan’ '^0 et^mbtib’ bobcmicojt’ in regiocmagaticin rbc
tiu exonerat .i©b quare no tsfuerut 4 maguntia mogueia a mogano fluuio bici aederet.lbcrlabtf' ide flii '
tit
no paucas ciuiate8.q>: illuftnoies funt ifeerbipolis -r frafo:dia.3ln il^crbipoli nobif epi fedes e qui
etfranconu bur babef cu re biuina faat gladiu in altari nudu an fe bj.^n fracblla nobile empotiu e i a
imcipic. icti rranconianooiiiseccia oaocrgeiisaqamneregmcium fita.quamfundauit bcinric’ febs
img3to:.que accole religiofe coltit 7 fetm babd. ibi qj :©cregari’ fepult’ e 4 regnu italie vfiirpauit 7 ab ot
tone pmo capt’ injgermania buct’ illic crulas obqt. Supra auitatem in edito mote arr e natura 7 arte mu
nitainq nos ali_qn mcpo loci p:3diufeam’.aibert’noblliffim’franco22 comes 7 ottonis fatonie bucis
ctfilia nqjqs.cu co:adu comite orcidiffct.d lodouid regis fiiiffe fili’ biccbaf in bacfe arce ptulit '7 aliaual
diu regis obfidionegtuUt.bifficilise):pugnatio loci videbaf .©b qua re ad bolos recurfum c.©tto mua
^ magann’minifterfccleri3inuetu8e4.pfect’adalbermlitl arbiu-ufebintroganit* albertn ad impatore
m caftra.bercenderet,qut3 vel pace ci barct velin arce/eduiceret tiKplmne. credidit albertws accepta iWura
>
ccLxxxvi
ai rcligfofic otto jicm fccutits arcem esrein erant cum otto vereo: l■n(^u^mcto3pM^ ff iBatojem mo
rari opotteat vtilius fojtalTc cortrHium erat pjtus fumpfifle cibum.taudaurtialbertus verba pfulis ^ m ca
ftellum 1 edieus ottoul prandium dedi't*quo fumpto ad impatotem cum eo prertt vbt mov eaptus cft "t ca^
pit^ fentCTtta bamnatus.cui' arcbiepi' fidem implotanti.rcfpondit parum rcUsiofits pcmtifc): fc fidei: fatif
fatue qui femel reduialTet incolumem cu ad ptandtum introiui't.bi8 reducere non .pmififlet.infeli^ albert
gladio obtruncatus m>tl&eliu8 romani' qui pan fraute vft vnu cx captiuis ab bantbale romam mtliis vin
ctu rcnHfcre.^Taus em vt inquit majcimus oiatot afiringit piurtunon foluit.lbtcdia que albertus paburt
poltea ccflerunt.igft aute ^ranconia partim plana parttm montofa. montes ipi baucl
Pimctles funt.ager non admodum ptnguts.nam pleruqy arenofiis eft. multis in loci'8 confitt' colles vtnei8
gratum .pducunt vinum.mawme i>o apud lli*erbtpolim,multe filue r multa venatio incft.Cerra in mttos
partita eft bominos.cButs Ifeerbipolenfein buce franconie bicant vt ante relatum eft.tl&agutina eccia t ba
bergenfis plura obtinent Iqca.l^alentinus q? comes baud parua occupat partem, tl&arcbiones brande^
burgefcs tanqs ^rggrauq nurmbergenies potentes in ea funt.multe pterea ctuitates impiales apud fratt
cones nojent. S>c ‘lITurmberga bubiu eft fr3nconi’e'an bauarie cedat ipm nome|indicat,3d baioarios v?^
bem perctnerc,noimberga;em noucu montem figmftcat.ob qua rempatet noncotum cuutate futflc^ none}
am twioaru ruccemfle.T nunc ea pojtio terre baioarie que inter Oanubiu x normbergam tacet noticu appel
laf .Cuutas tamen in procbia bambergenfi cftquelad francones ptinet. 3pi uojmbetgenfes nec baioari-
os nec francones viden volunt g terciu quodda feeatum gcnus.Brbs ea nobilis magnificis opibus pub
Iicis ac pauatis otnatpamne pegmclo interlablf .in agro fteriit x arenofa condita ateg ob eam rem indu-
ftrtofo ppfo.omnes em aut opifices funt aut negociatotes.binc multe lUls biuitic x magnum in germaina
nomen. Sptiffima impato? fedes.libera v?bs x in medio ferme germanle fita.^ntcr bambergam x norm//
bergam f otebem lacct famofum niueo pane oppldu.Jncole patria futfte pilati falfo putant, ^n bac pto
uincia f ridericus marcbio btandeburgen.potentilfimus fuit impatoti figlfmundo inter caro s amicos ba
bitus.fct qtuojfilvl fuerunt ^obannes f rtdencus Ubertus x alter fridertcus.^obanni qiu pa mogenituf
cflet electotatus imperij cebebaf.g iudiciu patris frtcericum pmlit qiii fcdo genitus erat x aptio: ad obeo
da imperq munera videbatur, '(bti"^ ttaeg cg moteref bereditatem fuam inter filios biuifit.f ridericum ele
ctotem iftituit. necg male ludieauit.nam fricericus inter ptincipes germanle faplentla clarus babitus eft;
culus confllio multe .pulncle pacate iunt.^uftl quoqj atqj boneftt tenaj: babef .^ul cum poflet regnu po
Ionie pfequi p electionem ba:onum'recufainc vt ante bljclmus.ne vero beredl tniurlaj faceret. Ubertus fo
germanus eius cu iiormbergenfibus bcHiim Intuliflet omnes ferme teutonlcl principes ad fe trafit.Couif
tes vero nozmbergcnflbiis fuppeclas mifere.(^raue Id x biuturnu bellum fuit.in quo tot potentle concur^
rentes tnfenftftimis odtfs biennio certauere.noue pila comifla ferunmr. £x quibus octo victo? Slbertus
confeclt.ln vno tamen victus fuccubiut.ncqs ce pace pueult nifi poftcg eruftis agris, attritis villis, abact]
pecotlbus.rurlculfs interfectis.comeatus x pecunle contendentibus ndfuere.tu quoqr pa;c ex albem Tente
tia magis blcta. Ifelc albertus ab|tpa pueritia ac tencris(vt alunt)vnguiculls educatus.in armis pluribus
interfint plqs cg alu fui tempoils buces aut viderint aut legertt.tlbilit3ult In polonia.pugnault In flef^l^.a^
ftra pofult in ptuflia.boftes in bobemia fudit.ftlpendta in auftrla fecit,p?edas ex bungarla tulit, nullus In
germanle terre angulus quem non calcarlt.armatus bui:lt ejcercltus innumerabiles, .pftrault feroclflimos
Boftes.eqaugnault munltiffimas vtbes.ln congreflibus pugna ptlo? inijt. victo: e pilo c)rcciflt.vltimus rtt
cqjugnatlonc oppido9.repe mu? ptlmus afccndlt.3d flngulare certamen crebtiS vicibus multatus nimcg
cetrectauit.necg vn® non ftrault boftem.Jn militaribus lubis quibus balla contenditur vnus omnium re
pertus eft. qui nuneg equo belectus (iux in omnes in fe'cuiTentes n?tecit.£t: tomeamentis nuntg no victo:
ejclmt. Septies ac becles folo tectus clipeo ac galea cetera nudus w eft apud tbeutonlcos buelll quedaj fpc
rtes in .puocato:es pltcr armatos lacea acuta cucurrerit, nullo vncgbano affectus. cum aduerfarios ipe nu
tg non equo ixturbauerit.^uibus e? rebus non iniurla teutbonlcus acblUes appellatus eft.Jn quo no fo
Ium militares artes x impatotle vututes flngularl cutadam gracia relutere.gnobllltas quocg generts.pto
certafig cotporis.ac venuftas x viri» robur.ac facudia Imguc admirabilem ac pene biuinum rcddfderet
Be l^auafia fuperions germamc pjomncia
j > auarta aa omi ama ac itimdic gte traconic .p>:tmat*ca quo® elata 7: ftiues terra cft. c«f ad mertdte
palpes italie tnguf .fucin ad occtdeitte eiHole rcctpiut. auftralcs ac bobemt ottete.Samjbi^ Stam
fermc plabi^^ittcr auftria t bauarta alij yfara ala ma tcrtiuna pofucre.Sucuoa a bauariis lyc^ Piflermt^
natamms.lfeaco i resionejt0ncitcttiierc.cm^ adbiicpotao media interratifponaTnMrKa-dtraso^u
buifita(vtatt&ijntn?)no:fcuappeU3't.2&atoarijantvn;bicttfint^vnongtnetra^^^^^^^
c^^periarv^fhirimoacodtcepbaioariaappcUarequa-maderntbauariloicntno&tffitt^^^^^
bictos.-t gallica oli fiiitTe gente Ifemtcppiniom lirabo qnto pmftatojto xnre» adbtbet tta ma
setea fiiuun incoleb3't ce padoiloqutf .e qSb? ampUffiS
erant boi tnfubjca»'? oh cu gcfatta fenonea romana p imoetubotitt funt «jhi» 1-1««
trana bat^m bircinta Wiia no parua ec parte occitpat.£a noc germantca g^a e fermone 1
lcepit.veneranda qy fene j aiictontateltnfiSne.q qnoda regnd francieSSafleSLmS^
40,SrwvUK.Kt4t,W.wpc«b’p,,-t£b«Ec»ffe0<«b«(c.4iSn.S^
)
folujm ccLxxxvit
^ate bctnrta' aitfde familie &iid| poftca fact’ biau' tgevita finitiit.tiec ^
(Pbibutflct fbditos i'tt anno lubilco roma petere vcrit^ nc.piuncia pecunia erbatiriFereoae anno ad p|es iii
08 addit^ e.SuccefTil di lodcmic^ filt^e^ fojoje albent cefaris nat^ magni animi adolerces.gn^ cupid t pe
cuni3?2COtenlptot.4 iiidebs oes publice pbiVt] edictis e fius bomlnijs egermiaiilt.‘^i:oie Dt iaronla onylt
nepte frldcrlctcelariS.multas germanlc lites auctotitatc fua copoftilt.cguis fepe nniltn conat reconcilian
ccfarlladiflau rege neduei ltiSlbert^ elufde terre ac famille piiccps poftc® pi er arncftus puella balnei cu<
flo de a b eo gdltc amatajr In fpe matrlmonij fnfcepta apud llrauburga Oanubij fluetis Kmerfrt.cu Piu viw
in meroie feeglfrrt.tande luctu pacto vjcoie ei: bomo brufiticen,buj:inet.cjr q fobole pulcerrlma fultum, luo
imglo frtcerlcl podagra laboias.fcporitiS cetens cnnS fcctat^ murtea afliduiS catlbiis ac foniS aiiimu oPie
lectauit.t veiiatlonl ogam Dedtt.^n faltsburga qua metropollca tn baloaila fedej obtinere Oftim*’ tres ar^
cblepl fuere quoi? vltlm^ figlfinudus noie Pu fclfmatts .pcella n:reuit.ciT adbuc eflet ppoftt^ romana cccias
magnifice Inult ,§ arcbleps a nlcolao pon.crcatus Ifas apRcas qbuscefuraln autlrales impatoil rebelles
fubmlnabaf in eccia fua publlcan no ftnlt flue metu potentie tlloi? flue qi anatbdnatc fufpenfp paces meli
inuenlrl putault.ad qua cdponedam -z tpe ntfcedcnS tn aullria non paritam operam Impenditi
Se ikbenenfibusgermamefupenoiis populis - .
GircaiRbenuq flos germanlenfo tpe vlftf luter tbcodiicumagutlnen. cccicpfule-r lodoulcu comites
palatimt rbcnl crebie Oiflenflones fuere t fepi^ ad arma vetu e.totacg circureglo rapinis ats tncediis
vallata.£u magiitino marcbtones badefes ac bradeburgenfes ppe ferret, palatino lacob^ trcuacn. ann
fles X nonulle ciultates 3flillcret.mojtuo lodoulco palattno.d relicta lodoulcl regis fictltc vepie butcrat. rt
Itu ex ea nam tufante adbuc f rldericus frater ei^ cofentietlb^ terre optlmatib^ arrogault. gubernatione ,p'/>
mncle tan^ bns 3cceplt.(8le*ctbje Imperij fe biXlt.celibatu.l.fine vxoze clfc imppetuitptomiftt. ne anoga^;
to flltovjcote buces pludlctufaceret.iRogat^ ntcola.pon.dntus id gen^ adoptionis cofirmault.iRccufault
friceric*’ tmpatoi fepe mulra redfitus.lln fuetita albertus frictrici frater impatons cu pluribus duitatibus
varlantevictotla bellu gcflil.ab vlmenflbus cditatii rotemburgen.Utlgando p fntas obttnult.^n inaicblo/
natu badeflpticeps ^acob^ tuftlcle ac pmdetle fama Inter germanos clariflimus.cu fibt ad bunmna fellata
te ibla Ira? pericia ccefle augeref .quos ex coluge legitttma liberos fuftultt cdlfcere Iras ppulit.^nter quos
collocaflet plenus annis baud inultus e vita ccceflit.
Se tbiroleuribus populis germanie
Irolefes d valles enl flumis x atbefls tncolilt. cu figifmudu piicipe fuu In tutela frlderlcl crfans etfr
CJlitente ta graua dlufculu ad fe remitti fruflra petluincnt fumpt] armis pfcctos ptoiucie qs cefar tnftttu
erat cclccerut.-r cu trldentinl tuflu cpl culus erant fiibdttt In fide cefarls pfeucraro: cu eeeram eo puenere ct;
uttatecK metu pculfam ptodltlonc cepjrunt x arce obftbtone fatigatam ad ccdltlone copula e, ex Impadiof
bus cum ce fare conucutCtes mlnou cg crediccrant feli citate fuu bfim obtinuere.
Se :6uitenribus populis germanie
uitenfes motant x feroces ppfl.cu tbuncefes et fecere qb cu ets peptgeratcefllinfTcnt.copato etera^-'
tu in eou agrii cuncta vaftates eticreidbus cu tbuncefes pilo congredi pfttmpflflent vfCB ad interniri
oneccfl funt.tatacg Sulteniiu Invictos boftes crucelltas ac rabies fuit vt eo ipo t loco parte viCtoiie epula
tes congeftiS nec^o? cojponbus x menfalia x fedilla et illis apparauerlnt x aperletes boftlu cadauera ait
otembiberlnt.coedacentibuslUn^uerunt. . . ,
Sesliraciaalias belueria populis seruTanie
fuga bilapfls obtrucatl oes ifrcapo i
lozu reperti funt qui lanceis S'iutenl.«...f.*.. ^ , ..
dictam accepti vulnmsetpettae. Se ;oabaUOia
/Jf medeus In Sabaudla but pm^ eius getiS cit annis fcrnie.tl. priS obitu .puicte gubernacula tend
ij-lirett admtradus auao patano Impio.potta vndiCg pace foimidadufcB cumulati opib^ fapta vicinis
Doite ac bnclplb^ vicetef .ac cemu relictis pnclpat^ gfie fafclb^ In bcrernu fe reccplfiet x funipta pcnula ac
raotto baculo cu fet vlriS equeftrls otdlniS etate etia .pucctls mbo x popis ef* renuclaflet.ad ettremu fuf
mi Dotlflcatus bonoie et baflllen.pgregatide fibl celatu In eccie biuifloe ftipls paru fauetlbus acceplt.bar
ba toiodit qua pmlflam nutrluerat.bucatu ^mogenlto fiio tradidit.ecciafticas cerimonias x o:adl m«eni
reorte bldlctt.fiipatufcg magna noblliu caterua x lUuftrl comitatu circudatus bafilea pretlt . vbl ab biS q
ttcnerale ociliu facere arbltrabanf tn matia J3pft multltudie q vndtcf; ad fpectaculu tante ret pfluterat inter
buos filios egregia facte adolefcetes.alteru fubaudte buce.alteru gebennai? comite folennib^ pio moie fe?
uatts tam romane pful eccie coionat^ e,£elebiautt fepe blulna.bndttlt plebtbus.ofrtcla curte oidiault.car
diuales boctrina x auctoritate pilantes aflumpflt.fuerut el cu rege francle carolo«cu alpbofo rege arogbv
roSlSSf£3ltfi(»“»fay™ani£TKtrfiilnraml«
icite cccic pace lediit.fif mcolao pon.max.raoaliat^ relicto nole pape cardialat^
poilca fi f£e boni vin opinioc cccdTit.f elit pticms z mmto feU>: fi remo '“^«‘^mcl mute "
lomcn^ qiu eius quoda r p«m^ -r bile^un^ cofiliop pticeps fueramugetefcs opes apd eu cuniiibuerat.
csSitotis odiu inadKftt pjoditioite reus factus motus feuteutta tulit -r in lacu lenmaiiu circa
papiunismaipio fa^o adcoUiUufpenfo bemerfu8C.i1obito8epndeiiouiOu^^^^^
ad rege filande cofugit.cui^ opibus aiuta in patna redqt . Jiobanes fegobieute bomo bifpaii J
poctnua lUuftris.d cu fummos tbeologiepccptotes boctnnaequaret ab amadco bu fe p^a bi^t. cardia W
tus emiuciitia accegat t bctudevuiom' confeoticns a tilcolao pou.m3t:.cardi3latU8 bemino unilo ceiartctiii
cccle pfectus fueratau alttfTiinis reconditus monubus puo monaftertoto ptentus.Boatts e^ Piipanu \C'
giS arabice mgris libtu que vocant alcbotanu t in quo maomens pfetido ptopbete.nq ta milteria cg oeu-
l amenta continenf m noftra lingua be nouo conuemt. t mendacia eius veris ac viuiS ''onibiis t arguniem
tis erplofit. 5n ^relato ad fepulcbtu lodoiitci cardinate fctc cealte eiusvrbi epo que bamee in cotUeniu
pauu pfidente vidimus magna miraculo)? opimo otta c -r inualido)? frequens cocurfus/pe famtans tactuf
jiobannes comes armemaci incefto fototiS amoje pculfus nupuas ems temptare conatus baijd Uidignus
cv^ilundtU0 cft que puicnu bcixdiutc c^roluB fr^ncte utnuB eqcerct.
ildditio
'(ktomtfit pius eneas multaa rerum coctrina illiiftnflim^ in ejrotdio laiii'’ opfs fe in luce ponere res curope^
as.Cucg birimcndas fuiS Imiiub^ germaine teiras abfoluerc mnf ipius germanie fiipenouS t infcuoiis
flojc omifit.'inibil ein be fueuoi? anuquiflimiS germame popuUs fcnpflt quos ffrabo lulmrcg cefar m fuls
pmmarijs in re bellita rnlns ertolUt laudib^. quou terra bodie mulus eccleffjs potiflcallb’ celcbtanfnmif-
CB vibibus e referta.multi inea amnes clanirtml.licus.nectarus.argosifonteuB banubtf. Cerra ferar mW
tici. vineus biuifima.ingcniofiflimo marclalicB ppfo eriibcran8.©mlfit ite vffafcB nppas rbeni a fontib^
futS vfcB adcolonia agnppina verfus nppas in^ oi er parte vtnmcR babitatas.marimiS pontificaltu vr^
bium impertalincB'r ptinapu oppidiS babltatas.vbi terra vbert glroa referta.frumentu.niucu t multoru
frucumfccudiflima.vino adeo eruberat vt cuctapeue intenanea.germania ena inferiot t totus pene oeav
dentalis feptentno rbenefi vino fe reftaat. •^otiflcales vtbes funt Conflantia celebtatiflimo mamt» 4n
ti concilio illuflrata.bafilca.3rgcnnna.fpira.wurm3Ua.qU08 oltm vangiones ma^tia.cofluentia omnes
ciuitates celebtaniftme antemuraltbus.pinntS.folfacts.ptopugnaculis fupbe.pptu8 buanlflim^ ptim fua
vben terra.pnm negoaauombus.inobilitas i>o venauonib' tntenta.tn belittis t voluptate maiotemvitc
parte agtt.:p;eterut f>o ea alemante ptem qua llmagus fiuutus vulgo lintmag bictus.a quo alemame pto
pne bicn.cuius fontes in monubus alpiu glarcffjs lacus tunccnfcm tnfluunt.in rbenu® eponeranuCerra
bec non folum limago ymmo alqs celeotauffimis fluuqs vt ruffa.aro tmgaf . ©ppidiS caflellifcB fotufli>
miS crubcrans.qua;? bema.luccma.buregum.folitot papuas credimus* bellicouflim** popul^ quem bo
die ligam fultcnflum vocant, que terroti efl vmuerfiS circumiacenubus rcgms.J&ieuKB mu impiu miVum
immodn bilatauit.)@mifit item flandna.bannonia.b:ab3aa terras btuiciai^negocianonncB celebtitate g
fpicuas.Jn quib^btugiS.gandauu.mccblinia.antwerpia.queUcetolimgallte bclgiceadnumeratc finfc
tamm germano^ impio bilatato.omncs germanica lingua loquunuir.jjpter vfeinin ectens Unguis enam
pente.quod fi cuncta fupenoaS infenonlcB germame famofioja loca oefcnbere niterer magnitudine opeti
legentibus tedio afficcrer.quaptopter bteuitau lufifteos.ftudiofo GOi($ que animum fuum oblectant
dacomitto.
i
I
1?n regno ipo franae qd ctate nra ^olna tgo lotboHgicn. bimnit^ vt crciJif adiuonitavinUb^ {(Jnmetl «
juamuo idnta galUcas bucco acies ejc angUcoij mamb^ magna ex Qte mirabile dictu. pnma inter pnmos
pugnas eripuit.£aiapbtlipp^burgndiet»n^:ptnene£liniuri3reminarelicn83nglts adfrancos ccfeciflet
inecue mtcr carolu rege r ftUu ei? lodoutcn ntlpbinn viennenfem cotentioes atj inimicitie fuccreuerut. Ca
roius an^gouenfis eo tpe Dtlpblni auocul’ apud rege plurimum potei at.cuius potentiam cum lobaimes
aluemie buy ferre non poiret.3g>o:bont) cuiocfeptinceps-r frater eius fpurtusandagouenfem gubernatio
nl egrts ais intuerenf .cclpbino vt a ptei&ifcederet fuaferut.fic etfi ften poffe vt rer tiefiderio filij carolu a fc
reuceret regnucg qd in manib’ pafTim ire videbaf mclioti: cdfilio regeref .^ib^ pmot^ celpbin^ infa--
lutato pfe ad nutemefcs tcceflii. qua re copta ret copato raptim cjrercitu in alanconiuj bujrit.-t erpugnatts
uitates minerttie belpbinu aduerfus pios impcrin tueri no auderent euvt a fe abiret rogauerunt.illc in bot^
boniu fe rccepit.nec biu poli metues bojbonu regis ira, filia patri coctliauit.(©uc res fran i fuo fpurio baud
bene c^tt.na is paruo poli tpe capt^ m .pfluente bemeifus. violati paterni iuris in filio penas bedit.
teriecta beinde no loga tpis mota renatus e regno fialie .ppulfatus ftlia fua beinnco regi anglic in matri'
moniu collocatiit.feaud abnuete fraco? rege d ep eo piugio iduaas belli fibi ac reg fuo falutares cu anglu^
pluno anno? obtinuit.i@uib^ coclufis fectir^ ia bomi rex vt ffancia militanb^ fpolqs a^ incendus biu agi
tata tatifp lineret defcere.^elpbinu c5 magpte copia? in beluecios.i.fuit^ef -r bafiliefes qd fupta c relatu
bimiftt.tpc cu reliq efercitu in lotbo:igio8 jjfect’ metues tull^emci^y agro ve):auit.oppiduq3 no gui momi
ti quod Ipinale vocant bedentib^ oppidanis ab eceta metenfi abllulit.£rindc francifeus aragonefis capto
ftirttmopptdotofoifiquodinnojmanniafituminpotellatcbua8b2ittannicfiut.buo?porentirtimotufraJ
cie a» angite interrumptflc pace vifus efl.iDe qua re mtflis vitro citrocB legatioiiib^ contenditur, f lotbe>
tus non paruis equitibus a rege franciC pzofecnis quadrtgas feno onei atas in quo milites armati laterent
per pontem arcis quo icequana fiouius iUngitor..iautTnonnanno8 a franctabtrtmit.edoctos ruilt>
et et alia ete franfais bnttaiuc pnceps cjrerctm Punt*©UF fomcrccti ea p
MCI h^iii' itia\p m (e vimt oiiitouit.HIalbotc coptaE ouce i
tcnebat.d ppftii tati belli meli in fe verti pgitouit. ICalbote ccv
rotbomagt apji (c ee lullit fperas ei^ cofilio j armip ciintate ei^
ca|fidi:o”mtlitu miiris vibs regi «dita cu biice futfcB oibiis m arce fefe recepu. q m
cepta eflet interuetii renatt regis vt agnitis q in notinania retineba^ppidis epcederet-Sup ac ot
fitfs Uberi eflerttj cu pfecti oppido? no parer« Oup fomerfeti bimilTis tn arce [-
ts cla receflil in anglia.art: pofea «dita e-r puignt bucis cu talboto in ptate regis facti funt.Calbot ^^o cu
Data fice qbaduerriis fracos cetneeps arma no gereret Ubere bmiifliis e.!l?ie anno iiibilei
ma venit vt dda putat abfolimone qfitur^ei^ psomiin qo regi fracie fecerat mibi hoc ^
oftat talbotu cu in angUa rediflct lacp rer ffancic eulcta oi normanta biirdeg^cm ^5 annis fubegiflet a rege
fuo no fine magnis copijs in vafconia cu Impio miiUim t burdegale reciipaffc-t ailia pleraa cauella q ab
peno angllcano ccftluerat gtim vl erpiignafle ptim tedlcide volutaria
ateftlglo buos etcrclt^ irtruplt alteuCcm^ pfea^ erat gener fii^ comes elariinous ac bucl i^tbonq nli )
cu tvTmillb^ pugnato? in cjs toti^ milttie robur fuerit ad vtbe burdegale recto itinere cotendere mflit. SI
teruciuetpebuctaultexpurpuratl fiils confcripflt. quib^ t comes ce fcampiS annumerat e.que electi tu^
iienes.O.ccc.edtes erbnttanla feqbanf .liilflt t laiic evcrcim retento apud fe comite ree pire-d cu feptcm(vt
atnrtlcuciS a burdegala coftitulflent puu qbda caftcUu oppugnare c^mit.Curriqda inter burdegala-r ca
caftcllu tpm occupata ac fagittano? pfldio mimlta.Calbot^ 'oo poft® flbl cu biiob** eeercitlb pugnadu ee
intellejrtt.eu pus aggrediendu cefuit que miiion negoclo fuparl pofle cofldebat.f grefuis Iglf cu5 robore
fui crercltus la vefpl ad turri qua bleim^ occupata piienlt.q pmo inipetu c;mugiiata fagittarlos^es ibl ca
Dtos circiter dngetos interemlt.£jcin mane .pfect^ cu acceptfl^ regtu eeercltu fuga gare. verit taeg flbl e ma
nlbus pda elaberet tuflis altjs fed cu dngetiS galeatis miUtib*’.b.ccc»faglttartfs ^re lU boftes aduolas
tumultuartu pliu imitXofultauerat alicBdiu inter fe laoltes an retro pede fitgiedo refcrret.U pitdote .ppinf
qui regis eepirl belli fottuna cecreuerat.iErat cis.ccc,ctrcier totmeta enca q currib^ adiieeerat ea pte p qua
talbof^ vetur^ erat oppofuernt.multas pterea machinas blnc a» Irtdc collocauerut qb^ Ignari boftes cofft
cl pofTet. vt ergo fures talbotl miles itinere qP vnu patebat In caftra boftlu nefclus macblna? .pcurrlt.bato
totinetis Igne pmo cogreflu.ccc.ferme milites Ictu lapidu et angllciS periere>qP vbi talbot^ aiaduertit ftU'
iim d fe feqbat vt abiret t ad meliota tpa fe referuaret admonuit. St cu fili'^ Diceret no ee fibl et: eo pilo fu^
gicndu irt q pr pilatur^ cet.£go in^t ftll multis reb^ clariflime gefttS necmon flnegria nec fugere fine ntde
a)te poffuj.te nue militare Incipiete nec fuga infame.nec mots cla? facict.fed cu flliu pl^ pietas cg eu como
nitlo pfnq moneret coboztatis ibet) s vt fottl aio pugna reliitegraret.refttnitloe fuou facta in boftes. 4 nueg
munitiones caftro? etare pfumpferat audacib^ inuect^ ais haud gua illo? ftrage edidit, fed cu boftes pti lo
co.pti totmetiS ac numero milltu fuplotes eflent -t la crus talboto lapis e totmeto nullus ampiiiflet. cefls
ec maiojl pte fuiS.-r tpe tande cu Duob^ filijs.altero legittimo. altero ejtra matrlmomu nato t vno genero
ficnbens cecidit. iblc p^ tot fumptas et bofte vlctotlas clarifliml vlrl ej.lt*’ fuit, q ue btitonu potiflimu con
ftatla T audacia p20ftrault.:&urdcgala Ite? tn ptate regis facta e britanie Duce ei^ germanu q nuc re?jaotif
cu Diu fobole caruiflct votu voutfle ferut liberos fl fibi fupcrl Daret.ptiotes Duos.alte? mio?.alteE pdica#
tou religioni cofecratiw.iftw ootl copotcptimii q flbinat^ efracifcu appellautt.fcPm tomlnlcu.lhat^ ici
et terci^' flll^ que in anglia niitriedu miflt.Js eu monuo pfe in Intttania fraclfco regnate redifp ab eo cajjt^
■z in carcere necat^ e fame.-r cu neci traccret impietate fratris acaifandus.q no cotent^ regnu flbl tcbltu oc
cupaffe fed aiani q> flbl nepbarlus aiiferret.francifcu cotam Dluino ludlcio « parlcldlo rnfu? Infra annu d
taflc.ob qua re cu infra pflnitu tps fraclfc^ldrqptfl labotas obiflct. vt e rellglofa gallo? natio cotrectu cu DI
ulna cefiiravulto creditu e.Siomlntc^ el fuccemt.q ai boc anno fine libetis cccelulfet Srturu franco? mlll#
tle ptictpe patruu fuum fitcceflbtent habuit non minus pjudena ^ armis graiiem. iCarolus Duje aurellanc
fts q magno quoda Jlio ab angliCis capt^ fuerat ta feneje In patria Dlmiflus.Siefitncto pbilippo maria me
diolanefi Diicat^ ta cg ejt fuccefltone ccb iti fefe titulis otnauit. ^n flandrta gaudauen . aducruis pbiltpp um
burgudie Duce rebellate plurib^ plijs victi. Sd eiarcmu fiipta.t:)c.mttib» cluul vna pugna amlflis. confelTl
erroze pblippo man^ ptdere IcgcftgvictotiS acccpmlt.^de pl>llipp^ t oppldu luceburgen .majclmu ac mu
nltiffrmu.qLO ib f-vqnu ptate Dqtis noic venerat no fine Indlgnatioe lattflai regis armis acceplt.iSelpbln^
tvlencfis cu miiUere quada noie agneta fotma pftante ac patri Dilecta occidere teptalfet iteru regis odiu in
currlt.£uq5 nufcg alibi fe tutu arbitraref ad flotetes pbllippl opes cofugles. vt ptlniu coiielt mifereve mei
cdfangulnee mqt q fine terra fum fili^ regis . ad que twilipp^. ©u terra nilbl e cane ne te fine terra D ircns.
naqmlbl p3ouicicparftecdetucfunt.nectibi_nain^^mibi:obcdiant.^olopoftbec -r btabancle oppida
fiotetiftima t .tnibiclofas flandrle cluitatcs ofidlt pnm eil -t ptinctpe tn confpectu fuo appellari lub^.^e
tu modo e Irt eu locu « quo bteulflimus e In anglia tratectus.necg citi plus CB.j:i:i:.mllibus paffuu id mare
latue quod fl.trtdria -z anglia trttcrltitt.Sbfolutis galtic rebus haud incoucmes fuit tranfnulTo pelago Sn
glle rebus cui quoda btitante nome fuit igbtcutflime mutationes fub fr tderico factas comemotaru
Ingli0
|Fo cctxxxviin
Sfests 5 fuo‘m4ictC' xasm gubemaHrt.potee ap4 en i'npnmi'8 audit^ &it^:foffuIti ftttt.4 leges .p,fuo arbt
tratu et ppfisT p:iapib^ ca res angUea apud fracos minut cepiflet t la imptu galUcoJin p:ifti'na gB
ain emcrgeret.Ou>: ebozacefis coacti uo pius copijs nec pauc) ftipat^ baromb^ Uindomas venit reg] pAhus
mutatur^ ai? vt ipe Oicebat regi t regni falutilcofiiltas.no etpectaiut ei^ aduetu foffulti § nauigio rapti co?
repto g tbeniifia fluuiu faluti Tue fuga cofulere adotfns c*g cellinata ds nto?tefugtat.nnfli d eu coptebede
r« B copedta irtnei? curfuy ei^ piic/itre.tpmcB moj: interemptu in ptota nauis q vebebaf obtrucauerut.buju
^5 fomerfeti' d B<Jrta normania inlangUa remeaiicrat potefcB apd rege credebar an carcere coiect*’ e.nobilea
vin' cBplures necatt.nec facefdotio pditl parfus e.5»ter qs -r amic^ nf ada molynes fecreti regi fignaculi' cis
ftos T Ira? culto: amiflo capiteltrucat^ lacuit.nec btii poftea cu Pur ebotacefis Pomu rediflet fomerfeti patit
ceps e carceremilTus nmittete rege gubemarelregnu cepit.q res fupme fibi cladis ca fuit.3lmtat^ em ob ea
ca5 pticeps cbo:aceiis cu maiotib^ copifs ^ pzt^^iddonias ^erautt.cul cu re? obuia vna cu Puee fomerfert
criutfiet putas tllu aut ^bo? lenocinio placare aut regie maiellafl auctotitate otterreremibll .pfeci't.£b:0ce
fis e® cu efict loge potttio: tuflb rege vt in parte fe reciperet in.fomerfeti Puee ac ei^ equitatu irrupit eumeg
morlcaptu trucato capite interfecit. ©e Scocla
£^cocia el^ infule in quo e anglla fupma po:tlo e In adlone i^fa.flumib*’ baud magnis -r mote quoda ab
anglta Pifcreta.l^lc nos baunall tge fulm^ cu fol pauloampli^ cg trls borls terra illuiaret. ^acob^ eo
tgeregnabat qdrat** -r multo abdomine grauls.d cu oli In anglla capt^rl.annis in cuftodla fiilf?. ac Pimlf
clslntcrfect^e.^nter qs vltloe pacta flll^.ei^regnufufceplt.Sudliieram*’ nos oli a:bo:ecein fcocla qfu^
p: a ripa flumis enata fr uct^ .pduceret aneta? fo:ma bntes -r eos dde cuniaturltatl giorimi eflet fponte fua
cectdcre.alios In terra.alt3 in aqua.t in terra pjiectos putrefcere.in aqua f^o Pfmerfos mo? aiatos enatare
fub adn “t fn aera plumis pmlfcg aieftlglo euolare.iS>e q re cu auldi^ iueftigarem^ Pldlclm’ miracula fp re^
moti^ fugere famofamcg a:bo:e nd in fcocla § apd olcbades infulas inuenlri.^lld tft noblsln fcocla mlra^
culu jjfcntatu e.na paupes pene nudos ad eccias|mendicantes accept] lapidibus clemofine grabatis laoa
abiifle confpeylmus.^d genus lapidis flue fulpbiirea flucjalla pinguis materia pditum p:o ligno quo Ire-
glo nudam comburitur. ©elfeibernia
Bibernia nunc nobis abfolueda e que puo 3 btittannia Pifluncta freto*parti5 libera.fcofontm amiatia
foclctatccggaudct.p3rtim3nglic3no paret impcno.SjqmnibilPignnmeraojiaperboctettqjifSK
quo fcnptio dl geftum accepimus ad res bifpaniMS fcftiijunnjg,
F
i
1;
I
Difpania regio latiflima tem opfie viWc.amii'^ pat?#» iiFnVn «?nci$ rcgcs bi‘utTa e, pU
muacma):iiimca(lcllerese appeUat.,p;cmiuci avagonu.Cercto loco pojtufgiallercj. Muaito nauerre
j@iu£o regcu granate qd ab ciiagelio j.pi alicnu e a i rtu inacbonicti. ^Itimu ponat in caftella pnobiU'ac h
te biianti regno.cut^ reges gotboi? fanginnc creti nucg gen** van3t.Slnari^ te luna natione aragonen^no--
blli genere cgnis e^tra inrimoniu naf^ cil oli lobani regi adeo infiniiaiTet vtK»n^ oim regni regifqj; potes vi
beref. tobdncqj nanerre rege t laeinnca ingf m militie feti JIacobi potetia ftia oppjimere ac regna guberna
re conat^ armis tKtiirbaflct.lboftea tn aduerfante fibi regina redeutib^ illts t rege in ptate fua recipietib^
c curia pulfus.in pofleflionib^ fiiis alicBdiu ptiuat^vijctt.f clitfipceflbfTul octo nomlfct.f nulla eregno te
iectis des.iSti ergo fiiblimelocu(tc q rurfus maiott cu rntna pcipitaref ) vedteare conaf regi cla fuadet vti
p fpccie venationis in falt'’ fibi ^ndotes egivdiaf fe cu poteti manu futiiru obuia.nec bubiu dn regni opi
ttmates Ubertate regi afFerant.no fuit tnfFicilispfuafio.ret cu paucis egrefllis paj,: cuftodit^.na aluari iam
pene nome ertictu erit vbi ad infidia!? piienit locu mot clamose edito aluar^ inter bilectos ejcultans milites
libe:,t rege faluare bitit euqj fecu abdufit.iQuare vulgata pfeftim mira innoitatio regni facta e 'titei? ad al
uai? regni gubernatio ccuoluta.illec biu p^ cu cifde iqbaneatj beinrico atrotpliu pmifFum e in quo pluref
vtriqs cecidere, victosia penes alua? fuit.lfeeinric^,ito multisp^ bieb*’ eje vulnere man** qd in ea pugnaW/
cepat moste obtjt.d&gratu ei^ aluar^ obtinuit.t: alicediu poftea regi P? "C tegni moderato? e l>abit^. ad et^
tremit tn potetu initidia fuccubuit.nacu nobile quepia iuflii regis ingrata fibi qda renunciate e feneftra fue
bom^ peipitari iufliflet mot capt^ x tn medio fo:o capitali fnia banat** no tn ignau^ occubuit, g numeratis
fuis in rege regnuq; meritis.no lacrimas aut eiulas g alacri vultu t qfi ad epulas inuitat^ ceruice gladio p
buit. vir alti fpiis nd min^ bomi cb belli, clar^ x cui fp mag in mete federitnt.Jobancs tvin aliquot annos 6
fe regnuadmlflrauit.quo vita functo fili^ ei^ betnric^Tcgnaacccpit.adolcf£e8 aio plen^ -r recti cupid^.d re
licta psiosi piuge altcrd et pottugalia butit impatricis fo?o:e t tnregnu granate cu etercitu jjfect^ magna
boftilis terre pte biripuitat5ptrtuit*5obanes cardialisboftiefis fitmma vir integritate x ftia iuris emtnef
cui iuuenis in bictadis epfts fcriiitiifenio pfect^ in eo regno, vn illiojigo erat’aiam cco reddidit*5n regno
nauaric x fili^ in patret p: in ftliu armafufcepit.filiuftB taderegno pulfus ad alfonfus patrua aragonu fi-
ctliecB icge (pagrat^ pri^ gallia)pfugit.inuc lodouic^ motefic mgr x iobanes biferetanus viri pftabiles ab
aifonfo mifli recociliari p?i filiu ftudet.joaima regis alfonfi x fo?o? x coiut abfente viro multis anis arai
gonu X valetie regnis tot potetib^ ciuitatib^ x nobtlifFimis psictpib^ iura bitit cafta x feta mulier x bigna
que.plepepiflet alfonfo. anno aut ab incarnatioebnui 4 9 f*totu regna betice qd bodie granata vocitaf
viet] barbaris regeeg eo9_^capto. ciuitateqj granata populofilTima arnnp fameqs OnnlFirnaas obftlTtde ob
tenta+a tpiants crucem bni adotanttbws pacifice bodie poffidef ;
V» pc»:tH5ali'a pcmts 3gtiomi'iic tnfads.riccm filt) «gfeantecB rcgitantiappeUaiif .magiw' dominispjW
«t cepa qui tptam ferme curopam peragrauerat fite virtutis documenta demonftrans.Cum regnum tuto
no nomie al^dlu fumma cum laude admlniftraflct nec mlnote fide alpbonfo ep fratre nepoti flmnl -z gene
ro fuo reftitlflet.tande fubtotfe virlmcg diflcnflombus aim odio crcfcentc ad pilum ventum eflet fagltta Ut
inccrrti mtfla tranfflcus intcrijt. vir magno? operu.£t qui ollm fub cefare figlfmundo llipendla faciens no
parua fibl glotlam in turcbos pugnandojjaraudat.Slfonfus epinde manfuetlflimus ptlnceps alti cotdls
et ptudentta; ftngularl pdltus nece eu vncg regius ponugalla fanguls Cerluatus eft.poll bec regnum qulc^
te tcmut.ail cu obiflfetOlIectlfrima ?lunp»c3demc5 patruelis vt aliam fugducerct fuaderl non potuit,
fed omnis eius cura eo conuerfa eft vt aliquid agat quod ilbl laudem t pplane religioni fructu pariat, ©ua
ptopter multatis regni ptocerlbus fufccpto publice cruels flgno claflcm in turcbos 'z eppedltlonem .pmlfrt
finnis ❖o fequentibus belnrlcus infans videns regni pomgallc fines patuls llmltib^ contmen cupies re
gnu apllare occeanu blfpanlcu fumis vlrtb^ igrcdit Tuafu ^ boctrlna cofmogr apbou fit^ terret marf nofcc
ciu.inu«ifcg niultls t vartjs Infulis ab botb’ nueg babltatl.JInter ceteras pclara infula no fine fuo? letitia
adnamgat.no tamen bomlnlb^ habitata fed fontibus irrisam pingui gl^a refertam nemotofam.incole'
dis bomib^ apta.3d qua bluerfa bomlnu genera colenda imiflt.5nter tit ceteros fr uct^ aptUTima cad.pcre
iMidu 5Hcca9,tp mto feuotcibi' nuccdficif vt vmwerfq europa juccaro pl^ folrto babudet.uoroeinfulc ma
dcp cft.mdc 5itaar5 o^adcrj. ?itucuft -z aU'48 i'nfi)Ia8 cgplurca qs babitart baptijarti^ noibua feat vt
Htfula feti (^eouffjydro pico qmvna boibus almanis ez flandrta babitanda.coticcffit.fcrace tricttcuSn-
ms ’i>o pollerioztbus vt anno bni.i 4 3 j.iobancs fcds pontigalic rex altifllmivir cojdis certas galeas oi^
bus ad victu neccfTarqs inftruxit eafi^ vitra colunas berailis ad mcMdie verfus ctbiopid inueliigaturos
mifit.'^tcfectt aut bis patronos Pnos Jacobu canupottugalenfcnt-tmartinubobcniu bomine germa^
nu ex nurinberga fiipions germanie tx bona bobcmozu/amilia natu.boiem incg incognofcendd fitii jerf
reperitiflimu marifcg pacicntifltmn.iQuicg pbolomei logitudines r latitudines in occidentead Vngue ex ;
perimeto.ldgeuacg nauigationenottit.ll?i) Oiiobono txotu aufpicio mare meridionale fultantes alittoze
no longe eiiagantes fugato circulo cijnoxiali in alteru o:bem excepti fiint. vbi ipis flantibus otienteva fus
vmbtaad meridie,'rtx;rtrap:oiciebaf. Spernere igif fuaindiiflriaaliuojbembacten^ nobis incognitu z.
multis annis a nullis cb ianiienfibus licet frullra temptatu.fberacta aut bmoi naiiigattonc vicefimo fexto
menfe reiterfi fimt poitugalia pluribus ob calidifflmi aens patientia moJtuis.^nfi^ntt aut pottauere pip
grana padifi.multacKaliaqlonguelfetrecenfere.Sperto illo oibe magna piperis cgtitasflandria verfus
vebif.t: licet no fit adeo rugdf tim vt otietale m acumen fo:ma z oia vtvau pig p fe rert.illbulta ea tx re feri
bendafoicntqnctednagrauarbonorefpectuomifi.
opicio eljaco necato auctote francifeo fpinula.viij.libertatis caprtana buceems ptoie
ta libertate exactis Suardus Smarde^bucarn SKnnosSa
^ip'eolimanpbilippicominiabucalibonotefunJ?fueratXuboWdS^^^^^^^
' CCXti
^ iivviMiu uvu tkiD IU» ro ruppdciuno wiu cupicanct cg ducis uontcpi^ccrct* ys ctn jgctiubus 3C
ipinulara pnmotm m fua fcntetia tractis^collegas fuos mj^atu 3b(Jicauit.Pucalef(5 fafccs a(ruijipfrt.cj ^
DU8 paulo mpM Duos anos cvfus a barnaba gettli t patruele fuo a repubUca Daectu8.]©arnaba i^o tw^
PPttw*5asw8 fh^ofi^ lobane antboma fltreo -t aunanis faumbus regno pd
^ano i>o cum re^iflct anms pauloampitus buob** m magi'
r^bie ftu<Jt} tnfVgne ob fufpitdem^affcctati tomtnijivocatu a fc 7 pallactu pjts Ecuflbtib^interemft.(feunc
ca recanet anms qmot.tam fue cgaliau nobtliu familtaru pneeps . vrbe Ocieccrnt ludomco patruele fuo
que ipc antea bcpofucrat in ci’ loca fulFecto.qui eu fc pa? gratum magnatibus ce intellet:iflet.cudem pe-
tra que regno bctwbaucrat m autaliu acccrfiuit.illc tercia poft e;nlio Oie reuafus.7 patruele bucatu amo//
mt.7omes aaucrfanos vrbe pcpulit.0uo^ pticipes ab flotentes alpbonfi aragonu 7 ficiltc regis opes
coueru magt^ 7fotrauJabilmi claflcm ab eo impetraucrat.cum q lam ferme buob^ annis terra rnariiB ge
nuam oppteiiemtj ventum e fepe ad menta ciuitatts 7 aliqft intra ipa fubitrbana pugnatu-boc aat ano cu
figno bato.7_in mo pottit pjo mentbus vrbis vndicg pugnaref .^ngrcfli funt aroganenfes bucefeg miW
tes.ad ^gna vrais ptem vagauerut paflim cedibus.paium rapinis ciuitate fcdantcs.Sed af^it ptefto
cum belecta luuetute petrus qui fugientes fuos fiftcrc cdpulit.7 tn aroganfles bilapfus. ingftc edita lira
ge vrb^ lam pene rapta recupamt.actum tn bc eo fiicrat ft pojta qua ceperant bodes tta comuniirent.nc
recludi fupne potmiret.7 aditu fequentib^ naualibus focqs patente rcnnutlfent. illuc ambe partes qfi eje
integro ad bcllq fe parant. CSuis fama ell.petrd animo fractum. gallo:? opes implotarc eom regi p«c fue
prtncipatu que retinere no pot pecunia vcndittt9» Spud infubtesvrbecE; toto famofaj o:bc mcblolanu
pbiitppus maria bur gentis qui genua binonl fue unda fbcgerat.amedcl fubaudlc bucls ftlta mhmonlo
nbl piuurcrat alpbonmn^otentiflimu rege cu buob^ fratribus.altcro rege nauanc. altero milicte compe
Itelano mgro.multifcB’regiil(S'atauali piclio captu victum a lanucnfibus 7 fibl a lacobo fplnola lanucunu
tunc pfecto oblatum 7 ad fe vfcg bebuctu.lnfollta vfus liberalit3tc.magntftcentiirimc bonata libertati bt<>
miferat.Slgifmundu cefare roma petente.cu medlolanl ageret vlfitarc ptcpfcrat bononia foiliulu ymola
c manlb^tyranom armis erepta facro fancte ro.eccie reftltucrat ati occm fultenflu gentem bello bomucrat.
©e flotcnunls ac venetis per fuos buces fcplus tnupbaucrat totamcfe quodas y talla n cmrfccerat lam re
cedente fojtufta perdita genua nlcolao plclnlo in quo marime fidebat befuncto crcrcltu Ibo ad cafalc ma-
lus lu)t3 flume padum buce mlcbeleto cotlmola ab boltlb^ ptello fufo.7 calltis cqito. magno numero cd
tum pedltucB C3pt3.co otduct^ erat, vt nd mo.venetis J oibus per arcultd ppfis ac jinnclpiU^ cdtempnil
cflet.igt veneti quldc abdua flumine tramlflb.ln agro meblolancnfl caftrametatl. tm el terrotej incuflCTC.
vt be rellnqucnao imperto cogltauerlt.qfiuit vitra 7 citra motes aurilla regu. Seb que fottunatn atcR'bo
Itibus infultatem oines bonote ac fauotc blgnu crlftlmaucrc» ^dem in calamitate coflltutus ab omibus
tancB odio blgnus relictus e. vnus tn oim alpbonfus accepti bnflci} memoz ad opem ferenda fefe acclnrlt
@cb bum ferius Iter agit intcrlm pbillppus ptlmu aduerfam vallnidlne oculis captus tnctit.©ctnce ej:
Ipa arce boftlum armoju fragote audito vebemeter comonis vite tcdip flmul 7 languoie motte obqt. ipo
ulpbonfo berebe inftltuto.-^lt aut pbillppus Ingenti co:pc.7 in luuenite macer.ln fcnlo plngullTlm^^bc#
fotml facip ac tcrribill.lnftabiUb^ acpieOTadibusocuUs.lngcnlo pacrl 7 calllbo.ln largiedo ^flifus.ln o
cendo facili8.in adcuudo blflicills.ac vol tn colloqutu vcnilfct mitis ac placlbus.cultus cojgis ac mudl-
riaru 0 tfcg Icnocintf ncgllgcns. vcnadl cupidus cquojus Ihidlofus.cctcru quiens impattes* atig Impcrl-
wndl auldus.ln pace bcllum.ln bello pacem qftutt.fimul3dl ateg bllflmulandl egregius aitlfccin milites
Cfiln clues indulgentlo: raro in publica ptodiinDelatotlb^ facile credidit in fufpltdncs adeo ptonus vt fe
pe fldl^lmos a le amicos leullflmls ce caufls allenauent.pullls indutos veftib^cgre ce fevenlre permlflt.
Joermone ce motte audlult inultus tonitrua ac fulmina mlrumimbdu ccpault. tabifica lue pcuflos ec vt-
btbus migrare in agros luflit eotui® bomos incendio tolli, q cura Innumerabile lllu mcdlolani populum
multis annis intactu quodamo ab ea pelle fliiauitlfeinc cu vita beceirtiry.<funus nec tanto pnnclpc blgnu
ijec fuls malonbus buctum e.nec fcpulcrl beetis additu. T^opulus cognita bucls motte i Ubertate fefe jj'
cl3m3Utt.i:u*vin8 electls.qul rempubllca 3dmillrar«it.£allrum pone louls inllar eccclletlflime regie ca
ptum ac blrutum ell.7 tcllameturti pbllippl bilanlatu ad aamloln medlolanenfemultl afpirauere. »ed d
colotatts vteretur ntulls qtuqj tm fuerc.fndcricu8 imgatoj neuolutu ad fepnncipat^blllppo. fine libe
rts legitimis vitafubtracto co tendebat. Slpbonfustdlameto beredltatem petebat. iCarolus bHi;aurclla
nefis ef fangutne vicecomltu natus ab intrato id flbl beben alcbat.^anclfcus pfotclas vlcecomes con
iugem fua q pbilippl filia fuerat bcrcdltate pfls fufc^lcnda afltrmabat.£ludite umt legatdnes oim tn fe-
iiatu mediolcnfi.quo? aliq fermow btrecto bomimu penerc*aUq per fimulatioue.oblati pvenetos aujtili)
T’-'; .g.
tnrittuafcfe pi^^i^ide paitlatttii vcndicare biutmi fatagebat* b?5 duttari q tam Ubertate gaudebat,
t iperadi cupidrtate.cemomii pjicipis miUna pdutaflj. nulla pditio placmt. q lugu qma pacw t capitaei
inum vtderef tnfcnc.^btulit tit tiiigaton cenfuy ^tannis aureu poculus.ft Ubera fuis legibus bimiherc
tur.iStlaiMabaf' in terra vndieB pbiUppi bercditas. veneti placentia aentam lauda occupauere.t niftap^
terea miota oppida. Oui: fubaudlc ludouic*’ valetia x coduentta inuafit.aftenfes ad tuice aureltanefem ca
roluj befccerc.qui fufeept] a rege fracte no parius aufiUjs alet:andnnou agi'os verare ceperunt. ibapien#
fes tnteftilns agitatt bifcozdijs.tuu ancipites fiiere.qmb^ potifltnnts fe ittgcret.inonartcfes comant, ale
randrini.ac Cerdonenfes medtolanefiu tnigtus Ibtere parmenfes i foctetate quodamd receptt funt. f raii
eiiciis Sfoteta g tde tps tn piceno agebat.c5ius matote .putnete eius ptem tam amtrtflj cu pbtltppus no
multo ari cg moteref fibt p edes amicos rccoctltata vt ad ie rediret tn.venetos pugnatUr^ accerftuerat ro^
gato alfonfo rege vt.lt:r.mtlta auvt numu fito noie nueraret.quo facto la paetts atj tnnflrttctts copijs tet-'
neri fe accin>:erat.cu5 mots pMippt cnuctataaTj qut lOngo toe.ad mediolanefes opes tnbyaflet. magis
ac magis gperare cdpultt. ©ite vt longobardia pttmu igreflus efl: mediolanefes tncertt.quo mens ei^in'
clinaret.ne vf p ipm vfptunctiis venet] fuis ceptl obuia trct.d&iffts otatotlbus oblatis non puts liipen^
difs cotuircre moreg buce fiu ererettus factusvt placetia oibus copqs obdfintrctjmgauerut tpe bicto pa
reus bti ad placentia i obftdtone fedet paptenfes qut tam medtblanefe tmptii taneg fallidtofum x tnfoles
betractarant.fefe Ubt tvdentcs accepit q res medtolanefiu atos baub mediocriter pturbautt.qiu p puen<'
ttones ibibttuj fracifco biceb.dt nullas er vrbtb us qs oltm pbtltppus tenuiflet occup3re.fraafcu8V0 no
fe occupaire.g bedente x vitro fe offerente ciuitate acceptffe aiebat, at mediolanefes cu eiiis potenua vere
rent blffimulandu potius ftatuere.^Ut pttnuata apud placenwa obftdione.Cande fumma vt oppugnare
adotfus vrbem.cButsmagna x fottt mtlttu manu muiuta armis tn erpugnautt x btprtutt.tj&cdiolanenfc
regimen p td tpspenes nobiles futt.-r apud eos qut pbiltppt quonda pftltu birerere.tta res ptofpere fa^
ptentu bucta ccdcbat.t tam no parua gallo? manus na circiter tria milia equttuj belecti robotts q alpes
tranfierat apud alerandna .pfltgata beletaqg fuerat. £t venett apud caragium magno plto fupatt. oes pc
ne coptas amtferat x lauda ab eo? imperio erepta tn ptatem medtolanenitu redtei at.Cu francifcus Sfo:
cta ad ifeftandus bttrienfes mtffus.fiue q6 pnetpatu medtolanenfes.cutus optoem ta pude ftnrerat. aUo
md pfequl nd pofle fperabat.ftue q> mediolanefes cu venet] amteteia fodetatec^ clam fe qretes. ifle folus
vtrmfcE; ppft pda leltnqref .puentendos cefiitt. puot cus venet] febus tntjt.i quo cuj mfta bic at? inde pto
tnlifa efrent.illud inter cetera cduentt vt ad vrbes mediolant bittonecB eius obtinenda francifco ctl copqs
^ftcifccntt fenatus venetus tn peceitnifs x armis aurilio cfTet q re firmata, mor tn medtolanenfem biirtt.
d&ilttabant eo tpe apud medtolanefem btaceiant.qut eum ludoutcu ce werme.ac ndnullas altas francifct
coptas apud modoecia fadtflent.tande relict] mediolanenfibits adeii cefcccrc.fr3ncifcus filias fuas taco
bo pia-mno vrote befpddtt carolus 'po gansaga baud tgnot^.copta? buctot.qiu paulo an a medtolanen
fibus befictcns ad fractfcu vencrat.pofl:q5 oeftos eofdes mediolinenfcs x fine vllo buce relictos aiaduer
tit.tte? ad mcdiolancnfes relicto fracifco traftntt.£rat bic vallo cotpe.fotma pene gtgantbea. vtribusto
q magnttudim i nderent bicendt copta clarus Ifis gree] ac lattms illriictus § aio tnconflantt.-r tngento ad
orne facinus ftue boneflu fiuclnepbarut pato.Cut no parua fpes futt opptefla.mediolana libertate bntus
vrbts arripc.fi fottuna la mcdtolanenfibus nouercatc placcnttnt terdonenfes nouartcnfcfcBab ets beftcti
tes fr ancifci pfidta receperut alecandrint cu nulla i ets fpem fita efle ptuerenf' wilbelm t mdtiffcrratt pnd^
pts fratris tnipio fe pmiferut.iRefpubltca medio tpe ep nobilitate tn plebes beflurcr|t.lecttCK vtrt.j;u.qui
vrtn re mote pc^ent.^ fece ppfart ijbiles ats ignaiit nigratu gereb.dt.bf| cujiobtlitate( qua muli] modis
orrenderanj:jfuipectd brent ne cu fracifco fcn^'rent.Suadente gantsaga.4 eam vias ad pncipatu vrbts ar^
ripiendu comodifTinia ceifltmainl.pumarios ciues genere nobiles “Cdpibus Ijabudantcs.raptim tnter^
ceptos p nocte obtracattere ac beide tn foto plcbt fpectacfm obtecerut.iter quos tacobinusbafliUs x gre
goniis adolefccns placidis motibus x Ifts eruditus.^ nob amtacia piuctu8.,prfiis inocens fupintis tru
catufqs laaitt.iqe btii poli tobannes caynu venerandii fenest filiu ct^franafeu egregia fotma tuuenem no
alto crtmietrrctteos.mfi qo blance mane franafet cdtugt fanguietuett erat.cruccltbu8 affecios cructatib^
(ccioeoaqto oomo aamoqu i citatcgrancofo potentt pcpccit.qua cu btu i vtncuf tenutircnt. tande ttac
mcrutjOaleotus quoeg tufeanus x ipenatu nobifats opulentus ctuts iterctfus occubutt. ©utbus ct re-'
biis cu tam niilla Itbtat] fotma rcltcta cflet.-r.^.vtrtaufu tyrameo vrbe ccdtbits ac rapinis fedarcnt.fuc
cciiozm^coitiiciij gbibciites.iuito ppto ftbupis fpcriu ,progijreHt-*iCortiotij at5 fccnij cozrc^
ptts arims. notio mgiatu ecnobtUtatcacato.tyranos crepubltca ciectos i carcerem pteett. ataim necR 5
mo I elbti are ppts ponet. ifias pdit] oibus.enccpta citate comehfi ac pamtcnfi.q tn ofTted ad vltim pftflef
bant.^ annfcus biira obfidtonc rtiittate pmebat.^tes plebslncenfa nobtlttate c palacio pepulit, ^[yran^
nos benipf) vmcte tace Itbtat] amatotes.r optie ce republtca meritos tn pitotem locum r^ituit. 3llt ad
ptiotes artes i euaft.cns fatcllttes niagne» nuero a^mnpftifcnt mftacg fuabente carplo fpolta perpetraret,
nobtliatcnicg .prfus opptimcrcnt no tn ct vias ad iuadendus pticipatns pmtfcre.©d cus tpe aiabuertilfs.
fibt pcnculofas apud mcJnolanCTf^s motas itcll^tffs.per tutcmuttctos francifco recdnltat^.ac ma
Rudant illi .pbtbi^ i^ercocg lam ftbCs fallens.no ftne magno mebtolanefiUs bamno ac
pleb pflei natonc ab cus trafiuit.no tn beftiit gannis aim^ gn pollulat] vnbtcg fbftbtls francifct tugns ta
1 ent pei utci.i unt. tlam nccg ilf e? vfu vi^baf franctfens etate flotcntcm rei bellice pttiflimiis.aitus tas vif
1”!^ fenfiflem. eo potiri ipto quo fito pottanbus vibercf .Ibcrcuffcrut igtif
Vendi febus CU5 iijebiolanenfilJHS.legeliB qs tq^citenp? gulliq fcij cebetet fcrtpfcrwtf inuijpqijtes
cdxcii
Vt certis cotcn^ vrbib^ ac tcrmlstiicdioIanSes tn pacebuiirtterct. Jlle bau4 ignarus fe b:cm' vbt
venetis p^uiflct.tmperm eoj? pteprit.(£t cgms tcbtus oibus viclercf.na foU fioietint.t bi) qmde parce
Cjpam terebat. Jn obudione tii perfenerare cecreuit.tam niottuo fracifco pycimno frater cif tacob^ cu bia
cbianis ad venetos trafierat.^am leonardus vencreus a tcnatu veneto nirtfus mebtolanu tngreflus au^
^Ua T wmear.magna copta.qbus ciuitas indigebat gpe oie aflbte polliccbaf .s^rat -t in crercitii t in ci//
te^: indigentia. 5ta vt bubiu videri poflet.an obfides fiacircits.an obreffiis bici Kbe^
fugerat q ferre infelTojc poflent.t inilites ftlpedio fraudati ,p cibis fefc armis ent
crHt.ifle^ ai fracilco argentu erat.quo ftipe bare militi polfet.Ss inter fpcm nietficB bubl^.obfidione be
ble in bfe tba p:o factis.oftentans iiducebat.^n citutate vere cu lant frumcntu abfumptu effct. nec aliud
eduUj genus reftaret.t lam canes.cqui ceterai® id gener] atalia maderef .nec ferre amplius fame multi tu#
bo pofiet. collecti in vnu apud poita vcrcclllna.cojreptj armis In fop .prumpiit. obuiuCB Iconbardus vc'*
neto^: legatu gladijs cofodut ac blfcerput.iCrln palanii fufls tyrannoa fatellltib*’ aggrcdiuf.quo flnc re^
ftftcntia occupato, quos Inuenerc tyranos In vlnaila pleccrdt. £rin mllTiS ad fracifcu legat] pilnclpatum
el cuiltat] obtulemt.q mor ingreflus bmiim vrbiS aaepit.i& belnde no mftiS InterlecttS bleb^.cu liber]
•r coluge roierfus.bucallbus inflgnib^cromat^^.in tnupbanf] modu vrbe intrault.d cu la? cornu parma#
In bedltoeni accepllTet wilbelmocg mote ferratcnfl akrandiia cmiflet-non paruu celndc bellii cuvenc^
ti s “t alfqnfo r^e blutius gcflit.5n quo cu acrius ptemeref' necB em tante potetie par efle poterat, iRena
tum rege fottimmis cdtu cobomb^ cinctu eje vltcrloii galUa.magnls ftlpcdus ac .pmlflis allectu;:. i auri
Iiu accerflult.q cu fugatis motib^ In ytalia bcrccdnret.ac mllbclmit c monte ferrato arma ponere g amici#
clam ac neceflitudlne copuliflet.-r lam caftra fua fraclfci caftriS plugens.i boftlle agru cefccndlflct erpu-'
gnatis raptim nonulliS caftellls moze galllco.moitales otites i eis cdpzebefos trucldalfet* ^Cantus mor
terrot venetos Inuaflt vt la eatba cafb iS pferre ampli^ullo pacto pfumeret.nec lam retinere pofle ®jiria
t ggamu agris amlflis pfldcret. Cucg tburcot;: bellu res eo? maritimas mfeftaret repete pter oim oplniV/
one par q blu In fenatu apflco fuerat agltata.ccnlCB apudlauda interuetu culufda icognltl. 0 .pbate t In^
tegre vite monacbillnter venetos t ipm fracifcu clam rege facta e.^ue res vt regi molella.lta fracifco vti
liS rvenet] necelfarla fuit.Srce belnde medlolanl InfanittiS ppPl fiiroic blruta fracifcus bieul rellauraiut
mira fojtuite flue cucta regftis oa .puldetla nobile ac magniflcu op^ bifde mamb^ Iblto refectu e.qb^ fue
rat panloati reiecm.f rancifcus pbllelpb^ nobif fatyra? fcrlptoi g ide tps ad berolca carmen puerfus res
Sfoicle fcrlbere ceplt.icodiifr trebell^ foluta oione ac metro clar'-' bfi cepit. Spd venetos terra mari
CB potctiffimos.d nome ytallcu apud barbaras natoes loge latecg da? fecerat.ftliu8 fofcarl bucls, veliitl
qppla t rempubllca macblnat^ eet Ut erlliu act^.celnde reuocat*’ -r Iteru i fufpltdem crlmis adduct*’ t env
Cdlfltme toit^.cu nlbll maliPflteref relegat^ i peloponelfuj mifera ibl vita ftnlutt. iSener elufde buc] an^
breas conat^ bum £rcta infula .p veneto iperlo gubnabat bur ifule appellt*,reuocat^ bomu bonote j3iia
tur.r magna mulctat^ pecunia i erlliu mlttif .Srmllaus iter venetos blgnltate t aucte potes bu; er con^
cillo ad media nocte bomu reuertlf .baculo traffofliis occldlf .nec q tantn fcelus patrauerltjnuetus e.
uls filto bueiS Id crimini bederlntf ranclfc*’ barbarus ftudijs bumanltat] ercelles.edlt] no pauc] neq; il-
laudatis opufculiS.fcnlo pfect*’no fine celebJlnoie vita beceflit. 3”‘Batoi frlderlc^cu roma rediens eo
le cu pluget rege bugarle ladiliao.totocB comitatu recepiUct.libeter t amice vifus. Incredlbllib^ bonon'
bus tumulat^ eil.f raclfcus bur gens.q anos.v.t.rrr-fumma cu laude clultate rererat pbillppo medio^
lanefium bud buria bergamucB abcmerat.copias ei^ pfibus loc] fubcrat.f rancifcu carmlola cla? bucem
copia? ce .pdltone fufpectu; fecurl gcuflcrat.d&arftlinc3rrariu cui^ malojes blu patauiit g tyranldem te#
nuilfcnt.bU5 pinam beredltate venditare conaf interccpnijnccaBerat.pace_cu5tburc] no tam boncfta^
necelfarla fecerat. ^mgiucB venetu; tena maricg loge ampllauerat.guDnatont tande cedere copulfus eft
tan^ p fenlo relpubllce vidcref Inutll’. ^lle bmol ptumclla affectus Ir-grate pile afpectuj no feres.eamcB
vltareaifans.q careret iglo c publico palatio in pniiata bomu fejreceplt vbl cu; pnnclpatu; fuiS cluibus
rcddidllfct.egra q; pfeftlm aiam nature rcftituit.£ui^ cafum tancB putdlffct baptlfta piaflus cremonefts
aftromm^ pluribus antea meflb^ pdirerat.£rat aute fraclfc^ cum mojercf no loge ab anno fue vite nona
geflnio. venerabilis fener pclpua coJgiS maleftate bcconis.memot oim q poftlnfantlam aut vldllfct aut
audllfet.facundla coplofa t Ingenio .pmpto.ac oge Impiger ac terterrlmo.q moderare frena fenat** optte
nolTet.£i^ pi In egipto negoctat^cuj gpbam regiOiS illius quepia be futuris iteirogaret . iRnfum ab ll^
lo acccplt.filiU5 fibl ee.q allqu fiie clultat] pnclpatuj aifeqret .fracifco fuffect^ pafcaTvlr flngularl pmde
tla r monb^ bumamlfim^.cui^ bucatu; nulla putat bella fufceptup.nlfl vf necelfarla vf ad modu; gflofa.
JLudoulcus marcblo mantuan^iter panctpes nfl fecull.fame no roedlocriS.lfiS erudlt^.-r rcb^ militari
bus erercltat^.^b to bello qb veneti cu; fracifco Sfoicla poft bnlum medlolanl ab eo captu; gc(ferc.par
tes llli^ fecut^.magmi; mometu; reb^ ei^ accclflt.£arol^frater cf q fide fracifco fefellerat i vincula come#
ctus.fb ei^ fldelulflone blmlifus.cu; necB fle .pmllflonl fue fatiffaceret oib** q i matuanb agro tenebat op
pldiS pjluat^ e.S; cu; ftlpedla venetis faceret.n6 guas eont; copias i matuana biirit, vbl vaftatiS late
atcB incenfis agris cu; fomina pnciplu; ci^ belli fecundu; fecilfet.-r la matiianl metu gailfl.reb^ fuiS blfr
fidere viderent, S uboulc^ accerfit] er medlolano aurlliis.mllltcs fuos iacie Pduces.fratrl copia pugne
feclt,nec lUecertame betrectault,£dmilfuni eatror pliit i q buo fres abo ctate flojcntes, abo rei militans
gltl.abo cojgiS at; at vlrlb^ pftantes.be glia,bc igio.ee vlta.fummis conatibus cotBcrc.S>entcB victo j
ludoulc^ fufo fugatoq; carolo.oes eius coplaru buces.ac pmotes cqtu cep.pfib^intercept] ille beide pila
er tojrls at; egenus motbo pfectus iterijt. apud ferraria inomio nlcolao £flenfe incipe, oim nh fecull
■s «.fivniuiTiaaauUmutica-ri ftlio bilemfTtmo.vctidicareoIimcoactflSfulff^ IccncIIus
053tu luiccpi -p , r njicipatii vocatae £b''f5ta fojma imicnis -r i armia ai lau«Jc'&fatU8.
Uus cv. cocubina pPolomca ictcu r.„^rfiK ma^mfiantiirime accepifliufup
dwSftc CO luCTifrSeditt ftmt apudfc imntauit.qu08 cfi Oppiparc
hio rnulis nicHrifa; remotis cosi otfpiicatione pedet^m placidecB pcUcpt-cficB lam marcbto addftt ni
eokiuB -r mfti i fynodo c)t:cdl«c8 pbt aduftaffcnt» cuctos i mediu pbte locos add^t.a db mter fe ^la
SSSoT^^X^SspK-dereacmasiioBCbiir^^^^^
MflSou OiKCitt Jujc platone illi fiue arcfto.fcqndil arbitrarent . Ca greci certame mtnimc recoplTent
ptractala 1 ad multas botas bifputatio poftrcmo cti t ej: puiuij fnia bngo grecotu pbos.aU^
aruiim^HOicedi copia victos tacere cdpuUfler.pala factu e.latinos boicsd lampadc bdUclartib -tar^
mou Wia srccia fiiBauerat.ctatc nf a etta Ifis r oim Ooctrinap genere anteire, fuit aut botn eften? virl fp
ooMnvto.nfa etate no foTu bugone a quo pfatt fiim^ macqiiS ad fe pmqs n-a^it.fed "/f^s i lurc ciuiU.
olures i ceteri faciiltatib^boHotaiut.^n ftudijs cloqntie tobane aurifpa ftculu grecis acla^is eitoctiiy-d
«criii ofacK clariitt inter familiares bituiii bitem btumeg fcctt.^uann^ aut veronenPsim ferme pr ac mgr
d a nN ct3K a:rcc3S Iras tndicere.adnurabiTis -r oim bonote oign«’fene)c.d oem etate fua legedo.boado
fcribedom.PCuiTiflct.vntcu fenectut] fiie refugia -r llld qde boneftu bigmicB fius qra citqs acvtutib^ me-
iitt ^n aitro bonomefi pirii qnda arida et miotib^fozmicis p3ft*’ca cdplures afeeterat fagu^ere maio
res no oarno nucro q illas gtim occiderat ptini &eiccerut.'|boft buas ferme botas tanta mioi? fonnicaray
vis eteitata e. vt tot^ ager nigro tectus agmic videref accencre.Sitiparc oes.t arbous vndicg ftipite cir#
cudantes.paiilatim a(cedcrcceperiit.m3iojes fozmtce vbi Ixtftes adefle aiaducrtcrateoglobajc fe fugne
Duima etpectaiieriit.poft® fif acies puenere comiflb plio.maiojcs mo:fu rabido.mo illas ino iras e nii
no’ibiJSintcrtmerctotici;bJctufp3ciocofeccrat.vtcadcnnamotietincBtumitlt^ad’piriradtcesno pmia
in terra fuccreuerit.Sj cu gttnati^ inftaret miotes fgcg acies acie pmeret vigiticg aut pt’es vnaset boftib^
circadarent -r a tergo t a fronte piign-ites nuda ^5 latera pfodera. victe tade niaiufciile t ad vnu oes neca
te. illati bus temere plij penas bcdcre.^ec acta fimt fpectatib^ rdne copijs cccte.cu.s.pctri catbebra cuj
W* V» VIIIMCVI V ,'^>'/»■•1 ■
bubijki fngieteq; trepidu fafcdne amiotaiiet e poftridie mirabile bictii falcones cojuicg.qfi fepfftrionales
illi mcridionalb gte tenetes. otdinatis acieb^.-r tanqjrois capaces eflcnt.altjs d comuaobPuaret.alijs d
media ouceret agmia bifpofit] .atrot t feroafliiiiu pUii i aere comifcrat.in cj cu nid cotyi.md falconcs.ce^
t! -rem.t ttci? rcuimptl viribus certame inftauraret.tot^ vndicg fbiettus ager.^ p?nis t cadaumb^ obte^
cnis e.ad ettremti victoiia penes falcones fuit d no foUi roftris.g etta vngitib’ acerrime Cecertantcs.cot--
uos oes ad internitoem beleiiere.£titi paruo tgc interia'to cu 6uo te leodinffi cccia contendcntes.altcr a
gregono.tttl.alterabri&icto.tij.iiicpmelcct^.igratcmintcrillosbcronopotificuj&ifceptaao.amboca
copijs i eiide locu pugnaturi vcncrut.^obanes but burgudie altes armis iniuit. altes kodieP ppfus fcq
baf.lbugnatu e coUatis fignis.fumma vtiincg cotetoe.botrcndu critctucg pliu factii.Jn quo tade victo?
lobanes.ttt. milia bolhu cecidit mirabile ei^ rei fanu pditii e.qd nos illae pollea trafeutes cefos ofTibus
plenti vtdim^Sj be bello falconu ac contos f«d tniqj opioem reltndnt^verfgiculo penes famas binuflq^
i^ononia q no ta ftiidios mf cb fcdiconu alitris appellari pc fojoj -r ipa genuc. ac foli^ incoftatic pftaa
eu factoc jambecaria.no fine cete mPtos aiics bomo pepuliflet.c6i canetolontm ac bentiuolios pcilio.re
gt cepit.p:icep8 factionu baptifta aiictuF t banibal ocmiuolt^fuere.abo fanguinartj.abo patrafl ccdib^
infignes d b fif pparato facfo iuctt eflent.mbil tn inter fe meliotes fuere na banibal bii leuato cc faao foit
te baptiftcfdio vfurus puerpera cojafem fcdf .etqs manu ptefa p nouo natu cogratulaf . ab irrueubus cs
imptoiufo baptiftefatelUttb^obtracaf .vt maifefte apparuerit baptifmi facrm no ta federts rctinedi ® cc
dis patrate ca a baptifta qfitu fmlfe.Bs iio mfta mots baoibaf fuit na d gtes ci^ fedbaf .fumpd paulop^
armis fugat] aduerfartjs platea obtinuere.3g>3ptifta inditio tande puerili i fpeeu quoda (bterraneo cu ple
rifqs coplicib^ fiiis latitas rcgt^.^t fumo copulftis epie. mos pFib^ vulnenb’ pfoflus e. cabauer ei^ i fos
tractu t biu litdibno bitu ai plertqs mo:e feraru.cot ci^ betib^ laniaflcnt.auojeqs bibere no botruiflent,
taude esuftu e. Spud flotetia g id tps saiitb*’ latebat bcrculis betiuoli que quoda eiigan^ pont.mas*
interfici fiuc iuflerat fiuc pnilferat fili^ c;^a nirimoniu nat^.paugem vita lanifico buces.nec fat] gnaras
quo pte genit*’ cet.ttliuc bononiefes eueftigio vocat reciifante quodamo inuitu i priam bucut.fdk cs laf
nificc faciut.tuto:e bambaf filio reipublice pneipe tradat.cui^ ca i rcb** adiieif fottitudo.ea i fccudis nio#
beratio bacten^ ofifa c. vt bcrculis filiu oes notin^ i©ui cu esules g .pditoem nocte qda vrbe? intraflent.
ac escitato rumotc qfi victetcs ifultalTcnt.baud qcgtelfitut^ aio.etxitatl amicl.coirepf] armis. in eos pfi>
Itjt.rtcc moja victos ccfi captifqs cs ciuitate pRb^ acturb3uit.3g>efl3rion eo tgc cardialis nicen’ natoc ip-e-
eus.pntdto fingfari.t nra fiiacBUngua gitiflim*’ micolai. v.ponti.mas.in ca wbe vices gcrebat.d vfqj
ipt^ potificl obitu legatoc funct%nobiltt3ti picbiqs tusta car^ fuit. (Buts eo tcducta auttas e Vt legati
ccxcfiii
- , - , - .•reapdircauctc*4fummifaccrdo^itepc»tiiceberefn6plU8tnivrbept(Bfp
natu placet t janto bonoutefi viro, ^otftta vrbe e>: fcfulams ruiiws ad rtpa® arm' fluuq pdrtatn pnfci’
Dotc8 nuentia vocauerc.qua cu aufolcqs funbata feltcib^ vtoaa8 p circuitum ciHitatt8 ejrceUcre, mlrlfi®
moDi8 imptu ,}P3sare cepufct.floietia longe meli^ ^ fluentia blcta bac vrbe potifei: maiclm^eugC''
IWU8 qrtus id pclliu qd ferrarie cu grecls ccpat.masnificc p(Smauit,£r3t pfes In^ grecos ac latiftos ui
per arcbanls oitbodo^re ftdei ptcntioc8.qrn majama t Olmalllma fuit tv lancttfpns jjceirtqne. £u grecl
gacUta ei: p?e buta^at. nrl ejc pre fiUocg .pcedente aflerera.poft mfta8 ac blutlnau blfpHtatioes. in
tanq|lnterptc8 ifllcolaua fagutinus vtra® lingua Olfertnfim^.lngemo facudlacB i'ui;taj3mptU8. iTlulffC
nome adeptus e. Cande cu latina eccta invnu rldel fymbolu pfenferc.iCiuita8 impatote grecoi? ^ patnar
roam coftatlnopolltanu.'? oes eo? comites abunde lautccg pault prlarcba blc fenlo pfect^ ceceflit. 't apo
pdlcatojcs intra ecciam bumat^|e*cul malFeus poeta laud^fl no ignobilis epltbauln fiflbus imparibus
edidit. iUicola^ ptclnln^ llluftriS copia? &uctot,ab ejculib*’ flojctiniS inultar mufellanu ingreflua agru <i
a fio:etia.j:.milij3? pafltiu abcft.bofttllter cncta Olripult.nec blu poftea in agro aretlnociis cugenlo flmC-r
flotentlmS bellu intuliflet.apud angllariu magno pilo victura: .pfllgat^e.iudoulc^arcblepa flotentlnus
apiiciS tiic copijs j5erat,d ea vlctona nobilitat^ ad cardlnalatu paulo poftea .pfectuaCiEugenl^em -rvnl
one greco? facta.r plcinlnij metu apoflto.mfte ate® aio auct^.vtf.'!:*?. cardinales creault. viros aut ge--
nere rtluftres.aut f>tute pftates.aut vite fetitate cofplcuos.lnter qs buo grecl afliimptl funt.yftdoru8 ar^
cbleps ruteno? t beffarlon nlceno? p0ntife?.q? fup memim^ Slfonfus rejt arogonu rogat^a pblllppo
maria vt antea blctue.flbl aduerfus veneto? potetla vt opem ferret.co3cto no paruo ejcerclttt.precturus i
gallia Iter Ingreflus.Sj aii pblllppo obijt ^ Ipfe tyburl quo lam appullerat Olgrederef .audita i>o amici
motte.t qi ab eo nucupat^beres cfret.ln fablnos jjfect^ magntflceaflimo llll funere lufta pfoluit,©£inbe
tramlffo tyberl.recta via In flotftlnu &u?it.eo vt aiebat animo vt flotdlnos reuocare fuas copias e? gal"
lia cogeret, ateg ita p tufcia pacata -t fibl amica ad ope medlolanefib^ ferenda ^s veneti bello pmebat .pfl
clfccrct .noluerut flotmul ab alfonfo rogati veneto? focletate tcfererc. iStiaptopter alfonfus i agru vul--
teranu .pfectus poinarattn.baud Ignobile oppidn poitas claudei-e aufl eolpo q venerat ble copijs clrcu^
pofitis vl cepit ac blrlpult.^elnde ad caftru nouu i eode agro fltu rnoultcui^ Incole audltapomeratij cla
de cofeftlm abf^ certamine i bedltioem venernt.Jide fecere aliquot caftella clrculecta ejan motecaftellum
natura t ope multu obfedlt.quo tpe ea imbiin magnitudo atj vis veneto? ejtotta e. vt necg cjttra tentowa
defeere mihtes pofTent-mros eo? blfcept]. mftlsgmane raptatis db^ e? reb^ t qd annone Inopia labojs
bat.d&oues Inde alfonfus capllla bu?it. 05 floretlnl ib opldum ptefldio t annona flrmauerat ffuftra ibl
cotedit.caftcll3 tn aliquot finitima i gerardlfta.ld el regioni nome e.receplt at5 illis reftltult a db^flotentl
nl pus ademerat.crat in comitatu reg] fymon«^ mille ouces cqtes.d ftnito floietlnozu ftlpedlo ad eu tra^
flerat.0yglfmud^ aut malatefta que re? antecg tufcia Ingrederef .cu edtib^ mille. •r.bccc.pcditlb^ pdu?c
rat.cu ab eo Indies c?pcctaref .ad floietlnos traflult.friderlc^ quoeg vrblnatiu Anceps, notus clarus i
armis flotmno? ftlpedla faclebat.d ai eflent eijtatu pcditatucB no inferloies rc5e.om(S lllleipugnado
ru oppido? facultate prlperet.n fuit regi cdfilitt5 i obflbloe campiltf pfaierare t pftim In motlb^ cornea^
tus penuria pmebaf .©luertlt Iglf ad loca maritima -t apub populonia.ollm fama celcbje.nic btriita vr
bem pfedlt.quo t loco facile flble?regno neajaolltano.^ frumrtat bellica tojmeta naulb^ afferri poterat
Sbeft inbe trib^ ferme mlllb^ paflliu plublnu nobile c^apidu i cui^ obfldlone ce q poftea blcemus laboia
rl regi caftulionii.T ipm nd parui mometl oppldu .pbete flotetlnom pfidiO traditu e.pter arce qua cu fy-^
monct^ obfedlffet.paucls poft bleb^ p bedltoem c^lt.S>ure? pauloate apud aqua vlua in blbernls age
ret.a legat] medlolaneflb^ adlt^ e d ope ei^ Implotates.i eo loco beceml bellu aduerfus venetotu fen3tU5
obtlnere.^am ei fiaclfc^ ©foicla medlolanefl ppfo Indlgnat^venetotu au?llio ffet^cos Iblgere fummiS
conatib^ itltebaf .q? paulo an fines r arma .pmoucr3t.£u re? foluta plublnlobfldloe neapollm redlflct
flotetlnl legatos ad eu mifere pace pctetfs.db*’accept3 fid i caftr3.pfcctl poft® madata e?pofucrut.bcllH^
® recufarilt antonif cardinalis bllcrdcn. noiatl.lnter pmos tlJcol<^l opa. d td negocij potlflcls volutate
iuftcepat.pauc] poft blcb*’ ea lege pa? floietinopplb reddita vt cafuUonu t infula eulg q iplus bello flote
tlniS erepta fuerat in ptatejreg] remaneret.05 cu fracifc^ 0fotcl3 medlolano potlt^ eet.oef® potes t ar^
ces apub amne abdua tan®;mediolanefiS agri a venet] repeteret.alfonfu8 d cum ffaclfco eet lufeftus e re
fua ee ratus lllii.ne radices lii tato Impio ageret impedire, p leonellu marcblonc eftenfem recoclllat^ venc
tiS.-? cu eis aiclcla focletate® facta flotetlmS d ffactfcl fottuna fecutl t armis -r pecunia cu lunabat, fecuu
do bellu Indicit ferdlnanbu® ftUu i c?pcdltoem ? cos mlttedu bu?tt.£rat iS eo tpe admodu adolefcens
Ingenio e?lmlo.'? ad cuctas optimas artes bocill -? pato.llberalib^ bifclpllniS inftltut^.armo? tractado#
ru fcia edoct’ . gfte cupld^.tnedle ac laboiiS pauef.cul pr fe? milia edtu.buo milia peditu pmifit.fuert t i
e?ercitu ei^ comes euerfus -? vrfiu^ neapoleo baud cotenendo c^lau buces. f riderlc^ quo® vrbinas.d
fuplotl bello flotetlno? arma fecut^ erat.i ci^ c?ercltu milttault.f lotettnl '{'o poft® imlnere belli flbl tepe
ftatelfcnfert £ftoie fauetlnu fymonetu. qiie fup noiam^ac fygifmudu rnalatefta.poftremo® ale?abru froj
„ l
ldu.cuoppugrcceplffet.n
tatu]eftonS apd nio te pollclanu pfib’ capfj . nonulf occtfl fudit ac fugault. iReuamnu i agro floietino ep'
pugnault,£aftellinn to cu obfedlflct bybemo rlgote inualefcetc recefflt.'? i mantim^ loca t aqua vluam
ptis e?mplo fefe recepit. i^uo tpe t antom^ ©bitiavada i.bttote maris fita 0auib^occupa?it.t amplioti
V.
ynffa a f^rra comiinut.^iio c)cloco pifaim 't viilterattn agm iiifdM rcadidit. Cucb interca flct:ett;w9 bn-
tn rcantt occflit.floi^ni q anufcrat cucta iecuBaucrut.:]®>al&aou8pcc^riu copia;? baud ignobifOucti-Z
maniUMnpt^i audaxteu t»iu floietitio?: ftipedia mermjTct t palatiu tan&8 acccifrt .bu iiigrami ptiimacif
rndct capt^ er altiflimtn feiieftris i foa pcipitaf .cui cguis titaguo cafu la c?;piraflct.fcciin tn ceriii?:
fa c ?’nKr flotctinoe oee 4 nra flonicrnt ctate cofmas cognoie nicdiciis t pnibetta^ aiictc emimuus
DnccDs vrb bitite fenatu ^ voluit impulit, fiuitatict arbrtriO bitat itiopce ciucs cBpftmoe biteiiit.^i t-
moS avgeto fuo bortb^ mfta cdiutlte^iUae magnificetiflimcatcdificaiiit. |n cccftae bitiflima bona
c6tulit.tTionafterui feti marci t amplu z nitide a fimdametl cremt paroebie fue tepto cii pa? placeret pto,
fue biruit.£i:in ftructura admirddi opie cp lapide fcfulauo furcitauit.£dc8 fuae
riffet amoli^ tn mcditat^.op^palatin Taltu t ingee.ep qdraae lapidib^j infigni vrbte Itxo.abeo piilciu
fldeo amplu coftrupit. vt et altcB cqrt tota ctiutate nd polfit. £omedada e multi in rcbiie floietino?: .piu-
dentiltu mapime qd I legedte cacellartie.nd iiirie fciam vt plcim miitatce g otatona fpectat -r qvocaitt
buanitatie ftudia . tlo jut em recta fcrtbedtCB bicedteg arte no bartboln atit innoectm .S tulltu dnntiajn^
tradidere.iiloe tree t ea vrbe cogiitm^;grccl "t latinie Ifis t codtto? opa.fama illinti cs. d canccllaria ait
noft aliu tenitere.lconbardu t carolu aretinos.-r poggtu eiiifde rcipublicc ciue d fccretan!' apUciis. mb^
nndam romais potificib^ bictaret cpfas illos. pcelTcrat coluciiis citi^ ea bicedi vis fiiit. vt galeati’ medio
lancnftu Dtinceps .d patru meott meojia grautlfimuflotetims bcllii intulit crcbto btee auditus nt no tam
flbi mille flotetiuoB edtes tg colucq feripta nocc.©ifccpt3m c biu inter flotetinos ob pccuniaru eractio -
nes.q tenittotcs ciues magi ^ opuletos vrgebat. Ifeia bieb** cdfentietc coltno noua ro fomtnaa.euiufcg^
CIU13 ccfcriptio ccpt3 c*c)uS rijro fscts finc tumultu mottii]^ fccctut ut tuc tfu^uulcc^ ^uu|tiiucc
(c3 cini itfa tncmoua bis fiozitinon obfidione bis pbilippt mcdiolanefiu Pud aunuo \m liotute?
cefcnWre. ad ejetremu cu vicinis virtb’ pares cdno poflcnt.ncc facile initcniret.d qbes bcftiS pmeret.to#
tiens ferret ope.fedus ad dnqginta anos cu as pcuflerc.cas leges fbcuntes qs bit ere potetiOtp. ^n^
ter floietia x fena apudoppidu qd fetm calfianu appcllaf anno poft iubileu fepto. vifc funt nubes vigitt
(vt fernt)ciibili8 a terra fblimcs iutcr fe mirabili vento? impetu agitare. ac bepugnarc x altere alteras pel
fuit i lUa ciuitate^tota ytalia mcmojaou 'r pte ppti qua ouodccim appellat ptotius cocuica^
ta .mttis annis t pace deucrat inter le rande bitas factiones bfc ceperut. q jaiit fue rei conducere arlntrate
funt. ita fe vfppns vfytalic pnapib^ coiupere.Cu f o rep alfonfus i flotentiosCvt antea relatu ^coducc?
rct epcreitu.factocs ipe manifeftt^ patefocte.Sltera regiu bellu p ficnctinos iuuadu ce pfiilmt. altera cum
flotetinis aupilin bandii ee fuade no aitdcrct.bifrimuladu c^iiit viccrutpmo regi amici x ei^ caftra pme?
atu mifcre.SJj cu rep ad fe;rtu l^de vrbi ,ptam^ caftrametat’ eet. biflemianttb^ in plebe d flotmntS fbX'
debdt alfonfnm no td) floieuc & fena? bniiiin qi-cre-tota vrbe trgjidatum e.x armati ab poitas bifpoftii
baud aliter alfonfi milites cg Itbtate fiic infidtates obfuauere.Cominuit altquatifp ea ppft fufpttocm fra
ctfciis martotellus pftanti vir ingenio, t qiio rep Itbetcr vteref .legat^ad eos mifTus.d cum no tam regis
amote aut obio.cg puuatl ciuiu ptetionib’ rei publice pfilia turbari, abeo tenuiter anona i cafti'a regi bet
pottart Biinfla e.t vt floiettuis fif t regi viber^ lefi.Jbe factu ferdinabus rcgl ftlf* altO poftea tge t eof'
bcm flotmnos buptflet necg em incipio a’ abuet’ fatts et fauetes fucrc-S*? veneti cn fencnfib^ac regi fe
bere iucti ceut vfcg adeo fenefes leg3tdtb*’agitarut.£t vt ipi focictate tanbc; regi 'dicrut. bellucg flotetts
indiceret publice, qd bteui fopttu e veneti apub lauba incofulto rege paces recipietib^.lboft bcc fcu^ib^
aliud aicfttgio bellu epoitu e aduerfus by Ibtabinu pitiliani comite in quo bucio’ vfi funt figtfmubo ma^
latefta x eugbcrto comgef i quo? poterta no ta boftib^ cg tpis fenefib*’ fotmibaba fuit. Subotta aut iter
figtfmubu X fenefes btfcotbia.cu fefc ille fufpcctu ce aiabuertcrct.no fine fuo t feneftu bano receffit. ea^'
bert^ cu fenefib^ efeuerautt. 5uterca comes iacob’ pyctnin^.d ia ptibeapud venetos ftip&ia facies no
fine laube re? gcfta? eo? copias buperat cu pace vbicg pojta ftipcndio careret tn ctrurta ^icras fctienles
lurc ptueamtctcte.vt ftbi auri.pp. milia iputuo bent.miflig legatis cppctt|t.qd cus frufti-a futflct. aaes in
eos cduertit.£t tngrciTus fenefem agru.plcracgqppiba ptim vt ptim .pdttoe recepta bmpit.Calipt’ ter#
CIUS q 1 eceus psniiutaiu uuci wo i U4» tujtn ^ujiiuu miuii: loc Traciicus x^roraa loc nozenn/
nt faciut veneti quocg p febus rccmtftti aiipiliu cgmS tenue pbeut.Comittif cp iptouifo pUus.cp quo fmc
magno bamno ptiu bifcclTum e, ^acob^ cu epcrcitu coact^ e cafttlionfi fefc rccipc.qd oppidus ce bipim** a
fiotmms pttou bello recept» vbt eguis arnter oppugnarcf.eppugnart mnd vam-^nter bec £ofbert*’
folin
tufufpittone actus tan$ cu pvduilto fcntirct.ca ctus rcino pania ettar« inhieta vrbe in kn y
tii fenefi triiciOat^ e.-r p fenmra tn fou piect^ e.^ycmtn^ paulopoftvrbctdhn natura loci nuiitiffimrj op
piou B .phitione obtinuit, vna em tantumb via.tftai® amfltma. t arcis pppoficone ocfcnfa pt aMn.rdi.^
quas ptes ftagnu claubit puis &iimtaj:at lembis cymbifue namsabile.yinc cu frumat vtiuiB copta pycy
niif repiflet.tainbiu fepttnutt boncc pace apub rege arogonu firmata i regnu fefe recepit. 5c>5 ea par ep '
tei'no bello fenefes fbUitttnterno magts acmag] iplicautt.na reg] amtct.T taneg bellop ea futiTent pycun’
ntcB ftuOto fautflent.partim fecurt pcuflt funt.ptim relegatt.multt al ftbt ptculum tn prta unmtnere cerne
rent.foote i ertUu abiere^adeoci; i eos 4 fufpecn funt bitt.fcueritas epercttae.ft etta? fiotetimS videat ee
feuttu nec bu malon fints qii tn ctuitate pattpacata.noue tndtes macljtnatoes.aut ftngut aut inueMtutur
■r fangtus ctutlts tnfotu btfpgit .bocfottafle malu cquul^ tUe pnuci3Utt.4 ano tubileo an potta ei^ vrbts
qroina pgtt.ptegndsfreqnter allate ppfo.bupareretetptrautt.frat em bermofredtt^.qBUis feminet
nullu t eo velltgiu cernerer . Jfntei' altos quos vrbe relegatos baud nocetes ctuttas epiflimautt buo fuere
0!^ focij A'- Jtv .— .T .. al..' ^1* AU iVf IH-t 1^1*1 /* 1 ^
QOZi^
tur.dl .
bile oppidu ep popultone nunts edtficatu erillimaf ndnulU popultnu appelLadil putat id e i Itttqte tiifcte
manS iitit. ^Ine tiifiile oppofttu.q fdrt venis tnerbaulla magnu quotannis vcctigalpliibint bno ptebet
feutc oppido pfutt tacob^appian^er paula nobtliiTtina femia marttnt 4ntt rqmant pottftc! fotote nat^.pa
ciftcus 4de pnceps.t a vtctnis amatus. 0.\ji atm ep cptuge vtrtle fobole no fufctpet.ertia mfimontii bc
rede qrens cocubma qnda amare ceptt.cui^ cii venter tntiiimulfet.t m tps partedt.p5e adeiret.incrcdibtit
gaiibto gefetens flotettnis ac fenen. legatos vtt ad fc mitteret ac partu rx facro fonte Icuaret.futuros co--
patres magnts petb^ tniutautt parttu e venere.ab bicta bte legatt.raulter inter oblletrtcu man^ btu labo^
rans.etbtope tande pcpertt.q res vt rtfitm ppfo cbacbtnnuqjejrcttauit. Jta -r copfnttares t lertcta pnn^
ctpts interrupit tybtee tn foite niaiir^ tn famtUa ef erat.er q natu pueru credidere.4 mor vbt tctectu fiy
gtttu intellertt falun fue fuga cofuluit,tlfi>ottiio ^acobo iReynaldus vrftn^ paert vtijugento x rct milttad
§ttu8 tn et’ locu fufFect’ e no fuo ture S cotugis.q tacobt ftlta fuiflet.ifeuc alfonfus cu tn tufeta flotettnotu
cllo cdltnaref.fauente boftib’ repit qpjopter callrtS plubtno admotiS.eu tntra menta claufus terra mae
ricg fiimmiS viribus oppugnautt.lno rinon 'ptute tpe ab interlott pte ctues fuos befendit qua regiS mt
Ics ab ertertojt muros iuafit.lbugnatu c btu aert cbtentoe tta vt mfrf vtrincB cectdertnt.coplitre8 vulnera
tt tn boftiu man’ perucnerilt.-r eo plto mftonvirtiis enttutt inter quos buo antonij alter rtraniis.alter ca-
bola ad muros pariter vadetes tnter ceteros pugnare fontter aiaduerft funt.Sj otbus piatus e galeattn’
£>aldalin’ natione ftculiis 4 ter raurt falltgto appbetifb q ptiiis totmeta btftecerat conat’ cll opptdu trni
ere.cetei? fenientis aq vtuc^ calcis, q tnter arma tngella vbt ab coipus pcnetrauci at purebat artus vt *x?
territus. grauifcB fati fetu ai reuulfa aggeris pte beturbams e.f lut aut galeattus (latura q mediocre eyce
derct robulliS ac ceretib’ mcmbnS.cozpfs magnitudini vires rndebant luctatione tactu faltucB nullt bo^
mtnu ceflil.membtop robon par amni’ erat.cq ac pecv tiipta bellatot acerrtm’. armatura graut armatus
ttb’.cotpo flotetHios bello pedifvnu er bfs gladq capulo feminece eq erculTit. altu citato equo
amplerus e fella ertractu bumt (Irautt.Cerctu cubito grautter paifliim t fuga 'pttt tata poiro modellta vt
nu^ tpe cc fe vf rogatibus amtets bteeret vite cultu .moniCB clegatfa .oibiis jJterea grat’ btlcctufiB. T^cr^
llstit aut pfibus bicb’ad plubtnu 3lfonfits.g cu opptdt erpugnatto biffictUS vidercf nec^ ta comeatus tn
caliiis eilet.t equi cofumptiS arbo? foliis fainepertret.biflbluta obftdtonc recefTit.nec btu pollea iRcy-
naldus motbo interii t vpot eius katberina vcrita.ne rer i fc vtrt tcltctu pumrct.mtflis ad cubtatonbus.
tributu et quotannis bu vtucrct.3ureit poculu quingcton aureo^ batura .pmtftt.i^a mottua foUicttiS op
pidamS.quem ftbt pottlTimu bnut leger« vlctnt '^o potetatus cu vanis artib^ad fe trabere conarenf.rei
nuctatu emanuele appianu adbuc er p: incfpo fuo^.pfapta fupcflc.cui fe cdmtttere poflent.ltntc niftos an
nos tn mllttta verfatus nec tn aut opes cdgelTerat.aut egregio aliquo facinote nome qferat. ©b qua rc$
btmtlfiS ta armis vrote troye tnter apulos ceperat.ibt tenuiter vita agebat,nibtl mfn’cB bfiandt foUictt’
cu 3 plubtnenllbus publice reuocatus e.quod et pnmo nucto vclutt fomniu vtfum e.£rtn fottunc luduy
libenter amplep-is tami vtte reliquu botmiutflct.^n altcru vtru mutatus.cBUiS fener pticipara fufceptt.
iRcrttCB pofica plert% annis ctuibus fuis gratus.t vtctnis amicus. Slfonfo ^po qut et fautor -r fuiflet -z
ftipendui fecit -r cefum Dsdtt.Sieceflrit aut e buobus ftlns ertra legtttmu cotugiu ftbt natis m tnote que cit
ctuttas femojt prefen-et berede tnftituto. Jn vtterbio 'po no parut motus fuere Sedente nac^ ntcolao
qufnto pjinctualles gattris etus vrbts prtnccps.bu roma redtt.apud lacu vtccnfem ab tnimins tnuaiiis
obtrucatus cft.£rin febente £aUfto tercto welljclmus et’ nepos.noctu bomt nec3t’.ob qua re ctuttas i
vlttone (bllicrta.bii malefactotes tndruf.bu tftt fugiut tUt plectutur.magnas calamitates ppefTie. Wir
biS rome ta tande nobis fefe res offenit.qbus fua narratione petmbus ^uato bteuttatts tnftituto. fattf'
facere pcrgim’. Ifei c toannes vitclltus alerabrinus 7 cardialis t legatus pftmontj bti petrt gubcinator z
buctor apftct erc:rcit’.4 fulgfnates.d camertinos tyrannos.quf pfectum vrbts. qut comitem anriaontum
ptfanum.qut plures altos cccfte infultatorcs bello victos neci cederat.Suy pontem tybcrts.qticm fanctf
angelt vocant tranftre nititur tn ctruriam coptas tr-adticturus ab biS qut arcem adnantcuftodtebant. re^
pente tnuafns v»|nerattjs capnifcB tn arces raptf ♦ vbt pauc] poft btel?’ ftue baufto veneno ftuc er vulnere
vi'tafini'uiti^?S!fWi‘abdi^efii3vfoJtit9eludoiu't?tt^ccartoatea4IcsicMp^prts3rcba.ta_rcb gcftisi
amictcia pottfic] latecortnit^.d pacat? rebus i vrbc cugeuiP redito ppauit. Copzebeoeratirom eugemn ac
Ubertate aifer&es.apud faam maria lU trUlybcrUia regione cnftodiebateucB cn ctceptis cimodibiis per
tyberim nauigio fugeret. taculis ac fagittis petierat.frctiiebat em ppte.cu et:tem miles mf^s armis ro
manos vallaret agros, boies aR armeta furripies.Ss cu gftmis anl^eugemus abnuntt intellexerant x
opulftt ciues T inopes romani' fummi pontinciS curta.no tan^vrbe cg valla ac awam ipeluncaj wderi.
dbus ex reb^ mifTis ad eu legat] vt in vrbe ftia redtret.maOTiS pcib rogauerc.lR£btjt ille nono pollcg at
fugeret ano. nec ta ignomiofe pulfus fuerat.i® except^ e giiofe. furt cus fracifco iofotcia £ in pyceno ce q
pollea btcem^ t i alii'8 loc] piculofum bclla.qo p UiOoutcd cardinale t mcolau pycimnu la fibi rccociliata
pfecit alfonlb rege ope feretc.Cog(tauerat fracifcuslSfotcia tudettinj vrbe ftbt amica.na ei aUqn poti//
tus demeti ciues imgio rexerat. teinde rdni c5 exeroto parm.^rat em inter cardinales nonum q ludout
ci potentia mdignates fracifcu no qfi aduerfus eugenin.f p ei^ coftlto inuitabat. inter qs ntcolan capueti
fem i vrbe groftim ac potente fuifle pmeo<ant.na eugeni^ p td tps eu te ipa rctofpectu roma amouedum
curauit.Ss cu auxilia eccie ape aduenilfent fraafais irrito ^ofito retrocemt.iEugcnrto q cu quodaj ve
netis ac flotetinis Ihidioftllim^ fuiirct.£D illi bolle fuu francifcu aduerfus ecciam armto pewmifcB iuual
ret X ipe ad ipo? bolles teclinauit.Slfottfum rege ac mediolancfiu pncipe.^-r^' q&e ei fuafu vu® ad ty^
bure venerat pbilippo ciii^ opes ia pene collapfe videbaf laturus ope,3at i tufeja p flotettoos aut in gai
lia p venetos ,pfcctiir^.§ eiigeni^ cu qtuo? cardiales crc3lfet.ex qb^ luccelToJe fuu alfumedu cflepdixerac
in lectulo cgrttudinis iaces*pauc] poli Oieb^ migrautt ad pfc6*T i bafilica.b .petrijapub eugeniu teraum
fepult^.lbti^ tu ^ obiret germani q poll^ buos tc fummo potifico cotendere aiaduerterant. nciitralita^
te qda vtetes.vtricB recufauerat obedire.bellinatl roma legat] .inter quos t ego vn^ era a friderico impa
tote milfus ob obedietia ei iaia motituro relUtoeft.Jpc fo tbeotericu coloniefem x iacobum treuerefent
arcbiepos.qiios pdtificali Dignitate puauerat.mutata fnia ad ptillinos reduxerat bonotes.dfeaignusg»
fecto X clarus potifex fuit eugeni^ cotempftt pecunias 'ptute? apptone &ilexit.necE; /edis rebus intomuit,
neq; fiicciibuit aduerCs.necg fpes ei gaudiu.necB met^ tnlltcia auxit.fcdat^ aim^ cude fp ci’ vultu ollen^
dit.f mone btciu eoeg graumimo vfus dl. burus x afp in boftcs.^itius in ftdc receptis ad bec .pceritaS
cotpis.otis iKcot.-r venerada i fenc maiellas qbus fide 3dbibuit.pl’ aliqnto credidit x maius imptuy cg
par fuerat pmifit*bui’jjr cu in egipto ncgociaref' cu pfe fracifei fufeari ce quo ia mentio facta c.ab beremi
ta.quc pariter adqt.no min’ letu vaticimn qua ille acccpit.ille em filiu que bebat futu? pfic pttncipe.bic
fuu inter facerdotes ad ftimmu cuafu? btdiccrat.£ugeniOi'&o gabtieli nome indito fuit.0ui cum adolc^
uiflcfcefunct] paretib’ euagclif no furd’ audito? pjtmoniu qd ab illis no tenue accepat. inter xpi paiipe s
crogauit.£xtn antoiiio cojario comite eiufde feruozis adolefcrtc religione intrauit.in q fumma CU5 laude
'pfatus tamdiu cu illo vixit. bonec angelus cozario gi cgoii’ tcrciufdecimus appellatus fede petn fo:tit’
cu alter ab altero fepari no polfet.ambos aduocas fenefieu bononiefi antbomu pfccit eccie nec biu mo?a
tus vtruiB cardinalatus bonote bignatus e. in quo ambo clarucrut.g bic fumrtiu pdtificatu adept’ mag]]
enituit q X fi o:ietc fcifmate in pneipio fui pontificatus vfi® ad obitu cu bafiliefibus cotcnderit.Cojona"
to tn figifmudo cefare grecoi? x armenioxi vnione pacta aiiitatib’ eccie qs amtferat rccupat] tyranis p cir^
cuitu ccktis.ptumacia rono^ edomita. victo? indit’ boiem cxuit.lfe>ic me eguis aliqn aduerfus cu cxilli^
mans.ceo facrificiu face cu bafilienfibus fenfiflcm. illa in eo tpe tota nutabat cccia. vcniete ad fc benigne
recepit.intcr fecretarios coUocauit x apOcis fbdiaconatus bono?c bon3Uit.£cciaj quocB tcrgellina pau^
cis bicb’ an« moteref falfo rumo?c vacante audilfet.mult] illa pctftib’. nifi vni p oib’ bdlinauit. quob
pollea fuccelto? ipl cuit. itlicolaus qnt’n3toc tufeus. ex oppido farcjana.prc medico tbeologica boctrina
illullri8.'romifcrmcrci3i?gcncreinftgnis.pollcugeninipetricatbcdrafufijcct’.*^uipauc]an mefibus
cardinalatu ab eo cu felice apud germanos legatocm obiltct.ll1ec biufius epatu bononiefem acceperat.
Ifeic vrbe mult] x maximis cdificijs exotnauit.cm’ opa fi cepleri ponuflent nulli vetet? impatoi? magnifi
centia ceifura videbaf .S5 iacet aduc cdifiaalinterrupta.minccB muroj? ingetes.SJcifma qd apud fubau
biefes aduc i ccci3Vigebat.cxplofit anicdeu papatui renudate lii ^am recepit cardinalat’ bono?e x in pf
no bnio legatdem reliqt.cardin3lib’ aliquot ab eo aeat] dignitate bimifit. roanos loga pace bitauit.tu^
bileu feliciter geifit nifi qd i pote feti angeli i pcurftdcpplb?? inptouide f3ct3.bucetos circiter bomies.aut
pculcatos aut i fltiie eiectos pilfe pllat.i^crnbardtnu fen^e5 otdis mio;? jjfelfote.q paulo an obierat.in
nue? fctoi? retulit.f riderteu tercin ipatote x leono?a augulla mnomnio iuxit. ac be mo?c luctos co?ona^
Hit.famtlias babude x cu mlla leticia pafces.^is cardiales creauit.”? pmo qde tc vnu antoniu natoc ma
io?iccn.ab titulu feti crifogont.que fibi pbic ftudqs x arcbano? faac tbeologie cbgnitoem ex oib’ pares
elegerat. Sedo fex creauit.aut boctrina pcclcb?cs.aut gener] claritate ifignes iter quos x germanu fuum
pbilippu fete fuflanne cardiale aflumpfit. placidis mo?ib’ x ico?ruptc fidei viru-Zibtos ex to grecia exd
fitos ad fe iulTit afferri.T in latina coucitt lingua curauit. magna p?cmia tr3flato?ib’p?cbes.-r acceptilfi-
mi ci fuernt tn trafferendis opibus @eo:gius trapejuntius. Jlanrentius valla.pctrus candidus tccftier
X *0rcgo?tus callellanus itcmcB bcmetrius natione grecus.qui foluta o?3tonc vtens.cu potifteis aures
mirifice oblectareutmibil ex eo quod peterentmon abllulcrunt.^n bomert i>o poemate quod ab beroico
carmine l atinum fieri magnopere cuptcbat.£um plunmi ci motem gerere conarentur, vnus tm inuent’
cil.q acri ei’ indicio fatiff3ceret._©?3ti’roman’ q feribatii apfiais ea cc re cofcquut’ magnifen pollici tatioi
b’ iUcct’.5liade5 aggr^us. nonullos ex ea libtos latios fecit dignos, qs nra mtraref^ptilca t iptobalfs
etas.llTtcola’ qj perot’ poUbio c gred comobe m otnate ab nos traducto .^obes to?telli’arettn’ltb?o d
xtobograpbia pitiifime cofcripto. aibtos flotetitois pdiiis Cearcbitectora cgregqs vbUnmwbws alijf®
pcijc innucrabiltb’ twua cuciacs oga pontifici jjrjni meruere. Sdeo em tngemia ctJfiautt fourtq? ilU'
colaus vt VI): eu inucmri pofTit.in quo magi bitamtatl -r cloqn«e.cctera’2CB bona?: arttu fludtt qj tpc
flon»eric.5llud certe nemo negauerit.tot et a ooctiflimfevul infcripta ce volumia.quot neqj fuo? paccef
fo}?.neq5 ipato? ctuufpta noi Oictata pperim^.® nu tn edoctu ab eo neglectu mtramiir.3&londu nauiu to
roUuefej d •'ts a «xclmatoc roni igi) vfqs ad etate nfam toto otbe patratas mirabdi otdtnc J Ouas bigemt
cecaccs roma cefcnbedo iftaitrauit.ytalia iIIullraHit.m0a tnupbante otbe fcnbere adotfus oem nobta
vctiiftate aperuit.fi ita ferunt boim motes.praro quecB etaolUt pdnfe):.gue pcefloa amauit.Ccteg ilnco^
laus T veterib*’ t noiiis codicib^ omattflima» blbuotbcca inftrutti-^n q amtci' tria milia Imtont voliiia
codtdit.Sacrariu apftai vaf auras t argaeis.laccrdotaUb^ tndwietl mirifice itco^utt. altanS <*jna^
menta aiiiea qt® c): auro cote):ta miraai opi8cocmit.i:?Hppeutimc
me ppata buplicamt triplicauitqj.legatoib^ qs publice audtuit ita rnbitvt bubm eet.fapiam a^an elo-
quentia an magi adimere £>i qs ee i vrbe Begruios o-ifiimatoc bignos accepit pferam eos.mifiis xeni]&
bonoraait nobiles fua Oomo ejetotres d ad venerat benigne cofouit.MUBib^ ):pi largas ctynas ntdit.
reUgioii medicatibus nibll ad neceflitate ceefle fullinuit.i eccias vrbtS pfima bona ptulit in primsnio bti
petri pfirnas ac muitiffimas arces opottunis loci erc);it.bui^ tu ta admirabii tam e):pciedi pottfiq vite n
cefuerut tnftbiatojes.Stcpban^ eiTi rdnus familia potcaria tenui cmfu eques.res noitas fepe i vrbe mo
litus. ac apfcrea bononie relegat^.clam inde e):cede8 magnis itinenb romam redut. tonuocatifqj mo):
amicis.mentem fuam cipofuit turpe ee bictttas.ea vrbe q tom fibi fbiecait otbem.llluc facerdotu mipio
fbiaccre.qiios rccti^ femias cg viros.dfqj appellaucrit. venifle fe gatti ptie mgn e^iite re facta facile u vi
ri fucrint.mcolau potiftcecelebtccpypbantaru bie i ede.b.petn facra facuini.baud magno negocmcop^
iaenbi poffe.ppfm libertati amote, cg .pclamari cu audierit moje ope aubetib jiaturu ab cqUiga^ibu aiitc
pftile catbena aurea fecu attulit.a le ia ptide gata.qiia cogregatl qnbit ncq5 cm mo):oaibebu5 jpfulem c);
viii ee bicebat.S) obPuanbu bonec arce tancu agelig eu.rcciiparet atj vt erat bo faaib facile i fua miam
cogregatos tra):it.at5 eo faciluis qt inopes ere a lieno granatos t ob gpetrata Ijdcra iudiciu fotimbatcs
ab fe vocauerat dbus mbil erat i paa* fpcrabu.iSj pfenfit infibtas nioilaus miffifcjj militibus cqpbenbi
boiem iulTtt illi eit ia aio fractu.-r apub fotote in arcba latete imienerut coplites er in bomo q coiienerat
croiignati capticg funt.e db^ vn^ bapttfta fcicirra manu pmpf -z aio mo'epido.g medias pontifici coPoj
tes inani gladio fibi apperies cffugit.ftepban^i arce feti agcU alq i capitoUo fufpefi vita finire at^ ita pon
tifermarim^ tngeu piculo liberat^ romaue fedis bignitate impiu wiauit.f eli): pottfc): t oim indicio bea;
motabile ppetuu. acceifit-r aliud qd no paru> eius gftam iminuit.ina cu pac] ytalie qcu vebemetei/ertc»
viftabaf t ignc.f pe repatot t arbiter coattdi parttu voto belcctus e.bu bie ec bie in otliberatione bu^
cii fufoectus ee fractfco Sfotcie ta mediolanefiu ptincipi ac vaietl cepit taneg ea fniam .pmere nolla.quc
aliis D ice ecefie aliis bellu allatura videref .€>b qua re intcrcedete fymoneto monaebo otdtms beremi-
ta'* fimeti aiimiftini pfeflbte obfciirt antea nominis -r .ptfus ignoti, fi vite integritate .pbato veneti cum
frJnctfco buce puenietes inter fccocotdic leges bt):ere.pftttnta bU: inu a qua bello focij pace rata baberet
vifun e id omib^ monftri fife bumile 't incognttu monacbii ytalia pacatre.fi rcpfantc alfonfo paces, q in-
feto bicta erat vana ee nicolaus q be fe bita fuera't furpitdem ondit.mifTo ad alfonfum legato bnico fancte
CTUcis cardinali ptudetia fingulari x vite integritate cofptcuo.qui cum caieta.bctnbe naipohm pu^nTet
interuenietibus veneto” n irnit iferatts bifFeretufenomibus tanen cc integro biTcums alfonfo re-
gi nonfoltt pacem fiiaftt.fi fcdus in aitnos qncg -r vigtnti inta ornes vtalie potentatus paiflit. cuius ro-
mamis Dotitifcr x cofiuatot x iudc): bictus cft. Sed eu boloabus artbetteis p oem ferme pontificatu fuS
iriieolaus vebementer labotaiTet indies magis ac magis opptimacf .nce ia ampli^ mottale pollutucg co
mitatu candidto: anima bignaretur e vita bccdrit.ab eo q tu pontifccoigcm^ munera n adtderat.nonfo;
Ifi coftrmata funt.fi ampU^ pontifiplis bignitas adiecta.2:ergeftinaqs ptimu cccfia.tvinb: fenen. pmiSTa
.ratiftus tcrcius poli cu bean pen i catlicdra obtiimtt natione byfpan*’ ex regno valentie nobili genae
H wus vn9 oim d fuo tpefeiam turis .pfiteref cminettirim^-r d cofiliu regi alfonfi in q mulus anis pfede#
rat lumfos artes ac cauttones p fe farct . ^Is vt pjimu pottfiCatus apice <idept^ e mo): alm ad ptlaidam
tit/ME >r lege X gente coucrni votuqs voutt.ad ea rem folennes mtftt in gaUia.in garnianiaj.in bugaria.
in oticiite legatos ptimarios fancte ro.eccic prdiiialcs.c quib*» nullus ato rcdtjt. aianu tn prdiale fem
li2a Wis magno ingenio vtru -r aio fecuro t potett ^edtem e galUa reucrfii)z putat, itlaualia qd antea i-
3u fuciat rome collituit triremes cgplurcs ab ripa tybats in ciuitate leonina pauit annauit in tureos
mifit aimtte tacobu pvetninu fenenfibtts vt bictu e armis infultante.mtflb milite fuo repfrit.to alfon-
i vii rfiirt regna fua .iRefaodit tue regat nift fitmmus aetie^gubi
W » I Vrt «tu- vw w
nalie fimulatas cofiCtafqs aedif
lefir
foqucfenttcceo.qiio
drt oSdenSere cdrcntiolira^^^^^^ altj vTOq5'accu4ucfe.'^0!? alta rege itib quo
mtXira alter fiiu facerdotem cui tan^ viprto ta paredum eft ferre no poflet.lgns Cardinal^ a calillo
aeatifunt.Dtimo ms.cx qmbus buo nepotes chis fiierc.quo?i t fi ftiit eps aUquantoiunioj.cg tanta bi
^mrmxnaaaitrcrDofccrc.bocntnatu-rctrcufpecnbtmoj^fuanttasibbonojtsbaiidiniimaconfecuta
rrufrf rcrci^ fuit tacob*’ tv pottugalia regiojemie nat«’.l q ea moddlta.ca grauitas ib acume ingenq. id
a «irtmis emicuit vt «uis lUucniS adiic tardius tamert opinione omniu ad ea bi-
li fancto!?qtuoj cozonato^.^r ipe qjncpoti legatoem bonontefcM ccma4amt.^tncetiu ttanonc byfpanii
t ofmndnm angUcu miraculo? fama lUuftrcs inter fetos redegit, iegatos i Scitbia -t gMc i etbtopia mt
fit.q jcpianos B oaente m fide cdtineret.-r aduerfus religionis laoftes armarft.Scb3ndcrbecbio in alba-
ina multifcBalds p greeiam tnrco? bello labotatib^ pecuniaria fbftdia largitus e.CrafTiguratioms bnice
fcftuinftitnit.tcelcbjarepubltceiuflit.afliimpttonefiiapjiufcBia^tfcjcmairtni^^.eligcref glurtbus annis
pdi;nt.£l3de quoeg qua turei apud albam t bugaria fuftinuere afic^ fiCret vaticinat^ e. Illuc quoeg cc ftttu
ris multat magna ,pnu?:it.q biuina pietas no abnuat velim, d&ojtuo lobane comite tali3co5to q e .pfa"
pia vrfino?fuit.cum mafcula ei fololesnulla eflet vrfini bereditatcm cius .ppinqtatis ture ad fe trajccrunt
jd egre tulit comes euerfus cui^ filia nupta eflet vnica lobanis ftlia.^enra e ad arma colunenfes comiti'
euerfo aujciliu jpbiicrc,ceindc boitantc pontifice .pfper cardinalis martiin qntt romani quonda fapietifli#
nn t fcliciflimi papenepos.eius g«is bonotatimm^ t Iraru ftudio late clarus.cognatione fua bello fub-
trajrit inter vrftnos teuerfum vfcB bodie impacate burat inimicicie.S.atin^ fancto? lObams t pauli cardi
Italis tlluftris vifino?familie pjtnceps Oepterrimo vir ingenio litris Icia t aio.q alta curet.parua befpicl
at infignis et: vrbe .pfectus.ad oppida fua recefftt.tan® rome nd fe latts tutu ei:ifttmaret. nue comitis in
fidtas veritus.Tiuc pontificis indignatione pmotus.nec reuocat^.in bac vfcg bid reuerti volutt.£alifto
ter ornes cardinales buo ad boc viq; tps imptimis auditi ateg accepti fucrut wilbelmus iftotbomagcnP
ameno tngentO.t fanguinei ojiginc clarus ac petnis fancti marci eugenii quarti nepos patricia apud ve
netos gente nat^.-t tnduftria potens.fiue qd eo? cdfilijs multu tneffe a ederet.ftue qd alte? francie regnu
alte? veneto? rempubliCa bicCre pofle arbitratus e.!5'jiitone romanu pBie ftudi)S t arte medica cjrcellen
tem adeo btlei;it.vt ffem eius iacobit epm feretranu ^q; virtute pjeftatem fua potifliimi piideratdne ru"
abfumpfit.©e iureinteiTOgatus peupide rndit.leges canoncfcB tam et fueruiit irt p:omptu, cg fi bert aut
nudiuftercius fcola iuris piirau ei.iuiflct.inibil em nicmoiia fua epeidit qd retinedu ermimautt. cete? nui
la facultas ei iuris cognitione pqttOz vifa e.tn q ipe ita cpcelluit vt fuo? pdeceflb?.q libi poflit cquart. vi?
vn^ aut alter inucniaf .Ifeic pofteg ojdini cardinaUu me infcripftt.varnucfent qj ecciam ad mare baltbetis
in farmatbas fitu poftulatibus canonicis pmedattit.cui^ polfefriOne fremettb^ ea in regione crudelibus
t atrociflimiS bellu nodu afleq potui, ^n vmbita q boc tpe fub bucatu fpoletano cotinet pauce ctuitates
tntcftints feditoibus caruerut.inurfia qntt fertojq quoda pzia guelfaru ptiu infidijs fepl^ agitata vi? tan/
be rerpirare potuit. Illaruta qua fulpbimo gurgite candid*’ amnis Circuit anciptti vi? adeundo iugo gt
belUno? famone bepfla guelfoiii prUio bucta qcfctt.llld amcrinis.no reatimS. no fulgmatibus.no ojta
nis no ipis beht® fpoletanis fue calamitates befuerut. Sj afifina citiitas oim miferto? iueta cft.q bumd
btaebianamo Sfojaana factoj amittit.a ne pte q fiipioj. nuc altera q iferioj appellaf ejrpdlit eo beducta
e. vt iam ciues vniucrfi.nd folii inferioics.g nulli poti*’ vrbe ia pene beferta bici piit. ibyceninu regio-
ne.qua nra etas marcbid vocat.f rancifcus Sfojcia vicecomes eugenio qrto ponti. mafimo cu lebus ba
ftlicnfib^ occupato.t no folu pbilippi marie g alfonfi quoeg regis inimicict)s impheito vna qtiodamd ct
curfione ademit.nonullifcB poli: annis cdtinuata polTeirionc retinuit. Jnterim captus amote piidle. q mf
ter 'agines roiugi fue f uiebat.-r ftbi mfta? moleftiai u.-c illi necis c.a fuit.ppctua ea vocata e.apud nouari
enfes boneliiS paretibus otta.fotma cgrcgia.-r ingenuis motib^.nifi potetis bfii cecepta blandictis vir
giiiitate cu adulterio pmutalfet. beccum paulatim intumefeeret vterus ad tegendu facin^.queftlo q>ii eas
bucerct viro befpondef . £onftituto nuptiarum bie vocatis amicis.apparato gradi cduiutO.fponfiis in
opptbo quod a francifei curia non longe inhabitabat abuentum noue nupte ptefiolabaf bucittir illa mul
tis comitata nobilibus.Sed ingrefla oppidu.cti befcendere in bomo fponfi crederet .iulfa vlterius pse-
re Iit arce rapta e. nec vltcri^ infelici viro videde fpofe copia fuit. €>6 cum blaca fracifei piur coedatiffina
mulier cognquiffet.nucg beinn: qcuit.bonec birnims pcuiroiib^puella ORUis biligenter cuftodita interfe//
■ik^accepiff^ copiis fuiSp
ciflent-Cofentietib^^venet] aeflotetims redire fe in gfam pbilippi bucis mediolaui vt red imnetu «lade.-
totamtcliterpofitlftniulauit.£redjditpbtlipp^lrtf(g3cnucn8vticopiasiregnfifedSceraal^^^^^^
fra rogaijit turpeemregi videbat inuito eugeniq rem ifcctarelinq.pfeuerauitigif aeacri^tScinS#
u oppidu inbeditocni eccierecepit cafhum planu vt captu militi btnpiedu bedilnec territ*'
lipp^earecomotuspacecirvenet1acflotetini8feciiret.S53erimcuniVcitu^^
cem.cuifrancifcu8 maqmefiabat.-|tla t multos annos in eqtatu fuo ptimos oibies buivrat X™e ei?
in vi-ote acceperat, tradita ciiutate fde cedente in comitatu fim recepit. E.einbe rocbanic&am cum bd
fendciiterubertofrancirctncpote.plurib^bieb9fruftraoppugnafret.3bmetauru3mnlSSXe£
♦
I^olm CGXCVI
cjuo fc fraficiTcus cmtireliquoctwutaturcccpcrjtcotiiiiuto
afrarjcrtco t caftra veitipctratacR a resc P fiti pjbis mojc.libcri^ loqnot venia. tiifta nepl?ana i nicolauiit
pntctn fiaiTcifcit noie .pbra psemt.,poitoje ac Bfibus appellans regemcB abtnones ne illi fe ciebat.ciu fal
aneriec. uncpiaus 13 inaeao tnitto ea aiidies pinor .nano leniciiu' nu».nt«
coiectl Me fua mftl ejempUs copzobas cgi e ftbiee rfidit.Cojp^ fuu vulnere i cerinee recepto tebiutatam
fuifTe onfui? fe finsulari certate vter eoj? .pditois ifainia cefentJ’ ert.nifi fottua bac fibt facultate abi tuUlb
oblata ti» pugnandi cu etrercitib^coditoes.leto fe aio.cu bona regis venia acciBe.Tjbbftero bic cu copijs fu
iS IB ipani vrbe fauu patenti campofutui?.qi5 cu a fe poftulare nicolaii tvcotis tuedi caufa re;: aiaduerteret
vtnufc® ptl fecuritati fefe pfultui? recepit. Sj cu bicta oie nicolaus i canipu cu futS .pceflilfc^atcB infultas
vrbts mcnib*’ vfcB ad pbttas cucurrinef.lRejc ❖o ,pcul ide ad nulle palVus cu erercitu pfcdmct.3libc2^vu'f
cg gti pilaturus campii fracifcus fine regi paru fides.fine gftam fui te q g id tgs lyud buble factabar i bi
fcrime adducere vcrit^.intra vrbe fuos ptinuit.d&ag inter francifcu -z tUcolau.nb ennilatio mo viguit ob
rct intlitans gfiani.cui^ ptimas gtes fibi vterq; arrogabat, veru z fimultas mgea ob veteres ininnciCias
q olint Iter jguacbiu tSfotcia fuerat, alter Mcifco p5 alter nicolao lugf ac bup fuerat.atj lacirco no ttrt
boltesg vtimmici inter febellu ge ' "
cjrcotBisbjciutatepycinininome . .
noj.tanto ai magnitudo fuBioj.'jbaucaei 'pba7uefc3t5pau compta _ . .
pbcnderet,in milites fuos idulges.i amicos liberaf.in‘bollcs bur^ z arper.bimlcandi eupldj .det) impa-'
tiens.gfie auidus.-t i piciif obeundis .pmpt^ ac fecur^pliu cx occalione .ptin^ fumpfit.boue celeritate p-
uenit ercurfione fatigauit.l^uiS 3rm3ture.edte magifcg pedite vtebaf .fottes at5 afperos miUtes amauit.
bolliu nuero ccterreri no potuit. i^iub^ reb^ cu pfimos z i gallia cyfalplna z i reliq ytalla triupbos cx bo
miftrandiS reb^.t labonb^ gferedis infatigabiUs.tn occafionib^ .pfpiciedis acat^.z fagar t bollib^ falles
cultos elTe mtlitesvolutt.in ereqndis cdfilqs celer ac pfcucras i oi renouada pntia c
exercitatione cofilio mirifice inlli-uct^.db^ artib^ b:eut adeo magn^ effectae, vt vn^ ex oib^ copia? buctb^
inuetus fit.d cu tficolao tv rei militaris pnncipatu cocertare poffcMnicu feta rei militans atj auce pa^
res videref .biu biibtu fuit. vter alteri afiponendus eflct.£55 sic lite fugat^ paulopoft nicolai exercitus.-r
in gens victotia? francifci ciirfus z mcdiolanen.fo?tun3 i eii pleno cornu triflata .prfus birenut .Ceteras
imi expugnatoj cu rex btffictlUmi itelligcret.no fracifci folu nwgni z pitiffimi buc) piitia ccfenlt.veruetii
cp vrbs mari adiacens claudi.ne comeatus intraret baud quaeg poniiwnde abiens tn firmann buxit quo
in lococu alexander francifci frater eruptione facta.poftremu agmen eius inu3deret.coucrfis irt eu5 figniS
boftein intra vrbem repulit an oci pugna per muris facta -x antemurali quod piovalis ftabatvi capto. ©e
inde ad turrim palma? compofito 3gmine.Bueutenti francifo epfa reddita e nurtcio intcrccpt3.q troilo ac
petro j&nmiauro tnfcript3.intcrcctcra'e3 '^ba continebat.neanipli^ bifferetes.iam tande cogitata matu/
raret quaptopter otties tv .pdittone fufpectos armis cqfcg z orne fuppellectile p:iuatos,in vincula coie^
ctos in arogonii mifit z in arce fatabte valcncini agri cuftodiri m3ndauit.ncc biu poftea cu5 temaritani cc
ditoem fecilfent in regnum fuu biuertit^buobus milibus equitu adpycininn d admontem aurcu cu exerf
citu fubftiterat tranfmilTus.Sed piiufig illi aduetaflent pycininus repentino francifci aduentu inuafus p
lio.fufus piilfufcg fiierat.Cliuus in quo caftra pofita crat.-t oppidu .pxtmu bilfipatos fuga Puautt. f ran
cifcus ea victoiia fimul z .pfccttone regis elatus picininuvndug veluti victo? pezeurrere z infeftarc cepit.
iRogatus ab eugenio alfonfus eo reuerti.cii iam fe itincri:acctngtflct.noui regni motib^bomi retentus lu
puni virreu vriVnu gat fiacg cum non panus coptfs aduerfus Sfoictam mifit.5iWerea nicolaus pycinin^
a pbilippo in gallia reuocatus ffacifcu filiu cum gte copia? in pyceno bimiferat. i^ue Sfojcias ad mote
vltnuni pniis pugna fiiperatum intercepit quareg) auxilia ei aduenilfent. Iboft bec ludouic^ aquilegieu.
patriarcha eam pjouinciam ab £ugenio fojtitus iobannem vinnmiliu inter belU biKes famam pjcltan^
tcm.cum magna equitum peditumig manu a rege miffum. omnibus copijs fuis pjefecit. cuius indiiftria
aufidam oppibum obfidione claufum in Deditionem accepit.£rant eo tempoie non parue pbitippi copie
apud cingulum oppidum contra francifeum mifle.tlam pbilippus cu fraafet recociliatoem i.a tanbe mu
ttlata intellexiflj ^talianu -f oelanu i reb^ bellici late cognitu.cS potiftc] ptes adiuuaret eo trafmiferat. £111
cum pan-iarcba z vintimiltus per rectam viam coniugi non poflcnt.Tria media loca ffancifcus obtinebat
m pciil a mote feto coftitit cut^ ab netu pterritt oppibani.emiflis ozatojib^ cebitbj fecere fifng cir
caftella.ceibe ab mote altu .pfect^.bies aliqt ibi mafit.^nterifirmani piuratone feta fpe^ind auxilia a
fracifeo cefecernt alexabro fre m magna equitatas parte in arce copnlfo.dbws z vinumilius z pontificis
copic nio)c aupliu-pbuerc.Sfed cum arjc^iurccitttidi' eflct, vt fola fame vinci' poflct. piemuniWs vrbis par^
tibu8. ne Pcfcenfns ex arce fia ct yintimliu» vti pftttucr3t.m biberna pceirit.©eqim ano alronms remtw
du bmllum -r cu eo mille eqnites. tonde pedites ad paarcba in pyccnu j mifit. d vbi cnj t^«*Do caynano i
cccie caftra guenit.mot: ytalianiis fozlamis raandatcpbilippo mana ppbenfiis e.at poft tridno lUHu pa#
marcbe apiiP li^ccacontrata fecun pciifliis. monte fabnis Pande cepere. "t aliqt caltclla iriderico vroina
cid pncipi eripuerunt.^ cuj la Puo milia ecjtuj a flotetinis ac venens mifla.franctfa ct:eratum aujanent.
■^bilippus ^0 ejrercttii fiio ad cafalc mai^ (u)cta flume pado a venens pugna fufo ac caflrls c^aito. copias
luas e pyceno rcuocaf1ct.£t amplius eugenij ac regis autriUa poftulairrt.ad quem Puo milta t qmngenti
edtes ex caftris cccie lubetc pontifice trafiaiint.francifcus tam bello fupioj mote aureuj t ato a .ppm
caftellu5 figifnumdi malatcftc qut la ab eo Pefeceranccciam fojnmc fecntu8.e)cpu^auft.T eiufde oppido
gradrariuj obfedit.5te;: rex alia pfiarcbe auxilia mifit.cuj quib^ i pyccnuj reucrius lacobus caynauujiJ#
Pinonis fufpcctum apud roccacontrata. vbi et ytalianuj fotlann interfici iuflerat capitali fiipjaliciO artcce^
rat.iExm moit memotia Pignuj ab eo geftuy.Poncc fracifciis ebilippo recociliat’ itlius ftipedia facturus
■z ia Piix' ? venaos Pefignat^ex pyccno reccirit.na poftea no foliu arx: firmana f ois ferme puicia i a^p o^
tcftate facta e.5n afculo tofias nobtlib** o:t^ parenbiis admodux adolefcens iobane francifci Sfoxcie fra
tre magno aio iuucne.t qui ea vrbe g ome belli tps e^-egte Pefendiflct.pfpiratione aim paucis inita
caunis obnuncauit.Sx cux r ipe nrainix i pha gereret i exiliux aaus e ciuitas PcinPe Ib eaia quieuit. £6^
uiS anno abbenc fugioxe ide iofias arce qiiada naturale fitu munita t vrbi^jnqua.ciix pleni® latrontb^
occupas n guas curas illi ppfo igeflerat, q res a pai? .pfpe ceflit. na rodmc^.s.nicolai cardiai ci^.pulcic
legat^.obfidione loco admoues.poll® arce potit^ e.captu ipmvinctu® roma mifit. 5nvrbino Pux: ge
tis oddo mfe colminicnfi nobililfima natus eu pa libidinem in matronas nobiles Pcbacbarcf . nec mo.-
dum liccntie faceret ppfari nimultu interfecnis ^.ifiicentox nequicic-r aPolefcentte fuc cojruptoj pxotbo
notari^ carpenfis nobili gena e oxt^.fi ingemo pelfim^quinuptis ac ^^ginibus ®plunmi8 vim intulerat
qui per oia fcelera ad fiimmit vicioix pcruencraneadem nocte cu Pifcipulo fuo necatus inexbaufte Itbidis
penas Pedit cadauer eius in fo^t celatum Pefecta vinlia in oxe moxdicus tenuit. ©uido pater oddonis pxi
ufii pinge ex coliminefi familia Pueerrt c^xoles ei nulla virilis elfet. anxius quona pacto in gete fua im#
periu plagaret edeubina ex fe pxegnatex affimulaiiit exin 3&cmbardini cardenfis agnan fui pclari copiaxs
Piids ftliu tuc foxte natum fupgoni .p fuo nutriri® iuflit friderici noie indito.g coniugio ceinde contracto
cum filin legitimux fuftulilTct couerfa in cum cura fridcricd aduc piicxx militic tr3didit.in qua ille rtate vf®
ad virile gfeucrauit. ©ande oddonc moxtuo vocatus a ppfo vrbinaciu pxinceps factus ell.Clarus vir r
callrenfibos Pifciplinis appximclinftitutusami nec in admiftrandis rebus bellicis pfiliu.nec in capefccn^
dis periculis anim^ nu® ccfuit.ncc vere fartis ciin fide clariox.q qinde vel maxime patuit cu bello picenti
francifai Sfoxeia d ad ai fe receperat foxtunealillatu ia pene ceferms pftatiflime iuuit ac fouit. 3 ndignus
pxofecto d militari ludo Pextru gdiderit oculo. Spud ariminu emilic vrbe figifmudus malatefta fcclcri^
bus infignis imperio tenuit. qui cu Sfoxeie filiam matnmonio fibi adioxiflet partes cius in picenti bello
ali®mii feciitus eft.Peinde fub ccclefia llipcndia fecit mtlitautt in gallia contra venetos t in tuftia cotra re
gem aroganum que res poftea magno oetrimeto fiiit. illa cum Pe pace tonus y talie apud neapolim agac
tur rex bui^ iniurte memox.co d/ibi fide no feruaflet extra comune pace eflevoluit.©cinde comite iacobu
bus bellicis clara tacinoxa reterutiir pxincipatum fraternus beftox arripiiit.-t ipe in armis late cognitus,
qut floxentinis contra regem militans baud alia rone ® fygtfmudus ab alfonfo Peclarat** boftiS extra vni
uafalcm pace factus e. f abxiancfi.d PUdu tyranniP: oppxcfli. necatis tande dndecim ex familia q pxinci#
patum inuafcrat fugiennbus reliquis ad eaie imgtux rcdierat.dlbulttf® poft annis in pace quieuerat. boc
anno Pe rebellione tcntantes.fcu confenttentes fcu fufpcctos ctues aliquos invtncula coieccre extn toxme
tis ac qucfttonibus pxoditio expxcflb crimine, vltimo fupplico affecatit. 5n aquila marfo^x vrbe apud
qud memoxta noftra bxaebius panifinus Pux belli foxmidanirimus Pum per anni tanptis obfidionem te
fis poftcB ytalia omne vpinome pdiando easraffetmiojtalis vitc curfum pcgit.coc^ in loco fepultiis ch
rerc miraculis affirmaf .fuit autbernbaidino generofa inter fenenfes oxigo.nec vera c aflertio eon d oa<
triain illi maflam fuifle tradunt.®ui8 puerteie fui ibi ndnulla rudimenta gegcnt.cum eflx mater a^ mafla
na cetc^x pater ac matoxes fui longa ferie inter nobiles fenenfes babiti funt vbi t ipe natus.-r maioxi ex pl
te educatus. Cumadoleuiflct iuri pontificio edifccndo opera Pcdit.g cum femiltio nai-pfihim
ius mundi blandicias.-t inania eius efle .pmtfla animad
qwntopxincipimolell
^ ^ CCX^VTf
finflcMioiiercalc odiu in mitemn mutauit aflFcctu -r qtic lUt' aducrfifliUia fuciit fecuiitfTrtiia^sJlScft. na pbt
Itppud nicdioUnenfiil pttnceps vbi capttuu rcsein ad fe Ouctiim t fe via<»?e longe imno:e victo amaducr
tit mop ejc boftc factus amicua Icberu cflc regem luflit foaetatecB fecu cquts conditiontb_ fa«a m magnu
munenbns Oonatu a fe Oimifit. jfabella tntcrca piunt: rbenati lotbonngte Oiicis .qutra alfonfo arcgno
contendebat t p id tempus m captiuitatepbtUppi burgundie Ducis octinebaf' cu Duobus puts rllqs caic
tam venerat eacBpfiOio firmata neapoltmfeptulerat.^jpemisarrogo frater alfonfi qui et bello naiiali
Ctt paucis triremibus eu3ferat.rcBata In flcilla clafle pter Ipem mutatus ab altera factione caletano? nocte
pfectus eo caieta obtinuit t ecpulfirboftld pftdlo fud tmjjofutt mllfls ad alfonfum nauibus que illum ce
ponuvencrtfaducbercnt.appulltpaulopollcafctalnelldenaulbus.alfonrusatUdecapua pctqt.queli
cet medio tge ab yfabella t lacobuno candola acertter oppugnata fuiflet. virtute tn tobannlsvtnttmiu) ci
loci pfecti In fide pftiterant.5bl reimudus nolan^ regulus alfonfo recocillatus eft x moe fc^bam In Inliif
la fami fim callracB maris in tvdltione acceptii.^f^bella vbl fe vtnbus alfonfunipare fe cfle cognoutt a»
eugemo romano pontifice aueillti pettjt qut vitelllfcopatrlarcba aleeandrlnu cu tribus milibus equitu ac
pari numero peditu ad ea milil..prcct*’ in agru capanu patrlarcba aliquot caftella vi ceplt.obrcdtiret(B ca^
pua nifl lObanes vintlmlUus .Dccc. equites quos regina ad cu tranfmlferat ce impjoulfo inuadens tudit
fet cepiffctcB.Sggrclfu8 eil tii IDC patrlarcba lobane antboniu puncipe tarentlnn ad monte fuiculu ac eus
eepuguatu In caftrls captlun abduelt.cacBOemu lege Olmlfit vt frater cius qulngenus equitibus 'bp^dia
poiitifia facerct.(6crebant aatrlarcba t lacobus candola comunlpftliO r anuciS animis .p regina bellus
S intcrtteuicimbus flmulattous copias feparut.interca Dnoi: mcnftu inducie Inter patnarcba 'Z alronjum
faae. quibus Dnrantibus,patnarcl?a lacobntio reconciliatus lunetis cn eo viribus ptlus oppnmcre alron
fum ftatuit ^ recocillattoniS ad cu nottcia Bucnirct .igrat alfonfus apud vteu lulianu tribus miliarib ab
auerfa fecutus In caftrl .cd flbl nunaatu e boftes rupto inducia!? fede adu«arc flbu® minim^tucepceta^
reimpetu.obqiT3rcfubl3tt8ftgttiSmoecapu3fcreccpit.n5tame3bfi;«D3nofuo9 qui poftrcmii agmen
Dueere.£etn cu pamarcba aueifas ftbl ad inbabitandn.tradl ab ^fabella peteret lacob impediret rurfits
inimlclcle Intercos fubotte fimtJ cd tranenfes eeeepta arce alfonfum Dnm appcllaffcnt t are oppugnari
ccpiflet.patriarcba cd ceercltu eo .pfectus obfidione ftrm3iut.cul "t lacobus candola ab Jfabclla ro^tus
et lobannes antbonius vtflnus ■? multi alq fe piuneeruut firmata obfidione cd tobannes antboni baua
ce animo belld gerere aederef t naues regis aduentare trancnflbus aueiUo naitaref . venrpatrlarcba ne
intcrcladeref cu parito naulgto Ingrelfus mare taneg pecunias ab eugento petimms In plcenu adnaulga#
uit.Deindc k roma eontullt.milltes eius fine Duce relicti ad candola fe contulerunt, «re oelndc alfonfo ce
dita eft z lobannes antbonius ad eu rcdfft.^ntcr bcc rbenatus e captlultate DlmllTus cu cece tnrcmibus
neapoltm venit z vocato a (e lacobo candola ce cius pfillo fcapbatn petens in otdittone accepit.atnde tn
fnlrnunenfem <pfcctu8 cd frulba vtbeobfedlifet agru vaftauit incendio. nec alfonfus interea quteTcebat. 9
albano ac cclano agro fubacto ad caftrd vetus gueucrat tn valle fublctia fjtd cui rbenatus oblata ,p milita
ri mote cyrotbeca ptelid indleit.accepit alfonjus.fed que funt fingularl certamine an collatis fignls cu to^
to eeercltu fottuna fe velle fubire.rbenato renunctauit placerc.id quide.fcd qtn veteri mote ei^ fuit qut p
Hocef Dies ac locd ptclq Dlcere.fc cd ceercltu inter acerras ac nola sficifct.qiil campus lata planicicvmfcB
idoneus ete.lbtCB cd ad Dte octaud ptcftolamrd.ltfunc oita Dinenuoiic cd rbenatus jocd ln quo alfonfuf cf
fet pftttuendd Diceret ptelid impeditu eft.aifonfusinnolandgreeit.rbenatusinculocuvbt alfonfi fue'-
rant caftra Duelt eeercitd.atcB ita fuo fatis bonotl vter factd piitault.ieeindc rljcnatus in pcllgnos Duc&
caftrd vetus fubcglt.afonfu8 tn vallem cardina .pfectus arparldd oppidum vi cepit, z marinus boffam
vallis Dnm capttuault.£afcrtinum reguld tn fides recepit. |n lucania Ducens oppldii anglu obfidione fa
businpomicoUocatis.oppusnaf vJbsmasmsviribus.nccciueelctpos ncj5lisimt,i:?edDum pctmd
cubuit vir apud omnes otdlnes gratiofus z ad rem militarem natus, animi magnitudine z cotpotis ro^
bote eeccllcns.ad fubeunda perlaila impamdns.accr z manu ptomptus.culus intentu confternato eeer^
ctttt eius Dlel Dlmifla eft oppugnaao.aifonfiisvbl germani tacere truned cadaucr infpeeit Sd bec inquit
c«o'te frater ftipendla Duti vt clfcs d mlbl tuo fanguic tuac^ nece regnd pararcs-rccondia loculo cotpuf
iSrttt in arcem maritima cepottarl.cul poft tempota nactus idonea Dignum fuo genere funus Duceret.
Seuuentlbus f*o Diebus cd oppugnatio repeteref tanta viS Imbtld cecidit vt nccelfarlo ab obudlonc Dlf
ceflum z res tn religione ftt verla. tyln caynarnm opp dum tradente quodas milite multis oppidanis oc
ctfiS ab alfonfo receptu eft.-t m fame coacta in Deditione ventt.lRbenatii8 interca et pcliglnis rcuerfus
neaDollm vbi que acta fuerant Didicit Currlm cd vincect| ogtune in mari fita ad tutelam regie aras vl
DUffnault.Dcinde arcem ipam pluribus Diebus oppugnans Dedente ptofecto ciu annona ptotfus Deerat
tn Dotcftatcm fuam accepit, fllfonfus vero cum fruftra obfcflis au jallum ferre conatus cet In lucanqs tra^
ftciws falernltanos totamc® ferme ptomncld z brutioi? multos tu Dcdlcioncm accepit, lacobus am can>
dola preftantt vir ingenio -i a Ira? ftudtjs non abborrens atcg^imptimis rei militans perttus.qul Ib bra^
cblo ftipendla fccerat.Ditm caftellum quoddam tacobl lagunllTc oppugnare nttif catam .p nimio correpr
occubmt.claru8 piofccto regulus z ingcnu laude Dlgniis.fl c|ta iiiduftna z rei bellice cognitio mnta ilU
fides m pwmiflb co nftanttd finflct.lobanncs vintimiltus t ipe g idem tempu s acerras ptodeotibus
cp?t<J3fn‘8?^lfl^W'fa(ficIabojiinte in potdlatercceprt.fliKrfaiii ^5 a Hjciiato PctodiKS aWbnfuiH ifttro
ttiifcrc. qm' arcem apprime mimiiam t fojti pfidlo ccfcnfam eu expugnare facile »o ponet foliatis ingenti
biis ercliifit -r oppugnari quomdte iiiirit.TRbenatti8 ad antbontu candole fillu i'n apulia ptofecnis.cn nil
bil pptereaab oppugnatione arcis aueife cellari animaduerteretEcandinam vallem 'rPcinoe ab altonio
quioccuiterat tmpeditus p tranftierfos montes feqnente antbonto innolartum tdcenmt.nec tamen ob"
fellis apud aueifam opem ferre pliimpfit.cu alfbnfiis tn aftris illic potentio: videret ♦ ^d reiicrfus nea^
pollm antbomum candelam a ptoditlonc fufpectum ppiebendi % in carceran retnidl lunlt. qw res maa
el betrlmento fuit. nam cum caftra illius fub vtbem tumultuarent bucemcjg fiiu repofeerent antboni binilf
fus eft.quiptumeliam fibl anogatam linquo ferens animo mot ad alfonfiim tranflultt arcem au^anaj
icptlmo lam menfe obfeffam et tradi curauit.pfiiafo p epfam panto qtil cu paffe fuo milltauerat. pfectufe^
tbl pteiidij cratjccfclult tamen paulopoft-antbonlus ab antonlo.Slfonfo tclnde apud bmeuentu et recon
ciliatus efteu arce ptoditlonetradtta.OuesquocBconfternanlnalfonfipoteftatem venilTent. qiio tpe et
calatljlnl adactis macblnls ab alfonfo erptignati fiint.^ caftellu padula t ante vtfanam caftra poflta» f ra
clfcus Sfojtla rbenato amicus arianu Roia manfredama lucenamt alia pleracg oppida p id tempus f apu
ha obtlnebat.quop cuftodiam cefarl martmengo cu non paruo equitatu pmlferat ipe in plceno agens. £c
far cum eflet alfonfo infeftus bis eptra mcnla n ote pugnare aufus.biS ab alfonfc>*et: acte fufus, turpi fuga
in vibem fe recepit, nec multo poft vicani oppidum ralftcnttbus oppidanis vi capra pda mtlitl permilTa
feminas eccus regio moteleruatu.Sletanderautfranctfaflbtclefraterfub vtbem tbetint relmundu can^
dolam ac rlcctu -t loflam cum copijs ad alfonfiim euntes repente agraeflusleul certamine fudtt.rlcaum ac
toflam preceps foga faluaitlt.iRelmundus Interceptus eft.qul cu dfet antbonn candole patruus illn fcdo
ab alfonfo allenault.^enlt -r tobannes cardnalls tbarentlnus In regnum adtief fits ffanafcum aqulnanu
eugent} coptas bucens.Sed occurrens alfonfus ren o eil repulit.i6tinde rupem vilbelmam tn alto monte
fltam caftelliS circa occupans fame coactam obtinult.t paulopoft capteas opptdn tn Infula etttfde; nomi
ms fltam tyberif quondam afarts flue Oellnas flue latebtas.nec motatus caltra ad neapolim pofult.flmf
cgputeolos obftdtt,qul allCBdluforater rcfiftentes. tandem rei ffumentarlebcfectlone regi ponas aperu
crunt.Ciirrls quot® qua vocant occantf recepta cft.vigebanf , interca rct frumentarie inopia ncapolttanl»
nec fpem aliam babebant cg vel gcnitcnfcs mari vel ffancifcum Sfotaanl cu autbomo candolaaupllu ter
reftri Itlnei e allaturos elfe. Suellus interea faber qitidam cementanus que fsmes neapohm epire copulc^
rat.ad alfonfum .pfccras.fi ptcmlum adftt vibem parito militum pcnculo capi polfe bemonftrat. bcllguf
virl fottes bucentl qut citm aucllo eittfdem fratre g oftenfiim aqueOuctum nocte vrbem Ingr cfTl menia OC'
atpent.rcpcu epcrcira paratus ftgnu cppectat. tlli tn bomitm quanda gucnliint fn qua vnica erat anus « a
ditlta cum ea vtrgo.matcr cu epclamare cepilfct celeriter oppteffa vocem emittere Inbibita cft.filla fua fpo
te conticuit t tam fol eporais erat.ncc amplius cb vlrl quadraginta eb omm' numero puteum cuafcrant.d
nunaare Ingrelfum rera &cbucrant.flue ncgllgcntta fmc aliam ob caufam mbll regi flgnlflcaucrunt. cptftt
maitlt alfonfus aut cclos elfe qui miflt fiterant aut metu cptllrc non auro8..pfcctufcB .}l>ins vtbem ab ea O'
te que occupanda erat inuadlt. iRbenatus cu ea manu qu.i ad fubdltos cafits parauerat citato equo ad mu
ros contendit boftefeg ptocul amoult.lngcns <->0 pauot t pfternano eos cepit qui e puteo euaferant.ncc re
gredf in putcu ne armoi? ftrcpint .pdercnf .necentmpere^er paucttatm audebant. Slfonfus vt vidit nf
bil a fuis intus mifcerl befperans rebus In caftra rediit.iRbenams taneg pcnculu cepulllfet relictis aifto-
dibits p ipc in regiam conccfflt.nec mora nunclus ad alfonfiim currens multos e puteo piodlflTc atcn tn to
mo tacitos ob metu latere nunclat. ^tei um iglf ad mcnla fuccurrlt inftauraf cb ptcllu vt ernmpeni amm^
latentibus acuaf . interea filius eius que nomlnaiilm us anlcolc a ftationc fua bomu veniens pulfatts
nbus aperiri fibl cppctlt.matcr t qui intus erant epamlnati quid agant ncfclunt. vincit tande ea fententla
vtreferatiSpaululufoubiis manus elliujaanteuiBppjcbcnfum tacere iubeant.gtllerqjentcvt armatos
vidtt trepidus refuglt.boftefcB intravtbcin elfcvociferat.ad rbenara fublto pcruolat.qucquevlderit refert
flt qui intus erant vno agmine r^nm c bomo pflllunt pjlmocB Impetu men Ia pplnqua vno tantu vigile
tbl reperto rammeg occupant. iRbenatus eo nunclo ac tumultu cpcltatus ad mema celeriter reuerfus im.
peram in boftes facit, alfonfus quo fuis animos addat fcalas admoneri impat.fed oppidani ea mun nt«
facile tudianf .-r qui g fcalas incaptani turrim euaderent grauiu faponu ceicctu obfiftebant.bum ouiraal
acriter obequitans mcnla alfonfus locii quendam neglectum elfe aiadncrttt.cora celcntcr fcalas admX«
itlubcnsmurum obunuit.lamqultummoccHparantpartim graulterfauclatlpugnarcmifcrant ^rttm
pralpites c muro fc D:dcrant.£ratq; rbenatus eas turrim rcceprarus nift a tergo lublto cu Ingcntt cK
re boftes iniecti teirotem iowlilTcnt.aiwft trepidationem oppidano? vnus ep alfonfl militibus iuleer
ffleniavtbemingieirusconfcenfocquoquevacuufoitcinuciHtinboftemtnuecrasoppintoncntDbK
>:imc poitecaptcattB infraae.Hlo tamen ibenato cefultammusftcobottaws qui aderantln boftes foiS^
ter irruens eo? impetum paululum repjeirit.mo)c to crcfccnte boftiu numero fuos erterritos anfSS
fenfim referre pedem capitatcBgbuitiaduarnponamboftlucomplurtbusinarccregtamSpaSf^^^^
cepit.ram g a foti boari, ponag ab ahra btuetlVs mim partibus irruptio faaa atmXSS^
SpuSttSScTbls qSomS apSq^^^^^
JFoIium g^xcviii
dtwrenmt.^rre8'adbuc arces i'n fide rbeftariBreiicfabant.capiwtia.ntotaiia.rcsia. fed capuana pactiS pau
*'ou mditcijs ante i bcitaW abittim fefe Oedit.lRcsta alicgto poftea ^ montana tardius recepte funt,
iRbcnatns ad eugentu flotcntic motantem fefe contulit.£finde in gaUta vltenojcm abijt.Slfbnm8 munt
ta neapoli aduerfus antbomfi candolam Pueens ad carpenonu caftra pofuit. vbi cu facta pugnandi ab an^
tbonio copia ineundum certamen reguli Picerent nifi ptinceps adeflet. ego inquit alfonfus qui nnliti’ am'^
mum addere confueui.iam pfentia mea terrote adbibebo.abfit a noftro fangulne ea vecotdiamiotCB gale
am induit fignumcg pugne Pc&it.certatum eft aliqBdiu nutante vtctotia.l^oftremo fufo boftili ejrercitu an^
tbonius ipe captus cll.cui erroas verna poftulanti non modo ignoiut alfonfusveru ena oppida q a patre
accepta bereditario iiire poflidcbat reliquit ceteris capttuis gbumaniter babitUnec quicq^ et antboni) fup
pellectile queingenseratpteter criftallinum calicem cepit. -(boIlbecT^elignos dfearfofcB.fubegit.dKtan^
fredoniam t fubindc^ircem in poteliatem recepit.omnefcB belli reliquias in i^ulia ettintit.acp3cato vbt
CB regno neapolim rediens in triumpbantis motem etultante populo magniricentifrimis apparanbus in
grelTus ell vtbem.T^oft bec CEpace in alfonfum-teugenifiactu ludouicus cardinalis aquilegienfis -t fua
virtute t pontificis aiictotitate potens.idcirco ad regem niilfus eam confecit. ieges pacis in bunc modu
Picte. £ugenius pontifet alfonfum regem neapolitanu cecernat appelletcg.f erdmando regis filto cm reje
poli mottem regnu ceflinaueraf poteliatem fuccedendi faciat.^erracinamcB regno adijciat, Slfonfus con
eit^entj auctotitati fe fubtfciat ate® opitulef ad agru picenu:que Sfotetas occupauerat vendicandum.
Si qn ponttfet adiierf its turcbos aut afros bellum fufcipiat ret cum clalTc adtuuet. Sacerdotes regnotu
fuo!? fub conciln ptettu bafileam .pfectos reuocenncc patiaf tres et fuis qui' cardinales fub amedeo fub#
andienfi creati fuerant rcuertentes p cardinalibus fulcipi.baba iue.matriccm ciuitatem oucalem ateg acit
mulum in marfis oppida romane ecclefic tradat.£raiccit cvindc in picenu alfonfus t que fupta relata fut
felici curfu pretit.jttintE Pomum redies cu genuenflbus Puee rapbaele adurno ea lege pacem fecit vt bel
Io ablato nemini petendi tus elTct nec regis bolles genuenfis populus nec ret gcnuefius fecipet illos.nec
comeatu admuaret.i^cnuenfcs regi quotannis Pu viueret bonotis gratia pateram auream Pono Parent»
ac neapoltni mitterent. Iboll bec antbomus paterna lliipe centilia p matrem vinttmlltus.qui multa in a ^
pulis egregia facinoja alfonfi gracia affeciflet ad fonte popuU no j?cul a tbeano quo utlTi erant regni' p:in
cipes cduenirccu equitibus tricentls .pfectus taneg vnus et puipurans auctoritate maiotu interficere cd^
ftinuflet.apud r^cm acciifatus cla fugiens cataganu Pitioni fue oppidu repctnt.ettiiKtafcB regni lites et
citare conatus no foluvlclnos pjoceres i venetos t alios italle potentatusvt tn rege arma fufaperentr lii
teris t nuncijs iniutauit.g fruftra llllcuncta fucccflerc.na cum copqs reje aduerfus eu ptofectus t crotanaj
ulente compulit.5ob3nem '^o nuceu qm ptumatlc ambonij fualbi fuerat oppidis omnibus etutitj regno
ejecedere lulflt. Secuta ell jpaulopoft .pfectlo regis In tiifclara.cv qua fuo loco relatu eft. vmEc reuerfus non
multo tempoje interlejcto f rlderlcu imeatotertt-r Iconojd imeatrlcem et,fojo:c fua neptem ad fc venlentef
tanto bonoje etcepit c^tu? referre vlt o:aton;matlmo facundia fuppctat.PonatofcB magnifice ambos a fe
rcmifit.£tlndc ^uls pacem vtpdlctu eft flojcntlnls petentibus Dcdlflet. cujtu capta medlolanenfl v:bea
franclfco Sfottla leonelll marcblonls eften.lnteruentu cu venetis pofitls inlmlclcijs fcduslnlfretaltcrum
tame in tufcla bcllu gefl it mllfo in cam etpcditione f erdlnado fllio.ee mio fatis inter res ctbtufcas coinc'
moiatueft.Soluta eft^ pat cu genuenflbus capta nauc que ot cbyo Infula genuam petebat vt poftea refc
rcmus.^b qua rem comota republlca gcnuen.^obanncs pblllppus fllfca gente .pgnatus cu quatuojde
clm altlflimls naulbus In pottu vfcB neapolitanu adnaulgautt. ibl vt regis triremes onerarlaft® naues In^
ccndcrct.fi rcpulfus tomicntls enels Inglonus abt) t.nec multis poft PlcbusclalTts regia ad monte cyrceu
kx ^enucnfiu naues infccuta cii bomlncs cfFugiflent cemcrfit Piuitl pteda In as rccepta.t^ulbus ex rebuf
CBCB Pt pace tota ferme ytalla conueniflet Inter genucnfes tame t rege concoidla fleri non potuit. g»ed cuj
genucnfes cjcules ad regis opes confugiflent clalfls el conccfta eft que llguftlcu vetans litus, etlay vtbem
tpam vt relatum eft oppugnare no Publtault t nunc malonbus viribus Idem bellum repctlf . fuit autem
alfonfus cuf rldcrlcus Imperato? ad cuy venit annis circiter octo dnqnaginta natus.cojpozegraclllvulf
tu pallido .fi^^afpectu leto .nafo aquilino r llluftrlb^ occulis, crine nigro z lam albicanti ad aures vfiK p?o#
tenfo.ftatura medlocri.clbl potufcB tcmpcjans.nec vino vfus mfl aqua multa pdomlto. litteris p omnem
etatem operam &edlt.i@?amatlcc appume pmtus ^uls latinc graro loqucraur.blftorlas omnes coluit,
nec poetas aut otatores igno?ault.t)yaletlco8 nodos facile folult.nlbil el abditu in pbilosopbia.arcbana
tbeologle efcruta8.omnla rx pfclcntlaKl.ee Ubero bois arbltrlo.K Incarnatione vcrbl.K facramento al^
tarls.K mnltate.K PlfFlclllmls qucftonibus gcontatlsr pfto t faplentcr occurrlt.ln rcfponfionibus Pan^
dis cguls bjeuls r circufufus. nunc® tame Plmlnutus.Sermone blandus terfufcB.Summa el cura ne df^
piam ab fe ablret.lngrata8 petitiones Plfferrc maluit (glncgarc.f ault rellglonl.rcm Pluinam Prtigetcr cu
rault.Sacerdotalla Indumenta "T altaris oznamenta ea parault quibuspearl alia nulla queant.0acram
ac Oomeftlcam fuppcllcctilcm auream r argaitca;admlrabile t Incrcdlblce compofult. margaritas vnlo^
nes.adamantes ccterofcB lapides pclofos toto o?be qucfltos cocmtt.facelll In quo faerts Interfuit -r aula
rum quas Incoluit pariaes Plultlbus atej; aureis pannis omault. ^eftlult fcipm mtiK magis cr poofe.
ferlco raro vfus aut oftreo.paludamcnto. vcnauonl magna vite fuc parte coniccrault. Jln bello feuerus z
afpcr.ln pace clemens ac manfuctus.pepclt facile bis qui contra fc arma tulerant, bumanu faugulnem In^
ultus fudlt.fcelcra tn odtt.ncc Impune fubdltos Kllnqucre paflus cft.'ftegnu quod mulrts antea feculis
fpelunca latronum fwc?at adeo pacatum fecummeg reddidit vt quacunqe iter babeas nullus pdonus met^
(3dfrt,lc£5iiti'8 Otiiinbug ad fc vmtcntibiis fumpws oppipare pjebuft. apoftohas qiu
obuiam extra vjbcm pjofecms quafi patrea bonotauit.iiaaca infolitc
cui infpiciat fubltmca elfc arcca p mare vadentes arbitref . £diftcauit plunb/ m locia.b inneapoii mp:a
fUiirrnojc candidimttio cj:citat*liscrozfiiauit 't arcem lancti laiuatoas in mai i
expugnabilia iVtua ad vfuni niagniftccntifltme regie redactus e(l.artipli3Uit x vrbia pottuni obtecta i .p
fundo mana altilTima ntolc>cramfliino muro. turribus munita.falubjitate vtbi epccatiS paludib ccdir.
ilt&agnus .pfecto ptincepa x tn vtrancg fouune partem .pbatua.qut' inter cetera fibi a^erf ancla etiam ter
remotum anno ao binc fcdo palfus eft.toto ferme regno quale nec nollra nec patrii noltroB m^oriwiius
auditumue fcrunt.na x multa regni oppida funditus cojruere. inter que amana ita abfoiptu eft tam® rcif>‘
mate pernflct.!Cara cimtas abfcB inftgni ruina fuefutt. circiter.xxx.milia bominus inter cadentia teaa pe
rifle ferat .neapolitanoi? noblliotes edes bifctlTc btfiecteq; ff .nec teplu i ea vtbe lefione no fenfit.B bodte
lam cluitas ferme refecta eft x ctuiu biUgentia t regis liberalitme. £aer5 clariflimi regis qm feculiim no
ftru veluti fidus ^dda pfulgidum lUuftrauit.baub ab re fuerit i®bteuifltmc velut in epilogo pclata facino
ra Bcurrere'<®uis tempoMs a nobis recepti plerai® modu excedant.ex quibus illuftriou buiuftemodi mt.
adolefcens moituo wdinando patre aragonia -r que ab illo in bifpania regna fufeepit efi alit®diu fapie'
ter adminiftraflet adoptatus in filium a iobanna neapolitanoa regina biflitadentibus amicis expeditio^
Item in ytaliamfufcepit regine opem tulit.2ludouicu bucej andegauenfem.qui regnu fibi bereditario iure
abitu affirmabat.pluribus pteliis afflictu expulit.regina que malo vfo confilio ab fe afecerat nq tam pu
niuit CB cobcrcutt.iRbenatu altem regni emulu armis victu cedere compulit.^obanneni vitellifcu alexan
dne patriarcham magnis coptjs infultantem regno fugauit.£aieta bis cepit. femel acri pugna betiictam
et.itffu ciuitans parte vocante cum befecitTct neapolim ^ms vbenatus x magnus ineflet popiilf expugna
uit.^obanne fratrem naiiarre rege in bifpania laboiantc armis admurttil^aflilia infignem .puiae ciuita^
tem nocui adoifus obnniiit ac 0iripuit.ad infulam gerbim quaveteres lotbopbagiteit appcllaucrunt a co
tinenti affhce quanto: milia pafluum biftantem obfidione amouit.©ofonu ptouincie regem cu copfls ad
uentantem in .pxtmb litto:e victum ex minoubus caftris ad maiorafugere compulit. lllec biu p^ ex eifdej
barbaris uibuta fufeepit. Sb eugenio pontifice maximo.qui fibi a regno conuarius^lfet.quas tandem
voluit.leges pacis accepit.^ancifcum Sfoitiam ex agro piceno armis aturbauit.T in albania x in o:ien
te E fuos buces turcbis infeftus non parua eis bamna intulit :g>ts florentinos ob res gallicas armis affli
xit.igds eis pacem petenttbu8adit.Sed maius omnibus eft t admiratione ftupoiecg bigni^quod pre
lio naitali a genucnfibits vt ante biximus fugatus x in pbilippi mcdiolancnfium bucis captiuitatem ad^
ductus mox liberatus potentiflimo regno potitus eft -t a victoubus victo: n ibiititm accepit, x adeo erga
pbtlUppitm gratus inuennis vt ab illo fupma voluntate beres fit nuncupatus, ^era gotRoi? foboles ex
quibus nmuatum efle regtu bifpanie fanguinem vndealfonfi o:tgo eft baud quaeg ambigunt.jlUS-x p:c
lio vincere x regna fibi fubqcere p:op:iu fuit.quou veftigia ferdinandus imitatus baud biflimilem filiuj
genuit.qndo x ipe aragoniaj £atbaloniam Valentiam Siciliam. Slfonfus vero eam ytalie partem, que
olim magna grecia bicta eft pugnando .inftando. vicendo fibi fnbiecit.^ maglfter y talice pacis fact^ bifpa
Dicarum quocB-fcrura moderato:.et arbiter effc videtur. ^
f
CCXCIX
■tf^jgdaratttr^ftm yma^^nfc^ gcrmatife in feqitri fabella teptcta. occurrit bfctu (Irabonis Ub?o feptimo,
u Hnit3ntce,coipojep:ocero,colo:ccg flauo^Jln reliquis rebus x fosma x nio
f ■ galliS pares futtt.5iJeo romani eiS boc nome ture indidtne videnf .cu eos galloiu
^ fresVomano Pmone gemiam tualtur.ifft aut germama a vetuftis reniu
ntultu ncslecta,qj tunc interna x penetralia eius flumtnibu8’impedita.ftluis ac paludtb*’ in^
^ paftotaU' ritiunecntfi ad claro? amnm npas culta erat» iRciccto aut ydolo? cultu.religio
facta. quantu coaluerit nemo eft qui ignotat-Uatifliina e. babes ab onfte farinatas
I. i, ..a lUicrioaes.a meridie alpes.ab ocrtdae gallias.ad aquilone occanu germanicu x finu balti
~ ^ totius europc clanflirtn rben^ banubi^ albis ali)CB innuerabtles x
II •- 1 fuutes babet in monte feptimo altiflimo alpiu lugo. cmUsvicinio .pdeut ro^
damis gallia lugdunefem narbonenfcmcB alliiens.Sifttcr padiis ytalia5 rigans. Cicinus quipadu ffe
papia innuit.iatberis q per agro tridentinu veron^emqj tande in adriattcu mare econeraf.feefluit aute
rDeniis ad aquilone auido meatu per conualles x abrupta montiu. iCunefcmqs percurres agru nauiga--
Dilis emcitur.a&o^qy lacus gclaros efficit, veneto x acromii bodic lacu bodme x cellenies vocatos
njs montiu rupibus inciwtus. terribili fremitu eructu3t.crebjifq5 rccelfibus alueu iiiu etcauat. Jte? per
augufiam raurica bodie :©aftlei^ uobtle vrbe txflucns. rcfiftentia fibl littota rodit.alHeofcu (ibi nouos
mamio accola? Pamno querit. «rgentinaqs Spiram wozmacia tlE>agunti3.£onffucntia.£oioniam no
Diuiumas gamaniC crtutates pietcrftuens.afliimptis multis naulgabilibus amnibus, vt d&eno.nieca"
1 o.zimago.aDofella.tl&afa altjfqj. ^n oceanii germanlco mulus boftiis effitnditur.facttS infulls.qua''
rum alique a mfus.alle a (ycamlnls.i. gclrcnfibiis.alle a :©at3uiS bodie bolandrinls incolutiir. 0ci
currit lecudo Panublus cclebjmufimus £urope fluulus. cuius fontes tn lugts montis arnobe vbl caput
bercinee mue.in villa wlgo_©oncfcbingen latine Panubu Iodo, fluit autej ab oalduo inonente.ptlmo
kntus ad Puas Piet^ ^Ima vfqs celebte fueiio? opptdn,5biq5 auctus blaulo bylaro alUTqj flumlnlb^
Itatim nauigabllis cffidtur.pcr innumerafqj lapfos gentes.nobtli(Timafq5 cluitates allues immenlb aq
ritm auctu fc?aginta amnibus receptls.plurlbufqs eoutm naulgabilibus tandem in pontum eurlnu. vae
Itis fe? oftijs euoluitur. ©ccurrlt terclo albis (fumus culus fontes in montibng ptuidentibus Slcfias
a JpObemla.cum fltiulo multaula.bobemia mediam rlgaui^ndemq;; per fcopolofos recetTus filue bobe
mlce p tetrans a&lffena inclitani vrbcm.il&agdeburffudumq5 afl alias marcbie et faronle cluitates al^
luens.m oceanu tandem gerrnaimu ,}pe bamburga lUtluit. Sunt item alq amnes clarifliml.quo? fo»
tes breuitatis gratia omitto, ©ccumt quarto loco fllua berclnia qua bodleclrca caput x fontes Par»u
bij inq uium' filuam nigram nominant-fcdm pomponin mellam Pierii feraglnta iter occupas ma> o? x no
tlo? altjs.Somtur aut alia -ralla nomta ptout germanos acccPlt x PiUidit.babet x mTiltos ramos x cor-
nua.quibus alia indigene Pant nomina.a capite em ortus liil vf® ad necari fluminis rip is percurres.no
men flUte nigre obferuat.a rfois tlecarl vfcg ad menii flumen vulgo nomen ©ttemvM. a U^eno to
vfcg flumen Jlonam prope £onfluenti3 weflerbald latine filua occidentalis vocltatu.-.-^oftea flecut fe ad
orlentem.PiUldenfcB franconiam ab Ifeaflia.^tem franconiam a Cburlngla iterum aperit fc medium x lu
modum arcull vt tn finii recipit bobemta peftea lU montibus dfeoraule percurrit per medlii pannonlo? a
Pcrms.-r polono? a ftnlftns. vfig ad Pacos x getas.altUd atcfe aliud nomen fibi vendlcans. £ft autm
germanla regio totius curopcpcrmarlma. que tu confinio focletateqs romanoa.tu facra religione ad eas
bumanltate eft redacta, vt queadmodu numa pomptllus feroce. tUPomitucg r< inanii populus religione x
lUftlcla gubernamt.5ta religione germanica bgrbara? vlclnariiqs fparfa congregauit impcria.ritus mol
Ituit tot populo? Plfcordes x feras llgnas.fermoniS fuiiomerclo ad colloquia contra?it.bumanitatcmcK
as cedit. £ft item gcrmanie locus nobflls.prccipuevbl fluminibus irrlgatiir.dBiagna enim x beata ilfi
amenitas.cclo temperles.campiSfortilitas.colks apricl,faltus inno?i| nemora opaca frumentoru omnis
generis babundantta. vitiferi coll*.amniu fontliiqs vbertds.tota eam perfundens. vndlqs negociattom'
bus.comercloqspotens.bonabofplttbus.mitisfupplitibus.ncqsingenijs.rittbus.vlris. precipuetrc
bellica alicui nationi cedens.a&etallorum Item oim fertilitate nullis cedit terriS.^fnluerfa ein ytalla.gaW
lla.byfpanla item alie atqs alie natlones.argentii quafl omne e? germanle negoclatorlbus babent.Stml
liter cuprum ftannu babundat. jtem mineris falls.quorum fontes coploflflimas babet. Sola item fine
etternisaiitlltis. tot equitum, tot peditum armare poteft.vte?trancis nationibus facile refiftere poflit.
-^lura X immenfa Picenda forent c? religione.infticia.fide.qwe omnia ne tedtj arguar omitto.
i
are also Ia>. ,
s 423 X 300 mi
•vithout tlie
‘■■ble of
•“e print
' lines
. The
-• ' hich :
jontenj
" stan. •
-- un eaci
oreserved
.ich eqti
'wu as th'
‘ ‘ uur day
This
b,, uithe V
■" ■ jok has a fasciiiatioii wlu..,'
'kish interest knows soniethin^ ^ 1 nis ?
■Kh to the text which, though fresii auu sprightiy I
^ recommend it - tven if oiie couid read it in ib .
the wuodcuts which, strewn over the text with a lavish - ■
volume a unique product of medieval bookmaking. The '
qe' learned few; it was made rather to t
•1,;- “ “cre dtaiice that it was produced at *
'wn City at the eiid of the lifteenth centuty.
lili ■ 'Jiai -b, ' the printer of the book, wa ,seii i
■■•made Nureraberg powerful. Belonging to a ricli
■ he new craft of printing in 1470, and within the next
^ rade that surpassed that of any other printer then
la-. Itts ortgmal enterprise. Koberger
^ ■ of Strassbtirg, Cologne, even of Basel or Lyons were
? K PtWislters were two
, Sebald Sdireye^^ and Sebastian Kanierniaister, and
•"Mrff. The two “patricians”
It
er t,
ronicie
•<1 City
iiiost
iself a repre-
ikely he hiniself
hecomiiig later a
X eading than in
1 acquired a
.*•/, especially on historical
-story of the world — one in
•ibei^, wonld receive a fairer
..nds of the Italian or French
•-.ds, who also thonght that
/yvn Chronicle. Having
: ■•ely easy to find the
^ ‘f' rical Works, is merely
i iiilipp de Foresti has been
do^en other chronides couid be
• it must be stated that he dici
■'ks: chiefly from Flavio
veneas Sylvius’s
' ' ’s "Speculum
; ;ed also with the
.t,
own day, is divided
’ a, iiico six ages. In the
•*' age, for the seventh.
‘id the Last Judgment
-lie same as in the other
• end: the first at the deluge, the
third at the reign of David. the fourth at the
at the^ mcamation of Jesus, anci the sixth at tlie
is ifirse, the section c^ovet-m" the sixth ap ■ •
•t ^h?-- • ,,,
' ' '